________________
मलयकेउकहा। मयमच्छे अवयरिउ हसियं जह पिच्छइ नरवई एसो। परछिड्डाई नियच्छइ न पिच्छए निययछिड्डाई ॥ यतः, “सर्वः परस्य पश्यति वालाग्रादपि तनूनि छिद्राणि । आत्मकृतानि न पश्यति हिमगिरिशिखरप्रमाणानि ॥" तो भणियं नरवइणा मह किं छिडं कहेसु, सा भणइ । अभएण मह पसायं करेसु साहेमि जेण तयं ॥४८॥ तेणवि तहेव विहियं, तो पभणइ बालपंडियावि फुडं । तुह सयलंपिवरोहं देव ! विणलं जओ तत्थ ॥ कित्तिमदासीवेसा तरुणनरा कुञ्चविरहिया बहुया । एकिक्कीए पासे चिट्ठति विलासदुल्ललिया ॥९॥ जइ पञ्चओ न विज्जइ मह वयणे देव! तो य एगते । गत्तं खणाविऊणं देवीओ तह य दासीओ।।९१॥ एवं भणसु मए जह दिट्ठाओ सुमिणयम्मि रयणीए । दासीहिं जुत्ताओ सव्वाउवि निययदेवीओ॥९२॥ गत्तं फडमाणीओ ता एवं सञ्चयं कुणह इण्हि । रन्नावि हु तब्भणियं तहत्ति कारावियं सिग्धं ॥९३॥ तो थीवेसधरेहिं नरेहिं फडिया झडत्ति सा गत्ता । तो वालपंडियाए भणियं पुरिसा इमे देव ! ॥१४॥ एयाओ रमणीओ फडिउंन तरंति थणनियंबभरा । तो थीवेसा पुरिसा परिक्खिउं झात्त निग्गहिया ।। तो नरवइणा पुट्ठा कह जाणसि तं, भणेइ बुद्धीए । किपि कहइ नियजणणी वंतरिणी सुमरिया सुहमं॥ तब्बुद्धिरंजिओ सो सम्माणेउं विसज्जए तं तो । चिंतइ चोज्जं मज्झवि भज्जाउ कुणंति जमकज्जं ॥९७|| इमिणा वेरग्गेण अमरगुरुं ठाविऊण मंतिपए । तह नियपुत्त रज्जे गिहिवि दिक्व गओ मोक्ख ॥९८॥ इत्थंतरम्मि गयणे सुरजुयलेणं तु पिच्छमाणेण । पोसहसालाए निवो अमच्चभणियं निसामितो ॥९९।।
एतन्न सुन्दरमेव यदेकान्त मन्त्रयति निविष्टम् । इति तव चित्तं ज्ञात्वा व्यन्तरदेवेन केनापि ॥८६॥ मृतमत्स्येऽवतीर्य हसितं यथा पश्यति नरपतिरेषः । परच्छिद्राणि पश्यति न पश्यति निजच्छिद्राणि ॥१७॥ ततो भणितं नरपतिना मम किं छिद्रं कथय, सा भणति । अभयेन मम प्रसादं कुरु कथयामि येन तत् ॥८॥ तेनापि तथैव विहितं, ततः प्रभणति बालपण्डितापि स्फुटम् । तव सकलोऽप्यवरोधो देव ! विनष्टो यतस्तत्र ।। कृत्रिमदासीवेषास्तरुणनराः कूर्चविरहिता बहवः । एकैकस्याः पार्थे तिष्ठन्ति विलासदुर्ललिताः ॥९०॥ यदि प्रत्ययो न विद्यते मम वचने देव ! ततश्चैकान्ते । गर्त खानयित्वा देवीस्तथा च दासीः ॥११॥ एंव भण मया यथा दृष्टाः स्वप्ने रजन्याम् । दासीभिर्युक्ताः सर्वा अपि निजदेव्यः ॥१२॥ गते स्फटन्त्यस्तस्मादेतत् सत्यं कुरुतेदानीम् । राज्ञापि हि तद्भणितं तथैव कारितं शीघ्रम् ॥१३॥ ततः स्त्रीवेषधेरैनरैः स्फटिता झटिति सा गर्ता । ततो बालपण्डितया भणितं पुरुषा इमे देव ! ॥१४॥ एता रमण्यः स्फटितुं न शक्नुवन्ति स्तननितम्बभरात् । ततः स्त्रीवेषाः पुरुषाः परीक्ष्य झटिति निगृहीताः ॥ ततो नरपतिना पृष्टा कथं जानासि त्वं, भणति बुद्धया। किमपि कथयति निजजननी व्यन्तरी स्मृता सूक्ष्मम् ।। तबुद्धिरञ्जितः सं सम्मान्य विसृजति तां ततः । चिन्तयत्याश्चर्य ममापि भायोः कुर्वन्ति यदकार्यम् ॥९७॥ अनेन वैराग्येणामरगुरुं स्थापयित्वा मन्त्रिपदे । तथा निजपुत्रं राज्ये गृहीत्वा दीक्षां गतो मोक्षम् ॥९८॥ अत्रान्तरे गगने सुरयुगलेन तु पश्यता । पौषधशालायां नृपोऽमात्यभाणितं निशमयन् ॥१९॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org