________________
पउमकहा।
ता तीइ चरिमजामे वासियवमणं कहंपि संजायं । तो राया संखुद्धो विज्जे वाहग्इ तेवि तओ ॥१५|| छड्डावणाई विविहाई जाव पति ताव सहसावि । सा मुक्का पाणेहि मिहिरस्स समुग्गमे तत्तो ।। मुच्छानिमीलियच्छो राया धरणीए निबडिओ दह्र । गयपाणं पाणपिय ठिओ य कव निचिट्ठो ॥ चंदणरसेण सित्तो पवीइओ तालविंटएण नियो । पत्ते चेयणभावे विलवइ गुरुमुक्कपुकारो ॥१८॥ हा लच्छि मयच्छि सुदच्छि किमिह पुच्छंतयस्स पडिवयणा न हु देसि मज्झ छणससिवयणे रुटासि किं सुयणु इच्चाइ पलवमाणो न मुथइ पासं करेइ नय गासं । नय देई अवगासं कस्सवि तो पभणए मंती ॥२०॥ देव ! मयच्चिय एसा मुंचसु पास करेमि सक्कारं । एईए जेणाहं कुंविओ तो नरवई भणइ ॥२१॥ सक्कारह नियदेहं पुत्तपपुत्ताइएहिं सह तुमय । मह पाणपिया दइया जीविस्सइ कोडिवासाई ॥२२॥ मह कन्नकडुयश्यणं अमंगलं जो भणिस्सइ इमीए । सो निच्छएग मरिही तो वंचेऊण तदिहि ॥२३॥ मंती कम्मयराओ सक्कारावइ कडेवरं तीसे । उम्मुक्कगठ्यपुको तमपेच्छतो नरवरोवि ॥ २४ ॥ विलाइ भणेइ एवं भुंजिस्समहं पियाए दिहाए । जेणवहरिया देवी जमगेहम्मि य गए तम्मि ॥२५॥ एवं कयप्पइन्नो दिणदसगं गमइ नरवरी तत्तो । सिक्खविउ सचिवेणं तप्पासे पेसिओ पुरिसो॥२६॥ तेण भणियं नराहिव ! वद्धाविज्जह पियाए सुद्धीए । सो भणइ साहसु कहिं उबलद्धा तीइ सुद्धित्ति ॥ सो आह नाह ! देवी संपइ सग्गम्मि सुरवइसमीवे । चिट्ठइ सुहेण तीए तुह पासे पेसिओ अहयं ॥२८॥
पश्य कथमेष राजा रागेण विडम्बितो न चेतति । आत्मानं गतलज्ज इति सचिवश्चिन्तयति यावत् ॥१४॥ तावत्तस्याश्चरमयामे वासितवमनं कथमपि संजातम् । ततो राजा संक्षुब्धो वैद्यानाह्वयति तेऽपि ततः ॥१५॥ मोचनानि विविधानि यावत्प्रयुञ्जते तावत्सहसापि । सा मुक्ता प्राणैमिहिरस्य समुद्गमे ततः ॥१६॥ मूर्छानिमीलितासो राजा धरण्यां निपतितो दृष्ट्वा । गतप्राणां प्राणप्रियां स्थितश्च काष्ठमिव निश्चेष्टः ।। चन्दनरसेन सिक्तः प्रवीजितस्तालवृन्तेन नृपः । प्राप्ते चेतनभावे विलपति मुक्तगुरुपुत्कारः ।।१८।। हा लक्ष्मि मृगाक्षि सुदक्षे किमिह पृच्छतः प्रतिवचनम् । न हि ददासि मम क्षणशशिवदने रुष्टासि किं सुतनु॥ इत्यादि प्रलपन्न मुञ्चति पाचं करोति नच ग्रासम् । नच ददात्यवकाशं कस्यापि ततः प्रभणति मन्त्री ॥ देव ! मृतेवैषा मुञ्च पाश्र्वं करोमि संस्कारम् । एतस्या येनाहं, कुपितस्ततो नरपतिर्भणति ॥२१॥ संस्कुरुत निजदेहं पुत्रप्रपुत्रादिकैः सह त्वम् । मम प्राणप्रिया दयिता जीविष्यति कोटिवर्षाणि ॥२२॥ मम कर्णकटुकवचनममङ्गलं यो भणिष्यत्यम्याः । स निश्चयेन मरिष्यति ततो वञ्चित्वा तद्दृष्टिम् ॥२३॥ मन्त्री कर्मकरासंस्कारयति कलेवरं तस्याः । उन्मुक्तगुरुपूत्कारस्तामपश्यन्नरबरोऽपि ॥२४॥ विलपति भणत्येवं भोक्ष्येऽहं प्रियायां दृष्टायाम् । येनापहृता देवी यमगृहे च गते तस्मिन् ॥२५॥ एवं कृतप्रतिज्ञो दिनदशकं गमयति नरवरस्ततः । शिक्षयित्वा सचिवेन तत्पावें प्रेषितः पुरुषः ॥२६॥ तेन भणितं नराधिप ! वयध्वे प्रियायाः शुद्धया । स भणति कथय कुत्रोपलब्धा तस्याः शुद्धिरित ॥२७॥ स आह नाथ ! देवी संप्रति स्वर्गे सुरपतिसमीपे । तिष्ठति सुखेन तया तव पावें प्रेषितोऽहम् ॥२८॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org