Book Title: Supasnahachariyam Part 03
Author(s): Lakshmangani, Hiralal Shastri
Publisher: ZZZ Unknown
Catalog link: https://jainqq.org/explore/003242/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIlakSmaNagaNiviracitaM supAsanAhacaritryaM / (tRtIyo bhaagH|) Ca mUlyaM rUpyakadvayam / Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jarna Vividha Sahitya Shastra Mala No. 12. SUPASANAHA CHARIA BY LAKSHMANA GANI. PART III EDITED WITH SANSKRIT EQUIVALENTS BY PANDIT HARGOVIND DAS T. SHETH, NYAYA-VYAKARANTIRTHA, Lecturer in Sanskrit-Prakrit, Calcutta University; Author of "Haribhadra Suri Charitra"; Late Editor of "Yashovijaya Jaina Granthamala" etc., etc. BENARES 1919 Price Two Rupees. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Printed by Pt. Atma Ram Sharma at the George Printing Works, Kalbhairo, Benares City AND Published by V. G. Joshi, Manager, Jaina Vividha Sahitya Shastra Mala Office, Benares City. NING Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina- vividha sAhitya - zAstramAlA ( 4 ) zrIlakSmaNagaNiviracitaM supAsanAhacariyaM / ( tRtIyo bhAgaH ) gUrjaradezAntargatarAjadhanyapura vAstavyena zreSThitrikama candratanUjena kalikAtA vizvavidyAlaye saMskRta - prAkRtAdhyApaka-parIkSakeNa nyAya-v pa-vyAkaraNatIrthapadavIkena paNDita - daragovindadAsena saMzodhita saMskRtacchAyayA vibhUSitaM ca / vIrasaMvat 2445 | mRtyaM rUpyakadvayamA Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samapaNam / yasyAnanyasamaM madena rahitaM pANDityamatyujjvalaM vANI candanazItalA jnmn:-sNtaapmNhaarinnii| iSTe'niSTatare ca vastunicaye ceto vikArojjhitaM bAhyADambaravarjitA parahitAdhAne pravRttiH zubhA // 1 // 0 .. anye cApi guNAH sudhAMzuvimalA gAmbhIryadhairyAdaya___ stattatpUrvamaharSicArucaritaM satyApayanti dhruvam / tasya zrImunirAjarAjavijayasyedaM karAmbhoruhe bhaktyA pustakamarpayAmi kRpayA tasyaiva saMpAditam // 2 // SZSS sNpaadkH| mmmmmmsmara N MENamemumta Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sahAyakoM ke zubha nAma / yaha prAkRtabhASAkA prAcIna aura vistIrNa anya kA sAnuvAda prakAzanakA pavitra kAryameM pAta:smaraNIya muni mahArAja zrI rAjavijayajIke sadupadezase jina sadgRhasthoMne ullekhanIya Arthika nahAyatA karake apanI dhArmikatA aura zAsanapriyatAke sAtha udAratAkA paricaya diyA hai una hAnubhAvoM ke sAdhuvAdAI nAma aura madadakI rakama isa prakAra hai| jisameM zrIyuta mohanalAlabhAI vuzAlacaMda, jisane isa kAryakI pahala kI hai| zrIyuta zAmacaMda kevaladAsa, jisakI tarphase sabase rAdhika madada kI gaI hai; aura zrIyuta rAva sAheba AtmArAma bhAI harakhacaMda, jo jainadharmAvalambI hone para bhI jaina sAhityakI tarpha kriyAtmaka anurAga rakhate haiM, vizeSataH dhanyavAda ke pAtra haiN| rakama / nAma / sthAna / pUnA taLegAma DhamaDherA (pUnA) pUnA 700) 125) 250) 100) 125) 75) taLegAma DhamaDherA (pUnA) zeTha mohanalAla khuzAlacaMda zeTha zAmacaMda kevalacaMda saMghavI rAva sAheba AtmArAmabhAI harakhacaMda zeTha jamanAdAsa mANekacaMda zeTha zivarAma kastUracaMda zeTha cunnIlAla gaNeza zeTha bAlUbhAI premacaMda zeTha khUbacaMda rAmacaMda zeTha rAhobA rAmacaMda zeTha vIracaMdajI hiMdumalajI zeTha kanakamalajI dalIcaMdajI dvArA / zeTha ravacaMda lAlacaMda prakIrNa 150) 100) 300) 100) 75) yevalA (nAsika) mAhADA (solApura) bArasI , ahamadanagara jUnera (pUnA) prakAzaka / Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA | ayaM supArzvanAthacaritanAmA padyAtmako vistIrNaH prAkRtagranthaH / saptamatIrthakarasya bhagavataH supArzvanAthasya caritamatra pratipAdya viSayo granthanAmneva prakaTaH / bhagavadupadezamastAva evAsya granthasya mahAntamaMzamavaruNaddhi / tatra zrAvakANAM samyaktvamUlAni dvAdaza vratAni, pratyekaM teSAM paJca paJcAticArAn dUSaNAni ) cAdhikRtya vratapAlane suphalopalambhaH, aticArAdhAne ca samucito daNDavadhirekaikakathAdvArA samupadiSTaH / prAyaH pratyekamapi kathAyAH kevalaM vratAdyupadezavidhAveva paryavasAnamakRtvA prasaGgAnusaMdhAnapurassaraM kasyAMcid buddhimAhAtmyam, kvacit kalA kauzalyam, kApi vAsanA - vaiSamyam, kvacana prakRtiprabhAvam, kutrApi ca tattvarahasyAdikaM saralenAtha ca sarasena racanAsaMdarbheNa vyAvarNayana granthakAraH svasamayavidyamAnasya laukikAcAra-vyavahArasya, sAmAjikaprathAyAH, rAjakIyaparisthiteH, dhArmikabhAvasya, naitikajIvanasya, anyasyApi ca tAdRzasyAnuSaGgikasya jJAtavyavastunaH samullekhaM vihitavAn / ato'yaM grantho yathA jainadharmAvalamvinAM dhArmika zikSAviSayatvenopakArakatAmAkalayati, anyeSAmapi kAvyarasAsvAdaratikAnAM rasikAnAM purAtatvAnusaMdhAnaikalakSANAM dakSANAM, bhAratavarSIyabhASAtattvaparizIlanoyuktAnAM cAbhiyuktAnAM tathaivopayogitAmAvahati, iti saMpradhArya, adyApyamudritasyAsya granthasya saMpAdanakarmaNi vyApRto'bhavam / itara prAkRta kAvyagrantheSvava prakRtagranthe pericchedarUpaH, auzvAsakAtmakaH, sa~rgasvarUpaH, anyo vA kazcana tAdRzaH prakaraNatribhAgo nopalabdhaH atha ca gaumavadha iva gAthAGkAnAmakhaNDitapravAho yAvadantaM granthasyAsya purAtanAdarzapustakeSu dRSTaH kevalaM bhagavataH pUrvabhavadyavarNanaparisamAptAvupAntyagAthAyAM "paDhamapatyAvo" iti, upasaMhAravAkye "ya sirisupAsanAhacarie paDhamo bI zro surajavo samatto" iti ca dIkSA varNanAvasAne'tyagAthAyAM "DuzyapatthAvo" iti; kevalajJAnotpatyupakramAnte " iti zrI supArzva jinacaritre kevalajJAnazrI prAptiH" iti evameva ca tataH paraM pratyekakathAvasAne " iti samyaktvaprazaMsAyAM campakamAlAkathAnakaM samAptam" ityAdyAkArANi saMskRtabhASAyAmevopasaMhAravAkyAnyupalabdhAni / ato gAthAfiedoveva granthakArAbhimateSu sthAneSu vibhajya tadullekhAnusArI prakaraNavibhAgo vihitaH granthakAreNAntarAntarA pramANarUpeNoddhRtAH saMskRta zlokAzca pravAhAgatena padmAGkena virahayya laghvakSareSu mudritAH; pAThakagaNaH saukaryeNa tadbhedaM vikarotviti / 1 yathA surasundaryAdau / 2 yathA saMtubandhe / 3 yathA kumArapAlacarite ( prAkRtadvayAzraye ) / Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastutagranthasya prAkRtabhASA yAtvaM prAgevoktam / prAkRtabhASA ca, AsatAmitare, saMskRtaviduSAmapi saMprati duravabodhA / prAkRtavyAkaraNAtiriktaM prAkRtasAhityagranthaparizIlanamavazyamapekSate prAkRtabhASAvabodhaH / vinA saMskRtAnuvAdasAhAyyaM tatparizIlanaM ca nepatkaram / iti saMskRtAnuvAdasahakRtasyaivAsya samupakArakatvamavadhArya, vihite'pi gaveSaNe kyApi prAcyAcAryavinirmitamasya saMskRtAnuvAdam , anuvAdopayogi vivaraNaM, viSamasthAnaTippanakaM vA kiJcidapyanAsAdya, tatkaraNe'pi prattimakArSam / prAkRtasya saMskRtAnuvAdaH ( na tu TIkA ) prAcyagrantheSvapi krameNa yAvatsaMbha tatpratirUpakaiH ( abhinna prakRtikaiH ) eva saMskRta zabdaivihitaH, viziSTena 'chAyA' zabdenAbhihitazca vilokyate / evaMvidhasya cchAyArUpasyAnuvAdasya niyantritazabdamaryAdatayA kvacid bhAvasaundaryahAnikArakatve salyapi prAkRtabhASAvabodhajanakatve'nanyasadRzaM sAhAyaka vidhAyakatvamasAdhAraNo guNaH / ityenameva guNa, yo vartamAnasamaye'tyupayuktatAM dadhAti, agrekRtya prAcInarUDhimanusarannatrApi tAdRzAnuvAda( chAyA )meva vidhAya mUlagranthasyAdhobhAge nyabIvizam / chAyAyAmatra yA. paddhatiraGgIkRtA, tasyA viSaye'tra kriyamANaM kiJcitspaSTIkaraNaM, vADhaM vizvasimi, aucityaM nAtikramiSyati;--- 1 (ka) yathA kvacidekasyApi tIrtha-kutUhala-bRhaspatyAdeH saMskRtazabdasya prAkRte'nekarUpANi vyA karaNaniyamena sidhyanti, tathA kyApi samatta-paca-maya-satthaprabhRteH prAkRtasyApyekasya zabdarUpasya nAnAvidhAni saMskRtarUpANi bhavitumarhanti; satyapyevam, prakaraNasaMgatArthakameveka rUpa vihAya nAnyAni tatropayujyanta iti suprasiddhametat / kintu yatra prakaraNasagatAnyapyekasya prAkRtazabdasya nAnAvidhAni saMskRtarUpANi saMbhavanti, tatrApyanyatarasyaivehopAdAnaM kRtvA nyAnyupekSitAni, yathA-'suhayara' zabdasya, (pR03) prakaraNAvirodhena saMgamyamAnAnAM zubhakara-sukhakara-zubhatarazabdAnAM trayANAmapi madhya ekatama eva sukhakarazabda AdRtaH, anyAvupekSito, ekenaiva rUpeNa paryAptaprayojanatvAta ; evaM niyaDi a' prabhRterapi nirvRttaniSpatita-spaSTabhUtAdInAmekatamasyaivaikatropAdAnam , uktAdeva kAraNAt ; rUpavaicitryadarzana syApi sthalabhedanakatamamapi bhinna bhinna rUpamAdAya yAvatsabhavaM sAdhitatvAt / / (kha) yatra ca zleSapramaGgastatra pakSadvaye pRthak pRthak saMbadhyamAnaM rUpadvayamapyAdRtam , anyathA bhinna 1 tittha, tUha (he0 prA0 1, 104 ); ko Uhala, kuUhala, kouhalla ( he0 prA0 1, 117 ); paDhuma, puTama, paDhuma, paDhama ( he0 prA0 1, 55 ), bhayassai, bhayapphai, bhayappai, bahassai, bahaphai, baha paha, bihassai, bihapphai, bihappai, buhassai, buhapphai, buhappar3a, (he0 prA0 2, 137 ) / 2 samasta, samAta; patra, pAtra, prApta: mada, mata, mRga, mRta zastra, zAstra, sAtha svastha, svAsthya, kazAta. yAta svArtha sAkA. svAtra / Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pakSe tadarthAsaMgateH; kevalamupameyapakSIyaM rUpaM mukhyataH, upamAnapakSIyaM tu rUpaM, bhinnavarNo rUpAMzo vA gauNatayA ( ) evaMbhUte koSTake sthApitaH, yathA 'sAvaya' zabdasya ( pR0 348) zrAvaka-zvApadAtmakasya rUpadvayasya madhya upameyapakSIyaM zrAvakarUpaM prathamamupAdAya, upamAnabhUtAraNyapakSIyaM zvApadarUpaM koSTake gRhItam ; yathA ca 'sayaNa' zabdasya (pR0 369) sadana-zayanarUparUpadvitayasya madhye purapakSIyaM sadanaM mukhyataH, upamAnabhUtajaladhijalapakSIya zayanasya bhinnavarNozaH 'zaya' iti koSThake, evamanyatrApi sarvatra / (ga) yatra punaH zleSe'pi paryAptAd rUpadvayAdadhikasyApi rUpasya prakaraNasaMgatasya saMbhavaH, tatrAdhi kasya prAguktavadanAvazyakatayA'nupAdAnam, yathA 'sappAyAraM' (pR0 348) ityAdau saprAkAra-sAdhArAtmakasya rUpadvayasyaiva pakSadvaye'pi paryAptatayA'dhikasya 'sapIgAra' ityasyopamAnabhUtAraNyapakSe saMbhavatsaMgatikasyApyagrahaNam / (gha) yatra tu zleSe pakSadvaye'pyekenaiva zabdarUpeNaikArthakena bhinnArthakena vA nirvAhaH, tatraikasmAda dhikaM saMbhavadapi prakaraNasaMgatimadapi nopAttam, yathA 'vararayaNA' (pR0 304 ) ityatra 'vararatnA' ityanenaikena ratnazabdenaiva jaladhilaharirUpopamAnapakSe bhAryArUpopameyapakSe ca (varANi ratnAnyAbharaNeSu yasyAH sA) paryAptatayA susaMgatikasya saMbhavatazca 'vararacanA' itirUpasyopekSA; yathA vA 'surayaNamahiyaM' (pR0 369) ityatra suratnamahitenaikenaiva zabdena pakSadvaye'pi nirvAhAdabhyadhikasya 'surajanamathitaM. ityasyopamAnapakSe ghaTamAnasyAdhikasya rUpasyAnupAdAnam / evamanyatrApi / sarvatrApi paryAptarUpamAtrasyaiva grahaNaM, nAdhikasye tyatra nigrvH| 2 (ka) katipayaprAkRtazabdAnAM niSpadyamAna ekArthakepi saMskRtarUpadvaya ekaM varNaparAvRttisahama, itaraca tatparivartanarahitaM bhavati, yathA prAkRtasya tUra' zabdasya saMskRte tUra-tarye iti, morazabdasya ca saMskRte mora-mayUrAviti / etAdRzasthaleSu prAyo varNaparAttirahitameva rUpaM chAyAyAmupAttam / (kha) yeSAM tu dve api varNaparAvRttisahe eva, yathA 'sukkha' zabdasya sukha-saukhye, 'koUhala' ___ sya vA kutUhala-kautUhale / teSAM sthAnabhedena kutrApi kataradupAttam, avizeSAt / 3 (ka) tAdRzA apyaneke santi zabdAH, yeSAM prAkRtatve saMskRtatve vA prAcyavidupAmapi matabhedaH, yathA 'cihura' zabdasya hemacandramate prAkRtatve'pi durgastaM saMskRtaM manyate / 'draha' zabdasyAnyamate 1 abhidhAnacintAmaNau 2, 200 / 2 he0 prA0 1, 171 sUtrasya vRttau / 3 abhidhAnacintAmaNau 3, 590 / 4 he0 prA0 1, 186 matravattau / Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskRtatve'pi hemacandramate prAkRtatvam / 'javara' zabdaH kevalArtha prAkRtavyAkaraNeSu nipAta uktaH, bahubhirvidizca saMskRtatvena tasya prayogaH kRta upalabhyate / 'caDa' iti ruhadhAtorAdezo hemacandreNa vihitaH, atha cAnekeSu saMskRtAntheSu 'caTa' dhAtovyabahAro dRzyate / evameva 'veubdhiya' prakRtInAM prAkRtazabdAnAM saMskRte kriyAdivad vikurvitapramukhANi rUpANyapi vidvadbhiH prayuktAnyanekaza vilokyante / etAdRzeSu vivAdApaneSu sthaleSu sAdRzyAnubandhitayA saMskRtatvapakSa evAtra cchAyAyAM vizeSeNAhataH; itarasyApi yatasthAtiraskaraNIya tvena kvacit prAkRtatvayapyurarIkRtam / (kha) 'mahaI' ityAdInAM punaH sAdRzyAnubandhitayA 'mahati' iti saMskRtatvapakSa kavacidupalabhyamAna mapyanAdRtya prAkRtavyAkaraNakAravAJchArthakadhAtvAdezavidhAnadvArA gRhItaH prAkRtatvapakSa evAtrApyupAttaH, saMskRte mahAdidhAtUnAM vAJchAdyarthe prayogasyAhRdayahAritvAt, sAdRzyAnu bandhasyApi prakaraNasaMgatArthAnupAtina evopaadeytvaaditi| 4 (ka) prAkRtavyAkaraNAnAmapi parasparaM nAlpIyAn matabhedaiH / ayaM ca sukhyato vibhAgadvaye vibhaktuM zakyate, arthaparaH zabdarUpaviSayatha / tatra prathamaprakAro yathA, 'Navari' zabdasya prAkRtaprakAzahemacandravyAkaraNayorAnantarvArthakatvamuktam, anyena kevalArthakatvamapi / evaMrUpe'rthavipaye matabhede prakaraNasaMgateretrAtra nirvivAdaM niyAmakatvena tatsaMgata evArthazchAyAyAmanusataH / / (kha) yatra punarAmede'pi zabdarUpaviSayako matabhedaH, yathA, pararuciH 'yada' ityasya 'bolla' iti 'ipa' ityasya ca 'maha' iti rUpaM vyAkaroti, hemacandraH punaH 'katha' ityasya 'kAGkSa ityasya ca krameNa 'bolla, iti 'maha' iti cAdizati; evaM Syantasyaiva 'dR dhAtoH 'dama' Adezo hemacandramate, kevalasya tu prAkRtaprakAze; tatra vivAdAspade prakRtinirdeze hemacandravyAkaraNasyaiva vistIrNatayA vizeSoyakArakatvAt, mUlagranthe'pi tallakSitasya takAralugAdiniyamasya vizeSaNa dRggocarIbhavanAt, varNavisadRzatAyAzcobhayatra tulyatvAda hemacandravyA karaNAnusaraNaM chAyAyAM vizeSeNa vihitam / 1 he0 prA0 2, 80 sUtravRttiH / 2 prAkRtaprakAze 8, 7; he0 prA0 2, 187 / 3 vizeSAvazyakabhASyaTIkA pR0 1136; aupapAtikasUtraTIkA pR0 133; praznavyAkaraNaTIkA 10 344, 374; upadezaratnAkarasya 17 taraGgaH; viSAkasUtraTIkA pR0 44 / 4 hIrasaubhAgyaTIkA 1, 28; "caTiSyati kathaM prauDhadeho'yaM gajarAjavat " iti RSimaNDalavRttiH; dodhakavRttiH pR0 2, 4 1, 52, 56 / 5 praznavyAkaraNaTIkA pR0 315; vi0 bhA0 TIkA / 6 setubandhaTIkA 1, 6 / 7 prA0 pra0 8, 15; he. prA0 4, 192 / 8 he0 prA0 1, 35 / 1, 88 | 1, 209 / 2, 159 / prA0 pra0 kA0 2, 47 / 4, 24 / 9 he0 prA0 2, 188 / 10 he0 prA0 1,209 / 11 vastutastu viziSTavarNa Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AN (ga) yatra tu varNasAdRzyAnubandhaH prakRtyAdezayoH, tatra 'jaMpa-Nolla' prabhRtau vararucimoktAyA 'jalpa-Noda' pramukhAyA eva prakRtergrahaNam, na tu hemacandrapradipAditAyAH 'katha-kSipa' ___ AdirUpAyAH, atyantaM vivAdazavarNatvAt, arthavizeSasya cAnupalambhAt / (gha) 'nisua' prabhRtInAM tu 'zruta' AdyanuvAdavidhAnena dezInAmamAloktaM dezyatvamevAtrAGgI kRtam, nizrutAdirUpANAM varNasAdRzyAnuvandhe'pi saMskRte rUThyA prasiddhayabhAvAt, dezyatve'pi caiteSAM kriyAvAcitayA 'nijhuNijjata' AdirUpANAmapi siddhau na kiJcid bAdhakam / dezya-samasaMskRta-tadbhavatvena tridhA vibhaktasyApi prAkRtasya mitho vilakSaNatayA saMjAtasya saMmizraNasya viveko na kevalaM duHzakaH, azakya eka, tatrApi viduSAM pracuramatabhedasya dezInAmamAlAdiSu pratipadamupalambhAt / vistareNa tavarNanAnurUpasya sthAnasyAtrAbhAvena prakRtagranthopAttAnAmeva kiyatAM zabdAnAM viSaye diGamAtradarzanapara ullekhotra kriyate; pannazabdaH yatra dezyatvapratipAdanam yatra samasaMskR tadbhavatvaM vA kaGkelli dezInAmamAlAyAM 1, 12 amarakoSe, abhidhAnacintAmaNau ca caMga medinIkoSe, zabdakalpadrume ca kosalima abhidhAnacintA0 (kauzalika) caukka dezInAma0 3,12 vRttau (catuSka) marA he0 prA0 1,87 (mirA) sukkala 6, 147 dodhakavRttau pR0 16 ( mutkala ) uvvaria , 1, 132 prAkRtapiGgale 10 kAvye (urvarita) (ka) evaM ca kathelyAdizabdAnAM saMskRtatvenApi prasiddhayA varNasAdRzyAnubandhaM nivandhanIkRtya chAyAyAmiha samasaMskRtatvapakSa AdRtaH / (kha) kauzalikAprabhRtizabdAnAmapi saMskRtasAhitye bhUyo vilokanena 'kosalia' AdInAM tadbha vatvasiddhayA sAdRzyAnuvandhaM ca guNamapekSya tadbhavatvapakSotra cchAyAyAmaGgIkRtaH / (ga) merAzabdasya tu mirAzabdAd vyAkaraNena tadbhavatvasiddhAvapi mirAzabdasya saMskRtasAhitye sAdRzyAdirahitAnAM zabdarUpANAM dezyatvameva, vyAkaraNakArANAM tadbhavaprAkRtatvena teSAM nirdezo'bhyAsasaukaryApaiva kevalamityutpazyAmaH / prAcyagranthapUpalabhyamAnAni katicid vAkyAni sUkSmatayA mithaHparyAlocyamAnAnyasyaivAbhiprAyasya samarthakAni vibhAvyante, he0 prA0 4,2 vRttiH, dezInAma0 1,69; 6,24 vRttI ca draSTavyAH / 1 prA0pra0 8,25,8,7 / 2 he0 prA0 4,2,4,143 / 3 de0 nA0 4,27 4 de0 nA0 6,24 / Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prasiddhimapazyatA kumArapAlacarita (prAkRtaddhayAzraya ) TIkAyAM prakramAgatasyApi tasya sthAne dezyasyeva maryAdAparyAyeNaiva vyAkhyAnamAlokayatA'trApi tadbhavatvapakSamupekSya dezyatva mevorarIkRtam (gha) mutkalapramukhANAM tu saMskRtasAhitye'pyuktavat kvacid vyavahAradarzanAt, prasiddhayabhAvAcobhaya mapi tadbhavatvaM dezyatvaM ca-sthAnabhedenAGgIkRtam / (Ga) 'amaha' AdInAM tvarthabhedena tadbhavatvaM dezyatvaM ca, iti teSAM prakaraNasaMgatyA kvacit kizci dinyubhayamapyaviruddhatayAJAzritam / 6 (ka) dezyazabdAnAM caikenaiva dezInAmamAlAdipratipAditena kenacicchabdena cchAyAnuvAdavi dhAne na kizcid nivandhanamAkalayAmaH, kintu tadarthakenAnyenApi zabdena tatkaraNaM nAnucitam / varNasAdRzyAnubandhasya tadbhavaprAkRtaviSayatvAt / ata eva prAcyagrantheSu 'dhaNi pramukhadezyazabdAnAM bahu-gADha-bADhAdizabdenevAtrApi 'paJcoNI' AdidezyAnAM samAnArthakenApi bhinnabhinnazabdenAnuvAdo vihitaH, samAnArtheSvapi zabdeSu prakaraNAnurodhena kvacit kasyacit saundaryAvahatvAt / ata eva 'hu' 'ciya' AyavyayAnAmapi vyAkaraNeSu tadbhavaprAkRtatvenAdhikRtAnAmapi vastuto dezyaprapaJcAntargatAnAM bhinnabhinnaiH 'hi' 'eva' 'api' 'khalu' prabhRtibhiH zabdaratrAnuvAdaH kRtH| (kha) yeSAM tu poTTa-meharI-bhuruMDiyAdizabdAnAM dezInAmamAlApratipAditAnAM kramaza udara-grAma pravarA-zivAdyarthAnAM prakaraNArthenAsaMgatiH, teSAmanuvAde dezInAmamAloktamarthamagRhItvA prakaraNasaMgatyodyamAna evArthaH samupAttaH, prakaraNAsaMbaddhavacanAnAmanupAdeyatvAt / ata eva tadbhavaprAkRtAnAM 'gaiDa' AdizabdAnAmapi gartAdyananuvAdena zakaTAdyarthagrahaNamiha vihitam / prakRtagranthepabhraMzAtirikteSu prAkRtapadyeSvapi vahavastAdRzAH zabdA dRSTipathamavataranti, yeSAM zuddhena tadbhavaprAkRtatvena dezyatvena vA vyapadezo duHzakaH kartum , vyAkaraNaniyamAnanupAtitvAt, dezIkoSe cAnupalambhAt ; atha ca zuddhaistadbhavaprAkRtairdezyairvA zabdaiH saha varNasAdRzyAnuvandhaM prakaraNasaMgatArthasamAnatAM ca pazyasteSAmapabhraSTarUpatAmanumamAnastattatmAkRta-dezyazabdArthAnusAreNa prAguktazailyA chAyAmakArSam / katipayAni tAdRzyatrodAharaNAni;-- 1 tadbhavatve aNahaM = anagham,dezyatve aNahaM = akSatam ( de0 nA0 1, 13 ) evaM tadbhavatve tattI tRptiH, dezyatve tattI = tatparatA, Adezazca (de0 nA0 5, 20 ) / 2 caturthapRSThasyaikAdazAGkA TippanI draSTavyA / 3 anukramaM 6, 60 / 6, 121 / 6, 101 / 4 he0 prA0 2, 36 / Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ granthapR0 50 - 395 278-322 292 355 489 569 601 229 87 369 631 8 (ga) granthapR0 237 238 apabhraSTazabdaH bhiMbhala saMtia bhIDia poTTa " zabdaH paTTyA lattA ( 7 tadbhavarUpam bhibbhala (vihvala ) saMtaya (setka ) pIDia ( pIDita ) poTTalI (poTTalI ) aNa RNa ) aNa ( bhedana ) sabattI ( sapatnI ) ulla bhiDaNa savakkI muruMDiya kayavara pasava pasa karava karavU daurbhAgyAt prAkRtazabdArthajJAnopayuktAyAM vidyamAnasAmagryAmekasyApi tAdRzasyopayoginaH kopagranthasyAdyAvadhyabhAvaH / prastutagranthamayuktAnAM ca katipayazabdAnAM vartamAnasAmagryAmanupalambhaH / atastAdRzazabdeSu (ka) keSAMcit prakaraNasaMgatisahakRtamanyagranthakRta vyAkhyAnamavalambya ( kha ) keSAMcit tAdRzamaparagranthAdhikRtaprakaraNaM tulanayA paryAlocya (ga) keSAMcana pracalita bhASApabhraMzamavaSTabhya, (gha) avaziSTAnAM ca prakaraNasaMgatimeva kevalAmatha ca sarvatrApekSaNIyatvena valavatImAzritya cchAyAyAmartho vihitaH / krameNa caiSAmatra katicidudAharaNAni ;(ka) (10643) 'pAmicca' zabdasya ' ucchinnaM, iti granthAntaravyAkhyAnam / (kha) ( pR0 657) 'muMga' - 'sakaha' zabdayoranukramaM samudra-daMSTre artho / apabhraMzaH pATu lAta 0 o o 0 dezyarUpam 0 0 0 0 0 o bhuruhuMDiya kayavA 1 'am muvi' ityasya zatari svArthike kapratyaye satkaM - saMbandhItyarthaH asya prayogo ratnAkarAvatArikAdiSu ( pR0 18) bahuSu grantheSUpalabhyate / 2 zabdakalpadrume / 3 de0 nA0 6, 106 / 4 de0 nA0 2, 11 | 5 de0 nA0 6, 4 / 6 de0 nA0 2, 12 / 7 sUtrakRtAGgasya dvitIyazrutaskandhe prathamacUlikAyAM caturdazAdhyayane prathamodezasthasya 'pAmicca' zabdasya zIlAGgAcAryakRtaM dIpikAkArAnuvihitaM ca vivaraNaM draSTayam / prastutagranthIyasupArzvanAtha nirvANaprakaraNena samaM hemacandrakRta triSaSTizalAkA puruSacaritasya prathamapaNa pasarge RSabhadevanirvANaprakaraNaM vileokanIyam / chAyA pAda pAda Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ poka 552 gaDDaya TopiA uSNISa saTTI vinimaya 288 DaMgA yaSTi 514 bholiA bholI bhadrikA pukka pUtkAra caurI cArI vivAhamaNDapa 584 cIrI cIra ( cIro) ( vastra ) khaNDa (gha) vIyattiya (pR0 390 ), palahiya (pR0 412 ), ravdAria (pR0 428), uvvAia (pR0 436 ) cavyakkiya (pR0 455), vaserI (pR0 473) prAkRtavat saMskRte'pi vaiyAkaraNAnAM mahAna kalahaH / vistaratastadullekhasya nedamanurUpaM sthalam / adhikRtacchAyAviSayastu kiyanmAtraH so'trollekhyatAmahati, tathAhi kecid ghaTAdidhAtUnAM seitvameva, dhAvAdInAM veTtvameva, skandAdidhAtUnAM cAniTtvameveti 'i' pratyayaM niyamayanti, anye sarveSAmapi dhAtUnAM veTvamanuzAsayantastaniyamaM nirAkurvanti / kecid mAGo nipAtasya yoge'dyatanI(luGa)meva nirdizanto 'mA kuru' AdiprayogANAmapapAThatvaM pratipAdayanti, apare tUbhayasaMmatena mAGsamAnArthakana 'mA' iti nipAtena saha tadyogamAcakSANAsteSAM sAdhutvamupapAdayanti / kecidatazavyayAdibhiH saha pachIsamAsapratiSedha vyAkurvanti, itare punastaniyamasya bahulazabdAnutyA'vyApakatAM vyaJjayantaH zrutaratnabahiH aadipryogaannaampshbdtvmpaakurvnti| kecit 'kathApayati' prabhRtInAmazuddhatvameva nirUpayanti, utpalAdayastu teSAmapi 'mApayati' Adivat pvAgamaprAptyA samyaktvaM saMsUtrayanti / kecit samAsAntavidhi vistarata upadizanto vikalpAvikalpaniSedhastaM vyavasthApayanni, pare punaH "samAsAntavidhiranityaH" iti sarvAnumatAribhApApazcana taM zithilayanti / ubhayepAmapi paraspara virodhamAjAmetepo matAnAM madhye 'etadeva satyam' 'taditarattu asatyameva' ityekAkSIyanirNayAdhAnaM duHsAhasameva kevalam, lakSyAnusAritAyA ubhayatrApyavizeSAt / ityatacchAyA sthAnabhedenobhayamatAni kakSIkurvatApi suprasiddhatvena bahumatAnukUlatayA prathamAnAM kacicchabdopalakSitAnAM matAnAM vizeSeNAdaro vihitaH kevala mAjhyogajAyA adyatanyAH (luGaH) ADambaro vizeSato nAhataH, tapANAM viSamatvAta, duravabodhatvAt, chAyAyA vyAkaraNaprauDhatopadarzanAnupayuktasthalatyAcetyalamadhikena, dimAtramadazenaparatvAdasya prayAsasya / / kriyAratnasamuccaye pR0 66 / 2 kriyA0 pR0 10 / 3 upadezaratnAkare 12 taraGge ; evaM "ghaTAnAM niryAta stribhuvana vidhAtuzra kalahaH" ityAderapi / 1 kriyA0 pR. 298 / Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asya granthasya vinirmAtA ladamaNagaNivikramIyadvAdazazatAbyAM labdhasattAkaH, vizeSato gUrjaradeze kRtavihArazceti prastutagranthaprazastAveva vinirdiSTena dhaMdhukkayanagare granthasya prArambheNa, maemalIpuryA vikramAt 1199 tame varSe kumArapAla-rAjye samApanena ca vyaktameva pratIyate / svaguruparamparAsaMbandhe ca granthakRtA kRta ullekho vaMzakSAkAreNaivaM pariNamati; jayasiMhamUriH abhayadevasUriH hemacandramUriH vijayasiMhamUriH zrIcandrasUriH . vibudhacandrasUriH lakSmaNagaNiH asyaivAtra saMkSepataH samupadarzitasya gurupAramparyasya, tatrApi vizeSeNA'bhayadevasUri-hemacandrasUryovRttAntaH prastutagranthakArasabrahmacAriNA zrIcandramariNA svakIyasya munisuvratasvAmicaritasya prazastau kizcidvistarataH prtipaaditH| tasya ca bhaiktyAdyAvezarahitatAyA granthakRtA pratijJAtatvenAtizayoktyAdyAlaMkArikabhAvAmizritatvAdaitihAsikadRSTayA mahopayogitAmavadhArayannatra sacchAyamullekhamucita mutpazyAmi;-- "taissa apacchipatitthAhivassa titthe payaTTamANammi / siripaehavAhaNakule gacche harisana paratava (?rataNaya)mmi // 72. / / sirijayasiMho sUrI sayaMjarImaMDalammi supsiddho| paMcavihAyArasamAyaraNarao guNaNihI jAo // 73 // tasyApazcimatIrthAdhipasya tIrthe pravartamAne / zrIpraznavAhanakule gacche harSapurIye // 72 // zrIjayasiMhasUriH zAkambharImaNDale suprasiddhaH / paJcavidhAcArasamAcaraNarato guNanidhirjAtaH // 73 // 1 saMprati gUrjaradeze 'dhaMdhukA' iti khyAtam / 2 adhunA gujaradeze 'mANDala' iti nAmnA prasiddham / 3 draSTavyA'tra (muni prazastI)ekatriMzadaGkA gaathaa| 4 asyAH prazasteH pustakaddhayamupalabdhama,--(1) aNahilapurapattanIyabhANDAgArasthapustakAnAM paJcamI sUcI [ Fifth report of P. Peterson ] (2) pravartakazrIkAntivijayaiH kRpayA preSitaM hastalikhitaM pustakam, yat tasminneva pattane taivikramIya 1960 tame varSe lekhitam / Adarzadvayamapyetadatyazuddham , prAyaH samAnapATatvAta tulyasthalodbhavatvAccaikasmAdeva mUlapustakAta kRtapratilipikatayA'numIyamAnam, iti yatra yaH zuddhaH Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 10 I tANa viNeo guNarayaNasAyaro tryaMjayadevasUriti / uvasamapahANayAe jeNa sugarANatri maNo hariyaM / / suragurusarimamaIvi hu jassa samaggevi guNagaNe gahiraM / netra samattho kiMpuNa te thotumahaM khamo jimho? || asarisaguNANa (?) rAeNa paravasIhUyamANaso tahavi / tesiM guNamAhaSpaM mapi kittemi sattIe // 76 // garuyaguNe aNusaraNaM kuNamANo pAsiUNava pavanaM / tuMgattaNaM sarIreNa jassa aJcabhUyaM bhuvaNe // 77 // rUveNa nijjiucca (? nijjio lajjiucca) mayaraddhao mahAsubhaDo / niyaDo na kayAtri ( hu ) jassa saMTio ciTTimavimuko ||78 || nivvANattha girisiratirohie diyarammitra jiNide / puvvamuNimayaMkamahe logaMtarapaTTie saMte // 79 // kalikAlanisAsariyAmAyavaledhayArapaDaleNa / saMjamamagge pacchAiyammi pAeNa iha bharahe // 80 // jeNa tavaniyama saMjamamamujja evaM mahAnirIheNa / viSphuriyaM vipalamaNipaIvakappeNa sara ( ? savva) to // 78 ( ? ) | taha kavi aTTA sukkakasAyaM aNudviyaM jeNa / parapakva sapakkhemuvi maNapi jaha hoi na viroho // 79 teSAM vineyo guNaratnasAgaro'bhayadevasUririti / upazamapradhAnatayA yena sugarANAmapi mano hRtam // 7all suragurusadRzamatirapi hi yasya samagrAnapi guNAna grahItum / naiva samarthaH kiM punastAnstotumahaM kSamo jihmaH asadRzaguNAnurAgeNa paravazIbhUtamAnasastathApi / teSAM guNamAhAtmyaM manAgapi kIrtayAmi zaktyA // 76 guruguNAnanusaraNaM kurvANena dRSTveva prapannam / tuGgatvaM zarIreNa yasyAtyadbhutaM bhuvane // 77 // rUpeNa nirjito, lajjita iva makaradhvajo mahAsubhaTaH / nikaTo na kadApi khalu yasya saMsthitaH sthemavimukta nirvANAstagirizirastirohite dinakara iva jinendre / pUrva munimRgAGgamahasi lokAntaraprasthite sati // 76 // kalikAlanizAprasRtapramAdadvahalAndhakArapaTalena saMyamamArge pracchAdite prAyeNeha bharate ||80|| yena taponiyamasaMyamasamudyatena mahAnirIherA / visphuritaM vimalamaNipradIpakalpena sarvataH // 78 // tathA kathamapyanuSThAnaM muktakaSAyamanuSThitaM yena / parapakSasvapakSayorapi manAgapi yathA bhavati na virodhH||7 pATha upalabdhaH so'vADhataH, yastu dvayorapi pustakayoH samAnaH, azuddhatayA pratibhAtaca sa tathAbhUta evAtro drutaH, saMbhavan zuddhiprakArazca tasya tadAsane koSTake samupadarzitaH / 1 asyAbhayadevasUreH saMbandhe maladhArizrIrAjazekharasUriH svIyAyA nyAyakandalIpaJjikAyAH prazastA vidamanyadapyullikhati, - "devyAzcakrezvaryAH pratipannaH sutaH zrutAvdhigovindaH / zrIabhaya sUrirabhavanniHsaGga ( tA ) siddhabahuvidyaH / / paraHsahamAn bhUdevAn yakSaM kaDamaDaM ca yaH / prabodhya meData ( 1 ) pure vIra caityamacIkarat // 4 // zrIgurjarezvaro dRSTrA tIvraM mlpriiphm| zrIkaNI birudaM yasya maladhArarItyavoSayat // 5 // nAthaM surASTrarASTrasya gAraM pratibodhya yaH / ujjayantatIrthasthaM khalIbhUtamavIvahat // 6 // yasyopadezAd nirmucya catasUyapalekSaNAH / pradyunno rAjasacivazvAstriM pratyapadyata // 7 // [ Sce Peterson's third report page 274l Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ego ya colapaTTo taha pacchAyaNapaDIvi ekkA y| niyaparibhoge jassAsi savvayA aInirIhassa / / 80 // dehe vatthesu yasA (? sayA) vi jassa malanivahamuvvahaMtassa / abhiMtarakammamalo tabhayabhIucca nIharai / / 8 / / ghayavigaI mottUNaM paJcakkhAyAo sesavigaIo / savvAo jeNa jAvajIvaM rasagiddhirahieNa // 82 // nijaraNakae kammANa jeNa diNataiyajAmasamayammi / gimhe bhikkhA bhamiyA paDhamaguNahANiyagihesu // 83 // bhikkhAviNiggaya ja soUNaM sAvayA niyaniemu / hoti gihesuvauttA bhikkhAdANAhilAseNa // 84 // jaM niyagihammi payaDAgayamattA (?tta) chaumadihiyAvi narA / AmaNaseTThipamuhA paDilAbhaMti ya shtthenn|| gAme vA nagare vA so katthai jattha saMThio jAva ! tAva tamavaMdiUNaM na tattha pAe jaNo bhutto // 86 // sirivIraevataNao ThakkurasirijaUo (siri?) jayapasiddho / gAuyapaMcama (? ya) majjhe avaMdiuM jaM na bhujato / / 87 // aNahibavAmayapure jAyavibhU?huU)save jinnaayynne| hakkAriUNa nIe ekampitti (?vi) jammi tattha tao // 88 // garuo garuyayarovi hu seso sAvayajaNo saya ceva / jAi aNAhaovi hu jassa namasaNakayapainno // 89 / / muttIvi jassa sayalA amayaraseNopani(? Neva ni)mmiyA vihiNA / tasaNe viNAsai ( jaNANa ) jamhA kasAyavisaM // 90 // paratitthINavi divo hiyayaM palhAyae sadasaNao / jo tehiMvi maNijjai niyaniyadevAvayAruvva // 91 // taM ciya sayAvi vayaNaM muhakuharAo viNisu (?gga) yaM jss| jammi nisue jaNANaM paramA maNanivvuI hoi|| ekazca colapaTTastathA pracchAdanapaTyapyekA ca / nijaparibhoge yasyAsItsarvadA'tinirIhasya // 20 // dehe vastreSu sadApi yasya malanivahamudrahataH / abhyantarakarmamalastadbhayabhIta iva nissarati // 1 // vRtavikRtiM muktvA pratyAkhyAtAH zeSavikRtayaH / sarvA yena yAvajIvaM rasagRddhirahitena // 2 // nirjaraNakRte karmaNAM yena dinatRtIyayAmasamaye / grISme bhikSA bhrAntA prathamaguNasthAnikagRheSu / / 83 // bhikSAvinirgataM yaM zrutvA zrAvakA nijanijeSu / bhavanti gRheSpayuktA bhikSAdAnAbhilASeNa // 4 // yaM nijagRhe prakaTAgatamA chadmadRSTikA api narAH / AmaNazreSThipramukhAH pratilambhayanti ca svahastena // 8 // prAme vA nagare vA sa kutracidyatra saMsthito yAvat / tAvattamavanditvA na tatra prAyo jano bhuktH||86|| zrIvIradevatanayaSThakkurazrIjajayo jagatprasiddhaH / krozapaJcakamadhye'vanditvA yaM nAbhuGkta // 7 // aNahillapATakapure jAtavibhUtsave jinAyatane / AhUya nIta ekasminnapi yasmiMstatra tataH // 8 // gururgurutaro'pi hi zeSaH zrAvakajanaH svayameva / yAtyanAhUto'pi hi yasya namasyanakRtapratizaH // 86 // mUrtirapi yasya sakalA'mRtaraseneva nirmitA vidhinA / tadarzane vinazyati janAnAM yasmAtkaSAyaviSam // 60 // paratIrthinAmapi dRSTo hRdayaM prahlAdayati svadarzanataH / yastairapi manyate nijanijadevAvatAra iva // 1 // tadeva sadApi vacanaM mukhakuharAd vinirgataM yasya / yasmina zrute janAnAM paramA manonivRtirbhavati // 62 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 12 ) annAna (?) goDikalahe jehi kao sAvaehi rosabasA / jiNabhavaNagamaNa niyamo uvasaMtA tevi jassa girA / / kavi kalAyavaseNaM sahoyarA bhAyovitA / annonamaNAlA vigayakasAyA kayA jeNa || 94 || divasa je devayANavi paNAnaM / kicchega UrNA (? kurNatA) taha guruNo egastra niygcche| rAyAccapa (?ppa)muhA niogiNo tevi jasma vayaNeNa / sAmannassa vi muNiNo mukkA (ka) mayA kamanayA jaay||| govai girisiharasaMThiyacaraNa (1ma) jiNAyayaNadAramavaruddhaM / I punitra (putra) dinnasAsaNa saMsAdhaNiehi cirakAlaM ||97 // tRNa tattha bhaNiUNa juvaNapAlAbhihANabhUvAle | agaruyapayatteNaM mukalayaM kAriyaM jeNa // 98 // varaNagasuyaM saMtuyasacivaM bhaNiUNa (jeNa) jruycche| sirisavaliyAvihAre hemamayA roviyA kalasA // 99 // je jayasiMhadeva rAyA bhaNiUNasayalasamma / kArAvio amAri pajjomavaNAIsu tihI 10900 // harAe sayaMjarInarideNa jassa leheNa | zranyonyagoSThIkalahe yaiH kRtaH zrAvakai roSavazAt / jinabhavanagamananiyama upazAntAste'pi yasya girA // 63 // kathamapi kaSAyavazena sahodarA bhrAtaro'pi vartamAnAH / zranyonyamanAlApe vigatakaSAyAH kRtA yena || 4 || labdhanarendraprasAdAH stabdhA ye devatAnAmapi praNAmam / kRcchreNAkuvaMstathA gurorekasya nijagacche // 65 // rAjAmatyapramukhA niyoginaste'pi yasya vacanena / sAmAnyasyApi munermuktamadAH kramanatA jAtAH // 66 // gopagirizikharasaMsthitaca ramajinAyatanadvAramavaruddham / puNyamiva dattazAsanasaMsAdhanikaizcirakAlam // 67 // gatvA tatra bhaNitvA bhuvanapAlAbhidhAnabhUpAlam / atiguruprayatnena mutkalaM kAritaM yena // 68 // varaNakasutaM saMtuka sacivaM bhaNitvA yena bhRgukacche / zrIzavalikAvihAre hemamayA ropitAH kalazAH // 66 // yena jayasiMhadevo rAjA bhaNitvA sakaladeze | kArito'mAriM paryuSaNAdiSu tithiSu // 10600| 1 yattu P. Peterson mahodayena prastutaprazasteH sAraM vinirdizatA (In his fourth report text page 8) And at his request king Bhuvanapala remitted the taxes levied on worshippers in jain (6 temples " hota asya sUreH prArthanayA bhuvanapAlena rAjJA jainamandirANAM pUjakeSu saMsthApitaH karastyaktaH " ityetadarthamuktam, taccintyam " gopagirizikharasthitaM yadekaM ( na tu bahUni ) jinamandiraM rAjaniyogikai ruddhadvAraM kRtamAsIt, tat sUriNA'nena rAjAnamuktvA udghATitam " ityasyaivArthasyAtropalambhAt / 2 yattu piTarasanmahodayaH prazasterasyAH sAre [ In his fourth report text page 8] "dve aSTamyau, dvedazamyau, ekAca zuklapaJcamI, ityevaM mAsasya paJcasu dineSu jayasiMharAjo'mAriM kAritaH" ityuda likhata, taccintyam, "paryuSaNA" padasya zrAvaNamAsAnte samupakramyamANe'STAhe saMketAt / 3 etatsaMvAdo vikramAt 1991 varSe vijayasiMha sUrivinirmite dharmopadezamAlAviva raNe'pyupalabhyate ; Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ reNakhaMnaurajiNahare caDAviyA kaNaya(maya)kalasA // 1 // jeNa kuNaMteNa tavaM ca utthachaTuM ca ubhayakAlevi / saddhammadesaNA bhaviyaNassa na kayAvi paricattA // 2 // sAvayaloo kallANaesu aTTAhiyAsu savisesa / gAmesu ya nayaresu ya bahU payaTTAvio jeNa // 3 // niyanANeNaM keNai taha vemANiyasurovaeseNa / paraloyagamaNasamaya niyayaM nAUNa AsannaM / / 7(?) / nIrogammivi dehe kameNa kAUNa kavalaparihAraM / khaviUNa muMha sayalaM jeNa pavano abhattaho // 8 // jassuttimaTTagahaNaM soUNaM garuyakheyabhariyamaNA / paratitthiyAvi paidiNamuveti pAse sayalanayaNA // 9 // gujjaranariMdanayare so kovina asthi rAyapabhiijaNe / aNasaNaviyANa jo tesimAgao neya pAsammi // 10 // sirisAlibhadamRrippamuhehiM ga (?a) bhaya 2 sUrIhiM / jassa sIve gaMtUNa mUriyaM bahu sasoehi // 11 // mAsammi bhadavae Te (?vaTuMte) terasammi uvavAse / sohiyavasA ya varabhavaNamajhao nIhareUNa // 12 // pAyayalehi lIlAe DaMDahatthehiM avaliyagaI hiM / kassavi annassa kare avilaguM ( ? gaM) tehiM sayameva // 13 // naranAhamANaNijje (?jjo) nivnyrnivaasinegmgnnaann| savvesipi pahANo sagihaTiosIyo seTThI / / jamsa payapaumadasaNakayAhilAso samAhimalahaMto / dakkhinnamahoyahiNA parovayArekkarasieNa // 15 // pRthvIrAjena zAkambharInarendreNa yasya lekhena / raNastambhapurajinagRhe AropitAH knkmyklshaaH||1|| yena kurvatA tapazcaturthaSaSThaM cobhayakAle'pi / saddharmadezanA bhavijanasya na kadApi parityaktA // 2 // zrAvakalokaH kalyANakaSvaSTAhikAsu savizeSam / grAmeSu ca nagareSu ca bahuH pravartito yena // 3 // nijajJAnena kenacittathA vaimAnikasuropadezena / paralokagamanasamayaM nijaM jJAtvA''sannam // 7 // nIroge'pi dehe krameNa kRtvA kvlprihaarm| kSapayitvA sukhaM sakalaM yena prapanno'bhaktArthaH // 8 // yasyottamArthagrahaNaM zrutvA gurukhedbhRtmnsH| paratIrthikA api pratidinabhupayanti sjlnynaaH||6|| gUrjaranarendranagare sa ko'pi nAsti raajprbhRtijne| anazanitAnAM yasteSAmAgato naiva pArzve // 10 // shriishaalibhdrsuuriprmukhairbhyaabhysuuribhiH| yasya samIpe gatvA kheditaM bahu sazokaiH // 11 // mAse bhAdrapade vartamAne trayodaza upavAse / zuddhivazAcca varabhavanamadhyato niHsRtya // 12 // pAdatalaiIlayA daNDahastairaskhalitagatibhiH / kasyApyanyasya kare'vilagadbhiH svayameva // 13 // naranAthamAnanIyo nRpanagaranivAsinaigamagaNAnAm / sarveSAmapi pradhAnaH svagRhasthitaH zrIyakaH zreSThI // 14 // yasya padapadmadarzanakRtAbhilASaH samAdhimalabhamAnaH / dAkSiNyamahodadhinA paropakAraikarasikena // 15 // "yasya saMdezakenApi pRthvIrAjena bhUbhujA / raNastambhapure nyastaH svarNakumbho jinAlaye / / 9 // " sadgurupaddhatigAthAsu ca:-- "raNathaMbhapure ANAleheNaM jamsa tannariMdeNa / hemadhayadaMDamisao nicaM naccAviyA kittI // 3 // " 1 'ajamera' samIpe raNathaMbhora' iti saMprati khyAtam / Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 ) gaMtUNa jeNa vaMdAviUNa vihio samAhisapatra | dhammavara daMmANaM karAvio vIsasaharasAI || 16 || guradetampi samaggagAmanagarAibAsisaDDhajaNo / jambu ((stu) timahasavaNe pAeNa samAgao tattha ||17|| aha saggacAlIsa diNAI pAlikagaM samAhiNANasaNaM / dhammANArAyaNacitto jo parabhavaM patto // 18 // bahubhUmikala aNegasipavyavaDehiM ramaNijjaM / varasirikhaMDa viNimmiyavimANamArohiUNa tao / / 19 / / nIhAriye sarIraM jassabahiM sayalamiliyasaMgheNa / ekkekaM giravarakhagagaNuyaM motUNa sesajaNo ||20|| freed freereen frggao jassa detaNanimittaM / bhattIe koDageNa ya maggesu aladdhasaMcAro ||21|| savyapamayAulehiM savvAjjjehiM baMdihiM ( ?digajjehiM ) | savvehi viyaMbhiyasaha vAhirie aMbarAbhoe ||22|| pAyAraNacchimaTTAlae Dio pariyaNeNa saha raayaa| jayasiMho pekkhato jassihiMdU nIharaMtassa // 23 // taM accharayaM naraMdapurisA paropparaM veti / maraNamaNipi imandara (? masanhA) vibhUIe // 24 // farare Arambha nimmayaM taM vimANaparahe / pattaM savakArapaesamanupayaM lokayapUyaM ||25|| pUijjete miupayapamuhapacaravatthANaM | miliyAI koDiyANaM tayA savAI agAI || 26 // sirakhaMDavA va samaM sarIrasakkAro / jaya kao loeNaM taha uvari puNovi khittAI ||27|| kaTThAI agara sirikhaMDasaMtibAI ghaNo (va) ghaNasAro / nivvANAt ciyAe jaNeNa gahiyA tao rakkhA || rakkhA evi abhAve gahiyA tadvANapaTTiyA tatto / tA jAva tattha jAyA aNu ? ataNu) mANA viDakhaDDA | tI khAe maTTiyAe aNubhAvao sirovAhA / velAjaraegaMtara jagairogA paNa saMtA ||30|| gatvA yena vandayitvA vihitaH samAdhisaMpannaH / dharmavyaye ismANAM kArito viMzatisahasrIm // 16 // gurjaradeze samagragrAmanagarAdivAsizrAddhajanaH / yasyottamArthazravaNe prAyeNa samAgatastatra // 17 // atha sAgracatvAriMzaddinAni pAlayitvA samAdhinA'nazanam / dharmadhyAnaparAyaNacitto yaH parabhavaM prAptaH // 18 // bahubhUmikabahukalazamanekasitadhvajapaTai ramaNIyam / varazrIkhaNDavinirmita vimAnamAropya tataH // 16 // nissAritaM zarIraM yasya bahiH sakalamilitasaMghena / ekaikaM gRharakSakamanujaM muktvA zeSajanaH // 20 // niHzeSo nRpanagarasya nirgato yasya darzananimittam / bhaktyA kautukena ca mArgeSvalabdhasaMcAraH // 21 // sarvapramadAkulaiH sarvAtodyairbandigajaiH / sarvairvijRmbhitazabdavadhirite'mbarAbhoge ||22|| prAkArapazcimATTAlake sthitaH parijanena saha rAjA / jayasiMhaH prekSata yasyaddhiM nistarataH // 23 // tadAzcaryaM dRSTrA narendrapuruSAH parasparaM bruvanti / maraNamaniSTamapISTamasUkSmAyAM vibhUtau // 24 // vyudayAdArabhya nirgataM tad vimAnamaparAhU / prAtaM saMskArapradezamanupadaM lokakRtapUjam // 25 // pUjyamAne mRdupaTTAMzukapravaravastrANAm / militAni koTikAnAM tadA zatAnyanekAni // 26 // zrIkhaNDavimAnena tenaiva samaM zarIrasaMskAraH / yasya kRto lokena tathopari punarapi kSiptAni // 27 // kAgrritataNDatkAni dhanA dhanasAraH / nirvANAyAM bitAyAM janena gRhItA tato rakSA // 28 // rakSAyA apyabhAve gRhItA tatsthAnamRttikA tataH / tAvadyAvattatra AvA'numAnA vikaTagarttA // 26 // tasyA rakSAyA mRttikAyA anubhAvataH shirovaadhaa| velAjvaraikAntarajvarAdirogAH prANazyan // 30 // Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 15 ) bhaviNaM na mamapi iha bhAsiyaM musA kiMpi / jaM paccakkhaM diTThe tassavi leso imo bhaNio // 31 // niyateyaviseseNaM purisottimaddiyayaraMjaNo jaao| kotthuhamaNivya tatto mUrI sirihemacaMdoti // 32 // jagu ( ga ) vaTTamANapatravaNapAragao vayaNasattisaMpanno / niyanAmeva bhagavaI jIhaggagayA kathA jeNa ||33|| mUlagaMthi [1] visesAvassayalakkhaNapamANapamuhANa | sesANavi gaMthANaM paDhiye jeNaddha (?) lakkhaM ca // rAyAmaccAI mahihiyANaM jaNANa Aejje (? jjo) / jiNasAsaNaSpabhAvaNaparAyaNo paramakAruNio ||35|| navajalaharagahirasare dhammuvaesa ca ditae jampi / jiNabhavaNAu vahimmivi Thio jaNo suNai phuDasa // 36 // kkhANaladdhijutte jamma kurNatammi satyavakkhANaM / pAeNa jaDamaIvi jaNANa boho samppanno ||37|| java miyajavappavaMcA veraggakarI kahA kappA ( ?kayA) Asi / vekkhANa (Ni) yasiddheNaM jA putraM sA kaDhoratti ||38|| vANiyA sahA pAeNa na keNaI ciraM kAlaM / jassa muhaniggayatthA muddhANavi sA taha kahaMci ||39|| jAyA hiyagayatthA anbhattheUNa tehi jaha esA / uvaruvari tini varise nisuyA tasseva ya muhAo / / pibhi payAro jAo pAeNa tIe savvattha / je teNa sayaM raiyA gaMthA te saMpai kami // 41 // / bhaktivazena na mayA manAgapIha bhASitaM mRSA kimapi / yatpratyakSaM dRSTaM tasyApi lezo'yaM bhaNitaH ||31|| nijatejovizeSeNa puruSottamahRdayaraJjano jAtaH / kaustubhamaNiriva tataH sUriH zrIhemacandra iti // 32 // jagadvartamAnapravacanapAragato vacanazaktisaMpannaH / nijanAmeva bhagavatI jihvAgragatA kRtA yena // 33 // mUlagranthavizeSAvazyakalakSaNapramANapramukhANAm / zeSANAmapi granthAnAM paThitaM yenASTalakSaM ca ||34|| rAjAmAtyAdInAmapi maharddhikAnAM janAnAmAdeyaH / jinazAsanaprabhAvanAparAyaNaH paramakAruNikaH ||35|| navajaladharagabhIrasvare dharmopadezaM ca dadati tasmin / jinabhavanAdvahirapi sthito janaH zRNoti sphuTazabdam // vyAkhyAnalabdhiyukte yasminkurvati zAstra vyAkhyAnam / prAyeNa jaDamatInAmapi janAnAM bodhaH smutpnnH||37|| upamitabhavaprapaJcA vairAgyakarI kathA kRtAsIt / vaiyAkhyAnikasiddhena yA pUrvaM sA kaThoreti // 38 // vyAkhyAtA sabhAyAM prAyeNa na kenacicciraM kAlam / yasya mukhanirgatArthA mugdhAnAmapi sA tathA kathaMcit // 36 // jAtA hRdayagatArthA'bhyarthya tairyathaiSA / uparyupari trINi varSANi zrutA tasyaiva ca mukhAt ||40|| taddinaprabhRti pracAro jAtaH prAyeNa tasyAH sarvatra / ye tena svayaM racitA granthAstAH saMprati kathayAmi // 41 // 1 etadviSaye rAjazekharasUrinyAya kandalI paJjikAprazastAvidamekaM padyamullikhati sma ; 66 'prativarSa jIvarakSAmazItyaha mazItyaham / yasyopadezAt siddhezastAmrapatreSvalIlikhat // 10 // " Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 16 ) suttamuvaiesamAlA - navajAvaNapagaraNANa kA UNa / gaMthamahassA caudasa terasa vittI kayA jeNa // 42 // gadA (?) rANaM jIvasamAsassa taha ya saMyagassa / jeNa ccha satta cauro gaMthasahastA kayA vittI ||43|| mUlAvasya vittIe uvari raiyaM ca TippaNaM jeNa / paMcasahassavamANaM visamaDANAvabodhayaraM // 44 // jeNa visAvasya suttastuvariM savitrA vittI / raiyA pariSphuDatyA aDavIsasahassa parimANa / / 45 / / vakkhANaguNapasiddhiM soUNaM jassa gujjaranariMdo / jayasiMhadevanAmo kayaguNijaNamaNacamakkAro || AgantaNa (?) jinamaMdirammi sayameva suNai dhammaka / jassuvauttacitto suiraM parivArasaMjutto ||47|| sUtramupadezamAlA-bhavabhAvanAprakaraNayoH kRtvA / granthasahasrAzcaturdaza trayodaza vRttiH kRtA yena // 42 // anuyogadvArANAM jIvasamAsasya tathA ca zatakasya / yena SaT sapta catvAro granthasahasrAH kRtA vRttiH // 43 // mUlAvazyakavRttyA upari racitaM ca TippanaM yena / paJcasahasrapramANaM viSamasthAnAvabodhakaram // 44 // yena vizeSAvazyaka sUtrasyopari savistarA vRttiH / racitA parisphuTArthA'STAviMzatisahasraparimANA // 45 // vyAkhyAnaguNaprasiddhiM zrutvA yasya gurjaranarendraH / jahasiMhadevanAmA kRtaguNijanamanazcamatkAraH // 46 // Agatya jinamandire svayameva zRNoti dharmakathAm / yasyopayuktacittaH suciraM parivArasaMyuktaH // 47 // 1 iyaM saTIkApi sulabhA, 'puSpamAlA' iti nAmnApIyaM vikhyAtA / 2 idaM vikramAt 1970 varSe tairvinirmitam, tathA ca tatprazastai ;-- " saptatyadhikai kAhazavarSazatairvikramAdatikrAntaiH / niSpannA vRttiriyaM zrAvaNavadipaJcamIdivase // 11 // 2 rAyadhanapatisiMhena kalikAtAyAM mudritametat / 4 asya granthasya saMvat 1964 varSe svayaM granthakartrA likhitA pratirapi khaMbhAta ( Cambay) bhANDAgAre vidyate / (See Kielhorn's collection of 1873-74) 1 5 saMprati vidyamAnam | (See Kielhorn's Paim-leaf report Pages 41-44) 1 6 etadapi sulabham (draSTavyaM jaina granthAvalyAM pR0 20 ) / 7 etat savRttikaM yazovijaya jaina granthamAlAyAM mudritam / etavRttinirmANakAlazca kartrA "zaradAM ca paJcasaptatyadhikaikAdazazatavyatIteSu / kArtikasitapaJcamyAM zrImajjayasiMhanuparAjye / / 11 / / " iti padyena prazastau vikramAt 1975 rUpo vinirdiSTaH / etannirmANa'smadgranthakAreNa lakSmaNagaNinA'pi sAhAyyaM kRtam (draSTavyaM pu0 1397 ) ! Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaiyAvi jassa daMsaNaukkaMThiyamANaso sayaM ceva / Agacchai vasahIe cirakAlaM kuNai saMlAvaM // 48 // annammi diNe abbhatthiUNa ne niyammi dhvlhre| sammuhamuhiUNaM jayasiMha niveNa jassa sathaM // 49 // uddhaTTiyassa ullasiyavahalapulae (Na) kNcnnmenn| viulega bhAyaNeNaM duvvAphalakusumajalamaio / / 50 // agyo bhamADiUNaM cireNa ArattiyaM ca vAratiyaM / pakvitto payapurao kao paNAyo ya paMcaMgo // 51 // thAlaparivesayAo AhArAo (? ratthAlao) sahatyeNa / dino niyaicchAe cauniho teNa aahaaro||52|| bhaNiyaM ca joDiUNaM karajuyamajjeva khalu kayatyo haM / jAo ajjeva tahA ballANaparaMparAThANaM // 53 // jassa maha ajja bhavaNaM tubbhehiM pharasiyaM sacaraNehiM / tA ajja vIranAho majjha sayaM Agauvya gihe // 54 // 'jeNa jayasiMharAyaM bhaNiUNaM tassa maMDale syle| jiNamaMdiresu kalamA caDAviyA sa (?) irakaNayapayA / / dhaMdhuda (?ka) yasaccatarappabhiisu ThANesu annatitthIhiM / jiNasAsaNassa pIDA kIratI rakkhiyA jenn|| karAviyaM ca taha tesu ceva vA (?ThA) Nesu rahaparibbhamaNaM / nivigdhaM jayasiMha bhaNAviUNaM puhainAhaM // 57 / / kadApi yasya darzanotkaNThitamAnasaH svayameva / Agacchati vasatau cirakAlaM karoti saMlApam // 48 // anyasmin dine'bhyarthya nItvA nije dhavalagRhe / saMmukhamutthAya jayasiMhanRpeNa yasya svayam // 46 // Urdhvasthitasyollasitabahalapulakena kAJcanamayena / vipulena bhAjanena duurvaaphlkusumjlmyH||50|| arko bhramayitvA cireNArAtrikaM ca vAratrikam / prakSiptaH padapurataH kRtaH praNAmazca paJcAGgaH // 51 // sthAlapariveSakAdAhArasthAlataH svahastena / datto nijecchayA caturvidho yenAhAraH // 52 // bhaNitaM ca yojayitvA karayugamadyaiva khalu kRtArtho'ham / jAto'dyaiva tathA kalyANaparamparAsthAnam // 53 // yasya mamAdya bhavanaM yuSmAbhiH spRSTaM svacaraNaiH / tadadya vIranAtho mama svayamAgata iva gRhe // 54 // yena jayasiMharAjaM bhaNitvA tasya maNDale sakale / jinamandireSu kalazA aaropitaarucirknkmyaaH||5|| dhandhukyasatyapuraprabhRtiSu sthAneSvanyatIrthibhiH / jinazAsanasya pIDA kriyamANA rakSitA yena // 56 // kAritaM ca tathA teSveva sthAneSu rathaparibhramaNam / nirvighnaM jayasiMhaM bhANayitvA pRthivInAtham // 57 // 1 saMvadati caitad vijayasiMha sUredharmopadezamAlAvivaraNamapi ;-- "sakalanijadharitrImadhyamadhyAsitAnAM jinapatibhavanAnAM tuDgazRGgAvalISu / anaghayadupadezAt siddharAjena rAjJA sphuradaviralabhAsaH sthApitAH svarNakumbhAH // 15 // rAjazekhara sUreyAyakandalIpaJjikApi;-- "pratibodhya siddhabhUdhavamuddaNDaiH kanakakala zadaNDairyaH / uttaMsitavAn paritaH svadezaparadezacaityAni // 9 // sadgurupaddhatigAthApi;--- "jIvANa abhayadANaM caIyasiharesu hemadhayakalasA / desaNavayaNAu kayAI jamsa sirisiddharAeNa // 6 // 2 'sAcora' iti nAmnA saMprati zrRyamANama / / Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kunioiehiM taha jiNaharasu bhajaMtadevadAyANa / kArAviyA nivArA jayasiMhanariMdapAsAo // 58 / bhaMDArapavipi hu keci ThANesu devadAyassa / dadhvaM jiNabhavaNesuM puNovi appAviya jeNa // 19 // ki bahuNA bhaNieNaM jigasAsaNaparibhAmmi jAyate / savyappaNAvi tuliyaM jeNa upAyaMtarasahi // 60 / jiNasAsaNakajjAI visesA (? sesasaMsA)hiyAI iha jeNa / annassa maNammivi phu ( ? viSpha) raMti nahu jAI kaiyAvi // 61 / / liMgAvi(?va)sepzamittevi jaIjaNe paribhavijamANammi / niyasattIe tattI je kayA savvakAlaMpi // 62 / aNahidalavAmanayarAo titthajattAe caliyasaMgheNa / asa(?bhAsthiUNa nIo sahappaNA jo mahAmahimo / / 63 // sejjAvalayalaMgaDipamuhANaM jattha sagaDarUvANa / ekkArasa u sayAI saMcaliyAI (sapahiyAiM ?) // 6 // hayakarahavasahavAhaNapayacarANaM tu najai na saMkhA / vAmaNatha linayarIe dinnAvasAmmi saMgheNa // 65 vADIvitANaehiM gururakhaukhaDehiM ( ? ) guliNIhiM / viyaDe virayamANe nivakhaMdhAvAramAricche // 66 // kayakuMkumaMgarAyaM niyatthapaTTasuyAivaravatthaM / kaMcaNa(vara)rayaNAdibhUmiyaM aMgavaMgesu // 67 // daRsNa sAvayajaNaM jiNaharaparihAdaNaM pakuvvaMtaM / khaMgArassa suraTTApahuNo jAyaM maNa duTuM // 68 // kuniyogikaistathA jinagRheSu bhajyamAnadevadAyAnAm / koritA nivArA jayasiMhanarendrapArthAt // 5 // bhANDAgArapraviSTamapi hi keSucitsthAneSu devadAyasya / dravyaM jinabhavaneSu punarapyarpitaM yena // 56 // kiMbahunA bhaNitena jinazAsanaparibhave jAyamAne / sarvAtmanApi tulitaM yenopAyAntarazataiH // 60 // jinazAsanakAryANi vizeSasaMsAdhitAnIha yena / anyasya manasyapi visphuranti nahi yAni kadApi // 61 // liGgAvazeSamAtre'pi yatijane paribhUyamAne / nijazaktyA tatparatA yena kRtA sarvakAlamapi // 62 // aNahillapATanagarAtIrthayAtrayA calitasaMghena / abhyarthya nItaH sahAtmanA yo mahAmahimA // 63 // zayyAvalayalaGgaDipramukhANAM yatra zakaTarUpANAm / ekAdaza tu zatAni saMcalitAni samadhikAni // 6 // hayakarabhavRSabhavAhanapadacarANAM tu jJAyate na saMkhyA / vAmanasthalInagaryA dattAvasathe saMghena // 65 // vATIvitAnakairguru.......... gulinIbhiH / vikaTe virAjamAne nRpaskAdhAvArasadRkSe // 66 // kRtakuGkumAGgarAgaM nivasitapaTTAMzukAdivaravastram / kAJcanavararatnAdibhUSitamaGgopAGgeSu // 67 // dRSTA zrAvakajanaM jinagRhaparidhAvanaM prakurvantam / khaGgArasya surASTraprabhorjAtaM mano duSTam // 6 // 1 etaddAthApacakokto'rthaH sAmAnya vizeSarUpato vijayasiMha sUriNA dharmopadezamAlAvRttiprazastAvapi / zlA0 14-16 ) uktaH / ( See Peterson's fifth report pages 89-90 ) 2 saMprati 'vaNathalI' iti nAmnA prasiddhA / 3 pravartakazrIkAntivijayAnAM pustake 'guDDakhauravaMDaehiM' iti pAThaH / Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ annehivi so bhaNio sayamaNahilavAmayassa nayarassa / cihai lacchI savyA ihAgayA tujjha punnahiM / / tA giNha tumaM eyaM, bhaMDAro hoi tuha jahA poDho / saMbhAvijai ThANaM ekkAe davyakoDIe // 7 // lobheNa sovi savvaM taM gahiuM vaMchae puNovi paraM / savayaNamajjAyAlovaayabha (?vayasa) bhIo niyattei !! iya akayanicchao so gahaNe mokkhe ya sNsiycitto| ciMtU (? vittU )NaM diNamANaM saMgha dhArei tattheva / / bhANijjatovi diNo (? Ne 2)vi so saMghasaMtiyajaNassa / no dei saNaM, annayA ya sayaNo mao tassa / / to dikkhaNayamimeNaM jeNa muNideNa tattha gaMtUNa / paDivohiUNa eyaM saMgho moyAvio savyo // 74 // tA jaijayaMtasattaMjaesu titthesu dosuvi jiNiMde / sirinemiusahanAhe baMdai saMgho vibhUIe / / 7 / / tatthujayaMtatitthe pArutthayaaddhalakkhamuppanna / sattuMjaya mmi titthe tIsabhahassA samapannA / / 76 // jeNa paDivohiUNaM bhaviyajaNo ThAvio bahU dhamme / jiNabhaNie sammatta dese savve ya viraIe // 77 // paMjate siMpi hu ( sA ) ThANatarasaMkamAiyA neyA / ArAhaNA gurUNa va sattadiNA aNasaNa navaraM / / 78 // nIhAraNAimahimA dehassa taheva jAva sakAro / kintu sayameva rAyA samAgao kettiyaMpi pahaM // 79 // anyairapi sa bhaNitaH svayamaNahillapATakasya nagarasya / tiSThati lakSmIH sarvehAgatA tava puNyaiH // 66 // tasmAd gRhANa tvametAM, bhANDAgAro bhavettava yathA prauDhaH / saMbhAvyate sthAnamekasyA dravyakoTeH // 7 // lobhena so'pi sarva tad grahItuM vAJchati punarapi param / svavacanamaryAdAlopApayazobhIto nivarttate // 71 // ityakRtanizcayaH sa grahaNe mokSe ca saMzayitacittaH / gRhItvA dinamAnaM saMgha dhArayati tatraiva // 72 // bhANyamAno'pi dine dine'pi sa saMghasatkajanasya / no dadAti darzanam, anyadA ca svajano mRtstsy||73|| tato darzanamiSeNa yena munIndreNa tatra gatvA / pratibodhyainaM saMgho mocitaH sarvaH // 7 // tata ujayanta-zatruayayostiIrthayoIyorapi jinendrau / zrInemiRSabhanAthau vandate saMgho vibhUtyA // 7 // tatrojayantatIrthe pArustakAlakSamutpannam / zatruJjaye tIrthe triMzatsahasrAH samutpannAH // 76 // yena pratibodhya bhavikajanaH sthApito bahurdharme / jinabhaNite samyaktve deze sarvatra ca viratI // 7 // paryante'syApi hi sA sthAnAntarasaMkramAdikA zeyA / ArAdhanA gurUNAmiva saptadinAdanazanaM kintu // 7 // nissAraNAdimahimA dehasya tathaiva yaavtsNskaarH| kintu svayameva rAjA samAgataH kiya tamapi pnthaanm||7|| 1 ujjayantaH = giranAraparvataH / / 2 asyApi = hemacandrasUrerapi paryantArAdhanA gurUNAmiva = abhayadevasUrINAmiva ekonaviMzagAthAta Arabhya saptaviMzagAthAparyantaM pratipAditaprakAreNa jJeyA ; tatra prAkArapazcimATTAla kasthitena rAjJA gurUNAM zavaniryANamahotsavo dRSTaH ( gAthA 23 ), kintvatra svayaM rAjA ( jayasiMhaH ) kiyantamapi panthAnaM tanmahotsave saha calina iti vizeSa ityarthaH / etena piTarasanamahodayena prastutaprazastisAre ( In his fourth report text page9) asya hemacandrasUreH yacchatruJjaye paralokagamanamuktaM, tadayuktama, samyakpAThAnavagamena kalpanAmAtrodabhAvitatvAditi / Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tepti sIso( ? sA )sirivijaya siMha-siricaMda-vibuhacaMdatti / jAyA tinni guNa( ? gaNa )harA sirisiricaMdo tao sUrI 180 // desesu viharamANo kameNa dhavalakaya mmi varalayare / saMpatto tattha ta ? TionaruyayanAmajiNabhavaNe utta ?ttu) gammi visAle khvagaramaNijjamaMDavasaNAhe / sirimuNisuvvayajiNavarapaDimAsamahiTie rmme||82 saDaDho asthi guNaDDho dhavalo nAmeNa poruvaamkule| teNa jiNacaMdasUrippamuho saMgho smggovi|8H mele uM vinnatto sirimuNisuvyayajiNiMdacarisa (?ya) sma / karaNatthaM saMgheNavi siricaMdopaNio sUrI so ta saMghAesaM paDivajjeuM viNiggao tatto / AsAvallIpurIe AgaMtUNaM Thio gehe // 85 // sirimAlakulasamubhavavarasAvayaseTinAgilasugaNa / aMbaha rimsAliyasaraNayapamuhANa saguNANa // 86 // tatthahieNa siricaMdamUriNA viraiyaM imaM cariyaM / sirimuNisubbayatitthaMkara ssa smyaannusaarenn||87 jaM kiMpi iha ajuttaM uttaM maimohao mae asthi / taM supaharA kayakivA majjha visohaMtu savvaMpi // 88 / paTTiyapotthiyalihaNe gaNiNA kayamatya pAsavaNa / bahusAhejja ujjamapareNa varamainihANeNa // 89 / / teSAM ziSyAH zrIvijayasiMha-zrIcandra-vibudhacandrA iti| jAtAtrayo'pi gaNadharAHzrIzrIcandrastataH suuriH|80 dezeSu viharamANaH krameNa dhavalakke vrngre| saMprAptastatra tato bhRgukacchakanAmajinabhavane // 1 // uttuGge vizAle rUpyakaramaNIyamaNDapasanAthe / zrImunisuvratajinavarapratimAsamadhiSThite ramye // 2 // zrAddho'sti guNADhyo dhavalo nAmnA pokhvADakule / tena jinacandrasUripramukhaH saMghaH samagro'pi // 83 // melayitvA vijJaptaH zrImunisuvratajinendracaritasya / karaNArtha saMghenApi zrIcandraH prabhaNitaH sUriH // 8 // sa taM saMghAdezaM pratipadya vinirgatastataH / zrAzAvallIpuryAmAgatya sthito gehe // 5 // zrImAlakulasamudbhavavarazrAvakaveSThinAgilasutAnAm / AmraharibhANDazAlikazaraNakapramukhANAM saguNAnAm tra sthitena zrIcandrasUriNA viracitamidaM caritam / zrImunisuvratatIrthaMkarasya samayAnusAreNa // 87 // patkimapIhAyuktamuktaM matimohato mayA'sti / tat zrutadharAH kRtakRpA mayi vizodhayantu sarvamapi // 8 // paTTikApustikAlekhane gaNinA kRtamatra pArzvadevena / bahusAhAyyamudyamapareNa varamatinidhAnena // 6 // 1 saMprati gUrjaradeze 'dholakA' iti nAmnA khyAte / tatra bhRgukanchanAmni jinabhavane, na tu piTarasanmahAzayokte mRgukacche (Broach) nagare ; tAdRzasyArthasyAtrAlAbhAt, ananvayAt ; munisuvratasvAminaH svasatAsamaye bhRgukacche nagare'zvarakSaNAya saMjAtasya gamanasya zAstraprasiddhatvena tatpratimAdhiSThite jinabhavane'pi gukacchanAmno vyavahAramyaupacArikasyAdRSTvAta sAMpratamapi tArAvyavahArasyonyatra bahazo darzanAcna / | Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 21 ) abaharisaraNayANaM kaNiTThabhAyA taheva jsraao| sAhejjakaro ucchAhamma (ssa) ya jAo ri (vi) seseNa // vikamakA lAo evAsasahasse sae (ya) sAvaNao ( ? tANatrae ) | daarata (? vadi) savvAdiNammi eyaM parisamattaM // 91 // | " yeSAM dvArA'sya granthasya nimnollikhitAnyAdarzapustakAni mayA''sAditAni yaizca nijopadezadvArAmudraNArthamarthasAhAyyaM vihitam, teSAmanavadyavaiduSyamAvibhratAmaharnizaM paropakAratamudvahatAM prAtaH smaraNIyamuni rAjazrIrAja vijayAnAmahamatrAtIva kRtajJo'smi | AdarzapustakAni cemAni - ka -- prAtaHsmaraNIya pravartaka zrIkAntivijayAnAM saMbandhi, 198 patrAtmakam, mAcInaM, zuddhaprAyam, lekhanasamayollekhavirahitam / kha - - prAtaH smaNIya zunirAjazrIrAjavijayAnAm, 182 patrAtmakaM, prAcInaM, nAtizuddham, lekhanasamayollekhavarjitam / ga - prAtaHsmaraNIya - pravartaka zrIkAntivijayAnAm, 196 patrAtmakaM navInaM, nAtyazuddham, prAnte caitadullekhavibhUSitam " kRtiriyaM maladhArigacchatilaka zrI hemasUriziSyena lakhamaNagaNinA || || saMvat 1480 varSe zAke 1345 pravartamAne jyeSThavadi 10 zukre / bavakaraNe medapATadeze / devakulapATake / rAjAdhirAjarANAmokala zrAmraharizaraNakAnAM kaniSThabhrAtA tathaiva yazorAjaH / sAhAyyakara utsAhasya ca jAto vizeSeNa // 60 // vikramakAlAdekavarSasahasre zate ca trinavate / taponantaravadizarvadina etat parisamAptam // 61 // 1 adhyApakapiTarasansaMbandhina pattanabhANDAgArIyasUcI pustake 'vIsa' iti pAThaH, yamupajIvya tena sarvatra ( Fourth report text page 7, fifth report Pages 43 and 74 ) etasya munisuvrata svAbhicaritasya nirmANakAlA vikramAt 1921 varSe nirdiSTaH so'yuktaH, asya hastAdarzapustake 'vAsa' iti pAThasya spaSTaM darzanAt bhavabhAvanA - vizeSAvazyakavRtyoranukramaM vikramAt 1970 tame varSe 1975 tame saMvatsare ca nimiMtayoratra kRtasyollekhasyAnupapatteH (draSTavyamatraiva 42 - 45 gAthayoradhovarti Tippanam ), jainagranthAvalyAmapi prakRtagranthasya 1993 tame varSe nirmANasyopadarzitatvAcca ( draSTavyaM pRSTha 242 ) 2 tapAH = mAtramAsaH (a0 ci02, 67 ) tadanantaraH phAlgunastasya zarvadine mahezvara divase ekAdazyAmityarthaH / * 3 eSa ullekha yadAdarzapustakamupajIvyaitat pustakaM likhitaM tatrastha evaM vibhAvyate, anyathA prastupustakasya navInatvena ghaTanAta | Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayarAjye / zrImadvRhadgacche / maDDAhaDIyabhaTTArakazrIharibhadrasUriparivArabhUSaNa paM0 bhAvacaMdrasya ziSyalezena / muni / hIrANaMdena lilikhire / naMde munau yuge caMdre jyeSThamAse site dale / dazamyAM lekhayAmAsa zubhAya graMthapustakaM // 1 // naMdamunivedacaMdre varSe zrIvikramasya jyeSThAzate / alikhat supArzvacarita hIrANaMdo munIMdroyaM // 2 // jAva ya sagga suriMdo kaNayagiriMdo dharAya dharaNiMdo / caMdo taha ya diNiMdo tAragaNo jAva gayaNa mi // 3 // galagaji jalanihiNo a jiNadhammo tiloya vipphurai / tA jiNasupAsacario paDhijjamANo u cira hou / / hoNAhiya jaM kiMcivi vaMjaNa mattAya akkhara payaM va / lihiyaM ayANamANa micchA me dukkaDaM tassa // 5 // iti zrIsupArzvajinacaritre gAthA 8668 likhitA // cha // zrIH' // " etat pustakatrayamavalambya vihite granthasyAsyopayuktapAThabhedasahite chAyAnuvAdavibhUpite saMpAdane dattazuddhipatre'pi yAH kAzcana matimAnyaprabhavAH skhalanAH sthitA bhaveyuH, sadayAH sahRdayAstAH kSamantAmiti sAnunayaM prArthayamAno viramAmi / haragovindaH / 1 itaH parametatpustakasvAmino gurvAdivyAvarNanaparaM zlokasaptakaM vartate, taccAdhunikatvenAnupayogitvAdanAvazyakamatrollekhitumityupekSitam / Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSayAnukramaNikA Wo1 NW0 197 211 234 pUrvabhavadvayasya manuSya surarUpasya varNanam janma-vivAha sAMvatsarikadAna-pramajyAgrahaNAdivarNanam vihArAdArabhya kevalajJAnotpatti-samavasaraNaracanA-dharmopadezopakramAdivarNanam samyaktvaviSaye campakamAlAkathA zaGkAticAre AntarakathAsahitA maNisiMhakathA zrAkAGtAticAre prAntarakathAzyopahitA sundaramaNikakathA vicikitsAticAre AntarakathAyuktA bhAskaradvijakathA pAkhaNDisaMstavAticAre bhImakumArakathA pAkhaNDiprazaMsAticAre AntarakathAyutA mantritilakakathA sthUlaprANAtipAtaviramaNavrataviSaye vijayacandrakumArakathA dadhAticAre vandhurAjakathA vadhAticAre zrIvatsaviprakathA kavicchedAticAre rAhaDamantrikathA atibhArAropaNAticAre sulasazreSThikathA bhaktapAnavyavacchedAtibAre siMhamantrikathA sthUlamRSAvAdaviramaNavrataviSaye kamalazreSThikathA sahasAbhyAkhyAnAticAre bhavanapatAkAkathA raho'bhyAkhyAnAticAne dharaNAkathA svadAramantrabhedAticAre madanakathA mRSopadezAticAre padmAvaNikathA kUTalekhAticAre bandhudattakathA sthUlAdattAdAna (caurya) viramaNavrataviSaye devayazaHkathA stenAhRtakrayAticAre nAhaTakathA stenaprayogAticAre mahanakathA viruddharAjyAtikamAticAre udayanakathA kuTatulAmAnAticAre varuNakathA vAtirU padavyopAticA sAgaracandra kathA 275 285 304 334 343 348 354 W Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSThAMka 369 380 412 416 424 432 436 440 paradAragamanaviramaNa vrataviSaye vIrakumArakathA itvaraparigRhItAgamanAticAre ghajrakathA apariguhItAgamanAticAre durlabhakathA anaGgakrIDAticAre dhanadattakathA paravivAhAticAre durgakathA tIvAbhilASAticAre suyazaHkathA sthUlaparigrahaparimANavataviSaye zreSThisenakathA kSetravAstuparimANAtikamAticA navadhanakathA rUpyasuvarNaparimANAtikamAticAre bharatakathA dhanadhAnyaparimANAtikamAticAre dezalakathA dvipada-catuSpadaparimANAtikamAticAre durlabhakathA kuSyaparimANAtikamAticAre mAnadevakathA dikparimANaprataviSaye pazcAticAraviSayakAntarakathAsamanvitA manorathakathA bhogaparibhogaviramaNavrataviSaye paJcAticAraviSayakAntarakathAsaMvaddhA vizvasenakathA madya-mAMsa-dhUta-rAtribhojanaviSayakAntarakathAsamAzliSTA dattakathA amarthadaNDaviralagAyataviSaye vimala zrAddha kathA kandarpotsarpaNavacanAticAre mitprasenakathA kaukukhyAticAre siMhayagikathA maukhAtibAre panakathA adhikaraNAtibAre durlabhakathA bhogAGgAnirekAnicAre mUladevANakathA sAmAyikavataviSaye nAgadattakumArakathA manoduSpraNidhAnAticAre mAnakathA vacanaduSpraNidhAnAticAre yAntarakathAsahitA visahakathA kAyaduSpraNidhAnAtindAre zyAmalakathA navasthAnAnicAra cAntarakavAsAyaginA varuNa kathA smRtivihInatAtitA prAntarakopani vaddhA somakathA pezAyakAzikavataviSaye zAhakamArakathA zAjAyanAtibAre niyama mA 466 507 120 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33 23 13 pauSadhavrataviSaye malayaketunRpakathA aticArapazca ke vaizramaNaputrANAM kathA pratithisaMvibhAgavrataviSaye zAntimatIkathA 11 $3 39 35 " ( 3 ) zabdAticAre matijaladhimantrikathA svarUpapradarzanAticAre kRSNakathA pugalakSepAticAre somakathA saMlekhanAviSaye malayacandrakathA nirvANavarNanam prazastiH sacittanikSepaNA ticAre lakSmIkathA savittapidhAnAticAre vijayazreSThinyAH kathA kAlAtikramaNAticAre devacandrazrAddhakathA paravyapadezAticAre sthavirAkathA mAtsaryAticAre nandakathA pRSThAMka: 587 562 567 607 617 622 625 629 632 635 638 *** 6588 Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taha bIyaguNavayadhAriNA o vidalaM sagorasaM vajja / bhoaNao mahumaMsaM rAibhattaM ca savvehiM // 1 // je uNa rAIbhattaM cayati dattovva muNivi muNivayaNaM / te iha bhavaMtaresuvi havaMti suhiNo sayAkAlaM // 2 // tathAhi -- supayAsao sagovo bahuvaNasaMDo suvcchscchaao| asthi suraTTA deso ghosovva sutitthakayasoho // 3 // tatthathi dhaNasamiddhaM girinayaraM nAma paTTaNaM tammi / rAyA riuvalamahaNo mahaNo nAmeNa supsiddho||4|| taha ya mahesaradatto siTTI nivasisu purvnnklio| laliyA tassatthi piyA datto nAmeNa tANa suo| dullaliyagoTikhitto piyarehiM viyarae pipurNpi| vilasai vesANa gihe vivihavilAsehiM dulllio|||6|| piyai suraM taha sarayaM surayapasatto gamei diyahAI / aha annayA gao so ujjANIe saparivAro // 7 // mahumaMDagamoyagamaMDiyANa iDDariyaguMdavaDayANaM / gurugaDDIo bhari vaDayakaraMbANa ya taheva // 8 // vINAveNupavINaM supAulaM samagameva ANei / to garuyagahirasarasItaDammi dAUNamAvAsaM // 9 // jA gaMtuM kayalihare pAraddhaM picchaNaM tahiM tAva / tannAsAe paviTo kattovi hu durahimalagaMdho // 10 // dattAvahANacitto jAva ya puccheI pariyaNaM eso / katto samei gaMdho samuddharo duddharo dhaNiyaM // 11 // to pariyaNamajhAo ego gaMdhANu sArao tattha / jA gacchai vaNamajjhe tA picchai muNivaraM ekkN||12|| nippaDikammasarIraM niviTThadihi diNidavivammi / kayauddhabAhujuyaleNa desayaMtaMva sivamaggaM // 13 // ghaNaromakUvaullasiyasamalavahuseyasaliladhArAhiM / pAvamalaMba jharate tavaggitaviyAu dehAu // 14 // tathA dvitIyaguNavatadhAriNA tu dvidalaM sagorasaM vaya'm / bhojanato madhumAsaM rAtribhaktaM ca sarvaiH // 1 // ye punA rAtribhakta tyajanti dattavajjJAtvA munivacanam / ta iha bhavAntareSvapi bhavanti sukhinaH sdaakaalm|| suprajAzata; (supayaAzakaH) sagopo bahuvanaSaNDaH suvRkSa ( suvatsa ) sacchAyaH / asti surASTrA dezo ghoSa iva sutIrthakRtazobhaH // 3 // tatrAsti dhanasamRddhaM girinagaraM nAma pattanaM tasmin / rAjA ripubalamathano mathano nAmnA suprasiddhaH // 4 // tathA ca mahezvaradattaH zreSThI nyavasatpracuradhanakalitaH / lalitA tasyAsti priyA datto nAmnA tayoH sutaH // 5 // durlalitagoSThIkSiptaH pitRbhyAM vicarati pratipuramapi / vilasati vezyAnAM gRhe vividhavilAsaidurlalitaH // 6 // pibati surAM tathA sarakaM surataprasakto gamayati divasAni / athAnyadA gataH sa audyAnyAM sprivaarH||7|| madhumaNDakamodakamaNDitAnAmiddarikagundravaTakAnAm / guruzakaTAni bhUtvA vaTakakarambayozca tathaiva // 8 // vINAveNupravINaM sugAyanavRnda samamevAnayati / tato gurugarbha rasarasItaTe dattvA''vAsam // 9 // yAvad gatvA kadalIgRhe prArabdhaM prekSaNaM tatra tAvat / tannAsAyAM praviSTaH kuto'pi hi durbhimlgndhH||10|| dattAvadhAnacitto yAvacca pRcchati parijanameSaH / kutaH sameti gandhaH samudhuro durdharo gADham ? // 11 // tataH parijanamadhyAdeko gandhAnusAratastatra / yAvad gacchati vanamadhye tAvatpazyati munivaramekam // 12 // niSpratikarmazarIraM niviSTadRSTiM dinendrabimve / kRtoyabAhuyugalena dezayantamiva zivamArgam // 13 // Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 486 supAsanAha-cariammiukkaDagaMdhaM uttattakaNayavannaM aNaMgasamarUvaM / taM daTuM vimhaio so gaMtuM kahai dattassa // 15 // savvaM taM vuttaMtaM to so toseNa jAi muNipAse / pAsai pasaMtarUvaM taM sAhuM vaMdai samitto // 16 // teNavi jhANaM muttuM dAUNaM dhammalAbhamiya bhnnio| kiM datta ! dattahattho dhammassa bhamesi bhyrhio?|| yataH, "satyaM manoramAH kAmAH satyaM ramyA vibhUtayaH / kintu mattAGganApAGgabhaGgalolaM hi jIvitam // lakSmIlatAkuThArasya bhogAmbhodanabhasvataH / zRGgAravanadAvasya ko hi kAlasya vismRtaH"? // pavaNapahallirajalanihitaraMgaraMgaMtaveviraMgassa / aNuherai navari sasiNo jIyaM taralattaNaguNeNa // 18 // jarakoTasAsahikkAsiraviyaNavisUiyAirogehiM / AiDhijai jIyaM kayaMtapAsehiMva sayAvi // 19 // ghaDiyAmuhuttapaharaddhamAsamAsAisAhikhaMDehiM / parisaDai junnarukkhucca dehiNo jIviyatthaMbo // 20 // iya erisammi jIe vilasasi sicchAi piyasi majjamahuM / jaM datta ! tumaM taM tuha sukuluppannassa na hu juttaM / / taha bhuMjasi rayaNIe khillasi ayaM ramesi vesANaM / dhammassa puNo vattaMpi neya pucchesi kiyaavi|||22|| to bhaNiyaM datteNaM ko doso majjapANayAIsu ? / kahasu pasiUNa jeNaM caemi, to sAhae sAhU // 23 // bhuvaNoyarammi nitthAmayAe savvevi je aNAyArA / te mattavAlayaM alliyaMti lahu ekakAlaMpi // 24 // aNahigayasarUMbAI kajjAkajAI jeNa najaMti / taM hIrai vinnANaM majeNa, ghiratthu majjassa // 25 // itthatthe diTuMtaM suNehi do baMdhuNo pure kammi / nivasiMsu, tao jiTTho mao ya kAleNa tnbhjjaa||26|| ghanaromakUpollasitasamalabahusvedasaliladhArAbhiH / pApamalamiva jharantaM tapo'gnitaptAd dehAt // 14 // utkaTagandhamuttaptakanakavarNamanaGgasamarUpam / taM dRSTvA vismayitaH sa gatvA kathayati dattAya // 15 // sarva taM vRttAntaM tataH sa toSeNa yAti munipArthe / pazyati prazAntarUpaM taM sAdhu vandate samitraH // 16 // tenApi dhyAnaM muktvA dattvA dharmalAbhamiti bhaNitaH / kiM datta ! dattahasto dharma bhramasi bhayarahitaH / // 17 // pavanapracalitajalanidhitaraGgaraGgadvepitraGgam / anute kevalaM zazinaM jIvitaM taralatvaguNena // 18 // jarAkoSThazvAsahikkAzirovedanAvisUcikAdirogaiH / AkRSyate jIvitaM kRtAntapAzairiva sadApi // 19 // ghaTikAmuhUrtapraharArdhamAsamAsAdizAkhikhaNDaiH / parizaTati jIrNavRkSavad dehino jIvitastambaH // 20 // itIdRze jIvite vilasasi svecchayA pibasi madyamadhu / yaddatta ! tvaM tattava sukulotpannasya na khalu yuktam // tathA mujhe rajanyAM ramase dyUtaM ramayasi vezyAH / dharmasya punarvArtAmapi naiva pRcchasi kadApi // 22 // tato bhaNitaM dattena ko doSo madyapAnakAdiSu ? / kathaya prasadya yena tyajAmi, tataH kathayati sAdhuH // 23 // bhuvanAdare niHsthAmatayA sarve'pi ye'nAcArAH / te mattabAlamupasarpanti laghvekakAlamapi // 24 // anadhigatasvarUpANi kAryAkAryANi yena jJAyantena tad hiyate vijJAnaM madyena, dhigastu madyam // 25 // matrArthe dRSTAntaM zRNu dvau bandhU pure kasmin / nyavatsAtA, tato jyeSTho mRtazca, kAlena tadbhAryA // 26 // 1 ka. ga. havai / 2 ka. kha. 'yapi aMdhiyAIyaM / Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dttkhaa| aNurattA ya kaNiDhe taM par3a jaMpei mayaNasaravihurA / taM ciya saraNaM devara ! bhaMjasu bhoe mae saddhiM // 27 // to teNaM paDibhaNiyaM A ammosaM tayaM imaM pAvaM / gurubaMdhuNo ya bhajjA jaNaNItullA jaNe bhaNiyA // 28 // tA mA sumiNevi tumaM pAvaM ciMtesu erisaM avvo ! / ihaparaloyaviruddhaM niddhaMdhasaciTThiyamaNilaM // 29 // taM souM sA kAUNa gaMgaliM galiyaguNalavA gehe / kammAI kuNai tIse kayaM ca bahu mannae eso // 30 // iya kAle vacaMte kayAi kayakaiyavA gihssNto| ciTTai maMcayapaDiyA naya tattiM kuNai gehassa // 31 // to bAhirAu diyaro samAgao taM na picchae ttto| pucchai gihiNiM kaha tuha na dIsae ittha jivaannii|| to sA sAhai jaM sA apaDusarIrA sirassa viyaNAe / ciTThai gihassa majjhe suttA sijAe dukkhattA / to saMbhaMto eso karei sadaM duvAradesammi / ugghADesu kavADe kusalaM tuha jeNa pucchAmi // 34 // ugyADiUNa dAraM majjhapaviTThassa tassa sA puNavi / dei duvAraM gADhaM bhuyaggalaM taha payacchei / / 35 // thAlIThaiyapaIvaM payaDai puvvANiyaM ca suramaMsaM / Dhoei tassa purao bhaNei maMsaM ca majjaM ca // 36 // eyANaM egayaraM uvabhuMjasu natyi annahA mokkho / to saMkaDammi paDio evaM diyaro viyakkei // 37 // esA jaNaNItullA jeNaM jiTThassa baMdhuNo bhajjA / maMsassavi bhakkhaNayaM na khamaM evaM visiTThANa // 38 // jao, vilasAvaNayamabhakkhaM duggaMdhimalAvilaM vasAliddhaM / jIvavahasaMkiliTuM nisAyarAseviyaM masaM // 39 // jo asai maMsapesi karagahiyaM toDiUNa daMtehiM / so suNauvva achippo kuluggayANa, na uNa puriso|| anuraktA ca kaniSThe taM prati jalpati madanazaravidhurA / tvameva zaraNaM devara ! bhujhva bhogAn mayA sArdham / / tatastena pratibhaNitamA amarthya tadidaM pApam / gurubandhozca bhAryA jananItulyA jane bhANatA // 28 // tasmAd mA svapne'pi tvaM pApaM cintaye dRzaM hanta ! / ihaparalokaviruddhaM niSThuraceSTitamaniSTam // 29 // tat zrutvA sA kRtvA tUSNIM galitaguNalavA gehe / karmANi karoti tayA kRtaM ca bahu manyata eSaH // 30 // iti kAle vrajati kadAcitkRtakaitavA gRhasyAntaH / tiSThati maJcapatitA na ca cintAM karoti gehsy||31|| tato bahiSTo devaraH samAgatastAM na pazyati tataH / pRcchati gRhiNIM kathaM tava na dRzyate'tra jyeSThA ? // 32 // tataH sA kathayati yatsA'paTuzarIrA ziraso vednyaa| tiSThati gRhasya madhye suptA zayyAyAM duHkhAtA // 33 // tataH saMbhrAnta eSa karoti zabda dvAradeze / udghATaya kapATau kuzalaM tava yena pRcchAmi // 34 // uddhATya dvAraM madhyapraviSTe tasmin sA punarapi / dadAti dvAraM gADhaM bhujArgalA tathA prayacchati // 35 // . sthAlIsthagitapradIpaM prakaTayati pUrvAnItaM ca suramAMsam / Dhokayati tasya purato bhaNati mAMsaM ca mayaM ca // 36 // etayorekataramupabhukSva nAstyanyathA mokSaH / tataH saMkaTe patita evaM devaro vitarkayati // 37 // eSA jananItulyA yena jyeSThasya bandhorbhAryA / mAMsasyApi bhakSaNaM na kSamametad viziSTAnAm // 38 // yataH, vilAsakamabhakSyaM durgandhimalAvilaM vasAzliSTam / jIvavadhasaMkliSTaM nizAcarAsevitaM mAMsam / / 39 // Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 488 supAsanAha-cariambhi--- majja puNa kasiNajalaM kaNakaTThasamubhavaM nadosillaM / tA aviyappaM pijjai viusehivi AranAlaMva // 41 // iya ciMtiUNa bhaNiyaM pAyasu majjaM mayacchi! lahumeva / gacchAmi jeNa loo bhaNissai kipi aliyaMpi // jaNaNIevi hu saddhiM rahammi japatayassa avavAo / jAyai, kiM puNa mayabhibhalAe tumae samaM neya ? // to tIe uTheuM kare kareUNa karaviyaM samayaM / taha pAio jahicchaM majaM jaha ghumiuM laggo // 44 // naya ceyai kiMpi tao ramio so tIe poDhamahilAe / asiyaM maMsapi tao jAo'NatthANa ptthaarii| tA datta ! dettadosaM majaM vajjA avajjapsayamUlaM / jUyassavi didruta suNasu tuma avahio houM // iha kusumapure nayare dhaNasehisuo mudaMsaNo aasi| savvakalApattaho aivasaNI jUyavisayammi // 47 // nIhAriyAo kaNayassa doni koDIo piugihA teNa / lacchIpaDihatthAI kayAI jUyAriyagihAI // to piuNA kAleNaM kAlakkhario tahAvi tajjaNaNI / siTThidiDhi pavaMcivi appai se kiMci aahrnn|| aha kahiyaM taM keNavi dhaNassa to teNa sA gihe bhinne / nibhacchiUNa ThaviyA nivvAhaM kiMpi dAuM ca / / to annadiNe taNaraNa tega bahu hAriyaM hayAseNa / gADhaM gahio jUyAriehiM khitto ya khaDDAe // 51 // kahiyaM tajjagaNIe keNavi evaM tao ya rupamANI / pattA tANa sagAsa gAsapi akAumaivegA // 52 // puTTo ya tIe sahio kittiyadavveNa chuTTae eso? / teNavi bhaNiyaM sihiNi ! muccai lakkhaNa knnyss| to tIe saMlattaM taM pai dRreNa saMpayA pattA / siTigihevi na vijjai bhoyaNamittaMpi tasseva // 54 // yo'znAti mAMsapezI karagRhItAM troTAyitvA dantaiH / sa zunaka ivAspRzyaH kulodgatAnAM, na punaH puruSaH // madyaM punaH kRSNanalaM kaNakASThasamudbhavaM na doSavat / tasmAdavikalpaM pIyate vidvadbhirapyAranAlamiva // 41 // iti cintayitvA bhaNitaM pAyaya madyaM mRgAkSi ! ladhveva / gacchAmi yena loko bhaNiSyati kimpyliikmpi|| jananyApi hi sAdha rahasi jalpato'pavAdaH / jAyate,kiM punarmadavihvalayA tvayA samaM naiva ? // 43 // tatastayotthAya kare kRtvA karavikAM samam / tathA pAyito yathecchaM madhaM yathA ghUrNayituM lagnaH // 44 // naca cetati kimapi tato ramitaH sa tayA prauDhamahilayA / azitaM mAMsamapi tato jAto'narthAnAM prastaraH // tasmAd datta ! dattadoSaM madyaM varja yAvadyazatamUlam / dyUtasyApi dRSTAntaM zRNu tvamavahito bhUtvA // 46 // iha kusumapura nagare dhanazreSThisutaH sudarzana AsIt / sarvakalAsundaro'tivyasanI dyUtaviSaye // 47 // nirNAzite kanakAya dve koTI pitRgRhAttena / lakSmIpUrNAni kRtAni dyUtakArigRhANi // 48 // tataH pitrA kAlenopAlabdhastathApi tajjananI / zreSThidRSTiM pravacyApayati tasmai kiJcidAbharaNam // 49 / / atha kathitaM tatkenApi dhanasya tatastena sA gRhe bhinne / nirbhaya' sthApitA nirvAhaM kamapi dattvA ca // 50 // tato'nyadine tanayena tena bahu hAritaM hatAzena / gADhaM gRhIto dyUtakAMribhiH kSiptazca gartAyAm // 51 / / kathitaM tajjananyAH kenApyetattatazca rudatI / prAptA teSAM sakAzaM grAsamapyakRtvA'tivegAt / / 52 // pRSTazca tayA puraskRtaH kiyadravyeNa cchuTyata eSaH ? / tenApi bhaNitaM zreSThini ! mucyate lakSaNa kanakasya // 1 ga. dinna / Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dattakahA / to maM ulle dhariUNa muyaha eyaMti tIe saMlate / sahieNaM sA gahiyA mukko nIhAriDaM putto // 55 // gacchaMteNaM AkarisiUNa jaNaNIe sADiyA teNa / gahiyA, sahieNa tao lajjAe samappiyA annA // to sudaMsaNa puNa sADiyaM milliUNa khillei / jUyaM, jaNaNI puNa kuNai sahiyagehammi kamAI || to so vRtto kahio seTThissa keNavi savivaro / to seTThI niyacitte paribhAvA bhAvaNaM evaM || jaha paDhamaMSi hu mAUe juvvaNaM herai naMdaNo jAo / nAmakaraNAiesuM piuNo lacchiM ca avaharai / / 59 / / taNu parivaDhamANo harei bhoyaNavilevaNappamuhaM / jaM jaMpi suhasarUvaM parigiNhai naMdaNo tassa // 60 // tAruNNasamAgamaviSphuraMtavammahaparavaso tayaNu / acchiMdara gayasaMkaM piuNo vihavAiyaM savvaM // 61 // iya kAraNehiM piNo duhAvaho savvahA havai putto / jaM tammivi paDibaMdho kIrai taM puNa mahacchariyaM // ahavA ko nAma duhAvahassa taNayassa jammasavaNammi | harisijjA jai navi hojja mohamAhappasaMpattI ? | to niyamo maha saMpai puttaM para, tammae puNo hiyayaM / tIi kae bhajjAe kaha sA kila chuTTihI varaI ? | huM nAyaM tIi sahoyarANa sAhemi kassavi muheNa / sirinayare, te jeNaM davvaM dAUNa choDiMti // 65 // to lihiUNaM lehaM puriso saMpesio payatteNa / patto vadihi tANaM so appae lehaM / / 66 / / tatra cedaM likhitam ; 1 jalasalilaM muNiNA mahagihadavvaM sueNa ekkapae / nIsesaMpi hu gasiyaM jUyAiduvvasaNatisieNa || * tatastayA saMlapitaM taM prati dUreNa saMpat prAptA / zreSThigRhe'pi na vidyate bhojanamAtramapi tasyaiva // 54 // tato mAmRNe dhRtvA muJcataitamiti tayA saMlapite / puraskRtena sA gRhItA mukto niHsArya putraH // 55 // gacchatA''kRSya jananyAH zATikA tena / gRhItA, puraskRtena tato lajjayA samarpitA'nyA // 56 // tataH sudarzanaH punaH zATikAM muktvA ramate / dyUtaM, jananI punaH karoti puraskRtagehe karmANi ||17|| tata eSa vRttAntaH kathitaH zreSThinaH kenApi savivaraH / tataH zreSThI nijacitte paribhAvayati bhAvanAmevam // yathA prathamamapi hi mAturyauvanaM harati nandano jAtaH / nAmakaraNAdikeSu pitulakSmIM cApaharati // 59 // tadanu parivardhamAno harati bhojanavilepanapramukham / yad yadapi sukhasvarUpaM parigRhNAti nandanastasya // 60 // tAruNyasamAgamavisphuranmanmathaparavazastadanu / Acchinatti gatazaGkaM piturvibhavAdikaM sarvam // 61 // iti kAraNaiH piturduHkhAvahaH sarvathA bhavati putraH / yattasminnapi pratibandhaH kriyate tatpunarmahAzcaryam // 62 // athavA ko nAma duHkhAvahasya tanayasya janmazravaNe / hRSyed yadi naiva bhaved mohamAhAtmyasaMpattiH 1 // 63 // tato niyamo mama saMprati putraM prati, tAmyati punarhRdayam / tasyAH kRte bhAryAyAH kathaM sA kilacchuTiSyate varAkI / / jJAtaM tasyAH sahodarAnkathayAmi kasyApi mukhena / zrInagare, te yena dravyaM dattvA choTayanti / / 65 / / tato likhitvA lekhaM puruSaH saMpreSitaH prayatnena / prAptaH stokadinaistebhyaH so'rpayati lekham || 66 // jaladhisalilamiva muninA madgRhadravyaM sutenaikapade / niHzeSamapi hi grasitaM dyUtA didurvyasanatRSitena // 67 // 1 ga. haNai / 486 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 460 supAsanAha - cariammi tumha bhaiNIvi ulle dhariyA jUyAriehiM tammukkA / igalakkhassa karaNaM jaM jANaha taM karijjAsu || iya bAiUNa bAhullaloyaNA baMdhuNo paropparao / jaMpaMti paNayasAraM ahaha aho dAruNaM dukkha // / 69 // saMjaya bhaiNI tA kiM eeNa davvajAeNa / gayakannacaMcaleNaM, uvajujjara bhaiNikajjami // 70 // ko tullo bhaiNIe havijja sayaNANa majjhayArammi / jIe AsIvayaNA duriyapabaMdhA vilijjati // savvevi ucchavA nicchaeNa bhaiNIpurassarA huMti / tA dhannANa gihINaM bhayaNIo huti sIlaDDhA !! iccAivAsaNAvAsiehiM savrvvapi vikkiyaM bhaMDaM / kiccheNa tao lakkho saMpatto, taM gaheUNa // 73 // jA pattA tammi pure sarassa pAlIe baMdhuNo tattha / bhariyaMbhakuMbhanivbhara bhAroNayakaMdharA bhaiNI ||74 || diTThA sA tehiM tao paccabhinAyA jhaDatti gaMtUNa / uttAriUna kuMbho nisuMbhio bhUmibhAgami // 75 // bhUnihiyamatthaehiM paNayA sA lajjiyA ya te dahu~ / nayaNaM susittanittAe jaMpiyaM tIi to evaM || 76 // kusala maha baMdhUNaM, atakkiyaM tumhadaMsaNaM jAyaM / keNa va paoyaNeNaM ihAgayA, iya nisAme // 77 // mannubharabhariyavayaNehiM tehiM bhaNiyaM hayamha kusalattaM / jIvaMtANavi jesi bhaiNI ghaDaceDiyA jAyA // 78 // hA hA bhaiNi ! sunayaNe ! sahassaloyANa sAMmiNI huMtA / inhiM dAsivva jalaM bahesi re siM paresiM ca // hIhI aNajjakajjujjayasta tuha divva ! kittiyaM bhaNimo / jIi siraM sukumAraM bhAraM kusumANa na sahataM / / inhi jalabhariyaghaDe va taMpi hu sunihuraM jAyeM / tuha divva ! maNasaricchaM sacchaMdapayAradullaliyaM // 81 // iccAi vilavamANerhi tehimAroviyA suhAsaNae / nIyA sahiyassa gihe teNavi gahiu kaNayalakkhaM // yuSmadbhaginyapi RNe dhRtA dyUtakAribhistanmuktA / ekalakSasya kRte yajjAnIta tat kuruta // 68 // iti vAcayitvA bASpavallocanA bandhavaH parasparataH / jalpanti praNayasAra mahaha aho dAruNaM duHkham // 69 // saMjAtaM bhaginyAstasmAt kimetena dravyajAtena / gajakarNacaJcalena, upayujyatAM bhaginIkArye // 70 // kastulyo bhaginyA bhavet svajanAnAM madhye / yatyA AzIrvacanAd duritaprabandhA vilIyante // 71 // sarve'pyutsavA nizcayena bhaginIpurassarA bhavanti / tasmAd dhanyAnAM gRhiNAM bhaginyo bhavanti zIlADhyAH // ityAdivAsanAvAsitaiH sarvamapi vikrItaM bhANDam / kRcchreNa tato lakSaH saMprAptaH taM gRhItvA // 73 // yAvatprAptAstasmin pure sarasaH pAlyAM bandhavastatra / bhRtAmbhaH kumbhanirbharabhArAvanatakandharA bhaginI ||74 || dRSTA sA taistataH pratyabhijJAtA jhaTiti gatvA / uttArya kumbho nizumbhato bhUmibhAge || 75 // bhUnihitamastakaiH praNatA sA lajjitA ca tAn dRSTvA / nayanAsikta netrayA jalpitaM tayA tata evam // 76 // kuzalaM mama bandhUnAM, atarkitaM yuSmadarzanaM jAtam / kena vA prayojanenehAgatAH, iti nizamya ||77 || manyubharabhRtavadanaistabhaNiMta hatamasmatkuzalatvam / jIvatAmapi yeSAM bhaginI ghaTaceTikA jAtA // 78 // hA hA bhagini ! sunayane ! sahasralokAnAM svAminyabhavaH / idAnoM dAsIva jalaM vahasi re eSAM pareSAM ca // hI hI anAryakAryodyatasya tava daiva ! kiyadbhaNAmaH / yasyAH ziraH sukumAraM bhAraM kusumAnAM nAsahata ||80|| idAnIM jalabhRtaghaTAn vahati tadapi hi suniSThuraM jAtam / tava daiva ! manaHsadRzaM svacchanda prakAra durlalitam || Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dattakahA / 461 mukkA to siTThigi nayA sA tehi paNamio seTThI / tassavi ya kiMpi dArja saMpattA te niyaTThANe // 83 // itto ya sudasaMNeNavi jUyapasAeNa pAviyaM tattha / karacaraNanAsacheyaM maraNaMpi hu juyavasaNAo || 84|| tA datta ! detadukkhaM jUyaM jUyaMva cayasu dukkhakaraM / kulasIlaguNehiM samaM hArijjai jattha bahudaviNaM // 85 // saMpa rAI bhoyaNadAsapatrApi suNasu jatteNa / ihaloyapAraloiyaduhANa mUlaM khu nisibhuttaM // 86 // rayaNIe rayaNicarA caraMti vohaMti annamAIyaM / viTTAliyamannaM bhujaMtA huMti tattullA // 87 // tAdiNayarakarapUyaM supavittaM atihikappiyavibhAgaM / kuMthupivIliyara hiyaM sayAvi divasammittavvaM // taha sumeyarajIvA havaMti saMpAimAvi annamma / to nisi bhuMjaMtANaM tANaM khu virAhaNA havai // 89 // taeva garupAvaM teNa ya saMjAyae bhakabhamaNaM / tammi ya mahaMtadukkhaM tamhA jIvA niyajiyaMva // 90 // rakkheyavvA tANaM puNa rakkhA havai diTThivisayammi / diTThivisao ya divase rayaNIe na saMbhavai tamhA || diNayarakarAvadAyaM bhattaM pehittu cakkhuNA sammaM / jai rahiyaM jIverhi to bhuMjai iyarahA vajjaM // 92 // je puNa annANaMdhA aviyANiyapunnapAvasa bhAvA / rAIbhoyaNagiddhA muddhA te jaMti kumaIsu // 93 // avimuddhaM apavittaM peucchiddhaM sayAvi sAvajjaM / visamitra suviNAsakaraM nisibhattaM vajjayaMti buhA || kAlassaddhaM haraI divAyaro savvarIvi tassaddhaM / jo u na bhuMjai rAo so uvavAsI tayaddhena // 95 // annaM ca; 1 ityAdi vilapadbhistairAropitA sukhAsane / nItA puraskRtasya gRhe tenApi gRhItvA kanakalakSam // 82 // muktA tataH zreSThigRhe nItA sA taiH praNataH zreSThI / tasyApi ca kimapi dattvA saMprAptAste nijasthAne || 83 // itazca sudarzanenApi dyUtaprasAdena prAptaM tatra / karacaraNanAsAcchedaM maraNamapi hi dyUtavyasanAt // 84 // tasmAd datta ! dattaduHkhaM dyUtaM yUkAmiva tyaja duHkhakaram / kulazIlaguNaiH samaM nAzyate yatra bahudraviNam // saMprati rAtribhojanadoSapravAhamapi zRNu yatnena / aihalokikapAralokikaduHkhayormUlaM khalu nishaabhuktm||86|| * rajanyAM rajanicarAzcarantyucchipantyannAdikam / taducchiSTamannaM bhuJjAnA bhavanti tattulyAH // 87 // tasmAd dinakarakarapUtaM supavitramatithikalpitavibhAgam / kunthupipIlikAra hitaM sadApi divase bhoktvym||88|| tathA sUkSmetarajIvA bhavanti saMpAtimAno'pyanne / tato nizi bhuJjAnAnAM teSAM khalu virAdhanA bhavati // 89 // tayApi gurupApaM tena ca saMjAyate bhavabhramaNam / tasmiMzca mahAduHkhaM tasmAjjIvA nijajIvitamiva // 90 // rakSitavyAsteSAM punA rakSA bhavati dRSTiviSaye / dRSTiviSayazca divase rajanyAM na saMbhavati tasmAt // 91 // dinakarakarAvadAtaM bhaktaM prekSya cakSuSA samyak / yadi rAhataM jIvaistato bhuJjItatarathA varjyam // 92 // ye punarajJAnAndhA avijJAtapuNyapApasadbhAvAH / rAtribhojanagRddhA mugdhAste yAnti kugatiSu // 93 // avizuddhamapavitraM pretocchiSTaM sadApi sAvadyam / viSamiva suvinAzakaraM nizAbhaktaM varjayanti budhAH // 94 // kAlasyArthaM harati divAkaraH zarvaryapi tasyArdham / yastu na bhuGkte rAtrau sa upavAsI tadardhena // 95 // 1 ga. dinna / Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 462 supAsanAha - cariammi- jo jIva varisasa jIvo nisibhoyaNaM vivajjato / so lahai nUNa pannAsavarisavihiovavAsaphalaM // teya saggami suraMgaNAhiM saha sukkhamanuhaveUNa | uppajjai maNuyabhave tammivi pAvei jiNadikvaM // tato mokkhaM kammakkhaNa pAlei jo vayaM eyaM / jo puNa gahiuM bhuMjai so dukkhaM lahai sulasovva // tathAhi ; asthi avaMtIvisae ujjeNI joiNIpaDhamapIDhaM / tatthatthi siddharAo jassa samAI nisidiNAI / / 99 / / divase kIlai pamayAjaNeNa rAo u joiNigaNeNa / na muNai gayaMpi kAlaM vilAsakIlAhi dullalio / rayaNicariyAe. kaiyA gao vahiM bhIsaNe masANammi / pabhaNai garuyasareNa nibbhayacitto imaM vayaNaM // bho bho bhUyapisAyA rakkhA jakkhA va joiNInivahA / nimuNeha majjha vayaNaM egaggamaNA kharNa taav|| 102 // sohaM siddhanariMdo samAgao kougeNa suNiUNa / tumha pasiddhi riddhiM tA payaDaha appaNo ruve // 103 // suNiUNa imaM vayaNaM kilikiliyaM tehiM bhairavasareNa / payadadurehiM pahayA puhaIvi khaNeNa tharahariyA || taha phikkaraMti peyA bhUyANivi huMkaraMti ghUyavva / aTTahAsa phuTaM tadisippahA uTThiyA rakkhA // 105 // tANa majjhAu bhaNiyaM asiyakkhabhihANajakkharAeNa / ahaha aho ko eso sIhaM suttaM pavoi ? || ko niyajIhaM kaMDuyai sappatuMDIe kaMDuharaNaTTA ? / ko jamapurIsamANe samasANe evamullavai ? // 107 // to bhaNiyaM bhUvaNA mA gavvaM vahaha erisaM tubbhe / jai atthi kAvi sattI tA payaDaha maha puro ajja || to abhiyakkho jakkho uccatteNaM dujoyaNapamANaM / kAUNa niyasarIraM khiviDaM naramuMDamAlaM ca // 109 // 1 anyacca / yo jIvati varSazataM jIvo nizAbhojanaM vivarjayan / sa labhate nUnaM paJcAzadvarSavihitopavAsaphalam // 96 // tena ca svarge surAGganAbhiH saha saukhyamanubhUya / utpadyate manujabhave tasminnapi prApnoti jinadIkSAm // 97 // tato mokSaM karmakSayeNa pAlayati yo vratametat / yaH punargRhItvA bhuGkte sa duHkhaM labhate sulasa iva // 98 // astyavantIviSaya ujjayinI yoginIprathamapITham / tatrAsti siddharAjo yasya samAni nizAdinAni // divase krIDati pramadAjanena rAtrau tu yoginIgaNena / na jAnAti gatamapi kAlaM vilAsakrIDAbhirdurlalitaH // rajanicaryayA kadA gato bahirbhISaNe zmazAne / prabhaNati gurusvareNa nirbhayacitta idaM vacanam // 101 // bho bho bhUtapizAcA rakSAMsi yakSA vA yoginInivahAH / zRNuta mama vacanamekAgramanasaH kSaNaM tAvat // 102 // so'haM siddhanarendraH samAgataH kautukena zrutvA / yuSmAkaM prasiddhimRddhiM tasmAtprakaTayatAtmano rUpANi // 103 // zrutvedaM vacanaM kilakilitaM tairevasvareNa / pAdadaduraiH prahatA pRthivyapi kSaNena kampitA // 104 // tathA phitkurvanti pretA bhUtAnyapi huGkurvanti ghUkavat / aTTATTahAsasphuTaddizApramANyutthitAni rakSAMsi // 105 // teSAM madhyAd bhaNitamasitAkSAbhidhAnayaMkSarAjena / ahaha aho ! ka eSa siMhaM suptaM prabodhayati ? // 106 // ko nijajihvAM kaNDUyati sarpatuNDena kaNDUharaNArtham ? / ko yamapurIsamAne zmazAna evamulapati ? // 107 // tato bhaNitaM bhUpatinA mA garva vahatedRzaM yUyam / yadyasti kApi zaktistadA prakaTayata mama puro'dya // 108 // Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 463 dttkhaa| gurumoggaragayahattho hasthivya gahIrathaNiyabhariyadiso / hakto vagaMto samuTThio nivaiNo smuhN||110|| to taM daTTuM rAyA UsasiyamaNo bhaNei taM evaM / ki sAhAviyakhvaM uya kovavaseNa kayamevaM ? // 11 // jai sAhAviyameyaM rUvaM tA gaccha rakkha ! saTTANe / didvaM jaM daTThavvaM devA suvvaMti ramaNIyA // 112 // uya kovaphuriyameyaM tA kiM kovassa kAraNaM tumha ? / aha bhaNasi maha masANe samAgao teNa maha kovo|| taMpi na juttaM jamhA samudaperaMtadharaNinAho haM / to savvaM giripurakANaNAI maha saMtiya eyaM // 114 // jai itya nivasiumaNA tumbhe tA deha maha karaM iNDiM / annaha maha paDibaddhaM bhUmi sigyaM paricayaha // taM suNi te kuviyA savve bhUyAiNo bhaNaMtevaM / bho bhUva ! saraNamahuNA aNusarasu saresu iTuM ca // 116 // to asiyakkho jakkho muggaramuggIriUNa jA calio / to so sahasA thaMbhuya thaMbhio thNbhvijjaae| aha uDio ya bhUo acambhuaDAmarehiM vayaNehiM / khobhaMto so rannA baddho coruvva maMteNa // 118 // to tassa pariyaNeNaM bhaNio rAyA jahA imaM muyaha / ja kiMpi maggasi karaM taM tuha miliUNa dAvAmo / / to bhaNiyaM bhUvaiNA jakkho maha aMgarakkhao hou / rakkho dhareu chattaM bhUyapisAyAiyA anne // 120 // maha purao picchaNayaM kuNatu niccaMpi iya nisAmeuM / savvaM tahatti tehivi paDivannaM viNayapaNaehiM / / to asiyakkhaM utthaMbhiUNa rayaNIe carimasamayammi / niyamaMdirammi patto naranAho tehiM priklio|| tAva paDupaDahaDhakkAbukkAsaMkhAitUrapUrassa / attuccho ucchalio gahiraravo tattha, itto ya // 123 // tato'sitAkSo yakSa uccatvena dviyojanapramANam / kRtvA nijazarIraM kSiptvA naramuNDamAlAM ca // 109 // gurumudgaragadAhasto hastIva gabhIrastanitabhRtadikkaH / niSedhana valagan samutthito nRpateH saMmukham // 110 // tatastaM dRSTvA rAjocchasitamanA bhaNati tamevam / kiM svAbhAvikarUpamuta kopavazena kRtamevam ? // 111 // yadi svAbhAvikametad rUpaM tadA gaccha rakSaH ! svasthAne / dRSTaM yad draSTavyaM devAH zrUyante rmnniiyaaH||112|| uta kopasphuritametat tadA kiM kopasya kAraNaM tava ? / atha bhaNasi mama zmazAne samAgatastena mama kopaH // tadapi na yuktaM yasmAtsamudraparyantadharaNinAtho'ham / tataH sarva giripurakAnanAdi mama sambandhyetat // 11 // yadyatra nivastumanaso yUyaM tadA datta mama karamidAnIm / anyathA mama pratibaddhAM bhUmi zIghraM parityajata // tat zrutvA te kupitAH sarve bhUtAdayo bhaNantyevam / bho bhUpa | zaraNamadhunA'nusara smareSTaM ca // 116 // tato'sitAkSo yakSo mudgaramudgarItuM yAvaccalitaH / tAvatsa sahasA stambhavatstambhitaH stambhavidyayA // 117 // athotthitazca bhUto'tyadbhutaDAmarairvacanaiH / kSobhayan sa rAjJA baddhazcaura iva mantreNa // 118 // tatastasya parijanena bhaNito rAjA yathemaM muJcata / yaM kamapi mArgayasi karaM taM tubhyaM militvA dApayAmaH !! tato bhaNitaM bhUpatinA yakSo mamAGgarakSako bhavatu / rakSo dharatu cchatraM bhUtapizAcAdikA anye // 120 // mama purataH prekSaNakaM kurvantu nityamapIti nizamya / sarvaM tatheti tairapi pratipannaM vinayapraNataiH / / 121 // tato'sitAkSamuttabhya rajanyAM caramasamaye / nijamandire prApto naranAthastaiH parikalitaH // 122 / / tAvatpaTupaTahaDhakkAbukkAzaGkhAditUryapUrasya / atuccha ucchalito gaMbhIraravastatra, itazca // 123 // Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 464 mupAsanAha-cariasmi-- paccUsagayavarummUliyAe uDDINasasivihaMgAe / dhavalAiM galaMti nisAlayAe nakkhattakusumAiM // 124 // diNamaNimaUhamaMjariyadisibahUvayaNakamalasohille / paccUse to rAyA vihevi AvassayaM tatto // 125 / uvaviThTho asthANe pariyario tehiM jakvarakkhehiM / veubdhiyarUvehiM paccakkha maMsacakkhUNaM // 126 / / pAraddhaM picchaNayaM bhUyapisAehiM vivihabhaMgIhiM / tulacelayakayahattho naccai ego mahArakkho // 127 // kayavuDDhavaNiyaveso to rannA pucchio imaM eso / kiM vuDDhavaNiyaveseNa naccase kaha su phuDameyaM ? // 128 / to rakkheNaM bhaNiyaM naccemi vaNaM tao ya payaDissaM / niyacariya uccari savisesaM niyayajIhAe / to pikavaNAvasANe jI nillAliUNa aidIhaM / vaNamegaM gayaceTTo Thio tao jaMpae evaM // 13 // bho naranAha ! nisAmasu jeNaM evaM ahaM paNacAmi / to kahai jahA rasaNAdoseNaM puvajammammi // 131 laddhaNavi jiNadhammaM maNuyattaM hAriyaMti, to rAyA / pucchai kahaMti, to so puvvabhavaM sAhiuM laggo // ___ iha Asi puga siTThI IsaranAmA psiddhgunnklio| tabbhajjA baMdhumaI tANa suo sulasanAmotti aha jovvaNammi patteNa teNa sicchAe paribhamaMteNa / katthavi diTTho sAhU bAvIsaparIsahasahotti // 134 taM vaMdiUNa sAhuM nisuNai sadasaNaM maNabhirAmaM / puvvAgayaparisAe kahamANaM kahapabaMdheNa // 135 // rAIbhoyaNaviraIguNadosaviyAraNa ca puvvuttaM / suNi teNavi gahiyA viraI rayaNIe bhattassa // 136 // bhagabhAvagaeNaM na uNo sammattamAigihidhammo / tappiuNA u pabanno sammattAIvi gihidhammo // 137 puttagavesaNaheuM samAgaeNaM muNissa pAsammi / taM namivi giha pattA jahagahiyavayAiM pAlaMtA // 138 // pratyUSaganavaronmUlitAyA uDDInazazivihaGgAyAH / dhavalAni galanti nizAlatAyA nakSatrakusumAni // 124 / dinamaNimayUkhamaJjaritadigvadhUvadanakamalazobhAvati / pratyUSe tato rAjA vidhAyAvazyakaM tataH // 12 // upaviSTa AsthAne parikaritastairyakSarakSobhiH / vikUrvitarUpaiH pratyakSaM mAMsacakSuSAm // 126 // prArabdhaM prekSaNakaM bhUtapizAcaurvavidhabhAGgibhiH / tUlacelakakRtahastaM nRtyatyekaM mahArakSaH // 127 // kRtavRddhavaNigveSastato rAjJA pRSTa idameSaH / kiM vRddhavaNigveSeNa nRtyasi kathaya sphuTametat ? // 128 / / tato rakSasA bhaNitaM nRtyAmi kSaNaM tatazca prakaTayiSyAmi / ninacaritamuccArya savizeSaM nijajiyA // 129 tataH prekSaNAvasAne jihAM nilAlyAtidIrdhAm / kSaNamekaM gataceSTaH sthitastato jalpatyevam // 130 // bho naranAtha ! nizamaya yanaivamahaM pranRtyAmi / tataH kathayati yathA rasanAdoSeNa pUrvajanmani // 131 // labdhvApi jinadharma manujatvaM hAritamiti, tato rAjA / pRcchati kathamiti, tataH sa pUrvabhavaM kathayituM lagnaH ihAsItpurA zreSThIzvaranAmA prasiddhaguNakalitaH / tadbhAryA bandhumatI tayoH sutaH sulasanAmeti // 133 atha yauvanaM prAptena tena svecchayA paribhramatA / kutrApi dRSTaH sAdhu-viMzAtaparIpahasaha iti // 134 // taM vanditvA sAdhuM zRNoti saddezanAM manobhirAmAm / pUrvAgatapariSadi kathyamAnAM kathAprabandhena // 135 // rAtribhojanaviratiguNadoSavicAraNaM ca pUrvoktam / zrutvA tenApi gRhItA viratI rajanyAM bhaktasya // 136 // bhadrakabhAvagatena na punaH samyavatvAdigRhidharmaH / tapitrA tu prapannaH samyaktvAdirapi gRhidharmaH // 137 // Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dattakahA / citi sayAvi maNicchiyAI sukkhAI aNuhavaMtA ya / aha annadiNe sulaso mittaNa samaM nisIhamma // viDacariyAe caraMto caccaraca uhaTTaTiTasAlAsu / to mitteNaM teNaM ANeuM maMDayAIyaM // 140 // bhaNio suso bhuMja maMDayaiDariyagholavaTayAI / so Aha ajuttamiNaM no kappai rayaNibhattaM me // jamhA gurusamI gahio niyamo nisAra muttavve / tA mA bhaNesu baMdhava ! itthatthe majjha te savaho / ullaMTheNaM teNa bhaNiyaM rayaNIe muMjamANANaM / kiM kavalo kannaMto pavisara, no vayaNakuharammi ? || dIvayaujjoeNaM sunirikkheUNa moyagAIyaM / kuMthupipIliyarahiye jai bhujjai tattha ko doso ? // hA cio sabaMdha ! ittiyakAlaM visuddhabhujjassa | jamhA rayaNIbhattaM kAmakaraM hor3a kAmINa // tA ajja tAva bhuMjasu maha uvarohA vilAsiNIhiM samaM / pacchA jaM te ruccai taM kAyavvaM viyAre // 146 // safe se vayaNe moyagakhaMDaM balAvi pakkhittaM / tassanniyavesAe sesaM savvaM sayaM bhottaM // 147 // to dipi bhuMjai ramaNIe mittaviMda saMjutto / haTTahe vaccato khapparakayamaMDayAIyaM // 148 // puTThi susarabIhi gAyamANIhi naccamANIhi / vilasaha vilAsiNIsatyaparigao jAva pccuussN||149|| tato vesANa gihe maThamaMDavadeulesu vA suyai / jAva dinaddhaM to uhiUNa gacchei piugehe // 150 // to paNA so nAo bhaNio re syaNibhattaniyamovi / bhaggo nivbhagga ! tara hA hA hA hArio jammo // varamarigihetu kammaM vara maraNaM suhaDasarapahArehiM / ullasiyavahalajAlo lijaDile jalaNe paveso vA / / 152 putragaveSaNahetoH samAgatena muneH pArzve / taM natvA gRhaM prAptau yathAgRhItavratAni pAlayantau // 138 // tiSThataH sadApi manaIpsitAni saukhyAnyanubhavantau ca / athAnyadine sulaso miltreNa samaM nizIthe // 139 // viTacaryayA caraMzcatvaracaturhadyUtazAlAsu / tato mittreNa tenAnIya maNDakAdikam // 140 // bhaNitaH sulaso muGkSva maNDakeDDarikA gholavaTakAdIn / sa AhAyuktamidaM no kalpate rajanibhaktaM me // 149 // yasmAd gurusamIpe gRhIto niyamo nizAyAM bhoktavye / tasmAnmA bhaNa bAndhava ! atrArtha mama te zapathaH // ulluNThena tena bhaNitaM rajanyAM bhuJjAnAnAm / kiM kavalaH karNAntaH pravizati, no vadanakuhare ? || 143 || dIpakodyotena sunirIkSya modakAdikam / kunthupipIlikArahitaM yadi bhujyate tatra ko doSaH ? // 144 // hA vaJcito'si bAndhava ! iyatkAlaM vizuddha bhojyAt / yasmAdrajanibhaktaM kAmakaraM bhavati kAminAm // 145 // tasmAdadya tAvad bhuGkSva mamoparodhAd vilAsinIbhiH samam / pazcAd yatte rocate tatkartavyaM vicArya // 146 // iti bhaNite tasya vadane modakakhaNDaM balAdapi prakSiptam / tatsaMjJitavezyayA zeSaM sarva svayaM bhuktam // 147 // tataH pratidinamapi bhuGkte rajanyAM mittravRndasaMyuktaH / haTTapathe vrajan karparakRtamaNDakAdikam // 148 // pRSThe susvarazvapacIbhirgAyantIbhirnRtyantIbhiH / vilasati vilAsinIsArthaparigato yAvatpratyUSam // 149 // tato vezyAnAM gRhe maThamaNDapadevakuleSu vA svapitiM / yAvad dinArdhaM tata utthAya gacchati pitRgehe // 150 // tataH pitrA sa jJAto bhaNito re rajanibhakta niyamo'pi / bhagno nirbhAgya ! tvayA hA hA hA hAritaM janma // caramarigRheSu karma varaM maraNaM subhaTazaraprahArai: / ullasitabaha lajvAlAlijaTile jvalane pravezo vA // 152 // 465 Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 466 supAsanAha - cariammi I I tahavi na vayavigdhakaraM rAIe bhuMjiuM havai juttaM / vaccha ! apatthaM eyaM pacchAyAvaM bahuM jaNihI || 15 ||3 to teNa imaM bhaNiyaM jayaMpi bhuMjei tAva rayaNIe / mottuM sAvayaloyaM tA tammaggami haM bhaggo || 154 || nava kiMcivi bhaNiyavvaM tara mamaM paiimammi visayammi / jo jettiyasma joggo so lahai tattiyaM atthaM / hario tao so piuNA hirivajjio ya rayaNIe / bhuMjei gihe viDaviMdaparigao bhamai sacchedaM / sAvayavasumitteNaM aha annayA saha gao vivAhammi / vAlemittotti so maha patto rayaNIe gAmammi || vAhiNa bhaNiyaM kittiyaloyassa bhoyaNaM pauNaM / kuNimo tehivi kahiyaM na kovi amhacao rAo / bhuMjissara, to bhaNiyaM sulaseNa ahaM tu bhuMjaissAmi / pauNaM kareha krUraM sasakaraM pAyasaM ca tahA / / 159 / tehivi tahatti vihiyaM navaraM khIre kaDhijjamANammi | bahudhUmavihuriyaMgo paDio lAgo tarhi ego / / 160 / aiusitAvataviovilINagatto khayaM gao tattha / tassa parivesiyaM taM sasakkaraM pAumaNulaggo / / 161 / paDhamaghuTamma khaliyA jIhA hatthAu nivaDiyaM vaTTaM / vihalaMghalo ya jAo paDio tattheva ThANammi || dhAhAviyaM ca parivesiyAe milio ya tattha bahuloo / mitteNa samaM patto jannattAe ya parajaNo || dIvajjoyaM kAuM joijjai jAva thAliyA jIe / duddhaM ciTThar3a kaDhiye to ahiNo khaMDa khaMDAI || 164 || dIsaMta susinnaI, tammitteNaM sasaMbhramaM bhaNiyaM / ANaha maNiNo taha taMtavAiNo paramAruDiyA || 165 | tehiMvi tahatti vihiyaM ohaliuM maNigaNapi nIreNa / chaGachaGachaGatti chaMTe so tao savaNanayaNesu // tathApi na vratavighnakaraM rAtrau bhoktuM bhavati yuktam / vatsa ! apathyametatpazcAttApaM bahuM janayiSyati // 153 // tatastenedaM bhaNitaM jagadapi mujhe tAvad rajanyAm / muktvA zrAvakalokaM tasmAttanmArge'haM bhagnaH // 154 // na ca kiJcidapi bhaNitavyaM tvayA mAM pratyasmin viSaye / yo yAvato yogyaH sa labhate tAvantamartham // 155 // avadhIritastataH sa pitrA hrIvarjitazca rajanyAm / bhuGge gRhe viTavRndaparigato bhramati svacchandam // 196 // zrAvakavasumittreNAthAnyadA saha gato vivAhe / bAlamittramiti sa mama, prApto rajanyAM grAme // 157 // vaivAhikena bhaNitaM kiyallokasya bhojanaM praguNam / kurmastairapi kathitaM na ko'pyasmadIyo rAtrau // 158 // bhokSyate, tato bhaNitaM sulasenAhaM tu bhokSye / praguNaM kuruta kUraM sazarkaraM pAyasaM ca tathA // 159 // tairapi tatheti cihnitaM kintu kSIre kvathyamAne / bahudhUmavidhuritAGgaH patito nAgastatraikaH // 160 // atyuSNatApatapto vilanigAtraH kSayaM gatastatra / tasya pariveSitaM tatsazarkaraM pAtumanulagnaH || 161 // prathama ne skhalitA jihvA hastAnnipatitaM pAtram / vihvalAGgazca jAtaH patitastatraiva sthAne // 962 // AraTitaM ca pariveSikayA militazca tatra bahulokaH / mittreNa samaM prApto janatAyAzca pracurajanaH // 163 // dIpotaM kRtvA dRzyate yAvatsthAlikA yasyAm / dugdhaM tiSThati kvathitaM tato'he: khaNDakhaNDAni // 164 | dRzyante suzIrNAni, tanmittreNa sasaMbhramaM bhaNitam / Anayata maNastathA tantravAdinaH pravaragAruDikAn // tairapi tatheti vihitamavaghRJya maNigaNamapi nIreNa / chaGachaGachaGetyukSati sa tataH zravaNanayaneSu // 166 // 1 kha. ga. lavayaMso so / Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dattakahA | 467 to ujaMti ya gAruDiyA taMtAI pajjayaMti jatteNa / naya kovi guNo jAo picchaMtANaM mao sahasA || kUcai semitta hA hA hA mitta ! me nisiddhovi / giddho rayaNIbhatte na Tio taM bhuMjiuM laggo // tassa sumaDDhassa o houM gurudinnaniyamakayabhaMgo / hA hAriyanarajammo emeva mao si rasagiddhoM // iccAi palatramANo mitto tahadAhamAyarai | caiUNaM pariNayaNaM puNo niyatto siMha patto // 170 // sohaM tasa kumitto mariUNaM rakkhaso samutpanno / vasumittaM niyamittaM dahuM bhaMDAriyaM tumha // 171 // punvabhavane vasao vibhaMganANeNa attaNo cariyaM / jANe te kahiyaM saMpai maha deha AesaM // 172 // taM souM naravaNA vasumitto pucchio jahA sacce / jaM kahai imo eyaM, so bhaNai deva ! evamimaM // 173 // to jakkharakkhasAI visajjiyA naravareNa bhIeNa / rAIbhoyaNaviraI gahiyA taccariyamaNusouM // 174 // tA datta ! tumaM rayaNI bhoyaNapi hu caijja sAvajjaM / loiyasirddhate suvi nisiddhameyaM jao bhaNiyaM // netrAhuI navA nhANaM na saddhaM devayaccaNaM / dANaM vA vihiyaM rAo bhoyaNaM tu visesao // 176 // tathA ca smRti: "divasasyASTame bhAge mandIbhUte divAkare / naktaM taddhi vijAnIyAd na naktaM nizi bhojanam // divasaM pakSaM mAsaM cAturmAsyAyanaM ca abdaM ca / yastu na bhuGkte rAtrau kRtapuNyaH so'pi kRSNamate // nodakamapi pAtavyaM rAtrAvatra yudhiSThira ! | tapasvinA vizeSeNa gRhiNApi vivekinA || sUtroditena vidhinA kRtvA rAtryazanavarjanaM prayataH / yadi mriyate hi manuSyo anazanaphalamevamApnoti // jAtyakAJcanavarNAbhA udyadravisamaprabhAH / vaimAnikAH prajAyante rAtrIbhojanavarjanAt // " uNa gahiUNa vayaM imaM virAhiMti sAiyAraM vA / kubvaMti hutiM kivvisiya surayaNA kicchvohiiyaa|| 177 // iya muNiuM datteNaM rAIbhattassa viramaNaM vihiyaM / tamhA susAvaraNaM bhoyaNao rAibhattaMpi // 178 // yuJjanti ya gAruDikAstantrANi prayuJjate yatnena / na ca ko'pi guNo jAtaH pazyatAM mRtaH sahasA || 167 || tato vilapati tasya mittraM hA hA hA mitra ! me niSiddho'pi / gRddho rajanibhakte na sthitastvaM bhoktuM lagnaH // tasya suzrAddhasya suto bhUtvA kRtagurudattaniyamabhaGgaH / hA hAritanarajanmaivameva mRto'si ra samRddhaH // 169 // ityAdi pralapad mittraM taddehadAhamAcarati / tyaktvA pariNayanaM punarnivRtto gRhaM prAptaH // 170 // so'haM tasya kumitvaM mRtvA rAkSasaH samutpannaH / vasumittraM nijamittraM dRSTrA bhANDAgArikaM tava // 171 // pUrvabhavasnehavazato vibhaGgajJAnenAtmanazcaritam / jJAtvA te kathitaM saMprati mama dattA''dezam // 172 // tat zrutvA narapatinA vasumittraH pRSTo yathA satyam / yatkathayatyayametat sa bhaNati deva ! evamidam // tato yakSarAkSasAdayo visarjitA naravareNa bhItena / rAtribhojanaviratirgRhItA taccaritamanuzrutya // 174 // tasmAddatta ! tvaM rajanyAM bhojanamapi hi tyaja sAvadyam / laukika siddhAnteSvapi niSiddhametad yato bhaNitam // naivAhutirnavA snAnaM na zrAddhaM devatArcanam / dAnaM vA vihitaM rAtrau bhojanaM tu vizeSataH // 176 // ye punagRhItvA vratamidaM virAdhayanti sAticAraM vA / kurvanti bhavanti kilvidhikasurajanAH kRcchrabodhikAH // Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 498 supAsanAha-cariammi vajjeyavvaM taha kammao ya iMgAlavaNijamAIyaM / vIyaguNavvayavaiNA kharakammAiMpi ciccAI // 179 // bhoguvabhogavirattA sattA sajjhAyajhANakiriyAsu / je muNiNo guNamaNiNo kasAyasamiNo namo tANa // iya aiyAravimukkaM guNavvayaM je dharaMti iha bIyaM / suravarasirIi saMbhoyabhAyaNaM te lahuM huMti // 18 // // iti bhojanataH karmato'pi sAticAraM dvitIyaM guNavataM samAptam / / iti jJAtvA dattana rAtribhaktasya viramaNaM vihitam / tasmAt suzrAvakeNa bhojanato rAtribhaktamapi // 178 // varjayitavyaM tathA karmatazcAGgAravANijyAdikam / dvitIyaguNavatapatinA kharakarmANyapi tyAjyAni // 179 // bhogopabhogaviraktAH saktAH svAdhyAyadhyAnakriyAsu / ye munayo guNamaNayaH kaSAyazamino namastebhyaH // ityati cAravimuktaM guNavataM ye dharantIha dvitIyam / suravarazriyAH saMbhogabhAjanaM te laghu bhavanti // 181 // Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satthaggimusalavatthUNa dAvaNaM viyaraNaM ca jamaNaTThA / tamaNatthadaMDanAmaM guNavyayaM taiyamiha bhaNiyaM / / 1 / / jo jiNatrayaNapasatto pAlai aiyAravajjiyaM eyaM / so saggamokkhasokkhAI pAvara vimalasaDDhovva / / 2 / / tathAhi;naMdaNavaNaM va sumaNovabhAsiyaM bahuvilAsasohillaM / suvisAlasAlakaliyaM kusatthalaM asthi iha nayaraM / / tatthavi ya pavarasiTThI kuvalayacaMdotti kuvalayANaMdo / ANaMdasirI bhajjA tANa suyA vimlshdevaa||4|| paDhamo guNanilao tabivarIo ya baMdhavo lhuo| tahavi ya avaropparao tANaM vuDiMDha gayA pII / / 5 // samaga ramaMti samaga paDhaMti samagaM kuNaMti vANijja / aha rahamAruhiUNaM pattA te kANaNe tattha // 6 // kusumaphalANucciNaNaM kuNaMti jA tAva cUyatarumUle / sirinaMdaNaMva raivirahakarisiyaM te niyaMti munni||7|| taM daTuM hiTThamaNA namaMti taccaraNakayaM payo / teNavi jhANasamattIe bhAsio dhammalAbhotti // 8 // pAraddhA dhammakahA muNiNA jA tANa samuciyA jamhA / muggarasajugNayANaM ahiucciya moygaahaaro||9|| tathAhi;---- dhammo dayApahANo devo donavagadosaparihINo / tattakusalo ya sugurU sivamaggo rynntiyminnmo||10|| sabvatthavi nisuNijjai jaNa nAmakkharAiM dhammotti / tANa puNo paramatthaM sakayattho kovi parikalai / / savvaMpi sattavaggaM duggaipurapatthiyaM dharai jamhA / suhaThANammi ya taha dhArae ya dhammo tao bhnnio||12|| saggApavazgapabhavANa paramasokkhANa kAraNaM pauNaM / jIvANa samAyaraNaM jaM taM dhamma bhaNaMti buhA // 13 // taM samayabheyabhinna bhaNaMti bahubhaMgiyAhiM daMsaNiNo / puvAvarAviruddho suhamaiNA sa puNa ghiyvyo||14|| zastrAgnimuzalavastUnAM dApanaM vitaraNaM ca yadanArtham / tadanarthadaNDanAma guNavataM tRtIyamiha bhnnitm||1|| yo jinavacanaprasaktaH pAlayatyaticAravarjitametat / sa svargamokSasaukhyAni prApnoti vimalazrAddha iva // 2 // nandanavanamiva sumano'vabhAsitaM bahuvilAsazobhAvat / suvizAlazAlakalitaM kuMzasthalamastIha nagaram // 3 // tatrApi ca pravarazreSThI kuvalayacandra iti kuvalayAnandaH / AnandazrIrbhAryA tayoH sutau vimalasahadevau // 4 // prathamo guNanilayastadviparItazca bAndhavo laghuH / tathApi ca parasparatastayovRddhi gatA prItiH // 5 // sama ramete samaM paThataH samaM kuruto vANijyam / atha rathamAruhya prAptau tau kAnane tatra // 6 // kusumaphalAnAmuccayanaM kuruto yAvattAvaJcUtatarumUle / zrInandanamiva gativirahakarSitaM tau pazyato munim // 7 // taM dRSTvA hRSTamanasau namatastaccaraNapaGkajaM padataH / tenApi dhyAnasamAptyA bhASito dharmalAbha iti // 8 // prArabdhA dharmakathA muninA yAvattayoH samucitA yasmAt / mudgarasayogyAnAmahita eva modakAhAraH // 9 // dharmo dayApradhAno devo dvinavakadoSaparihINaH / tattvakuzalazca suguruH zivamArgo ratnatrikamidam // 10 // sarvatrApi zrUyate janena nAmAkSarANi dharma iti / teSAM punaH paramArtha svakRtArthaH ko'pi parikalayati // 11 // sarvamapi sattvavarga durgatipurapasthitaM dharati yasmAt / zubhasthAne ca tathA dhArayati ca dharmastato bhaNitaH // 12 // svargApavargaprabhavANAM paramasaukhyAnAM kAraNaM praguNam / jIvAnAM samAcaraNaM yattaM dharma bhaNanti budhAH // 13 // Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 500 supAsanAha-cariammi--- vivihapahesu puriso giNhai purapAvagaM jahA supahaM / kusalo sivapuraheu bahUsu dhammesu taha dhammaM // 15 // jaha muddhamao mAyaNDiyAe tisio karei jalabuddhiM / taha nidhiveyapuriso kuNai adhammevi dhammamaI / / jo uNa viveyaaMjaNagayatamanayaNo naro havai samma / puvyAvara pariyAloyaNeNa so giNhae dhammaM // 17 // jaha jIvavajjiyANaM jIvANa na kajjasAhago deho / saMpajjai taha dhammo karuNAe parAe prihiinno||18|| sA puNa jiNadhammecciya, isa nAUNaM tameva Ayaraha / taha ceva sarUvamimaM sAhippaMtaM nisAmeha // 19 // rAgadosasamunbhavasamaggabhavadosasaMgamavimukko / so hoi devadevo va utIsAipsayasaMpanno // 20 // gAravatigammi vimuho tiguttigutto jiiMdio amamo / vihivihiyavihArakamo gIyatyo tahaya mjhNtyo| iya evamAinimmalaguNagAmavihUsio mahAsatto / hoi sugurU gariho bhavajanihitAraNataraMDo // 22 // iya muNivayaNaM souM rayaNatigaM pariNaya maNe tANa / dukkmmvigmnimmviyvimlprinnaamjuttaann|||23|| tatto sammattAI gahio dhammo duvAlasavihovi / asamatthehiM tehiM duddharajaidhammadhuradharaNe // 24 // savisesaM taiyaguNavvayaM tu tappucchio kahai mUrI / caubheyaMpi tao te nAuM pattA sagehammi // 25 // aTTajjhANaM vajjati taha ya majjAipaNavihAmAyaM / appaMti na taha satthaM sAvaja novaesaMti // 26 // vimalo vimalasahAvo sahaevo puNa sahAvao cavalo / dhamme pamAyabahulo sayAvi kelIkilattaNao // te annayA ya gahiUNa pararabhaMDAI puvvadesammi / saMcaliyA to puTTho keNavi pahieNa addhapahe // 28 // taM samayabhedabhinna bhaNanti bahubhaGgibhirdarzaninaH / pUrvAparAviruddhaH zubhamatinA sa punargrahItavyaH // 14 // vividhapatheSu puruSo gRhNAti puraprApakaM yathA supatham / kuzalaH zivapurahetuM bahuSu dharmeSu tathA dharmam // 15 // yathA mugdhamRgo mRgatRSNikAyAM tRSitaH karoti jalabuddhim / tathA nirvivekapuruSaH karotyadharme'pi dharmabuddhim / yaH punarvivekAJjanagatatamonayano naro bhavati samyak / pUrvAparaparyAlocanena sa gRhNAti dharmam / / 17 // yathA jIvavarjitAnAM jIvAnAM na kAryasAdhako dehaH / saMpadyate tathA dharmaH karuNayA parayA parihINaH // 18 // sA punarjinadharma eva, iti jJAtvA tamevAcarata / tathaiva svarUpamidaM kathyamAnaM nizamayata // 19 // rAgadveSasamudbhavasamagrabhavadoSasaMgamavimuktaH / sa bhavati devadevazcatustriMzadatizayasaMpannaH // 20 // gauravatrike vimukha striguptigupto jitendriyo'mamaH / vidhivihitavihArakramo gItArthastathAca madhyasthaH // 21 // ityevamAdinirmalaguNagrAmavibhUSito mahAsattvaH / bhavati sugururgariSTho bhavajalanidhitAraNataraNDaH // 22 // iti munivacanaM zrutvA ratnatrikaM pariNataM manasi tayoH / duSkarma vigamanirmitavimalapariNAma yuktayoH // 23 // tataH samyaktvAdigRhIto dharmoM dvAdazavidho'pi / asamarthAbhyAM tAbhyAM durdharayatidharmadhurAdharaNe // 24 // sAvizeSaM tRtIyaguNavataM tu tatpRSTaH kathayAti sUriH / caturbhedamapi tatasto jJAtvA prAptau svagehe // 25 // ArtadhyAnaM varjayatastathA ca madyAdipaJcavidhapramAdam / arpayato na tathA zastraM sAvadhaM nopadizataH // 26 // vimalo vimalasvabhAvaH sahadevaH punaH svabhAvatazcapalaH / dharme pramAdabahulaH sadApi kelikilatvataH // 27 // tAvanyadA ca gRhItvA pravarabhANDAni purvadeze / saMcalito tataH pRSTaH kenApi pathikenArdhapathe / / 28 / / Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dttkhaa| vimalo paMjalamaggaM nIriMdhaNanIraNAisaMjuttaM / vimaleNa vimalamaiNA to bhaNiyamahaM na yANAmi // 29 // pahieNa puNo bhaNiyaM tubbhehi siTi ! kammi nayarami / gaMtavyaM, so sAhai paNiyaM agghissae jattha / / pahieNa puNo puDhe niyanayaraM kahaha maha jahiM vasasi / so bhaNai rAyahANIe natyi maha saMtiyaM nayaraM // to bhaNiyaM pahieNaM ahaMpi samagaM samAgamissAmi / to vimaleNaM bhaNiyaM ki bhaNimo vayamiya vayaMtA // 32 // pattA purassa bAhiM tatya ya AvAsiyA malayamajhe / dhanasta raMgaNahA aggI saMdhukkio jAva // 33 // pAikkehi kehi vi jalaMpikiTa ANiyaMtao phio| vimalaM maggai aggi so teNa tao imaM bhaNio // pahiya ! ai amha pAse muMjaha no kappae jalagadANaM / jalaNAIdANAI jeNa nisihAI smymmiH||35|| tadyathA;-- "na grAhyANi na deyAni paJca dravyANi paNDitaiH / agnirviSaM tathA zastraM madyaM mAMsaM ca paJcamam // " to kuviovya sa jaMpai taM pai re ciTTha dudhammiTTa ! / ki kuvvaMto kUDuttarAI taM maha puro muddha ! // 36 // no lajjasi na nivijjasi iya bhagiuM so paDDhi lAgo / taha jaha bhIyaM piva tassa kiMciuccaM gayaM gayaNaM / / taM daTuM sabvevi hu nahA to vimalapAlabai phio| bho appaha maha jalaNaM jai kajjaMtuha jIeNa // 38 // jeNittha maNuyamaMsaM paiu jhuMjeMmi mukkhio vAI / vimalo bhaNei ja tuha paDihAi karesu taM jmhaa||39|| jAeNa jIvaloe mariyavvaM tAva nicchao esa / niyamammi puNa viNaTe dhammaviNAso dhuvaM hoi // 40 // tammi viNaTe'NiTThAI huMti dukkhAiM bhvshssesu| niyamasahiyassa maraNe maNayaMpi havei nahu dukkh||41|| to jaM jaraNasu taM kuNasu na uNa bhaMga karemi niyamassa / to saMhariya taNuM so surarUvaM kAumAha tayaM // 42 // . vimala: prAJjalamArga nIrendhananIraNAdisaMyuktam / vimalena vimalamatinA tato bhaNitamahaM na jAnAmi // 29 // pathikena punarbhaNitaM yuSmAbhiH zreSThin ! ksminngre| gantavyaM, sa kathayati paNyamarghiSyate yatra // 30 // pathikena punaH pRSTaM nijanagaraM kathayata mama yatra vasasi / sa bhagAte rAjadhAnyAM nAsti mama saMvandhi nagaram // tato bhaNitaM pathikenAhamapi samaM samAgamiSyAmi / tatA vimalena bhaNitaM kiM bhaNAmo vayamiti vrajantaH // 32 // prAptAH purAda bahistatra cAvAsitA malayamadhye / dhAnyasya pacanArthamagniH saMdIpito yAvat // 33 // padAtibhiH kairapi jalamapi kilAnItaM tataH pathikaH / vimalaM mArgayatyagni sa tena tata idaM bhaNitaH // 34 // pathika ! ayi mama pArzve bhukSva no kalpate jvalanadAnam / jvalanAdidAnAni yena niSiddhAni samaye / / 35 / / tataH kupita iva sa jalpati taM prati re dhRSTa duSTadharmiSTha ! / kiM kurvan kUTottarANi tvaM mama puro mugdha ! // 36 // no lajjase na nirviyaMsa iti bhaNitvA sa pravadhituM lagnaH / tathA yathA bhItamiva tasmAtkiJciducaM gataM gaganam // tad dRSTvA sarve'pi hi naSTA tato vimalamAlapati pathikaH / bho apayata mama jvalana yadi kArya tava jovitena // yenAtra manujamAMsaM paktvA bhuJjIya bubhukSito bADham / vimalo bhaNIta yattava pratibhAti kuruSva tdysmaat||39|| jAtena jIvaloke martavyaM tAvad nizcaya eSaH / niyame punarvinaSTe dharmavinAzo dhruvaM bhavati // 40 // tasmin vinaSTe'niSTAni bhavanti duHkhAni bhavasahasra / niyamasahitasya garaNe manAgapi bhavati nahi duHkham 41 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 502 supAsanAha-cariammidhanno si tumaM sAvaya ! tujjha suladdhaM ca mANusaM jammaM / jo thubbasi surapahuNA surANa majjhammi evapaho / devo va dANavo vA naya sakko kovi khobhiuM bharahe / vimalaM saDDhe gADhaM taiyAu guNabdhayAhiMto // 44 // saM souM asahaMto samAgao tujjha khohaNanimittaM / sAvajjavayaNamaggevi no gao taM ca puTThovi // 45 // to tuTTo haM maggasu maNassa jaM kiMci tujjha pddihaai| to vimaleNaM bhaNiyaM savvaM ciya me tae dinnaM // 46 // niyadehaM payaIteNa niyamakasavaTTayaM vahateNaM / tahavi imaM patthijasi dhammammi samujjama kuNatu // 47 // kiJca / tappaMti tavamaNege jati maMte tahA suvijjaao| viyaraMti saNa puNa devA kesiMci viralANa // 48 // mo devo bhaNai tumaM jaivi nirIho tahAvi maNimegaM / pasiUNa imaM giNhasu sapavisukcheyaNapavINa // soNicchatassavi tassa uttarIyammi baMdhiUNa maNiM / saggaM gao suro so sAhai savvaM suriNdss||50|| vimalovi kuNai sadaM sahadevAINa tevi taM suNiuM / saMpattA tappAse pucchaMti ya pahiyavuttaMtaM // 51 // sovi hu sAhai savvaM savittharaM tANa harisiyA savve / to vaMdati jiNiMde tattheva ThiyA subhttiie||52|| avaloyaNaM muNINaM kAuM bhujaMti pariyaNasameyA / bhuttuttarammi puraparisarAo majjhammi sNcliyaa||53|| pattA nayara duvAre sugaMti haTTesu khaDahaDArAvaM / uttAlatAlayANaM vaNiehiM dijjamANANaM // 54 // pekvaMti ya pakvarie turaMgame suhaDasohiyarahe ya / taha guDiyagayaghaDAo io tao paribhamaMtIo // taha talavaraM ca sannahiyasuhaDasahiyaM bhamaMtamitto ya / vimaleNaM kovi naro puTTho bho kahasu khmitth||56| tato yanjAnIyAstat kuryA na punarbhaGgaM karomi niyamasya / tataH saMhRtya tanuM sa surarUpaM kRtvA''ha tm||42|| dhanyo'si tvaM zrAvaka ! tava sulabdhaM ca mAnuSaM janma / yaH stUyase suraprabhuNA surANAM madhya evmho||43|| devo vA dAnavo vA naca zaktaH ko'pi kSobhayituM bharate / vimalaM zrAddhaM gADhaM tRtIyAd guNavatAt // 44 // tat zrutvA'zraddadhat samAgatamtava kSobhaNanimittam / sAvadhavacanamArge'pi no gatastvaM ca pRSTo'pi // 45 // tatastuSTo'haM mArgaya manaso yatkizcittava pratibhAti / tato vimalena bhaNitaM sarvameva me tvayA dattam // 46 // nijadehaM prakaTayatA niyamakaSapaDheM vahatA / tathApIdaM prArthyase dharme samudyamaM kuru // 47 // tapyante tapo'ne ke japanti mantrAMstathA suvidyAH / vitaranti darzanaM punardevA: keSAMcidviralAnAm // 48 // tato devo bhaNati tvaM yadyapi nirIhastathApi maNimekam / prasayamaM gRhANa sarpaviSocchedanapravINam // 49 // tato'nicchato'pi tasyottarIye badadhvA maNim / svarga gataH suraH sa kathayati saMrva surendrasya // 50 // vimalo'pi karoti zabdaM sahadevAdInAM te'pi taM zrutvA / saMprAptAstatpAzrve pRcchanti caM pathikavRttAntam // so'pi hi kathayati sarvaM savistaraM teSAM harSitAH sarve / tato vandante jinendrAstatraiva sthitAH subhaktyA // avalokanaM munInAM kRtvA bhujate parijanasametAH / bhuktottare puraparisarAd madhye saMcalitAH // 53 // prAptA nagaradvAre zRNvanti haTTeSu. khaTakhaTArAvam / uttAlatAlakAnAM vaNigbhiIyamAnAnAm // 54 // prekSante ca saMnaddhAMsturaMgamAna mubhaTazobhitarAMzca / tathA guDitagajaghaTA itastataH paribhramantIH // 96 / / Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dattakahA / 503 khuddha savvajo paribhamai puramma gouraduvAre / dijjaMti kavADAI kuTuvari bhaDA Thavijjati // kiM paracakkAu bhayaM sacakkao vA duhAvi bhayamahavA / naravaiNo vA kiMcivi jAyaM ahimarakayamaNi ? || to teNaM parikahiyaM savaNaduvArammi tarasa jaha ittha / nivasai rAyA purisottamotti bhuvaNattayapasiddho // ekkucci tassa o arimallo nAma mayaNasamarUvo / so sutto vAmahare ahiNA duTTeNa daTThotti // 60 // to tasa piyamA purie dhAtrio pariyaNovi / jAva paloyai savvaM tA sappo katthavi palANo // iya kumaravaiyaraM nisuNiUNa rAyAvi tattha saMpatto / dIharanidapasuttaMva picchiuM niyasuyaM sahasA ||62 || mucchAnimIliyaccho luDhio puDhavIe gADhakuMdaun / niyasuyapANavahArissa piTTiNudhAvaNanimittaM // avarohakAmiNIo nivasa kumarassa uvari paDiyAo / royaMti ya aikaruNaM purapaura jaNovi savvatto || hakArijjati nadidividAragA amacehi / tevi niyamatatte AgaMtuM saMpaujjeti // 65 // yatheovi viseso visassa nigghAyaNe havai kovi / rAyAvi kahavi satthoM jAo jalavAudANeNa // sacivAijaNaM jai kahavi virUvayaM kumArassa / saMpajjissaivassaM to ciyakaTTeNa paDhameNa ||67|| horate mae, aNumannaha esa nicchao majjha / iya souM paurajaNo saMbhaMto evamAyara || 68 // aha rAyAvi hu paNa imaM ghosAvae nayare / jo jIvAvae kumaraM tassaddhaM demi rajjassa / / 69 / / souM sahadeva vimalaM pabhaNei kuNasu uvayAraM / maNimohaliuM chaMTasu kumaraM, ujjIvae jeNa // 70 // tathA purArakSakaM ca saMnaddhasubhaTasahitaM bhramantamitazca / vimalena ko'pi naraH pRSTo bhoH kathaya kathamatra // 56 // kSubdhaH sarvo'pi janaH paribhramati pure gopuradvAre / dIyante kapATAni durgopari bhaTAH sthApyante ? // 57 // kiM paracakrAd bhayaM svacakrato vA dvidhApi bhayamathavA / narapatarvA kiJcidapi jAtamabhimarakRtamaniSTam 1 // 18 // tatastena parikathitaM zravaNadvAre tasya yathA'tra / nivasati rAjA puruSottama iti bhuvanatrayaprasiddhaH ||19|| eka eva tasya suto'rimallo nAma madanasamarUpaH / sa supto vAsagRhe'hinA duSTena daSTa iti // 60 // tatastasya priyatamayA pUtkRte dhAvita: parijano'pi / yAvatpralokate sarvaM tAvatsarpaH kvApi palAyitaH // 61 // iti kumAravyatikaraM zrutvA rAjApi tatra saMprAptaH / dIrghanidrAprasutAmiva dRSTrA nijasutaM sahasA // 62 // mUrcchAnimIlitAkSo luThitaH pRthivyAM gADhAnugata iva / nijasutaprANApahAriNaH pRSThe'nudhAvananimittam // avarodhakAminyo nRpasya kumArasyopari patitAH / rudanti cAtikaruNaM purapracurajano'pi sarvataH // 64 // hakkAryante narendravRndavRndArakA amAtyaiH / te'pi nijamantratantrANyAgatya saMprayuJjate // 65 // na ca stoko'pi vizeSo viSasya nirghAtane bhavati ko'pi / rAjApi kathamapi svastha jAto jalavAyudAnena || pramaNati sacivAdijanaM yadi kathamapi virUpaM kumArasya / saMpatsyate'vazyaM tatazcitA kASThena prathamena // 67 // bhavitavyamasya mayA, anumanyadhvameSa nizcayo mama / iti zrutvA paiaurajanaH saMbhrAnta evamAcarati // 68 // atha rAjApi hi paTahamukhena ghoSayatIMda nagare / yo jIvayati kumAraM tasmA ardha dadAmi rAjyasya // 69 // 1 kha. kuviu / Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ supAsanAha-rijammi--- ahigaraNamiNa baMdhava! mahapyamANaM na hoi kAyavvaM / kiM rajjeNa kajje sajjo sAvajjamUleNa ? || 71 // iya vimalavaNamAyanniUNa jaMpei so tao evaM / ucchidraha dAlida amhakulassAvi pasiUNa // 72 // jIvAvasu rAmasuyaM maNimAhappaMpi picchimatA / taha dhammaMSi pavajjai jai kahavi hu jIvae eso || iccA ta bhaNire pilo no kiMpi uttaraM dei / jA tAva teNa sahasA vatthAo choDio gaMThI // gahio maNI tao lahaM chitto paDaho paTTacitteNa / nIo kumarasamI so nivapurisehiM to teNa // ohaliUNa maNi so nIreNa jhaDatti chaMTio kumaro / suttavidveNava teNa to disAo niyaMte // 76 // fast sahadeva naravaIvi saMteuro purajaNo ya / to pucchiyA sajaNaNI ki ammo ! esa melAvo? // 77 // harisasita nittAe tIe kahiye savittharaM savI / to rannA sahadevo niyaMtio addharajjeNa // 78 // teNa bhaNiyaM naresara ! mahatthi baMdhU sahoparo vimalo / tassa pabhAvo eso kumarassujjIvaNe jAo // 79 // so vo ciTThae saparivAro / sadAviUNa sigyaM tassa pasAyaM kuNau devo // 80 // to tatthaM sa gaccha saha sahadeveNa karivarArUho / rAyA vimalaM avagRhivi pabhaNae evaM // 81 // bho ma pA dinnA tumae sudINahiyayassa / to pasiUNa saMpai Agacchasu taM maha gihammi || jaha jaha ullavai niyo puNo puNo paNayasAravayaNAI / taha taha vimalassa maNe sallai vayavisayaaiyAro || tole sanaye rAye para jaMpiyaM jahA deva ! | sahadevavilasiyamaNaM tA kijjau jamuciya missa || 504 tat zrutvA sahadevo vimalaM prabhaNati kuruvopacAram / maNimavavRSyokSa kumAraM, ujjIvati yena || 70 // adhikaraNamidaM bAndhava ! mahApramANaM na bhavati kartavyam / kiM rAjyena kArya sadyaH sAvadyamUlena ? // 71 // iti vimalavacanamAkarya jalpati sa tata evam / ucchinta dAridryamasmatkulasyApi prasadya || 72 / / jIva rAjasutaM maNimAhAtmyamapi pazyAmastAvat / tathA dharmamapi prapadyate yadi kathamapi hi jIvatyeSaH // 73 // ityAdi tasmin bhaNitari vimalo no kimapyuttaraM dadAti / yAvattAvattena sahasA vastrAcchAdito granthiH // 74 // gRhIto bhaNistato laghu spRSTaH paTahaH prahRSTacittena / nItaH kumArasamIpaM sa nRpapuruSastatastena // 75 // avakRSyamANaM sa nIreNa jhaTityukSitaH kumAraH / sutaviddheneva tena tato dizaH pazyatA || 76 || dRSTaH sahadevo narapatirapi sAntaH puraH purajanazca / tataH pRSTA svajananI kimamba ! eSa melakaH ? ||77|| harSAzrusiktanetrayA tayA kathitaM savistaraM sarvam / tato rAjJA sahadevo nimantrito'rgharAjyena // 78 // tena bhaNitaM narezvara ! mamAsti bandhuH sahodaro vinalaH / tasya prabhAva epa kumArasyojjIvane jAtaH // 79 // caturhake so khalvupaviSTAstiSThati saparivAraH / zabdayitvA zIghraM tasmai prasAdaM karotu devaH ||80|| tatastatra svayaM gacchati saha sahadevena karivarArUDhaH / rAjA vimalaM dRSTrA'vaguhya prabhavam // 81 // bho mama prANabhikSA dattA tvayA sudInahRdayasya / tataH prasadya saMpratyAgaccha tvaM mama gRhe // 82 // yathA yathollapati nRpaH punaH punaH praNayasAravacanAni / tathA tathA vimalasya manasi zalyati vrataviSayAticAraH // to vimalena samayaM rAjAnaM prati jalpitaM yathA deva ! | sahadevavilasitamidaM tasmAtkriyatAM yaducitamasya // Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dattakahA / to dharivi kareNa karaM kareNuyArovioya so rannA / nIo gimmi kAzavio ya so majjaNAIyaM || sahio sahadeveNa bhaNio bhuttattarammi so rannA / rajjassaddhaM giNhasu uvaNIyaM niyayapunnehiM // 86 // to bhaNiya~ trimale mA desu nariMda ! sAmaNaM eyaM / rajjalavovi na kappai kimaMga ! addhaM samiddhapi // ekaM tA kharakammaM vayaM agalacchiparibhogo / paMcamavayAiyAro tA kajjaM neya rajjeNa // 88 // to sajigIsaM nAuM sahadevaM par3a payaMviyaM rannA / paccAsannuvayArI amhANaM taM ciya ta ya // 89 // giNhaNiM taM rajjaM jahabhaNiyaM to bhaNe so evaM / niyavAyApaDivantaM viyarijjau teNa to dinnaM // 90 // dhavalaharaM rahaturae karivarAbhiI vibhavaM savvaM / nilo puga siTTie saMvioNicchamANovi || niyajaNabAIloo samANio tehi tattha to vimalo / sAvayadhammaM sammaM pAlato gamai bahukAla || 92 // iyaro rajje rahe visayahe mohio mahAgiddho / nirddhadhaso ya jAo niravikkho viraimA linne || 93 || niyagAmabhUribhUmi paDiyaM kheDAvae lahu kareNa / dei dhADIu bahuhA haNei gAmAi annANaM // 94 // fares pAgara tassa naridasta jaha imo loo / lhUsijjau dhaNakalio viulakaro kijjaDa iyaro || iccAi caraMto so maNio vimaleNaNatthadaMDavayaM / aiyarasi kiM sayaM ciya gahiUNaM jeNa manuyabhave // gatto vigarAlA mattA vadhIva ghurughurAyaMtI / jararakkhasI payaMDA uttharai taNummi jIvANa // 97 // annatto vAhIo dAruNarUvAu kila kilaMtIo / dehe ThiyAu niccaM naccatiya DAiNI ucca ||98 || iMtANaM jaMtANaM taha ya suyaMtANa bhuMjamANANaM / jaMtUNaM niyai chalaM maraNamahArakkhaso ruho ||19|| tato dhRtvA kareNa karaM kareNukAropitazca sa rAjJA / nIto gRhe kAritazca sa majjanAdikam ||85|| sahitaH sahadevena bhaNito bhuktottare sa rAjJA / rAjyasyArthaM gRhANopanItaM nijapuNyaiH // 86 // tato bhaNitaM vimalenamA dehi narendra ! zAsanametat / rAjyalavo'pi na kalpate kimaGga ! ardha samRddhamapi // ekaM tAvatkharakarma dvitIyamatirekalakSmIparibhogaH / paJcamavratA ticArastasmAt kAryaM naiva rAjyena ||88|| tataH sajigISaM jJAtvA sahadevaM prati prajalpitaM rAjJA / pratyAsannopakAryasmAkaM tvameva tatazca // 89 // gRhANedaM tvaM rAjyaM yathAbhaNitaM tato bhagati sa evam / nijavAkpratipannaM vitIryatAM tena tato dattam ||10|| dhavalagRhaM rathaturagAn karivararathaprabhRti vibhajya sarvam / vimalaH punaH zreSThipade saMsthApito'nicchannapi // 91 // nijajanakAdilokaH samAnatistaistatra tato vimalaH / zrAvakadharma samyakpAlayan gamayati bahukAlam // 92 // itaro rAjye rASTre viSayasukhe mohito mahAgRddhaH / niSThurazca jAto nirapekSoM vratamAlinye // 93 // nijagrAmabhUribhUmiM patitAM karSayati laghu kareNa / dadAti ghATIrbahudhA hanti grAmAdyanyeSAm // 94 // vitarateiM pApopadezAMstasmai narendrAya yathA'yaM lokaH / luNTyatAM dhanakalito vipulakaraH kriyatAmitaraH // 95 // ityAdi caran sa bhaNito vimalenAnarthadaNDavratam / aticarasi kiM svayameva gRhItvA yena manujabhave // 96 // ekato vikarAlA mattA vyAghrIva ghughurAyamANA / jarArAkSasI pracaNDA''krAmati tanuM jIvAnAm ||97|| anyato vyAtrayo dAruNarUpAH kila krIDantaH / dehe sthitA nityaM nRtyanti ca DAkinya iva // 98 // 1 Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 506 supAsanAha-cariammiannevi evamAI jIviyadhaNavaMdhunAsaNasamatthA / jIvANa adUratthA uvadavA saMti sayakAlaM // 100 / / tANatthadaMDaviraI mA baMdhava ! aiyaresu aidulahaM / piccabhave paramasuhaM jai mahasi tumaMti kiM bahuNA / / iya suNiuM so jaMpai jai haM evaMvihaM uvaisemi / no naravaiNo tA maha apasAo havai niymnn||102|| bhariyaghaDassava nIraM vAhi loTTaMti tujjha uvaesA / to vimaleNaM moNaM paDivannaM tassa vismmi||103|| to so vivannaviraI vigayaraI jigamayammi sNjaao| aighaNaaNatthadaMDaM kuNai tahA kAraveI ya / / 104 // aha annayA kayAI niratthayaM kovi bahuM kayattheuM / mukko davvaM gahiuM teNa pauTeNa so eso // 105 // ahimarapaogapuvvaM paMcattaM pAvio akayadhammo / paDhamapuDhavIe patto tatto uvvaTTio saMto // 106 // bhamiUga bhave kaivi hu sutikkhadukkhAiM annuhveuunn| sijjhissai dhuyakammo pAviyacaraNo smaahiie| vimalo puNa vimalamaI akkhaliyaM pAliUNa gihidhamma / vihiNArAhivi paraloyamaggamaha so gao sgg|| tA jaha evaM vimaleNa pAliyaM niraIyAravayameyaM / taha annehivi bhavvehi pAleyavvaM sayAkAlaM // 109 // // iti tRtIyANuvrataparipAlane vimaladRSTAntaH samAptaH // AyatAM yAtAM tathA ca svapatAM bhujAnAnAm / jantUnAM pazyati cchalaM maraNamahArAkSaso raudraH // 99 // anye'pyevamAdayo jIvitadhanabandhunAzanasamarthAH / jIvAnAmadUrasthA upadravAH santi sadAkAlam // 10 // tasmAdanarthadaNDavirati mA bAndhava ! aticarAtidurlabhAm / pretyabhave paramasukhaM yadi kAsasi tvamiti kiM bahunA ? iti zrutvA sa jalpati yadyahamevaMvidhamupadizAmi / no narapataye tadA mamAprasAdo bhavati niyamena // 102 // bhRtaghaTasyeva nIraM bahirloThayAnta tavopadezAH / tato vimalena maunaM pratipannaM tasya viSaye // 10 // tataH sa vipannaviratirvigataratijinamate saMjAtaH / atighanAnarthadaNDaM karoti tathA kArayati ca // 104 // athAnyadA kadAcinnirarthakaM ko'pi bahu kadayitvA / mukto dravyaM gRhItvA tena prakruSTena sa eSaH / / 105 // abhimaraprayogapUrva paJcatvaM prApito'kRtadharmaH / prathamapRthivyAM prAptastata udvRttaH san // 106 // bhramitvA bhave katyapi hi sutIkSNaduHkhAnyanubhUya / setsyati dhutakarmA prAptacaraNaH samAdhinA // 107 // vimalaH punarvimalamatiraskhalitaM pAlayitvA gRhidharmam / vidhinA''rAdhya paralokamArgamatha sa gataH svargam // tasmAd yathaivaM vimalena pAlitaM niraticAravratametat / tathAnyairapi bhavyaiH pAlayitavyaM sadAkAlam // 109 // Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaMdapadaNpasapaNAI vayaNAI jaMpae jo so / taiyaguNavvayadhArI bhamai bhave mittaseNuvva // 1 // tathAhi; - / bahubhavapavvakaliyA jaNamaNaparahAyaNI rasappavarA / ucchUlaTThintra purI asthi aujjhatti nAmeNa || 2 || ikkhA garvasa saMbhUyabhUribhUmIsarANa sammi / jAo tattha nariMdo jayacando caMdakuMdajaso // 3 // tassa agamasi payadaMsaNanAmiyA amiyasIlA | tANaM ca suo caMdo maMdo saddhammakajjami ||4|| senapurohitaeNa mittaNeNa saha vasaMtammi | saMpatto ujjANe so kumaro mArasamarUvo ||5|| kIlAselasilAe elAvaNArigayAe gayasaMgo / ego mahAtavassI tadaMsaNagoyare patto // 6 // arihotti kaliya paNao taNavi saddhammalAbhapuvvaM tu / saMbhAsiUNa bhaNiyA nisuNaha hiyamappaNo bhaddA ! || jaha kamalasaraM marumaMDalammi rayaNaMva roragehammi / taha narajammaM jiNadhammarammamiha dullahaM loe / / 8 / / so duvi bhaNio jihiM jiyara dosamohehiM / jaigihibheeNa tahA dasavArasabheao ceva ||9|| amatyehiM paDhamassa tehiM gahio gihINa saddhammo / samagaM kuNaMti dunnivi, ahannayA mittaNeNa // 10 // bhaNio rahammi kumaro aputra kiMpi tujjha vinnANaM / payaDemi jai tuhANA havei to pabhaNae kumaro // 11 // paDesu nivviyappaM to teNaM syaNimajjhayArammi / jaMbuyasareNa laviyaM taM suNiuM jaMbuhi bahi || 12 || taha laviyaM uccuccaM tANa sareNaM jahA samaggovi / niddAparavvasovi hu samuTThio takkhaNeNa jo // 13 // tatto kukkuDarasiyaM kuNai tao tevi taha rasaMti jahA / taraliyanido loo muNai nisIhevi nisiviramaM // 1 kandarpadarpotsarpaNAni vacanAni jalpati yaH saH / tRtIyaguNatratadhArI bhramati bhave mitrasena iva // 1 // bahubhavyaparvakalitA janamanaHpralhAdanI rasapravarA / ikSuyaSTiriva paryastyayodhyeti nAmnA // 2 // ikSvAkuvaMzasaMbhUtabhUribhUmIzvarANAM vaMze / jAtastatra narendro jayacandrazcandrakundayazAH // 3 // tasyAstyagramahiSI priyadarzananAmikA'mRtazIlA / tayozca sutazcandro mandaH saddharmakAyeM || . senapurohitatanayena mitrasenena saha vasante / saMprApta udyAne sa kumAro mArasamarUpaH // 5 // krIDAzailazilAyAmelAvanaparigatAyAM gatasaGgaH / eko mahAtapasvI taddarzanagocare prAptaH || 6 || arha iti kalAyatvA praNatastenApi saddharmalAbhapUrva tu / saMbhASya bhaNitau zRNutaM hitamAtmano bhadrau ! || 7 || yathA kamalapsaro marumaNDale ratnamiva roragehe / tathA narajanma jinadharmaramyAmiha durlabhaM loke // 8 // sadvivikalpa bhaNito jinairjitarAgadveSamohaiH / yatigRhibhedena tathA dazadvAdazabhedatazcaiva // 9 // . asamarthAbhyAM prathamasya tAbhyAM gRhIto gRhiNAM saddharmaH / samaM kuruto dvApi, athAnyadA mittrasenena // 10 // bhaNito rahasi kumAro'pUrvaM kimapi tava vijJAnam / prakaTayAmi yadi tavAjJA bhavati tataH prabhaNati kumAraH // 11 // prakaTaya nirvikalpaM tatastena rajanimadhye | jambukasvareNa lapitaM tat zrutvA jambukairbahiH // 12 // tathA lapitamuccoccaM teSAM svareNa yathA samagro'pi / nidrAparavazo'pi hi samutthitastatsuNena janaH // 13 // 'tataH kurkuTarasitaM karoti tataste'pi tathA rasanti yathA / taralitanido loko jAnAti nizIthe'pi nishaaviraamm|| || Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 508 supAsanAha tariammi--- taha pArevayarasiyaM kuNai tahAmudiyaM lahuM jeNa / dihasIlAuvi nArIu huti kaMdappavasagAo // 15 // to kumareNaM bhaNiyaM tayabhimuhaM mA karesu tumamevaM / taiyaguNabdhayapaDhamo aiyAro esa jaM bhaNio // 16 // taM souM so kaMdaNabhAvajao neya kahavi uvaramaI / kelIrasiyattaNao kuprareNa ubehio tatto // 17 // kassavi bhaDassa bhajaM pautthavaiyaM ahannayA daTTuM / taha kahavi kuNai so surayakUriyaM tappuro jeNa // 18 // kaMdappapIDiyA sA sahasA tasseva vilaiyA kaMThe / to tadiyaro daTuM ruTo tajjei taM evaM // 19 // re dhiTTa ! tara esA kaMdappAravasA kayA muddhA / sussIlAvi varAI to so taM baMdhae dhaNiyaM // 20 // bhaNai ya kumArabhittaM tAsi jao to haNemi no sahasA / taM soUNaM kumaro moyAvai tassa pAsAo / ANaI ya giha baMdhehi pIDiyaM taM bhaNei to kumaro / baMdhava ! ihaMpi pattaM vayaaiyaraNatarukusumaM // 22 // phalamaNuhavisi taM puNa paratta aitikkhadukkhasaMjaNayaM / jaM vAriovi taiyA novarao iyiyaaraao|)23|| tA ajavi taM suparasu arihaM devo gurU ya nANadharA / Aloyasu ducariyaM taha khAmasu paannisNghaay||24|| teNavi kumaro bhaNio baMdhava ! baMdhehiM pIDio gaaddhN| na saremi ahaM kiMcivi tA kiMcivi kuNasu pddiyaarN|| iya pabhaNaMto mariTaM uvavanno karivaro sa vijhammi / tatto bhavammi bhamiuM bhavaTTagaM to sa sijjhihihI / / kumarovi niraiyAraM sAvagadhammaM ciraMpi pAleuM / vihiNA pavanacaraNo sAsayasokkhaM gao mokkh|||27|| // iti tRtIyaguNavate prathamAticAravipAke mitrasenakathAnakaM samAptam // tathA pArApatarAsitaM karoti tathAmudritaM laghu yena / dRDhazIlA api nAryoM bhavanti kandapavazAH // 15 // tataH kumAreNa bhaNitaM tadabhimukhaM mA kuruSva tvamevam / tRtIyaguNavataprathamo'ticAra eSa yad bhaNitaH // 16 // tat zrutvA sa kandarpabhAvato naiva kathamapyuparamati / kelIrasikatvataH kumAreNopekSitastataH / / 17 / / kasyApi bhaTasya bhAryAM proSitapatikAmathAnyadA dRSTvA / tathA kathamapi karoti sa suratakUjitaM tatpuro yena / / kandarpapIDitA sA sahasA tasyaiva vilagitA kaNThe / tatastaddevaro dRSTvA ruSTasta yati tamevam // 19 // re dhRSTa ! tvayaiSA kandarpaparavazA kRtA mugdhA / suzIlApi varAkI tataH sa taM badhnAti gADham // 20 // bhaNati ca kumAramittraM tvamasi yatastato hanmi no sahasA / tat zrutvA kumAro mocayati tasya pAzrvAt / 21, Anayati ca gRhaM bandhaiH pIDitaM taM bhaNati tataH kumAraH / bAndhava ! ihApi prAptaM vratAticaraNatarukusumam // phalamanubhaviSyasi tvaM punaH paratrAtitIkSNaduHkhasaMjanakam / yad vArito'pi tadA noparata ityticaaraat||23|| tasmAdadyApi tvaM smarAhantaM devaM gurUMzca jJAnadharAn / Alocaya duzcaritaM tathA kSamaya prANisaMghAtam // 24 // tenApi kumAro bhANato bAndhava ! bandaiH pIDito gADham / na smarAmyahaM kiJcidapi tasmAtkaJcidapi kuru prtikaarm|| iti prabhaNan mRtvApapannaH karivaraH sa vindhye / tato bhave bhramitvA bhavASTakaM tataH sa sesyati // 26 // kumAro'pi niraticAraM zrAvakadharma ciramapi pAlayitvA / vidhinA prapannacaraNaH zAzvatasaukhyaM gato mokSama // 27 // Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaMDAINava nayaNAiyANa saviyArakaraNamiha bhaNiya / kukkuiyaM, taM kuNaI jo so sIhovva lahai duI // 1 // tathAhi;bahupattapattasohaM sasirIyaM rAyahaM sakayasohaM / paumaMva poyaNapuraM bharahe puramatthi supasiddha // 2 // tatthathi dhaNayasiTThI vaNavya piyA ya tassa somasirI / tANa taNao sIho mitto tassatthiM sahadevo / sahapaM mukIlio kIlaNatthayaha annayA ya tattheva / raisAgarAbhihANe ujjANe teNa saha patto // 4 // kIlai vivihevilAsehiM jAva tA tattha suNai mahurajhuNi / to tayaNumArao so vaccaMto picchae sUriM // bahumuNivaNapariyariyaM chaNasasibiMba tArayasaNAI / dhammaMva muttimaMtaM desataM bhUribhavvANa // 6 // saggApavaggamagaM, to taM namiUNa tattha uvaviho / pucchai siMho mUri bhayavaM! me saMsaya harasu / / 7 / / kiM dhammapi kuNato lacchinbhaMsa lahei kovi nro?| lAbhatarAyavasao lahaicciya bhaNai tattha gurU // 8 // to sIheNaM bhaNiyaM lacchinbhaMsa lahei dhammIvi / jai pahu ! tA pajjataM dhammeNa kilesamUleNaM // 9 // to bhagai muNivariMdo jaivi hu dhammatarAyadoseNaM / hoi vihavassa nAso puNovi dhammAu pAvei // 10 // savisesaM dhaNalAbhaM nicchayasAraM karei jai dhammaM / diTuMto iha siTThI muNidAso, suNasu uvutto||11|| tathAhi;devaviNimmiyagurusubbhathUbhasobhAe mahuranayarIe / Asi muNidAsasiTTI amuNiyavihavaparimANo // 12 // avicalasammattadharo kammavasA tassa annayA vihavo / savvovi paribhaTTho avamANapayaM tao jAo // loyANaM baMdhUNaM naravaiNo niyasuyANa bhajAe / kiM bahuNA, paDivayaNapi tassa no dei kovi tahiM // 14 // viTAdAnAmiva nayanAdikAnAM savikArakaraNamiha bhaNitam / kaukucyaM, tatkaroti yaH sa siMhavallabhate duHkham / / bahupA(pa)traprAptazobhaM sazrIkaM rAjahaMsakRtazobham / padmamiva potanapura bharate puramasti suprasiddham // 2 // tatrAsti dhanadazreSThI dhanada iva priyA ca tasya somazrIH / tayostanayaH siMho mittraM tasyAsti sahadevaH // 3 // sahapAMzukrIDitaH krIDanArthamathAnyadA ca tatraiva / ratisAgarAbhidhAna udyAne tena saha prAptaH // 4 // krIDati vividhavilAsaryAvattAvattatra zRNoti madhuradhvanim / tatastadanusArataH sa vajan pazyati sUrim // 5 // bahumunigaNaparikaritaM kSaNazazibimbamiva tArakAsanAtham / dharmamiva mUrtimantaM dizantaM bhUribhavyebhyaH // 6 // svargApavargamArga, tatastaM natvA tatropaviSTaH / pRcchati siMhaH sUriM bhagavan ! me saMzayaM hara // 7 // kiM dharmamapi kurvalla~kSmIbhraMzaM labhate ko'pi naraH ? / lAbhAntarAyavazato labhata eva bhaNati tatra guruH // 8 // tataH siMhena bhaNitaM lakSmIbhraMzaM labhate dharmyapi / yadi prabho ! tadA paryAptaM dharmeNa klezamUlena // 9 // tato bhaNati munivarendro yadyapi dharmAntarAyadoSeNa / bhavati vibhavasya nAzaH punarapi dharmAtprApnoti // 10 // savizaSaM dhanalAbha nizcayasAraM karoti yadi dharmam | dRSTAnta iha zreSThI munidAsaH, zRNUpayuktaH // 11 // devavinirmitaguruzubhrastUpazobhAyAM mathurAnagaryAm / AsInmunidAsazreSThyajJAtanijavibhavaparimANaH // 12 // avicalasamyaktvadharaH karmavazAttasyAnyadA vibhavaH / sarvo'pi paribhraSTo'pamAnapadaM tato jAtaH // 13 // Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ supAsanAha-cariammiso uNa avisannamaNo tikAlaM kuNai bhAvao pUyaM / saikAriyajiNamaMdirajigapaDimAe jahAsattiM // 15 // tattaNayA to siddhi sIyaMta vini virama pUyAe / ettiyakAlaM haTe jai taM ciDhei vaNijakae // 16 // to nahu khUNaM jAyai bhoyaNao, vatthamAiyaM savvaM / amhe uNa paragehe kammaM kAUNuvanjissaM // 17 // ihaloicciya diDheM pUyAi phalaM jiNidavivANaM / tahavi na viramasi eIe nUNa mUDho si taM bUDha ! / / 18 / / to tANaM pai jaMpai mA mevaM vayaha dhammacAeNaM / jamhA na kajasiddhI jAyai jIvANa kaiyAvi / / 19 / / jaM puNa dAridaduhaM samAgayaM amha etya jammammi / taM puvvajammayAvassa vilasiyaM jeNimaM bhaNiyaM // 20 // suMdaradhammarayANavi visamaM vihivilasiyaM samAvaDai / jaM tattha kAraNamiNaM annabhave khaMDio dhammo // to jAu sirI viDaMtu baMdhavA hou loyaavamANaM / tahavi na jiNidapayaM vajissamahaM jao bhaNiyaM // pUyAe jiNidANaM phalamiha saggApavaggasokkhAI / tamhA tumhevi hu ittha AyaraM kuNaha iya bhaNie // tayabhimuhaM bhaNai jaNo jaha jaha jiNapUyagaM tumaM kuNasi / taha taha dAlidatarU suphalaphalaM phalai tuha gehe // iya muNiuM jaNavAyaM dhamakkhisatti mannamANo so / caiUNa puraM patto paJcAsannammi gAmammi // 25 // tatthavi gihapaDimAe tikAlaM kuNai pUyamaNavaja / aha caumAsagadivase so patto mahuranayarIe // 26 // jiNamaMdirarasa dAre to mAlAkAriNI bhaNai siTiM / causara megaM kusumANa giNha pUesu jivivaM / / to giNhai no siTThI dayAbhAvA bhaNei sA evaM / tujjha pasAeNa imelaMkArA amha dehammi // 28 // lokAnAM bandhUnAM narapatenijasutAnAM bhAryAyAH / kiM bahunA, prativacanamapi tasya no dadAti ko'pi tatra // 14 // sa punaraviSaNNamanAstrikAlaM karoti bhAvataH pUjAm / svakAritajinamandirajinapratimAyA yathAzakti // 16 // tattanayAstataH zreSThinaM sIdantaM vanti virama pUjAyAH / iyatkAlaM haTTe yadi tvaM tiSThasi vANijyakRte // tato na khalu kSaNaM jAyate bhojanataH, vastrAdikaM sarvam / vayaM punaH paragehe karma kRtvopArjayiSyAmaH // 17 // ihaloka eva dRSTaM pUjAyAH phalaM jinendrabimbAnAm / tathApi na viramasyetasyA nUnaM mUDho'si tvaM vRddha ! // 18 // tatastAn prati jalpati mA maivaM vadata dharmatyAgena / yasmAnna kAryasiddhirjAyate jIvAnAM kadApi // 19 // yatpunardAridrayaduHkha samAgataM mamAtra janmani / tatpUrvajanmapApasya vilasitaM yenedaM bhaNitam // 20 // sundaradharmaratAnAmapi viSamaM vidhivilAsitaM samApatati / yattatra kAraNamidamanyabhave khaNDito dharmaH // 21 // tato yAtu zrIvighaTantAM bAndhavA bhavatu lokApamAnaH / tathApi na jinendrapUjAM varjayiSyAmyahaM yato bhaNitam / pUjAyA jinendrANAM phalAmiha svargApavargasaukhyAni / tasmAd yUyamapi khalvatrAdaraM kuruteti bhaNite // 23 // tadabhimukhaM bhaNati jano yathA yathA jinapUjanaM tvaM karopi / tathA tathA dAridrayataruH suphalaphalaM phalati tava gehe| iti jJAtvA janavAdaM dharmaheleti manyamAnaH saH / tyaktvA puraM prAptaH pratyAsanne grAme // 25 // tatrApi gRhapratimAyAstrikAlaM karoti pUjAmanavadyAm / atha caturmAsadivase sa prApto mathurAnagaryAm // 26 // jinamandirasya dvAre tato mAlAkAriNI bhaNati zreSThinam / caturmAlAmekAM kusumAnAM gRhANa pujaya jinabimbam / 1 ka. kha. phalihI tumati ya gemmi / Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siihkhaa| cArakaraNa tumae kusumAI giNhiyAI sayakAlaM / tA giNhasu eyAI puNNaM tumhANa me dinnaM // 29 // pUyasu jiNiMdaviMbaM to siTTI kuNai tAI niyahatthe / nissIhiyaM bhaNeuM pavisai vihiNA jiNasamIve / / bhattibharanibharubhinnabahalaromaMcakaMcuijjato / pUyai jiNidabiMba iya bhAvaMto paNe siTThI // 31 // dhanno haM jeNa mae aNorapArammi bhavasamudammi / bhavasayasahassadulahaM laddhaM saddhammajANaMti / / 32 // eyassa pabhAveNaM pAlijaMtassa saha payatteNa / jammaMtarevi jIvA pAvaMti na dukkhadohaggaM // 33 // ciMtAmaNI auvyo esa auvvo ya kapparukkhoti / eso paramo maMto eyaM paramAmayaM ittha // 34 // tesiM namo tesiM namo bhAveNa puNo puNovi tesiM namo / aNuvakayaparahiyarayA jIvANa karhiti je dhmm| sulaho vimANavAso egacchattAvi meiNI sulahA / logammi navari dulaho jaNeNa jiNadesio dhammo / / tA dullaMbho laddho dhammo savvannupayaNAIo / annaNa me na kajjaM iya ciMtivi vaMdae deve // 37 // jiNavaMdaNAvasANe picchai vakkhANamaMDave sUriM / vAgaramANaM dhamma samma bhavvANa to siTThI // 38 // vaMdai dUraTio taM sUrIvi hu sAyaraM gurugirAe / dAUNaM dhammalAbhaM tappurao sAhae evaM // 39 // jalahivaDiyaMva rayaNaM dulahaM maNuyattamittha saMsAre / tA laNaM evaM jaiyavvaM sugaimaggammi // 40 // sa cAyam :-- pUyA jiNidesu raI vaesu jatto ya sAmAiyaposahesu / dANaM supatte savaNaM sutitthe susAhusevA sumaIi maggo // 41 // tato gRhNAti no zreSThI dravyAbhAvAdbhaNati saivam / tava prasAdaname'laGkArA mama dehe // 28 // icchAkrayaNa tvayA kusumAni gRhItAni sadAkAlam | tasmAd gRhANaitAni puNyaM yuSmabhyaM mayA dattam // 29 // pUjaya jinendrabimbaM, tataH zreSThI karoti tAni nijahaste / naiSedhikI bhaNitvA pravizati vidhinA jinasamIpe / bhaktibharAnirbharAdbhinnabahalaromAJcakaJcukAyamAnaH / pUjayati jinendrabimbamiti bhAvayanmanasi zreSThI // 31 // dhanyo'haM yena mayA'nAdipAre bhavasamudre / bhavazatasahasradurlabhaM labdhaM saddharmayAnAmiti // 32 // etasya prabhAveNa pAlyamAnasya sadA prayatnena / janmAntare'pi jIvAH prApnuvanti na duHkhadaurbhAgyam // 33 // cintAmaNirapUrva eSo'pUrvazca kalpavRkSa iti / eSa paramo mantra etat paramAmRtamatra // 34 // tebhyo namastebhyo namo bhAvena punaH punarapi tebhyo namaH / anupakRtaparahitaratA jIvAnAM kathayanti ye dharmam // sulabho vimAnavAsa ekacchatrApi medinI sulabhA / loke kevalaM durlabho janena jinadezito dharmaH // 36 / / tasmAd durlabho labdho dharmaH sarvajJapUjanAdikaH / anyena me na kAryamiti cintayitvA vandate devAn // 37 // ginavandanAvasAne pazyati vyAkhyAnamaNDape sUrim / vyAkurvantaM dharma samyag bhavyebhyaH, tataH zreSThI // 38 // vandate dUrasthitastaM sUrirapi hi sAdaraM gurugirA / dattvA dharmalAbhaM tatpurataH kathayatyevam // 39 // jaladhipatitamiva ratnaM durlabhaM manujatvamatra saMsAre / tasmAllabdhvaitad yatitavyaM sugatimArge // 40 // pUjA jinendreSu rativrateSu yatnazca sAmAyikapauSadheSu / Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ supAsanAha-cariammi 1 iccAvityareNa kahiyAe desaNAe surIhiM / siTTI jaMki saMveganinbharaM sUrisamuhamiNaM // 42 // tujjha pasAeNa mahaM nicaM nivvahara nAha ! jiNapUyA / kiMpuNa pahu ! aMgaruhA kuNaMti apattiyaM bahuyaM // jayaMti tahA vijjai na kiMpi ghUyAe tuha phalaM tAya ! / puNvajjiyAci lacchI navaraM nIharai DhAo || maa art evaM dhammeNa dharNa imassa hAraviyaM / mama puNa maNayaMpi na kiMpi mANase phurai tavvavaNaM // tA thirakaraNovAo havijja jai kovi tANavi muNiMda ! / to nivvahija dhammo suheNa maha nAha ! iya votu // moNeNa Thio siTThI uvayAraM jANiUNa sUrIvi / uvaisai tassa maMtaM niravajjaM paDhiyasiddhaM ca // 47 // kasiNaca udasirayaNIe addharattammi peyatraNamajjhe / kAussaggeNa Thio sumarijjatu taM imaM mataM // 48 // to paccakkho hohI kabaDDajakkho muhuttamitteNa / maNihI so tuha samuhaM abhiruiyaM maggasu varaMti ||49 // to tumae so evaM evaM vattavyaotti bhaNiUNa | sUrIvi vihAreNaM annattha gao tao siTTI // 50 // bhavasamma patto masANabhUmIe kahiyavihiputraM / kAussaggammi Tio to punputtaM samamgaMpi // taha jAye jaha bhaNiyaM jakkhAbhimu bhai to siTThI / caumAsadiNe pUyA jA vihiyA causareNa mae / tI phaleNa pasAyaM kuNasu tumaM asthi tujjha jai sattI / i suNiuMso jakkho unaoge dei avahIe / / ullaviyaM to teNa tIe phalaM viyariu asato hai / jamhA jiNassa pUyAe ekkasi bhAvavihiyAe || saggasirIvi hu labbhai aivitthinnA mamaM ca sA natthi / vaMtarajAIo hai tA annaM bhaNasu taM kiMpi || 512 dAnaM supAtre zravaNaM sutIrthe susAdhusevA sugatermArgaH // 41 // ityAdivistareNa kArthatAyAM dezanAyAM sUribhiH / zreSThI jalpati saMveganirbharaM sUrisammukhamidam ||42 // tava prasAdena mama nityaM nirvahati nAtha ! jinapUjA / kintu prabho ! aGgaruhAH kurvantyapratyayaM bahum ||43|| jalpanti tathA vidyate na kimapi pUjAyAstava phalaM tAta ! / pUrvArjitApi lakSmIH kintu nissarati gehAt ||44 || loko'pi bhaNatyevaM dharmeNa dhanamasya nAzitam / mama punarmanAgari na kimapi mAnase sphurati tadvacanam // 45 // tasmAtsthira karaNopAyo bhavedyadi ko'pi teSAmapi munIndra ! / tato nirvahed dharmaH sukhena mama nAtha ! ityuktvA || maunena sthitaH zreSThyupakAraM jJAtvA sUrirapi / upadizati tasya mantraM niravadyaM paThitasiddhaM ca // 47 // kRSNa cartudazIraMjanyAmardharAtre pretavanamadhye / kAyotsargeNa sthitaH smarestvamimaM mantram || 48 // tataH pratyakSo bhaviSyati kapardiyakSo muhUrtamAtreNa / maNiSyati sa taba saMmukhamabhirucitaM mArgaya varamiti // 49 // tatastvayA sa evamevaM vaktavya iti bhaNitvA / sUrirapi vihAreNAnyatra gatastataH zreSThI // 50 // bhaNitadivase prAptaH zmazAna bhUmau kathitavidhipUrvam / kAyotsarge sthitastataH pUrvoktaM samagramapi // 51 // tathA jAtaM yathA bhaNitaM yakSAbhimukhaM bhaNati tataH zreSThI / caturmAsadine pUjA yA vihitA caturmAlena mayA // 52 // tasyAH phalena prasAdaM kuruSva tvamasti tava yadi zaktiH / iti zrutvA sa yakSa upayogaM dadAtyavadheH / ,53 // ullapitaM tatastena tasyAH phalaM vitarItumazakto'ham / yasmAjjinasya pUjayaikayA bhAvavihitayA // 54 // svargazrIrapi hi labhyate'tivistIrNA mama ca sA nAsti / vyantarajAtIyo'haM tasmAdanyadbhaNa tvaM kimapi // 55 // 1 Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ miihkhaa| sA bhaNai jakkha ! tuha dasaNeNa tuTTo ahaM vayasu ThANaM / jiNadhammapabhAveNaM kiM maha taM jaM na hohitti ? // to taM pai so japai sasattio tuha karemi vacchallaM / sAhammiutti kAuM teNANupae bhaNai jakkho / tuha gehe causuvi koNaesu ciTThati gurunihaannaaii| giNheyavvAI tae iyatrottupadasaNaM patto // 58 // pacchimanisAe siTThI patto gehammi bhaNai niyataNae / jai dhamme kuNA maI to iha jammevi tumhANaM / / daMsemi phalamuyAraM, to te jaMpati jai imaM kuNasi / to niuNataraM dhammaM tujjha sayAsAu pakaremo // 60 // dAUNa tANa savahaM tikkAlaM jiNagihasta gamaNammi / pUyAIkaraNammi ya payaMsio to nihIM ego||61|| da8 mahappamANaM paDipuNNaM TaMkayANa taM hiTThA / savvaM ciya tavyayaNaM kuNaMti bhAveNa paidiyaha // 62 // tatto kameNa nihiNo sesAvi payaMsiyA gihassaMto / aha annayA ya patto socciya murI tahi, tatto / niyasabasuehi samaM mahaMtariddhIe tANa namaNatthaM / siTThI patto annovi purajaNo vihiyasiMgAro // 64 // ti payAhiNIkareuM namiuM suriM na yAidarammi / uvaviThThA saccevi hu to siTThI bhaNai smymmi||65|| bhayavaM ! majjha suyANaM sammattAI gihatthasaddhammo / ubaisiUNaM dijau murIvi taheva taM kuNai // 66 // iya soUNaM bhaNiyaM sIheNaM nAha ! majjhavi kaheha / vistharao gihidhammaM jeNAhaM taM pavajjemi // 67 // . to kahai gurU tassavi annesipi hu tao ya keNAvi / sammattaM paDivannaM taha keNaviNuvvayAINi // 68 // sahadeveNa samaM puNa sIho giNheiNatthadaMDavayaM / sammattajuaM sAhai tassa sarUvaM gurUvi imaM // 69 // pAcovaesahiMsappayANao aTTajhANakaraNAo / majjAipamAyAo aNatthadaMDo bhave cauhA // 70 // sa bhaNati yakSa ! tava darzanena tuSTo'haM vraja sthAnam / jinadharmaprabhAveNa kiM mama tadyanna bhaviSyatIti ? // 56 // tatastaM prati sa jalpati svazaktitastava karomi vAtsalyam / sAdharmika iti kRtvA tenAnumate bhaNati yakSaH // tava gehe caturvapi koNeSu tiSThanti gurunidhAnAni / grahItavyAni tvayetyuktvA'darzanaM prAptaH // 58 // pazcimanizAyAM zreSThI prApto gehe bhaNati nijatanayAn / yadi dharma kuruta matiM tata iha janmanyapi yuSmAkam / / darzayAmi phalamudAraM, tataste jalpanti yadIdaM karodhi / tato dviguNataraM dharma tava sakAzAtprakurmaH // 6 // dattvA teSAM zapathaM trikAlaM jinagRhasya gamane / pUjAdikaraNe ca pradarzitastato nidhirekaH // 61 / / dRSTvA mahApramANaM paripUrNa TaGkakAnAM taM hRSTAH / sarvameva tadvacanaM kurvanti bhAvena pratidivasam // 62 // tataH krameNa nidhayaH zeSA api pradarzitA gRha syAntaH / athAnyadA ca prAptaH sa eva sUristatra, tataH // 63 // nijasarvasutaiH samaM mahaddharyA teSAM namanArtham / zreSThI prApto'nyo'pi purajano vihitazRGgAraH // 64 // triH pradakSiNIkRtya natvA sUriM na cAtidUre / upaviSTAH sarve'pi hi tataH zreSThI bhaNati samaye // 65 // bhagavan ! mama sutAnAM samyaktvAdirgRhasthasaddharmaH / upadizya dIyatAM sUrirapi tathaiva tatkaroti // 66 // iti zrutvA bhaNitaM siMhena nAtha ! mamApi kathayana / vistarato gRhidharma yenAhaM taM prapadye // 67 / / tataH kathayati gurustasyApyanyeSAmapi hi tatazca kenApi / samyaktvaM pratipannaM tathA kenApyaNuvratAdIni // 68 // sahadevena samaM punaH siMho gRhNAtyanarthadaNDavatam / samyaktvayutaM kathayati tasya svarUpaM gururapIdam // 19 // Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ supAsanAha-cariammiahigaraNapauNakaraNaM bhoguvabhogANa ahiyakaraNaM ca / aNavarayaM mohariyaM kaMdappaM taha ya kukkuiyaM // 7 // vajjeyavyaM gihiNA aNatthadaMDavvayaM dharateNa / iya nisamiUNa samagaM bhattIe sIhasahadevA // 72 // tatto namiUNa guruM gihammi pattA kuNaMti jiNadhammaM / aha annayA ya sIho haTTe kvaharai jA tAva / / rAyasuhAsiyabhAsI bhaMDo patto bhaNei tayabhimuhaM / kaDDhesu vaiNiya ! koDiM vaihiyAvaTThANa daDDhANa / / 74 / / to taha karei sIho sovi hu appei viMTayaM tassa / mullaM ThaviUNa tao phAlAvai kannamUlammi // 75 / / savvevi vaihiyavahe bhaNai ya na kayAvi savaNavivaresu / majjha paviTTho eso caracarasaddo savaNasuhao // to hasai sIhavaNio saha vaNiuttehiM millae mollaM / tANaM taMbolAI dAUNa visajjae bhaMDa // 77|| to paidiNammi bhaMDo Agacchai sIhAsammi akkhlio| kugai vivihe viyAre taha bhuubhNgaairihaase|| taha viDavijja payaDai hasati sIhAiyA jahA savve / muttUNaM sahadevaM sIho to dUrahayahiyao // 79 / / muhanayaNAiviyAre aNavarayaM kuNai tassa paastthio| kiM bahuNA so jAo taovi garuo mahAmaMDo / / sahadevo uNa vArai aNavarayaM so na viramai tahAvi / ramaNImaNaANaMdaM karei vivihAhi ciTThAhiM // 81 // 'muddhattAu na yANai aiyAramimaM sumittakahiyapi / hAsarasAulahiyao hasAvae savyamavi loyaM // 82 // kabaDayarAyauttassa bhAriyA kappaDassa kiNaNatthaM / aha kajhyAvi hu haTTe pattA sIhassa pAsammi // 83 // vatthaM hatthe appai tIe nayaNAiehiM vikkiriyaM / kuNai jaha bholiyA sA mullaM bahuyaM payacchei / / 84 // pApopadezahiMsrapradAnata ArtadhyAnakaraNAt / madyAdipramAdAdanarthadaNDo bhaveccaturdhA // 70 // adhikaraNapraguNakaraNaM bhogopabhogAnAmadhikakaraNaM ca / anavarataM maukharya kandarpastathA ca kaukucyam // 71 / / varjayitavyaM gRhiNA'narthadaNDavataM dharatA / iti nizamya samaM bhaktyA siMhasahadevau // 72 // tato natvA guruM gRhe prAptau kuruto jinadharmam / athAnyadA ca siMho haTTe vyavaharati yAvattAvat // 73 // rAgasubhASitabhASI viTaH prApto bhaNati tadabhimukham / karSa vaNik ! koTiM vahikAvRttAnAM dagdhAnAm // 7 // tatastathA karoti siMhaH so'pi khalvarpayati poTTalaM tasya / mUlyaM sthApayitvA tataH sphAlayati karSamUle // sarvAnapi vahikAvRttAn bhaNati ca na kadApi zravaNavivareSu / mama praviSTa eSa caracarazabdaH zravaNasukhadaH / / tato hasati siMhavaNik saha vaNikputrairmuJcati mUlyam / teSAM tAmbUlAdIn dattvA visRjati viTam // 77 / / tataH pratidinaM viTa Agacchati siMhapArzve'skhalitaH / karoti vividhAnvikArAMstathA bhrabhaGgAdiparihAsAn / / tathA viTavidyAM prakaTayati hasanti siMhAdikA yathA sarve / muktvA sahadevaM, siMhastato dUrahatahRdayaH // 79 // mukhanayanAdivikArAna'navarataM karoni tasya pArzvasthitaH / kiM bahunA sa jAtastato'pi gurumahAviTaH // 8 // sahadevaH punarvArayatyanavarataM sa na viramati tathApi / ramaNImanaAnandaM karoti vividhAbhizceSTAbhiH // 81 // mugdhatvAnna jAnAtyaticAramimaM sumitrakathitamapi / hAsyarasAkulahRdayo hAsayati sarvamapi lokam // 82 // karNATakarAjaputrasya bhAryA kapaTasya krayaNArtham / atha kadApi hi haTTe prAptA siMhasya pArthe / 83 // 1 ga. dhaNayakodeg 12 ka. vihi / Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sohakahA / 1515 itto bhattAro patto puTTIe picchae savvaM / tavtrikkiriyaM tatto kuvio so gurucaveDAe ||85|| haNai kavolapae se bhaNaiya re re aNajja ! vaNiovi / bhaMDANavi ahio taM jo maha mahilApuro evaM / / kurNA viviviyAre iya bhagiu~ jAna nihaNihI tAva / vaNiuttehiM sahasA ghario bAhAe bhaNio ya / / khasu mahAsa ! iha khamApahANA ya huMti sappurisA / iccAi payaMpeuM kovo uttArio tassa // 88 // sIhocaveghAeNa pIDio mucchio ya khaNamikkaM / khuDiekkanayaNagolo uvayario caMdaNAIhiM || o gharampa naya kiMpi ceyae veyaNAe vidavio / aNusAsio ya bahuyaM sIho sahadeva mitteNa // sattamadiNami tattoNAloiyadukkaDo gao nihaNaM / nAgakumAro jAo bhamihI duhio bhave ghore // 91 // sahadevo sayakAlaM kalaMkamukavvayaM careUNa / pajjaMtakayANasaNo vihiNA pANe pariccaiuM // 92|| sohamme uvavanna tatto caviu~ mahAvidehammi / sijjhissai ghuyakammo pAviyacaraNo samAhIe || 93 || // iti tRtIyaguNavate dvitIyAticAravipAke siMhavaNikkathAnakaM samAptam // 1 I vastraM haste'rpayati tasyA nayanAdikairvikriyAm / karoti yathA bhadrikA sA mUlyaM bahu prayacchati // 84 // itastadbharttA prAptaH pRSThe pazyati sarvAm / tadvikriyAM tataH kupitaH sa gurucapeTayA // 85 // hanti kapolapradeze bhaNati ca re re'nArya ! vaNigapi / viTebhyo'pyadhikastvaM yo manmahilApura evam // 86 // karoSi vividhAnvikArAniti bhaNitvA yAvannihaniSyati tAvat / vaNikputraiH sahasA dhRto bAhunA bhaNitazca // kSamaya mahAyazaH ! idAnIM kSamApradhAnAzca bhavanti satpuruSAH / ityAdi prajalpya kopa uttAritastasya // 88 // siMhacapeTAghAtena pIDito mUcchitazca kSaNamekam / khaNDitaikanayanagolaka upacaritazcandanAdibhiH // 89 // nIto gRhe naca kimapi cetati vedanayA vidrutaH / anuzAsitazca bahu siMhaH sahadevamitreNa // 90 // saptamadine tato'nAlocitaduSkRto gato nidhanam / nAgakumAro jAto bhramiSyati duHkhito bhave ghore // 91 // sahadevaH sadAkAlaM kalaGkamuktavrataM caritvA / paryantakRtAvasAno vidhinA prANAn parityajya // 92 // saudharma upapannastatazcyutvA mahAvidehe / setsyati dhutakarmA prAptacaraNaH samAdhinA // 93 // Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AlappAyaM mohariyabhAvao jo palappae saDDho / taiyaguNavyayadhArI duhAI so lahai paumovva / / 1 // tathAhi;puramatthi purimatAlaM taM pAlai patthivo vijayapAlo / tassasthi piyA raMbhA bhavya viyaMbhiyasubhoyA // 2 // aha annayA nariMdo kariMdakhaMdhaggao saparivAro / rAyavaDiyAi gacchai to picchai vaNigihe kammi / paDhamullasaMtajovvaNarasAulaM lacchinAmiyaM kannaM / gayarUvaM, to taduvari tassaNurAo kahavi jAo // 4 // tajjaNayAI maggAviUNa pariNei taM sahattheNa / aMteurammi khiviuM tIi samaM vilasai nariMdo // 5 // na kuNai kassaviM tatti purassa ateurasma rajjassa / tIi paribhogarasio rAodivasaMpi tIi gihe // 6 // ciTThai paDio naDio tIe siNeheNa hAriyaviveo / parihari yasavvakajjo bhaNio to maMtiNA evN|| iyarovi jaNo rAgassa vasagao bahu vigupae nRNaM / kiM puNa puhaIvaiNo aMtarariuchakkamakaMtA? // 8 // dhamma atthaM kAyaM nIIe nisevayaMti naravaiNo / je tANa purisatthA diti phalaM niSphalA iharA // 9 // kiJca / dUraM nAsaMti guNA dUraM ciya vIsaraMti satthatthA / duraM gurUbaesA rAgaMdhANaM narANa tao // 10 // vaDaMtarammi bhullo devo caiUNa rajjaraTuM ca / dhammaM ca ja imIe Asatto ciTThai sayAvi // 11 // to bhaNiyaM naravaiNA saciva! tumaM mA bhaNesu maha samuhaM / kiMcivi jamima rajjaM tuha dinnaM pAlasu tmev|| jAvesA miganayaNA mahanayaNapahe payaTTai sayAvi / tAvacciya maha jIyaM kiM kajja rajjamAIhiM ? // 13 // piccha kaha esa rAyA rAgeNa viDaMbio na ceei / appANaM gayalajjo iya sacivo ciMtae jAva // 14 // AlaprAyaM bhaukharyabhAvato yaH pralapati zrAddhaH / tRtIyaguNavratadhArI duHkhAni sa labhate padma iva // 1 // puramasti purimatAlaM tatpAlayAti pArthivo vijayapAlaH / tasyAsti priyA rambhA rambheva viz2AmbhitasubhogA / / athAnyadA narendraH karIndraskandhagataH saparivAraH / rAjavATikAyAM gacchati tataH pazyati vaNiggRhe ksmin|| prathamollasadyauvanarasAkulAM lakSmInAmikAM kanyAm / gatarUpAM, tatastadupari tasyAnurAgaH kathamapi jAtaH / / tajjanakAdInmArgayitvA pariNayati tAM svahastena / antaHpure kSiptvA tayA samaM vilasati narendraH // 5 // na karoti kasyApi cintAM purasyAntaHpurasya rAjyasya / tasyAM paribhogarasiko rAtridivasamapi tasyA gRhe / / tiSThati patito naTitastasya snehena hAritavivekaH / parihRtasarvakAryo bhaNitastato mantriNevam // 7 // itaro'pi jano rAgasya vazagato bahu vigupyate nUnam / kiM punaH pRthivIpataya AntararipuSaTkAkrAntAH ? / / dharmamartha kAmaM nItyA niSevante narapatayaH / ye teSAM puruSArthA dadati phalaM niSphalA itarathA // 9 // dUra nazyanti guNA dUrameva vismayante zAstrArthAH / duraM gurUpadezA rAgAndhAnAM narANAM tataH // 10 // mahAntare bhraSTo devastyaktvA rAjyarASTraM ca / dharma ca yadasyAmAsaktastiSThati sadApi // 11 // . tato bhaNitaM narapatinA saciva! tvaM mA bhaNa mama saMmukham / kiJcidapi yadidaM rAjyaM tava dattaM pAlaya tvmev|| yAvadeSA mRganayanA mama nayanapathe pravartate sadApi / tAvadeva mama jIvitaM kiM kArya rAjyAdibhiH ? // 13 // Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pumkhaa| tA tIi carimajAme vAsiyavamaNaM kahaMpi saMjAyaM / to rAyA saMkhuddho vijje vAhagi tevi tao // 15|| chaDDAvaNAI vivihAI jAva pati tAva sahasAvi / sA mukkA pANehi mihirassa samuggame tatto / / mucchAnimIliyaccho rAyA dharaNIe nibaDio dahra / gayapANaM pANapiya Thio ya kava niciTTho // caMdaNaraseNa sitto pavIio tAlaviMTaeNa niyo / patte ceyaNabhAve vilavai gurumukkapukAro // 18 // hA lacchi mayacchi sudacchi kimiha pucchaMtayassa paDivayaNA na hu desi majjha chaNasasivayaNe ruTAsi kiM suyaNu iccAi palavamANo na muthai pAsaM karei naya gAsaM / naya deI avagAsaM kassavi to pabhaNae maMtI // 20 // deva ! mayacciya esA muMcasu pAsa karemi sakkAraM / eIe jeNAhaM kuMvio to naravaI bhaNai // 21 // sakkAraha niyadehaM puttapaputtAiehiM saha tumaya / maha pANapiyA daiyA jIvissai koDivAsAI // 22 // maha kannakaDuyazyaNaM amaMgalaM jo bhaNissai imIe / so nicchaega marihI to vaMceUNa tadihi // 23 // maMtI kammayarAo sakkArAvai kaDevaraM tIse / ummukkagaThyapuko tamapecchato naravarovi // 24 // vilAi bhaNei evaM bhuMjissamahaM piyAe dihAe / jeNavahariyA devI jamagehammi ya gae tammi // 25 // evaM kayappainno diNadasagaM gamai naravarI tatto / sikkhaviu saciveNaM tappAse pesio puriso||26|| teNa bhaNiyaM narAhiva ! vaddhAvijjaha piyAe suddhIe / so bhaNai sAhasu kahiM ubaladdhA tIi suddhitti // so Aha nAha ! devI saMpai saggammi suravaisamIve / ciTThai suheNa tIe tuha pAse pesio ahayaM // 28 // pazya kathameSa rAjA rAgeNa viDambito na cetati / AtmAnaM gatalajja iti sacivazcintayati yAvat // 14 // tAvattasyAzcaramayAme vAsitavamanaM kathamapi saMjAtam / tato rAjA saMkSubdho vaidyAnAhvayati te'pi tataH // 15 // mocanAni vividhAni yAvatprayuJjate tAvatsahasApi / sA muktA prANaimihirasya samudgame tataH // 16 // mUrchAnimIlitAso rAjA dharaNyAM nipatito dRSTvA / gataprANAM prANapriyAM sthitazca kASThamiva nizceSTaH / / candanarasena siktaH pravIjitastAlavRntena nRpaH / prApte cetanabhAve vilapati muktaguruputkAraH / / 18 / / hA lakSmi mRgAkSi sudakSe kimiha pRcchataH prativacanam / na hi dadAsi mama kSaNazazivadane ruSTAsi kiM sutnu|| ityAdi pralapanna muJcati pAcaM karoti naca grAsam / naca dadAtyavakAzaM kasyApi tataH prabhaNati mantrI // deva ! mRtevaiSA muJca pAzrvaM karomi saMskAram / etasyA yenAhaM, kupitastato narapatirbhaNati // 21 // saMskuruta nijadehaM putrapraputrAdikaiH saha tvam / mama prANapriyA dayitA jIviSyati koTivarSANi // 22 // mama karNakaTukavacanamamaGgalaM yo bhaNiSyatyamyAH / sa nizcayena mariSyati tato vaJcitvA taddRSTim // 23 // mantrI karmakarAsaMskArayati kalevaraM tasyAH / unmuktagurupUtkArastAmapazyannarabaro'pi // 24 // vilapati bhaNatyevaM bhokSye'haM priyAyAM dRSTAyAm / yenApahRtA devI yamagRhe ca gate tasmin // 25 // evaM kRtapratijJo dinadazakaM gamayati naravarastataH / zikSayitvA sacivena tatpAveM preSitaH puruSaH // 26 // tena bhaNitaM narAdhipa ! vayadhve priyAyAH zuddhayA / sa bhaNati kathaya kutropalabdhA tasyAH zuddhirita // 27 // sa Aha nAtha ! devI saMprati svarge surapatisamIpe / tiSThati sukhena tayA tava pAveM preSito'ham // 28 // Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 518 supAsanAha - cariammi taha saMdiTThe eyaM tumhANaM nAha ! etyavatthANaM / na hu jutta jeNeso maNussaloo aidugaMdhI ||29|| vAhijarAduhakalio, saggo uNa eyavirahio rammo / taha jai maevi kajjaM tA sigdhaM ejja iha nAhI ! || to bhaNiyaM naravaiNA daMsaha saggassa vattaNI majjha / picchAmi piyayamAe jeNAhaM vimalamuhakamalaM ||31|| teNa bhaNiyaM narAhiva ! bhuMjasu majjesu kuNasu siMgAraM / rajjaM rahUM kosaM saMbhAlasu ramasu dhammammi || jAva ahaM devIe gaMtuM sAhemi tumha AgamaNaM / to tavvayaNeNa nivo bhoyaNamAI kuNai savvaM ||33|| yataH, farai buddhikalio inahotra hou dakkhova / gururAgagahagahio aliyaMpiM viyANae sacce / devIvirahakkato paidimaloyae purisamagaM / sovi hu cirakAlAo samAgao nivAsamma ||35|| appevi kappapAyavaphalotrame sakkarukkararasaDDhe / nAraMgaphale namiUNa naravaro to imaM bhaNio / / 36 / / devIe pesiyAI deva ! phalAI imAI saggAo / tuha bhaNiyaM taM kahiyaM taha saMdiTThe ca maha jogaM ||37| maggeyavvo devo AharaNaM jeNa amararamaNINaM / majjhe sohAmi ahaM sAlaMkArA viseseNa ||38|| to takha sacivepaNai rAyA imassa purisassa / devIe jamAiTuM lahu AharaNaM tamappeha ||39|| tItAviti niyaMtassa tayaNu bhaMDAre / pakkhiviDaM so puriso nigUhio kaiyadiNAI || puNaraci ei vaei ya gahiu~ AharaNamAiyaM kici / to keNavi dhutteNaM nAo iya vaiyaro kavi || 41 | to teNa kaNayapattaM bhujjava karAviUNa ukkiriyA / tatthakkharAu bhariyA suyaMdhakatthUriyara seNa // 42 // 1 tathA saMdiSTametad yuSmAkaM nAtha ! atrAvasthAnam / na khalu yuktaM yenaiSa manuSyaloko'tidurgandhaH // 29 // vyAdhijarAduHkhakalitaH, svargaH punaretadvirahito ramyaH / tathA yadi mamApi kAryaM tadA zIghrameyA iha nAtha ! tato bhaNitaM narapatinA darzaya svargasya vartanIM mama / pazyAmi priyatamAyA yenAhaM vimalamukhakamalam // 31 // tena bhaNitaM narAdhipa ! bhuGkSva majja kuru zRGgAram / rAjya rASTra kozaM saMbhAlaya ramasva dharme ||32|| yAvadahaM devIM gatvA kathayAmi tavAgamanam / tatastadvacanena nRpo bhojanAdi karoti sarvam ||33|| vibhavyapi buddhikalito'pi pRthivInAtho'pi bhUtvA dakSo'pi / gururAgagrahagRhIto'lIkamapi vijAnAti satyam devIvirahAkrAntaH pratidinamavalokate puruSamArgam / so'pi khalu cirakAlAtsamAgato nRpatipArzve // 35 // arpayitvA kalpapAdapaphalopamAni zarkarotkararasADhyAni / nAraGgaphalAni natvA naravarastaMta idaM bhaNitaH || devyA preSitAni deva ! phalAnImAni svargAt / tava bhaNitaM tatkathitaM tathA saMdiSTaM ca mama yogyam // 37 // mArgayitavyo deva AbharaNaM yenAmararamaNInAm / madhye zobhe'haM sAlaGkArA vizeSeNa // 38 // tatastatkSaNena sacivAn prabhaNati rAjA'sya puruSasya / devyA yadAdiSTaM ladhvAbharaNaM tadarpayata // 39 // mantribhistathAvihitaM tasya pazyatastadanu bhANDAgAre | prakSipya sa puruSo nigUhitaH katipayadinAni // punarapyeti vrajati gRhItvA''bharaNAdikaM kiJcit / tataH kenApi dhUrtena jJAta iti vyatikaraH kathamapi // tatastena kanakapAtraM bhUjamiva kArayitvotkIrNAni / tatrAkSarANi bhRtAni sugandhakastUrikArasena || 42 || I Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pumkhaa| saMvaTTivi leha piva taM patto so nivassa pAsammi / bhaNai ya devIe ahaM paTThavio lehavAhotti // 43 // to harisio nariMdo lehaM gahiUNa ciMtae nUNaM / saggabhujaM khu eyaM masIvi na hu maccaloIyA // 44 // kusalaM devIe tao so puriso kahai pucchio sNto| to choDiUNa lehaM vAyai rAyA imaM tattha // 45 // tadyathA-svastizrIpurimatAle mahArAjAdhirAjazrIvijayapAlapAdAna zrIsvargAda mahArAjJI lakSmInAmA sasnehaM sotkaNThaM praNamya vijJapayati yathA, kuzalamatra, kArya cedam ;nicca hiyayagaeNaM deva ! tae garuyabhArabhariyavya / ukaMThiyAvi dUraM na caemi ahaM samAgamiuM // 46 // tA kAUNa pasAyaM niyaMgalaggaM samaggamAbharaNaM / niyataNupharisapavittaM appeyavvaM mahanimittaM // 47 // kiJca / surasuMdarINa majjhe lajjijjai tuhpsaayvirhenn-| taha nimaMchaNa mahaI sajAyai maJjha tA ittha // 48 // pakkhato mAsaMto pesijjasu jaba taMva vatthAI / iha buDDhapurimahatthe niyataNukusalaM ca pasiUNa // 49 / / to rannA maMtiyaNo bhaNio jaha majjha sAramAbharaNaM / varavatthakuMkumAI pesaha eyarasa pAsammi // 50 // yataH, saMdesagassa lakkhaM mullaM lehassa hoi dhaNakoDI / diTThIe koDisayaM piyassa vayaNaM puNa amolla // 52 // maMtIhibi paDivannaM tavvayaNaM ciMtiuM jaha viNaTuM / kajjamiNaM, to maMtivi tehiMvi evaM niyo bhnnio|| kaha gamihI saggamimo niveNa bhaNiyaM jahAgao, tehiM / bhaNiyaM deviSabhAvA samAgao to nivo bhnni|| pucillo jaha pagao taha esovi hu gamissae tattha / maMtIhiM to bhaNiyaM sihidaDDho so gao sagge // saMvartya lekhamiva tatprAptaH sa nRpasya pArthe / bhaNati ca devyAhaM prasthApito lekhavAha iti // 43 // tato harSito narendro lekhaM gRhItvA cintayati nUnam / svargabhUrja khalvetad maSyapi na khalu martyalokIyA // kuzalaM devyAstataH sa puruSaH kathayati pRSTaH san / tatazchoTayitvA le va vAcayati rAjedaM tatra // 45 // nityaM hRdayagatena deva ! tvayA gurubhArabhRteva / utkaNThitApi dUraM na zaknomyahaM samAgantum // 46 // tasmAtkRtvA prasAdaM nijAGgalagnaM samagramAbharaNam / nijatanumparzapavitramapayitavyaM mannimittam // 47 // surasundarINAM madhye lajjyate tvatprasAdaviraheNa / tathA nirbhatsanA mahatI saMjAyate mama tasmAdatra // 48 // pakSAnto mAsAntaH preSayeryadvA tadvA vastrAdi / iha vRddhapuruSahaste nijatanukuzalaM prasadya // 49 // tato rAjJA mantrijano bhaNito yathA mama sAramAbharaNam / varavastra kuGkamAdi preSayatatasya pAveM // 50 // saMdezakasya lakSaM mUlyaM lekhasya bhavati dhanakoTiH / dRSTeH koTizataM priyasya vacanaM punaramUlyam // 51 // mantribhirapi pratipannaM tadvacanaM cintayitvA yathA vinaSTam / kAryamidaM, tato mantrayitvA tairapyevaM nRpo bhnnitH|| kathaM gamiSyati svargamayaM nRpeNa bhaNitaM yathAgataH, taiH / bhaNitaM devIprabhAvAtsamAgatastato nRpo bhaNati // 53 // pUrvIyo yathA pragatastathaSo'pi hi gamiSyati tatra / mantribhistato bhaNitaM zikhidagdhaH sa gataH svrgm||54|| 1 ka. ohAvaNa, kha, umbhAvaNa / Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ supAsanAha-cariammieyassavi taha kijjau niveNa iya jaMpiyammi maMtIhiM / pajjaliyaciyAbhimuhaM so nijato kahavi diho| tattha viya vasaMteNa paumabhihANeNa mohariyabhAvA / bArasavayajutteNavi, to bhaNiyaM teNa nivabhimuhaM // 56 // deva ! imo aibUDho bahusaMdesehiM bhArio dhaNiyaM / na hu sakissai gaMtuM tA pemasu kavi taruNanaraM // maMtIhiM tao bhaNiyaM deva ! imocciya saduttaro taruNo / muharo sigdhagaI to pahAvasu deviSAsammi / / ranA bhaNiyaM evaM kareha to takkhaNeNa maMtIhiM / baMdhAviUNa bAhiM nijai so vilavamANovi // 59 / / to se sayaNA pucchati keNa doseNa baMdhio bhAya ! / so bhaNai samuhadoseNa koci nanno kao doso|| to tubbhehiM niyatuMDa rakkhaNaM savvahA u kAyavyaM / jeNaM aNatthadaMDaM mohariyattAu no lahaha / / 61 / / aha sayahi bhaNi maMti moyAvio ya so kahavi / teNavi so karuNAe mukko paDhamovi sikrvvio| annammi diNe rAyA maMtiyaNa bhaNai kahavi iha devi / ANAvaha saggAo tabirahe dukkhio ahayaM / to tehiM maMtiUNaM kamalasirInAmiyA surUvabaI / nivaialaMkAradharA navataruNI bAhirujjANe // 64 // mukkA sikkhaviUNa, kahiyaM tehiM nivassa jaha puriso / paTTavio devIe AvahaNatyaM harisamIve // to vIyadiNe patto so puriso sAhae nariMdassa / vaddhAvijjaha tumbhe ujjANe AgayA devI // 66 / / vaddhAvayassa niyaaMgalaggamAbharaNamaha payacchei / mahayA sAmaggIe paccoNIe gao rAyA // 67 // to divA sA devI jAo hiTTho bhaNei bho sacivA! / devIe saggavAso saccavio rUbasobhAe / puci tu imA sAmA TapparakannA ya visamagurudaMtA / laMbodRciviDanAsA saMpai anneva paDihAi // 69 / / etasyApi tathA kriyatAM nRpeNeti jalpite mantribhiH / prajvalitacitAbhimukhaM sa nIyamAnaH kathamapi dRssttH||56| tatraiva vasatA padmAbhidhAnena maukhayabhAvAt / dvAdazavatayuktenApi, tato bhaNitaM tena nRpAbhimukham // 56 // deva ! ayamativRddho bahusaMdezaibharito gADham / na khalu zakSyati gantuM tasmAtpreSaya kamapi taruNanaram // 17 // mantribhistato bhaNitaM deva ! ayameva saduttarastaruNaH / mukharaH zIghragatistataH prasthApaya devIpArve // 28 // rAjJA bhaNitamevaM kuruta tatastatkSaNena mantribhiH / bandhayitvA bahinIyate sa vilapannapi / / 59 // tatastasya svajanAH pRcchanti kena doSeNa baddho bhrAtaH ! / sa bhaNati svamukhadoSeNa ko'pi nAnyaH kRto doSaH / tato yuSmAbhirapi nijatuNDarakSaNaM sarvathA tu kartavyam / yenAnarthadaNDaM maukharyAnno labhadhvam // 61 // atha svajanairbhaNitvA mantriNaM mocitazca sa kathamapi / tenApi sa karuNayA muktaH prathamo'pi zikSitaH / / anyasmindine rAjA mantrijanaM bhaNati kathamapIha devIm / AnAyayata svargAttadvirahe duHkhito'ham // 63 // tatastaimantrayitvA kamalazrInAmikA surUpavatI / nRpatyalakAradharA navataruNI bAhyodyAne // 6 // muktA zikSayitvA, kathitaM tairnRpasya yathA puruSaH / prasthApito devyA AhvAnArtha harisamIpe // 65 // tato dvitIyadine prAptaH sa puruSaH kathayati narendrasya / vardhyadhve yUyamudyAna AgatA devI // 66 // vardhakAya nijAGgalagnamAbharaNamatha prayacchati / mahatyA sAmagryA saMmukhaM gato rAjA // 67 // tato dRSTA sA devI jAto hRSTo bhaNati bho saciva ! / devyAH svargavAsaH satyApito rUpazobhayA // 68 // Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pumkhaa| 521 to maMtIhiM bhaNiyaM mA mA iha deva ! kuNatu taM bharti / amayarasabhoyaNeNaM jAyA eyArisI esA // kizca / tuTeNaM suravaiNA dehAvayavAvi suMdarA vihiyA / tumhuvarohaNa imA mokaliyA iha mahArAya ! // 71 / / to tuTeNaM rannA niyakariaddhAsaNammi saMThaviuM / gurupurasohapurassaramANIyA maMdire niyae // 72 // bhuMjai viule bhoe tIi samaM asamarAgagayacitto / pucchai ya saggavattaM kahei sA puvvasikkhaviyA / / to bho vajaha rAga jeNa samAliMgiyA na yANaMti / mahumattamANavA iva kajjAkajAiyaM kiMpi // 74 / / iya kavaDavacaNAvi hu caiyavvA sAvaehiM savisesaM / asamaMjasabhAmAvi hu mohariyattA na bhaNiyabvA // je gayavivegavayaNA paumovva lahaMti dukkhasaMghAyaM / te iha'pi paratte narayagaI jati niyameNa // 6 // tamhA mohariyattaM vajjittA mahuraniuNasaMbaddhaM / niravajja ciya vajjaraha taraha bhavajalanihiM jeNa // 77 // ___ // iti tRtIyaguNavatamaukharyAticAravipAke panakathAnakaM samAptam / / pUrva tviyaM zyAmA karAlakarNA ca viSamagurudantA / lambauSThA cipiTanAsA saMpratyanyeva pratibhAti // 69 / / tato mantribhibhANitaM mA meha deva ! kuru tvaM bhrAntim / amRtarasabhojanena jAtaitAdRzyeSA // 70 // tuSTena surapatinA dehAvayavAdapi sundarA vihitA / yuSmaduparodheneyaM mutkaliteha mahArAja ! // 71 / / tatastuSTena rAjJA nijakaryardhAsane saMsthApya / gurupurazobhApurassaramAnItA mandire nije // 72 // bhuGkte vipulAn bhogAMstayA samamasamarAgagatacittaH / pRcchati ca svargavAtI kathayAta sA pUrvAzakSitA // 73 // tato bho varjayata rAga yena samAliGgitA na jAnanti / madhumattamAnavA iva kAryAkAryAdikaM kimapi // 74 // iti kapaTavazcanApi hi tyaktavyA zrAvakaiH savizeSam / asamaJjasabhASApi hi maukharyAnna bhaNitavyA // 7 // ye gatavivekavacanA padma iva labhante duHkhasaMghAtam / ta ihApi paratra narakagatiM yAnti niyamena // 76 // tasmAnmaukharya vanayitvA madhuranipuNasaMbaddham / niravadyameva kathayata tarata bhavajalanidhiM yena // 77 // Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMjutte jo dharaIraghaTTamusalukkhalAiahigaraNe / so dulahoca laheI duhAI narayAipabhavAI // 1 // tathAhi; muNijiNavarasupavittaM nicaM ciya UsavehiM aviuttaM / paracakkaIicattaM Asi puraM pADalIputtaM // 2 // tatthathi vijayasiTThI ajao chajIvakAyavahaNammi / tassa piyA paumasirI sirivya jnnnynnmnnhrnnii|| tANaM tagao dulaho dulaho jassAsi sugurusaMjogo / so jovvaNammi patto aha annayA khillae jUyaM // chinnoTakannanAseNa saha tao jiNai dammasayapaNagaM / so ya suvannaM viyarai peyavagAo samANe // 5 // to puTTo dulaheNaM jayakaro kassa pAsao kahasu / peyavaNAo tumae ANIyaM kaNagameyaMti? // 6 // so bhaNai teNa kiM te paoyaNaM giNha taM jiNiyadavyaM / ciMtai dulaho nUNaM peeNava ahava bhUeNa // 7 // siddheNa vAvi keNavi dinnaM eyassa tuTUcitteNa / to bhaNai tassa samuhaM kaNayaM giNhasu tumaM ceva // 8 // pasiUNaM kahasu phuDaM dAyAraM puNa imassa , so bhaNai / jhANaThio so ciTThai iNhi to jAe dulaho / jhANaThiya pihu daMsasu to teNa samu TheUNa peyavaNe / ego muNI mahappA padaMsio tassa jhaanntthio||10|| teNaM namaMsio so iyareNavi to gayA niyagihetu / paidivasaM ciya dulaho muNisa payapaMkaya namaH / / paharadugaM uvaviThTho ciTThai taciTTiyaM pariniyaMto / aha muNiNA so bhaNio soma ! sudhammaM smjinnhi|| to so bhaNei sAmiya ! tuha payasevAe ko paro dhammo ? / kiMtu karuNaM kareu lUNagasta va maha pasIya // to so muNiNA bhaNio teNa tumaM bholio mahAbhAga ! / na mae kiMcivi dinnaM vayassa puNa kAraNa mjjh|| saMyuktAni yo dharatyaraghaTTamuzalodRkhalAdyadhikaraNAni / sa durlabha iva labhate duHkhAni narakAdiprabhavANi // 1 // munijinavarasupavitraM nityamevotsavairaviyuktam / paracakretityaktamAsItpuraM pATalIputram // 2 // tatrAsti vijayazreSThI ayataH SaDjIvakAyavadhe / tasya priyA padmazrIH zrIriva jananayanamanoharaNI // 3 // tayostanayo durlabho durlabho yasyAsId gurusaMyogaH / sa yauvanaM prApto'thAnyadA ramate dyUtam // 4 // chinnauSThakarNanAsena saha tato jayati drammazatapaJcakam / sa ca suvarNa vitarati pretavanAt samAnIya // 5 // tataH pRSTo durlabhena chUtakaraH kasya pAzvataH kathaya / pretavanAt tvayA''nItaM kanakametaditi ? // 6 // sa bhaNati tena kiM te prayojanaM gRhANa tvaM jitadravyam / cintayati durlabho nUnaM pretena vAthavA bhUtena // 7 // siddhena vApi kenApi dattametasya tuSTacittena / tato bhaNati tasya sammukhaM kanakaM gRhANa tvameva // 8 // prasadya kathaya sphuTaM dAtAraM punarasya, sa bhaNati / dhyAnasthitaH sa tiSThatIdAnI tato jalpati durlabhaH // 9 // dhyAnasthitamapi hi darzaya tatastena samutthAya pretavane / eko munimahAtmA pradarzitastasmai dhyaansthitH||10|| tena namasyitaH sa itareNApi tato gatau nijagRha yoH / pratidivasameSa durlabho muneH padapaGkajaM namati // 11 // praharadvikamupaviSTastiSThati tacceSTitaM paripazyan / atha muninA sa bhaNitaH soma ! sudharma samarjaya // 12 // tataH sa bhaNati svAmin ! tava padasevAyAH kaH paro dharmaH ? / kintu karuNAM kRtvA lUnAGgasyeva mayi prsiid|| tataH sa muninA bhANitastena tvaM vaJcito mahAbhAga ! / na mayA kiJcidapi dattaM vratasya punaH kAraNaM mama // Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dulahakahA / saMjAo to so bhaNe kaha nAha ! tumha vayagahaNe / saMjAo so heU, to sUrI kahai tassa imaM // ittheva Asi siTTI sAgaradattotti nAma daviNa ho / aidaviNarakkhaNajjaNaparAyaNo savvakAlaMpi || aha annAsa maMtai niyataNayaM sohaDaM jahA vaccha ! / dukkheNa imA lacchI samajjiyA jANasi tumaMpi // tamhA kIrau rakkhA imIe bAhiM gihassa dUrammi / gehammi ThiyA saMtI sAhINA savvalossa ||18|| tApevaNe gaMtuM nihaNijjau kampi rahapaesammi | AvaigayANa jeNaM sAhijjaM kuNai amha imA ||19|| evaM rahampri maMtivi taNaNa samaM gao masANammi / khaniUNa guruM gataM nihaNaMti tarhi daviNakalase || pUreUNaM gataM bhaNio to seTThiA imaM taNao / putta ! paloesa tumaM gaMtuM savvaMpi disikaM ||21|| puNa keNavidihaM havijja, so bhaNai tAya ! niuNo taM / aibhIsaNe masANe ramaNIe ei ko ettha ? / / to bhai piyA sunirUviyasa iha hoi vaccha ! ko doso ? / iya bhaNie putteNaM gaMtRNa nirUviyaM savvaM // diho to kapaDio paDio mayakhiDDaeNa gayaciTTho / sAsaM niraMbhiUNaM davvadvANaM paloyaMto ||24|| teAtuM kahiyaM gayAso kovi ciTThae tattha / to siTTiNAvi bhaNiyaM jai puNa so davvalobheNa || sunibhiUNa sAsa paDio mayakheDayaM viheUNa / tA kiMpi tassa agaM chettuM churiyAe lahuM ehi ||26|| iya kahie takanaM chittUNa samAgao tao bhaNio / vIryapi chiMda savaNaM jai puNa dhutto iya sahei || dra aafari chinnA nAsAvi uTTauDasahiyA / teNavi savvaM sahiyaM davvaTTA jeNa iya bhaNiyaM || taM nattha jaM na kuvvaMti pANiNo sAhasaM daviNakajje / niyajIviyapi vizvaMti kiM puNo cheyaNaM taguNo ? || 523 sa saMjAtaH, tataH sa bhaNati kathaM nAtha ! tava vratagrahaNe / saMjAtaH sa hetuH, tataH sUriH kathayati tasyedam // atraivAsIt zreSThI sAgaradatta iti nAma draviNADhyaH / atidraviNarakSaNArjana parAyaNaH sarvakAlamapi // 16 // athAnyadA sa mantrayati nijatanayaM zobhaTa yathA vatsa ! / duHkheneya lakSmIH samarjitA jAnAsi tvamapi // tasmAtkriyatAM rakSA'syA bahirgRhAd dure / gehe sthitA satI svAdhInA sarvalokasya // 18 // tasmAtpretavane gatvA nidhIyatAM kasminrahaH pradeze / ApatAnAM yena sAhAyyaM karotyasmAkamiyam // 19 // evaM rahasi mantrayitvA tanayena samaM gataH zmazAne / khanitvA guruM garta nighattastatra draviNakalazAn // 20 // pUrayitvA gartaM bhaNitastataH zreSThinedaM tanayaH / putra ! pralokaya tvaM gatvA sarvamapi dikcakram // 21 // yadi punaH kenApi dRSTaM bhavet sa bhaNati tAta ! nipuNastvam / atibhISaNe zmazAne rajanyAmeti ko'tra ! // tato bhaNati pitA sunirUpitasyeha bhavati vatsa ! ko doSa: ? / iti bhaNite putreNa gatvA nirUpitaM sarvam // dRSTastataH kArpaTikaH patito mRtaceSTayA gatacaSTaH / zvAsaM nirudhya dravyasthAnaM pralokamAnaH ||24|| tenAgatya kathitaM gatazvAsaH ko'pi tiSThati tatra / tataH zreSThinApi bhaNitaM yadi punaH sa dravyalobhena ||25|| sunirudhya zvAsaM patito mRtaceSTAM vidhAya / tasmAtkimapi tasyAGgaM chittvA kSurikayA lohi // 26 // iti kathite tatkarNaM chittvA samAgatastato bhaNitaH / dvitIyamApachi zravaNaM yadi punarbhUrta iti sahate // tenApi tathaitra vihitaM chinnA nAsApyoSThapuTa sahitA / tenApi sarva soDhaM dravyArthaM yenedaM bhaNitam ||28|| Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 525 supAsanAha-riammi to kappaDiyaM mayaM kaliUNa gao gimmi so siTTI / suyaparikalio, itto kappaDieNAvi hu jhaDati // uTTheUNaM gahiye taM davvaM goviyaM ca annattha / gahiraM kittiyamittaM patto nagarammi gii ||31|| vatthAgurukappUrappamuhAI nivasaNeNa suhumeNa / pacchAiyaluyaaMgo vilasai vesANa gehesu || 32 || aha annayAya sohu gaccha ujjoNiyAe ujjANe / moyagamaMDagavaDayAI nei tatthapaNA saddhi || nayarassa pAulAiMvi teNaM sadAviyAI savvAI / hiTTho tANa payacchai bhoyaNavatthAiyaM savvaM ||34|| taha maggaNANa jammaggirANa dINAiyANavi jahicchaM / tevi hu tuTTA vannaMti kannanAmaM biheUNa || 35 // to jaNaparaMparAe taM souM tassa saMkio siTTI / mama davvaM no gahiyaM taTTANAo imeti || 36 || jara puNa so kapaDio taiyA sAsaM niraMbhiDaM thakko / iya ciMtato tassavi paloyaNatthaM gao tattha || pecchaya tayaM kuMkumapiMjariye vesaloyapariyariyaM / varavatthapihichinnonAsiyaM citae tatto ||38|| dukkheNa jo viDhappara atyo dukkheNa sujjae so u / coracaraDANa pAyaM cariyaM evaMvihaM hoi ||39|| isa ciMtiya samatANe patto so picchae tayaM gattaM / kalasajuyaleNa rahiyaM ahiye to vilaviDaM laggo || hA divva ! davvanAso kaha jAo majjha maMdapunnassa ? | sacce ciya jaM kevi viuseNaM paDhiyamevaMti || " dAnaM bhogo nAzastisro gatayo bhavanti vittasya / yo na dadAti na bhuGkte tasya tRtIyA gatirbhavati // " naya me dinaM dANaM na vilasiyaM vivihabhogabhaMgIhi / nAsoviya lacchIe jAo to jAmi rAyaule // savvaM kami ranno javi hu appAvara imAu dhaNaM / to kosalliyaputraM sAhai ranno jahA deva ! | tannAsti yanna kurvanti prANinaH sAhasaM draviNakArye / nijajIvitamapi viyanti kiM punazchedanaM tanoH 1 // tataH kArpaTikaM mRtakaM kalayitvA gato gRhe sa zreSThI / sutaparikalitaH, itaH kArpaTikenApi hi jhaTiti || utthAya gRhItaM tad dravyaM gopitaM cAnyatra / gRhItvA kiyanmAtraM prApto nagare gRhNAti // 31 // vastrAgurukarpUrapramukhANi nivasanena sUkSmeNa / pracchAditalUnAGgo vilasati vezyAnAM geheSu ||32|| athAnyadA ca so'pi khalu gacchatyudyAnika yodyAne / modakamaNDakavaTakAni nayati tatrAtmanA sArdham // 33 // nagarasya gAyanA api tena zabditAH sarve / hRSTastebhyaH prayacchati zobhanavastrAdikaM sarvam // 34 // tathA mArgaNebhyo yanmArgayitRbhyo dInAdikebhyo'pi yatheccham / te'pi hi tuSTA varNayanti karNanAma vidhAya // 35 // tato janaparamparayA tat zrutvA tasya zaGkitaH zreSThI / mama dravyaM no gRhItaM tatsthAnAdaneneti // 36 // yadi punaH sa kArpaTikastadA zvAsaM nirudhya sthitaH / iti cintayaMstasyApi pralokanArthaM gatastatra ||37| pazyati ca taM kuGkumapiJjaritaM vezyAlokaparikaritam / varavastrapihitacchannauSThanAsikaM cintayati tataH // 38 // duHkhena yojyate'rtho duHkhena bhujyate sa tu / coracaraTAnAM prAyazcaritamevaMvidhaM bhavati ||39|| iti cintayitvA zmazAne prAptaH sa pazyati taM gartam / kalazayugalena rahitamadhikaM tato vilapituM lamaH // hA daiva ! dravyanAzaH kathaM jAto mama mandapuNyasya ? | satyameva yatkenApi viduSA paThitamevamiti // 41 // naca mayA dattaM dAnaM na vilasitaM vividhabhogamaGgIbhiH / nAzo'pi ca lakSmyA jAtastato yAmi rAjakule || Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dulhkhaa| ujANe jo vilasai vivihapayArehiM so dhuvaM coro / maha davvaM ukvaNiuM gahiyaM imiNA mamANAo // iya suNiuM naravaiNA bhaNioM Arakvio jahA sigdhaM / ANesu majjha pAse baMdheu taM mahAcoraM // 45 // teNavi taheva vihie teNo jaMpei majjha ko doso ? / bhaNai nivo tai attho gahio eyassa ukkhaNiuM / so bhaNai deva ! imiNA gahiyaM mama saMtiyaM kimavi asthi / taM appAvasu to haM daviNaM eyassa appissaM // ranA diTikkheve kayammi bajarai so vaNI na mae / gahiyaM kiMcivi eyassa jaMpae to imaM teNo // 48 // pahasamakhinno narapahu ! tatthAhaM Asi nindharaM sutto / nAsAvaMso savaNA ya kaDDhiyA maha imeNevaM // tAmaha eso savaNAI appi leu appaNo davvaM / iya bhaNio so siTThI savilakkho ThAi, itto y|| jaiyA imassa appihasi sihi ! savaNAiyaM tayA davvaM / lahihasi taM ii bhaNiuM visajiyA dovi naravaiNA / / to siTThI gihapatto puttaM pannavai jAyaveraggo / jaha lacchI vaccha ! gayA khaNeNa taha jIviyaM jAhI // 52 // jammAu jarA loe jarAu maccU avassa dehINaM / tamhA maccumuhagayA jIvA jIvaMti thevadiNe // 53 // tA jai te paraloe gahira saddhammasaMbalaM jaMti / tA dhukmasoyaNijjA suhiyA ya havaMti tattha gayA // 54 // kizca / pipatiSuradya zvo vA jarAghuNotkIrNadehasAye'pi / dharma prati nodyacchati vRddhapazuH pazyata nirAzaH // bAlye'sti yauvanAzA spRhayati ca yauvane'pIha vRddhatvam / mRtyUtsaGgagato'yaM vRddhaH kimapekSya nirdharmA ? // " tA vaccha ! nicchao me gahiyavvo kovi vayavisesutti / caiUNaM gihivAsaM duhavAsa tA tuma inhi||55|| niyajaNaNIpamuhajaNaM pAlatu dINesu kuNasu aNukaMpaM / davveNa na tuha khUNaM hohitti tao suo bhaNai // 56 // sarva kathayAmi rAjJe yadi khalvarpayatyasmAd dhanam / tataH kozalikApUrva kathayati rAjJe yathA deva ! // 43 // udyAne yo vilasati vividhaprakAraiH sa dhruvaM cauraH / mama dravyamutkhAya gRhItamanena zmazAnAt // 44 // iti zrutvA narapatinA bhaNita ArakSiko yathA zIghram / Anaya mama pArzve baddhvA taM mahAcoram // 45 // tenApi tathaiva vihite steno jalpati mama ko doSaH ? / bhaNati nRpastvayArthI gRhIta etasyotkhAya // 46 // sa bhaNati deva ! anena gRhItaM mama saMbandhi kimapyasti ! tadarpaya tato'haM draviNametasyArpayiSyAmi // 47 // rAjJA dRSTikSepe kRte kathayati sa vaNig na mayA / gRhItaM kiJcidapyetasya jalpati tata idaM stenaH // 48 // pathizramAkhinno naraprabho ! tatrAhamAsaM nirbharaM suptaH / nAsAvaMzaH zravaNau ca karSitA mayAnenaivam / / 49 // tasmAnmamaiSa zravaNAdyarpayitvA lAtvAtmano dravyam / iti bhaNitaH sa zreSThI savailakSyastiSThati, itazca // 50 // yadA'syArpayasi zreSThin ! zravaNAdikaM tadA dravyam / lapsyase tvamiti bhaNitvA visarjitau dvAvapi narapatinA // tataH zreSThI gRhaprAptaH putraM prajJApayati jAtavairAgyaH / yathA lakSmIvatsa ! gatA kSaNena tathA jIvitaM yAsyati // janmano jarA loke jarAto mRtyuravazyaM dehinAm / tasmAnmRtyumukhagatA jIvA jIvanti stokadinAn // 53 // tasmAd yadi te paraloke gRhItvA saddharmazambalaM yAnti / tadA dhruvamazocanIyAH sukhitAzca bhavanti tatra gatAH // tasmAda vatsa ! nizcayo me grahItavyaH ko'pi vratavizeSa iti / tyaktvA gRhivAsaM duHkhavAsaM tasmAttvamidAnIm // Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 526 supAsanAha-cariammikesi sayAse gihihisitaM vayaM tAya! kahasu, so bhaNai / niggacchaMtassa gihAo hohiMti ya majjha jebhimuii| iccAI payaMpeuM calio taNaeNa saha bahiM setttthii| to suTTiyaAyariyA nANeNAbhogi samuhA / / 58 // pattA sihissa, tao siTThI te vaMdiuM bhaNai evaM / niyadikkhAdANeNaM kuNasu pasAyaM tuma bhaMte ! // 59 / / to vihiNA te siDiM dikkhaMti pabhAvaNAe jiNabhavaNe / duvihaM sikkhaM vihiNA giNhai navadikkhio saahuu|| uciyasamae pavajjai ekakallavihArapaDimamappaDimaM / so haM suvannadAyA jo kahio teNa teNeNa // 61 // iya taccariyaM souM saMviggo dullaho bhaNai evaM / bhayavaM! bhavannavAo nitthAraha dAuM gihidhammaM // 62 // to muNiNA pannavio sammattAI duvAlaptavihovi / sAvayadhammo aMgIkao ya teNAvi vihipuvvaM / / 63 // piuNovi vIyadivase gurupAsAo davAvae dhammaM / pAlaMti payatteNaM piyaputtA dovi uvauttA // 64 // aha dulaho kAleNaM khalai pamAeNa guNavvae taie / savvAhigaraNapaDalaM papaDato paidiNaM evaM // 65 / / tathAhikhaggapharayAisatthe saMjutte dharai samuhabhittIe / savvAI vAhaNAI taha pauNAI gharaduvAre // 66 // musalukkhalahaladaMtAlakuMTikuddAlapamuhasatthANaM / saMjuttANaM dharaNa karei abhimANanaDio so // 67 // kiM sovi gihI bhannai jassa gihe no imAI pauNAI / ciTThati sayAkAlaM iya bhaNai samudhuro nicaM // sAhaMkAraM nAuM na kovi sikkhaM payacchae tassa / iya vacaMte kAle keNavi tabbAlamittega // 69 // nAmaMkiyatakkhaggaM AsaMgheNaM amaggiuM nIyaM / samuhagharabhittIe vilaMbamANaM paloeuM // 7 // -- ----- ----- nijajananIpramukhajanaM pAlaya dIneSu kuruSvAnukampAm / dravyeNa na tava jhUNaM bhaviSyatIti tataH suto bhaNati // 16 // keSAM sakAze grahISyasi tvaM vrataM tAta ! kathaya, sa bhnnti| nirgacchato gRhAdbhaviSyanti ca mama ye'bhimukham // 57 // - ityAdi prajalpya calitastanayena saha bahiH zreSThI / tataH susthitAcAryA jJAnenAbhojya saMmukhAH // 18 // prAptAH zreSThinaH, tataH zreSThI tAn vanditvA bhaNatyevam / nijadIkSAdAnena kuru prasAdaM tvaM bhadanta ! // 19 // tato vidhinA te zreSThinaM dIkSante prabhAvanayA jinabhavane / dvividhAM zikSA vidhinA gRhNAti navadIkSitaH sAdhuH / / ucitasamaye prapadyata pakAkivihArapratimAmapratimAm / so'haM suvarNadAtA yaH kathitastena stenena // 61 // . iti taccaritaM zrutvA saMvigno durlabho bhaNatyevam / bhagavan ! bhavArNavAnnistArayata dattvA gRhidharmam // 12 // tato muninA prajJApitaH samyaktvAdidazavidho'pi / zrAvakadharmo'GgIkRtazca tenApi vidhipUrvam // 63 // piturapi dvitIyadivase gurupAjhaMdApayati dharmam / pAlayataH prayatnena pitAputrau dAvapyupayuktau // 64 // atha durlabhaH kAlena skhalati pramAdena guNavate tRtIye / sarvAdhikaraNapaTalaM prakaTayanpratidinamevam // 65 // khaDgapharakAdizastrANi saMyuktAni dharati saMmukhabhittau / sarvANi vAhanAni tathA praguNAni gRhadvAre // 66 // muzalodUkhalahaladantAlakuntikAkuThArapramukhazastrANAm / saMyuktAnAM dharaNaM karotyabhimAnanaTitaH saH // 6 // kiM so'pi gRhI bhaNyate yasya gRhe no imAni praguNAni / tiSThanti sadAkAlamiti bhaNati samudhuro nityam / / sAhaMkAraM jJAtvA na ko'pi zikSA prayacchati tasya / iti vanati kAle kenApi tadbAlamittreNa // 69 / / Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 527 dulahakahA / niyagAme gacchaMtassa tassa khisiUNa vAhaNAhito / paDiyaM na teNa nAyaM taM pattaM ahimareNa tao // taM gahiu~ so patto pADaliputtammi rAyavahaNatthaM / vaThANa jujjhaNakara puragAI davAvae tattha // 72 // rAyaDiyAe gaeNa nisuyAI tassa puggAI / rannA to AhUo sabhAseuM samAdatto ||13|| to teNa teNa khaggeNa kosakhitteNa vAhio ghAo / ranno sahasA tatto paDikhalio aMgarakkheNa ||74 // amneNa tao khaggaM uddAleUNaM ahimaro baddho / haNio ya, tassa vaggaM samappiyaM nivaiNo sovi / / 75 / / taM pa|saMto pAsai dullahanAmakkharAI tattha nivo / to rosAruNanayaNo sacivaM so bhaNai lahumeva || 76 || ko so dulahanAmA evaM muNiUNa majjha sAhesu / khaggaghaDayANa sigdhaM so daMsai jeNa ghaDiyaM taM // 77 // so bhai mae ghaDiya evaM sirisidvivijayataNayassa / dullahanAmassa kae sesaM tu na kiMpi jANemi // to saciveNaM ranno niveDUyaM so bhaNei saMbhavai / tassa sayAse eyaM jamhA so rAyamANI ya // 79 // to aMgarakkhaloyaM nirUvae taggihammi haTTammi / muddAo dAvAvara ANAvara taMpi baMdheuM // 80 // esiDivijao sayaNajuo naravariMdapAsammi / kosalliyaM viheDaM paNamiya vinnavai naranAhaM // 81 // kiM deva! majjhataNao corovva niyaMtiuM ihAmIo ? / tivalIta raMgabhaMgurabhAlo to bhUvaI bhai ||82|| maha ahimaraM nirUvara vaNiovi hu rajjakaMkhiro bhamai / to siTTI pAesaM laggeuM bhaNai jaha deva ! ||83 || no as maMhavi hu to rAyA daMsae kivANaM taM / to saMbhaMto siTThI vinnavai nivassa jaha deva ! // 84 // nAmAGkitatatkhaDga AsthayA'mArgayitvA nItaH / saMmukhagRhabhittau vilambamAnaM pralokya // 70 // nijagrAme gacchatastasya sRtvA vAhanAt / patito na tena jJAtaH sa prApto'bhimareNa tataH // 71 // taM gRhItvA sa prAptaH pATalIputre rAjavadhArtham / bhRtyAnAM yodhanakRte pUtkRtAni dApayati tatra // 72 // tato rAjavATikAyAM gatena zrutAni tasya pRtkRtAni / rAjJA tata AhUtaH saMbhASituM samArabdhaH // 73 // tatastena tena khaDgena kozakSiptena vyAhito ghAtaH / rAjJaH sahasA tataH pratiskhalito'GgarakSeNa // 74 // anyena tataH khaDgamuddAlyAbhimaro baddhaH / hatazca tasya khaDgaH samarpito nRpataye so'pi // 75 // taM pazyanpazyati durlabhanAmAkSarANi tatra nRpaH / tato roSAruNanayanaH sacivaM sa bhaNati ladhveva // 76 // kaH sa durlabhanAmaitajjJAtvA mama kathaya / khaGgaghaTakebhyaH zIghraM sa darzayati yena ghaTitaH saH // 77 // sa bhaNati mayA ghaTita eSa zrI zreSTha vijayatanayasya / durlabhanAmnaH kRte zeSaM tu na kimapi jAnAmi // 78 // tataH satrivena rAjJe niveditaM sa bhaNati saMbhavati / tasya sakAza eSa yasmAtsa rAjamAnI ca // 79 // tato'GgarakSakalokaM nirUpayati tadgRhe haTTe | mudrA dApayatyAnAyayati tamapi baddhvA ||80|| pRSThe zreSThivijayaH svajanayuto naravarendrapArzve / kauzalikAM vidhAya praNamya vijJapayati naranAtham // 81 // kiM deva ! mama tanayazcaura iva niyantryehAnItaH ? / trivalItaraGgabhaGguramAlastato bhUpatirbhaNati // 82 // manAbhimaraM nirUpayati vaNigapi khalu rAjyakAGkSitA bhramati / tataH zreSThI pAdayorlagitvA bhaNati yathA deva ! // 83 // no ghaTata idaM kathamapi hi tato rAjA darzayati kRpANaM tam / tataH saMbhrAntaH zreSThI vijJapayati nRpAya yathA deva ! | Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5.28 supAsanAha - cariammi gayabaMdhaM kANaM dulahaM iha ANavesu pasiUNa / jeNa jahatthaM sAhai socciya khaggassa taMtaM || 85 || to rAyAseNaM dulaho tatthAgao nivaM namijaM / ubaviTTo to puTTho niSeNa khaggaM tuha kimeyaM 1 || 86 // so bhai deva ! AmaM kiMtu imaM gAmavAsimitteNa / amugeNaM Asi nIyaM maevi pacchA imaM nAyaM // 87 // to takkhaNeNa cariye peseuM sovi ANio mitto / puTTho ya nariMdeNaM dullahakhaggaM tume nIyaM // 88 // jaM taM kattha iyANi, so sAhai deva ! majjha pAsAo / khisiUNa tathA paDiyaM jANAmina keNa taM pattaM // to rannA tasta kare samappiyaM taM imaM tu so puTTho / khaggamiNaM taM no vA, taM caiva imaMti so bhai ||10|| to saciva bhaNa: imaM hoi jugatevi neya eyANaM / deu karaM puTTIe devo gacchaMtu sahANaM // 91 // to dulahaM para jaMpai rAyA re tujjha vaNiyamittassa / kiM naNu hohI kajjaM kivANarayaNehiM eehiM ? // 92 // ANAya savvAI khamgAI niveNa tassa gehAo / niyagehe ThaviyAI, mukko so niyagihe patto // 93 // ite pIDiyego bhario ruhirassa sattamadiNammi / apaDikkato ya mao sahihI bahudukkhalakkhAI // 94 // vijao siTTI ArAhiUNa saMmpattamAigihidhammaM / sohamme vadanno taiyabhave sijjhihI ittha ||15|| // iti tRtIyaguNavate caturthAticAravipAke durlabhakathAnakaM samAptam // gatabandhaM kRtvA durlabhamihAnAyaya prasadya / yena yathArtha kathayati sa eva khaDgasya vRttAntam // 85 // tato rAjAdezana durlabha statrAgato nRpaM natvA / upaviSTastataH pRSTo nRpeNa khaDgastava kimeSaH ? // 86 // sa bhaNati deva ! Ama kintvayaM grAmavAsimittreNa / amukenAsId nIto mayApi pazcAdidaM jJAtam ||87 // tatastatkSaNena caryaM preSya tadapyAnItaM mittram / pRSTaM ca narendreNa durlabhakhagastvayA nItaH // 88 // * yaH sa kutredAnIM, sa kathayati deva ! mama pArzvAt / sRtvA tadA patito jAnAmi na kena sa prAptaH // 89 // tato rAjJA tasya kare samarpitaH sa idaM tu sa pRSTaH / khaGgo'yaM sa no vA, sa evAyamiti sa bhaNati // 90 // tataH sacivo bhaNatIdaM bhavati yugAnte'pi naivaiteSAm / dadAtu karaM pRSThe devo gacchantu svasthAnam // 91 // tato durlabhaM prati jalpati rAjA re tava vaNikputrasya / kiM nanu bhaviSyati kAryaM kRpANaratnairetaiH ? // 92 // AnAyya sarve khaDgA nRpeNa tasya gehAt / nijagehe sthApitAH, muktaH sa nijagRhe prAptaH ||13|| bandhaiH pIDitAGgo bhRto rudhireNa saptamadine / apratikrAntazca mRtaH sahiSyate bahuduH khalakSANi // 94 // vijayaH zreSThyArAdhya samyaktvAdigRhidharmam / saudharma upapannastRtIyabhave setsyatyatra // 95 // Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taiyaguNavvayadhArI airege jo karei bhogaMge / so pAvai paramaduha iMTepi vaNimUladevocca / / 1 / / tathAhi: parapurisovadavarakvageNa sakravAieNa tuMgeNa / sappuriseNava sAleNa sohiyA Asi bharahammi // 2 // kaMcI nAmeNa purI tattha nivo rAyaseharo somo / jahavaTTiyAbhihANo gayavasaNo bhUikalio ya // 3 // siTThI visivihavo basai tahiM nAmao ya gunnklio| vesamaNo, tassa suo nAmeNaM mUladevotti // 4 / so jovvaNamaNupatto nIo keNAvi sAhumUlammi / vimhayaparavyaso so taM paNamai paramabhattIe // 5 // sAhUvi sajalajalaharagurugahiraraveNa dei AsIsaM / uvavisiya dhANivaTTe sugai dhammaM tao sovi // 6 // pucchai iya patthAve bhayavaM ! veraggakAraNaM garuyaM / kiMti tuha jeNa niyataNuniravakkho carasi tavacaraNaM? / to bhaNai muNivariMdo saMsAre pauradukkhabhaMDAre / veraggakAraNaM kimiha neya, sammaM viciteha // 8 // iha jaM jaM ciya dIsai rAganimittaM sarAgapurisANa / taM taM ciya nIsesaM veraggakaraM viveINa // 9 // niyacittaviyappeNaM muNati jaha suMdaraM maha sarIraM / asuibhariyaMpi taha ceva suMdaraM ettha savvaMpi // 10 // paramatthasuhavihINe niyamaiparikappaNAkayasuhammi / paramatthapaMDiyANaM saMsAre hoi nivve o // 11 // so puNa sanimitto tA suNesu jaM ittha majjhavi nimittaM / atthi avaMtIvisae ujjeNI puravarI rammA // 12 // maNaharalAyaNNubbhaDajovvaNavararUvasuMdaravilAsA / vesA vilAsavasahI nAmeNa guNeNa tatthatthi // 13 // agdhai bhinnaMjaNapuMjapesalA veNivallarI jIe / mahumittavallahAe viloyaNaMjaNasalAyavya // 14 // ki bhunaa| tRtIyaguNavaMtadhAryatirekINi yaH karoti bhogAGgAni / sa prApnoti paramaduHkhamihApi vaNigmUladevavat // 1 // ___ parapuruSopadravarakSakeNa sakhA(khyA tikena tuGgena / satpuruSeNeva zAlena zobhitA''sIdbharate // 2 // kAJcI nAmnA purI tatra nRpo rAjazekharaH somaH / yathAvRttAbhidhAno gatavyasano bhUtikalitazca // 3 // zreSThI viziSTavibhavo vasati tatra nAmatazca guNakalitaH / vaizramaNaH, tasya suto nAmnA mUladeva iti // 4 // sa yauvanamanuprApto nItaH kenApi sAdhumUle / vismayaparavazaH sa taM praNamati paramabhaktyA // 5 // sAdhurapi sajalajalagharagurugabhIraraveNa dadAtyAziSam / upavizya dharaNipaTTe zRNoti dharma tataH so'pi // 6 // pRcchatIti prastAve bhagavan ! vairAgya kAraNaM guru / kimiti taba yena nijatanunirapekSazcarasi tavazcaraNam ? // 7 // tato bhaNati munivarendraH saMsAre pracuraduHkhabhANDAgAre / vairAgyakAraNa kimiha naiva, samyag vicintaya / / 8 / / iha yadyadeva dRzyate rAganimittaM sarAgapuruSANAm / tattadeva niHzeSa vairAgyakara vivekinAm // 9 // nijacittavikalpena jAnanti yathA sundaraM mama zarIram / azucibhRtamapi tathaiva sundaramatra sarvamapi // 10 // paramArthasukhavihIne nijamatiparikalpanAkRtasukhe / paramArthapaNDitAnAM saMsAre bhavati nirvedaH // 11 / / sa punaH sanimittastasmAt zRNu yadatra mamApi nimittam / astyavantIviSaya ujjayinI purIvarA ramyA / / 12 / manoharalAvaNyodbhaTayauvanavararUpasundaravilAsA / vezyA vilAsabasatirnAmnA guNena tatrAsti // 13 // Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ supAsanAha - cariammi avirayacAvayaDDhaNapagADhamuSTiyassa kusumacAyassa / mannAmi hatthabhallI jayavijayatthaM imAM siTTA ||15|| vIravAhiNo tatthavi ya vaNI dhaNI sayAkAlaM / bhogI cAI viuso aha annayA teNa sA diTThA / vimviyaMtI bahupariyaNaparigayA rahArUDhA / gADhaM suratacitto tIe pAsammi pesei ||17|| niyamANu gaheDaM kaNaya sayaM egarattagahaNammi | sA bhAi mattahatthiM egaM me dehi rattI || 18 || ime oyaNaM tuha evaM gaMtUNa kahasu niyapahuNo / teNavi AgaMtRNaM kahiyaM savvaMpi tayabhimuhaM / / 19 / iya soUNa soviaidirAgo utIi uvarimmi / gayaheDatthaM calio vijhADavisamuha jamhA ||20| taM nattha jaM na kuvvaMti itthaM itthIkaraNa rAyaMdhA / taha bhaNiyaM satthesuM viusehivigahA evaM ||21|| "yad gAyanti ca vAdayanti caM nRNAM nRtyanti cAgre sadA, nIcAnAmapi citracATuracanAstotrANi kurvanti ca / Arohanti ca rohaNAdrizikharaM krAmanti cAmbhonidhiM, martyAstaMtra nimittamuttamatamA mattebhakumbhastanI 530 apahRtahRdayAnAM kAminAM kAminIbhiH kimiha bhavati kAmaM duSkaraM hrIkaraM ca / vahati zirAsa gaGgAM zaGkaro, dAnavAriH punarurasi salIlAM lolanIlotpalAkSIm // " " aha patto viMjhagirissa aMtie so kameNa tattha puNo / bahuvarisehi laddhA pahANakariNo tao calio / niyapuravarI samuhaM patto ya kameNa niyayagehampi / pucchei tIe vesAe esa pauti viDe bahue // 23 // tevi ya bhaNati no atthi kAi iyanAmiyA ihaM besA / to so divANe sayaM gao vesapAmi ||24| puccha vesAva kattha gayA sA vilAsavasahitti ? | amugammi gihe ciTThara iya bhaNie jAi so tattha || oNA miuttamaMga hatthAyilaTThivihiyavarddhabhaM / nANAvalisayakaliye sasikarasiyakesapa bhAraM ||26|| I rAjate bhinnAJjanapuJja pezalA veNIvallarI yasyAH / madhumistravallabhAyA vilocanAJjanazalAkeva // 1-4 // aviratacApAvartanapragADhazrAntasya kusumacApasya / manye hastabhallI jagadvijayArthamiyaM sRSTA // 15 // vIravilAsAbhidhAnastatrApi ca vaNig dhanI sadAkAlam / bhogI tyAgI vidvAn, athAnyadA tena sAM dRSTA // vipaNipathe vrajantI bahuparijanaparigatA rathArUDhA / gADhaM suraktacittastasyAH pArzve preSayati ||17|| nijamAnuSaM gRhItvA kanakazatamekarAtragrahaNe / sA bhaNati mattahastinamekaM me dehi rAtryai // 18 // yadi me prayojanaM tavaitadgatvA kathaya nijaprabhoH / tenApyAgatya kathitaM sarvamapi tadabhimukham ||19|| iti zrutvA so'pi khalvatidRDharAgastu tasyA upari / gajaghaTArtha calito vindhyATavIsaMmukhaM yasmAt // 20 // tannAsti yanna kurvantyatra strIkRte rAgAndhAH / tathA bhaNitaM zAstreSu vidvadbhirapyanekadhaivam // 21 // atha prApto vindhyagirerantikaM sa krameNa tatra punaH / bahuvarSairlabdhAH pradhAnakariNastatazcalitaH // 22 // nijapurIvarAyAH saMmukhaM prAptazca krameNa nijagehe / pRcchati tasyA vezyAyA eSa pravRttiM vidyAnbahUn // 23 // te'pi ca bhaNanti no asti kAciditinAmikeha vezyA / tataH sa diSTasthAne svayaM gato vezyApATake ||24| pRcchati vezyAvarga kutra gatA sA vilAsavasatiriti / amuSmin gRhe tiSThatIti bhaNite yAti sa tatra ||25| avanamitottamAGgAM hastasthitayaSTivihitAvaSTambhAm / nAnAvalizatakalitAM zazikarasitakezaprAgbhArAm // Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mUladeva khaa| lAyannavajjiyataNU lAlillayadasaNara hiyamuhabhAyaM / ullaMbiyabuka saricchadIha laMbaM tathaNajuyalaM ||27|| dUsiyamayanayaNaM theri daTTUNa taMpi pucchei / vattaM vilAsatrasahIe sAvi jaMper3a tayabhimu ||28|| kiM kajjaM tuha tIe, sambhAve sAhiyammi sA bhai / esA sAhaM vasahI haDDukaraDassa ciTThAmi ||29|| o ! patyA vilAsA tava he atthi saMpai vilAsA / to takkhaNeNa jAo tassa virAgo maNe garuo // to socita dhiddhI caMcalayA jovvaNassa payaIe / jaM daTTu ratto haM tI avasthA imA jAyA ||31|| tathAhi- aisaralataraladhavalA imIe je Asi acchivicchohA / taruNajaNahiyayaharaNA te saha acchIhivi paNaTTA // ali ulakajjalakasiNo imIe jo Asi kuMtala kalAvo / so saMpai carIseyapucchalacchiM viDaMbeI ||33|| kuMdakaliyAvalivinbhamAu eIe AsiM je dasaNA / jararakkhasIya bhIyA te saMpai dUrao naTThA // 34 // iya bhAviUNa patto gimmi dAUNa tattha bahudANaM / jiNamaMdiresu mahimaM kAuM paJcayai, so ya ahaM // iya suNivi mUladevo jaMpa jIvANa huMtiNegAI / veraggakAraNAI paraM tumaM cetra iya kuNasi // 36 // kAraNesuM saMtevi majjha natthi nivveo / bhogapivAsAnaDiyassa nAha! tA disasu giridhammaM || to kahio se muNiNAhityadhammo duvAlasavihovi / teNavi so paDivano to taM namiuM siMhaM patto // pAlai kittiyakAlaM bhogapivAsAe vinaDio pacchA / lacchIpa urattaNao pamAyavasago viseseNa ||39|| are bhogaaMgesu mucchio kAravei aipauraM / oyaNavaMjaNa muhaM NhANaMgaM khalijalAIyaM ||40|| 531 lAvaNyavarjitatanuM lAlAvaddazanarahitamukhabhAgAm / ullambitamuSTisadRkSa dIrghalambamAnastanayugalAm // 27 // dUSitadAvitanayanAM sthavirAM dRSTvA tAmapi pRcchati / vRttaM vilAsavasateH sApi jalpati tadabhimukham ||28|| kiM kAryaM tava tasyAH, sadbhAve kathite, sA bhaNati / eSA sAhaM vasatirasthyutkarasya tiSThAmi // 29 // AH ! prasthitA vilAsA tava hetorasti saMprati vilAsyA / tatastatkSaNena jAtastasya virAgo manasi guruH || tataH sa cintayati vigdhik caJcalatA yauvanasya prakRtyA / yAM dRSTvA rakto'haM tasyA avastheyaM jAtA // 31 // atisaralataraladhavalA asyA ya AsannakSivikSobhAH / taruNajanahRdayaharaNAste sahAkSibhyAmapi pranaSTAH ||32|| alikulakajjalakRSNo'syA ya AsItkuntalakalApaH / sa saMprati camarIzvetapucchalakSmIM viDambayati // 33 // kundakalikAvalIvibhramA etasyA Asan ye dazanAH / jarArAkSasyA bhItAste saMprati dUrato naSTAH ||34|| iti bhAvayitvA prApto gRhe dattvA tatra bahudAnam | jinamandireSu mahimAnaM kRtvA pravrajati, sa cAham // 35 // iti zrutvA mUladevo jalpati jIvAnAM bhavantyanekAni / vairAgyakAraNAni paraM tvameveti karoSi // 36 // "vairAgyakAraNeSu saMtsvapi mama nAsti nirvedaH / bhogapipAsAnaTitasya nAtha ! tasmAddiza gRhidharmam ||37|| tataH kathitastasya muninA gRhasthadharmo dvAdazavidho'pi / tenApi sa pratipannastatastaM natvA gRhaM prAptaH // pAlayati kiyatkAlaM bhogapipAsayA vinaTitaH pazcAt / lakSmIpracuratvataH pramAdavazago vizeSeNa ||39|| atirekrabhogAGgeSu mUrcchitaH kArayatyatipracuram / odanavyaJjanapramukhaM snAnAGgaM khalijalAdikam // 40 // Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 532 supAsanAha - caritryasmi bhaya kiso bhogI jassaMganimittabhogaaMgesu / uccariesu na vilasara sevayaloo jahicchAe ? | to tassa lahu bhaiNI gihidhammaThiyA bhaNei tayabhimuhaM / jai atthakhayaM na gaNasi tA kiM bIhasina pAvAo ? / / jao / --- hu aTTAe taM na vaMtrai jamaNaTTAe a baMdhae jIvo / aTThe kAlAIyA niyAmayA na u aNDAe ||43|| so bhai jahA bhaiNIvaissa maha bhaiNi kiraNasiramaNiNo / nitthArae na kAovi paDei taha maha gihe kuNasi / / eyaM kavi na hohI jaha maha gehampi tucchabhojAI / jAissara kaiyAci hu jaha tuha paiNo gimmi jaNo // marai chuhAe nicca kakavi hu bhuMjae viyAlammi | vAsiyabhattujvariyassa dUrao tAva vattAvi ||46 // iya suNivi sevayajaNo tayabhimuhaM bhaNai loyapaccakakha / krUrasamuddo amhANa sAmio mUladevoti ||47|| ane uNa savvevi niyauyaraM pUrayati kaTTheNa / tavvayaNeNuddhasio so bhaiNi bhagai mA evaM || 48 || kaiyAvi dijjaM sikkhaM abhikkhaNaM divalitayassa mahaM / gacchaMtu ime divasA, khaNadiviNavihavassa || phalameyaM ciyajaM sayaNaparijaNo upayarijjai sayAvi / iya bhaNiyA sA bhaiNI moNa avalaMbiUNa diyA / / aha saNavAre patte tillAmalayAI ANavAveDaM / vAhi naIe patto nhANatthaM saparivAro so // 51 // tattha ya sevayaloo abhaMguvvaTTaNamma dahaMto / jA ciTTai tA katto patto pahiyANa saMghAo || 52 // tammajjhAo kevi khalitelluvvaTTaNAI daTTUNaM / aipaurayaraM bhaNio krUrama muddassa kovi naro // 53 // thevaM maha tellAI jai appara tumha sAmio kahavi / tA majjaNaM karemo iya suNiuM mUladeveNa // 54 // bhaNati ca kiM sa bhogI yasyAGganimittabhogAGgeSu / udvRtteSu na vilasati sevakaloko yatheccham ? // 41 // tatastasya laghubhaginI gRhidharmasthitA bhaNati tadabhimukham / yadyarthakSayaM na gaNayasi tataH kiM bibhyasi na pApAt ? || yataH / arthAya tanna badhnAti yadnarthAya ca badhnAti jIvaH / arthe kAlAdayo niyAmakA na tvanarthe // 43 // sa bhaNati yathA bhaginIpatermama bhagini ! kRpaNaziromaNeH / nistAra ke na kAko'pi patati tathA mama gRhe karoSi / evaM kathamapi na bhaviSyati yathA mama gehe tucchabhojyAdi / yAciSyate kadApi hi yathA tava patyurgRhe janaH // mriyate kSudhA 'nityaM kathaMkathamapi hi bhuGkte vikAle / vAsitabhaktodvRttasya dUratastAvadvArttApi // 46 // iti zrutvA sevakajanastadabhimukhaM bhaNati lokapratyakSam / kUrasamudro'smAkaM svAmI mUladeva iti // 47 // anye punaH sarve'pi hi nijodara pUrayanti kaSTena / tadvacanenoddhuSitaH sa bhaginIM bhaNati maivam // 48 // kadApi dAH zikSAmabhIkSNaM dadallAto mama / gacchantvime divasAH, kSaNadRSTavinaSTavibhavasya // 45 // phalametadeva yatsvajanaparijana upacaryate sadApi / iti bhaNitA sA bhaginI maunamavalambya sthitA // 50 // atha zanivAsare prApte tailAmalakAdyAnAyya / bahirnadyAM prAtaH snAnAya saparivAraH saH // 51 // tatra ca sevaka loko'bhyaGgodvartane vartamAnaH / yAvattiSThati tAvatkutaH prAptaH pathikAnAM saMvAtaH ||12|| tanmadhyAtkenApi khalitailodvartanAdi dRSTrA / atipracurataraM bhaNitaH kUrasamudrasya ko'pi naraH || 13|| Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mUladevakahA 533 bhaNiyANama jattiyaM jAitellAbhiIyaM / iya souM te savve sicchAe liMti tillAI ||55 || hAuvi ANaviDaM samappae puNavi taM jahicchAe / to tevi tuTTA dhuNaMti uccaccasa ||56 || kUrasamudaM bhaNi to teNa tANa bhoyaNaM dinaM / gehAo tattha moyagaoyaNamaMDAi ANaviDaM // 57 // ikatto tesiM pahiyANa verisaMghAo / haNa haNa haNattibhaNiro patto tAvari paharaMto // 58 // to te kevi marjjati kevi kuvvaMti bhoyaNAIyaM / no laddhaM satyaMpi hu gahiuM paMhiehi taM daThThe // 59 // kUrasamuddo ui kare kareUNa paharaNaM bhaNai / mA mA bho ! eyANaM paharaha mahapAsavattANaM // 60 // to tehi pahiehiM bhaNiyaM bho bhadda ! dUrao sarasu / jamhA eehi hayA amhANaM baMdhavo bahuyA // 61 // iNi sopa samuhaM verINa jAtrime pahiyA / givhaMti mukasatthe tA satthA hoha khaNamittaM // 62 // iya bhaNiyAvi hu teNaM pahiyA jhaDajhaDatti paharaMti / tesiMpi jo pahuppai so samuho hoi verINaM || 63 || iyate bhaNio so niyabhiccehiM vaccaha gimmi / tahavi hu tattha na gacchai picchai tesiM raNaM tatto // hra annahatthaM vimukvANeNa Ahao tattha / kUrasamuddo tatto paMcattaM jhatti saMpatto // 65 // bhI bhavam bhIme taiyaguNavyayakalaMkakaraNAo | paMcamaaiyAreNaM, bhamitri bhave sijjhihI tatto // 66 // te dhannA tANa namo tANa suladdhaM ca mANusa jammaM / jeNatthadaMDavirayA nirayA dhammammi sayakAlaM ||67 // 1 stokaM mama tailAdi yadyarpayati tatra svAmI kathamapi / tadA majjanaM kurma iti zrutvA mUladevena ||14|| bhaNitametebhyo'rdhaya yAvajjAtitailaprabhRti / iti zrutvA te sarve svecchayA lAnti tailAdi // 55 // gehAdapyAnAyya samarpayati punarapi tad yatheccham / tataste'pi hRSTatuSTAH stuvantyuccocca zabdena // 56 // kUrasamudraM bhaNitvA tatastena tebhyo bhojanaM dattam / gehAttatra modakaudanamaNDAdyAnAyya // 17 // iti vartamAne kutasteSAM pathikAnAM vairisaMghAtaH / jahi jahi jahItibhaNitA prAptasteSAmupari praharan // 58 // tataste ke'pi majjanti ke'pi durvanti bhojnaadikm| no labdhaM zastramapi hi grahItuM pathikaistad dRSTvA ||19|| kUrasamudra uttiSThati kare kRtvA praharaNaM bhaNati / mA mA bho ! etAn praharata matpArzvaprAptAn // 60 // tatastaiH pathikairmaNitaM bho bhadra ! dUrataH sara / yasmAdetairhatA asmAkaM bandhavo bahavaH // 31 // iti zrutvA sa jalpati saMmukhaM vairiNAM yAvadime pathikAH / gRhNanti muktazastrANi tAvatsvasthA bhavata kSaNamAtram // iti bhaNitA api hi tena pathikA jhaTajhaTiti praharanti / teSAmapi yaH prabhavati sa saMmukho bhavati vairiNAm !! iti vartamAne bhaNitaH sa nijabhRtyavajata gRhe / tathApi hi tatra na gacchati pazyati teSAM raNaM tataH // 65 // kenApyanyavadhArthaM vimuktavANenAhatastatra / kUrasamudrastataH paJcatvaM jhaTiti saMprAptaH // 65 // bhramiSyati bhave bhI tRtIyaguNatratakalaGkakaraNAt / paJcamAticAreNa, bhrAntvA bhave setsyati tataH // 66 // te dhanyAstebhyo namastaiH sulabdhaM ca mAnuSaM janma / ye'narthadaNDaviratA niratA dharme sadAkAlam ||67|| 1 ga. ee| | 6 uu Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ supAsanAha-cariammisavvANatthaparaMparaniMbadhaNaM suddhadhammapaDivakkhaM / khaNamavi na khamaM kAuM aNatthadaMDaM mahAdaMDaM // 68 // // iti tRtIyaguNavate paJcamAticAravipAke mUladevakathAnakaM samAptam // tatsamAptau guNavratAni samAptAni // sarvAnarthaparamparAnibandhanaM zuddhadharmapratipakSam / kSaNamapi na kSamaM kartumanarthadaNDaM mahAdaNDam // 68 // Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmAiyavvayaM jo karei sAvajajogapaDivakkha / so nAgadattakumaravva pAvae paramasukkhAi // 1 // tathAhi;tuMgajiNabhavaNasiharaggabhaggaravirahaturaMgagaipasaraM / sIhauraM nAma puraM iha bharahe Asi supasiddhaM // 2 // tammi nivo riumallo nimmUlIkayamahallamalloho / tassatthi paNaiNI pemakulaharaM vasumaI nAma // 3 // sA annayA pasuttA pAsai sumiNammi pacchimanisAe / phArapphaNAkaDappaM sappaM dippaMtamaNiruiraM // 4 // tatto sA paDibuddhA sAhai sumiNaM piyassa so bhaNai / daie ! eso sumiNo suputtalAbhaM phuDaM kahai // tA tuha taNao hohI dharavalae egachattarajakaro / sA bhaNai nAha ! eyaM saccaM tuha bhAsiya hou // 6 // taM ciya diNaM pamANaM ganbhAharaNassa tIe devIe / jAo kameNa putto paDipunnadiNehiM suhadivase // 7 // sumiNANusArao to mahAvibhUIe nAgadattotti / tANa taNayassa nAmaM vihiyaM vihiNA guruyaNeNa // 8 // aha kamaso vaDr3hateNa teNa acireNa nAgadatteNa / gahio kalAkalAvo guruM samakkhaM kareUNa // 9 // tassatthi bAlamitto mitto iva pumkosbuddhikro| amaragurumaMtitaNao nayacaMdo nAma samarUvo // 10 // caravihavuddhisamiddho guNehiM niddho dharAe supasiddho / so annayA pasutto rayaNIe kumrpaasmmi||11|| to aDDharattasamae so taM no pAsae sasijjAe / to saMbhato sahasA savvattha gavesae kumaraM // 12 // jA tAva vAsabhavaNassa uvaribhAgammi rahasi mNttN| taM picchai egAe taruNIe itthiyAe samaM // 13 // AharaNapahApiMjariyadisivahUcayaNiyA miyaMkamuhI / di. esA mayaNapiyA raMbhA vA lacchidevI vA // sAmAyikavrataM yaH karoti sAvadyayogapratipakSam / sa nAgadattakumAra iva prApnoti paramasaukhyAni // 1 // * tuGgajinabhavanazikharAmabhagnaravirathaturaGgagatiprasaram / siMhapuraM nAma puramiha bharata AsItsuprasiddham // 2 // tasmin nRpo ripumallo nirmUlIkRtamahAmallaughaH / tasyAsti praNayinI premakulagRhaM vasumatI nAma // 3 // sA'nyadA prasuptA pazyati svapne pazcimanizAyAm / sphAraphaNAsaMghAtaM sarpa dIpyamAnamaNiruciram // 4 // tataH sA pratibuddhA kathayati svapnaM priyasya, sa bhaNati / dayite ! eSa svapnaH suputralAbhaM sphuTaM kathayati // 5 // tasmAttava tanayo bhaviSyati dharAvalaya ekacchatrarAjyakaraH / sA bhaNati nAtha ! etatsatyaM tava bhASitaM bhavatu // tadeva dinaM pramANaM garbhadharaNasya tasyA devyAH / jAtaH krameNa putraH paripUrNadinaiH zubhadivase // 7 // svapnAnusAratastato mahAvibhUtyA nAgadatta iti / tayostanayasya nAma vihitaM vidhinA gurujanena // 8 // atha kramazo vardhamAnena tenAcireNa nAgadattena / gRhIta: kalAkalApo guruM samakSaM kRtvA // 9 // tasyAsti bAlamittraM mittra iva padma(jhA)kozavRddhikaraH / amaragurumantritanayo nayacandro nAma samarUpaH // 10 // caturvidhabuddhisamRddho guNaiH snigdho dharAyAM suprasiddhaH / so'nyadA prasupto rajanyAM kumArapArthe / / 11 // tato'rdharAtrasamaye sa taM no pazyati svazayyAyAm / tataH saMbhrAntaH sahasA sarvatra gaveSayati kumAram // 12 // yAvattAvada vAsabhavanasyoparibhAge rahAsa mantrayantam / taM pazyatyekayA taruNyA striyA samam // 13 // AbharaNaprabhApiJjaritadigvadhUvadanA mRgAGkamukhI / kimeSA madanapriyA rambhA vA lakSmIdevI vA // 14 // Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 536 supAsanAha-cariasmi-- iya ciMtaMto tIe bhaNio Agaccha kumrpaasmmi| nIatthaM mA sumarasu doNhaM taio havai mukkhoM // 15 // jamhA dehavibhinnA tumhe citteNa puNa abhinnA ya / tA ubasappasu pahupAyapaMkayaM, bhaNai kumarovi // 16 // Agaccha, tao patto tANa samIvammi uvavisai jAva / tAva sahasatti katto vIyAvi hu vAliyA pattA / / namiUNaM sA pucchai sAmiNi ! siddhaM paoyaNaM no vA ? / sA bhaNai bhaNa tuma ciya lajjA avarujjhae majjha // na mae kiMcivi kahiyaM paoyaNaM to bhaNai sA evaM / kumara ! nisuNesu kajaM avahiyacitto khaNaM houM // jA pAraddha kahiuM kiMcivi tA takkhaNeNa annAvi / jhaTatabhamirabhamara ulamAliyaM mAliyaM gahiuM // 20 // pattA visaTTakaMdoTTavayaNiyA sA bhaNei tayabhimuhaM / giNha imaM varamAlaM khivesu kumarasma kaMThammi // 21 // sA bhaNai hale! suthirA bhavesu, to bhaNai mNtinycNdo| huM vinAyaM evaM parismama mA tumaM kuNam // 22 // kahasu puNa Usugattassa kAraNa to kahei sA duiyA / jaha pralayakeuranno kannANa caukayaM ehI // 23 // kumarassa sayaMvarakAraNeNa rayaNAgarAo nayarAo / amhANa sAmiNIe nisuyamiNa to duhaM pattA // 24 // bhaNai ya ettiyadivase maha AsA Asi jaha ahaM paDhamaM / kumarassa gharaNisaI vahissamiyamannahA jAya / iya soUNaM bhaNiyA mae imA sahi ! karesu mA kheyaM / dhIrattaNamavalaMbasu ajavi na hu kiMcivi viNaheM / paDhama ciya taM tANaM gatUNa khivesu tassa varamAlaM / dakkhinnanihI kumaro mannissai tujjha abhiruiyaM // 27 // esA veyaDDhuttaraseNipurANaM pahussaNaMgassa / nAmeNaM vegavaI kumarI muNiUNa kumaraguNe // 28 // aiaNurattA ciTThai Usuyacittassa kAraNaM kahiyaM / paNayajaNapatthaNAbhaMgabhIruNo huMti iha garuyA // 29 // iti cintayastayA bhaNita Agaccha kumArapArthe / nItyartha mA smASIIyostRtIyo bhavati mUrkhaH // 15 // yasmAdehavibhinnau yuvAM cittena punarabhinnau ca / tasmAdupasarpa prabhupAdapaGkajaM, bhaNati kumAro'pi // 16 // * Agaccha, tataH prAptastayoH samIpa upavizati yAvat / tAvatsahasA kuto dvitIyApi hi bAlikA praaptaa|| 17 // natvA sA pRcchati svAmini ! siddhaM prayojanaM no vA ? / sA bhaNati bhaNa tvameva lajjA'varuNaddhi mAm // 18 // na mayA kiJcidapi kathitaM prayojanaM tato bhaNati saivam / kumAra ! zaNu kAryamavahitacittaH kSaNaM bhUtvA / yAvatprArabdhaM kathAyatuM kiJcidapi tAvattatkSaNenAnyApi / guJjaddhamitRbhramara kulamAlA mAlAM gRhItvA // 20 // prAptA vikasitanIlotpalavadanA sAbhaNati tadabhimukham / gRhANemAM varamAlAM kSipa kumArasya kaNThe // 21 // sA bhaNati hale! susthirA bhava, tato bhaNati mantrinaya candraH / huM vijJAtametat parizramaM mA tvaM kuru // 22 // kathaya punarutsukatvasya kAraNaM tataH kathayati sA dvitIyA / yathA malayaketurAjasya kanyAnAM catuSkameSyati / / kumArasya svayaMvarakAraNena ratnAkarAd nagarAt / asmAkaM svAminyA zrutamidaM tato duHkhaM prAptA // 24 // bhaNati ceyadivasAn mamAzA''sId yathA'haM prathamam / kumArasya gRhiNIzabdaM vakSyAmIdamanyathA jAtam // iti zrutvA bhaNitA mayeyaM sakhi ! kuru mA khedam / dhIratvamavalambasvAdyApi na khalu kiJcidapi vinssttm||26|| prathamameva tvaM tAbhyo gatvA kSipa tasya varamAlAm / dAkSiNyanidhiH kumAro masyate tavAbhirucitam // 27 // eSA vaitADhyottarazreNipurANAM prabhoranaGgasya / nAmnA vegavatI kumArI jJAtvA kumAraguNAn // 28 // Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAgadattakahA / 537 tA kAUna pasAyaM mannAvasu sAmiyaM tumaM niyayaM / iya soraM nayacaMdo tayabhimuhaM bhaNai juttamiNaM // 30 // kiMtu jaNayAI ajjavi jIvaMti kumArasaMtiyAMI tao | tANaM imaM sarUvaM sAhijjau to thirA hoha // 31 // nidukkho si mahAyasa ! parassa pIDaM na yANa se kahavi / iya bhaNiuM vegavaI varamAlaM khitrai kumarassa || bhaNaiya tupasAyA kayakiccA saMpayaM ahaM jAyA / je juttaM tumhANaM aNuTThiyavvaM tayaM pacchA ||33|| kiJca / maha tAo meM iccha dAu annassa teNi vihiyaM / iya bhaNiuM vegavaI vegeNa gayA niyaM ThANaM ||34|| kumarovi mittasahio sAhai gaMtUNa niyayajaNayANaM / savvaM nimittaMta tANaMpi hu bahu mayaM eyaM // 35 // aha annayAya kumaro vAhi~ baccei gayavarArUDho / tA sauNasauNapatI pae pae hoi kumarassa ||36|| to bhai maMtitanayaM sauNA paribhAviyA tae ee ? / so bhaNai kumara ! AmaM karhiti accabhuyaM lAbhaM || yata AhuH zAkunikA:: "ucca deza nIcAdAroha snigdhazAvalaM hariNaH / kathayatyAyatiyuktAM lakSmI satsaMgamaM ca tathA // hRSTAH suratAsaktA dRzyante yadi mRgAH pathi tadAnIm / acireNa bhavati lAbhaH saMdeho nAtra kartavyaH // zubhamAvahati varAhaH saMkIrtanato dhruvaM prayANAdau / paGkotthitastu sadyaH siddhiM tuSTo'pyasau kurute // dakSiNabhAgAd vAmaM prayAti yadi jambukastadA yAtuH / sakalamapi yAti siddhiM vicintitaM kimapi yanmanasA || yAtrAyAM dakSiNatastittirirAlokito bhavetsiddhaye / kippu iti trirvihito dravasvaraH zasyate tasya // " iccAisa uNasa uNoharaMjio jAva vaccai kumAro / nayacaMdena sameo tAva karI avasao jAo ||38|| na gaNai siyasiNidANaM sabalapahArammi mannai na kiMpi / sicchAi gaccha tao parisaMto pariyaNo thakko // 1 atyanuraktA tiSThatyutsukacittasya kAraNaM kathitam / praNatajanaprArthanAbhaGgabhIravo bhavantIha guravaH // 29 // tasmAtkRtvA prasAdaM mAnaya svAminaM tvaM nijam / iti zrutvA nayacandrastadabhimukhaM bhaNati yuktamidam // 30 // kintu janakAdyApi jIvataH kumArasatkoM tataH / tayoridaM svarUpaM kathyatAM tataH sthire bhavatAm ||31|| nirduHkho'si mahAyazaH ! parasya pIDAM na jAnAsi kathamapi / iti bhaNitvA vegavatI varamAlAM kSipati kumAre || bhaNati ca tava prasAdAtkRtakRtyA sAMpratamahaM jAtA / yad yuktaM yuSmAkamanuSThAtavyaM tatpazcAt // 33 // mama tAto mAmicchati dAtumanyasmai tenedaM vihitam / iti bhaNilA vegavatI vegena gatA nijaM sthAnam ||34 // kumAro'pi mitrasahitaH kathayati gatvA nijajanakamAH / sarvaM nizAvRttAntaM tayorapi bahumatametat // 35 // athAnyadA ca kumAro bahirvrajati gajavarArUDhaH / tAvatsaguNazakunapaGkiH pade pade bhavati kumArasya ||36|| tato bhaNati mantritanayaM zakunAH paribhAvitAstvayaite / sa bhaNati kumAra ! Ama kathayantyatyadbhutaM lAbham || ityAdisaguNazakunaugharaJjito yAvad vrajati kumAraH / nayacandreNa sametastAvatkaryavazo jAtaH ||38|| 1 kha. ga. kiSu ideg / 2 ga. eko vA yadi vA troNi pakSa sapta navastathA ( ? vAthavA ) / bhAgyavaMtasya ( ? gyavataH ) puruSasya mRgA yAnti pradakSiNAH || Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 538 supAsanAha-cariammi itto ya karI patto mahAarannassa majjhabhAgammi / tattha ya daDhaparisaMto thako naggohachAyAe // 40 // kumarovi mittasahio ArUDho tammi nisuNae sadaM / egAe taruNIe sakaruNaM vilavamANIe // 41 // to kariNo oyariu thevapahaM jAva te gayA dovi / uggIriuggakhaggo tA ego kheyaro diTTho // 42 // egAe ramaNiyAe sammuhamiyabhAsiro ya jaha anja / ma mannasu bhattAraM saresu vA devayaM iTeM // 43 // to bhaNiya tIe mahaM saraNa so nAgadattavara kuparo / re duTTa ! tuha bhaeNaM varamAlA jassa kaMThammi // 44 // puv ciya pakkhittA, tA pANA tassa saMtiyA iNhi / iya suNiuM so duTTho jA kila ghAyaMpi muMcehI // tA hakaMto patto kumaro kara kaliyachuriyaduppiccho / maMtitaNaeNa saddhiM khayarAbhimuhaM imaM bhaNai // 46 // nidaya! niyaMviNIdhahakalaMkamaliNovya re tuma jAo / ugginnakhaggapasaraMtakaMtisAmaliyasavvaMgo // 47 // tuha nikkica rosAruNapahanayaNaphuliMgayAu nivaDaMti / kaha re mAlaidalakomalammi mahilAe dehammi ? // to virama virama ajjavi nahayarakulaseharANa tumhANa / purisovi apaharaMto na khamo vahiuM kimuya abalA / / iccAi kumaravayaNAmaeNa gururAgagaralavihurovi / gayarAgaviso jAo kumaraM pai jaMpae khayaro // 50 // taM majjha gurU taM ceva baMdhavo jeNa rAgajalanihiNo / helAe bahiM khitto esA puNa bhaiNiyA majjha // ramaNIvi maMtitaNayaM punchai ko esa kahasu pasiUNa / nikAraNakaruNArasataraMgiNInAhamAhappo ? // 52 // so bhaNai nAgadatto kumaro so esa jo nisiihmmi| vario varamAlAe iya muNiuM lajjiyA bAlA // nagaNayati zitasRNidAnaM sabalaprahArAn manvate na kimapi / svecchayA gacchati tata: parizrAntaH parijanaH sthitaH // tatazca karI prApto mahAraNyasya madhyabhAge / tatra ca dRDhaparizrAntaH sthito nyagrodhacchAyAyAm // 40 // kumAro'pi mittrasahita ArUDhastasmin zRNoti zabdam / ekasyA ramaNyAH sakaruNaM vilapantyAH // 41 // tataH kariNo'vatIya stokapathaM yAvattau gatau dvAvapi / udIrNonakhaDgastAvadekaH khecaro dRSTaH // 42 // ekasyA ramaNyAH sammukhamiti bhASitA ca yathA'dya / mAM manyasva bhatIraM smara vA devatAmiSTAm // 43 // tato bhaNitaM tayA mama zaraNaM sa nAgadattavarakumAraH / re duSTa ! tava bhayena varamAlA yasya kaNThe / / 44 // pUrvameva prakSiptA, tasmAtprANAstasya saMbandhina idAnIm / iti zrutvA sa duSTo yAvakila ghAtamapi mokSyati // tAvanniSedhana prAptaH kumAraH karakalitArikAdurdazeH / mantritanayena sAdhu khacarAbhimukha midaM bhaNati // 46 // nirdaya ! nitambinIvadhakalaGkamalina iva re tvaM jAtaH / udgINakhaDgaprasaratkAntizyAmalitasarvAGgaH // 47 // tava niSkRpa ! roSAruNaprabhanayanasphuliGgA nipatanti / kathaM re mAlatIdalakomale mahilAyA dehe ? // 48 // tato virama viramAdyApi nabhazcarakulazekharANAM yupmAkam / puruSo'pyapraharan na kSamo hantuM kimutaablaa||49|| ityAdikumAravacanAmRtena gururAgagaralavidhuro'pi / gatarAgaviSo jAtaH ku.mAraM prati jalpati khacaraH // 50 // tvaM mama gurustvameva bAndhavo yena rAgajalanidheH / helayA bahiH kSipta eSA punarbhaginI mama // 11 // ramaNyapi mantritanayaM pRcchati ka eSa kathaya prasadya / niSkAraNakaruNArasataraGgiNInAthamAhAtmyaH ? // 12 // 1 ga. deglgsiovi| Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAgadattakahA / 536 jAva kila kiMpi bhaNihI pattaM kumarassa saMtiyaM sinaM / khayarIjaNaovi tahA tIe pattiM gavesaMto // annonnaM kahiUNaM gamanAgamaNAivaiyaraM savvaM / vegavaI pariNAvara kumarasayAsAu tIe piyA / / 55 / / kumarokidihiM patto niyanayaraparisare jAva / tA picchai muNiviMdaM AgacchaMtaM pahe samuhaM // 56 // to 'bhaNai maMtisamuhaM daMsaNameyANa kiM suhaM asuhaM ? / so bhaNai puccasauNANa uttamo esa sauNoti // jayasiramaNiNo muNiNo jaM iha dIsaMti punnajogeNa / tA oyariDaM kariNo vaMdasu eyANa kamajuyalaM // 58 // to kumareNaM paDhamaM ciya dakkhattAu viyANiuM sUriM / namio maMtijueNaM sesAvi hu muNivarA tatto // pahaparisaMtaM daTTu muNisatthaM bhaNai sUriNobhimuhaM / kumaro nayacaMdajuo jaha pahu ! pariUNa khaNamegaM || lAvaNadakkhAmaMDa mi lavalIlayANa gehammi / pahaaipaccAsane malae vIsamaha nivataNa // 61 // evaMti bhAMNiUNaM sUrI kumareNa saha gao tattha / muNisamucie 1 ese uvaviho saparivArovi // 62 // " jIvitaM yauvanaM lakSmIrlAvaNyaM priyasaMgamaH / jainadharmAte sarvamanityaM dehinAM bhave // dharmArthakAmamokSAkhyapuruSArthaprasAdhakam / AyurAkhaNDalodaNDakodaNDacaTulaM nRNAm || kAmaM kAmakSamaM kAmyaM kAminIjanavallabham / tAruNyaM taruNItAratArikevAticaJcalam // lakSazo lakSyamANApi kSayaM lakSmIH kSaNAdapi / yAti caNDAnilodbhUtA jImUtasyeva paddhatiH // yatprabhAvAjjano'tyarthaM jAyate dRSTihArakaH / tallAvaNyaM girisrastasaridvegopamaM janAH ! // abhISTajanasaGgo'pi viprayogasamanvitaH / yogapradezavattasmAd dharme caiva manaH kRthAH // jinabimbArcanaM sevA gurUNAM prANinAM dayA / zamo dAnaM tapaH zIlameSa dharmo jinoditaH // hitakRcchAzvato'bhISTo rUpalAvaNyakArakaH / svargApavargasaMsarga datte kiM bahunAthavA ? | zrutvaivamAdikaM dharmaM nAgadattaH kSitIzajaH / mantriputreNa saMyuktaH prabuddho jinazAsane // " sa bhaNati nAgadattaH kumAraH sa eSa yo nizIthe / vRto varamAlayeti jJAtvA lajjitA bAlA // 53 // yAvatkila kimapi bhaNiSyati prAptaM kumArasya saMbandhi sainyam / khacarIjanako'pi tathA tasyAH pravRttiM gaveSayan // anyonyaM kathayitvA gamanAgamanAdivyatikaraM sarvam / vegavatIM pariNAyayati kumArasakAzAttasyAH pitA // 55 // kumAro'pi katidinaiH prApto nijanagaraparisare yAvat / tAvatpazyati munivRndamAgacchat pathi saMmukham // 56 // tato bhaNati mantrisaMmukhaM darzanameteSAM kiM zubhamazubham / sa bhaNati pUrvazakunAnAmuttama eSa zakuna iti // jagacchiromaNayo munayo yadiha dRzyante puNyayogena / tasmAdavatIrya kariNo vandasvaiteSAM kramayugalam // 58 // tataH kumAreNa prathamameva dakSatvAd vijJAya sUrim / nato mantriyutena zeSA api hi munivarAstataH ||19|| pathiparizrAntaM dRSTvA munisArthaM bhaNati sUrerabhimukham / kumAro nayacandrayuto yathA prabho ! prasadya kSaNamekam // elAvanadrAkSAmaNDape lavalIlatAnAM gehe / pathyatipratyAsanne malaye vizrAmyata nRpIye // 61 // evamiti bhaNitvA sUriH kumAreNa saha gatastatra / munisamucite pradeza upaviSTaH saparivAse'pi // 62 // 2 kha. hou bhaNiya / Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 540 supAsanAha-cariammikumarovi saparivAro uvaviThTho suddhadharaNivaTTammi / itto dhammo kahiuM pAraddho mUriNA evaM // 63 // pucchai savisesa ciya sAvayadhammaM gurUvi taM kahai / kumarovi maMtisahio taM giNhai bArasavihaMpi // to baMdiUNa mUri kumaro saMcalai niyapurAbhimuhaM / maggammi ya vaccaMto jaMpai mitteNa saha evaM // 65 // sauNehiM phalaM dinnaM jaha niTi purA tae mitt| patto pattapubyo je jiNadhammo mae ajja // 66 // iya japato patto gihammi pUevi tattha jiNADimaM / vaMdivi vihIe mittaNa parigao bhoyaNaM kuNai / / bhuttattarammi tattha ya paropparaM ciMtayaMti gihidhamma / samma sammattAI sAmaie kiMci samUDhA // 68 // tatto pabhAyasamae jiNapUyaNavaMdaNaM viheUNa / pattA mUrisayAse vihiNA vaMdevi bhattIe // 69 // sAmaiyassaruvaM sUri pucchaMti kumaranayacaMdA / tANa ca hiyaTThAe mUrIvi hu sAhae evaM // 7 // jattha samasattumitto samatiNamaNikaMcaNo havai jIvo / sAmAiyAbhihANaM paDhamaM sikkhAvayaM tamiha / / 71 // sapariggahovi sagihovidArajuttovi desvirovi| pAvai muNINa uvamaM jattha Thio tattha kiM bhnnimo?|| sAmAiyaTThiyANaM jaha jaha ullasai suddhprinnaamo| taha taha aNeyabhavasaMciyANi kammANi jhijjati // mANasasaranIraM jaha kalusijai kAsarehiM vimlNpi| aiyArehiM sAmAiyapi taha ceva, te ya ime / / 74 // aNavaTThiyakaraNaM taha maNavaikAyANa duppaNihANaM / sAmaiyaM vihiyaM vA navatti iya saMsao taha y||75|| iya nAUNaM samma kumaro sAmAiyassa sabbhAvaM / aTThamicauddasIsuM giNheyavvaM mae eyaM // 76 // kumAro'pi saparivAra upaviSTaH zuddhadharaNipaTTe / ito dharmaH kathayituM prArabdhaH sUriNaivam // 63 // pRcchati savizeSameva zrAvakadharma gururapi taM kthyti| kumAro'pi mantrisahitastaM gRhNAti dvAdazavidhamapi // 64 // tato vanditvA sUriM kumAraH saMcalati nijapurAbhimukham / mArge ca banaJjalpati mittreNa sahaivam // 65 // zakanaiH phalaM dattaM yathA nirdiSTaM purA tvayA mitra ! prApto'prAptapUrvo yajinadharmo mayA'dya // 66 // iti jalpanprApto gRhe pUjayitvA tatra jinapratimAm / vanditvA vidhinA mittreNa parigato bhojanaM karoti // bhuktottare tatra ca parasparaM cintayato gRhidharmam / samyaksamyaktvAdi sAmayike kiJcitsaMmUDhau // 68 / / tataH prabhAtasamaye jinapUjanavandanaM vidhAya / prAptau sUrisakAzaM vidhinA vanditvA bhaktyA // 69 // sAmAyikasvarUpaM sUriM pRcchataH kumAranayacandrau / tayozca hitArtha sUrirapi kathayatyevam // 7 // yatra samazatrumitraH samatRNamaNikAJcano bhavati jIvaH / sAmAyikAbhidhAnaM prathamaM zikSAvrataM tadiha // 71 // saparigraho'pi sagRho'pi dArayukto'pi dezavirato'pi / prApnoti munInAmupamA yatra sthitastatra kiM bhaNAmaH // sAmAyikasthitAnAM yathA yathollasati zuddhapariNAmaH / tathA tathAnekabhavasaMcitAni karmANi kSIyante // 73 // mAnasasaronIraM yathA kaluSyate kAsaraivimalamapi / aticAraiH sAmAyikamapi tathaiva, te ceme // 74 // anavasthitakaraNaM tathA manovacaHkAyAnAM duSpraNidhAnam / sAmAyika vihitaM vA navetIti saMzayastathA ca // iti jJAtvA samyak kumAraH sAmAyikasya sadbhAvam / aSTamIcaturdazyorgrahItavyaM mayaitat // 76 // 1 ga. riyaNo mittasaMjo pAyapaMkayaM nmiuN| ideg Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAgadattakahA / 541 iya kAUNa panne namiuM sUriM gimmi saMpatto / Asatto jiNadhamme mitteNa samaM gamai kAlaM ||77 || aha malayakeuranno kannacaukaM samAgayaM tattha / taM sohaNe muhutte kumaro pariNe, itto ya // 78 // paMcabha paMcahiM bhajAhiM sahaNurbhujato / piuNAvi carimasamae ahisito so niyapayammi || kAra jidibhavaNe rahajattAo pavattae dese | sAhammiyavacchallaM kuNai samittovi uvautto // 80 // iya kAle va kayA kassavi nivassa uvarimmi / jayajattAe calio patto kammivi mahAnayare // usie jakkheNaM, kavi vinnavai nivaNo evaM / jaha ittha kovi na lahai basiuM rayaNipi, tA itto // gacchau devo, to bhaNai bhUvaI ajja caudasI tAva / ittheva ciTThiyavvaM na payANaM ajja dAyavvaM // 83 // to tattha rAyA kkhagihe givhae ya sAmaiyaM / pihiUNa tassa dAraM sajjhAyaM kuNai, itto ya // tattheva ya taM picchai vegavaI garuyasArasiMgAraM / jakkhAgArassaMto pabhaNati erisa vayaNa // 85 // hA sAmi ! kimiha na maM duhiyaM mottamittha rannapi / kiM na muNasi maha hiyayaM tuha vira he phuTTa taDatti / / iya souM savisesaM saMvegakarAI guNai kulayAI / naranAho vegavaI to iya bhaNiuM samArA ||87|| hAya ! kaha saMpai maha hiyayAo khaNeNa kaha naho / so tArisovi paNao savvaMgovaMgalINovi 1 // dUme majjha hiyayaM dahai sarIraM karei raNaraNayaM / tuha viraho tA sAmiya! muMcasu iya gaDavarDa ihiM // 89 // jaha eyaM maha dukkha abei taha nAha ! kuNasu kiMpi tumaM / na hu nAma mahApurisA duhie huti nikaruNA // to rAyA paricita vihIsiyA kAvi uTThiyA esA / akkhyanirhi vihIe samukkhaNaMtassa kimu kAhI ? / / iti kRtvA pratijJAM natvA sUriM gRhe saMprAptaH / Asakto jinadharme mittreNa samaM gamayati kAlam // 77 // atha malayaketurAjasya kanyAcatuSkaM samAgataM tatra / tacchobhane muhUrte kumAraH pariNayati, itazca // 78 // paJcaprakArabhogAn paJcabhirbhAryAbhiH sahAnubhuJjAnaH / pitrApi caramasamaye'bhiSiktaH sa nijapade ||79|| kArayati jinendrabhavanAni rathayAtrAH pravartayati deze / sAdharmika vAtsalyaM karoti samittro'pyupayuktaH // 80 // iti kAle vrajati kadAcitkasyApi nRpasyopari / jayayAtrayA calitaH prAptaH kasminnapi mahAnagare // 81 // udvasite yakSaNa, ko'pi vijJapayati nRpaterevam / yathAtra ko'pi na labhate vastuM rajanimapi tasmAditaH // 82 // gacchatu devaH, tato bhaNati bhUpatiradya caturdazI tAvat / atraiva sthAtavyaM na prayANamadya dAtavyam // 83 // tatastiSThati rAjA yakSagRhe gRhNAti ca sAmAyikam / pidhAya tasya dvAra svAdhyAyaM karoti, itazca // 84 // tatraiva ca tAM pazyati vegavatIM gurusArazRGgArAm | yakSAgArasyAntaH prabhaNantImIdRzaM vacanam ||85 // hA svAmin ! kimiha naSTo mAM duHkhitAM muktvA'vAraNye / kiM na jAnAsi mama hRdayaM tava virahe sphuTati taDiti // iti zrutvA savizeSaM saMvegakarANi gaNayati kulakAni / naranAthaH, vegavatI tata iti bhaNituM samArabdhA // 87 // hA dayita ! kathaya saMprati mAM hRdayAtkSaNena kathaM naSTaH / hA tAdRzo'pi praNayaH sarvAGgopAGgalIno'pi // 88 // dunoti mama hRdayaM dahati zarIraM karoti raNaraNakam / tava virahastasmAtsvAmin ! muJcetyATopamidAnIm // 89 // yathaitanmama duHkhamapaiti tathA nAtha ! kuru kimapi tvam / na hi nAma mahApuruSA duHkhiteSu bhavanti niSkaruNAH // Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ supAsanAha-carizrammiitthaMtare saMyaM ciya so jakkho gaDayaDaM pkuvvNto| patto nivassa pAse viuciuM rUvamaibhImaM / / 12 / / bhaNai niyaporiseNaM manasi bhuvarNapi taNasamaM mUDha ! / mA pabhaNatu no kahiyaM taM mArissAmi ahamihi / tA sarasu iTTadevaM sevaM vA majjha taM pavajje / iya bhaNi uggAmai muggara megaM nivassuvari // 94 // bhaNai ya muMcasu nayaraM sajjo vA porisaMvalaMbesu / aha niyasirakamaleNaM pUyasu maha pAyakamalaM vA // 95 // iya souM savisesa sajjhAyaMto sa ciTTaI jAva / tA tatya kavaDijakkho naravairakkhAkae patto // 96 / / bahusurakayaMgarakkho kamaladalakkho raNammi niru dakkho / taM dadrUNaM naTTho bhayabhIo sovi purajakkho to rAyA sAmaiyaM pArai vihiNA karittu saMbhAsa / kavaDijakkheNa samaya bhaNai imaM tumhabhayanheM // 98 // hakkArAvasu jakkhaM paDivohissAmi taM ahaM jeNa / uccAsiyapuraloo vasaI dukkheNa annattha // 99 / / to takkhaNeNa so tattha ANio tassa suravisesehiM / paNamittu mahArAyaM kayaDDijakkha ca nivabhimuhaM bhaNai aho taM puriso dhIrattaM tujjha ceva dharaNIe / majjhuvasaggehi jo pavaNehiM girivva no khuhio // 101 kiJca / sutthAvatthAe jaNo niyakajjasaho havei smbovi| so viralovisamadasAi jo puNo sattamAruhai // 102 tA tuTTho naravara ! pasiUNaM bhaNasu kipi taM kajaM / to bhaNai kavaDijakkho ajjavi taM pucchase eyaM niyanANeNa sayamavi paribhAvasu jaM imassa maNaiDeM / to takkhaNeNa jakkho uvaogaM devi bhaNai imaM // tujjha pasAeNaM so puraloo lahau appaNo riddhi / taM sAmiyaM viheu kavaDDijakkhassa sAhijjA / / tato rAjA paricintayati vibhISikA kApyutthitaiSA / akSatanidhiM vidhinA samutkhanataH kimu kariSyati ? // 91 atrAntare svayameva sa yakSI gaDagaDaM prakurvan / prApto nRpasya pArzve vikRtya rUpamatibhImam // 12 // bhaNati nijapauruSeNa manyase bhuvanamapi tRNasamaM mUDha ! / mA prabhaNa no kathitaM tvAM mArayiSyAmyaha madhunA // 93 tasmAtsmare STadeva sevAM vA mama tvaM prapadyasva / iti bhaNitvotthApayati mudgaramekaM nRpasyopari // 14 // bhaNati ca muJca nagaraM sadyo vA pauruSamavalambasva / atha nijaziraHkamalena pUjaya mama pAdakamalaM vA // 15 // iti zrutvA savizeSa svAdhyAyansa tiSThati yAvat / tAvattatra kapardiyakSo narapatirakSAkRte prAptaH // 96 / / bahusurakRtAGgarakSaH kamaladalAkSo raNe nizcitaM dakSaH / taM dRSTvA naSTo bhayabhItaH so'pi purayakSaH // 97 // tato rAjA sAmAyikaM pArayati vidhinA kRtvA saMbhASam / kapardiyakSeNa sama bhaNatImaM yuSmadbhayanaSTam / / 98 // hakkAraya yakSa pratibodhayiSyAmi tamahaM yena / udvasitapuraloko vasati duHkhenAnyatra // 9.9 / / tatastatkSaNena sa tatrAnItastasya suravizegaiH / praNamya mahArAja kapardiyakSaM ca nRpAbhimukham // 10 // bhaNatyaho tvaM puruSo dhIratvaM tavaiva dharaNyAm / mamopasagaiyaH pavanairgiririva no kSubhitaH // 101 // susthAvasthAyAM jano nijakAryasaho bhavati sarvo'pi / sa viralo viSamadazAyAM yaH punaH sattvamArohati // 102 tasmAttuSTo'haM naravara ! prasadya bhaNa kimapi tvaM kAryam / tato bhaNati kapardiyakSo'dyApi tvaM pRcchasyetat // nijajJAnena svayamapi paribhAvaya yadasya manaiSTam / tatastatkSaNena yakSa upayogaM dattvA bhaNatIdam // 104 // Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ naagdttkhaa| 543 to sayo suraloo nirUvio tappurassa loyANa / AhavaNathaM tegavi samANio so imaM bhaNio // niyaniyagihasAmittaM kuNaha jaNA ! nivapae nameUNa / eso tumhANa pahU tevi hu taha ceva kuvvaMti / / to bhaNai nipaM jakkho eyappurasAmieNa taM vihiyaM / maha kipi jaM na kahiMu pArijjai to niko bhaNai // pAeNa niravarAhe jaNampi na hu kovi maMgulaM kuNai / muttUNaM khudajaNaM apANuyaM maccharAinnaM // 109 / / kizca / garuyAvarAhiNaMpi hu aNukaMpaMtIha je mahAsattA / jamhA je karuNaparA tehiM ciya bhUsiyA dharaNI // 110 // tA khamasu purajaNammI puranAhassAvi, to bhaNai jakkho / so pAvio mae cciya paraloyaM to bhaNai rAyA // tattaNaya ANe Thavesu rajammi, teNa taM vihiyaM / to rAyA se sikkha tANa samakkha imaM dei // 112 // nayavaMte jo pAlai duDhe niggahai nIibaddharaI / dINANAhaM samaNa posai taha sayaNavaggaM ca // 113 // so hoi niyo loe jahatthanAmo narANa paalgo| niyapoTTabharaNatuTTho na hoi neva ya pamAIvi // 114 // kiM tANa jIvieNaM kiMvA lacchIe kiMva rajjeNa / picchatANavi jANaM nivANa duhio jaNo hoi ? // iya navanivamaNusAsiya purajakkha bhaNai naravaI evaM / jiNadhamma paDivajjasu to jakkho bhaNai taM kahasu // niyajIyanivisesA savvevi visesao duhiyasattA / savveNaghi daTTavvA vivegiNA puNa viseseNa // devaM dhamma tattaM savittharaM se kahei to rAyA / paDivajjivi so savvaM rAyAbhimuhaM imaM bhaNai // 118 // bhUsiyapuhaitalANaM mahANubhAvANa daMsaNaMpi suhaM / saMsaggI saMbhAso ya sahayaro punnapurimANa // 119 // taMva prasAdena sa puraloko labhatAmAtmana Rddhim / tvAM svAminaM vidhAya kapardiyakSasya sAhAyyAt // 105 // tataH sarvaH suraloko nirUpitastatpurasya lokAnAm / AhvAnArthaM tenApi samAnItaH sa idaM bhaNitaH // 106 // nijanijagRhasvAmitvaM kuruta janAH ! nRpapAdAn natvA / eSa yuSmAkaM prabhuste'pi hi tathaiva kurvanti // 107 // tato bhaNati nRpaM yakSa etatpurasvAminA tad vihitam / mama kimapi yanna kathayituM pAryate tato nRpo bhaNati // prAyeNa niraparAdhe jane na khalu ko'pyaniSTaM karoti / muktvA kSudra janamajJAyakaM matsarAkIrNam // 109 / / gurvaparAdhamapi hyanukampanta iha ye mahAsattvAH / yasmAye karuNAparAstaireva bhUSitA dharaNI // 110 // tasmAtkSamasva purajanaM puranAthamapi, tato bhaNati yakSaH / sa prApito mayaiva paralokaM tato bhaNati rAjA // 111 // tattanayamAnIya sthApaya rAjye, tena tadvihi tam / tato rAjA tasmai zikSAM teSAM samakSamimAM dadAti // 112 // nayavato yaH pAlayati duSTAn nigRhNAti nItibaddharatiH / dInAnAthaM zramaNaM poSayati tathA svajanavarga ca // sa bhavati nRpo loke yathArthanAmA narANAM pAlanataH / nijodarabharaNatuSTo na bhavati naiva ca pramAdyapi // 114 // kiM teSAM jIvitena kiMvA lakSmyA kiMvA rAjyena / pazyatAmapi yeSAM nRpANAM duHkhito jano bhavati? // 115 // iti navanRpamanuzAsya purayakSa bhaNati narapatirevam / jinadharma pratipadyasva tato yakSo maNati taM kathaya // 116 // nijajIvanirvizeSAH sarve'pi vizeSato duHkhitasattvAH / sarveNApi draSTavyA vivakinA punarvizeSeNa // 117 // devaM dharma tattvaM savistaraM tasya kathayati tato rAjA / pratipadya sa sarva rAjAbhimukhamidaM bhaNati // 118 // Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ supAsanAha-cariammiaha purasutthaM kAuM kavaDDijakkhAiyaM visajjeuM / rAyA purao calio tA purajavakheNa iya bhaNio // jassovari taM calio nivassa so saMpayaM tuha samIve / sayamiha baddho. ehI tA taM mA vaca tassuvari / / taM ca taheva ya jAyaM sevaM mannAviUNa so mukko / aha niyanayarAbhimuhaM calio rAyAvi patto ya // vegavaIe puttaM niyaraje ThAviUNa samayammi / paMcattaM saMpatto taiyabhave sijjhihI ettha / / 123 // iya sAmaie bhAvA ihaiMpi hu nAgadattanaranAho / jAo sapADihero tA karaNIyaM imamavassaM // 124 // sAmAiyagayacitto sevijai devadANavehipi / porANayabahukammaM khavei theveNa kAleNa // 125 / / // iti sAmAyikadRSTAnte nAgadattanRpakathAnakaM samAptam // bhUSitapRthivItalAnAM mahAnubhAvAnAM darzanamapi zubham / saMsargaH saMbhASazca zubhataraH puNyapuruSANAm // 119 // atha purasausthyaM kRtvA kapardiyakSAdikaM visRjya / rAjA puratazcalitastAvatpurayakSeNeti bhaNitaH // 120 // yasyopari tvaM calito nRpasya sa sAMprataM tava samIpe / svayamiha baddha epyati tasmAtvaM mA vana tasyopari // tacca tathaiva ca jAtaM sevAM mAnayitvA sa muktaH / atha nijanagarAbhimukhaM calito rAjApi prAptazca / / 122 // vegavatyAH putraM nijarAjye sthApayitvA samaye / paJcatva saMprAptastRtIyabhave setsyatyatra ||123 // iti sAmAyike bhAvAdihApi hi nAgadattanaranAthaH / jAtaH saprAtihAryastasmAtkaraNIyamidamavazyam // 124 // sAmAyikagatacittaH sevyate devadAnavairapi / purANabahukarma kSapayati stokena kAlena // 12 // Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmAiyaM gaheuM duSpaNihANaM karei jo maNasA / so mANuvva pamatto niraMbhae attaNo sugaI // 1 // tathAhi;jassAvaloaNakae manne sakkeNa loyaNasahassaM / vihiyaM tamathi nayara rayaNapuraM nAma vikvAya // 2 // tatthavi ya dhaNagariho siTThI nAmeNa gaMgadattotti / bhajjA guNamainAmA putto mANotti tANatthi // 3 // kiMcivi kalAsu kusalo viyarai sicchAe kANaNAIsu / dullaliyamittasahio ahannayA jiNahare ptto| picchai pabhUyaloyaM bhattIe mUrisaMnihANammi / nisaNaMtaM gihidhammaM sammattAI payatteNa // 5 // tA sovi dei kannaM gurUNa vayaMNe taDiTio saMto / to keNavi saDDheNaM paJcabhinAUNa so bhaNio // uvavisasu ittha bhaNiUNa sAhiyaM sAhunAhapAyANa / jaha gaMgadattataNao eso mANoti vaMdei / / 7 / / to savisesaM sUrI sAhai akkhevaNiM kahaM tassa / bhadagamAvattAo suNei so avahio houM // 8 // agAhAro nAmeNa atthi gAmo dhaNeNa paDipunno / nippunnagAbhihANo ego kulaputtao tattha // 9 // vasai vavasAyasahio navaraM jaM kiMpi kuNai vavasAyaM / tattha aNatthaM pAvai viDhavei na kavaDDiyaM kahavi / / to annayA ya bhaNio keNavi sayaNeNa pAuse paDhame / majjha balade gahiuM halamegaM kuNasu kiMtu tae // 11 // saMjhAsamae patte majjha baladA purohaDassaMto / maha diTThIe daMsivi ThAeyavvA paidiNaMpi // 12 // teNavi taM paDivannaM paidiyahaM kheDiUNa khittammi / taggoNe taha kuNaI aha vAvai so tahiM paDhame // 13 // mugacAvalayAidhanna kattariya kattarehiM jAyaMpi / taM tatthavi to tusaliM vAvai so kiNivi varavIyaM // 14 // ---- - sAmAyika gRhItvA duSpraNidhAnaM karoti yo manasA / sa mAna iva pramatto niruNaddhyAtmanaH sugatim // 1 // yasyAvalokanakRte manye zakreNa locanasahasram / vihitaM tadasti nagaraM ratnapuraM nAma vikhyAtam // 2 // tatrApi ca dhanagariSThaH zreSThI nAmnA gaGgadatta iti / bhAryA guNamatInAmA putro mAna iti tayorasti // 3 // kizcidapi kalAsu kuzalo vicarati svecchayA kAnanAdiSu / durlalitamittrasahito'thAnyadA jinagRhe prAptaH // pazyAti prabhUtalokaM bhaktyA sUrisaMnidhAne / zRNvantaM gRhidharma samyaktvAdi prayatnena // 5 // tataH so'pi dadAti karNa gurUNAM vacane taTIsthitaH san / tataH kenApi zrAddhena pratyabhijJAya sa bhaNitaH // 6 // upavizAtra bhaNitvA kAthataM sAdhunAthapAdAnAm / yathA gaGgadattatanaya eSa mAna iti vandate // 7 // tataH savizeSaM sUriH kathayatyAkSepaNI kathAM tasya / bhadrakabhAvatvAcchRNoti so'vahito bhUtvA // 8 // agrAdhAro nAmnA'sti grAmo dhanena paripUrNaH / niSpuNyakAbhidhAna ekaH kulaputrakastatra // 9 // vasati vyavasAyasahitaH kevalaM yaM kamapi karoti vyavasAyam / tatrAnarthaM prApnotyarjayati na kapardikA kathamapi // tato'nyadA ca bhANataH kenApi svajanena prAvRSi prathamAyAm / mama balIvauM gRhItvA halamekaM kuru kintu tvayA // sandhyAsamaye prApte mama balIvadauM vATakasyAntaH / mama dRSTayA darzayitvA sthApayitavyau pratidinamapi // 12 // tenApi tatpratipannaM pratidivasaM kRSTrA kSetre / tadgAvau tathA karotyatha vapati sa tatra prathamam // 13 // mudgataNDulAdidhAnyaM kRtaM kartaretimapi / tat tatrApi tato dhAnyaM vapati sa krItvA varabIjam // 14 // Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ supAsanAha-cariammi-- bhajjAsahIe gahiu kiMcivi kaDa yAi aDDaveUNa / tavaNiM kuNai sabhajjo to se khittammi tiDDIhiM / utthAriyA juArI puNovi so kheDae taya khittaM / saMjhAsamae goNA tassa niyaMtassa pakkhivai // 16 // tavvADayammi, aha annayA ya diTThIe daMsiuM tassa / mukkA goNA bAhiM teNa na nAyA kahipi gayA // to tassa gihe patto pucchai nippunnayaM kahi goNA ? / so bhaNai tujjha gehe khittA vADammi saMjhAeM // 18 // taI diTThIe diTThA, divA so bhaNaiNavahieNa mae / kiMtu tae no bhaNiyaM goNehi samaM bhalijAsu' // 19 // tA me appasu goNe nippunno bhaNai appiA ceva / iya jAe saMvAe caliyA te dovi vivayaMtA // 20 // nayarammi sacivapAse kalahaMtA jati jAva te magge / ego turayArUDho puriso turayassa puTThIe // 21 // dhAvaMto saMjAo samuho nippunnagassa to teNa / bhaNio so jaha eyaM AsaM vAlesu bho pahiya ! // 22 // teNavi niyaDaMgAe haNio so vAliMu tao jhatti / mammAhao mao so paDio sahasatti dharaNiyale / / pabhaNei AsavAro tumae ki mArio imo Aso ? / so bhaNai tujjha vayaNeNa vAlio mArio na unn-|| sovi hu laggo puDiM jhagaDayabuddhIe jAi tehi samaM / to nagaraparisarammi jAyA rayaNI tao tattha // 25 // suttA vaDassa uri savve te sAvayANa bhybhiiyaa| pacchAgayaM ca kiMcivi suttaM naDapeDayaM hiTThA // 26 // nippunnago viciMtai ahaha ahaM kaha imANa chuTTissaM / jIvaMto, tA ubbaMdhiUNa maraNaM saremitti // 27 // iya ciMtANaMtarao niyauttarieNa pAsayaM kAuM / baDasAhAe appA mukko ullaMbiuM teNa // 28 // . jarajinaM uttariyaM taDatti tuTaM tao ahe pddio| peDAvaiNo bhanjAe uvari hiTammi suttAe / / 29 / / bhAryAsakhyA gRhItvA kiJcidapi kaNizAdyayitvA / uJcha karoti sabhAryastatastasya kSetre zarabhaiH // 15 // AkrAntaM dhAnyaM punarapi sa kRSati tat kSetram / sandhyAsamaye gAvau tasya pazyataH prakSipati // 16 // tadvATake, athAnyadA ca dRSTayA darzayitvA tasya / muktau gAvau bahistena na jJAtau kutrApi gatau // 17 // tatastasya gRhe prAptaH pazyati niSpuNyakaM kutra gAvau ? / sa bhaNati tava gehe kSiptau vATake sandhyAyAm // 18 // tvayA dRSTayA dRSTau, dRSTau sa bhaNatyanavahitena mayA / kintu tvayA no bhaNitaM gobhyAM samaM 'bhAlayasva' // 19 // tasmAnme'paya gAvau niSpuNyo bhaNayarpitAveva / iti jAte saMvAde calitau tau dvAvapi vivadamAnau // 20 // nagare sacivapArzve kalahAyamAnau yAto yAvattau mArge / ekasturagArUDhaH puruSasturagasya pRSThe // 21 // dhAvan saMjAtaH saMmukhI niSpuNyasya tatastena / bhaNitaH sa yathaitamazvaM vAlaya bhoH pathika ! // 22 // tenApi nijayaSTayA hataH sa vAlayituM tato jhaTiti / marmAhato mRtaH sa patitaH sahaseti dharaNItale // 23 // prabhaNatyazvavArastvayA kiM mArito'yamazvaH ? / sa bhaNati tava vacanena vAlito mArito na punaH // 24 // so'pi lagnaH pRSThe vidrAvaNabuddhayA yAti tAbhyAM samam / tato nagaraparisare jAtA rajanistatastatra // 25 // suptA vaTasyopari sarve te zvApadebhyo bhayabhItAH / pazcAdAgataM ca kiJcidapi suptaM naTapeTakamadhaH // 26 // nippuNyako vicintayatyahaha ahaM kathamAbhyAM chuTiSyAmi / jIvan , tasmAdudvadhya maraNaM sarAmIti // 27 // iti cintAnantaraM nijottarIyeNa pAzaM kRtvA / vaTazAkhAyAmAtmA mukta ullambituM tena // 28 // Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maannkhaa| to tabbhArakkaMtA mayA naDI tassa puNa na romapi / muriyaM, to tabbhattA roraM pai jaMpae evaM // 30 // re duTTa ! majjha bhajjA kahaM tae mAriyA mahApAva ! / so bhaNai na tuha bhajjAmaraNatthaM evamAyariyaM // 31 // kiMtu imANa bhaeNaM evaM vihiyaM jao ime dovi / maha jhagaDeNaM laggA goNaturaMgANa kajjeNa // 32 // taio tumaMpi hukkasu paccUse sacivasaMnihANammi / jaM bhaNihI so tamahaM tujjhavi uciyaM karissAmi // to patte paccUse karaNaniviTThassa maMtiNo kahio / savvovi ya vuttaMto savvehivi, bhaNai to maMtI // bho goNainna ! kiM te diTThA goNA imeNa muccaMtA ? / so bhaNai sacitra ! diTThA paraM na vuttaM imaM vayaNaM // jaha tuha ime baladA picchasu tA jAmi niyagihe ahaaM / jeNa vavatthA esA paDhamaM ciya piyA Asi / / tatto turayAhibaI puTTo saciveNa kiM tae bhaNiyaM / vAlesu imaM turagaM, so bhaNai evameyaMti // 37 // nippunnagovi puTTho ki re ullaMbio tae appA ? / so jaMpai eyANaM bhaeNa evaM mae vihiyaM // 38 // taha dANI dAyavvA bIya bhattaM ca kirANiyaM jesi / tANa bhaeNavi jamhA na bIyamittaMpi me valiyaM / / kiMpuNa maraNaMpi na me saMjAyaM maMdabhaggabhAgissa / iya appaM soyaMtassa tassa uiyaM suhaM kammaM // 40 // tatto taduvari karuNA jAyA maMtissa, pabhaNae evaM / goNavaI niyanayaNe appiya giNhesu taM goNe // turayAhibaI bhaNio niyajIhaM appiUNa eyassa / giNhasu imAu turagaM pabhaNai peDAvaIpi tahA // 42 / / taM avalaMbasu appaM uccatarAe vAssa sAhAe / esa aho sovissai paDesu taM uvarimeyassa // 43 // jarAjIrNamuttarIyaM taDaditi truTitaM tato'dhaH patitaH / peTakapaterbhA yA uparyadhaH suptAyAH // 29 // tatastadbhArAkAntA mRtA naTI tasya punane romApi / sphuTitaM, tatastadbhattA roraM prati jalpatyevam // 30 // re duSTa'! mama bhAryA kathaM tvayA mAritA mahApApa ! / sa bhaNati na tava bhAryAmaraNArthamevamAcaritam // 31 // kintvanayorbhayenaivaM vihitaM yata imau dvAvapi / mama vidrAvaNe lagnau goturaGgayoH kAryeNa // 32 // tRtIyastvamapi Dhaukasva pratyUSe sacivasanidhAne / yad bhaNiSyati sa tadahaM tavApyucitaM kariSyAmi // 33 // . tataH prApte pratyUSe karaNaniviSTasya mantriNaH kathitaH / sarvo'pi ca vRttAntaH sarvairapi, bhaNati tato mantrI // bho goman ! kiM tvayA dRSTau gAvAvanena mucyamAnau ? / sa bhaNati saciva ! dRSTau paraM noktamidaM vacanam // yathA tavemau balIvardI pazya tAvad yAmi nijagRhe'ham / yena vyavasthaiSA prathamameva jalpitA''sIt // 36 // tatasturagAdhipatiH pRSTaH sacivena kiM tvayA bhANitam / vAlayemaM turagaM, sa bhaNatyevametaditi // 37 // niSpuNyakaH pRSTaH kiM re ullambitastvayA''tmA ? / sa jalpatyetayorbhayenaivaM mayA vihitam // 38 // tathA karo dAtavyo dvitIyaM bhaktaM ca kilAnItaM yeSAm / teSAM bhayenApi yasmAd na bIjamAtramapi me valitam // kintu maraNamapi na me sajAtaM mandabhAgyabhAginaH / ityAtmAnaM zocatastasyoditaM zubhaM karma // 40 // tatastadupari karuNA jAtA mantriNaH , prabhaNatyevam / gopati nijanayane apayitvA gRhANa tvaM gAvau // 41 // turagAdhipatirbhANato nijajihvAmarpayitvaitasmai / gRhANAsmAt turaMga prabhaNati peTakapatimapi tathA // 42 // tvamavalambayAtmAnamuccatarAyAM vaTasya zAkhAyAm / eSo'dhaH svapsyati pata tvamuparyetasya // 43 // Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ supAsanAha-cariampiciMtaMti goNaturayAhivAvi iha nayaNajIhasattAe / huMtIe annevi hu hohiMtI goNaturayAI // 44 // peDAvaIvi ciMtai bhajAvi mayA mamapi mArei / jinnavasaNassa pAso tuTTo eyassa, no majjha // 45 // so tuhihI jao me baliya vatthaM, kahaMpi tu vi| nivaDaMtassavi pANA neya mae tassa gamihaMti // 46 // iya ciMtiUNa mukko savvehivi duggao gao gehe / saciveNa tassa mukkA dANI tavaNIvi ya viinnA / iya suNiuM so mANo paidivasa ei sUrivakkhANe / aiakkhitto akkhevaNIe muttUNa vAvAraM // 48 // tajjogayaM muNe sUrI sAhai gihatyajaNauciyaM / sammattAIbArasavihaMpi dhammaM savittharao // 49 // teNavi so paDikano piuNA samagaMpi paidiNaM tatto / vaMdaMti devaguruNo, sAmaiyaM puNa viseseNa // 50 // giNhaMti ubhayakAlaM, haTTe kvaharai mANao ceva / paricattabAlalIlo dhammapabhAveNa so jAo // 51 // vavaharai tassa haTTe payAiloo srayAvi pAeNa / laddhammi bhattae te tassa payacchaMti taM davvaM // 52 // iya vaccaMte kAle keNavi bhattammi laddhae saMte / no mANayassa dinnaM kiMciti maggaMtayassAvi // 53 // anneNa puNo addha anneNaddhassa addhayaM dinnaM / tA jAva dasa sahassA jAyA cheyAmma mANassa // 54 // asamAhANaM jAyaM tahavi hu sAmAiyaM na millei / gahiyammivi sAmaie maNammi mANo viciMtei / / 55 / eeNaM duTeNaM payAibaggeNa majjha bahudavvaM / gamiaM saMpaibhatte, bhavissabhattammi puNa ahayaM // 56 // dAUNa kiMpi vaigaraNiyANa eyANa savyamavi bhattaM / uvaripi hu gihissaM to me savvaMpi taM davvaM // hohI, viyArarahiyaM to tehiM samaM kameNa vavahAraM / saMvariya karissamahaM gahaNANaM upari vavahAraM // 58 / / cintayato goturagAdhipAvapIha nayanajihvAsattAyAm / bhavantyAmanye'pi hi bhaviSyanti goturagAdayaH // 44 // peTakapatirapi cintayati bhAryApi mRtA mAmapi mArayati / jIrNavasanasya pAzastruTita etasya, no mama // 45 // sa truTiSyati yato me pInaM vastraM, kathamapi troTayitvA / nipatatA'pi prANA naiva mayA tasya gamiSyante / / iti cintayitvA muktaH sarvairapi durgato gato gehe / sacivena tasya muktaH kara uJcho'pi ca vitIrNaH // iti zrutvA sa mAnaH pratidivasameti sUrivyAkhyAne / atyAkSipta AkSepaNyA muktvA vyApAram // 48 // tadyogyatAM jJAtvA sUriH kathayati gRhasthajanocitam / samyaktvAdidvAdazavidhamapi dharma savistaram // 49 // tenApi sa pratipannaH pitrA samamapi pratidinaM tataH / vandete devagurUn, sAmayikaM punarvizeSeNa // 50 // gRhNIta ubhayakAlaM, haTTe vyavaharati mAna eva / parityaktabAlalIlo dharmaprabhAveNa sa jAtaH // 51 // vyavaharati tasya haTTe prajAdilokaH sadApi prAyeNa / labdhe bhakte te tasya prayacchanti tad RSyam // 52 // iti vrajati kAle kenApi bhakte labdhe sati / no mAnatya dattaM kiJcidapi mArgayato'pi // 13 // anyena punarardhamanyenArdhasyA dattam / tAvad yAvad daza sahasrANi jAtAni cchede mAnasya // 14 // asamAdhAnaM jAtaM tathApi hi sAmAyikaM na muJcati / gRhIte'pi sAmayike manasi mAno vicintayati // 55 // etena duSTena prajAdivargeNa mama bahudravyam / gamitaM saMpratibhakte, bhaviSyadbhakte punaraham // 16 // dattvA kimapi vaikaraNikebhya eteSAM sarvamapi bhaktam / uparyapi hi grahISye tato ge sarvamapi tad dravyam // Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maannkhaa| 546 ia nicalammi jhANe vaTuMto mUriNAvi so naao|naannenn tao bhaNio bho bho vajasu avajjhANaM / / jo| gahiUNaM sAmaiyaM gihaciMtaM jo ya ciMtae saDDho / aTTavasahovagao niratthaya tassa sAmaiyaM // 6 // iya souM so jaMpai bhayavaM ! attheNa hoi dhammovi / vavahAreNa sa tuTTo tA ciMtA maha na phiTTe // 6 // to bhaNai muNivarido mA evaM bhaNasu desu bhAveNa / micchAdukkaDamahuNA sovi na se uttaraM dei // 62 // navaramabhiggahajuttaM sAmaiyaM kuNai niyagiha Thiovi / maNasA avasaTTo tatthavi ajjiNai bahukammaM // aha annayA ya sAmAiyaTio kasiNaca udasIe gihe| khudAmarIe chalio to so marigaM bhave bhmio|| seTThIvi gaMgadatto pAleuM nikalaMkagihidhammaM / IsANe uvavanno taiyabhave sijjhihI tattha // 65 // ___ // iti sAmAyikaprathamAticAravipAke mAnasya dRSTAntaH // bhaviSyati, vicArarahitaM tatastaiH samaM krameNa vyavahAram / saMvRtya kariSye'haM bandhakAnAmupari vyavahAram // iti nizcale dhyAne vartamAnaH sUriNApi sa jJAtaH / jJAnena tato bhaNito bho bho varjayApadhyAnam // 19 // yataH / gRhItvA sAmAyikaM gRhacintAM yazca cintayati zrAddhaH / ArtavazArtApagato nirarthakaM tasya sAmAyikam / / iti zrutvA sa jalpati bhagavan ! arthena bhavati dharmo'pi / vyavahAreNa sa truTitastasmAccintA mama na bhrazyati // tato bhaNati munivarendro maivaM bhaNa dehi bhAvena | mithyAduSkRtamadhunA so'pi na tasyottaraM dadAti // 62 // kevalamabhigrahayuktaM sAmAyikaM karoti nijagRha sthito'pi / manasAtavazAtastatrApyajayati bahukarma // 63 // athAnyadA ca sAmAyikasthitaH kRSNacaturdazyAM gRhe / kSudrAmaryAzchalitastataH sa mRtvA bhave bhrAntaH // 64 // zreSThyapi gaGgadattaH pAlayitvA niSkalaGkagRhidharmam / IzAna upapannastRtIyabhave setsyati tatra // 65 // aamaasum-BANGALRasisa Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asamaMjasAI jaMpai gahiuM sAmAiyaMpi jo saDDho / visaDhocca kugaipatto soM soyai appaNo khaliyaM // 1 // tathAhi; - acchariyANa kulaM piva lacchIe nivAsavAsabhavarNava / vijjANa nihANaM pitra nayaraM iha asthi sAkeyaM // tammi mi mahurabhAsI AsI siTThI visijaNajiho / Asagharo nAmeNa bhajjA tassatthi vasuhArA // aTTamayaThANathaDho ahamma saDDho sayAvi aviyaDDho / tANatthi suA visaDho mitto tassava vaNI sido || dhammamma do aso, visaDho kuMDhocca loyasaMtAvI / viyaraMti dovi samarga vaNijjakajjeNa detesu ||5|| aha annayA bharhi tehiM paMthamma pahaparibhadvaM / didvaM muNINa jayale uvi sAhichAyAe ||6|| afri aur ao ee jANaMti savvamavi nisaDha ! / pucchijaMtu ime tA lAbhAlAbhAiyaM kipi // i buddhIe tao te pattA sAhUNa pAyapAsammi / namiUNa sAhujuyalaM ubaviTThA uciyANAmi ||8|| jidveNa sAhuNA te puTThA maggaM purassa kassAvi / hasiUNa parUpparao magaM sAhati tassa ||9|| puTTA muNiNAvi tao ki bho tumbherhi hasiyamannonaM ? / niyabhipAo kahio visaDheNa muNissa jaha amhe || pucchi lAbhAI tumhe mapi je na yANeha / takkahaNaM tA dUre amhehi viNicchiyaM tumha // 11 // to bhagai muNI sa eyaM jaM japiyaM paraM kiMtu / davvapahammi bhullA lahaMti maggaM jaha taya || 12 || bhAva bhaTTA kaTTeNa uviMti taM puNo kahavi / jaha tumhe pabbhaTThA pariyaDaha ayANuyA dhaNiyaM // to bhaNiyaM visaNaM ekkaM ciya bujjhimo vayaM maggaM / gAmAgarAiyANaM na uNo maggaMtaraM annaM || 14 || asamaJjasAni jalpati gRhItvA sAmAyikamapi yaH zrAddhaH / visaTa iva kugatiprAptaH sa zocatyAtmanaH skhalitam // AzcaryANAM kulamiva lakSmyA nivAsavAsabhavanamiva / vidyAnAM nidhAnamiva nagaramihAsti sAketam // 2 // tasminmRdumadhurabhASyAsIcchreSThI viziSTajanajyeSThaH / AzAdharo nAmdA bhAryA tasyAsti vasudhArA // 3 // aSTamadasthAnastabdho'dharmazraddhaH sadApyavidagdhaH / tayorasti suto viso mittraM tasyApi vaNig niSaDhaH || 4 || dharme dRDho'zaThaH, visataH kuNTha iva lokasaMtApI / vicarato dvAvapi samaM vANijyakAryeNa dezeSu ||5|| athAnyadA bhramadbhyAM tAbhyAM pArtha pathiparibhraSTam / dRSTaM munyoryugalamupaviSTaM zAkhicchAyAyAm ||6|| bhaNitaM vikhaDhena tata etau jAnItaH sarvamapi nisaTa ! | pRcchayetAmimau tasmAllAbhAlAbhAdikaM kimapi ||7|| iti buddhyA tatastau prAptau sAdhvoH pAdapArzve / natvA sAdhuyugalamupaviSTAvacitasthAne // 8 // jyeSThena sAdhunA tau pRSTau mArga purasya kasyApi / hasitvA parasparato mArga kathayatastasya tataH // 9 // pRSTau muninApi tataH kiM bho yuvAbhyAM hasitamanyonyam ? / nijAbhiprAyaH kathito visaDhena muneryathAvAm || prakSyAvo lAbhAdi yuSmAn mArgamapi ye na jAnItha / tatkathanaM tasmAd dUra - AvAbhyAM vinizcitaM yuSmAkam // tato bhaNati muniH satyametad yajjalpitaM paraM kintu | dravyapathe bhraSTA labhante mArgaM yathA tathaiva // 12 // bhAvapathe tu bhraSTAH kaSTenopayanti taM punaH kathamapi / yathA yuvAM prabhraSTau paryaTatho'jJAyakau bADham ||13|| tato bhaNitaM vimanekameva budhyAvaha AvAM mArgam / grAmAkarAdikAnAM na punarmArgAntaramanyat // 14 // Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ visaDhakahA / 551 1 to bhai muNI gAmAyaNa paDhamo ya davvamaggotti / nANAiyANa vIo vinneo bhAvamaggoti ||15|| jIvAiyA patthA jANijjaMtIha jeNa taM nANaM / taM puNa paMcapayAraM mainANAI muNeyavvaM // 16 // sampattaM puNa vRttaM jIvAipayatya satyasaddahaNaM / devA arihaMtA ciya guruNo ya susAhuNo ceva ||17|| taM puNativihaM khAiga khAovasamaM ca uvasamasamutthaM / ahavA kAragaroyagadIvagabheNa taM tivihaM // 18 // cAritapi yadiTThe paMcavihaM samaiyAieNa / iya kiMci vitthareNa kahio bho bhAvamaggovi // 19 // jaha tumhehiM kahio paMjalao amha davvamaggotti / taha tumhANaM kahio amhehivi bhAvamaggoti // 20 // tumhakahiyammi magge gacchassaM vaTTamANajogeNa / amhakahiyammi magge tumhevi payaTTaha jaicchA ||21|| viDhe ta bhaNiyaM kaheha deseNa bhAvamaggapi / paDipunnabhAvamagge gaMtumasattA jao nAha ! ||22|| sammattassa sarUvaM dhUlayapANAivAyavirayAI / bArasavihagihidhammaM kahei sAhU savivaraMpi // 23 // tehi taM pavinnaM sammaM avahAriDaM viseseNaM / aha muNiNo saMcaliyA takka hiyapaNa, tevi tao ||24|| nami abhiruiyapure pattA tatthavi ya thevadiyahehiM / pattamaNicchiyalAbhA caliyA to niyapuraM pattA ||25|| kuti jahAkahiyaM sammaM sammattayAigihidhammaM / sAmAie viseseNa tANaM jatto imaM suNiuM // 26 // sAmAiyammi ukae samaNo iva sAvao havai jamhA / eeNa kAraNeNa bahuso sAmAiyaM kujjA // 27 // sAmAiyadviyANaM jaha jaha ullasai suddhapariNAmo / taha taha aNeyabhavasaMciyANi kammANi niddalai ||28|iya sAmaiyarayANaM tANaM vaccati vAsarA bahuyA / kiMtu visaDho pamAI rAyakahAIvi bhAse ||29|| tato bhaNati munirgrAmAdikAnAM prathamazca dravyamArga iti / jJAnAdikAnAM dvitIyo vijJeyo bhAvamArga iti // 15 // jIvAdikAH padArthA jJAyanta iha yena tajjJAnam / tat punaH paJcaprakAraM matijJAnAdi jJAtavyam // 16 // samyaktvaM punaruktaM jIvAdipadArthasArtha zraddhAnam / devA arhanta eva guravazca susAdhava eva // 17 // tat punastrividhaM kSAyikaM kSAyopazamikaM copazamasamuttham / athavA kArakarocakadIpakabhedena tat trividham // cAritramapi ca diSTaM paJcavidhaM sAmAyikAdibhedena / iti kiJcidvistareNa kathito bho bhAvamArgo'pi // 19 // yathA yuvAbhyAM kathitaH prAJjalo'smAkaM dravyamArga iti / tathA yuvayoH kathito'smAbhirapi bhAvamArga iti // 20 // yuSmatkathite mArge gamiSyAvo vartamAnayogena / asmatkathite mArge yuvAmapi prayatetAM yadIcchA // 21 // visaDhena tato bhaNitaM kathayata dezena bhAvamArgamapi / paripUrNa bhAvamArge gantumazaktau yato nAtha ! // 22 // samyaktvasya svarUpaM sthUlaprANAtipAtaviratAdim / dvAdazavidhagRhidharme kathayati sAdhuH savivaramapi // 23 // tAbhyAmapi sa pratipannaH samyagavadhArya vizeSeNa / atha munI saMcalitau tatkathitapathena, tAvapi tataH // 24 // natvA'bhirucitapuraM prAptau tatrApi ca stokadivasaiH / prAptamanaIpsitalAbhau calitau tato nijapuraM prAptau // kuruto yathAkathitaM samyak samyaktvAdigRhidharmam / sAmAyike vizeSeNa tayoryatna idaM zrutvA // 26 // sAmAyiketu kRte zramaNa iva zrAvako bhavati yasmAt / etena kAraNena bahuzaH sAmAyikaM kuryAt // 27 // sAmAyikasthitAnAM yathA yathollasati zuddhapariNAmaH / tathA tathAnekabhavasaMcitAni karmANi nirdalati // 28 // Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 552 supAsanAha-cariammikayasAmaiovi karei hAsa upahAsakelilIlAo / vArijjai mitteNaM tahAvi pagaI imA tassa // 30 // no viramai eyANaM tatto sAvayajaNeNa iya bhnnio| gahiyasAmaiyaniyamA hAsakheDDAiM vajjati // 31 // tthaa| kaDasAimao puvviM buddhIe pehiUNa bhAsejjA / sainiravajjaM vayaNaM annaha sAmAiyaM na bhave // 32 // to bhaNai visaDhasaiDho kiM karimo majjha erisA pagaI / vArijjatovi hu dhammiehiM ahiyaM payaTTemi // 33 // maha paDivesio jaha vArijjatovi puttanahiM / ahiyaM niThurabhAsI hoi tahA ahamavi ahammo // 34 // to bhaNio annehiM ko so pADosio kahasu iNDi / so bhaNai buDDhasiTTI nAmeNaM Ami saMtotti / / vihavI niTUrabhAsI puttaMpaputtAisaMtaisameo / aha annayA payatto vIvAho tassa gehammi // 36 // taNaya1hiyAe, tatto patte vArijjayasma samayammi / putteNa piyA bhaNio payaMpiyavvaM na duvvayaNa // annovi hu bhAsaMto amaMgalaM tAya ! vAriyavyo ya / jamhA Asannociya pavaTTae laggasamautti // 38 // to bhaNai siTThI saMto laggaM vA eu maraNasamao vA / nAhaM kiMci bhaNissaM muovva mukkacca ciTThissaM // tatto nisIhasamae sayaM samujhevi saMtao siTTI / avaloivi gahacakaM viNicchiu laggasamayaM ca // 40 // so sadai niyataNaya re re choharaya ! gokkhayaM ThoDaM / uTTavasu jeNa laga so sAhai jai mao neya // 41 // to bhaNiyaM taNaeNaM mA mA mA tAya ! erisaM vayaNaM / bhaNasu kallANavayaNaM jaM caurIe dhuyA caDihI // caDau caurIi mUlIe vAvi tAhaM na kiMpi pissaM / jAva na emA raMDA maha gehAo u nIhariyA // . iti sAmAyikaratayostayovrajanti vAsarA bahavaH / kintu visaDhaH pramAdI rAjakathAdyapi bhASate // 29 // kRtasAmAyiko'pi karoti hAsopahAsakelilIlAH / vAryate mittreNa tathApi prakRtiriyaM tasya // 30 // no viramatyetAbhyastataH zrAvakajaneneti bhaNitaH / gRhItasAmAyikaniyamA hAsakhelAdi varjayanti // 31 // kRtasAmAyikaH pUrva buddhyA prekSya bhASeta / sadA niravadyaM vacanamanyathA sAmAyikaM na bhavet // 32 // tato bhaNati visaDhazrAddhaH kiM kurmo mamedRzI prakRtiH / vAryamANo'pi hi dhArmikairadhikaM pravarte // 33 // mama prAtivezmiko yathA vAryamANo'pi putranaptRbhiH / adhikaM niSThurabhASI bhavati tathA'hamapyadharmaH // 34 // tato bhaNito'nyaiH kaH sa prAtivezmikaH kathayadAnIm / sa bhaNati vRddhazreSThI nAmnA''sIcchAnta iti // 35 // vibhavI niSThurabhASI putrapraputrAdisaMtatisametaH / athAnyadA pravRtto vIvAhastasya gehe // 36 // tanayaduhituH, tataH prApte vivAhasya samaye / putreNa pitA bhaNitaH prajalpitavyaM na durvacanam // 37 // anyo'pi hi bhASamANo'maGgalaM tAta ! vArayitavyazca / yasmAdAsanna eva pravartate lagnasamaya iti / / 38 // tato bhaNati zreSThI zAnto lagnaM vaitu maraNasamayo vA / nAhaM kiJcidbhaNiSyAmi mRta iva mUka iva sthAsyAmi // tato nizIthasamaye svayaM samutthAya zAntaH zreSThI / avalokya grahacakraM vinizcitya-lagnasamayaM ca // 40 // sa zabdayati nijatanayaM re re dAraka ! gosataM bhaTTam / utthApaya yena lagnaM kathayati yadi mRto naiva // 41 // tato bhaNitaM tanayena mA mA mA tAta ! IdRzaM vacanam / bhaNa kalyANavacanaM yAdvivAhamaNDape duhitA caTiSyati // Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ visddhkhaa| to bhaNiyaM taNaehiM 'raMDA' mA bhaNasu tAya ! paDhayapi / so bhaNai tumhajaNaNI sayAviraMDA mae bhaNiyA / / tahavi na jAyA raMDA, kiM re duddhAI maMgalasaehiM ! jAyaMti, evamAItabbhaNiyANaM tu no saMkhA // 45 // evaM mamAvi pagaI kelIkaraNammi kammamUDhassa / tahavi jayaNaM karissaM sAmaiyaM puNa na hu caissaM // 46 // nisaDho pavaTTasaDho sAmaiyaM gihiUNa pArei / aiyArapaMkamukaM sAvayadhammapi taha savvaM // 47 // pagaIe saDho visaDho kayasAmaiovi duppaNIhANaM / vAyAe kuNai to taM nisaDho vArei paidiyahaM // 48 // to bhaNai imaM visaDho hosi tumaM suravaro mahiDIo / hohamahaM madalio tuhataNao tahavi iya hasai / iya visaDhanisaDhasaDDhA kAleNaM kavaliyA samAhIe / sohamme uvavannA visaDho appaDDhIo jAo // nisaDhasurabhiccamajhe, tatto dadrNa tassa gururiddhi / nAUNa pucajammaM tatto jhUrai bahuM visaDho // 51 // sarisehivi gihidhammo dohiMvi paripAlio tahavi jAo / ajjhavasAyavaseNa eso sAmI ahaM bhicco // haddhI muddheNa mae dhammaviruddhaM samAyaraMteNa / hAsuvahAsapareNaM hA hA hA hArio jammo // 53 // vaibagghIsaMjamaNaM kAuriseNaM na sakkiyaM kAuM / sAmaiyamittakAlaMpi ahaha aho mohamAhappaM // 54 // vArijaMteNavi nisaDhabaMdhuNA jaMpiyaM imaM taiyA / taM hosi mahiDDhIo suro ahaM tujjha madalio // 55 // taM saccaM ciya jAyaM nisaDhasuro jaivi puvvaneheNa / aigauraveNa pAsai tahAvi puvakkiyavaseNa // 56 // garuo galevalaMbai maddalao tassa picchaNayakAle / to taha jhijjai hiyae jaha dukkhaM kevalI muNai // caTatu vivAhamaNDape zUlyAM vApi tAvadahaM na kimapi jalpiSyAmi / yAvannaiSA raNDA mama gehAttu niHsRtA // tato bhaNitaM tanayaiH 'raNDA' mA bhaNa tAta ! prathamamapi / sa bhaNati yuSmajjananI sadApi raNDA mayA bhnnitaa|| tathApi na jAtA raNDA, kiM re dugdhAni maGgalazataiH / jAyante, evamAditadbhaNitAnAM tu no saMkhyA // 45 // evaM mamApi prakRtiH kelikaraNe karmamUDhasya / tathApi yatanAM kariSye sAmAyikaM punarna hi tyakSyAmi // 46 // nisaDhaH pravRttazraddhaH sAmAyikaM gRhItvA pArayati / aticArapaGkamuktaM zrAvakadharmamapi tathA sarvam // 47 // prakRtyA zaTho visaDhaH kRtasAmAyiko'pi duSpraNidhAnam / vAcA karoti tatastaM nisaDho vArayati pratidivasam // tato bhaNatIma visaDho bhavasi tvaM suravaro maharddhikaH / bhaviSyAmyahaM mArdaGgikastvadIyastathApIti hasati // iti visaDhanisadazrAddhau kAlena kavalitau samAdhinA / saudharma upapannau visaDho'lparddhiko jAtaH // 10 // nisaTasurabhRtyamadhye, tato dRSTA tasya guruRddhim / jJAtvA pUrvajanma tataH khidyate bahu visaDhaH // 51 // sadRzAbhyAmapi gRhidharmo dvAbhyAmapi paripAlitastathApi jAtaH / adhyavasAyavazenaiSa svAmyahaM bhRtyaH // 12 // hA dhig mugdhena mayA dharmaviruddhaM samAcaratA / hAsopahAsapareNa hA hA hA hAritaM janma // 13 // vacovyAghrIsaMyamanaM kApuruSeNa na zakyaM kartum / sAmAyikamAtrakAlamapyahaha aho mohamAhAtmyam // 54 // vAryamANenApi nisaDhabandhunA jalpitamidaM tadA / tvaM bhavasi maharddhikaH suro'haM tava mArdaGgikaH // 55 // tatsatyameva jAtaM nisadasuro yadyapi pUrvasnehena / atigauraveNa pazyati tathApi pUrvakriyAvazena // 56 // gururgale'valambate mRdaGgastasya prekSaNakAle / tatastathA kSIyate hRdaye yathA duHkha kevalI jAnAti // 57 // Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ supAsanAha-cariammicaiUNa tao donnivi mahAvidehammi saMjamaM pappa / pAkissaMti sivapayaM uppADiya kevalannANa // 58 / / // iti sAmAyikadvitIyAticAravipAke visaDhanisaDhakathAnakaM samAptam // cyutvA tato dvAvapi mahAvidehe saMyamaM prApya / prApsyataH zivapadamutpAdya kevalajJAnam // 5 // MER --- Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ appaDilehiyaThANe ThANAi karei aNuvautto jo / kayasAmaio so sAmalovva soei kugaigao // 1 // tathAhi;caMpayajaMdhA kamalANaNA ya unnayapaoharA nayarI / kaMkillipallavakarA malayapurI Asi ramaNivva // 2 // tattha nivo nayasAro saccho saMguNo ya tahavi gayatAso / caujalahimehalamahImahilAkthayalahArovva / / kuladharasAmalanAmA vaNiNo nivasaMti tattha aidhaNiNo / donivi pattiya uttA aviuttA bhamahiM savvattha // aha pattammi vasaMte saMtevi hu jo kareiNuvasaMte / raisuMdarAbhihANe ujjANe te gayA dovi // 5 // kIlaMti vivihakIlAhi suhikalattehiM parigayA jAva / tA akaMdaravoho samuTio puvadisihuttaM // 6 // kiM kiMti japamANA uttAlagaIe jAva gacchaMti / tA picchaMti pabhUyaM loyaM piMDIkayaM tattha // 7 // ege bhaNati osahamanne kuvvaMti siTiAIyaM / kei gurumukkapukkA ruyaMti kuTuMti hithayAiM // 8 // to puTTho kovi naro kuladharavaNiNA kimittha bahuloo / akaMdaparo dIsai, so jaMpai saMpayaM ettha // kIlatthaM saMpatto pattarUpo dhaNesavaNitaNao / nAmeNa malayacaMdo iMdo iva accharAhiM samaM // 10 // niyamajjAhiM sameo kIlaMto kANaNammi kiNheNa / sappeNa so daTTho to vi lavai esa iya loo // aha uvayAraM nAuM vijjAharaviMdaparigao ego / cAraNasamaNo patto tattha tao tevi picchaMti // 12 // kahiyaM sehissa tao tehiM jahA esa muNivaro savvaM / jANai vijjAsiddho gayaNe avi bhamai sacchaMdaM / / tuha taNayaM jIvAvai eso abbhasthio iha lahu~pi / gaMtUNa bhaNasu eyaM karuNA gurusAyaraM sAhuM // 14 // apratilekhitasthAne sthAnAdi karotyanupayukto yaH / kRtasAmAyikaH sa zyAmala iva zocati kugatigataH // 1 // campakajaGghA kamalakA( lA )nanonnatapayodharA nagarI / kaGkelipallavakarA malayapuryAsId ramaNIva / / 2 / / tatra nRpo nayasAraH svacchaH saguNazca tathApi gatatrAsaH / caturjaladhimekhalAmahImahilAvakSastalahAra iva // 3 // kuladharazyAmalanAmAnoM vaNijau nivasatastatrAtidhaninau / dvAvapi pattiyuktAvaviyuktau bhramataH sarvatra // 4 // atha prApte vasante zAntAnapi khalu yaH karotyanupazAntAn / ratisundarAbhidhAna udyAne to gatau dvAvapi // 5 // krIDato vividhakrIDAbhiH suhRtkalatraiH parigato yAvat / tAvadAkrandaravaudhaH samutthitaH pUrva digabhimukham // 6 // kiM kimiti jalpantAvuttAlagatyA yAvad gacchataH / tAvatpazyataH prabhUtaM lokaM piNDIkRtaM tatra // 7 // eke bhaNantyauSadhamanye kurvanti ziSTyAdikam / kecinmuktagurupUtkArA rudanti kuTTayanti hRdayAni // 8 // tataH pRSTaH ko'pi naro kuladharavaNijA kimatra bahulokaH / Akrandaparo dRzyate, sa jalpati sAMpratamatra // 9 // krIDAtha saMprAptaH prAptarUpo dhanezavaNiktanayaH / nAmnA malayacandra indra ivApsarobhiH samam // 10 // nijabhAryAbhiH sametaH krIDan kAnane kRSNena / sarpeNa sa daSTastato vilapatyeSa iti lokaH // 11 // athopakAraM jJAtvA vidyAdharavRndaparigata ekaH / cAraNazramaNaH prAptastatra tataste'pi pazyanti // 12 // kathitaM zreSThinastatastaiyathaiSa munivaraH sarvam / jAnAti vidyAsiddho gagane'pi bhramati svacchandam // 13 // tava tanayaM jIvayatyeSo'bhyarthita iha ladhvapi / gatvA bhaNainaM karuNAgurusAgaraM sAdhum // 14 // Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ supAsanAha-cariammiteNavi taheva vihiya gaMtUNabhatthio jaha muNiMda ! / maha putto sappeNa kayaMtaka'peNa Dasiutti // 15 // tA kAUNa paptAyaM mANusabhikkha payaccha maha iNDiM / jIvAvasu solasahiM bhajjAhiM samantriyaM eyaM // 16 // jA kiMci muNivariMdo na bhaNai vijjAhareNa to bhaNiyaM / jaha ee muNivasahA virayA bhI maMtatANa // uvaema demi ahaM karuNAe tujjha jaha niyaM taNayaM / muMcasu muNipAyANa purao dharaNIe ANe // 18 // tacaraNareNuraMjiyataNussa uttarai jeNa visavego / teNavi tahatti vihiyaM aha tassa muNippabhAveNa // 19 // taha vijjAharapacchannasariyavisaghAibhaMtamAhappA / ravikarataviyaMva himaM vilayaM pattaM visaM jhatti // 20 // suttaviudhuvva tao sidvisuo uhae bhaNai evaM / ki eso melAo ko eso muNivaro tAya ! ? // to kahai tassa savvaM to so uThei vaMdai murNidaM / bhaNai ya visaharaghattho sAmiya ! jIvAvio tumae / to bhaNai muNI bho bho ! ahissa egassa tuha visaM naTuM / ajjavi ya mohaahiNo viseNa patthosi naM bADhaM / tathAhi;aTThamayaTThANaphaNI raiaraisubhImalolarasaNAlo / hAsabhayabhImadADho mohamahAvisaharo rudo // 24 // eeNa jayaM DasiyaM ceyai naya kiMci attaNo kicaM / annANagaralaghAriyahAriyaniyakajjaparamatthaM // 25 // jaha kahavi gurunariMdo sadesaNaapayavA ridhArAhi / ahisiMcai taDDukkaM tahavi na sammaM paricchei // 26 // jai puNa sa kannajAva uvaesasumaMtadANao dei / tahavi hu siraM dhuNaI sammaM na suNei, aha kahavi // 27 // bhaviyavvayAvaseNaM kassavi punnANubhAvao ceva / gurugAruDiyapautto maMto avaNei mohavisaM // 28 // tenApi tathaiva vihitaM gatvAbhyarthito yathA munIndra ! / mama putraH sarpaNa kRtAntakalpena daSTa iti // 15 // tasmAtkRtvA prasAdaM mAnuSabhikSAM prayaccha mamadAnIm / jIvaya SoDazabhirbhAryAbhiH samanvitamenam // 16 // yAvatkiJcinmunivarendro na bhaNati vidyAdharaNa tato bhaNitam / yathaite munivRSabhA viratA bho mantratantrebhyaH // upadeza dadAmyahaM karuNayA tava yathA nijaM tanayam / muJca munipAdayoH purato dharaNyAmAnIya // 18 // tacaraNareNuraJjitatanoruttarati yena viSavegaH / tenApi tatheti vihitamatha tasya muniprabhAveNa // 19 // tathA vidyAdharapracchannasmRtaviSaghAtimantramAhAtmyAt / ravikarataptamiva himaM vilayaM prAptaM viSaM jhaTiti // 20 // suptavibuddha iva tataH zreSThisuta uttiSThati bhaNatyevam / kimeSa melaH ka eSa munivarastAta ! ? // 21 // tataH kathayati tasya sarva tataH sa uttiSThati vandate munIndram / bhaNati ca viSadharagrastaH svAmin ! jIvitastvayA // tato bhaNati munirbho bhoH ! ekasyAhestava viSaM naSTam / adyApi mohAheviSeNa grastA'si nanu bADham // 23 // bhaSTamadasthAnaphaNo ratyaratisubhImalolarasanaH / hAsabhayabhImadaMSTro mohamahAviSagharaH pInaH // 24 // etena jagaddaSTaM cetati na ca kiJcidAtmanaH kRtyam / ajJAnagaralaghAtitahAritanijakAryaparamArtham // 25 // yadi kathamapi gurunarendraH saddezanAmRtavAridhArAbhiH / abhiSiJcati taddaSTaM tathApi na samyakparicchinatti / / yadi punaH sa karNajApamupadezasumantradAnato dadAti / tathApi hi ziro dhunAti samyagna zRNoti, atha kathamapi // bhavitavyatAvazena kasyApi puNyAnubhAvata eva / gurugAruDikAyukto mantro'panayati mohaviSam // 28 // | Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmalakahA / 1 1 tA ajjavi mohamahAahivisavegA phuraMti tuha bADhaM / tANuttAraNaheuM tamhA jattaM kuNasu bhadda ! ||29|| to bhai malayacaMdo tumha pasAeNa tevi visavegA / gacchissaMti sudUre ravikaranihayanva tamaniyarA // jamhA tume samatthA mohavisucchAyaNevi, tA pasiuM / tappaDiyAraM taM kuNaha jeNa so maM na pIDei ||31|| to bhai gurU nisuNasu sammaM sammattamaMDalaM paDhamaM / lihiu~ sikkhAbaMdho kAyanvo tujjha amhehi ||32|| dhammaparamamaMto dAyavvo tujha so vihIe tao / seveyavvo to so mohavisaM savvamavi harihI ||33|| icAidesaNAe paDivouM kalattasaMttaM / taM malayacaMdanAmaM siddhiyaM dikkhae sAhU ||34|| kuladharasAlavaNiNo tevi hu sammatta desacaraNaM ca / paDivannA annevi hu sammattaM kevi kiMpi vayaM // 35 // sisovitahA paDivajjai desaviraimakkhaMDaM / saha malayacaMdamuNiNA viharai sAhUvi annattha || 36 || kuladharasAmalasaDDhA pasaMsamANA muNi malayacaMdaM / niyaniyagihesu pattA pAliti vihIe gihidhammaM ||37|| savisesaM sAmaie kurNati jattaM suNaMti siddhataM / gIyatthasAhumUle sAmaiyaguNe ya taha ee // 38 // jaha samabhAvo sAhU sAvajjaM cayai kuNai niravajjaM / taha sAvagovi sammaM rAgadose pariharato ||39|| sAhuvva soya taiyA kampaM nijjarai baMdhaI appaM / parimiyakAlaM jAvaI iriyAsamiyAiguNajutto // 40 // sohra taha bhAsAo khaviUNaM caraNamohaNIyapi / acireNaM ciya pAvai savvacaritaMpi pAeNa // 41 // i kAraNAu niccaM kAyavvaM sAvageNa sAmaiyaM / iya souM paidiyahaM taM te giNhati savisesaM // 42 // maha kAle pamAyai sAmaie sAmalo kukammavasA / appaDilehiyaapamajjievi ThANe nisIei ||43|| smAdadyApi, mohamahAhiviSavegAH sphuranti tava bADham / teSAmuttAraNahetostasmAdyatnaM kuruSva bhadra ! ||29|| tobhati malayacandrastava prasAdena te'pi vipavegAH / gamiSyanti sudUre ravikaranihatA iva tamonikarAH // asmAdyUyaM samarthA mohaviSocchAdane'pi, tasmAtprasadya / tatpratikAraM taM kuruta yena sa mAM na pIDayati // 31 // . to bhaNati guruH zRNu samyaksamyaktvamaNDalaM prathamam / likhitvA zikSAbandhaH kartavyastavAsmAbhiH // 32 // pratidharma paramamantro dAtavyastava sa vidhinA tataH / sevitavyastataH sa mohaviSaM sarvamapi hariSyati // 33 // ityAdidezanayA pratibodhya kalatrasaMyuktam / taM malayacandranAmAnaM zreSThitaM dIkSate sAdhuH ||34|| kuladharazyAmala vaNijau tAvapi hi samyaktvaM dezacaraNaM ca / pratipannAvanye'pi hi samyaktvaM ke'pi kimapi vratam // zreSThidhanezo'pi tathA pratipadyate dezaviratimakhaNDAm / saha malayacandramuninA viharati sAdhurapyanyatra // 36 // kuladharazyAmalazrAddhau prazaMsantau muniM malayacandram / nijanijagRheSu prAptau pAlayato vidhinAM gRhidharmam // 37 // savizeSaM sAmAyike kuruto yatnaM zRNutaH siddhAntam / gItArthasAdhumUle sAmAyikaguNAMzca tathaitAn ||38|| yathA samabhAvaH sAdhuH sAvadyaM tyajati karoti niravadyam / tathA zrAvako'pi samyagrAgadveSau pariharan // 39 // sAdhuriva sa ca tadA karma nirguNAti badhnAtyalpam / parimitakAlaM yApayatIryAsamityAdiguNayuktaH // 40 // sa khalu tadabhyAsAtkSapayitvA caraNamohanIyamapi / acireNaiva prApnoti sarvacAritramapi prAyeNa // 41 // iti kAraNAnnityaM kartavyaM zrAvakeNa sAmayikam / iti zrutvA pratidivasa tattau gRhNItaH savizeSam // 42 // 557 Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 558 supAsanAha-cariammivosirai kAiyAI apamajjiyathaMDilammi ThAei / kAussaggeNa tahA kaMDyai pamajjira neya // 44 // to kuladharo nisehai mA mA duppaNihiyattaNaM kuNasu / sAmaie aiyAro hoi kuNaMtassa tuha evaM // 45 // anirikkhiyApamajjiyathaMDille ThANamAi sevNto| hiMsAbhAvevi na so kaDasAmaio pamAyAo // 46 // * so bhaNai kiM karemI takkAle sumaraI na me kiMpi / paDilehaNAi to saM baMdhava ! pehesi maha chiTuM // 47 // to kuladharo uvikkhai tahavi hu sAmAiyassa gahaNammi / na ya so cayai payattaM muNiUNa phalaM imassa to|| duppaNihiyakAeNaM karei sAmAiyaM tahavi eso / iya saizAraM kAuM sAmaiyaM so divaM patto // 49 // appaDio ya jAo iyaro sAmAiyaM niraiyAraM / pAleuM pajjate aNasaNavihiNA mareUNa // 50 // sohamme uvavamo harisAmANiyasuro sareUNa / niyamittaM saMpatto tassa sayAse tahiM ceva // 51 // so taM picchiya pucchai ko si tuma, so bhaNei tuha mittaM / so haM kuladharanAmA avahinnANeNa so muNiuM / savvaM niyavRttaMtaM to jhUrai tassa pAsiuM riddhiM / haddhI majjha pamAo phalio eyassa apamAo // 53 // sarisehiM sammattaM paDivanaM desavirairayaNaM ca / egaguruNo samIve tahavi hu iya aMtaraM jAyaM // 54 // iccAi jhUriUNaM pabhaNai baMdhava ! tayA mae tujjha / uvaesAmayapANaM na kayaM kanevi mUDheNa // 55 / / taso caviu donivi mahAvidehammi saMjamaM pappa / saMpAviyavaranANA te sijjhissaMti taiyabhave // 56 // // iti sAmAyikavate tRtIyAticAravipAke sAmalakathAnakaM samAptam // atha kAlena pramAdyati sAmAyike zyAmalaH kukarmavazAt / apratilekhitApramArjite'pi sthAne niSIdati // vyutsRjati kAyikyAcapramArjitasthaNDile tiSThati / kAyotsargeNa tathA kaNDUyati pramAjyaM naiva // 44 // tataH kuladharo niSedhati mA mA duSpraNihitaM kuru / sAmAyike'ticAro bhavati kurvatastavaivam // 45 // anirIkSitApramArjitasthaNDile sthAnAdi sevamAnaH / hiMsAbhAve'pi na sa kRtasAmAyikaH pramAdAt // 46 // sa bhaNati kiM karomi tatkAle smayate na mayA kimapi / pratilekhanAdi tatastvaM bAndhava ! prekSase mama cchidram // tataH kuladhara upekSate tathApi hi sAmAyikasya grahaNe / na ca sa tyajati prayatnaM jJAtvA phalamasya tataH // duSpaNihitakAyena karoti sAmAyikaM tathApyeSaH / iti sAticAraM kRtvA sAmAyikaM sa divaM prAptaH // 49 // alpakiMzca jAta itaraH sAmAyikaM niraticAram / pAlayitvA paryante'nazana vidhinA mRtvA // 50 // saudharma upapanno harisAmAnikasuraH smRtvA / nijamistraM saMprAptastasya sakAze. tatraiva // 51 // sa taM dRSTvA pRcchati ko'si tvaM, sa bhaNati mittram / so'haM kuladharanAmA'vadhijJAnena sa jJAtvA // 52 // sarva nijavRttAntaM tataH khidyate tasya dRSTA Rddhim / hA dhig mama pramAdaH phalita etasyApramAdaH // 53 // sadRzAbhyAM samyaktvaM pratipannaM dezaviratiratnaM ca / ekaguroH samIpe tathApi khalvityantaraM jAtam // 14 // ityAdi khitvA prabhaNati bAndhava ! tadA mayA tava / upadezAmRtapAnaM na kRtaM karNe'pi mUDhena // 16 // tatazcyutvA dvAvapi mahAvidehe saMyamaM prApya / saMprAptavarajJAnau tau setsyatastRtIyabhave // 56 // Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAlAvahiM na pUrai gahiu sAmAiya jAMheccho vA / takkaraNe varuNo iva sahei kumaIsu dukkhAI // 1 // tathAhi ; paribhamiraramaNikaracaraNaraNiramaNivalayaneuraravehiM / pAhAuyatUravo khalijjae jammi taM naraM ||2|| nANaM naMdivaddhagamiha purasAmI ravivva sUranivo / paDiyaaritimiroho tahavi hu no kavi sattAso || vaha siTTI purasiTTI vasaI tarhi suMdaroti nAmeNa / varuNadharaNAbhihANA tassa ya taNayA nayapahANA // aha annA naIe kUle kelIe jAva kIlaMti / tAva sahasatti katto patto cAraNamuNI tattha ||5|| paNao tehi tao so dhammaM sAhei mahuravANIe / sammattAI savvaM jaigihime ehiM to tehiM // 6 // saat feet paDhamasamatthehi yevadiyahehiM / nAo jahaDio sorhati parAe bhattIe ||7|| sAmayahaNaM parapaidiyahamahiggahaM viheUNa / giNhaMti doSi samagaM varuNo dharaNo ya te vihiNA // 8 // kiMtu avarhi na pUrai varuNo sAmAiyaM gaheUNaM / kajjammi samupapanne punnapannovtra pAre ||9|| to ghara pannavaI varuNaM evaM na jujjae kAuM / ghaDiyadurgapi na pAlasi sAmaiyaM sammabhAveNa // 10 // anyatrApyuktam ; kAU takkhaNaM ci pArei karei vA jahicchAe / aNavadviyasAmaiyaM aNAyarAo na taM suddhaM // 11 // aNavadviyassa kajjaM sijhara ihaloiyaMpi no jamhA / iha atthe cArahaDo dihaMto cAhuyANoti // 12 // tathAhi; - gAmammi sAligAme nivasaI ego samudadhuro sUrau / nAmeNa guNeNa ya tassa bhAriyA sirimaI nAma // kAlAvadhiM na pUrayati gRhItvA sAmAyikaM yatheccho vA / tatkaraNe varuNa iva sahate kugatiSu duHkhAni // 1 // paribhramitRramaNIkaracaraNarANitamaNivalayanU puravaiH / prAbhAtikatUryaravaH svalyate yasmiMstannagaram // 2 // nAmnA nandivardhanamiha purasvAmI raviriva sUranRpaH / pratihatAritimiraughastathApi hi no kazcamapi satrAsaH // tathA zreSThI purazreSThI vasati tatra sundara iti nAmnA / varuNadharaNAbhivAnau tasya ca tanayau nayapradhAnau ||4| athAnyadA nadyAH kUle kelyA yAvatkrIDataH / tAvatsahaseti kutaH prAptazcAraNamunistatra // 5 // praNatastAbhyAM tataH sa dharmaM kathayati madhuravANyA | samyaktvAdi sarvaM yatigRhibhedAbhyAM tatastAbhyAm ||6|| pratipannau gRhidharmaH prathamAsamarthAbhyAM stokadivasaiH / jJAto yathAsthitaH so'nutiSThataH parayA bhaktyA ||7|| sAmAyikagrahaNaM prati pratidivasamabhigrahaM vidhAya / gRhNIteA dvAvapi samaM varuNo gharaNazca tau vidhinA ||8|| kintvavadhiM na pUrayati varuNaH sAmAyikaM gRhItvA / kArye samutpanne pUrNapratijJa iya pArayati // 9 // to dharaNaH prajJApayati varuNamevaM na yujyate kartum / ghaTikAdvikamapi na pAlayasi sAmayikaM samyagbhAvena || kRtvA tatkSaNameva pArayati karoti vA yatheccham / anavasthitasAmAyikamanAdAnna tacchuddham // 11 // anavasthitasya kAryaM sidhyatyaiha lokikamapi no yasmAt / ihArthe cArabhaTo dRSTAntazcAhumAna iti // 12 // grAme zAligrAme nivasatyekaH samuddhuraH zUraH / nAmnA guNena ca tasya bhAryA zrImatI nAma // 13 // Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 560 supAsanAha- cariammi - tANa o cArahaDo nAmeNa guNega atthi supasiddho / so jovvaNammi patto olAi naravaI bhImaM // annova tassa mito nAmeNaM mohaNo naravaissa / olaggai sovi tao abhoyaSeNa viseseNa ||15|| paccUse uTTheuM dovi hu gaccheti rAyapAsammi / namiUNaM cArahaDo khaNAu uTThevi gacchei ||16|| bIo mohanAmA tA ciTThai naravarassa pAsammi / jA jimiUNaM rAyA sijjAe ThAi samayammi || 17 // to uUNa vAhi gaMtuM bhuMjei puNavi samayampi / Agaccha nivapAse taheva picchei taM rAyA // 18 // cArahaso uNa aMtaMtarAo kajjaMtareNa gacchei / to picchara bhUvAlo sevAe aMtaraM tANa // 19 // aha annayA nariMdo bhottuM sijjAe ThAi jA tatto / nisuNai purassa majjhe loyANaM vahalatumularakhaM ||20|| to saMto rAyA mohaNamAisai jaha tumaM gaMtuM / puramajjhe avaloyasu ko heU tumulasadassa ||21|| to mohaNovi gaMtuM jA picchai karivaraM vigayamiMTa | bhajataM cUraMtaM gharahaTTAINi puramajjhe ||22|| to hakkao kariMdo teNa tao saMmuhaM samucchaliu~ / gayasikkhAkusaleNaM vasIkao mohaNeNa lahu || to parihAro gaMtuM sAhai savvaMpi naravaissa tayaM / koUhaleNa rAyA saMpatto tattha ThANammi ||24|| karikhaMdhagayaM baddhuM taM to ciMtei naravaI evaM / tumulaparijANaNaTTA paTTavio na uNa ii kAuM ||25|| to raMjieNa rannA dinno so caiva tassa varahatthI / saha visayAvAsehiM maMDaliyapayammi saMThavio ||26|| to cADo citai eeNa maevi sevio eso / eyassa iyappasAyaM viyarai no prajjha puNa kiMpi ||27|| vihu so alagga va aNavaDio, tao rAyA / majjhane paricitai cArahaDassAvi viyaremi // tayoH sutazcArabhaTa nAmnA guNenAsti suprasiddhaH / sa yauvane prApto'valagati narapatiM bhImam // 14 // anyo'pi tasya mittraM nAmnA mohano narapatim / avalagati so'pi tato'bhojanena vizeSeNa // 15 // pratyUSa utthAya dvAvapi hi gacchato rAjapArzve / natvA cArabhaTaH kSaNAdutthAya gacchati // 16 // dvitIyo mohananAmA tAvattiSThati naravarasya pArzve / yAvajjAmitvA rAjA zayyAyAM tiSThati samaye // 17 // tata utthAya bahirgatvA bhuGkte punarapi samaye / Agacchati nRpapArzve tathaiva pazyati taM rAjA // 18 // cArabhaTaH punarantarAntarA kAryAntareNa gacchati / tataH pazyati bhUpAlaH sevAyAmantaraM tayoH // 19 // athAnyadA narendro bhuktvA zayyAyAM tiSThati yAvattataH / zRNoti purasya madhye lokAnAM bahalatumularavam // tataH saMbhrAnto rAjA mohanamAdizati yathA tvaM gatvA / puramadhye'valokasva ko hetustumulazabdasya // 21 // tato mohano'pi gatvA yAvatpazyati karivaraM vigatahastipakam / bhaJjantaM cUrNayantaM gharahaTTAdIni puramadhye // tato hAtkRtaH karIndrastena tataH saMmukhaM samucchalya / gajazikSAkuzalena vazIkRto mohanena laghu // 23 // tataH pratihAro gatvA kathayati sarvamapi narapatestat / kutUhalena rAjA saMprAptastatra sthAne ||24|| kariskandhagataM dRSTvA taM tatazcintayati narapatirevam / tumulaparijJAnArthaM prasthApito na punariti kartum // 25 // tato raJjitena rAjJA-dattaH sa eva tasmai varahastI / saha viSayAvAsa maNDalikapade saMsthApitaH // 26 // "tatazcArabhaTazcintayatyetena mayApi sevita eSaH / etasmA iti prasAdaM vitarati no mahyaM punaH kimapi // 27 // Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varuNakahA / kiMcivi gAmAIyaM hakkArAvara tayaMpi to tattha / paDihArAo, sonatthi tattha iya kahai so ranno // . aNavaTThio ya eso paDihAro vinnave nivaissa / deva ! pasAyaajoggo, to rAyA bhaNai evamiNaM // to vi se kahiye jaha taM rannA nirUvio ajja / so bhai ahaM bhAuya ! oyaNeNaM gao Asi / / do tini diNAI to niraMtaraM rAyasaMnihANammi | ThAuM puNovi tahavi hu uTTheuM jAi emeva ||32|| to mohaNeNa bhaNio baMdhava ! aNavaDio si sevAe / suppaDilaggo jai havasi kahavi to tamphalaM lahasi / / to te so bhaNio vinnavasu naresaraM sarasu paNayaM / jeNa pasIyai majjhavi vinnatto teNa to rAyA // jaha pahu ! cArahaDassavi kuNasu pasAyaM visIyae eso / bukkaMto bahukAlo tuha payasevaM kuNaMtassa ||35|| tasaroheNa tao dinaM gAmaM niveNa tassavi ya / tAbho ! suppaDilaggo tumapi sAmAie havasu || 36 || gAvaggavisa jai sokkhaM mahasi tA thiro houM / sAmAiyamavi pAlatu iya bhaNiuM vigmae dharaNo || to varuNaM bhaNiyaM evamiNaM kiMtu kammavasagotti / na havAmi supaDilaggo sAmAie ki karemi ahaM ? | tadagahaNevi na sakko ThAumahaM jaha taheba giNhemi / tA tuha sikkhAeM ahaM ariho na havAmi iya votuM / puravitA paTTa kANaM kavalio sa kAleNa / joisiesuvavanno ajjavi bhamihI bhave suciraM // dharaNeNaM cirakAlaM sAmaiyaM pAliyaM niraiyAraM / pANe vihiNA caiuM IsANe suravaro jAo ||41 // tatto cuo videhe sijjhissai caraNasaMyaM lahiuM / tA jatto kAyavvo sAmaie savvakAlaMpi ||42 || // iti caturthAticAravipAke varuNakathAnakaM samAptam // tathApi khalu so'valagati tathaivAnavasthitaH, tato rAjA / madhyAhne paricintayati cArabhaTAyApi vitarAmi // kiJcidapi grAmAdikaM hakkArayati tamapi tatastatra / pratihArAt sa nAsti tatreti kathayati sa rAjJe // 29 // anavasthitazcaiSa pratihAro vijJapayati nRpataye / deva ! prasAdAyogyaH, tato rAjA bhaNatyevamidam // 30 // tataH kenApi tasmai kathitaM yathA tvaM rAjJA nirUpito'dya / sa bhaNatyahaM bhrAtaH ! prayojanena gata Asam // 31 // dve trINi dinAni tato nirantaraM rAjasaMnidhAne / sthitvA punarapi tathApi hyutthAya yAtyevameva // 32 // tato mohanena bhaNito bAndhava ! anavasthito'si sevAyAm / supratilammo yadi bhavasi kathamapi tatastatphalaM labhate // tatastena sa bhaNito vijJapaya narezvaraM smara praNayam / yena prasIdati mayyapi vijJaptastena tato rAjA // 34 // yathA prabho ! cArabhaTAyApi kuru prasAdaM viSIdatyeSaH / vyutkrAnto bahukAlastava padasevAM kurvataH // 35 // tasyAnurodhena tato datto grAmo nRpeNa tasmA apica / tasmAd bhoH supratilagnastvamapi sAmAyike bhava // 36 // svargApavargaviSaye yadi saukhyaM kAGkSasi tadA sthiro bhUtvA / sAmAyikamapi pAlayeti bhaNitvA viramati dharaNaH // tato varuNena bhaNitamevamidaM kintu karmavaza iti / na bhavAmi supratilagnaH sAmAyike kiM kurve'ham // 38 // tadagrahaNe'pi na zaktaH sthAtumahaM yathA tathaiva gRhNAmi / tasmAttava zikSAyA ahamahoM na bhavAmItyuktvA // punarapi tathA pravartate kAlena kavalitaH sa kAle / jyotiSkeSUpapanno'dyApi bhramiSyati bhave suciram // 40 // dharaNena cirakAlaM sAmAyikaM pAlitaM niraticAram / prANAnvidhinA tyaktvezAne suravaro jAtaH // 41 // tatazcyuto videhe setsyati caraNasaMpadaM labdhvA / tasmAdyatnaH katarvyaH sAmAyike sarvakAlamapi // 42 // Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sunnattaNao gahiyaM sAmAiyamaNuTTiyapi sunneNa / someNava jeNa tayaM appaM ciya so phalaM lahai // 1 // tathAhi ;atthi puraM kaMpillaM bhArahavAsammi gayaNasamasohaM / gurubuhakavikamaNIyaM diyarAyavirAiyaM ca tahA // 2 // taM pAlai bhUvAlo jayavAlo vissavissuo, tassa / piyakatA nAmeNaM guNao ya samatthi sukalattaM // 3 // taha asthi vaNipahANo sumaibhihANo piyA ya se sulasA / tesiM putto somo somo iva baMdhukumuyANaM // 4 // kumayavaNe aNavarayaM parimamaMto samaMtabhahassa / bhaTTassa saMnihANe patto paNamittu taccaraNe // 5 // pucchai kahesu kiMcivi kahAvisesaM visesao majjha / jamuciyadhammANugayaM bhaNei vippo nisAmesu // 6 // kammi giridugganayare duggo nAmeNa mAhaNo vasai / nimvinnakAmabhogo karei bhutitthjttaao||7|| aha annayA bhamaMto patto ekkammi vaNaniguMjammi / vellahalavellipallavasaMchAiyasayalabhUbhAge // 8 // tatthannesai salilaM taNhAsusior3hakaMThao jAva / to niyai aMzakUvaM valliviyANehiM saMchannaM / / 9 / / aiguruvallivarattaM valiuM karavattiyAe baMdhei / taM khivai kUvamajhe tA caDio tattha lahubAlo // 10 // uttario teNa tao paNao vippo tao yaso bhaNai / kosi tumaM kaha paDio ettha, tao kahai so evaM / / mAlAgArassa suo mahurAnayarIe raaymlyaao| coreNaM ANIo vagghabhaeNeha kUvammi // 12 // dohivi khitto appA taha sunnAreNa nIratisieNa | gAruDieNAvi tahA khitto appA iha lahuMpi // 13 // ciMTuMti tevi kUve to taM suNi puNovi vippeNaM / khittA tattha varattA tA gAruDiovi Nikkhato / / zUnyatvato gRhItaM sAmAyikamanuSThitamapi zUnyena / someneva yena tadalpameva sa phalaM labhate // 1 // asti puraM kAmpilyaM bhAratavarSe gaganasamazobham / gurubudhakavikamanIyaM dvijarAjavirAjitaM ca tathA // 2 // tat pAlayati bhUpAlo jayapAlo vizvAvazrutaH, tasya / priyakAntA nAmnA guNatazca samasti sukalatram // 3 // tathAsti vaNikpradhAnaH sumatyabhidhAnaH priyA ca tasya sulasA / tayoH putraH somaH soma iva bandhukumudAnAm // 4 // kumatavane'navarataM paribhramansamantabhadrasya / bhaTTasya saMnidhAne prAptaH praNamya taccaraNau // 5 // pRcchati kathayati kaJcidapi kathAvizeSaM vizeSato mama / ya ucitadharmAnugato bhaNati vipro nizamaya // 6 // * kasmin giridurganagare durgo nAmnA brAhmaNo vasati / niviNNakAmabhogaH karoti bahutIrthayAtrAH // 7 // athAnyadA bhramanprApta ekasmin vananikuJja / komalavallipallavasaMchAditasakalabhUbhAge // 8 // tatrAnveSyati salilaM tRSNAzuSkauSThakaNThako yAvat / tataH pazyatyandhakUpaM vallivitAnaiH saMchannam // 9 // atiguruvallivaratrAM valayitvA karapatrikayA badhnAti / tAM kSipati kUpamadhye tadA caTitastatra laghubAlaH // 10 // uttAritastena tataH praNato viprastatazca sa bhaNati / ko'si tvaM kathaM patito'tra, tataH kathaMyAti sa evam // mAlAkArasya suto mathurAnagaryA rAjamalayAt / caureNAnIto vyAghrabhayeneha kUpe // 12 // dvAbhyAmapi kSipta AtmA tathA suvarNakAreNa nIratRSitena / gAruDikenApi tathA kSipta Atmeha ladhvapi // 13 // 1ga kumuy| Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saaNmkhaa| 563 sesAvi kameNa tao nami viSpaM bhAMti taM jaNao | ahava gurU saMjAo amhANaM pANadANAo / / 15 / / Roda mahurAe vatthavvA pAyaMDA ya tatthamhe / titthAvagAhanatthaM AgaMtavyaM tae tattha // 16 // vAraM kAuM amhe niraNIkayA bhavissAmo / aha pANadAyagANaM uvayAro dukkaro kAuM // 17 // to bhaNio bhaTTaNaM coro jaha esa bAlao milai / niyapIUNaM tumae kAyavvaM taha tae si || 18 || evaM karemi bhaNijaM tatto teNo gao tahanevi / kittiyakAlAo tao viSpovi samAgao tattha / / 19 / / mahurAe bahuvihakusumaphalabharonamiyamalayachAyAe / pahasaMto uvaviTTo jA ci tattha to diTTho // 20 // mAlAgArasue'gaM hiTTeNaM paNamio sasaMbhataM / nAraMgakelidakkhAdADimaphalaphullamAIhiM // 21 // kAraviya pANavitti nIo niyamaMdirammi malayaMto / to teNaM teNassavi kahio tassAgamo tayaNu // 22 // sovi lahu saMpato gate paNamiUNa coreNa / coriyanivaAharaNaM bahumullaM tassa taM divaM ||23|| to sunnArahiM so patto nAUNa tassa pAsAo / taM bhaNai maM viyANasi, so bhai ahaM na yANemi || to kahiyaM bhaTTaNaM sohaM iccAi jAva sAhei / to udviUNa dinaM niyAsaNaM saMbhamavimukaM ||25|| to bhaTTe rahasmI taM AharaNaM nidaMsiyaM tassa | vikkIya imaM appasu maha mullaM kiMpi taM ginha || 26 // so gihivi AharaNa vahi gao mAhaNovi jamuNAe / nisuNai so sunnAro paDahayasa vivaNimagge || jokovi kahai coraM rAyasuyaM jeNa mAriDaM gahiyaM / AharaNaM tasya nivo lakkha viyare iya souM // tiSThanti te'pi kUpe tatastat zrutvA punarapi vipreNa / kSiptA tatra varatrA tadA gAruDiko'pi niSkrAntaH ||14|| zeSA api krameNa tato natvA vipraM bhaNanti tvaM janakaH / athavA guruH saMjAto'smAkaM prANadAnAt // 15 // sarve'pi hi mathurAyAM vAstavyAH prakaTAzca tatra vayam | tIrthAvagAhanArthamAgantavyaM tvayA tatra // 16 // tavopakAraM kRtvA vayaM nirRgIkRtA bhaviSyAmaH / atha prANadAyakAnAmupakAro duSkaraH kartum // 17 // tato bhaNito bhaTTena cauro yatheSa bAlo milati / nijapitrostvayA kartavyaM tathA tvayA zIghram // 18 // evaM karomi bhaNitvA tataH steno gatastathAnye'pi / kiyatkAlAt tato vipro'pi samAgatastatra // 19 // mathurAyAM bahuvidhakusumaphalabharAvanatamalayacchAyAyAm / pArthazrAnta upaviSTo yAvattiSThati tatra tato dRSTaH // 20 // mAlAkArasutena hRSTena praNataH saMsaMbhrAntam / nAraGgakelidrAkSAdADimaphalapuSpAdibhiH // 21 // kArayitvA prANavRtti nIto nijamandire malayAntaH / tatastena stenasyApi kathitastasyAgamastadanu // 22 // so'pi laghu saMprApta ekAnte praNamya caureNa / coritanRpAbharaNaM bahumUlyaM tasmai tad dattam ||23|| * tataH suvarNakAragRhaM sa prApto jJAtvA tasya pArzvAt / taM bhaNati mAM vijAnAsi sa bhaNatyahaM na jAnAmi // tataH kathitaM bhaTTena so'hamityAdi yAvatkathayati / tata utthAya dattaM nijAsanaM saMbhramavimuktam ||25| tato bhaTTena rahasi tadAbharaNaM nidarzitaM tasmai / vikrIyedamarpaya mahyaM mUlyaM kimapi tvaM gRhANa ||26|| sa gRhItvAbharaNaM bahirgato brAhmaNo'pi yamunAyAm / zRNoti sa suvarNakAraH paTahazabdaM vipaNimArge // 27 // yaH ko'pi kathayati cauraM rAjasutaM yena mArayitvA gRhItam / AbharaNaM tasmai nRpo lakSaM vitaratIti zrutvA || Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 564 supAsanAha - cariammi sunnAro paribhAvaitaM AharaNaM visesao jAva / rAyataNayastra taNayaM ghaDiyaM ca imaM mae caiva // 29 // tAgaMtuM sAmo nivassa appevi taha alaMkAre / giNhAmo taM lakkhaM kiM kajjaM teNa vippeNa ? ||30|| to taha kahe savvaM rAyA pucche kattha so iNhiM / sovi kahai jamuNAe bhaNai nivo daMsasu imANa || ArakkhiyANa gaMtuM sovi hu daMsei tANa dUrattho / jamuNAo uttinaM veyajjhayaNaM sarataM taM ||32|| to pacchimavAhAhiM baMdhe pabhaNio jahA tumae / vAvAiuM kumAraM gahiyaM savrvvapi AbharaNaM ||33|| tata Tranti rri nihaNio maha kumAro | he sunnayAra ! imiNA tuha AharaNaMpi dinaMti ||34|| so bhai deva ! evaM tatto aMteureNa taM daTuM / vihio mahAmahaMto akkaMdo dukkhaduhie ||35|| vAre akkaMdaM bahussuyA mAhaNA samAhUyA / puTThA kaheha daMDaM jaM uciyaM hoi eyassa || 36 || tehiM bhaNiyaM naresara ! tuhasuyavahago suvanacoro ya / jaivi hu viSpabhAso tahAvi vajjho dhuvaM esa ||37|| tathA ca smRtiH, "suvarNataskaraM vipram" ityAdi / to rannA so vajjho ANatto rattakusumagalamAlo / kharapuTTIe Tavio paDhei sa subhAsiyaM eyaM ||38|| "nazyanti guNazatAnyapi puruSANAmaguNavatsu puruSeSu / aJjanagirizikhareSviva nizAsu candrAMzavaH patitAH " vivagimmi jaMto gAruDiepi so tao diTTo / paramupayArI eso uvayariyacvo mayA nRNaM // 39 // to siddhaceDaNaM gAruDieNaM jhaDatti nikkannA / sappAu DasAveuM bhUmIe pADiyA jhati // 40 // Ferrat vaar car sakatti kannagA tatto rAyAvi tattha patto siloyameyaM padaMto ya // 41 // suvarNakAraH paribhAvayati tadAbharaNaM vizeSato yAvat / rAjatanayasya saMbandhi ghaTitaM cedaM mayaiva // 29 // tasmAd gatvA kathayAmo nRpAyApayitvA tathA'laMkArAn / gRhNImastallakSaM kiM kArya tena vipreNa ? // 30 // tatastathA kathayati sarvaM rAjA pRcchati kva sa idAnIm ? / so'pi kathayati yamunAyAM bhaNati nRpo darzayaibhyaH // ArakSikebhyo gatvA so'pi hi darzayati tebhyo dUrasthaH / yamunAta uttIrNa vedAdhyayanaM smarantaM tam // 32 // tataH pazcimabAhubhyAM baddhvA prabhaNito yathA tvayA / vyApAdya kumAraM gRhItaM sarvamapyAbharaNam ||33|| nIto rAjasamIpam, etena nihato mama kumAraH / he suvarNakAra ! anena tavAbharaNamapi dattamiti // 34 // sa bhagati deva ! evaM tato'ntaH pureNa taM dRSTvA / vihito mahAmahAnAkrando duHkhaduHkhitena ||35|| vArayitvA''krandaM bahuzrutA brAhmaNAH samAhUtAH / pRSTAH kathayata daNDaM ya ucito bhavatyetasya || 36 || tairbhaNitaM narezvara ! tvatsutaghAtakaH suvarNacaurazca / yadyapi hi viprAbhAsastathApi vadhyo dhruvameSaH ||37|| tato rAjJA sa. vadhya AjJapto raktakusumamAlAgalaH / kharapRSThe sthApitaH paThati sa subhASitametat // 38 // vipANamArge yAn gAruDikenApi sa tato dRSTaH / paramopakAryeSa upakartavyo mayA nUnam // 39 // tataH siddhaceTakena gAruDekena jhaTiti nRpakanyA / sarpeNa daMzayitvA bhUmau pAtitA jhaTiti ||40|| hAhAraH pravRttoM daSTA daSTeti kanyA tataH / rAjApi tatra prAptaH zlokametaM paThazca // 41 // Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ somkhaa| "ekasya duHkhasya na yAvadantaM gacchAmyahaM pAramivArNavasya / tAvad dvitIyaM samupasthitaM me chidreSvanA bahulIbhavanti // " evaM viciMtiUNaM paDahayasaddeNa savvao nayare / AhUyA gAruDiyA jIvAvai jo ya nivakannaM // 42 // so lahai lakkhavittiM to so soUNa puvvagADio / paDahaM chivevi patto rAyasamIvammi saMtuTTo // 43 // bhaNai naresara ! kannaM jIvAvissAmi nicchao esa / jo kiMtu vajjhaThANe nijjai so mAhaNo suddho // 44 // rakkhAvasu taM sigdhaM rannA ANAvio tahiM vippo / puvvutto vuttato teNavi kahio samaggovi // 4 // gAruDieNavi bAlA ujiya jIvAviyA khaNareNa / rAyAvi paDhai evaM muNiu~ sunnAravuttaMtaM // 46 // "upakAriNi vizrabdha Aryajane yaH samAcarati pApam / taM janamasatyasaMdhaM bhagavati vasudhe ! kathaM vahasi ? // ii paribhAviya rannA suvannayAraM dharAviraM jhatti / gAruDio sammANiya suvannalakkheNa mukkotti // 47 // vippovi khamAveu sammANeUNa bahuyadavyehiM / bhaNio bhaNesu annapi jeNa kajaM tuha ihajja // 48 // to baMbhaNeNa bhaNiyaM eyaM millesu majjha uvayAriM / annaha kaha tuha daMsaNameso evaM jai na kAhI? // 49 // tato rAjA subhASitamapaThat ; "upakAriNi vItamatsare vA sadayatvaM yadi tatra ko'tirekaH ? / ahite sahasAparAdhalabdhe saghRNaM yasya manaH satAM sa dhuryaH / / pratyupakurvan pUrva kRtopakAro'pi lajjayati cetaH / yastu vihitApakArAdupakAraH so'dhiko mRtyoH // " tavyayaNeNaM rannA mukko jIeNa so ya sunnAro / niyadesAo niddhADiUNa daviNaM gaheUNa // 50 // gAruDieNaM laddhaM jaM rannAo sukna lakkhAiM / taM baMbhaNassa dinnaM paccuvayAritti paDhaI ya // 51 // "pratyupakurvanbahvapi na bhavati pUrvIpakAriNA tulyaH / eko'nukaroti kRtaM niSkAraNameva kurute'nyaH // " evaM vicintya paTahazabdena sarvato nagare / AhUtA gAruDikA jIvayati yazca nRpakanyAm // 42 // sa labhate lakSavRttiM tataH sa zrutvA pUrvagAruDikaH / paTahaM spRSTvA prApto rAjasamIpe saMtuSTaH // 43 // bhaNati narezvara ! kanyAM jIvayiSyAmi nizcaya eSaH / yaH kintu vadhyasthAne nIyate sa brAhmaNaH zuddhaH // rakSaya taM zIghraM rAjJA''nAyitastatra vipraH / pUrvokto vRttAntastenApi kathitaH samagro'pi // 45 // gAruDikenApi bAlA yuktvA jIvitA kSaNArdhena / rAjApi paThatyevaM jJAtvA suvarNakAravRttAntam // 46 // iti paribhAvya rAjJA suvarNakAraM dhArayitvA jhaTiti / gAruDikaH sammAnya suvarNalakSaNa mukta iti // 47 // vipro'pi kSamayitvA sammAnya bahudravyaiH / bhaNito bhaNAnyadapi yena kArya tavehAdya // 4 // tato brAhmaNena bhaNitamenaM muJca mamopakAriNam / anyathA kathaM tava darzanameSa evaM yadi nAkArSIt ! // 49 // tadvacanena rAjJA. mukto jIvitena sa ca suvarNakAraH / nijadezAd nirdhATya draviNaM gRhItvA // 10 // gAruDikana labdhaM yad rAjJaH suvarNalakSAdi / tad brAhmaNAya dattaM pratyupakArIti paThati ca // 11 // Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ supAsanAha-cariammitaM natthi kiMpi vatthu uvayariuM jaM bhavAmi niraNo hN| aha pANadAyagANaM dukkhaM niraNataNaM kAuM // 52 // iccAi payaMpeuM tappAe paNamiuM niyagihammi / kaicayadiNANi dhari visajio so ihaM patto // 53 // siyabhikkhurUvadhArI ujjANe ajja so mae diho / teNa iyaM nipacariya kahiyaM vatthavvaloyassa // 54 // keNa puNa kAraNeNa seyaMvarasaMtiyaM vayaM gahiyaM ? / someNa imo puTTho so bhaNaI no imaM puDheM // 55 // Agaccha tattha jAmo pucchemo taMpi kAraNaM gaMtuM / iya bhaNiuM dovi gayA tassa muNiMdassa pAsammi // 56 // namiuM pucchai somo bhayavaM ! kiM kAraNaM vayaggahaNe ? / so bhaNai soma ! mahurAsuvannayAro ihaM heU // 57 / / jaha pubbiM taccariyaM kahiya taha ceva kahai tA jAva / nivvisao ANatto so sunnAro niveNa tao // 58 // so uNa paribhamaMto patto egammi puravaesammi / tatgo muNivasabho diTTho jhANaTTio teNa // 59 // taM paNamiya uvaciTTho muNiNA jiNadhammadesaNA vihiyaa| paDibuddhaNaM gahiyA jiNadikkhA sunnayAreNa // 60|| gahiUNa duvihasikkhaM ekdallavihArapaDimapaDivano / viharateNaM diTTho ahaM niyatto a mahurAe // 61 // paDiuvayAramaIe puvakkiyadukkaDassa samaNaTThA / pavvAvio ya teNaM paDibohivi duvihasikkhAe // 62 // vihio aIvakusalo kAleNekkallapaDimapaDivanno / viharaMto iha patto iya kahiyaM tumha niyacariyaM / / 63 // tA bho mahANubhAvA ! loiyatitthesu paribhamaMteNa / pattamiNaM punnehiM paramapavittaM sumuNitittha // 64 / / tassaNubhAveNa mae tinno saMsArasAyaro ghoro| tumhehivi jiNadhamme jaiyavvaM evamAimmi // 65 // bhattI jiNesu mittI jiesu tattI ya gurUvaesesu / pII sIlaguNaDDesu taha maI dhammasavaNammi // 66 // tad nAsti kimapi vastUpacarya yadbhavAmi nirRNo'ham / atha prANadAyakAnAM duHkha nirRNatvaM kartum // 52 // ityAdi prajalpya tatpAdau praNamya nijagRhe / katipayadinAni dhRtvA visarjitaH sa iha prAptaH // 53 // sitabhikSurUpadhAryudyAne'dya sa mayA dRSTaH / tenedaM nijacaritaM kathitaM vAstavyalokasya // 54 // kena punaH kAraNena zvetAmbarasaMbandhi vrataM gRhItam ? / somenAyaM pRSTaH sa bhaNati no idaM pRSTam // 55 // Agaccha tatra yAvaH pRcchAvastadapi kAraNaM gatvA / iti bhaNitvA dvAvapi gatau tasya munIndrasya pAveM // 56 natvA pRcchati somo bhagavan ! kiM kAraNaM vratagrahaNe ? sa bhaNati soma ! mathurAsuvarNakAra iha hetuH // 5 // yathA pUrva taccaritaM kathitaM tathaiva kathayati tAvadyAvat / nirviSaya AjJaptaH sa suvarNakAro nRpeNa tataH // 18 // sa punaH paribhraman prApta ekasminpurapradeze / tatraiko munivRSabho dRSTo dhyAnasthitastena // 19 // taM praNamyopaviSTo muninA jinadharmadezanA vihitA / pratibuddhena gRhItA jinadIkSA suvarNakAreNa // 6 // gRhItvA dvividhazikSAmekAkivihArapratimApratipannaH / viharatA dRSTo'haM nivRttazca mathurAyAH // 61 // pratyupakAramatyA pUrvakRtaduSkRtasya zamanArtham / pratrAjitazca tena pratibodhya dvividhazikSAyAm // 62 // vihito'tIvakuzalaH kAlenaikAkipratimApratipannaH / viharaniha prApta iti kathitaM yuvayonijacaritam // 63 // tasmAdbho mahAnubhAvau : laukikatIrtheSu paribhramatA / prAptamidaM puNyaiH paramapavitraM sumunitItham / / 64 // tatyAnubhAvana mayA tINaH saMsArasAgaro ghoraH / yuvAbhyAmapi jinadharme yatitavyamevamAdau // 65 // Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . somakahA parauvayAre vittaM cittaM paraloyakajjaciMtAe / dhammapahANo jammo niruvamapunnANa jai hoi||67|| laddhevi dullahe mANumattaNe dhammaguNavihaNANa / voliMti jANa diyahA vihalacciya tANa te nAyA // 68 // tANa varamajaNaNaM ciya jaNaNevi hu varamaraNapasubhAvo / dhammaguNavirahiehiM jehiM sajammo ko vihlo| Asanna ciya jesiM mahANubhAvANa bhAvibhadattaM / dhammapavittipahANAI jati tesi ciya diNAI // 70 // ticciya dhannA te punnabhAyaNA tANa jIviyaM sahalaM / dhammujjayANa jesi ramai maI neya pAvesu // 7 // to someNaM bhaNiyaM kaibheo ittha hoi jiNadhammo ? / Aha muNI duviho so jaigihidhammappabheeNa // 72 // tANa sakhye kahie someNa samaMtabhadasahieNa / paDivanno gihidhammo samma sammattamUlovi // 73 // paidivasaM sAmaie kAyavvebhiggaho kao tehiM / kuvaMti paidiNapi hu sAvayadhamma payatteNa ||74 // aha someNaM haTTe vavaharamANeNa dinnamuddhAre / bahudavvaM pagaINaM tAo davvaM gaheUNa // 75 // annatya gayA tatto somo citteNa Aulo jaao| tahavi hu jiNabhavaNAisu paidiyahaM jAi niyameNa // sAmAiyaMpi giNhai sunnattaNao sarei no gahiyaM / kaiyA vA kAyavvaM sAmaiyaM iya na yANei // 77 // to bhaTTeNaM bhaNio samaMtabhadeNa soma ! na hu juttaM / sunnattaM vayavisae jaM bhaNiyaM Agame evaM // 78 // na sarai pamAyajutto jo sAmaiyaM kayA u kAyavvaM / kayamakayaM vA tassa hu kayaMpi vihalaM tayaM neyaM // 79 // somo bhaNei bhAuya ! jadivasAo ya dhaNassa me nAso / tadiyahAo jAo sunno haM hA kahaM kunnimo?|| bhaktirjineSu maittrI jIveSu tatparatA ca gurUpadezeSu / prItiH zIlaguNADhyeSu tathA matirdharmazravaNe // 66 // paropakAre vittaM cittaM paralokakAryacintAyAm / dharmapradhAna janma nirupamapuNyAnAM yadi bhavati // 67|| labdhe'pi durlabhe mAnuSatve dharmaguruvihInAnAm / gacchanti yeSAM divamA viphalA eva teSAM te jJAtAH // 68 / / teSAM varamajananireva janane'pi hi varamaraNyapazubhAvaH / dharmaguNavirahitaiyaH svajanma kRtaM viphalam // 69 // Asannameva yeSAM mahAnubhAvAnAM bhAvibhadratvam / dharmapravRttipradhAnAni yAnti teSAmeva dinAni // 7 // ta eva dhanyAsta eva puNyabhAjanAni teSAM jIvitaM saphalam / dharmodyatAnAM yeSAM ramate matirnaiva pApeSu // 71 // tataH somena bhaNitaM katibhedo'tra bhavati jinadharmaH ? / Aha munirdvividhaH sa yatigRhidharmaprabhedena // 72 // tayoH svarUpe kathite somena samantabhadrasahitena / pratipanno gRhidharmaH samyak samyaktvamUlo'pi // 73 // pratidivasaM sAmAyike kartavye'bhigrahaH kRtastAbhyAm / kurutaH pratidinamapi hi zrAvakadharma prayatnena // 74 // atha somena haTTe vyavaharamANena dattamuddhAre / bahudravyaM prakRtibhyastA dravyaM gRhItvA // 7 // anyatra gatAstataH somazcittenAkulo jAtaH / tathApi hi jinabhavanAdiSu pratidivasaM yAti niyamena // 76 // sAmAyikamapi gRhNAti zUnyatvataH smarati no gRhItam / kadA vA kartavyaM sAmayikamiti na jAnAti // 77 // tato bhaTTena bhaNitaH samantabhadreNa soma ! na hi yuktam / zUnyatvaM vrataviSaye yadbhaNitamAgama evam // 78 // na smarati pramAdayukto yaH sAmAyika kadA tu kartavyam / kRtamakRtaM vA tasya khalu kRtamapi viphalaM tajjJeyam / / somo bhaNati bhrAtaH ! yadivasAcca dhanasya me nAzaH / tadivasAjjAtaH zUnyo'haM hA kathaM kurmaH ? // 80 // Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 568 supAsanAha-cariammi:attheNa viNA puriso jAyai avasadabhAyaNaM jeNa / bahuuvasanivAo kUDakaIkahapabaMdhovva // 81 // icchaMti vase kAuM suriMdalacchiMpi je mahAsattA / iyare jaNayaviDhattaMpi rakkhi neya pAraMti // 82 // to bhaTTaNaM bhaNio somo mA kuNasu erisaM kheyaM / savvaM ciya saMsAre khaNadiviNaharUbAho ! // 83 // yataH, __ "paTutarapavanavazAkulinakuvalayadalataralAni / jIvitayauvanayuvatijanadhanalavalAbhasukhAni // " tA dharasu dhIrimaM dhIra ! kuNasu dhammammi ujjama soma! / sAmaiyavae samma thiraM maNo kAuM, kAurisA / jhUraMti ruyaMti saraMti taha ya vilavaMti jaMti ya visAyaM / diviNahe davye na uNo sappurisacariyadharA // pavaNaMdolirakuvalayadalAvalIcaMcalA iya maIe / kIrai khaNeNa lacchI pattavihattA supurisehiM // 86 // iccAidesaNAe vivohio tahavi so mahAbhAgo / sunnamaNoNuTANaM sAmAiyamAiyaM kuNai // 87 // kammavaseNaM kamaso pajaMte pAviyaM tayaM maraNaM / joisiyasukkhalaMbhaM pAvijjai jeNa aithovaM // 88 // vippo puNa pAleuM sAvagadhammaM visesao samma / sAmAiyaNuTTANaNuTeuM samAhimaraNeNa // 89 / / uppanno sohamme tao cuo bhArahammi vAsammi / sijjhissai kusumapure gahiyavao khaviyakammaMso // paNadosavippamukkaM nikaMpaM jo karei sAmaiyaM / so devadANavANapi vaMdaNijo sayA hoi // 91 // jaiNovva samiyapAvA susahAvA ullasaMtasuhabhAvA / kayasAmaiyA te sAvayAvi abhivAyaNijjA o // // iti sAmAyikapaJcamAticAravipAke somakathAnakaM samAptam // / tatsamAptau samAptaM prathamazikSAvratam // arthena vinA puruSo jAyate'pazabdabhAjanaM yena / bahUpasarganipAtaH kUTakavikathAprabandha iva // 81 // icchanti vaze kartuM surendralakSmImapi ye mahAsattvAH / itare janakArjitAmapi rakSituM naiva pArayanti // 82 // tato bhaTTena bhaNitaH somo mA kuruSvedRzaM khedam / sarvameva saMsAre kSaNadRSTavinaSTarUpamaho ! // 83 // tasmAddhara dhairya dhIra ! kuru dharma udyamaM soma ! / sAmAyikavate samyak sthiraM manaH kRtvA, kApuruSAH // 84 / khidyante rudanti smaranti tathA ca vilapanti yAnti ca viSAdam / dRSTavinaSTe dravye na punaH satpuruSacaritadharAH / pavanAndolitakuvalayadalAvalIcaJcaleti matyA / kriyate kSagena lakSmIH pAtravibhaktA supuruSaiH // 86 // ityAdidezanayA vibodhitastathApi sa mahAbhAgaH / zUnyamanA anuSThAnaM sAmAyikAdikaM karoti // 7 // karmavazena kramazaH paryante prAptaM tad maraNam / jyautiSikasaukhyalAbhaH prApyate yenAtistokaH // 8 // vipraH punaH pAlayitvA zrAvakadharma vizeSataH samyak / sAmAyikAnuSThAnamanuSThAya samAdhimaraNena // 89 // utpannaH saudharme tatazcyuto bhArate varSe / setsyati kusumapure gRhItatrataH kSApatakAMzaH // 9 // paJcadoSavipramuktaM niSkampaM yaH karoti sAmAyikam / sa devadAnavAnAmapi vandanIyaH sadA bhavati // 21 // yataya iva zamitapApAH susvabhAvA ullasacchubhabhAvAH / kRtasAmAyikAste zrAvakA apyabhivAdanIyAstu // 1kha. kNpo| Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAyaM savvavayANa savittharANapi gahiyaniyamassa / saMkhevo jaM kIrai taM desavagAsiyaM bhaNiyaM // 1 // desAvagAsiya jo karei suddhaM khaNe khaNe payao / so devAsuramaNuehiM pUio hoi saMkhovya // 2 // tathAhi;bahudalasujuttavRttA pattasurAlayasirI susadA ya / vijayaghaMTavva nayarI vijayapurI nAma iha asthi // 3 // tatyatthi daMtidataggabhinnaca ujalahikUlaparivalao / nIsesaviyaDapaDivakkhanayakkamo vikamo raayaa||4|| tassatthi paNaiNI paNayavacchalA malayamaMjarI nAma | tiNayaNahuyAra saMdaDDhamayaNatarumaMjarivya varA // 5 // tANaM ca parupparapIisaMjuyANaM uvAiyasaehiM / parisaio ya kahamavi saMjAo annayA putto // 6 // saMkho nAmeNa asaMkhasaMkhaparimuNiyasayalamatthatyo / viyaDArivAravikkhevapauNasaMkho asaMkhaguNo // 7 // so pauramaMtisAmaMtakoDibhuhaDehi ribuDe viyaDe / atthANammi niviTThassa sAmiNo vikamadhaNassa // 8 // paNamittu pAyapaumaM jAva nimaNNo niyammi ThANammi / ucchaMgiya piupAe saMbAhai viNayapuvvaM tA // 9 // kamhAvi akamhA kiMpi kasiNagayaNaMgaNA avayaraMtaM / savvevi unnayamuhA picchati ya cittjuycittaa|| vAmakarakaliyakheDayaphaDapphaDADovaDariyavara suhaDaM / varasuhaDaviyaDapAyaDiyabhiuDitaDakhaMDaNapayaMDaM // 11 // khaMDaNapayaMDakaramaMDalaggasaMkamiyasuddaDapaDivibaM / suhaDapaDibiMbaphuDapADaNatyataDDaviyabhuyadaMDaM // 12 // bhuyadaMDabaddhavaravIravalayaM nIsesabhuvaNasoMDIraM / soMDIrasuhaDabhiDaNikalaMpaDaM suhaDavaramegaM // 13 // taM picchiya accambhuyabhayarasakaliyA paropparaM suhaDA / picchaMti muhAiM jAva tAva niyaDIhUo suhddo| prAyaH sarvavratAnAM savistarANAmapi gRhItaniyamasya / saMkSepo yaH kriyate tada dezAvakAzikaM bhaNitam // 1 // dezAvakAzikaM yaH karoti zuddhaM kSaNe kSaNe prayataH / sa devAsuramanujaiH pUjito bhavati zaGkha iva // 2 // bahudalasuyuktavRttA prAptasurAlayazrI: suzabdA ca / vijayaghaNTeva nagarI vijayapurI nAmehAsti // 3 // tatrAsti dantidantAgrabhinnacaturjaladhikUlaparivalayaH / niHzeSavikaTapratipakSanatakramo vikramo rAjA // 4 // tasyAsti praNayinI praNatavatsalA malayamaJjarI nAma / trinayanahutAzasaMdagdhamadanatarubhaJjarIva varA // 5 // tayozca parasparaprItisaMyutayomapayAcitazataiH / parisUcitazca kathamapi saMjAto'nyadA putraH // 6 // zaMkho nAmnA parijJAtAsAMkhyasAMkhyasakalazAstrArthaH / vikaTArivAravikSepapraguNasaMkhyo'saMkhyaguNaH // 7 // sa pracuramantrisAmantakoTisubhaTaiH parivRte vitate / AsthAne niviSTasya svAmino vikramadhanasya // 8 // praNamya pAdapadmaM yAvanniSaNNo nije sthAne / utsajya pitRpAdau saMvAhayati vinayapUrva tAvat // 9 // kasmAdapyakasmAtkamapi kRSNagaganAGgaNAdavatarantam / sarve'pyunnatamukhAH pazyanti ca citrayutacittAH // 10 // vAmakarakalitazveTakaphaDaphaDATopadIrNavarasubhaTam / varasubhaTavikaTaprakaTitabhRkuTitaTakhaNDanapracaNDam // 11 // khaNDanapracaNDakarabhaNDalAgrasaMkrAntasubhaTapratibimbam / subhaTapratibimbasphuTapATanArthatatabhujadaNDam // 12 // bhujadaNDabaddhavaravIravalayaM niHzeSabhuvanazauNDIram / zauNDIrasubhaTabhedanaikalampaTaM subhaTavaramekam // 13 // 1 kha. degmnivss| Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 570 supAsanAha - cariammi rAyA kamaladaladIharAe diTThIe niyai niyamuhaDe / suhaDAvi diti diTTi niyniykhgaa| isatthe || kivi tattha jamajIhasamatarala vikarAlu, raNarasiyabhaDapisiyagiddhAlu karavAlu / kari kariva tAMti vAyaMti bhuyadaMDa, paDiraviNa bahiraMta sayalaMpi baMDu || 16 // kivi dhara nArAu paData bhaDavAu, sumahaMtu kivi kuMtu daMsaMti sunisA | pati Aesa amhANa pahu ! dehi, jiva nehu lahu ehu amhevi jamagehi ||17|| iya vikamasuDANaM paropparaM jAva hoMti ullAvA / IsIsihasiyavayaNo tAva bhaDo sovi saMpatto // 18 // AgaMtUNaM pabhaNei tattha re tumha ettha ko heU / niyaniyaAuhagahaNe atthANesuM nividvANaM ? // 19 // yi bhaNati ahe niyama hupAyAraviMda pAsammi | ciTThAmo jaha taha tujjha tattha re mUDha ! kA tattI ? // taM puNa aNunnAo samAgao keNa kAraNeNeha hai| amhapahuNo gihAo tA nIhara jhatti vegeNa // 21 // paNa ki kovipa annaviya asthi ettha bhuvaNammi ? | sAmI tijagampivi natthi koI anno mamaM mottuM // tAgaMtU paNa tumhe niyanAyagaM imaM vayaNaM / jai jIvieNa kajjaM tA desa imassa niyarajjaM ||23|| aha hiyae tumhapahussa baTTae ittha kovi ahimANo / jaM kira kulakamA gayameyaM rajjaM kaha de ||24|| pina juttaM kiMkeNa kassa puhaIvi sAsaNe lihiyA / aha kulakamA gayA vA, navaraM puNa khaggabalu gijjhA || puNa tumhapassava tumhANaM vAvi asthi khaggabalaM / tA pahuNAvi tummehivi samarga samaraM karemi ahaM // dRSTvA'tyadbhutabhayarasa kalitAH parasparaM subhaTAH / pazyanti mukhAni yAvattAvannikaTIbhUtaH subhaTaH // 14 // rAjApi kamaladalIya dRSTyA pazyati nijasubhaTAn / subhaTA api dadati dRSTiM nijanijakhaGgAdizastreSu // keM'pi tatra yamajihvAsamataralaM vikarAlaM, raNarasikabhaTapizitagRddhaM karavAlam / kare kRtvA tADayanti vAdayanti bhujadaNDaM pratiraveNa bavirayantaH sakalamapi brahmANDam // 16 // ke'pi dharanti nArAcaM prakaTayanto bhaTavAdaM sumahAntaM ke'pi kuntaM darzayanti sunizAtam | jalpantyAdezamasmAkaM prabho ! dehi, yathA nayema ladhvetaM vayamapi yamageham ||17|| itiM vikramasubhaTAnAM parasparaM yAvadbhavantyallApAH / ISadISaddhasitavadanastAvadbhaTaH so'pi saMprAptaH // 18 // Agatya prabhaNati tatra re yuSmAkamatra ko hetuH / nijanijAyudhagrahaNa AsthAneSu niviSTAnAm // 19 // te'pi ca bhaNanti vayaM nijaprabhupAdAravinda pArzva | tiSThAmo yathA tathA tava tatra re mUDha ! kA cintA ! // 20 // tvaM punarananujJAtaH samAgataH kena kAraNeneha ? / asmatprabhogRhAt tasmAnniHsara jhaTiti vegena ||21|| prabhaNati kiM ko'pi prabhuranyo'pi cAstyatra bhuvane ? | svAmI trijagatyapi nAsti ko'pyanyo mAM muktvA / / tasmAd gatvA prabhaNata yUyaM nijanAyakamidaM vacanam / yadi jIvitena kAryaM tadA dehyasmai nijarAjyam ||23|| atha hRdaye yuSmatprabhorvartate'tra ko'pyabhimAnaH / yatkila kulakramAgatametad rAjyaM katha dadAmi ||24|| tadapi na yuktaM kiM kena kasya pRthivyapi zAsane likhitA / atha kula kramAgatA vA, kevalaM punaH khaDgabalagrAdyA // 1 kha. ga. tolaMta vA / Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkhakahA / 571 iya bhaNie gurusugbhavaMtabhi uDIkarAlabhAlayalA / raNarasiyasuhaDavayaNubbhavaMtarA maMcacayakavayA ||27|| pati vire dudhi nikiTTa ! erisaM vayaNaM / suhaDAhama ! jaM jaMpasi taM muNimo jAsi jamabhavaNaM / / anirikkhiUNa jIhaM niyatrayaNe kaha tumaM imaM bhaNasi / jaM tumhe tumhapahU jujjhaMtu mae samaM dovi // 29 // kiM egevi dariyAriviyaDakarikaraDadalaNamiyariNA / suhaDeNa samaM samaraM kAuM tuha asthi re sattI ? / / amhe mhaNehi niSphalehiM tumaM / akvivasi sarayariusamaya mehagalagajjiehiva ? || so bhai ahaM ego tujhe savvevi sAmisaMjuttA / paharaha paDhamaM pacchA raNakaM tumha avaNissaM ||32|| iya bhaNi nivaDA bhallInArAyakhaggacAvakarA / pabhaNati tumaM ekkAMti na haNio amhasuhaDehiM || tA inhiMpipalA ahavA sumaresu devayaM idvaM / paMcataM pattovi ya jeNa tumaM lahasi suhaThANaM ||34|| to bhai bhaDo soMDIranADayA saraha dasadisAcakkaM / savvevi ya maha raNabhairavampi paDiUNa mA maraha || govi jahA sIho kara DaDADovavihaDaNaparyaMDo / havai ahaMpi tahacciya tA savve paharaha jahicchaM // 36 // i bhaNie suhAvi hu samakAle jAva tassa paharaMti / tAva akamahAvi ya te jaha jAyA taha nisAmeha || saMmUcchiyantra lihipanna uvalakiNNantra kaTTavaDiyantra | paMcataM piva pattA dhasatti dharaNIyale paDiyA || to rAyA daTTU bhaDapaDalaM nivaDiyaM dharaNipIDhe / rosAruNanayaNo karayalammi euNe karavAle ||39|| sayamAyaTThiyakhaggo laggo uvasappaupi tayabhimuhaM / tA jAva saMkhakumarovi vikamaM bhaNiumAdatto // 40 // yadi punaryuSmatprabhorapi yuSmAkaM vApyasti khaDgabalam / tadA prabhuNApi yuSmAbhirapi samaM samaraM karomyaham | iti bhaNite gururopodbhavadbhRkuTikarAlabhAlatalAH / raNarasika subhaTavacanodbhavadromAJcacayakavacAH ||27|| jalpanti te'pi re duSTa dRSTa nikRSTa ! IdRzaM vacanam / subhaTAdhama ! yajjalpasi tajjAnImo yAsi yamabhavanam // anirIkSya jihvAM nijavadane kathaM tvamidaM bhaNasi / yadyayaM yuSmatprabhuryudhyetAM mayA samaM dvAvapi ||29|| kimekenApi dRptArivikaTakarikaraTadalana mRgaripuNA / subhaTena samaM samaraM kartuM tavAsti re zaktiH 1 ||30|| yadasmAnasmatprabhumapiM ghRSTavacanairniSphalaistvam | AkSipasi zaradRtusamayameghagalagarjitairiva ? // 31 // sa bhaNatyahameko yUyaM sarve'pi svAmisaMyuktAH / praharata prathamaM pazcAd raNakaNDUM yuSmAkamapaneSye // 32 // iti bhaNite nRpasubhaTA bhallInArAcakhaGgacApakarAH / pramaNanti tvameka iti na hato'smatsubhaTaiH // 33 // tasmAdidAnImapi palAyasvAthavA smara devatAmiSTAm / paJcatvaM prApto'pi ca yena tvaM labhase zubhasthAnam || tato bhaNati bhaTaH zauNDIryanATakAt sarata dazadikcakram / sarve'pi ca mama raNabhairave patitvA mA triyadhvam // eko'pi yathA siMhaH karaTighaTATopavighaTanapracaNDaH / bhavatyahamapi tathaiva tasmAtsarve praharata yatheccham // 36 // iti bhaNite subhaTA api hi samakAlaM yAvattaM praharanti / tAvadakasmAdapi ca te yathA jAtAstathA nizamayata // saMmUrcchitA iva likhitA ivopalakIrNA iva kASThaghaTitA iva / paJcatvamiva prAptA dhaseti dharaNItale patitAH // tato rAjA dRSTvA bhaTapaTalaM nipatitaM dharaNipIThe / zeSAruNanayanaH karatale praguNayati karavAlam // 39 // svayamAkRSTakhaDgo lagna upasarpitumapi tadabhimukham / tAvadyAvacchaMkhakumAro'pi vikramaM bhaNitumArabdhaH // 40 // Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 572 supAsanAha - cariammi kuNa pasAyaM maha uvari deva na hi ittha tumhaahigAro / kittiyamittaM eso mamAvi sajjho taha pasAyA || iha deva evaM duI ahaM haNissAmi / picchau pavate majjha karayalaM kaliyakaravAlaM ||42 || iya pabhaNato rannA bhujjo bhujjo nisijjhamANovi / AyaTThiyakhaggalao saMkho jujheumAro ||43|| jugavaM paritolatA khaggaM samaraMgaNammi to dovi / rehaMti tappalayuddha bhImajamajIhakaliyantra ||44 || to bhaNio kumareNa paDhamaM paharesu re tumaM majjha / bhagai tumaM paharasu to asiNA muyai se ghAyaM // 45 // to socavito kuMmarapahAraM vaei puravAhi / tapiTThIe kumarovi dhAvae jAva ujjANaM ||46 || piccha sUriprayANaM saraNagayaM taM tao kumArovi / kosamma vivai khaggaM paNamai sUrissa payakamalaM // bhai ya abhayaM tuha hou bhada ! itthaM pavannasaraNassa / sugurupayapaMkayANaM, mukko gacchasu saicchAe // 48 // to nANeNa nAuM guruNA bhaNiyaM kumAra ! tuha eso / devabhave kila mittaM Asi imo paramanehapa || 49 // iya souM surarUvaM payaDai suhaDo tao kumArovi / paribhAvA me manne punvabhave divvoti // 50 // iya haM kuvrvatasa tasa saMjAyajAisaraNassa / saMjAo paccakkho savvovi ya surabhavo puvvo / / 51 / / jaha osaMkeo devabhave maraNakAlasamayammi / jaha putri pIIe sohamme vilasiMga samagaM // 52 // to uU donivi paropparaM harisaparavasA dhaNiyaM / sUrINa samavakhaM ciya AliMgaNayAI kuvvati // bhaNi kumareNa tamu kathaM jaM tae imaM vihiyaM / paDivanapAlaNaM ciya mahavvayaM dhIrapurisANa || deveNa ta bhaNiyaM khamiyavyaM savvamavi mahAbhAga ! | dhammammi pamAyaparaM taM nAumimaM mae vihiyaM // T kuru prasAdaM mamopari deva ! na hyatra yuSmadadhikAraH / kiyanmAtrameSa mamApi sAdhyastava prasAdAt // 41 // tasmAttiSThatviha deva etaM duSTamahaM haniSyAmi / pazyatu pradhnad mama karatalaM kalitakaravAlam // 42 // iti prabhaNan rAjJA bhUyo bhUyo niSidhyamAno'pi / ASTakakhagalataH zaMkho yoddhumArabdhaH ||43|| yugapatparitolayantau khaGgaM samarAGgaNe tato dvAvapi / rAjatastatpalaluJcabhImayama jihvA kalitAviva // 44 // tato bhaNitaH kumAreNa prathamaM prahara re tvaM mAm / sa bhaNati tvaM prahara tato'sinA muJcati tasya cAtam // tataH sa vaJcayankumAraprahAraM vrajati purabahiH / tatpRSThe kumAro'pi dhAvati yAvadudyAnam ||46 || pazyati sUripadAnAM zaraNagataM taM tataH kumAro'pi / koze kSipati khaGgaM praNamati sUreH padakamalam ||47|| bhaNati cAbhayaM tava bhavatu bhadra ! atra prapannazaraNasya / sugurupadapaGkajAnAM, mukto gaccha svecchayA // 48 // tato jJAnena jJAtvA guruNA bhaNitaM kumAra ! tavaiSaH / devabhave kila mitramAsIdayaM paramasnehaparaH ||49 || iti zrutvA surarUpaM prakaTayati subhaTastataH kumAro'pi / paribhAvayati mayA manye pUrvabhave dRSTapUrva iti // 50 // itIhAM kurvatastasya saMjAtajAtismaraNasya / saMjAtaH pratyakSaH sarve'pi ca surabhavaH pUrvaH // 51 // yathA vihitaH saMketo devabhave maraNakAlasamaye / yathA pUrvaM prItyA saudharme vilasitaM samam // 52 // tata utthAya dvAvapi parasparaM harSaparavazau gADham / sUrINAM samakSamevAliGganAdi kurutaH ||13| bhaNitaM kumAreNa tataH suSTu kRtaM yattvayedaM vihitam / pratipannapAlanameva mahAvrataM dhIrapuruSANAm // 54 // Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sNkhkhaa| 573 harisaparaccasahiyao to saMkho bhaNai disasu taM majjha / kiccamakicaM baMdhava ! to devo bhaNaha jaM gurunno|| sAhati tujjha kicaM kiccaM ciya taM tae payatteNa / jalacaMcalammi jIe na pamAo bhada ! kAyabvo // to kahio kevaliNANagAradhammo savittharo tattha / nAhaM nAha ! samattho iya kumaro bhaNai jA tAva // sahasatti vikkamaniyo kumarapautti sayaM gavesaMto / cauraMgiNIsenAe parigao Agao tattha // 59 // haNa haNa haNatti bhaNiro rosavasAvesao caudisipi / viMTai taM ujjANaM hayagayarahasuhaDakoDIhiM // 6 // saMnadrabaddhakavao kaivayabhaDaparigao gao majjhe / to rAyA taM nANiM kumarasurAIhiM pariyariyaM // 61 // picchittA bhaNai suyaM vaccha ! kahiM so bhaDo durAyAro ? / jAva payaMpai kuddhotA kumaro bhaNai mA taay!|| azvivasu imaM, duvyayaNabhAsuro je bhaDo Thio amaro / paramukyArI jaM maha iya bhaNiuM kahai puvvabhavaM // to harisio nariMdo vaMdai mUrti suraM tu khAmei / nisuNai jiNiMdadhamma sammattAisamaggaMpi // 64 // saMkhakumareNa saddhiM saddhAsaMsuddhamANaso rAyA / bArasavihagihidhamma paDivajjaivajabhayabhIo // 65 // devovi khamAveuM rAyakumAre muNipi vaMdeuM / saTTANaM saMpatto rAyakumArAvi niyagehaM // 66 // bhaNiyavihiNA kuNaMti ya gihidhamma niccameva ujjuttA / desAvagAsie puNa kumaro svisesmujjmi|| aha annayA kumAro disivayamaisakaDaM nisIhammi / giNhai mae na bAhiM gaMtavvaM vaasbhvnnaao||18|| jAva na diNayaraviva didaM udayAyalammi ArUDhaM / kaMtAsijaMpi na saMchayemi cauhAraparihAro // 69 // devena tato bhaNitaM kSantavyaM sarvamapi mahAbhAga ! / dharme pramAdaparaM tvAM jJAtvedaM mayA vihitam // 6 // harpaparavazahRdayastataH zaGkho bhaNati diza tvaM mama / kRtyamakRtyaM bAndhava ! tato devo bhaNati yad guravaH / / kathayanti tava kRtyaM kRtyameva tattvayA prayatnana / jalacaJcale jIvita na pramAdo bhadra ! kartavyaH // 17 // tataH kathitaH kevalinA'nagAradharmaH savistarastatra / nAhaM nAtha ! samartha iti kumAro bhaNati yAvattAvat // sahaseti vikramanRpaH kumArapravRttiM svayaM gaveSayan / caturaGgasenayA parigata Agatastatra // 19 // jahi jahi jahIti bhaNitA roSavazAvezatazcaturdikSvapi / veSTayati tadudyAnaM hayagajarathasubhaTakoTibhiH // 6 // saMnaddhabaddhakavacaH katipayabhaTaparigato gatA madhye / tato rAjA taM jJAninaM kumArasurAdibhiH parikaritam // 61 / / dRSTvA maNati sutaM vatsa ! kva sa bhaTo durAcAraH ? / yAvatprajalpati kruddhastAvatkumAro bhaNati mA tAta ! // 62 // AkSipamaM, duvacanabhAsuro yadbhaTaH sthito'maraH / paramopakArI yanmameti bhaNitvA kathayati pUrvabhavam // 6 // tato harSito narendro vandate sUriM suraM tu kSamayati / zaNoti jinendradharma samyaktvAdisamagramapi // 64 // zaGkhakumAreNa sArdha zraddhAsaMzuddhamAnaso rAjA / dvAdazavidhagRhi dharma pratipadyate'vadyabhayabhItaH // 65 // devo'pi kSamayitvA rAjakumArau munimapi vanditvA / svasthAnaM saMprApto rAjakumArAvapi nijagaham / / 66 / / bhaNitavidhinA kurutazca gRhidharma nityamevoyuktau / dezAvakAzike punaH kumAraH savizeSamudyacchati // 67 // athAnyadA kumAro digbatamatisaMkaTaM nizIthe / gRhNAti mayA na bahigantavyaM vAsabhavanAt // 6 // yAvanna dinakarAbimbaM dRSTamudayAcala ArUDham / kAntAzayyAmapi na saMmpazAmi catarAhAraparihAraH // 69 // Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 574 supAsanAha-cariammi--- aha keNaDa deNaM suriMdavayaNaM nisAmiyaM eyaM / cAlijjai na surehiM saMkho desAvagAsAo // 7 // taM sou saMpatto kumArabhavaNassa dAradesammi ! avaharai tassa bhajja ruyamANi garuyadhAhAhiM // 71 // jaha niNai so kumaro sAgiya ! maM rakkha rakkha nijjati / keNavi ahammieNaM taM suNi ciMtae kumro|| kassesA kila bhajjA kassa va taNao sahoyarA karata / iccAibhAvaNAe appagamapeNa bhAvei // 73 // ekkonya jiNAiTo iTogihANa nivaNaheU / dhammociya saMsAre saraNaM tANaM ca jIvANa ||74 / / iya bhAvaMtAsa to jAo kolAhalo bahiM bhuo| haNa-haNa-haNattimayo bahubalakaliyANa sattaNa // tehi bilupamANaM akaMitaM ca pariyaNaM souM / bhAvei bhAviyappA bhavabhayamIo suNica i||76|| eyANamahaM nAho ee gaha sekyatti jA buddhI / abhimANamittAjANiyA kevalAlamiha kilelo ya // 77 // esa maha sayaNago ee sattU kubuddhI maha esA / nahi sayaNo ya paro vA pasAhao hoi sugaIe // 78 // ezodhiya jimadhalyo sAhai suriddhisiddhisuvaaii| tA tatthaciya jatto kAyaco ki viyppenn?|| iya citiUNa nicalasamAhimAvisai saMkhamarabaro / to devo tamA nAUNaM hoi paccarakho / / 80 // bhagai mahAyasa! te ciya dhano dhIrANa dhuri tumaM ceva / devehivi jassa maNo na caijjai niyapainnAo / saggaMgaNAsaNAho surANa nAhovi tujjha guNagahaNA / appANaM sakayatthaM mannAi manne tihuyaNevi // 82 // taM ciya dhIro saddhammatapparo taM ca bhuvaNamANikaM / tA maggasu kiMpi varaM tuTTo haM tujjha cariehiM / / 83 // pabhaNai saMkhakumAro ki maha kajjaM vareNa anneNa / tumhANa desaNaM ciya varaM baro sarau anmeNa // 84 // atha kenacivena surendravacanaM nizamitametat / cAlyate na suraiH zaGkho dezAvakAzAt // 7 // tat zrutvA saMghAptaH kumArabhavanasya dvAradeze / apaharati tasya bhAyAM rudatIM gurvAkrandaiH // 71 / / yathA zRNoti sa kumAraH svAminmAM rakSa rakSa nIyamAnAm / kenApyadhArmikeNa tat zrutvA cintayati kumAraH // kasyaiSA kila bhAryA kasya vA tanayaH sahodarAH kasya / ityAdibhAvanayA''tmAnamAtmanA bhAvayati // 73 // eko'tra jinAdiSTa iSTo'niSTAnAM niSThApanahetuH / dharma eva saMsAre zaraNaM trANaM ca jIvAnAm // 74 / / iti bhAvayatastato jAtaH kolAhalo bahirbahuH / jahi-jahi-jahItigarbho bahubalakalitAnAM zatrUNAm // 7 // tairapi lupyamAnamAkrandantaM ca parijanaM zrutvA / bhAvayati bhAvitAtmA bhavabhayabhIto munirivedam // 76 // eteSAmahaM nAtha ete mama sevakA iti yA buddhiH / abhimAnamAtrajanitA kevalamalamiha klezazca // 77 // eSa mama svajanavarga ete zatravaH kubuddhirmamaiSA / nahi svajanazca paro vA prasAyako bhavati sugateH // 7 // eka eva jinadharmaH sAdhayati suraddhisiddhisaukhyAni / tasmAttatraiva yatnaH kartavyaH kiM vikalpena ? // 79 // iti cintayitvA nizcalasamAdhimAvizati zaMkhakumAravaraH / tato devastadbhAvaM jJAtvA bhavati pratyakSaH // 8 // bhagati mahAyazaH ! tvameva dhanyo dhIrANAM dhuri tvameva / devairapi yasya mano na tyAjyate nijaMpratijJAtaH // 81 // svargAGganAsanAthaH surANAM nAtho'pi tava guNagrahaNAt / AtmAnaM svakRtArtha manyate manye tribhuvane'pi // 2 // tvameva dhIraH saddharmatatparastvaM ca bhuvanamANikyam / tasmAnmArgaya kamapi varaM tuSTo'haM tava caritaiH // 83 // Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkhakahA / to so toseNa suro saroyadaladahaloyaNa kumaraM / bhaNai mahAyasa ! tahavi hu devANaM daMsaNamamohaM // 85 // hoi, tao tuha eso hou baro jo tae sakaruNAe / diTTho diTThIe khaNaM so khalu rogehi muccehI // 86 // i. bhaNi sahANaM jAi suro diNayarassa udayasmi / paDipunaniyamaavahI vihIe sijjaM tao mo || kumaro Avasyakario kiriyAkalApakaliyANa / sAhUNa jAi pAse vaMdai te paramaviNaNa // 88 // Pages samayasAraM tamaNiyaMNuTue jahAsatti / aha annayA nariMdo tajjaNao pIDio sahasA // 89 // asUveNA pacakhAo ya savvavijjehiM / hakkArAvara kumaraM bhaNai jahA vaccha ! maha ihi // 90 // samao maraNassa tA tumaM saMpayaM payAnAho / iha bhaNie to kumaro sarei suradinamaNaSio // 91 // karuNAraM ciyAe niyadihIe paloyae dehaM / jaNayassa tAva sahasA himaMtra ravikiraNatAvahaye ||12|| mUlaM dehe nissaMdehaM tao bhai rAyA / jAo nirAmao haM diTTho diTThIe tuha kaccha ! // 93 // emevamao to sAmunnavivajjio iyANi tu / tuhamA hijjavaseNaM saMpai sAhemi niyakajjaM // 94 // muMca mamaM jeNAhaM karemi sugurUNa pAyasUlammi / saMjamamuyAracitto hoUNa dharesu rajjabharaM ||15|| jAli kumaro kiMcitra kAhI paccattaraM tao rAyA / dhariDaM taM bAhAe vi sIhAsaNe paNao // 96 // sAmaMtAI loo bhaNio jaha namaha saMkharAyassa / payapaMkayamihi jaM sAmI tumhANa-esa niyo // 97 // iyavi taha vihie sIhovva kariMdagurughaDANuvariM / nikma higuhAo vikamarAyA mahiddIe // 575 prabhaNati zaMkhakumAraH kiM mama kAryaM vareNAnyena / yuSmAkaM darzanameva varaM varaH saratvanyena // 84 // tataH sa toSeNa suraH sarojadaladIvalocanaM kumAram / bhaNati mahAyazaH ! tathApi hi devAnAM darzanasamotram || bhavati, tatastavaiSa bhavatu varo yastvayA sakaruNayA / dRSTo dRSTyA kSaNa sa khalu rogaimakSyate // 86 // iti bhaNitvA svasthAnaM yAti suro dinakarasyodaye / paripUrNaniyamAvadhirvidhinA zayyAM tato muktvA // 87 // kumAraH kRtAvazyakakriyaH kriyAkalApakalitAnAm / sAdhUnAM yAti pArzve vandate tAn paramavinayena // 88 // zRNoti samayasAraM tadbhaNitamanutiSThati yathAzakti / athAnyadA narendrastajjanakaH pIDitaH sahasA ||89 // atizUlavedanayA pratyAkhyAtazca sarvavaidyaiH / hakkArayati kumAraM bhaNati yathA vatsa ! mamedAnIm // 90 // vartate samayo maraNasya tasmAttvaM sAMprataM prajAnAthaH / iti bhaNite tataH kumAraH smarati suradattAjJAmitaH // 91 // karuNAbharAJcitayA nijadRSTyA pralokate deham / janakasya tAvatsahasA himamiva ravikiraNatApahatam ||12|| naSTaM zUlaM dehe nissaMdehaM tato ruNati rAjA | jAto nirAmayo'haM dRSTo dRSTyA tava vatsa ! // 93 // evameva mRto'bhaviSyaM zrAmaNyavivarjita idAnIM tu / tvatsAhAyyavazena saMprati sAdhayAmi nijakAryam // 94 // muJca mAM yenAhaM karomi sugurUNAM pAdamUle / saMyamamudAracitto bhUtvA ghara rAjyabharam // 95|| yAvatkila kumAraH kiJcidapi kariSyati pratyuttaraM tato rAjA / dhRtvA taM bAhau sthApayitvA siMhAsane praNataH // sAmantAdiloMko bhaNito yathA namata zaGkharAjAya / padapaGkajamidAnIM yatsvAmI yuSmAkameSa nRpaH ||17|| iti tairapi tathA vihite siMha iva karIndragurughaTAnAmupari / niSkrAmati gRhaguhAto vikramarAjo mahaddha // 98 // Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ supAsanAha - cariasmi - kosaMvavajjANe patto sirivijayasUripayapAse / giNhai vihiNA dikkha sikkhapi duhAvi so dhIro || sirisaMkhanariMdovi hu aTThAhiyamAiyaM jaNayakiccaM / kAUNa vihANeNa sAvayadhammammi daDhacitto // 100 // pAlai payAvakalio payAu supayattao tao kamhA | annamma dine nisuNai sIhaduvArammi gururolaM // vivihaguruvAhivihuriyadehANa jaNANa dINakaruNayaraM / souM rAyA pucchara paDihAraM kesimo saho ? || 102 // so bhai deva ! dAre duraMtaduriohapIDiyaMgANaM | jariyANaM kuTThINaM khaINa khAsINa siMbhINaM // 103 // . emAirogiyANaM nANAdesAgayANa esa sro| sIhaduvAraThiyANaM tuha kitti nisuNiuM evaM // 104 // jaM jaM picchai devo karuNAbhara maMtharAe diTThIe / taM taM rogavittaM karei gururogajuttaMpi // 105 // to bhaNio paDihAro rannA savvaMpi rogisaMghAyaM / ANAvasu jaha sigdhaM Agacchai vaggaThavaNAe || paDhamaM kuTThiyavaggo jarINa vaggo kameNa savvevi / kAUNa vagavagaM samAgayA rAyapAsamma || 107 || paDhamavago niveNa bhaNio mahumajjamaMsamAINa / kAyavvA bho viraI jAvajjIvapi sampattaM // 108 // kesipi hu paDhamatrayaM vayavayAIvi ke simuddisiuM / avaloiyA ya savve karuNArasasarasa ditttthiie|| 109 // to takkhaNeNa mukA savve savvaihiM uggarogehiM / caiuM nikAiyakamme, viyaNA tANavi kayA appA || evaM paraM pasiddhiM patto thevehiM caiva diyahehiM / paTTamahAdevIe jAyaM puttaM utriya rajje // 111 // jiNasAsaNappabhAvaNapuvvaM giNhei savvao viraI / saMpattakevalo so kameNa patto sivasamiddhiM // 112 // 576 kozAmbavanodyAne prAptaH zrIvijaya sUripadapArzve / gRhNAti vidhinA dIkSAM zikSAmapi dvivApi sa dhIraH // 99 // zrIzaGkhanarendro'pi hyaSTAhikAdikaM janakakRtyam / kRtvA vidhAnena zrAvakadharme dRDhacittaH // 100 // pAlayati pratApakalitaH prajAH suprayatnatastato'kasmAt / anyasmindine zRNoti siMhadvAre gurukalakalam // vividhaguruvyAdhividhuritadehAnAM janAnAM dInakaruNataram / zrutvA rAjA pRcchati pratIhAraM keSAmayaM zabdaH ? || sa bhaNati deva ! dvAre durantaduritautrapIDitAGgAnAm / jvaritAnAM kuSThinAM kSAyeNAM kAsinAM zleSmiNAm // evamAdirogiNAM nAnAdezAgatAnAmepa svaraH / siMhadvArasthitAnAM tava kIrtti zrutvaivam // 104 // yaM yaM pazyati devaH karuNAbharamantharayA dRSTyA / taM taM rogaviyuktaM karoti gururogayuktamapi // 105 // tato bhaNitaH pratihAro rAjJA sarvamapi rogisaMghAtam / AnAyaya yathA zIghramAgacchati vargasthApanayA // 106 // prathamaM kuSThivargo jvariNAM vargaH, krameNa sarve'pi / kRtvA vargavarga samAgatA rAjapArzve // 107 // prathamavargo nRpeNa bhaNito madhumadyamAMsAdInAm / karttavyA bho viratiryAvajjIvamapi samyaktvam // 108 // keSAmapi khalu prathamatrataM dvitIyatratAdInyapi keSAmuddizya / avalokitAzca sarve karuNArasasarasadRSTayA // 109 // tatastatkSaNena muktAH sarve sarvairugrarogaiH / tyakvA nikAcitakarmaNo, vedanA teSAmapi kRtAlpA // 110 // evaM parAM prasiddhiM prAptaH stokaireva divasaiH / paTTamahAdevyAM jAtaM putraM sthApayitvA rAjye // 111 // jinazAsanaprabhAvanApUrvaM gRhNAti sarvato viratim / saMprApta kevalaH sa krameNa prAptaH zivasamRddhim // 192 // Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkhakahA / . 577 jaha jaha vayapariNAmo vaDDhai jaha huMti neya aiyArA / jaha ya visuddhI jAyai taha taha viraIe jaiyavvaM // // iti dezAvakAzikanizcalatAyAM zaGkhakumArakathAnakaM samAptam // yathA yathA vratapariNAmo vardhate yathA bhavanti naivAticArAH / yathA ca vizuddhirjAyate tathA tathA viratau yatitavyam / / Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAgahAigANaM vatthUrNa jo karei ANavaNaM / gahiyA vahIe parao viMjho iva so duI lahai ||1|| gayayaM vimayaM mayaMtra samatthi amiyakuMDapuraM / tatthAsi vidhusiTThI bhajjA raisuMdarI tassa ||2|| saMpajjatasamIhiyasuhANa volei tANa bahukAlo / kiMcAvaccAbhAvo maNaM mAgaMpi dRmei || 3 || majjhimavayammi tatto jAo putto uyAiyasaehiM / rayaNIe aDDharate jA sutto ciTThae siTTI ||4|| aha tassa gihe pattaM vaMtarajuyalaM paropparulaviraM / ego bhaNai jANasi siTTigihe jo suo jAo ? || 5 || vIo bhai sammaM jANAmi na, kahasu ko phuDaM eso ? / to so kahei eso puvvabhave Asi siTTissa // o esa dANiggahaNammi dharai igalakkhaM / puttacchaleNa eso eyassa gihe samajAo // 7 // lakkhuggAhaNaheDaM taM souM dUmio maNe siTThI / citai haMta ! kimeyaM suravayaNaM avita hohI ||8|| jai tatto pattaM putteNa imeNa kimiha davtreNa / vaieNaM bahueNaM vaddhAvaNyAikajjammi ? // 9 // to paccUse patto pAulaloo samaggasyaNA ya / vaddhAvaNatthamakravayavatthAIyAI gahiUNa // 10 // to siTTI gaTTI tersi vavahAratio kiMci / kAUNaM sammANaM vibhajjae niyagihArhito // 11 // lihai vahiyAe sabrvvaM suiyANiyamAiyANa jaM dinaM / chaTTIe nAmakaraNe lehasAlAe ya pakkheve // 12 // pariNayaNe jaM vaiyaM kapaDataMvolabhoyaNAIsu / dAyavvamimassa mae iya buddhIe nirucchAho ||13|| viMjhoti viyanAmo viyarai savvattha kANaNAIsu / aha annayA ya teNaM diTTho sUrI surammavaNe // 14 // taM vaMdiya uvaviTTo pucchara sUriM sudhammaparamatthaM / bhayavaMpi kahai dhamma jaigihibheeNa teNAvi // 15 // grAmagRhAdigatAnAM vastUnAM yaH karotyAnAyanam / gRhItAvadheH parato vindhya iva sa duHkhaM labhate // 1 // sugajagataM(sugatagadaM)vibudhamata (ya) mamRtamitra samastyamRta kuNDapuram / tannAsIdvizreSThI bhAryA ratisundarI tasya // saMpadyamAnasamIhitasukhayorgacchati tayorbahukAlaH / kiJcApatyAbhAvo mano manAgapi dunoti // 3 // madhyamavayasi tato jAtaH putra upayAcitazataiH / rajanyAmardharAtre yAvatsuptastiSThati zreSThI // 4 // * atha tasya gRhe prAptaM vyantarayugalaM parasparollapitR / eko bhaNati jAnAsi zreSThigRhe yaH suto jAtaH // 5 // dvitIyo bhaNati samyag jAnAmi na, kathaya kaH sphuTameSaH ? / tataH sa kathayatyeSa pUrvabhava AsIcchreSThinaH // 6 // vyavahAraka etasya ca RNagrahaNe dharatyekalakSam / putracchalenaiSa etasya gRhe samanujAtaH // 7 // lakSodgrAhaNahetostat zrutvA dunoti manasi zreSThI / cintayati hanta ! kimetatsuravacanamavitathaM bhaviSyati // 8 // yadi tataH paryAptaM putreNAnena kimiha dravyeNa / vyayitena bahunA vardhanAdikAyeM ? // 9 // tataH pratyUSe prApto gAyaka lokaH samagrasvajanAzca / vardhanArthamakSatavastrAdikaM gRhItvA // 10 // tataH zreSThI gatatuSTistebhyo vyavahAramAtrataH kiJcit / kRtvA sammAnaM visRjati nijagRhAt // 11 // likhati vahikAyAM sarvaM sUtikarmakaryAdibhyo yaddattam / SaSThayAM nAmakaraNe lekhazAlAyAM ca prakSepe // 12 // pariNayane yadvayAyitaM karSaTatAmbUlabhojanAdiSu / dAtavyamasmai mayeti buddhayA nirutsAhaH // 13 // vindhya iti vihitanAmA vicarati sarvatra kAnanAdiSu / athAnyadA ca tena dRSTaH sUriH suramyavane || 14 || Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijhakahA ! 576 gahio sAvayam sammattAI duvAlasavihovi / pAlato saMtIe gamei diyahAI so tattha ||16|| aha annayA sa jAo rogagyattho tao ya sayaNehiM / bhaNio siTTI ANasu vijjaM paDijAgaraTThAe || siTTI bhai nahu kiMpi majjha taNayassa hohihINihaM / kaivayadiNANa uvariM girihasta pacchamayiSpaM // to taM tava nAyaM jAyA kittIvi tassa savyatto / jaha savvaMpi viyANai seTTI nemittamitto ya // 19 // fast agamahisI aparurIrA aIva saMjAyA / to kahiyaM keNAvi hu jaha vidhU jANae saJyaM // to rannA AhUo so patto pAhuDAI ghettUNa / namiUNa bhaNai siTTI AesaM disasu maha nAhI ! ||21|| torannA so bhaNio gaMtUMteura mmi maha deviM / DijAgarasu vihIe osahadANAiNA jhati ||22|| to siTTI bhai nivaM nAhaM vijjo na maMtataMtannU / devo puNa AesaM dei imaM kaha Nu, to rAyA // 23 // as a niyataNao osahame sajjamaMtataMtehiM / jIvAvio rasaMto naya vijjo koi AhUo ||24|| iccA kahate naravarammi siTTI bhaNe hasiUNa / kIrau majjha pasAo raheNa to takkhaNA caiva || 25 // rannA bhUsannAe loe osAriyammi so kahara | jahavittaM vRttaMtaM to rannA pucchio evaM ||26|| kittiyamittaM davvaM dAyAM tassa ajjavi kahesu / pannAsasahassAI ajjavi thakkaMti dAu se ||27|| iccAi kaha~ kahi siTTI baccei rAyaANAe / niyagehe puttovi hu vihiNA pAlei gimmiM ||28|| navaraM so ahiyayaraM niccaM desAvagAsie ramai / aha annayA sa bAhi ujjANe jAva gacchei ||29|| / taM vanditvopaviSTaH pRcchati sUriM sudharmaparamArtham / bhagavAnapi kathayati dharma yatigRhibhedena tenApi // 15 // gRhItaH zrAvakadharmaH samyaktvAdirdvAdazavidho'pi / pAlayan zaktyA gamayati divasAni sa tatra // 16 // athAnyadA sa jAto rogagrastastatazca svajanaiH / bhaNitaH zreSThI Anaya vaidya pratijAgarArtham // 17 // zreSThI bhaNati na hi kimapi mama tanayasya bhaviSyatyaniSTam / katipayadinAnAmupari grahISyati pathyamavikalpam || tatastattathaiva jAtaM jAtA kIrttirapi tasya sarvataH / yathA sarvamapi vijAnAti zreSThI nimittamitazca // 19 // nRpateragramahiSyapaTuzarIrA'tIva saMjAtA / tataH kathitaM kenApi hi yathA vidhurjAnAti sarvam ||20|| tato rAjJA''hUtaH sa prAptaH prAbhRtAni gRhItvA / natvA maNati zreSThI AdezaM diza mama nAtha ! ||21|| tato rAjJA sa bhaNito gatvAntaHpure mama devIm / pratijAgaraya vidhinauSadhadAnAdinA jhaTiti ||22|| tataH zreSThI bhaNati nRpaM nAhaM vaidyo na mantratantrajJaH / devaH punarAdezaM dadAtImaM kathaM nu tato rAjA ||23|| bhaNati tvayA nijatanaya auSadhabhaiSajyamantratantraiH / jIvito rasan na ca vaidyaH kazcidAhUtaH ||24|| ityAdi kathayati naravare zreSThI bhaNati hasitvA / kriyatAM mama prasAdo rahasA tatastatkSaNAdeva // 25 // 1 rAjJA saMjJayA loke'pasArite sa kathayati / yathAvRttaM vRttAntaM tato rAjJA pRSTa evam // 26 // kiyanmAtraM dravyaM dAtavyaM tasmA adyApi kathaya / paJcAzatsahasrANyadyApi tiSThanti dAtuM tasmai // 27 // ityAdikathAM kathayitvA zreSThI vrajati rAjAjJayA / nijagehe putro'pi hi vivinA pAlayati gRhidharmam // 28 // navaraM so'dhikataraM nityaM dezAvakAzike ramate / athAnyadA sa bahirudyAne yAvad gacchati // 29 // 1: Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 580 supAsamAha - carizrami to piccha rAyavAriye naraM pavarasaMdiprArUDhaM / nAmeNa caMDasIhaM cirapariciyamuciyavihiputraM ||30|| saMbhAsi puccha gacchasi taM kattha, so bhaNai mitta ! | rAyAeseNa ahaM gacchissaM davinivapAse || farmenamittamaha saMdhikAraNA, to bhagai siTTisuo / tatthego nitramaMtI anugotti ta sa bhaNiyavvo / maha vayaNaM evaM jaha sigdhaM paTTadhetu maha davvaM / taha paDivayaNaM pesatu maha bhaNiyasseha sigyaraM ||33|| evaM ca mae kajjaM sijjhei sayaM gaeNa tappAse / kiMtu maha asthi niyamo joyaNapaNagassa uvarimmi || taya mae ummAsA jAva, uvari mokkalayaM / joyaNasayaM divadaM cauddisi tA tumeva tahi ||35|| nikkajjeNa gacchasi milio emeva kahavi taM ittha / sijjhissai iya kajjaM sAhinnApi tassa tae || evaM evaMti rahe kahiyavaM to tayaMpi keNAvi | sAhijjataM nisurya tevi kahiyaM naridassa ||37|| to rannA ANatto sacivo jaha visiTTiNo puttaM / ANAvasu baMdheuM jaM duTTho so mahApAvo ||38|| mahaveriyasaciveNaM saMsaggiM kuNai taha ya vavahAraM / tA suMdaro na eso niggahiyavtro mae tamhA ||39| to saciva ArakkhiyamANavai rahanti tassa gahaNatthaM / teNavi so ANIo baMdheuM rAyapAsamma ||40|| taM souM to siTTIvi patto nivassa pAsamma / sayaNajaNaperieNaM vinnatto teNa naranAho ||41 // kiM deva ! imeNa kathaM vijheNaM jeNa corabaMdhehi / baMdheuM ANIo, to rAyA bhaNai tayabhinu ||42 || nigaeiral eso sArIriyaniggaheNa tuha taNao / jo kuNai pasaMgaM maha rikarhi, bhaNai to siTTI ||43|| hohI majhAo sayaNajaNAo tao pasIUNa / kuNa daMDamikkavAraM giNhesu davvaM jamabhiruiyaM ||44|| 1 tataH pazyati rAjadauvArikaM naraM pravaroSTrImArUDham / nAmnA caNDasiMhaM ciraparicitamucitavidhipUrvam // 30 // saMbhASya pRcchati gacchasi tvaM kutra, sa bhaNati mittra ! | rAjAdezenAhaM gamiSyAmi draviDanRpapArzve // 31 // vigrahanimittamatha saMdhikAraNAt, tato bhaNati zreSThiyutaH / tatraiko nRpamantrI amuka iti tvayA sa bhaNitatryaH // mama vacanenaivaM yathA zIghraM prasthApaya mama dravyam / tathA prativacanaM preSaya mama bhaNitasyeha zIghrataram ||33|| etacca mayA kArya sidhyati svayaM gatena tatpArzve | kintu mamAsti niyamo yojanapaJcakasyopari ||34| gantavyaM naiva mayA SaNmAsAn yAvat upari mutkalam | yojanazataM dvitIyArdhaM caturdikSu tasmAttvameva tatra // 35 // nRpakAryeNa gacchasi milita evameva kathamapi tvamatra / setsyatIti kArya sAbhijJAnamapi tasya tvayA || 36 || evamevamiti rahasi kathayitavyaM tatastadapi kenApi / kathyamAnaM zrutaM tenApi kathitaM narendrAya ||37|| tato rAjJA''jJaptaH saci yathA vidhuzreSThinaH putram | AnAyaya baddhvA yad duSTaH sa mahApApaH ||38|| madvairisacivena saMsargaM karoti tathA ca vyavahAram / tasmAnna sundara eSa nigrahItavyo mayA tasmAt ||39|| tataH sacitra ArakSikamAjJApayati rahasi tasya grahaNArtham / tenApi sa AnIto baddhvA rAjapArzve // 40 // tat zrutvA tataH zreSThI vidhu: prApto nRpasya pArzve / svajana janapreritena vijJaptastena naranAthaH // 41 // kiM deva ! anena kRtaM vindhyena yena caurabandhaiH / baddhvA''nItaH, tato rAjA bhaNati tadabhimukham // 42 // nigrahItavya eSa zArIrikanigraheNa tava tanayaH / yaH karoti prasaGgaM mama ripubhiH, bhaNati tataH zreSThI // 43 // Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkhakahA / to mahayA kaTTaNaM pannAsasahassadaMDaparimANaM / kAUNaM so mukko siTTivaroheNa garuNa || 45 || nIo gimmi baMdhehi pIDio Agao ya dAhajaro to siTTI paribhAvar3a nUNaM marihI imo jeNa || 46 || gahio imeNa lakkho lakkhaM paribhAviUNa to bhaNio | dhammammi ujjamijjasu muMca gihAIsu paDibaMdhaM // to so bhai siddhi bIe sikkhAvayammi aiyAro | ANavaNeNaM vatthussa nimmio lohaghattheNa ||48 || tassa phalaM aNuhUyaM ihaloevi hu mae ahantreNa / paraloe puNa ajjavi aNuhavaNImaM viseseNa // 49 // ahariyaciMtAmaNiNo guNaguruNo kevi tAya ! varaguruNo / Ahavasu maha samIve jeNa visohemi appANaM // to siTThI sayameva yatANa samIve vaei tA jAva / paraloyaM saMpatto so putto teNa bhAveNa // 51 // uvavanno sohamme tao cuo sijjhihI ya taiyabhave / tA bho ! kalaMkiyavvo leseNavineya niyaniyamo // // iti dvitIyazikSAvrataprathamAticAre vindhyakathAnakaM samAptam // bhaviSyati mamApavAdaH svajanajanAt tataH prasadya / kuru daNDamekavAraM gRhANa dravyaM yadabhirucitam // 44 // tato mahatA kaSTena paJcAzatsahasUdaNDaparimANam / kRtvA sa muktaH zreSThayuparodhena guruNA // 45 // nIto gRhe bandhaiH pIDita Agatazca dAhajvaraH / tataH zreSThI paribhAvayati nUnaM mariSyatyayaM yena // 46 // gRhIto'nenaM lakSo lakSaM paribhAvya tato bhaNitaH / dharma udyaccha muJca gRhAdiSu pratibandham // 47 // tataH sa bhaNati zreSThinaM dvitIye zikSAtrate'ticAraH / AnAyanena vastuno nirmito lobhagrastena // 48 // tasya phalamanubhUtamihaloke'pi hi mayA'vanyena / paraloke punaradyApyanubhavanIyaM vizeSeNa // 49 // ardhAritacintAmaNInguNagurUnkAnapi tAta ! varagurUn / Ahvayasva mama samIpe yena vizodhayAmyAtmAnam || tataH zreSThI svayameva ca teSAM samIpe vrajati tAvadyAvat / paralokaM saMprAptaH sa putrastena bhAvena // 59 // upapannaH saudharme tatazcyutaH setsyati ca tRtIyabhave / tasmAd bhoH ! kalaGkayitavyo lezenApi naiva nijaniyamaH // *81 Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ niyamiyadisAvagAso sayaM na gacchei pesae annaM / so saDDho aviyaDDho saDDho iva so duhaM ciNai // 1 // tathAhi ;thAvaranAma nagaraM tattha nivo suMdaro jiNamayannU / taha vasai tattha seTThI sammadiTTI thiro nAma // 2 // tabbhajjA sahadevI tANa suo asthi nAmao sddddho| dhammammi ya aviyaDDho kici dhaNaDDho mhaathddddho|| pariNAvio surUvaM rUviNinAmaM ahannayA kannaM / piyarehiM so patto ya kahavi muNinAhapAsammi // 4 // nisuNai tavvakkhANe viNayamayadhammamAyaraparo so / jiNadhammapi samaggaM sammaM sammattamAIyaM // 5 / / tadyathA;viNao Ahabai siri lahai viNIo jasaM ca kittiM ca / na kayAi duvviNIo sakajjasiddhiM samANei / / iccAi nisuNiUNaM viNayaM paDikjae sagihidhammaM / sUrINa pAyamUle pacchA gacchei niyagehe // 7 // aha annayA ya siTThI thiradevo devabhUmimaNupatto / saDDho gihassa sAmI saMjAo annayA so u // 8 // vibhavabhaMsukkarisiyadujjaNaloyAu paribhavaM sahai / paribhAvai maNamajhe saccaM ciya keNaI paDhiyaM // 9 // mANi paNai jai na taNu to desaDA caijja / mA dujjaNakara aMgulihiM desijjaMtu bhamijja // 10 // iya ciMtiUNa teNaM bhaNiyA mahilA ahaM gamissAmi / atthovajjaNaheuM kammivi desaMtare tarasA // 11 // kuNa pAheyaM pauNa tIe vihiyaM taheva taM jhatti / gharavAvAravisese nirUviuM taM ca sumuhutte // 12 // so saMbalAI gahiuM calio bhuttUNa paharadugasamae / puraparisarammi patto ciMcAvaNamajhabhAgammi // 13 // niyamitadigavakAzaH svayaM na gacchati preSayatyanyam / sa zrAddho'vidagdhaH saDDha iva sa duHkhaM cinoti // 1 // sthAvaranAma nagaraM tatra nRpaH sundaro jinamatajJaH / tathA vasati tatra zreSThI samyagdRSTiH sthiro nAma // 2 // tadbhAryA sahadevI tayoH suto'sti nAmataH saDDhaH / dharme cAvidagdhaH kizciddhanADhyo mahAstabdhaH // 3 // pariNAyitaH surUpAM rUpiNInAmnImathAnyadA kanyAm / pitRbhyAM sa prAptazca kathamapi muninAthapArthe // 4 // zRNoti tadvayAkhyAne vinayamayadharmamAdaraparaH saH / jinadharmamapi samagraM samyak samyaktvAdikam // 5 // vinaya Ahvayate zriyaM labhate vinIto yazazca kIrti ca / na kadAcid duvinItaH svakAryasiddhiM samAnayati // ityAdi zrutvA vinayaM pratipadyate sagRhidharmam / sUrINAM pAdamUle pazcAd gacchati nijagehe // 7 // athAnyadA ca zreSThI sthiradevo devabhUmimanuprAptaH / saDDho gRhasya svAmI saMjAto'nyadA sa tu // 8 // vibhavabhraMzotkarSitadurjanalokAtparibhavaM sahate / paribhAvayati manomadhye satyameva kenacitpaThitam // 9 // mAnin ! pranaSTA yadi na tanUstato dezaM tyaja / mA durjanakarAGgulibhirdayamAno bhrama // 10 // iti cintayitvA tena bhANatA mahilA'I gmissyaami| arthopArjanahetoH kasminnapi dezAntare tarasA // 11 // kuru pAtheyaM praguNaM tayA vihitaM tathaiva tajjhaTiti / gRhavyApAravizeSAn nirUpya.tAM ca sumuhUrte // 12 // sa zambalAni gRhItvA calito bhuktvA praharadvikasamaye / puraparisare prAptazciJcAvanamadhyabhAge // 13 // 1 ga. gahiyadesA / Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saDhakahA / 583 to parisato sutto saMvalayaM saMThavevi UsIse / jA ciTThA citato katthAhaM jAmi gayapunno ? || 14 || nava atha kovi baMdhU naya suyaNo neya mittavaggo ya / sunnA savvAu disA vizvaviuttANa jaM bhaNiyaM // viNu vihavihiM dAridiaha sunnau sabbu disicakku / dharaNIyali suhisaMkulivi bhaNai na kutri piu takku // citaM tarhi viyaMbhiyaM jiMbhiyAhiM muhakuhare / tammi paviddhaM sahasA tassa tao ciMciNIe phalaM // to so tosavaseNaM sauNoti muNevi citae tuTTo | kaha muhapasAraNaM maha kaha ciMcAe phalapaveso ? || tA nUNaM maha hohI ko acvo akaMDao ceva / gurulAbho jA evaM citai tA uttaradisAo // 19 // AgacchataM picchai siyavasaNadharaM palaMbakaraM / kayakaNayapAyApAya paMkayaM paMkayadalacchaM ||20|| taM daTThe socita nUNaM viNayAriho imo puriso / 'viNao Ahavai siri' iya muNivayaNaM sareUNa || anbhuTThai to sahasA sasaNehaM sAgayaMti bhaNamANo / ciradiTThavallahassavabhimuhaM so jAi vegeNa ||22|| gaMtuM taccaraNe so namiUNa pamajjae ya paDaeNa / tappANipaMkayaM niyakarammi kAuM samANei ||23|| cicAvalacchA satthare to nivesiDaM tassa / soei caraNakamalaM naeNa vissAmaNaM kuNai ||24|| te purise puTTho kattha tumaM ko si kattha saMcalio ? / keNa va paoyaNeNa so sAhai tassa to evaM // ihanayara siTTitaNao sAvayakulasaMbhavo vihavahINo / jAo jaNayammi mae siTThipayAovi to bhaTTo // 26 // sayaNehiM paribhUo atthovajjaNakaeNa calio haiM / puraparisarasaraNaparistamevi AvAhiu~ bADhaM ||27|| vasaMta itthatataM patto diTThigoyare majjha / so bhaNai mae diTThe dAlidajalaMjali de ||28|| 1 tataH parizrAntaH suptaH zambalaM saMsthApyocchIrSe / yAvattiSThati cintayan kvAhaM yAmi gatapuNyaH ? // 14 // naivAsti ko'pi bandhurna ca svajano naiva mittravargazca / zUnyAH sarvA dizo vibhavaviyuktAnAM yad bhaNitam || vinA vibhavaidaridrasya zUnyaM sarvaM dikcakram / dharaNItale suhRtsaMkule'pi bhaNati na ko'pi pibatakram // 16 // iti cintayatastatra vijRmmitaM jRmbhAbhirmukhakuhare / tasminpraviSTaM sahasA tasya tatazciJcinyAH phalam // 17 // tataH sa toSavazena zakuna iti jJAtvA cintayati tuSTaH / kathaM mukhaprasAraNaM mama kathaM ciJcAphalapravezaH 1 // 18 // tasmAnnUnaM mama bhaviSyati ko'pyapUrvo'kANData eva / gurulAbho yAvadevaM cintayati tAvaduttaradizaH // 19 // AgacchantaM pazyati sitavasanadharaM pralambakaram / kRtakanakapAdukApAdapaGkajaM paGkajadalAkSam // 20 // taM dRSTvA sa cintayati nUnaM vinayArho'yaM puruSaH / ' vinaya AhUyate zriyam iti munivacanaM smRtvA // 21 // abhyuttiSThati tataH sahasA sasnehaM svAgatamiti bhaNan / ciradRSTavallabhasyevAbhimukhaM se yAti vegena // 22 // gatvA taccaraNAn sa natvA pramArSTi ca paTena / tatpANipaGkajaM nijakare kRtvA samAnayati // 23 // ciJcAbahalacchAye srastare tato nivezya tasya / zocayati caraNakamalaM nayena vizrAmaNAM karoti // 24 // tena puruSeNa pRSTaH kva tvaM ko'si kutra saMcalitaH ? / kena vA prayojanena sa kathayati tasya tata evam // 25 // ihanagarazreSThitanayaH zrAvakakulasaMbhavo vibhavahInaH / jAto janake mRte zreSThipadAdapi tato bhraSTaH ||26|| svajanaiH paribhUto'rthopArjanakRte calito'ham / puraparisarasaraNaparizrame'pyAbAdhya bADham ||27|| Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 584 supAsanAha-cariammi-. Agaccha jeNa daMsemi tujhaM thevaMtare gurunihANaM / to so teNa samaM ciya saMcalio uttarAhuttaM // 29 // jattha paDhamaM sa paNao teNaM tattheva daMsiyA tassa / cauro ya cUyarukkhA tANaM ca ahe daviNakalasA // kahiyA bhaNiyaM ca imaM ahinANaM kuNa imANa sAhAsu / to tega niyayavatthaMcalAu cIrIu kareUNa // baddhA tANa thuDesuM to puNaravi tattha ciMciNitarussa / chAyAe uvaviThThA to taM pucchei so evaM // 32 // kiM nayaramalaMkariyaM jammamaheNaM tae mahApurisa ! / kiM puNaravi puranihiM pavittiyavvaM niyapaehiM ? // 33 // to kahai tassa siddho uttaradisiramaNibhAlaphalatilayaM / kaNayapuraM nAmeNaM tattha bhavo haM mahAbhAga ! // gaMtavvaM puNa iNDiM sammeyagirimmi titthajattAe / kAyanyo tattha mae kAlo kaliyAuseseNa // 35 // tA vaccha ! vacca sagiha pUrasu paNayANa vaMchiyasuhAI / gahiUNa imaM davvaM rAyassa niveiuM jamhA // 36 // aNujANihI tuheyaM nihiM nivo majjha maMtasattIe / no bheyavvaM kassavi vilasasu davvaM jahicchAe // 37 // iya bhaNiu so valio saDDhovi gihaM gao paosammi / to bhAriyAe puTTo kimasauNo kovi saMpatto? // so bhaNai pahANataro jAo sauNo pie ! pabhAyammi / hohI payaDaphalattho tA saMpai pauNayaM kuNasu // 39 // jiNapUyaNoyagaraNaM tIivi vihiyaM taheva sigbaMpi / kAuNaM jiNapUyaM sovi hu sutto pabhAyammi // 40 // kAUNaM jiNavaMdaNakiccaM gahiu uvAyaNaM kiMpi / saMpatto nivapAse niveio nivaiNo namiuM // 41 // savvo nihivuttato teNavi aNujANiyaM nihANaM taM / to rannANunAo patto niyamaMdire sovi // 42 // vizrAnto'tra tatastvaM prApto dRSTigocare mama / sa bhaNati mayi dRSTe dAridrayajalAJjaliM dehi // 28 // Agaccha yena darzayAmi tava stokAntare gurunidhAnam / tataH sa tena samameva saMcalita uttarAbhimukham // 29 // yatra prathamaM sa praNatastena tatraiva darzitAstasmai / catvArazca cUtavRkSAsteSAM cAdho draviNakalazAH // 30 // kathitA bhaNitaM cedamabhijJAnaM kurveSAM zAkhAsu / tatastena nijavastrAJcalAtkhaNDAni kRtvA // 31 // baddhAni teSAM zAkhAsu tataH punarapi tatra cicinItaroH / chAyAyAmupaviSTau tatastaM pRcchati sa evam // 32 // kiM nagaramalaMkRtaM janmamahena tvayA mahApuruSa ! / kiM punarapi puramidAnI pavitrayitavyaM nijapadaiH ? // 33 // tataH kathayati tasya siddha uttaradigramaNIbhAla phalatilakam / kanakapuraM nAmnA tatra bhavo'haM mhaabhaag!||34|| gantavyaM punaridAnI sammetagirau tIrthayAtrAyai / kataivyastatra mayA kAla: kalitAyuHzeSeNa // 35 // tasmAd vatsa ! vraja svagRhaM pUraya maNatAnAM vAJchitasukhAni / gRhItvedaM dravyaM rAjJe nivedya yasmAt / / 36 // anujJAsyati tavaitaM nidhipo mama mantrazaktyA / no bhetavyaM kasmAdapi vilasa dravyaM yatheccham // 37 // iti bhaNitvA sa calitaH saDDho'pi gRhaM gataH pradoSe / tato bhAryayA pRSTaH kimazakunaH ko'pi saMprAptaH? // sa bhaNati pradhAnataro jAtaH zakunaH priye ! prabhAte / bhaviSyati prakaTa phalArthastasmAtsaMprati praguNaM kuru // 39 // jinapUjanopakaraNaM tayApi vihitaM tathaiva zIghramapi / kRtvA jinapUjAM so'pi hi suptaH prabhAte // 40 // kRtvA jinavandanakRtyaM gRhItvopAyanaM kimapi / saMprApto nRpapAyeM nivedito nRpataye natvA // 41 // sarvo nidhivRttAntastenApyanujJAtaM nidhAnaM tat / tato rAjJAnujJAtaH prApto nijamandire so'pi // 42 // Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saDhakahA / kAU sAmariMga vihIe gaMtUna tattha ukkhaNai / siddhakahiyaM nihANaM niyagehe nei to loo ||43|| vittavattha ei gihe pAulAI paurAI / iti vaddhAvaNatthaM sayaNajaNo purNa viseseNa || 44 || yataH;-- " saMpadi sapadi ghaTante kuto'pi saMpattisaha bhuvo lokAH / varSAbhUnivahA iva kAle kolAhalaM kRtvA ||" to so toseNa tao pAulaloeNa parigao patto / ceiyaharammi tatto vihiNA havaNacaNa kuNai || 45|| viccai paraM davvaM puNaratri patto gihammi sayaNajuo / bhuMjei saMvibhAgaM kAUNaM sAhuvaggassa ||46 || aha te pAro bahAro kahavi dUradesesu / gihidhamme savisesaM samujjamaM kuNai so nicca // 47 // * aha diviyaM kayA i gahiyaM teNaM samAsao evaM / duvihaM tiviheNa io joyaNapaNavIsao parao // 48 // hu mAsegaM jAva mae gaMtavvaM neya jAyakajjevi / puvviM disivvae puNa sadasayaM causuvidisAsu ||49|| Asi kathaM mokalayaM, kattovi hu nisuNiyaM imaM teNa / sirinayaraM par3a kaDayaM thAvaranayarAhivassa tahiM // 50 // to niyalehaM lihiu paTTavai niyANa vaNiyaputtANa / nibbhiccabhicapAse lihiryaM teNerisaM tattha // 51 // jaha ihanagara nariMdo saJcavalepi ei saMvRDho / sirinayaraM para tamhA paNiyaM savrvvapi ThAsu // 52 // kAU giridugge vAyavvaM kaidiNe tao puNavi / maha lehe iha patte vavahariyavvaM tava tahiM // 53 // aha lehavAhaganaro leheNa samaM ca cArapurisehiM / addhapahecciya patto 'kassa tumaM' pucchie khuddho // 54 // to thAvaranaravaNo samapio tehiM lehajutto so / lehaM vAivi tatto kuvio sacivassa appe || 55 || 585 kRtvA sAmagrI vidhinA gatvA tatrotkhanati / siddhakathitaM nidhAnaM nijagehaM nayati tato lokaH // 43 // gRhItAkSapAtravastra eti gRhe gAyanAH pracurAH / Ayanti vardhanArthaM svajanajanaH punarvizeSeNa // 44 // tataH sa toSeNa tena gAyanalokena parigataH prAptaH / caityagRhe tato vidhinA snapanArcanaM karoti // 45 // vyayate pracuraM dravyaM punarapi prApto gRhe svajanayutaH / bhuGge saMvibhAgaM kutvA sAdhuvargasya // 46 // atha, tena prArabdho vyavahAraH kathamapi dUradezeSu / gRhidharme savizeSaM samudyamaM karoti sa nityam // 47 // atha digvataM kadApi hi gRhItaM tena samAsata evam / dvividhaM trividheneto yojanapaJcaviMzatitaH parataH // 48 // mAsamekaM yAvanmayA gantavyaM naiva jAtakArye'pi / pUrva digvate punaH sArdhazataM catasRSvapi dikSu // 49 // AsItkRtaM mutkalaM, kuto'pi hi zrutamidaM tena / zrInagaraM prati kaTakaM sthAvaranagarAdhipasya tatra // 50 // tato nijalekhaM likhitvA prasthApayati nijebhyo vaNikputrebhyaH / nibhRtyabhRtyapArzve likhitaM tenedRzaM tatra // 51 // yathehanagaranarendraH sarvabalenApyeti saMvyUDhaH / zrInagaraM prati tasmAtpaNyaM sarvamapi sthApaya // 52 // kRtvA giridurge sthAtavyaM katidinAMstataH punarapi / mama lekha iha prApte vyavaharttavyaM tathaiva tatra // 53 // atha lekhavAhakanaro lekhena samaM ca cArapuruSaiH / ardhapatha eva prAptaH 'kasya tvaM' pRSTe kSudhaH // 54 // tataH sthAvaranarapataye samarpitastailaikhayuktaH saH / lekhaM vAcayitvA tataH kupitaH sacivAyArpayati // 59 // 1 ga. 'to'pyAtya sa 1 Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 586 supAsanAha - cariamma sovi hutaM paribhAviya rAyAeseNa sadvyasamIve / paTTavai aMgarakkhe bhaNai ya baMdhivi tamAha // 56 // terhi ada vihiyaM ANIo naravarassa pAsammi / rannA to so bhaNio re re pAviTTa nikiTa ! // 57 // paccakkhasattu heriya ! maha vitti taM samaggamavi tattha / jANAvasi leheNaM maha purasiTThIvitaM houM // 58 // tAniggajogo taM navaraM muko si ekavAraM tu / sAhammiutti kAuM no evaM puNavi kAyavvaM // 59 // paDhamakasAyavaseNaM kayatthio jaMsi taMpi khamiyavvaM / iya bhaNiUNaM muko etto so niyagihe patto // 60 // baMdherhi pIDio so ciMtai re jIva ! jANa kajjammi / ailohaggahaghattho niyamadhuraM cUrasi hayAsa ! / / puttalatAINaM, te dUraThiyA na dukkha asaMpi / givhaMti ahaM haddhI ego duhabhAvaNaM jAo || 62 // guruniyamabhaMgatarukusumasaMniha jIva ! bNdhnnaaiiye| aNuhUyaM iha tumae phalaM tu kumaIsu pAvihisi // 63 // iya ciMtato patto paraloyaM puvvavaddhaAuvasA / nAgakumArasuresuM tao cuo bahuduhaM sahiuM // 64|| sijjhissai dhuyakammo, tA bho thevaMpi niyamamAlinaM / no kAyantraM jamhA puNovi aidullahA bohI // // iti dvitIyazikSAvrate dvitIyAticAravipAke saDDhakathAnakaM samAptam || so'pi hi taM paribhAvya rAjAdezena saDDhasamIpe / prasthApayatyaGgarakSAnbhaNati ca baddhvA tamAnayata // 56 // tairapi tathaiva vihitamAnIto naravarasya pArzve / rAjJA tataH sa bhaNito re re pApiSTha nikRSTa ! // 57 // pratyakSazatruherika ! mama vRttiM tvaM samagrAmapi tatra / jJApayasi lekhena mama purazreSThyapi tvaM bhUtvA // 58 // tasmAnnigrahayogyastvaM kintu mukto'syekavAraM tu / sAdharmika iti kRtvA no evaM punarapi kartavyam ||19|| prathamakaSAyavazena kadarthito yadasi tadapi kSantavyam / iti bhaNitvA mukta itaH sa nijagRhe prAptaH // 60 // bandhaiH pIDitaH sa cintayati re jIva ! yeSAM kArye / atilobhagrahagrasto niyamadhuraM cUrNayasi hatAza ! // 61 // putrakalatrAdInAM, te dUrasthitA na duHkhAMzamapi / gRhNantyahaM hA dhigeko duHkhabhAjanaM jAtaH ||62 || guruniyamabhaGgatakusumasaMnibhaM jIva ! bandhanAdikam / anubhUtamiha tvayA phalaM tu kugatiSu prApsyasi ||63 || iti cintayan prAptaH paralokaM pUrvavaddhAyurvazAt / nAgakumArasureSu tatazcyuto bahuduHkhaM sodvA // 64 // * setsyati dhutakarmA, tasmAdbhoH stokamapi niyamamAlinyam / no kartavyaM yasmAtpunarapyatidurlabho bodhiH // T Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gahisAvagAso sarda jo karai kAsamAIhi / maijalahivva sa dukkhaM pAvara iheIpi aigaruyaM // | 1 || tathAhi ; - iha bhara he rahavattaM naraM bhUramaNibhAlatalatilayaM / samaraMgaNaladdhajaso rAyA riukkimo tattha ||2|| amucchio ya rajje jAe jAe sue suNeUNa / so tANaM chideI kannohAINi aMgAI || 3 || kiMbahunA taha kuvva rajjamsa ajoggayA jahA huMti / avirayasammaTThI maMtI tasmatthi maijalahI // 4 // mayaNasirInAmAe ranno bhajjAe bhANio maMtI / jaha pasiUNaM rakkhasu maha garbha niyayabuddhI ||5|| parivannaM taccayaNaM saciveNaM sikkhavitta egaMte / devIsamaganbhabhavA niyadAsI pesiyA tattha || 6 || kahakahavi maMtasao samagaM pasavo viNimmio teNa / devIe suo jAo iyarIe suyA tao jhati // 7 // tribhaNiyA mahaliyAe kAUNa tANa parivittiM / sejjAvAle khiviDaM dAsI sacivaggihe mukkA ||8|| puttasameyA, tatto mahalliyA nivaiNo kahai evaM / devIe suyA jAyA souM taM moNamalliyai // 9 // harivikkamatti nAmaM viyaM puttassa maMtigehammi / siyapakkhasasaharo iva vaDDhaisa kalAhiM kaliyataNU // aha kAlakavalie naravarammi harivikkamo nivo tthvio| sacivammi nihiyabhAro sovi hu vilasai saicchAe aha anyAya keNavibhaNio vasuhAhivo tumaM ettha / nAmeNa caiva, rAyA maMtI paramatthao jamhA // 12 // sicchAi dei gioes vilasai sicchAe karai pheMDai ya / sAmaMtAijaNaM taha posai niyakosa mukkoi || to rAyA paricita sacca eso bhaNei jeNa mae / visayapasatteNa tayA na kayA ciMtAvi rajjassa || 14 || gRhItadezAvakAzaH zabdaM yaH karoti kAsAdibhiH / matijaladhiriva sa duHkhaM prApnotIhApyatiguru // 1 // iha bharate rathavRttaM nagaraM bhUramaNIbhAlatalatilakam / samarAGgaNalabdhayazA rAjA ripuvikramastatra ||2|| atimUcchitazca rAjye jAtAnAtAnsutAn zrutvA / sa teSAM chinatti karNauSThAdInyaGgAni ||2|| kiM bahunA tathA karoti rAjyasyAyogyA yathA bhavanti / aviratasamyagdRSTimantrI tasyAsti matijaladhiH // 4 // madanazrInAmayA rAjJo bhAryayA mANito mantrI / yathA prasadya rakSa mama garbha nijabuddhayAM // 5 // pratipannaM tadvacanaM sacivena zikSayitvaikAnte / devIsamagarbhabhavA nijadAsI preSitA tatra // 6 // T kathakathamapi mantravazataH samaM prasavo vinirmitastena / devyAH suto jAta itarasyAH sutA tato jhaTiti ||7|| sacivabhaNitayA buddhyA kRtvA tayoH parivRttim / zayyApAle kSiptvA dAsI sacivagRhe muktA ||8|| putrasametA, tato vRddhA nRpataye kathayatyevam / devyAH sutA jAtA zrutvA tad maunamAlIyate // 9 // harivikrama iti nAma sthApitaM putrasya mantrihe / sitapakSazazadhara iva vardhate sa kalAbhiH kalitatanuH // 10 // atha kAlakavalite naravare harivikramo nRpaH sthApitaH / saciva nihitabhAraH so'pi hi vilasati svecchayA // athAnyadA ca kenApi bhaNito vasudhAdhipastvamatra / nAmnaiva, rAjA mantrI paramArthato yasmAt // 12 // svecchayA dadAti gRhNAti vilasati svecchayA karoti spheTayati / sAmantAdijanaM tathA poSayati nijakozamutkRSTam // tato rAjA paricintayati satyameSa bhaNati yena mayA / viSayaprasaktena tadA na kRtA cintApi rAjyasya // 14 // I Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 588 supAsanAha-cariammitA dAUNaM kiMcivi khuddAesaM visesao tassa / tadakaraNe to daMDaM savvasseNaM vihissAmi // 15 // iya ciMtiUNa rannA bhaNio maMtI kayannuyapurisaM / daMsasu karagvayaM me ayANuyaM yANuyaM ca tahA // 16 // annaha nicchayapuvvaM hohI tuha maraNameva jai saraNaM / to maMtI niyagehe patto aiAulo hiyae // 17 // tassatthi gihe duhiyA sujasA nAmeNa buddhiblkliyaa| puTTo tIe sacivo rahammi kiM Aulo tAya ! // lakkhijjasi anja tumaM, sAhai so tIi nivasamAiTeM / sA bhaNai ittieNavi samAulattaM na tuha juttaM / / evaM duTTAesaM pUrissamahaM nivassa kiMtu tae / parihariyavyo eso tavvayaNaM teNa paDivannaM // 20 // tatto sA gahiUNaM suNayasituM rayagadArayasameyaM / saMpattA nivapAse samaga sacivega to rannA // 21 // bhaNio maMtI kiM te samANiyA puvvasaMsiyA purisA ? / so Aha majjha duhiyAe ANiyA deva ! ciTThati // to teNaM sA puTThA daMsivi suNayaM kahei se eyaM / AhArapiDiyAdANamittao mannae sukayaM // 23 // caMDAlassavi pAyaM, tA pahu! eso kayannuo nUNaM / taM ciya kayagghasaMghassa seharo jeNa saciveNa // 24 // AjammAovi tuma buDhi nIo payammi sNtthvio| taM ciya haNiuMbaMchasi kaha na tuma hosi jaha bhnnio|| esa rayao sujANo jamhA rAIe muNai vatthANi / jassa taNayANi jANiuM, annANI majjha puNa taao|| jo ittiyapi na muNai aviveI kannadubbalo raayaa| taha tujjhavi sevAe vihavaM vaMchei jaha bhaNiyaM // 27 // "avivekini yo bhUpe kuryAd gRddhiM samRddhaye / gacched digantaraM manye khamAruhya samRddhaye // ghaTavat paripUrNo'pi vidagdho rAgavAnapi / grahItuM zakyate kena pArthivaH karNadurbalaH ? // " . iccAi nisuNiUNaM savilakkho bhaNai naravaI maMtiM / khamasu mahAyasa! iNhi jaM avaraddhaM mae tujjha / / tasmAddattvA kaJcidapi kSudrAdeza vizeSatastasya / tadakaraNe tato daNDaM sarvasvena vidhAsyAmi // 15 // iti cintayitvA rAjJA bhaNito mantrI kRtajJapuruSam / darzaya kRtaghnaM me'jJAyakaM jJAyakaM ca tathA // 16 // anyathA nizcayapUrva bhaviSyati tava maraNameva yadi zaraNam / tato mantrI nijagahe prApto'tyAkulo hRdaye / / tasyAsti gRhe duhitA suyazA nAmnA buddhivalakalitA / pRSTastayA sacivo rahasi kimAkulastAta ! // 18 // lakSyase'dya tvaM, kathayati sa tasyai nRpasamAdiSTam / sA bhaNatIyatApi samAkulatvaM na tava yuktam // 19 // etaM duSTAdeza pUrayiSyAmyahaM nRpasya kintu tvayA / parihartavya eSa tadvacanaM tena pratipannam // 20 // tataH sA gRhItvA zunakazizuM rajakadArakasametam / saMprAptA nRpapAzrve samaM sacive na tato rAjJA // 21 // bhaNito mantrI kiM tvayA samAnItAH pUrvazaMsitAH puruSAH ? | sa Aha mama duhitrAnItA deva ! tiSThanti // tatastena sA pRSTA darzayitvA zunakaM kathayati tasyaitat / AhArapiNDikAdAnamAtrato manyate sukRtam // 23 // cANDAlasyApi prAyaH, tasmAtprabho ! eSa kRtajJo nUnam / tvameva kRtaghnasaMghasya zekharo yena sacivena // 24 // A janmano'pi tvaM vRddhiM nItaH pade saMsthApitaH / tameva hantuM vAJchasi kathaM na tvaM bhavasi yathA bhaNitaH // eSa rajakaH sujJAno yasmAdrAtrau jAnAti vastrANi | yasya saMbandhIni yAni tu, ajJAnI mama punastAtaH // 26 // ya iyadapi na jAnAtyavivekI karNadurbalo rAjA / tathA tavApi sevayA vibhavaM vAJchati yathA bhaNitam // 27 // Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mijlhikhaa| 586 saciva Aha;__"pASANajAlakaThino'pi girivizAlaH saMbhidyate pratidinaM vahatA jalena / karNopajApapizunaiH parighRSyamANaH ko vA na yAti vikRti dRDhasauhRdo'pi ! // tumbhehiMvi khamiyavyaM jaM kiMci mae vikhvamAyariyaM / niyamuI paDigAhasu vihaveNa samaM maha gihaao|| to rannA bAhAe dhariu sacivo imaM puNo bhaNio / no muddA muttavvA rajjaMpi hu tujjha AyattaM // 30 // to uTheuM sacivo pAe saMlaggiUNa taM bhaNai / jAvajjIvaM niyamo maha muddAe nariMdehi // 31 // tA muMca mamaM sAmiya ! samaNo hohAmi tuha aNunAe / bhaNai nivo na kahaMpihu aNujANissAmi taM jenn|| mama Ayatto deho tuha taNao ceva majjha kajjammi / vivveyavyo niyamA na annahA, bhaNai to scivo||33|| evaM ciya pahu ! jaivi hu kharakammamahaM tahAvi na karissaM / iha atthe nibbaMdhotubbhehiMvi neya kAyavyo / to taM nicchayasAraM vayaNaM suNiUNa naravaro bhnni| pAlasu sAvayadhammaM gihaDio ceva to scivo||35|| saMpatto niyagehe duhiyAsahio ahannayA sovi / gIyatthagurusamIce paDivajjaiNuvvayAINi // 36 // pAlei paidiNapi hu bIe sikkhAvae viseseNa / saMkhibaI disiniyamaM maMtI aha annayA evaM // 37 // jaha niyagihAu bAhiM gaMtavvaM neya ajja diNamajhe / kAraNavaseNa keNai, aha rannA tassa pAsammi / / paTTavio paDihAro baccateNAvi teNa taggehe / diho maMtI egatasaMThio kAsasannAe // 39 // ariNo pahANapurisa hakkArivi kiMpi maMtayaMto ya / so AgaMtUNa ihaM ii vuttaMtaM kahai ranno // 40 // to kohaggipalitto paDihAraM bhaNai gaccha maMtigihe / baMdhevi pacchabAhuM taM ANasu majjha paasmmi||41|| ityAdi zrutvA savailakSyo bhaNati narapatimantriNam / kSamasva mahAyazaH ! idAnIM yadaparAddhaM mayA tava // 28 // yuSmAbhirapi kSantavyaM yatkiJcinmayA virUpamAcaritam / nijamudrAM pratigrAhaya vibhavena samaM mama gRhAt // 29 // tato rAjJA bAhau dhRtvA saciva idaM punarbhaNitaH / no mudrA moksavyA rAjyamapi hi tavAyattam // 30 // tata utthAya sacivaH pAde saMlagya taM bhaNati / yAvajIvaM niyamo mama mudrAyA narendra ! idAnIm // 31 // tasmAnmuJca mAM svAmin ! zramaNo bhaviSyAmi tavAnujJayA / bhaNati nRpo na kathamapi hyanujJAsye tvAM yena / / mamAyatto dehastava saMbandhyeva mama kArye / vyayitavyo niyamAnnAnyathA, bhaNati tataH sacivaH // 33 // evameva prabho ! yadyapi hi kharakarmAhaM tathApi na kariSye / ihAthai nirbandho yuSmAbhirapi naiva kartavyaH // 34 // tatastannizcayasAraM vacanaM zrutvA naravaro bhaNati / pAlaya zrAvakadharma gRhasthita eva tataH sacivaH // 35 // saMprApto nijagehe duhitRsahito'thAnyadA so'pi / gItArthagurusamIpe pratipadyate'NuvratAdIni // 36 // pAlayati pratidinamapi hi dvitIye zikSAtrate vizeSeNa / saMkSipati diniyamaM manvyathAnyadaivam // 37 // yathA nijagRhAbahirgantavyaM naivAdya dinamadhye / kAraNavazena kenApi, atha rAjJA tasya pArve // 38 // prasthApitaH pratihAro banatApi tena tadgahe / dRSTo mantryekAntasaMsthitaH kAsasaMjJayA // 39 // areH pradhAnapuruSaM hakkAyitvA kimapi mantrayaMzca / sa Agatyeheti vRttAntaM kathayati rAjJe // 40 // Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 560 supAsanAha - cariammi teNavi taheva vihiyaM bhaNio rannA tao imaM maMtI / ajjavi na muyasi khAraM jaM mannasi majjha sattujaNaM // taha khAmiovi sammANiovi taiyA mae sayaM ceva / tA kimahaM tuha joggo jaM jANasi taM karijjAsu // puNa maha visa pANe na harAmi tujjha jeNa sayaM / te gacchihaMti nUNaM sAmiviruddhaM caraMtassa ||44 // i sa narAvisa jaNaNIvi mayaNasirinAmA / tatthAgayA ruyaMtI souM maMtissa baMdhAI || 45 // paNa vaccha ! kimeyaM maMtissa kayatthaNaM kuNasi evaM / dujjaNajaNavayaNehiM paramuvayArissa sayakAlaM // 46 // saMpa puNa savisesaM dhammammi rao na maMgulaM kuNai / iyara jaNassavi eso nUNaM samasattamittapaNo // 47 // kiJca / aviyArikaNa kajjaM suhamasuhaM vA kuNati nahu garuyA / tA duTTu kayaM tumae jaM baddho esa sahaseva ||48 || kiJca / saciduhiyAe taiyA kayagyasiraseharo tumaM ceva / kahio taM ciya tumae saccaviyaM iya kurNateNa // 49 // iya bhaNiUNaM devI baMdhe chidevi tikkhachuriyAe / aNuNai maMti sovi hu bhaNaI maha ceva iha doso ||50 // jeNajja bhae niyamo gahio evaM na gehamajjhAo / nIhariyavvaM tatto kAsiyasa kareU // 51 // AhUo devi ! mae sattunaro puvvaparicayavaseNa / desAvagAsiyavae aiyAro hoi iya vihie // 52 // tasa phalaM aNuhUyaM mae sayaM caiva natthi devassa / thevovi hu iha doso iya suNivi pasaMtarobharo ||23|| rAyAtri khamAI maMti vayaNehiM viSayasArehiM / maMtIvi jAi gehe suhAsaNeNa nivANAe // 54 // tataH krodhAgnipradIptaH pratihAraM bhaNati gaccha mantrigRhe / baddhvA pazcAdvAhutamAnaya mama pArzve // 41 // tenApi tathaiva vihitaM bhaNito rAjJA tata idaM mantrI / adyApi na muJcasi kSAraM yanmanyase mama zatrujanam // tathA kSamito'pi sammAnito'pi tadA mayA svayameva / tasmAtkimahaM tava yogyo yajjAnAsi tatkuryAH // 43 // muJca punarmama viSayaM prANAnna harAmi tava yena svayam / te gamiSyanti nUnaM svAmiviruddhaM carataH / / 44|| iti prabhaNato narAdhipasya jananyapi madanazrInAmA / tatrAgatA rudatI zrutvA mantriNo bandhAdi // 45 // prabhaNati vatsa ! kimetanmantriNaH kadarthanaM karoSvevam / durjanajanavacanaiH paramopakAriNaH sadAkAlam // 46 // saMprati punaH savizeSaM dharmaM rato nAniSTaM karoti / itarajanasyApyeSa nUnaM samazatru mittramanAH // 47 // vicArya kArya zubhamazubhaM vA kurvanti na khalu guravaH / tasmAd duSThu kRtaM tvayA yadvaddha eSa sahasaiva // 48 // sacivaduhitrA tadA kRtaghnaziraH zekharastvameva / kathitastadeva tvayA satyApitamiti kurvatA // 49 // iti bhaNitvA devIbandhAn chittvA tIkSNacarikayA / anunayati mantriNaM so'pi hi bhaNati mamaiveha doSaH // yenAdya mayA niyamo gRhIta evaM na gehamadhyAt / nissartavyaM tataH kAsitazabdaM kRtvA // 51 // AhUto devi ! mayA zatrunaraH pUrvaparicayavazena / dezAvakA zikavate'ticAro bhavatIti vihite // 52 // tasya phalamanubhUtaM mayA svayameva nAsti devasya / stoko'pi khalviha doSa iti zrutvA prazAntaropabharaH || rAjApi kSamayati mantriNaM vacanairvinayasAreH / mantryapi yAti gehe sukhAsanena nRpAjJayA ||14|| Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maijalahikahA / 51 so kotri mahaMta jaro jAo se baMdhapIDiyaMgassa / taiyadiNammi vimuko pANehiM jeNa so sahasA ||55 // tatto so sohamme appiDDhiyasuravaro sappanno / tamhA cuo videhe sijjhissai taiyamasmi // 56 // // iti dvitIyazikSAvrate tRtIyAticAravipAke matijaladhimantrikathAnakaM samAptam // sa ko'pi mahAjvaro jAtastasya bandhapIDitAGgasya / tRtIyadine vimuktaH prANairyena sa sahasA // 95 // tataH sa saudharme'lparddhikasuravaraH samutpannaH / tasmAcyuto videhe setsyati tRtIyajanmani // 16 // Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kajjavaseNaM dUraTTiyassa daMsei jo u appANaM / gahiyadesAvagAso kaNhuvva lahei so dukkha // 1 // tathAhi;puramatthi mANakheDaM chakkhaMDadharAe dhariyagurusohaM / paribhaviyasayalariucakkavikkamo vikkamAico // 2 // taM pAlai savvakalANa pArago tassa paNaiNI paumA / tANaM vikkamaseNo taNao viNayAiguNabhavaNaM // 3 // aha kaNhamittasahio gao gaiMdammi so smaaruhiuN| naMdaNavaNAbhirAme ArAme jaNiyajaNakAme // 4 // tattha puriseNa keNavi bhaNio jaha kumara! bhAriyAe samaM / rayaNIe keliharae sutto haM jAva ciTThAmi // kaMkellipAyavAo uttariUNa maUrapoeNa / mahabhajjAgIvAo avahariyA rayaNamAlatti // 6 // majha niyaMtassa tao puNaravi patto sa tammi rukkhammi / mukko maevivANo tassa tao sovi maha lggo|| so puNa ciTThai tatthavi taDDaviyasiMhaMDamaMDiyakuDaggo / navi tassa kiMci pahabai na bhayaM kassAvi tassatthi / tA kAUNa pasAyaM AgaMtUNaM khaNaM paloesu / taM pakviM to kumaro patto tattheva taM niyai // 9 // pucchai ya vimhiyamaNo bho bho taM kIsa naccasi muur!|so bhaNai kumara ! toseNa so puNo suNasu jaha jaao| ahamAsi rAyaputto raTTauDo khuDiyasIlalaMkAro / to egA siTisuyA saMghaDiyA majjha rUvaDDhA // 11 // taM hariumahaM calio samagaM satthega siMdhudesammi / satthe jayeNa jaMte sA maMdagaI visAlacchI // 12 // satthANumaggalaggA gacchaMtI saha mae tao satthe / duraMtarie donivi parisaMtAI pahasameNa // 13 / / pacchA ceva ThiyAI maggaM mottRNa nibbhayattAo / rayaNIe paDhamapaharammi ramiraM suttAI, itto ya // 14 // kAryavazena dUrasthitAya darzayati yastvAtmAnam / gRhItadezAvakAzaH kRSNa iva labhate sa duHkham // 1 // puramasti mAnakheTaM SaTakhaNDadharAyAM dhRtaguruzobham / paribhUtasakalaripucakravikramo vikramAdityaH // 2 // tatpAlayati sarvakalAnAM pAragastasya praNayinI padmA / tayovikramasenastanayo vinayAdiguNabhavanam // 3 // atha kRSNamittrasahito gato gajendre sa samAruhya / nandanavanAbhirAma ArAme janitajanakAme // 4 // tatra puruSeNa kenApi bhaNito yathA kumAra ! bhAryayA samam / rajanyAM kadalIgRhe supto'haM yAvattiSThAmi // 5 // kakellipAdapAduttIrya mayUrapotena / madbhAryAgrIvAto'pahRtA ratnamAleti // 6 // mAya pazyati tataH punarapi prAptaH sa tasmin vRkSe / mukto mayApi bANastasya tataH so'pi mama lagnaH // 7 // sa punastiSThati tatrApi tatazikhaNDamaNDitakuTAgraH / naiva tasya kiJcitprabhavati na bhayaM kasyApi tasyAsti / tasmAtkRtvA prasAdamAgatya kSaNaM pralokasva / taM pakSiNaM tataH kumAraH prAptastatraiva taM pazyati // 9 // pRcchati ca vismitamanA bho bhostvaM kasmAnnRtyasi mayUra! / sa bhaNati kumAra ! toSeNa sa punaH zRNu yathA jAtaH // ahamAsaM rAjaputro rASTrakUTaH khaNDitazIlAlaMkAraH / tata ekA zreSThisutA saMghaTitA mayA rUpATyA // 11 // tAM hRtvA'haM calitaH samaM sArthena sindhudeze / sArthe javena yAti sA mandagativizAlAkSI // 12 // sArthAnumAgalagnA gacchantI saha mayA tataH sArthe / dUrAntarite dvAvapi parizrAntau pathizrameNa // 13 // pazcAdeva sthitau mArga muktvA nirbhayatvAt / rajanyAM prathamaprahare ratvA suptau, itazca // 14 // Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaNha khaa| rayaNIe carimajAmammi kahavi emeva jaggiyammi mae / no sA diTThA niuNaM savvastha gavesiyAvitahiM / / to ciMtiyaM mae iya jai sA pacchAmuhA gayA valiuM / piyarAiM sumareuM to tIe na suMdaraM vihiyaM // 16 // maggammi dudRsattA haNihaMti imaM viciMtiUNa mae / aruNodayavelAe tappayati niyaMteNa // 17 // aisigdhavagyapayapaMtidasaNA jANiyaM jahA haNiyA / vaggheNa nigghiNeNaM maha bhajA to gao satthe // 18 // satthAhivasta kahiuM taM vuttaMtaM imaM ca so bhaNio / jAba ahaM tassuddhiM lahemi tA ittha ThAeha // 19 // teNavi taM paDivanna dinnA ya sahAiNo pavarasuhaDA / to tehiM saha gaeNaM vagyo diTTo mae sutto // 20 // taha vAlAbAhujuyaM varaMgulIyaM sakaDagakeUraM / uttattakaNayasaMkaliyakaliyamaha tIe nuurajuyaM // 21 // rayaNAvalI ya esA dihA tasseva saMnihANammi / to hakio mae so titto tappisiyamasiUNa // 22 // rere liTTiya ! loTTasi ajjavi dharaNIe nihaNi baalN| tuha piTTAo kaDDemi nUNa kaMdoTTadalanayaNiM // 23 // tamasuyapuvvaM vayaNa suNiuM vagyo samuDhio jhatti / phoDato iva baMbhaMDamaMDavaM gajjiyaraveNa // 24 // kaMpAvito ya atucchapucchaacchoDaNAhiM bhUvIThaM / sajiyakamo kameNaM kayaMtakappo garuyadappo // 25 // paDio majjhuvari to maevi tikkhayarakhayarakIleNa / vAmakaraggaThieNaM viddhA jIhA saudRuDA // 26 // dAhiNakarahiyAe churiyAe Ahao ya so uyare / to takkhaNeNa mukko pANehi so, io ya mae // 27 // bAlAdehAvayave gahiUNaM kaDagakuMDalAiMpi / khuradhariyavagyadeho patto satyAhivasamIvaM // 28 // bhaNio imaM mae so rayaNaure rayaNasaMcao sitttthii| tanmajjA devasirI jaNaNI eIe ramaNIe // 29 // rajanyAM caramayAme kathamapyevameva jAgRtena mayA / no sA dRSTA nipuNaM sarvatra gaveSitApi tatra // 15 // tatazcintitaM mayeti yadi sA pazcAnmukhA gatA valitvA / pitarau smRtvA tatastayA na sundaraM vihitam // 16 // mArge duSTasattvA haniyantImAM vicintya mayA / aruNodayavelAyAM tatpadapaDriM pazyatA // 17 // atizIghravyAghrapadapatidarzanAjjJAtaM yathA hatA / vyAghraNa nighUNena mama bhAryA tato gataH sArthe // 18 // sArthAdhipAya kathayitvA taM vRttAntamidaM ca sa bhaNitaH / yAvadahaM tacchuddhiM labhe tAvadatra tiSTha // 19 // tenApi tat pratipannaM dattAzca sahAyAH pravarasubhaTAH / tatastaiH saha gatena vyAghro dRSTo mayA suptaH // 20 // tathA bAlAbAhuyugaM varAGgulIyaM sakaTakakeyUram / uttaptakanakazRGkhalAkalitamatha tasyA nUpurayugam // 21 // ratnAvalI caiSA dRSTA tasyaiva saMnidhAne / tataH zabdito mayA sa tRptastatpizitamazitvA // 22 // rere lampaTa ! loThasyadyApi dharaNyAM nihatya bAlAm / tavodarAtkRSAmi nUnamutpaladalanayanAm // 23 // tadazrutapUrva vacanaM zrutvA vyAghraH samutthito jhaTiti / sphoTayanniva brahmANDamaNDapaM garjitaraveNa // 24 // kampayaMzcAtucchapucchAcchoTanAbhibhUpITham / sajjitakramaH krameNa kRtAntakalpo gurudarpaH // 25 // patito mamopari tato mayApi tIkSNatarakhAdarakAlena / vAmakarAgrasthitena viddhA jihA sauSThapuTA // 26 // dakSiNakarasthitayA kSurikayA''hatazca sa udare / tatastatkSaNena muktaH prANaiH saH, itazca mayA // 27 // bAlAdehAvayavAn gRhItvA kaTaka kuNDalAdyapi / kSuradhRtavyAghradehaH prAptaH sArthAdhipasamIpam // 28 // Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 564 supAsanAha-cariammitIi imaM AbharaNaM apijjasu nicchaeNa gaMtUga / sAhijjasu jahadiLe majjha pasAyaM viheUNa // 30 // eehiM avayavehi samameva ciyAe jaliyajalaNAe / appANayahaM khiviuM piyAe maggeNa gacchissaM // 31 // khamiyavvaM maha savvaM tumae taha majjha sayaNabaggassa / kahiyabbo buttato eso maha khAmaNAe samaM // 32 // satyAhiveNa bhaNiyaM loyavyavahAradhammavajjhamiNaM / jaM mahilAe saddhiM jalaNapavasaM samAyarasi // 33 // mahilA puriseNa samaM marei iya tAva loyavavahAro / bhaNiyaM maevi neho pAyaM purisANa no jamhA // 34 // chuhiyANa bhoyaNambhiva rAo ramaNIsu hoi purisANa / neho puNa viralANaM jo maraNatevi nivaDai // 35 // taNhANugayA bappIhayAvi bahuso piyaM piya viti / iccAi palaviUNa rakSyaciyAe lahu paviTo // 36 // saha mahilAvayavehiM mariUNaM vaMtaro ahaM jAo / kIlato iha patto satyAhibaIvi sakalatto // 37 // tassa ya kalattavacchatthalammi rayaNAvalI niyA diTThA / tasaNeNa nANovaogao jANiyaM jhatti // 38 // pubuttaM savvaMpi hu hariyA rayaNAvalI mae kumara ! / kAUNa morarUvaM to hariso majjha sNjaao||39|| jai pattiyaha na majjhaM tA itto kevalIvi ciThei / ujjANaavarabhAge sahayAratarussa heDammi // 40 // taM pucchaha maha cariyaM to kumaro kaNhamittaparikalio / sakalattapurisajutto gahiyamaUro tahiM patto // vaMdevi kevaliM so uvaviThTho samuciyammi ThANammi / to patthAve kumaro pucchai taM kevaliM evaM // 42 // bhayavaM ! esa sa maUro putvabhavaM keriso kahiM huNto| ki vihiyaM suhamasuhaM sAhasu pasiUNa maha inheiM / bhaNita idaM mayA sa ratnapure ratnasaMcayaH zreSThI / tadbhAryA devazrIrjananyetasyA ramaNyAH // 29 // tasyA idamAbharaNamarpaya nizcayena gatvA / kathaya yathAdRSTa mAya prasAdaM vidhAya // 30 // etairavayavaiH samameva citAyAM jvalitajvalanAyAm / AtmAnamahaM kSiptvA priyAyA mArgeNa gamiSyAmi // 21 // kSamitavyaM mama sarvaM tvayA tathA mama svajanavargAya / kathayitavyo vRttAnta eSa mama kSAmaNayA samam // 32 // sArthAdhipena bhANataM lokavyavahAradharmavAdyamidam / yad mahilayA sAdhaM jvalanapravezaM samAcarasi // 33 // mahilA puruSeNa samaM mriyata iti tAvallokavyavahAraH / bhaNitaM mayApi snehaH prAyaH puruSANAM no yasmAt // kSudhitAnAM bhojana igha rAgo ramaNISu bhavati puruSANAm / snehaH punarviralAnAM yo maraNAnte'pi nirvartate // 35 // tRSNAnugatA bappIhA api bahuzaH priyaM priyaM bruvanti / ityAdi pralapya racitacitAyAM laghu praviSTaH // 36 // saha mahilAvayavairmRtvA vyantaro'haM jAtaH / krIDaniha prAptaH sArthAdhipatirapi sakalatraH // 37 // tasya ca kalatravakSaHsthale ratnAvalI nijA dRSTA / tadarzanena jJAnopayogato jJAtaM jhaTiti // 38 // pUrvoktaM sarvamapi hi hRtA ratnAvalI mayA kumAra ! / kRtvA mayUrarUpaM tato ho mama saMjAtaH // 39 // yadi pratIyA na mAM tadetaH kevalyapi tiSThati / udyAnAvarabhAge sahakArataroradhaH // 40 // taM pRcchata mama caritaM tataH kumAraH kRSNamittraparikalitaH / sakalatrapuruSayukto gRhItamayUrastatra prAptaH // 41 // vanditvA kevalinaM sa upaviSTaH samucitasthAne / tataH prastAve kumAraH pRcchati taM kevalinamevam // 42 // bhagavan ! eSa sa mayUraH pUrvabhave kIdRzaH kutrAbhUt / kiM vihitaM zubhamazubhaM kathaya prasadya mamedAnIm // 43 // Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ knnhkhaa| kevaliNA kahiyaM savvaMpi taheva jaha maUreNa / kumarapaDivohaNatthaM ahiyayaraM ittiyapi jahA // 44 // tuhamajjhavasaMtIe tIe bAlAe AgayA nidA / to sA baggheNa hayA utpannA tiriyajAIe // 45 / / kumareNaM bhaNiya muNipuMgava ! raisuhamajjhavasaNaMpi / kiM iyaphalayaM jAyai, to nANI kahaha tassa imaM / / hamajjhavasaMto sutto aha marai kahavi to jIvo / aiduggaduggaIe gacchai guNagAmajuttovi / / 47 // cAidesaNaM nisuNiUNa kumaro duvAlasavihaMpi / paDivajjai gihidhammaM jutto mitteNa kaNheNa // 48 // surovi giNhai sammattaM rayaNamAliMya khiviuM / kumarassa kaMThadese namiya muNi to gayA ThANaM // 49 // se karei dhammaM sakaNhamitto sayAvi uvautto / desavagAsie aha gahio kaNheNa iya niyamo // 50 // posahaptAlAe bahiM mae tA na ajja gaMtavvaM / jAva divasAvasANaM, aha tattha samAgao puriso||51|| rassa saMtio kuNai bahuvihe 'kaNha kaNha' iya sade / posahasAladuvAre pihiyammi ucThANammi // 52 // NaM so dasai appANaM tassa vihiyamoNovi / tadasaNeNa teNaM posahasAlAkavADAI // 53 // . gADiyAI, ughADiUNa patto ya kaNhapAsasmi / amaramaNiyAI sAhai jA tAva kuovi viharato / / / kaNhasayAsa baMdI sAhasiyahasiyabalabuddhI / dhariuM bAhAe tayaM churiyaM daMsei bhaNaI ya // 55 // mukkhio ahaM to viyarasu kaNayassa dasa sahassAI / kumarapuriseNa bAhiM ThAUNa kayA tao bubA / / leo pauro loo kumaroni samAgao to teNa / thaMmeNa samaM baddho kaNho gADhaM tao chariyaM // 57 // kahiUNa thako so baMdI, bhaNai taM tao kumaro / muMcasu maha mittamimaM jaM maggasi taM payacchissaM // : kevalinA kathitaM sarvamapi tathaiva yathA mayUreNa / kumArapratibodhanArthamadhikataramiyadapi yathA // 44 // sukhamadhyavasyantyAstasyA bAlAyA AgatA nidrA / tataH sA vyAgheNa hatotpannA tiryagjAtau // 45 // : kumAreNa bhaNitaM munipuGgava ! ratisukhAdhyavasAnamapi / kimitiphalakaM jAyate, tato jJAnI kathayati tasyedam // sukhamadhyavasyan supto yadi mriyate kathamapi tato jIvaH / atidurgadurgatau gacchati guNagrAmayukto'pi // 47 // didezanAM zrutvA kumAro dvAdazavidhamapi / pratipadyate gRhidharma yukto mittreNa kRSNena // 48 // suro'pi gRhNAti samyaktvaM ratnamAlAM kSiptvA / kumArasya kaNThadeze natvA muniM tato gatAH sthAnam / / paraH karoti dharma sakRSNAmittraH sadApyupayuktaH / dezAvakAzike'tha gRhItaH kRSNeneti niyamaH // 10 // / pauSadhazAlAyA bahirmayA tAvannAdya gantavyam / yAvadivasAvasAnaM, atha tatra samAgataH puruSaH // 11 // parasya satkaH karoti bahuvidhAn 'kRSNa kRSNa' iti zabdAn / pauSadhazAlAdvAre pihita uccasthAne // 52 // tvA sa darzayata AtmAnaM tasmai vihitamauno'pi / tadarzanena tena pauSadhazAlAkapATAni // 53 // TatAni, udghATya prAptazca kRSNapArthe / kumArabhANatAni kathayati yAvattAvatkuto'pi viharan // 54 // :: kRSNasakAze bandI sAhasikahasitabalabuddhiH / dhRtvA bAhau tAM zurikAM darzayati bhaNati ca // 15 // bumukSitA'haM tato vitara kanakasya daza sahasrANi / kumArapuruSeNa bahiH sthitvA kRtA tato bumbA // 56 // lataH pracuro lokaH kumAro'pi samAgatastena / stambhena samaM baddhaH kRSNo gADhaM tataH kSurikAm // 17 // Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 566 supAsanAha - carizrami to te bhIeNaM pAsatyayadasa sahassadammAI / abhaeNa samaM ciya maggiyAI kumareNa dinnAI ||59 || to baMdI kumarakare laggeuM niggao purassa vahiM / pacchA pacchAhuttaM kumaraM namiuM visajjei ||60 || kanhovi ruhirabhario gADhaM baMdhehi pIDio saMto / tattheva Thio evaM paribhAvaMto bhavasarUvaM // 61 // "janma maraNAya niyataM bandhurduH khAya dhanamanirvRtaye / tannAsti yanna vipade tathApi loko nirAlokaH // ghanApAyaH kAyaH prakRticapalA zrIrapi khalA, mahAbhogA rogAH kuvalayadRzaH sarpasadRzaH / 1 gRhAvezaH klezaH praNayiSu sukhaM sthairyavimukhaM, yamaH svairI vairI tadapi na hitaM karma vihitam // " disivayakalaMka taruNo kusumamiNa jaM iheva iya dukkhaM / phalamaDalaM paraloe kugaigayassevamaha hohI // 62 // iccA bhAvaNAe dinasesaM gamiya niyaghare patto / dAhajareNa gahio mao ya taie diNe tatto ||63 || upanno joisio devo caiuM tao ya taiyammi / jammammi mokkhasokkhaM dhuyakammo pAvihI nUNaM // 64 // vikamaseNakumAro kameNa caraNa sunimmalaM lahiuM / uppannavimalanANo siddho nikSuNiyakammamalo ||65|| // iti dvitIyazikSAvatAticAravipAke kRSNakathAnakaM samAptam // AklRpya sthitaH sa bandI, bhaNati taM tataH kumAraH / muJca mama mittramidaM yanmArgayasi tatprayasyAmi // 18 // tatastena bhItena pArzvasthadazasahasUdrammANi / abhayena samameva mArgitAni kumAreNa dattAni // 59 // tato bandI kumArakare lagitvA nirgataH purAd bahiH / pazcAtpazcAnmukhaM kumAraM natvA visRjati // 60 // kRSNo'pi ruMdhirabhRto gADhaM bandhaiH pIDitaH san / tatraiva sthita evaM paribhAvayan bhavasvarUpam // 61 // digvratakalaGkataroH kusumamidaM yadihaiveti duHkham / phalamatulaM paraloke kugatigatasyaiva mama bhaviSyati // 62 // ityAdibhAvanayA dinazeSaM gamayitvA nijagRhe prAptaH / dAhajvareNa gRhIto mRtazca tRtIye dine tataH // 63 // utpanno jyotiSiko devazcyutvA tatazca tRtIye / janmani mokSasaukhyaM dhutakarmA prApsyati nUnam // 64 // vikramasenakumAraH krameNa caraNaM sunirmalaM labdhvA / utpannavimalajJAnaH siddho nirdhUtakarmamalaH // 65 // Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gahiyAbAso khiviUNa parassa kkkraaiiye| jo appaM jANavai sa lahai somonya dukkhAI // 1 // tathAhi; bhogauraM asthi puraM gurubhogitatra bahuvisaMnivAsaM / nimmalamaNikarapasaraM durasaNaparivajjiyaM kiMtu ||2|| tatthAsi somanAmo siddhI somavva suyaNakumuyANa / bhajjA agaMgaseNA aNagaghariNivva tassAsi // 3 // tANaM ca paroparapI nitrmaraM viSaya sokkhanirayANaM / akalipaduhANa kAlo volai doguMdagANaMva // 4 // aha annayA pasUyA tambhajjA tIe kannayA jAyA / samae agaMgasuMdarI nAmapi paTTiyaM tIse ||5|| free nimmera paramasuMdarada liyridyaa| kahakahavi payateNaM vihiNAvi viNimiyA manne || 6 || kiMtu adUvA sA didibhAvi kuNa na hu koi / naya kovivarai baraI piyarehiM dijjamAnaMpi ||7|| mayaNAnalapajjaliyA parapurise paidipi patthatI / punnAlitti bhaNijjai tatto sA nayaraloeNa // 8 // . taM souM dUmijjai hasiyai sahipAhi lajjae ahiye / sohaggama girA sA pUyai heravallaDhAIyaM // 9 // sohagaMjaNasohaggaguliyatilayAiyaM ca virai / piyakAriyadhUvehi dhUveI apaNo dehaM // 10 // taha kAmadeva jhA jaba ya tipuravijjAI / tahavi hu ubviyaNijjA jAyai sA purisavagasta // 11 // AinnAI pirAI tIe pucchati divvadevanaM / nemittiyaMpi daMsaMti taha ya bahumatavAINa || 12 || kuladevayANa pUyaM taha vivihovAiyAI icchaMti / devavhavaNAiehiM nhAyaMti tahosahIhiMpi // 13 // kiM bahuNA, gRhItadezAvakAzaH kSiptvA parasmai karkarAdikam / ya AtmAnaM jJApayati sa labhate soma iva duHkhAni // 1 // bhogapuramasti puraM gurubhogitanuriva bahuvR (vi) SanivAsam / nirmalamaNikarapraptaraM dvirasanaparivarjitaM kintu // tatrAsItsomanAmA zreSThI soma iva svajanakumudAnAm / bhAryA'naGgasenA'naGgagRhiNIva tasyAsIt // 3 // tayozca parasparaprItinirbharaM viSaya saukhyaniratayoH / akAlataduHkhayoH kAlo gacchati daugundakayoriva || 4 || athAnyadA prasUtA tadbhAryA tasyAH kanyakA jAtA / samaye'naGgasundarI nAmApi pratiSThitaM tasyAH // 5 // nirupamarUpA nirmaryAdaparama saundarya dalitaratidarpA / kathaM kathamapi prayatnena vidhinApi vinirmitA manye ||6|| kintvatidurbhagA sA dRSTyabhyAse'pi karoti nahi kazcit / na ca ko'pi vRNute varAkIM pitRbhyAM dIyamAnAmapi // madanAnalaprajvalitA parapuruSAnpratidinamapi prArthayamAnA / asatIti bhaNyate tataH sA nagaralokena // 8 // tat zrutvA dUyate haste sakhIbhirlajjate'dhikam / saubhAgyamArgayitrI sA pUjayati haraballabhAdikam // 9 // saubhAgyAjJjanasaubhAgyaguDikAtilakAdikaM ca viracayati / priyakAridhUpedhUpayatyAtmano deham // 10 // tathA kAmadevamantraM dhyAyati japati ca tripurAvidyAdi / tathApi hyudvejanIyA jAyate sA puruSavargasya // 11 // AdIrNau pitarau tasyAH pRcchato divyadaivajJam / naimittikamapi darzayatastathA ca bahumantravAdibhyaH // 12 // kuladevatAnAM pUjAM tathA vividhopayAcitAnIcchataH / devasnapanAdibhiH snAtastathaiauSadhIbhirapi // 13 // 1 ga. to ceTi Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 518 supAsanAha-cariasmijaM kiMpi kovi sAhai tajjaNayAiM kuNaMti taM savvaM / taMtagayaM maMtagayaM pauraM davvakvayaM kAuM // 14 // tahavi hu diTThI na ramai narANa navajubbaNANavi kayAvi / tadehe bhamarANava sukusumie kiMsuyavammi / aha pattA tammi pure guruNo caunANiNo kayAvi tao / so somacaMdasiTThI duhiyAe saMjuo gaMtuM // vaMdai gurubhattIe payakamalaM tassa mUriNo samae / pucchai kiM maha duhiyaM pariNeuM necchae kovi ? // bhaNai gurU puvakayaM kammaM eIe saMpayamuin / siTThI bhaNai kahaM piva to sUrI sAhae evaM // 18 // ___puramatthi puhaiThANaMdhaNajao nAma tattha naranAho / vimalo nAmeNa vaNI vissuo vasai tabbhajjA // dhaNasirinAmA savgasuMdarI sIlasAliNI kulayA / suviNIyA ya sulajjA miu appasubhAmirI saralA // paMcapayArabhoe tIe samaM bhuMjae vimalasihI / taNayAbhAvo sallai duNDaMpi hu bhaNai taha vimlo||21|| ko nAma guNamaraTTo sohaggamaDappharo ya ko tAsiM / kA vA suhAsiyA kAmiNINa jAsiM suo natthi / / to dhaNasirIe bhaNiyaM piyayama ! pariNesu kaMpi kulajAyaM / jAyaM tIe jai kahavi jAyae punnajogeNa // vimaleNaM to bhaNiyaM putteNavi amha tega na hu kajjaM / tuha uyarasare haMso kIliuM jo na avayarihI // to bhaNai piyA piyayama ! mA mA jaMpesu erisa vayaNaM / davvassa rakkhaNaTThA kica ciya eyamaviyappaM // to tIe vayaNeNaM sirippahA nAma pavarakulakannA / pariNIyA vimaleNaM pAlai taM sA niyasuyaMva // 26 // to kamaso sA pattA jovvaNamaha annayA dhaNasirIe / kipi kuNaMtI kammaM nivAriyA sacchahiyayAe // kiM bahunA, yatkimapi pho'pi kathayati tajjananIjanako kurutastatsarvam / tantragataM mantragataM pracura dravyakSayaM kRtvA // 14 // tathApi hi dRSTirna ramate narANAM navayauvanAnAmapi kadApi / tadehe bhramarANAmiva sukusumite kiMzukavane // 15 // atha prAptAstasminpure guravazcaturmAnAH kadApi tataH / sa somacandrazreSThI duhitrA saMyuto gatvA // 16 // vandate gurubhaktyA padakamalaM tasya sUreH samaye / pRcchati kiM mama duhitaraM pariNetuM necchati ko'pi ? // 17 // bhaNati guruH pUrvakRtaM karmaitasyAH sAMpratamudIrNam / zreSThI bhaNati kathamiva tataH sUriH kathayatyevam // 18 // ___puramasti pRthivIsthAnaM dhanaJjayo nAma tatra naranAthaH / vimalo nAmnA vaNig vizruto vasati tadbhAryA // dhanazrInAmA sarvAGgasundarI zIlazAlinI kulajA / suvinItA ca sulanjA mRdvalpasubhASitrI saralA // 20 // paJcaprakArabhogAMstayA samaM muGkte vimala zreSThI / tanayAbhAvaH zalyati dvayorapi hi bhaNati tathA vimalaH // 21 // ko nAma guNagarvaH saubhAgyagarvazca kastAsAm / kA vA sukhAsikA kAminInAM yAsAM suto nAsti // 22 // tato dhanazriyA bhaNitaM priyatama ! pariNaya kAmapi kulajAtAm / jAtaM tasyAM yadi kathamapi jAyate puNyayogena // vimalena tato bhaNitaM putreNApi mama tena na hi kAryam / tavodarasarasi haMsaH krIDituM yo nAvatarISyati // 24 // tato bhaNati priyA priyatama ! mA mA jalpedRzaM vacanam / dravyasya rakSaNArtha kRtyamevaitavikalpam // 25 // tatastasyA vacanena zrIprabhA nAma prvrkulknyaa| pariNItA vimalena pAlayati tAM sA nijasutAmiva // 26 // tataH kramazaH sA prAptA yauvanamathAnyadA dhanazriyA / kimapi kurvatI karma nivAritA svacchahRdayayA // 27 // Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ somakA | 566 to kuviyA sA jaMpa taM ciya ekkA viyANa se savvaM / anno na kovi jANai kiMcivi suviyakkhaNA tamhA || savvaM kuNa sayaM ciya gihakammaM majjha puNa samAesaM / mA desu ayANuyAe kaiyAvi hu pavvadivasevi || iya niccapi paosaM taduvari sA vaha, vimalasiTThI | vArai siriSpahaM, sA tahavi na viramei kuddhamaI // pihuoyara tatto ghariyA vimaleNa tahavi IsAe / bIhijjai jai vimalo saMbhAsai dhaNasiriM kahavi // pAiyA ya egA annayA gehamAgayA saMtI / tIi phalaphullavatthAiehiM sA raMjiA vADhaM ||32|| to tIe sA bhaNiyA kajjaM sAhemu majjha dussajjha / jaM kiMci tujjha ruiyaM vacche! aviyappao jeNa || uccAraNathaMbhaNamohaNAra savvaMpi maha karagayaMva / to siripahA payaMpai taM motuM natthi bhuvaNevi ||34|| kavi samattho anno dINANaM vacchalo chaliyakAlo / tA maha kAuM pasAyaM savattidukkha khayaM nesu || 35 // pabvAiyAe bhaNiyaM tuhicchiyaM vacchi ! nicchiyaM kAhaM / kiMpuNa viNA sahAyaM na sijjhae kiMpitA davvaM / / desu tumaM tajjoggaM tIra davvaMpi kiMpi se dinaM / kajjasiddhIe pUyaM tujha karissAmi bhaNiyA ya // 37 // to gAu pAiyAvi punnAliyAe gehammi | gaMtUNaM tIe samaM patthuyakajjammi je kicca // 38 // taM tara aha vimale pahe vayaMtammi so jahA muNai / punnAliyA tahacciya pucchara pavvAiyaM evaM ||39|| jaha kattha tumaM caliyA sA pabhaNai ghaNasirIe pachaviyA / gacchissaM dhaNagehe dUIkajjeNa jeNa dhaNo // kasaMya bhaMsA roseNa gihammi ajja no patto / tA mA kuNavakrakhevaM sigdhaM ciya tattha gacchassaM || jAva na dhaNasiribhattA samei vimalo niyammi gehammi / tAva ghaNaghaNasirINaM saMjoyamahaM karissAmi | tataH kupitA sA jalpati tvamevaikA vijAnISe sarvam / anyo na ko'pi jAnAti kiJcidapi suvicakSaNA tasmAt // sarva kuru svayameva gRhakarma mama punaH samAdezam / mA deAjJAyikAyAH kadApi hi parvadivase'pi // 29 // iti nityamapi pradveSaM tadupari sA vahati, vimala zreSThyapi / vArayati zrIprabhAM sA tathApi na viramati kruddhamatiH // pRthagapavarake tato dhRtA vimalena tathApIrSyayA / bAdhyate yadi vimalaH saMbhASate dhanazriyaM kathamapi // 31 // pravrAjikA caikA'thAnyadA gehamAgatA satI / tathA phalapuSpavastrAdikaiH sA raJjitA bADham // 32 // tatastayA sA bhaNitA kAryaM kathaya mama duHsAdham / yatkiJcittava rucitaM vatse ! avikalpato yena ||33|| uccATanastambhanamohanAdi sarvaM mama karagatamiva / tataH zrIprabhA prajalpati tvAM muktvA nAsti muvane'pi // 34 // ko'pi samartho'nyo dInAnAM vatsalazchalitakAlaH / tasmAnmayi kRtvA prasAdaM sapatnIduHkhaM kSayaM naya || 35 // pravrAjikayA bhaNitaM tavepsitaM vatse ! nizciMta kariSye / kintu vinA sahAyaM na sidhyati kimapi tasmAd dravyam // dehi tvaM tadyogyaM tayA dravyamapi kimapi tasyai dattam / kAryasiddhau pUjAM tava kariSyAmi bhaNitA ca // 37 // tatastadgRhAt pratrAjikApyasatyA gehe / gatvA tathA samaM prastutakArye yat kRtyam // 38 // tanmantrayatyatha vimale pathi vrajati sa yathA jAnAti / asatI tathaiva pRcchati pravAjikAmevam // 39 // yathA kutratvaM calitA sA prabhaNati ghanazriyA prasthApitA / gamiSyAmi dhanagehe dUtIkAryeNa yena dhanaH // 40 // kRtasaMketabhraMzAd roSeNa gRhe'dya no prAptaH / tasmAd mA kurvavakSepaM zIghrameva tatra gamiSyAmi // 41 // Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ supAsanAha-cariammiiya kahiuM sA bhaNiyA na imaM kassavi tae kaheyavyaM / taM saccaM vimaleNaM suyaM gihe gacchamANeNa // 43 // citai tatto vimalo dhaNasirimajjA jao shilaajjhe| tA maha bhajjAeziya visae eyANa ullAmA / / tA kiM sasivibAo aMgArANapi hojja iha budhI / ahava dakvAlayAo nibaphalANapi uppattI ? // ahavA / visamasahAvo mayaNo visamasahAvAu mahiliyAovi / gururAgaMdhapaNAo kimakAja ja na kubbaMti ? / / muMcaMti sANurAyaM mahaMti sambhAvanehaparihINaM / guNamavi muNaMti dosa kAmaggayohiyA vAmA // 47|| rUvaM kulaM kalAo parakkamo saMpayAvina pamANa / so anno kovi guNo jatto pemmaM pavittharai // 48 // uttamakulovajAyA mahilA pAyaM aNuttame ramai / kulaselayAvi sariyA nUNaM nIyayaramaNusarai // 49 // tA jA kule kalaMka no payaDai tAva peie eyaM / pesemi dhaNasiriM iya paribhAvaMto gihaM patto // 50 // patthAve bhaNai pie ! maha vuttaM kuNasi, bhaNai to sAvi / kiM pANesa ! mamaM pai anja tuma erisaM vayasi ? / / jIyaMpi tuhAyattaM vAvAresu samuciAmmi kajammi / vimaleNa tao bhaNiya gaccha pie ! peDyapiyANi / / to sA assuyapuvvaM vayaNaM soUNa takkhaNe ceva / paDiyA dharaNIe lahuM aNusittA sIyalajaleNa // 53 // to laddhaceyaNA sA jaMpai kiM sAmi ! kAraNeNa viNA / iya desi mamAemaM niThurahiyao iva akaMDe?|| to bhaNiyamiNaM teNaM atthi pie ! kAraNaM iAese / tA kuNa tamikkavAraM to pabhaNai dhaNasirI evaM / / yAvanna dhanazrIbhartI sameti vimalo nije gehe / tAvada dhanadhanazriyoH saMyogamahaM kariSyAmi // 42 // iti kathayitvA sA bhaNitA nedaM kasyApi tvayA kathayitavyam / tatsarvaM vimalena zrutaM gRhe gacchatA // 43 // cintayati tato vimalo dhanazrIbhAryA yato vimalamadhye / tasmAnmama bhAryAyA eva viSaya etayorullApaH // tasmArika zazibimbAdaGgArANAmapi bhavediha vRSTiH ? / athavA drAkSAlatAto nimbaphalAnAmapyutpattiH // 45 // athavA / viSamasvabhAvo madano viSamasvabhAvA mahilA api / gururAgAndhamanasaH kima kArya yanna kunti ? // 46 // muJcanti sAnurAga kAsanti sadbhAvasnehaparihINam ! guNamapi jAnanti doSaM kAmagrahamohitA vAmAH // 47 // rUpaM kulaM kalA parAkramaH saMpadapi na pramANam / so'nyaH ko'pi guNo yataH prema pravistRNoti // 18 // uttamakule'pi jAtA mahilA prAyo'nuttame ramate / kulazailajApi sarinnUnaM nIcatara manusarati // 49 // tasmAd yAvatkule phalakaM no prakaTayati tAvatpaitRka etAm / preSayAmi dhanazriyamiti paribhAvayangRhaM prAptaH // prastAva bhaNati priye ! mamoktaM karoSi, bhaNati tataH sApi / kiM prANeza ! mAM pratyadya tvamIdRzaM vadasi ? // 51 // jIvitamapi tavAyattaM vyApAraya samucite kArye / vibhalena tato bhaNitaM gaccha priye ! paitRkamidAnIm // 52 // tataH sA'zrutapUrva vacanaM zrutvA tatkSaNa eva / patitA dharaNyAM ladhvanuSiktA zItalajalena // 53 // jo labdhacetanA sA jalpati kiM svAmin ! kAraNena vinA / iti dadAsi mamAdezaM niSThurahRdaya ivaakaanndde?|| 1 ka.ga. vnniym| Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ somkhaa| jati cha asAmeyaM tahAvi tAlaMghaNIyavayaNo si / to tuha Aesocciya iha atyo maha panAti / / iya souM takaraNaM teNavi satyo gavesio iti / vAhaNasahAyasarimA visajiyA bhaNini sA evaM / / maha ANAe puNaravi AgaMtavyaM tae iha tahA ya / bhaNiyA sahAipurimA imIe piugharaduvArAo // 58 // baliyadhvamamuttehiM to taM suNiUNa tIi bahurunna / taha citiyaM ca eyaM maevaraddhaM kimavi manne / / 59 // annaha kimevameso jaMpai kaiyAvi niThuraM vayaNaM / kiMtu na saremi kiMcivi abarAhaM A vivAhAo / iya vinaMtI pattA sattheNa samaM sajaNayanayarammi / tatto sahAiNovi ya baliyA sA puNa gayA gehe // 6 // taM daTuMjaNayAiM rahiyaM sahiyAjaNehi kasiNamuhi / royaMti sahasacciya harisavisAehiM ghiyaaii||62|| cititi hA kimelA egA vimaNummaNA vigayateyA / sasurakulAo pattA amha suyA iya akaMDevi ? / / to nehanibharAI taM pariraMbhaMti tAI aha sAvi / aimaMtubhariyahiyayA ahiyayaraM roviu laggA // 34 // Asa siyA piUhiM puTThAe sAhiyaM jahAvittaM / taM soUNaM tAIvi ciMtati imaM sadukkhAI // 65 / / kiM so paI viratto kiM vA esA kulANa maliNayarI / kiMvA divyAogo uinnamaha aMtarAIyaM ? // ahaba savakkIe imIe uvari uttArio paI hojjA / kiM vA eIevi hu saMpai punnakkhao jAo ? // icAi ciMtikaNaM duhiyAduhahe ujANaNaTTAe / kuladevayAe pUyA jaNaeNa viraiyA rAo // 68 // sappurao paNihANaM kAuM sutto ya dharaNivamgi / to paJcakkhIhou pacchimajAmammi so tIe / / 69 / / tato bhaNitamidaM tenAsti priye ! kAraNamihAdeze / tasmAkuru tamekavAraM tataH prabhaNati dhnshriirevm||15|| yadyapi hyazakyametattathApi tvamalaGghanIyavacano'si / tatas-tavAdeza evehAthai mama pramANamiti // 56 // iti zrutvA tadvacanaM tenApi sArtho gaveSito jhaTiti / vAhanasahAyasadRzI vinitA bhaNitvA saivam // 17 // mamAjJayA punarapyAgantavyaM tvayeha tathA ca / bhaNitAH sahAya puruSA asyAH pitRgRhadvArAt // 17 // valitavyamabhuktaistatastat zrutvA tayA bahu ruditam / tathA cintitaM caitanmayAparAddhaM kimapi manye // 19 // anyathA kimevameSa jalmati kadApi niSThuraM vacanam / kintu na smarAmi kaJcidapyaparAdhamA vivAhAt // 6 // iti cintayantI prAptA sArthena samaM svajanakanagare / tataH sahAyA api ca valitAH sA punargatA gehe // 61 / / tAM dRSTvA pitarau rahitAM sakhIjanaiH kRSNamukhIm / rudatI sahasaiva harpaviSAdAbhyAM gRhItI // 62 / / cintayato hA kimepaikA vimanaunmanA vigatatejAH / zvazura kulAtprAptA'smatsutetyakANDe'pi // 63 // tataH snehanirbharau tA parirabhAte tAvatha sApi / atimantubhRtahRdayA'dhikataraM rodituM lagnA // 64 // AzvAsitA pitRbhyAM pRSTayA kathitaM yathAvRttam / tat zrutvA tAvapi cintayata idaM saduHkhau // 65 // kiM sa patirviraktaH kiM vaiSA kulayomalina karI / kiM vA daivaprayoga udIrNamathAntarAyikam // 66 // athavA sapatnyA ayA upayuttAritaH patirbhavet / kiM vaitasyA api hi saMprati puNyakSayo jAtaH ? // 67 // ityAdi cintayitvA duhitRduHkhahetujJAnArtham / kuladevatAyAH pUnA janakena viracitA rAtrau // 6 // tatpurataH praNidhAnaM kRtvA suptazca dharaNIpaTTe / tataH pratyakSIbhUya pazcimayAme sa tayA // 69 // Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 602 supAsanAha - cariamma afra fast as sirIe theovi natthi iha doso / esA mahAsaI khalu navacaMdakalabya vimalaguNA / / kiMtu savakkI paricAriyAe pavvAiyAya kavaDena / aliyakalaMka mimIe maggampi suNAvio vimalo / / 71 / / saMjAyAsaMkeNaM kulalaMchaNabhIruNAvi teNAvi / paTTaviyA iha esA tA mA kheyaM samuvha ||72 || kavadiNANamajjhe milo ehI sayaM imaM nahI / iya kahiuM kuladevI sahANaM paDigayA, itto // 73 // siTTIvi pahAe dhaNasarI sAhei rayaNivRttaMtaM / isIsinivyamaNA to sAvi hu gamai kavi diNe || aha bhikkhApariyAe samAgayaM ajjiyANa saMghADaM | piugehe daddUNaM vaMdai sA bhattibharakaliyA // 75 // paDilAhei ya bhattIe bhattapANAiNA sabahumANaM / pucchara basahiM tAo tIe sAhaMti amugattha // 76 // to bhuttarakAle gaMtuM vasahIe vaMdara gaNiNi / sIlamaI nAmeNaM sapariaNaM tIe pAsamma ||77|| viTThA bhUvaDhe pucchara dhambhaM pareNa viNaNa / tIe kahio sambhaM kasAyavisayANa ya vivAgo // 78 // taha abhakkhANaphalaM iMdiyasaMvaraNamAiyaM ca tahA / nimmalasammattaguNA taha micchattassa dosAvi // 79 // iya nisuNiUNa sahasA ullasiyaM jIvavIriyaM tIe / pattaM auvvakaraNaM bhinno kammaTTaThIvi // 80 // pani jidhammo gahiyAINuvvayAI saccAI | vaMdiya to ajjAo saMpattA dhaNasirI gehe // 81 // apANa sakayatthaM mannatI suddhadhammalAbheNaM / vihuNiyapiyavirahaduhA gayaMpi kAlaM na yAi // 82 // itazca / aha adi kavi hu sirippahA vimalabhAriyA sahasA / gahiyA mahAjareNaM jhijjara nizcapi deheNa || - bhaNitaH zreSThI yathA dhanazriyAH stoko'pi nAstIha doSaH / eSA mahAsatI khalu navacandrakaleva vimalaguNA // 70 // kintu sapatnIparicArikayA pravrAjikayA kapaTena / alIkakalaGkamasyA mArge zrAvito vimalaH // 71 // saMjAtAzaGkena kulalAJchanabharuNApi tenApi / prasthApitahaiSA tasmAd mA khedaM samudraha // 72 // katipayadinAnAM madhye vimala eSyati svayamimAM neSyati / iti kathayitvA kuladevI svasthAnaM pratigatA, itaH // zreSThyapi prabhAte dhanazriyai kathayati rajanivRttAntam / ISadaSinnirvRtamanAstataH sApi hiM gamayati katyapi dinaan|| atha bhikSAparyAye samAgatamArthikayoryugmam / pitRgehe dRSTvA vadante sA bhaktibharakalitA || 75 // pratilambhayati ca bhaktyA bhaktapAnAdinA sabahumAnam / pRcchati vasatiM te tasyAH kathayato'mutra ||76 || tato bhuktottarakAle gatvA vasatau vandate gaNinIm / zIlamatIM nAmnA saparijanAM tasyAH pArzve || 77 || upaviSTA bhUpIThe pRcchati dharma pareNa vinayena / tayA kathitaH samyak kaSAyaviSayANAM vipAkaH // 78 // tathAbhyAkhyAnaphalamindriyasaMvaraNAdikaM ca tathA / nirmalasamyaktvaguNAstathA mithyAtvasya doSA api // 79 // iti zrutvA sahasollasitaM jIvavIrya tasyAH / prAptamapUrvakaraNaM bhinnaH karmASTakagranthirapi // 80 // pratipanno jinadharmo gRhItAnyaNuvratAni sarvANi / vanditvA tata AryAH saMprAptA dhanazrI // 81 // AtmAnaM svakRtArthaM manyamAnA zuddhadharmalAbhena / vidhutapriyavirahaduHkhA gatamapi kAlaM na jAnAti // 82 // athAnyadine kathamapi hi zrIprabhA vimalabhAryA sahasA / gRhItA mahAjvareNa kSIyate nityamapi dehena || 83 // Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ somkhaa| dhamadhamai siraM dhaNiyaM jAyai sUlaMpi bhajjae piTThI / vAeNaMgaM gasiyaM khijjai vANIvi vayaNammi // 84 // pabalIhavei sAso gADhaM pIDei tIe maharogo / AhUyA vimaleNa vijjA maMtannuNo tatto // 85 // paJcakkhAyA tehivi to tIe vimalasamuhaM bhaNiyaM / na hu jIvissAmi ahaM to maM milleha bhUmIe // 86 // hakAraha sayaNajaNaM khAmemo jeNa teNa taha kAuM / bhaNiyA sA taM saMpai niMdaha kammAiM asuhAI // 87 / / tIe bhaNiyaM piyayama ! kayAI bahuyAI paavkmmaaii| kiMpuNa nigghiNakammaM mae mahaMta kayaM ekaM // 88 // nibbhaggaseharAe mohaggahagahiyagADhahiyayAe / aviveyataraliyAe rAyaMdhAe nihINAe // 89 // itthiyaNasulahaIsAgasiyAe tayA alIyamavi AlaM / pavvAiyAmuheNaM mahAsaIe dhasirIe // 90 // uttamakulajAyAe uttamasattAe khatijuttAe / sasilehAe iva nikkalaMkamaNavayaNakAyAe // 11 // pII viccheyatthaM tujjha sayA tayaNurattacittassa / AroviyaM mae jaM taM ajavi sallae hiyae / / 92 // iya soUNaM vimalo pacchattAveNa ciMtae haddhI / maha kannadubbalattaM akajjakArittayaM taha ya // 93 // ahaha ! aviveyapasaro haddhI taha majjha bhAgadhijjANa / taha majjha nIikosallayA ya khINaciya iyANi // jeNa aNajjeNa mae taiyA pavAiyAkayapabaMdha / soUNa sahasacciya paTTaviyA kulaharaM daiyA / / 95 // tA ajjavi maha nUNaM kiMcivi punassa vilasiyaM asthi / jaM kahio eIe sabbhAvo maraNakAlevi // 96 / / iya ciMtiUNa sigmaM dhaNasiripeIharammi sNclio| tIse ANayaNatthaM vimalo patto ya sigyapi // 97 // kayauciyapaDivattI sasurAINaM tao dhaNasirIe / puTTho rahammi kusalaM jaMpai vimalo samannubharaM // 98 // dhamadhamati ziro gADhaM jAyate zUlamapi bhajyate pRSTham / vAtenAGgaM grastaM kSIyate vANyapi vadane // 4 // prabalIbhavati zvApso gADhaM pIDayati tAM mahArogaH / AhUtA vimalena vaidyA mantrajJAstataH // 86 // pratyAkhyAtA tairapi tatastayA vimalasaM mukhaM bhaNitam / na khalu jIviSyAmyahaM tato mAM muJcata bhUmau // 86 // hakArayata svajanajanaM kSamayAmo yena, tena tathA kRtvA / bhaNitA sA vaM saMprati ninda karmANyazubhAni // 7 // tayA bhaNitaM priyatama ! kRtAni bahUni pApakarmANi / kintu nighaNakarma mayA mahat kRtamekam // 8 // nirbhAgyazekharayA mohagraha gRhItagADha hRdayayA / avivekataralitayA rAgAndhayA nihInayA ! 89 // strIjanasulabhAgrastayA tadA'lIkamapyAlam / pratrAjikAmukhena mahAsatyA dhanazriyAH // 10 // uttamakulajAtAyA uttamasattvAyAH kSAntiyuktAyAH / zazilekhAyA iva nissklngkmnovcnkaayaayaaH||91|| prItivicchedArtha taba sadA tadanuraktacittasya / AropitaM mayA yattadadyApi zalyati hRdaye // 92 / / iti zrutvA vimala: pazcAttApena cintayati hA dhik / mama karNadurbalatvamakAryakAritvaM tathA ca // 93 // ahaha ! avivekaprasaro hA dhiktathA mama bhAgadheyA!ni / tathA mama nItikuzalatA ca kSINevedAnIm // 14 // yenAnAryeNa mayA tadA pravAjikAkRtaprabandham / zrutvA sahasaiva prasthApitA kulagRhaM dayitA // 95 // tasmAdadyApi mama nUnaM kiJcidapi puNyastha vilasitamasti / yatkathita etayA sadbhAvo mrnnkaale'pi||9|| iti cintayitvA zIghraM dhanazrIpaitRkagRhe saMcalitaH / tasyA AnayanArthaM vimalaH prAptazca zIghramapi // 97 // Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ supAsanAha bariammikimajuttakAriNo majjha muddhe ! kusaleNa pucchieNAvi / sA bhaNai sAmi ! eyaM mA jaMpasu natthi tuha doso|| puttanimittaM atyassa lobhamao pAvagaNayaMtIe / pariNAvio mae taM jaM tassa viyaMbhiyaM eyaM // 10 // to taviNayaM daTTuM ahiSayaraM mnnunibhrttaao| vAhullaloyaNo so tIsebhimuhaM bhagai evaM // 101 // bhadaM sajjaNacaMdaNatarUNa zavyaMgasaMgacaMgANa / DajjhatANavi jesiM gaMdho bhavaNaM suhAvei // 102 // abayArasayANiyi pamhusaMti taNuyapi neya uvayAraM / sunAhiyayA lahiyayA va haMdi suyaNA na nijjata // niyakulakumuyamiyaMke macche pasaracchi ! tadivArabdha / aNubhUyaM suhamasuhaM jaM taM maha kahasu kisiyaMgi! // to sA sAi savyaM gihiya mulabhamAIyaM tassa / so bhaNai majjhavi imaM dAyasu sugurUNa pAsAu // 105 // to mA pabhAyasamae gnninniiguruvimlpriyaasmmi| nevi samagapi vimalaM vaMdAvai tANa payapaumaM // 106 // suNai khaNaM jiNavaNaM tatto vinavai ghaNasirI sUri / pahu ! viparasu maha paiNo gihidhama tehiM taha vihiye|| aha so sapio calio patto sapure siriyahaM niyai / jIvaMti nirugi to taM par3a jaMpae evaM // 108 / / jaha tujjha vayaM savvaM pUrissaM piugihe ThiyAevi / to tatya tu baJcalu iya mo dhaNasirI bhagai // 109 / / pAesu laggiUNaM jaha maha bhaiNI imA maha gihevi / ciTThissai tA kijjara tIe pasAo samAeki // evaM houtti tao sirippaha bhaNai dhaNasirI evaM / gaMtUNa sAha ! khamAvasu saMpai taM ajjauttaMti / / 111 // tIe taheva vihiyaM vimalovi bhaNei khamiyameva mae / jaM khamai tujjha bhaiNI kiMtu puNo iya na kAyavvaM / / kRtocitapratipattiH zvazurAdInAM tato dhanazriyA / pRSTo rahasi kuzalaM jalpati vimalaH samanyubharam // 98 // kimayuktakAriNo mama mugdhe ! kuzalena pRSTenApi ? / sA bhaNati svAmin ! etanmA jalpa nAsti tava doSaH // putranimittamarthasya lobhataH pApamagaNayantyA / pariNAyito mayA tvaM yattasyA viz2ambhitametat // 10 // tatastadvinayaM dRSTvA'dhikataraM manyunirbharatvAt / bASpavallocanaH sa tasyA abhimukhaM bhaNatyevam / / 101 // bhadraM sajjanacandratarUNAM sarvAGgasaGgacaGgAnAm / dahyamAnAnAmapi yeSAM gandho bhavanaM subhAvayati // 102 // apakArazatAnyapi vismaranti tanumapi naivopakAram / zUnyahRdayA: mahRdayA vA hanta sujanA na jJAyante // nijakulakumudamRgAGke svacche mRgazAvAkSi ! tadinAdArabhya / anubhUtaM sukhamasukhaM yattanmAM kathaya kRzAGgi // tataH sA kathayati sarva gRhidharmopalambhAdikaM tasmai / sa bhaNati mahyamapImaM dApaya sugurUNAM pArthAt // 105|| tataH sA prabhAtasamaye gaNinIguruvimalasUripArthe / nItvA samamapi vimalaM vandayati teSAM padapadmam // 106 // zaNoti kSaNaM jinavacanaM tato vijJapayati dhanazrIH sUrim / prabho ! vitara mama patye gRhidharma taistathA vihitm|| atha sa sapriyazcalitaH prAptaH svapure zrIprabhA pazyati / jIvantIM nIrugaGgI tatastAM prati jalpatyevam // 10 // yathA tava vyayaM sarva pUrayiSyAmi pitRgRhe sthitAyA api / tatastatra tvaM vrajeti zrutvA dhanazramiNati // 109 // pAdayorlagitvA yathA mama bhaginIyaM mama gRhe'pi / sthAsyati tasmAkriyatAM tasyAH prasAdo mamApi // 110 // evaM bhavatviti tataH zrIprabhA bhaNati dhanazrIrevam / gatvA sakhi ! kSamaya saMprati tvamAryaputramiti / / 111 // tayA tathaiva vihitaM vimalo'pi bhaNati kSamitameva mayA / yatkSamate tava bhAganI kintu punariti na kartavyam // Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ somkhaa| to puvapavAheNaM bhoge bhuMjaMti tAI tuhaaii| aha annadiNe bhaNio sahasA vimalo dhaNasirIe // 113 // saMsAro duhasAro khaNaramaNIo ya ramaNIvaggovi / taDitaralaM tAruNNaM vibhaMguraM jIviyatvaMpi // 114 // kiJca / daiyaMba nehahINaM sambhAvavivajjiovva suhisNgho| sIlarahiyavya bhajjA kiriyavva sunANaguNarahiyA // gaMdharahiyaMva kusumaM atyavihaNassa bhoyavaMchavya / nayamukkovya nariMdo vayaNaMva surayaNaparicattaM // 116 // jaha navi sohai taha narajammo saddhammavajjio suhaya ! / tA maM muyasu iyANiM pavvajjaM jeNa giNhAmi // iya soUNaM vimalo jaMpai raMbhoru. me na kaiyAvi / tuha ANAe bhaMgo kAyavvo iya maha painnA // 118 // kiMtu samagapi eya kAyavyaM suyaNu ! tA vilaMbesu / thevadiyahAI jA demi niyadhaNaM sattakhittesu // 119 // bahu mannimmi tIe niyadavyaM devi tesu ThANesu / samagaM siripahAe taha dhasiribhAriyAevi // 120 // sumuhutte gurumUle vimalo giNhai vihIMeM pavvajaM / cariUNa dukkaratavaM pajjate aNasaNa kAuM // 12 // savvAivi sohamme uppannAiM mahaDDhiyasuresu / tANa majjhAo caiGa sirippahA tujjha iha dhUyA // 122 // puvvadukkammavasAo jAyA aidubhagA iha bhavevi / iya suNiuM sA saMjAyajAisaraNA bhaNai mUriM // 123 // jaha kahiyaM nAha ! tae taheva taM detu majjha tA dikkhaM / ummUlemi samUlaM, kammataruM jeNa sigghamahaM // 124 // to piyarANumayAe tIe mUrIvi dei paccajjaM / siTThI ya somacaMdo sAvayadhamma pavajjei / / 125 // aiyArANa sarUvaM savyavayANapi kahai taM sUrI / taM nA namiUNa ya vaccai siTThI niyagihammi // 126 // tataH pUrvaprabAheNa bhogAn bhuJjate te tuSTAH / athAnyadine bhaNitaH sahasA vimalo dhanazriyA // 113 // saMsAro duHkhasAraH kSaNaramaNIyazca ramaNIvargo'pi / taDittaralaM tAruNyaM vibhaGguraM jIvitavyamapi // 114 // dayita iva snehahInaH sadbhAvavivarjita iva suhRtsaMbaH / zIlarahiteva bhAryA kriyeva sujJAnaguNarahitA // 11 // gandharahitamiva kusumamarthavihInasya bhogavAncheva / nayamukta iva narendro vacanamiva suracanAparityaktam // 116 // yathA naiva zobhate tathA narajanma saddharmavarjitaM subhaga ! / tasmAnmAM muJcedAnI pravajyAM yena gRhNAmi // 117 / / iti zrutvA vimalo jalpati rambhoru ! mayA na kadApi / tavAjJAyA bhaGgaH kartavya iti mama pratijJA // 118 // kintu samamapyetatkartavyaM sutanu ! tasmAdvilambasva / stokadivasAni yAvaddadAmi nijadhanaM saptakSetryAm // 119 // bahu mate tayA nijadravyaM dattvA tedhu sthAneSu / samaM zrIprabhayA tathA dhanazrIbhAryayApi // 120 // sumuhUrte gurumUle vimalo gRhNAti vidhinA pravrajyAm / caritvA duSkaratapaH paryante'nazanaM kRtvA // 121 // sarve'pi saudharma utpannA mahaddhikasureSu / teSAM madhyAcyutvA zrIprabhA taveha duhitA // 122 / / pUrvaduSkarmavazato jAtA'tidurbhagehabhave'pi / iti zrutvA sA saMjAtajAtismaraNA bhaNati sUrim ||123 // yathA kathitaM nAtha ! tvayA tathaiva taddehi mama tAvaddIkSAm / unmUlayAmi samUlaM karmataruM yena zaghrimaham / / tataH pitranumatAyai tasyai sUrirapi dadAti pravrajyAm / zreSThI ca somacandraH zrAvakadharma prapadyate // 12 // aticArANAM svarUpaM sarvavatAnAmapi kathayati taM sUriH / tajjJAtvA natvA ca vrajati zreSThI nijagRhe // 126 // Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 606 supAsanAha - carizrammi pAlai gihatyadhammaM jahovaiTuM ahannayA teNa / desAvagAsiyavayaM paDivannaM erisaM vihiNA || 127|| jaha ajja ma bAhi posahasAlAu tA na gaMtavvaM / jAva diNaM, to hiTTo diTTho bhitto pahe jaMto // 128 // nijANAandi aaamikaM khiver3a tassuvariM / so uNa tassa na laggo nivamekaDamatthae paDio || to so ghurughurumANo posahasAlAe garuyakoveNa / patto sisiyAse kharayara naharehiM ulliha || 130|| tade, so pukkarai garusadehi taM nisAmeuM / paccAsannagihANaM samAjayA sAvayA bahuyA || 131 || didaM hi tehi sopago hakio gao bAhi / to pAriyasAmaio mahayA kaDeNa niyagehaM // 132 // | patto tatto himANusehiM pakkhAliUNa dehaM / ruhirAvilamavilaMbaM vijjA hakkAriyA pavarA / / 133 / / takkahiyaosahedi uvalitaM bassa gattamitto ya / mAhidajaro jAo paJcakakhAo ya bijjehiM // 134 // tANApaDikato joisiyasuresu marivi uvavanno / tatto cuo samANo sijjhissai taiyajanmammi || bhittIgayacittAI nIrAsAreNa nimmalAIpi / jaha mailijjeti tahA kyAI azyArakaraNeNa || 136|| jaha savvasarIragayaM visaM niraMbhittu kamANaMti / taha puvvagAhiyaniyame savityare niti saMkhevaM // 137 // te dhannA kayannA hukammA je paikkhaNaM bhavvA / icchAe ccheyaparA savvavae saMkhiti sayA // 138 // // iti paJcamAticAre somacandrakathAnakaM samAptam // // tatsamAptau dvitIyaM zikSAvataM samAptam // pAlayati gRhasthadharme yathopadiSTamathAnyadA tena / dezAvakAzikavataM pratipannamIdRzaM vidhinA // 127 // yathA'dya mayA bahiH pauSadhazAlAyAstAvanna gantavyam / yAvaddinaM, tato dRSTaM dRSTaM mittraM pathi yAt // 128 // nijajJApanahetoH karkaramekaM kSipati tasyopari / sa punastasya na lagno nRpamarkaTamastake patitaH // 129 // tataH sa ghughurAyamANaH pauSadhazAlAyAM gurukopeNa / prAptaH zreSThisakAze kharataranakhairairullikhati // 130 // taddehaM sapUtkaroti guruzabdaistannizamya / pratyAsannagRhebhyaH samAgatAH zrAvakA bahavaH // 131 // daNDaistaiH sa plavago niSiddho gato bahiH / tataH pAritasAmAyiko mahatA kaSTena nijageham // 132 // prAptastato gRhamAnuSaiH prakSAlya taddeham / rudhirAvilamavilambaM vaidyA hakkAritAH pravarAH // 133 // tatkathitauSavairupaliptaM tasya gAtramitazca / mAhendrajvaro jAtaH pratyAkhyAtazca vaidhaiH // 134 // tatsthAnApratikrAnto jyautiSikasureSu mRtyopapannaH / tatazcyutaH san setsyati tRtIyajanmani // 135 // bhittigatacitrANi nIrAsAreNa nirmalAnyapi / yathA malinIkriyante tathA vratAnyaticArakaraNena // 136 // yathA sarvazarIragataM viSaM nirudhya daMzamAnayanti / tathA pUrvagRhIta niyamAnsavistarAnnayanti saMkSepam // 137 // te dhanyAH kRtapuNyA laghukarmANo ye pratikSaNaM bhavyAH / icchAcchedaparAH sarvatratAni saMkSipanti sadA // 138 // 1 ka. maMkaDa / Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AhAradehasakAravabhavAvArapAsahI cauhA / dasaNa va savveNa va kAyavvA bhavvasattA ||1|| posahaposiyasaddhammacAriNo je havaMti daDhacittA / te devANavi pujjA havaMti jaha malayakeunivo ||2|| tathAhi ; - puramatthi atthasAraM susalaMkAra sohiamuAraM / varakavikanvaMva puraM siribhuvaNaM bhuvaNavivakhAyaM ||3|| tattha nivo nayanilao malao dAlidatAvataviyANaM / sirimalaya ke unAmA, bhajjA tassatthi malayamaI // buddhisamubhihANo maMtI tassAvi buddhivalakalio / nikkhittarajjabhAro tammi nivo lalai lIlAe // aha annayA nariMdo anyANasabhAe ciTTae jAva / tAtra akamhA gayaNe duMduhisado samucchalio || 6 || to rAyA taM suNiDaM asthANaThio sakouyaM jAva | gayaNaMgaNaM paloyai tA picchai suragaNaM iMtaM ||7|| tampajjhe musihaM pisaMDigoraM anaMga samaruvaM / parithuvvaMtaM bhattibbhareNa surakhayaraviMdeNa ||8|| to rAyA saMto avi vinave taM sAhuM / majjhaNukaMpaM kAuM khaNaM samoyaraha pasiUNa ||9|| to sAhU tavvayaNaM suNiDaM muNiuM guNaM ca tassa tao / avayario taggehe surakhayarasamannio tatto // nihattheNa rAyA bhAsaNamuvaName sunnivinno| uvaviddhaM tattha muNi vaMdai vihiNA saparivAro // 11 // saMbhAsiUNa nivaI pAraddhA dhammadesaNA muNiNA / paDhamaM ciya jaidhammo dasappayAro imo kahio || 12 // tI ya maddavaajjava muttI tava saMjaye ya bodhavve / sacaM soyaM AkicaNaM ca baMbhaM ca jaidhammo ||13|| kAraNaakAraNehi ya kuddhe duvvayaNamAsire haNire / uvasaMtamaNeNa pare jaiNA khaMtI kareyavvA // 14 // AhAradehasatkArabrahmavyApArapauSavazcaturdhA / dezena vA sarveNa vA kartavyo bhavyasattvaiH // 1 // pauSadhapoSitasaddharmacAriNo ye bhavanti dRDhacittAH / te devAnAmapi pUjyA bhavanti yathA malayaketunRpaH // 2 // puramastyarthasAraM suzabdAlaMkArazobhitamudAram / varakavikAvyamiva puraM zrIbhuvanaM muvanavikhyAtam ||3|| tatra nRpo nayanilayo malayo dAridryatApataptAnAm / zrImalayaketunAmA, bhAryA tasyAsti malayamatI // 4 // buddhisamudrAbhidhAno mantrI tasyApi buddhibalakalitaH / nikSiptarAjyabhArastasminnRpo lalati lIlayA // 5 // athAnyadA narendra AsthAnasabhAyAM tiSThati yAvat / tAvadakasmAd gagane dundubhizabdaH samucchalitaH // 6 // tato rAjA tat zrutvA''sthAnasthitaH sakautukaM yAvat / gaganAGgaNaM pralokate tAvatpazyati suragaNamAyantam // 7 // tanmadhye munivRSabhaM kanakagauramanaGgasamarUpam / paristUyamAnaM bhaktibhareNa surakhacaravRndena // 8 // tato rAjA saMbhrAnto'bhyutthAya vijJapayati taM sAdhum / mayyanukampAM kRtvA kSaNaM samavasarata prasa || 9 || tataH sAdhustadvacanaM zrutvA jJAtvA guNaM ca tasya tataH / avatIrNastadvehe surakhacarasamanvitastataH // 10 // nijahastana rAjA bhadrAsanamupanayati munipataye / upaviSTaM tatra muniM vandate vidhinA saparivAraH // 11 // saMbhASya nRpatiM prArabdhA dharmadezanA muninA / prathamameva yatidharmo dazaprakAro'yaM kathitaH // 12 // kSAntizca mArdavArjave muktistapaH saMyamazca boddhavyaH / satyaM zaucamA kiJcanyaM ca brahma ca yatidharmaH // 13 // kAraNAkAraNAbhyAM ca kruddhe durvacanabhASitari hantari / upazAntamanasA pare yatinA kSAntiH kartavyA // 14 // Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 608 supAsanAha-caritryasmi - prANasa vidhAyakaraM iha bhannai madavaM agavvattaM / viNayassa sUlajoNitaM jaiNAvassakAyanvaM // 12 // mAyA kuDalasahAvo tappavikkhaM ca ajjavaM neyaM / rijubhAvo hi muNido vizuddhadhammaM samujjii || sayaNavaNavisayaubagaraNadehamAI jo paricAo / sA tI maMtavvA apaviMdhattaNarUyA // 17 // hoi to uNa duviho bAhiramabhiMtaro ya tatthavi ya / ekkiko chanbheo bArasabheo tavo milio || tathAhi : aNasaNamRNoyariyA vittIsaMkhevaNaM rasaJcAo / kAyakileso saMlINayA ya bajjho tavo hoi // 19 // pAyacchittaM viNao veyAvacca taheva sajjhAo / jhANaM ustaggovi ya abhiMtarao tavo hoi // 20 // paMcAsavA viramaNaM paMcidiyaniggaho kasAyajao / daMDattayassa viraI saMjamo sattarasabheo ||21|| avisaMvAyagavayaNaM kAyamaNovayaNasuddhisaMjutta / eyaM cauppayAraM bhuNiNA sacca bhaNeyavvaM ||22|| vvabhAvabheyaM soyaM duvihaM jiNehiM pannattaM / davvamuvagaraNamAI taggayasoyaM kareyacvaM ||23|| bhAve soyaM bhaNiyaM kasAyadosehi vajjiyaM cittaM / paramatthasoyameyaM pannattaM vIyarAgehi ||24|| kI kAyayavi massa pakkhAlaNaM suheNeva / aicikaNamalalittaM duppakkhAle jao cittaM ||25|| saMte asate vatsu mucchA pariggaho bhaNio / tattha nirIhattama AkiMcanaM ca nihiM ||26|| orAliyavecviyaitthINaM jo u tivihativiheNa / paricAo navabheyaM taM vaMbhaM vitiM jiNavasahA ||27 // iya dasabheyaM dhammaM sammaM suvisuddhakaraNavAvAro / paripAlato vihiNA sAhU kammaksvayaM kuNai ||28|| mAnasya vighAtakaramiha bhaNyate mArdavamagarvatvam / vinayasya mUlayonistadyatinA'vazyakartavyam // 15 // mAyA kuTilasvabhAvastatpratipakSaM cArjavaM jJeyam / RjubhAvo hi munIndro vizuddhadharma samarjayati // 16 // svajanadhanaviSayopakaraNadehAdiSu yaH parityAgaH / sA muktimantavyA'pratibandhatvasvarUpA // 17 // bhavati tapaH punardvividhaM bAhyamAbhyantaraM ca tatrApi ca / ekaikaM SaDbhedaM dvAdazabhedaM tapo militam // 18 // anazanamUnAdaritA vRttisaMkSepaNaM rasatyAgaH / kAyaklezaH saMlInatA ca bAhyaM tapo bhavati // 19 // prAyazcittaM vinayo vaiyAvRttyaM tathaiva svAdhyAyaH / dhyAnamupasargo'pi cAbhyantaraM tapo bhavati ||20|| paJcAzravAda viramaNaM paJcendriyanigrahaH kaSAyajayaH / daNDatrayasya viratiH saMyamaH saptadazabhedaH ||21|| avisaMvAdakavacanaM kAyamanovacanazuddhisaMyuktam / etaccatuSprakAraM muninA satyaM bhaNitavyam ||22|| dravyabhAvaprabhedaM zaucaM dvividhaM jinaiH prajJaptam / dravyamupakaraNAdi tadvatazaucaM kartavyam ||23|| bhAva zaucaM bhaNitaM kaSAyadASairvarjitaM cittam / paramArthazaucametat prajJaptaM vItarAgaiH ||24|| kriyate kAyagatasyApi malasya prakSAlanaM sukhanaiva / aticikkaNa malaliptaM duSprakSAlaM yatazcittam // 29 // satsvasatsu ca vastuSu mUrcchA parigraho bhaNitaH / tatra nirIhatvamatirakiJcanyaM ca nirdiSTam ||26|| audArikavaikriyastrINAM yastu trividhatrividhenaM / parityAgo navabhedaM tad brahma bruvanti jinavRSabhAH ||27|| iti dazabhedaM dharmaM samyak suvizuddhakaraNavyApAraH / paripAlayan vidhinA sAdhuH karmakSayaM karoti // 28 // I Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ malaya ke kahA / 606 to bhaNiyaM naravarA asamatyo he muNida ! muNidhamme / to sAhasa gimmiM sammaM yaha nAha ! pasiUNa || to muNiNA se kahio sammattAI duvAlasavihovi / dhammo so paDivo amacasahieNa teNAvi ||30|| sAhUvi tamaNujANiva surakhayarasabhAe saMgao pro| pagaeNaM kajjeNaM, rAyA jiNadhanyakammarao // 31 // kAlaM gamei kaiyA rayaNIe posahaM kuNai vihiNA / rAyA maMtIvi nariMdrabhuvaNabhAgammi, tANaM ca ||32|| dhammavAraparANaM bolaNaM jAmiNIe jAmadugaM / nidAe aNitIe rannA to paryANio maMtI ||33|| kahasu apuvyakarha meM bimhayarasa saMgayaMti tayabhimuhaM / bhaNai sacivovi nisuNasu avahiyacitto nariMda ! tumaM // asthi iha bharavAse vAsavanayava vivahasayakaliyaM / nAmeNa gharAtilayaM taM pAlai bhuvanapAlanivo || amaraguruvisasahio annayA jA nivo vayai bAhi / to picchakasmi gimmi minugaM baMdhubharaNINaM / / pitaM ca daNa / na imaM suMdaramii kahivi amaraguruNo nitro jAi ||37|| jA tAva vivaNimajjhe piccha macchaM hasaMtayaM taliye / vikaNaNatthaM keNAvi ANIyaM dhIvaranareNa ||38|| taM daddhaM mahIvAlo cita tiriovi vigayajIvovi / acchariyaM jaM eso hasai tao pucchae vijasaM / aparaguruM kiM kAraNameso isa hasa dahi amhe / niyapannAe nAu~ sAhaha maha jhati ki bahuNA ? || annaha na ittha vAso tuhatthi, viusovi to imaM bhaNai / maha desu mAsamegaM avahIeM, nivovi taha kuNai // tuM to sovihu niyagihammi ciMtAuro na bhuMjei / na ya suyaI rayaNIe kahameyaM me muNeyavvaM // 42 // iya citi nisAe gioes avasoiyaM tarhi sadaM / lahai imaM jaha uttara disAeM taM muNihisi iti // tato bhaNitaM narapatinA samartho'haM munIndra ! munidharme / tataH kathaya gRhidharmaM samyagmama nAtha ! prasadya // 29 // tato muninA tasmai kathitaH samyaktvAdirdvAdazavidho'pi / dharmaH sa pratipanno'mAtyasahitena tenApi // 30 // sAdhurapi tamanujJAya surakhacarasabhayA saMgataH parataH / prakRtena kAryeNa, rAjA nijadharmakarmarataH // 31 // kAlaM gamayati kadA rajanyAM pauSadhaM karoti vidhinA / rAjA mantryapi narendrabhuvanabhAge, tayozca // 32 // dharmavicAraparayoratikrAntaM yAminyA yAmadvikam / nidrAyAmanAyatyAM rAjJA tataH prabhaNito mantrI ||33|| kathayApUrvakathAM me vismayarasasaMgatAmiti tadabhimukham / bhaNati sacivo'pi zRNvavahitacitto narendra ! tvam || astIha bharatavarSe vAsavanagaramiva vibudhazatakalitam / nAmnA varAtilakaM tatpAlayati bhuvnpaalnRpH||35|| amaraguruvidvatsahito'yAnyadA yAvannRpo vrajati bahiH / tataH pazyati kasmingRhe. mithunaM bandhubhaginyoH // 36 // ekAnta upaviSTaM mantrayat kimapi taca dRSTrA / nedaM sundaramiti kathayitvA maragurornRpo yAti // 37 // yAvattAvadvipaNimadhye pazyati matsyaM hasantaM talitam / vikrayArthaM kenApyAnItaM vIvaranareNa ||38|| taM dRSTvA mahIpAlazcintayati tiryaGGapi vigatajIvo'pi / Azcarya yadeSa hasati tataH pRcchati vidvAMsam ||39|| amaraguruM kiM kAraNameSa iti hasati dRSThAsmAn / nijaprajJayA jJAtvA kathaya mAM jhaTiti kiM bahunA ? // 40 // anyathA nAtra vAsastava syAt, vidvAnapi tata idaM bhaNati / mama dehi mAsamekamavadhau nRpo'pi tathA karoti // gatvA tataH so'pi hi nijagRhe cintAturo na bhuGkte / naca svapiti rajanyAM kathametanmayA jJAtavyam // 42 // Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ supAsanAha-cAraAmma to so takkhaNameva ya saMbahiu patthiyo tahiM tatto / milio magge ego uttaradisi mAhaNo tasma // 44 // amaragurugA sa puDho gaMtavvaM kattha mAdaNa ! kahetu / so bhaNai amugagAmammi jegAhaM tattha vatthavyo / tegavi puTTho viuso sAhasu tumaevi katya gaMtavvaM ? ! pabhaNai viuso tuhagAmasImaparaovi gaMtavvaM // 46 // jai evaM to larTa jAo satyo paropparaM amha / iya japaMtA pattA saritIre to ya biuseNa // 47 // / pubamuttAriyAo uvANahAo paesu ThaviyAo / tAo caraNAhito duieNa kareNa dhriyaao||48|| to iyaro ciMteI sambovi jaNo jalaM vigAhito ! uttArai gamaNIo caraNAhito, kahamimeNa // 49 // vivarIyaM AyariyaM ahavA kimimIe majjha ciMtAe ? / iya citaMto viuseNa saha puro jAi tA jAva // tAvatavirahiM dohiM dihro viDavI pahammi bhuldlo| sirauvarivariyachatto viuso uvavisai tassa tale // duio dUre dhari chattiyamuvavisai tassa pAsammi / viusa daTuM ciMtai vivarIyamahAsalo eso // 52 // chAyAe dharai chattaM magge saMkoiUNa taM vahai / ahavA viuso eso na buddhiviyalo payaTTei // 53 // tatto parao vacaMtaraNa daTTaNa suphaliyaM vittaM / bhaNiyaM dieNa evaM khittAhivaissa paurakaNA // 54 // hohiMti, bhaNai viuso jai khaddhaM hohihI na pubipi / taM soUNaM iyaro ciMtai vivarIyatarameyaM // 55 // puNaravi purao vaJcataeNa daTTaNa uccadeva ulaM / vippeNa salattaM aisohaNamAyayaNameyaM / / 56 // to bhaNiya viuseNaM sohaNameyaM jai na aNAyayaNaM / hohI, toNakkhehiM vippo moNeNa vaccaMto // 57|| iti cintayitvA nizi gRhNAtyavasvApikAM tatra shbdm| labhata imaM yathottaradizi tvaM jJAsyasIdAmiti // 43 // tataH sa tatkSaNa meva ca samuhya prasthitastatra prAptaH / milito mArga eka uttaradizi brAhmaNastasya // 44 // amaraguruNA sa pRSTo gantavyaM kutra brAhmaNa ! kathaya / sa bhaNatyamukagrAme yenAhaM tatra vAstavyaH // 45 // tenApi pRSTo vidvAn kathaya tvayApi kutra gantavyam / prabhaNati vidvAMstvadgrAmasImaparato'pi gantavyam // 46 // yadyevaM tato ramyaM jAtaH sArthaH parasparamAvayoH / iti jalpantau prAptI sarittIre tatazca viduSA // 47 // pUrvamuttArite upAnahI pAdayoH sthApite / te caraNAbhyAM dvitIyena kareNa dhRte // 4 // tata itarazcintayati sarvo'pi jano jalaM vigAhamAnaH / uttArayati pAduke caraNAbhyAM, kathamanena // 49 // viparItamAcaritamathavA kimanayA mama cintayA ? / iti cintayanviduSA saha puro yAti tAvadyAvat // 10 // tApataptAbhyAM dvAbhyAM dRSTo viTapI pathi bahuladalaH / zirauparidhRtacchatro vidvAnuravizati tasya tale // 51 // dvitIyo dUre dhRtvA chatrikAmupavizati tasya pArthe / vidvAMsaM dRSTA cintayati viparItamahAsya eSaH // 12 // chAyAyAM dharati cchatraM mArge saMkocya tadvahati / athavA vidvAneSa na buddhivikalaH pravartate // 53 // tataH parato vrajatA dRSTA suphalitaM kSetram / bhaNitaM dvijenaitatkSetrAdhipateH pracurakaNAH // 54 // bhaviSyanti, bhaNati vidvAn yadi muktaM bhaviSyati na pUrvamapi / tatzrutvetarazcintayati viparItatarametat // 15 // punarapi purato vrajatA dRSToccadevakulam / vipreNa saMlapitamatizobhanamAyatanametat // 56 // tato bhaNitaM viduSA zobhanametadyadi nAnAyatanam / bhaviSyati, tato ropaivipro maunena vrajan // 17 // Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ malaya ke ukahA / 611 irat farmin afto viusovi teNa pAhuNao / tassavi ya gihaM puNa vAlapaMDiyA joyae duhiyA || bhaNiyA sA jaNaNaM jaha paDivattI imassa kAyavvA / aigoraveNa tIevi kAravio bhoyaNAIyaM // 59 // muttuttaram viuse sutte vippeNa pucchiyA duhiyA / jaha imiNA gamaNIo ki sarimajjhe parihiyAo ? // sabvovi jaNopAyaM jale visaMtona evamAyarai / to bhaNiyaM duhiyAe tAya ! murukkho si taM jeNa || 61 || sakarakaMda kI layaveho pAyANa havai jalamajjhe / tabhIeNaM imiNA pAesu kayAu gamaNIu || 62 || taruchAyAe ThieNavi chattaM dhariyaM kahaM imeNati / iya puTThA sA jaMpara viusocciya esa tAya ! jao ||63|| tarusaiThiyapakkhINaM mA uvariM paDau asuilesovi / iya buddhIe imiNA sirammi dhariyaM niyaM chattaM || 64 || to khittavaiyapi sA puTThA yaNai jar3a na tappahuNA / aggimakhAIe imaM hohI khaddhaM khu tA bhandaM / / 65 / / Ayapi huDAsA bhai tAya ! AyayaNaM / jai corajAraThANaM na hu hohI to AyayaNaM / / icAra japamANI viuse nisuniyA diyassa suyA / to citai maha kajjaM imIe sijjhiesai na aMtI // sAvi hu tabbuddhIe suraMjiyA bhaNai tAya ! viusAo / maM pariNAvasu tA so niyaduhiyaM bhaNai kimajuttaM ? // kiMtuttamajAIo eso amhANa jai tumaM mahai / pariNeDaM tA laThThe aha diuso paTTio gAme // 69 // to pakkhi magge tahasaggao diyasuyAe / uccArovara mukkA kaNayamayaviTiyA niyayA // 70 // sAvadiTThA gahiyA ya jaleNa khAliDaM tatto / taM giNto diTTho vippasuyAe tao bhaNio || ki asuIorhito ginhasi eyaM tao bhai viuso | uccArAovi kaNayaM giNyacvaM jao bhaNiyaM // hu ya 1 sa~prApto nijagrAme dhRto vidvAnapi tena prAghUrNakaH / tasyApi ca gRhaM punarvAlapaNDitA dyotayati duhitA ||18|| bhaNitA sA janakena yathA pratipattirasya kartavyA / atigauraveNa tayApi kArito bhojanAdikam ||19|| muktAttare viduSi supte vipreNa pRSTA duhitA / yathA'nena pAduke kiM sarinmadhye parihite ? // 60 // sarvo'pi janaH prAyo jale vizannaivamAcarati / tato bhaNitaM duhitrA tAta ! mUrkho'si tvaM yena // 61 // zarkarA kaNTakakIlakavedhaH pAdayorbhavati jalamadhye / tadbhItenAnena pAdayoH kRte pAduke // 62 // tarucchAyAyAM sthitenApi cchatraM ghRtaM kathamaneneti / idaM pRSTA sA jalpati vidvAnevaiSa tAta ! yataH || 63 || tarusaMsthitapakSiNAM mopari patatvazucilezo'pi / iti buddhayA'nena zirasi dhRtaM nijaM chatram // 64 // tataH kSetra vyatikaramapi hi sA pRSTA bhaNati yadi na tatprabhuNA / agrimakhAdya idaM bhavedbhuktaM khalu tadA bhavyam // 65 // Ayatanavyatikaramapi hi pRSTA sA bhaNati tAta ! Ayatanam | yadi caurajArasthAnaM nahi bhavettatazcAyatanam // ityAdi jalpantI viduSA zrutA dvijasya sutA / tatazcintayati mama kAryamanayA setsyati na bhrAntiH // 67 // sApi hi tabuddhayA suraJjitA bhaNati tAta ! viduSA / mAM pariNAyaya tataH sa nijaduhitaraM bhaNati kimayuktam ? || kintUttamajAtika eSo'smAsu yadi tvAM kAGkSati / pariNetuM tadA ramyamatha vidvAnprasthito grAme // 69 // tatastatparIkSAhetormArge tasyAgrato dvijasutayA / uccAropari muktA kanakamayamudrikA nijA // 70 // sA viduSA dRSTA gRhItA ca jalena kSAlitvA tataH / tAM gRhNan dRSTo viprasutayA tato bhaNitaH // 71 // Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ supAsanAha-cariammi bAlAdapi hitaM grAhyamamedhyAdapi kAJcanam / nIcAdapyuttamA vidyA strIratnaM duSkulAdapi // " to tIe so bhaNio jai evaM to klesa pariNesu / maM hINavippaduhiyaM to taM so kuNai taha ceva // 73 // kaivadiNAvasANe bhaNiyA viuseNa sA imaM varaNaM / niyapiyaraM bhaNasu tuma mokalai jeNa sigyapi // 74|| tIe so tA bhaNio kimasuo suhaya! teNa se kahiyaM / nivaANAe sarUvaM sA pabhaNai ahaM bhalissAmi // macchayahAsayaheU nAodhiya jaMmae, tao viuso / nibbhayacitto calio tIe sapaM niyagihaM ptto|| mAsaMte to rannA tassa gihe pesio nio puriso / AhavaNatyaM sigdhaM tatto viusassa bhajjAe // 77 / / so bhaNio jaha diuso maggassa sameNa bAhio bADhaM / ajjavi sutto ciTThai ahaM kahissAmi nrvinno|| AgaMtuM jaM puTTho taiyA viuso, tao imo bhaNai / gatuM kahemi eyaM tuha vayaNaM sAmiNo tatto // 79 // nivaAesaM puNaravi tujjha kahissAmi to gao puriso / kahiyaM taM naravaiNo tarasavi aikouyaM jAyaM // 8 // mahilANavi iya buddhI kahihI mayamacchahasiyahe jA / tA dahavyA amhehiM sAvi, Ahavasu taM sigyaM // teNavi sA AhRyA saMpattA naravaissa pAsammi / to puTThA sA rannA ko heU macchahasaNammi ? // 82 // to jaMi sA sAmiya ! egaMta desa majjha pasiUNa / sAhemi jeNa macchassa hasiyaheuM iheba laha // 83 // vihiyaM taheva rannA tIe bhaNiyaM nariMda ! nisuNesu / karikhadhagaeNa tae puvvaM diTuM mihuNamegaM // 8 // egaMtammi nivilu niyapAsAyassa mattavAraNae / tassa ya sahoyarassavi tuha jAyA erisI saMkA // 85 // eyaM na suMdara ciya jaM egaMtammi maMtai niviDaM / iya tuha cittaM nAuM vaMtaradeveNa keNAvi // 86 // kimazu cePAsyatAM tato bhaNati vidvAn / uccArAdapi kanaka grahItavyaM yato bhaNitam // 72 // tatastayA sa bhaNito yadyevaM tato valasva pariNaya / mAM hInavipraduhitaraM tatastatsa karoti tathaiva // 73 // katipayadinAvasAne bhaNitA viduSA sedaM vacanam / nijapitaraM bhaNa tvAM preSayati yena zIghramapi // 7 // tataH sa tAvadbhaNitaH kimutsukaH subhaga ! tena tasyai kathitam / nRpAjJAyAH svarUpaM sA prabhaNatyahaM bhaliSye // 7 // matsyahAsyahetuti eva yanmayA, tato vidvAn / nirbhayacittazcalitastayA samaM nijagRhaM prAptaH // 76 // mAsAnte tato rAjJA tasya gRhe preSito nijaH puruSaH / AhvAnArtha zIghraM tato viduSo bhAryayA // 77 // sa bhaNito yathA vidvAn mArgasya zrameNa bAdhito bATam / adyApi suptastiSThatyahaM kathayiSyAmi narapataye // 7 // Agatya yatpRSTastadA vidvAn , tato'yaM bhaNati / gatvA kathayAmyetattava vacanaM svAmine tataH // 79 // nRpAdezaM punarapi tubhyaM kathayiSyAmi tato gataH puruSaH / kathitaM tannarapataye tasyApyatikautukaM jAtam // 8 // mahilAnAmapIti buddhiH kathayiSyati mRtamatsyahasitahetuM yaa| tasmAdraSTavyA'smAbhiH sApyAyasva tAM zIghram // tenApi sA''hUtA saMprAptA narapateH pArthe / tataH pRSTA sA rAjJA ko heturmatsyahasane ? // 82 // tato jalpati sA svAmin ! ekAntaM dehi mama prasadya / kathayAmi yena matsyasya hasitahetumihaiva laghu // 8 // vihitaM tathaiva rAjJA tayA bhaNitaM narendra ! zRNu / kariskandhagatena tvayA pUrva dRSTaM mithunamekam // 84 // ekAnte niviSTaM nijaprAsAdasya mattavAraNe / tasya ca sahodarasyApi tava jAtedRzI zaGkA // 8 // Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mlykeukhaa| mayamacche avayariu hasiyaM jaha picchai naravaI eso| parachiDDAI niyacchai na picchae niyayachiDDAI // yataH, "sarvaH parasya pazyati vAlAgrAdapi tanUni chidrANi / AtmakRtAni na pazyati himagirizikharapramANAni // " to bhaNiyaM naravaiNA maha kiM chiDaM kahesu, sA bhaNai / abhaeNa maha pasAyaM karesu sAhemi jeNa tayaM // 48 // teNavi taheva vihiyaM, to pabhaNai bAlapaMDiyAvi phuDaM / tuha sayalaMpivarohaM deva ! viNalaM jao tattha // kittimadAsIvesA taruNanarA kuJcavirahiyA bahuyA / ekikkIe pAse ciTThati vilAsadullaliyA // 9 // jai paJcao na vijjai maha vayaNe deva! to ya egate / gattaM khaNAviUNaM devIo taha ya daasiio||91|| evaM bhaNasu mae jaha diTThAo sumiNayammi rayaNIe / dAsIhiM juttAo savvAuvi niyydeviio||92|| gattaM phaDamANIo tA evaM saJcayaM kuNaha iNhi / rannAvi hu tabbhaNiyaM tahatti kArAviyaM sigdhaM // 93 // to thIvesadharehiM narehiM phaDiyA jhaDatti sA gattA / to vAlapaMDiyAe bhaNiyaM purisA ime deva ! // 14 // eyAo ramaNIo phaDiuMna taraMti thaNaniyaMbabharA / to thIvesA purisA parikkhiuM jhAtta niggahiyA / / to naravaiNA puTThA kaha jANasi taM, bhaNei buddhIe / kipi kahai niyajaNaNI vaMtariNI sumariyA suhmN|| tabbuddhiraMjio so sammANeuM visajjae taM to / ciMtai cojjaM majjhavi bhajjAu kuNaMti jamakajjaM // 97|| imiNA veraggeNa amaraguruM ThAviUNa maMtipae / taha niyaputta rajje gihivi dikva gao mokkha // 98 // itthaMtarammi gayaNe surajuyaleNaM tu picchamANeNa / posahasAlAe nivo amaccabhaNiyaM nisAmito // 99 / / etanna sundarameva yadekAnta mantrayati niviSTam / iti tava cittaM jJAtvA vyantaradevena kenApi // 86 // mRtamatsye'vatIrya hasitaM yathA pazyati narapatireSaH / paracchidrANi pazyati na pazyati nijacchidrANi // 17 // tato bhaNitaM narapatinA mama kiM chidraM kathaya, sA bhaNati / abhayena mama prasAdaM kuru kathayAmi yena tat // 8 // tenApi tathaiva vihitaM, tataH prabhaNati bAlapaNDitApi sphuTam / tava sakalo'pyavarodho deva ! vinaSTo yatastatra / / kRtrimadAsIveSAstaruNanarAH kUrcavirahitA bahavaH / ekaikasyAH pArthe tiSThanti vilAsadurlalitAH // 90 // yadi pratyayo na vidyate mama vacane deva ! tatazcaikAnte / garta khAnayitvA devIstathA ca dAsIH // 11 // eMva bhaNa mayA yathA dRSTAH svapne rajanyAm / dAsIbhiryuktAH sarvA api nijadevyaH // 12 // gate sphaTantyastasmAdetat satyaM kurutedAnIm / rAjJApi hi tadbhaNitaM tathaiva kAritaM zIghram // 13 // tataH strIveSadherainaraiH sphaTitA jhaTiti sA gartA / tato bAlapaNDitayA bhaNitaM puruSA ime deva ! // 14 // etA ramaNyaH sphaTituM na zaknuvanti stananitambabharAt / tataH strIveSAH puruSAH parIkSya jhaTiti nigRhItAH // tato narapatinA pRSTA kathaM jAnAsi tvaM, bhaNati buddhyaa| kimapi kathayati nijajananI vyantarI smRtA sUkSmam / / tabuddhiraJjitaH saM sammAnya visRjati tAM tataH / cintayatyAzcarya mamApi bhAyoH kurvanti yadakAryam // 97 // anena vairAgyeNAmaraguruM sthApayitvA mantripade / tathA nijaputraM rAjye gRhItvA dIkSAM gato mokSam // 98 // atrAntare gagane surayugalena tu pazyatA / pauSadhazAlAyAM nRpo'mAtyabhANitaM nizamayan // 19 // Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 614 supAsanAha-cariammidivo tao ya bhaNio iyarasuro sammadiTTideveNa / jaha posahAo nivaI sakkovi na cAliuM sako // to guruaNakkhabhaNio so devo jAi rAyapAsammi / bhaNai narAhiva! tuTTho tuha dhammaparikkacitteNa // to maggasu kiMci varaM jeNa payacchemi vaMchiyaM savvaM / to bhaNai niko suravara! paoyaNaM me na keNAvi // to so pahAyasamaya viubiu bhaNai pArasu nriNd!| posahameyaM jegaM nemi tuma merusiharammi // 103 // sAsayajiNapaDimAe vaMdaNaheuM to ya naranAho / sajjhAyakaraNamANeNa jANiuM aDharattaMti // 104 // to posahaMpi pArai na uttaraM dei kuNai sajjhAyaM / to so devo kuvio dAruNaviyaNAu se kuNai // 105 // kannacchippabhiIsuM, so sammaM sahai iya vibhAvito / re jIva ! sahasu sadaso viyaNAu khaNaMtaraM jeNa // narayammi tume sahiyA paliovamasAyarAMi tAI to| mA ubijjasu inhi suravihiyANapi viyaNANaM / / mA eyammi paosa paramuvayArimmi kuNasu tumamihiM / cirakAlaveiyavvaM kamma acireNa jenneso||108|| veyAvai viyaNAhiM pANaMtakarAhi tA tumaM jIva! / Aloyasu ducariyaM siddhasamakkhaM samaggapi // 109 // khAmesu savvasatte iya jA ciMtai nivo suro tAva / nANeNa niyai eso kiM calio posahAo navA // jAva na picchai caliya tilatusamittaMpi taM mahAsattaM / to viyaNAu saMhariya khAmae so suro evaM // khamasu mahAyasa!iNhi annANapamAyarAgadosehiM / vihiyA jaM viyaNAonikkAraNaverieNa mae // 112 // aha so niveNa bhaNio ko tuha doso suresa ! puvakayaM / amhANamasuhakammaM samuinnaM veiyaM ca tahA // tuhasAhijjavaseNaM niyacittapasannayANubhAveNa / annaha bahuyabhavesuvi jaha kahavi hu saMkhavijja ahN||114|| dRSTastatazca bhaNita itarasuraH samyagdRSTidevena / yathA pauSadhAnnRpatiM zakro'pi na cAlayituM zaktaH // 10 // tato gururASabhRtaH sa devo yAti rAjapArthe / bhaNIta narAdhipa ! tuSTastava dharmaparaikacittena // 101 // tato mArgaya kazcidvAraM yena prayacchAmi vAJchitaM sarvam / tato bhaNati nRpaH suravara ! prayojana me na kenApi // tataH sa prabhAtasamayaM vikRtya bhaNati pAraya narendra ! / pauSadhametaM yena nayAmi tvAM meruzikhare // 10 // zAzvatajinapratimAyA vandanahetostatazca naranAthaH / svAdhyAyakaraNamAnena jJAtvA'rdharAtramiti // 104 // no pauSadhamapi pArayati nottaraM dadAti karoti svAdhyAyam / tataH sa devaH kupito dAruNavedanAstasya karoti // karNAkSiprabhRtiSu, sa samyak sahata iti vibhAvayan / re jIva ! sahasva svavazo vedanAH kSaNAntaraM yena // 106 // narake tvayA soDhAH palyopamasAgarANi tAni tataH / modvija idAnIM suravihitAbhyo'pi vedanAbhyaH // 107 // maitasminpradveSaM paramopakAriNi kuruSva tvamidAnIm / cirakAlavedayitavyaM karmAcireNa yenaiSaH // 10 // vedayati vedanAbhiH prANAntakarI bhistasmAttvaM jIva ! / Alocaya duzcaritaM siddhasamakSaM samagramapi // 109 // kSamaya sarvasattvAniti yAvacintayati nRpaH surastAvat / jJAnena pazyatyeSa kiM calitaH pauSadhAd navA // 110 // yAvanna pazyati calitaM tilatuSamAtramapitaM mahAsattvam / tato vedanAH saMhRtya kSamayati sa sura evam // 111 // kSamasva mahAyazaH ! idAnImajJAnapramAdarAgadveSaiH / vihitA yad vedanA niSkAraNavairiNA mayA // 112 // atha sa nRpeNa bhANataH kastava doSaH sureza ! pUrvakRtam / asmAkamazubhakarma samudIrNa veditaM ca tathA // 113 // Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mlykeukhaa| 615 iccAi japamANANa tANa maro samaggao jAva / tA bhaNiyaM deveNaM saccamiNaM jaMpiyaM kehiM // 115 // AvaisahassakasavaTTaesu dhaNiyaM kasinjamANassa / purisassa suvannassa va mAhappaM pAyarDa hoi // 116 // sacivasahieNa tatto vihiNA pArittu posahaM ranA / bhaNio amaro paDivaja saMpayaM dasaNaM suddhaM // 117 // teNavi tahatti vihiyaM tuTTo devo payaMpae evaM / giNha imaM maNikuMDalajuyalaM to bhaNai naranAho // 118 // kiM kajaM eeNaM tumha pasAeNa maha ghare natthi / saMkhAvi hu eyANaM to devo bhaNai naranAhaM // 119 // eyassa pabhAveNaM pabhavaMti na devadANavA khuddA / dRreNaM puNa maNuyA navaverasamaccharamaNAvi // 120 // iccAi bhaNeUNaM so devo devaloyamaNupatto / rAyAvi hu AvassayavihipuvvaM pUiUNa jiNaM // 121 // taM maNikuMDalajuyalaM pariheuM nivasaI ya atthANe / sAmaMtamaMtisahio to vimhaio jaNo bhaNai // 122 // suragirikaDaNipariTThiyacaMdAiccANa sirimaNuharaMti / savaNesu kuMDalAiM pahuNo sirimalayakeussa // iccAi jaMpamANo jA loo ciTThae nivasayAse / tA ahimareNa keNavi chaleNa ranno kao ghAo // maNikuMDalANubhAvA satthaM no pahaviyaM nariMdassa / to so ghAyagapuriso gahio saMnihiyasuhaDehiM // 125 // puTTho abhayaM rannA keNa tumaM pesio mahavahatthaM ? / teNavi saccaM kahiyaM savvaM ratnAvi to mukko // 126 // to maMti bhaNai nivo surasAhijeNa jIviyaM pattaM / akayadhammassa iharA maraNaM samuvaTTiyaM huMtaM // 127 // tA punvapurisamaggaM aNusarimo saMpayaMpi kumarassa / arisIhassa viheuM rajjabhiseyaM tao maMtI // 128 // tvatsAhAyyavazena nijacittaprasannatAnubhAvena / anyathA bahubhaveSvapi yathA kathamapi hi saMkSapayeyamaham // 114 // ityAdi jalpatostayoH sUraH samudgato yAvat / tAvad bhaNitaM devena satyamidaM jalpitaM kaiH // 11 // ApatsahasrakaSapaTTeSu gADhaM kaSyamANasya / puruSasya suvarNasyeva mAhAtmyaM prakaTaM bhavati // 116 // sacivasahitena tato vidhinA pArayitvA pauSadhaM rAjJA / bhaNito'maraH pratipadyasva sAMprataM darzanaM zuddham // 117 // tenApi tatheti vihitaM tuSTo devaH prajalpatyevam / gRhANedaM maNikuNDalayugalaM tato bhaNati naranAthaH // 118 // kiM kAryametena tava prasAdena mama gRhe nAsti / saMkhyApi hyeteSAM tato devo bhaNati naranAtham // 119 // etasya prabhAveNa prabhavanti na devadAnavAH kSudrAH / dUreNa punarmanujA navavairasamatsaramanaso'pi // 120 // ityAdi bhaNitvA sa devo devalokamanuprAptaH / rAjApi hyAvazyakavidhipUrva pUjayitvA jinam // 121 // tanmaNikuNDalayugalaM paridhAya nivasati cAsthAne / sAmantamantrisahitastato vismayito jano bhaNati // 122 // suragirikaTinIpratiSThitacandrAdityayoH zriyamanuharete | zravaNayoH kuNDale prabhoH zrImalayaketoH // 123 // ityAdi jalpanyAvallokastiSThati nRpasakAze / tAvadabhimareNa kenApi cchalena rAjJe kRto ghAtaH // 124 // maNikuNDalAnubhAvAcchastraM no prabhUtaM narendre / tataH sa ghAtakapuruSo gRhItaH saMnihitasubhaTaiH // 12 // pRSTo'bhayaM rAjJA kena tvaM preSito madvadhArtham ? / tenApi satyaM kathitaM sarva rAjJApi tato muktaH // 126 // tato mantriNaM bhaNati nRpaH surasAhAyyena jIvitaM prAptam / akRtadharmasyetarathA maraNaM samupasthitamabhaviSyat // tasmAtpUrvapuruSamArgamanusarAmaH sAMpratamapi kumArasya / arisiMhasya vidhAya rAjyAbhiSekaM tato mantrI // 128 // Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ supAsanAha - cariammi i pahu ! juttameyaM to pubviM taM taheba kaauunn| giNhai maMtisameo rAyA dikkhaM sugurupAse // 129 // hiyadu vihasikkho apamAyaMtovi sAhukiriyAsu / paDhiikkArasaaMgo teNeva bhaveNa siddhoti // 130 // aneNavi pANaJcaeva suviiyajiNidavayaNeNa / paDivannaposaheNaM no khuhiyavvaM surANaMpi // 131 // 8, kuNa dhammato pududdhaMva thannajIvissa / to posahaM avassaM punnA tihIsu vihiputraM // 132 // yavvaM bhavvehiM bhavabhayabhIehiM suddhabhAvehiM / samaNo iva saDDhovi hu saMjAyai jeNa gahieNa || 133 || // iti pauSadhavate malayaketukathAnakaM samAptam // ti prabho ! yuktametat tataH pUrvaM tattathaiva kRtvA / gRhNAti mantrisameto rAjA dIkSAM sugurupArzve // 129 // hItadvividha zikSo'pramAdyannapi sAdhukriyAsu / paThitaikAdazAGgastenaiva bhavena siddha iti // 130 // ranyenApi prANAtyaye'pi suviditajinendravacanena / pratipannapauSavena no kSubhitavyaM surebhyo'pi // 131 // karoti dharmatanoH puSTiM dugdhamiva stanyajIvinaH / tataH pauSadho'vazyaM puNyAsu tithiSu vidhipUrvam // 132 // vyo bhavyairbhavabhayabhItaiH zuddhabhAvaiH / zramaNa iva zrAddho'pi hi saMjAyate yena gRhItena // 133 // Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ apaDiduppaDilehiya amajjiyaduSpamajjiyaM sijjaM / sevaMti posaTTA taha sammaM taM na pAliti // 1 // je, te purisA nUNaM bahuvihadukkhANa bhAyaNaM huMti / vesamaNaseTThitaNayA patteyaM iha udAharaNaM ||2|| tathAhi ; - puramatthi iha pasiddhaM paMcaraM nAma caurajaNakaliyaM / taM pAlai naranAho nAmeNaM amaraseNoti || 3 || Free vaNipANo seTThI vesamaNanAmao tassa / bhajjA sohaggasirI taNayA paMcaiva tANa ime ||4|| laharo salaho dulaho mayaNo meho ya paMcamo lahuo / savvevi kalAkusalA pariNIyA uttamakule ||5|| tANa piyAsamaNo acchAparavvaso kuNai / AraMbhe aghore kisikammArAmapamuhevi || 6 || aha so kayAvi gahio dAhajareNa bhaI niyataNae / neha mamaM ArAme sahasaMvavaNAbhihANammi ||7|| kayalIharalavalIgihadakkhAmaMDavatalesu sijjAo / kuNaha lahuM gaMtUNaM to te jaMpaMti na hu juttaM ||8|| saNaM tumhANa tarhi aisIyalapavaNaphAsao jeNa / hohI ya sannivAo tao viNAso ya dehassa || 9 || so bhai tumha ANA mahataNayA jai imaM na ya kuNeha / iya nAuM nibbaMdhaM nIo malayammi so tehiM || aha kayalIharamajjhe sutto siTThI maNammi bhAvei / hA ArAmassa dumA hA taNayAvi hu ime sanayA // 11 // Aja mAovi mae paramapamoeNa vaDDhiyA niccaM / ekkapaecciya hohiMti majjha ahaMsaNA iNDiM ||12|| iccA aTTajhAvato so suehi neheNa / bhaNio tAya ! vihijjau dhammavao kovi, so bhaNai // 13 // hujjataM dhammaNa tumhahiM maha dhaNaM vacchA ! / vivveyavvaM pacchA maha dhammatthaM na thevapi // 14 // apratilekhitaduSpratilekhitAmArjitaduSpramArjitAM zayyAm / sevante pauSadhasthAstathA samyaktaM na pAlayanti // 1 // ye, te puruSA nUnaM bahuvidhaduHkhAnAM bhAjanaM bhavanti / vaizramaNazreSThatanayAH pratyeka mihodAharaNam // 2 // purastIha prasiddhaM paJcapuraM nAma caturajanakalitam / tatpAlayati naranAtho nAmnA'marasena iti // 3 // tatrAsti vaNikpradhAnaH zreSThI vaizramaNanAmatastasya / bhAryA saubhAgyazrIstanayAH paJcaiva tayorime // 4 // laharaH zalabho durlabho madano meghaJca paJcamo laghuH / sarve'pi kalAkuzalAH pariNItA uttamakuleSu ||5|| teSAM pitA vaizramaNo'tIvamUrcchAparavazaH karoti / ArambhAnatighorAnkRSikarmArAmapramukhAnapi // 6 // atha sa kadApi gRhIto dAhajvareNa bhaNati nijatanayAn / nayata mAmArAme sahasrAmravaNAbhidhAne ||7| kadalIgRhalavalIgRhadrAkSAmaNDapataleSu zayyAH / kuruta laghu gatvA tataste jalpanti na hi yuktam // 8 // zayanaM yuSmAkaM tatrAtizItalapavanasparzato yena / bhaviSyati ca saMnipAtastato vinAzazca dehasya ||9|| sa bhaNati yuSmAkamAjJA madIyA yadIdaM naca kuryAta | iti jJAtvA nirbandhaM nIto malaye sa taiH // 10 // atha kadalIgRhamadhye suptaH zreSThI manasi bhAvayati / hA ArAmasya drumA hA tanayA api hIme sanayAH // 11 // A janmano'pi mayA paramapramodena vardhitA nityam / ekapada eva bhaviSyanti mamAdarzanA idAnIm // 12 // ityAdyArtadhyAne vartamAnaH sa sutaiH snehena / bhaNitastAta ! vidhIyatAM dharmavyayaH ko'pi sa bhaNati // 13 // huM paryAptaM dharmavyayena yuSmAbhirmama dhanaM vatsAH ! | vyayitavyaM pazcAnmama dharmArthaM na stAkamapi // 14 // Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 618 supAsanAha - cariammi iya japato siTTI mariDaM tattheva malayamajjhammi / jAo pavaMgapoo tammayakiccAI kAU ||15|| pusAvi huvAvAraM kuNati egatthasaMThiyA savve / aha tANa malayamajjhe samosaDho kevalI kaiyA || 16 || siribhuvaNabhANunAmA sadevamaNuyAsurAe parisAe, dhammaM vAgaramANo tapiujIveNa pavageNa ||17|| sahayArataruTTieNa diTTho to sovi suNai vapaNamiNaM / bho bho bhavvA ! mucchA parihariyavvA payaNa ||18|| gidhaNaputtakalattAiesa khaNadiTThanaharUvesu / jeNaM sacciya heU gurupAvabharasta jIvANaM ||19|| mucchApariyacitto avasaTTo karei jai kAlaM / to tiriesuM gaccha jaha vesamaNo ihanivAsI ||20|| sAhAmivi suNa niyanAmaM jAyajAisaraNo so / patto kevalipAse kuNai paNAmaM tao parisA || aroor pucchara ko eso vAnaro, kahai nANI / so eso vesamaNo jo ihavAsI mae kahio || parisAmajjhagaeNaM paDhamasueNaM niyassa jaNayassa / souM cariyaM puTTho nANI kaha vAnaro eso || 23 || saMjAo majjha piyA vesamaNo samaNamAhaNAINaM / jo dAveMto dANaM, to pabhaNai kevalI evaM ||24|| for mucchAe imo fredhaNaputtAiyANa aidhaNiyaM / kiM bahuNA esocciya sAhissA akkhare lihiuM // niyacariyaM tumhANaM, tevi taha caiva sAhiyaM savvaM / to paDhamasueNaM te AhUyA baMdhuNo tattha ||26|| tANavi kahiyaM teNaM piNo cariyaM tao ya kevaliNA / kahio duviho dhammo jaigihibheeNa savvANa // paDhasamatthe tao bhaNio nANI kaheha amhANa | sAvayadhammaM savvaM to nANI kahai taM tANa || 28 // to tevi hu savisesaM namiDaM pucchaMti sUripAsammi / pahu ! posahasadatthaM kaheha, sUrIvi to kahai ||29|| 1 iti japan zreSThI mRtvA tatraiva malayamadhye / jAtaH plavaGgapotastanmRtakRtyAni kRtvA // 15 // putrA api hi vyavahAraM kurvantyekAntasaMsthitAH sarve / atha teSAM malayamadhye samavasRtaH kevalI kadA // 16 // zrImuvanabhAnunAmA sadevamanujAsurAyAM parSadi / dharmaM vyAkuMrvastatpitRjavina plavagena // 17 // sahakAratarusthitena dRSTastataH so'pi zRNoti vacanArmadam / bho bho bhavyA mUrcchA parihartavyA prayatnena // 18 // gRhadhanaputrakalatrAdikeSu kSaNadRSTanaSTarUpeSu / yena saiva heturgurupApabharasya jIvAnAm // 19 // mUrcchAparigatacitta ArtavazArtaH karoti yadi kAlam / tatastiryakSu gacchati yathA vaizramaNa ihanivAsI // 20 // zAkhAmRgo'pi zrutvA nijanAma jAtajAtismaraNaH saH / prAptaH kevalipArzve karoti praNAmaM tataH parpat // 21 // vismitahRdayA pRcchati ka eSa vAnaraH, kathayati jJAnI / sa eSa vaizramaNo ya ihavAsI mayA kthitH||22|| parSanmadhyagatena prathamasutena nijasya janakasya / zrutvA caritaM pRSTo jJAnI kathaM vAnara eSaH ||23|| saMjAto mama pitA vaizramaNaH zramaNatrAhmaNAdibhyaH / yo dApayandAnaM, tataH prabhaNati kevalyevam ||24|| chalito mUrcchayA'yaM gRhadhanaputrAdikAnAmatigADham / kiM bahuneSa eva kathayiSyatyakSarANi likhitvA // 25 // nijacaritaM yuSmabhyaM tenApi tathaiva kathitaM sarvam / tataH prathamasutena ta AhUtA bandhavastatra // 26 // tebhyo'pi kathitaM tena pituzcaritaM tatazca kevalinA / kathito dvividho dharmo yatigRhibhedena sarvebhyaH ||27|| prathamAsamarthaistato bhaNito jJAnI kathayatAsmAkam | zrAvakadharma sarvaM tato jJAnI kathayati taM tebhyaH // 28 // I Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vesmnnsettttitnnykhaa| posahasado rUDhIe ettha pavvANuvAyao bhnnio| aTTamipabhiINi ya tANi ittha samae pasiddhANi // 30 // uvavasaNaM jaM ca puNo tesiM so posahovavAsutti / bhannai dhammeNa naraM posai vA posaho teNaM // 31 // AhAradehasakAravaMbhavAvArabheyao sovi / caubheo nidiTo siddhate puvvasUrIhiM // 32 // so desasavvabheyA patteyapi hu duhA tahiM dese / niviTavatthucAo savvAhArANa sabammi // 33 // bhannai sarIrasakkAraposaho desasavvabheeNa / duviho tattha ya dese nidiTTANaM pariccAo // 34 // nhANuvvaTTaNavannagavilevaNappamuhavivihavatthUNa / savve uNa savvesiM cAo vatthUNa nihiTo // 35 // aha vaMbhaposaho so eeNa kameNa bhannae duviho / dese diNAibaMbhaM savve savvaM ahorattaM // 36 // vAvArA puNa raMdhagadharaliMpaNadalaNakhaMDaNAIyA / asubhA subhA ya duvihA tattha desammi asuhANa // 37 // niviTThANaM cAo savveNaM savyahA pariccAo / suhavAvArANumayA posahiyassavi apaDisiddhA // 38 // savveNaM puNa evaM giNhaMteNaM avassakAyavvaM / sAmaiyaM taha muNisaMnihimmi pAeNa ThAyavvaM // 39 / / taha aiyAravimukkaM pAleyatvaM imaM payatteNaM / te aiyArA ee pannattA posahe paMca // 40 // tadyathA; appaDiduppaDilehiyaapamajjiyadupamajjiyANa sayA / savvANa sijjaphalagANa gahaNao moyaNe vAvi / / taha muttuccArAINa karaNao thaMDilammi emeva / taha posahassa sammaM apAlaNeNaM aIyArA // 42 // iya souM siTisuyA savve giNhaMti sAvayavayAI / pavago puNa paDivajjai sadasaNaM aNasaNaM vihiNA / / tataste'pi hi savizeSaM natvA pRcchanti sUripAca~ / prabho ! pauSadhazabdArtha kathayata, sUrirapi tataH kathayati // pauSadhazabdo rUDhyA'tra parvAnuvAcako bhaNitaH / aSTamIprabhRtIni ca tAnyatra samaye prasiddhAni // 30 // upavasanaM yacca punasteSu sa pauSadhopavAsa iti / bhaNyate dharmeNa naraM puSNAti vA pauSadhastena // 31 // AhAradeha satkArabrahmavyApArabhedataH so'pi / caturbhedo nirdiSTaH siddhAnte pUrvasUribhiH // 32 // sa dezasarvabhedAtpratyekamapi hi dvidhA tatra deze / nirdiSTavastutyAgaH sarvAhArANAM sarvasmin // 33 // bhaNyate zarIrasatkArapauSadho dezasarvabhedena / dvividhastatra ca deze nirdiSTAnAM parityAgaH // 34 // snAnodvartanavarNakavilepanapramukhavividhavastUnAm / sarvasminpunaH sarveSAM tyAgo vastUnAM nirdiSTaH // 35 // atha brahmapauSadhaH sa etena krameNa bhaNyate dvividhaH / deze dinAdibrahma sarvasminsarvamahorAtram // 36 // vyApArAH punaH pacanagRhalepanadalanakhaNDanAdikAH / azubhAH zubhAzca dvividhAstatra deze'zubhAnAm // 37 // nirdiSTAnAM tyAgaH sarvasminsarvathA parityAgaH / zubhavyApArA anumatAH pauSadhikasyApyapratigiddhAH // 38 // sarveNa punaretaM gRhNatA'vazyakartavyam / sAmAyika tathA munisaMnidhau prAyeNa sthAtavyam // 39 // tathAticAravimuktaM pAlayitavyamidaM prayatnena / te'ticArA ete prajJaptAH pauSadhe paJca // 40 // apratilekhitaduSpratilekhitApramArjitaduSpramArjitAnAM sadA / sarveSAM zayyAphalakAnAM grahaNato mocane vApi // 41 // tathA mUtroccArAdInAM karaNataH sthaNDila evameva / tathA pauSadhasya samyagapAlanenAtIcArAH // 42 // Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 620 supAsanAha-cariammi kevalanANI nicca tapAsaThio kare aNumahiM / puttAvi tassa uvari rati puSphovayArAI ||44 || pati tayamuhaM ko idavtrassa tujjha punnaTThA | jiNabhavaNavivapotthayapabhiItuM vivvaissAmo ||45 || taM an sovittadiNaMte tao mareUNa / aTTamakappammi suro saMjAo aimahiDDhIo // 46 // sehiyA hu savve sAvayavammaM kuNaMti uvauttA / paJcatihIsu ya givhaMti posahaM taha caunbheyaM // 47 // iyacca kAle annayA posahammi gahiyammi / niddApamAyavasao paDhamasuo kahavi uttAlo || 48|| appaDile hiyasejjaM giNhaMto ceva karayale Dasio / guruvisahareNa tatto mukko pANehiM nAge ||49|| uvavanna tattocciya mahAvidehammi laddhapavvajjo / parimukkakammakavao mokkhasuhaM pAvihI airA // 50 // posahaTiovi duio dhaNiyaM nirddhadhaso tahA alaso / duppaDilehiyasijjaM samAruhaMto ya caraNami || aha kayAvi hudo ahimuttubhaDaviMchueNa tao / ainiviDapIDio so mari bhavaNAhivo jAo || taiovi posahaTio sarIracitAe vAhio vADhaM / apamajjiyathaMDille rayaNIe nisIhasamayammi || 53 // pAsavaNaM kuNamANo daTTho gujjhammi bhUmiphoDIe / mariUNaM to sovi hu joisiyasuresu uvavanno // 54 // turiovi posahadio maMdaggI uyaraviyaNAvihuro / asaho sahasAvi tao dupamajjiyathaMDile jhusire || uccAraM kuNamANo apANadesamma garuyaparaDAe / daTTho pIDAe mao tatto so vaMtarI jAo // 56 // taha gahiyaposaNavi vihio paMcamasueNa paMcamao / aiAro, to sovi hu chuhio ciMtaMtao evaM || 1 iti zrutvA zreSThatAH sarve gRhNanti zrAvakavratAni / plavagaH punaH pratipadyate sadarzanamanazanaM vidhinA // kevalajJAnI nityaM tatpArzvasthitaH karotyanuzAstim / putrA api tasyopari racayanti puSpopacArAdi // 44 // jalpanti ca tadabhimukhaM koTiM dravyasya tava puNyArtham / jinabhavanavimbapustakaprabhRtiSu vyayiSyAmahe // 45 // tadanumanyate so'pi hi saptadinAnte tato mRtvA / aSTamakalpe suraH saMjAto'timaharddhikaH // 46 // zroSThasutA api hi sarve zrAvakadharma kurvantyupayuktAH / parvatithiSu ca gRhNanti pauSadhaM tathA caturbhedam ||47|| iti vrajati kAle'thAnyadA pauSadhe gRhIte / nidrApramAdavazataH prathamasutaH kathamapyuttAlaH // 48 // apratilekhitazayyAM gRhNanneva karatale daSTaH / guruviSadhareNa tato muktaH prANairnAgeSu ||49 // upapannastata eva mahAvidehe labdhapratrajyaH / parimuktakarmakavaco mokSasukhaM prApsyatyacirAt // 50 // pauSadhasthito'pi dvitIyo gADhaM niSThurastathA'lasaH / duSpratilekhitazayyAM samArohaMzca caraNe // 51 // atha kadApi hi daSTo'himuktodbhavRzcikena tataH / atinibiDapIDitaH sa mRtvA bhavanAdhipo jAtaH // 52 // tRtIyo'pi pauSadhasthitaH zarIracintayA bAdhito bADham / apramArjitasthaNDile rajanyAM nizIthasamaye ||13|| prasUvaNaM kurvandaSTo guhye bhUmisphoTyA / mRtvA tataH so'pi hi jyotiSika sureSUpapannaH ||14|| turyo'pi pauSadhasthito mandAgnirudaravedanAvidhuraH / asahaH sahasApi tato duSpramArjita sthaNDile'dhyuSite ||15|| uccAraM kurvannapAnadeze gurusarpeNa / daSTaH pIDayA mRtastataH sa vyantaro jAtaH || 56 // tathA gRhItapauSadhenApi vihitaH paJcamasutena paJcamaH / aticAraH, tataH so'pi hi kSudhitazcintayannevam // 17 // Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vesvnnputtkhaa| jaha bahuvaMjaNapakkannapesalaM rasavaI karAveuM / a~jismAmi pahAe evamAI vicitaMto // 58 // navaghaNanivaDiyadussahavijjupahArAhao mareUNaM / nAgesu uvavanno taiyabhave pAvihI mokkhaM // 59 // iya jANiUNa bhavvA ! kalaMkamukaM sayA vayaM dharaha / annaha tumbhehiM bhave bhamiyavvaM bhUrikAlaMpi // 6 // suvisuddhavayAI mahapphalAI bhaMge ya kaDuvivAgAiM / varamaggahaNa ciya tANa hoja mA pacchao bhaMgo // 61 // varamagmimmi paveso varaM visuddheNa kammuNA maraNaM / mA gahiyavyayabhaMso mA jIyaM khaliyasIlassa // 62 // tathA, gacchaMteNa ThieNaM niccaM kiccAI taha kuNateNa / maNavaikAesu sayA uvaogo neya mottavyo // 63 // jaha jaha vayapariNAmo vaDDhai jaha neya huMti aiyArA / jaha ya visuddhI jAyai viraIe taha viheyavvaM // 6 // dhannA hu sAhuNocciya visivayapAlaNujjayamaI ya / avi te cayaMti jIyaM karaMti pAvaM na Isipi // paricattataNuvihasA visayavirattA vimukkavAvArA / tavasaMjamakayacittA gamati kAlaM nirAsaMsA // 66 // iya cauraMgasamaggaM sammaM jo posahaM vigayadosa / pAlei pabalaghaNakammakayavaraM so lahuM Dahai // 67 // dhannA gharavAvAraM duhavAraM paDiharittu kayapunnA / punatihIsuvi kuvvaMti posahaM dosahaM suddhaM // 68 // // iti pauSadhavratAticAravipAke vaizravaNaputrANAM kathAnakaM samAptam // yathA bahuvyaJjanapakvAnnapezalAM rasavartI kArayitvA / bhokSye prabhAta evamAdi vicintayan // 18 // navadhananipatitadussahavidyutprahArAhato mRtvA / nAgeSUpapannastRtIyabhave prApsyati mokSam // 19 // iti jJAtvA bhavyAH ! kalaGkamuktaM sadA vrataM dharata / anyathA yuSmAbhibhave bhramitavyaM bhUrikAlamapi // 6 // suvizuddhavratAni mahAphalAni bhaGge ca kaTuvipAkAni / varamagrahaNameva teSAM bhavenmA pazcAdbhaGgaH // 61 // varamagnau pravezo varaM vizuddhena karmaNA maraNam / mA gRhItavratabhraMzo mA jIvitaM skhalitazIlasya // 62 // gacchatA sthitena nityaM kRtyAni tathA kurvatA / manovacaHkAyeSu sadopayogo naiva moktavyaH // 63 // yathA yathA vratapariNAmo vardhate yathA naiva bhavantyaticArAH / yathA ca vizuddhirjAyate viratestathA vidhAtavyam // dhanyAH khalu sAdhava eva viziSTatratapAlanodyatamatayazca / api te tyajanti jIvitaM kurvanti pApaM neSadapi // parityaktatanuvibhUSA viSayaviraktA vimuktavyApArAH / tapaHsaMyamakRtacittA gamayanti kAlaM nirAzaMsAH // 66 // iti caturaGgasamagraM samyag yaH pauSadhaM vigatadoSam / pAlayati prabalaghanakarmatRNotkaraM sa laghu dahati // 67 // dhanyA gRhavyApAraM duHkhavAraM parihatya kRtapuNyAH / puNyatithipvapi kurvanti pauSadhaM doSadhaM zuddham // 6 // Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saddhAsuddhaM nAyAgayaM ca taha kappaNijjamasaNAI / dijjA gihI muNINaM kAle pattANa pattANa // 1 // ullasiyavahalapulao dANaM sAhUNa dei jo suddhaM / so saMtimaivva lahuM pAvai surasokkhasaMpatti ||2|| tathAhi ; suramajjaNakayasohaM suvannakamalAlirAyahaMsa DhaM / mANasa saraMva supayaM nAmeNa vilAsapuranayaraM ||3|| tatyatthi satyasatyohaka yasamo paMDiubva, supayaMDo / riutimiraharaNamUro sUro nAmeNa naranAho ||4|| tasmatthi piyA bhajjA sajjA sayalesu dhammakajjesu / nAmeNa vilAsavaI baitaNucitehiM paibhattA ||5|| taha tattha asthi siTTI niru dhammiDDI visiha AyA / savvaguNANAhAro sAhAro nAma supasiddho // tappaNI sunayaNA vimalA nAmeNa somasamavayaNA | tANaM ca suyA jAyA saMtimaI nAma sIlavaI ||7|| rUvaM saIe sIlaM saINa suMderimaM ca amarINa / gahiUNaM jA niuNaM manne vihiNA viNimmaviyA ||8|| mA saMsArammi imA nivaDau ainibbharaM mai pasattA / bAlattevi hu cattA paiNA visayAna cAraNa // 9 // aha annayAya tIe diTTho kusumAgarammi ujjANe / vahumuNijaNapariyario uvasamasirisaMgao sugao || sohI guNarayaNasAyaro cayaNanijjiyachaNidU / bahuvibuhavaMdaNijjo kalikAleNaM akalaNijo // vellahalabAhujuyalo sArayasasisomayAsamAinno | pIUsa suhayavayaNo jiyamayaNo kamaladalanayaNo ||12|| siriabhayadevasUrI apuvvasUro sayAvi udaillo | saMtAvaharo suthiro bahubuhasaMgo asattAso // 13 // taM vaMdiUNa tI tassa samIve nisAmio dhammo / jaisAvayabheeNaM gahio ya gihINa saddhammo // 14 // zraddhAzuddhaM nyAyAgataM ca tathA kalpanIyamazanAdi / dadyAd gRhI munibhyaH kAle prAptebhyaH pAtrebhyaH // 1 // ullasitabahalapulako dAnaM sAdhubhyo dadAti yaH zuddham / sa zAntimatIva laghu prApnoti surasaukhyasaMpattim // suramamANajana (suramajjana) kRtazobhaM suvarNakamalAlirAjahaMsAcyam / mAnasasara iva suprajaM ( payaska) nAmnA vilAsapuranagaram ||3|| tatrAsti zastaza (zA) straughakRtazramaH paNDita iva, supracaNDa: / riputimiraharaNasUraH zUro nAmnA naranAthaH !! tasyAsti priyA bhAryA sajjA sakaleSu dharmakAryeSu / nAmnA vilAsavatI vacastanucittaiH patibhaktA // 5 // tathA tatrAsti zreSThI nizcitaM dharmaddhirviziSTAcAraH / sarvaguNAnAmAdhAraH sAdhAro nAma suprasiddhaH || 6 || tatpraNayinI sunayanA vimalA nAmnA somasamavadanA / tayozca sutA jAtA zAntimatI nAma zIlavatI // 7 // rUpaM ratyAH zIlaM zacInAM saundarya cAmarINAm / gRhItvA yA nipuNaM manye vidhinA vinirmitA // 8 // mA saMsAra iyaM nipatatvatinirbharaM mayi prasaktA / bAlatve'pi hi tyaktA patyA viSayANAM tyAgena // 9 // athAnyadA ca tayA dRSTaH kusumAkara udyAne / bahumunijanaparikarita upazamazrIsaMgataH sugataH // 10 // nayanavirguNaratnasAgaro vadananirjitakSaNenduH / bahuvibudha vandanIyaH kalikAlenAkalanIyaH // 11 // komalabAhuyugalaH zAradazazisomatAsamAkIrNaH / pIyUSasubhagavacano jitamadanaH kamaladalanayanaH ||12|| zrI abhayadevasUrirapUrvasUraH sadApyudayI / saMtApaharaH susthiro bahubudhasaGgo'sattrAsaH ||13|| Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAtamahakahA / 823 atihI saMvibhAge kao viseseNa taha ya iha niyamo / dANavayaparavasAe suhagurupAyANa lammi ||15|| jaha asaNapANakhAimA imabheo cauvvihAhAro / tA na mae bhottavvo jAva na dino jaijaNassa // 16 // to diUNa sUriMgihaM gayA pAlae ya niyaniyame / aha kaiyAvi vivAhe nimaMtiyA niddhasuyaNeNa ||17|| tattha gayA sA gurugoraveNa uvavesiyA sayaNamajjhe / bhoyaNanimittamaha sA sAhUNa payaM paloyaMtI // 18 // jA ci tA patto ego saMghADago muNINa tao / tehivi kiMcivi dAu~ visajjio jhatti to pacchA || saMtimaIe paDhamaM phalAI parivesiuM samAraddhaM / to tIe taM nisiddhaM bhaNiyaM sAhUNa jaM dinaM // 20 // taM majjhavi parivesaha virapi hu vaMjaNAirahiyaMpi / sesassa majjha niyamo to tehiM taMpi parivihaM // 21 // sAhUNa jaM na dinnaM na bhuMjae taM pahevi gacchaMtI / iya pabhaNate loe bhottRRNa gayA jaNayagehe ||22|| iccAi jIe cariye no sakkai buhagurUvi vanneuM / aha patto ghaNasamao virahiNijaNadukkha saMjaNao ||23|| to satta diNAI ghaNe ghaNataradhArAhiM varisamANammi / nIraTTAvi na patto kovi muNI tIe gehammi ||24|| to sAvi hu kuNamANI uvavAsaM paidiNaM chuhakkaMtA / bhaNiyA piUhiM vacche ! pArasu aipIDiyA taM si // sA bhai tAya ! muMjemi kahamahaM sugurusaMnihANampi | atihivibhAgavayaM jaM paDivannaM niyayavAyAe // 26 // to savvAvi thakke mehe sumuNINa dinnadANammi / bhottavvaM tAya ! mae iya soUNaM bhaNai sovi ||27|| iya mA karesu vacche ! niyamaM gatUNa sAhuvasahIe / varisaMtevi ahaM te hakkArissAmi, sA bhai // 28 // taM vanditvA tayA tasya samIpe nizamito dharmaH / yatizrAvakabhedena gRhItazca gRhiNAM saddharmaH || 14 || atithInAM saMvibhAge kRto vizeSeNa tathA ceti niyamaH / dAnavrataparavazayA zubhagurupAdAnAM mUle || 15 // yathA'zanapAnakhAdimasvAdimabhedazcaturvidhAhAraH / tAvanna mayA bhoktavyo yAvanna datto yatijanAya || 16 // tato vanditvAriM gRhaM gatA pAlayati ca nijaniyamAn / atha kadApi vivAhe nimantritA snigdhasvajanena || tatra gatA sA gurugauraveNopavezitA svajanamadhye | bhojananimittamatha sA sAdhUnAM padaM pralokamAnA // 18 // yAvattiSThati tAvatprAptamekaM yugmaM munyostataH / tairapi kiJciddattvA visarjitaM jhaTiti tataH pazcAt // 19 // zAntimatyai prathamaM phalAni parivaSituM samArabdham / tatastayA tanniSiddhaM bhaNitaM sAdhubhyAM yaddattam // 20 // tanmahyamapi pariveSata virasamapi hi vyaJjanAdirahitamapi / zeSasya mama niyamastatastaistadapi pariviSTam // 21 // sAdhubhyAM yanna dattaM na bhuGkte tatpathyapi gacchantI / iti prabhaNati loke bhuktvA gatA janakagehe // 22 // ityAdi yasyAzcaritaM no zaknoti budhagururapi varNayitum / atha prApto ghanasamayo virahi strIjanaduHkhasaMjanakaH // tataH sapta dinAni ghane ghanataravArAbhirvarSati / nIrArthamapi na prAptaH ko'pi munistasyA gehe ||24|| tataH sApi hi kurvatyupavAsaM pratidina kSudAkrAntA / bhaNitA pitRbhyAM vatse ! pArayAtipIDitA tvamasi // sA bhaNati tAta ! muJje kathamahaM sugurusaMnidhAne / atithivibhAgatrataM yatpratipannaM nijavAcA // 26 // tataH sarvathApi sthite meghe sumunibhyo dattadAne / bhoktavyaM tAta ! mayeti zrutvA bhaNati so'pi // 27 // iti mA kuru vatse ! niyamaM gatvA sAdhuvasatau / varSatyapyahaM tAn hakkArayiSyAmi, sA bhaNati // 28 // Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ supAsanAha-cariammimA tAya ! tattha vaccamu varisaMte neti muNivarA jamhA / pAyaM ussaggeNa bAlagilANa pamottaNa // 29 // sAhUNa tANa majhe na kovi eyAriso mayA diTTho / savvevi mahAsattA tavakamme payaDiucchAhA // 30 // kiJca / dhIrANa kAyarANa kasavaTTo saMkaDe samAvaDie / niyamaparipAlaNeNaM, sutthAvatthAe sambovi // 31 // pAlai abhiggaha, huja nAma kA tattha tAya ! taNupIDA ? / iya avasaro na labbhai punnehi viNA tabassAvi / / kishc| jIviu kAsu na vallahau dhaNu puNa kAsu na iTTa / donivi avasaravaDiyAiM tiNasama gaNai visichu / tA tAya ! avasarAgayamaraNaMpi mahasavo maha muNehi / jattha va tattha va samae mariyavvaM tAva niyameNa // 34 // tujha pasAeNa mae dinnaM dANaM muNINa cirakAlaM / sIlaM sunimmalaM ciya ciramavi paripAliyaM taha y|| muttAvalimAIyaM taha tabakammapi vihipurassarayaM / vihiyaM jahasattIe vibhAviyA bhAvaNAovi // 36 // sAhammiyavacchalle chaliyA na kayAvi tahaya nicchaumaM / titthayarabiMbapUyA pavattiyA niyayasattIe // 37 // iya sugahiyapatthayaNA paraloyaM pai marAmi jai tAya ! / to ki majjha aNirTa hohI tA kuNasu mA kheyaM / iya pabhaNaMtA sahasA khAmiyanissesasattasaMghAyA / paJcakkhiyaAhArA samAhimaraNeNa mariUNa // 39 // mAhide uvavannA devattaNaM mahiDDhiyasuresu / tatto ya cuyA lahihI taiyabhave sivasuhaM niyamA // 40 // // iti caturthazinAvate'tithisaMvibhAge zAntimatIkathA samAptA // mA tAta ! tatra vraja varSati nAyanti munivarA yasmAt / prAya utsargeNa bAlAlAnaM pramucya // 29 // sAdhUnAM teSAM madhye na ko'pyetAdRzo mayA dRSTaH / sarve'pi mahAsattvAstapaH karmaNi prakaTitotsAhAH // 30 // dhIrANAM kAtarANAM kaSapaTTaH saMkaTe samApatite / niyamaparipAlanena, susthAvasthAyAM sarvo'pi // 31 // pAlayatyabhigraha, bhavennAma kA tatra tAta ! tanupIDA ? / itthavasaro na labhyate puNyena vinA tapaso'pi // 32 // jIvitaM kamya na vallabhaM dhanaM punaH kasya neSTam / dve api avasarapatite tRNasame gaNayati viziSTaH // 33 // tasmAttAta ! avasarAgatamaraNamapi mahotsavaM mama nAnIhi / yatra vA tatra vA samaye martavyaM tAvanniyamena // 34 // tava prasAdena mayA dattaM dAnaM munibhyazcirakAlam / zIlaM sunirmalameva ciramapi paripAlitaM tathA ca // 35 // muktAvalyAdikaM tathA tapaHkarmApi vidhipurassaram / vihitaM yathAzakti vibhAvitA bhAvanA api // 36 // sAdharmikavAtsalye chalitA na kadApi tathA ca nizchadma / tIrthakarabimbapUjA pravartitA nijazaktyA // 37 // iti sugRhItapathyadanA paralokaM prati mriye yadi tAta ! / tataH kiM mamAniSTaM bhaviSyati tasmAtkuru mA khedam // iti prabhaNantI sahasA kSamitAnaHzeSasattvasaMghAtA / pratyAkhyAtAhArA samAdhimaraNena mRtvA // 39 / / mAhendra upapannA devatvena maharddhikasureSu / tatazca cyutA lapsyate tRtIyabhave zivasukhaM niyamAt / / 40 // Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jo kayavibhAganiyamo oyaNamAI Thave sacitte / so cittaduTTayAe lacchinna lahijja chalabhAva // 1 // tathAhi ; ----- sirisakeANaM puIThANaMti asthi gurunayaraM / tattha nivo valasAro siTTIvi dhaNaMjao taha ya // 2 // siTThissa lacchinAmA bhajjA lacchivva viNDuNo itttthaa| kiMtu avaccAbhAvo mahallasallaM maNe tIe || 3 || so kofa for kvAivaMtarI jassa icchiyaM neya / oyAiyaM tahAvi huna puttamuhadaMsaNaM jAye || 4 || nemittiyAvi bahuyA uvariyA bahudhaNeNa bhattIe / baddhAo mUliyAo NhavaNAiyAI vihiyAI ||5|| tahavi na suyasaMpattI jAyA tIe vaNissa gahiNIe / aha annayA ya vAhi~ loyaM daddUNa vacataM // 6 // puTThA tI kAvi hu susAviyA kattha baccae loo ? / sA bhaNai divvanANI samosaDho ciTThae vAhi // 7 // tavvaMdaNatthameso loo vaccei sAvi to bhaNai / gacchAmi api ya sahi ! jai so maha kahai suyajammaM // sA bhai sahi ! na gammai iya buddhIe mugINa pAsammi / emeva tANa bhattIe sijjhae citiyaM savvaM // to rahavaramAruhiuM caliyA sA sAviyA saha tattha / tIe kahieNa vihiNA vaMdavi dharaNIe uvaviTThA // sammattAIsa sAvayadhammaM kahei se nANI / tIevi pasiNiyaM puNa visesao kahai atihivayaM // 11 // frent fie satthe bhoyaNakAle uvaTTie jo u / akaya akAriyapiMDAisaMgahaM kuNai so atihI || 12 || tassa siksokkhaheDaM nAyavidattaM tu hoi jaM davvaM / taM deI bhattIe iya bhAvato maNe saDDho || 13|| aat ahaM jasa imammi kAle, patto gihe esa muNI mahappA | pasatyabhAveNa visuddhadavve, dinammi eyassa mahAmuNissa || 14 || yaH kRtavibhAganiyama odanAdi sthApayati sacitte / sa cittaduSTatayA lakSmIriva labheta cchalabhAvam // 1 // zrIsaMketasthAnaM pRthivIsthAnamityasti gurunagaram / tatra nRpo balasAraH zreSThayapi dhanaJjayastathA ca // 2 // zreSThino lakSmInAmA bhAryA lakSmIriva viSNoriSTA / kintvapatyAbhAvo mahAzalyaM manasi tasyAH ||3|| sa ko'pi nAsti yakSAdivyantaro yasyepsitaM naiva / upayAcitaM tathApi hi na putra mukhadarzanaM jAtam // 4 // naimittikA api bahava upacaritA bahudhanena bhaktyA / baddhA mUlikAH snapanAdikAni vihitAni // 5 // tathApi na sutasaMprAptirjAtA tasyA vaNijo gRhiNyAH / athAnyadA ca bahirlokaM dRSTrA vrajantam ||6|| pRSTA tathA kApi hi suzrAvikA kutra vrajati lokaH ? / sA bhaNati divyajJAnI samavasRtastiSThati bahiH // 7 // tadvandanArthameSa loko vrajati sApi tato bhaNati / gacchAmyahamapi ca sakhi ! yadi sa mama kathayati sutajanma || sA bhaNati sakhi ! na gamyata iti buddhayA munInAM pArzve / evameva teSAM bhaktyA sidhyati cintitaM sarvam // tato rathavaramAruhya calitA sA zrAvikayA saha tatra / tayA kathitena vidhinA vanditvA dharaNyAmupaviSTA // samyaktvAdi sarvaM zrAvakadharmaM kathayati tasyai jJAnI / tayApi praznitaM punarvizeSataH kathayatyatithivratam // 11 // gRhiNI gRhe prazaste bhojanakAla upasthite yastu | akRtAkAritapiNDAdisaMgrahaM karoti so'tithiH // 12 // tasmai zivasaukhyehetornyAyArjitaM tu bhavati yad dravyam / taddadAti bhaktyeti bhAvayanmanasi zrAddhaH // 13 // I Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 626 upAsanAha-cariasmi - tino mae jammajarAjalAulo, kuggAhagAhAiyajaMtusaMkulo / dukkhoha uttuMga taraMgasaMgao, saMsArasiMdhUvi aNorapArao || 15 || mANAvattiya samuddA, apaSpaNo vittiyaNidiyAe / davvaM ujjevivayati patte, nAyAgayaM taM tu bhaNati buddhA // 16 // taM akkhayaM taM ca vivAgasuMdaraM, taM caiva dinnaM havaI aNatayaM / jaM esaNIyaM taha phAsUyaM ca vannijjae taM atihINa dANaM ||17|| eyaM ca bhAvaNAe jaha gahiye atihisaMvibhAgavayaM / aiyArehiM suvisuddhaM pAleyavvaM tacceya ||18|| aiyArA purNa sacittadavvanikkhivaNapihANarUvAo / tahA kAlAikkamaNe paravavaesa paose ya / / 19 / . tattha ya saccitte davve suddhayaMpi annaM jaM / nikkhiva gihI taM iha buccara saccittanikkhivaNaM ||20|| jaM puNa saccitteNaM kuNai pihANAraM devadavvassa / taM sacittavihANaM dujhyaiyAraM bhAMti bahA // 21 // jaM kuNa bhopuvvamaikkama sAhuNo velaM / kAlAikkamadANaM taM bhaNiyaM vIyarAehi ||22|| jaM puNa parakIyamiNaM davvaM niyayapi sAhai muNINa / luddho saDUDho, buccai taM paravavaesadApi ||23|| jaM puNa maNiNo daTuM kuppar3a aha dei avaraIsAe / kohAika lusiyamaI maccharadANaM tamiha bhaNiyaM ||24|| iya aiyAravisuddhaM jo pAlai atihisaMvibhAgavayaM / so iha paraloevi ya pAvai sumahallakallANaM ||25|| I dhanyo'haM yasyAsmin kAle prApto gRha eSa munirmahAtmA / prazastabhAvena vizuddhaddravye datta etasmai mahAmunaye // 14 // tIrNo mayA janmajarAjalAkulaH kugrAha grAhAdikajantusaMkulaH / duHkhaudhottuGgataraGgasaMgataH saMsArasindhurapyanAdipAraH // 15 // yad brAhmaNakSattriyavaizyazUdrA AtmAtmano vRttyA'ninditayA / dravyamupA vyayante pAtre nyAyAgataM tattu bhaNanti buddhAH // 16 // tadakSayaM tacca vipAkasundaraM tadeva dattaM bhavatyanantam | yadeSaNIyaM tathA prAsukaM ca vayate tadatithInAM dAnam ||17|| etacca bhAvanayA yathA gRhItamatithisaMvibhAgatratam / aticAraiH suvizuddhaM pAlayitavyaM tathaiva // 18 // aticArAH punaH sacittadravyanikSepaNapidhAnarUpau tu / tathA kAlAtikramaNe paravyapadezaH pradveSazca // 19 // tatra ca sacitteSu dravyeSu zuddhamapyannaM yat / nikSipati gRhI tadihocyate sacittanikSepaNam // 20 // yatpunaH sacittena karoti pidhAnAdi deyadravyasya / tat sacittapidhAnaM dvitIyA ticAraM bhaNanti budhAH // 21 // yatkaroti bhojanavidhiM pUrvamatikramya sAdheorvelAm / kAlAtikramadAnaM tad bhaNitaM vItarAgaiH // 22 // yatpunaH parakIyamidaM dravyaM nijamapi kathayati munibhyaH / lubdhaH zrAddhaH, ucyate tatparavyapadezadAnamapi // yatpunarmunIn dRSTA kupyatyaya dadAtyapareyayA / krodhAdikaluSitamatirmatsaradAnaM tadiha bhaNitam // 24 // Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lcchiikhaa| iccAi nimuNiUNaM samuTTiyAe samaggaparisAe~ / atihINa saMvibhAge lacchIebhiggaho gahio // 26 // bhaNio kevalanANI majjha gihe paidiNaMpi niyamuNiNo / paTTaviyavyA pahuNA bhikkhavANuggaraM kAuM // iya bhaNiuM sA pattA niyagehe pAlae ya vayameyaM / puttaM samIhamANI na uNo dhammAhilAseNa // 28 // aha puvbakammavasao puttuppattI na se samuppannA / siDhiliyadANapainnA tatto loyANuvittIe // 29 // viyarai kiMcivi dANaM viyaliyabhattI jaINa niccaMpi / aha annayA ya kammivi mahasave rasavaI pauraM / / niSphAiUNa tIe sayalajaNo melio niyagihamti / bhoyaNaheuM tatto iMte dadruNa muNivasahe // 31 // mugapiMDiyAe uvari ThAvai sAlidAliyAlIo / tANuvari pakkannaM to pattA sAhuNo tattha // 32 // abbhuTeuM vaMdai paDilAbhatthaM ca uTThae tatto / gahiUNaM sAlikUraM to sA bhaNiyA muNivarehi // 33 // no kappai amhANaM saccittanihittayaM imaM jeNa / to laggA nideu appANaM muNai jaha loo // 34 // hA hA ahaM ahannA jamimaM sAhUNa neya uvayariyaM / phAsuyamesaNiyaMpi hu kuviyA to bhaNai niyaceDiM / hA duTu tara vihiyaM bhagganirAse ! imaM kuNaMtIe / pakkannAivisiTuM savvaM saccittanikkhivaNA // 36 // to amaNunnaM dAuM tesi samuvaTiyA maNe tuTTA / bhaNai aho ! maha hatthA evaM detIe na vahati // 37 // to muNibhattAe devayAe sikkhAkara karo tIe / sakaroDio sabhatto thaMbhivi pattammi avayariu // 38 // devI jaMpai duDhe mAyAviNi kUDakAriNi aNajje ! / cArittarayaNanihiNovi muNivare iya pavaMcesi // 39 // ityaticAravizuddhaM yaH pAlayatyatithisaMvibhAgavatam / sa iha paraloke'pi ca prApnoti sumahAkalyANam // ityAdi zrutvA samutthitAyAM samagraparSadi / atithInAM saMvibhAge lakSmyA'bhigraho gRhItaH // 26 // bhaNitaH kevalajJAnI mama gRhe pratidinamapi nijamunayaH / prasthApayitavyAH pramuNA bhikSArthamanugrahaM kRtvA // iti bhaNitvA sA prAptA nijagehe pAlayati ca tametat / putraM samIhamAnA na punardharmAbhilASeNa // 28 // atha pUrvakarmavazataH putrotpattirna tasyAH samutpannA / zithilitadAnapratijJA tato lokAnuvRttyA // 29 // vitarati kiJcidapi dAnaM vigalitabhaktiryatibhyo nityamapi / athAnyadA ca kasminnapi mahotsave rasavatIM prcuraam|| niSpAdya tayA sakalajano melito nijagRhe / bhojanahe tostata Ayato dRSTA munivRSabhAn // 31 // muddapiNDikAyA upari sthApayati sA zAlisUpasthAlIH / tAsAmupari pakvAnnaM tataH prAptAH sAdhavastatra // abhyutthAya vandate pratilAbhArtha cottiSThati tataH / gRhItvA zAlikUraM tataH sA bhaNitA munivaraiH // 33 // no kalpate'smAkaM sacittanihitamidaM yena / tato lagnA ninditumAtmAnaM zRNoti yathA lokaH // 34 // hAhA ahamadhanyA yadidaM sAdhubhyo naivopacaritam / prAsukameSaNIyamapi hi kupitA tato bhaNati nijaceTIm / / hA duSThu tvayA vihitaM bhAgyanirAze ! idaM kurvatyA / pakvAnnAdiviziSTaM sarva sacittanikSepaNAt // 36 // tato'manojJa dAtuM tebhyaH samupasthitA manasi tuSTA / bhaNatyaho! mama hastAvetaddadatyA na vahataH // 37 // tato munibhaktayA devatayA zikSAkRte karastasyAH / sakaroTikaH sabhaktaH stambhayitvA pAtre'vatIrya // 38 // 1kha, rotthio| Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ supAsanAha-cariammiiya niMdivi devIe bhaNiyA lacchI hale ! na haNiyA si| jIvadayacciya dhammo iya bhaNivi adaMsaNaM pttaa| dhikAriyA ya lacchI sayaNehiM tao ya thovakAleNa / utthaMbhiyA ya tIe appaDikaMtA ya mariUNa // 41 // paNapanniyANa majjhe uvavannA sA tao bhave bhamiuM / saMpattabohilAmA lahihI sA mokkhasokkhaMpi // 42 // iya nAUNaM bhavvA ! aiyAravivajjiyaM vayaM caraha / iharA ihaloevi hu pAvissaha tikkhdukkhaaii||43|| // ityatithisaMvibhAge prathamAticAradRSTAntaH // devI jalpati duSTe mAyAvini kUTakAriNi anArye / cAritraratnanidhInapi munivarAniti pravaJcayase // 39 // iti ninditvA devyA bhANatA lakSmIhale ! na hatAsi / jIvadayaiva dharma iti bhaNitvA'darzanaM prAptA // 40 // dhikkAritA ca sakSmIH svajanaistatazca stokakAlena / uttambhitA ca tayA'pratikrAntA ca mRtvA // 41 // praNaparNikAnAM madhya upapannA sA tato bhave bhramitvA / saMprAptabodhilAmA lapsyate sA mokSasaukhyamapi // 43 // iti jJAtvA bhavyAH ! aticAravivarjitaM vrataM carata / itarathehaloke'pi hi prApsyatha tIkSNaduHkhAni // 43 // Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saJcitteNaM pihaI deyaM jotihivibhAgakayaniyamo / so baMdhaI ghaNakammaM jaha baddhaM vijayasiTiNIe // 1 // tathAhi:pavarakhamAharakaliyaM bahuvijAharasurUvaveyaDDhaM / jaNavayasayasaMkinnaM vitthinnaM bharahakhittaMva // 2 // bhadilapuramatthi puraM asthisamattho supasthivo pattho / tatthAsi tahA sujaso sammadiTTI nayarasiTThI // 3 // tassAsi piyA vijayA vijayapaDAyavya kAmabhavaNassa / jiNadhammammi pamattA saMsattA kumayacArIsu // 4 // aha sujaso ujANe pAusakAlammi saMThiyA guruNo / samajaladhimUriNo vimalanANiNo vaMdae gNtuN|| suNai ya jiNiMdadhamma paidivasa mUridesaNAhiho / bhaNai ya bhajja gaMtu namiuM mUriM suNasu dhammaM // 6 // sA bhaNai ahaM gacchAmi kiMtu jai te na diti maha niyame / saccittaNatayANaM to siTTI bhaNai na kayAI // te diti valA niyamaM disaMti dhamma suNettu taM bhavvA / je je niyame maggaMti tANa te deMti jahajoggaM / / iya dhIraviu nIyA gurUNa pAsammi siTiNA bhajjA / vaMdeu uvaiTTA tANa puro dhammasavaNatthaM // 9 // sammattAisAvayavayAiM kahiyAiM tIe to bhaNiyaM / atihINa saMvibhAge maha niyama deha pasiUNa // 10 // to tIe puro guruNA savittharaM sAhiUNa aiyAre / dino niyamo atihinvayammi taha kahiyameyaM ca / / posahapAraNayammi niyamA sAhUNa jaM kira na dinnaM / taM bhuMjai na hu saDDho to suddho posaho hoi // 12 // savvAraMbhapauttA gihiNo sAhUNa saMvibhAgammi / nicaM kareMti juttaM kiM puNa uvavAsapAraNae ? // 13 // jo niccaM ciya jaiNo visuddhabhAveNa saMvibhAgati / bhatteNa maNunneNaM te suhiNo huMti savvattha // 14 // sacittena pidadhAti deyaM yo'tithivibhAgakRtaniyamaH / sa badhnAti ghanakarma yathA baddhaM vijayazreSThinyA // 1 // pravarakSamAdharakalitaM bahuvidyAdharasurUpavaidagdhya(tADhya)m / janapadazatasaMkIrNa vistIrNa bharatakSetramiva // 2 // bhadilapuramasti puramarthisamarthaH supArthivaH pArthaH / tatrAsIttathA suyazAH samyagdRSTinagarazreSThI // 3 // tasyAsItpriyA vijayA vijayapatAkeva kAmabhavanasya / jinadharme pramattA saMsaktA kumatacAriSu // 4 // atha suyazA udyAne prAvRTkAle saMsthitAn / zamajaladhisUrIn vimalajJAnAn vandate gatvA // 5 // zaNoti ca minendradharma pratidivasa sUridezanAhRSTaH / bhaNati ca bhAryAM gatvA natvA sUriM zRNu dharmam // 6 // sA bhaNatyahaM gacchAmi kintu yadi te na dadati mama niyamAn / sacittAnantAnAM tataH zreSThI bhaNati na kadAcit / / te dadati balAnniyamaM dizanti dharma zrutvA taM bhavyAH / yAnyAnniyamAnmArgayanti teSAM tAndadati yathAyogyam // 8 // iti dhIrayitvA nItA gurUNAM pAzrve zreSThinA bhAryA / vanditvopaviSTA teSAM puro dharmazravaNArtham // 9 // samyaktvAdizrAvakavratAni kathitAni tayA tato bhaNitam / atithInAM saMvibhAge mama niyamaM datta prasadya / / tatastatyAH puro guruNA savistaraM kathayitvAticArAn / datto niyamo'tithivrate tathA kathitametacca // 11 // pauSadhapAraNe niyamAtsAdhubhyo yatkila na dattam / tad muGkte na hi zrAddhastataH zuddhaH pauSadho bhavet // 12 // sarvArambhapravRttA gRhiNaH sAdhUnAM saMvibhAge / nityaM kurvanti yatnaM kiM punarupavAsapAraNe ? // 13 // yo nityameva yatIn vizuddhabhAvena saMvibhajante / bhaktena manojJena te sukhino bhavanti sarvatra // 14 // Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ supAsanAha-cariammite dhannA dhaNavaiNo jANa dhaNaM nicameva uvaogaM / vaccai jiNabhavaNesu jaIsu sAhammiesu ca // 15 // jaM navi dhaNaM dhaNINaM uvaujjai dhammiesu kajjesu / kajjavasarisaM taM khalu bahueNavi ko guNo teNa ? / dhannA te khalu purisA dANaM ditANa jANa sayakAlaM / bolINamAuyaM suvihiyANa suvisuddhabhattIe // 17 // iya bhAvaNAe samma pakkhAlittA maNomala savvaM / ArAhae visuddhaM sAvayadhamma sayA saDDho // 18 // iya nisuNijaNa saMvegaparavasA mA bhaNei muNirAya / maha gehe nicaMpi hu peseyadhvaM muNINa juyaM // 19 // to sarI tayabhimuha bhAgAi jahA mANajogeNa / caraNeha laggiuNaM sihI pabhaNei taM evaM // 20 // evaM pamAyabAhara nitthAraha karidhi garUyakArunaM / jamhA nanovAo imIe bhavajalahitaraNammi // 21 // icAi jaMpiUNa siTThI patto samajjo gehe / paTTaviyaM muNijuyalaM siddigihe sUriNA samae // 22 // taM itaM sA daTTuM baMda bhattIe siTigA sahiyA / cavihaAhAreNa paDilAhai suddhasaddhAe // 23 // evaM nicapi tao siTTI dAvAbae euradavyaM / to sAthitai evaM bahuvvao amhagehammi // 24 // niyamo bhaeti gahio atitINaM niyameva dANami / tA taha karemi jaha dovi haMti evaM vicite| bahulIbahulattaNao sAliyabANa thAliyANuvari / vijja uracibhiDehi kuNai pihANAI savvattha / / 26 / jaha sAhraNa na kappai, ahasAhusamAgamapi taha peva / paDivattiM kAraNaM samuDhae dANamaNudAuM / / 27 / / sAlippamuhaM gahiu muNIhi bhaNiya sacittapihiyaSiNaM / amhANaM no kappA tA yA giNhesu amhakae / to sA bhaNei haddhI sAhUNa akappiyaM imaM jAyaM / kammAriyAi kIivi maJjha apunne iya vihitha // 29 / te dhanyA dhanapatayo yeSAM dhanaM nityamevopayogam / brajati jinabhavaneSu yatiSu sAdharmikeSu ca // 15 // yannaiva dhanaM dhaninAmupayujyate dhArSikeSu kAryeSu / tuNAdyutkarasadRzaM tatkhalu bahunApi ko guNastena ! // 16 // dhanyAste khalu puruSA dAnaM dadatAM yeSAM sadAkAlam / atikrAntamAyuH suvihitebhyaH suvizuddhabhaktyA // 17 // iti bhAvanayA samyak prakSAlya manomalaM sarvam / ArAdhayati vizuddhaM zrAvakadharma sadA zrAddhaH // 18 // iti zrutvA savegaparavazA sA bhaNati munirAjam / mama gehe nityamapi hi preSayitavyaM munyoyugam // 19 // tataH sUristadabhimukhaM bhaNati yathA vartamAnayogena / caraNeSu lagitvA zreSThI prabhaNati tamevam // 20 // etAM pramAdabahulAM nistArayata kRtvA gurukAruNyam / yasmAnnAnyopAyo'syA bhavajaladhitaraNe // 21 // ityAdi jAlpatvA zreSThI prAptaH sabhAryo gehe / prasthApitaM muniyugalaM zreSThigRhe sUriNA samaye // 22 // tadAyat sA dRSTA vando bhaktyA zreSThinA sahitA / caturvidhAhAreNa pratilambhayati zuddhazraddhayA // 23 // evaM nityamapi tataH zreSThI dApayati pracuradravyam / tataH sA cintayatyevaM bahuvyayo'smadgehe // 24 // niyamo mayApi gRhIto'tithInAM nityameva dAne / tasmAttathA karomi yathA dvAvapi bhavata evaM vicintya // mAyAbahutvataH zAlighRtAdInAM sthAlInAmupari / bIjapUracibhaTaiH karoti pidhAnAni sarvatra // 26 // yathA sAdhUnAM na kalpate, atha sAdhusamAgame tathaiva / pratipattiM kRtvA samuttiSThati dAnamanudAtum // 27 // zAlipramukhaM grahItuM munibhirmaNitaM sacittApahitamidam / asmAkaM no kalpate tasmAnmA gRhANAsmatkRte // 28 // Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijyaakhaa| 631 hA hA ahaM abhaggA jAyA iccAi japamANI sA / annaMpi hu viharAvasu iya bhaNiyA seDigA tatto || vallacaNagAidavvaM dAUNaM muNivare namaseuM / niyagehAu visajjai aNugammivi kaivapayAI ||31|| taha saccittaM kayAvi iMte muNIsare daTuM / kaiyA kare kareI sanIrakarapi emeva ||32|| aferrora rafi ads vyakUrathAliyAIyaM / iya evaM kuvvatI sAhUhi kameNa sA nAyA ||33|| aashasaliyA esA dAu~ na icchae kiMpi / uvaroheNaM sehissa tahavi te jaMti bhikkhaTTA ||34|| aha annayA mayA sA vAsiyavamaNeNa pIDiyA vADhaM / paNapanniyANa majjhe uvavannA vaMtarasuretu ||35|| tatto cuyAya bhamihI kavi bhave to videhavAsammi | saMpatcacaraNariddhI siddhipi hu pAvihI kamaso // // ityatithisaMvibhAge dvitIyAticAravipAke vijayAdRSTAntaH // tataH sA bhaNati hA viksAdhUnAmakalpyamidaM jAtam / karmacArikayA kayApi mamApuNyairiti vihitam ||29|| hA hA ahamabhAgyA jAtetyAdi jalpantI sA / anyadapi hi vihArayeti bhaNitA zreSThinA tataH // 30 // caNakAdidravyaM dattvA munivarAnnamasthitvA / nijagehAd visRjatyanugamya katipayapadAni // 31 // tathA ghaTTayati sacittaM kadApyAyato munIzvarAn dRSTrA / kadA kare karoti sanIrapAtramapyevameva // 32 // jvalitajvalanasyopari dharati vRtakUrasthAlyAdikam / ityevaM kurvatI sAdhubhiH krameNa sA jJAtA ||33|| bahukUTakapaTakalitaiSA dAtuM necchati kimapi / uparodhena zreSThinastathApi te yAnti bhikSArtham ||34|| athAnyadA mRtA sA vAsitavamanena pIDitA bADham / praNaparNikAnAM madhya upapannA vyantarasureSu ||35|| tatazcyutA ca bhramiSyati katyapi bhavAMstato videhavarSe / saMprAptacaraNaddhiH siddhimapi hi prApsyati kramazaH // Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAlAkamadANaM ditova hu taSphalaM na pAvei / jaha devacaMdasaDDho saccitto dANakayaniyamo || 1 || tathAhi ; lacchImaMdiranAmaM nayaraM iha asthisutthiyajaNohaM / sappurisacariyacittAI jattha bhavaNAI dIsaMti ||2|| tattha dariyArimiganAhada padalaNammi sarahaso saraho / sasikaMtikitti surasarihimAyalo vajjasAranivo // taha devacaMdanAmA nivasa vaNio pabhUyadhaNakalio / tabbhajjA devasirI sirIva hariNo syANugayA || aikiviNo pagaIe na dei dANaM kayA ikassavi ya / tahavi hu dhammahilAsI na vilAsI jovvaNatthoci // aha canANI mUrI samosaDho tattha bAhirujjANe / ujjANapAlayANaM pAsammi gao tathA sovi || 6 || ugAhaNiyA tevi hu sUrINa pAyamUlammi / jiNadhammaM nisuNatA diyA to sovitaM sUriM // 7 // vaMde uvaviTTho nisu dhammaM pareNa viNaeNa / dANatavasIlabhAvaNamaiyaM maimohanimmahaNaM ||8|| tathAhi ; dAsI tavabhAvasaMsiu dhIrihiM dhammu cavvihu daMsiu / uttarativihakaraNaasamatthahaM dANadhammu paru ji jayai gityahaM || 9 || AraMbhaniyattANaM akaritANaM akAravitANaM / dhammaTThA dAyavvaM gihIhiM sAhUNa jaM bhaNiye // 10 // saMta vajjhamaNicaM jo ThANe dANapi no dae / varAo tucchao eso kaha sIlaM duddharaM ghare ? // 11 // jamhA dhannANaM ciya narANa deyaM ca dANasattI ya / patteNa ya saha jogo jAyai ciracinnapunnehi ||12|| tathAhi ; -- kAlAtikramadAnaM dadapi hi tatphalaM na prApnoti / yathA devacandra zrAddhaH zaThacitto dAnakRtaniyamaH // 1 // lakSmImandiranAma nagaramihAsti susthitajanaugham / satpuruSacaritacitrANi yatra bhavanAni dRzyante // 2 // tatra tArimRganAthadarpadalane sarabhasaH zarabhaH / zazikAntikIrttisurasariddhimAcalo vajrasAranRpaH ||3|| tathA devacandranAmA nivasati vaNik prabhUtadhanakalitaH / tadbhAryA devazrIH zrIriva hareH sadAnugatA // 4 // atikRpaNaH prakRtyA na dadAti dAnaM kadApi kasyApi ca / tathApi hi dharmAbhilASI na vilAsI yauvanastho'pi / atha caturjJAnaH sUriH samavasRtastatra bahirudyAne / udyAnapAlakAnAM pArzva gatastadA so'pi // 6 // udgrAhaNikAhetoste'pi hi sUrINAM pAdamUle | jinadharmaM zRNvanto dRSTAstataH so'pi taM sUrim ||7|| vanditvopaviSTaH zRNoti dharma pareNa vinayena / dAnatapaH zIlabhAvanAmayaM matimohanirmathanam // 8 // dAnazIlatapobhAvanAzaMsito dhIrairdharmazcaturvidho darzitaH / uttaratrividhakaraNAsamarthAnAM dAnadharmaH paro jayati gRhasthAnAm ||9|| 1 ArambhanivRttebhyo'kurvaddhayo'kArayadbhayaH / dharmArthaM dAtavyaM gRhibhiH sAdhubhyo yadbhaNitam // 10 // sad bAhyamanityaM yaH sthAne dAnamapi no dadyAt / varAkastuccha eSa kathaM zIlaM durdharaM gharet // 11 // yasmAddhanyAnAmeva narANAM deyaM ca dAnazaktizca / pAtreNa ca saha yogo jAyate ciracIrNapuNyaiH // 12 // Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 633 devcNdkhaa| kevi niyajIviyaMpi hu saMdehatulAe ThAviUNa sayA / laMghaMti jalanihiM nahu pAvaMti varADiyaM tahavi / / anne kahamavi pAvaMti kiMpi punnehi tevi kivaNattA / pANacaevi vicaMti niyadhaNaM neya jaM bhaNiyaM // 14 // cAiyaNakaraparaMparapariyattaNakheyavasaparissaMtA / atyA kiviNagharatthA satthAvatthA suyaMtivva // 15 // AyarapavaDDhiyAvi hu savvapayatteNa rakkhiyA nicaM / kiviNANa dhaNasamiddhI parakajaTTA kumArivya // ahava kesipi jAyai dhaNasaMpattIvi dANasattIvi / tahavikesipi dulaho supattasaMgo havai jamhA // 17 // savyAraMbhaniyattaM nimmalacittaM pavittacArittaM / nikAraNakaruNArasajuttaM pattaM jae viralaM // 18 // tA kiM bahuNA iha japieNa jai mahaha kahavi bhavavirahaM / suttavihiNA supatte uvajaha niyadhaNaM dhnninno|| yata: paTutarapavanavazAkulitakuvalayadalataralAni / jIvitayauvanayuvatijanadhanalavalAbhasukhAni" // iya suNivi devacaMdeNabhiggaho atihisaMvibhAgammi / gahio to AhUyA bhikkhaTTA niyagihe muNiNo // samae tevi hu pattA visuddhasiddhannasaMgahanimittaM / giNhaMti teNa dinnaM jahociyaM bhaNai so evaM // 21 // aja subhattaM bhuttaM pAgavihI majjha ajja khalu saphalA / jaM gurubhoyaNasesaM bhuMjissamahaMti so tayaNu // aNugamiUNaM muNiNo bhuMjai ya sayaM muNINa uvvariyaM / muNiNovi gurusayAse savve eyaM niveyaMti // bhaNiyA jaiNo guruNA eyassa gihe sayAvi gaMtavvaM / avasarai kiviNasaho pAvai taha nijaraM jeNa / / to paidiyahaM muNiNo gacchaMti gihammi tassa bhikkhaTTA / payaIe tassa bhajjA uyAracittA tao prN|| dei ghayagholamoyagasakkaradavvAI paidiNaM pAyaM / picchai ya devacaMdo dijjataM taM tao bhaNai // 26 // ke'pi nijajIvitamapi hi saMdehatulAyAM sthApayitvA sdaa| laGghante jalanidhi nahi prApnuvanti varATikA tathApi // anye kathamapi prApnuvanti kimapi puNyaiste'pi kRpaNatvAt / prANAtyaye'pi vyayante nijadhanaM naiva yadbhaNitam // tyAginanakaraparamparAparivartanakhedavazaparizrAntAH / arthAH kRpaNagRhasthAH svasthAvasthAH svapantIva // 15 // AdarapravardhitA api hi sarvaprayatnena rakSitA nityam / kRpaNAnAM dhanasamRddhiH parakAryArthA kumArIva // 16 // athavA keSAmapi jAyate dhanasaMpattirapi dAnazaktirapi / tathApi keSAmapi durlabhaH supAtrasaGgo bhavati yasmAt / / sarvArambhanivRttaM nirmalacittaM pavitracAritram / niSkAraNakaruNArasayuktaM pAtraM jagati viralam // 18 // tasmAtkiM bahuneha jalpitena yadi kAsata kathamapi bhavaviraham / sUtravidhinA supAtra upayugdhvaM nijadhanaM dhaninaH / / iti zrutvA devacandreNAbhigraho'tithisaMvibhAge / gRhItastata AhUtA bhikSArtha nijagRhe munayaH // 20 // samaye te'pi hi prAptA vizuddhAsaddhAntasaMgrahanimittam / gRhNAnta tena dattaM yathocitaM bhaNati sa evam // 21 // adya subhaktaM bhuktaM pAkavidhirmamAdya khalu saphalaH / yad gurubhojanazeSa bhokSye'hamiti sa tadanu // 22 // anugamya munIn mute ca svayaM munInAmuvRttam / munayo'pi gurusakAze sarva etannivedayanti // 23 // bhaNitA yatino guruNaitasya gRhe sadApi gantavyam / apasarati kRpaNazabdaH prApnoti tathA nirjarAM yena // 24 // tataH pratidivasaM munayo gacchanti gRhe tasya bhikSArtham / prakRtyA tasya bhAryodAracittA tataH pracuram // 26 // Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ supAsanAha-cariamminiyabhajja kivaNatA paDilAbhissAmi muNivare ahayaM / itthaTTe maha niyamo iya bhaNiuM bIyadivasammi / / sayameva gao vasahi muNiNo AmaMtiUNa niyohe / ANeuM paDilAhai ghaeNa paliyaddhamANeNa // 28 // to vaMdiuM visajjai muNiNo annattha vihari pattA / sUrINa saMnihANe tA puTTA mUriNA muNiNo / ki tassa gihe laddhaM to muNiNA daMsiyaM tayaM tuppaM / guruNAvi ya te bhaNiyA tassa gihe neya gaMtabbaM / animaMtiehi, tatto taiyadiNe Ago nimaMteuM / muNivarabhoyaNakAle samaikkaMtammi, to guruNA !! bhaNiyaM bhuttA muNiNo anmattaTaM na jehiM bho ! vihiya / sahasIlayAe kheyaM kuNamANo puNavi so bhaNio // mA kuNasu bhada ! kheyaM kAraNao ajja tujjha gehammi / na gayA muNiNo to so bhutto gaMtUNa gehammi / / aimattAhAreNaM saMjAyavisaio tao mari / ukvanno bhUesuM kameNa lahihI sivasuhaMpi // 34 // tA bho ! vayAiyAro kAyavyo neya buddhimaMtehiM / aiyAre kuNamANo kameNa bhaMgaMpi so kuNai // 35 // // ityatithisaMvibhAgavate tRtIyAticAradRSTAntaH // dadAti ghRtagholamodakazarkarAdravyANi pratidinaM prAyaH / pazyati ca devacandro dIyamAnaM tattato bhaNati // 26 // nijabhAryA kRpaNatvAtpratilambhayiSyAmi munivarAnaham / atrArthe mama niyama iti bhaNitvA dvitIyadivase // svayameva gato vasatiM munInAmantrya nijagehe / AnIya pratilambhayati ghRtena palyArdhamAnena // 28 // tato vanditvA visRjati munayo'nyatra vihRtya prAptAH / sUrINAM saMnidhAne tadA pRSTAH sUriNA munayaH // 29 // kiM tasya gRhe labdhaM tato muninA darzitaM tad vRtam / guruNApi ca te bhaNitAstasya gRhe naiva gantavyam // animantritaiH, tatastRtIyadina Agato nimantrayitum / munivarabhojanakAle samatikrAnte, tato guruNA // 31 // bhANitaM bhuktA munayo'bhaktArtha na yairbhoH ! vihitam / zaThazIlatayA khedaM kurvan punarapi sa bhaNitaH // 32 // mA kuru bhadra ! kheda kAraNato'dya tava gehe / na gatA munayastataH sa bhukto gatvA gehe // 33 // atimAtrAhAreNa saMjAtavisUcikastato mRtvA / upapanno bhUteSu krameNa lapsyate zivasukhamapi // 34 // tasmAd bho vratAticAraH kartavyo naiva buddhimadbhiH / aticArAnkurvankrameNa bhaGgamapi sa karoti // 35 // Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ niyadavyapi parakkaM patte gihamAgaevi je viti / kayaatihidANaNiyamA therivva lahaMti te dukkhaM // 1 // tathAhi;atthi suvisAlasAlaggabhaggaravirahaturaMgagaipasaraM / nAmeNaM vissapuraM vissassavi vismayaM nayaraM // 2 // jaM vA kulINavAsaM muNIhiM parivajjiyaM haripuripi / hasai harahAsasasaharahasiyajiNaharasiharasohAhi // paumANaNAhiM supaoharAhiM papphullakuvalayacchIhiM / majjhe niyaMviNAhiM bahiyA sarasIhiM sohei // 4 // taM paripAlai patthivamatthayamaNikiraNavicchuriyacaraNo | rAyA samayamiyArI bhajjA se caMdalehati // 5 // tatthavi ya vasai ekkA therI gurudukkhabhArataviyaMgI / Isaragihesu kamma kuNamAgI gamai diyahAI / / 6 / / aha tattha samosario sUrI nAmeNa malayacaMdoti / jAi jaNo tavyaMdaNaheu therIvi bhattIe // 7 // vaMdeuM uvavidyA nisuNai dhammaM murNidapAsammi / paTamaM ciya sammattaM vanai mUrI ipasarUvaM / / 8 / / tathAhi:--- duttAra dUratIre phuDie jANammi majjamANasa / purisassa jalahimajjhe jaha phalayAsAyaNaM saraNaM // 9 // taha saMsAramamudde duttAre dusahadukkhajalagahire / jIvassa hoi saraNa sampattAsAyaNa ceva / / 10 // jaha dukkAle kAle asaNavihINassa kassai narassa / chuhiyassa hoi sahasA paramannaM kiMpi punnehiM // 11 // taha dUsamAe kAle pamAyabahulassa jIvavaggassa / duhiyassa hoi sahasA sammattaM amayanIsaMdaM // 12 // jaha koI hIramANo taralataraMgeNa girinaijaleNa / kahakahavi jIyaseso pAvai taDaviDavidhAlaMba // 13 // taha rApamahAgirinaipavAhApillaNagalasthio jIvo / pAi koi saunno sammattataruvarAlaMbaM // 14 // nijadravyamapi parakIyaM pAtre gRhamAgate'pi ye dhruvanti / kRtAtithidAnaniyamA sthavireva labhante te duHkham // 1 // asti zuvizAlazAlAprabhagnaravirathaturaGgagatiprasaram / nAmnA vizvapuraM vizvasyApi vizrutaM nagaram // 2 // yad vA kulInavAsaM munibhiH parivanitAM haripurImapi / hasati harahAsazazadharahasitajinagRhazikharazobhAbhiH // 3 // padmAnanAbhiH supayodharAbhiH praphulla kuvalayAtI (cchA)bhiH / madhye nimbinIbhirbahiH sarasIbhiH zobhate // 4 // tatparipAlayati pArthivamastakamaNikiraNacchuritacaraNaH / rAjA samayamRgArirbhAryA tasya candralekheti // 5 // tatrApi ca vasatyekA sthavirA guruduHkhabhArataptAGgI / IzvaragRheSu karma kurvANA gamayati divasAni // 6 // atha tatra samavasRtaH sUrinAmnA malayacandra iti / yAti janastadvandanahetoH sthavirApi bhattyA // 7 // vanditvopaviSTA zRNoti dharma munIndrapArthe / prathamameva samyaktvaM varNayati sUriritisvarUpam // 8 // dustAra dUratIre sphuTite yAne majjataH / puruSasya jaladhimadhye yathA phalakAsAdanaM zaraNam // 9 // tathA saMsArasamudre dustAre dussahaduHkhajalagabhIre / jIvasya bhavati zaraNaM samyaktavAsAdanameva // 10 // yathA duSkAle kAle'zanavihInasya kasyacinnarasya / zudhitasya bhavati sahasA paramAnnaM kimapi puNyaiH // 11 // tathA duSpamAyAM kAle pramAdabahulasya jIvavargasya / duHkhitasya bhavati sahasA samyaktvamamRtaniHsyandam // yathA ko'pi hiyamANastaralataraGgeNa giriNadIjalena / kathaMkathamapi jIvitazeSaH prApnoti taTaviTapiprAlambam // Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ supAsanAha-cariammijaha lohANa suvannaM taNANa dhannaM dhaNANa rayaNAI / rayaNANa kAmarayaNaM taha bho dhammANa jiNadhammo // jaha naMdaNaM vaNANaM dumANa kappadumo muNINa jiNo / purisANa cakkavaTTI taheva dhammANa jinndhmmo||16|| nAyANa nAgiMdo caMdo nakkhattatAragANaM ca / asurANaM asuriMdo taheva dhammANa jiNadhammo // 17 // devANaM deviMdo jahava nariMdo narANa majjhammi / jaha migavaI migANaM taha bhI dhammANa jiNadhammo // 18 // so duviho pannatto jaigihimeeNa paDhamao dasahA / bIo bArasabheo kameNa so dei sivasokkha // keNavi paDhamo gahio bIo keNAvi tANa pAsammi / atihINa saMvibhAge niyama therI pavajei // 20 // aha sA gihammi pattA bhoyaNasamayammi maggae maggaM / sumuNINaM jai picchai to jacchai tesimsnnaaii|| aha annayA ya kammivi patte paramUsavammi keNAvi / dinno ya kalamasAlI pAyasaghayasaMjuo tIe // 22 // raddhA khIrI tatto samAgao mAsapAraNayakAle / ego mahAtavassI tIe ghare sAvi to kiMci // 23 // vallacaNayAdibhattaM viyarai mAyAe bhaNai muNisamuhaM / jai parakIyA khIrI na havai tA tuha ahaM demi // ki ettiyapunnAI hohiti kayAi maha abhaggAe / jaM muNiNo pAraNae paramannaM maha gihe hohI // 25 // kiMpuNa cAulanIraM giNha jahicchAe phAsuesaNIyaM / jai tuha paoyaNa tA evaM maha saMtiyaM jamhA // 26 // muNiNAvi hu taM gahiye pajjattIe gao ya annattha / therIevi paramannaM pacchA bhuttaM samaggaMpi // 27 // AkaDikaMThapamANa bhuttA rayaNIe carimajAmammi / sammatteNa sameyaM vamiyaM taM takkhaNe ceva // 28 // tathA rAgamahAgirinadIpravAhapIDanagalasthito jIvaH / prApnoti ko'pi sapuNyaH samyaktvataruvarAlambam // 14 // yathA lohAnAM suvarNa tRNAnAM dhAnyaM dhanAnAM ratnAni / ratnAnAM kAmaratna tathA bho dharmANAM jinadharmaH // 15 // yathA nandanaM vanAnAM dramANAM kalpadrumo munInAM jinaH / puruSANAM cakravartI tathaiva dharmANAM jinadharmaH // 16 // nAgAnAM nAgendrazcandro nakSatratArakANAM ca / asurANAmasurendrastathaiva dharmANAM jinadharmaH // 17 // devAnAM devendro yathA vA narendro narANAM madhye / yathA mRgapatirmUgANAM tathaiva dharmANAM jinadharmaH // 18 // sa dvividhaH prajJapto yatigRhibhedena prathamo dazadhA / dvitIyo dvAdazabhedaH krameNa sa dadAti zivasaukhyam // 19 // kenApi prathamo gRhIto dvitIyo kenApi teSAM pArthe / atithInAM saMvibhAge niyamaM sthavirA prapadyate // 20 // atha sA gRhe prAptA bhojanasamaye mArgayati mArgam / sumunInAM yadi pazyati tato yacchati tebhyo'zanAdi // 21 // athAnyadA ca kasminnapi prApte paramotsave kenApi / dattazca kalamazAliH pAyasaghRtasaMyutastasyai // 22 // rAdhA kSaireyI tataH samAgato mAsapAraNakAle / eko mahAtapasvI tasyA gRhe sApi tataH kiJcit // 23 // vallacaNakAdibhaktaM vitarati mAyayA bhaNati munisaMmukham / yadi parakIyA kSaireyI na bhavettadA te'haM dadyAm // kimetAvatpuNyAni bhaveyuH kadAcinmamAbhAgyAyAH / yanmuneH pAraNake paramAnnaM mama gRhe bhavet ? // 25 // kintvodananIraM gRhANa yadRcchayA prAsukaiSaNIyam / yadi tava prayojanaM tadaitanmadIyaM yasmAt // 26 // muninApi hi tad gRhItaM paryAptyA gatazcAnyatra / sthavirayApi paramAnnaM pazcAd muktaM samagramapi // 27 // 1ka.kha. vryro| Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijyaakhaa| 637 pANehiM parimukA majjhimaguNasaMjyA mareUNa | maNue uvavannA sijjhissai khaviyakammaMsA ||29|| // ityatithivrate caturthAticAradRSTAntaH samAptaH // AkaTIkaNThapramANaM bhuktA rajanyAzcaramayAme / samyaktvena sametaM vAntaM tattatkSaNa eva // 28 // prANaiH parimuktA madhyamaguNasaMyutA mRtvA / manujeSUpapannA setsyati kSapitakarmAMcA // 29 // Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sobi dei dANaM kimahaM asamatthao imAovi / gate feat ets naMdo appaphalaM ||1|| tathAhi ; suragiridIharadaMDa vasumacaDDo sohane hillo / jaMbuddIvo dIvovya asthi pajjaliratara Nisiho || 2 || tabhirahaM sukhittaM tasya khaMDammi majjhimillampi / dAhiNadisivahutilayaM sirinilayaM siripuraM asthi / / jammi NibhavaNakalahoyakalaptakaraniyarapasarapiMjariyaM / gaNaMgaNaM virAya divi saMjhanbharAyasamaM ||4|| saralA sadalA sahalA sauNajaNAseviyA siNiddhA ya / aMto vizvajaNA bAhiM puNa viDaviNo jattha // 5 // tam nariMdo naraviMdavadio divAyarovva teyassI / nihaNiyaarivalatimiro riuvalamahaNotti nAmeNa ||6 // ekkotthi navari doso kittipiyA jassa vilasai jahicchaM / gayabIDArigihetuvi jaseNa niyabaMdhuNA saddhiM // taha salavaviro nivasai tattheva guNagaNagariho / siTTI suMdaranAmA taha naMdo vasaI tattheva ||8|| aha ranno matakarI AlANaM maMjiUNa annadiNe / agaNato paDikAre cUraMto rahagharAI ya // 9 // calio vAhi gaMtuM taM soUNa bhaDehiM pariyario / saMcalio piTThIe turayArUDho nivovi tao // 10 // pavaraphalANAhAraM sAhAraM picchiUNa ujjANe / calio bIsAmatthaM hatthI jA tassa chAyA // 11 // tA paramakkharalINo taNuNA jhINo maNammi addINo / kAusragammi Thio diTTho sAhU, tayaNu sovi saMjAyajA isaraNo Namai payapaMkayAI varamuNiNo / taM picchiUNa rAyA raMjiyahiyao bhaI evaM || acchariyaM acchariyaM jaM tiriovi hu namasae sAhuM / to amhANavi eso nama'saNijjotti iya bhaNiu // 1 eSo'pi dadAti dAnaM kimahamasamartho'smAdapi / iti buddhayA dadallabhate nanda ivAlpaphalam // 1 // suragiridIrghadaNDo vasumatIpAtraH saraoghasnehavAn / jambUdvIpo dIpa ivAsti prajvalitRtaraNizikhaH // 2 // tasminbharataM sukSetraM tasya ca khaNDe madhyame / dakSiNadigvadhUtilakaM zrInilayaM zrIpuramasti || 3 || yasmiJjinabhavanakaladhautakalazakaranikaraprasarapiJjaritam / gaganAGgaNaM virAjate dine'pi sandhyAbhrarAgasamam ||4|| saralA sadalA saphalA saguNa ( zakuna) janA sevitAH snigdhAzca / antarvibhavAdayajanA bahiSpunarviTapino yatra // 5 // tasminnarendro naravRndavandito divAkara iva tejasvI / nihatAribalatimiro ripubalamathana iti nAmnA // 6 // eko'sti kintu doSaH kIrttipriyA yasya vilasati yatheccham / gatatrIDArigRheSvapi yazasA nijabandhunA sArdham // tatra sakalavaNigvariSTho nivasati tatraiva guNagaNagariSThaH / zreSThI sundaranAmA tathA nando vasati tatraiva // 8 // atha rAjJo mattakaryAlAnaM bhaktvA'nyadine / agaNayanpratikArAMzcUrNayan rathagRhAdIMzca // 9 // calito bahirgantuM tat zrutvA bhaTaiH parikaritaH / saMcalitaH pRSThe turagArUDho nRpo'pi tataH // 10 // pravaraphalAnAmAdhAraM zAkhinaM dRSTrodyAne / calito vizrAmArthaM hastI yAvattasya cchAyAyAm // 11 // tAvatparamAkSaralInastanunA kSINo manasyadInaH / kAyotsarge sthito dRSTaH sAdhuH, tadanu so'pi // 12 // saMjAtajAtismaraNaH praNamati padapaGkajAni varamuneH / tad dRSTrA rAjA raJjitahRdayo bhaNatyevam // 13 // AzcaryamAzcaryaM yattiryaGaGapi hi namasyati sAdhum / tato'smAkamapyeSa namasyanIya itIdaM bhaNitvA // 14 // Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nNdkhaa| turayAo uttareuM vaMdai rAyA sapariyaNo sAhuM / ukyUhiuM karidaM ubaviTTho suddhabhUmIe // 15 // aha uvasaMte kariNo hallaSphalae muNissa namaNatthaM / saMpattA suMdaranaMdasiTThiNo dovi jugavaMpi // 16 // jhANasamattIe tao sAhU sAhei tANa jiNadhammaM / samayamminivo pucchai taM sAhuM reiykrkoso||17|| ko nivveo jAo vayagahaNe tujjha jovvaNabharevi / bhaNai muNI saMsAre sulahocciya rAya ! nivveo|| tujjhavi navaraM manne ajjavi kammaM nivAragaM asthi / caraNAvaraNaM tamhA nisuNijau amhavayaheuM // 19 // jaibi hu tujjhavi taslavaNao a jAei kahavi veraggaM / iya kAraNA kahijjai takkahaNamasaMgayaM iharA / / tadyathAatthi puhaIpasiddhA ubavaNavaNasaMDamaMDiudesA / rayaNaurI varanayarI tattha nivo rayaNacUDotti // 21 // rajjamaNupAlayaMto amAvasAe nisAe so raayaa| parihariyapAbakicco visajjiyAsesaavaroho // 22 // vAsaharayaM paviTTho suhaciho jAba sijjamArUDho / dIvasihAe diTThI tAva niviTThA tao divo // 23 // ego taralapayaMgo dIvasihaM pabisiuM ahilasaMto / karuNApaNaiNipariperieNa to ciMtiyaM rannA // 24 // ahaha barAo eso annANavimohio paIvammi / paDiUNaM mA Dajhau tatto gahiuM karayaleNa // 25 // kuMciyavivareNa bahiM pakkhitto Agao puNo puNavi / velApaNagaM jAba ya to ciMtai narabaI evaM // 26 // jaha nisuNijjai loe kila puriso rakkhio uvAehiM / vAsasayAIvi jIvai karemi tA kiMpuvAyaM se| maccumuhAo eyaM jai kahavi hu rakkhiuM tarissAmi / tA jANissamavassaM vijjosahamaMtataMtehiM // 28 // turagAduttIrya vandate rAjA saparijanaH sAdhum / upabRhya karIndramupaviSTaH zuddhabhUmau // 15 // . athopazAnte kariNa Akulatve mune manArtham / saMprAptau sundaranandazreSThinau dvAvapi yugapadapi // 16 // dhyAnasamAptau tataH sAdhuH kathayati tayojinadharmam / samaye nRpaH pRcchati taM sAdhu racita karakozaH // 17 // ko nivedo jAto vratagrahaNe tava yauvanabhare'pi / bhaNati muniH saMsAre sulabha eva rAjan ! nirvedaH // 18 // tavApi kintu manye'dyApi karma nivArakamAsti / cAritrAvaraNaM tasmAt zrUyatAmasmadvatahetum // 19 // yadi hi tavApi tacchravaNatazca jAyate kathamapi vairAgyam / iti kAraNAtkathyate tatkathanamasaMgatamitarathA // asti pRthivIprasiddhopavanavanapaNDamaNDitoddezA / ratnapurI varanagarI tatra nRpo ratnacUDa iti // 21 // rAjyamanupAlayannamAvAsyAyA nizi sa rAjA / parihRtapApakRtyo visRSTAzeSAvarodhaH // 22 // vAsagRhaM praviSTaH sukhaceSTo yAvacchayyAmArUDhaH / dIpazikhAyAM dRSTistAvanniviSTA tato dRSTaH // 23 // ekastaralapataGgo dIpazikhAM praveSTumabhilaSan / karuNApraNayinIparipraritena tatazcintitaM rAjJA // 24 // ahaha barAka eSo'jJAnavimohitaH pradIpe / patitvA mA dahyatAM tato gRhItvA karatalena // 25 // kuJcitavivareNa bahiSprakSita AgataH punaH punarapi / velApaJcakaM yAvacca tatazcintayati narapatirevam // 26 // yathA zrUyate loke kila puruSo rakSita upAyaiH / varSazatAnyapi jIvati karomi tasmAtkamapyupAyamasya // 27 // 1. ga mulimiliyaaro| Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ supAsanAha - cariamma maraNaparittANamavassamatthi, jai jIvihI na puNa eso / tA maccuparittANaM natthi hu bhuvaNammi kassavi ya / iya citiUNa rannA paloiyAI samaggapAsAI / to diTTho ya samuggo ego ugghADiyaduvAro ||30|| to salaho gahiUNaM pakkhitto tattha DhakkiuM dAraM / niyapAse taM kAuM sutto rAyA samAhIe // 31 // ferrer fagao cita kiM tassa maha uvAeNa / jAyaM, to ya samuggaM ugghADivi picchae jAva || tAva na picchA salahaM rayaNujjoeNa niru gavidvepi / ekaM gharakoiliyaM tattha nilukaM paloei ||33|| to ciMte nariMdo nUNaM eso imAe giliutti / hI saMsArasahAo sabbo khaNadinoti ||34|| kila rakkhAbuddhIe esa samugge mayA prikkhitto| etthavi imIe gasio naya mokkho asthi vihiyassa || jittiyamittaM kammaM vihiyaM jIveNa puvvajammammi / tattiyamittaM ciya dei so phalaM natthi saMdeho || 36 || vijjA kuti kirayaM sahajoehiM maMtabalajuttA / naya cAyati varAyA puvvakayaM kammamavaNeuM ||37|| paccakkhaM jeNa imo mae payaMgo samuggae khitto / gilio giloiyAe ko kira maccUe rakkhijjA ? | to natthi ittha saraNaM jayammi sacarAcarammi jIvANa / puvyavihiyaM niyaM ciya kammaM sumahaNe // tAkIsa esa loo na mui gharavAsapamuhavAvAraM / ghaNarAgadosamUDho siDhilo saddhamma kiriyAe ? ||40|| evaM rAhiNo sahasA veraggamaggacaDiyassa / jAyaM jAIsaraNaM kammakkhayauvasamavaseNa // 41 // to teNaM vinAo punvabhavo supariyaM ca jaM paDhiyaM / gayacAritAvaraNo jhatti viratto bhavaduhassa // 42 // mRtyumukhAdenaM yadi kathamapi hi rakSituM zakSyAmi / tadA jJAsyAmyavazyaM vaidyauSadhamantratantreH // 28 // maraNaparitrANamavazyamasti, yadi jIviSyati na punareSaH / tadA mRtyuparitrANaM nAsti hi bhuvane kasyApi ca // iti cintayitvA rAjJA pralokitAni samagrapArzvAni / tato dRSTazca samudra eka udghATitadvAraH // 30 // tataH zalabho gRhItvA prakSiptastatrAcchAdya dvAram / nijapArzve taM kRtvA suto rAjA samAdhinA // 31 // nidrAkSaye vibuddhazcintayati kiM tasya mamopAyena / jAtaM, tatazca samudramudghATya pazyati yAvat ||32|| tAvanna pazyati zalabhaM ratnodyotena nizcitaM gaveSitamapi / ekAM gRholikAM tatra nilInAM pralokate // 33 // tatazcintayati narendro nUnameSo'nayA gIrNa iti / hI saMsArasvabhAvaH sarvaH kSaNadRSTanaSTa iti // ||34|| kila rakSAbuddhayaiSa samudre mayA parikSitaH / atrApyanayA grasto naca mokSo'sti vihitasya ||35|| yAvanmAtraM karma vihitaM jIvena pUrvajanmani / tAvanmAtrameva dadAti sa phalaM nAsti saMdehaH ||36|| vaidyAH kurvanti kriyAmaiASadhayogairmantrabalayuktAH / na ca zaknuvanti varAkAH pUrvakRtaM karmApanetum ||37|| pratyakSaM yenAyaM mayA pataGgaH samudre kSiptaH / gIrNo gRholikayA kaH kila mRtyoM rakSet 1 ||38|| tato nAstyatraM zaraNaM jagati sacarAcare jIvAnAm / pUrvavihitaM nijameva karma sukhamasukhamupanayati // 39 // tataH kasmAdeSa loko na muJcati gRhavAsapramukhavyApAram / vanarAgadveSamUDhaH zithilaH saddharmakriyAyAm ? || 40 // evaM narAdhipateH sahasA vairAgyamArgacArTatasya / jAtaM jAtismaraNaM karmakSayopazamavazena // 41 // 1 ga. samariuMca / Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nNdkhaa| kayapaMcamuhiloo samaNo parihariyasayalasAvajjo / varaseyabaradhArI jAo sarayammi jalaucca // 43 // saMnihiyadevayAe tammi samayammi tassa naravaiNo / muNimaggadasaNaTThA samappiyaM tassima liMgaM // 44 // dhavalaM vimalaM komalasapamhalaM samayabhaNiyaparimANaM / bahupAvaraoharaNaM rayaharaNaM bhavyamaNaharaNaM // 45 // muhapottiyA o bIyA pattAIyAI satta annAiM / iya navaupahisaNAho jAo patteyabuddho so // 46 // paccUsaM nAUNaM ugghADiyagihakavADasaMpuDao / sIhakisorovva guhAo niggao, taM ca taha dttuN|| sijAvAlI pabhaNai ammo ! dhAveha esa tumha ph| seyaSaDayavesadhArI egAgI gacchai gihAo // 48 // te suNiUgaM sahasA pahAvio pakkhalaMtagaipasaro / sayalaMteuraloo vimukkapukArakaruNasaro // 49 // taha saMbhamavasakhalamANacalaNaraNajhaNiraneuraravoho / vAra vilAsiNiloo viluliyagurukuMtalakalAvo / bhaNiyaM ca tAhiM evaM hA daiya ! dayAsa mudda ! jayamAmi ! / kiM avakayamamhehiM jaM cattA ekahelAe ? // taha savilAsavilAsiNinahAvalIvalaNavaDhio nicca / so cihurabharo bhamarolisAmalo luMcio keNa ? // kappUrapUracaMdaNamayaNAhisamungaekalaliyammi / vAsaharammivi tuMbI kattha tae pAviyA esA ? // 53 // daviyAridAraNasahaM sahai kare tumha sajalakaravAlaM / unnAmayadasiyANa evaM puNa pichaDamajoggaM // 54 // evaMpi palavamANo aMteurapauramaMtimAijaNo / siMhAvaloieNavi paloio neya maNayapi // 55 // sohaM nariMda ! samaNo kahiyaM jasserisaM mae cariyaM / to bhaNai niyo taM ciya sakayattho punnabhAgI ya / / tatastena vijJAtaH pUrvabhavaH smRtaM ca yatpaThitam / gatacAritrAvaraNo jhaTiti virakto bhavaduHkhAt // 42 // kRtapaJcamuSTilocaH zramaNaH parihRtasakalasAvadyaH / varazvetAmbaradhArI jAtaH zaradi jalada iva // 43 // saMnihitadevatayA tasminsamaye tasya narapateH / munimArgadarzanArthaM samarpita tasmA idaM liGgam // 44 // dhavalaM vimalaM komalasapakSmalaM samayabhaNitaparimANam / bahupAparajoharaNaM rajoharaNaM bhavyamanoharaNam // 45 // mukhavastrikA tu dvitIyA pAtrAdikAni saptAnyAni / iti navopadhisanAtho jAtaH pratyekabuddhaH saH // 46 // pratyUSaM jJAtvodghATitagRhakapaTasaMpuTataH / siMhAkezora iva guhAto nirgataH, taM ca tathA dRSTvA // 47 // zayyApAlI prabhaNatyamba ! dhAvataiSa yuSmatprabhuH / zvetapaTaveSadhAryekAkI gacchati gRhAt // 48 // tat zrutvA sahasA pradhAvitaH praskhaladgatiprasaraH / sakalAntaHpuraloko vimuktapUtkArakaruNasvaraH // 49 // tathA saMbhramavazaskhalaccaraNaraNaraNitRnUpuraravaughaH / vAravilAsinIloko vilulitagurukuntalakalApaH // 50 // bhANitaM ca tAbhireva hA dayita ! dayAsamudra ! jagatsvAmin ! / kimapakRtamasmAbhiryattyaktA ekahelayA ? // 51 // tathA savilAsavilAsinInakhAvalIvalanavardhito nityam / sa cikurabharo bhramarAlIzyAmalo luJcitaH kena ? // karpUrapUracandanamRganAbhisamudrakalalite / vAsagRhe'pi tumbI kutra tvayA prAptaSA ? // 13 // dRptAridAraNasaho rAjate kare tava sajalakaravAlaH / UrmAmayadazAnAmetatpunaH picchamayogyam // 54 // evamapi pralapannantaHpurapracuramantryAdijanaH / siMhAvalokitenApi pralokito naiva manAgapi // 15 // so'haM narendra ! zramaNaH kathitaM yasyedRzaM mayA caritam / tato bhaNati nRpastvameva kRtArthaH puNyabhAgI ca // 16 // Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 642 supAsanAha - cariammi hu ittimitva tujjha jasa jAo maNammi nivveo / nivveyakAraNAI maevi bahuyAI diTThAI // 57 // Referers sAmiya ! vomi pAvaThANesu / tA kAUna pasAyaM kahesu maha samuciyaM dhammaM // to muNiNA se kahio dhammo duvihovi, teNa gihidhammo / paDivanno taha suMdaranaMdehiM atihivayamegaM aha kariNo vRttaMtaM pucchara rAyA muNI bhaNai sammaM / jANe na kiMtu eso bhaddagabhAveNa maha paNao || to sahayAraThieNaM jakkheNaM sAhiyaM jahA eso / saMjAyajAisaraNo sAhuM dadrUNa paribuddho || 61 || gora eso gityabhAve guNissa chattadharo / Asi, tao pahuvirahe mariUNa karI samupapanno || giriSAyamUle gahio gayaehiM tuha pAse / vivikaNio AuM iya soUNaM sasaMvegaM // 63 // muNAvakarI bhaNio sammataM giNha desaviraI ca / teNavi tahatti vihiyaM rAyAvi namasiuM sAhu || patto gimmi kariNA saha suMdaranaMdasidviNovi tahA / niyaniyamihesu pattA kuNati dhammaM jahAgahiyaM / / aha annayAya muNiNo guNiNo guNacaMdariNo samiNo / ujjANaragade se samosaDhA suddhabhUmI9 // 66 // maha te suMdaranaMdA narezareNa samaM / saMvattA ujjANe baMdivi bhattIe uvavidyA ||67 || nisuti suddhadhammaM, ahannayA suMdaro payatteNa / vaMdivi te AmaMta niyagihe nei samapi // 68 // viMdatthaM patto sUrI sapariyo tattha / vaMdeuM jiNaDimaM ubaviTTo kahai jidhammaM // 69 // to suMdareNa bhaNiyaM namiUNaM vatthapattabhattANaM / gahaNANuggahamahaM taM karesu muNinAha ! to sUrI // 70 // bhimu bhai imaM suddhaM vatthaM havei taM caiva / jaM dosavippamukkaM suNehi dosA ime te ya // 71 // iyanmAtreNApi tava yasya jAto manAsa nirvedaH / nirvedakAraNAni mayApi bahUni dRSTAni ||17|| tathApi hyadhikataramahaM svAmin ! varte pApasthAneSu / tasmAtkRtvA prasAdaM kathaya mama samucitaM dharmam // 58 // tato muninA tasmai kathito dharmo dvividho'pi tena gRhidharmaH / pratipannastathA sundaranandAbhyAmatithivratamekam // atha kariNo vRttAntaM pRcchati rAjA munirmaNati samyak / jAne na kintveSa bhadrakabhAvena mAM praNataH // 60 // tataH sahakArasthitena yakSeNa kathitaM yathaiSaH / saMjAtajAtismaraNaH sAdhuM dRSTrA pratibuddhaH // 61 // pUrvabhave yadeSa gRhasthabhAve munezchatravaraH / AsIt, tataH prabhubirahe mRtvA karI samutpannaH ||62|| vindhyagiripAdamUle gRhIto gajabandhakaistavapArzve / vikrIta AnIyeti zrutvA sasaMvegam ||63|| muninApi karI bhaNitaH samyaktvaM gRhANa dezaviratiM ca / tenApi tatheti vihitaM rAjApi namasthitvA sAdhum // prApto gRhe kariNA saha sundaranandazreSThinAvapi tathA / nijanijagRhayoH prAptau kuruto dharmaM yathAgRhItam // 65 // athAnyadA ca munayo guNino guNacandrasUrayaH zaminaH / udyAnaikadeze samavasRtAH zuddhabhUmau // 66 // tadvandanArthamatha tau sundaranandau narezvareNa samam / saMprAptAbudyAne vanditvA bhaktyopaviSTa ||67 // zRNutaH zuddhadharmam, athAnyadA sundaraH prayatnena / vanditvA tAnAmantrayati nijagRhe nayati samamapi // 68 // jinapratimAvandanArthaM prAptaH sUriH saparikarastatra / vanditvA jinapratimAmupaviSTaH kathayati jinadharmam // 69 // tataH sundareNa bhaNitaM natvA vastrapAtrabhaktAnAm / grahaNAnugrahamatha tvaM kuruva muninAtha ! tataH sUriH // 70 // I Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nNdkhaa| 643 jaM na tayaTTA vyaM naya kiNiyaM neya gahiyabhannehiM / AhaDapAmicaM vajiUNa taM kappae vatthaM // 72 // pattAINa visuddhiM sAheuM giNhae jamubaogi / so suMdarovi tatto aNugamaNaM kuNai mUrIvi // 73 // saMpatto ujANe sAhUNa vihaMjiUNa taM dei / naMdeNa imaM nisuyaM bIyadiNe sovi te guruNo // 7 // hakkArai niyagehe maccharao ii maNammi bhAvito / suMdarasiTThI pubbiM savvapayArehiM jittovi // 75 / / so ahamo paDilAhai jai guruNo vatthapattabhattehiM / asamattho ki tassavi tao ya so Dhoyae bahuyaM // pAesu laggiUNaM guruNo mannAvae jahA eyaM / savvaM ciya ghettavyaM vatthAI phAsuesaNiyaM / / 77 // majhuvari dayaM kAuM, tevi hu giNhaMti tayaNuroheNa / aviyANiyatabbhAvA kuNaMti sadesaNaM tatto // 78 // je gihiNo suyavihiNA muNiNo paDilAbhayaMti bhattIe / vatthosahAiehiM savvatthavi huMti te suhinno|| dhannANa dhaNaM dhaNavaMtayANa jiNadhammammiyajaNesu / uvajujjae aNicaM nicaM piJcammi suhaheuM // 8 // niyabhuyavidvattavihavA je nicaM uttamANavi maNammi / jaNayaMti camakkAraM uyArabhAveNa te purisA // 81 // emAidesaNaM nisuNiUNa uThei baMdae sUriM / naMdo pattANaMdo aNugamai ya kaivayapayAI // 82 // maccharachalieNa kao aiyArociya na tapphalaM pattaM / teNaM so saMjAo mariUNa vaMtarasuresu // 83 // kaivayabhavagahaNAI bhamiUNa laddhamaNuyabhAvo so / lahihI caraNaM nANaM ca mokkhasokkhaMpi hu kameNa / / tadabhimukhaM bhaNatIdaM zuddhaM vastraM bhavati tadeva / yad doSavipramuktaM zRNu doSA ime te ca // 71 // yanna tadarthaM vyUtaM naca krItaM naiva gRhItamanthaiH / AhRtocchinnaM varjayitvA tatkalpate vastram // 72 // pAtrAdInAM vizuddhiM kathayitvA gRhNAti yadupayogi / sa sundaro'pi tato'nugamanaM karoti sUrirapi // 73 // saMprApta udyAne sAdhUna vibhajya taddadAti / nandenedaM zrutaM dvitIyadine so'pi tAngurUn // 74 // hakkArayati nijagehe matsarata iti manasi bhAvayan / sundarazreSThI pUrva sarvaprakArairjito'pi // 79 // so'dhamaH pratilambhayati yadi gurUnvastrapAtrabhaktaiH / asamarthaH kiM tasmAdapi tatazca sa Dhokayati bahu // 76 // pAdayo gitvA gurUnmAnayati yathaitat / sarvameva grahItavyaM vastrAdi prAsukaiSaNIyam // 77 // mamopari dayAM kRtvA, te'pi hi gRhNanti tadanurodhena / avijJAtatadbhAvA kurvanti saddezanAM tataH // 7 // ye gRhiNaH zrutavidhinA munInpratilambhayanti bhaktyA / vastrauSadhAdikaiH sarvatrApi bhavanti te sukhinaH // 79 // dhanyAnAM dhanaM dhanavatAM jinadharmadhArmikajaneSu / upayujyate'nityaM nityaM pretya sukhahetuH // 8 // nijabhujArjitavibhavA ye nityamuttamAnAmapi manasi / janayanti camatkAramudArabhAvena te puruSAH // 81 // evamAdidezanAM zrutvottiSThati vandate sUrim / nandaH prAptAnando'nugacchati ca katipayapadAni // 82 // matsaracchalitena kRto'ticAra eva na tatphalaM prAptam / tena sa saMjAto mRtvA vyantarasureSu // 83 // katipayabhavagrahaNAni bhramitvA labdhamanujabhAvaH saH / lapsyate caraNaM jJAnaM ca mokSasaukhyamapi hi krameNa // 84 // 2. sa. ga. bhUyaM / Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ supAsanAha-cariammisuMdaraseTTI ya puNo teNeva bhaveNa laddhavaracaraNo / lahihI sAsayasokkhaM avvAbAhammi ThANammi // 85 // // ityatithisaMvibhAvavratapaJcamAticAre nandakathAnakaM samAptam // // tatsamAptau dvAdaza vratAni samAptAni // sundarazreSThI ca punastenaiva bhavena labdhavaracaraNaH / alabdha zAzvatasaukhyamavyAbAdhe sthAne // 8 // wwwwwwww wwwen Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ iya paDivanaduvAlasabaovi sar3aho vihIe uva utto / aMte samAhimaraNayAe saMlehaNaM kujA // 1 // ibveNaM bhAveNaM udiDa jahannayA va salehA / jaha Agame pasiddhA kAyadA sA tahaceva // 2 // vihiviziya uttamaTTho laTTo jo karei kila kAlaM / so pralayacaMda laDDhovya surasiri lahivi jAi sivaM // tathAti___ asthi iha zuSpaniddhaM sidatya nAma puradharaM ramma / janya ya baMdho kavve sarapAlIsu ya nannatya // nitA ya para dharane rAgo muNidhugavesu sugare ya / vasaNaM dANe cheo bilAsiNIalayaghaDaNAsu // 5 // saMpuzakalo DibuDalo yAhamuyajayahariso! latya dariyAritamamA rAyA rAyaba mahasego // 6 // pAusasirija unmamA moharA masiriya sarasagA / satyasiriya pasarasA majjA tasatthi pIimaI / / taha sarisako vilo mitto isa vihipakamalauDAlA / nApaNa malayacaMdo kayappamANo ya savvattha // 8 // mAkaDyAdi rAyA saMpatto vAhiyAlIbhUpIe / malayadeNa samagaM tasya ya te dovi rahaseNa // 9 // pavarNanavAvabhAsaNanAmesu turaMgamesu mArUtA / kAhijatA assaMdameNa vAhiti te turae // 10 // tAjAya pahale to te kAvegA upapannA / turiyariyaM batA saMpattA vanigujammi // 11 // praTIe tANa laga se sambaMdhitAba jAba sima / tAhAchahAkilaMta parisaMta taM Thiya pacchA // 12 // dIpaleSaNAo ravitAveNaM kilAmigasarIrA / turayAvi parissaMtA aDavaDaNaM kAumAraddhA // 13 // lo uttariyA te dodhi takapaNaM niyaDiyA turaMgAvi / niyayapaNa cukA sakA pANehiM iya muNiuM // 14 // iti pralipannadvAdazavato'pi zrAddho vidhinopayuktaH / ante samAdhimaraNArtha saMlekhanAM kuryAt // 1 // dravyeNa bhAvanotkRSTA jaghanyA ca saMlekhanA / yathAgame prasiddhA kartavyA sA tathaiva // 2 // vidhivihitottamArtho labdhArtho yaH karoti kila kAlam / sa malaya candrazrAddha iva surAzriyaM labdhvA yAti zivam / / ____ astIha suprasiddha sidhArtha nAma puravaraM ramyam / yatra ca bandhaH kAvye saraHpAlISu ca nAnyatra // 4 // cintA ca paraM dharme rAgo munipuGgavedhu sujane ca / vyasanaM dAne chedo vilAsinyalakaghaTanAsu // 5 // saMpUrNa kalaH paripUrNamaNDalaH sujanakumudakRtaharSaH / tatra dIritamobharo rAjA rAjeva mahAsenaH // 6 // prAvRTazrIrivonnatapayodharA madhuzrIriva sazravaNA (shsyvnaa)| zaracchIriva prazasyA bhAryA tasyAsti priitimtii|| tathA sadRzavayA mittraM mitra iva vihitakamalollAsaH / nAmnA malayacandraH kRtapramANazca sarvatra // 8 // atha kadApi khalu rAjA saMprApto vAghAlIbhUmau / malayacandreNa samaM tatra ca to dvAvapi rabhasena // 9 // pavanaJjayapavanAzananAmnosturaGgamayorArUDhau / vAhyamAnAvazvandamena vAhayatastau turagau // 10 // tAvadyAvatpraharamekaM tatastau kopenotpathaprapannau / tvaritatvaritaM vahantau saMprAptau vananikuJje // 11 // pRSThe tayorlagnaM sainyaM sarvamapi tAvadyAvatsImAnam / tRSNAkSuklAntaM parizrAntaM tatsthitaM pazcAt / / 12 // dIrghapathalaGghanAdavitApena klamitazarIrau / turagAvapi parizrAntau skhalanaM kartumArabdhau // 13 // tata uttINau tau dvAvapi tatkSaNaM nipatitau turaGgAvapi / nijaprabhavobhraSTau muktau prANairiti jJAtvA // 14 // Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 646 supAsanAha - carizrammi dohAureNa rannA bhaNio mitto jahA gaveseha / katthavi jalaM suvimalaM to mitto taM gavese || 15 || jA jAi vamaggaM mato pANiyaM tA suNei / sajalajalavAhagalagajjigahiravANi maNUsassa || 16 || to tayaNusArao jAi jAva tA picchae muNi egaM / suhathaMDilovihaM harinaulAihiM pariyariya ||17|| sajjhataM mahurajjhaNIe to namivi bhaNai tayabhimuhaM / bhayavaM ! kAruNiya ! kahesu majjha iha kiMpi jalaThANaM / / turayA va hariyamahaseNa naravaI jeNa ciTThai kilaMto / taNhAi vaNaniguMje, jA dei na uttaraM sAhU ||19|| saMjAyajAisaraNA rano nAmassa savaNao yAvi / egA hariNI diTTIe sanniDaM nei taM samagaM // 20 // paTTI lagga sovi gao jAva pallalaM tattha / pomiNipatta susaMThiyapuDayaM bhariUNa nIrassa ||21|| patto hariNIe samaM rano pAsammi pAio nIraM / rAyA pucchara mittaM kA esA kahasu maha hariNI 1 ||22|| so s muNiyA diTThA esA, mamAvi eIe / daMsiyameyaM salilaM karuNArasara siyahiyAe ||23|| iya soUNaM hariNIe saha nitro jAi muNisayAsammi | vaMdei bhattijutto muNIvitaM dhammalAbheNa ||24|| ANaMdeuM disaI se jiNadhammaM dubheyamavi sodi / nimuNei payattaNaM hariNImittarhi saMjutto ||25|| to patthAve puccha yA taM suNivaraM migIvi imaa| kaha majjha paNayabhAvaM daMsai pasiUNa sAhesu ||26|| annANeNa tao nAUNaM muNivaro kahai savvaM / puntrabhavaM hariNIe nivassa puNa tanbhava ceva ||27|| tadyathA; AsamA tu ghariNI saraNI ghaNanehasalilabharabhariyA / tuhamaNamaNoramArAmakAmakaM kellisA hissa ||28|| tRSNAtureNa rAjJA bhaNitaM mittraM yathA gaveSayata / kutrApi jalaM suvimalaM tato mittraM tad gaveSayitum ||19|| yAvadyAti stokamArga mArgayan pAnIyaM tAvat zRNoti / sajalajalavAhagalagarjigabhIravANI manuSyasya // 16 // tatastadanusArato yAti yAvattAvatpazyati sunimekam / zubhasthaNDilopaviSTaM harinakulAdibhiH parikaritam // svAdhyAyantaM madhuradhvaninA tato natvA bhaNati tadabhimukham / bhagavankAruNika ! kathaya mameha kimapi jalasthAnam // turagApahRtamahAsenanarapatiryena tiSThati klAntaH / tRSNayA vananikujje, yAvad dadAti nottaraM sAdhuH // 19 // saMjAtajAtismaraNA rAjJo nAmnaH zravaNatazcApi / ekA hariNI dRSTA saMjJAya nayati taM samam // 20 // satpRSThe lagnaH so'pi gato yAvatpalvalaM tatra / padminIpatrasusaMsthitapuTaM bhRtvA nIrasya // 21 // prApto hariNyA samaM rAjJaH pArzve pAyito nIram / rAjA pRcchati mittraM kaiSA kathaya mAM hariNI // 22 // bhaNati munisakAze dRSTaiSA, mamApyetayA / darzitametatsalilaM karuNArasarasikahRdayayA // 23 // iti zrutvA hariNyA saha nRpo yAti munisakAze / vandate bhaktiyukto munirapi taM dharmalAbhena ||24|| Anandya dizati tasmai jinadharmaM dvibhedamapi so'pi / zRNoti prayatnena hariNamattrAbhyAM saMyuktaH ||25|| tataH prastAve pRcchati rAjA taM munivaraM mRgyapIyam / kathaM mama praNayabhAvaM darzayati prasadya kathaya // 26 // avadhijJAnena tato jJAtvA munivaraH kathayati sarvam / pUrvabhavaM hariNyA nRpasya punastadbhavameva ||27|| AsIdiyaM tava gRhiNI saraNirdhanasnehasalilabharabhRtA / tvanmanomanoramArAma kAmakaGkellizAkhinaH ||28|| Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mlycNdkhaa| 647 baMdhumaInAmeNa ahannayA tIe vAsabhavaNammi / nehaparikkhAhe vilAsiNI ANiyA tumae // 29 // tIe samaM khaNamegaM gamiUNa visajjiyA tao esA / ubavaNamajhammi gayA ciMteumimaM samADhattA // 30 // piyasaMgakAraNAI savvAiMvi huMti ettha dukkhAI / so jIe na saMjAo sA mahilA sutthiyA niccaM // dhannAu tAu manne kumArasamaNIo samiyapAvAo / jAsimavamANamUle visayasuhe no maI jAyA // 32 // kiM pimmaM ko va pio ko virao kerisI visayataNhA / eyamapuvvaM jAsiM Namo Namo tANa samaNINaM / / tAsi suladdhaM jIyaM jAhaM tavatAvie taNukuDIre / dAhabhayA iva na kayaM mayaNeNa payaM maNAgaMpi // 34 // saJciya dhannA sA punnabhAyaNaM jIe nasthi piyasaMgo / vaNavasirANavi niccaM Avai nidAsuhaM tANa // 35 // jANa na jAo hiyae puhaiM bhamaMtANa vallaho koi / suhiyANa savvakAlaM namo namo tANa ramaNINa // kiJca / pavaNapahillirajalanihitaraMgaraMgaMtaveviraMgassa / aNuharai navari sasiNo pemmaM taralattaNaguNeNa // 37 // dUraTTiyaM parokkhaM suhamasuhaM goyaraM gahANaM ca / jANati je viyaDDhA pemmagaIe jaDA tevi // 38 // tathAhi ;taM niviDaviyaDanehaM vihaDateNaM jhaDatti re divva ! / kiM pAca ! pAviyaM te amayarase kheviu garalaM ? // 39 // iya tikkhadukkhamyagavayaNAI muhaM muhaM payaMpaMtI / hiyayaM phuDiUNa mayA IsAe vinaDiyA varaI // 40 // aTTajjhANavaseNaM jAyA hariNI iheva eiie| tuhanAmAyanaNao jAIsaraNaM samuppannaM // 41 // iya souM bhaNai nivo jaha kahiyaM nAha ! taha imaM savvaM / kiMtu imaM maha pAvaM jaha phiTTai kuNasu tamuvAyaM // bandhumatInAmnA'thAnyadA tasthA vAsabhavane / snehaparIkSAhe tovilAsinyAnItA tvayA // 29 // tayA samaM kSaNamekaM gamayitvA visRSTA tata epA / upavanamadhye gatA cintayitumidaM samArabdhA // 30 // priyasaGgakAraNAni sarvANyapi bhavantyatra duHkhAni / sa yasyA na saMjAtaH sA mahilA susthitA nityam // 31 // dhanyAstA manye kumArazramaNIH zamitapApAH / yAsAmapamAnamUle viSayasukhe no matirjAtA // 32 // kiM prema ko vA priyaH ko virahaH kIdRzI viSayatRSNA / etadapUrva yAsAM namo namastAbhyaH zramaNIbhyaH // 33 // tAsAM sulabdhaM jIvitaM yAsAM tapastApite tanukuTIre / dAhabhayAdiva na kRtaM mardanana padaM manAgapi // 34 // saiva dhanyA sA puNyabhAjanaM yasyA nAsti priyasaGgaH / vanavAsinInAmapi nityamAyAti nidrAsukhaM tAsAm // yAsAM na jAto hRdaye pRthivIM bhramantInAM vallabhaH kazcit / sukhitAbhyaH sarvakAlaM namo namastAbhyo ramaNIbhyaH / / pavanAndolitajalanidhitaraGgaraGgadvapitraGgam / anuharate kevalaM zazinaM prema taralatvaguNena // 37 // dUrasthitaM parokSaM zubhamazubhaM gocaraM grahANAM ca / jAnanti ye vidagdhAH premagatau jaDAste'pi // 38 // taM nibiDavitatasnehaM vighaTayamAnena jhaTiti re daiva ! / kiM pApa ! prAptaM tvayA'mRtarase kSiptvA garalam ? // 39 // iti tIkSNaduHkhasUcakavacanAni muhurmuhuH prajalpantI / hRdayaM sphoTitvA mRtayayA vinaTitA varAkI // 40 // ArtadhyAnavazena jAtA hariNIhaivaitasyAH / tvannAmAkarNanato jAtismaraNaM samutpannam // 41 // Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ supAsanAha cariammi-- bhaNai muNIvi uvAo jiNadhammo ceva so ya puNa butriho / jaisAvayabheeNa paThamo isakA khamAI o||43|| vArasahA duio puNa sammattAI jihi nihiTo / eganiha taha samyaM jIvAipayanyasadahaNaM // 44 // aha davvabhAvageyA nicchapavavahArao yataM duvihaM / ahiSamanisagara poggalapariNAmotivihaM // 45 // aha itthaM vA tivihaM vaiyaM khAobasayiyaM ca yatAmiyaM / ahalA kAragaroSaNadIvAmeyAu taM zivihaM / / sAsAyaNeNa cahA vezagapakvevao u paMcavihaM / nissagAI dalahA enavaNAe jao abhiyaM // 47 / / nissagguvaesaI AgaI sutvIyahaI vev| abhimAvitthAI kiriyAmavayasmaraI // 48 // iya sampattaM kahiya samityaraM sAhuNA naraparasta saMlehaNAvasAgo kahio pacchA ya gihiyamo // 49 // to savisesa sAhU puTTho ranA jahA kahaha majjha / saMlehaNAlarUbaM to sAhU se kAhai evaM // 20 // ukkosA saMlehA vArasa narisAI tastha cudrinaa| chahAisako kiyApArai paDipunnabhigaiti // 5 // bIyacaukkevi tavaM taheva navaraM na bhugae vigii| parisadurga eNaMtaraAyaMbilapAraNaM kujjA // 52 // ekkArasabarisAimachakke majjhimatavaM to zuMje / parimiyAgavilaya duipake amAitathaM / / 53 // AyaMbilapAraNayaM kuNai jahicchaM to ya vArasamaM / ApavileNa parisaM nAraM pajanavacyAle // 54 // egaMtariya kujjA tilleNaMkusakara umA vayaNaM / patraNeNaM mIlijjA ii ukkosA Tu saMlehA // 55 / / chammAsiyA jahannA puNa saMlehA havei ubhayattha / patteyaM panattA paMcazyArA, ime te ya // 26 // iti zrutvA bhagati nRpo yathA kathitaM nAtha ! tathedaM sarvam / krintyida mama pApa vathA nazyati kuru tamupAyam / / bhaNati munirapyupAyo jinadharma eva sa ca punadvividhaH / yatizrAvakodena prathamo dazadhA zamAdikaH // 43 // dvAdazadhA dvitIyaH punaH samyaktvAdininirdiSTaH / ekavidhaM tathA samyaktvaM jIvAdipadArthapradhAnam // 44 // atha dravyabhAvabhedAnnizcayavyavahAratazca tad dvividham / adhigamanisargarUpaM pudgalapariNAmatalividham // 4 // athetthaM vA vividha kSAyika kSAyopazAmikaM caupazAmikam / athavA kArakarocakadIpakabhedAttatrividham // 46 // sAsvAdanena caturdhA vedakaprakSepatastu paJcavidham / naisargAdi dazadhA prajJApanAyAM yato gaNitam // 47 // nisargopadezarucirAjJAruciH sUtrabIjaruSI eva / abhigamavistArarucI kriyAsaMkSepa rucayaH // 48 // iti samyaktvaM kArthataM savistaraM sAdhunA naravarAya / saMlekhanAvasAnaH kathitaH pazcAcca gRhi dharmaH // 49 // tataH savizeSa sAdhuH pRSTo rAjJA yathA kathayata mama / selekhanAsvarUpaM tataH sAdhustasmai kathayatyevam // 50 // utkRSTA saMlekhanA dvAdaza varSANi tatra catuvarSIm / pachAditapaH kRtvA pArayetparipUrNavikRtibhiH // 11 // dvitIyacatuSke'pi tapastathaiva kevalaM na jhukkte vikRtim / varSadvikamekAntarAcAmlapAraNaM kuryAt // 52 // ekAdazavarSAdimapaTake madhyamatapastato bhuJjIta / parimitAcAmla dvitIyaSaTake'STamAditapaH // 53 // AcAmlapAraNaM karoti yathecchaM tatazca dvAdazam / AcAmlena varSa kintu paryantacaturmAsyAm // 54 // ekAntaritaM kuryAttaile nAGkuzakRte tu mA vadanam / pavanena mIlayedityutkRSTA khalu saMlekhanA // 55 // pANmAsikI jaghanyA punaH salekhanA bhavatyubhayatra / pratyeka prajJaptAH paJcAticArA ime te ca // 56 // Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ malayacaMda kahA / 1 ihaloga pAra loiyajIviyapaMcattabhogasaMsAra | karaNeNa havaMti phuDaM kamasaMlehassa maNuyassa // 57 // afternraNaM taM va jahilomi / siTTI amarUvo cakkI va havijja isa ciMtA // 58 // parogAsa ema jayahaM havijja suranAho / aha sakkasamANiDDI vijjasuro va iya citA // jIyAtAya isa jaM kayaNasaNovi dIhajIvitaM / ahilasa jagasese souM darda ca pUyAI || 6 || maraNAsaMsA ya imA je kayaNasaNo samIharu sigyaM / maraNaM chuhAkilato dukrohi pIDio bAI ||61|| bhogAimA je kaNaso svabhAveNaM / devANaM cakkINa va icchai bhoe parabhavanti // 62 // iya paMca aiyArA vajjeyavtrA pagAvarahiehiM / paDivAsahiM paramavayaM gaMtukAmehiM // 63 // iya soDaNaM mahaNaviNA malayacaMdasahiraNa | cArasavidhamma sammatteNaM samaM gahi ||64 // hariNIe desAI sampaceNa samatriyA gahiyA / mari koNa jAhI sohame sA, osinaM ||35|| satya mAtahi sama / mahaseNaniyovi tao namiUNa guNi samito ||36|| pAipa apapattI | malayacaMde saddhi patrayaNaucchappaNApuvaM // 67 // aha anAma seo / ahilasara asaNavihi to rAyA Agao taha || paDijAgaraNanimittaM bhaNio tejAdi naravaI evaM / gururogasaMgabhaMgurato he saMpayaM jAo ||69 || tAja tujha annA ha tA aNasaNaM karemi tao / rAyA bhaNei nevaM ajjavi sajyaM suvijjANaM || ge frideha para karAvA to bhagaha malayacaMdo naravaNo abhimurha evaM // 71 // patto aihalaukikapAralaukikajIvitapaJcatyabhogAzaMsAyAH / karaNena bhavanti sphuTaM kRtale lekhanasya manujasya ||17|| tatrehalokAzaMsAkaraNaM tad bhavati yadihaloke / zreSThayamAtyarUpacakI vA bhaveyamiti cintA ||18|| paralokAzaMsA punareSA yadahaM bhaveyaM muranAthaH / atha zakrasamAnayaiiveyakasuro veti cintA ||19|| jIvitAzaMsA ceyaM yatkRtAnazano'pi dIrghajIvitvam / abhilapati janaprazaMsAM zrutvA duSTA ca pUjAdi // 60 // maraNAzaMsA ceyaM yatkRtAnazanaH samIhate zIghram / maraNaM kSutklAnto duHkhaiH pIDito bADham ||61|| bhogAzaMsA ceyaM yatkRtAnazanastapaHprabhAveNa / devAnAM cakriNAM vacchati bhogAn parabhave // 62 // iti paJcApyaticArA varjayitavyAH pramAdarahitaiH / pratipannAnazanaiH paramapadaM gantukAmaiH ||6 3 || iti zrutvA mahAsenanRpatinA malayacandrasahitena / dvAdazavidhagRhidharmaH samyaktvena samaM gRhIta : || 6 || hariNyA dezaviratiH samyatratvena samanvitA gRhItA / mRtvA krameNa yAsyati saudha meM sA, tataH sainyam ||35|| sarvatra nRpapravRttiM gaveSayattatra samanuprAptam / mahAsenanRpo'pi tato natvA muniM samittro'pi // 66 // prApto gRhe tatra ca pAlayati zrAvakatratAnyaprayattaH / malayacandreNa sArdhaM pravacanAtsarpaNApUrvam // 67 // athAnyadAbhibhUto rogairmalayacandrazrAddhaH saH | abhilaSatyanazanavidhiM tato, rAjA''gatastasya // 68 // pratijAgaraNanimittaM bhaNitastenApi naravatirevam / gururogasaGgabhaGguragAtro'haM sAMprataM jAtaH ||69 || tasmAdyadi tavAnujJA bhavati tadA'nazanaM karomi tataH / rAjA bhaNati naivamadyApi sAdhyaM suvaidyAnAm // 70 // 646 Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ supAsanAha-cariammijaha dulahaM maNuyattaM jiNidayayaNAiyaM ca sAmaggiM / ladhu puriseNa sayA jaiyavvaM sivasuhanimittaM // kizca-- jaM ajja suhaM bhaviNo saMbharaNIyaM tayaM bhave kalle / maggaMti niruvasagaM apavaggasuhaM buhA teNa // 73 // sAmannaNaM sammattamAIoNuTTio mae dhammo / saMpai aNasaNavihiNA dehamahaM caiumicchAmi // 74 / / jaMgalai paikkhaNaM ciya balavIriyaM maI suI ya AuM ca / aMjaligayaMva salilaM rogAvAhAe maha nAha ! / / aparaM ca / suciraM cinnA bhogA jAyA lacchIvi tuha pasAeNa / bahulAliyapi deha kayAvi emeva mottavyaM // 76 / / evaM japaMtANa tANaM gayaNeNa Agao sAhU / so cAraNamuNicaMdo jassa sayAsammi gihidhammo 77 // patto puvviM tatto taM daTuM bhaNai naravaro evaM / ahaha aNamA buTThI saMjAyA ajja puNNehi // 78 // vaMdai ya bhattipuvvaM nei tao malayacaMdapAsammi / sovi viNaeNa namiuM saMthuivayaNaM bhaNai evaM / / 79 / / nikkAraNakaruNArasataraMgiNIgurugiriMda ! muNinAha ! / paDivannamahAvayabhAradharaNadhoreya ! tuha namimo // mahapuvvasukayaperiehiM tunbhehiM kayamihAgamaNaM / kuNaha pasAyaM saMpai aNasaNadANeNa maha nAha ! // 8 // bhaNai muNI tuha samayaM nAUNa samAgao iha ahaMpi / tA aNasaNaM pavajjasu teNa pavannaM tayaM vihiNA / / paNaaiyAravisuddhaM paripAleUNa taM samAhIe / so malayacaMdasaDDho uvavanno baMbhaloyammi // 83 // rAyAvi kuNai soyaM maraNe mittassa dhammabaMdhussa / to muNiNA so bhaNio mA naravara ! kuNasu taM kheyaM / / tava dehaM nissandeha meva praguNa kArayiSyAmi / tato bhaNati malayacandro narapatarabhimukhamevam // 71 // yathA durlabhaM manujatvaM jinendravacanAdikAM ca sAmagrIm / labdhvA puruSeNa sadA yatitavyaM zivasukhanimittam // yadadya sukhaM bhavinaH smaraNIyaM tad bhavetkalye / mArganti nirupasargamapavargasukhaM budhAstena // 73 // sAmAnyena samyaktvAdiko 'nuSThito mayA dharmaH / saMpratyanazanavidhinA dehamaha tyaktumicchAmi // 74 // yadgalati pratikSaNameva balavIrya matiH zrutizcAyuzca / aJjaligatamiva salilaM rogAbAdhayA mama nAtha ! // 7 // suciraM cIrNA bhogA jAtA lakSmIrapi tava prasAdena / bahulAlito'pi dehaH kadApyevameva moktavyaH // 76 / / evaM jalpatostayorgaganenAgataH sAdhuH / sa cAraNamunicandro yasya sakAze gRhidharmaH // 77|| prAptaH pUrvaM tatastaM dRSTvA bhaNati naravara evam / ahahAnabhrA vRSTiH saMjAtA'dya puNyaiH // 78 // vandate ca bhaktipUrva nayati tato malayacandrapAveM / so'pi vinayena natvA saMstutivacanaM bhaNatyevam // 79 // niSkAraNakaruNArasataraGgiNIgurugirIndra ! muninAtha ! / pratipannamahAvratabhAradharaNadhaureya ! tubhyaM namAmaH // 10 // matpUrvasukRtaparipreritairyuSmAbhiH kRtamihAgamanam / kuruta prasAda saMpratyanazanadAnena mama nAtha ! // 81 // bhaNati munistava samayaM jJAtvA samAgata ihAhamapi / tasmAdanazanaM prapadyasva tena prapannaM tadvidhinA // 2 // paJcAticAravizuddhaM paripAlya tatsamAdhinA / sa malayacandrazrAddha upapanno brahmaloke / / 83 // rAjApi karoti zokaM maraNe mitrasya dharmavandhoH / tato muninA sa bhaNito mA naravara kuru tvaM khedam // Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mlycNdkhaa| yataH, jeNa jarAdhaNuhattho vAhisayaviinnasAyago sahasA / mANusamige vahato vihivAho vAriumasakko // 85 // kiJca / gambhappabhiimAbIisalilacchee saraMva sUsataM / aNusamayaM maramANe jIyaMti jaNo kahaM bhaNai ! // 86 // tathA / saMpatthiyANa paraloyamegasattheNa satthiyANaMva / jai tattha koi purao vacai kiM tassa soeNa ? // 8 // jaha vA luNAi sassAI kAsavo pariNayAI chittammi / taha bhUyAI kayaMto vatthumahAvo imo tamhA // 88 // aparaM ca / jai tAva maccusuhaDo sacchaMdo suravaresu viyarei / acatamabhAvovi ya jattha jarArogavAhINaM // 89 // tA iha vAhijarArogasogapatthammi maNuyaloyammi / maccussa so pamAo jaM jiyai naro nimesNpi||90|| tA mA adhIrajaNaseviyassa soyassa desu avgaasN| na hu maccadADhalIDhaM iMdovi pahU niyatteuM // 91 // iccAidesaNAe soyaM uttAriUNa naravaiNo / paDibohivi bhavvajaNa sAha viharei annattha // 92 // rAyAvi kuNai dhamma suiraM aha rayaNicarimajAmammi / pAsai kayAvi sutto mahatthameyaM mhaasuminn||93|| jaha ego kovi tarU guruvisaharaveDhio tahA jinno / sAhAcaukkakalio mUle bahusAvayAinne // 94 // unbhaDapavaNapakaMpaNakaDukaDayaDasadamAvahatIe / tassa ya sAhAe ahaM egAe kahavi laggumhi // 15 // hiTThA dUrapasAriyadADhAvikarAlaANaNo duTTho / paMcANaNo viyaMbhai meM nivaDataM samIhaMto // 16 // itto ya kahaMpihu kovi Agao tattha sarahaso saraho / taM daTTaNaM katthavi naTTho paMcANaNo duTTho // 97 // yena jarAdhanurhasto vyAdhizatavitIrNasAyakaH sahasA / mAnuSamRgAn man vidhivyAdho vArayitumazakyaH // garbhaprabhRtyAvIcisalilacchede sara iva zuSyat / anusamayaM mriyamANe jIvitamiti janaH kathaM bhaNati? // 86 / / saMprasthitAnAM paralokamekasArthena sAthitAnAmiva / yadi tatra kazcitpurato vrajati kiM tasya zokena ? // 7 // yathA vA lunAti sasyAni karSakaH pariNatAni kSetre / tathA bhUtAni kRtAntaH vastusvabhAvo'yaM tasmAt // 8 // yadi tAvanmRtyusubhaTaH svacchandaH suravareSu vicarati / atyantamabhAvo'pi ca yatra jarArogavyAdhInAm // 89 // tadeha vyAdhijarArogazokAste manujaloke / mRtyoH sa pramAdo yajjIvati naro nimeSamapi // 10 // tasmAnmA'dhIrajanasevitasya zokasya dehyavakAzam / na hi mRtyudaMSTrAlIDhamindro'pi prabhunivartayitum // 91 // ityAdidezanayA zokamuttArya narapateH / prativodhya bhavyajanaM sAdhuviharatyanyatra // 92 // rAjApi karoti dharma suciramatha rajanicaramayAme / pazyati kadApi supto mahArthametaM mahAsvapnam // 93 // yathaikaH ko'pi taruguruviSadharaveSTitastathA jIrNaH / zAkhAcatuSkakalito mUle bahuzvApadAkIrNaH / / 94 // udbhaTapavanaprakampanakaTukaTakaTazabdamAvahantyAm / tasya ca zAkhAyAmahamekasyAM kathamapi lagno'smi // 15 // adho dUraprasAritadaMSTrAvikarAlAnano duSTaH / paJcAnano vijRmbhate mAM nipatantaM samahimAnaH // 9 // Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ supAsanAha - caritrama - mahaNanarAhiyo tattha // 99 // ta tattaNipurI paloeDa jAva paDibuddho / tAva na kiMpi pAsa to ciMtA sumiNameyati // 98 // tato kAya pAyasamae namittu jiganAhaM / atyAge ubo bAhara sumitramatthajAgara sugiyasayalasatyasthe / tevi humaMta maNi tANaM va puro sAhar3a puc sumiyaM naridavi / tevi hu ArohaNaM taruNaM khupasatyaM deNaM tu tujhyANaM / darda he hi vivaraNAsa sahasA // 102 // sopusI kahina munijjai deva ! jeNa sIhIti / vittAsio sudUra sugame to visamaM // aNiI evaM tu sugharo koSi / to rAyA paribhAva kimatyisarI ihaM ko vi / / 104 // ityetarambhikarakaliyayamAlApahihiyayA ya | ujjANavAliyA navivi naravaI va evaM ||105|| deva ! jADo samaya sUrI | bahupari canANI bapi // 106 // taM soUna tI dAU pAritoSi dA / gancha jANe suvisa rAyA // 107 // patyAce sumiNa jAdi / taskyAraM nA sAha sUrIvitaraNa phalaM // 108 // jaha kkhI saMsArI sAThA puNe makkaThANIyA / virarAva saavaa||109|| paNa kam sAhAe jIe kahavi taM laggo / sAibara ra tI u je sI ho / / 110 / / socna samai mANusaIe | itthaMtarasmi jaM puNa samAja tattha sarahavi // 111 // sUri 1 652 itazca kathamapi hi ko'bhyAgatastatra sarabhasaH zarabhaH / taM dRndA kutrApi naH paJcAnano duSTaH // 97 // tato vismayitamanAH puraH pralokate yAvatpratibuddhaH / tAvanna kimapi hi pazyati tatacintayati svapnametAmiti // tataH kRtakartavyaH prabhAtasamaye natvA jinanAtham / AsthAna upaviSTo mahAsenanarAdhipastatra // 99|| vyAharati svapnaparamArthajJAyakAjJAtasakalazAstrArthAn / te'pi hi mantraM bhaNitvocitasthAne nivasanti // 100 // teSAM ca puraH kathayati pUrvoktaM svapnaM narendro'pi / te'pi hi bhaNanti naH svapno'yaM yato bhaNitam || ArohaNaM tarUNAM suprazastaM darzanaM tu turagANAm / duSTaM tathaivAvo vivRtavadanasya siMhasya || 102 // sa punaH zarabhaH ko'pi hi na jJAyate deva ! yena siMho'pi / vitrAsitaH sudUraM svapna eSa tato viSamaH || aviSayo'smanmatInAM jJAsyatyetaM tu zrutavaraH ko'pi / tato rAjA paribhAvayati kimasti sUririha ko'pi // atrAntare karakalitakumudamAlA prahRSTahRdayA ca / udyAnapAlikA natvA narapatiM vijJaSayatyevam // 105 // iha deva tavodyAne samavasRtaH samayasAgaraH sUriH / bahuziSyasaMparivRtazcaturjJAno labdhisaMpannaH // 106 // tat zrutvA tasyai dattvA pAritoSikaM dAnam / gacchati tatrodyAne svapnavidbhiH samaM rAjA // 107 // tvA sUriM kathayati prastAve svapnaM yathAdRSTam / tasyopakAraM jJAtvA kathayati sUrirapi tasya phalam || 108 || yathA vRkSaH saMsAraH zAkhAH punargaticatuSkasthAnIyAH / viSadharasadRzA viSayA bahudhApadasaMnibhA rogAH // 109 // pavanazca pUrvakarma zAkhAyAM yasyAM kathamapi tvaM lagnaH / sA punarmanujagatirevAvastasyAstu yatsiMhaH // 110 // sa mRtyurnipatantaM tvAM samIhate mAnuSagateH / atrAntare yatpunaH samAgatastatra zarabho'pi // 111 // uciNamitra nivasati // 100 // ye jao bhaNiye // Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ malayacaMda khaa| 653 so puNa kovi hu sUrI maccuM ninnAsiUNa tujjha tao | avvAbAhe ThANe TavissaI sumiNaphalameyaM // 112 // to mahaseo rAyA sUriM vinnavai sumiNaphalameyaM / ajjaM ciya jaha saccaM jAyai taha nAha ! kuNasu lahuM // sUrIvi bhaNai naravara ! mA paDibaMdhaM karesi to sovi / niyaputtaM ThaviUNaM rajje girahai sayaM divakha // tato yaduvihasikkha kevalanANaM ca pAviUNa lahuM / sivamaya lamaruyaThANaM mahaseNamuNI samaNupatto // 115 // iya AsaM parivajjiUNa jo kuNai aNasaNaM vihiNA / jai tabbhave na sijjhai pAyaM to taiyajammammi || dhannA sunippakaMpA kayaaNukaMpA paNa saMkappA | jhAyaMtA paramappaM aNasaNamaraNaM pavajjaMti // 117 // // iti saMlekhanAyAM malayacandrakathAnakaM samAptam // sa punaH ko'pi hi sUrirmRtyuM nirNAzya tava tataH / anyAbAdhe sthAne sthApayiSyati svapnaphalametat // 112 // tato mahAseno rAjA sUriM vijJapayati svapnaphalametat / adyaiva yathA satyaM jAyate tathA nAtha ! kuru laghu // sUrirapi bhaNati naravara ! mA pratibandhaM kArSIstataH so'pi / nijaputraM sthApayitvA rAjye gRhNAti svayaM dIkSAm // tatazca dvividhazikSAM kevalajJAnaM ca prApya laghu / zivamacalamaruvasthAnaM mahAsenamuniH samanuprAptaH // 115 // ityAzaMsAM parivarjya yaH karotyanazanaM vidhinA / yadi tadbhave na sidhyati prAyastatastRtIyajanmani // 116 // dhanyAH suniSprakampAH kRtAnukampAH pranaSTasaMkalpAH / dhyAyantaH paramAtmAnamanazanamaraNaM prapadyante // 117 // - Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ isammattasameo sAvayadhammo duvAlasavihovi / saMlehaNAvalANo saiyAro taha sahiMto || 1 || kahio bho tuha naravara ! sammaM paDivajjiUNa tA evaM / niraIyAraM pAlasu nicalacitto paidipi // 2 // iya soUNaM pabhaNai dANavIrio jiNaM paNamiUNa / Arovasu pasiUNaM sAvayadhammaM maha imaMti ||3|| tatto bhayavaM vihiNA AroveUNa taM nariMdassa / sirinaMdivaddhaNapurA vihariumannattha nikkhato ||4|| sattuMjayagiripuragAmanayarapamuhesu bahuyaThANesu / samavasariya dikkto bhavve gihisAhue ||5|| paNanavagaNaharehi sevijjato ya muNitilakkhehiM / caulakkhehi ajjANa tIsasahassAhiehiM ca || 6 || sattAvannasahassA hiyadugalakkhehiM sAvagANa tahA / teNavaisahasaca ulakkhasaMkhasaDDhIhi to ||7|| caudasaputrINa juo dohi sahassehiM tIsa ahiehiM / aNugammaMto ya tahA ke lie kAra sahasehi ||8|| tinnisayAhiyAnnarasasahassa ve ucciladdhijuttehiM / aTThasahassehiM sacasaehiM vAIhi~ thucto ||9|| ohinANIhiMsayA sevito ya navasahassehiM / maNapajjavanANINaM sasahasayanavasahassehi ||10|| gAmAgaranagarAi viharaMto vibuhavihiyapasiNANaM / vividuttarAI dito paDivohaMto ya bhavvajaNaM // 11 // varanANataraNikiraNehiM tamabharaM bhaviyahiyAo / dUraM ninAsitopatto sammeyaselampi ||12|| tatthavi yayoksamayaM Asanna jANiUNa nANeNa / cira supAsanAho mAsaM egaM kayANasaNo || 13 || roat hikaraNe samujjao bhavasivemu samacitto / jIvivamaraNanirIho jhAyaMto aki jhANaM || 14 || iti samyaktvasametaH zrAvakarmo dvAdazavidhoSi / saMlekhanAvasAnaH sAticArastathA dRSTAntaH // 1 // kathito bhostava naravara ! samyakpratipadya tasmAdatam / niraticAraM pAlaya nizcalacittaH pratidinamapi ||2|| iti zrutvA prabhaNati dAnavIryo jinaM praNamya / Aropaya prasadya zrAvakadharmaM mamemamiti // 3 // tato bhagavAn vidhinA''ropya taM narendrasya / zrInandivardhanapurAd vihartumanyatra niSkrAntaH ||4|| zatruJjayagiripuragrAmanagarapramukheSu bahusthAneSu / samavasRtya dIkSamANo bhavyAngRhisAdhubhedena ||5|| paJcanavatigaNavaryA sevyamAnazca munitrilakSaiH / caturlakSyAryANAM triMzatsahastryadhikayA ca // 6 // satapaJcAzatsahastryadhikadvilakSyA zrAvakANAM tathA / trinavatisahasUcaturlakSasaMkhyazrAddhIbhiH stUyamAnaH ||7|| caturdazapUrviNAM yuto dvAbhyAM sahasrAbhyAM triMzadadhikAbhyAm / anugamyamAnazca tathA kevalyekAdazasahasyA ||8|| trizatyadhikapaJcadazasaha sUvaikriyalabdhiyuktaiH / aSTasaharUyA sacatuHzatIkayA vAdinAM stUyamAnaH ||9|| avadhijJAninAM sadA sevyamAnazca navasaharUyA | manaH paryavajJAninAM sasArdhazatanavasaharUyA // 10 // grAmAkaranagarAdiSu viharan vibudhavihitapraznAnAm / vividhottarANi dadatpratibodhayaMzca bhavyajanam // 11 // varajJAnataraNikiraNaistamobharaM bhavyahRdayagehAt / dUraM nirNAzayanprAptaH sammetazaile // 12 // tatrApi ca mokSasamayamAsannaM jJAtvA jJAnena / tiSThati supArzvanAtho mAsamekaM kRtAnazanaH // 13 // bhavyAnAM hitakaraNe samudyato bhavazivayoH samacittaH / jIvitamaraNanirIho dhyAyannakriyaM dhyAnam // 14 // Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nivyApatthAvAM | egaM ca puvyalakkhaM caiuraMgUNaM carittapajjAyaM / paripAliUNa paliyaMkaAsaNe saMThio bhayavaM ||15|| itthaMtarampi nivvuiGgamaNamaNaM jANiUNa jiNanAhaM / savve suramuriMdA samAgayA jiNavarasamI ||16|| kAU puSpagaraM gaMdhodayavuTTipuvtrayaM tatto / siraraiyaaMjalipuDA namiUNaM thuNiumArA ||17|| jaya jiNasattana sattama ! vimukanIsesakammanimmoya ! | bhavarakkhasavina DijjatajaMtusaMtA sattANa || 18 || muttisirisaMgamUsya ! jiniMda ! tuhapAyapaumanasaNeNa / uvasama mayaMdhI gaMdhasiMdhuro takkhaNeNeva // 19 // aitikkhagADhadADhAkarAlamuhakaMda nibaddhakamo / na kamai mayanAho jinabariMda ! tuhanAmasaraNeNaM ||20|| ciravivi paripararahiyavirahiyagaIde / jo sarai tumaM samaraMgaNampri taM jayasirI varai ||21|| lahalahiradIhajIho aruNacchicchohapADaliyagayaNo / tuha jhANeNa na pahavai ahI vitaDDaviyacaDaphaNo ||22|| deva va vijju DuriyakaNNadhArevi / saMjattiovi vaccai tuha saraNeNaM jalahitIraM ||23|| iya ihaloe jAyara jaNANa tuhanAmasaraNamitteNa / paroe purA mokkho asaMkhadukkhANa khayakArI ||24|| evaM bahuthotterhi sammeyagiriTThiyaM suvAsajiNaM / jA saMthurNati gurubhattinivbharA sayalasuranAhA ||25|| tA savvasaMvarakara selesi jayagurU samArUhiuM / samagaM veyaNiAukanAmaguttAI khaviUNa ||26|| saTTA hA dukarAI kIraMti / bhujijjeti ya suddhaM tucchaarasAI asaNAI ||27|| avamanijjai gADhANurataramaNIyaNassa paDibaMdho / muccai navanehA baMdhuro baMdhavajaNovi ||28|| ekaM ca pUrvalakSaM caturagyone cAritraparyAyam / paripAlya palyaGkAsane saMsthito bhagavAn // 15 // atrAntare nirvRtigamanamanataM jJAtvA jinanAtham / sarve surAsurendrAH samAgatA jinavarasamIpam // 16 // kRtvA puSpaprakaraM gandhodakavRSTipUrvakaM tataH / ziroracitAJjalipuTA natvA stotumArabdhAH ||17|| jaya jinasattama saptama binuktaniHzeSakarmanirmoka / bhavarAkSasavinaTyamAna jantusantAnasattrANa ! // 18 // muktistrIsaGgamotsuka jinendra ! tvatpAdapadmanamanena / upazAmyati madAndho gandhasindhurastatkSaNenaiva // 19 // atitIkSNadaMSTrAkarAlamukhakandaro nibaddhakamaH / na krAmati mRganAtha jinavarendra ! tvannAmasmaraNena // 20 // tRvividha parisarpitRrathikavirahitagajendre / yaH smarati tvAM samarAGgaNe taM jayazrIrvRNute // 21 // lahalahitRdIrghajihvo'ruNAkSisomapATalitagaganaH / tava dhyAnena na prabhavatyahirvitatacaNDaphaNaH // 22 // vipule durdine vidyutkandukatrastakarNadhAropi / sAMyAtriko'pi vRjati tava zaraNena jaladhitIram ||23|| itIha loke jAyate janAnAM tvannAmasmaraNamAtreNa / paraloke punarmokSo'saMkhya duHkhAnAM kSayakArI ||24|| evaM bahu-totraiH sammetagiristhitaM supArzvajinam / yAvatsaMstuvanti gurubhaktinirbharAH sakalasuranAthAH ||21|| tAvatsarvasaMvarakarI zailezIM jagadguruH samAruhya / samaM vedinIyAyurnAmagotrANi kSapayitvA // 26 // yadarthaM SaSThASTapramukhANi duSkarANi kriyante / mujyante ca zuddhAmbhastucchArasAnyazanAni // 27 // avamanyate gADhAnuraktaramaNIjanasya pratibandhaH / mucyate navasnehabanvabandhuro bAndhavajano'pi // 28 // 1. bI / 655 Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 656 supAsanAha - cariamma sevijjaMtI vIrAsaNAI ThANAI taha aNudipi / dijjati kAussaggA sIyAyavadu sahakAlevi ||29|| tuDiyabhavaviDapAso uttattasuvannavannasaMkAso / ahariyadiNayarabhAso sirivAso jiNavarasupAso ||30|| phagguNaka siNAe sattamI mokkhammi tammi saMpatto | paMcahi sAhusaehiM sahio caiUNa niyarbudi ||31|| aha jayaguruguruvirahunbhavaMtavAhappavAhanayaNapuDA / savvevi suravariMdA namiUNaM bhaNiumaraddhA ||32|| saMpara tumammi parinivvayammi jayanAha ! tihuyaNapaIve / bhAraha khittaM gurumoha timirabharanivbharaM jAyeM // 33 // bhattibharanivbharunbhijjamANaghaNapulayapUriyasarIrA / AgaMtUNaM jayagurU ! inhiM kaM saMdhuNissAmA ? ||34|| kassa va pUyaM raiUNa saMpayaM nivvuyA bhavissAmo ? / savilAsalAsalIlaM kassava purao karissAmA ? || tumamaMtareNa siraraiyarayaNamayama uDamaMDalI ihiM / bhattivaseNaM sAmiya ! cuMvissA kassa payavI 1 // 36 // // iya saMthoUNa puNo puNovi namiUNa vigayaANaMdA / jiNanAhassa sarIraM adUrademammi nisiyaMti || to suravar3avayaNeNaM vesamaNo kuNai kaNayarayaNamayaM / varanivvANasmiviyaM UsiyavayacivacicaiyaM // 38 // tatto ya khIrasAyarajale haviUNa jiNavarasarIraM / niyasiyavimaladukUlaM rayaNamayAharaNaruharaMgaM ||39|| mANe saccevi hu khivaMti siviyAe sasurasuravaiNo / gaMtUNa avaradAhiNadisAe suddhami bhUbhAge / / gosIsa caMdragurudArUhi rayaMti tattha ciyajuyalaM / egAe khivaMti jiNaM avarA sesasAhugaNaM // 41 // tatto duMduhipamuhe gahIratUresu vajjamANesu / savvatto khayaresuM kusumakeraM muyaMtesu ||42 // I sevyante vIrAsanAni sthAnAni tathAnudinamapi / dIyante kAyotsargAH zItAtapadussaha kAle'pi // 29 // tuDitabhavAvakaTapAza uttaptasuvarNavarNa saMkAzaH / adharitadinakarabhAsaH zrIvAso jinavarasupArzvaH // 30 // phAlgunakRSNAyAM saptamyAM mokSe tasmin saMprAptaH / paJcabhiH sAdhuzataiH sahitastyaktvA nijazarIram ||31|| atha jagadguruguruvirahodbhavASpavAhanayanapuTAH / sarve'pi suravarendrA natvA bhaNitumArabdhAH ||32|| saMprati tvayi parinirvRte jagannAtha ! tribhuvanapradIpe / bhAratakSetraM gurumohatimirabharanirbharaM jAtam // 33 // bhaktibharanirbharodbhidyamAnaghanapulakapUritazarIrAH / Agatya jagadguro ! idAnIM ke saMstodhyAmaH ? ||34|| kasya vA pUjAM racayitvA sAMprataM nirvRtA bhaviSyAmaH / savilAsalAsyalIlAM kasya vA purataH kariSyAmaH // tvAmantareNa ziroracitaratnamaya mukuTamaNDalIdAnIm / bhaktivazena svAmin ! cumbipyati kasya padam // ityapunaH punarapi natvA vigatAnandAH | jinanAthasya zarIramadUradeze niSIdanti // 37 // tataH surapativacanena vaizramaNaH karoti kanakaratnamayIm / varanirvANa zibikA mucchritadhvaja cihnamaNDitAm||38|| tatazca kSArasAgarajalena snapayitvA jinavarazarIram / nivasitavimaladukUlaM ratnamayAbharaNarucirAGgam ||39|| rudati sarvasminnapi hi kSipanti zivikAyAM sasurasurapatayaH / gatvA'paradakSiNadizaH zuddhe bhUbhAge ||40|| gozIcandanAgurudArubhI racayanti tatra citAyugalam / ekasyAM kSipanti jinamaparasyAM zeSasAdhugaNam // 41 // tato dundubhipramukheSu gabhIratUryeSu vAdyamAneSu / sarvataH khacareSu kusumotkaraM muJcatsu // 42 // 1 1 ka kha. mirayaMti / Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nivvaannptthaavo| 657 naJcatIsu ya surasuMdarIsu saMghammi soyavihurammi / devidesu ya jayajayaravanimbharabhariyabhuvaNesu // 43 // aggikumArA niyaANaNAu jalaNaM ciyAe muMcaMti / vAukumArA vAyaM kAUNaM taM palIvaMti // 44 // avare ya suravarA puNa khivaMti gaMdha ibdhUyamuTThIo / evaM kameNa maMsAiesu daDDhesu samayammi // 45 // aisisirasurahiparimalakhIroyasamuddavAridhArAhiM / thaNiyakumArA aha nivvavaMti ciyaga jiNidassa / / uvarimadAhiNasakaha sako giNhei hiTimaM camaro / vAmaM pahuNo uvarimamIsANo hiTThimaM tu balI // 47 // daMtahINi u sesA surAsuriMdA surA ya savvevi / giNhaMti maMgalatthaM bhattibharunbhinnaromaMcA // 48 // devIo kusumAI vatthAI nariMdanArinaranivahA / savvovi jaNo giNhai ahamahamigayA puNo rakkha // 49 // aha jatteNaM nivvattiyammi takkAlamuciyakicammi / jayaguruguruvirahAnalajAlolijhalakiyaM hiyayaM // 50 // nivvAviraM ca naMdIsarammi vacaMti sasurasuranAhA / tatthaTTAhiyamahimaM kAUNaM paramabhattIe // 51 // baccaMti devaloe bhattIe pUiuNa jatteNa / jiNavarasakahAu khivaMti rayaNamaNimaiyasuMgammi // 52 // paNaphaNimaNibhAso dukkhadaMdolinAso, vihiyabhavapavAso rAyarosapaNAso / jaNajaNiyasuhAso saggamokkhappayAso disau jiNasupAso maMgalaM vo sayA so // 53 // lakkhaNachaMdavihaNaM jamiha mae viraiyaM samayamukaM / micchA mi dukkaDaM taM soheyavvaM ca suyaNehiM // 54 // // iti zrIsupArzvanAthacaritaM samAptam // nRtyantISu ca surasundarISu saMghe zokavidhure / devendreSu ca jaya jayaravanirbharabhRtabhuvaneSu // 43 // agnikumArA nijAnanAjjvalanaM citAyAM muJcanti / vAyukumArA vAtaM kRtvA taM pradIpayanti // 44 // apare ca suravarAH punaH kSipanti gandhADhyadhUpamuSTIH / evaM krameNa mAMsAdikeSu dagdheSu samaye // 45 // atizizirasurabhiparimalakSIrodasamudravAridhArAbhiH / stanitakumArA atha nirvApayanti citAM jinendrasya // 46 // uparitanadakSiNadaSTrAM zakro gRhNAtyadhastanI camaraH / vAmAM prabhoruparitanImA zAno'dhastanIM tu baliH // 47 // dantAsthIni tu zeSAH surAsurendrAH surAzca sarve'pi / gRhNanti maGgalArtha bhaktibharodbhinnaromAJcAH // 4 // devyaH kusumAni vastrANi narendranArInaranivahAH / sarvopi jano gRhNAtyahamahamikayA punA rakSAm / / 49 // atha yatnena nirvartite tatkAlamucitakRtye | jagadguruguruvirahAnalajvAlAlIdagdhaM hRdayam // 50 // nirvApayituM ca nandIzvare vrajanti sasurasuranAthAH / tatrASTAhikAmahimAnaM kRtvA paramabhaktyA / / 51 / / vajanti devaloke bhaktyA pUjayitvA yatnena / jinavaradaMSTrAH kSipanti ratnamaNimayasamudne // 12 // paJcaphaNimaNibhAso duHkhadvandvAlInAzo vihitabhavapravAso rAgaroSapraNAzaH / janita janasukhAzaH svargamokSaprakAzo dizatu jinasupAcoM maGgalaM vaH sadA saH // 13 // lakSaNacchandovihInaM yadiha mayA viracitaM samayamuktam / mithyA me duSkRtaM tacchodhayitavyaM ca sujanaiH // 54 // 1 ka, kha, vilihiy| Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prazastiH / iha atthi sayalamahivalayabhavaNabhUsAe srldhydNddo| kittipaDAyAka lio siriharisauro pavaragaccho // tam jayasiMhasUrI tuhiNagiriduvva sayalasivanilao / jamhA viNiggayA surasarivva muNisaMtaI bhuvaNe // 2 // tattoya dayAkamaliNikaMto micchattatimirabharaharaNo / sayalasiyaMvara tilao sUrI iha abhayasUritti ||3|| tasa susIso siyajasajuNhAdhavaliyasiyaMvarAbhogo / paravAicakavihaDaNapathaDamahappo mayaMkunca ||4|| sirimacaMdasUrI jayasiMhanarAhiva paboheDaM / rahajattAisa kajjesu jeNa taM kiMpi viSphuriyaM // 5 // jassa muhajala hiniggaya vicittasatthAmayaM mahAmuNiNo / AsAiUNa ajjavi lahaMti ajarAmaraM ThANaM ||6|| tassaviya tini sIsA paDhamo sirivijayasiMhasUriti / egaMtavAyasaMsaggaraMgasAraMgabhaMgaharI ||7|| duio amuvijjAsamuddasaMpunnapunimAiMdo / jiNapavayaNakumayaviyAsago ya siricaMda sUriti ||8|| pAlate sirilADadesamudde na kevala jeNa / jiNapazyaNasta vihiyA pabhAvanA samaNamupa ||9|| jasma ya munisuvyacariyaraMgasAlAe vilasiyA vANI / chaMdAnugayA laMkA sAliNI lekhayatra hun ||10|| taio yahijaNamaNa amaMda ANaMdadANadullalio / sirivicaMdasUrI, ahannayA sovi viharato // 11 // igra patto puMDarieNa AsaDeNa tarhi / siripaumacaMda ujjhAyapamuhasaMgha bhaNeUNa || 12 || mannAviyA tao te susajiNacariyakaraNavisayampi / tehivi tao niutto sissalavo hemasUrissa ||13|| gayalakkhaNachaMdevi lekhamaNagaNiNA payAsiMya eyaM / sirisattamajiNacariyaM harau duI sayalasaMghassa ||14|| ihAstisakalamahivalayabhavanabhUSAyai saraladhvajadaNDaH / kIrtipatAkA kalitaH zrIharSapuraH pravaragacchaH || 1 || tasmiJjaya siMha sUristu hinagirIndra iva sakalazivanilayaH / yasmAdvinirgatA surasaridiva munisaMtatirbhuvane ||2|| tatazca dayAkamalinIkAnto mithyAtvatimirabharaharaNaH / sakalasitAmbaratilakaH sUririhAbhayasUririti // 3 // tasya suziSyaH sitayazojyotsnAdhavalita sitAmbarAbhogaH / paravAdicakraviTayanaprakaTamAhAtmyo mRgAGka iva ||4|| zrI hemacandrasUrirjaya siMha narAdhipaM prabodhya / rathayAtrAdiSu kAryeSu yena tatkimapi visphuritam ||5|| yasya mukhajalavinirgatavicitrazAstrAmRtaM mahAmunayaH / AsvAdyApi labhante'jarAmaraM sthAnam // 6 // tasyApi ca trayaH ziSyAH prathamaH zrIvijayasiMhasUriti / ekAntavAdasaMsargaraGgabhaGgahariH ||7|| dvitIyo'mudravidyA samudrasaMpUrNapUrNimAcandraH / jinapravacana kumuda vikAsakazca zrIcandrasUririti // 8 // pAlayatA zrIlA dezamudrAM na kevalaM yena / jinapravacanasya vihitA prabhAvanA zramaNa mudrAmapi // 9 // yasya ca munisuvratacaritaraGgazAlAyAM vilasitA vANI / chando'nugatAlaMkArazAlinI lakavadhUriva // 10 // tRtIyazca vibudhajanamano'mandAnandadAnadurlalitaH / zrIvibudhacandrasUriH, athAnyadA so'pi viharan // 11 // dhandhukke prAptaH puNDarIkasutenAsssaDena tatra / zrIpadmacandropAdhyAya pramukhasaMghaM bhaNitvA // 12 // mAnitAstataste supArzvajinacaritakaraNaviSaye / tairapi tato niyuktaH ziSyalavo hemasUreH // 13 // sa samu? 2. laksama / Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prazastiH / 656 franeer marria navanavaivAsa ahiehiM / mAhasiyadasamidivase gurummi gurumaMDalipurIe ||15|| sirikumarapAlarajje saMbAtuyasijjamAvasaMteNa / cariyaM samatthiyamiNaM sirisattamatitthana hasta ||16|| paJcakkharagaNaNAe aNubhANaM havaMti dasa sahassA / aTThattIsa ca sayaM aheva ya akkharA pAye // 17 // // graMthAgraM zlokAH || 10938 // zubhaM bhavatu samastasaMghasya // gatalakSaNacchandasApi lakSmaNagaNinA prakAzitametat / zrIsaptama jinacaritaM haratu duHkhaM sakalasaMghasya // 14 // vikramazateSvekAdazasu navanavativarSAdhikeSu / mAghasitadazamIdivase gurau gurumaNDalI puryAm // 15 // zrIkumArapAlarAjye zambAsutazayyAmAvasatA / caritaM samarthitamidaM zrIsaptamatIrthanAthasya // 16 // pratyakSaragaNanayA'nuSTubhAM bhavanti daza sahasrANi / aSTAtriMzaM ca zatamaSTaiva cAkSarANi prAyaH ||17|| Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSThaM paGktiH azuddham 1 18 mahardhitA 1 22 kavayo vANi 2 24 zRGgaiH 3 18 3 28 4 17 5 16 7 20 8 2 11 24 12 24 13 1 13 15 15 16 15 16 16 25 20 17 bhUSitasara: yasyAH yaH spRzati taM prasIdya cinnahiM nijasitA -- randhitaM darzaya vIjanti 20 22 22 16 23 16 23 20 32 20 yasyAH 32 25 suratna 32 26 parvatAzca 35 22 -parima 40 21 vANArasyapi 45 18 45 26 45 26 50 28 54 20 jAtA kRtvA nijasita garbhamaha mujhe bhuo bhuttattareya bhuttare ya bhuktvA tvareyAham bhuktontare cAham tArAkaNaM tArAyanaM kRtvA -vAnudyamAno -mutaratrApi mayabhibhala kuMDUma shuddhiptrm| zuddham mahArcitA saaf zRGgAbhyAm bhUSitasarA: yasyAM yo mArSTi tAM prasadya cinna hiM nivasitA utkhoTataM darzayataM vIjayanti lAjA ka nivasita garbha mahA yayA suracanA ( ratna) paNDitAzca - paritana vArANasyapi kartu -vAnUdyamAno -muttaratrApi madavila kuGkuma pRSThaM paGktiH azuddham 54 25 dAraM 56 15 56 18 56 20 60 4 60 19 60 23 62 19 63 13 64 16 64 26 65 12 68 7 68 27 69 11 62 25 70 22 72 16 73 23 73 26 74 20 74 28 76 14 76 26 78 24 79 27 83 26 87 14 85 G5 16 anavasara vrajantya kIDati sahasAvi sahasApi zaiNDIra nivasati jchale - sthAnamupa. stanbho sAviyaM gaM pi nAtA pataM prAptam prAtivezmika pratyeSTuM prasIdha pramukhAni tathAnyaM ca yadapi prAyogyam digvalayaM bAhu bAhuM zlAghyabhAno -maparANDa thapi kusuma pabantra kundra zuddham dvAra anavarata vrajatya krIDati sahasAvi saha sApi zauNDIra nivaste le -sthAna upa stambho sAhAviyaM aMgaMpi mAtA putaM putram proSita pratISya prasadya pramukhANi tathAnyazca yo 'pi prAyogyaH digvalayAM bAhU bAhU zlAghyamAno -maparAhna api yaM kusumu pavaNuvi kunTa Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSThaM paGktiH azuddham 88 26 tADitA 10 21 prAjJapya 10 22 vartayati 61 23 pratyunnItaM 12 21 bhuktAtaGkaH dhama 14 23 paripIDayati sahasa 65 24 moktuM . dIkSitA 17 18 sarvaM vi66 25 girayA 100 24 sabheda 104 14 suha 104 28 avasare 104 28 iyaM lataH saha to shuddhiptrm| zuddham pRSThaM paiktiH azuddham zuddham tADitaH (128 12 saMbhAsio saMbhAsiA zrAjJApya 128 18 maNiratha- maNisiMhapravartayati 128 26 saMbhASito saMbhASitA saMmukhagamanAya 128 27 sami zamyA muktAtaGkaH 128 26 puNyanaiva puNyenaiva dhamma 126 28 zakuna (rUDha) saguNa (zakuna pariprerayati 129 28 phalADhyo phalADhyaH sahassa iya muktvA 131 18 nibadhana nibandhanaM dIkSitAH 133 17 lakSaH sarvaivi- 134 15 AjJapya AzApya girA 134 16 pralokAte pralokete svabheda 136 8 viTuduvva viuddhava saha 136 23 vyuttha vibuddha sthitaH tA zrA tAo 140 15 viuThunva viuddhava tA 140 21 -dAdI- - dainya tAva 141 15 vyuttha vibuddha dvitIyAdhaiM 141 17 bhuktvA -muktvA tato garta- 143 4 duuzIlaviSayaM 144 20 ciMtayitvA cintayitvA durgraha duhApi duhAvi lopavi -managha -mana caMpaya 150 12 viJcitta vicitta mahallayANa 151 28 nighAta iva nirghAtavat aurvo. 154 28 prApitA prAptA vijJapayya puvakameNa puvvakkameNa paumiNi ! dala paumiNidala prakAzya krIDayitvA krIDitvA dabhiya 155 27 panini! dala padminIdala niya dUrolita bhayaNIu bhaiNIu jAnAti kahi kahi | 165 3 majjhane majjhaNhe bhrazyante | 167 4 vasaM maNisiMha- 167 20 pati yati / patiSyasi 105 16 112 15 114 21 114 28 tato divAye tatazchAgI zIlAvaSayaM duhiM loemi caMmayamahallayANaM UrvovijJapya 116 13 bhayA mayA 117. 12 118 20 116 26 116 28 120 - 2 120 6 120 16 121 21 123 11 124 16 128 3 jeNaM jeNa prakAzayitvA dUrujhiya nica dUrojjhita jAnati jaha bhraMzyante maNiraha jA visaM Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTha paktiH 167 27 168 13 168 15 160 28 173 4 173 18 34 " 39 99 55 59 39 25 39 975 14 175 20 - 175 26 59 39 23 19 176 21 184 17 184 22 19 160 24 110 25 161 21 115 12 * 165 26 167 17 23 15 167 16 35 200 26 201 201 203 2 203 2 203 5 203 13 6 7 28 azuddhama jIrNa bhaNissati brAhmaNaM ruSyatu mohavaMtA mohavantAH stabdhAH krodhina: kRpaNArttA -halAramanasaH sabhudyama vIra pariNAmeNo vIra malla gamana tapaH zI varjitayA mAraNadIni krodhA roSAdiSTa bhututtarammi saMprApti sAmagri vijayamiva rAjJI dantavanopazobhitA vApIha rusasu kurvanti varADIyAe verulIya umma viyabhiyaM zuddham yalla bhaNissaMti brAhmaNaM ruSTaM mohavattA mohavattvAt stambhAt krodhAt kRpaNatvAt -halaramaNAt samudyama cIra pariNAmenA cIra mAlya gagana tapaHzI varjitAyAH mAraNAdIni krodhA roSAviSTo bhuttattarammi shuddhiptrm| saMprApta sAmagri (grIkaH) vijaya iva rAjiH dantavraNo (parvatai kadezavano.) pazo bhitA vApIha rUsa su kurutaH varADiyAe veruliya ummaTha viyaMbhiyaM pRSTha paktiH 203 20 204 23 205 10 205 12 206 207 26 208 5 213 15 213 26 k 214 20 217 5 217 6 217 21 217 24 217 27 218 1 216 21 220 16 220 22 221 2 221 17 222 27 223 26 230 17 233 15 234 18 "" 13 234 20 237 21 243 16 244 20 55 99 245 24 248 1 248 21 248 27 * M azuddhama -tyunmRSTa nivezate muNo kakhA dhuttAe sajjayityA punnakkarilo Teya kumaro'pi karavAda gaobhara taebhaNiyaM karaka lita -dRzyoyogya krIta sivasu ha mallaka tairava sarva patthao bAda prasthato bAhau sthApayityA nirmApayati santI - sapana varSe khAti (di) purohitazcaH - vaserA kaTakAni SaDvi vyuccheda tyajataitam kheparA kurvantIM sUdakAra zuddhama uddhastipaka nivezayati muNI kaMkhA dhuttayAe sajjayitva punnukkariso iya kumAro'pi karakAd gazro bhAi tae bhaNiyaM karakalita -dRzyo yogya krIDita sivasuha mAlya taireva sarva pacchabAhaM pazcAdvAhu sthApayitvA nirmimIte satI -pasarpan varSe khA (khyA) ti purohitazca vasaro kaTake chavi vyucchedaH tyajataitamapi kherA pRtkurvatI saukarika Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSThaM paktiH 246 21 "" 15 39 39 251 17 253 30 254 22 256 22 266 14 268 20 266 12 272 18 272 21 275 16 277 18 280 17 281 17. 261 16 261 19 262 22 262 27 263 24 268 27 266 23 305 10 305 26 307 13 306 315 28 316 4 321 13 321 28 323 18 d 334 2 334 26 235 335 16 azuddham zuddham vidhunitaM rAjAnaM vidhutarAgasya darzayantyaH darzayanti rAjante zApita vidhunita pArzva pANDurAnyAkharAddhapi vatsa ! bhabhirAI vidhunayana martya bhUmA dhRSTimAnam bhAlaM khacita syAnto cUrayaM -dhArA vidyAharo bhrU vidyAhara nagara AdiuM nirapekSam jaMpao guNa jalahi de liTTo tIraNa "" vijJapya vaccara paitrika pariyami yAtAM rAjJaH jJApita: vidhunita pArzva pANDurANyA kharddhapi vatse ! bhamirAI vidhUnayan SyamAtya bhUmya dhRSTatAm bhAlo sRta syAntara cUrNayaM dhAraH vidyAdharo bhrU vidyAdhara nagarAd zrANaMdiuM nirapekSA: apaMto guNajalahi gehe siTThI nIragA shuddhiptrm| 23 vijJapayya vajjai paitRka parihiya pami yAtaraM teSAM pRSTaM paktiH 335 20 336 16 338 338 21 338 26 341 * 341 16 345 7 348 21 348 23 349 22 346 23 346 25 " 35 346 26 350 8 362 25 362 26 366 25 372 20 374 24 374 27 378 8 376 6 380 23 381 13 383 14 azuddham paridadhAmi dhotRbhyo vUDe pRSThe (?) zrotum pattA ya prAptA ca umma sA(sa) raGga unmukta ilA 350 22 351 13. 351 26 352 16 354 20 { kuna ] 354 24 357 26 361 12 362 17 halA pazyatI rahitayA halA salahadda zlAghate kaiha -rAGagulyAM . mopetArthA bharaNe nirutare khare - syamartya prApsyasi mitrANi chupAyam tasmA manaHkAmita pasa pro maDaphaha - bhavatAmiSTau jamihamaha -tAyeM zuddham paridhAyaimi dhautRbhyo cUDhe vRddhe zrutvA pattAya prAptAyA ummiTa sAraGga (zArGga) uddhastipaka halAH hale pazyantI rahitAyA hale saMhaladda saphalayati kahai -rAgulyAM dhataM [ zakuna ] mopekSethAM -bharaNai niruttare kharaTena -tyamAtyaprApsyati mitrANIa hyapAyam tasmAta manaskAmita pasAo maDaphara -bhavatamiSTau jamiha maha -tAyA Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yatnaH ti bhaI kicAyU zuddhipatram / pRSThaM paGktiH azuddham zuddham | pRSThaM paktiH azuddham zuddham 383 14 sinyai -sinyA 440 23 mala: 386 11 sahasaM sahassaM sammatAI sammattAI 387 17 dAsyazca ghaTAzca tatti 389 16 kRtena kate 44 // 14 -vamassaM -mavassa dhanada dhana jayanti jayanti 392 2 mehe -mapalapitvA -mapalapya 363 23 mameyAda mamaiyAd 447 25 vihvala vidvatlAGga 363 28 tassa tasya 448 22 laghayantiH laghayanti 364 26 'mavagRhya mavaguhya 449 26 prAtihAyaM prAtihArya 365 1 jittoi- jitto - 446 16 vAsa vAsa 396 13 / bAlodhiya bAloviya 450 22 bhA 396 25 bAla eva bAla iva 450 28 dharma dharme 398 29 bhatiSyatIha bhaviSyatIha kicAu kicAya 401 24 saprAkAra saprAkara sirpAgAra) 453 16 kizvApada 402 24 sphuratA- sphuritA- 455 25 ghaDenedaM ghaTenedaM 402 28 sya ho -syAho 455 27 durgAho durgraho 406 7 -pubbIe puvIe to macco tomaco 406 23 padamAName- padamai . 457 24 sA 407 19 -meva, nirviSaM -meva nirviSa, 462 15 vilambayiSyati vilambase maGgala 462 23 haSito harSito 41. 20 priya ! priye! bala 410 28 bhaNitaM palApitu- palAyitu413 14 kosallira kosalliyaM 465 28 gRha413 212 kharaMkhAro kharatAro -stAbhyAM 414 15 tattayA tattvayA 472 3 taha taha teya 472 21 dvAdazadhApi dvAdazApi 428 18 vighaTya vighaTayya 474 25 bhavanAnto bhavanAntara 428 16 hararahAsa harahAsa 475 26 khaTAGgaH khaTvAGgaH 4264 ummiTTho ummiTho 416 12 pucchasu divvaM unmukta uddhastipaka- 477 18 vAsino vAsinA mamIpora mamopari tanas tatas 4335 dhari ura dhariudadhura 478 21 zira:kRta ziraskRta ammehi amhehiM 476 10 puJja puNNa tavvayaNAtraNe tabvayaNAyannaNe 481 22 gRNa. 436 13 haraNaM haraNI | 482 4 sA 440 16 vicchuriya praharu vicchuriyAharu 482 11 - nisuyaM nihuyaM maGgalaM maNitaM tetha puccha sudivyaM mA Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bimbe zuddham vyayArthadhAnyaM pRcchati prayatethAM kartavyaH kathaya guNa kumara AkRSTa kRtvA dhurA purva budhyA - zuddhipatram / pRSThaM paktiH azuddham zuddham pRSThaM paktiH azuddham 485 26 bimve 546 16 ujcha 486 16 jharantaM kSarantaM 546 16 pazyati 486 28 nyavatsAtAM nyavAtsAtAM 551 22 prayatetAM 488 4 ghumi ghummiuM 561 30 katayaH 488 16 karavikAM karakikA kathayati 460 11 -mha kusalataM mhakusalataM guru 460 22 -mbhaHkumbha: mbhaskumbhaH 572 6 kuMmara 462 26 -dizA -ddika 572 18 zrASTaka vavAhieNa vevAhieNa 585 16 kutvA 467 16 586 17 500 26 pUrva 587 22 kathakathamapi 502 8 visukche visucche- 587 23 504 17 ucchinta ucchintta 588 14 sabhRddhaye 505 14 kila kilaM- kilakila 561 bIhijaDa 505 26 kila krIDantaH kilakilAyamAnAH 604 candra tRtIyANu tRtIyaguNa 606 4 bhuvaNa 510 28 mAlAmekAM -limeka 606 16 bhuvana 512 15 zravaNaM sravaNaM madhye 516 10 buDDha vuDDha 611 26 kSAlitvA 516 23 pakSAnto pakSAntara 613 22 520 11 zrAvahaNatthaM AhavaNattha 613 27 521 13 mutkaliteha preSiteha gururASa 522 28 mama kaJcidvAraM 523 8 ramaNIe rayaNIe vahu 524 4 ujoNiyAe ujANiyAe 624 17 tapaH karmaNi bhababhava sacitta 526 24 dAvadvAva 626 10 sacitta 528 16 caya caraM 626 26 dRSTA 5268 niravakkho niravikkho ThAvaha 526 23 tava tapa 627 21 -yaDDhaNa -yaTTaNa 628 10 bhabyA : -Nuddhasayo -Nudhusio 537 15 tasya // tasya / saMsthitAn manyate 626 26 udagrINoM- udgINoM 632 1 saDhaJcitto 540 8 sAmaiya sAmAiya kathaMkathamapi vRddhayA samRddhaye vAhija candana bhavaNa bhavana madhye tAlayitvA evaM gururoSa mayi kazcidvaraM tapaHkarmaNi saccitte sazcitta dRSTvA bhuni ThAveI muni bhavyAH jo sasthitAngurUn manyate yo saDhacitto dadadapi dadapi Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSThaM paktiH 633 Wu 633 25 634 15 635 8 635 635 16 638 23 638 26 640 26 642 22 643 13 643 21 4 2 azuddham taha vike siddhAnta labdhaM -caMdoti paThama tatra -GaGapi nAstyatra - stavapArzva bhamikaNa zuddham tahavi ke - siddhAnna tadbhAvA saMvibhAva labdhaM caMdotti paDhamaM harahAsazazadhara hasitaharahAlaza hasita zadhara tathA . - iGapi shuddhiptrm| tAstyatra - stava pArzva bhamiUgaM tad bhAvA: saMvibhAga pRSTha paGktiH 645 18 bihita 646 6 diTTIe 646 11 tatthaya 650 26 vandhoH 651 11 651 14 651 16 652 5 652 8 652 26 657 10 658 20 658 21 azuddham macca -yAine mriyamANe daTTha mAlApa -nipatantaM pUiuNa AsvAdyApi raGga zuddham vihita diTThIe tattha ya bandhoH maccu -yAinno mriyamANaM duhaM mAlA pa - nipatantaM pUiUNa svAdyAdyApi raGgasAraGga Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina vividha-sAhiya-zAstramAlA meM bapI huI pustakoM kI sUce / (1) surasundarI-cariaM-(kartA dhanezvarasUri ) yaha 4000 gAthA pramANa prAkRtabhASA kA baDA hI manohara suMdara mahAkAvya hai| bar3I vistRta prastAvanA sarala saMskRta meM dI gaI hai jisale granthakAra tathA aura 2 zrAcArya saMbandhI aneka jJAtavya itivRttakA jJAna hotA hai| mUlya sAdhAraNa saMskaraNa ru.2-0-0, rAjasaMskaraNa ru. 3-0-0 (2) haribhadrasari-caritram- yaha 1444 granthake praNetA suprasiddha vidvAna jainAcArya hari ma.lIkA sulalita gadya meM likhA huA saMpUrNa jIvana caritra hai| jo ki aneka anyoM kA avalokana kara bar3e hI parizrama se likhA gayA hai| mUlya ru. 0-4-0 maatr| (3) sasasaMdhAna-mahAkAvyam-( kartA mahopAdhyAya zrImeghavijayajI gaNi ) isameM RSabhanAtha, zAntinAtha, neminAtha, pArzvanAtha, mahAvIrasvAmI, zrIkRSNa aura rAmacandra ye sAto mahApuruSoMke jIvana caritra varNita haiM / Azcarya kI bAta to yaha hai ki isake pratyeka zlokase sAtoMkA jIvana caritra kA vRttAnta nikalatA hai| bar3A hI AzcaryotpAdaka grantha hai| aisA eka bhI kAvya saMskRta sAhitya meM nahIM hai| kaThina sthaloM meM TippaNa bhI diyA gayA hai| mUlya mAtra ru. 0-8-0 / (4-6-12) supAsanAha-cariaM-(kartA zrIlakSmaNagaNi ) prAkRta bhASA kA yaha eka mano hara va bodhaprada mahAkAvya hai| sthala sthala meM anekta manoraJjakathAoMse bharapUra hai / aisA sanorama va subRhat prAkRta kAvya abhI taka anyatra kahIM nahI chpaa| tIna bhAga meM saMpUrNa hai| pratyeka bhAgakA patrAkAkArakA mUlya 2-8-0, pustakAkAra kA 2-0-0 / ( 4 ) First Principles of Jaina Philosophy second Edition ) A succint Summary of Jaina metaphysics and Logic, Price 10 As. (7) zAntinAtha-caritram--(kartA mahopAdhyAya zrImeghavijayajI gaNi) saMskRta sAhitya meM "naiSadhIya caritra" eka bar3A hI suramya rocaka mahAkAvya hai| jisakI kIrti sarvatra phailI huI hai / yaha kAvya usI kAvya kI pAdapUrtirUpa se likhA gayA hai / zAntinAtha bhagavAna kA caritra varNita hai| bar3A hI manohara kAvya hai / mUlya 1-0-0 / (E) jaina lekha saMgraha-prathama bhAga) saMgrAhaka bAbU pUraNacandajI nAhara ema, e., bI. ela., vakIla-hAI korTa, kalakattA / isameM prAcIna jaina mUrtiyoM tathA zilAoM para khuTe hue 1000 lekhoM kA saMgraha hai| isase itihAsa sambandhI bahuta sI bAteM jAnI jA sakatI haiN| bar3e parizrama se tayyAra kiyA gayA hai / mUlya 5-0-0 (harayagAsehara-kahA-kattA zrI jinaharSa gnni| saMskRta chAyA se yukta / mUlya ru. 0--01 (10) vivekamaMjarI / saTIka-prathama bhAga (sTaoNka meM nahIM hai)| (11) prAkRtasUktaratnamAlA-isa grantha meM bhinna bhinna viSaya ke aneka prAcIna prAkRta subhASitoM kA saMgraha kiyA gayA hai / saMskRta chAyA bhI dI gaI hai / aura sAtha hI meM aMgrejI bhASAntara bhI diyA gayA hai| mUlya -:(12) kummAputtacariaM--yaha prAkRtapadyabaddha grantha hai / isameM kA putra kA caritra varNana kiyA gayA hai / saMskRta chAyA yukta / mUlya 0-4-1 / patra vyavahAra isa pate se karanA cAhiejaina vividha sAhitya zAstramAlA kAryAlaya, banArasa sittii|