Book Title: Mantra Divakar
Author(s): Dhirajlal Tokarshi Shah
Publisher: Pragna Prakashan Mandir
Catalog link: https://jainqq.org/explore/011613/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -- che BRTS - ka * : lekhaka : adhyAtmavizArada vidyAbhUSaNa maMtramanISI gaNitadinamaNi zatAvadhAnI paMDita zrI dhIrajalAla TokarazI zAha NZDANZDAWZDNZDANZIBALOIDVANC) prastAvanA : Da, rudradeva tripAThI ema. e, pIeca. DI. sAhitya-sAMkhya-gAcArya Adi.. H prakAzaka : prajJA prakAzana maMdira muMbaI-9, ANDDVLCDV5 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzaka: narendrakumAra DI. zAha vyavasthApaka : prajJA prakAzana maMdira ladhAbhAI gaNapata bIlDIMga cIcabaMdara, muMbaI bIjI AvRtti vi. saM. 2031 sane 1975 mUlya rUpiyA sADAbAra A graMthanA sarva haka prakAzakane svAdhIna che. muka : maNIlAla chaganalAla zAha dhI navaprabhAta prinTiMga presa, ghIkAMTA roDa, amadAvAda Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakIya - gujarAtI bhASAmAM Aje judA judA viSayo para aneka graMtho pragaTa thaI rahyA che, paraMtu temAM AdhyAtmika vikAsane lagatuM sAhitya keTaluM ? ane temAM e yoga ane maMtranA viSayanI pramANabhUta rajUAta karanArI kRtio keTalI ? je anubhava ane ciMtanayukta AvA sAhitya mATe mITa mAMDIe te khare ja nirAzA sAMpaDe tevuM che. - A paristhitinuM yathAzakaya nivAraNa karavA mATe adhyAtmavizArada vidyAbhUSaNa maMtramanISI gaNitadinamaNi zatAvadhAnI paMDita zrI dhIrajalAla TokarazI zAhe sane 1966 thI prayAsa AraMbhyo ane sane 1971 sudhImAM temaNe maMtravijJAna maMtraciMtAmaNi ane maMtradivAkara nAmanA traNa graMtharatno taiyAra karyA, je anukrame amArA taraphathI prasiddha karavAmAM AvyA. A traNeya graMtha vidvAna - vaDe vakhaNAyA, patrakAre vaDe prazaMsA pAmyA ane jijJAsujanoe tene Ane demipUrvaka vadhAvyA: A badhA graMthenI prathamavRtti lagabhaga babbe varSanA gALAmAM pUrI thaI. temAM maMtravijJAnanI bIjI AvRtti prasiddha karavAmAM AvI ane Aje te tenI paNa bhAganI nakala khapI gaI che. maMtraciMtAmaNi graMtha hAla aprApya che ane maMtradivAkaranI sudhArAvadhArA sAthenI bIjI AvRtti pAThakanA karakamalamAM mUkIe chIe. * cha varSamAM sagAe keTale palaTA lIdhe che, te sahu koI jANe che. tenI prakAzanakArya para bahu moTI asara thaI che. kAgaLanA 'bhAva lagabhaga traNa gaNuM thayA che ane chatAM joIe teTalA pramANamAM maLatA nathI. chApakAmanA bhAva khUba ja vadhyA che, temaja tene lagatA bIjA badhA kharcanuM pramANa ghaNuM vadhyuM che, eTale A AvRttinuM mUlya rU. 12-50 rAkhavAmAM AvyuM che. ' ', - Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A graMthanI racanA traNa khaMDomAM thayelI che. temAM pahele khaMDa maMtrasAdhanA aMge aneka jAtanI mahattvapUrNa mAhitI Ape che bIjA khaMDamAM vividha maMtronuM vivaraNa karavAmAM AvyuM che ane temAM AdhyAtmika unnati, cittazAMti, dhanaprApti, saMtAna prApti, AkarSaNataMtra, mohanataMtra, vazIkaraNataMtra, karNapizAcanataMtra, gAsaDa taMtra, tathA pazu-pakSIonI bolInuM jJAna thAya evI prakriyAo paNa zAstrAdhAre maryAdita svarUpamAM rajU karavAmAM AvI che. trIjA khaMDamAM aneka prakAranA upayogI maMtra, yaMtro ane kani saMgraha karAya che, eTale jijJAsujanone te ghaNe upayogI thaze, ema ame mAnIe chIe. vadhAre spaSTa kahIe to je vastu seMkaDo nAnA-moTA gra vAMcatAM na maLe, te A eka ja graMthamAM bhaLe tema che. - A graMthanI mananIya prastAvanA hiMdI ane saMskRta bhASAnA kavi tathA maMtravizArada Do. deva tripAThI ema.e., pIeca.DI. sAhitya-sAMkhyayogAcArye lakhelI che ane te bIjI AvRttimAM emane ema prakaTa karavAmAM AvI che. - A graMthanuM samarpaNa svIkAravA mATe amo rASTra ane samAjanI ananya sevA karanAra vartamAna kAle tAmIlanADanA rAjyapAlapade adhiSThita sanmAnanIya zrI ke. ke. zAhanA khUbaja AbhArI chIe. temaNe amArI sAhitya-sarjana-prakAzananI pravRttimAM prAraMbhathI ja rasa lIdho che. - zrI zAMtikumAra bhaTTa, zrI kanu dezAI tathA bIjA paNa jemaNe A graMthanA prakAzanamAM eka yA bIjI rIte sahAya karI che, te badhA pratye ame kRtajJatAnI lAgaNI prakaTa karIe chIe. ' - " kAzake Page #5 -------------------------------------------------------------------------- Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * - - - * * : , . . - - d; - : che. ' . -:: , I ! : for , ,..' , samAja tathA rASTranA prakhara sevaka tAmIlanADunA rAjyapAla sanmAnanIya zrI ke. ke. zAha Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samarpaNa AVECK sevA, saujanya ane sahRdayatAbharyAM jIvanathI mAruM adbhuta AkaSa Nu karanAra tAlImanADunA rAjyapAla sanmAnanIya zrI ke. ke. zAhane A graMtha sAdara samarpita guNAnurAgI dhIrajalAla TokarazI zAha Page #8 -------------------------------------------------------------------------- Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sanmAnanIya zrI. ke. ke. zAha [ aMka jIvanaparicaya ]. lekhaka : zrI kanu desAI - sAmAjika ane rAjakIya kSetre varSothI ananya sevA karanAra - tathA tAmIlanADunA rAjyapAlanI javAbadArI saMbhALanAra sanmAnanIya zrI ke. ke. zAhanA nAmathI Aje keNa ajANyuM che? temane janma ra7mI okaTobara, 1908nA roja kelAbA jIllAnA goregAMva khAte thayo hato. ' ' . " . zrI ke. ke. zAha dareka tarapha ucca kakSAnI bhrAtRbhAvanI daSTithI nihALatA hovAthI emanA vizALa vartuLamAM moTAbhAInA hulAmaNA nAmathI oLakhAya che. . . . . ': ': emane hasatA cahere haMmezA nirAzAne AzvAsana ane AzAnA senerI kiraNe Ape che. emanI garUDa jevI tejasvI AMkho bhalabhalAne AMjI nAkhe che. emanI suMdara ne asarakAraka vANI saMsargamAM AvatA darekane bhrAtRbhAvanI lAgaNI jagADe che. te . bALapaNamAM ja durbhAgye emanAM pitAnuM avasAna thatAM eka atizaya hoMziyAra vidyArthI hovAnA kAraNe teo pitAnA bhAI mATe bejA rUpa na banyA vidyArthI jIvanamAM aneka ziSyavRttio meLavI 1929nI sAlamAM snAtanI upAdhi meLavI. prathama naMbare pAsa thaI e ja varSe pUnAnI parazurAma bhAu kelejamAM phelai banyA. emane priya viSayuM gaNitazAstra hato. e viSayamAM pAraMgata thavAnI emanI pUrNa IcchA hatI. saMjogo anukuLa na thatAM temaNe kAyadA tarapha potAnuM dhyAna kendrita karyuM .. * 1 * * Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1934nI sAlamAM sanaMda maLI ne te divasathI ja eka ucca kakSAnA dhArAzAstrI tarIkenI jvalaMta kArakIrdI zarU karI. 1946nI sAlamAM cembara khuna khaTalAmAM zrI. ke. ke. zAhe AropIono khUba sarasa bacAva karyo ane temanI prazaMsA nyAyAlayanA kSetramAM cAre tarapha phelAI. . . . . ' ' ' 1938mAM "nagInA bhajIda rAyaTa' nAmanA kesamAM saradAra paTele A vilakSaNa dhArAzAstrIne kArya saMpyuM ane emaNe e kArya suMdara rIte pAra pADyuM. " 6oo rajavADAone ekatrita karavAnA samaye saradAra valabhabhAI paTelane madada karanAra zrI ke. ke. zAha ja hatA. vaDodarAnA mahArAjAnA salAhakAra tarIke zrI zAhe anupama sevAo bajAvI che. 1948nI sAlamAM mahArAjA gAyakavADanA salAhakAra banyA. teo vaDodarA rAjyanA kalyANa ane rAjyanA vikAsa mATe sthapAyelA aDhI karoDanI sara sayAjIrAva DAyamaMDa jyubIlI ane memerIyala TrasTane mAnada TrasTI che. baraDA rena keraparezananI sthApanA karavAnI vicArasaraNI emanI ja hatI. - jyAre 600 rajavADA ekatrita karavAno samaya Avyo, tyAre -vaDedarAnA mahArAjAne samajAvI saradAra paTelane madada karanAra zrI. ke. ke. zAha ja hatA. evA ucca kArya mATe zrI. vI. pI. menane "dhI InTIgezana epha dhI sTeTa" nAmanA pustakamAM emanI bhAre prasaMzA karI che. - jyAre sItAdevI vaDodarAnA mahArAjA sAthe chUTAcheDA laI karaDe rUpIyAnuM jhaverAta laI yuropa gayA hatA, tyAre dezanI A kiMmatI dolatane pAchI meLavavA mATe zrI saradAra paTele zrI zAhane yurepa mokalAvyA hatA. zrI zAhe khUba ja kuzaLatApUrvaka A kAryane saphaLa Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rIte pAra pADayuM hatuM ane dezanuM kiMmatI jhaverAta temaja "sTAra opha dhI sAuthaane "egen" jevA kiMmatI hIrAo, je mahAna nepolIyana bonApArTa pAse hato, te pAchI meLavI dezanI kiMmatI dolatane bacAvI hatI. . . . . : - vaDodarAnA mahArAjAnA salAhakAra tarIke zrI zAhe vaDodarAnI prajAnI anupama sevA bajAvI che.. . - . " bALapaNathI ja rASTranI dAjha nasenasamAM vahetI hatI. rASTra mATe eomAM bALapaNathI ja AMsumAM biMduthI mAMDI hInA TIpAonuM balidAna ApavAnI ucca kakSAnI lAgaNIo che. 1930mAM jyAre dezabharamAM eka jAgRtino vaMToLa pharI vaLyo, tyAre temaNe paNa mAtA bhAratanuM baMdhanarUpI beDImAMthI mukta karavAnI jhuMbezamAM jhaMpalAvyuM ane 1932nI sAlamAM jela bhegA thavuM paDayuM. 1942mAM jyAre dezabharamAM vyApaka AMdolana thayuM ane bhArata choDenI caLavaLa mera zarU thaI e vakhate agrabhAga bhajavyuM ane jAlIma aMgreja sarakAre pharIthI emane jelanA saLIyA pAchaLa dhakelI dIdhA. ' - 1952nI sAlamAM thayelI sAmAnya cUMTaNImAM zrI zAha moTI bahumatithI muMbaI vidhAnasabhAmAM cUMTAyA. temanA dareka harIphe temanI anAmata gumAvI hatI. e parathI ApaNane jaNAze ke teozrI janatAnA keTalA lADIlA che. ' ' zrI ke. ke. zAha eka ucca kakSAnA dhArAzAstrI, jANItA sAmAjika kAryakara, mutsadI ane rASTranA eka aNanama laDavaiyA che. emaNe keLavaNInA kSetre Apela phALe ghaNe bhAre che. muMbaI vidyA pIThanI seneTanAM temaja sInDIkeTanA sabhya tarIke bajAvelI kArakIda - haMmezA yAdagAra raheze. : : - Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10. aneka varSo sudhI muMbaI sudharAInA sabhya tarIke muMbaInagarapAlikAnI sevA karI che, ghaNuye kAyadA samitinuM pramukhapada emaNe bhAvyuM che. muMbaI vidyApIThanI seneTanA ane sInDIkeTanA sabhya tarIke keLavaNInA kSetre paNa sArI sevAo bajAvI che. sara sayAjIrAva hIraka mahetsava ane smArakanidhinA mAnada maMtrI temaja mAnanIya TrasTI tarIke junA vaDedarA rAjyanI sevA karI rahyA che. muMbaI vibhAgIya kegresanI aneka varSo sudhI maMtrI tarIke, 155 mAM upa- pramukha tarIke ane 1957 mAM pramukha tarIke suMdara kAmagIrI bajAvI muMbaI keMgresanI ananya sevA karI che. bhArata-pAkistAna saMgharSa veLA kendrIya rAhata samitimAM IndirAjInI netAgIrImAM temaNe je kAma karyuM, tethI IndirAjIe temane pradhAna banAvI gya kadara karI che. sane 1967mAM zrI zAha AkAzavANInA pradhAna banyA ane eozrIe TUMka samayamAM suMdara kAmagIrI bajAvI; AkAzavANInA pradhAna tarIke AkAzavANIne paga bhara karavA mATe ane enA vikAsa arthe eochIe aneka yojanAo taiyAra karI; jevI ke eozrIe AkAzavANI para jAherAtanI zarUAta karAvI vagere. tyAre mAnanIya paMtapradhAne teozrIne rASTranA javAbadArIbharyA raheThANa, Arogya ane kuTuMbaniyojananA maMtrIpadanI bhAre javAbadArI soMpI. AmajanatA pratye ane garIbo pratye ananya lAgaNIne laI eozrIe bhAre prazaMsanIya kArya karI batAvyuM. muMbaI khAte vAMdarAnI khADImAM khadabadatA hajAre agaNita jhuMpaDAonI jagyAe AlIzAna bhavya gRhanirmANanI yojanA eozrIe ghaDI ane zrImatI indirAjInA hAthe cheDA vakhata para ja A gRha nirmANanuM khAtamuhUrta karAvyuM. vaLI, gRhanirmANanI aneka suMdara yojanAo sArAya deza mATe taiyAra karI, jethI aneka garIba ane madhyama varganA leke sArAmAM sAre ane vadhAremAM vadhAre lAbha Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 : lai zake. kuMTuMba niyojananAM pradhAna tarIke eozrInu kArya khUba ja prasaMzanIya banyu. vastIgaNatarIe pUravAra karI Apyu ke bhAratanI kUdake ne bhUsake vadhatI vastImAM dhAravA karatA eka.karAMDa karatAM vadhAre mAnavIne ghaTADA thayA, je kuTu baniyeAjate lIdhela pagalAMone AbhArI hatA. akhabArAe tenI ghaNI prazaMsA karI hatI. 1. sane 1970mAM dezamAM cUMTaNI AvI. tathA muMbainA uttara pazcima vistAramAMthI muMbaInI zAsaka koMgrese vAraMvAra vina Mti zrIe cUMTaNI laDavA mATe pUratI taiyArI te mATe pracArataMtra paNa goThavI dIdhu hatu. cUMTaNI laDavA mATe taiyArI karI rahyA hatA, vaDApradhAna zrImatI gAMdhIne! sadeze! Avo. zrImatI gAMdhIe zrI zAhane vinaMti karI hatI ke temaNe zAsaka - koMgresanA samagra deza mATenA pracAra kAryanA dora saMbhALavA, zrI zAhane dakSiNa muMbaI cUMTaNI laDavA mATe karI hatI. ane ee. paNa karI hatI. vaLI Ama jyAre zrI zAha . tyAre acAnaka temane ' zrI zAhe koMgresa mATe gayA vakhate je rIte pracArakAya sabhAjyuM hatuM, te jotAM vaDApradhAnane ema lAgyuM hatu ke A bhagIratha . kA zrI zAhe pakSanA hitamAM upADI levu joI e. 2 : zrI zAhanI cUMTaNI laDavAnI utkaTa icchA chatAM temaNe vaDApradhAnanI vina Mti svIkArI ane cUMTaNI kAryamAM vaLagI gayA. eozrInI deza ane vaDApradhAna pratyenI vafAdArI ajoDa ane ananya che. dezamAM khUNekhUNAmAMthI emanA pravacane mATe mAMga AvavA lAgI. cUMTaNInA vakhate emanI zAyarI te. peparezanA pAnA para ane galI galIomAM gujavA lAgI. jyAM ne tyAM emaNe cUMTaNI pracAra jhUMbezane AraMbha karyo hato. potAnI AgavI zailImAM saMsthA koMgresanA AgevAnA para kaTAkSayukta tIkhA prahAra karyA hatA ane avAranavAra zAyarIe lalakArI zrotAone khaDakhaDATa hasAvyA hatA.. . Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 Arthika kAryakramAnAM amala mATe prajA pAsethI Adeza meLapagalAMne yuddhanA maMDANa tarIke vavAnA zrImatI indirA gAMdhInA oLakhAvatAM zrI ke. ke. zAhe kahyuM hatu pAne kahe ke caDAve bANa, have te yuddha e ja kalyANa, zrI ndirA gAMdhInA pakSamAM asthi nAkhavAnA prayatna niSphaLa javAnA che, ema jaNAvI zrI zAhe mAM zAyarI vAravAra aneka * jagyAe lalakArI hatI. " IrAdAMse TakarAe Ise tuphAna kahate haya; je tuAM pe. chA jAya, 'sendirA gAMdhI kahate haya." eka zAyarImAM eozrIe meTA AkarA kaTAkSa karanAra mitra para kaTAkSamaya zAyarI lalakAratAM jaNAvyuM hatuM ke H-- rr " duzmana kI zikAyata na zAyada ve| mAhabata kara karanA, beThe." L : gaI. cUMTaNInI jhUMbezamAM eozrIe bhagIratha kAryAM karyuM, dezanA khUNe khUNAmAM pharI indirAjInA Adeza gAmaDe gAmaDe ne ghare ghare paheAMcADayo ane cUMTaNI mATe sAru evuM bhaMDALa bheguM karyuM". zrI ke. ke. zAhanA muddhicAturya ane prakhara kAryazaktinA zrImatI gAMdhInA vijayamAM meTA kALA che. rAyabarelInI sane 1967nI cUMTaNI zrI ke. ke. zAhanI nigAhakhAnI nIceja jItAI hatI. pratyeka rAjyanA cUMTaNIjaMganA AyeAjanamAM temane pramukha hissA hatA. nANAM lAvavAthI mAMDIne sthAnika sahAya UbhI karavAnI zrI zAhanI kuneha A cUMTaNIveLAe pUrA khapamAM AvI, ane Ane anulakSIne ja -eozrIne pradhAnamaMDaLamAM levAmAM AvyA. juna 1971 mAM tAlImanADunA gavarnaranI jagyA khAlI paDI: Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : - 1 - - rASTranA AvA moTA rAjya ke jenI sAme aneka avanavA prazno UbhelA che, evA rAjyano dara kaI vizvAsu vyaktine pavo ? e - pradhAnamaMtrIne mana eka vikaTa prazna hato. zrImatI gAMdhI jANatA. hatA ke zrI zAhamAM lIdhelA kAmane saphaLatApUrvaka pAra pADavAnI daDha niSThA che, sAthIo sAthe kAma levAnI AvaData che, athAga mahenata karavAnI dhIraja ane zakti paNa che. ane eTalA ja mATe temane dezanA hitamAM tAmilanADunuM sukAna saMbhALavAnuM jaNAvyuM ane eothI Ama tAmIlanADane rAjyapAla banyA. : tAmIlanADunuM sukAna saMbhALavAnI sAthe ja zrI zAhe patrakAranA aneka praznonA javAba ApatAM jaNAvyuM hatuM ke :-- * ' . " tAlImanADu pratye varSothI mane mAna che. A prajAe dezano saMskRti ane saMskAramAM mahattvano phALo Apyo che. A saMskRti * ane saMskAra vadhAre pramANamAM khIle e mATe tAlImanADunA rAjyapAla, tarIke mArAthI banatA badhA ja prayatna karIza." prajAnA nikaTa saMparkamAM avAya. ane rAjyanA aneka vikTa praznonI carcA-vicAraNA karI zake e mATe tAmIla bhASA eozrIe zIkhI lIdhI che ane Aje sArI evI tAmIla belI zake che.. dezamAM bhASAkIya prazna jyAre dhuMdhavAyela che, tyAre eozrIe sArAya dezamAM eka suMdara dRSTAMta besADyuM che ke keIpaNa bhASA pratye roSa ane Sa hovo joIe ja nahIM. eozrIe "madrA sanA rAjabhavanane AmajanatAnuM rAjabhavana banAvyuM che." ane Aje A rAjabhavanamAM gAmaDAno nAnAmAM nAno kheDUta paNa tyAM AvI tAmIlamAM carcA-vicAraNA karI pitAnA prazna hala karI zake - che. eka gujarAtI patrakAre gujarAta pratye sevA bAbatamAM pUchelA praznanA * uttaramAM eozrIe jaNAvyuM hatuM ke "gujarAta game te ghaDIe mArI. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 sevAonI mAMgaNI kare tyAre tevA hoddA ke pada choDIne gujarAtanI sevA mATe huM sadAya tatpara chuM." samAjavAdI samAjaracanAnI vicArasaraNI dharAvatA zrI zAhe eka rAjyapAla tarIke aneka rAjyapAla mATe mArgadarzakarUpa suMdara daSTAMta rajU karyuM che. eozrIe tAmIla bhASA zIkhI madrAsanA -gAmaDe gAmaDe pharI AmajanatAne maLI tyAM ne tyAM tenA prazno para carcA-vicAraNA karI eno ukela ANavA aneka prayatno karyA che ane hajI paNa karI rahyA che. Aje sAmAnyamAM sAmAnya mAnavI eozrIne sahelAIthI maLI zake che. dareka rAjyapAla karatAM ochAmAM ocho pagAra eozrIe svIkAryo che. emaNe khoTA dabadabAonuM mahatva ochuM karyuM che ane janatAnA hitanA kAryane mahattva ApyuM che, je bhAre AvakAradAyaka che. zrI zAha svIkRta javAbadArInuM pAlana karavAmAM ATalA vyasta hovA chatAM gaNita ane maMtrazAstra jevA viSayomAM paNa rasa le che ane tethI ja zatAvadhAnI paMDita zrI dhIrajalAla bhAIe temano maMtradivAkara nAmano graMtha temane arpaNa karyo che. - zrI zAha deza ane samAjanI vadhu ne vadhu sevA kare, te mATe suramAtmA temane taMdurastabharyuM dIrdhAyuSya ape, evI prArthanA. Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Tla graMthalekhakane TUMka paricaya - lekhaka zrI zAMtikumAra je. bhaTTa ema. e., ela. elU. bI.. taMtrIzrI-muMbaI samAcAra sAptAhika maMtradivAkara'nA lekhaka zatAvadhAnI paMDita zrI dhIrajalAla TokarazI zAha temanI anerI pratibhA, tIvra smaraNazakti, sAmAjika sevAo, temanA vizAla sAhitya sarjana ane gaNitasiddhi (Mathe magic)nA abhuta prayogo mATe gujarAta ane gujarAta bahAra * sArI rIte jANItA che. A temano janma saurASTranA dANAvADA nAmanA eka nAnakaDA gAmamAM tA. 18-3-1906nA roja eka sAmAnya sthitinA vaNika ' kuTuMbamAM the. pitA sAmAnya dukAnadArI karIne jIvananirvAha ' calAvatA hatA, paNa sAhasika ane paragaju hatA. mAtA maNibahena dharmaparAyaNavRttinA hatA ane suMdara smaraNazakita dharAvatA hatA. zrI - zAhane temanAthI nAnI be baheno hatI. - ATha varSanI uMmare temaNe pitAnuM zirachatra gumAvyuM ane muzkela sthitimAM AvI paDyA, paNa mAtAe jAtamahenata karIne ucheryA, te sAthe dhArmika saMskAre paNa ApyA. temaNe prAthamika abhyAsa vatananI gAmaThI nizALamAM pUro karyo ane vizeSa abhyAsa mATe bAra varSanI uMmare amadAvAdanA zeTha cImanalAla nagInadAsa chAtrAlayamAM dAkhala thayA. tyAMnA niyamabaddha jIvanathI temanuM jIvana- ghaDatara uttama prakAre thayuM. ' teo aMgrejI cothA dhoraNamAM hatA, tyAre temaNe mahAtmA gAMdhIjInI hAkala sAMbhaLI sarakArI zALA choDI ane rASTrIya zALAmAM Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAkhala thayA. tyAMthI vinIta thayA bAda temaNe gujarAta vidyApIThamAM praveza karyo, jyAM AcArya divANI, kAkA kAlelakara, zrI kRpalANuM, zrI dharmAnaMda kausaMbI, paMDita sukhalAlajI vagerenA paricayamAM AvyA. paNa vizeSa abhyAsa karavAnA saMyoge na hatA, eTale vidyApITha choDI vyavasAyamAM paDayA. ' . . . temaNe prAraMbha citrakAmathI karyo, kAraNa ke teno temane zokha hatA ane tenI keTalIka parIkSAo pasAra karI cUkyA hatA. gujarAtanA suprasiddha citrakAra zrI ravizaMkara rAvaLanuM A bAbatamAM yogya mArga darzana maLyuM. temaNe A kAmamAM sArI pragati karI, paNa chAtrAlayanI gRhapatinA Adezane mAna ApI zikSakanI kAmagIrI svIkArI. AjanA suprasiddha sI. ena. vidyAlayanA teo prathama zikSaka hatA ane temaNe pAMca varSa sudhI tenI javAbadArI saMbhALI hatI. : - te pachI temaNe lekhanapravRtti AdarI ane bALapayogI nAnAM nAnAM pustaka lakhavA mAMDyA. pariNAme bAlagraMthAvalI, vidyAthI vAcanamALA, kumAra graMthamALA vagerenuM nirmANa thayuM. pachIthI temaNe pitAnuM presa karI "vidyAthI" ane "navI duniyA." jevA sAptAhike dvArA vidyAthIonuM Adarza jIvana-ghaDatara karavA prayAsa karyo, paNa Arthika khoTane kAraNe te baMdha karavA paDyAM.. temanI lekhanapravRtti vaccenAM zeDAM varSa bAda karatAM Aja sudhI cAlu rahI che ane pariNAme nAnA-moTAM 358 jeTalA graMthanuM sarjana thayuM che. temAM temaNe dharma, tattvajJAna, maMtra tathA yoga jevA viSayone paNa AvarI lIdhA che. vaDodarAnA sva. mahArAjA sayAjIrAvane hIraka mahotsava ujavAya, tyAre temanI jIvanarekhA lakhavA mATe temanI khAsa pasaMdagI thaI hatI ane temaNe lakhelI e jIvanarekhAnI be lAkha pratio prasiddha thavA pAmI hatI. "vizvavaMdya prabhu mahAvIra nAmanI temanI pustikA paNa 1 lAkhane AMkaDe jevA pAmI hatI Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane haripurA ke gresa vakhate temaNe lakhelI zrI subhASacaMdra bojhanI jIvanarekhAe 40,000no AMkaDo vaTAvyo hato. temaNe lakhelAM. - pustakanI atyAra sudhImAM 20 lAkha uparAMta nakale pracAra pAmI. che ane teNe lAkho manuSyane saMyama ane sadAcAra pratye daravA. te uparAMta AzAbharyuM jIvana jIvavAnI preraNA ApI che. teo jaina dharmanA khyAtanAma vidvAna che ane tenA vividha viSayo para ghaNa. ra sAhityanuM sarjana karatAM avadhAnavidyAe temanuM AkarSaNa. karyuM. tenuM prAthamika mArgadarzana zrI saMtabAlajI pAsethI meLavI teo. AgaLa vadhyA ane sane 1935mAM gujarAta vIjApura khAte jAhera. rIte se avadhAnanA prayogo sakaeNla rIte karI batAvatAM zatAvadhAnI" nuM biruda pAmyA. tyArabAda temaNe bhAratanA aneka nagaramAM avadhAnanA prayogo karI batAvI janatAno prema saMpAdana karyo che. temaNe A vidyAnI prAcIna paraMparAmAM keTaluMka saMskaraNa karI tene. lokabhogya banAvavAmAM sAro evo parizrama karyo che ane tenI. paraMparA jaLavAI rahe te mATe ziSyasamUha paNa taiyAra karyo che. . uparAMta "maNe lA nAmane eka graMtha paNa lakhyo che. - avadhAna-prayogamAM gaNitanA keTalAka prayogo AvatA, tena: ' para temaNe UMDuM manana karIne gaNitasiddhi (Mathe-magic) nA prayoga nirmANa karyA ane te jAhera rIte karI batAvatAM saMskArI varga khUba prabhAvita thayA. temaNe gaNitavidyAne lekene rasa lagADavA. mATe gaNita-camatkAra gaNita-rahasya ane gaNita-siddhi" nAmanA traNa graMtha racIne prakaTa karyA che ane te lokapriya banyA che.. - zrI zAhe sAhityasarjana, avadhAna prayogo ane gaNitasiddhinA. A prayoga uparAMta sAmAjika sevAomAM paNa rasa lIdho che ane Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 lokasamUha tathA pariSado dvArA temane 6 sAhityavAridhi", * adhyAtmavizArada', 'vidyAbhUSaNa ', 'sarasvatIvadaputra", 'maMtramanISI', 'gaNita dinamaNi ' Adi pado tathA aneka suvarNacaMdraka ane sanmAnapatro arpaNa thayAM che. temanA dharma patnI caMpAbahena tapasvI che ane temaNe zrI zAhanI pravRttiomAM ghaNA sAtha ApyA che. hAla temane narendrakumAra nAmane eka putra tathA razmikA ane bhAratI nAmanI be putrIone parivAra che ane te muMbaImAM sthAyI rahI mukhyatve sAhityasarjana ane sAmAjika sevAnuM kAya kare che. 70 varSanI uMmare paNa zrI zAha satata ane potAnA samayanA bahu cIvaTabharyo upayAga AjanI yuvAna peDhIe kheAdha levA jevA che. ; pravRttizIla rahe che kare che, jemAMthI zrI zAha rAjakAraNathI dUra rahyA che, paNa aneka rAjakIya netAonA saMparkamAM AvyA che. tAmIlanADunA nAmadAra gavarnara zrI ke. ke. zAhanA sapa temane AjathI vIza varSa pahelAM thayelA, tyArathI teo zrI zAhanI sAhityapravRttimAM rasa letA thayA che ane tenA protsAhaka paNa banyA che. tenI e puNyasmRtimAM zrI zAhe potAnA maMdeivAkara' nAmanA graMthanuM temane samarpaNa karyuM che. zrI zAhane ta MdurastIbharyu* dI jIvana IcchIe chIe ane temanA hAthe vadhu sAhityika tathA sAmAjika sevA thatI rahe, tevI paramAtmAne prArthanA karIe chIe. ' Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA bAcImA vizvA bhuvanAnyapitA - bhAratIya vADmayamAM nigama ane Agama zabdo bahu vyApta che. temAM Agama zabdathI tAMtrika vAhUmayanuM sUcana thAya che. vaidika daSTithI tAMtrika dariTamAM eka vizeSatA e che ke te parA, pazyantI, madhyama ane vaikharIrUpa vAkyatuSTayAtmaka zabdabrahmanI cha adhvAenA AdhAre upAsanA karavA mATe prere che. cha adhdhAomAM maMtrAbbA" paNa eka che. tethI maMtrasAdhanA vaDe Ihaloka tathA paralekanI saphaLatA mATe prayAsa karavAnI pravRtti ghaNuM prAcIna kALathI cAlI Ave che. vANI AraMbhamAM biMdu-visphaTa nathI. pahelAM parArUpe mUlAdhAramAM vidyamAna rahe che, pachI spaMdananA kAraNe mUlAdhArathI ' maNipUra sudhI paryantIrUpe AbhAse che, te pachI mananI sAthe soga hovAthI pacAsa varNarUpA madhyamA vANInuM rUpa le che ane te je prastAra-vistArakamathI anaMta rUpamAM vikharI sarasvatI banI | sarvatra prakAze che. temAM sUkSmAkSara ma, sthULa oSThavavarNomAM aMtimAMakSara "zuM ane oSThasaMkocanA kAraNe madhyamAM utpanna 3 kramazaH 4 + + 6 = A kAranuM rUpa dhAraNa kare che. tethI ja samasta - vartAvali maMtramaya hoI upAsanI yogya gaNAya che. eTale ja kahyuM che ke vAvIne vizva muvananyatA . anAra vizva nannAhyAna ' bhArata eka dArzanika deza che. saMsAranA mAnavI jyAre bhautikavijJAnanI gaSaNa vaDe jagatane vividha jaMjALamAM phasAvavA prayatna * karI rahyA hatA, tethI ghaNAM kALa pahelAM ahIMnA maharSioe ekAM tamAM besI lokakalyANa mATe ananya sAdhanApUrvaka jagatanA ' jIvonAM dukhone maTADavA maMtrazAstranAM darzana karyA hatAM. duHkhanivAraNanAM Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 anya sAdhane! asthAyI hovAne lIdhe teekanI apekSAe A AdhyA tmika sAdhana vadhAre gAllu banyuM ane tethI ja ma`trazAstranuM sAhitya vipula pramANamAM nirmita thayuM. ma MtrazAstranI graMthasaMpadA hajArAnI sakhyAne oLa Mge che. TIkA-praTIkAo, vidhi-vidhAnA tathA yAmala, DAmara, kalpa, paTala vagere bhedothI susajjita A rahasyazAstranu avagAhana karI nizcitapaNe mittva kahevAnI sthitimAM bhAgye ja koI maLo; eTale ApaNe kahI zakIe ke anantAra viddha mantrazAstram / .: vinopAsti vRthA janma : - niSkAma karmayeAgathI zuddha thayelA a Mta:karaNamAM sarvAdhiSThAna, sarva vyApaka, saccidAnaMda paramAtmAnAM dhyAna mATe upAsanAnu vidhAna che. upAsanA dvArA krame karIne. dhyeya-dhyAtAnI ekatA bane che. 'medbhAvanayava titavyam ' A auSaniSad siddhAMtane lakSamAM rAkhI dhyeya-dhyAtAnI ekatA mATe puruSArtha karavA, tenuM nAma che upAsatA. jyAre paramAtmA aMtaramAM birAje che, tyAre tenI upAsanA zA mATe ?' Ave prazna ahIM saMbhave che, paNa te mATe zAstrakAre dRSTAMta Ape che ke--jema dUdhamAM aMtarhita ghI gAyanA zarIramAM hAvA chatAM, gAyanA zarIrane poSatuM nathI, paNa jyAre dadhimaMthana dvArA cokhkhuM ghI juduM thAya che, tyAre te gAyAne phAyadA kare che. tevI rIte paramezvara zarIramAM hovA chatAM upAsanAthI ja tenA sAkSAtkAra thAya che. vaLI dUdhamAM ja ghI vyApaka che, chatAM dUdha pItI vakhate ghIne svAda AvatA nathI, paraMtu jyAre te valAvAya tyAre ghInA darzana sAthe svAda anubhavAya che, tevI rIte upAsanArUpI valANAthI ja paramAtmA anubhavI zakAya che. AvI upAsanA manuSyajanma maLatAM na karI. te te janma niSphaLa ja gaNAya. tethI ja kahevAya che ke--vinozati thayA anna Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21 - vinA hyAgamamArgeNa kalau nAsti gatiH " bhAratIya saMskRtinI AcAraparaMparAnA cAra mukhya upajIvya suti, smRti, purANa ane taMtra-Agema kahevAya che. bhAratanuM samagra chevana, jIvaMnaMdaSTi, vikAsa tathA saMskRti A cAreya AdhArastaMbhanA AdhAre UbhI che, eTale temanuM samAna bhAve saMrakSaNa, pracAra ane prasAra ati Avazyaka che. temAM paNa taMtrasAhitya A kalikALamAM, vizeSarUpe rakSaNIya che, kemake bhAratIya dAsatAnA kALamAM pUrvajonA vArasA tarIke maLeluM anaMta sAhitya videzI AkramaNakArIonA hAthe vinaSTa thaI cUkayuM che. ane je upalabdha che, te prAyaH vizaMkhalita che. tethI sAdhanAmAM pravRtta sAdhake vyavasthita vidhAnanA abhAve siddhi prApta karI zakatA nathI ane tethI ja teo ghaNI vAra nAstika banI taMtrasAdhanAnI niMdA kare che. : taMtrazAstranuM kSetra ati vistRta che. tenI sImAmAM darzana, vijJAna, vyavahAra, kaMlA tathA sAhitya vagere aneka vipo AvI jAya che. taMtragraMthomAM sarva prakAranI bhautika siddhio, sarvavidha AdhyAtmika saMpadAo, aneka Azcarya pamADanArI vidyAo tathA darzanazAstrane lagatA ta, ata, tAta, viziSTata, zuddhAta vagerenA siddhAMta paNa sArI rIte pratipAdita thayA che. ATalI vividhatA chatAM ya sAmAnya loke maMtra-yaMtrAdi sAdhanane ja taMtra mAne che, te yogya nathI. mAnavajIvanane pavitra banAvavA, jIvananA parama puruSArthane sAdhavA, uttama siddhio meLavI ucca Adarzo pAmavA tathA sarvatomukha vikAsa mATe taMtrazAstra vaDe upadiSTa mAga nitAMta avalaMbana yogya che. kaliyugamAM tenA vagara gati nathI. te mATe "mahAnirvANataMtra'mAM kahyuM che ke vinA ghAmamAga vI nAhita itiH Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sArA-vizvAsAkhyAM sarvasi?i ' taMtrapratipAdita upAsanAno mArga asidhArAtrata jevo che. brAhmamuhUrtathI rAtrizayana sudhI thatI dareka kriyAmAM sAvadhAnI rAkhavI, zAstrAjJA mujaba vartana rAkhavuM ane kSaNika lebhamAM AvI. lakSyathI bhraSTa na thavuM vagere ghaNI bAbato evI che ke je ISTakRpA vagara nabhavI azakaya che. tema chatAM paNa yogya gurUne abhAva. gya vidhijJAnane abhAva, vidhijJAna hovA chatAM samayane abhAva. ane zArIrika svasthatA tathA AMtarika ullAsano abhAva vagere evI guMcavaNamAM mUkI de che ke pade pade zaMkAo upaje che, avizvAsa thAya che ane siddhi pAnanI najIka AvyA pachI paNa vimukha banI javAya che. tethI zAstrakAree spaSTa rIte kahyuM che ke vinA svadharma yat kiJcid devatArAdhanAdikam / paribhrazyeta tadyasmAt kSaNAt saikatahar2yAvat // je sAdhaka pitAnA dharma, devatA ane temanI ArAdhanA -prakriyAne jANyA vagara sAdhanAmAM pravRtta thAya che, te badhuM retInA. pAyA upara caNelA gharanI jema naSTa thaI jAya che." temaja uttama prAmANika graMzenA abhAve jema tema maLelA. maMtra-yaMtranI sAdhanA karavAthI paNa siddhi maLatI nathI. paraMtu vi. upasthita thAya che. te mATe bRhatiSArNavamAM kahyuM che ke - saGkaratvasya karaNe mahAn dopaH prkiirtitH| tantrasArya karaNAnnarakaM. pratipadyate / raudroktaM matamAzritya DAmaroktaM na cAcaret / kalpoktaM'nuSThIyamAne parata rA . arthAta vidhisaMkaratA karavAmAM mahAna doSa kahelA che. taMtranI saMkaratA karavAthI narakamAM javuM paDe che, tethI rayAmalAdi graMthamAM varNita maMtra-yaMtra vidhAnamAM DAmarakta viMdhAna karavuM nahi, temaja kalpata anuSThAnamAM paTeleta vidhAna AdaravuM Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23.! nahi, vagere. eTale je artho mAtra zAstra vaDe ja jANI zakAya teone vyartha tarkothI dUSita na karatAM potAnA saMpradAya ane "mArA vaDe japAyelA maMtrathI mane siddhi avazya maLaze-AvA vizvAsathI sarva prakAranI siddhio mATe AgaLa vadhavuM. zAstronI paNa AjJA che ke - sampradAya vizvAsAbhyAM sarvasiddhiH / ...... vivizva kuraH siddhi ?' ' upAsanAmAM pravRtta thayA pachI upAsakadharmonuM pAlana atyAvazyaka che. temAM 1-bhAvanAnI dRDhatA, ra-niMdAvRttino abhAva, 3-avicala zraddhA, 4-mitabhApaNuM, pa-nityAnuSThAnazIlatA. 6-aparigrahitA, ha-nirmaLacitta vagere "maMtravijJAna" pR. 15 thI 108mAM pradarzita niyame sAthe te te maMtranI ArAdhanA vakhate sUcavelA niSedha pratye jAgarUka rahevAthI ja siddhi maLe che ane te susthira rahe che. maryAdAonuM pAlana na thavAthI anekavidha Apattio AvavAno saMbhava che. jema keeka sane maMtra che, te bismillAjIno maMtra kahevAya che. eTale te maMtrane draSTA, bismilA nAme keI mahAna phakIra che. A maMtranA sAdhake grahaNakALamAM kaMTha pramANe pANImAM UbhA rahI lebAna dhUpa. ApavA sAthe japa karavo. basa eTale vidhi thayo ke maMtrasiddha thaI . jAya che. pachI je vakhate sarpa vaDe daMza pAmelAnuM jhera utAravuM hoya tyAre te vyaktine pahelA keI thAMbhalAnI sAthe bAMdhevI paDe che, kema ke jhera utAratI vakhate te sarpa tenA zarIramAM Ave che ane zuddha thaI mAMtrikane DasavA prayatna kare che. ghaNI vAra tema na karavAthI mAMtrine ghaNuM kaTa vivuM paDyuM che. A maMtranA sAdhakane bhejanamAM amuka . vastuno tyAga rAkhavo paDe che. zeraDI AkhI hoya te khavAya nahiM, kAkaDI, makaIvagere UbhI cIrIne khavAya nahi; ane rastAmAM AvatA pANInA pravAhane oLaMgAya nahi; eTale pANImAM paga mUkIne ja AgaLa vadhavuM paDe. anyathA te siddhi cAlI jAya che. A rIte laukika Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtramAM zAstrIya maMtronI apekSAe vadhAre sAvadhAnI rAkhavI paDe che ane tethI ja kahevAya che ke-vidhinnaro putaH siddhiH ? . AmnAyA khalu durlabhA : .. zAstromAM kahyuM che ke je mArgathI jenA pitA, pitAmaha vagere cAlatA AvyA che, te mArganuM anusaraNa tene mATe hitakara, heya che.eTale sAdhanAmArgamAM paNa banatAM sudhI A kathananuM dhyAna rAkhI AgaLa vadhavuM joIe. jo ema na hoya to uttama guru pAse maMtragrahaNa karI upAsanA karavI; paNa game te graMthamAM joI manasvI tarIke upAsanA karavI nahi. ApaNA dezamAM sthaLa-sthaLe maMtrazAstrane lagatI hastalikhita pithio maLI Ave che, paNa temAM keIthaLe maMtra hoya che, to anya sthaLe yaMtra, ane trIjA ThekANe vidhi lakhyo hoya che. te kulaparaMparAnA saMskAronA abhAve siddha thatA nathI. pratinA lekhako paNa lipigata viziSTatAnA kAraNe amuka gopanIya niyamanuM anusaraNa karI pratA lakhatA hatA. pratilipi karanArAo te rahasyajJAnanA abhAve pratilipiomAM manasvI umerAo karI ApatA ane tethI tenAM vAstavika jJAna vagara badhuM viparIta thavuM saMbhave che. anadhikArIonA durupayoganA bhayathI A badhuM thatuM hatuM. nepAlathI prApta "mahAkAlasaMhitAmAM eka astrakhaMDa che, jemAM vAsaNAstra, cavanAstra, anya stra, javarAstra, vagerenA prayoga mATe keTalAka maMtra ane varNapiMDe lakhelA che. teno prayogavidhi, uccAraNa vidhi ane anya kartavya-vizeno temAM ullekha na hovAthI teno prayoga thaI zake tema nathI; eTale kahevAya che ke-AnnAyA vahu TurramaH maMtraviNyaka sAhityasarjananI AvazyakatA upara jaNAvyA mujaba aneka gUMcavaNano ukela ApatA sAhityanA sarjananI keTalI AvazyakatA che, te samajAya evuM che. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : - - temAM paNa jeNe jIvananAM ghaNAM varSo zAstranAM maMthanamAM gALyAM hoya, anekAneka vidvAnono satsaMga meLavyuM hoya, vividha pravAso karI prAcIna bhaMDAramAMthI graMtho joI eka bIjAnI kaDIo joDI hoya ane gurukRpA tathA IzvarakRpA vaDe sazakta lekhanakaLA prApta karI hoya, tevA manISI vaDe vyavasthita ane prAmANika maMtraviSayaka-sAhityasarjana thAya te ja sAmAnya jijJAsuonI jijJAsA pUrNa thAya. Ama to pustaka-vyApArane lakSyamAM rAkhI maMtra-yaMtra ke taMtrane lagatI nAnImoTI ghaNI copaDIo bajAramAM maLe che, paNa tethI kaI uttamamArga darzana maLaze, evI AzA rAkhavI nirarthaka che. temaja zAstrIya vivecanavALA ca mukhyatve saMskRtamAM ane keTalAka aMgrejI bhASAmAM paNa lakhAya che, paraMtu prAMtIya bhASAmAM te temane abhAva ja kahevAya. te badhuM jANI joIne ja zatAvadhAnI paMDita zrI dhIrajalAla TokarazI zAhe gujarAtI bhASAmAM maMtraviSayaka uttama sAhityasarjana AryuM che. te mATe gujarAtanI prajA temanI saNuM raheze. zatAvadhAnI paM. zrI dhIrajalAlabhAI sudIrghakALathI zabdabrahmanI naiSThika upAsanAmAM tatpara AdaraNIya zatAvadhAnI, gaNitadinamaNi paM. zrI dhIrajalAlabhAI pite bahukRta, bahudaSTa ane bahupati che, eTale teo sAhityakAranA vAstavika birudane pAtra che. sAhityakAranI paribhASA mArI dRSTimAM A rIte che - zrutaM budhebhyaH paThita gurUbhyaH samIkSitaM netrayugena yen| nAlaM triveNAmaya na jAya, tyAra: ra di satyameva che. ' - A rIte teo sAcA sAhityakAre che. zrI dhIrajalAlabhAIe Aja sudhI vividha viSayo para saMkhyAbaMdha graMtha lakhyA che ane temAM keTalAka to asAdhAraNa pratibhAnA kAraNe sarvamAnya graMthanI " zreNImAM pahoMcI laukika bhavya sanmAnane paNa varyA che. Aje teo - pitAnI uttama kRtio, zreSTha kAryakalApa ane zaMsanIya dharma Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samAjasevAnA mAdhyamathI "jJAnaguru rUpe janajanane hRdayamAM virA che ema kahuM toya atyuti nahi gaNAya. maMtravijJAna ane "maMtraciMtAmaNi maMtraviSayaka sAhityasarjanamAM zrI dhIrajalAlabhAInI kalama vaDe lakhAyelA uparyukta be graMtha emanI kRtiomAM anerI bhAta pADe che. pahele graMtha maMtravijJAna che, temAM maMtravidyA" e vaijJAnika vidyA che " ane vaijJAnika paddhatithI ja tenuM AlaMbana levuM joIe, tene spaSTapaNe samajAvavA mATe aneka mudrita-amudrita graMthanA AdhAre pramANa-purasara lagabhaga sADAtraNaso pAnAmAM sAdhake mATe vyavasthita sAmagrI pIrasI. che. sAmAnyapaNe upAsanA mArgamAM praveza IcchanArane je je zaMkAo nirAza banAve che, tenuM sacoTa samAdhAna AmAM AvI gayuM che. vaLI upayogI mane saMgraha ane pariziSTamAM judA judA vidvAne vaDe lakhAyelA pAMca lekho temAM saMgharAyelA che. prastAvanAlekhaka zrI zAMtikumAra jaya bhaTTa ema. e. elaela.bI, sAhityaratnanI A paMktio kharekhara sAcI che ke. "gujarAtI bhASAmAM maMtravijJAna para ekeya adyatana ane AdhArabhUta pustaka nahotuM, tyAre zrI dhIrajalAla TokarazI zAhe A. pustaka lakhI AvA prakAranAM sAhityamAM eka sauthI prANavAnI umero karyo che." (maMtravijJAna-pustaka pR. 17) tema ja maMtraciMtAmaNi nAme bIjA graMthamAM suzikSita varganA asitakamAM maMtra-taMtra pratye zraddhA utpanna thayA pachI maMtravipayarUpa mahArNavamAMthI keTalAMka ratno vaNI maMtravidyA aMge pramANabhUta mAhitI ApatAM cha kAra" ane "34. kAranI upAsanA ne vistRta vidhi darzAvyo che. traNa khaMDemAM lakhAyela A graMthanA chellA Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDamAM maMtra ane maMtraprayAga...je dainika jIvana mATe ghaNA te upayogI hatA-tene rajU karyA che. ', ' * : - atyaMta saraLa bhASA, daSTAMta, bodhakathA ane udAharaNethI.. rasaprada zailImAM lakhAyelA A graMthanI prastAvanAmAM De. caMdrazekhara goThakkara DI. esU. sI. (e) DI. e. esa. epha, AyurvedAcArya, pitAnA abhiprAyamAM kahe che ke - A graMtha lakhI zrI dhIrajalAlabhAIe eka moTI sevA, bajAvI che ane maMtra bAbata nikhAlasa, saraLa, spaSTa ane sacoTa mArgadarzana ApyuM che. AnI pUrva maMtravijJAna" "namaskAra-maMtrasiddhi" Adi grathI AraMbhelI A lekhanayAtrA maMtraciMtAmaNimAM vadhu paripakave, vadhu puSTa ane vadhu pIDha banI che. - ' ' ' ' (maMtraciMtAmaNi-pustaka pR. 18) - jo ke uparanA baMne graMthamAM ghaNuM sAhitya AvI gayuM che. chatAM jeno samAveza thaI zakyo nathI, evI keTalIka upayogI sAmagrI, keTalAka upayogI yaMtro tathA taMtraprayoga sAthe maMtrazAstranI maryAdA mujaba agatyanuM sAhitya prastuta "maMtradivAkara" mAM apAyuM che. ' , maMtradivAkara nuM vaiziSTaya: , "soMdaryalaharI'nA mahAna TIkAkAra zrI lakSmIdharAcArye eka sthaLe lakhyuM che ke maMtra ane tene vidhi dIkSA vagara apAya nahi.. paNa je loke zraddhApUrvaka mArA graMthane hRdayaMgama karaze teo mArA lakhANanA mAdhyamathI ja dIkSita thaze ane huM temano guTa thaIza. eTale dIkSA na meLavyA chatAM teone maMtrasiddhi maLaze. kema ke meM A graMthamAM badhuM nizcaLa bhAve lakhyuM che. A rIte zrI dhIrajalAla, bhAIe paNa maMtraviSayaka pitAnA graMthomAM badhuM niSkapaTabhAve lakhyuM Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28: che. tethI teo "guru" sthAne che. maMtradivAkaramAM maMtra, yaMtra, taMtra, kalpa ane vaidika, jenAgamathita suprasiddha siddhi prayoyo apAyA che. -ane aneka zAstranA AdhAre tenuM vidhAna rajU thayuM che. sAdhanAnI utkaMThA dharAvanArane mArI vinaMti che ke je tene uttama guru na ja maLe te A traNe graMtho ane graMthakArane je guru mAnI zraddhApUrvaka sAdhanAmAM pravRtta thAya, tene siddhi avazya maLaze. eka rIte A traNa graMthe ekabIjAnA pUraka che, chatAM dareka svayaM svayaMmAM pUrNa to che ja. abhivaMdana ane abhinaMdana sAhityavAridhi, vidyAbhUSaNa, gaNitadinamaNi zatAvadhAnI paM. zrI dhIrajalAlabhAInI navInatama kRti maMtradivAkara pAThakenA karakamaLamAM che. maMtrazAstranA UMDA abhyAsI, mahAna lekhaka, mAtA padmAvatInA ananya upAsaka tathA vividhavidyAniSNAta zrI dhIrajalAlabhAInA sAhacaryamAM huM chellA sattAvIza varSathI chuM ane maMtrazAstramAM mArA kulaparaMparAgata saMskAra hovA chatAM emanA saMparkathI ja te aMkurita ane pallavita thayA che. mArA pratye sahaja vAtsalya ane anu devAne lIdhe A graMtha upara kAMIka prastAvanA rUpe lakhavAnI je AjJA emanI thaI, tene zirodhArya rAkhI huM lakhavA pravRtta thayA. emanA sAhityika saMbaMdhathI ane vidyAda-vayovRddhatAthI huM ghaNuM zIkhe chuM. eTale mAre A prayAsa mAtra "ubAriva vAmanaH nI keTino che. paNa "vAne janma to tyAre ja saphaLa thAya che, jyAre adbhuta guNazALI vyaktitvanuM prazaMsana thAya." tethI AvA uttamottama graMthanI racanA karavA mATe huM emane abhivaMdana karuM chuM tathA zatazata abhinaMdana ApuM chuM. jagadaMbA emanI kRtione thI banAve ane emane dIrdhAyuSyapUrvaka nirogya Ape. De, deva tripAThI Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 41. viSayAnukrama pahelo khaMDa sAdhanA-prabaMdha : - : " pRbThakama: * : 1 maMgala prasthAna che? . . . 3, * !. 3 maMtrano alauki prabhAva - 15 3 maMtrayoga ane maMtravidyA : - 30. 4 dehAdi aMge viMziSTatAne '- 1 ka pa 5 bIjamaMtronA artho ane kriyAsaMketo , ': ': para 6 maMtrasAdhanApaddhati :- . . . - 7 bhautika zuddhikaraNa . . . . . . - 8 mAnasika zuddhikaraNa : 8 divyatA saMpAdana karavAnI khAsa kriyA che . . . 108 10 mudrAonuM mahattva : I ! 115 11 devatAo aMge kiMcita 127. 12 pUjana-arcana saMbaMdhI vizeSa : : khaMDa ' ' A prayoga-vivaraNa 13 AdhyAtmika vikAsano ane maMtra , 14 zAMtidAyaka siddha prayoga 65 nitya nIrogI rahevAnuM sAdhana 17ra 16 reganivAraka maMtraprayogo 1772 17 bhayanivAraka maMtraprayogo 191, 136, 14. Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uo 201 224 233 24ra. 2para 2pa7 266 ra74 281 ra93 18 dhanaprAptine lagatA maMtraprayoga 19 saMtAnaprAptine lagatA maMtraprayogo 20 buddhi-smRti vadhAranAruM adbhuta stotra -21 AkarSaNa-taMtra rara saMmehana-taMtra 23 vazIkaraNa-taMtra 24 karNapizAcinI-taMtra 25 pazu-pakSIonI belInuM jJAna 26 gADa-taMtra - trIjo khaMDa . maMtra-yaMtra-kepasaMgraha 27 devIdevatAnA mULa maMtra 28 bhUta-pretAdine lagatA maMtra 29 upayogI maMtrasaMgraha unmAdanAzana maMtra sukhaprasavamaMtra-pahelo bIjo trIjo AtmarakSAmaMtra pAdukasAdhanamaMtra adazya thavAne maMtra-pahele bIje pANI para cAlavAne maMtra 'vidyAprAptino maMtra aSTamahAsiddhine maMtra auSadhi ukhADavAno maMtra 296 302 302 302 302 D 0 303 D 0 303 303 304 304 304 305 305 306 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35 31 316 pravAsamAM ArAma pAmavAno maMtra erane pakaDavAne maMtra agni olavavAne maMtra najara utAravAne maMtra varasAda lAvavAne maMtra DAkinI-zAkinIno nAza karavA maMtra apamRtyuno nAza karavAne maMtra bhUtane vaza karavAne maMtra vipate taMbhita karavAne maMtra saMtAnaprAtine maMtra * uMdaranA vipano maMtra bhramarI vagerenA viyano maMtra sarva prakAranA jherI kIDane maMtra vijyaprAptino maMtra mukamAmAM vijaya meLavavAno maMtra 30 keTalAka adbhuta yaMtro 31 traNa vanaspati-kalpa kara dakSiNAvarta zaMkhanA kalpa 33 ekAkSI nALiyerane kalpa pariziSTa 1 taMtrasAhitya : eka vihaMgAvalokana (lekhaka-De. tripAThI, ema, e., pIeca. DI.) 2. sUryAprakama sAkSIbhUta graMthanI yAdI graMthavijJApana 26 36 318 34ra. upapa 360 375 378 380-84 Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtra divAkara *4 pahelo khaMDa sAdhana-prabodha tvnu < < < < < < Page #36 -------------------------------------------------------------------------- Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [1] maMgala prasthAna maMtra eka sabaLa sAdhana che" e saMskAra te amArA mana upara nAnapaNathI ja paDe hatuM ane te prasaMge pAsa daDha thate gaye hato. vidyArthI avasthAmAM ame amArI dhArmika-sAMpradAyika mAnyatA anusAra eka - maMtra tathA eka stotrano zraddhApUrvaka nityapATha karatA hatA. AgaLa jatAM tenA keTalAka camatkAre anubhavamAM AvyA ane maMtravidyAe amArA hRdayamAM unnata sthAna "prApta karyuM. paraMtu maMtraviSayaka khAsa sAhitya te chellA be dazakAmAM ja amArA hAthamAM AvyuM. temAM saMskRta ane hiMdI graMtha vadhAre hatA. aMgrejI ane gujarAtI graMtha thoDA hatA. A sAhitya ame yathAzakita vAMcyuM-vicAryuM. evAmAM gAgathI amane keTalAka mAMtrike paricaya thayo, temaNe maMtraviSayaka amAre rasa vizeSa pramANamAM jAgRta karI dIdho. Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtradivAkara pachI te nitya-niyamita maMtro pAsanA karavA mAMDI.. temAM amAruM citta barAbara ceTayuM ane tene prabhAva. mAtra amArA vyaktitva para ja nahi, paNa samasta jIvana vyavahAra para paDavA lAge. zAMti-tuSTi-puSTine sAce. marma amane A vakhate samajAya. te pachI vicAra karatAM ema lAgyuM ke maMtra jevA. ati mahatvanA viSaya para gujarAtI bhASAmAM joIe. tevuM ane teTaluM sAhitya nathI. vaLI je sAhitya maMtracaMtrataMtrane nAme bahAra paDyuM che, temAMnA keTalAka bhAga. te e che ke je maMtra-yaMtra-taMtra paranI zraddhA vadhAravAne adale ulaTI ghaTADe. pariNAme maMtraviSayaka pramANabhUta sAhityanuM sarjana-prakAzana karavAno nirNaya karyo ane. zubha divase-zubha muhUrta maMgala prasthAna AdaryuM. te vakhate keTalAka cetavaNInA sUra saMbhaLAyA:"sAhasa thAya che, phasAI jaze, utAvaLa karaze nahi, jarA gujarAtanI prajAnI abhiruci tarapha te najara nA! te garamAgarama bhajiyA khAnArI che, paNa mIThAIne aDatI nathI. tAtparya ke tene haLavA moraMjananuM sAhitya game che, paNa dhArmika-AdhyAtmika sAhitya pratye khAsa abhiruci nathI. temAM vaLI maMtra je gUDha viSaya ane te amuka Adarza sAcavIne rajU karavAne tene satkAra te kaI rIte karaze? Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - maMgala prasthAna , - ame kahyuM : "sAhasa thatuM hoya te sAhasa karavuM che. pariNAma joyuM jaze. paraMtu amane eTalI khAtarI che ke jeNe eka vAra mIDAIne svAda cAkhyo che, te -mIThAI khAdhA vinA raheze nahi. eTale ke jemane dhArmika- AdhyAtmika sAhitya paratve abhiruci che ane jeo maMtravidyAne sAco marma jANavA Icche che, teo te A sAhitya vAMcaze ja vAMcaze. bAkI A viSaya amArI -AMtarIka zraddhAno che, ane ame tene samarpita chIe, eTale tene vyavasAyanI daSTie vicAra karavAno rahe nathI. sAthe e paNa jANI le ke sAmAnya lokenI abhi rucine prazna te amArI sAme trIza varSathI Avyo che, chatAM ame amArA Adarza pramANe sAhityasarjana karatA * rahyA chIe ane tethI amArA ga-mane keI harakata pahoMcI nathI. AMtarika zraddhA daDha hoya te dhAryuM pariNAma - jarUra Ave che, paNa te mATe samayanI keTalIka pratIkSA avazya karavI paDe che." mitranA mananuM samAdhAna thayuM ane kAma AgaLa cAlyuM. sarjananA mArgamAM keTalIka muzkelIo hatI, paNa te haiye rAkhIne vaTAvI gayA ane TUMka samayamAM ja maMtravijJAna jijJAsujananA karakamalamAM mUkyuM. te - ghaNA parizramapUrvaka taiyAra thayeluM hatuM ane tene potAnI vizeSatA hatI, eTale jijJAsujanee tene suMdara satkAra karyo ane vidvAna tathA patrakAroe paNa tene urmibharyo AvakAra Ape. , Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtradivAkara suzikSita varga ke je sAmAnya rIte AvA sAhitya. tarapha zaMkAnI najare jue che, teNe paNa A graMthanA pRSTho uthalAvyAM ane chevaTe udgAra kADhayA : "ghaNe. pramANabhUta ! ghaNe suMdara cAlIe te calAya che ane paMtha kapAya che. ema karatAM gaMtavyasthAne pahoMcI javAya che. paNa pahelethI ja zaMkA karIe ke calAze ke kema? keTaluM calAze ? kyAre calAze? te paga maMDAtuM nathI ane prasthAna thatuM nathI. AvI bAbatamAM te manuSyanI AMtarika zraddhA ja kAma kare che ane bAkInuM kudarata saMbhALI le che. ame te roja mAnIjha chAyAmAM besatA hatA ane tene keTalIka anugraha paNa. prApta karI cUkyA hatA, eTale AvI bAbatenI ciMtA. zA mATe karIe? amane vadhAre AnaMda te eTalA mATe che ke maMtra e kaI bhejAbAjono tukake nathI, paNa bhAratanA RSimaharSionI AdhyAtmika sAdhanAmAMthI prakaTeluM u. keTinuM vijJAna che. " e hakIkatane svIkAra thaye "ane. te mAnavanA utkarSa-abhyadayamAM ghaNo phALo ApI zake che" e vastu prakAzamAM AvI. pachI te ghaNI mumukSuo: maLavA lAgyA ane keTalAka tanadu:khiyA, manadu:khiyA tathA dhanadu:khiyAoe amArI mulAkAta lIdhI. temAM je kaMI kahevA jevuM hatuM, te kahyuM ane amArI sUjha-samaja pramANe keTaluMka mArgadarzana paNa ApyuM. 4 zrIpadmAvatI mAtAnI. Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMgala prasthAna amane kahetAM AnaMda thAya che ke Aje maMtravijJAnanI bIjI AvRtti cAlI rahI che ane te mATe aneka dhanyavAdapatra maLelA che. maMtravijJAnanAM chellAM prakaraNa lakhatAM hatAM, tyAre ekAeka vicAra AvyuM : "have pachI zuM ?" ane DI ja vAre maMtraciMtAmaNi" e cha akSare amArA kalpanApradezamAM jhabakI gayA. pachI temAM kevI sAmagrI ApavI? tene nirNaya tha ane tenI rItasaranI jAherAta karavAmAM AvI. te pachI mAtra cha-sAta mAsanAM gALAmAM ja tenuM prakAzana thayuM.* . keTalAkane ema lAge che ke amuka akSaronA saMcejanarUpa maMtra ciMtAmaNiratnanuM kAma zI rIte kare? paNa anubhave batAvI ApyuM che ke maMtra e kharekhara ciMtAmaNiratna che ane te sAdhakanA sarve mane pUrA kare che. - akabara bAdazAhe mevADa para caDAI karI, mevADanuM rAjya jitI lIdhuM ane mahArANA pratApane jaMgalene Azraya levo paDaze. tyAM teo viSama sthitimAM divase pasAra karatA hatA ane khUba ciMtAmagna hatA. evAmAM temane eka tyAgI tapasvI jaina sAdhune bheTe thayo. mahArANA upara temanI bahu UMDI chApa paDI, eTale , temane praNAma karIne pUchayuM : "mahArAja ! mArA manane manoratha phaLe e keI upAya che? '' * * Aje A graMtha aprApya banyo che.' Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtradivAkara sAdhu mahAtmA temanA manane bhAva samajI gayA. temaNe kahyuM : "rAjan ! maMtrArAdhana eka evI vastu che. ke jenAthI manuSyanA sarva manorathe phaLe che." to kRpA karIne mane evuM koI maMtra Ape ke jenuM ArAdhana karavAthI mArA manane manoratha tarata ja phaLe. " mahArANAe sAdhumaDAtmAne vinayapUrvaka prArthanA karI. eTale te sAdhu mahAtmAe temane zrI pArzvanAtha bhagavAnane eka maMtra ApyuM ane te zrIpAvatIyukta zrI pArzvanAthanI mUrti sAme besIne japavAnuM kahyuM. te aMge bIjuM paNa je kaMI vidhi-vidhAna karavAnuM hatuM, tenI samaja ApI. te parathI mahArANA pratApa zrI nAgaphaNa pArzvanAthanA tIrthamAM gayA ke je mevADanA DuMgarALa pradezamAM AveluM che ane jyAM padmAvatIyukta zrI pArzvanAtha bhagavAnanI suMdara mUrti birAje che. tyAM mahArANAe ananya bhAve maMtranI ArAdhanA karI ane te ArAdhanA pUrNa thatAM ja tene prabaLa paDaze bhAmAzAhanA hRdayamAM paDaye. temanI pAse aDhaLaka dhana hatuM, te badhuM temaNe mahArANAne samarpaNa karI dIdhuM ane A dhanathI tame mevADane punaruddhAra kare evI vinaMti karI. - mahArANA pratApe e dhananA baLathI lazkara ekaThuM Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bagala prasthAna T karI peAtAnuM gadhelu rAjya pAchuM meLavI lIdhu ane udayapuranAM jaina madirAmAM bhavya utsava karyo. 'mAru gayelu: rAjya pAchu maLe ' e emanA manane manAratha hatA ane te A rIte lImata thayA hatA.x have ma`trane ciMtAmaNiratna gaNaze ke nahi ? dRSTAMte tA aneka ApI zakAya ema che, paNugraMthagauravanA bhayathI ahI te rajU karatAM nathI. OMkAra ane hI kAra maMtravidyAnA meru che, tethI ame ukta graMthamAM temanuM svarUpa vistArathI prakAzyuM che ane temanA upAsanAvidhi paNa vigatathI darzAbyA che. OMkAra ane hI kArane lagatA ghaNAkharA kapAnA sAra emAM AvI jAya che, ema kahIe te atyuti nathI. < vizeSamAM e graMthamAM keTalAka prasiddha maMtranA prayAge kevI rIte thAya che ? ane tenAM kevAM pariNAma Ave che ? te paNa cauda prakaraNAnAM citraNa dvArA rajU karyu che. ekaMdara maMtraciMtAmaNi' nAmanuM sAkaya thAya, evI ghaNI sAmagrI A graMthamAM apAI che ane tethI ja te hajAra hAthamAM pahAMcI habhera vaMcAtA thaI gayA che. Ane ame amArA prayAsanI kiMcit saphalatA lekhIe, te temAM kaMI anucita kharuM ? x A ghaTanAne anulakSIne ame nAmanI ekAMkI nATikA taiyAra karelI che, rAja muMbaI-pATakara hAlamAM bhajavAyelI che. : ** zrI pArzva prabhAva je tA. 10-374nAM 7 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtradivAkara keTaluMka kAma ekathI bane che, keTaluMka bethI. bane che, te keTaluMka kAma traNathI bane che. lekavyavahAramAM tene "tripuTI" kahevAmAM Ave che. devanI tripuTI che- brahmA, viSaNu ane maheza. devIonI-mahAdevIonI. tripuTI che-sarasvatI, lakSmI ane durgA (pArvatI). guNanI - tripuTI che--sattva, rajasa ane tama. tathA bhAvanI tripuTI che- pazubhAva, vIrabhAva ane divyabhAva. saMkhyAmAM paNa BNa jANe kema, jyAre ApaNe- eka - be - traNa - ho - tIna One-Two-Three - bolIe chIe, tyAre ja saMtoSa thAya che. tripuTIno A mahimA amArA sAhityasarjanamAM paNa utaryo che. prathama "gaNita-camatkAra" lakhAyuM, pachI gaNita- rahasya" nI rajUAta thaI ane chevaTe "gaNitasiddhi' nuM sarjana karIne saMteSa mA. maMtraviSayaka sAhityamAM paNa A ja sthiti che. maMtravijJAnanA samaye "maMciMtAmaNi nI. skuraNa thaI ane maMtraciMtAmaNi" nA sarjana samaye maMtradivAkara" nI phuraNA thaI. te pachI A zreNImAM Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | maMgala prasthAna 11. koI no graMtha rajU karavAnuM nathI, eTale tene vyuha - tripakSI che ane te ame pUrNa karavAne niSThAbharyo prayAsa karyo che. . . . . . . . maMtrazakitano prakAza thatAM ja dukha ane daridratArUpI - aMdhakArano nAza thAya che, vividha bharUpI ghUvaDe pitAnuM ho chUpAvavA lAge che ane saubhAgyarUpI saMjasamUhakhIlI uThe che, tethI maMtradivAkara" e nAma sArthaka nathI zuM ? . jema divAkarane prakAza carAcara sRSTi para paDe che huM ane tene navuM jIvana pradAna kare che, tema maMtrazakitane. prabhAva carAcara sRSTi para paDe che ane tyAM aciMtya-- adbhuta kAryo karI batAve che. tethI ja ame maMtradivAkarane. vAraMvAra praNAma karIe chIe ane tene maMgalamaya mahimA. prakaTa karavAne udyata thayA chIe, paraMtu divAkarane mahimA. - jema sahastranAma vaDe prakAzavA chatAM pUrNatAne pAmate. nathI, tevuM kadAca AmAM paNa bane. keTalA maMtro! keTalI upAsanAo ! keTalA saMpradAye ! e badhAne pUre nyAya, Apavo hoya te hajAra varSanuM AyuSya joIe ane hajAra. - hAthe lakhavuM joIe ! taMtrakAree tAra svare kahyuM che ke 'matronI saMkhyA satakoTI eTale sAtakeDanI che." e kathana dhyAnamAM letAM amArA uparyata vidhAnamAM atizacakita nahi ja lAge. , Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satradivAkara maMtravidyAnA pAraM kANu pAmyu e pAra pAmavAnA pAmaze ? para'tu karave ? tenA karatAM temAMthI sArabhUta vastu tenA ApaNA jIvananA utka--abhyudaya mATe upayega karave e vadhAre hitAvaha che. che? ane kANu prayatna ja zAmATe grahaNa karIne 12 A STi amArI sanmukha rAkhIne ja ame traNeya graMthAmAM--khAsa karIne A graMthamAM sArabhUta sAmagrI ApavAnA prayatna karyo che ane te A viSayamAM rasa dharAvanAra sahu kAIne upayegI thaI paDaze, ema amAruM mAnavuM che. . have thADu' graMthanA svarUpa paratve. temAM paNa tripu. TInA mahimA utaryAM che, eTale ke tene traNa khaMDamAM vibhakta karavAmAM Avye che. temAM prathama sAdhana prAdha' nAmanA khaMDamAM matranA alaukika prabhAvanuM vana karIne tenI sAdhanAmAM upayegI thAya, evI ghaNI mAhitI ApI che tathA keTalIka prakriyAnuM vizada varNana karyuM. che ke je anyatra maLavuM muzkela che. uparAMta devatAe a Mge sAdhakanA manamAM koI zaMkA hAya ! tenuM nivAraNa karavAnA khAsa prakaraNa dvArA prayatna karAye che . ane temanA pUjana-arcana aMge paNa jANavA jevuM ghaNuM rajU karAyu che. khIjA 'prayAga-vivaraNa' khaMDamAM evA maMtraprayAgAnuM vivaraNa karavAmAM AvyuM che, je thADA zrame Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ moMgala, prasthAna : 13: 3 siddha thaI zake ane jenu pariNAma ghaNu suMdara AvI zake. jIvananI judI judI bhUmikA para rahelA tathA judI judI paristhitivALA bhAI-bahenAne tenAMthI ghaNA lAbha thavAnA sabhava che. trIjA maMtra-yaMtra-5-saMgraha' khaDamAM aneka matro, yaMtro tathA upayAgI kalpAne saMgraha apAyA che ke jenI keTalAka jijJAsue divaseAthI rAha joI rahyA. hatA. temane te A saMgraha AnaMda Apaze ja, paNa A. viSayamAM rasa dharAvanAra sahu kAIne AnaMda Apaze, ema. ame khAtarIthI mAnIe chIe. ahIM e jaNAvI devuM joie ke sAmAnya manuSye e. te potAnI unnati mATe zAMti-tuSTi-puSTine lagatA maMtronuM ja ArAdhana karavuM joIe, jethI peAtAne lAbha thAya ane bIjAone paNa lAbha pahoMcADI zakAya. ' staMbhana, AkarSaNa, mAhana tathA vazIkaraNanA prAgo keTalAka aMze upacAgI che, paNa te adhikAra mAge che, eTale ahIM tene jarUra jeTaleA ja sparzI karavAmAM AvyeA che. khAkI vidveSaNa, uccATana, mAraNanI kriyAe. maMtrasAdhya hAvA chatAM sAmAnya manuSyAe temAM mAthu mAravA jevuM nathI. temAMthI sAmAne ceTa pahoMce ke 'na. paheAMce, paNa peAtAne te zArIrika, mAnasika ane AdhyA tmika ceATa avazya paheAMce che, je kAI paNa rIte IcchavA. caiAgya nathI; eTale ame e vastuthI dUra rahyA chIe. Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 maMtradivAkara ekaMdara A graMtha bane teTale upagI thAya ane sAvaMta suvAcya rahe, te mATe ame banatI kALajI rAkhI che ane pUrvenA be thaze ke je ati parizramanuM phaLa hatuM, tenA karatAM paNa A graMthanI racanAmAM adhika parizrama karyo che. pAThake temanI sArabhUta sAmagrIno svaparahitArthe upaga kare, tene ja amArA A atyadhika -parizramanI sArthakatA samajIzuM. sahu sukhI thAo. sahunuM kalyANa thAo. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [2] matrane alaukika prabhAva matrane prabhAva aciMtya che, alaukika che, enI keTalIka pratIti ame pU graMthAmAM karAvI che ane vizeSa pratIti have karAvIe chIe. vAstavamAM matranA prabhAva aMge dRDha pratIti thayA vinA mantravidyA a Mge vizeSa jJAna meLavavAnI - kriyAzIla banavAnI abhiruci - abhilASA - tamannA prakaTatI nathI ane samasta jIvana maMtrArAdhanA vinA ema ne ema pasAra thai jAya che. A paristhitinuM nivAraNa karavuM, e prastuta prakaraNanA AlekhananeA hetu che. - gheADA ja vakhata pahelAM ame va mAnapatromAM vAMcyuM hatu` ke keTalAka vaijJAnikAnI eka TukaDI dakSiNa amerikAnA eka jaMgalI pradezamAM pravAsa karI rahI hatI, tenI sAthe tyAMnA keTalAka AdivAsIo majUra tarIke joDAyA hatA ane semiyAnuM kAma paNa karatA hatA. eka vakhata e TukaDIe eka sthaLe paDAva nAkhyA ' Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtradivAkara pachI varasAda varasave zarU thaze ane te ekadhAre cAlu rahyo. bIjA divase AgaLa vadhavAnI cejanA hatI, paNa megharAjA khamaiyA kare ne e to avirata dhArAe vacce ja jatA hatA. A joIne be AdivAsI majuree vaijJAnika TukaDInA AgavAnane kahyuM : 'sAheba ! A to jaMgalane. varasAda che. varasavA mAMDe te divasa sudhI varasyA ja kare. paNa tame kahetA he te maMtra bhaNIne tene baMdha karI daIe." , prathama to vaijJAnika TukaDInA nAyakane A zabda sAMbhaLIne hasavuM ApyuM. "zuM maMtra bhaNuMvAthI Avo. jeradAra varasAda baMdha karI zakAya kharA?' paNa pachI vicAra AvyuM ke A leke zuM kare che? te jevA to de." ene teNe kahyuM : "je ema thatuM hoya te khuzIthI kare kAraNa ke ApaNe AgaLa vadhavuM che." . eTale pelA be AdivAsIo pAsenA eka jhuMpaDAmAM gayA, thoDI vAre temAMthI dhUmADe nIkaLyo ane tyAra pachI. ' ardhA kalAkamAM ja varasAda varasate baMdha thaI ga. vaijJAnikonA Azcaryane pAra rahyo nahi. pelA be AdivAsIe paDAva para pAchA pharatAM ja temaNe pUchyuM ke tame kharekhara zuM karyuM? te amane kahe." . . . pilAoe kahyuM : "sAheba! ame kabUtaranAM pIchAM saLagAvIne maMtrajapa karyo ane deve A varasAdane baMdha Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtrano alaukika prabhAva 17 karI devAnI prArthanA karI, eTale deve A varasAda baMdha na karI dIdhuM. jyAre jarUra paDe che, tyAre ame A pramANe karIe chIe. amane A maMtramAM pUrepUrI zraddhA che." - A zabdo sAMbhaLatAM ja vaijJAnika TukaDIonA AgevAne kahyuM: "Realy there is great mistery in this world!-kharekhara ! A duniyAmAM mahAna rahasya - chapAyeluM che. ' ' . ' ' : varasAda saMbaMdhI amArA pitAnA anubhavane eka dAkhale ahIM rajU karavAnuM ucita samajIe chIe. sane 1993nI sAlamAM amArA eka hiMdI graMthanuM prakAzana kalakattA khAte thayuM. e vakhate prakAzita thanAra graMthanuM mahattva samajavAmAM Ave tathA tenI nakalenI sArA A pramANamAM noMdhaNuM thAya, te mATe amArA eka prazaMsaka taraphathI ravivAranA divase, baporanA traNa vAge, sabhA tathA pATI rAkhavAmAM AvI. A sabhAnI saphalatA para tyAra pachInI sabhAone AdhAra hatuM, paraMtu sabhAnA divase vahelI savArathI ja varasAda varasava zarU thaze ane te baMdha rahe evAM kaI cihno jaNAyAM nahi. tethI ame - maMtrajapa karI bhagavatI zrIpadmAvatI devInuM smaraNa karyuM ane tene prArthanA karI ke "mA! tuM sahAya kara! AjanI sabhA keI paNa rIte thavI joIe." ane dhyAnamAM temanAM hAthanAM varada mudrAe darzana thayAM, eTale AjanuM kArya Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 maMtradivAkara jarUra pAra paDaze, evI amArA hRdayane pratIti thaI. pachI samayanI pratIkSA karavA lAgyA. ema karatAM baporanA 2-40 vAgyA ke amArA Azcarya vacce varasAda ekAeka baMdha thaI gaye ane save AmaMtrite eka pachI eka sabhAsthAne AvI gayA. sabhAne raMga jAmyuM. temAM prasaMgocita pravacana thatAM 700 nakalenI noMdhaNI thaI ane amane khUba ja saMtoSa thayo. tyAra pachI pATI zarU thaI ane te pUrNa thatA sahu potapotAnA ghare sIdhAvyA. teo ghare pahoMcyA ke pAcho varasAda zarU thaze ane te kalAka sudhI cAlu rahyo. - tyAMnA eka prasiddha tiSIe A sabhAmAM bhAga lIdhuM hatuM. tene A ghaTanAthI khUba Azcarya thayuM. bIjA divase teNe amArA sthAne AvI amArI mulAkAta lIdhI. keTalIka prAsaMgika vAte thayA pachI teNe amane kahyuM ke gaI kAlanI ghaTanAmAM mane jarUra UMDuM rahasya lAge che. sabhA maLavAnI vIza mInITa pahelAM varasAda baMdha tha ane badhuM kAma ATopAyA pachI pAcho te cAla tha. jo tamane vadhe na hoya te A bAbatamAM kaika khulAse karo." ame kahyuM: "bhagavatI padmAvatI devI para amane pUrNa zraddhA che. tenI kRpAthI amAruM AdareluM keI kAma adhuruM rahetuM nathI. te amArA gakSemanI rakSA kare che. gaI kAla saMvAranuM vAtAvaraNa joIne ame tenAM maMtranI mALA pheravI. " Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtrane alaukika prabhAva hatI ane chevaTe bhaktibharyA haiye prArthanA karI hatI ke "mA! tuM sahAya kara" eTale teNe A rIte sahAya karI, ema ame mAnIe chIe. AgaLa paNa be-traNa vAra amane ! Ave anubhava thayele che." . teNe kahyuM: "A viSama kAlamAM paNa AvuM banI zake che, tethI huM atyaMta Azcarya anubhavuM chuM.' ame kahyuM: "e te jAgatI jAta che. je ananya mane tenI upAsanA karIne, tenI kRpAnuM eka kiraNa meLavIe, to ApaNuM jIMdagI saphaLa thaI jAya.' te pachI te maMtravAdanA mahatva viSe aneka prakAranI vAta thaI ane teo hasatA mukhaDe vidAya thayA. tAtparya ke maMtra bhaNune devane prArthanA karatAM varasAdanuM baMdha thavuM, e asaMbhavita ghaTanA nathI. bhAratIya maMtravidyAmAM meghanuM AkarSaNa tathA staMbhana karavAnA prayogo batAvelA che. svAmI rAmatIrtha praNavamaMtranA ananya upAsaka rahetA ane laghu vayamAM ja apUrva AdhyAtmika vikAsa sAdhI zakyA hatA. eka vAra teo potAnA keTalAka bhakto sAthe himagirinA eka aMga tarapha jaI rahyA hatA, tyAre ekAeka baraphanuM tophAna zarU thayuM ane himazilAo tUTI paDaze, ema lAgyuM. bhakto bhayabhIta banyA ane hAthe ame zrI pArzva-padmAvatI ArAdhanA" nAmano eka graMtha lakhe che, temAM zrI padmAvatIdevI viSe ghaNI mAhitI ApelI che. Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 maMtradivAkara joDI kahevA lAgyA : "prabhe! amAruM rakSaNa kare. e vakhate svAmI rAmatIrtha RAranA bulaMda uccAraNa sAthe kahyuM: "ka jAo, ruka jAo, ruka jAo." A zabdanI pAchaLa praNavamaMtranI pracaMDa zakti kAma karI rahI hatI, eTale te niSphaLa kema jAya? tarata ja tophAna baMdha thayuM ane badhA sahIsalAmata gaMtavyasthAne pahoMcI gayA. - zrI hemacaMdrAcArye maMtrabaLe amAsanA divase pUrNimAnA caMdranAM darzana karAvyAM hatAM, e hakIkta ItihAsanA pAne lakhAyelI che. zrIkAMtimaNi tripAThI nAmanA eka brAhmaNa vidrAnA vArANasImAM zAstrAbhyAsa tathA maMtrAbhyAsa karIne pitAnA. vatanamAM pAchA pharatA hatA. te anukrame garganagara AvyA. tyAre tyAMnA rAjA gAragadeva rAjadhAnIthI cAra koza dUra, chAvaNa nAkhIne paDo hato. paMDitajI tyAM pahoMcyA. rAjAe satkAra karyo ane temanI sAthe vArtAlApamAM guMthAyAe vArtAlApa ati rasabharyo hato, eTale samayane khyAla rahyo nahi. jyAre vArtAlApa pUre che ane rAjAe bahAra. najara karI te sUryAsta thavAnI taiyArI hatI. A rAjAne evo niyama hatuM ke sUryAsta thayA pahelAM ja bhejana karavuM; eTale teNe paMDitajIne kahyuM : "have bhejananI taiyArI thaI zakaze nahi. paraMtu ApanI sAthenA vArtAlApathI mane ghaNe. saMtoSa thaye che. . . . . . Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21 maMtrane alaukika prabhAva - paMDitajIe kahyuM: "ema zA mATe? tame khuzIthI bhajananI taiyArI karo. hamaNAM sUrya asta thaze nahiM. " rAjAne A vacane AzcaryakArI lAgyA, chatAM temAM vizvAsa rAkhIne bhojananI taiyArI karavA mAMDI. A bAju caMDitajIe cheDe dura ekAMta sthAnamAM jaIne zIrSAsana karyuM ane maMtrapATha bhaNavA lAgyA. pariNAme sUrya asta thato na ja dekhAya. | rAjA bhojanathI paravArIne paMDitajI pAse Ave, tyAre paMDitajI maMtrArAdhanamAM lIna hatA. rAjAe praNAma karIne kahyuM: "jana sukharUpa thaI gayuM che. sUrya hajI have asta thaze." eTale paMDitajIe maMtrArAdhananI pUrNAhuti karI ane bhejana samayasara thaI javA badala AnaMda vyakta karyo. pachI tarata ja sUryane asta thate jaNAye, paraMtu vAstavamAM te e vakhate rAtrine doDha kalAka jeTale samaya - vyatIta thaI gaye hate. - rAjAe temanI A zaktithI prabhAvita thaIne pAMca gAme InAmamAM ApyAM ane je gAmamAM paMDitajIe UMdhA mastake maMtrArAdhana karyuM hatuM, tene "kapAlagADha" nAma ApyuM. Aje te kapAlagAra tarIke oLakhAya che. * A ghaTanA seLamI sadInA aMtabhAganI che. Aje paNa e paMDitajInA vaMzajo e pAMca gAmanI jAgIra jogavI rahyA che. - Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - rara . maMtradivAkara maMtrane prabhAva bhAratanA lokajIvana upara bahu ghere paDyo hato ane Aje paNa keTalAka pradezomAM te prabhAva barAbara nihALI zakAya che. te aMge De. samarazaMkha DI. liTa vedAntazAstrIe saMkIrtana mAsikanA vizeSAMkamAM. kannaro meM " nAmano eka mananIya lekha lakhyuM hatuM, tenuM avataraNa ahIM rasaprada thaI paDaze. maMtralethI huM bhagavatI bhAgIrathInI pAvana ghATInA e suMdara pradezane nirdeza karavA IcchuM chuM ke jene kedArakhaMDa athavA badarikAzrama kahevAmAM Ave che, atyaMta prAcIna kAlathI ja A suramya pArvatya pradeza, aSi-munionI tapazcaryA tathA ciMtananI bhUmi rahyo che. anya pradezanA kelAhalapUrNa azAMta vAyumaMDalathI khijo. thaIne tathA sAMsArika mAyA-mohanA phaMdAmAMthI keIpaNa. rIte chUTIne jyAre jIvana-mukta saMnyAsI A pradezanI hariyALI bhUmi, gaganacuMbI parvatamALAo, kusumasurabhita. vRkSethI paripUrNa vanapradeze tathA kalakala karatI saritAnA zveta retIvALA kinArAo para zAMtinuM sAmrAjya nihALe. che, tyAre temanA mukhAraviMdamAMthI ekAeka nIcenA udgAre sarI paDe che ? apyanyatra pRthvI prokA, gaMgAdvArottara vinA / idameva mahAbhAga, svargadvAra smRtaM budhai : // arthAt gaMgAnA uttara pradezane choDIne sRSTineda Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtrane alaukika prabhAva 23 anya bhAgane pRthvI kahelI che. A pradezane te vidvAnoe sAkSAt svarganI bhUmi ja mAnelI che. 'A svargabhUmimAM lAMbA samaya sudhI kaThora tapasyA karIne ApaNuM pUrvapuruSoe e mahAna zabdazaktine prApta karI hatI ke jene bIjamaMtra athavA maMtra kahevAmAM Ave che ane jenA dvArA saMsAranI sarva alabhya vastuo sulabha thaI jAya che. te sAthe atyaMta durlabha bhagavAnanI bhaktine paNa prApta karI zakAya che. paraMtu kAlanA kuTila cakathI abhAgI bhAratavAsI bIjAnI dekhAdekhIthI pitAnA A prAcIna nidhine Thekare mArate AvyA che, enA mastiSka para pAzcAtya sabhyatAe e raMga caDAvI dIdho che ke te kevaLa e ja vastuo ane siddhAMtane apanA- vavAnuM sAhasa kare che ke je tenA mAnelA gaurAMga devanA jIvanamAM sthAna pAmela hoya. je yuropanA lekee ApaNA pUrvajonI jema bhautika saMpatti ane bhogavilAsane Thekare mArI, varSo sudhI kaThina tapasyA karI, maMtraratnanI prApta karI na hoya, te zuM yaMtra e kaI vastu ja nathI? enuM koI mahatva nathI ? emAM vizvAsa rAkhavo e zuM aMdhaparaMparA che? mUrkhatA che? pAgalapaNa che? A kAyaratA ke Atmagaurava-hInatAnI bhAvanAne lIdhe ja chellI eka-be ; zatAbdIothI A prAcIna nidhinI eTalI avahelanA karavAmAM AvI che ke have te tenuM astitva ja bhUMsAvA lAgyuM che. keTalAka vakhata pahelAM tAMtrika athavA maMtrane Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24. maMtradivAkara gALa devI e sabhyatAnuM lakSaNa manAvA lAgyuM hatuM ane e pravRtti hajI sudhI baMdha paDI nathI. A rIte A "vijJAnayugamAM pAzcAtya sabhyatAnA aMdha anukaraNathI ApaNe ApaNA aneka prAcIna rane khayAM che ane temAM maMtravidyAnuM sthAna mukhya che. A rIte maMtravidyA yuti thatAM ApaNA pUrvajoe je mArge sAMsArika tathA pAramArthika siddhio prApta karI hatI, te mArga ApaNe joI beThA chIe ane bIjAnI dekhAdekhIthI evA bhUlabhUlevAmAM dAkhala thaI gayA chIe ke jemAMthI brahAra nIkaLI zakIe ja nahi. - jyAre A rIte vIsamI sadImAM avizvAsa aMdhakAra ApaNA prAcIna ujajavala ciMtAmaNione lupta karI rahyo che, tyAre bhAgIrathInA A pavitra pradezanA nivAsIone dhanyavAda ApyA vinA rahI zakatuM nathI. Aje paNa tyAM pAyaH pratyeka gAmamAM kaIne kaI evA maMtrajJanuM astitva che ke je pitAnI maMtrazaktidvArA vividha prakAranI sAMsArika bAdhAone-Apattione dUra karavAnI kSamatA dharAve che. meM A pavitra maMtralekamAM cAre bAju ghUmIne maMtrane satsaMga karyo che. eka divasa meM mArI sagI AMkhe joyuM ke eka gAyanA stana dUdhathI bharelAM hatAM, paraMtu te na te potAnA vAcharaDAne najIka AvavA detI ke na te doranArI strIne. Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * - maMtrano alaukika prabhAva - lagabhaga traNa-cAra divasa sudhI Ama cAlyuM. Akhare maMtrarUne bolAvavAmAM AvyuM. teNe pitAne tyAMthI adheLa jeTaluM mIThuM maMgAvyuM ane tene ghAsa para rAkhI maMtra bhaNatAM AMgaLIthI halAvyA karyuM. jyAM sudhI te A rIte maMtra - bhaNate rahyo, tyAM sudhI tene vAraMvAra bagAsAM AvatAM rahyo. jyAre A rIte mIThuM abhimaMtrita thaI gayuM, tyAre teNe pitAnA gharethI be-traNa saLagatA kelasA maMgAvyA ane tenA para piluM mIThuM nAkhIne gAyane suMghADavAmAM AvyuM. eTale tarata ja te gAya bhAMbharavA lAgI. e vakhate tenA vAcharaDAne choDavAmAM AvyuM te gAye zAMtipUrvaka tene dhavaDAvyuM ane dUdha denArI strIne paNa pitAnuM kAma karavA dIdhuM. ahIM maMtradvArA e kArya siddha thayuM ke je kiIpaNa vaidya, DokaTara ke pazucikitsaka karI zake tema nathI. " bhAgIrathInI A pavitra ghATImAM evA seMkaDe maMtro maLI Ave tema che ke je kaMI paNa pazune pALeluM banAvI zake. eka vAra meM joyuM ke eka sajjana eka gAmathI eka - bhaTiye kUtarA kharIdI lAvyA. temaNe kUtarAne pALavAne ghaNA prayatna karyo, paNa te kUtare jyAM lAga maLato ke - pitAnA mULa gAme cAlyuM jatuM. chevaTe tene bAMdhavAmAM AvyuM, paNa te doraDuM toDIne nAsI chUTyo, eTale - maMtranuM zaraNuM levAmAM AvyuM. teNe thoDuM bhejana abhi maMtrita karIne kUtarAne khavaDAvyuM. basa, te ja vakhatathI kUtarAne tyAM goThI gayuM. pachI te keIpaNa vAra tyAMthI ne Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 . madivAkara bhAgIne peAtAnA mULa gAme garcA nahi, je leAkeA maMtra-taMtra para vizvAsa karatA nathI, teo zu evI keAI vidyA tAvI zakaze kharA ke jenA dvArA A kArya siddha. thaI zake ? AthI paNa vicitra vAta eka divasa mArA jovAmAM AvI. eka gAmamAM ghaNI bhAre bhIDa jAmI hatI. gAmanI cAre khAjuthI loko bhAgIne ekaThA thaI gayA hatA. meM pAse jaIne joyuM' te eka vyakti upara maMtra bhaNIne pANInI chAlako mAravAmAM AvatI hatI. paraMtu gheADI ja vAramAM e bhIDamAM garamaDa macI gaI. leAko cAre mAjI bhAgavA lAgyA. bhAre kolAhala jAmI paDase. me AgaLa vadhIne joyuM te eka bhayaMkara kALA nAga jhaDapathI A tarapha AvI rahyo hate. sApane Avate dekhIne mana jarA pazu bhayabhIta thayA nahi. te prathama karatAM paNa vadhAre UMcA svare maMtra bhaNavA lAgyA. pachI to teNe sApa para pANInI chAlakA mAravA mAMDI. sApa phaNA phelAvI. AgaLa vadhavAne prayatna kare ane ma`trajJa tenA para jorathI pANInI chAlaka mAre. ema karatAM sApa zAMta thaI gayA ane dharatI para meheAza paDelA manuSyanI pAse jaI enA DAbA paganI AMgaLI parathI jhera cUsavA lAgyA. ( A AMgaLI para teNe daza mArelA hatA. ) lagabhaga sAta miniTa sudhI A pramANe rakta cUsyA pachI te sApa jyAMthI AvyeA hateA, tyAM cAlyA gayeA. A mAjI ! Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raha maMtrano alaukika prabhAva maMtrajJa maMtra bhaNate ja rahyo ane pile manuSya hAzamAM AvI gaye. arthAt tene caDeluM sarva viSa utarI gayuM.. je leke dareka vAtamAM vijJAnane AgaLa dhare che, teo. zuM pitAnA vijJAnathI AvuM kArya karI batAvaze kharA?" maMtrazaktine A vicitra prabhAva pakSIo upara paNa sArI rIte paDe che. gaDhavAlamAM evA keTalAye maMtro - che ke jeo maMtra bhaNune khetaranI AsapAsa camakanA nAnA TukaDA pheke che ane te khetarane cha mAsa sudhI kaI pakSI hAni pahoMcADI zakatuM nathI. meM evAM keTalAM khetare joyAM che ke jene pakSIo athavA tIoe khAIne. niSTa karI nAkhyAM hoya, paraMtu tenI vaccenuM khetara AbAda rahI gayuM hoya. Ane maMtrazaktino ja prabhAva jANavo. " acara vastuone paNa maMtrazaktinI sAme namavuM paDe che. bhAgIrathInA A pradezamAM prAyaH jovAmAM Ave. che ke kerI athavA nAraMgI AdinAM phaLa nAnAM hoya tyAre. pitAnI meLe tUTI paDe che. tenA mATe sarvathI sAro upAya. e karavAmAM Ave che ke eka dere maMtrIne jhADanI sahuthI - uparanI pAtaLI DALIe bAMdhI devAmAM Ave che. basa, " tyArathI jhADa para phaLa barAbara AvavA lAge che ane pAkyA pahelAM potAnI meLe tUTI paDatA nathI. eka " gaDhavAlI gAmamAM meM eka siddha maMtrajJanI vAta sAMbhaLI che, te ahIM TUMkamAM kahuM chuM. varasAdanA divase. hatA, khIrA (kAkaDI jevuM phaLa) nI vela phUlethI lacakI. Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maDhavAkara 28 rahI hatI. mAtrane gAmanI koI strI pAse eka khIrAnI mAgaNI karI, para`tu srIe ApavAmAM AnAkAnI karI. tethI pelA siddha puruSe maMtra dvArA evI mAyA karI ke te AkhA gAmanA khIrAnI velA tenI pAchaLa pAchaLa cAlavA lAgI. tyAre gAmavALAone bhAna Avyu'. temaNe e siddhapuruSanI mAphI mAgI ane vinayapUrvaka eka khIrAnI bheTa karI tene vidAya karyAM. tyArabAda badhI veleA pAta peAtAne sthAne AvI gaI. asAdhya rAgAmAM paNa maMtrazaktithI ghaNA lAbha thatA nihAnyA che. bhAgIrathInA A pradezanA nivAsIe hajI sudhI auSadhanI apekSAe matranA Azraya adhika le che ane tenAthI temane zIghra tathA vadhAre lAbha thAya che. prAyaH grISmakAlamAM jyAre khALake AMkhanI pIDAthI AvA lAge che, tyAre matrajJA cakkInA jhADune hAthamAM laIne maMtra bhaNavA lAge che, ane pelA khALakanuM dana baMdha thaI jAya che. AdhAzIzImAM regIne taDakAmAM UbhA rAkhavAmAM Ave che ane jyAM tenA mastakanI chAyA paDatI hoya tyAM cAkuthI 108 lITA kheMcIne maMtra bhaNavAmAM Ave che ke AdhAzIzI maTI jAya che ane te pharI kadI thatI nathI. A rIte dAMtamAM kIDA paDatAM maMtra bhaNIne dardIne sArA karavAmAM Ave che. jyAM sudhI meM joyuM che, tyAM sudhI evA koI roga nathI ke je ahI' maMtrazaktithI maTADavAmAM AvatA na heAya. Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - maMtrano alaukika prabhAva 29 maMtrazaktine A prabhAva joIne huM hiMga thaI ga. belajIyamanA prasiddha guptavidyAvizArada nobela che ke jenuM sAIkala InsTITyuTa jagaprasiddha che, tene. - A badhe najare hevAla lakhI meka. uttaramAM temaNe jaNAvyuM ke "priya mahAzaya ! maMtronI zaktinuM zuM kahevuM? saMsAramAM evI koI vastu nathI ke je tenAthI. * siddha thaI zake nahi. huM bhAratIya vega tathA taMtrazAstrane, parama premI chuM" . maMtrano carAcara sRSTi para ke alaukika prabhAva paDe che ? te A parathI samajI zakAze. Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [3] maMtrayoga ane maMtravidyA ApaNuM rASi-munio ke jemaNe cogAbhyAsa ane maMtrAbhyAsa baMne siddha karelA hatA, temaNe e abhiprAya uccAryo che ke " cora vinA manco, 1 mannA vinA hiM saH ! -ganuM AlaMbana lIdhA vinA maMtra siddha thato nathI ane maMtranuM AlaMbana lIdhA vinA coga siddha thatuM nathI." A abhiprAyanuM tAtparya e che ke jeNe maMtranI siddhi karavI haiya, teNe yama-niyamanuM yathArtha pAlana karavuM joIe, Asana ane prANAyAmane abhyAsa karavuM joIe, pratyAhAramAM pravINatA meLavavI joIe ane dhAraNA tathA dhyAnanuM gya AlaMbana levuM joIe. te ja rIte jeNe ganI siddhi karavI hoya, teNe "" "toDaE "hUMsA Adi koI paNa gurudatta maMtrane ananya mane japa kare joIe tathA tenI arthabhAvanA paNa karavI joIe. maharSi pataMjalie cagadazanamAM A vastune spaSTa zabdomAM svIkAra karyo che. Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satrayoga ane matravidyA 31 tAtpa ke matrAbhyAsa ane ceAgane gADha samadha che, e vAta sAdhake bhUlavAnI nathI. macAga V bhAratavaSa mAM ceAganI cAra praNAlikAonA vikAsa thayelA che ane tethI ' ceAgacatuSTaya ' evA zabda pacAramAM AvelA che. caiAganI cAra praNAlikAomAMthI prathamane matrayeAga, khIjIne haThayAga, trIjIne layacAga ane ceAthIne rAjayAga kahevAmAM Ave che. caiganI A cAre praNAlikAone vikAsa tyAgI tapasvI RSi -munie tathA zramaNeA dvArA thayA che ane te bhAratavaSa ne bhavya pratiSThA ApanArA nIvaDayo che. Aje paNa bhAratanI A ceAgavidyA vidIonuM bhAre AkarSaNa karI rahI che, tethI bhAratanA aneka cegasAdhake tyAM paheoMcI gayA che ane temane ceAgavidyAnuM zikSaNa ApI rahyA che. jo ke temAM matrayeganuM zikSaNa nahi vat che, paNa krame krame tenA pracAra thaze, evI AzA ApaNe jarUra rAkhIe. gheADA vakhata pahelAM IMglAMDanA vartamAnapatrAmAM bhAratanA eka evA mahAnubhAvanA phoTA prasiddha thaye hatA ke jeNe camatkArika maMtrAnA nAme bhaLatI ja vastu vecIne leAkAnA hajAro rUpiyA paDAvI lIdhA hatA. jyAM prathamathI ja A jAtanI havA phelAya, tyAM sAcI vastune pracAra zI rIte thAya ? eTale A khAmatamAM sAvadha rahevAnuM che. -- Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtradivAkaramaMganA mukhya AcAryo nArada, pulatya, garga, vAlmIki, bhRgu, bRhaspati vagere hatA. te parathI tenuM mahatva samajI zakAze. A AcAryoe maMtrayoganuM rahasya. prakAzatAM jaNAvyuM che ke paramAtmAthI bhAva, bhAvamAMthI nAma-rUpa ane tenA vilAsa-vikArarUpe A sRSTinI racanA. thayelI che, eTale tenA viparIta kumathI ja paramAtmAnI. prApti thaI zake. tAtparya ke muktilAbha kare che, te prathama nAma-rUpane Azraya le joIe, nAma-rUpathI bhAvamAM javuM joIe ane chevaTe bhAvagrahI paramAtmAmAM cittavRttine laya karavuM joIe. yoganI sAdhanA karavA mATenA je upAye, tene aMge kahevAmAM Ave che. tenI saMkhyA saMpradAya paratve judI judI. che. maharSi pataMjalie cogazAstramAM ATha aMgonuM varNana kareluM che, jyAre maganA puraskartAoe tenAM seLa. aMga mAnelAM che. te aMge temaNe jaNAvyuM che ke - bhavanti mantrayogasya, SoDazAGgAni nizcitam / yathA sudhAMzorjAyante, kalAH poDaza zobhanAH // bhaktiH zuddhizvAsanaM ca, paJcAGgasyApi sevanam / AcAradhAraNe divyadezAsevanamityapi // prakriyA tathA mukA, tarpaLa ruvanaM varjiA : yAgo japastathA dhyAnaM, samAdhizveti SoDaza // . . ' ' "jema caMdramAne suMdara seLa kaLAo hoya che, tema maMtrAgane paNa soLa kaLAo che. te A pramANe H (1) Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMga ane maMtravidyA * 33 bhakti, (2) zuddhi, (3) Asana, (4) paMcAMgasevana, (5) AcAra, (6) dhAraNA, (7) divyadezasevana, (8) prANakiyA, (9) mudrA, (10) tarpaNa, (11) havana, (12) bali, (13) yAga, (14) japa, (15) dhyAna ane (16) samAdhi. bhakti, zuddhi ane AsananA artho spaSTa che. paMcAMganA sevanathI kharekhara zuM karavAmAM AvatuM ? te samajAtuM nathI, paNa gItA, sahastranAma, stava, kavaca, ane hRdaya e pAMcane samUha saMbhavita che. tAMtrika yugamAM te A ja pAMca vastuo paMcAMga mAnI tenuM khAsa AlaMbana levAmAM AvatuM. AcAra eTale zAstrokata AcAra. dhAraNa eTale maMtrapadanI zarIranAM judAM judAM avayavomAM dhAraNa. nyAsanI paddhati temAMthI ja uddabhava pAmI che. divyadezasevanano dekhIte artha te je deza-je kSetra pavitra hoya, divyatAthI yukata hoya, eTale ke siddhapITha, tIrthabhUmi, tapobhUmi AdimAM jaI maMtrayoganI sAdhanA karavI e thAya che; paNa eka mahAtmAnA kathana mujaba je - soLa prakAranAM sthAnamAM pITha banAvIne pUjA karavAmAM Ave che, tene divyadeza samajavAnuM che, ane tenuM sevana karavAnuM che. soLa prakAranAM sthAnamAM mUrdhAsthAna, hRdayasthAna, nAbhisthAna, ghaTa, paTa, pASANa AdinI mUrti tathA sthADila vagerene samAveza thAya che. - zarIranA judA judA bhAgomAM prANane laI jaIne maMtrAbhyAsa kare, te prANakiyA. mudrA, havana, tarpaNa Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 maMtradivAkara e vastuo prasiddha che. bali eTale devatA pratyenuM samarpaNa. te bAhyabhAve phaLa-phUla tathA naivedyanI sAmagrI arpaNa karavAthI thAya che ane atyaMtarabhAve temanA pratye parama zraddhA rAkhI samapita thaI javAthI thAya che. cAga eTale aMtaryAga, gasAdhanAmAM tenuM mahatva vizeSa che. ja5 ane dhyAna prasiddha che. ahIM je samAdhi ullekha karyo che, tene mahAbodhi samAdhi samajavI. maMtra vaDe nidezAtA paramAtmAnA bhAvagrAhI svarUpamAM cittavRttiene saMpUrNa laya thaI jatAM AvI samAdhi prApta thAya che ane tethI sAdhakane paramArthanI prApti thatAM, te kRtakRtyatA anubhave che. paraMtu Aje A seLa aMgonuM AlaMbana laIne maMtraNa siddha karanArA keTalA? e vicAraNIya che. amane lAge che ke A kriyAo kaMIka lAMbI ane kaThina jaNAtAM tAMtrika yugamAM temanI sArabhUta kriyAo laIne maMtrasAdhanAnI paddhatine saraLa banAvavAmAM AvI che. - maMtrAganI anya praNAlikA paNa bhAratavarSamAM vidyamAna hatI. A praNAlikA mukhyatve nithasaMpradAya eTale jaina zramaNomAM pracalita hatI. teo ahiMsA, saMyama ane tapane maMtraganI pRSThabhUmikA mAnI tenuM ArAdhana karatA ane tyAra bAda paMcAMgasevanathI maMtragane + ja5 ane dhyAnanuM mahattva samajavA mATe amAro racelo 5dhyAna-rahasya' nAmano graMtha juo. . * Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -maMga ane maMtravidyA 35 siddha karatA. ahIM paMcAMgasevanathI cogya Asana, matrapadanI dhAraNuM, tenI arthabhAvanA, sAlaMbana dhyAna ane nirAlaMbana dhyAna e pAMca aMge samajavAnAM che. zrI haribhadrasUrie gaviMzikAmAM tenuM varNana kareluM che, - jemanA jIvananuM mukhya dhyeya paramArthanI prApti cAne zreyasUnI sAdhanA che, te A prakAranA maMtrane Azraya laI pitAnuM dhyeya siddha karI zake che ane pitAne - prApta thayelA mahAmoMghA mAnavajIvanane sArthaka banAvI ' maMtravidyA ane tenuM sAhitya je maMtra vaDe paramArtha uparAMta IDalIkika kAryonI siddhi thAya, tene lagatA vidhi-vidhAnone maMtravidyA kahevAmAM Ave che. zrI zaMkara ke zivajI tenA mukhya praNetA manAya che. temaNe pArvatIjIne je maMtra kahyA, tene saMgraha te - Agama, rudrayAmala tenI spaSTatA A pramANe kare che? AgataM zivavastrebhyo, gataM ca girijaamukhe| . . ' saMta zrI vAvena, tamArAma saraghase che , ' "je zAstra zivajInA mukhamAMthI nIkaLIne pArvatIjInA mukhamAM gayuM che, arthAt avasthita thayuM che ane je vAsudevane eTale viSNune paNa saMmata che, tene Agama kahevAya che.? . , zAkate A Agama graMthanA samUhane paMcamaveda kahe che, eTale ke tene deva, yajurveda, sAmaveda, ane atharva Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtradivAkara veda jeTaluM ja mAna Ape che ane A kaliyugamAM te. tene ja mukhya AdhAra che, ema jaNAve che. * mahAnirvANataMtramAM kahyuM che ke "kalinA doSayukta prabhAvathI dIna banelA brAhmaNa kSatriyanI pavitratA-- pavitratAne vicAra karI zakaze nahi; tethI vedavihita. kArya dvArA teo zI rIte siddhi prApta karI zakaze? smRti, saMhitA Adi dvArA paNa kaliyuganA manuSyone ISTa siddhi. thaI zakaze nahi. priye! huM satya, satya, saMpUrNa satya kahuM chuM ke kaliyugamAM AgamamAga grahaNa karyA sivAya manuSyane chUTake ja nathI. bhagavati ! meM veda, smRti, purANa, AdimAM kahyuM che ke kaliyugamAM buddhimAna manuSya AgamamAM kahelA sarala vidhi-vidhAna dvArA pitAnA ISTa devI-devatAnuM pUjana-arcana karIne saMtoSa prApta karI zakaze. je manuSya. kaliyugamAM AgamanuM ullaMghana karIne anya mArgo gamana. karaze, temanI nizcaya sadgati thaze nahi A rIte bIjuM paNa ghaNuM vivecana karAyeluM chetene ApaNe kadAca sAMpradAyika cAmaha samajI laIe. * paNa eTalI vAta nizcita che ke vedokta kriyAkAMDe ghaNuM jaTila ane kharcALa hovAthI, te tarapha lekenuM mamatva. ' ghaTatuM gayuM ane teo sarala sAdhananI zodhamAM hatA, tyAre. zakti saMpradAye temane e prakAranAM sAdhano pUrAM pADyAM. tethI tene ghaNe satkAra thaye. Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37 maMtra ane maMtravidyA - sAmAnya lekasamUhanI vAta karIe te temAMnA keTalAne mukti, meza ke brahyasAkSAtkAranI vAta game che? temAMne meTo bhAga, are ! navvANuM TakA te aizvaryA ane bhegepaganI kAmanAvALe ja hoya che, eTale te - Ihalaukika phaLa ApanArA maMtrane ja pasaMda kare che. A saMgamAM Agamane vyApaka pracAra thAya, emAM Azcarya nathI. " AgamanA mukhyatve traNa vibhAgo che. temAMnA ekane "yAmala bIjAne DAmara' ane trIjAne "taMtra kahevAmAM Ave che. A traNeya vibhAgamAM aneka graMtho che ane temAM sRSTi, pralaya, devatAonuM pUjana, sAdhana, purazcaraNa, SaTrakama sAdhana, caturvidha dhyAnayoga Adi aneka bAbatenuM varNana che. sAmAnya rIte A graMthane tAMtrika sAhitya" tarIke oLakhavAmAM Ave che. maMtravidyAne vikAsa karavAmAM A sAhityane ghaNe phALe che, paraMtu teNe vyApaka banavAnA mehamAM vAmAcAra - Adi keTalIka niMdha pravRttione sthAna ApyuM, tethI aucityabhaMga thaye che ane te kAraNe dharma--nItiparAyaNa lekenI tenA pratyenI mAnadaSTi esarI gaI che. eTaluM ja nahi paNa tenA pratye tiraskArabharI upekSAvRtti pravartI rahI che. tAMtrika eTala melI vidyAvALo, tenuM nAma mUke. e AjanA bhadra lekenA mana uparanI chApa Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38. maMtradivAkara che ane teNe sarva hitakArI maMtravidyAnA pracArane moTuM nukazAna pahoMcADyuM che, ema kahevAmAM jarA paNa atyukti nathI. . . . . bhAratavarSamAM vaidika paraMparAne anusaranArA bIjA paNa keTalAka maMtrasaMpradAye che, jene yathAsthAna ullekha Avaze. jaina dharmamAM paNa maMtravidyA ghaNA prAcIna kAlathI cAlI Ave che. khAsa karIne trevIsamA tIrthaMkara zrI. pArzvanAthanA samayamAM tene adhika pracAra thaye hatuM ane te aMge khAsa sAhitya nirmANa thayuM hatuM, jemAM vidyApravAda nAmanA mahAgraMthanI muyatA hatI. e vakhatanI pracalita aneka vidyAo tathA e vakhatanA pracalita aneka maMtrone temanA vidhi-vidhAna sAthe temAM saMgraha thayela hatA, paraMtu kAlAMtare e graMtha lupta thaye ane jenenI maMtravidyAne moTo phaTako paDyo. Ama chatAM temAMthI uddharAyela aneka vidyAo ane maMtra avaziSTa rahyA hatA, ane jaina zramaNa tathA zramaNopAsake tenI ArAdhanAmAM khAsa rasa laI rahyA hatA, eTale maMtravidyAno pravAha avicchinna rahyo ane Aje paNa te potAnA viziSTa svarUpamAM pravatI rahyo che. jaina bhaMDAramAM jaina-jainetara maMtravidyAne lagatuM vipula sAhitya saMgrahAyeluM che, tenI pAThakavage mAnabhera noMdha levI ghaTe. Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAga ane matravidyA 39 auddhomAM paNa maMtravidyAnA ghaNA pracAra hatA. tenA aneka graMthe cIna ane tIkheTanI bhASAmAM bhASAMtarita thaIne pU dezeAmAM pracAra pAmyA che. tIbeTamAM tatratryathAne RRyuga kahevAmAM Ave che. tenI sakhyA 2640 jeTalI noMdhAyelI che, paNa Aje tyAM sAmyavAdI zAsana sthapAyA pachI e sAhitya kaI sthitimAM che ? te kahevu muzkela che, paraMtu temAMnA keTalAka graMtho brAdeza, sIleAna tathA bhAratavarSamAM nAlaMdA Adi sthAne sa'grahAyelA che. te paikI- nAladAne maMtrasa grahe amArA jovAmAM Avye che. nepAlanA rAjavaMzIe prathamathI ja taMtravidyAmAM rasa letA AvyA hatA, eTale nepAlamAM taMtrathAne mATa saMgraha Aje paNa vidyamAna che. bhAratavanA keTalAka rAjA-mahArAjA paNa maMtravidyAmAM rasa letA hatA ane te a Mge mahattvanA sAhityanA saMgraha karatA hatA, paNa temAMthI Aje zuM prApya che? te kahevu muzkela che. mahArANI vikaTeriyAnA samayamAM maMtravidyAne lagatA graMthAnA saMgraha karavAnA eka sakhaLa prayAsa thayeA hateA. pariNAme hajAreka jeTalA tatragraMtha ke pe-AmnA vagere maLI AvyA hatA, te vArANasInI sarakArI saMskRta kAlejanA pustakAlayamAM Aje paNa vidyamAna che. ame # Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtradivAkara be-traNavAra tenI mulAkAta lIdhelI che ane temAMthI keTalIka agatyanI che paNa karelI che. TUMkamAM Aje paNa bhAratavarSamAM maMtraviSayaka sAhityanI beTa nathI, paNa tene abhyAsa karanArA tathA tene anubhava meLavanArAonI saMkhyAmAM moTI oTa AvI che tethI maMtravidyAne joIe te ane teTale pracAra thata nathI. chatAM ame AzA rAkhIe chIe ke A paristhiti sudharI jaze ane pharI paNa bhAratavarSamAM maMtrarUpI divAkarane puNya prakAza jhaLahaLI uThaze. Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [4] dehAdi ane viziSTa jJAna deha ane indriya '', deha, zarIra, kAya, kAyA, tanu, tana e badhA ekAthI zabdo che. tenA vize ApaNe keTaluMka jJAna dharAvIe chIe, paNa te uparachaluM che. vAstavamAM A deha aneka rahasyane bhaMDAra che ane maMtravidenI bhASAmAM kahIe te samasta brahmAMDanI eka nAnakaDI AvRtti che. eTale ke A brahmAMDamAM jeTalI zaktio che, te badhAnAM bIja emAM rahelAM che. tene keTale vikAsa karavo? te manuSyanA pitAnA hAthanI vAta che. " ApaNe dehamAM daza Idri che, temAMnI pAMcane jJAnendriya ane pAMcane kendriya kahevAmAM Ave che. pAMca jJAnendriya te spazanendriya, rasanendriya, dhrANendriya, cakSurindriya, ane zrotrendriya. temAM sparzanendriya vaDe ThaMDA, - garama, suMvALA-kharabacaDo Adi sparzanuM jJAna meLavI zakAya che; rasanendriya vaDe khArA, khATA, tIkhA, kaDavA, Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 maMtradivAkara madhura Adi rasanuM-svAdanuM jJAna meLavI zakAya che; ghaNendriya vaDe sugaMdha-durgadhanuM jJAna meLavI zakAya che; cakSurindriya vaDe vividha raMge tathA AkRtinuM jJAna. meLavI zakAya che ane zrotrendriya dvArA zabda (Sound)nuM. jJAna meLavI zakAya che. jyAM "paMcendriya" e sAmAnya ullekha karyo hoya, tyAM A pAMca jJAnendriya samajavI. jenA vaDe karma eTale viziSTa prakAranI kriyA thAya tene karmendriya kahevAya che. AvI kanidra pAMca cheH hAtha, paga, jIbha, gudA ane upastha. jyAM karmendriya e sAmAnya ullekha karyo hoya, tyAM A pAMca karmendri samajavI. - jyAM badhI Indri kAryakSama hoya, tyAM sudhI deheno. vyavahAra barAbara cAle che ane temAM kheDa ke khAMpaNa. AvI te e vyavahAramAM muzkelI UbhI thAya che. " bhegopabhegamAM te pAMca IndriyonA viSayanI tRpti. ane te dvArA anubhavAtI kSaNika mAnasika uttejanA e. ja mukhya vastu che. A pAMca IndriyenA viSane jitavA. eTale ke tenA para kAbU meLave, tene Indriyajaya. kahevAmAM Ave che. paMcabhUta ApaNe deha Ama te rasa, zeNita (lehI), majA, meda, mAMsa, asthi (hADakAM) ane zukra (vIrya ke Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * hAdi aMge viziSTa jJAna raja) e sAta dhAtuone baneluM che, paNa tenuM vAstavika nirmANa paMcabhUta dvArA thayeluM che, tethI ja saMta-mahAtmAe tene paMcabhUtanA pUtaLA tarIke oLakhe che. A paMcabhUta - te pRthvI, jala, agni, vAyu ane AkAza samajavA. temane "paMcatatva paNa kahevAmAM Ave che. ' (1) ApaNA dehamAM hADakAM, mAMsapiMDa vagere kaThaNa. padArtho che, te pRthvIbhUta ke pRthvItatvanuM pariNAma jANavuM. (2) ApaNA dehamAM lehI, thuMka, paraseve, pezAba vagere pravAhI padArtho che, te jalabhUta ke jalatatvanuM pariNAma jANavuM ' (3) ApaNA dehamAM uSNatA eTale garamI rahelI che. nAbhinA mULamAM tenuM pramANa vizeSa hoya che. taMdurasta manuSyamAM A garamInuM pramANa tharmomITaranI 98-981 DIgrI jeTaluM hoya che. rogAvasthAmAM te ochuMvanuM thAya che. Ane agnibhUta ke agnitatvanuM pariNAma samajavuM..' " . (4) ApaNA dehamAM vAyu prasare che ane zvAsaprazvAsanI kriyA vaDe tenuM niraMtara Agamana-nigamanA thayA kare che, te vAyubhUta ke vAyutatvanuM pariNAma jANavuM (5) ApaNo deha lokhaMDa ke lAkaDA je nakakara Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtradivAkara nathI. temAM aneka jagyAe pilANa che, avakAza che, te AkAzabhUta ke AkAzatatvanuM pariNAma jANavuM. A pAMca bhUta ke pAMca tane mATe maMtravidyAmAM -pAMca bIje nakkI thayelAM che, te A pramANe bhUta ke tattva maMtrIja 1 pRthvIbhUta ke pRthvItatva 2 jalabhUta ke jalatattava 3 agnibhUta ke agnitanava 4 vAyubhUta ke vAyutatva 5 AkAzabhUta ke AkAzatattava bhUtAddhinI kriyAmAM A maMtrabI jeno khAsa 'upayoga thAya che. vaLI ega tathA svAdayanI sAdhanAmAM paNa te upagI che, tethI sAdhakee tene yAda rAkhI levAM joIe. che. . . ba. ka. - paMcabhUtathI A deha utpanna thaye che, tethI te bhautika deha kahevAya che. Ama te bhautika deha nirjIva ane jaDa svabhAvavALe che, paraMtu citanyarUpI puruSanA avasthAnanI bhUmi hevAthI sacetana bane che. anya zabdomAM kahIe te jyAM sudhI ApaNA dehamAM cetanA-cetanya-jIva-AtmA rahe che, tyAM sudhI te jIvaMta kahevAya che ane jyAre temAMthI AtmA cAlyo jAya che, tyAre Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dehAdi a Mge viziSTa jJAna te maDadu khanI jAya che. eTale ke tenAmAM zvAsa-prazvAsa,. raktAbhisaraNa Adi jIvanasa rakSaka kAI paNa kAI paNa kriyA jovAmAM AvatI nathI. e vakhate ApaNane bhautika dehanA . nirjIva ane jaDa svabhAvanA pUro khyAla Ave che. AvA AtmArahita-caitanyarahita dehane agni vaDe bhasmIbhUta karI nAkhavAmAM Ave che ke jamInamAM dATI devAmAM Ave che ke jalapravAhamAM taNAvA daIne athavA khIjI rIte tenA nAza karavAmAM Ave che. 4 bhautika dRDhu jyAre jIvaMta hatA, tyAre tenA khAna-pAnanI, raheThANanI, temaja khIjI sukha-sagavaDAnI keTalI ciMtA karavAmAM AvatI, keTaleA parizrama sevavAmAM AvatA ane temAMthI AtmA cAlI gayA pachI tenI kaI sthiti karavAmAM Ave che, tenA para surajaneAe sArI.. rIte ciMtana karI levuM joI e. Ama te ApaNA dehamAM poMcabhUta ke pa catattva: satra rahelAM che, chatAM tenAM viziSTa sthAne niIta.. thayelAM che ane bhUtazuddhi Adi kriyAomAM tenA para lakSya Apavu paDe che, tethI tenA kheAdha karI laIe.. paraMtu kuMDalinI zakti tathA navacakranA prAthamika Adha thayA vinA te kharAkhara samajAze nahi, eTale ahI kuMDalinI tathA navacarcAnA medha karAvIe chIe. - Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ :46 matravikara kuMDalinI zakti guhya dezanA che AMgaLa uparanA bhAgamAM tathA ligamUlathI be AMgaLa nIcenA bhAgamAM cAra AMgaLanA vistAravALu mUlAdhArapadma vidyamAna che. tenI vacce brahmanADInA mukhamAM svayaM bhUliMga vidyamAna che. tenA gAtramAM dakSiNAvathI sADA traNa AMTA lagAvIne kuMDilanI rahelI che. tene kulakuMDalinI ke kuMDalinI zakti paNa kahe che. A kuMDalinI zakti ja nityAnaMdya-svarUpa parama prakRti che. tene e mukha che tathA te vidyutapravAhanI jema ati sUkSma che. yeAgAbhyAsa daramiyAna jyAre tene bhAsa thAya che, tyAre te sarpAkAra lAge che. nara-sura-asura Adi khadhA prANIenA zarIramAM kuMDalinI zakti virAjI rahI che. kamalanI vacce je sthiti bhramaranI hAya che, te ja sthiti dehanI vacce kuMDalinI zaktinI che. tenI aMdara citrazakti rahelI che. 7 kuMDalinI zakti pracaMDa stravarNA, teja svarUpA tathA dIptimatI che ane te sattva, rajasa tathA tama e traNa guNAne janma ApanArI brahmazakti che. tene vazamAM lAvavI, e mumukSuonuM parama kartavya che. A kuMDalinI zakti jIvAtmAnA prArUpa che, paNa te brahmadvArane suSumhAdvArane rokIne sUtelI che, Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dehAdi aMge viziSTa jJAna ae eTale tene jAgRta karavI joIe. viziSTa prakriyAthI te jAgRta thAya che, temAM maMtrIne paNa upaga hoya che. A kuMDalinI zakti jAgRta thaIne vividha cakronuM bhedana karatI upara jAya che ane mastakamAM rahelA sahastrAra kamalamAM pahece che, tyAre prakRti ane puruSanuM arthAt paramAtmAnuM milana thayuM gaNAya che ane tethI apUrva AnaMdano anubhava thAya che. * - A kuMDalinI zaktinuM vizeSa jJAna che te aMge lakhAyelAM khAsa zA ke graMthe ane anubhavIonA saMparka-sahavAsathI ja thaI zake. ( nava cakro (1) mUlAdhAracakano ullekha upara AvI gayo. temAM kuMDalinI zaktinuM avasthAna hoya che. Ane AdhAra 'cike paNa kahe che. . (2) mUlAdhArathI be AMgaLa upara jaIe te liMgamUlanA pradezamAM bIjuM paddha AveluM hoya che, tene svAdhi- 'jhAnacakra kahevAmAM Ave che. - (3) tyAMthI upara jatAM nAbhipradezamAM trIjuM parva AveluM che, tene maNipuracaka kahevAmAM Ave che. (4) tyAMthI upara jatAM hRdayapradezamAM cothuM pa AveluM che, tene anAhatacakra kahevAmAM Ave che. : Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtraDhivAkara (5) tyAMthI upara jatAM kaThapradezamAM pAMcamuM padma AveluM che, tene viSNu kahevAmAM Ave che. 48 (6) tyAMthI upara jatAM e bhramarAnI vacce chaThThuM padma Avelu che, tene AjJAcakra kahevAmAM Ave che. jyAM SaTacakrane ullekha Ave che, tyAM A cha cakro samajavAM. (7) tALavAnA mULamAM eka padma AveluM che, tene lalanAcaka kahe che. (8) brahmara dhramAM zvetavarNanu zatadalapadma Avelu che, tene gurucakra kahevAmAM Ave che. keTalAka tene jJAnacakra ke manacakra tarIke paNa oLakhe che. (9) prAra'dhranI upara mahAzUnyamAM sahusaila padma Avelu' che, tene sahasrAracakra kahevAmAM Ave che. --mUlAdhAracakramAM pRthvIbhUtanuM sthAna che. -svAdhiSThAnacakramAM jalabhUtanuM sthAna che. maNipuracakramAM agnibhUtanuM sthAna che. --anAhatacakramAM vAyubhUtanuM sthAna che. ---vizuddhacakramAM AkAzabhUtanuM sthAna che. A rIte paMcabhUta ke paMcatattvanAM sthAna uparAMta khIjA tattvAnAM sthAna paNa ApaNA dehamAM AvelAM che, te prasa MgeApAtta samajAze: Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - hAdi aMge viziSTa jJAna . nADItaMtra . : : bhautika dehane nADItaMtra kAryakSama banAve che. vadhAre spaSTa kahIe te raktAbhisaraNa Adi kriyAo tenA lIdhe ja saMbhave che. tenI saMkhyA aMge zivasaMhitAmAM kahyuM sAlakSatrayaM nADayaH, santi dehAntare nRNAm / ' :: pradhAnabhUtA nADa yastu, tAsu mukhyAzcaturdazaH // ... "manuSyonA dehanI aMdara sADA traNa lAkha nADIo hoya che, temAM mukhya nADIo cauda che - A cauda nADIonAM nAma paNa temAM apAyAM che. te A pramANe (1) IDa, (ra) piMgalA, (3) suSaNa, (4) gAMdhArI, (5) hastijihUvA, (6) kuhU, (7) sarasvatI, (8) pRSA, (9) zaMkhiNa, (10) payasvinI, (11) vANI, (12) alaMbuSA, (13) vizvodarI ane (14) yazasvI. A cauda nADIomAM paNa IDA, piMgalA ane suSuNNAnI ja mukhyatA che. tene paricaya ane maMtravijJAnanA navA prakaraNamAM Ape che. '' vAyu ane tenA daza prakAre keTalAMka zAstromAM tera hajAra nADIone ja ullekha . Ave che, tene matAMtara samajavuM. bhautika dehamAM je zArIrika kAryo thAya che, te badhAM vAyunI sahAyathI thAya che athavA cetananI sahAyatA vaDe A dehamAM vAyu, ja badhAM zArIrika. : Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtradivAkara 50 kAryo saMpanna kare che, ema kahIe te paNa cAle. Ane artha ema samajavAnA ke dehu eka prakAranu yaMtra che ane vAyu tene calAvanAruM upakaraNa che; tethI ja vAyu para kAbU meLavavA mahattvane che. vAyu para kAbU AvyA ke mana para kAbU Ave che ane mana para kAbU AvyA ke Indriyajaya thAya che. Indriyajaya thatAM siddhi maLavAmAM kaMI valama thatA nathI. ApaNA dehamAM hRdayapradezanI aMdara anAhata nAmanuM cakra che, tenI vacce trikeANAkAra pITha upara vAyukhIja ca raheluM che. A vAyuIjane prANavAyu kahevAya che. te zarIranA judA judA bhAgamAM rahIne daihika kArya bhedI daza nAmeA vaDe ALakhAya che. gArakSasahitAmAM kahyu che ke-- prANo'pAnaH samAnazcodAnavyAnau ca vAyavaH / nAnaH meDiyA, phevarIo dhanagnacaH // 21 || ' prANa, apAna, samAna, udyAna, vyAna, nAga, dhUma, kukara, devadatta ane dhanajaya, e dRza nAmathI prANavAyu oLakhAya che.' A daza vAyuomAM prANAdi pacavAyu aMtaHstha che ane nAgAdi paMcavAyu mahistha che, eTale ke bahAranA che. A dazeya vAyunuM kAya nIce pramANe samajavuM :~~~ (1) nAkathI zvAsa-prazvAsa leve, peTamAM gayelA annajaLane pacAvIne alaga karavA, nAbhisthalamAM annane Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rRhADhi age viziSTa jJAna pa viSkArUpe, jalane sveda tathA mUtrarUpe ane rasAdine vIya rUpe pariNamAvavA, e prANavAyunuM kArya che. (2) peTamAM annAdi pacAvavA mATe agni prajvalita karavA, gupta bhAgamAMthI maLa kADhaveA, upasthamAMthI mUtra kADhavu, aMDakoSamAM vIM mUkavuM, meDU, uru, jAnu, kamara ane ane jAMghA dvArA kArya sa panna karavuM, e apAnavAyunu kArya che. (3) pakava rasAdine paheAMtera hajAra nADIemAM paheAMcADavA, dehanu puSTisAdhana karavuM tathA paraseve kADhave, e samAnavAyunuM kAya che. (4) aMgapratyaMganA saMdhisthAna tathA agAnA vikAsa karavA, e dAnavAyunuM kAryAM che. (pa) kAna, netra, grIvA, gulpha, kaDhaMdeza ane kamaranI nIcenA bhAganI kriyA sa`panna karavI, e vyAnavAyunu kAya che. A ja rIte eDakAra vagere nAgavAyu, saMkocana vagera krU vAyu, kSudhAtRSNAdi dhRkaravAyu, nidrAtandrAdi devadatta vAyu ane zeSAdi kA dhana MjayavAyu kare che. vAyunA A 'guNA jANIne vAyunA jaya karanAra peAtAnA zarIra para IcchAnusAra Adhipatya jamAvI zake che ane svasthatA, nIrAgitA tathA tuSTi-puSTinA anubhava karI zake che.. * Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [5] bIjamaMtronA artho ane kriyA ke bIjamAM AkhuM vRkSa chUpAyeluM hoya che, paNa te dekhAtuM nathI. koI rAsAyaNika prakriyAthI bIjanuM vizleSaNa karIe te paNa te dazyamAna thatuM nathI. paNa e bIjane cAra-pAMca divasa mATImAM dATI rAkhIe ane tenA para jalanuM thoDuM thoDuM siMcana karyA karIe te temAMthI aMkura pheTe che ane te kramazaH vRddhi pAmatAM vRkSanuM rUpa dhAraNa kare che. A ja rIte deva-devIonA bIjamaMtromAM temanI zakti chUpAyelI hoya che. e maMtra sAMbhaLavAmAM te mAtra akSarasvarUpa lAge che, paNa tene bhakti-zuddhi-vidhipUrvaka japa karavAmAM Ave che temAMthI gupta zakti prakaTa thAya. che ane te sAdhakanA sarva manoratha pUrA karI Ape che. maMtrIne bIjAkSara paNa kahevAmAM Ave che. temane mATe taMtravidyAmAM je saMketeno upaga thAya che, tenuM varNana maMtravijJAnanA chaThThA prakaraNamAM karavAmAM AvyuM che. sAdhakee te avazya avelekI levuM joIe. ' Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jamatronA ardhAM ane kriyAsa ketA puru A maMtrIjo paikI ati mahattvanA OMkAra ane hI...kAranA amatraciMtAmaNimAM vistArathI prakAzaMvAmAM AngeA che. have bIjA paNa keTalAka mahattvanA maMtrakhIjone a tAMtrika sa MpradAyanA dheAraNe rajU karIe chIe. maiM Ane prasAdakhIja kahevAmAM Ave che. temAM rU. kAranA atha che ziva, nainA artha che sadAziva ane biMdunA atha che duHkhaharaNa, tethI A maMtrakhIjanA atha che-ziva tathA sadAzivanI kRpAthI mArAM samasta duHkheAnA nAza thAo. OM-Ane durgAkhIja kahe che. temAM rUnA atha che durgA, 3nA artha che rakSA ane khaMduM kartRtvanuM sUcana kare che. tethI A maMtramInA artha che--hai durgomAtA ! mArI rakSA kare. 1 -Ane kAlIbIja ke kapUrakhIja' kahe che. temAM nA atha che kAlI, r ne atha che brahma, hU~ nA a che mahAmAyA, nAnA atha che vizvamAtA-jagajjananI ane biMdunA artha che du:khaharaNa. tethI A khIjamatrane atha che--zivayukta jagajjananI mahAmAyA kAlImAtA mArAM duHkhAnA nAza kare. zrI -Ane lakSmIbIja ke zrImIMja kahe che. temAM jJanA atha che mahAlakSmI, 6 nA artha che dhanasa MpattisuSTi-puSTi, maiM nA artha che adhiSThAtrI ane biMdune Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - maMtradivAkara artha che duHkhaharaNa. tethI A bIjamaMtrano artha che dhanasaMpatti ane tuSTi-puSTinI adhiSThAtrI mAtA mahAlakSmI mArAM duHkhone nAza kare. che -Ane sarasvatIbIja kahe che. temAM che ne artha che sarasvatI ane biMduno artha che duHkhaharaNa. tethI A bIjamaMtrane artha che-he mAtA sarasvatI ! mArAM duHkhane nAza kare. tarI-Ane kRSNabIja athavA kAmabIja kahe che. temAM artha che kRSNa athavA kAma, 4 eTale I, eTale tuSTi ane biMdune artha che duHkhaharaNa athavA sukhakartRtva, tethI A maMtrabIjane artha che-he manmathanuM maMthana. karanAra bhagavAna zrIkRSNa ! mane sukha-zAMti Ape. jU-Ane vamabIja athavA bIja kahe che. temAM no artha che ziva ane ane artha che rava. nAda sarvo-- tkRSTatAnuM ane biMdu duHkhaharaNanuM sUcana kare che. tethI A maMtra bIjane artha che-he sarvazreSTha asurabhayaMkara bhagavAna ziva ! mArAM dukhene nAza kare. jaM-Ane gaNezabIja kahe che. temAM ja ne artha che gaNeza ke gaNapati ane biMdune artha che duHkhaharaNa. tethI A maMtra bIjane artha che ke gaNeza bhagavAna ! mArA duHkha dUra karo. Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIjamaMtronA artho ane kriyAsaMketa ' -A paNa gaNezabIja che. temAM 1 no artha che - gaNeza, 4 no artha che vyApaka, za no artha che teja ane biMdu che duHkhaharaNa. tethI A maMtrabIjane artha che parama vyApaka tirmaya bhagavAna gaNeza mArAM duone nAza kare. " - Ane nRsiMhabIja kahe che. temAM no artha che nRsiMha, no artha che brahma, gau ne artha che UrvadaMta ane biMdune artha che duHkhaharaNa. tethI A maMtrabIjane artha che-brahasvarUpa urvadaMta bhagavAna nRsiMha mArAM duHkhane nAza kare. ' , ' ' * zrI Ane baMdhUbIja kahe che. temAM tene artha che durgotAraNa, teno artha che tAraka, rane artha che mukti, phrene artha che mahAmAyA ane nAda vizvamAtAnuM tathA biMdu duHkhaharaNanuM sUcana kare che. tethI A maMtra bIjane artha che-he durgottAriNI muktisvarUpA vizvamAtA bhagavati mahAmAyA! sarva duHkhamAMthI mArI rakSA kare.' A rIte bIjA maMtrabInA artho paNa sAdhakoe saMpradAyathI jANavA, - , ahIM eTalI spaSTatA Avazyaka che ke pratyeka maMtradevatAne AdyAkSara bIjamaMtranA rUpamAM prayukta thAya che. e rIte dune huM rAmano 4, patino , numAnane zuM bIjamaMtra bane che. ' have maMtrasAdhanAnI kriyA aMge je keTalAka saMketa vaparAya che, teno paNa paricaya karAvIzuM. Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56 ' : ' maMtradivAkara - -prathama Acamana karavuM, tyAra pachI jalazuddhi ane Asanazuddhi karavI ane tyAra pachI guru, gaNeza tathA madevatAne praNAma karavA, tene "zauca" kahe che. * padamaMga- bIjane daza vakhata japa kare, tene kapaTabhaMjana" kahe che. 'pra4rIM bIjane dazavAra japa kare, tene "praphulla' kahe che. * prANAyAmari-jyAM Ave ullekha hoya, tyAM prANAyAma, bhUtazuddhi ane nyAsanI kriyA samajavI. maMtrazilA-zvAsa rekIne mananI bhAvanA dvArA kuMDalinI zaktine sahastradala padmamAM laI javI ane turata ja tyAMthI pAchI pheravIne mUlAdhAra cakramAM laI AvavI. AvI rIte vAraMvAra karatAM suSuSNamArgamAM vidyuta jevuM lAMbA AkAranuM je teja jovAmAM Ave, tene "maMtrazikhA" samajavI. ""--koI paNa maMtrano japa karatAM pahelAM tene sUrnasthAnamAM-mastaka para nyAsa kare, tene kulukA kahe che. paraMtu nigna devatAonI kulukA nIce pramANe karavAmAM Ave che? tArA maMtranI kullakA ho ho huM kAlI ,, ,, zrIM hUM TrI d chinamastakA, , zrI Tro TrI che je dI ravAha ! varacini,, , , zrI phrI phrI phrI phrI vArA dU Page #91 -------------------------------------------------------------------------- Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 matradivAkaru kiyA brAhmaNa ane kSatriyane mATe samajavI. vaice setu mATe r ane zudroe setu mATe phrI no hadayamAM sAtaH vakhata japa karavo. maThThAtu-maMtrajapa karavAno adhikAra badhA samaye ane badhI avasthAmAM prApta thAya te mATe kaMThapradezamAM Avela vizuddhacakramAM zrI maMtrabIjane sAta vakhata japa kare, tene "mahAsetu" kahe che. paraMtu tripurasuMdarInA maMtrajapamAM , kAlikAnA maMtrajapamAM che ane tArAnA. maMtrajapamAM E maMtrabIna vaDe A kriyA karavAmAM Ave che. bdasetu-nAsikAnA agrabhAga upara be bhramanI madhyamAM daSTi rAkhIne daza vakhata RArane japa karavAthI daSTisetunI kriyA thAya che. jene praNavane adhikAra nA hiya, te ahIM " " bIjAkSarane japa kare. mukyodhanajIbha para aneka prakArano mAla jAmele. hiya che. jemake-janane mala, jUThuM bolavAne mala, kalahano mala vagere. tenuM zodhana karIne japa karavAmAM Ave te te saphaLa thAya che. prathama mukharodhananI kriyA jarUrI manAyelI che. te mATe nIcenA devatAomAM nIce. pramANe maMtra manathI dazavAra japavAno hoya che : : ' tripurasuMdarI = zrI 3 zrI . zrI 3 : zyAmA = 30 30 % zI zI ja tArA = hU hI ! Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIjamAnA arthA ane kriyAsa katA durgA = =F khagalAmukhI = meM hI meM mAtaMgI = haiM| ! - lakSmI = zrI dhUmAvatI = 31 dhanadI = OM dhUM 35 gaNeza = 1 st viSNu = OM OM / 3 aujA badhA ma MtrAmAM matrajapa pUrve daza vAra kAranA japa karavAthI sukhazAdhana thAya che, 5 mukhanu AcchAdAna vidyAzoSana matsyamudrA vaDe karIne sau e maMtranA sAta vAra jApa karavAthI jihvA zeAdhananI kriyA paNa karavI joI e. haH zodhana-japamAM jema mukha ane jihvAnA upayega thAya che, tema karane-karAMguliene paNa upayoga thAya che, tethI tenu zeAdhana paNa Avazyaka manAyu' che. * k mAhe brAya TU ! e matra sAta vakhata japavAthI karazeAdhana thAya che. A matra ghaNA bhAge dakSiNakAlikAnI upAsanAne che. anya devatAonA matrajapamAM sapradAyabheda sabhave che. ' ta adhamukhe. trikA pave ane brahmara prathI mulAdhAra cakra pata conimudrA-mulAdhAracakrathI prahAra dha Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' ' . . . . . maMtradivAkara urdhvamukha trikoNe kapa. arthAt e pramANe paNa yaMtranI bhAvanA karIne daza vakhata maMtrajapa karavAthI "ni. mudrA" thAya che. sarasvatItaMtramAM kahyuM che ke je maMtrArtha maMtramaitanya ane enimudrA jANatuM nathI, tene maMtrasiddhi, thatI nathI. ahIM maMtrArthathI maMtradevatAnA zarIra ane maMtranuM abheda ciMtana abhipreta che tathA tracetanyathI mUlamaMtranI AgaLa pAchaLa huM bIja lagADIne hadayamAM sAta vakhata japavAne saMpradAya che. maMtracetanyane je parama artha thAya che, te ahIM abhipreta nathI. nirvAna-prathama praNava belave, pachI mAM e rIte samasta varNamAlA balavI, pachI maMtra bolave, pachI che Y maMtranI belavA ane mAM e samasta varNamAlA belI kArane uccAra kare tene "nirvANa" kahe che. A prakArano japa nAbhipradezamAM eTale maNipuracakramAM karavAnuM hoya che. kAco - jema prANayukta zarIra saceSTa heya che, tema prANayukta maMtra siddha thAya che. tethI "prANayoganI kriyA karavAmAM Ave che. A kriyAmAM maMtranI AgaLa hI ane maMtranI pAchaLa phrI bIja lagADIne sAta vAra japa - karavAne heya che. hIpanI - jema dIpakathI gharano aMdhakAra dUra thaI tenI badhI vastuo jevAmAM Ave che, tema "dIpanI Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIjamanA artho ane kriyAsaMketo kiyAthI maMtra jevAmAM Ave che. temAM karavAnuM eTaluM , he che ke mULa maMtrane kArathI puTita kare,.. eTale ke prathama ene cheDe 3 lagADIne teno sAta vakhata. hRdayamAM japa kare. "azaucabhaMganI kriyAmAM paNa A vidhi che. : , . . . . . . . . - amRtA - vaM phrI e maMtra hRdayamAM daza vakhata. japavAthI "amRtaga thAya che.' * strI-devanI gAyatrIne daza vakhata japa kare, tene utkalana kahe che. ' .. - jannattittA-maMtranA sthAnamAM maMtranuM ciMtana karavuM, tene. maMciMtA kahe che. tene vidhi e che ke rAtrinI prathama daza. ghaDInA samayamAM hRdayamAM maMtranuM ciMtana karavuM, tyAra pachI daza. ghaDImAM biMdusthAnamAM arthAt manazcakanI upara ane pachInI. daza ghaDImAM kalAtIta sthAnamAM maMtranuM ciMtana karavuM, divase. prathama daza ghaDInI aMdara brahmaraMdhramAM maMtranuM ciMtana karavuM, - bIjI daza ghaDInI aMdara hRdayamAM ane te pachInI daza. * ghaDImAM manacakamAM maMtranuM ciMtana karavuM. divase athavA. rAtrie jyAre A pramANe maMtraciMtana karavAnuM hoya te. pahelAM saptachadA' nAmanI kriyA karavI. A kriyA ja cha TI E e maMtrano daza vakhata hRdayamAM japa karavAthI . saMpanna thAya che. - A pramANe mAMtrika kriyAo ghaNuM prakAranI che, rahasya saMpradAyathI meLavavuM joIe ane je Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62 maDhavAkara : saMpradAyanI maMtradIkSA hAya te pramANe te te kriyAe karavI joIe. AmAMnI ghaNIkharI kriyAe Aje gAla, khihAra tathA uttarapradezamAM thatI jovAya che, jovAya che, paraMtu gujarAtamAM tene pracAra nathI. ahIM te bhakti ane zuddhi upara ja mukhya bhAra apAya che ane te pachI ISTadevatAnA pUjanapUrvaka matrajapa zarU karavAmAM Ave che. tethI pazu siddhi tA thAya ja che, chatAM sAdhakane matrakriyA ane tenA bhinna saketAne khyAla rahe, te mATe ahI... ATalI mAhitI ApavAmAM AvI che. " Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [6] maMtrasAdhanApaddhati - maMtranuM mahattva te ghaNuM manuSya svIkAre che ane tenA aciMtya-alaukika prabhAva mATe ApharIna pikAre che, paraMtu tenI sAdhanA kema karavI? ane temAM siddhi zI rIte meLavavI? te aMge muMjhavaNa anubhave che. vAstavamAM -temane sAdhanApaddhati aMge joIe tevI vizvasta mAhitI maLatI nathI, tethI teone maMtrasAdhanA mATe utsAha paDI bhAMge che athavA te te mATe pagalAM bharavAnI hiMmata cAlatI nathI. ane jeo adhUrI mAhitI para AdhAra rAkhIne maMtrasAdhanAmAM jhaMpalAve che, te ceDA ja vakhatamAM dariyAnI aMdara DelavA mAMDelA vahANanI sthiti anubhave che. - tAtparya ke teo e maMtrasAdhanAmAM pAra utarI zakatA nathI. - maMtrasAdhanA aMge keTaluMka vivecana maMtravijJAnamAM thayeluM che, tene sAra A vaktavyamAM AvI jAya che. uparAMta - amAre je kaMI kahevAnuM che, te AmAM barAbara kahyuM che.. anya zabdomAM kahIe te maMtranI sAdhanApaddhatinuM A Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtradivAkara eka sacoTa saLaMga darzana che ane te sAdhanAmaMdiranAM. maMgaladvAra ughADI Ape tema che. vAMcake tene khUba zAMtasvastha citte vAMce-vicAre. maMtrasAdhanA mATe jenA hRdayamAM utsAha pragaTele che, teNe sahuthI prathama te mATe pitAtI gyatA keLavavA. prayatna kare joIe. tenuM vivecana ame maMtravijJAnanA. sattaramAM prakaraNamAM kareluM che. ' beMkamAM belensa na hoya te ceka karatA nathI, tema sAdhakamAM gyatA na hoya to tene siddhi prApta. thatI nathI, paraMtu egyatAne vicAra bahu ochA kare che ane te ja temanI niSphaLatAnuM kAraNa bane che. kALA paDAM para gulAbI raMga caDAvavAnI ceSTA karIe, te e zI rIte saphaLa thAya ? ' . jo maMtrasiddhi game tene thatI hota, te A jagatamAM maMtrasiddha mahAnubhAvone tATe na heta, paNa temanAM darzana to keIka ja sthaLe kavacit thAya che, tethI te cikkasa prakAranI cegyatA mAge che, e nizcita che. - ApaNe kevA chIe? te barAbara jANavuM hoya te AtmanirIkSaNa rUpI ArIe ApaNI sAme rAkho joIe ane taTastha bhAve ApaNI vRtti-pravRttionuM nirIkSaNa karavuM joIe. temAM je pravRttio niMdya-aprazata beTI-kharAba dekhAya tene dUra karavI joIe, dUra karavAnI hiMmata keLavavI joIe. ' ': : : : : : : : : Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtrasAdhanApaddhati - ahIM keIema kahetuM hoya ke A rIte maMtra: sAdhakanI yogyatA keLavavA jatAM ghaNe vakhata nIkaLI jAya, pachI- maMtranI sAdhanA kayAre karIe ? paraMtu ema kahevuM ThIka nathI. gADI vahelI upaDatI hoya ane ApaNe te ja gADImAM musApharI karavI hoya te jhaTapaTa vahelA taiyAra thaIe chIe ane temAM samayasara dAkhala thaI jaIe chIe. evuM AmAM kema na karIe ? tAtparya ke maMtrasAdhanA samayasara jarUra thaI zake te mATe sAdhake cagya guNa satvara keLavavA joIe. e vAta sAcI che ke durguNoe kuTevoe ApaNA para pakaDa jamAvI hoya te temAMthI chUTatAM vAra lAge che, paNa saMkalpa daDha hoya te e kAma thoDA samayamAM-are! thoDI kSaNomAM ja banI zake che. A - sAdhakane yogya guNa keLavatAM jIvananuM ghaDatara thAya che, e bhUlavAnuM nathI. A te "eka paMtha ane de kAja jevuM che.. . .. ... ... .. - sAdhakane bIjo prayatna gurune-sadgurune zodhavAne na hovo joIe, kAraNa ke te sivAya ISTamaMtranI prApti thatI nathI. sadaguru kena kahevAya ? ane temanI kRpAthI kevA kevA lAbhe thAya che? te ame pUrvagraMthomAM vistA te aMge amoe racelA saMkepesiddhi nAmanA graMthamAMthI yogya mArgadarzana maLI raheze. bIjI rIte paNa A graMtha avazya vAMcavA jevuM che. . : : . . . . . . . . Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtradivAkara rathI lakhI cUkyA chIe, eTale ahIM tenI punarAvRtti nahi karIe.. ahIM eTalI spaSTatA Avazyaka che ke A kAma saheluM te nathI ja. keTalAkane A vastu asaMbhavita jevI lAge che, paNa ame temAM sahamata thatA nathI. sagurunI saMkhyA Aje a9pa che ane kavacit maLI Ave che, paNa tene sarvathA lepa thaye nathI. je tIvra jhaMkhanA rAkhIe te kabIrajIne sadguru sAMpaDayA, tema ApaNane paNa jarUra sAMpaDe. paraMtu AvI jhaMkhanA-AvI laganI ApaNe rAkhIe. chIe kharA? cheDe prayatna karyo ane temAM saphalatA ne maLI ke lamaNe hAtha daIne besI jaIe chIe ane have te kaMI banaze ja nahi, ema mAnI laIe chIe. paNa prayatna satata ane sabaLa karavo joIe. jene sagurunI tIvra jhaMkhanA che, tene guru svapnamAM darzana de che ane maMtrIpadeza paNa kare che. vaLI A maMtra jaladI siddha thAya che. alabatta, AvI ghaTanA kaI kaI vAra bane che, paNa te bane che kharI, tethI ja ahIM tenI nedha levAmAM AvI che. satata ane sabaLa prayatna karavA chatAM sadguru na sAMpaDe to jalabharelA kuMbhamAM sadgurunI sthApanA karavI ane mUlamaMtra pIMpaLAnAM pAna para lakhI tenI pAse mUkI, pachI te grahaNa kare. te vakhate manamAM evI Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMMtrasAdhanApaddhati 67 bhAvanA karavI ke he parama kRpALu gurudeva ! huM ApanI pAsethI A maMtra grahaNa karuM chuM.' ekalavye mATInA pUtaLAmAM droNAcAryanI sthApanA karIne temanI pAsethI Uttama keATinI dhanuvidyA meLavI hatI, e vAta khUkha jANItI che. sAdhake gurunI parama bhakti karIne temanI kRpA meLavavI joIe. jene gurunI kRpA prApta thAya che, tene A jagatamAM kazuM alabhya nathI. * matro aneka che, aneka prakAranA che. ane te sarvene sarakhA phUladAyI thatA nathI, paraMtu te aMge guru je niya kare, te chetraTane mAnavA joI e. ane te ja maMtrane grahaNa karI sAdhanAmArgamAM AgaLa vadhavu joI e. * gurunI bhUla kaDhAvI ke temanI zakti viSe za'kA karavI, e sAdhakanA meATe aparAdha che. AvA sAdhakane kadI paNa 'trasiddhi thatI nathI, eTaluM ja nahiM paNa te drutinuM bhAjana thAya che. ! : gurue kAna phUMkIne je matrAkSA ApyA, te seAnAnA samajavA. parama sadbhAgya heAya te ja A rIte guru pAsethI matra maLe. je nagurA che, nAstika che, tenuM A kSetramAM tyAma nathI. kadAca bhUlecUke AvI vyakti A kSetramAM AvI caDI, te gheADA samayamAM ja tene vidAya thavuM paDe che. sAdhanA mATenuM sthAna zAMta, pavitra ane nirupadravI hAvuM joie. je sthAnamAM ghoMghATa-avAja adhika hAya Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68, maMtradivAkara.. che, tyAM mana ekAgra thaI zakatuM nathI ane tethI japadhyAna Adi kriyAo barAbara thaI zakatI nathI. je sthAna, apavitra hoya, tyAM pavitra bhAvanA-pavitra vicAre zI. rIte phure? ane je sthAnamAM cera, luMTArA, vAgha, varU, anya zikArI prANIo, sApa, vIchI vagerene vAraMvAra upadrava thato hoya, tyAM sAdhaka pitAnI sAdhanAmAM sthira zI rIte thaI zake ? gRhastha potAnA nivAsasthAnamAM. eka jUdo oraDe ke jUThuM sthAna nakkI karIne tyAM maMtranI sAdhanA karI zake che. . . ' maMtranI sAdhanA zubha divase, zubha muhUrta zarU. karavI joIe. paraMtu te pahelAM dehazuddhi nimite banI zake te traNa upavAsa, nahi te be upavAsa, chevaTe eka upavAsa paNa karavo joIe. A upavAsa nakoraDA samajavA. temAM mAtra jaLa ja laI zakAya. je ATaluM paNa na bane te AgalA divase ane tyAga karI mAtra dUdha ke. phaLa-rasa para rahevuM joIe. ' gurudatta maMtranI zraddhApUrvaka sAdhanA karavI joIe, te ja te siddha thAya che, anyathA thato nathI. zraddhA eTale. maMtrazaktimAM pUro vizvAsa, tenI kAryasAdhatA mATe daDha pratIti. A vizvAsa-AvI pratIti je mananI sthiti saMzAyarahita hoya te ja saMbhave che. je maMtranI.. zakti ke kArya sAdhatA viSe manamAM zaMkA-saMzaya hAya, te prathama te dUra karavAno prayatna karavo joIe. jJAnI... , , 1 Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtrasAdhanApaddhati gurunA saMgathI, sArAM pustakanAM vAMcanathI tathA madhyastha - bhAve ciMtana karavAthI saMzayAvasthA dUra thaI zake che. bhagavadgItAmAM kahyuM che ke "ajJAtradhAna, saMzayAtmA vinarAtiajJAnI ane azraddhALu AtmA sarva kSetramAM sadA saMzayazIla rahe che ane chevaTe tene vinAza thAya che." - deva, brAhmaNa, auSadha, maMtra Adi bhAvanA pramANe phaLa Ape che, eTale maMtrane mAmulI samajIe te mAmulI phaLa maLe che ane mahAna mAnIe te tenuM phaLa mahAna maLe che. keI maMtra nA hoya te A zuM phaLa Apaze ? e kutarka kare nahi. agnine taNakhe nA hoya che, to paNa ghAsanI moTI gaMjIne bALI mUke che athavA macchara ati nAnuM hoya che, paNa kuMjaranA kAnamAM pese te tene saMjhavI mAre che. e rIte maMtra nAno hoya te paNa pitAne prabhAva vistArI zake che ane yatheSTa phaLa ApI zake che. mukhya vAta e che ke maMtra nAne heya ke meTA hoya, sAdhake tenI zaktimAM pUrI zraddhA rAkhIne tenI sAdhanA karavI joIe. keIema kahetuM hoya ke zraddhAthI zuM thAya ? te e bhUle che. vyAvahArika tathA pAramArthika baMne siddhionuM mULa zraddhAmAM ja raheluM che. "huM jarUra bhaNI zakIza" evI zraddhAvALe bhaNI zake che. "huM jarUra dhana kamAI zakIza" evI zraddhAvALo vyApArAdi pravRtti kare che ane Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 maMtradivAkara dhana kamAI zake che. athavA "A kAma huM jarUra pAra pADI zakIza." evI zraddhAvALo e kAma hAtha dhare cheane tene pAra pADI zake che. azraddhALu AmAMnuM kaMI karI. zakate nathI ' je zraddhA majabUta hoya te prayatna prabaLa thAya che ane te siddhine samIpa laI Ave che. je zraddhA tUTI te prayatna tUTI paDe che ane sAdhanAne ekAeka aMta. AvI jAya che, mATe sAdhake prAraMbhathI aMta sudhI. zraddhAnvita rahevuM [ rahevuM, , , , , maMtrasAdhanAmAM jeTaluM mahatva zraddhAnuM che, teTaluM ja mahAva zuddhinuM paNa che. tenA cAra prakAre mAnavAmAM AvyA cheH (1) dehazuddhi, (2) manaHzuddhi, (3) diphazuddhi ane (4) sthAnazuddhi snAna dvArA dehane zuddha kare, te dehazuddhi. A vakhate mATI ke AMbaLAnA cUrNa jevA nirdoSa padArtho vAparavA joIe, paNa carabIvALA sAbune upayoga kare: nahi. tapazcaryA, bhUtazuddhi vagere dvArA dehanI viziSTa. prakAre zuddhi thAya che, eTale tenuM paNa AlaMbana levuM joIe. ahIM dehazuddhino artha cheDe vistArIe ane tene svasthatA sudhI laI jaIe, te paNa khoTuM nathI. roga paNa eka jAtanI apavitratA che ane te zarIramAM peThe heAya te manane asvastha karI mUke che. A avasthAmAM Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtrasAdhanApaddhati 71 pUjA, japa Adi kriyAo yathArtha paNe zI rIte thaI zake ? zarIramAM vahu gharmadhAma" e ukti ahIM barAbara lAgu karavI joIe. ghaNA mANase zarIranI asvastha hAlatane lIdhe ja maMtrasAdhanA karI zakatAM nathI. pApI vicAromAMthI manane nivRtta karavuM, te manazuddhi. dehazuddhi karatAM A kAma vadhAre kaThina che, kAraNa ke dhajAnI pUMchaDI athavA kuMjaranA kAna jevuM capaLa mana anekAneka vicAra karyA kare che ane temAM ghaNuM vicAre pApI paNa hoya che. je manane tame ema kaho ke tuM vAMdarAno vicAra karIza nahi, te vAMdare ene vadhAre vAra yAda Ave che. e ja rIte bIjA vicAronuM paNa samajI levuM. paraMtu satsaMga, ravAdhyAya, sAtvika bhojana, bhUtazuddhi tathA prANAyAma vagere kriyAo vaDe mananI zuddhi karI zakAya che ane te maMtrasAdhanAmAM ati mahatvanI che. ' ' ' A baMne zuddhi aMge vadhAre vivecana AgaLa Avaze. - maMtrane anurUpa dizAnI pasaMdagI karavI, eTale ke - te sAme mukha rAkhIne besavuM ene diphazuddhi kahe che. saubhAgya mATe pUrva dizAmAM ane zAMti-tuSTi-puSTi mATe uttara dizAmAM mukha rAkhIne besavAnuM hoya che. te je sthAnamAM besIne maMtrasAdhanA karavAnI hoya, te sthAnane vALI-LIne sApha karavuM, temAM jaLa ke gulAbajaLane chaMTakAva kare, tyAM dhUpa-dIpa vagere prakaTAvavA ke Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7ra maMtradivAkara puSpa vagere goThavavAM, te sthAnazuddhi kahevAya che. vizeSamAM maMtrapade besIne e sthAnamAM rahelA bhUtAdine dUra karavA, e paNa sthAnazuddhine ja prakAra che. eka Asane amuka samaya sudhI sthira beThA vinA sAdhanA thaI zakatI nathI. Asane aneka prakAranAM che, temAMthI je Asane sukhapUrvaka lAMbA vakhata sudhI besI zakAya, tenI ja pasaMdagI karavI; athavA maMtravidhimAM amuka ja Asanane nirdeza karyo hoya, to te Asana pasaMda karavuM. besavA mATenA upakaraNane paNa Asana kahevAmAM Ave che. maMtrasAdhanAmAM tenuM paNa mahatva che. te mATe zAmAM kuzAsana, celAsana, mRgacarmAsana vagerene nirdeza thayela che. kuza eTale dAbhaDe. tenuM banAveluM Asana te kuzAsana. AgaLanA jamAnAmAM A Asanane vadhAre upaga thato. cela eTale vastra. tenuM banAveluM Asana, te celAsana. ahIM vastrathI garama vastra ja grahaNa karavAmAM Ave che. sUtarAu vastrane upagamAM levAmAM AvatuM nathI. mRga eTale haraNa, tenA cAmaDAnuM banAveluM Asana, te mRgacarmAsana. japane eka niyama evo che ke mAtra bheMya para * besavuM nahi, paNa tenA para Asana bichAvIne besavuM, tethI ahIM Asanane vicAra prastuta che. Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -maMtrasAdhanApaddhati - 73. - AcAra paNa maMtrasAdhanAnuM eka aMga gaNAya che, eTale sAdhake zAstravihita AcAranuM pAlana karavuM joIe. temAM nityakarmane samAveza thAya che. nityakarma karyA pachI gurudatta maMtranI siddhi mATe maMtradevatAnuM pUjana, stavana, japa ane dhyAna e cAra karmo niyamita rIte karavA joIe. ' maMtradevatAnuM pUjana paMcopacAra, aSTapacAra, dazepacAra, SoDazepacAra Adi anekavidha upacArathI thaI zake che. temAM sAdhaka jeTalo utsAha dAkhave teTale lAbha che. - te pachI tetrAdi bolavA joIe ane prasaMgopAtta sahastranAma vaDe stuti karavI joIe. ahIM kavaca, hRdaya vagere besavAne paNa saMpradAya che. . te pachI maMtrajapa AraMbha joIe. ' te pachI maMtradevatAnA svarUpanuM dhyAna dharavuM joIe. eTale ke temanA varNa, AbhUSaNa, Ayudha, vAhana vagerenuM . ciMtana karavuM joIe. AgaLa jatAM Aja svarUpane sAkSAtkAra thAya che ane sAdhaka kRtakRtya bane che. jaya te maMtrasAdhanAne mukhya meru che. te enA niyama mujaba vyavasthita kara joIe ane roja jeTalI saMkhyA pUrI karavAnI hoya, te barAbara pUrI karavI joIe Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 maMtradivAke tenA pramANamAM asAdhAraNa kAraNa sivAya vadhAre ghaTADo kare nahi. japa vakhate je mAlAne upaga karavAne hoya tene sAdhanA zarU karatAM pahelAM ja vidhipUrvaka taiyAra karI levI joIe. A viSayamAM japa-dhyAna-rahasya graMtha vipula mAhitI pUrI pADe ema che. jaya pachI maMtranI arthabhAvanA karavI joIe eTale ke tenA artha para UMDuM ciMtana karavuM joIe. maMtrano mukhya saMbaMdha mana sAthe che, e manana japa tathA . arthabhAvanA baMne pUrvaka karavAnuM hoya che. tyAra pachI vidhi anusAra homa karavo joIe.. temAM kuMDa, samidha tathA dravya aMge je prakAranuM vidhAna hoya, te pramANe ja karavuM joIe. te pachI keTalAka saMpradAya tarpaNa, mArjana, brahma-- bhojana Adi karavAnuM sUcave che. maMtrasAdhanamAM saMpradAya baLavAna che, eTale jene je saMpradAyanI maMtradIkSA prApta.. thaI hoya, teNe te anusAra badhA karmo karavAM. dareka maMtranA vidhi ke AmnAyamAM tenI pasaMkhyA atAvelI hoya che, te niyata samayamAM pUrI karavI joIe. sAdhanA samaya daramiyAna nIcenA niyama pALavA Avazyaka che - *. (1) bhUza - sAdhake pavitra vastra paherI kuza Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtrasAdhanApaddhati 75 athavA kAMbala AdinI zayyA para sUvuM, paNa palaMga, | khATalA, gAdalAM vagerene upayoga karavo nahi. je zayyAne - upayoga karavAmAM Ave tenI ja zuddhi karavI, eTale ke - tene sApha-svaccha rAkhavI. " (2) brahmacarya - strIsaMsargane tyAga karavo tathA. kAmavAsanAne uddIpta kare tevI sarva vothI dUra rahevuM. . (3) nAvalaMbana - bane teTaluM mauna pALavuM. bolavAnA samaye paNa jarUra jeTaluM ja bolavuM, tethI jarApaNa vadhAre nahi. temAM priya, pathya tathA tathya vacanone prayoga kare, paNa mithyA bhASaNa ke kaTu bhASaNa te kadI. paNuM karavuM nahi. apazabda bolatAM samasta maMtrasAdhanA. duSita thAya che, e lakSyamAM rAkhavuM. (4) zrI gurunI sevA - maMtradAtA gurudevanI bane teTalI sevA-bhakti karavI ane roja prAtaHkALamAM nidrAne. - tyAga karyA pachI temane manathI traNa vAra namaskAra karavA. tathA temanuM hRdayakamalamAM dhyAna dharavuM. (5) sAtvika bhejana - annathI zarIra bane che ane temAMthI mana nirmANa thAya che, eTale sAtvika mananI IcchAvALAe bhejanamAM sAvika vastuone ja upayoga, karavo. miSTAnna bane tyAM sudhI levuM ja nahi. taLelI bhAre varatuo tathA bahu khATA-khArA padArtho vAparavA. nahi; eTale ke athANAM-caTaNI Adi caTakAthI dUra: nathI Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * G madivAkara rahevu ane mane te eka ja vAra bheAjana karavuM ane temAM paNa asvAdavratanu' pAlana karavuM. sAya kALe khAsa jarUra hAya te ja leAjana levuM, paNa temAM mAtra dUdha ke phaLarasa jevI vastuonA ja upayAga karave. have sAdhanAmAmAM je vastue vighnarUpa gaNAya che, tenA paNa nirdeza karIzuM, jethI sAdhake tenArthI dUra rahe ane peAtAnI sAdhanA ujjavala anAvI zake. sAdhanAmAM vighnarUpa vastue (1) duSita AhAra (ra) asvasthatA (zarIranI tathA mananI) (3) ALasa, pramAda, puruSAhInatA. (4) azraddhA. (5) saMzaya. (6) kutarka. (7) adhaiya. (8) asaMyama. (9) asahiSNutA. (10) apavitratA. (11) prasiddhi-jAherAta. (12) pUjavAnI IcchA. (13) anizcita maneAdazA, (14) mAna-abhimAna-ahaMkAra. Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtrasAdhanApaddhati (15) ghuNa-tiraskAra-Sa. (16) nirdayato. (17) durAgraha.. (18) calatA. (19) uzkerATa. (20) paradoSadarzana-niMdA-gugalI. (21) bAhya TApaTIpa (22) vivAda athavA zAstrArtha (ra3) vilAsitA.. (24) bIjA loko pAse sevA karAvavAnI manavRtti . (25) lokaraMjananI ruci. (26) kusaMga. (27) mAtApitA ane gujanane avinaya. (28) zAstra ane saMtenA vacanamAM avizvAsa. (29) ati vyavasAya. (30) brahmacaryanuM khaMDana. (31) vipatti AvatAM gabharATa. (32) sthAna ke saMpatti mATe ati mamatA. (33) lakSyanuM vismaraNa . . A prakAre sAdhanAmArgamAM AgaLa vadhatAM maMtrA-- akSare aMtaHkaraNamAM praveza thAya che ane tenA AlaMbanathI. janma-janmAMtarIya pApanuM prakSAlana thavA lAge che. tenAthI bhakti ane jJAnano udaya thAya che tathA jIvanI suSupta. Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtradivAkara cetanAzakti jAgRta thAya che. te keme kame jvalaMta banatA maMgetanyanI prApti thAya che, je chevaTe siddhimAM pariName che. je eka vAranI A prakAranI sAdhanAthI maMtrasiddhi na thAya, te bIjI vAra sAdhanA karavI ane temAM paNa siddhi na thAya te trIjI vAra sAdhanA karavI. ethI maMtrasiddhi avazya thaze ane kRtakRtyatA anubhavAze. Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " [7] bhautika zuddhikaraNa - bhakti ane zuddhi e maMtrasAdhanAnA mukhya stha che. ahIM zuddhi zabdathI mukhyatayA bhautikazuddhi (zarIra- zuddhi ane mAnasika zuddhi apekSita che. dizuddhi ane sthAnazuddhino samAveza paNa zuddhimAM karavAmAM AvyuM che, paraMtu te aupacArika zuddhi che. sAdhake kharo prayatna - te bhautika zuddhi ane mAnasika zuddhi mATe ja karavAnuM che. - bhautika zuddhi eTale zarIrazuddhi. tenA bAhyaatyaMtara evA be prakAre mAnavAmAM AvyA che. temAM bAhA zuddhi sthUla zarIrane sparze che ane atyaMtara zuddhi sUkSma zarIrane sparze che. vAstavamAM A baMne zaddhio yathArtha paNe thAya te ja zarIrazuddhine siddhAMta sacavAya che ane te maMtrasAdhanAmAM UpakAraka nIvaDe che. ' zarIranI bAhya zuddhi eTalA mATe jarUranI che ke tenAthI zarIra ane tenAM aMgepage svaccha rahe che, thAka Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMdivAkara 80 dUra thAya che, sphUrtinu pramANa vadhe che ane tapta manane keTalAka aMze zItalatA maLe che. vaLI hastAdi avayavAne koI apavitra vastune sparzI thayeA hAya te tenI asara dUra thAya che. apavitra hAtha vaDe ISTadevatA ke matra. devatAnI mUrtine tema ja temanA Asanane, vaLI temanI pUjAnAM upakaraNe| tathA samarpita karavAnAM dravyeA vagerene aDavAnI spaSTa manAI che. jo emAM garaDa thaI gaI tA. devanA aparAdha thayA gaNAya che ane te mATe prAyazcitta levuM paDe che. mATe maMtrasAdhakAe snAnAdi vaDe saMpUNa zuddha thaI ne ja ISTadevatAnuM pUjana, staMtra tathA japadhyAnAdi kArco karavAnA niyama rAkhavA joIe. zarIranI abhyaMtara zuddhi arthAt tenI aMdara rahelA sUkSma zarIranI zuddhi eTalA mATe karavI joIe ke te vividha prakAranAM pApakarmAnA lIdhe lina-apavitra-bhraSTa thayeluM heAya che. ' . A sthUla-sUma baMne prakAranA zarIranI zuddhi - bhUtazuddhi' nI prakriyA vaDe saMpanna thAya che, tethI ja dharmAvizArada, caiAgavizArade tathA maMtravizAradAe tenuM mahattva svIkAryuM" che. vaziSThasa MhitAmAM te tyAM sudhI kahyuM che ke bhUtazuddhi vinA pUjA--japa vagere nRtye niraka thAya che. vAstavamAM hakIkata paNa evI ja che. jyAM sudhI Adya-abhyaMtara azuddhi vatI hAya, tyAM sudhI temAM Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : bhautika zuddhikaraNa 1 pApabhAvanAe rahevAnI ja. e sthitimAM pUjA--japadhyAnAdi kriyAe zudra ane sthira bhAve zI rIte thaI zake? bhUtazuddhi eTale cetananA sacegathI zarIranA rUpamAM pariNamelA pRthvI, jala, agni, vAyu ane AkAza e pAMca bhUtAnuM saMzAdhana ke zuddhikaraNa. bhAvanAzakti ane matrazaktinA saMcAgathI viziSTa prakAranI kriyA vaDe zarIrastha malina bhUtAne bhasma karI, navIna divya bhUtAnu nirmANa karavuM ane sthUla tathA sUkSma zarIranI zuddhi karavI, e A kriyAnu rahasya che. 19 bhUtazuddhinA vistAra ane sakSepathI aneka prakA temAMthI ahIM keTalAkane paricaya karAvIzuM : snAna, saMdhyA Adi nityakRtyathI nivRtta thaIne japa-dhyAnanA sthAna para AvavuM ane tyAM niyata mAsana para besIne sahuthI prathama AcamanAdi Avazyaka kRtya karavAM. te pachI potAnI cAre mAjI jala chAMTavuM. te pachI OM maMtraSIjanuM uccAraNa karatAM karatAM evI bhAvanA karavI ke mArI cAre tarapha agni prajavalI rahyo che, paraMtu mAruM Asana dRDha che, mAruM zarIra sthira che, paramAtmAnI kRpAthI kAMI paNa vighna mane mArA sa 5thI DagAvI zake ema nathI. tyAra pachI nIce pramANe bhUtazuddhinA saMkalpa karaveH OM vaicA.i.....revayUjhAyAdhiArasiddhaye mUrtaOM zuddhacAyanuM vyei / 6 Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtradivAkara, - te pachI kuMDalinI (zakti)nuM ciMtavana karavuM. kuMDalinI sahasa sahasra vizrvanI kAMti samAna dedIpyamAna che ane kamalanAlagata taMtunA jevI sUma tathA sarpAkAra che. te Ama te suSuptAvasthAmAM rahe che, eTale ke sUI rahe che, paraMtu have te jAgI gaI che ane tenuM - gamana zarU thayuM che. have te liMgamUlastha vAdhiSThAnacakra tathA nAbhimUlastha maNipuracakranuM bhedana karIne supuNAmAge AgaLa vadhatI hRdayasthita anAhatacakamAM AvI gaI che. hRdayamAM dIpazikhAnA AkAra jevo jIva nivAsa kare che. tene teNe pitAnA mukhamAM laI lIdho che ane kaMThastha vizuddhacaka tathA bhUmadhyastha AjJAcakanuM bhedana karIne pUrvokta suSaNAmArgathI ja te sahastrAra kamaladalamAM pahoMcI gaI che. sahastrArakamaladalamAM paramAtmAno nivAsa che. have te kuMDalinI "TUM:" maMtradvArA jIvAtmAnI sAthe ja paramAtmAmAM vilIna thaI rahI che-thaI gaI che. jIvAtmA-jIva je ke AkhA zarIramAM vyApelo che, paNa hRdayapradezamAM tenuM jyoti svarUpa vizeSatAthI vyakta thAya che, eTale ahIM A prakAranI bhAvanA karavAnI che. hRkSa" maMtra saMbaMdhI keTaluMka vivecana AgalA prakaraNamAM Avaze. jeNe kuMDalinI zakti ane Sakabhedanano viSaya sArI rIte samajI lIdho hoya, tene A kriyA sarala thaI paDe che. te aMge prastuta graMthanA cothA prakaraNamAM keTaleka nirdeza thayela che. chatAM A viSayanuM Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhautika zuddhikaraNa anya pustaka dvArA vizeSa jJAna meLavAya to hitAvaha che. A rIte bhAvanAbaLe kuMDalinI zakti dvArA jIvazivanuM milana karAvyA pachI evI bhAvanA karavI joIe ke zarIramAM paganAM taLiyAthI mAMDIne jAnupayata pRthvI-- maMDala che. te cerasa che ane teno raMga pILe che. temAM pAdendriya, cAlavAnI kriyA, gaMtavyasthAna, gaMdha, nAka, pRthvI, brahmA, nivRttikalA tathA samAnavAyu nivAsa kare che. te pratyekanuM smaraNa karIne 'OM hA~ brahmaNe pRthivyadhipataye nivRttikalAtmane huM # svAhA" e maMtranA uccAraNapUrvaka kuMDalinI dvArA e dhAne jalasthAnamAM vilIna karI devAM joIe. eTale ke A badhI vastuo have jalasthAnamAM vilIna thaI rahI che, evI bhAvanA karavI joIe. jAnuthI nAbhi sudhInA pradezamAM veta varNanuM ardhacandrAkAra jalamaMDala che. temAM hasta-Indriya, dAnakiyA, dAtavya, rasa, rasanendriya, jala, viSNu, pratiSThAkalA tathA udAnavAyu nivAsa kare che. tenuM smaraNa karIne - OM hI, viSNave jalAdhipataye pratiSThAkalAtmane hu~ sa cAddA" e maMtranA uccAraNapUrvaka kuMDalinI dvArA e badhAne agnisthAnamAM vilIna karI devA joIe. Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtraDhivAkara nAbhithI hRdaya sudhI raktavarNanuM trikaNAkAra agnima'Dala che. temAM pAyu-indriya, visakriyA, visarjanIya, rUpa, cakSu, teja, rudra, vidyAkalA ane vyAnavAyu nivAsa. kare che. tenuM smaraNa karIne-- 4 'OM hU~ rudrAya tejA'dhipataye vidyA kalAtmane huM phaT vidyAkalAtmane sAhA / ? e maMtranA uccAraNapUrvaka kuMDalinI dvArA e dhAne vAyuma DalamAM vilIna karI devAM joIe. G hRdayathI bhramaMDala sudhI dhUmravanuM SaTkANAkAra vAyumaMDaLa che. temAM upastha-iMdriya, AnaMdakriyA, viSaya,. spa, tvacA, vAyu, zAntikalA tathA apAna vAyunA nivAsa che. tenuM smaraNa karIne-- 'OM haiM IzAnAya vAyvadhipataye zAntikalAtmane hu~ rvAhA | ' e maMtranA uccAraNa pUrvaka e madhAMne AkAzama DalamAM vilIna karI devAM joI e. brUmadhyathI prAraMdhra sudhI svaccha AkAzama la che.. temAM vALu-Indriya, vacanakriyA, vaktavya, zabda, zrotra. (kAna ), AkAza, sadAziva, zAntyatItakalA ane prANa vAyunA nivAsa che. tenuM smaraNa karIne OM hrauM sadAzivAya AkAzAdhipataye shaantytiitklaamane OM dU svAhA | ' phaT Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhautika zuddhikaraNa 85 e maMtranA uccAraNapUrvaka kuMDalinI dvArA e badhAne ahaMkAra (tatva)mAM vilIna karI devA joIe. . pachI ahaMkArane mahattatvamAM ane mahattatvane zabdabrahmarUpa hRdayazabdanA sUphamatama arthaprakRtimAM vilIna karI devA joIe ane prakRtine nityazuddhabuddhasvabhAva, svayaMprakAza, satyajJAna, anaMta AnaMdasvarUpa, paramakAraNa, joti svarUpa parabrahma paramAtmAmAM vilIna karI devI joIe. - te pachI pApapuruSanuM ciMtana karavuM joIe. jemakemArI DAbI kukSimAM anAdikAlIna pApa mUrtimAna puruSanA rUpamAM nivAsa kare che. tenuM zarIra aMguThA jevaDuM che, te kAMtihIna che, tenuM zarIra pAMca mahApApothI baneluM che. brahmahatyA tenuM zira che, svarNasteya eTale sonAnI cerI. tenA be hAtha che, surApAna tenuM hRdaya che, gurupatnIgamana tenI kaTi che, ane AvAM pApa karanAra puruSane saMsarga e tenA baMne paga che. tenAM aMga-pratyaMga pApathI ja banelAM che. tenA romeromamAM pApa bhareluM che. teno varNa nIla che, vastra paNa nIla che, tenI dADhI ane AMkha lAla che. tenA hAthamAM avivekanuM paDyuM ane ahaMtAnI DhAla che, te asatyanA ghaDA para savAra che, mukhamAMthI pizunatA (karkazavacana ke cADI) prakaTI rahI che, tene kaMdhanA dAMta che, kAmanuM kavaca che, te gadheDAnI jema mUke che. A mUDha pApapuruSa vyAdhigrasta thavAthI maraNanI najIka jaI rahyo che. A rIte pApapuruSanuM Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtradivAkara ciMtana karIne tenA zepaNano viniyoga kare joIe. te A pramANe OM zarIrasyAntargamI RSiH satyaM devatA prkRtipurussjI. pAghagupaNe viniyo: !" te pachI ' ' e pramANe vAyubIjanuM ciMtana karavuM. nAbhinA mULamAM pabiMdunA cihnavALuM eka maMDaLa che. tenA para dhumravarNanuM bIja ce rahe che. tenI dhajAo phakatI rahe che ane temAMthI "lUM chuM" e avAja nIkaLe che. badhAne sUkavI nAkhavA e tenuM kAma che. A vAyubIjanI ghUraka prANAyAma dvArA 16 AvRtti karIne tenA dvArA pApapuruSane sUkAyelo jovA joIe. eTale ke - vAyubIjanA japathI te sukAI gayA che, evI bhAvanA karavI joIe. te pachI " " e pramANe agnibIjanuM ciMtana karavuM joIe. hRdayamAM raktanuM agnimaMDala che. tenA devA ddha che. temAM vidyAkalAno nivAsa che. temAM "ra" ja raheluM che. AvuM ciMtana karIne kuMbhaka dvArA tenI 50 ke 4 AvRtti karIne pApapuruSanA sukAyelA zarIrane bhama karI nAkhavuM joIe. eTale ke 2 bIjanA japathI te pApapuruSanuM zArIra baLIne bhasma thaI gayuM che, evI bhAvanA karavI joIe. te pachI vAta prakAre " " e pramANe vAyubIjanI ucaka prANAyAma dvArA rara Atti karIne pApa Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhautika zuddhikaraNa puruSanI bhasmane uDADI devI joIe; eTale ke have tenuM nAmanizAna paNa mArA zarIramAM rahyuM nathI, evI bhAvanA karavI joIe. te pachI " " e pramANe varuNabIjanuM ciMtana karavuM joIe. ziramAM ardhacandrAkAra be zvetapadmavALA varuNadevatA che. temAM varuNabIja raheluM che. tenuM ciMtana karavAthI amRtarasa pravAhita thaI rahyo che ane tenAthI mAruM sUkSma tathA skUla zarIra plAvita thaI rahyuM che, evI bhAvanA karavI joIe. - te pachI "OM zuM e pramANe pRthvIbIjanuM ciMtana kiravuM joIe. AdhAramaMDalamAM arthAt mUlAdhAracakemAM ' vAnA cihnavALI pRthvI che, te cekhUNa, kaDaka, pILI ane Indra devatavALI che. temAM 4 bIja rahyuM che, tevuM ciMtana karavAthI mAruM zarIra daDha ane kaThina banI rahyuM che, evI - bhAvanA karavI joIe. - te pachI " huM e pramANe AkAzabIjanuM ciMtana karavuM joIe. AkAzamaMDaLa vRttAkAra, svaccha, zAnyatIta kalAthI yukta, AkAza daivata ane huM rUpa che. tenA ciMtanathI mAruM zarIra sAvakAza ane bRhabaddha thaI jAya che, evI. bhAvanA karavI joIe. te pachI ApaNuM zarIrane divya mAnIne pUrvota prakriyAthI paramAtmAmAM vilana karI dIdhelAM tattvone punaH pitapatAnA sthAna para sthApita karI devA joIe. A Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 maMtradivAkara vastu ulaTA kramane anusaravAthI ja banI zake, eTale ulaTA krame darekanu ciMtana karavu joIe ane temAM rahelAM dareka tattva potapotAnAM sthAne goThavAI gayAM che, evI bhAvanA karavI joI e. A rIte jyAre sUkSma zarIra ane sthUla zarIranI A divyatA sapanna thAya, tyAre OM se ' e maMtrathI paramAtmAnI pAsethI jIvane hRdayakamalamAM laI AvavA joI e ke huM paramAtmAnI sattA, zakti, kRpA, sAnnidhya ane sAyujyanA anubhava karI parama pavitra tathA divya manI gA chuM, mAruM zarIra pAparahita, nUtana, nila ane ISTadevatAnA ArAdhanane ceAgya thaI gayuM che, evI bhAvanA karavI joI e. te pachI prANAyAma ane nyAsa karI maMtradevatAnu pUjana Ara bhavuM joI e. A sivAya khIjI eka sa kSipta bhUtazuddhi paNa che, te A pramANe : hRdayamAM eka kamala che, evu mULa dharma che ane nAla jJAna che. ATha prakAranuM aizvaryAM e enI pAMkhaDIe che ane pavairAgya e kaNikA che. te praNava dvArA camakI rahI che. e karNikA para jIvAtmA rahele che. evI bhAvanA karIne mUlAdhAracakramAM kuMDalinInuM ciMtana karavuM ane te tyAMthI AvIne jIvAtmAne peAtAnA sukhamAM le che ane suSumaNAmAthI jaI ne paramAtmAmAM vizvIna thaI jAya che; evI bhAvanA karavI. gheADIvAra AvI bhAvanA karyAM pachI jIvAtmAne pA hRdayamAM laI Avave Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhautika zuddhikaraNa ane te pachI prANAyAma, nyAsa Adi karI ISTadevatAnuM pUjana karavuM. - A sivAya trIjI paNa eka praNAlikA che, je eka " mahAtmAe batAvelI che. temAM mukhya cAra maMtra cheH . (1) >> mUkAdavanuM ziH suputvapana nIvazi 'paramapade yojayAmi svaahaa|| - (2) 3 ce sTikarArIraM zoSara zeSa ravA (3) che sorArI vadu da svA, (4) OM paramazivaM suSumNApathena mulazrRGgATam ullasa - ullasa, jvala bala, prajvala prajvala, so'haM haMsaH svAhA / - A cAra maMtra bolavAthI ane temAM jaNAvyA pramANe bhAvanA karavAthI bhUtazuddhinuM phala prApta thAya che. - A maM ccAra karatI vakhate mUlAdhAracakethI te mastakamAM rahelA sahastradalakamala paryata suSuNNA mArganuM ciMtana karavuM joIe. tyAra pachI saMdhyAvaMdana, ISTadevatApUjana, maMtrajapa Adi karavAM joIe. jaina paraMparAmAM paNa sakatIkaraNanA adhikAra bhUtazuddhinI kriyA karavAmAM Ave che, paraMtu tenuM svarUpa AthI taddana nirALuM che ane te ghaNuM sarala paNa che, tethI pAThakenI jANe mATe te ahIM rajU karavAmAM Ave che. Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A maMtradivAkara zi >> gr" A paMcAkSarI maMtra to ApaNane sahelAIthI yAda rahI jAya evo che. tenA pAMca akSare. pAMca bhUtanA bIja rajU kare che, eTale ke lie pRthvIbIja che, g e jalabIja ke varaNabIja che, % e agnibIja che, e vAyubIja che ane huM e AkAzabIja che. sAdhake jyAre bhUtaLaddhinI kriyA karavI hoya tyAre pagamAM pItavarNano lakSa che, evI bhAvanA karavI; nAbhimAM veta varNane 1 che, evI bhAvanA karavI; hRdayamAM raktavarNana 3% che, evI bhAvanA karavI; mukhapara nIlavarNane hyA che, evI bhAvanA karavI; mastakanA upara zyAma varNano hA che, evI bhAvanA karavI ane tenA vaDe paMca-- bhUtanuM zedhana thaI rahyuM che, ema ciMtavavuM. pachI utaratA keme- mastaka para zyAmavarNana che, evI bhAvanA karavI. mukhamAM nIlavarNana vA che, evI bhAvanA karavI. hRdayamAM raktavarNana che, evI bhAvanA karavI. nAbhimAM vetavarNano che, evI bhAvanA karavI. pagamAM patavarNane Dhi che, evI bhAvanA karavI. ane evuM ciMtana karavuM ke A rIte mArA zarIramAM rahelA pRthvI Adi pAMceya bhUtanI saMpUrNa zuddhi thaI rahI che. taMtramAM evuM paNa sUcana che ke je A prakAranI bhUtazuddhinI kriyA karavAne samartha na hoya te " . * * * Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 91. bhautika zuddhikaraNa e caiAtima tranA 108 vAra japa karI le. 'maiM'e. prasAdakhIja che ane tenA atha ziva tathA sadAzivanI kRpAthI mArAM samasta du:khAnA nAza thAe, e spaSTatA. ame pAMcamA prakaraNamAM karI gayA chIe. ahIM prasa'gavazAt tenA atha ziva ane sadAzivanI kRpAthI mArA sthUla-sUkSma zarIranI zuddhi thAe ' ema samajavAnA che. ' devInA tAMtrika anuSThAnAmAM OM" ane vine ayuddhavirodhini mAM zoSaya zoSaya svAhA maMtra 27 vAra khelI bhUtazuddhinI kriyA karavAmAM Ave che. ATalA vivecana parathI pAThekAne bhUtazuddhinI kriyAnu rahasya.. samajAze ane te matrasAdhanAmAM keTalI upayegI che, tene khyAla paNa AvI jaze. mukhya vAta e che ke kriyA samajaNapUrvaka tathA bhAvapUrvaka karavI joI e; teA ja tenu yathA phaLa maLe che. jo grAmophonanI reka mAka tene ADhithI ata sudhInA pATha elI jaIe ane te aMge karavA jevuM ciMtana na karIe te apekSita bhautika zuddhi thatI nathI ane pariNAme ApaNeA hetu bara AvatA nathI. khIjI kriyAo mATe paNa ema ja samajavAnu che. Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [8] mAnasika zuddhikaraNa skUlasUma zarIranI zuddhi thavAthI ja kAma pUruM thatuM nathI. e te zuddhirUpI gADIne mAtra eka pArTI che. temAM mAnasika zuddhi ke mananI pavitratA rUpI bIjo pATo bAkI rahe che ane te ati mahatvane che. maMtrasAdhanA nimitte devapUjana, japa, dhyAna Adi je je kriyAo karavAnI che, te badhI mananI pavitratApUrvaka ja karavI joIe, anyathA phaladAyI thatI nathI. anya zabdomAM kahIe te jema apavitra zarIra vaDe karAyelI maMtrasAdhanA ke karAyeluM purazcaraNa-anuSThAna niSphaLa jAya che, tema apavitra mana vaDe karAyelI maMtrasAdhanA ke karAyeluM purazcaraNa-anuSThAna paNa niSphaLa jAya che. manaHzuddhi ke mananI pavitratA to maMtrasAdhanAne prANa che ane te maMtradevatAne jAgRta-prasanna karavAmAM ati agatyano bhAga bhajave che, e bhUlavAnuM nathI. svapna Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnasika zuddhikaraNa 3. .. mAtaMgInA prayAgamAM ame sAkSAt joyuM che ke jo tene japa karanAra mANasa pavitra manavALA hAya te rAtrinA caturtha prahara zarU thatAM avazya javAma maLe che, anyathA tenuM khAsa pariNAma AvatuM nathI. sArasvatamaMtranI siddhi vakhate paNa lagabhaga Avu ja mane che. jyAre te maMtra siddha thavAnI taiyArI heAya, tyAre eka navayauvanA nArI nagnasvarUpe tenI sAme AvIne UbhI rahe che. e vakhate sAdhaka calAyamAna thayA, eTale ke tenA manamAM kAI apavitra vicAra AvyeA ke madhA khela khalAsa thAya che. vidyAnA kSetre gujarAtane ananya gaurava apAvanAra zrI hemacaMdrAcAya ne temanA gurue zrI sarasvatI devInI sAdhanA karAvI hatI, tyAre temane A prakAranA anubhava thayA hatA, paNa temanuM rUMvADue pharakyuM na hatuM, tyAre ja zrI sarasvatIdevIe prasanna thaIne temane varadAna ApyuM hatu.. sAdhakAe jANI levAnI jarUra che ke je je mahApuruSAe ceAgasiddhi ke maMtrasiddhi karI che, temanA mananI pavitratA ane ekAgratA ghaNI UMcI sthitie paheAMcelI hatI. vadhAre spaSTa kahIe te tee kAma, krodha, meha, matsara, kapaTa, lAbha, dveSa, nirdayatA Adi vaDe udbhavelA apavitra bhAve ke vicArothI peAtAnA manane jarA paNa . duSita thavA detA nahi ke viparIta saceAgeA, tema ja vividha prakAranA bhayeAthI kSobha pAmIne potAnI cittavRttiene ki McitmAtra asthira banavA detA nahi. Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtradivAkara kamalapatre kAdavamAM janmavA chatAM jema jalarAzithI alipta rahe che, tema A mahApuruSo malina bhArethI alipta rahetA ane khaDake jema sAgaranA uchaLatA-ghUghavatAM pANImAM sthira rahe che, tema teo viparIta saMyogo ke bhayAspada prasaMgomAM paNa potAnA manane sthira rAkhatA ane pitAnI sAdhanArUpI naiyAne AgaLa haMkAratA. jyAM sudhI AvI mAnasika sthiti prApta na thAya, tyAM sudhI maMtrazaktirUpI prakAza thato nathI ane sAdhakanI manakAsanA apUrNa ja rahe che. paraMtu manane A bhUmikAe laI AvavAnuM kAma saheluM nathI. eka mahAna sAdhaka mananI paristhiti aMge potAno anubhava prakaTa karatAM jaNAve che ke - A mana para kaI rIte ya meLavAto nathI. huM jema jema tene jitavAno prayatna-prayAsa karuM chuM, tema tema te khIle baMdhAvAne badale dUra dUra bhAgatuM jAya, che. ghaDImAM te rAtri ane divasamAM jAya che, te ghaDImAM vastI ane verAnamAM jAya che. vaLI ghaDImAM te AkAzamAM uDe che, te ghaDImAM te pAtALamAM pese che. Ama tenA bhramaNa--paribhramaNane kaI cheDe ja nathI. "keTalAka muktinI abhilASAthI ugra tapa kare che, keTalAka jJAnamAM masta bane che, te keTalAka dhyAnane abhyAsa kare che, paNa e badhAne mananI naDatara meTI che Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnasika zuddhikaraNa kAraNa ke te game tyAre game tevuM ciMtana karavA lAgI jAya che ane e rIte tapasvInA tapane bhaMga kare che. jJAnInA jJAnane DahoLI nAkhe che ane dhyAnInA sthAnane vista kare che. tAtparya ke temanI badhI bAjI bagADI nAkhe che. mAre paNa AvA verI mana sAthe ja kAma paDayuM che. ' "jeo sakala zAstranA vettA che ane zAstrane marma barAbara jANe che, temanAM aMkuzamAM paNa te keI rIte AvatuM nathI, te mArA jevA eka mAmulI manuSyanI zI vAta! Ama chatAM huM mArAthI banatA prayatna karuM chuM, paNa temAM evo anubhava thaye che ke je tene baLajabarIthI rikI rAkhuM chuM te te sIdhuM. cAlavAne badale vyAla (sApa) nI peThe vAMkuM cAlavA mAMDe che. ahe mananI vicitratA ! A mana mane anekavAra chetare che-Thage che, te aneka vAra jevuM hoya tevuM nikhAlasapaNe kahI paNa de che. kharekhara ! tene svabhAva ghaNe vicitra che. vaLI te dareka viSayamAM mAthuM mArIne dAkhala thaI jAya che, paraMtu keIthI badhAI na jatAM alaguM ane alaguM rahe che. mananA AvA svabhAvathI huM ghaNuM ja Azcarya pAmuM chuM ane vicAra karuM chuM ke tene kaI rIte vaza karavuM? huM mAnatA hatA ke mane napuMsakaliMgI che, eTale tenAmAM kaMI tAkAta nahi hoya, paNa teNe e Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - maMtradivAkara, vAta cheka ja beTI pADI che. e te bhalabhalA bhaDavIrane paNa pAchA haThAvI de che. je manuSyo gaganacuMbI girivarAnI Toca para caDe che ke ghughavatA mahAsAgarane pAra '' karI jAya che, yA vikarALa pazuothI bharelAM jaMgalone vaTAvI jAya che, teo paNa A napuMsaka manane jitI. zakatA nathI. huM paNa temAM eka ja chuM te ! keTalAka kahe che ke ame manane sAdhyuM che, paNa e vAta huM mAnI zakato nathI, kAraNa ke A jagatamAM sahuthI maTI ke agharI vAta ja manane jitavAnI che. jeNe mana jityuM, teNe badhuM jityuM, pachI tene zuM karavAnuM bAkI rahyuM che akSaya AnaMdanA dhAma ! mane evuM sAmarthya Apa ke jethI huM mArA manane satvare ThekANe. lAvI dauM, tene zuddha ane sthira banAvI dauM." manano svabhAva kevo vicitra che? tathA tene jitavAnuM kAma keTaluM kaThina che? te A parathI samajI zakAze anyatra kahevAyuM che ke :sukaraM malaghAritva, sukaraM dustapa tapaH / sukaro'kSanirodhazca, duSkaraM cittarodhanama || zarIravibhUSAne tyAga karIne melA rahevuM, te saheluM che; annajalanA tyAgarUpa tapa karavuM, e paNa saheluM che; ane indriyano nigraha kare, e paNa sahele che. paraMtu manane nigraha kara-manane aMkuzamAM rAkhavuM e kArya ghaNuM duSkara che." Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnasika zuddhikaraNa 7 - mananI A paristhitinuM varNana sAMbhaLIne kadAca keTalAka hebatAI jaze tathA "lAkha maLavAnA nathI ane - lakhesarI thavAnA nathI e laukika nyAyane anusarI manane pavitra tathA ekAgra karavAno prayatna ja mUkI deze, paraMtu sujJa-samaju-vIra puruSe duSkaratAthI DaratA nathI. are ! - eka kArya duSkara hoya che, mATe ja tene sAdhavA tatpara thAya che ane temAM teo pitAnuM kharuM khamIra batAve che. pUrva maMtrasAdhakanI cegyatAmAM zUravIratAnuM sUcana karAyeluM che, te eTalA mATe ja karAyeluM che ke sAdhaka game tevI | duSkara-kaThina paristhitine sAmano karIne potAnuM dhyeya te siddha karI zake. manane jItavAnI bAbatamAM-manane pavitra ane sthira banAvavAnI bAbatamAM temaNe zUravIratAno paricaya Ape jarUrI che. - ahIM e spaSTatA paNa karI daIe ke manane jitavuM ati duSkara che, eno artha e nathI ke manane jitI zakAtuM ja nathI, aMkuzamAM rAkhI zakAtuM ja nathI ke tene pavitra ane ekAgra banAvI zakAtuM nathI. je paristhiti kharekhara AvI ja hota te kaI gasiddhi - maMtrasiddhi karI zakyuM na hota ane mokSarUpI mahAlaya sAva sUne paDayo heta, kAraNa ke manane pUrepUruM pavitra ane ekAgra karyA vinA koI prakAranI siddhi prApta thaI zakatI nathI ke mokSamahAlayane daravAjo khUlato nathI. paNa Aja sudhImAM aneka vyaktioe yogasiddhimaMtrasiddhi karIne Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 98 maMtradivAkara tenuM anirvacanIya sukha mANyuM che, eTale sAdhaka prayatna kare to pitAnA manane pUrepUruM pavitra tathA ekAgra banAvI zake, e niHsaMdeha hakIkata che. have AvA sAdhake ne AzvAsana ApanArI eka-be uktio rajU karIzuM. zruti-samRtiomAM kahyuM che ke "mara va manuSyALa, #Ara vamotho: ! mana eja manuSyane mATe baMdha ane mekSanuM kAraNa che." tAtparya ke mana je azuddha ke apavitra hoya to tenAthI saMsAranuM baMdhana prApta thAya che ane pariNAme janma-maraNa-roga-zekAdi bhegavavAM paDe che, tethI viparIta-mana je zuddha ke pavitra hoya te tenAthI mokSa maLe che, eTale ke akSaya-anaMta-sukharUpa sacidAnaMda avasthAnI prApti thAya che." gabhASya vagere graMthomAM evuM elAna karAyuM che ke cittarUpI nadI baMne bAju vahenArI che. jema te kalyANarUpI kaivalyasAgara bhaNI vahana kare che, tema te pAparUpa saMsArasAgara bhaNI paNa vahana kare che. abhyAsa ane yatna vaDe te kalyANarUpa kaivalyasAgara tarapha vahe che ' ane viSayonA AkarSaNa vaDe te saMsArasAgara bhaNI Ano artha ema thaye ke mana e ApaNuM verI ja nathI, mitra paNa che, paraMtu te mitratA keLavatAM AvaDavI. joIe. je tenI mitratA keLavI zakIe te sAdhanA mArgamAM Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnasika zuddhikaraNa - ghaNI sahAya maLe che ane vividha prakAranI siddhio tathA mekSanuM sukha paNa meLavI zakAya che. che. have manane mitra banAvavAnI je khAsa kalA che, vidhi che, tene nirdeza karIzuM. je ApaNe manane vairAgyathI raMgIe, satsaMgane paTa ApIe, svAdhyAyamAM taraboLa karIe ane tapa-japa-dhyAnathI vAsita karIe to te potAnI vakatA choDIne sIdhuM cAle che ane ApaNuM mitra bane che. pachI ApaNane tenI keI naDatara rahetI nathI. vizeSamAM prANAyAmanI kriyA ApaNane A bAbatamAM sArI evI sahAya kare che, tethI dharmavizAradee, gavizAradee tathA maMtravizAradoe tenuM mahattva svIkAreluM che ane bhUtazuddhi pachInuM taratanuM sthAna tene ApeluM che. "prANAyAma kene kahevAya? " tene uttara ApatAM maharSi pataMjalie cagadazanamAM jaNAvyuM che ke "mana ti zvAsaghAsacotivicherA prAcAH " tAtparya ke zvAsa-prazvAsanI svAbhAvika gatino viccheda , karIne tene zAstrokta niyama pramANe calAvavA, tenuM nAma prANAyAma che. ' yAjJavazyasaMhitAmAM kahyuM che ke "bApAnamAra prANAyAma rUritA ! prANa ane apAnavAyune saMga tene prANAyAma kahe che. paraMtu sAmAnya rIte te jemAM pUraka, kuMbhaka tathA Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1oo - maMtradivAkararecakanI kriyA hoya, tene ja prANAyAma kahevAmAM Ave che. bahArathI vAyunuM AkarSaNa karIne tene zarIranI aMdara pUre, te "pUraka" nAmanI kriyA che; aMdarathI kheMcAyelA vAyune jalathI bharelA kuMbha ke ghaDAnI mAphaka dhAraNa karI rAkhe, te "kuMbhaka" nAmanI kriyA che ane dhAraNa karelA vAyune dhIme dhIme bahAra kADhave, te "recaka nAmanI kriyA che. ahIM eTalI spaSTatA karavI joIe ke prANAyAma. aneka prakAranA che. jema ke-(1) svAbhAvika, (2) anulemavilema, (3) sUryabhedana, (4) caMdrabhedana, (5) ujajAyI.. (6) sItkArI, (7) zItalI, (8) bhasikA, (9) bhrAmarI, (10) mUccha, (11) plAvinI vagere. temAM pahelo ane. bIjo prakAra vadhAre sarala che ane sAdhake mukhyatve tene ja upaga karavAno che. ahIM e paNa jaNAvI daIe ke prANAyAmanA anya. prakAre guru ke kaI anubhavI puruSa pAsethI barAbara, zIkhI lIdhA pachI ja tene pravega karavA jevuM che. te. aMge siddhiganAM vacana sAMbhaLe ? prANAyAmena yuktena, sarvarogakSayo bhavet / ayuktAbhyAsayogena sarvarogasamudbhavaH // hikA zvAsazca kAsazca ziraH karNAkSivedanA / ..... bhavanti vividhA doSAH pavanasya vyatikramAt / / Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnasika zuddhikaraNa 101 ' zAstrokta niyamapUrvaka prANAyAma karavAthI sarva regene kSaya thAya che, paraMtu tenA niyama jANyA vinA karavAmAM Ave ane pavananI gatine vyutkrama thaI jAya, eTale ke mULa mArga badalAI jAya te heDakI, zvAsa, - khAMsI, mAthAno dukhAvo, kAnane dukhAve, AMkhane dukhAve Adi vividha prakAranA roga thAya che." gazAstromAM ema kahyuM che ke siddhAdi traNa Asano ' eTale siddhAsana, padmAsana ke svastikAsanane jUnAdhika te pramANamAM jaya karyA vinA je prANAyAmano vizeSa abhyAsa na karavAmAM Ave te prANano jaya nahi thatAM abhyAsInA zarIramAM kaI eka joto roga thavA saMbhava che. tethI vivekI janoe Asanano jaya karyA vinA prANAyAmane vizeSa abhyAsa kara ucita nathI. veganA ATha aMgamAM Asana pachI prANAyAmane nirdeza karavAmAM Ave che. tene artha paNa e ja che ke Asana nAmanuM trIjuM aMga siddha karyA pachI prANAyAma nAmanA cethA aMga mATe vizeSa prayatnazIla thavuM.. che. paraMtu ame upara jaNAvI gayA te mujaba svAbhAvika ane anulema-viloma prANAyAma game te avasthAe karI zakAya eve che ane temAM kaI bhayasthAna nathI. ApaNe sAmAnya rIte je pramANe zvAsa laIe chIe, te pramANe UMDe zvAsa le tene udaramAM thoDI -vAra rokI rAkho ane pachI dhIme dhIme cheDe, tene Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 * maMtradivAkara svAbhAvika prANAyAma kahevAmAM Ave che. AjakAla jene UDe zvAsa (Deep breathing) kahevAmAM Ave che, te paNa AnA jevI ja kriyA che, paNa temAM taphAvata eTale che ke zvAsane udaramAM rokI rAkhavAmAM Avato nathI. prANAyAmanI paribhASAmAM kahIe te temAM pUraka ane recakanI kriyAo hoya che, paNa kuMbhakanI kriyA hatI nathI ke je zarIrane rogarahita banAvavAmAM ati agatyano bhAga bhajave che. anuloma-viloma prANAyAmane vidhi evo che ke (1) prasannamana vaDe zuddha vAyuvALA sthAnamAM pavitra bhUmipara pavitra Asana para pAsanepa pUrvAbhimukha besavuM. (2) pachI pitAnA sazurune traNa praNAma karavA. . (3) pachI jamaNA hAthanA aMgUThA vaDe jamaNuM nasakoruM ane TacalI AMgaLI vaDe DAbuM nasakeruM baMdha karavuM.' (4) pachI aMgUThe uThAvI laIne jamaNA nasakerA, dvArA vAyune zeDo bahAra kADho ane te pachI aMgUThAthI te nasakeruM baMdha karI TacalI AMgaLI uThAvI laI DAbA. nasakorA vaDe zvAsa aMdara kheMco. . (5) te pachI kuMbhaka karavo. (6) ane pachI aMguThe uThAvI laIne jamaNA nasakorAMthI zvAsa dhIme dhIme bahAra kADho. A. Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnasika zuddhikaraNa 103 (7) pachI ulaTA krame A kriyA karavI, eTale anuloma-vilama nAmane prANAyAma thaya gaNAya. (8) A prANAyAmamAM pUraka karatI vakhate 16 zkAra manamAM belavA, kuMbhaka vakhate 64 3SkAra manamAM bolavA ane recaka vakhate 3ra RAra manamAM bolavA.. . (9) je ATaluM zakya na hoya te tenuM pramANa adhuM karavuM eTale ke 8 kAra bolIne pUraka kare, - 3ra kAra bolIne kuMbhaka karavo ane 16 RAra bolIne recaka karo. * * (10) keI paNa sAdhaka prAthamika avasthAmAM kadAca AnA paNa aDadhA pramANathI japa kare te harakta nathI, paNa teNe jema bane tema mULa niyamamAM AvI javAne prayatna kare. eka vAra abhyAsa thaI gayA pachI kAranI saMkhyA gaNavAnI jarUra nathI. athavA prathama aMka gaNavA che ane pachI 3SkAra gaNavA te vadhAre saraLatA raheze. ' have A prANAyAma aMge eka mahattavanI sUcanA karavAnI ke jyAre kAra belIne pUraka karatA hoIe tyAre ema ciMtavavuM joIe ke praNava zabdathI prakaTa thatA - sarva pavitra bhAve mArI aMdara bharI rahyo chuM. RAra - balIne kuMbhaka karatI vakhate ema ciMtavavuM joIe ke have Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 - maMtradivAkara e pavitra bhAvene mArA aMtaHkaraNamAM sthira karI rahyo chuM ane recaka karatI vakhate ema ciMtavavuM joIe ke praNavamaMtranI sahAyathI mArA aMtaramAM bharAI rahelA sarva apavitra-azuddha bhAvone bahAra kADhuM chuM. A ciMtana sabaLa hovuM joIe. te ja A prANAyAmanI kriyA mAnasika zuddhi karavAmAM sahAyaka bane, che, anyathA eka jAtane bhautika vyAyAma banI rahe che ke jenuM vizeSa mUlya nathI. prANAyAmathI vAyuno nigraha thaI zake che ane vAyune nigraha thatAM mana para jaladI kAbU AvI zake che, eTale prANAyAmano abhyAsa avazya karavuM joIe. maMtrasAdhanAmAM te eka vidhi tarIke paNa tene avazya Adara karavAne che. svAmI nigamAnaMda sarasvatIe gIguru' nAmanA graMthamAM "manane sthira karavAno eka anubhUta upAya". batAvela che, te pAThakenI jANa mATe ahIM rajU karIe chIe. mana sthira na hoya te kaI kAma banatuM nathI. cama, niyama, Asana, prANAyAma, tathA bhUcarI, e karaze mudrAdi je anuSThAne che, te badhAne uddezya e che ke cittavRttione rekI manane vaza karavAmAM Ave. madamasta Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnasika zuddhikaraNa 105 pAgala hAthI jevA pramatta manane vazIbhUta karavAnuM kArya ghaNuM muzkela che, paraMtu te mATe upAya avazya che.. ' jene je Asanano abhyAsa hoya, te Asana ' lagAvIne mastaka, garadana, pITha ane udarane barAbara sIdhuM rAkhI zarIrane sIdhuM banAve. pachI nAbhimaDalamAM DuMTI upara daSTi sthira kare. te vakhate AMkhanuM maTakuM paNa mAre nahi. nAbhisthAnamAM daSTi ane mana rAkhavAthI niHzvAsa dhIme dhIme eTale ocho thate jaze, teTaluM ja mana sthira thatuM jaze. A rIte theDA divasa abhyAsa karavAthI mana sthira thaI jaze. manane sthira karavA mATe A sarala upAya bIje kaI nathI.' have amArA anubhavanI paNa eka-be vAta kahevA IcchIe chIe. eka vAra eka suzikSita yuvaka ke je sAdhanAmArgane sAce pathika hatuM, teNe amane ekAMtamAM kahyuM ke "huM keI navayauvanA ke alaMkRta strIne jouM chuM te turata mArA manamAM vikAra pedA thAya che. tenAthI bacavAne kaI upAya hoya to batAvo." ame kahyuM: "e upAya sahele che ane te tame tarata ja karI zake eve che. tame jyAre paNa keI nava-cauvanA ke alaMkRta strIne juo ke tarata ja mA, mA, mA" e uccAra traNa vakhata karo ane tarata ja Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 maMtradivAkaratamArAM netro baMdha karI deje. tyArapachI thoDI vAre tamArA raste cAlyA jaze ke je kAMI karavAnuM hoya te karaze. te yuvake A prayoga zarU karyo ane tenA camatkArika pariNAmathI te atyaMta prabhAvita thaI gaye. pachI te. aMge tene vizeSa samaja ApatAM ame kahyuM : "A jagatamAM pitAnI strI sivAya jeTalI paNa strIo chenAnI ke moTI-te badhIne mAtA ja gaNavI. mAtA game. tevI suMdara hoya te paNa tenA pratye ApaNane viSayavikAra utpanna thatuM nathI. vaLI mA, mA, mA" ema. kahevAno uddeza evo paNa che ke "tuM zakti mAtAnuM ja eka svarUpa che, jagatajananI che, huM tAruM mAtA tarIke ja smaraNa karuM chuM" svAmI rAmakRSNa paramahaMse A prAgathI naiSThika brahmacarya pALyuM hatuM ane sAcA sAdhakabanI aneka prakAranI siddhio meLavI hatI. manane sthira karavAno eka upAya e che ke tene. taddana navaruM paDavA devuM nahi. zayatAna jema navarA hAthane mATe keI tophAna zodhI kADhe che, tema navarA mana mATe paNa keIne keI tophAna zodhI kADhe che; tethI tene kaI zubha-suMdara-prazasta viSayamAM rokI rAkhavuM. teno vicAra karyA kare, te te jyAM tyAM bhamaze nahi. A zubha-suMdara, prazasta viSaya tarIke ame te paramAtmAnuM keI paNa priya nAma ja sUcavIe chIe ke jene nAmamaMtra kahevAmAM Ave.' che. jarA ye navarA paDyA ke tenuM raTaNa karyA kare te Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnasika zuddhikaraNa 17* duSTa vicArarUpI cera tamArA mane maMdiramAM pesI zakaze nahi ane tamAre sAdhanArUpI mAla lUMTI zakaze nahi. - maMtrasAdhanApaddhatimAM bhUzayyA, brahmacarya, sAtvika bhejana Adi je niyama batAvavAmAM AvyA che, te mananI pavitratA tathA ekAgratA keLavavAmAM ghaNA upayegI.. che, mATe te tarapha pUratuM lakSya ApavuM. mAnasika zuddhikaraNa. aMge hAla ATaluM vivecana paryApta che. Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [9] divyatA saMpAdana karavAnI khAsa kriyA devapUjAne adhikAra meLavavA mATe je bhautika -ane mAnasika zuddhikaraNa Avazyaka che, tema divyatA saMpAdana karavAnuM paNa Avazyaka che. zAstromAM kahyuM che ke "o mUla DevaM catta-deva banIne devanI pUjA karavI. " tAtparya ke manuSya prathama divyatA saMpAdana karIne pachI devanI pUjA karavI joIe. " divyatA saMpAdana kema karavI ?"e eka vicAraNIya prazna che. paraMtu maMtravizAradoe nyAsakiyA nirmANa karIne tene teDa kADhayo che. kharekhara! nyAsa e maMtravidyAnI eka adbhuta kiyA che ane te sAdhakane ati jhaDapathI siddhi tarapha laI jAya che. eka maMtravizArada mahAnubhAva jaNAve che ke "A zUla zarIramAM apavitratAnuM sAmrAjya che, tethI tene devapUjAno adhikAra tyAM sudhI maLatuM nathI ke jyAM sudhI te zuddha ane divya banI na jAya. jyAM sudhI tenI Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ divyatA saMpAdana karavAnI khAsa kriyA 109apavitratA cAlu rahe che, tyAM sudhI tenA sparza ane. maraNathI cittamAM glAnine udaya thAya che. plAniyukta - citta, prasAda ane bhAdrakathI zUnya hoya che. vikSepa ane. avasAdathI AkAnta hovAne lIdhe te vAraMvAra pramAda ane. taMdrAthI abhibhUta thAya che. e ja kAraNa che ke te na te. ekadhAruM smaraNa karI zake che ke na vidhi-vidhAnanI sAthe. kaI paNa karmanuM sagapAMga anuSThAna karI zake che. A deSa maTADavA mATe nyAsa sarvazreSTha upAya che. zarIranA pratyeka avayavamAM je kriyAzakti suSupta hoya che, hRdayanA aMtarAlamAM je bhAvanA-zakti mUcchita hoya che, tene. jagADavA mATe nyAsa e rAmabANa auSadhi che. nyAsa eTale sthApana-sthApanA. bahAra ane aMdaranAM tamAma aMgemAM devatA ane maMtranI sthApanA karavI,. e cAsakiyAnuM mukhya rahasya che. ' : nyAsanI kriyA aneka prakAranI hoya che. jemake- (1) karanyAsa, (2) paDaMganyAsa, (3) jhaSyAdinyAsa, (4) mAtRkAnyAsa, (5) maMtranyAsa, (6) devatAnyAsa, (7). tatvanyAsa, (8) vyApakanyAsa vagere. (1) karanyAsa-hAthanI badhI AMgaLIonA TeravAM. yura judA judA maMtrabInI sthApanA karavI, tema ja karatala. ane karaySThane paNa maMtrabIthI vAsita karavA, tene karanyAsa kahevAmAM Ave che. kAMguliomAM prathama aMgUThA. para, pachI tarjanI para, pachI madhyamA para, pachI anAmikA. Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 maMtradivAkara para ane chevaTe kaniSThA para maMtrIbIjanI sthApanA karavAnI hoya che. devanI pUjA mATe karAMgulione divyatAthI yukta karavI, e karanyAsane hetu che. A nyAsa maMtradevatAnA * pUjana vakhate avazya karavAno hoya che. . (2) vaDaMganyAsa-hRdaya, zira, zikhA, kavaca (hAthano madhya bhAga), netratraya (be AMkho tathA kapALane madhya bhAga ke jyAM trIjuM jJAnanetra hoya che) para anukrame nama:: hA, vAra, 6 (su) tathA vapa bIjanI sthApanA karavI tathA vastra para kahIne tAlI majAvavI, e SaDaMganyAsa kahevAya che. Ane hRdayAdinyAsa paNa kahe che. kAraNa ke teno prAraMbha hRdaya nAmanA aMgathI thAya che. A nyAsa karavAno mukhya hetu sAdhakanI aMgarakSAno che. ahIM je cha maMtra bIjonI sthApanA karavAmAM Ave che, te cha tAMtrika karmonA saMketa che. jemake - namaH--zAMtikama. -vazIkaraNa. var-staMbhana. 4-uccATana. vauva-vidveSaNa. -AraNa. tAtparya ke AmAMnI keIpaNa kriyAne pitAnA para prayoga thAya to tenI kaMIpaNa asara na thAya ane badhAM aMge surakSita rahe te mATe A jAtanAM maMtrIpadanI Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * divyatA saMpAdana karavAnI khAsa kriyA 111aMga para sthApanA karavAmAM Ave che. A aMgenA - pratinidhi tarIke ahIM: pAMcane nAmanirdeza karavAmAM Ave che. tAlI vagADIne annAi 5ra kahevAnuM prajana keIpaNa zastra vaDe pitAnA zarIra para mAraNaDga thAya - te tene aTakAvavAno che. * A nyAsa paNa maMtrasAdhanAmAM avazya karavAnuM hoya che. jyAM viziSTa nyAsano ullekha na hoya, tyAM karanyAsa ane SaDaMganyAsa avazya karavAmAM Ave che. . (3) dhyAdinyAsa-pratyeka maMtranA pratyeka padanA ane pratyeka akSaranA alaga alaga trASi, chaMda, devatA, - bIja, zakti ane kIlaka hoya che. maMtrasiddhi mATe tenuM - jJAna, temane prasAda ane temanI sahAya apekSita che. je Sie bhagavAna zaMkara pAsethI maMtra prApta karIne tenI pahelavahelI sAdhanA karI, e tenA kaSi che. te gurusthAnIya hovAne kAraNe mastakamAM dhAraNa karavA gya che. maMtranA svaravarNonI viziSTa gati, jenA dvArA maMtrArtha ane maMtratAva AchAdita rahe che, ane jenuM uccAraNa mukhathI thAya che, te chaMda kahevAya che. te mukhamAM dhAraNa karavA egya che. maMtranA devatA hRdayanuM dhana che, eTale te hadayamAM dhAraNa karavA cagya che. A ja rIte bIja e guA hovAthI guddA bhAgamAM dhAraNa karavA egya che, sAdhakanI halana-calananI zakti baMne paga para nirbhara hoya che, eTale te baMne pagamAM dhAraNa karavA egya che. Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A maMtradivAkara ane kIlaka para maMtrazaktine mukhya AdhAra hovAthI te. sarvAMgamAM dhAraNa karavA. cogya che. tAtparya ke- . . (1) mastakapara-Si. (4) guAsthAnamAM--bIja. (2) mukhamAM-chaMda. (5) baMne pagamAM-zakti(3) hRdayamAM-devatA. (6) sarvAMgamAM-kIlaka, e rIte RSi AdinI sthApanA karavI, te RSyAdi. nyAsa kahevAya che. . (4) mAtRkAnyAsa-varNamAlAne varNamAtRkA kahe vAmAM Ave che. A varNamAtRkAnA tamAma svare tathA varNanI karAMgulio tathA hRdayAdi aMge para sthApanA karavI, te mAtRkAnyAsa kahevAya che. mAtRkAnyAsa karatAM pahelAM sAmAnya rIte puSyAdinyAsa karavAmAM Ave che. te A pramANe mastakamAM-che. trahmaLa pace namaH | mukhamAM- TcatrIrajI namaH hRdayamAM-jI mAtRvAra revatAcai namaH guThThA sthAnamAM- zukyo vINebhyo namaH pagamAM vaccaH zamyo namaH | sarvAMgamAM-jI vI straya namaH | che. va la sa dha he mAM anuSThAbhyAM namaH } . . # $ % $ = OM gaM chuM targanI hA ' . Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ divyatA saMpAdana karavAnI khAsa kriyA . 113 OM 3 4 huM chuM huM cha 4 maghamau jg i; ? - OM huM te zuM huM vaM naM 8 anAmiAcAM du ! OM oM. paM phaM vaM bhaM meM auM kaniSThikAbhyAM vauSaT / OM aM yaM raM laM vaM zaM paM. saM haM laM. kSaM aH karatala, - rayakhyAM aca o . " te pachI nIce pramANe aMganyAsa karavAmAM Ave che. ' OM aM kaM khaM gaM ghaM iM AM hRdayAya namaH / OM iM ca cha ja jha 6 i~ zirase svAhA / - 3 = 2 x 4 4 4 phiravA vaSar ! OM eM taM thaM daM dhaM naM aiM kavacAya hum / OM oM paM phaM.baM meM meM netratrayAya vauSaT / OM ayaM raM laM vaM zaM paM saM haM laM kSaM aH astrAya phaTa / aMtarmAtRkAnyAsa ke je zarIranA cha cakamAM rahelI pAMkhaDIonA pratyeka akSara para karavAmAM Ave che, te pahelAM A nyAsa karI levuM joIe. ' bahirmAtRkAnyAsa ane saMhAramAtRkAnyAsanuM vidhAna paNa maMtrazAstromAM thayeluM che. (5) maMtrabhyAsapUrA maMtrane, maMtranA padano ke maMtranA dareka akSarane zarIranAM aMge para cAse kara te maMtranyAsa kahevAya che. * . (6) devatAnyAsa-zarIranAM bAhya-atyaMtara sarva Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 ! . . maMtradivAkara, aMgamAM maMtradevatAne ke anya keI devatAne yathAsthAna nyAsa kare, te devatAnyAsa kahevAya che. A (7) tattvanyAsa-saMsAranAM kArya-kAraNanA rUpamAM pariNata tathA alaga rahenAra sarva tatvone zarIramAM yathAsthAna nyAsa kare, te tatpanyAsa kahevAya che. brahmAMDanAM sarvata mArA zarIramAM avasthita che ane huM have brahmAMDa-svarUpa ja chuM, e bhAva atA - . karaNamAM utpanna karavA mATe A nyAsa karavAmAM Ave che. tene pIThanyAsa paNa kahevAmAM Ave che. devatAnA nivAsagya sthAnane pITha kahevAya che-jemake kAmAkhyA pIDa. zarIrane devatAnI pIDane banavavuM, te pITha- nyAsano hetu che. (8) vyApajyAsa-kaI paNa aMgane sparza karyA vinA sarvAMgamAM nyAsa kare, te vyApakanyAsa kahevAya che. A sivAya nyAsanA bIjA paNa ghaNA prakAra che. je amuka maMtranA vidhAnamAM Ave che, eTale ahIM tenuM varNana karatA nathI. saMsAranA gaMbhIra rahasyanI dRSTithI nyAsa eka atulanIya sAdhana che. zarIranA romereAmamAM devatA, aNuomAM devatA ane samasta zarIra devatAmaya! AvI sthitimAM mana divya thaI jAya, e svAbhAvika che : Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [10] - mudrAonuM mahattva maMtrasAdhanAmAM muddAone prayoga vihita che. khAsa karIne devatAnuM sannidhAna prApta karavA mATe tene upaga " vizeSa thAya che. tethI ja zAstrakAroe tene "sevA sannibacavA devatAnI sAMnidhyamAM laI janArI kahI che. vaLI mudrAono upayoga japamAM, dhyAnamAM tathA - kAmya karmo karatI vakhate paNa thAya che. keTalAMka taMtramAM - ema kahyuM che ke "snAna, AvAhana, zaMkhapUja, pratiSThA, rakSA, naivedya tathA anyAnya sthAne para jyAM temane darzA- vavAnuM vidhAna che, tyAM tyAM temanA lakSaNanA AdhAre te te mudrAo batAvavI joIe." tAtparya ke maMtrasAdhanAmAM mudrAone upaga aneka sthAnee-aneka vAra kera paDe che, tethI maMtrasAdhakee mudrAonuM jJAna meLavI levuM Avazyaka che. . A viSaya mukhyatve guccamya che, chatAM te prakAranA Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 maMtradivAkara gunA abhAve kaI anubhavI pAsethI tene prayoga karI zakAya. jema maMtrAlaramAM kaMI paNa pheraphAra cAlI zakate. nathI, tema mudrAmAM paNa kaMI pheraphAra cAlI zakatuM nathI.. tenuM svarUpa je prakAre niyata thayuM hoya, te pramANe ja karavuM joIe. te ja tenAthI kriyAzuddhi saMpanna thAya che. ane devatAne anugraha meLavI zakAya che. "mudrA" zabda mudde ane ra dhAtunA rogathI bane. che, athavA te yud ane dhAtunA nathI paNa tenuM nirmANa thAya che. kahyuM che ke muI karoti devAnAM, drAvayatyasurA~stathA / modanAd drovaNAccaiva, mudrati parikIrtitA // je devatAone harSa pamADe che tathA asurenuM drAvaNa kare che, te mona ane drAvaka kriyAne lIdhe "mudrA e nAme oLakhAya che." mRgendrAgamamAM vidananA samUhanuM drAvaNa karanArI. arthAt tene aTakAvanArI hovAthI tene zaMkaranI zaktirUpa mudrA mAnavAmAM AvI che. nityADazikArNavataMtra paNa mudrAone zaktirUpa ja mAne che. svachaMdataMtramAM kahyuM che ke "maMtra e jJAnazakti che ane mudrA e kriyAtmaka zakti che.' Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mudrAnuM mahattva 117 netratatramAM AtmasvarUpanI abhivyakti karanArAM traNa sAdhanAmAM tene ullekha karAyA che. jema ke--mantradhyAna mudrA rUtti / A parathI mudrAnuM mahattva samajI zakAze.. mudrAonA judI judI dRSTie judA judA prakAro paDI zake che. 'nityASADazikANa va" nI atha ratnAvalI' TIkAmAM tenA be prakAro kahyA che. jemake-vAghAmyantarabheden dvividhA mudrA bhavati / vAhyA kararacanArUpA, bndhtAntaraH / mudrA khAdya ane abhyataranA bhedathI khe prakAranI hAya che, temAM khAdya mudrA kararacanArUpa hAya che ane abhya tara mudrA khadharUpa hAya che. ' svacchaMdatavamAM 'sarvasAmela mudrALAM travidhvaM'e zabdo vaDe adhI mudrAonuM vaividhyapaNuM sUcavAyu che. tyAM tenA TIkAkAra kSemarAje spaSTatA karatAM jaNAvyuM che ke-- manoja guruvasthA vAgbhavA mantrasambhavA / dehodbhavA'GgavikSepairmudreyaM trividhA smRtA // C gurunA mukhAraviMda pratye rahelI mudrA te maneAja, matratanmayatA vaDe utpanna thayelI mudrA te vAgbhavA ane zarIranA aMgavikSepa vaDe utpAdiMta mudrA te deheAdalavA. A rIte mudrAe traNa prakAranI heAya che. ' '' taMtrAleAka' mAM mudrAnA cAra prakAro paNa darzAvyA che. TIkAkAra jayarathe tenI spaSTatA A pramANe karI cheH Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 maMtradivAkara aGgulinyAsabhedena karajA bhumaarggaa| . sarvAvasthAsvekarUpA vRttimudrA ca kAyikI / ... mantratanmayatA mudrA vilApAkhyA prkiirtitaa.| . dhyeyatanmayatAmudrA mAnasI parikIrtitA / / AMgaLIonI vividha racanA vaDe thatA bhedane lIdhe karajA mudrA aneka jAtanI hoya che. badhI avasthAmAM ekarUpa vRtti rAkhavI, te koyika mudrA che. maMtra pratye tanmayatA rUpa je mudrA, te vilApa kahevAya che. (vAmikI. ane vAaevA tenA ja bheda che.) ane dhyeya pratye. tanmayatA rUpa je mudrA, te mAnasI kahevAya che. bAhya mudrAne mukhya saMbaMdha hAthanI AMgaLIe - tathA mUThIone joDavA tathA khelavA sAthe ja rahyo che, tethI te aMge vizeSa mAhitI meLavI levI Avazyaka che. maNibaMdha eTale kAMDAthI mAMDIne uparanA bhAgane hAtha kahevAya che. pAMca AMgaLIone samUha temAM AvI. jAya che. hAthanA agrabhAgane paMcazAkha, zaya ke pANi kahevAya che. temAM je AMgaLIo che, tene kapallava ke karazAkha kahevAya che. AMgaLIo pAMca hoya che. temAM pahelane aMguSTha. eTale aMgUThe kahe che. jyeSThA, vRddhA ane bhrapUjaka e tenAM anya nAme che. bIjI tarjanI kahe che. tene pradazinI, pradezikA ke pitRpUjaka kahe che. trIjI AMgaLI Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : muddAonuM mahattva 119 madhyamAM AvelI che, mATe tene madhyamA kahe che. te jayakaraNI tarIke paNa oLakhAya che. te pachInI AMgaLIne anAmikA tarIke vyavahAra thAya che. tene anAmA tathA prAMtavAsinI paNa kahevAya che. ane pAMcamI ke chellI AMgaLI sahuthI nAnI che, mATe te kaniSThA ke kaniSThikAnI sajJA pAmelI che. atyagA, ladhvI, svapA, ratnI, atyA e nAmeA vaDe paNa tenA sa'keta thAya che. A badhI AMgaLIe baMdha karavAthI mUThI bane che. te khAlI nAkhIe te uparanA bhAga (2khAvALA) karatala ane nIcenA ( cAmaDIvALA ) bhAga karapRSTha kahevAya che. mUThThInAM be prakAre che jemAM TacalI AMgaLI zAmila haiAya te ratnI ane zAmila na heAya te aratnI. vaLI ema paNa manAyu che ke ApaNA hAthamAM keTalAMka tIrtho pratiSThita che. jemake hAthanA ArabhamAM aMgUThAnI nIcenA bhAga te AtmatI che. hAthanA cheDe AMgaLIenI uparanA bhAga te paramAtha tItha che. TacalI AMgaLInI nIcenA bhAga te devatItha che ane aMgUThA tathA tanInI vaccenA bhAga te pitRtI che. snAna-- dAnAdinA saMkalpanuM jala te te sthAnanI upara thaIne cheDavAthI mahAla thAya che. Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 maMtradivAkara have baMdhamudrA ke AMtaramudrA para AvIe. temAM khecarI AdinI gaNanA thAya che. haDapradIpikAnA tRtIya upadezamAM tenuM varNana thayeluM che. vaLI mAlinIvijayettara tathA tannAloka vagere zAstromAM paNa tenuM keTaluMka varNana prApta thAya che. temAM karaMkiNI, kenA, bheravI ane lehihAnikA nAmanI mudrAone khecarInA bhedo kahyA che. cidagaganacaMdrikA ane parArthamaMjarI nAmanA graMthamAM kahyuM che ke karaMkiNI jJAnasiddhonI mudrA che, kedhinI maMtrasiddhonI mudrA che, bhairavI melApasaddhonI mudrA che ane lelihAnA zAktasiddhonI mudrA che. ahIM khecarIne zAMbhavasiddhonI mudrA karelI che. mahAthamaMjarImAM pitAnA hAtha-pagonI amuka Dhabe karAtI janAvizeSane mudrA kahI che, te mudrAnuM vyApakapaNuM sUcave che. jaina paraMparAmAM paNa hAtha vagerenI sahAyathI karAtI zarIranI AkRtivizeSane mudrA mAnavAmAM AvI che. mudrAne viSaya kharekhara gahana che, tethI ja trinetrataMtramAM kahyuM che ke- udayAstamayau vyApti dhyAna mudrAM svarupata / yo vetyevaM sa sarvajJaH sarva kRt sAdhakottama / (18IrU-rU4) Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mudrAonuM mahattva 126 maMtranI unmeSAvasthA, vizrAmAvasthA, vIrya, dhyAna ane tene lagatI mudrAone je svarUpathI jANe che, te sarvajJa che, save kriyAo karanAre che ane sAdhakemAM uttama che." - ahIM e paNa spaSTatA karI daIe ke zeva, zAkta - tathA bauddha saMpradAyamAM madha, mAMsa, matsya, mudrA ane methunarUpa je pAMca padArthonuM varNana che, temAMnI mudrAne mukhya saMbaMdha annathI banatA padArtho sAthe che, eTale ke te AnAthI judI ja vastu che. e mudrAne tAtvika artha jude ghaTAvAya che, paNa ahIM te prastuta nathI. ApaNe mAtra namaskAra zabda bolIe te tenI asara sAmA para joIe tevI thatI nathI, paNa tenI sAthe ja be hAtha joDI, mastakane thoDuM namAvIe to 'tarata tenI asara thAya che. eTale ke mudrAne prabhAva "manuSyanA mana para barAbara paDe che. abhinayazAstramAM paNa -te ja kAraNe mudrAoe mahatvanuM sthAna prApta kareluM che. TUMkamAM AMtarika bhAvene sAkAra karavA mATe mudrA eka suMdara sAdhana hAI devapUjA AdimAM paNa tene svIkAra thayele che. devI-devatAo tathA kriyA paratve bhinna bhinna mudrAone upayoga thAya che, tethI tene vistAra ati - maTe che, paraMtu temAM je mudrAo nitya pUjA mATe upagI che, tene ahIM paricaya karAvIzuM. Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - maMtradivAkara (1) prArthanA-baMne hAthanI daza AMgaLIone phelAvIne sAmasAme paraspara meLavI devI ane pitAnA hRdaya samIpa rAkhavI, te prArthanAmuMdrA che. ' (2) aMkuza-jamaNA hAthanI mUThI bAMdhI tarjanIne aMkuzanI jema vALIe te aikyanuM AkarSaNa karanArI aMkuzamudrA thAya che. keIne belAvavA hoya te tarjanI AMgaLIthI saMketa karavAmAM Ave che. (3) kuMta-jamaNe hAthanI mUThI UbhI rAkhIne tarjanIne sIdhI karIe ane tenA agrabhAgane aMgUThe. aDADIe te sarvarakSAkarI kuMtamudrA thAya che. ahIM kutazabdathI bhAle samajavAne che ke je rakSaNa karavAnA kAmamAM Ave che. (4) kuMbha-jamaNA aMgUThAne DAbA aMguThAnI sAthe joDIe ane bAkInI AMgaLIone mUThInI mAphakka rAkhI. nIce tathA UMce joDI daIe ane mUkIne pilI rAkhIe. te snAna samaye karavA egya kuMbhamudrA bane che. * . (5) ta-aMgUThA ane anAmikAnA agrabhAgene. meLavavAthI tattvamudrA bane che. jalAzayamAM praveza karatAM athavA gharamAM jalapAtranI sanmukha A mudrA karavAmAM Ave che. te pachI ja nhAvAnI kriyA karavAmAM Ave che. " (6 thI 29) sammukhI Adi 24 mudrAo : sammukhI, saMpuTI, vitata, vistRta, dvimukhI, trimukhI Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mudrAonuM mahattva 123. caturmukhI, paMcamukhI, SaSNukhI, adhemukhI, vyApakAMjali, zakaTa, yamapAza, grathita, sammukhomukha, pralaya, muSTika, masya, kUrma, varAha, siMhAkAMta, mahAkAMta, murgara ane - pallava A 24 mudrAo saMdhyApATha vakhate karAya che. (30-37) surabhi Adi ATha sudrAo-surabhi. - dhenuM), jJAna, vairAgya, ni, zaMkha, paMkaja (kamala), - liMga ane nirvANa e ATha mudrAo saMdhyAnA aMtabhAgamAM karavAmAM Ave che. - ' brAhmaNavargamAM A muddAnuM jJAna jaLavAI rahyuM che, kAraNa ke hajIye tyAM snAna-saMdhyAdi niyamitapaNe thAya che. sAdhakee tenuM jJAna keI anubhavI brAhmaNa pAsethI meLavI levuM joIe. . (38) vAsudeva - baMne hAtha bhegA karIne tenI aMjali racavI, te vAsudevamudrA kahevAya che. dhyAna samaye tene upaga karavAthI sarvakArya siddha thAya che. " " (39) japa - aMgUThA athavA madhyamAnA vacalA peravAthI mALAnA maNakA calAvavA tene japamudrA kahe che.. . keTalAka saMpradAye tarjanI AMgaLInA madhya peravA para mALA rAkhIne paNa tenA maNakA calAve che. tene paNa. japamudrA ja mAnavI joIe. . (40) astra-jamaNA hAthanI tarjanI ane madhyamA. AMgaLIthI DAbI bAjunI hathelImAM abhighAta kare, eTale Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "124 maMtradivAkara ke zabdayukta ceTa lagAvavI, tene astramudrA kahe che. "gaNAya " ema bolavuM hoya tyAre A mudrA karavAmAM Ave che. (414) devepAsanAnI nava mudrAo - devapAsanA samaye AvAhana, saMnidhApana, saMsthApana Adi karavAmAM Ave che, te darekanI khAsa mudrA heAya che. jema ke baMne hAthanI anAmikAnA mULamAM aMgUThA meLavelI aMjaline be vAra UMcI karIne nIce lAvavAthI AvAkahanI mudrA ane tene ulaTI karI nAkhavAthI sthApanA sudrA thAya che. - baMne hAthanI mUThIo meLavIne aMgUThA sIdhA karavAthI saMnidhAnI mudrA ane baMne hAthanI mUThIomAM aMgUThA dabAvavAthI sannidhinI mudrA thAya che. baMne mUThIo UMcI karavAthI sammukhIkaraNa mudrA ane DAbA hAthanI tarjanIne ulaTI tathA jamaNA hAthanI tarjanIne sulaTI rAkhI adhomukha pheravavAthI avaguMThanImudrA thAya che. baMne hatheLIone meLavIne jamaNI anAmikAne DAbI kaniSThikAthI ane DAbI anAmikAne jamaNuM kaniSThikAthI. tema ja jamaNI madhyamAne DAbI tarjanI ane DAbI -madhyamAne jamaNuM tarjanIthI meLavatAM arthAt te AMgaLIone ulaTI- sulaTI-sIdhI meLavatAM dhenu mudrA bane che. tene Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mudrAonu` mahattva 125: amRtIkaraNa suMdrA paNa kahe che. bhagavAnane naivedya dharatI. vakhate A mudrA karavAmAM Ave che. gata prakaraNamAM je nyAsavidhi darzAvI, te pramANe . nyAsa karavAthI sarkalIkaraNa mudrA thAya che. mane hAtheA saMyukta karIne trikANu banAvatAM paramIkaraNa mudrA thAya che, tenA paNa nava mudrAmAM ja samAveza samajavA. dhenumudrA ane amRtIkaraNa mudrAnA eka ja prakAra gaNatAM A navame prakAra upayukta bane che. 1 (50-61)-upacAranI khAra mudrAo-madhyamA, anAmkiA ane aMgUTho e traNene meLavI devatAne gadha apaNu karavA, tene gadhamudrA kahe che. A vakhate mULa maMtranuM paNa uccAraNa karavuM joie. aMguThA ane tarjanIthI puSpa-tulasIpatra Adi grahaNa . karIne cakrAdine caDAvavAthI puSpamudrA thAya che. madhyamAnA mUlamAM aMgUThAnA agrabhAga 'TrIpa royami'kahevAthI dIpamudrA thAya che. joDIne. mUlamaMtra ane tattvamudrAthI naivedya nivedana karavAmAM. Ave te naivedhamudrA thAya che. aMgUThAne anAmikA tathA kaniSThikAnA agrabhAgamAM joDavAthI prANamudrA, anAmikA ane madhyamAnA agrabhAgamAM joDavAthI apAnamudrA, madhyamA ane tarjanInA agrabhAgamAM Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -126 maMtradivAkara -DavAthI vyAnamukA, tathA madhyamAnA agrabhAgamAM -jeDavAthI udAnamudrA ane tarjanI madhyamA, anAmikA tathA kaniSThikA e cArene ekatra karI aMgUThe lagAvatAM samAnamudrA thAya che. A pramANe karanyAsanI 6, aMganyAsanI 6, jIva- nyAsanI 6 tathA mAtRkAnyAsanI 1pa muddAo che. paMcadevanI zaMkha, ghaMTA Adi 40 mudrAo che ane zaktinI (1) pAza, (ra) aMkuza, (3) vara, (4) abhaya, (5) dhanuSya tathA (6) bANa e 6 mudrAo che. A sivAya paMcatatva, hema - vagerene mATe paNa keTalIka muddAone upaga thAya che. . - TUMkamAM mudrAne viSaya ghaNo upayogI che, tethI sAdhake tenuM jJAna meLavavA pUre prayatna kare ane zakya eTalI mudrAo -zIkhI levI, e tenuM khAsa kartavya che. Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [11] devatAo ane kiMcita devatAnuM pUjana karavA mATe zarIrazuddhi, bhUtazuddhi, manaHzuddhi, prANAyAma, nyAsa, mudrA vagerenuM vivecana karI gayA, paNa khuda devatAonA astitva viSe je ApaNuM mana niHzaMka na hoya te e pUjanamAM zraddhA-bhakti-sadubhAvanuM pura zI rIte vahevAnuM ? eTale te saMbaMdhI keTaluMka vivecana upayukta gaNAze. - jeo ekezvaravAdI che, eTale ke eka ja IzvaranA astitvamAM zraddhA dharAve che, te bahudevavAdane svIkAra karatA nathI. ApaNA bhArata dezamAM paNa evA ekezvaravAdI mahAtmAo thaI gayA che ke jemaNe pitAnI ekaniSThAnA AgrahathI bahudevavAdane kalpita mAne che; paraMtu ApaNe -tyAM bahudevavAda phAlya-phUlya che ane lAkhe keDe manuSya temAM zraddhAnvita thaIne pratidina devatAonuM pUjana-arcana karI rahyA che. eTaluM ja nahi paNa temane te te devatAone Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 618 maMtradivAkara anugraha prApta thAya che, tathA sAkSAtkAra paNa thAya che, tenuM kema? zuM pratyakSa anubhavane paNa kalpita mAnaze? beTe kaheze? keTalAka kahe che ke A vizvamAM eka brahma ja che, bIjuM kaMI nathI, eTale bahuM devatAo kyAMthI hoya? paNa temaNe yAda rAkhavuM joIe ke A vacana uccAranArA traSi-munione brahmanA niSkala ane sakala evAM be rUpa mAnavA paDayAM che ane sakala brahmamAM zaktino. udaya thatAM A sRSTi vistAra thAya che, ema svIkAravuM paDayuM che. vAstavamAM puruSa ane prakRti athavA caitanya ane jaDa evA be bhAge svIkAryA vinA A sRSTinuM rahasya kaI paNa rIte samajAvI zakAya ema nathI. ane sarva padArthonI utpatti, sthiti ane laya evI. traNa prakAranI sthiti jotAM mahAna daivI zaktine pa! trimUrtirUpe svIkAra karavo paDyo che. je daivI zakti vaDe utpatti zakya bane te brahmA, je daivI zakti vaDe utpanna thayelA padArtho pitapatAnI sthitimAM rahe, te viSNu ane je daivI zakti vaDe utpanna thayelA padArthono. nAza thAya, athavA te anya padArthamAM rUpAMtara thAya, te maheza. AmAMthI eka paNa daivI zakti ochI hoya te. vizvanuM taMtra cAle ja nahi. * manuSya janme che, jIve che ane maraNa pAme che, emAM te A trividha kriyAnuM bahu spaSTa darzana thAya che. Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - devatAo aMge kiMcita 129.. je A vizvamAM utpanna karanArI arthAt sarjanAtmaka zakti na hoya to, keI paNa manuSya janma ja zI rIte ? ane utpanna thayelA padArthone TakAvanArI-nabhAvanArI-pAlanArI zakti na hoya te manuSya jIve zI rIte ? ane utpanna thayelAone nAza thatuM na hoya te A jagata para keTalA manuSya hoya? tenI kalpanA karI juo. paraMtu je janme che, te mare ja che, e ApaNe pratyakSa anubhava che, eTale nAza karanArI athavA saMhAra karanArI zaktino paNa svIkAra kaye ja chUTake. AmAM eka ja mahAna daivI zaktinI vAta karIe, te zI rIte Take? : bhagavadgItAmAM zrI kRSNa "iDae vadu " e vacana vaDe A vizvamAM asaMkhya daivI rUpo hovAnuM pratipAdana karyuM che ane te ja bahudevavAdanI mukhya jaDa che. A saMgomAM ApaNAM zAstrakAre devatAonI saMkhyAno keTi' zabda vaDe nirdeza karatA hoya te temAM aAgya zuM che? * vedomAM keTalAka devatAone ullekha Ave che. temanAM darzana vaidika daSioe pitAnI AdhyAtmika sAdhanAnA baLe karyA hatAM ane temanI stuti-stavanA aMge temanAM hadayamAMthI pavitra sUktane AvirbhAva thaye hate. A sUkate vAraMvAra manana karavA egya hovAthI matranI saMjJA pAmyAM hatAM. e vakhate maMtrane artha eTale ja thatuM hatuM ke vAraMvAra manana karavA gya * Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2301 maMtradivAkara vAkaya ke vAkyasamUha. vedo para bhASya racanAra sAyanA cAce " traH ? evI. spaSTatA karI che. vizeSamAM A prakAranA maMtrane bhakti-zuddha-vidhi- - pUrvaka pATha karatAM te te devatAonAM darzana thatAM hatAM : ' ane temane prArthelAM kAryo paNa saMpanna thatAM hatAM, tethI maMtrane bhAre pratiSThAbharyuM sthAna maLyuM ane te daivI zaktionuM anusaMdhAna karavAnuM eka suMdara-prazata-prabala sAdhana gaNAyuM. thoDA vakhata pahelAM ame gujarAtanA evA be brAhmaNa paMDitenI vAta sAMbhaLI hatI ke je vedokta agni-AvAhananA maMtre bhaNIne yajJamAM samidhane saLagAvI ApatA ane Aje paNa madrAsa Adi sthaLoe evA brAhmaNe che ke je A prakAranuM kArya karI zake che. 4 tAMtrika Sione paNa temanA samakAlIna tathA pUrvakAlIna RSionI jema nAnA prakAranA devatAone sAkSAtkAra thayo hato ane tenuM sAdhana karavAnA maMtro paNa prApta thayA hatA. Aje paNa e maMtra vaDe devatAenI upAsanA karatAM temanA anugraha prApta thAya che, tathA sAkSAtkAra karI zakAya che. tAtparya ke A vizvamAM aneka prakAranI daivI zaktio che devatAo che ane temanI sAthe anusaMdhAna karavAnuM sAdhana paNa che, tethI matravidyA jayavaMtI vate che. 4 maMtra bolIne agni prakaTAvavAnuM dazya thoDA vakhata pahelAM muMbaImAM TelIvIjhana para batAvavAmAM AvyuM hatuM. ' ' Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devatA aMge kicita : keTalAka kahe che ke 1 131: jo devatAonI kharekhara hastI hAya tA te dekhAtA kema nathI ?" paraMtu A jagatamAM * < eka dRzya ane AMkheA vaDe joI i ' '' '; ' , e prakAranI vastu rahelI che. bIjI adRzya. temAM dRzya vastue zakAya che ane adRzya vastue AMkhe vaDe joI zakAtI nathI; paNa temanAM kAryo vaDe temanI hastI jANI zakAya che. vAyu Ama najare dekhAte nathI, paNa dhajA pharapharavAH lAge ke vRkSanI DALIe U'cI-nIcI thavA lAge te ApaNe tarata ja kahIe chIe ke vAyu vAya che. ithara, vidyut vagere adrazya padArthonuM paNuM ema ja che. temanI hastInu pramANa temanAM kAryo vaDe ja maLe che. te ja rIte devatAonI zarIraracanA sUkSma hoIne teo najare dekhAtA nathI, paNa temanAM kAryo vaDe temanI hastI jANI zakAya che. AkAzavANI, adRzya aTTahAsya, kumakuma ke kezaranAM chAMTaNAM, puSpasa cAra, aMgasaMcAra, praznakathana vagerenA anubhava ghaNAne ghaNIvAra thaye che ane te ja devatAonI hastInuM mukhya pramANa che. ' C " ' ' '; keTalAka kahe che ke jo devatAonI kharekhara hastI hAya, te teo kayAM rahe che ? te jaNAvA' paraMtu ApaNA zAstrakArAe tenA uttara vistArathI ApelA che, eTalu ja nahi, paNa temanAM bhinna bhinna svarUpe, kAryo vagere aMge varNana karyuM che, te devatAo a Mge rasaprada mAhitI pUrI pADe che. Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 232 - maMtradivAkara . . keTalAka devatAo AkAzamAM rahe che. e sthAnane svarga kahevAmAM Ave che. tyAM sukhanuM pramANa atyadhika che, tethI ja koIpaNa dunyavI sukhane utkRSTa kahevuM hoya te svargIya sukha kahIe chIe. paraMtu A svargavAsI. deve sAmAnya rIte A pRthvI para AvavAnuM pasaMda karatA. nathI, kAraNake temane svarga athavA devakanI sarakhAmaNImAM A sthAna durgaMdhavALuM jaNAya che. Ama chatAM bhakti, tapazcaryA ane maMtrabaLanA pariNAme temanuM AkarSaNa karI. zakAya che, sAnnidhya meLavI zakAya che ane temane sAkSAtkAra paNa karI zakAya che. A devatAonI zakti. aciMtya hovAthI temanI kRpA thatAM ja manuSya kRtakRtya thaI jAya che ane tene A saMsAramAM kaI vAtanI kamI. rahetI nathI. . keTalAka devatAo pRthvI upara paNa vase che ke jyAM.. ramaNIya sarovara, saghana vRkSaEje tathA puSpaparimalathI mahekatA bAga-bagIcA AvelA hoya. himAlayanA amuka pradezane te ja kAraNe devabhUmi mAnavAmAM AvI che. bhAratavarSamAM bIjAM paNa evAM keTalAMka sthAne che ke jene ApaNe A prakAranI devabhUmi kahI zakIe. - je bhUta, preta, yakSa, rAkSasa, pizAca, AdinI gaNanA : nikRSTa keTinA devatAo tarIke karIe, te tenAthI A pRthvI, vyApta che. temAM khAsa karIne bhUta tathA pretenA aneka prakAranA anubhave aneka strI-puruSone thayA che ane te saMbaMdhamAM aneka pustako lakhAyAM che. noMdhapAtra bInA. Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devatAo aMge kiMcita 633 to e che ke khrIstI dharmanA raMge raMgAyelAM tathA vijJAnanA vAtAvaraNamAM ucharelAM strI-puruSae A prakAranAM pustako lakhyAM che ane te Aje jagatabharamAM rasapUrvaka vaMcAya che. - keTalAka devatAo, pRthvI nIce, eTale pAtALamAM " paNa vase che ane te paNa maMtrabaLe AkarSAIne pRthvI para Ave che tathA aneka prakAranAM kAryo kare che. jaina samAjamAM jenI jabbara upAsanA thaI rahI che, te dharaNendra ane padmAvatI A prakAranA devatAo che. ahIM e paNa jANI levuM jarUranuM che ke devatAonI gati aciMtya hoya che, eTale teo nimiSamAtramAM jagatanA keI paNa sthaLe pahoMcI zake che ane tyAM dhArI asara upajAvI zake che. je mAMtriko mAtra mUkI bhIDIne sAmAe kahelI vastu lAvI Ape che, temAM te vastu devatA eTale ke 64 eginIo paikI sAdhya karelI eka ceginI ja mUkI de che. have vicAra kare ke mAtra eka ja mInITamAM game teTale dUra rahelI eka vastu lAvIne hAthamAM mUkI devI, temAM kevA prakAranI gati haze? AjathI dazeka varSa pahelAM beMgloramAM ame amArA 'dharmapatnI sAthe eka mitrane tyAM bhejana laI rahyA hatA. te vakhate eka mAMtrike vastapreSaNane pravega e rIte [ karI batAvyuM hatuM ke amArA bhejananA Tebala para eka nAnuM paDIkuM ekAeka uparathI paDayuM. ame tene kholIne joyuM te temAM eka sopArI hatI ane kAgaLa para Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ I : : 134 . . . maMtradivAkara mAMtrikanA hastAkSara hatA ane te mekalavAne samaya paNa lakhelo hato. te parathI ema jANI zakAyuM ke A sopArI traNa mAIla dUrathI eka mInITamAM ahIM AvI. che. te pachI te mAMtrika sAthe vAtacIta thatAM teNe jaNAvyuM ke maMtrazaktithI 3000 mAIla sudhI AvI nAnI bhautika vastu mokalI zakAya che ane te mInITa ke be mInITamAM - pahoMcI jAya che. A saMjogomAM ApaNe devatAone vAsa sarvatra. che, ema kahIe te paNa cheTuM nathI. ' devatAomAM deva ane devI evA be vibhAgo hoya. che. te baMnenuM sAmarthya aciMtya hoya che, tethI te. anenI stuti-stavanA thAya che. Ama chatAM deva karatAM devInI upAsanA vadhAre pramANamAM thAya che, tenuM kAraNa mAtRtvano siddhAMta che. mAtA bALakane janma Ape che, tene mamatAthI uchere che ane potAnI sarvazakti vAparIne tenuM rakSaNa kare che, tethI te pitA karatAM vadhAre mAnane pAtra Thare che, vadhAre pramANamAM pUjAya che. te ja rIte ' ' deva karatAM devI tenA mAtRsvarUpane lIdhe manuSyanA mananuM vizeSa AkarSaNa kare che ane tenA dvArA vizeSa pramANamAM vaMdAya che-stavAya che-pUjAya che. - sAdhake eka vAta avazya yAda rAkhavI ke ApaNe deva ke devI game tevI upAsanA karatAM hoIe, te temAM saniSThA rAkhavI ane tene samarpita thaI ja anya koI deva-devIne hIna ke ochI zaktinA mAnI tenI Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devatAo aMge kiMcita 135 niMdA karavI nahi ke tenI koIpaNa prakAre apabhrAjanA karavI nahi. Akhare te e aciMtya zakti dharAvanAra che. tenI apabhrAjanA karanAra ApaNe koNa? jemaNe keIpaNa deva-devInI jANatA ke ajANatAM niMdA karI che, temane tenAM ghaNAM mAThAM pariNAme bhegavavAM paDyAM che. zAktoe jema zaktine adhika mahatva ApyuM che ane daza mahAvidyAone agrasthAne mUkI che, tema jaina piraMparAmAM Ihalaukika kAryonI siddhi arthe zAsanadevIe, tIrthakaronI mAtAo tathA soLa vidyAdevInI upAsanA adhika pramANamAM rahI che. - mahAnirvANataMtramAM kahyuM che ke "jI sarija rahma " A maMtrane madhyarAtrinA samaye niyamita japa karavAthI tathA tenuM dhyAna dharavAthI sAdhakane eka ke be mahinAmAM ja devaloka tathA devatAnAM darzana thAya che. A japa tathA dhyAnanI kiyA ochAmAM ochI eka kalAkathI doDha kalAka sudhI karavI joIe. ' - jemane gasAdhanA vaDe divyacakSu prApta thAya che, te devakane joI zake che tathA temanI bhUtakAlanI lIlA paNa nihALI zake che. A rIte Aja sudhImAM aneka rogasAdhakoe devaleka ane devatAnAM darzana karyA che, tethI sujanee devatatvamAM zraddhAnvita thaIne temanI maMtrasAdhanA dvArA upAsanA karavI ane temanA anugraha- * sAkSAtkArathI jIvanane dhanya banAvavuM e amArI AgrahabharI abhyarthanA che. . . . . Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 12] pUjana-arcana sabadhI vizeSa maMtrasAdhanAmAM maMtradevatAnA pUjana-arcananuM mahattva ghaNuM che. vadhAre spaSTa kahIe te e pUjana-arcana anivAya che. je sAdhaka maMtradevatAnuM pUjana-arcana karatA nathI ke yathA`paNe karatA nathI, te kadI paNa siddhi pAmI zakatA nathI. jo maMtradevatAnuM pUjana-arcana nitya-niyamitabhakti-buddhi-vidhipUrvaka thAya te tenA prazasta prabhAva thoDA ja vakhatamAM jovAmAM Ave che. eTale ke aNudhA lAbha thavA lAge che, vyApAra-rAjagAranI navI dizA khule che, ekArI cAlatI haiAya te nAkarI cA dhaMdhA maLI Ave che, mitrA ane leAkeAnuM AkaSa Na thavA lAge che, kaThina kAryo sarala khanIjAya che ane AdarelAM kAryo + maMtravijJAnanA aDhAramA prakaraNamAM matradevatAnA pUjana-arcana saMbadhI keTaluMka vivecana thayeluM che, para Mtu te sabaMdhI je vizeSa vaktavya che, te ahIM rajU karavAmAM Ave che. w Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUjana-arcana sa`khathI viroSa 137 nivina sapUrNa thAya che. te a Mge amArA jAtianubhavanA eka dAkhale ahIM rajU karavAnuM ucita samajIe chIe. amArA gaNitasiddhinA prayAge aMge eka khAsa samAreha amadAvAdanA nAgarikAnI samiti dvArA tA. 21-1-67nA rAja tyAMnA TAuna hAlamAM ceAjAyA hatA. tenA pramukha tarIke te vakhatanA gujarAta rAjyanA paMcAyata, sahakAra ane vAhanavyavahAra khAtAnA saciva zrI vajubhAI ma. zAhanI varaNI thaI hatI ane atithivizeSa tarIke te vakhatanA gujarAta rAjyanA rAjyapAla DaoN. nityAnaMDha kAnunagAe padhAravAnI saMmati ApI hatI. paraMtu samAroha ADA mAtra mAra-tera divasa bAkI rahyA, tyAre sthiti ghaNI DAmADoLa khanI gaI hatI. zrI. vajubhAI zAhu chellA keTalAka divasathI khimArIne kAraNe pathArIvaza hatA ane DaoN. nityAna'dra kAnunagAne temanA putra ane putravadhUnu ekAeka maraNa thatAM temanA vatana (erisA)mAM javAnu thayuM hatuM. tyAMthI teo kayAre pAchA pharaze ? e nizcita na hatu ane kadAca taratamAM pAchA phare te paNa jAhera samAraMbhamAM bhAga leze ke kema ? e vicAraNIya hatuM. A paristhiti nihALIne samAreAhanA kAryakartAo ciMtAtura khanI gayA hatA ane have zuM karavuM? tenI bhAMjagaDamAM paDayA hatA; paraMtu amane amArI nityama - pAsanA para pUrNa zraddhA hatI. Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maDhivAkara ame kA kartAone jaNAvyuM ke DhAlanI paristhiti * jotAM tamane ciMtA thAya, e svAbhAvika che, paNa jarAye mu MjhAze nahi. ApaNA samAreha nirdhArita samaye, nirdhArita pramukha ane nirdhArita atithivizeSa dvArA sauMpanna thaze,. evA amArA vizvAsa che. mA ApaNu kAI kAma bagaDavA. deze nahi. ' 138 4 * kArya kartAoe kahyuM : 'tamArI A vAta amArA gaLe utare evI nathI, paNa jyAre tame ATalI khAtarIthI. kahe che, tyAre badhI bhAMjagaDa khadha karI daIe chIe. tathA Wait and watch-rAha jue ane pariNAma nihALeA nI nIti akhatyAra karIe chIe. : nityeApAsanAmAM ane chevaTe eTalI prArthanA karatAM ke mA ! tuM khadhuM sAMbhaLI leje. mane tArA ja AdhAra che." e divasa khAda DaoN. nityAnaMda kAnunage temanA vatanathI pAchA pharyA ane ame temanA rahasyamatrInI mulAkAta lIdhI. tyAM evI khAtarI maLI gaI ke rAjyayAla nirdhArita samaye samArohamAM hAjara raheze. ' zrI. vajubhAI zAhanI tamiyatamAM paNa e divasamAM AzAspada. sudhArA thayA ane temaNe paNa nirdhArita samaye samArehaeNmAM AvI javAnA peAtAnA nirdhAra jAhera karyAM. kahevAnI bhAgye ja jarUra che ke e samAreha nirdhA-rita samarca, nirdhArita pramukha ane nirdhArita atithi Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUjana-arcana saMbaMdhI vizeSa 139 : vizeSa dvArA ja sauMpanna thaye ane te amane bhAre pratiSThA ApI gayA. amadAvAdanA ziSTava samAreAhanI ghaNI prazaMsA karI hatI. ane patrakAroe A. w . maMtradevatAnuM pUjana-arca`na nitya thavuM joIe, niyamita thavu joIe ane te bhakti, zuddhi tathA vidhipUrvaka thavu joI e. * anya zabdomAM kahIe teA pUjanaarcIna ApaNA dainika jIvanane eka mahattvanA bhAga anavA joIe ane te atyaMta zraddhA tathA zuddhipUrvaka karavu joI e, temaja te aMge zAstromAM je vidhi kahelA che, tenuM yathA pAlana karavu joI e. amArA eka mitra maMtradevatAnu nitya-niyamita pUjana-arcIna kare che. te potAnA anubhava jaNAvatAM. kahe che ke prAtaHkAlamAM vahelA uThIne hu zaucAdithI. paravArIne snAna karI lauM chuM ane zuddha vastro paherIne mArA pUjAnA oraDAmAM esI,jAuM chuM tyAM mAtAjInu pUjana-arcIna eka kalAka sudhI karuM chuM. temAM mane khUbaja AnaMda Ave che, eTaluM ja nahi paNa mArAmAM phAI nUtana zaktinA saMcAra thatA heAya evu jaNAya che. ane mArA AkhA divasa khUba AnaMdamAM pasAra thAya che. kadAca kAI kAraNasara AvuM pUjana-arcana karI zakata. nathI, te te divase madhu sUnuM sUnuM lAge che ane jANe. mArAmAMthI daivata cAlyuM gayu. hAya evu bhAse che. tethI huM ane tyAM sudhI divasa pADatA nathI, eTale -ke pUjana- "* : ** Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 140 ' ' maMtradivAkara arcanA karyA vinA rahetuM nathI. mAre mArA vyavasAya =aMge dilhI, kalakattA, madrAsa Adi aneka zaheramAM javuM paDe che ane videzayAtrA paNa ghaNuM vAra karavI paDe che. tyAM huM maMtradevatAnI chabbI sAthe laI jauM chuM ane mAre nityakrama barAbara karuM chuM. Aje mane badhI vAte AnaMda che, kaI vAtanI kheTa nathI. jIvananuM badhuM sukAnA mA -saMbhALI le che. maMtradevatAnuM zarIra traNa prakAranuM manAyeluM che? (1) sthUla, (2) sUkSma ane (3) para. temAM maMtradevatAnI je pratikRti ke mUrti te maMtradevatAnuM sthava zarIra che, maMtra e sUma zarIra che ane temAM je vAsanA eTale zaktine aMza rahe che, te para zarIra che. temAM skUla - zarIra pUjana-arcanane egya che. A pUjana-arcanane vicAra mukhyatve upacAra vaDe thAya che. maMtradevatAnuM pUjana ochAmAM ochA pAMca upacAra - vaDe-papacAra vaDe karavuM joIe. anyathA saphala thatuM nathI, e coginItaMtrane abhiprAya che.' paMcapacAramAM (1) gaMdha, (2) puSpa, (3) dhUpa, (4) dIpa ane (5) naivedya, e pAMca vastuo hoya che. pragasAramAM sastopacAranuM varNana paNa Ave che, jJAnamAlAmAM dazepacAranuM varNana Ave che ane keTalAka -taMtramAM dvAdazepAranuM varNana paNa Ave che. A Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUjana-arcana saMbaMdhI vizeSa 141. vizvAmitrasaMhitAmAM cheDazepacAranI prazaMsA. karelI che ane tene kema nIce pramANe jaNAvela che ? (1) Asana, (2) svAgata, (3) pAgha, (4) artha, (5) AcamanIya, (6) madhuparka, (7) snAna, (8) vastra, (9), alaMkAra, (10) gaMdha, (11) puSpa, (12) dhUpa, (13) dIpa, (14) naivedya, (15) tAMbula ane (16) namaskAra. - karma pradIpamAM A paDazopacArano kema nIce pramANe. jaNAve che: (1) AvAhana, (2) Asana, (3) pAgha,. (4) artha, (5) Acamana, (6) snAna, (7) vasa, (8) - upavIta, (9) gaMdha, (10) mAlA, (11) dhUpa, (12) dIpa, (13) naivedya, (14) tAMbula, (15) pradakSiNa ane (16), puSpAMjali. - pUjana-arcanamAM paDazeSacArane mahimA ghaNe che. ane temAM popacAra, saptapacAra, dazopacAra tathA dvAdazopacArane prAyaH samAveza thaI jAya che, eTale ahIM . pracalita DepacArano ja paricaya karAvIzuM. (1) AvAhana-devatA pahelethI Asana para prati-.. SThita hovAthI AvAhana nAmanA upacAra karavAmAM Avato.. nathI, paNa tenI jagAe tenuM dhyAna dharavAmAM Ave che. (2) Asana-devatAne padharAvavA mATenuM kASThanuM, Asana ceviza AMgaLa lAMbuM, saLa. AgaLa pahoLuM ane cArathI pAMca AMgaLanI UMcAIvALuM hovuM joIe jethI badhI kriyA saralatAthI karI zakAya. Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14rA ' maMtradivAkara" (3) pAgha-kalAvataMtranA abhiprAyathI- pAdyamAM - cAra cIja hevI joIe. (1) zyAmAka (sAme); | (2) durvA (che), (3) kamala ane (4) viSNukAMtA. (4) adhya-zAradA tilakanA abhiprAya mujaba arthamAM AMTha vastuo joIe.: (1) veta sarasava (2) akSata, (3) durvA, (4) tala, (5) java (6) gaMdha, ' (7) phala ane (8) puSpa. (5) AcamanIya- AcamanapAtramAM nIcenI vastue nAkhavAthI AcamanIya bane che jAtipatra, lavaMga, ane kala A mata kulArNavataMtra che. agatyasaMhitAmAM kapUra, agaru ane puSpane nirdeza che. (6) snAna-prathama kalazamAM jala bharI temAM savidhi - tIrthonuM AvAhana karavuM. pachI temAM gaMdha ane puSpa nAkhI mUlamaMtra bela. pachI dhenamudrA ke amRtIkaraNa mudrA dekhADavI ane tenA vaDe SaDaMganyAsa karo. pachI tenuM avaguMThanamudrApUrvaka pUjana karavuM. AvA saMskRta - jalathI devatAne sanAna karAvavuM. A vidhie Aje devatAne snAna karAvanArA keTalA che?" zAstromAM snAnanA anya vidhio paNa darzAvela che. devatAne snAna karAvyA pachI - vadheluM jaLa pitAnA zarIra para reDavuM. devatAnuM aMga lUchavA mATe caMdanathI vAsita karelA. -sUtarAu vastrane upaga kara Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUjana-arcana saMbaMdhI vizeSa 143 (7) vastra-rezama ane sUtaranuM chidrarahita svaccha vastra devatAne arpaNa karavuM. temAM zaMkta, sUrya ane gaNezane lAla vastra arpaNa karavuM ane zaMkarane zveta vastra arpaNa karavuM. bIjAne lIlA, pILA ke anya keI sArA raMganuM vastra arpaNa karI zakAya. ' ' (8) upavIta-puruSadevatAne janoI arpaNa karavI. strIdevatAne vastra arpaNa karavuM. (9) gadha-karpara, zveta caMdana, kastUrI ane kesarane samabhAge levAthI sarvagaMdha bane che. tene prayoga kare. athavA gorocana, zveta caMdana, devadArU, kapUra, kALuM agara, sUTha, kasturI ane kesaranA mizraNane aSTagaMdha kahevAmAM Ave che, tene upayoga kare. (10) akSata-khaMDita thayA vinAnA cokhA pradAna karavA. tripurAnI pUjAmAM kaMku ke rakta caMdanathI raMgIne -cekhA vAparavAne saMpradAya che. ahIM mAlA nAmane upacAra gaNue te sugaMdhI puSpanI mALA arpaNa karavI. (11) puSpa-puSpa tAjAM ane sugaMdhI joIe... vAsI, saDI gayelAM ke tUTelI pAMkhaDIvALAM puSpo devatAne arpaNa karI zakAya nahi badhAM puSpomAM nIlakamalane zreSTha mAnavAmAM AvyuM che. ' (12)5--jaTAmAsI, gugaLa, zveta caMdana, kALuM agara, kapUra, zilAjita, kezara Adi vastuone phUTI Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144, - maMtradivAkara." tene gAyanA ghI tathA madhane karame daI sUkavI nAkhavuM joIe ane tene dhUpa kare joIe. Aje dazAMgadhUpane pracAra che, temAM lagabhaga A badhI vastuo paDe che. dhUyapAtrane devatAnI nAsikA jeTale UMce laI javuM joIe ane pachI tenuM nivedana karavuM joIe. (13) dIpa-ghIno dIvo karavo, tenI vATa rUnI. banAvavI, paNa bIjI kaI vastunI banAvavI nahi. tene paNa nAsikA jeTale UMce laI jaI samarpaNa kare. joIe. A kriyA daza vAra karavAnI hoya che. (14) naivedha-devatAnI sanmukha eka maMDala banAvavuM ane temAM naivedyanI vastuothI bhareluM pUrNapAtra sthApanA karavuM. pachI naivedya-dravyanuM yathAvidhi prakSaNa tathA avagUThana karavuM. pachI amRtIkaraNamudrA darzAvI mULamaMtra. sAtavAra belI tene abhimaMtrita karavuM. pachI arthanA. jalathI naivedyane devatA prati nivedita karavuM ane prANadi pAMca mudrAothI devatAne prAzana karAvavuM. DAbI bAju nivedyamudrA batAvavI, pachI AcamanIya pradAna karavuM. chevaTe zrI pAtranA amRtathI traNa vAra tarpaNa karavuM. jene. A vidhinuM vizeSa jJAna nathI, teo te mAtra hAtha DIne eTaluM ja kahe ke "huM atyaMta zraddhApUrvaka A naivedya Apane arpaNa karuM chuM. he devI! tene svIkAra karaje." Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUjana-arcana saMbaMdhI vizeSa 14 * naivedyamAM cavya, ceSya, lehya ane piya e cAre - prakAranA padArtho mUkI zakAya che, ema kulAvamAM kahevAyuM che, " Aje mIThAIo mUkavAne rivAja che, temAM bane - teTalI zuddhi jaLavAvI joIe. (15) tAMbUla-tAMbUla eTale pAnanuM bIDuM. te nIcene bleka bolIne pradAna karavuM joIe elalavaMgAdisamanvitAni, . thoDhANumizritanA tAmbUlavallIdalasaMyutAni, * , pUri te re!i samarpavAmi . (16) pradakSiNA-devatAnI jamaNI bAjuthI IzAna dizA tarapha ghUmavuM te pradakSiNA che. devInI eka, sUryanI sAta, gaNezanI traNa, viSNunI cAra ane zivanI adhI pradakSiNA karavI joIe. ' " jaina paraMparAmAM dareka deva-devIne traNa pradakSiNA devAno rivAja che. ' upacArane viSaya paNa ghaNo maTe che. temAM 64 ane 108 upacArenuM paNa vidhAna che. alabatta AvA bhAre upacAre te keI rAjAmahArAjA ke mahaMta dvArA pUjana thAya, tyAre ja thaI zake che, paraMtu amuka devIpIThemAM Aje paNa niyata divase A prakAranuM pUjana thAya che. 10 Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 maMdivAkara devatAonA bheda anusAra gaMdha, dhUpa, dIpa AdimAM viziSTa vastuone upayoga karavAnuM vidhAna che ane puchapamAM paNa keTalAka vidhi-niSedha che, te saMpradAyathI samajI levA. jyAM vizeSa upacAro maLavAnI saMbhAvanA na hoya tyAM mAtra puSpa arpaNa karIne paNa pUjana karI zakAya che ane jyAM puSpa paNa na maLe tema hoya, tyAM patra arpaNa karIne paNa pUjana karI zakAya che. A upacAra vaDe pUjana karatAM maMtradevatA pratyenI bhakti vyakta thAya che ane te sAdhakanuM zraddhAbaLa vadhAravAmAM ghaNI upayogI nIvaDe che. vaLI nitya-niyamita pUjana karatAM maMtradevatAno saMparka gADha thAya che ane tenI asara maMtrasAdhanA upara jarUra paDe che. . TUMkamAM zakti mujaba upacArone Azraya laIne khUba bhakti ane zuddhipUrvaka maMtradevatAnuM pUjana-arcana karavuM joIe. pahele khaMDa-samApta Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtradivAkara bIje khaMDa prayoga-vivaraNa Page #182 -------------------------------------------------------------------------- Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [13]. AdhyAtmika vikAsano anero maMtra to e AdhyAtmika vikAsane ane maMtra che tethI ja RSi-maharSioe, gI-avadhUtee, sAdhu-saMnyAsIoe tathA adhyAtmapremIoe tene bhAre Adara karyo che tathA tenuM AlaMbana levAmAM kRtakRtyatA mAnI che. pAThaka| baMdhu ! tame paNa I che te A addabhuta maMtranuM AlaMbana laIne AdhyAtmika vikAsa sAdhI zake che ane e rIte mukita bhaNInA prasthAnamAM eka makakama pagaluM bharI zake che ApaNe zarIranA saMvardhana-saMrakSaNa mATe ghaNuM karIe chIe ane mAnasika vikAsa mATe paNa ghaNe bhoga ApIe chIe. zALA-kolejanuM zikSaNa te khAsa te mATe ja jAyeluM che. tenI sarakhAmaNImAM AdhyAtmika vikAsa mATe zuM karIe chIe ? te vicAravA jevuM che. UMghanA pAMca, cha ke sAta kalAka bAda karIe ane bAkInA ogaNIsa, aDhAra ke sattara kalAkanI vikAsa anusAra khatavaNuM karIe Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ matradivAkara 150 te amane lAge che ke AdhyAtmika vikAsanA kALe ardhopANA kalAkathI vadhAre samaya bhAgye ja Ave. keTalAkanI sthiti te egaNIsamAMthI egaNIsa, aDhAramAMthI aDhAra ke sattaramAMthI sattara khAda thAya evI hAya che. tAtparya ke te badhA vakhata vyavahAra ane vyApAranI bhAMgajaDamAM paDayA hoya che ane AdhyAtmika vikAsa mATe thADI sInITe paNa phAjala pADI zakatA nathI. zarIra, mana ane AtmA, e traNa vastue paikI AtmA upara vadhAre lakSya ApavA jevu' che, te tyAM AchAmAM AchuM apAya che. kharekhara ! A nIti ulaTI che ane tenu pariNAma sAruM AvI zake ja nahi, ahI amane eka vAta yAda Ave che. dhanIrAma zeThe peAtAne tyAM kathA besADI. kathA vAMcanArA pu'Dita abhayarAmajInI jIbhe sarasvatI hatI. eTale sahune kathA sAMbhaLavAmAM khUba ja majA paDI ane kAma AgaLa cAlyuM. ema karatAM eka mahinA thayA, tyAre zeThane tyAM lagnane prasaMga AvyeA. tethI kathA adha rAkhavAmAM AvI ane paMDitajIne lagnatsava mAda dakSiNA laI javAnuM jaNAvyuM. dhanIrAma zeThe lagnAtsava ghaNI dhAmadhUmathI karyA. temAM chellA divase eka rAmajanI eTale nakIne nAcavA khAlAvI. teneA nAca joIne padhA khuza thaI gayA. AthI zeThe prasanna thaI ne tene sAtase rUpiyAnI bheTa karI. - Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AdhyAtmika vikAsane anega maMtra 151 pachI abhayarAma paMDita dakSiNA levA hAjara thayA, eTale zeThe temanA hAthamAM trIsa rUpiyA mUkayA. paMDitajIe kahyuM: 'zeThajI ! kaMIka vicAra karo. me pUrA eka mahinA kathA vAMcI che ane tamArA kuTuMbane dhArmikaAdhyAtmika sArAsa...skAra paDe, te mATe mArI badhI kalA ajamAvI che. ( zeThe kahyuM: - tyAre ja te tamane trIsa rUpiyA Apu chuM. kathA vAMcavA mATe rAjanA eka rUpiyA eche che ? A khAkhatamAM mane vadhAre kahevAnI jarUra nathI.' A zabdo sAMbhaLI paDitajIe kapALe hAtha mUkayo ane temanA mukhamAMthI sahasA nIcenA zabdo sarI paDaDyAH ulaTI gati geApAlakI, heA gai vIsavA vIsa. rAmajanIkA sAtane, abhayarAmA tIsa. ApaNAmAMnA ghaNuAkharAnuM vana A dhanIrAma zeDha jevuM ja che. te khAra mahine sAtaseA ke sattarase rUpiyA nATaka, sInemA ke anya khela-tamAzA jovAmAM khacI nAkhe che, paNa trIza-pAMtrIza rUpiyAnuM AdhyAtmika sAhitya gharamAM vasAvavu heya teA vasAvatA nathI. 'pustake ghaNAM paDayAM che, kANa vAMce che?' ema kahIne tenI upekSA kare che, ane AdhyAtmika pravRttie mATe paNa A ja rIte akhADA karatA hoya che. meATA bhAge tee peAtAnA saMsAravyavahAramAM ja racyApacyA rahe che. Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upara, maMtradivAkara kharI vAta e che ke ApaNe AdhyAtmika vikAsanuM sAcuM mUlyAMkana karI zakyA nathI, tethI te mATe jevA ane jeTalA prayatna karavA joIe, tevA ane teTalA prayatna karatA nathI. durguNene dUra karavA ane saguNone khIlavavA, e AdhyAtmika vikAsanuM rahasya che. vadhAre spaSTa kahIe te dayA, dAna, prema, paropakAra, sahRdayatA, udAratA, satya, prAmANikatA, zauca, saMtoSa, parastrItyAga, brahmacaryapAlana, vaDIlene vinaya, gurubhakti, prabhubhakti ane A jagatanA sarva manuSya sAthe sajajanatAbharyo vyavahAra e AdhyAtmika vikAsanAM madhura-madhuratama phaLo che. have kaho joIe, AdhyAtmika vikAsanI upekSA karI zakAya kharI? . eka manuSya zarIre hRSTa-puSTa hoya, dekhAvaDe hoya ane buddhizALI paNa hoya, paraMtu tenAmAM dayA, dAna Adi upara varNavyA tevA keI paNa prakAranA sadgaNe khIlyA na hoya te mAnavI tarIke tenuM mUlya zuM? tAtparya ke AdhyAtmika vikAsathI manuSya sAce manuSya banI zake che ane chevaTe daivI bhAvothI yukta thaIne sUkti, mekSa, zreya, nirvANa ke paramapadanI prApti karI zake che. . e naisargika maMtra che. temAM 3% kAra chUpAyele che tathA te ghaNe nAne haI saralatAthI japI zakAya eve che, tethI sujJajanoe tenA tarapha vizeSa lakSya ApavA jevuM che. Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AdhyAtmika vikAsaneA ane matra 153 sohaiM ne naisargika matra kahevAnuM kAraNa e che ke te ApaNA zvAsocchvAsamAMthI svAbhAvika rIte ja prakaTa thAya che. tame eka-be mInITa zAMta thaI jAo, svastha thaI jAe ane tamArA zvAsocchvAsa para dhyAna Ape, eTale A vAta samajAI jaze. ApaNe jyAre zvAsa laI e chIe, arthAt ApaNA zarIramAM vAyunuM Agamana. cAya che, tyAre 'so' eve dhvani sAMbhaLavAmAM Ave che ane jyAre zvAsa mUkIe chIe, arthAt ApaNA zarIramAMthI vAyunuM ni`mana thAya che, tyAre 'OM'evA dhvani zravaNageAcara thAya che. A rIte ApaNA zarIramAMthI nira Mtara sohanA dhvani nIkaLyA kare che, eTale tene naisargika maMtra mAnavAmAM AvyA che. soDhuM mAMthI 4 ane haiM e e akSarA khAda karIe te om avaziSTa rahe che. A rIte OM tenA garbhomAM chUpAyelA che. tu sAmarthya kevu che? te ame satraciMtAmaNimAM vistArathI darzAvyuM che. soDhuM mAM mAtra eja akSarA che, eTale te ghaNA nAnA maMtra che. soDhuM mAM khIjI paNa eka rahasya chUpAyeluM che, te ahI' prakaTa karavuM joIe. sorpha roduM soDhuM e rIte dhArAaddha japa karIe te dUto TUMko evA zabda prakaTa thAya che ane ElaH zabda jIvAtmA ke jItranA sUcaka che. 'mAre Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 maMtradivAkara haMsale nAno ne devaLa jUnuM to thayuM e paMkti pAThakae jarUra sAMbhaLI haze. temAM haMsalo jIvAtmA ke jIvane sUcaka che. yogIo, avadhUta, sAdhu, saMte tathA bhakto A rIte jIvane bahudhA haMsa tarIke ja oLakhe che. ' harapaniSadamAM kahyuM che ke je sAdhaka brahmacArI che, zAMta che, dAMta che tathA gurubhakta che, teNe "haMsa : * maMtranuM haMmezAM dhyAna dharavuM joIe. jema lAkaDAmAM agni rahele che ane talamAM tela raheluM che, tema samasta. zarIramAM cetanya vyApI raheluM che. tene jANavAthI manuSya. saMsArasamudra tarI jAya che, eTale ke tene pharIthI janma. dhAraNa kare paDatuM nathI. ahIM e paNa jaNAvI daIe ke "haMsaH haMsa ?" evA zabda kAna para athaDAtAM sApanuM jhera utaravA mAMDe che, evI dha jaina zAmAM thayelI che. eka dezanA putrane sarpadaMza thaye ane jhera caDatAM te DhaLI paDayo. DozI karaNa rudana karavA lAgI. have te putranuM nAma haMsa hatuM, eTale te vAraMvAra "haMsa haMsa" e zabda vaDe tene saMbhAravA lAgI. A zabdo tenA putranA kAna para azaDAtA gayA, tema jheranI asara ochI thavA lAgI ane ema karatAM te nirviSa thaI gaye. jaina paraMparAmAM te viSApahAramaMtrane ghaNA bhAge haMmaMtro ja kahevAmAM Ave che. tAtparya ke "huM" ane . Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AdhyAtmika vikAsa sAdhavAne maMtra 1papa "raM:" e baMne zabdo ghaNA rahasyamaya che ane te maMtranuM kAma kare che. ... so zabda e be akSarone baneluM che. ane saMdhinA niyamapUrvaka uccAraNa karatAM huM belAya che.. paraMtu ? ane huM e benI saMdhi karatAM paNa "sogaNuM , e zabda bane che, je arthabhAvanAnI daSTie vadhAre. pasaMda karavA lAgyA che. sa H eTale te, ane kahyuM eTale huM tAtparya ke te paramAtmA! huM ja chuM." Ane vizeSArtha ema samajavAno ke je paramatatva sakaLa brahmAMDamAM-akhila vizvamAM vyApI rahyuM che, te ja paramatatva mArAmAM vyApI. rahyuM che. huM je ke atyAre meha-mAyAnA baMdhanane lIdhe. bhautika deharUpI pAMjarAmAM pUrA chuM ane jIvAtmA ke. jIva tarIke oLakhAuM chuM, paNa vAstavamAM te paramAtmA ja chuM. je mArA ajJAnanAM paDaLa haThAvI dauM ane mehamAyAnAM baMdhane teDI nAkhuM te paramAtmA tarIke virAjI, zakuM chuM. nara pitAnI karaNIthI nArAyaNa thAya che, e saMtavacana satya che. huM jIvAtmAmAMthI paramAtmA banI rahyo chuM, paramAtmA banI rahyo chuM, paramAtmA banI rahyo chuM." - "soDa maMtranI arthabhAvanA karatAM AvI AvI AdhyAtmika vicAraNAo Ture che ane te manuSyanA mananuM valaNa ke je bahudhA bhautika vastuo para kendrita Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 : maMtradivAkara thayeluM che, tene palaTI nAkhe che. pariNAme AdhyAtmika vikAsa thavA lAge che ane katatyatA anubhavAya che. "asg' maMtrane japa vagara belTe paNa karI zakAya che ane belIne paNa karI zakAya che. manuSya je zAMtasvastha banIne potAnA zvAsa-prazvAsa para dhyAna Ape te toDazuM zabda saMbhaLAvA lAge che ane te sAdhakane mATe japarUpa bane che. vaLI "soDa" zabdanuM prakaTa uccAraNa karatAM bhASyamANa ke vAcika japa thAya che, hoTha bIDIne kaMThagatA vANIthI raTaNa karatAM upAMzu japa thAya che ane mAtra manavRttithI japa karatAM mAnasa japa thAya che. A - traNe ya prakAranA japamAM mAnasajapa zreSTha che. "' maMtrano japa karavA mATe brAhmamuhUrta tathA nidrAdhIna thatAM pahelAM ardhA-paNe kalAkano samaya vadhAre anukULa che. bAkI te laganI para AdhAra che. je laganI lAgI te ATha prahara ane sATha ghaDI paNa tene japa karI zakAya che. mahAtmA phUlasiMhajI "soDa' maMtranA ananya upAsaka hatA. temane A maMtranA japamAM e rasa paData ke te khAvA-pIvAnuM bhUlI jatA ane kalAka sudhI, are ! divasa sudhI maMtrajapa karyA karatA. eka vAra temane koI bhakta temane lAhora AryasamAjanA vArSikotsava para teDI ga ane jyAM gAmanI jAnane utAro hoya che, tyAM Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AdhyAtmika vikAsa sAdhavAno maMtra 157 utAro AMce. AvA sthAnamAM manuSyanI bhIDa hoya. - ane kelAhala thAya, e svAbhAvika che. : mahAtmAe A kolAhalamAMthI bacavA dAdara nIcenI. - eka aMdhArI oraDI pasaMda karI ane bhojanane hajI eka:. kalAkanI vAra hatI, eTale pitAnA priya maMtra "SchuM ne... ' japa zarU karI dIdho. teo jarA paNa navarA paDatA ke maMtrajapa karavA lAgI jatA. nakAmuM besI rahevAnuM temane jarA paNuM gamatuM nahi." " e te japanA parama abhyAsI mahAtmA, eTale temanI suratA japamAM barAbara lAgI gaI ane teo. - dehanuM, khAna-pAnanuM tathA kAlanuM bhAna bhUlI gayA. kalAka vItyA, be kalAka vItyA; ema karatAM sAMja paDI ane rAtrie pitAne aMdhArapacheDe pRthvI para pAtharI dIdhe; paraMtu mahAtmAnI suratA japamAMthI haThI.. nahi e te avicchinnadhArAe "so maMtrane japa kaye ja jatA hatA ane temAMthI uddabhAvatA apUrva AnaMdamAM lIna hatA. : : " kAryakartAo utsavanI dhamAlamAM hovAthI keIne. mahAtmA yAda AvyA nahiM, paraMtu tethI mahAtmAne te: "bhaluM thayuM bhAMgI jaMjALa, sukhe bhajazuM zrI gopALa jevuM thayuM. japa karavA mATe AvI nirAMta kyAMthI maLe? Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AthI 158 maMtradivAkara bIje divasa ane trIjo divasa paNa ema ja vyatIta thaI gaye. cothA divase jyAre tyAMthI nIkaLavAne vakhata AvyuM, tyAre temane teDI janAra bhaktane mahAtmA yAda AvyA ane teo UMDA vicAramAM paDI gayA, kAraNa ke A traNa divasamAM temaNe mahAtmAne keI paNa paMgatamAM - jamatA joyA na hatA. pachI temanI zodha cAlI, te dAdara nIcenI aMdhArI oraDImAMthI maLI AvyA. pelA bhakta temane khaMbho DhaMDhaLI jAgRta karyA che teo pUchavA lAgyA ke "zuM kalAka pUro thaI ga?' hajI temanA manamAM to ema hatuM ke kalAka pUre ya nathI, chatAM ANe mane DhaMDheLIne zAM mATe jAgRta karyo? pachI mahAtmAjIne bhejana karAvyuM ane utsavanI vAta saMbhaLAvI, tyAre mahAtmAne khyAla Avyo ke A te sADA traNa divasa pasAra thaI gayA ! japamAM kevI ekAgratA rAkhavI joIe, tenuM A -suMdara dRSTAMta che. A mahAtmAjIne temanA kuTuMbIjano taraphathI gAme -carAvavAnuM kAma seMpavAmAM AvyuM hatuM ane te temaNe -saMbhALI lIdhuM hatuM, paraMtu tyAM kharekhara zuM banatuM hatuM, te jANavA jevuM che. teo gAne kahI detAH "beTA ! ' -sukhethI ghAsa caraje, paNa keInA khetaramAM pisaze nahi Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AdhyAtmika vikAsa sAdhavAno maMtra 158 ke aMdara aMdara laDaze nahi, mane mArAM lekhAM karI levA de." mahAtmAjI "sNuM" nA japane lekhAM kahetAM arthAt teo enA dvArA prabhu sAthe potAne hisAba patAvatA. teo ekAda vRkSa pasaMda karIne tenI nIce besI jatA ane "roDahaM na japa karyA karatA. gAye paNa temanuM vacana mAnya rAkhIne keInA khetaramAM na jatAM AsapAsanA gocaramAMthI cAro caratI ane aMdara aMdara bilakula laDatI nahi. sAMja TANe mahAtmA jyAre hAka "mAratA, tyAre badhI gAye temanI pAse AvI jatI ane teo emane laIne ghera jatA. anubhavI puruSe kahe che ke bIjA keI paNa maMtranA japa karatAM "sNuM maMtranA japathI cittavRttio jadI zAMta ane sthira thaI jAya che ane tethI AdhyAtmika vikAsa taraphanuM temanuM prayANa saphaLa bane che. jemane mananI satata mathAmaNane lIdhe ke bIjA koI kAraNe nidrAnAzano roga lAgu paDyo hoya che, teo roDakaH maMtrano sUtAM pahelAM niyamita japa kare te nidrA AvI jAya che. ' gAbhyAsIo sogaMduM-' maMtranA AlaMbanathI ghaNuM AgaLa vadhI jAya che ane aneka prakAranI siddhio prApta Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [14] zAMtidAyaka siddha prayoga manuSyane dhana, dhAnya, saMpatti, yaza, adhikAra Adi ghaNuM ghaNuM maLe, paNa tenA cittane jarAye zAMti na hoya te. e dhana-dhAnyAdinI sArthakatA zI ? Aje amerikAmAM dolata khUba vadhI rahI che, paNa tyAM mAnasika zAMti nathI. Aje cittabhramanA jeTalA kesa amerikAmAM thAya che, teTalA jagatanA anya kaI paNa dezamAM thatA nathI. tyAMnA dhanika zAMtinI zodhamAM duniyAnA anya dezane pravAsa kare che ane keI tene kImiye batAvI de, evI utkaTa abhilASA rAkhe che. amane AvA keTalAka amerikAnI A dezamAM mulAkAta thaI che ane ame temanI vAte khUba dhyAnathI sAMbhaLI che. - teo kahe che ke, amane bIjuM kaMI joItuM nathI, mAtra cittanI zAMti joIe che. ame vijJAnanI pAchaLa paDayA, gati vadhArI, yaMtranA DhagalA karyo, paNa teNe Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAMtidAyaka siddha prayoga 16 | amArA cittanI zAMti corI lIdhI che. Aje ame game teTaluM sAruM khAIe--pIIe chIe, AlizAna baMgalAomAM rahIe chIe ane suMdara moTAmAM pharIe chIe, paNa temAM amane kaMI AnaMda Avato nathI, kAraNa ke amArA manamAM zAMti nathI. tame bhAratavarSanA lokee cittanI zAMti mATe pega, maMtra vagerenI je zedha karI che, te mAnavajAti mATe baha mahattvanI che. bhalA thaIne amane tenuM rahasya samajAve. ame tamAre AbhAra kadI nahi bhUlIe." ' "abajapati thaIne cittabhramanA regI thavuM e ThIka ke sAmAnya sthitimAM cittanI zAMti-svasthatA-prasannatA pUrvaka jIvana vyatIta karavuM e ThIka? " amane khAtarI che ke sujJajane A praznano uttara bIja vikapamAM ja Apaze. ' eka vAra eka mahAzaye amane kahyuM ke "hAla mArA manamAM ghaNuM azAMti che. keI vAtamAM AnaMda Avato nathI. moTA bhAge udAsInatA ja rahe che ane keI kAmamAM manane parovavAno prayatna karuM chuM ke tarata vikapa thavA: lAge che. A sthitinuM nivAraNa karavA mATe mane koI upAya batAve.", - ame kahyuM: "upAya te taiyAra che, paNa te tame ' karazo kharA ne?" 11 Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtradivAkara temaNe kahyuM : "alabatta, A sthitimAMthI huM vahelAmAM vahelI take mukta thavA mAguM chuM; paNa hAla gajavuM vadhAre bhAra sahana karI zake ema nathI." ame kahyuM : "tenI phikara na karo. ame tamane kaI kharcALa anuSThAna batAvavA IcchatA nathI, paraMtu eka bInakharcALa zAMtidAyaka siddha prayuga che, te ja batAvavA IcchIe chIe." temaNe kahyuM: "te mAruM ahobhAgya ! huM Apane upakAra kadI nahi bhUluM. e prayoga mane jarUra batAvo." ame kahyuM : "paraMtu A prayogamAM eka zarata che ane tenuM tamAre avazya pAlana karavuM paDaze." ahIM teo kaMIka khacakAyA, paNa tarata svastha banIne pUchavA lAgyA : "e pragamAM zI zarata che?" ame kahyuM : "ananya zraddhAnuM pAlana. je tame ananya zraddhA rAkhIne amAre batAvele A prayoga nityaniyamita karaze, te tamArI A sthitinuM nivAraNa jarUra thaI jaze. temaNe kahyuM : "dekhItI rIte te A zarata mAmulI che, paNa mArA mATe ghaNI bhAre che; kAraNa ke mAruM mana ' saMzayagrasta banI gayuM che ane te kaI paNa vAta paratve " ekadama zraddhAvita thaI zakatuM nathI, chatAM tame eka Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAMtidAyaka siddha prayoga - 263 zarata tarIke tenI rajUAta karI che, te te bAbatamAM huM pUrepUre sAvadha rahIza." temanA A uttarathI amane saMtoSa thaye, eTale temane e prayoga nIce pramANe batAvyuM : pracAganI vigata - (1) rAja prAta:kAlamAM vahelA nAhI-dhoIne, zuddha zveta vastro paherIne, pavitra Asana para, uttarAbhimukha besavuM.. . (2) sAme eka bAjoTha, bAjoThI ke pATalo mUkI, tenuM zveta vastrathI AcchAdAna karavuM ane tyAra bAda tenA madhya bhAgamAM kAranuM eka suMdara citra padharAvavuM ane te parama zAMtidAyaka paramAtmAnuM eka pratIka che, evI bhAvanA rAkhavI. A citra maDhAveluM hoya te sAruM. ' (3) tenI eka bAju ghIne dI karavo ane bIjI bAju sudhI agarabattI pragaTAvavI. A dIve ApaNI DAbI bAjue Ave ane agarabattI jamaNI bAjue Ave, tenuM lakSya rAkhavuM. (4) pachI baMne hAtha joDIne tathA mastaka thoDuM namAvIne nIce pramANe namaskAra kare ? che H sigyA che 3 namaH ziSyaH >> namaH zciH | Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 maMtradivAkara (5) tyAra pachI nIceno zloka belI maMgala bhAvanA karavI : sarve vai sukhinaH santu, sarve santu nirAmayAH / sarve bhadrANi pazyantu, mA kazcid duHkhabhAgU bhavet / / sarve sukhI thAo. sarve rogarahita thAo. sarve kalyANane juo. keI paNa duHkhI thAo nahi." (6) tyAra pachI " nittaH' e bhUlamaMtrano japa zaru karo ane tenI daza mALA pheravavI. A mALA. sphaTika, rajata ke zveta sUtarAu maNakAnI rAkhavI. prathama tene zuddhisaMskAra karI levo. tene vidhi maMtravijJAnanA trevIzamAM prakaraNamAM batAvela che.) (7) rAtre sUtA pahelAM zuddha vastro paherIne traNa vAra namaskAra ane traNa vAra maMgalabhAvanA pUrvaka mUlamaMtranI ochAmAM ochI traNa mALA gaNavI. (8) keI asAdhAraNa saMgomAM savAre daza mALA. na gaNI zakAya tema hoya to bAkInI mALA A traNa. uparAMta mALA pheravIne pUrI karavI. (9) bhajana sAtvika rAkhavuM ane A divasamAM keInI sAthe TaMTA-phisAdamAM utaravuM nahiM. bane teTalI zAMti rAkhavI. Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAMtidAyaka siddha mayAga 165 sAMbhaLI lIdhA pachI pelA pratyeAganI vigatA mahAnubhAve prazna karyo ke zuM OM zAntiH e e zabdo matrasvarUpa che? ' ' H ame kahyuM : hrA. tame A zabdo ghaNIvAra sAMbhaLyA haze, paNa te matrasvarUpa che, eve khyAla nahiM hAya. je zabdo vAravAra manana karavA ceAgya hAya, athavA jenuM manana karavAthI rAga, zAka, bhaya, ciMtA ADhimAMthI trANu eTale rakSaNa maLe, tenI gaNanA maMtramAM thAya che. te ApaNane bhAratanA RSi-munienI aNumela bheTa che.' temaNe kahyuM : 'zuM A nAnakaDA maMtra mArA manane saMpUrNa zAMti ApI zakaze kharA? ame kahyu... : 'ApaNI zarata zuM che? tamAre maMtra aMge koI paNa jAtanA tarka-vitarka karavA nahi. tene zraddhApUrvaka grahaNa karavA ane zraddhApUrvaka japyA karave. chatAM tamArA mananA samAdhAna mATe eTaluM jaNAvIe chIe ke A matra nAnA che, tethI tenu mahattva jarA paNa AchuM AMkaze nahi. maMtranu mahatva tenI akSarasa MkhyA para nahi, paNa tenA prakAra para avalakhe che ane temAM tenA akSarAnu saMceAjana mahatvane bhAga bhajave che. A maMtramAM je kArakhIja che, te sa ma MtrAmAM zizamaNi gaNAya che ane maMtrasetunuM kAma kare che, eTale ke matrAkSAmAM rahelI gupta zaktinuM anusa`dhAna karI Ape che. ane ahI cAjAyele zAntiH zabda paNa maMtra " Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : : : maMtradivAkarasvarUpa ja che. te kAmakrodhAdino vijaya, viSayavikArarahita. avarathA tathA upadravanA nivAraNane artha sUcave che. azAMti, kaleza, beda, udAsInatA e badhA mAnasika. upadrave che, je zArIrika, mAnasika tathA pUrvakarmajanya dene lIdhe utpanna thAya che. keIka vAra bahAranA kAraNe. paNa AvA upadrava thAya kharA, paNa tamAre mATe te e prazna ja nathI. . . . . temaNe kahyuM: "A maMtra grahaNa karatAM siddhAdicakra ke akaDamacakra Adi javAnI jarUra kharI ? " ame kahyuM: "A eka siddhamaMtra che. temAM siddhAdi caDhe vagere jovAnI jarUra nathI. je manuSya zuddha aMtaHkaraNathI. zraddhApUrvaka tene japa kare che, tene te avazya phaLe che." temaNe kahyuM : "A prayoga kyAre zarU karavo joIe?" ame kahyuM "sAmAnya rIte zukala pakSanI ekamathI dazama sudhImAM karAcele maMtrajapa madhyama prakAranA hoya che.. ane temAM guruvAre ke semavAre karavAmAM Ave te te uttamapaNAne pAme che, bAkInI tithiomAM karAyele maMtra--- japa kaniSTa keTina gaNAya che. paraMtu bhAvano atireka hoya te game te divase A maMtrano japa zarU karI. zakAya che." temaNe pUchyuM: "zuddha aMtaHkaraNathI tame zuM kahevA mAge che?' Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 167 * zAMtidAyaka siddha prayoga - ame kahyuM "je aMtaHkaraNamAM azuddha malina-pApa vicAre na hoya, tene zuddha samajavAnuM che." '. temaNe kahyuM : "e ja maTe vadhe che ne ? ApaNA aMtaHkaraNamAM kaMIne kaMI pApI vicAre paDyA ja heya che ane navA pApI vicAre dAkhala thatA jAya che. tyAM aMtaHkaraNa zuddha zI rIte rahe?" - ame kahyuM: "tene paNa upAya che. je japa pahelAM bhUtazuddhi karI laIe, te ApaNA aMtaHkaraNamAM rahelA sarva pApI vicArane nAza thAya che ane "huM navA keI paNa pApI vicAra nahi karuM e daDha saMkalpa karavAthI navA pApI vicAra AvatA nathI." - temaNe kahyuM: "bhUtazuddhinI kriyA na AvaDatI hoya to? mArI jANa mujaba e eka lAMbI ane aTapaTI kriyA che." ame kahyuM : "jene nitya abhyAsa che, tene e kriyA lAMbI ke aTapaTI lAgatI nathI, Ama chatAM e kyiA karavAnI zakyatA na hoya te "kSiA >> svAdA? e maMtra pAMcavAra belIne mArA pRthvI Adi pAMceya bhUtanI zuddhi thaI rahI che, evI bhAvanA karavAthI paNa bhUtazuddhi thAya che. saMka9panuM mAhAsya te tame jANo che. ethI pApI vicArene AvatA aTakAvI zakAya che. ema chatAM kaI pApI vicAra AvI gayuM che te mATe dilagIra thavAthI tenI zuddhi thaI jAya che. ' Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 : maMtradivAkara temaNe kahyuM: "hajI paNa mAre eka-be prazno pUchavA che." ame kahyuM: "khuzIthI pUchI zake che. sAcuM jJAna meLavavAmAM praznapaddhati sahAyabhUta che. paraMtu e prazno satya jANavAnI jijJAsAmAMthI udbhavelA hovA joIe." - temaNe kahyuM: "maMtraprayAgamAM namaskAranuM mahattva ame kahyuM : "namaskAra bhaktirUpa heI ApaNA aMtaHkaraNane zuddha-pavitra banAvavAmAM madada kare che ane maMtradAtA, maMtra tathA maMtradevatA pratye vinayazIla banAve che. paraMtu ahIM te " 7 vi e eka prakArane maMtra ja che ane te sarva gasiddha-maMtrasiddha mahApuruSano anugraha meLavavA mATe ja belAya che. mahAna gIzvara paNa sakala siddhinA saMpAdana mATe A maMtranuM AlaMbana le che." temaNe kahyuM: "namaskAranuM rahasya to barAbara samajAyuM, paraMtu maMgala bhAvanAnuM rahasya prakaTa karaze ?" ame kahyuM : "vAvo tevuM laNo" e siddhAMta para A maMgala bhAvanAnI yojanA thayelI che. je tame sarvanA sukhanI AzA kare, savene regarahita jovAnI IcchA rAkhe, sarvenuM kalyANa thAya evI abhilASA pragaTa kare Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAMtidAyaka siddha prayoga - 169 ane keIne kazuM dukha na thAya, evI prabaLa bhAvanA vyakta kare te tenA pratyAghAta paNa e prakAranA ja paDe; eTale ke sAmethI sukha-zAMtinAM delane Ave ane te adazyapaNe tamArI sthitimAM sudhAro kare. A vastu anubhUta che." praznottarI ahIM pUrI thaI ane te mahAnubhAve zubha 'divase, zubha muhUrta A praga zarU karI dIdhuM. temanA - mananI azAMta hAlatanuM kharuM kAraNa e hatuM ke temane ceDA vakhata pahelAM ja eka vyApAramAM ghaNuM nukazAna thayuM hatuM ane tenI ciMtAmAM ne ciMtAmAM teo A sthitie pahoMcyA hatA. - pravega zarU ryA pachI ogaNIsamA ke vIsamAM divase amArI mulAkAta thaI tyAre ame pUchayuM ke "kema cAle che?" temaNe kahyuM: "mananI sthiti ThIka ThIka sudharI che, paNa mULa kAraNa dUra na thAya tyAM sudhI pUrI zAMti maLavI muzkela che.' ame kahyuM : "dhIraja rAkhe. jema A prayoga karatAM tamArA mananI sthiti sudharI rahI che, tema tamArI Arthika sthiti paNa sudharI jaze ane tame sarva ciMtAmAMthI mukta thaI jaze. paraMtu prayogamAM jarAye zithilatA AvavA deze nahi." lagabhaga traNa mahine "OM zAMtiH' maMtranuM savA 1 lAkhanuM anuSThAna pUruM thayuM ane thoDA ja divasamAM temane Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 : maMtradivAkara eka moTI peDhI taraphathI maLI javAne patra maLe. teo tenI mulAkAte gayA, tyAM vyApAra-dhaMdhAnI vAta thaI ane temanI kuzalatAne kAraNe temane e peDhImAM bhAgIdAra tarIke levAnI darakhAsta upasthita thaI. temaNe e darakhAstane svIkAra karyo ane thoDA ja vakhatamAM e peDhIe sArA e na karatAM temanI sthiti saMpUrNatayA sudharI javA pAmI. : - kahevAnI bhAgye ja jarUra che ke tyAra pachI paNa temaNe e praga cAlu rAkhyuM. temAM temane e rasa paDayo ke jIvananA chellA divasa sudhI choDyo nahi. jyAre teo mRtyu pAmyA, tyAre saMpatti ane kIrti temanA caraNamAM ALoTatI hatI. A prAge bIjA paNa keTalAMka sthaLe tene camatyAra batAvyuM che, eTale ame jijJAsujanane tenuM AlaMbana levA AgrahapUrvaka bhalAmaNa karIe chIe. - AbuvALA prasiddha gIrAja zrI zAMtivijyajI mahArAje A maMtranuM bahu moTuM anuSThAna karyuM hatuM ane temanA aneka bhaktone A maMtrane upadeza karyo hate. ame tevA keTalAka bhaktonA samAgamamAM AvyA chIe. ane temanA mukhethI e maMtranI prazasti sAMbhaLI pramodaka pAmyA chIe. ahIM e paNa jaNAvI daIe ke paramAtmAne kaI nI Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAMtidAyaka siddha prayAga 171. paNa nAmanI gaNanA nAmamatramAM thAya che. AgaLa OM ane pAchaLa namaH pullava lagADIne e nAmanA catutha vibhaktimAM japa karatAM paNa AvuM ja pariNAma AvI zake che; paNa e japa khUba zraddhApUrvaka vyavasthitapaNe karavA joI e. deza, jAti ke li`ganA bheda vinA koI paNa vyakti vagara kharca karI zake evA A siddha pratyeAga che, mATe tenA lAbha avazya leve. jee zAMtinI icchAthI rAtrie OM namaH siddhescaH ' e rIte traNa namaskAra zAntiH'nI bethI traNa mALA pheravaze, temane sika zAMtine anubhava thaze. sUtI vakhate karIne OM apUrva mAna ' Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [15] nitya nIrogI rahevAnuM sAdhana zarIra nIrogI--svastha-taMdurasta na hoya te zArIrika, mAnasika ke AdhyAtmika kaI paNa kriyA tenA yathArtha -svarUpe thaI zakatI nathI. Aje mAthuM dukhyuM, kAle peTa dukhyuM, parama divase AMkha ke kAnane vAre AvyA, AvA regiyA manuSyamAM zarIranI khaDatalatA, mAnasika skRti ke adhyAtmano prasAda kyAMthI hoya ? ApaNuM zarIra pahelavAna ke majUro jevuM khaDatala na hoya te cAle, paNa te saMpUrNa taMdurasta-nIrogI te joIe ja. keTalAka vairAgyapradhAna sAhitya vAMcIne ke upadeza sAMbhaLIne zarIra paranI mamatA-mAyA utAravAne badale zarIranI taMdurastI tarapha bedarakAra rahevA lAge che ane pite kaI dhArmika-AdhyAmika AcaraNa karI rahyA hoya, e bhramapUrNa saMtoSa seve che, paNa thoDA ja vakhatamAM temane tenAM mAThAM pariNAme bhegavavAM paDe che. Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nitya nIrAgI rahevAnu sAdhana 273 - e vAta sAcI che ke zarIra nazvara che, kSaNika che, tenA para vadhAre paDatI mamatA rAkhavA jevI nathI; paNa mAnavadeha dvArA je je kAryo karavAnAM che, te badhAne AdhAra tenI nIraMgI--taMduMrasta hAlata upara ja che, tethI tenA pratye bedarakArI te na ja rAkhI zakAya; eTaluM ja nahiM paNa te aMge je niyamA pALavA jarUrI heAya, tenu pAlana avazya karavuM joIe. vyAyAma, niyamita pathya. bhAjana, sapramANa nidrA, zarIranuM sa pUrNa halanacalana thAya tevI kriyAo tathA anukULa havA-pANI e taMdurastInA . mukhya upAyA che. temAM maMtrasAdhana kevI rIte madada karI zake? te amAre darzAvavuM che. te a Mge eka khAsa sAdhananI ahI rajUAta karIe chIe. ', A sAdhananuM nAma che sUrya namaskAra. keTalAka tenI vyAyAmamAM gaNanA kare che, paNa e vyAyAma nathI. temAM zArIrika kriyA dvArA vyAyAma thAya che khare, paNa mukhya. vAta maMtra dvArA devatAnI kRpA prApta karavAnA che. tenAthI Atmazuddhi paNa thAya che. tenA sakSipta vidhi A pramANe jANavA : -------- (1) zaucAdithI paravArIne zarIra para eka ja vastra dhAraNa karavu, eTale ke mAtra paheravuM. cI ke jAgiye paNa cAlI zake. dheAtiyu (2) pachI ugatA sUryanI sAme hAtha joDIne UbhA.. rahevuM ane nIce pramANe sapa karavA : Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "174 ...... mahiyA42 .' adya zubhapuNyatithau zrIsavitRsUryanArAyaNaprItyartha dIrghA. yurArogyadhanadhAnyAdivRddhayartha. ca zrIsUryanArAyaNanamaskArAkhya * * karma kariSye / ' . . . . . ....... ..... (3) A pramANe saMkalpa karyo pachI sUryanI sAme naIna nimna 4 basapA tenu dhyAna dhara: dhyeyaH sadA savitRmaNDalamadhyavatI', nArAyaNaH srsijaasnsnnivissttH| keyUravAn makarakuNDalavAn kirITI, hArI hiraNmayavapurdhatazaGkhacakaH // 3 // (4) te pachI UbhA rahIne nIcenA tera maMtramAMthI eka eka maMtra bolavApUrvaka daMDavat pramANa karavA :- 1-OM mitrAya namaH / / 2-OM ravaye namaH / 3-OM sUryAya nmH| 4-OM bhAnave namaH / 5-OM khagAya namaH / . . . . . . . 6-OM pUSNe namaH / 7-OM hiraNyagarbhAya nama: / 8-OM marIcaye namaH / ... 9-OM AdityAya namaH / 90-OM savitre namaH / . . . 11-OM arkAya namaH / ....: ...... .. 22-OM bhAskarAya namaH / .. .. ors Vo Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nitya nigI rahevAnu sAdhana 13 - OM . cavitrA mAro namaH / 175 mitraravisUrya bhAnukhaga pUSa hiraNyagabhamarIcyA di (pa) A praNAmanI hAramALA pUrI thayA pachI zakti mujakha tenI AvRtti karavI, eTale ke khIjA tera namaskAra, trIjA tera namaskAra, e rIte AgaLa vadhavuM, paNa zaktinuM ullaghana karavuM nahi. (6) tyAra pachI hAthamAM jaLa laIne nIcenA matra elIne Acamana karavuM: akAlamRtyuharaNaM sarvavyAdhivinAzanam / sUryAo tIrtha najare dhAyAmyam // 2 // akAlamRtyunuM haraNa karanAra, sarva vyAdhione vinAza karanAra, tIrUpa sUnA pAdodakane huM jaTharane viSe dhAraNa karuM chuM. tAtparya ke A sUryanamaskAra niyamitapaNe karanAranuM kadI paNa akAla mRtyu thatuM nathI. Aje te hArTa pheIla, relve-meTara-vimAnanA akasmAta, agnithI dAjhI javuM, pANInA puramAM taNAI javuM, viSaprayAganA bheAga thaI paDavuM Adi akALa mRtyunA aneka prakAre vipula pramANumAM mane che; paNa sUrya nArAyaNanA namaskArama tramAM evA prabhAva che ke tenuM nitya niyamita anuSThAna karIe te temAMthI bacI zakAya che. 6 vizeSamAM A sUryanamaskAra sarje vyAdhionu vinAza karanArA che, eTale ke tene lIdhe nAnA-moTA Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 maMtradivAkara kaI vyAdhio zarIramAM rahI zakatA nathI, rahyA hoya te vinAza pAme che ane saMpUrNa Arogya tathA darzAyuSya pAmI zakAya che. (7) te pachI nIce eleka bela - Adityasya namaskAraM ye kurvanti dine dine / janmAntarasahasreSu dAridra nopajAyate // 3 // jeo pratidina Adityane-sUryane A rIte nama:-- skAra kare che, temane hajAro janmamAM paNa dAridya prApta thatuM nathI." A te bahu moTI vAta thaI. manuSyane saMpUrNa Arogya maLe, dIrdhAyu prApta thAya ane tene kadI dravyanI- ". dhananI khoTa paDe nahi, pachI jIvana atyaMta sukhI thavAmAM. zuM bAkI rahe ? ahIM e spaSTatA paNa jarUrI che ke sUrya e sarve grahono rAjA che tathA samasta jIvasRSTino prANadAtA che. tethI ati prAcIna kALathI Aja sudhI tenI upAsanA vividha rIte thatI AvI che. zAstramAM tene ghaNo. vistAra che, paNa Adhunika manuSyane anukULa paDe, tevI. A eka nAnakaDI upAsanA ja ahIM rajU karavAmAM AvI. che. A upAsanA saralatAthI thaI zake evI che ane temAM kaI jAtano kharca nathI. vaLI tenuM pariNAma cheDA ja vakhatamAM daSTigocara thAya che, eTale sujJajanoe tene avazya lAbha le. Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [16] roganivAraka maMtraprayogo nitya naragI rahevA mATe zuM karavuM ? " tenI keTalIka vicAraNA gata prakaraNamAM karI gayA. have rAga nivAraNa aMge je kaMI samajavA-karavA jevuM che, tenI rajUAta prastuta prakaraNamAM karIe chIe. , . '. je manuSya AhAra ane vihAramAM niyamita nathI, te reganA sapATAmAM sahelAIthI AvI jAya che ane tenI ' pakaDamAMthI jaldI chUTI zaktA nathI. AhAramAM ane vihAramAM niyamita rahenArA paNa koI kAraNasara roganA bhoga bane che kharA, paNa teo enI pakaDamAM jhAjhI vAra rahetA nathI, eTale ke teo De vakhata sAdA gharagaththu upacAra kare che ke sArA thaI jAya che ane pUrvavat nIrogI jIvana - , gALe - Aje bimArInuM pramANa vadhyuM che, tenuM kharuM kAraNa e che ke ApaNA AhAra ane vihAra baMne dUSita che. Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 maMtradivAkara anya zabdomAM kahIe te ApaNe kudaratanA kAnunanuM ghaNuM ullaMghana karI rahyA chIe ane pariNAme zagane pratikAra karavAnI je zakti ApaNAmAM hovI joIe, te ghaNA aMze gumAvI dIdhI che. tAtparya ke jemaNe roganuM nivAraNa karavuM hoya, temaNe sahuthI pahelAM pitAnA AhAra ane vihAramAM cagya sudhAro kare joIe ane pachI ja bIjA upAse kAme lagADavA joIe, te te kAragata thavA saMbhava che. eka vAra eka zrImaMta amArI pAse AvyA ane tabiyata tapAsavAnuM kahyuM. ame tabiyata tapAsIne jaNAvyuM ke "tamane mIThI pezAbano roga lAgu paDe che. sAkara (Sugar) sArA pramANamAM jatI hovI joIe. temaNe kahyuM: "vAta sAcI che. huM teno upAya karAvavA ja tamArI pAse Avyo chuM; ame kahyuM: "DokaTaranI pAse upAya karAvyo che khare?" temaNe kahyuM: "DokaTaro te ghaNA pakaDaDyA, paNa badhA mIThAI, baTATA ane sAkara baMdha karavAnuM kahe che." te mArAthI banavuM muzkela che. tame game teTalI kiMmatI davA apavI hoya te Apa, paNa eka ja zarata ke A vastuo cheDavAnuM kaheze nahi.' ame kahyuM: "A rogamAM pareja pahelI che ane Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ roganivAraka ma traprayAgA 179 navA pachI che, eTale tamArA roganA upAya amArAthI thaI zakaze nahi. tame pareja pALavA taiyAra hA, te vadhAre vAta karIe.' temaNe kahyuM : 'DhavAnI vAta javA do. kAI evA matra tAvA ke jenI-mALA gaNIe, eTale mIThI pezAba sadaMtara baMdha thaI jAya..' ame kahyuM : ' maMtramAM paNa amuka niyamanu pAlana karavuM paDe che. jo niyama na pALeA te emAM dhamaDakA vaLe. mULa vAta e che ke tame tamArI jAta para kAI paNa prakAranu niyaMtraNa karavA taiyAra che ke nahi? e nakkI karavu joIe.' ane pelA gRhasthe Aja sudhI evI rIte kAI jAtanuM niyaMtraNa karI " mAthu khaMjavALatAM kahyuM : jIvye chu ke mArI jAta para zakuM ema nathI.' ame kahyuM : te tenuM pariNAma bhogavavA taiyAra rahevu joI e.' ' * pelA gRhasthe kahyuM : kAI mAMtrika anuSThAna karIe te ?' ame kahyuM : " tethI lAMbha thAya kharA, paNa e anuSThAna tamAre jAte karavuM joI e. dAkhalA tarIke tame hI kAra vidyAne savA lAkha japa karI te tamArA A rAga jarUra maTI jAya, paNa te tamAre zraddhA, zuddhi ane vidhipUrvaka kharAkhara karavA joIe.' Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : : : : maMtradivAkara ' pelA gRhastha kahyuM: "A anuSThAna te mArA mATe ghaNuM moTuM che. amuka mALA pheravavAthI A kAma thatuM hoya te jaNAve." ame kahyuM : "ema paNa banI zake. paraMtu tamAre e mALA evI rIte pheravavI joIe ke te vakhate manamAM bIjo eka paNa vicAra na Ave. vaLI te mATe tamane pUrepUrI zraddhA hovI joIe.' temaNe kahyuM: "e mATe huM banate prayatna karIza. mAre have A reganA paMjAmAMthI jarUra chUTavuM che." ane ame tene "ii karyuM namaH" maMtranI roja nAhI-daIne pAMca mALA pheravavA jaNAvyuM. tene temaNe. harSa pUrvaka svIkAra karyo ane zubha divase maMtrajapa zarU . have e japane mAtra paMdara divasa thayA ke te amArI pAse AvyA ane kahevA lAgyA ke "AjathI huM mIThAI choDI devAnA nirNaya para Avyo chuM. mane lAge che ke te. huM choDI zakIza." ame kahyuM: "sArI vAta che. AjathI ja tene amala kare." . * bIjA paMdara divasana. maMtrajapa karatAM temanI AtmazraddhA vadhAre saMgIna banI ane temaNe baTATA tathA bhAta, khAvAnuM baMdha karI dIdhuM. . . : : : : : Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAganivAraka ma traprayAge . 181 lagabhaga be mAsa A prayoga cAlu rahyo, tyAM sudhImAM te temane caherA-mahAro pharI gayA ane DokaTare e temanA pezAkha tapAsIne kahyu ke tame haeNve mIThI pezAkhanI asaramAMthI mukta che. ' pachI te| e mahAmatra temanA kAyamanA saMgAthI anI gaye. kahevAnI bhAgye ja jarUra che ke A maMtranA japathI aneka prakAranA reAgeA maTe che ane te mRtyu Mjaya jevu ja kAma kare che. keTalAka rAge atyata hakIlA hoya che. temAM davA IMjekazanA kaI kAma ApI zakatAM nathI; paraMtu e vakhate je zraddhApUrNAMka maMtraprayAgA karavAmAM Ave te tenAM pariNAme ghaNAM suMdara Ave che. ' eka gRhasthanA DALeA hAtha kANI nIcethI vikRta thaI gayA. te mATe jANItA DaeNAkaTaranI davA zarU karavAmAM AvI, paNa kaMI phAyadA thayA nahi. khIjA-trIjA-ceAthA DaeNAkaTaranA upacAranuM pariNAma paNa evuM ja AvyuM. eTale e gRhasthe videzamAM jaI ne niSNAta gaNAtA DaeNAkaTarA pAse tene upacAra karAvyeA, paNa saphalatA se hAtha dUra ja rahI. Akhare e gRhasthe eka dha gurunuM zaraNa lIdhuM. temaNe e gRhasthane rAja amuka staMtrane pATha karavA kahyuM ane te gRhasthe e pramANe pATha karavA * A maMtranA paricaya mATe jue ma`traciMtAmaNi-khaMDa trIte, prakaraNa pAMcamu . Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 192 matradivAkara mAMDyo. te pachI mAtra traNa mAsamAM ja temane hAtha sudharI ga ane prathama je thaI gaye. A amAre cakAsele kise che. atyAra sudhI te ApaNA mana para evA ja saMskAro paDayA che ke "A pUjA-pATha zA? A maMtrataMtra zA? badhuM dhatIMga che. je ajJAnI hAya, vahemI. hoya, te ja emAM phasAya ! ApaNe te tenAthI dUra ja rahevuM, vagere." ane ApaNe emAM kaMI dilacaspI dAkhavI nathI. pariNAme ApaNe ghaNuM gumAvyuM che. khAsa karIne roganivAraNanI bAbatamAM te ApaNe Aje evA cakakaramAM. paDI gayA chIe ke na pUcho vAta ! gharamAM pAMca jaNa hAya te traNanI davA cAlatI hoya ane ekanI tabiyatA, che ! vaLI tenuM kharca paNa keTaluM? mANase je kaMI kamAya che, teno sAro evo bhAga davA ane Deko pAchaLa kharcAI jAya che, ema kahIe to atyukti nathI. sAmAnya mANasane A bilakula paravaDatuM nathI, paNa gatAnugatikatAne lIdhe tene e rasto levo ja paDe che. ' tenI sarakhAmaNImAM mAMtrika prayogonuM kharca kaMI nathI ane phAyado ghaNe che, te e raste zA mATe na '. le? e vAta sAcI che ke Aje mAMtrike ghaTI gayA che. ane ApaNane maMtranuM jJAna nahivat che, chatAM je pramANebhUta mAMtrika upAya jANavAmAM Ave, te pUrepUrI zraddhAthI karavAmAM ApaNane ghaNo lA che. Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ reganivAraka maMtraprayogo 193 anubhavI purue kahyuM che ke - prabhu nAmakI auSadhi, kharI khAMtasuM khAya, rega-pIDA vyApe nahi, saba saMkaTa mITa jAya * je vyaktio kharI khaMtathI eTale hRdayanA ullAsapUrvaka, prabhunA nAmarUpI auSadhinuM sevana kare che, arthAt temane nAmamaMtra japyA kare che, temane kaI rega thatuM nathI ke koI prakAranI pIDA bhogavavI paDatI nathI. vaLI game te kAraNe koI saMkaTa AvI paDyuM hoya te te dUra thaI jAya che. nAmamaMtra A ke moTo mahimA! paNa tenuM AlaMbana ApaNe keTaluM laIe chIe, te vicAravA jevuM che. vIza kalAkamAMthI nAmamaMtranA raTaNa mATe keTalA kalAka? keTalI mInITa? - ame ahIM bhArapUrvaka eTaluM kahevA IcchIe chIe , ke rega-AtaMka-vyAdhinI pakaDamAMthI chUTavuM hoya te sahu prathama A proga ajamAvavA jevuM che. prabhu-Iza-IzvaranA nAme aneka che. temAMthI je nAma vadhAre pyAruM hoya tenuM raTaNa karavuM. A raTaNa amuka ja vakhate thAya, evuM nathI. e savAre, bapore, sAMje, divasanA keIpaNa bhAgamAM tathA rAtrie, ardha rAtrie ke rAtrinA keI paNa bhAgamAM thaI zake che. temAM jovAnuM eTaluM ja ke te parama vizvAsapUrvaka levuM joIe ane DI vAra tenI dhUna barAbara lagAvavI joIe. Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satradivAkara rAganI khAkhatamAM prArthanA ane dhUnanA camatkAra ame joyele che. tenAthI ApaNA peAtAnA roga maTe che ane bIjAnA roga paNu maTADI zakAya che. dezanAyake, dharmaguruo, samAjasevA Adi mATe jyAre paNa kharA aMtaranI prArthanA thaI che ane nAmamaMtranI dhUneA lAgI che, tyAre temaNe khUba rAhata anubhavI che ane rAgamukti paNa meLavI che. 184 M keTalAka manuSye savAramAM nAhI-dhoIne pUjApATha karatA hAya che, paNa te ghaNA bhAge uparachalA ke AcAra -vyavahAra sAcavavA pUratA ja heAya che. temanu aMtara temAM bhaLelu hAtu nathI, eTale tenAthI je lAbha thavA joI e, te thatA nathI. jo A mahAnubhAve e pUjA-pAThanA a ane tenA hetu kharAkhara samajI le ane tenu pU zraddhAthI anuSThAna kare te temane ArAgyAdi aneka lAbhA thayA vinA rahe nahi. AzA te evI che ke A paktie vAMcanAra mahAnubhAvA A mAkhatamAM vahelI take sudhAro karaze ane tenAM madhura phaLenA AsvAda leze. ta eka suzikSita mahAnubhAva jaNAve che ke nIcenA e mA mArA anubhavelA che. tenA prayAgeA kadI niSphaLa gayA nathI. kaI vyaktine aNu lAgu paDayu. hAya te teNe zrImad bhagavadgItAnA paMdaramA adhyAyanA caudamA Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ roganivAraka maMtraprayogo 185 - lekane traNavAra pATha karI ja abhimaMtrita karavuM ane te ajIrNanA rogIne pAI devuM, tethI tarata phAyado thaze. e bleka A pramANe jANa (1) ae vaizvAna mU, kALAM mazritaH' , kALApAnamAyu, vALyanuM caturvidham | . . tAva aneka prakAranA che ane dara varSe lAkha manuSya tenA bhoga bane che, paNa nIcenA maMtrane dazahajAra japa karI AMbAnA pAMdaDAMne homa karavAmAM Ave te tAva tarata utarI jAya che. A (2) cha raste mue A, mimivadam kyAM mRtyumartha ghora, kavAM nArAyate dhrum II '' (3) maMtravidyAmAM jaNAvyuM che ke "jI zAnta bhAne sarvArikaranAiiA vAi " e maMtrane eka lAkha japa karavAthI tAva tathA anya sarva prakAranA rogonI zAMti thAya che. 4) OM namo bhagavate rudrAya chindhi chindhi jvaraM varAya barojvalitakapAlapANaye huM phaT svAhA / '' A maMtrane vaDanAM pAMdaDAM para koyalAthI lakhIne rigI vyaktine batAvavAthI tAva utarI jAya che. jeNe - daza hajAra maMtra japa vaDe A maMtra siddha karyo hoya, teNe A maMtra lakha joIe. .. - IST Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 189 . . .:. maMtravi (5) samudrasyottare kUle, kumudo nAma vAnaraH !: ... tasya smaraNamAtreNA jvaro yAtiH dizo dishaaH||... A maMtrane 108 vAra bolIne dabha vaDe jhADavAthI. tAva utarI jAya che. (6) 'OM namazcaNDavajrapANaye mahAsupeNAdhipataye OM vvara zrRNu zrRNu charddha charddha ziro mucaH mukaca hRdayaMH muJca muJca . udaraM muJcaH muJcaH kaTiM muJcaH muJca UruM. muJca muJca harato mucca muJca gAtrANiH muJcaH muJca OM huM huM huM phaTU amukasya sarvajvaraM nAzaya svaahaa|' A maMtrane bhejapatra para lakhIne kuMvArI kanyAnA hAthathI kaMtAyela sUtaramAM lapeTIne rogInI jamaNuM bhujAe. bAMdhavAmAM Ave te javara dUra thAya che. (7) 'OM hIM hI klIM sugrIvAya mahAbalaparAkramAya sUryaputrAya amitatejase aikAhikaM dvayahikaM tryahikaM cAturahirka mahAvara-bhUtajvara-pretajnara-bhayajvara-krodhajvara-velAvara prabhatisvAn. daha daha paca paca avatu avatu mahAvIra vAnararAja jvarAn bandha bandha hI hI hI phaT svAhA / A maMtra bhaNIne 21 vAra jhADavAmAM Ave te sarva prakAranA tAva utarI jAya che. ___ . (8) jaina samahAyamA sagara stotranA yA ati camatkArika gaNAya che. je manuSya e tetrane Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ reganivAraka maMtro niyamita pATha karate hoya, tenA mukhethI e staMtra sAta. vAra zraddhApUrvaka sAMbhaLavAmAM Ave, te tAva utarI jAya. che. A staMtra maMtraciMtAmaNinA trIjA khaMDamAM prasiddha thayeluM che. - ' tAva utAravA mATe keTalAka zAbara maMtra amArI. pAse AvelA che, paNa tenI zuddhinI khAtarI nahi hovAthI. . ahIM rajU karatA nathI. ' (ekAMtari tAva utAravAne eka maMtra nIce. ja pramANe jANavAmAM AvyA che. te 108 vAra japIne... " nAgaravelanuM pAna khavarAvavAthI tarata kAma Ape cheH .. OM vajrahasto mahAkAyo, vajrapANimahezvaraH / tADito vanadaNDena, bhUmyAM gaccha.. mahAjvara / / - keTalIka vAra mANase ApaNuM dhAraNa karatAM ghaNuM AhAra kare che ane te pacAvI jAya che, tyAre ApaNuM Azcaryano pAra raheto nathI. haradvAra vagere tarapha keTalAka evA sAdhuo jovAmAM AvyA che ke te ekalA. daza-paMdara mANasanI raI jamI jAya ane tene sahelAIthI. - pacAvI de. gIranA eka sAdhue evI sAdhanA karI hatI - ke tenA mukhamAM dUdhanA traNa hAMDA reDo, te gaTagaTAvI. jAya. . (10) amArI jANa mujaba nIcene maMtra jeNe siddha. karyo hoya, te ghaNe AhAra karI zake che ane pacAvI paNa zake che - ' ' Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188 agastyaM kumbhakarNeca, zaniM ca vaDavAnalam 1 AhArapAcanArthAya smaredbhImaM ca paJcamam / divAkara (11) kAIpaNa kAraNe strI athavA puruSane khULa becenI lAgatI haiAya te TUMku Mr : ' A maMtra vIsa ( > OM vAra japIne pANI abhimaMtrita karavu ane te tethI tarata svasthatAnA anubhava thaze. pAI devuM. (12) 'OM namo matimRtajJIni anuya " -zAnti kuru kuru svAhA | A maMtrane mRtasa'jIvanI maMtra kahevAmAM Ave che, kAraNa ke tenA japathI sAdhya, kaSTasAdhya tathA asAdhya gaNAtA rAgAmAM paNa ghaNA phAyado thAya che. jyAM 'mu' zabda che, tyAM rAgInu nAma chaThThI vibhakti lagADIne kheAlavu. . (13) tatragraMthAmAM eka sarAgaharaNumaMtra nIce pramANe ApyA che : OM saM sAM siM sIM suM sUM seM se soM sauM saM sa : vaM vAM viM vIM vuM vUM veM veM voM vauM vaM va: haMsa : amRtavarcase svAhA | tene vidhi eve che ke eka navIna zarAvamAM jala nsurIne,tene 108 vAra A maMtra khelIne abhima trita karavuM ane tenuM prAtaHkAlamAM setrana karavuM. tethI eka vanI aMdara sarAgaiAthI mukta thaI zakAya che. Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ roganivAraka maMtrapraga 189. (14) "4i 4i madADhi setu te dura duna 26 4 4 rikTara zuM . svAha " . : - A maMtra 108 vAra bhaNune jalane abhimaMtrita. karI dadIne pIvarAvI devAthI sarva prakAranA phUlanI pIDA maTI jAya che. (15) mRtyuMjaya maMtra suprasiddha che. tene pATha A - pramANe jANa : OM tryambakaM yajAmahe, sugandhiM puSTivardhanam / ....urvArukamiva bandhanAnmRtyormukSIyamAmRtAm / / pratidina zaMkaranI yathAvidhi pUjA karyA pachI AMkha-- LAnI samidha ane dUdhano hema karatAM uparano maMtra bolatAM rahevuM, e rIte eka hajAra hama karavAthI sAdhakanA sarva vyAdhi dUra thaI Arogya prApta thAya che. . AMbaLA, vaDanI samidha, tala, durvA, dUdha ane madha, e ekatra karI mULamaMtra dvArA 108 vakhata, ema sAta divasa homa kare ane nitya sAta ke tethI adhika brAhmaNone jamADavA. vyAdhi jeTale bhayaMkara hoya tenA pramANamAM nitya anuSThAna karatAM rahevAthI game tevAbhayaMkara vyAdhinuM paNa avazya nivAraNa thAya che. amArA ekanA eka putra ciraMjIvI narendrakumArane TAIDanI bimArI lAgu paDI. tenI sAthe nipAta zarU thaye, eTale tene hospITalamAM laI javAmAM AvyuM ane. Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -9 . maMtradivAkara baheza DokaTaranI sAravAra nIce mUkavAmAM AvyuM, paNa sthiti ghaNuM kharAba hatI. evAmAM AMcakA zarU thayA ane te tera kalAka sudhI cAlu rahyA. pAMcathI cha jaNa tene pakaDI rAkhatA hatA. keIne AzA na hatI ke A ja kare A bimArImAMthI Ubho thaze. paraMtu e vakhate ame ane amArA dharmapatnI zrI namaskAra mahAmaMtra ane uvasagahare tetranI akhaMDa gaNanA karI rahyA hatA. amane pUrNa zraddhA hatI ke A maMtragaNunAnA prabhAve te jarUra bacI jaze ane badhAnA Azcarya vacce tera kalAka pachI vaLatAM pANI thayAM tenI tabiyata dhIme dhIme sudharI gaI ane Aje paNa te haiyAta che. amAre A prakArane anubhava hovAthI ja ame pAThakone bhArapUrvaka bhalAmaNa karIe chIe ke temane je - maMtramAM pUrNa zraddhA hoya tene pATha niyamita karatA rahe te game tevA bhayaMkara reganuM paNa nivAraNa thaze ane - tame sukha-zAMtibharyuM dIrghayuSa bhegavI zakaze. zrI namaskAra mahAmaMtranI satata gaNanA karavAthI kensara maTI gayAnA keTalAka kissAo amArI jANamAM * AvyA che. jarUrIAtavALAe tene proga avazya '. . karI je. Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [17] bhayanivAraka maMtraprayogo vividha prakAranA bhayenuM nivAraNa kema karavuM ? e mAnavajIvananI eka moTI samasyA che. kudarate dareka manuSyane svarakSaNanI vRtti ApelI che, eTale ke I paNa prakArane bhaya upasthita thatAM te pitAnI sUjha-samaja pramANe prayAsa avazya kare che, paNa te badhI vakhata saphaLa thatuM nathI. vadhAre spaSTa kahIe te te kSudra bhacAnuM keTalAka aMze nivAraNa karI zake che, paNa mahAna bhaye vakhate lAcAra thaI jAya che ane bhUMDA hAle motane bheTe che. AvA prasaMge maMtrapravega tene sahAya karI zake che ane te ja enI sAcI mahattA che. ' ' maMtra zabdano mULa artha paNa e ja che ke jene jepa karatAM vividha prakAranA bhayamAMthI rakSaNa thAya, te - maMtra. mananaH #Ate kRti ja " . " : Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 192 maMtradivAkara maMtravizArade mukhya bhayenI gaNanA nIce mujaba. kare cheH jalaya-pANanA pUrane bhaya. agnibhaya-Aga phATI nIkaLavAno bhaya. viSabhaya-sthAvara-jaMgama jherane bhaya. viSadharabhaya-sApane bhaya. duSTagrahabhaya-duSTa grahone bhaya. (sUryASTakane nitya dazavAra pATha karavAthI duSTa grahone bhaya dUra thAya che. A pATha pariziSTamAM Apelo che.) rAjabhaya-rAjA taraphano bhaya. . regabharA-rAga taraphano bhaya. te aMge "roganivArakamaMtraprAga" nAmanuM pUrva prakaraNa dhyAnathI vAMcavuM. raNubhaya-raNabhaya, laDAIne bhaya. zatrubhaya-zatru taraphane bhaya. mArIbhaya--marakI vagere rogacALAne bhaya. cArabhaya-corane bhaya. Itibhaya-ativRSTi, anAvRSTi, zuka paDavA, tIDa. paDavA, UMdara paDavA, svacakabhaya eTale lazkarane baLave. che ane paracakabhaya eTale zatru sainyanI caDAI thavI, e sAta prakAranA bhane Itibhaya kahevAmAM Ave che. 0 Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 bhayanivAraka maMtraprayogo * zrApadabha vAgha, siMhe va vagere zikArI prANIone bhaya. a bhaya -ahIM anya bhayamAM hAthane bhaya, bhUta-pretane bhaya vagere samajI le.. . manuSyane maraNane mRtyune bhaya sahuthI maTe che, paNa tenI gaNanA AthI judI samajavI. jeNe janma, jarA ane mRtyunuM nivAraNa karavuM hoya, teNe maMtrayoganI sAdhanA Lii karavI joIe ane mahAbadhisamAdhi sudhI pahoMcavuM (1)-jaina saMpradAyamAM evI mAnyatA che ke jeo zrI paMcaparameSThi namaskAra maMtranuM* satata smaraNa kare che, " tenuM koI paNuM bhayamAMthI satata rakSaNa thAya che. be varSa pahelAM madhyapradezanA rAyapura mukAme amane vIjaLIne karaMTa lAgavA chatAM bacI gayA, tenuM mukhya kAraNa A maMtrane ajapA japa ja hatuM. ame jarA navarA paDayA ke - A maMtrano japa amArA manamAM ekAeka cAlu thaI jAya che. Aje paNa eja sthiti che. ' ' . (2)-jaina saMpradAyamAnya uvasaggahare tetranI niyamita gaNanA paNa AvuM ja pariNAma lAve che. bhayaharastotra tathA bhaktAmarastetranI keTalIka gAthAo paNa bhaya 4 A maMtranA vivaraNa mATe juo-maMtraciMtAmaNi, kharuM trIje, prakaraNuM . . ' te mATe amAro racele mahAmAbhAvika uvasaggaharaM stotra nAmano graMtha juo. 1 - 7 ! Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtradivAkara nivAraNanuM sarasa kAma kare che. te mATe nava smaraNa ane tenI TIkAo joI joIe. (3)-amArI pitAnI evI mAnyatA che ke je kaMI pitAnA ISTadevI devatAne maMtra satata bhaNatA hAtha, temanuM svAbhAvika rIte ja dareka prakAranA bhayamAMthI rakSaNa thAya che, paraMtu te maMtra hRdayanA tAramAM vaNAI gayelo have joIe. (4)-ahIM ame e paNa spaSTa karavA IcchIe chIe ke kaI paNa mahAdevanI ananya mane upAsanA karavAmAM Ave to e paMcakRtya vaDe sAdhakanuM kalyANa kare che. e paMcaka nIce mujaba jANavA ' (1) zivakRtya, (1) zAMtikRtya, (3) tuSTikRtya, (4) puSTikRtya ane (5) svastikRtya. temAM zivakRtya vaDe te azubha prasaMge upasthita thavA detI nathI; zAMtikRtya vaDe upasthita bhaya ane upadranuM nivAraNa kare che; tuSTikRtya vaDe mananA manoratha pUrA kare che puSTikRtya vaDe cittamAM utsAha prere che ane svastikRtya vaDe rogakSemanuM rakSaNa kare che. tAtparya ke devInA paMcakRtyamAM vividha bhonuM nivAraNa AvI jAya che , - (5) zrI mAnadevasUrie zAMtikRtya mATe nIceno 1 ) Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhayanivAraka maMtraprayogo OM namo namo hA~ hI hU~ haH yaH kSaH hI phaTa phaTU karavAhA " - A maMtranI lAkha japa vaDe siddhi karavAmAM Ave te kaI paNa bhayanA prasaMge tenuM traNa ke sAta vAre kismaraNa karavAthI ja bhayanuM nivAraNa thAya che. athavA te tenAthI jalane abhimaMtrita karI tene upayoga karavAmAM Ave te sarvatra zAMti thAya che. - (6-7) eka taMtragraMthamAM vividha bhayenA nivAraNa te mATe nIce jaNAvelA be maMtra ApyA che ane tene pavitra thaIne sUryanI sanmukha japa karavA jaNAvyuM che. - temAM jasiMkhyA jaNAvelI nathI, paNa maMtrazAstranA gheraNe tene ochAmAM ocho dazahajAra japa karavo joIe. (1) cha phrI lA lA kSakSa kSe he haiM : It (2) zuM zI hAM hAM hai kSe ja che ' (8) saMgha yAtrAe nIkaLyuM hoya ane ene upadrava thavA saMbhava hoya, tyAre nIcenA maMtranuM lalATamAM -dhyAna dharavAthI te bhaya dUra thAya che. ' OM namo arihaMtANaM dhaNu dhaNu mahAdhaNu mahAdhaNu -hiM ? ahIM e saMpradAya che ke koI vyakti 21 vAra A maMtra bhaNIne kapALamAM tilaka kare ane pachI pravAse jAya to rastAmAM corane bhaya upasthita thato nathI, Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 * maMtradivAkaraathavA raste jatAM cere maLavAno saMbhava hoya te DAbA hAthamAM A maMtra lakhIne tenuM samaraNa kare tathA temAM mahAprabhAvazALI dhanuSa che, evuM ciMtana kare te care, samIpe AvatA nathI. athavA samIpe AvyA hoya te bhAgavA mAMDe che. (9) " phrI no siddhALa, % $ii sivaM namaH" A maMtra sAta vAra belIne vastranA cheDe gAMTha bAMdhavAthI game tevA meTA jaMgalamAM pravAsa karatAM paNa zerane bhaya. - upasthita thato nathI. bhayanivAraNa mATenA keTalAka taMtraprayogo nIce. mujaba cheH (10) zurupakSathure puSya, gullAmUruM samuddhare ! baddhaM zirasi zayyAyAM, caurabAdhAharaM param // . zukala pakSamAM puSyanakSatramAM coMThInuM mULa ukhADIne pitAnA mataka ane zayyA para rAkhavAthI cArano bhaya. dUra thaI jAya che. ? (11) dhIracanuM varSa grAhyAcAM prayatna haste baddhaM bhayaM hanti cauravyAdhAdirAjakam // , "azleSA nakSatramAM AMbaLAnA vRkSane badhe lAvIne hAthamAM bAMdhavAthI cera, vAgha tathA rAjA taraphane bhaya te nathI.' - - - Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhayanivAraka maMtraprayoga - 17 (12) mAthAmadRtaM vaMravA dhAritam, . vijaya prApayedUM yuddhe zatrumadhye na saMzayaH / / A nakSatramAM vAMsanI jaDa lAvIne kAnamAM dhAraNa karavAthI yuddhamAM zatruonI sAme vijaya sAMpaDe che, eTale ke zatru taraphanA bhayanuM nivAraNa thAya che.' - (13) rAjanitApUruM dRstartha vAkver janAr ! . zvetaM bRhatimUlaJca hastasthaM vyAghrabhitinut / ta aparAjitA (viSNukAMtA)nuM mULa hAthamAM ' dhAraNa karavAthI hAthIo dUra bhAge che ane sapheda bRhatInuM - mULa bAMdhavAthI vAghane bhaya dUra thAya che. A ; (14) guTakIvAsamarajItavitrichAyutA kSArthaTMyu, pUrva kSipaidata Ll " goLa, sapheda caMdana, bhilAmA, vAvaDIMga, haraDAM, baheDAM, AMbaLA, lAkhano rasa ane AkaDAnAM phUla, e vastuo bhegI karIne tene dhUpa devAthI gharamAM rahelA sApa ane vIMchI cAlyA jAya che, eTale ke temanA bhayanuM zanivAraNa thAya che." (15) suvidyArthaetapiruM guhA " jU mAnu chota vahetusaiH saman ! " mallu marAvAra pUjA viSa dizA palAyante gRhaM tyaktvA yathA yuddheSu kaatraaH|| .. a , Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - 18 saMbaMdivAkara matha, sarasava, bhilAmA, kauca phaLa, geLe ane AkaDAnAM phaLa tathA rolane dhUpa devAthI mAMkaNu, macchara, sa, UMdara tathA viSanA kITA e badhA ghara choDIne-- yuddhamAM kAyara bhAge tema-bhAgI jAya che. ' ' . (16) pRhIravA sumanakSatre, pAmara mA dhArayed dakSiNe karNa, vRzcikAnAM bhayaM na hi // zubha nakSetramAM agheDAnuM mULa lAvIne jamaNA kAnamAM dhAraNa karavAthI vIMchIne bhaya rahetuM nathI, eTale ke tene vIMchI daMza detA nathI." (17) pRtva puthana, amRtAkU retA tanmAlAM dhArayetU kaNThe sarpaviSabhacaM na hi / / ravivAra yukta puSyanakSatramAM gaLonAM mULa laI AvavA. tenI mALA dhAraNa karavAthI sarpanA viSane bhaya rahetuM nathI." (18-19) vAghanuM AkramaNa aTakAvavAnA be maMtrapraye nIce mujaba che - che * * TrI cho cho ! A maMtrano dazahajAra japa karavAthI siddha thAya che. pachI jarUra paDatAM A maMtra 108 vAra bolIne eka lekhaMDano TUkaDe abhi maMtrita karo. tene vAghanI sAme pheMkavAthI tenuM meTuM 1 baMdha thaI jAya che ane te sAme AvI AkramaNa karI. zakate nathI. Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhayanivAraka maMtraprAge 199 "rUrI phI che hI hI? A maMtra paNa daza hajAra japathI siddha thAya che. tene prega paNa upara mujaba karavAthI vAghanuM AkramaNa aTakI jAya che. (20) zubha nakSatramAM dhaturAnuM mULa lAvIne uparanA maMtrathI abhimaMtrita karIne jamaNA hAthe bAMdhavAthI vAghanA AkramaNane bhaya dUra thAya che. . (21) siMhane bhaya dUra kaMravA nIce mujaba praga kareH "jI ra nikAya TrI namaH" prathama A maMtrane daza hajAra japa karI tene siddha kare. pachI pravAsa AdimAM siMhane bhaya upasthita thAya, tyAre A maMtrane 108 vAra japa karavAthI te dUra cAlyA jAya che. bIjA hiMsaka prANIo upara paNa A maMtranI AvI ja asara thAya che. " (22) ravi puSyanA divase sapheda AkaDAnuM mULa lAvI uparanA maMtrathI abhimaMtrita karIne jamaNA hAthe bAMdhavAthI siMhanA AkramaNane bhaya raheto nathI. (ra3) sApane sAme Avato aTakAvavA mATe eka maMtraprayoga A prakArane cheH " H purAca ravAha gokujharasTAca EUR / prathama A maMtrano deza dujAra japa karI tene siddha kare. pachI jarUra paDe A maMtra sAtavAra bolIne mATI abhimaMtrita karavI. tene sApanI sAme pheMkavAthI te ApaNI sAme AvavAne badale dara bhAge che. Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . [18] . . dhanaprAptine lagatA maMtraprayogo - ' gRhasthane jIvananirvAhano mukhya AdhAra artha eTale dhana che. je dhana pUratuM na hoya te jIvananirvAha sArI rIte thaI zakatuM nathI, eTaluM ja nahi paNa tenA lIdhe bIjI aneka jAtanI viTaMbaNAo-muzkelIo-muMjhavaNa UbhI thAya che ane manuSyanuM jIvana duHkhathI gherAI jAya che, tethI gRhasthajIvana, gALanAra dareka gRhastha dhanaprApti tarapha pUratuM dhyAna ApavuM joIe... - vaLI maLelA dhananuM saMrakSaNa karavuM tathA tene karakasarathI upayoga karavo, e paNa jarUranuM che. je AMdhaLukiyAM karIne e dhana gumAvI dIdhuM te sthiti kaphoDI thAya che. te aMge nItikAree kahyuM che ke-- zIlA kSamA guNe namratA, vidhavidha jJAnavilAsa sakala kalA paNa vyartha che, thAtAM dhanane nAza: Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanaprAptine lagatA maMtraprayoga 21, "manuSyamAM zIla, kSamA, namratA Adi vividha prakAranA guNe haiiya, vipula jJAna hoya, paNa dhanane nAza thAya, te e badhuM vyartha banI jAya che.': ': - dhanaprAptinA aneka mArgo che, te manuSya prAmANika paNe ajamAvavA joIe. nazIbanI parIkSA paNa puruSArtha ajamAvyA vinA thaI zakatI nathI. prazna e rahyo ke vividha prayAsa-prayatno karavA chatAM dhana maLatuM na hoya ke pUratuM maLatuM na hoya te zuM karavuM? tene uttara e che ke AvA vakhate daivI sahAya meLavavI joIe ane te maMtra-caMdrAdinI yathAvidhi upAsanAthI maLI rahe che. ' - * * * * * * * ahIM e paNa jaNAvI daIe ke dhanaprApti mATe mAMtrika prAge IcchanArA mahAnubhAve Arthika saMkaTathI eTalA akaLAI gayA hoya che ke teo te maMtranA vidhividhAna tathA niyamAdi samajavA jeTaluM dheya paNa dAkhavI zakatA nathI. teo te ema ja Icche che ke ame jaladI jaldI maMtrajapa karI laIe ane amane jaldI dhana maLI jAya. paraMtu maMtronuM anuSThAna tenA vidhi-vidhAna mujaba thAya te ja phaladAyI thAya che, eTale ke temAM kaI prakAranI gaphalata ke garabaDa cAlI zakatI nathI. ahIM je * prayogo rajU karavAmAM AvyA che, te zraddhA, zuddhi ane vidhipUrvaka karavAthI avazya phaladAyI thaze.' Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : saMbaMdiyA kare * F1]. " nitya savAraMmAM nAhI-dhoIne ISTadevatAnuM pUjana. karyA pachI pravAla athavA rakta caMdana athavA rakta rezamanI. mAlA vaDe "zrI" e ekAkSarI maMtrano japa kara. A. vakhate mukha pUrva dizA tarapha rAkhavuM. dIpa ane dhUpacAlu rAkhavA. zI? e lamIbIja che ane te dhanadhAnya tathA kAMtinI vRddhi karanAruM che. 10 lAkha japa karatAM A maMtranI siddhi thAya che. je aMDhI lAkha upara pahoMce tyArathI tene keTaleka , prabhAva dekhAvA lAge che. maMtrajapanI saMkhyA moTI hovAthI rejane 3000japa karavAmAM Ave te bAre mAsane aMdara pUre thaI jAya che. - A anuSThAna karanAre divALInA divasomAM mahAlakSmI mAtAnuM pUjana avazya karavuM. [2] dhanaprAptine bIje praga evo che ke nitya savAramAM nAhI-dhoIne mahAlakSmI mAtAnI chabIne traNa namaskAra karavA pUrvaka puSpahAra paherAva tathA tenI sanmukha dhUpa-dIvA prakaTAvavA. pachI be hAtha joDI zraddhApUrvaka nIcenA stotrane traNa vAra pATha karavo. tenAthI Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . dhanaprAptine lagatA maMtra mahAlakSmI mAtA che mosanI aMdara prasanna thAya che ane sAdhane dhananI bhI rehetI nathI. .. ..... ... mahAlakSmI mAtAnuM stotra * namaste'stu mahAmAye, zrIpIThe sUrapUjite / . ... zaGkhacakragadAhaste, mahAlakSmi namo'stu te // 1 // Adyantarahite devi, Adyazakti mahezvari / ......... yogaje yogasambhUte, mahAlakSmi namo'stu te // 2 // sthUlasUkSmamahAraudre, mahAzakti... mahodare / / mahApApahare devi, mahAlakSmi namo'stu te // 3 // . namaste garuDArUr3he kolAsurabhayaGkari / sarvapApahare devi, mahAlakSmi namo'stu te // 4 // sarvajJe sarvavarade, sarvaduSTabhayaGkara / .. sarvaduHkhahare devi, mahAlakSmi namo'stu te // 5 // siddhibuddhiprade devi, bhuktimuktipradAyini / / / mantrapUte sadA devi, mahAlakSmi namo'stu te // 6 // padmAsanasthite devi, parabrahmasvarUpiNi / .. paramezi jaganmAtarmahAlakSmi namo'stu te // 7 // zveta mbaradhare devi, nAnAlaGkArabhUpite / jagatsthite jaganmAtarmahAlakSmi namo'stu te // 8 // 'mahAlakSmyaSTaka stotraM, yA paThetU bhaktimAnnaraH / sarva siddhimavApnoti, rAjyaM prApnoti saMbaMdA // 9 // ekakAle paThennitya, mahApApavinAzanam / / dvikAlaM yaH paThennitya, dhanadhAnyasamanvitaH // 10 // Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 . maMtradivAkara che - trivADuM nirdU, marAtruvinAzanam ! mahAlakSmIbhavennityaM prasannA varadA zubhA // 11 // ... . [3] ' - trIje praga evo che ke uparyukta vidhie puSpabahAra tathA dhUpa-dIpa karyA pachI sphaTika, zveta rezama ke kamalabIjanI mALA vaDe nIcene maMtrajapa karaH OM A~ hI zrI kamale kamalAlaye prasIda prasIda zrI mAsTaphance namaH | rajanI agiyAra mALA pheravavI. cha mahinA sudhI A praga cAlu rAkhavAthI dhananI baMdha thaI gayelI Avaka cAlu thAya che, dhaMdhA-rojagAra jorathI cAlavA lAge che ane dareka vAte lIlA lahera thAya che. vacce eka paNa divasa pADavuM na joIe.. . [4] " " " zo masTa mArirthe ravAhinda zrI phrI che? A maMtrane roja 108 vAra japa karavAthI paNa avazya dhanaprApti thAya che. tene vidhi e che ke zukalapakSamAM pitAne caMdrabaLa pahoMcatuM hoya te divase sArA mUhUrta athavA zukravAre ane puSya, hasta, azvinI, revatI, A Adi zubha nakSatra hoya tyAre tene prAraMbha Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 205 dhanaprAtine lagatA maMtraprayogo kare. A vakhate zveta vastra, zveta Asana, zveta rezamanI mAlA, kamalabIjanI mAlA ke tulasInI mAlAne upaga, kare. nitya nIce darzAvelA lahamIyaMtranuM pUjana karavuM.. - A yaMtra egya vidhie taiyAra kara4 dara zukravAre vrata karavuM. * - - - - | II , I* 1 . lakSmIyaMtra. : je vaDanA jhADa nIce besIne A maMtranuM savA lAkhanuM anuSThAna karavAmAM Ave to paNa ghaNo lAbha. thAya che. A vakhate vo pILAM paheravAM ane mALA paNa. - pILA raMganI rAkhavI. * * . - cAMdIne lakSmIyaMtra banAva. tene ja dUdhathI tathA pANathI prakSAla karo. pachI tenuM kuMkuma, kezarAdithI >> 'egya vidhiotaiyAra karela A yaMtra amArI pAsethI maLI zake che. Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Roy maMtradivAkara pUjana karavuM. athavA vAsakSepa eTale sugaMdhI cUkI pUjana karavuM. ane "che mAruM namaH" e maMtranI daza -mALA pheravavI. 48 divasamAM tene camatkAra jovA maLe che. [6] jemaNe durgAdevIne ISTadevatA tarIke svIkAra karyo che ane tenA pUjana-arcana tathA japa-dhyAnamAM jIvananI kRtakRtyatA mAnI che, te nIce ne maMtra niyamita japatA raheze, te daridratApI DAkaNuM temane kadI satAvaze nahi. anya zabdomAM kahIe to temanuM ghara dhana-dhAnyAdithI - bharapUra raheze ane divase sukhamAM nirgamana thaze. savAramAM durgAdevInuM pUjana kya pachI temanuM nIcenA zleka vaDe dhyAna dharavuM ? vidyudAmasamaprabhAM mRgapatiskandhasthitAM bhISaNoM, kanyAbhiH karavAlakheTavilasadhastAbhirAsevitAm / / hastaizcakragadAsikheTavizikhaM cApaM guNaM tarjanIm vibhrANAmanalAtmiko zazidharAM durgA trinetrAM bhaje // / te pachI nIcenA glaeNkano ra7 vAra pATha kara . . je samRtA dura nItimattAnto , svasthaH smRtA matimatIva zubhAM dadAsi / .. dAridryaduHkhabhayahAriNi kA tvadanyA, . sarvopakArakaraNAya sadAcittA // - - * * * * * * Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanaprAptine lagatA satraprayAgA AthI thoDA divaseAmAM jayaceSTa dhanaprAptinA cAgA UbhA thaze ane temAM saphalatA maLaze. [v] 207 ******* ' duddIna sAmudAya viSle e durgosaptazatImAM jaNAvelo prasiddha navA maMtra che. tene eka mahinA sudhI, kAI paNa ekAMta sthAnamAM AvelA khIlInA vRkSa nIce besIne, saMkalpapUrvaka rAja 1000 japa karave. japa pUro thatAM madhmaya gAdugdha tathA kamaLathI dazAMza havana karavA. tethI yazreSTha dhanaprApti thAya che. [<] keTalAMka varSo pahelAM brahmaniSTha pa. zrI nArAyaNa dAmAdara zAstrIe pavRkSa mAsikamAM eka lekha lakhatAM jaNAvyuM hatu ke vedazAstra ane purANeAmAM aneka pramANa ane anubhavathI siddha thayu che ke agnimAM lakSmI prApta karAvavAnu adbhuta sAma che. Rgveda ane yajurvedamAM lakSmInI prApti mATe agninI stuti ane prAthanAonA sekaDA maMtra prakaTa thayA che. havana-hAma dvArA agninI upAsanA karavAthI avazya lakSmI prApta thAya che. havanahAmanA ma MtrAnA bheda pramANe phalaprAptimAM paNa bheda hAya che; paratu eka matrane khIjA matrane ane vizeSa karIne khIjamaMtrAnA saMpuTa karavAthI vizeSa ane zIghra phUla prApta 17 Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .51 , ' ' 208 . maMtradivAkara thAya che. havana-homane mATe zrIsUkta prasiddha che ane te. saralatAthI maLI zake evuM che. temAM paMdara maMtro vaDe. ghInI Ahutio ApavAnuM vidhAna che. paraMtu e maMtrane durgAsaptazatI (caMDIpATha)nA "du samRtA" e maMtrane. tathA mahAlakSmInA bIjamaMtrane saMpuTa karavAthI atizIdhra. ane nizcayapUrvaka lakSmI prApta thAya che, evo anubhava cace tho che. che. . * * * . . . : - ukta vidvAna paMDitazrIe e sUktane je rIte saMpuTa. karavAnuM kahyuM che, te rIte saMpuTita karele samagra pATha ahIM prakaTa karIe chIe, jethI pAThakene tenuM sAdhana. karavAnI saralatA raheze. AmAMthI eka eka maMtra bolatA. ja ane agnidevane ghInI Ahuti ApatA javI. soLamA. maMtrane havana-hema karyA vinA mAtra pATha karavo. atha sampuTitazrIsUktam 3 zrIM hvIM zrIM krama jamA karI karI >> oM hI zrI mahAlakSmyai namaH, durge smRtA harasi bhItimazeSajantoH svasthaiH smRtA matimatIva * zubhAM dadAsi; hiraNyavarNA . hariNI suvarNarajatasrajAm candrAM hiraNyamayIM lakSmI jAtavedo mamAvaha / / dAridrayaduHkhabhayahAriNi kA tvadanyA, sarvopakArakaraNAya sadAcittA; OM zrI hI zrI kamale kamalAlaye prasIda karI OM zrIM zrIM zrIM mAnce rame zA . - - - Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhinaprAptine lagatA maMtraprayogo .204 OM zrIM hIM zrIM kamale kamalAlaye prasIda prasIda. OM zrI hI zrI mahAlakSyai namaH, durge smRtA harasi bhItimazeSa" jantoH svasthaiH smRtA matimatIva zubhAM dadAsi; tAM ma Avaha * jAtavedo lakSmImanapagAminIm / yasyAM hiraNyaM vindeya gAmazvaM puruSAnaham / dAridrayaduHkhabhayahAriNi kA tvadanyA, sarvopakArakaraNAya sadAdracittA; OM zrIM hrIM zrIM kamale kamalAlaye prasIda prasIda OM zrI hI zrI mahAlakSmyai namaH // 2 // ... OM zrIM hrIM zrIM kamale kamalAlaye prasIda prasIda OM zrIM hrIM zrIM mahAlakSmyai namaH, durge smRtA harasi bhItimazeSajantoH svasthaiH smRtA matimatIva zubhAM dadAsi; azvapUrNA rathamadhyAM hastinAdapramodinIm / zriyaM devImupahvaye zrIrmA devIjuSatAma / / dAridrayaduHkhabhayahAriNi kA tvadanyA, sarvopakArakaraNAya sadAcittA; OM zrIM hrIM zrIM kamale kamalAlaye prasIda prasIda OM zrI hI zrI mahAlakSmyai namaH / / 3 / / OM zrI hI zrI kamale kamalAlaye prasIda prasIda OM zrI hI zrI mahAlakSmyai namaH, durge smRtA harasi bhItimazeSajantoH svasthaiH smatA matimatIva zubhAM dadAsi; kA~sosmi tAM hiraNyaprAkArAmArdA jvalantI tRptAM tarpayantIm / padme sthitAM padmavarNA tAmihopahvaye zriyam // dAridrayaduHkhabhayahAriNi kA tvadanyA, sarvopakArakaraNAya sadAcittA; OM zrIM hrIM zrIM kamale kamalAlaye prasIha prasIda OM zrIM hrIM zrIM mahAlakSmyai namaH // 4 // ... OM zrI hI zrIM kamale kamalAlaye prasIda prasIda OM zrIM .. hrIM zrI. mahAlakSmyai namaH, durge smRtA bhItimazeSajantoH svasthaiH 14 Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 maMtradivAkara smRtA matimatIva zubhAM dadAsi; candrAM prabhAsAM yazasA jvalantI zriyaM loke devajuSTAmudArAm / tAM padmanemiM zaraNamahaM prapadye alakSmIrme nazyatAM tvAM vRNomi / dAridryaduHkhabhayahAriNi kA tvadanyA, sarvopakArakaraNAya sadArdracittA; OM zrIM hrIM zrIM kamale kamalAlaye prasIda prasIda OM zrIM hrIM mahAlakSmyai namaH // 5 // . - OM zrIM hrIM zrIM kamale kamalAlaye prasIda prasIda OM zrIM hrIM zrIM mahAlakSmyai namaH, durge smRtA harasi bhItimazeSajantoH svasthaiH smRtA matimatIva zubhAM dadAsi AdityavarNe tapasodhijAto vanaspatistava vRkSo'tha vilvaH / tasya phalAni tapasA nudantu mAyAntarAyAMzca vAhyA alakSmIH || dAridra caduHkhabhayahAriNi kA tvadanyA sarvopakArakaraNAya sadArdracittA; OM zrIM hrIM zrIM mahAlakSmyai namaH ||6| " OM zrIM hrIM zrIM kamale kamalAlaye prasIda prasIda OM zrIM hrIM zrIM mahAlakSmyai namaH, durge smRtA harasi bhItimazeSajantoH svasthaiH smRtA matimatIva zubhAM dadAsi; upaitu mAM devasakhaH kIrtizca maNinA saha / prAdurbhUto'smi rASTre'smin kIrti vRddhi dadAtu me || dAridryaduHkhabhayahAriNi kA tvadanyA sarvopakArakaraNAya sadArdracittA; OM zrIM hrIM zrIM kamale kamalAlaye prasIda prasIda OM zrIM hrIM zrIM mahAlakSmyai namaH ||7|| OM zrIM hrIM kamale kamalAlaye prasIda prasIda OM zrIM zrIM mahAlakSmyai namaH; durge smRtA harasi bhItimazeSajantoH svasyaiH smRtA matimatIva zubhAM dadAsi kSutpipAsAmalA jyeSThA alakSmI nAzayAmyaham / abhUtimasamaddhiM ca sarvAnnirNuda me gRhAt // Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanaprAptine lagatA maMtraprayogo 211 dAridrayaduHkhabhayahAriNi kA tvadanyA, sarvopakArakaraNAya sadA'cittA; OM zrI hI zrI kamale kamalAlaye prasIda prasoda OM zrI hrIM zrI mahAlakSAya namaH // 8 // . . . OM zrIM hrIM zrI kamale kamalAlaye prasIda prasIda OM zrI hrIM zrI mahAlakSAyai namaH, durge smRtA harasi bhItimazeSajantoH svasthaiH smRtA matimatIva zubhAM dadAsi; gandhadvArAM durAdharSA nityapuSTAM karIpiNIm / IzvarI sarvabhUtAnAM tAmihopahavaye zriyam / / dAridrayaduHkhabhayahAriNi kA tvadanyA, sarvopakArakaraNAya sadAdracittA; OM zrIM hrIM zrI kamale kamalAlaye prasIda prasIda OM zrIM hrIM zrI mahAlakSmyai namaH / 9 // ... . OM zrIM hrIM zrI kamale kamalAlaye prasIda prasIda OM zrI hrIM zrI mahAlakSmyai namaH; durge smRtA harasi bhItimazeSajantoH svasthaiH smRtA matimatIva zubhAM dadAsi, manasaH kAmamAkUrti vAcaH satyamazImahi / pazUnAM rupamannasya mayi zrIH zrayatAM yshH|| dAridrayaduHkhabhayahAriNi kA tvadanyA, sarvopakArakaraNAya sadAIcittA; OM zrIM hrIM zrIM mahAlakSmyai namaH // 10 // . .. OM zrIM hrIM zrI kamale kamalAlaye prasIda prasIda OM zrI hI zrI mahAlakSmyai namaH, durge smRtA harasi bhItimazeSajantoH svasthaH smRtA matimatIva zubhA dadAsi; kadamena prajAbhUtA mAye sambhrama kardama / zriyaM vAsaya me kule mAtaraM padmamAlinIm // dAridyaduHkhabhayahAriNi kA tvadanyA, sarvopakArakaraNAya sadA'cittA; OM zrIM hrIM zrI kamale kamalAlaye prasIda prasIda OM zrI rahI zrI mahAlakSmyai namaH // 11 // . : Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra1ra maMtradivAkara ___ OM zrIM hrIM zrI kamale kamalAlaye prasIda prasIda OM zrI hI zrI mahAlakSmyai namaH, durge smRtA harasi bhItimazeSajantoH svasthaiH smRtA matimatIva zubhAM dadAsi, ApaH srajantu snigdhAni ciklIta . vasa me gRhe / ni ca devI mAtaraM bhiyaM vAsaya me kule // dAridrayaduHkhabhayahAriNi kA tvadanyA, sarvopakArakaraNAya sadAcittA, OM zrIM hrIM zrI kamale kamalAlaye prasIda prasIda OM zrIM hrIM zrIM mahAlakSmyai namaH // 12 // OM zrIM hrIM zrIM kamale kamalAlaye prasIda prasIda OM zrI hrIM zrI mahAlakSmyai namaH; durge smatA harasi bhItimazeSajantoH svasthaiH smRtA matimatIva zubhAM dadAsi; ArdrA puSkariNI puSTi "suvarNA hemamAlinIm / sUryA hiraNyamayI lakSmI jAtavedo mamA-- vaha // dAridrayaduHkhabhayahAriNi kA tvadanyA, sarvopakArakaraNAyaH sadAcittA; OM zrIM hrIM zrIM kamale kamalAlaye prasIda prasIda: OM zrIM hrIM zrIM mahAlakSmyai namaH // 13 // . . OM zrIM hrIM zrIM kamale kamalAlaye prasIda prasIda OM zrI. hrIM zrI mahAlakSmyai namaH, durge smRtA harasi bhItimazeSajantoH svasthaiH smRtA matimatIva zubhAM dadAsi; ArdrA yaH kariNI yaSTiM piGgalAM padmamAlinIm / candrA~ hiraNmayIM lakSmI,jAtavedo mmaavh| dAridrayaduHkhabhayahAriNi kA tvadanyA, sarvopakArakaraNAya sadAcittA; OM zrIM hrIM zrIM kamale kamalAlaye prasIda prasIda OM zrI. hI zrI mahAlakSmyai namaH // 14 // ___OM zrIM hrIM zrIM kamale kamalAlaye prasIda prasIda OM zrI Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . ra.. .': dhanaprAptine lagatA maMtraprayogo hI zrI mahAlakSmyai namaH durge smRtA harasi bhItimazeSa jantoH svasthaH smRtA matimatIva zubhAM dadAsi; tAM ma Avaha jAtavedo lakSmImanapagAminIm / yasyAM hiraNyaM prabhUtaM gAvo dAsyo'zvAnvihandeca puruSAnaham / dAridrayaduHkhabhayahAriNi kA tvadanyA, sarvopakArakaraNAya sadAcittA; OM zrI hrIM zrIM kamale. kamarAlaye prasIda prasIda OM zrIM hrIM zrIM mahAlakSmyai namaH // 15 / / OM zrIM hrIM zrIM kamale kamalAlaye prasIda prasoda OM zrI hrIM zrIM mahAlakSmyai namaH, durge smatA harasi bhItimazeSajantoH svasthaiH smRtA matimatIva zubhAM dadAsi; yaH zuci prayato bhUtvA juhuyAdAjyamanvahama / sUktaM paJcadazarcaJca zrIkAmaH satataM japet / / dAridrayaduHkhabhayahAriNi kA tvadanyA, sarvopakArakaraNAya sadAdracittA; OM zrI hoM zrI kamale kamalAlaye prasIda prasIda OM zroM hrIM zrI mahAlakSmyai namaH // 16 // iti sampuTitazrIsUktam // [ ] - daza mahAvidyAomAM jema kamalA eTale mahAlakSmInuM viziSTa sthAna che, tema choDazI eTale tripurasuMdarInuM paNa viziSTa sthAna che. tene khAsa yaMtra zrIyaMtranA nAme prasiddha che. A yaMtra mAtra trikone baneluM che. temAM maMtrAkSara-bIjAkSara eka paNa nathI, paraMtu te ati rahasyamaya gaNAya che. Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtradivAkara 214 . A maMtrane pratiSThita karIne kAmamAM levAthI arthAt tenuM nityapUjana-arcana karavAthI zrIdevInI arthAt lakSmIdevInI atyaMta kRpA thAya che. dakSiNAmUti saMhitA, parazurAmakalpasUtra, vAmakezvarataMtra, devI bhAgavata, nAradapurANa Adi graMthamAM tenu' samasta vidhAna lakhelu che, te joI javuM tathA anubhavI pAsethI samajI levuM. A yaMtranI pratikRti pAThakeAnI jANa mATe ahI ApavAmAM AvI che. zrIya tra Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanaprAptine lagatA maMtraprayogo 215 2 [10] . . . . zrImachaMkarAcArye racelA tetrasAhityamAM "sauMdarya - laharI paramaguhya ane rahasyamaya tattvothI bharapUra che. A tetranA dareka padyamAM kaIne kaI sAdhananuM gupta varNana che. te tenA parama abhyAsIo ja samajI zake ema che. A tetranA keTalAka glaeNkamAM daridratAnivAraNa aMge je rahasya chupAyeluM che, te suprasiddha tAMtrika bAbA matIlAlajI mahArAjanI TIkAnA AdhAre sAdhakonI jANa mATe ahIM rajU karIe chIe. avidyAnAmantastimiramihiradvIpanagarI... baDAnAM caitanyastabakamakarandasratijharI / haridrAnAM cittAmaLiTLani jharamara, . ' nimagnAnAM daMSTrA muraripuvarAhasya bhavatI // 3 // . . bhAvArthaH avidyArUpa aMdhakAra mahAsAgaramAM he mA ! tuM kAzamaya dvIpa che; anaMta sUryarUpathI prakAza ApanArI che; aMdhakArathI bharelAM jInA manamAM vijJAna-ti denArI che. rasarahita zUnya jaDarUpa upara bhUmimAM tuM rasamaya puSpaparAganuM jharaNa che. tArI dayAthI ja zuSka jIvanakSetra prasanna thaIne zAMti tathA ArAmanI suramya chAyAno anubhava kare che. he mA ! tuM daridrIone mATe ciMtAmaNinI divyamALA che. he vizvahitakAriNi bhagavati! varAharUpa harie mahA aMdhakArasAgaramAM DUbI rahelI pRthvIne je prakAre potAnA daMtAgra bhAgamAM dhAraNa karIne Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 216 maMtradivAkara hiraNyAkSane mArIne DUbI rahelA vizvanuM saMrakSaNa karyuM hatuM, te rIte A janma-maraNarUpa mahAvyAdhisAgaramAM DUbI rahelA saMsAranA jIne tuM uddhAra karanArI thA. ' - A lekaparatve nIce pramANe dhyAna dharavAnuM hoya che? ketakIpuSpagarbhAbhAM, dvibhujAM haMsralocanAm / zuklapaTTAmbaradharAM padmamAlavibhUSitAm // caturvargapradAM nitya, nityAnandamayI parAm / . varAbhayakarAM devI, nAgapAzasamanvitAm / / evaM dhyAtvA hyakAraM tu, mantrarUpaM sadA yajet / zRNu tattvamakArasya,. atigopyaM varAnane / / zaracandrapratIkAza, paJcakoNamayaM sadA / : ume va, diyamanvitam | nirguNaM saguNopetaM, svayaM kaivalyamUrtimAn / vindudvaMyamayaM varNa, svayaM prakRtirupiNI // - ahIM saMpradAya evo che ke " ne 1000 japa mUlAdhAra cakramAM kara. rakta puSpa, bIlava, tala ane javathI 100 athavA 10 hema karavA; 10 mAjana, 10 tarpaNa karavA tathA 10 vAra A zleka pATha kare. kapAThanimitte 1 Ahuti vizeSa ApavI. tathA Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghana prAptine lagatA maMtraprayogo ra17. trike yaMtra AlekhIne vacce thI bIjanI sthApanA karavI ane tenuM pUjana-arcana karavuM, eTale daridratAne nAza thAya che. ' ' 89 tathA 90 mA eNke paNa daridratAnivAraNanuM kAma kare che. te baMnene pATha A pramANe jANa nakhai kastrINAM karakamalasaGkocazazibhistarUNAM divyAnA hasata iva te caNDi caraNau / phalAni svasthebhyaH kisalayakarAgreNa datAM, daridrebhyo bhadrAM zriyamanizamahUnAya dadatau // 8 // . dadAne dInebhyaH zriyamanizamAMzA'nusahazImamandaM saundaryaprakaramakaranda vikirati / / : tavAsminmandArastabakasubhage yAtu caraNe, nimajjanmajIvaH karaNacaraNaH SaTUcaraNatAm // 9 // bhAvArtha-he mA ! he caMDi! tArA caraNayugala, je garIbanI sarvakAmanA pUrI karanArA tathA sadA bahudhana ApanArA che, te kalpavRkSa para hase che, kAraNa ke garIbanI sarva kAmanA-siddhi-zakti te tArA caraNanA aMgUThAnA nakhamAM che. kalpavRkSAdinI to jene AvazyakatA nathI, evA dhanADhaya devazaktienI kAmanAone pitAnA kuMpaLarUpa - AMgaLIothI pUrI kare che, paraMtu mA bhagavati! tuM to vizvanA sarva garIbonI manokAmanAne pUrNa karanArI che. he Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 maMtradivAkara mA ! tArA divya caraNonA aMgUThAnA nakhonI joti ghaNA candronI samAna che tathA tenI ghaNI devastrIo vaMdanA kare che. jema caMdrodaya thavAthI kamala baMdha thaI jAya che, tema e devastrIonA karakamaLa tArA caraNanakhanI vaMdanAmAM baMdha thaI jAya che. 89. . he mA ! he mahezvari! tArA caraNakamaLa nirAdhAra, garIne temanI AvazyakatA anusAra dravya denArA che. tathA dInI AzA pUrNa karanArA che. he mA ! mAre. jIvAtmA cha pagavALI te madhamAkhInA jevuM che ke je sauMdarya chaTAnI akhaMDa madhudhArAne banAvanArI tathA ceSaNa karanArI che. tamArA maMdAramakaraMdasama divya rasamaya zrIcaraNe e pratApa che ke jenAthI dInajanene sadA. paSaNa maLe che. 90. nevyAzamAM lonuM vidhAna ahIM nuM dhyAna nIcenA kSekathI dharavuM ? dalitAJjanavarNAbhAM, lalajihAM sulocanAM / caturbhujAM cakorAkSI, cArucandanacarcitAm / / kRSNAmbaraparIdhAnAmISaddhAsyamukhI sdaa| evaM dhyAtvA nakAraM tu, tanmantraM dazaghA japet // tyAra pachI ja akSarano AjJAcakramAM 1000 : japa kare. temAM pUjanamaMtra nIce pramANe rAkhave :-:: . Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanaprAptine lAgatA maMtraprayogo 219:: hema-madhu, pAyasa, devIpuSpa ane bilvapatrathI 100 athavA 10 vAra karo. tarpaNa 10, mAjana 10, zlokapATha 10, plekAThe Ahuti-6. nevuMmI gAthAnuM vidhAna ' ' ahIM bIjAkSara . AjJAcakamAM 1000 japa, kare. te pahelAM tenuM nIcenA kathI dhyAna dharavuM ? caturbhujAM pItavastrAM, navayauvanasaMsthitAm / neraritAranUpura ramatAmU | evaM'.dhyAtvA dakAraM tu, tanmantraM dazadhA japet / - trizahita vi, triviChita baLe ! AtmAditattvasaMyuktaM; dakAraM praNamAmyaham / dakAra zRNu cAGgi, caturvargapradAyakama / / paJcadevAtmakaM varNa, paJcaprANamayaM sadA / / hema-madha, pAyasa, devIpuSpa ane bilvapatrathI 100 Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - ra20 * : maMtradivAkara athavA 10 vAra. pachI 10 tarpaNa athA 10 mArjana. A kSekane pATha daza vAra karo ane te nimitte Ahutio ApavI. te sAthe nIce pramANe yaMtra banAvI tenuM pUjana-arcana karavuM? - - - - - - - A staMtranA aDasaThama, te teramA ane sattAzImA - ke lakSmInI siddhi karanArA manAya che. " [11] . 1 A lakSmIdAtA siddha yaMtra che, eTale tene siddha karavA mATe purazcaraNadi karavAnI jarUra nathI, paraMtu tene praga zrAvaNa mAsamAM karavAthI je pUrepUro lAbha maLe che. anya mahinAomAM paNa Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanaprAptine lagatA maMtraproga 23. tene pravega karI zakAya che khare; paNa tenuM pariNAma see so TakA Avaze, evuM khAtarIpUrvaka kahI zakAya ema nathI. - zrAvaNa sudi 1 thI brahmacarya, bhUzayyA, sAtvika bhejana Adi niyama pALavA ane rAja maMdiramAM pratiSThita thayela zivaliMganuM 11, 21, 41, 51 ke 101 AkaDAnA puSadhI pUjana karavuM. A puSpa caDAvatI vakhate "namaH phivAe paMcAkSarI maMtranaavazya bolo. vaLI puSpanI . saMkhyA pahelA divase caDAvavAmAM Ave teTalI ja pratidina. caDAvavAnI hoya che ane zrAvaNa mAsamAM A puponI chUTa hatI nathI, eTale saMkhyA vicArIne nakkI karavI. te pachI akhaMDa 108 bilvapatra arpaNa karavAM. te arpaNa karatAM pahelAM dareka patra raktacaMdana vaDe mAlatI athavA dADamanI kalamathI uparane yaMtra Alekha joIe. A . praganI pUrNAhuti thatAM ja dhanAgama thavA lAge che.. aneka vAra ajamAvAyele A siddha praga che. jaina saMpradAyamAM zraddhA rAkhanArane mATe ahIM dhanaprApti mATenA keTalAka maMtro batAvIe chIe. "jI ni Ara sI namaH" e sarva siddhiprada maMtra. che. tenI roja daza mALA gaNavI joIe. kula savA lAkhanI gaNanA karatAM Icchita dhana maLe che. roja jinapUjAjinabhakti karavI Avazyaka che. + ahIM phensI gaNanA akSaramAM thatI nathI. , , Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahivAphera 12 - OM hrI~ namo arihaMtANaM mama Rddhi vRddhiM samIhitaM chupa chupa svAE / '- pavitra thaI ne savAre tathA sAMje matrIza vAra A matranA japa karavAthI sarva prakAranI Rddhi ane `siddhi prApta thAya che. 42 divasa sudhI tenI gaNanA * karavI jarUrI che. te daramiyAna bhUzayyA, prAca, sAttvika * bhAjana Adinu pAlana karavu joI e. * zrI padmAvatI devInI ArAdhanA paNa A viSayamAM * ghaNI ladAyI thAya che ane tenu pariNAma paNa satvara Ave che. rAja nAhI dhAIne zrI pArzvanAtha tathA padmAvatInI chabI sAme rAkhIne, temanI vAsakSepa tathA -2kata puSpathI pUjA karyAM khAda nIcene maMtra 108 vAra gaNaveA. A vakhate dhUpa-dIpa avazya karavA joI e. OM padmAvati ! padmanetre ! padmAsane ! chakSmIvAni ! - vAcchApUrNi ! Rddhi siddhiM jayaM jayaM jayaM kuru kuru svAhA ! cha mAsamAM pariNAma AvI jAya che. dIvALInI rAtrie A maMtranI 1008 gaNanA karavI Avazyaka che. [ 13 ] vasudhArAmahAvidyA " nuM pUjana dhanaprApti mATe ja karavAmAM Ave che. A pUjana sAmAnya rIte dIvALInI rAtrie khAra vAgyA pachI karAvavAmAM Ave che, kAraNa ke e samaye muhUta' jovAnuM hAtuM nathI anya divase e pUjana karAvavuM hoya te caMdrakhaLa Adi jovuM paDe che, paNa pUjana to rAtrinA khAra vAgyA pachI ja thAya che. ' - Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanaprAptine lagatA maMtro A mahAvidyA bauddhonI che, paNa keTalAka jaina catio tenuM pUjana karAve che ane tethI ghaNAne lAbha thavAnuM jANuM che. e mahAvidyAne pATha tathA vidhividhAna lAMbuM hovAthI ahIM ApatA nathI, paNa jarUrIAtavALAe che keI jena tine saMparka sAdhI tenI pAsethI A bAbata vadhAre mAhitI meLavI levI. * ' [14]. . ' " namaH" e maMtranuM savA lAkhanuM anuSThAna karavAthI icchita dhana-saMpatti avazya maLe che. A anuSThAnanI vadhAre vigate amArA lakhelA maMtraciMtAmaNi" athavA "hIkArakalpataru' graMthamAMthI meLavI levI. dhanArthIe phIkarinuM dhyAna raktavaNe karavuM. [15] " zrI ghana ghana naM 3 phuTa svaIT" - pIpaLAnA vRkSa upara besIne uparane maMtra ekAgracitte - daza hajAra vAra jape te dhanadA nAmanI yakSiNa prasanna thaIne dhana Ape che. . ' [16] " phrI karIne zrI maddADhacce namaH ." vaDanA jhADa para besIne ekAgra citte uparane maMtra ja. daza hajAranI saMkhyA pUrI thaye mahAlakSmI nAmanI cakSiNa prasanna thaIne lakSamI Ape che. A baMne prAge uDDIsataMtramAM jaNAvelA che. A baMne japa sAta divasamAM pUrA karavA joIe, evI amArI samaje che. Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [19] saMtAnaprAptine lagatA maMtraprayogo dareka gRhasthane saMtatinuM mukha jevAnI khAsa IcchA -abhilASA hoya che ane te je tRpta na thAya to manamAM bhAre vasavase rahe che. anya zabdomAM kahIe te gharamAM meTara ke ghoDAgADI na hoya, nekara-cAkara na hoya ke anya saMpatti vizeSa na hoya tenuM duHkha manuSyane bahu sAlatuM nathI, paNa je savAzera mATInI khoTa hoya, arthAt gharamAM eka paNa bALaka na hoya te tene ghaNuM duHkha thAya che ane samAja paNa tene "vAMjhi" gaNane niMde che. ghaNA to evAonA hAthanuM dAna paNa letA. nathI ke prAtaHkAlamAM temanuM mukha jevAne paNa IcchatA nathI, e Tale vAMjhiyA rahevAnuM keNa I che ? vaLI pitAne vaMzavele calAvavA AdhAra putra. upara hoya che, tethI sahu keI saMtAnamAM putranI IcchA kare che ane jyAre tenAM prathama mukhadarzana thAya che, tyAre pitAne dhanya lekhe che, tethI ja bhUde. paNa ArogyavAna Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMtAna prAptine lagatA maMtramANe ane dhanavAna thavAnI sAthe putravAna thavAne AzIrvAda Ape che. TUMkamAM saMtAna prApti-putraprApti e gRhasthajIvananuM eka madhura phala che, tethI ja sarva gRhasthAzramIo saMtAnanuM mukha jevA I che che. paraMtu kudaratane kama nyAro che. varavadhUnI joDI barAbara jAmI hoya, chatAM tene putra-putrI thatAM nathI ! keTalIka strIo garbha te dhAraNa kare che, paNa te vadhAre Takato nathI, eTale ke temane garbhapAta thaI jAya che ane saMtati-sukhanuM sarvapna dhULamAM maLe che. vaLI keTalIka strIo marelAM putra-putrIone ja janma Ape che, te keTalIka strIo eka vAra garbha dhAraNa karyA pachI bIjI vAra garbha dhAraNa karatI nathI. pariNAme temane saMtAnasukhano lhAve maLI zakatuM nathI ane manamAM sadA viSAda-glAni rahyA kare che. - A sthitinuM nivAraNa karavA mATe AyurvedamAM keTalAka upAye batAvavAmAM AvyA che ane hAlanI elepathI paddhati paNa te mATe heramensa vagerenA iMjekazananI himAyata kare che. Ama chatAM saMtAnanI pAkI khAtarI te maLatI ja nathI! hamaNAM ja eka meTA DekaTare amane kahyuM hatuM ke "Akhare te e bhAgyane ja khela che !" . . paraMtu A bAbata devatAnI kRpA prApta thAya - 15 Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 226 maDhavAkara te kAma mane che ane tevI kRpA meLavavAnuM mukhya sAdhana maMtranI upAsanA che. matraciMtAmaNinA 337mA pRSTha para putraprApti mATe eka zrIkRSNa maMtra ( saMtAnagepAlamatra tathA e anubhUta prayAga ApavAmAM AvyA che, te A viSayamAM rasa lenAre avazya vAMcI levA. 1--gAyatrIsa proga gAyatrInA ananya upAsake ema kahe che ke jo ca khIjAkSaranA traNa sa puTa karIne gAyatrIne japa karavAmAM Ave ane e vakhate zveta vastrAla kAra dhAraNa karelI, kizAra vacavALI, kamaLapuSpa hAthamAM lIdhelI gAyatrI mAtAnuM dhyAna dharavAmAM Ave te saMtAnasukhanI prApti avazya thAya che. A sAdhanA karatI vakhate dUdha, dahIM Adi kevaLa zveta karaveA jarUrI che. pratyeka ravivAre ceAkhA, vastuoneA ja AhAra A gAyatrInuM sAmarthya khetAM thavAnI saMbhAvanA che, paNa te karavA jAI e. satravidyAmAM kahyuM che ke : prayAga pUrepUro saphaLa atyaMta zraddhApUrvaka 2 -vadhyAgabha dhAraNaprayeAga Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMtAnaprAptine lagatA matrAgA catuSkoNaM samAlikhya, bhUrje vA tAlapatrake 1 UrdhvabhAge ca gaganaM, bindunAdasamanvitam // anyatra cAnipatnIM ca likhenmantramananyadhIH / 1. adhobhAge vapaTU caiva, phaTkAraJca tato likhet // madhye praNa puTitaM mAyAvIjaM, samuddharet / vidhinA pUjayitvA ca rudraM rudrakAlIM tathA // kaNThe vA vAmabAhau ca tvathavA kaTidezake / vandhyA cApi labhetputraM, dhAraNAnnAtra saMzayaH // tAtparya ke bhUjapatra ke tAlapatra upara nIce mujabanA caitra yathAvidhi AlekhIne zrI rudra tathA rudrakAlInI pUjA pUrvaka gaLAmAM DAbA hAthe athavA keDa para ( lAla dorAmAM AMdhIne ) dhAraNa karavAthI vadhyAne paNa putra thAya che. svAhA 9 ho caSaT hRI~ OM 229 phaT 7 Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 228 maMtradivAkara A uparAMta ahIM bIjA be prayogo paNa prAsaMgika jANIne lakhIe chIe. bilInA vRkSanI uparanA bAMdhA upara ugelAM pAMca pAMdaDAM mRgazIrSa nakSatramAM vidhipUrvaka lAvavAM. temAMnAM aDhI pAMdaDAM laIne tenA para gorocanathI "zrI rAma e. traNa akSaro lakhavA. pachI je strIne saMtAna thatAM na hoya tene nAtajJAtA thayA pachI cothA divase te pAMdaDAM khavaDAvI devAM, eTale te garbhadhAraNa karaze. puSya nakSatranA divase jAsudanuM mULa vidhipUrvaka kADhI lAvavuM ane tene patie pitAnA hAthe vATavuM. pachI rajasvalA strIne cothA divase khavaDAvavuM. A. pramANe pAMca vakhata kAtusnAtA thayA pachI khavaDAvavAthI te strIne saMtAna thAya che. 3-mRtavatsAdoSazAMti maMtravidyAmAM kahyuM che ke - bhUrjapatre samAlikhya, rocanA kuMkumena ca / kaNThe vA vAmabAhau ca, dhRtvA garbhavatI satI // mRtavatsAdoSahInA, bhaveccaiva na saMzaya : // bhejapatra para gorocana athavA kuMkumathI nIceno. yaMtra lakhIne kaMTha athavA DAbA hAthe dhAraNa karavAthI mRtavatsAdiSanI zAMti thAya che, eTale ke te strIne marelo bALaka avataratAM nathI. ! Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMtAnaprAptine lagatA maMtraprame 229 TrI | jaldI hIM phaTa 1 jAma | mamu ! karma | rasa ! ! | zrI | kaccha | 6 | zuM - 4-kAkavaMdhyadoSazAMti prathama jene eka vAra putra thaI cUkyo hoya, paNa pachIthI tene keI saMtAna thatAM na hoya te tene kAkavaMdhyA nAmano doSa kahevAmAM Ave che. te dUra karavA mATeno maMtra zrIzaMkare A pramANe karelo che ? namaH Aica mama de putra chu 3 'i A maMtrano pratidina ekase ATha vAra japa kare. AnI sAthe maMtravidyAmAM nIce prayoga karavAnI khAsa bhalAmaNa karavAmAM AvI che : - puSya nakSatrayukta ravivAranA divase azvagaMdhAnI jaDa lAvIne tene bheMsanA dUdhamAM ghasIne (athavA e jaDanuM cUrNa karIne tene bheMsanA dUdhamAM meLavIne) eka telAthI doDha tolA jeTalA cUrNanuM pratidina sevana karavAthI te strI sAta ja divasamAM garbhadhAraNa kare che. - Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 ' maMtradivAkara amAe "mahAmAbhAvika uvasaggahara tetranA pariziSTamAM 11-vaMdhyAzabdopahayaMtra, 1tha-mRtavatsAdeSanivAraNayaMtra tathA 13-kAkavaMdhyadoSa nivAraNayaMtra ApelA che, te A bAbatamAM ghaNuM upayogI che. tenuM vidhAna te graMthanA vazamA prakaraNamAM jaNAveluM che, tyAMthI joI levuM pa-dvAdazAkSarasaMvaproga ">> dU phrI huM putre kuru kuru vaI ' A maMtra zrI zaMkara bhagavAne kahela che. te AMbAnA morama vRkSa para caDIne tenI DALIe besIne ekAgra mane yathAzakti japavAthI aputriyAne paNa putra thAya che. A prayoga cAle tyAM sudhI roja zrI zaMkaranAM darzana karavA ane temane bilIpatra caDAvavAM e saMpradAya che. 6. putradAyaka yaMtra zaGkara mAtu zaGkara pitu karai varana lkssmiipH| zira rAtre vAre ho ! I E @ hth Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - saMtAnaprAptine lagatA maMtrapravego zubha divase, zubha nakSatrakAlamAM, gocanathI bhUjapatra para A yaMtra lakhavo ane tene gugaLane dhUpa de. pachI sonA ke cAMdInA mAdaLiyAmAM nAkhave. je A yaMtra vaMdhyA strI kaMThamAM bAMdhe te tene nizcita putra thAya che ane mRtavatsA doSavALI strI kaMThamAM bAMdhe te tenA saMtAne jIve che. 7-vAsuputrada zrIkRSNamaMtra mULamaMtra-"SigdharI vAsudevAya huM r vA " A maMtrane 1 lAkha japa karavAthI siddhi thAya che. te pratidina maMtrajapa karatAM pahelAM nIce pramANe vinicoga karaH 'asya zrIvAsuputradazrIkRSNamantrasya nArada RSi :, . gAyatrI chandaH, zrIkRSNo devatA, vasuputraprAptyarthaM jape viniyogaH / te pachI karanyAsa karaH - karuM aMguThThAbhyAM nama:, cha varSanI ravA, DhuM madhyamAbhyAM vaSaT, klaiM anAmikAbhyAM huM, klauM kaniSThikAbhyAM vA. rajIH rara4BccAM ! te pachI aMganyAsa karaH .... klAM hRdayAya namaH, klIM zirase svAhA, klU zikhAyai vapaTa, klaiM kavacAya huM, klauM netratrayAya vauSaT, klaH astrAya Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23ra matradivAkara tyAra pachI nimna leka vaDe dhyAna dharavuM ? bAlaM nIlamudArakAntivibhavaM hastAmbuje dakSiNe, vibhrANaM paripakvadaugdhakavalaM nandAtmajaM sundaram / vAme tadinajAtamuddhatarasaM dadhyutthapiNDaM zubhaM, vaiyAneNa nakhena rAjitagalaM tyaktAMzukaM bhAvayet / / tyAra pachI zrIkRSNanuM mAnasapUjana karIne ekAgra mane japa kare. eka lAkha japa pUrA thayA pachI zarkarA-dadhiyukta hathiI dazAMza havana kare. pachI kamalanI madhyamAM rahelA zrIkRSNanuM pUjana karIne emanA mukhamAM uktamaMtrathI gAyanuM dudha, zuddha pAkA keLAM, dahIM ane mAkhaNathI dazAMza tarpaNa karavuM. A pragathI eka varSanI aMdara putralAbha thAya che. 8-zrI padmAvatI pUjana zrI padyAvatI devI viMdhyAne paNa putra ApanArI gaNAya che. te mATe tenuM aSTaprakArI mAMtrika pUjana karavuM ane "mane guNavAna buddhimAna putra Ape evo saMkalpa kara." pachI cAlIza divasa sudhI roja nIcenA maMtranI daza mALA pheravI ? che hrIM che kIputra-padmAvatye namaH | tethI bAra mAsanI aMdara putranI prApti thAya che. A . prayAga anubhUta che. Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [20] . buddhi-smRti vadhAranAruM adbhuta stotra ' e ukti satya ja che ke "mAra mAratI mati, vAdhiSThAvatA" A bhArata dezamAM vANanI adhiSThAyikA devI tarIke bhAratI eTale sarasvatI virAjI rahI che. tenI bhaktibhAve pUjA, prArthanA tathA upAsanA karatAM matimAMdya dUra thAya che, buddhi sudhare che, smRti-smaraNa- zakti sateja thAya che ane pratibhAzakti jhaLahaLI UThe che. pariName lekhana, vastRtva ke kAvyasarjanamAM kuzalatA sAMpaDe che ane ane yaza prApta thAya che. je kavio, vidvAna, paMDite sAhityakSetramAM akSaya kIti pAmI gayA, temaNe sarasvatIne prasAda prApta karyo hato, e mAnyatAmAM ghaNuM vajuda che. Aje paNa sarasvatIne prasAda prApta karanArA, sAhitya, zikSaNa, dharmapracAra, rAjakIya kSetra vageremAM jhaLakatI kArakIrdi kAma karI pitAnuM nAma rezana karI zake che. . . . . Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 234 maMtradivAkara je maMtra vaDe sarasvatInI upAsanA karavAmAM Ave che, tene sArasvata maMtra kahe che. AvA traNa maMtra ame. maMtraciMtAmaNinA trIjA khaMDamAM "buddhi-smRti vadhAranArA proga"nA prakaraNamAM ApelA che ane keTalAka jijJAsuoe tene prayoga karI letAM akasIra jaNAyA che. have vidyAvRddhinA abhilASIo mATe sarasvatI devInuM eka camatkArika tetra rajU karavA IcchIe chIe. A. tetra sanatkumArasaMhitAmAMthI uddharAyeluM che ane siddhasarasvatIrtavra" tarIke khyAti pAmeluM che. teNe Aja sudhImAM hajAre strI puruSone sarasvatI devIne sumadhura prasAda cakhADyo che ane Aje paNa cakhADe che. AzA che ke pAThake te mATe tatpara thaze. prathama A staMtrano je rIte pATha thAya che, te pArka ApIzuM, pachI tene artha jaNAvIzuM, jethI pAThake te pATha kaMThastha karavA dhAre to karI zakaze ane tenA arthabhAva-rahasyathI paNa paricita thaze. - cA siddharAvato OM asya zrI sarasvatIstotramantrasya mArkaNDeya RSiH, sragdharA'nuSTup chandaH, sarasvatI devatA, ai bIjaM, bad vada zaktiH, . . svAhA kIlakaM, mama vAsiddhayarthaM jape viniyogaH / ... hAtha nyArI . . : 3 huM anuSThAbhyAM namaH Page #269 -------------------------------------------------------------------------- Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236 maMtradivAkara hI hI hRdyakabIje zazi-ruci-kamale kalpavispaSTazobhe, bhavye bhavyAnukale zubhamativarade vizvavandyAdhripadma / : pajhe padmopaviSTe praNatajanamanomoda-sampAdayitri, ... protphullajJAnamUle hariharanimite devi ! saMsArasAre // 1 // ai ai ai jApyatuSTe himaruci-mukuTe vallakIvyagrahaste, mAtarmAtannamaste daha daha jaDatAM dehi buddhiM prazastAm / vidye vedAntavedye zrutiparipaThite mokSade muktimArga, mArgAtItasvarUpe bhava mama varade zArade zubhrahAre / / 2 / / dhI dhIdhI dhAraNAkhye dhRti-mati-nutibhirnAmabhiHkIttanIye, nitye'nitye nimitte munijananamive nUtane vai purANe / puNye puNyaprabhAve hariharanamite pUrNatattvasvarUpe, mantre mantrArthatattve ! mati-mati-matide mAdhavaprItinAde // 3 // klIM klIM klIM susvarUpe daha daha duritaM pustakavyagrahaste, santuSThAkAracitte sphitamukhi subhage jambhaNi stmbhniiye| mohe mugdhaprabodhe mama kuru kumati-dhvAnta-vidhvaM samIkSye, . gI-gaurvAgbhAratItvaM kavidhRtarasane siddhide siddhasAdhye / / 4 / / sauM sauM sauM zaktibIje kamalabhavamukhAmbhojamartisvarUpe, -rUpe'rUpaprakAze sakalaguNamaye nirguNe nirvikalpe. / na sthUle naiva sUkSme'pyaviditavibhave jApyavijJAnatuSTe, vizve vizvAntarAle suravaranamite niSkale nityazuddhe / / 5 / / zrI zrI zrI staumyahaM tvAM mama khalu rasanAM mA kadAcit tvajatvaM, -mA me buddhirviruddhA avatu na ca mano yAtu mAM devi ! pApam / Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ buddhi-smRti vadhAranAruM adbhuta stotra 37 - mA meM duHkhaM kadAcid vipadiHca samaye'pyastu me nAkulatvaM, zAne vAde kavitve prasaratu mama dhIrmA'stu kuNThA kadA'pi // 6 // . ityetaiH zlokamukhyaiH pratidinamupasi stauti yo bhaktinamro, vANI vAcaspaterapyaviditavibhavo vAcyatattvArthavettA / - sa svAdiSThArthalAbhaH sutamiva satataM pAti tasA ca devI, saubhAgyaM tasya loke prasarati kavitA vighnamarataM pravAti / / 7 // nirvighnaM tasya vidyA prabhavati satata cA''zuzAstraprabodhaH, - kIrtitrailokyamadhye nivasati vadane zAradA tasya sAkSAt / : dIrghAyulokapUyaH sakalaguNanidhiH santata rAjamAnyo, vAndevyA satpramAdAt trijagativijayo jAyate tasya sAkSAt // 8 // brahmacArI vratI maunI, trayodazyAmaharnizam / sArasvato janaH pAThAd, bhavediSTArthalAbhava.n / // 9 // pakSadvaye trayodazyAmekaviMzatisaMkhyayA / avicchinnaM paThedyastu, subhago lokavizrutaH / / 10 / / zuklAmbaradharI devI * zuklAbharaNabhUpitAm / vAnchita phalamApnoti paNmAsai trasaMzayaH / / 11 / / . OM hI aidhI klIM sauM zrI vada vada vAgvAdinyai svAhA // mAlI zirasi dhRtvA- . . tvaM mAle sarvadevAnAM sarvakAmapradA matA / tena satyena me siddhiM dehi mAtarnamo'stu te // .:.; ityarpaNam / ...... Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 238 maMtradivAkara " viniyoga ane nyAsa belyA pachI je pATha belAya che, teno artha A pramANe samaje veta (nirmaLa tene rUpa) aMgavALI, brahmaciMtanamAM sArabhUta, AdyA zakti, jagatamAM vyApta, vINA tathA pustakane dhAraNa karanArI, abhaya ApanArI, ajJAnarUpI aMdhakArane - nAza karanArI, hAthamAM sphaTikanI mALA dhAraNa karanArI ane padmAsana upara virAjamAna evI buddhi ApanAra, paramezvarI bhagavatI zAradAdevIne huM vaMdana karuM chuM. je kuMdapuSpa, caMdramA, tuSAra (barapha) ane muktA-hAranA jevI veta varNavALI che, je teta vacce vaDe alaMkRta che, jene hAtha vaNAnA uttama daMDathI maMDita che, je zveta kamaLa upara virAjamAna che, je brahmA, viSNu ane zaMkara vagere deve vaDe sadA-vaMdita che, te samasta ajJAnane haranArI bhagavatI sarasvatI devI mArI rakSA karo ! stotra - "phrI phrI' evA uttama eka bIjasvarUpa, caMdranI kAMtivALI, kamalA, kalpavRkSanI jema spaSTa zobhAvALI, bhavyarUpa, bhAvikajane mATe anukULa, uttama buddhi ane vara ApanAra, samasta jagat vaDe vandanIya caraNakamaLavALI, -lakSamI svarUpa, kamaLa upara virAjamAna, praNAma karanArA -mAnanAM manane AnaMda pamADanArI, vikasita jJAnanAM Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ buddhi-smRti vadhAranAruM adabhuta stotra ra39 mULarUpa, viSNu tathA ziva vaDe vaMdita ane saMsAramAM sArabhUta . (evI he devI sarasvatI! tamane mArA praNAma hai !) 1. che AvA maMtrIbIjanA japathI prasanna thanArI, caMdramAnI kAMti jevA mukuTa vaDe vibhUSita, hAthamAM vINA dhAraNa karanArI, he mAtA sarasvatI ! tane namaskAra - hio ! (mArA) ajJAnane bALI de! bALI de! (mane) khUba vistRta buddhi pradAna kara. he vidyAdevI ! vedAMtAdi zAstro vaDe jANavA cogya, vedomAM paThita, mekSa ApanArI, muktinA mArgarUpa, mArgAtIta svarUpa tathA zveta puSpanI mALAne dhAraNa karanArI he devI sarasvatI ! mane vara Ape. 2. "dhIM dhI thI AvA bIjamaMtrone lIdhe dhAraNA sarasvatI"nA nAme prasiddha, dhairya, buddhi, stuti ane vividha nAma vaDe kInIya, nitya, anitya tathA nimittarUpa, munijane vaDe praNata, nUtana ane purAtana svarUpa, puNyamayI, puNyaprabhAvavALI, viSNu ane zivajIvaDe vaMdita, pUrNa tatvarUpa, maMtramayI, maMtrArthanA tatvavALI, buddhimatI, buddhi ApanArI tathA bhagavAna kRSaNanA priya (baMzI) nAda svarUpa he devI sarasvatI !( tane mArA namaskAra ho!) 3. sI" karI zrI' evA bIjamaMtronA uttama svarUpavALI, hAthamAM pustaka dhAraNa karanArI, prasanna AkAra ane prasanna citta tathA maMda hAsyapUrNa mukhavALI, suMdara, zatruonuM bhaNa ane staMbhana karanArI, mArAM pApanuM dahana kara ! dahana kara ! he mehasvarUpa tathA mugdhajanene bedha Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 240 maMtradivAkara ApanArI mArA ajJAna vaDe utpanna ajJAnane vivaMsa kara! he pUjanIya ! tuM gI: gIH vApha ane bhAratI nAmavALI che, tuM kavionI jIbha upara virAjamAna che.. siddhi ApanArI che tathA siddha puruSe vaDe sevanIya che.4. " " AvA zaktibIjavALI, brahmajInA mukha-kamaLanI AkRtivALI, rUpavatI, rUpavagaranI hovA chatAM prakAzamAna, sakalaguNasaMpanna, niguNuM-triguNAtIta, nirvikalpa, sthUla ane sUkrama evA bhedethI rahita. hovAne lIdhe tAro vaibhava keTaluM che? tenuM anumAna na karI zakAya tevI, jayavijJAna vaDe tuSTa thanArI, vizvarUpa, vizvamAM virAjamAna, uttama deve vaDe vaMdita, niSkala. ane nityazuddha (evI he sarasvatI devI ! tane mArA namaskAra he.) pa. zrI zrI zrI AvA bIjavALI he sarasvatI devI ! huM tArI stuti karuM chuM. tuM mArI jIbhane kadI tyAga na kara ! (tArI kRpAthI) mArI buddhi kadIye. viruddha na thAya ane vipattinA samayamAM paNa mArI buddhi vyAkuLa na bane. temaja zAstramAM, vAdamAM ane kavitvamAM mArI buddhi prasArane pAme tathA kaI paNa. sthaLe kuThita na thAya. 6. A upara kahelA pramukha padyo vaDe je manuSya. bhaktipUrvaka, namrabhAve, prAtaHkALamAM pratidina sarasvatIdevInI stuti kare che, tenA vabhavanuM varNana bRhaspati paNa karI zake nahi. te vAyatanA arthane jANakAra Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - buddhi-smRti vadhAranAra abhuta stotra 241 bane che, te Icchita vastune meLave che, sarasavatI devI svayaM pitAnA putranI jema tenI rakSA kare che, tenuM saubhAgya vadhe che, tenI kavitA lekamAM prasAra pAme che ane vina naSTa thaI jAya che. 7. te stuti karanAranI vidyA nirvidhanapaNe prabhAvazALI bane che, zIdhrapaNe zAstranuM jJAna thAya che, traNe lekamAM kIti prasare che tathA sAkSAt sarasvatI devI tenA mukhamAM virAjamAna rahe che. te stuti karanAra dIrdhAyu, jagapUjya, sakala guNane AgAra tathA niraMtara rAjamAnya bane che. bhagavatI mA devInI uttama kRpAthI traNe lokamAM tene sAkSAt vijaya thAya che. 8. ( je mANasa terasanA divase ane rAtre (24 kalAka, sudhI) sarasvatIdevImAM bhaktibhAva rAkhI brahmacaryapUvarka, vrata rAkhe che ane maunapaNe A staMtrane pATha kare che, te Icchita vastune prApta kare che. 9. zveta vastra dhAraNa karanArI tathA zveta alaMkAro - vaDe alaMkRta evI sarasvatIdevInuM dhyAna karIne avicchinna paNa zakala ane kuNa AvA baMne pakhavADiyAnI terasanA divase ekavIzanI saMkhyAmAM A stotrane pATha kare che, te cha mahinAmAM Icchita phaLane prApta kare che, emAM saMzaya nathI. 10-11 : japanI pUve mALAnI prArthanA A rIte karavI ? "he mALA! tuM badhA devAnI IcchA pUrNa karanArI che, tethI satyapaNe mane paNa siddhi Apa. he mAtA ! tane huM namana karuM chuM." 12. . . 16 Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [21] AkarSaNataMtra taMtramAM kahyuM che ke zAntivazyastambhanAni, vidvepoccATane tathA / mAraNAntAni zaMsanti, paTkarmANi manIpimiH / * "zAMti, vazya, staMbhana, vizleSaNa, uccATana tathA mAraNane vidvAna puruSo "SaTkarma" kahe che." Ano vizeSArtha e che ke jenA dvArA raMga, grahapIDA, vividha prakAranA upasargo tathA bhayenuM zamana thAya, te zAMti karma kahevAya che, jenA dvArA anya jIvane vaza karI zakAya, tene vazyakama kahevAya che; jenA dvArA jIvanI gatine dha thAya, tene staMbhanaksa kahevAya che jenA dvArA arasaparasa mitratA ke saMgaThana dharAvatI vyaktiomAM phUTa paDe-bhaMgANa thAya, tene vizleSaNakarma kahevAya che, jenA dvArA vyaktine pitAne deza, pitAnuM gAma ke pitAnuM sthAna choDavuM paDe, tene Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AkarSaNataMtra - 243 uccATanakarma kahevAya che; ane jenA dvArA jIvanuM maraNa nIpaje mRtyu thAya, tene mAraNakema kahevAya che. maMtravidyAmAM A parkamanI mukhyatA che. . AmAMnuM prathama karma saumya che, eTale te dareke karavA jevuM che; bIjuM karma kathaMcit saumya ane cita ujha che, eTale samajI-vicArIne karavA jevuM che, ene trIjuM, ceThuM, pAMcamuM tathA chaThuM karma ujha che, eTale anivArya saMge utpanna thayA vinA karavA jevuM nathI. sAmAnya manuSyae to enAthI dUra ja rahevuM, e amAre aMgata abhiprAya che. - A SaTkarmanI upagitA tathA temAM rAkhavA joItA viveka aMge ame maMtravijJAnanA tetrIzamA prakaraNamAM vistArathI carcA karI che, te pAThakee ekavAra avazya joI javI. vazyakarmamAM AkarSaNa, mehana tathA vazIkaraNa e traNa vastuone samAveza thAya che. te paikI ahIM AkarSaNa aMge keTaluMka vivecana karavAmAM AvyuM che.. koI paNa vyaktine nirdiSTa sthAna tarapha AkarSavIkheMcavI, tene "AkarSaNa kahevAya che athavA kaI paNa vyaktinuM ApaNA tarapha AkarSaNa thAya, eTale ke te ApaNane khUbaja cAhemAna Ape, tene paNa AkarSaNa ja samajavuM. Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ meM divAkara bhAratanA tAMtrikAe prathama arthamAM AkaSa Nune meTAmAM mATe pracega rALa janmejaye caiAjelA mahAna sayajJa vakhate karyAM hatA. temaNe AkaSa Nune lagatA matronA prayAga karavA mAMDayo ke dUra dUra rahelA sa AkarSAIne yajJabhUmi samIpe AvavA lAgyA ane te badhAne yajJamAM heAmavAmAM AvyA. A rIte duniyAnA ghaNAkharA sarponA nAza karavAmAM Avye. 244 rAjA janmejayanA pitAnuM mRtyu sadaMzathI thayu hatu, eTale teNe sakulanA nAza karavAnA vicArathI ja A yajJa ceAjyeA hateA. tenA para A mAMtrika prayAgane khUba prabhAva paDacA ane leAkeA paNa maMtrazaktinuM parikhaLa joI ne tAjuma banI gayA. bhArata bahAranA dezA upara paNa tenI bhAre asara paDI ane tyAM krame krame matravidyAnA pracAra thayA. akamAM jema lAThAne peAtAnA tarapha AkarSavAnI eka prakAranI zakti rahelI che, tema manuSyamAM paNa khIjAne peAtAnA taraph A vAnI zakti rahelI che. satamahAtmAo, dha gurue, dezanAyakA tathA klAkAre vagere. leAkeAnuM keTaluM AkaSa Na kare che? anya zabdomAM kahIe te temanI lAkapriyatAne AdhAra AkaSa Nuzakti upara rahela che. ApaNe paNa leAkapriya banavuM hoya te ApaNI AkaSa Nuzakti vadhAravI joI e. Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 245 vartamAnakALe AkarSaNavidyA para keiTalAMka pustake lakhAyAM che, te A viSayamAM rasa lenAre joI javA jevA che. " maMtravyAkaraNamAM kahyuM che ke -"ELAkSAMzeyaM sTI" strI ne AkarSaNabIja jANavuM. tAtparya ke je vyakti strI bIjane siddha kare che, te anekanuM AkarSaNa karI zake che. ame , , che tathA zo bIjane mahimA pUrvagraMthamAM tathA pUrva prakaraNamAM prakAze che, eTale bIjAkSanI adbhuta zakita viSe keIe kazI zaMkA karavA jevuM nathI. ' - ra bIjane kAma bIja ke kAmakalA paNa kahevAmAM Ave che. tene siddha karavAnI rIta evI che ke sAdhake pitAnA bhAlapradezamAM athavA te be bhrakuTinI vacce enimudrA kalpavI ane tenI vacce thI bIjanI sthApanA karIne tenuM dhyAna dharavuM. - trikoNanI Urvamukha ane adhomukha sthApanA karavAthI je AkRti bane che, tene nimudrA klI kahevAmAM Ave che. tenI vacce pakaeNNAkAra je AkRti bane tenI vacce - strI bIjanI sthApanA karavI joIe. tenuM aruNa varNa eTale lAla 7 - Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 246 maMtradivAkara raMge dhyAna dharatAM siddhi thAya che. je mana zAMta-svastha hoya ane dhyAna barAbara jAme to cha mAsamAM A bIjanI. siddhi thavA saMbhava che. - je ke AkarSaNa mATe anya prayogo paNa nirmANa thayelAM che, paNa jyAM sudhI sAdhaka A bIjanI siddhi kare nahi, tyAM sudhI e prayogomAM saphaLatA maLavAnI saMbhAvanA ochI che, eTale AkarSaNaprayAga karavAnI. IcchAvALAe sahuthI pahelAM A bIjane siddha karavAne prayAsa karavA joIe. eka mahAnubhAve karI bIja sArI rIte siddha kareluM hatuM. temane eka vakhata koI mitra potAnI sAthe keTamAM laI gayA. tyAM temaNe nyAyAdhIzanA sAmuM joI ne vahI? pachI karI e rIte mAnasajapa karavA mAMDayo ke tarata nyAyAdhIzane tenI asara pahoMcI. pachI pelA mahAnubhAve mAnasika AMdela vaDe "kesano pheMsalo mArA mitranI tarapheNamAM kare. evI sUcanAo nyAyAdhIzane ApI ane tenI asara dhAryA pramANe barAbara thaI. nyAyAdhIze temanA mitranI tarapheNamAM hukamanAmuM karI ApyuM. A kesa ghaNA vakhatathI cAlatuM hatuM, tethI temano sitra kaMTALI gayeA hato ane kaMI paNa nirAkaraNa Ave, te mATe ja tene sAthe laI gaye hato. tyAM At -rIte tenuM pariNAma tenI tarapheNamAM AvyuM. Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AkarSaNa-tatra 247 - pharI bIjano ame keTalAMka anubhava lIdhela che ane tenA pariNAme sArAM AvyAM che. keIpaNa vyakti pAse amuka kAme javAnuM thAya ke DI vAra manamAM tene japa karI laIe ane pachI te aMge kAmanI carcA karavA mAMDIe ke gADI tarata pATe caDI jAya che. : - eka vakhata eka saMsthAnA kAme eka gRhastha pAse gayA. teo A saMsthAne kaMIpaNa phALo Apaze ke kema? e zaMkAspada hatuM, paraMtu ame upara jaNAvyuM tema, uDI bIjane prayAga karyo ane pachI temanI AgaLa rUpiyA pAMca hajAranI darakhAsta mUkI, to temaNe kaMI paNa AnAkAnI vagara kabUla rAkhI. '' pAThake pote A prayoga karI zake che, paNa temaNe sahuthI prathama upara jaNAvelI vidhie strI bIjane siddha karI levuM joIe. AkarSaNane lagato maMtrajapa karatI vakhate sAdhake nIcenI bAbate lakSamAM rAkhavI joIeH * * 1 kAla-AkarSaNa mATene maMtrajapa pUrvAna eTale savArathI bapora sudhInA samaye karavo'' * 2 hatu-te mATe vasaMta Rtune pasaMdagI ApavI. paraMtu ahIM tu gaNavAno niyama e che ke sUryodayathI daza ghaDI sudhInA samayane eka vAtu gaNavI, bIjI daza ghaDInI bIjI tuM gaNavI, e rIte sATha ghaDInI cha bAta Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 248 ma divAkara gaNavI. temAM so~ya pachInI dRza ghaDIne vasaMta gaNavAnA saMpradAya che. RtunI gaNanA khIjI rIte paNa karavAmAM Ave che. divasanA pUbhAga te vasaMta, madhyAhna te grISma, parAnuM eTale madhyAhna pachInA bhAga te varSA, saMdhyAkALa te zIta ( zizira ), adhI rAtri te zarada ane uSAkAla te hemanta 3-4-hAtha ane AMgaLI--jamaNA hAthanI kaniSThikA AMgaLI para mALA pheravavI. 5 mudrA--A vakhate DAkhA hAthe aMkuzamudrA dhAraNa karavI. aMkuzamudrAnuM svarUpa mudrAprakaraNamAM jaNAveluM che. 6 Asana--A japa karatI vakhate daMDAsananA upayAga karave. 7. kaiyAnaNu --matranA akSaro lAla ci tavavA. tharavuM. www raganA 8. tattva dhyAna--A vakhate agnitattvanuM dhyAna 9. mAlA--pravAlanI rAkhavI. 10. pahelava--matranA cheDe pallava tarIke auSad lagADavuM. aur e AkaNu-vazIkaraNanuM khIja che. 11. sukha--dakSiNa dizA taraph rAkhavu. Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AkarSaNa-taMtra ra49 A prayoga pahelo OM namo AdipuruSAya amukasya AkarSaNa kuru kuru svA " - A maMtra niyamAnusAra 108 japa dvArA siddha kare. pachI AkarSaNakAryamAM pravRtta thavuM, te siddhi maLaze. jyAM amu lakhyuM che, tyAM abhiSita vyaktinuM nAma - chaThThI vibhakti pUrvaka belavuM joIe. dAkhalA tarIke raNajita nAmanI vyaktinuM AkarSaNa karavuM che te e maMtra A pramANe bolavuM joIe OM namo AdipuruSAya raNajitasya AkarSaNa kuru kuru - hi " . tene vizeSa vidhi A pramANe jANe kRSNadhuratUrapatrANAM, rasaM rocanasaMyutam / bhUrjapatre likhenmantraM, zvetakaravIralekhanaiH // yasya nAma likhenmadhye, khadirADagAreNa dApayet / zatayojanamAyAti, nAnyathA zaGkaroditam // kALA dhaturAnA pAMdaDAnA rasamAM gerecana meLavavuM. pachI zveta kareNanI kalama vaDe uparano maMtra bhUrjapatra para lakhavuM. pachI te maMtrane kheranuM lAkaDuM saLagAvIne - ' pADelA aMgArA para tapAva. eTale jenuM nAma aMdara lakheluM haze, tene asara pahoMcaze ane te se cejana dUra Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 250 tradivAkara haze, te paNa AkarSAIne thoDA ja vakhatamAM sAdhakanI samIpe Avaze. pratyeAga mIjo anAmikAyA raktena, liMkhenmantraM ca bhUrjake / yasya madhye likhennAma, madhumadhye ca nikSipet // tadA cAkarSaNaM yAti siddhiyoga udAhRtaH / " yasmai kasmai na dAtavyaM devAnAmapi durlabham || * . :. anAmikA AMgaLImAMthI gheADuM rakta kADhIne tenAM vaDe bhUpatra para A maMtra lakhavA ane tenI madhyamAM jenuM AkarSaNa karavuM heAya tenuM nAma lakhavuM. pachI tene madhamAM DUmADI rAkhavA, eTale je vyaktinuM nAma maMtramAM lakhyu haze, tenu AkarSINa thaze. A prayAga devene paNa durlabha che, tethI jene tene ApavA nahi. prayAga trIjo OM pachI revatta, bApaMca bArvaca cAA prathama A maMtrane kAladinA niyamapUrvaka daza hajAra japa karavA. pachI jenuM AkarSaNa karavuM hAya tenu daivanuttanI jagyAe khIjI vibhakti pUrvaka nAma lakhavuM. ane 108 vAra matra bhaNI rAI-mIThAne havana karavA ke te vyaktinuM ANu thaze. Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AkarSaNa taMtra 25. prAga cothe ' "jI zrI hIM devatta sarSaca A. maMtra badhA vidhi upara mujaba jANavo. prayoga pAMcame gRhItvArjunavandAkamAilepAryA samAhita / ajAmatreNa saMpiNya nikSipenmastakopari / / nArI vA puruSo yasya suto vA pazureva ca / AkRSTaH svayamAyAti satyaM satyaM vadAmyaham / . . . . "ajuna vRkSanA AMdhone AleSA nakSatranA divase. sAvadhAnI pUrvaka laI Ava ane tene bakarInAM mUtramAM vATIne taiyAra kare. pachI koI paNa strI, puruSa ke pazunA mastaka para te nAkhavAmAM Avaze te te svayaM AkarSita. thaIne AvI jaze. A prayoga huM satya kahuM chuM, satya. kahuM chuM... . prAga chaThTho sUryAvartasya mUlaM tu, paMcamyAM grAhayed budhaH / tAMbUlena samaM dadyAtsvayamAyAti bhakSaNAt / / "tatvavettA puruSa sUryAvarta (hulahula) vRkSanA mULane . pAMcamane divase lAvIne pAnanI sAthe je strI ke puruSane khavaDAve te AkarSita thaIne svayaM AvI jAya che." pAra vize pAnanI zo che ne Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [22] samAhana--tatra koIpaNa vyaktinA mana para atyaMta prabhAva pADave ane te ApaNane ja jue ema karavu, tene meAhana ke -saMmeAhana kahevAmAM Ave che. tene lagatuM je taMtra te sa'mAhanataMtra. A taMtra rajU karavAmAM bhayasthAne ghaNAM che, paNa "pATakA tene kAIpaNa saceAgeAmAM durupayeAga nahi kare, evA vizvAsa sAthe ame A tatranA keTaleAka paricaya karAvavA tatpara thayA chIe. 1. maMtravidyAmAM kahyuM che ke sahuthI prathama nIcena matra eka lAkha vAra japaveA : 'OM hrI~ kAli kapAlini dhoranAdi vizvaM vimohaya nAmo sarva motha 4: 4: 8: strAf I' pachI pUjA-hAma Adi yathAvidhi karIne kAryomAM Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samAhana-tatra 253 pravRtta thavu, eTale ke nIcenI vidhie kAIpaNa . prayAga karavA :-- zvetaguJjArasaiH peSyaM, brahmadaMDa yAzca mUlakam / lepamAtrai zarIriNoM, mohana sarvato jagat // ' brahmadaMDInA zveta caNAThInA ( pAnanA ) rasamAM mULane vATavAM; pachI tenA peAtAnA sava zarIra para lepa. karavA; tethI Akhu jagat mAha pAme che.' gRhItvA tulasIpatra, chAyAzuSkaM tu kArayet / azvagandhA samAyuktaM, vijayAbIja saMyutam // kapilAkSIrasArddhana, vaTI ratipramANataH / bhakSitA prAtarutthAya, mohayet sarvato jagat // tAjAM tulasIpatra lArvIne chAyAmAM sUkavI levAM, tene bhAMganA khIja tathA azvagaMdhA sAthe kapilA gAyanA. dUdhamAM vATavA ane tenI caNAThI jevaDI geALIe vALavI, temAMthI eka geALInuM prAtaHkALamAM bhakSaNa karavAthI sa jagat arthAt badhA leAkeA meha pAme che.' zvetArkamUlaM sindUraM, peSayetkadalIrase / anenaiva tu tantreNa, tilakaM lokamohanam // 8 sapheda AkaDAnuM mULa ane siMdUra ekatra karIne keLanA rasamAM vATavuM. tenu lalATamAM tilaka karato lAkA mAha. pAme che. ' Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtradivAkara : 254 ahIM saMpradAya e che ke uparyukta vastuone prayoga karatAM pahelAM tene mULamaMtra sAta vAra bolIne abhimaMtrita karI le. uDDIsataMtramAM kahyuM che ke - sindUraM kuMkumaM caiva, gorocanasamanvitam / dhAtrIrasena sampiNya, tilakaM lokamohanam // siMdUra ane kuMkumane gocanamAM bheLavIne AMba- LAnA rasamAM pIsI levAthI ane tenA vaDe tilaka karavAthI '. leke hita thAya che." sahadevyA rasenaiva, tulasIvIjacUrNakam / ravau yastilakaM kuryAnmohayet sakalaM jagat // sahadevInA rasamAM tulasInAM bIja pIsIne tenAthI ravivAranA divase tilaka kare te sarvasaMsAra mAhita : thAya che." manaHzilAM ca karpUra, peSayet kdliirse| tilakaM mohanaM nRNAM, nAnyathA mamabhASitamaH // maNazIla ane kapUrane keLanA rasamAM pIsIne tilaka - kare to saMsAra mahita thAya che. zivajI kahe che ke A - mAruM kathana asatya nathI'. . . . ritAruM pApa, tu hI . : : __ gorocanasaMyuktaM, tilakaM lokamohanamU / ' ' Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMmehana-maMtra 255 haratAla ane azvagaMdhAne kelanA rasamAM pIsIne - tathA temAM gorocana meLavIne tilaka kare te leka mohita thAya che. " zRMgI candanasaMyukta; vacAkuSThasamanvitam / . . dhUpaM dehe tathA vastre, mukhe dadyAdvizeSataH / / pazupakSiprajAnAM ca, rAjAM mohanakorakama / tAmbUlamalatilakaM, lokamohanakArakam // kAkaDAziMgI, caMdana, vaja ane kuSTha (upaleTa) e. badhAne meLavIne dhUpane banAvo ane te dhUpane pitAnA -zarIra para tathA vastra para ane khAsa karIne sukha para vadhAre pramANamAM de. e dhUpa pazu, pakSI, prA ane rAjA badhAne mehita karanAre thAya che. tathA nAgaravelanA pAnanuM mULa pIsIne tilaka karavAthI paNa badhA leke mahita thAya che? rinyU ra tavavA, tAvjharapitA ! . . anenaiva tu mantreNa, tilakaM lokamohanam // - " siMdUra ane veta vajane nAgaravelanA pAnanA rasamAM vATIne tene " umarezvarAca" Adi AgaLa lakhelA maMtrathI mastaka para lagADe te leke mahita thAya che." savAmAMnt eNRTno, strInA ja sivi, ebhistu tilakaM kRtvA, trailokya mohyennrH|| . Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 256 maMtradivAkara je manuSya agheDo, bhAMgare, lAjavaMtI ane sahadevI e badhAne vATIne tenA rasathI tilaka kare te traNe ya. lekane mohita karI zake che." zveta dUrvA gRhItvA tu, haritAla ca peSayet / kRtaM tu tilakaM bhAle, darzanAnmohakArakam / dhaLI ghone haratAlamAM meLavIne vATe ane tenuM tilaka kapALe kare te tenAM darzana mAtrathI leke mAhita thAya che. bilvapatraM gRhItvA tu, chAyAzuSkantu kArayet / kapilApayasA yuktaM, vaTIM kRtvA tu golakam / / ebhistu tilakaM kRtvA, mohayetU sarvato jagat // bIlIpatra laIne chAyAmAM sUkavI levA ane tene kapilA gAyanA dUdhamAM vATIne tenI goLI banAvavI. te goLIthI kareluM tilaka sarva jagane mehita kare che." maMtra- OM uDDAmarezcarAya sarvajaganmohanAya aM A~ I I u U R R hUM phaT svAhA / prathama A maMtrane eka lAkha japa karI tene siddha karavuM. pachI tenAthI sAta vAra abhimaMtrita karIne upara jaNAvelI vastuonuM tilaka karavAthI mehana avazya thAya che. kAmAkhyAtaMtra vageremAM paNa saMmohanane lagatA. keTalAka praga ApelA che, paNa te lagabhaga Ane maLatA ja che, eTale ahIM tene svataMtra nirdeza karatA nathI. Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [23]. vazIkaraNa-taMtra anubhavI puruSe kahe che ke prema ane mIThI vANuM e moTAmAM meTa vazIkaraNamaMtra che, kAraNa ke tenAthI badhA lekene vaza karI zakAya che. , - mahApuruSonAM caritramAM A vastunuM pramANa maLe che ane ApaNe rojido anubhava paNa A vastunuM samarthana kare che. je ApaNe keInA pratye kharekhara prema darzAvIe ane tenI sAthenA vArtAlApamAM mIThI vANIno prayoga karIe, te e vyakti ApaNane vaza thaI jAya che ane ApaNuM dhAryuM kAma karI Ape che. - je vyaktine koIne mATe prema nathI-mAna nathI, tathA je vANIne game te duSTa praveza kare che, te pitAnA hAthe pitAnA duzamane vadhAre che ane tenuM pariNAma ghaNuM kharAba. Ave che. ' . !! 17 Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ madivAkara eka mAlavI ghaNA bhalA ane pApakAravRttivALA hatA. temaNe hajArA mANasAne sahAya karI hatI ane peAtAnI pAsethI kAI khAlI hAthe pAhe na jAya tenI khAsa takedArI rAkhatA hatA, paNa temane jIbha upara kAbU na hatA, eTale ghaNI vAra apazabdo kheAlI jatA. e rIte eka vAra temaNe peAtAnA nekarane apazabdothI navAjyuM. e nAkara e vakhate te kaI eklyA nahi, paNa rAtrie maulavI sUI rahyA hatA, tyAre charI laI ne temanI chAtI para caDI beThA ane eka ja dhAe temane khatma karyAM. A amArI jANane kissA che. 258 khIjAne gulAma banAvavA, temanI pAsethI manaMgamatI sevA levI ane kAma pUrAM thaye temane zeraDInAM chettAMnI mAphka phekI devA, e duSTatAbharyAM vyavahAra che. ziSTa-sa'skArI lAkAne AvA vyavahAra pasaMda nathI. ame paNa temanI sAthe ja chIe. tAtparya ke anya manuSya sAthe ane teTale saujanyalaye vyavahAra rAkhaveA, e dharma ane nItine sAra che ane tene anusaravAmAM ja ApaNuM kalyANa che. sevAvRtti paNa vazIkaraNanI eka amegha auSadhi che. tenAthI manuSya hajAre lAkhA leAkeAne vaza karI zake che ane temanI pAsethI mana mAnyu kAma laI zake che. vaLI hAtha peAle te ApaNAmAM prasiddha che. tenA a ' ' . jaga gAle e ukti e che ke jo ApaNe Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vazIkaraNa taMtra 25 hAtha khulluM rAkhIe, eTale ke tenA vaDe yathAzakti dAna detAM ja rahIe te keme keme badhuM jagat vaza thAya che." ATaluM prAsaMgika kahyA pachI have vazIkaraNanI prakriyA para AvIe. je vyakti vazIkaraNamAM pravINa thavA IcchatI hoya, teNe sahuthI prathama trATakyogane siddha karI levo joIe. kAraNa ke tethI manuSya tathA pazu-pakSI vagere para dhArI asara pADI zakAya che ane vazIkaraNanuM kAma ghaNuM sarala banI jAya che. * * eka mahAtmA pitAnA ziSya sAthe jaMgalamAM jatA hatA. tyAM eka vikarALa vAgha sAme maLe. ziSya te mAnyuM ke have ApaNAM so varSa pUrAM thaI gayAM, paNa gurujI ema gabharAya evA na hatA. temaNe jarA paNa bhaya pAmyA vinA vAghanI sAme najara mAMDI, eTale ke tenI netrati sAthe pitAnI netrAti meLavI ane tyAM camatkAra khaDo thaI gayo. je vAgha chalaMge mArate A tarapha AvI rahyo hato, te sthira thaI gaye ane AgaLa eka paNa DagaluM mAMDI na zake. gurujIe trATakacoga siddha karela hare, eTale temanI AMkhamAM eka prakAranI ajaba vazIkaraNazakti AvI gaI hatI ane teNe A khataranAka prasaMge barAbara kAma ApyuM hatuM. - je vastusthiti vAghanA prasaMgamAM banI, teja vastu sthiti mANasonA saMbaMdhamAM paNa bane che. eka mahAtmA mAnasarovara tarapha jaI rahyA hatA. rastAmAM lUMTArA maLyA. Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26o: maMtradivAkara teno saradAra taravAra ugAmIne kahevA lAgyA ke "tamArI. pAse paisA-TakA, sarasAmAna je kaMI hoya, te amane cUpacApa ApI do ! nahi te mAryA jaze." e ja vakhate mahAtmAe najara UMcI karIne cheDI vAra ekITaze tenI sAme joyuM ke tenA hAthamAMthI taravAra paDI gaI ane te atyaMta namra banIne vaMdana karavA lAgyatenA sAthIone khabara na paDI ke ekAeka Ama zAthI thayuM ? paNa pote ja sAthIone saMbodhIne kahyuM : "A mahAtmA pAsethI ApaNe kaMI joItuM nathI. temane mArga khule karI de. ane raste bIjA koI temane satAve. nahi, mATe amuka aMtara sudhI be jaNa temanI sAthe jAo.' ApaNe vyavahAramAM joyuM che ke keTalAMka kAma patravyavahArathI patatAM nathI, TelIphane karIe te paNa patatAM nathI, paraMtu rUbarU maLIe ane cAra AMkha bhegI thAya. to tarata patI jAya che. Ano artha e thayo ke ApaNI AMkhamAM eka prakAranI AkarSaNazakti rahelI che. ane.. tene prabhAva bIjA para paDe che. temAM ce jeNe trATaga siddha karyo hoya, tenI AMkhamAM te e zaktinuM pUra vahe che ane te sAmA mANasane avazya vaza karI le che. - keTalIka vyakitao ke jeNe trATakaga siddha karyo nathI, chatAM temanI AMkhemAM AvI zakti jovAmAM AvI Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vazIkaraNa-taMtra 262 che, te ApavAdika ghaTanA samajavI. AvI vyakti keIna sAme ekITaze tAkI rahe te tene tarata asara thAya che. 'prAcIna zAmAM daSiviSa sarSanuM varNana Ave che. te sarpa e hoya che ke koIpaNa prANa para pitAnI dRSTi sthira karatAM ja tenA para kAtIla jheranI asara thavA mAMDe che ane te maraNa pAme che. zramaNa bhagavAna mahAvIrane AvA eka ati bhayaMkara sapane bheTe thaye hatuM, paraMtu teo gasiddha mahApuruSa hovAthI tenI daSTinuM jhera temane caDyuM na hatuM. eTaluM ja nahi paNa daMza mAryo, chatAM je te viSanI asarathI mukta rahyA hatA, te kahevAnuM tAtparya e che ke AMkhamAM AkarSaNa-vazIkaraNanI adbhuta zakti rahelI che. trATakayega ahIM svAbhAvika ja prazna thaze ke trATakaga zI vastu che? ane te zI rIte siddha thAya che? eTale te aMge keTaleka khulAse karIzuM. zomAM kahyuM che ke - AMkhanA palakArA mAryA vinA sUma lakSya tarapha ekITaze tyAM sudhI joyA karavuM ke jyAre AMkhamAMthI AMsu paDavA mAMDe. A kriyAne vidvAnoe trATaka kahI che." Ano sAmAnya vidhi e che ke eka jADA sapheda Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra6ra . maMtradivAkara kAgaLa para kALA raMganuM ke zAhInuM cAra AnI ke ATha AnI jevaDuM vartula banAvavuM ane tenI sAme ekITaze. joyA karavuM. A vakhate AMkhanI pAMpaNa bilakula halAvavI. nahi. manane paNa sthira rAkhavuM. A rIte abhyAsa karatAM jyAre AMkhamAMthI AMsu paDavA mAMDe tyAre AMkhane lUchI nAkhavI ane theDI vAra pachI pAchu e ja pramANe abhyAsa cAlu rAkha. Ama keTalAka divase sudhI-lagabhaga cha mAsa sudhI abhyAsa cAlu rAkhatAM trATakagamAM siddhi maLe che. ' ane teno prabhAva mana para paNuM ghaNuM ja paDe che, eTale ke te ghaNI sthiratA anubhave che. cittavRttione sthira karavA mATe paNa anubhavIo trATakayeganI ja bhalAmaNa kare che. Ane vadhAre abhyAsa te kaI anubhavInA mArga darzana nIce ja kare. - vazIkaraNanA maMtro aneka che ane prayoga paNa.. aneka che. temAMthI je maMtro ane pravege pramANabhUta. jaNAyA, te ahIM rajU karavAmAM Ave che. uDDItaMtranA sAtamA paTalamAM vazIkaraNano adhikAra Ave che. tyAM jaNAvyuM che ke prathama nIcenA maMtrane vIza hajAra japa kare - OM namo bhagavate uDDAmarezvarAya mohaya mohaya mili. miTi 4: 8: " Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vizIkaraNataMtra pachI nIcenA prayoga karavA * bIlIpatra tathA bIjerAne bakarInA dUdhamAM vATI, tenuM tilaka kare, te leka vazamAM Ave." A "kuMvArapAThAnA mULamAM bhAganAM bIja milAvIne mastaka para tilaka karavAthI uttama vazIkaraNa thAya che." * anya graMthamAM bIjA paNa prayogo jovAmAM Ave che. temAM mehinImaMtrane prayoga A prakArano che. prathama . "OM hrI mohinI yAda" e maMtrano eka lakSa japa karI tene siddha karavo. pachI jyAre ke vyaktinuM vazIkaraNa karavuM hoya tyAre pAchuM, puSa, vastra athavA koI uttama jAtinuM phaLa laIne tene 108 vAra maMtra bolavApUrvaka abhimaMtrita karavuM ane te vyaktinA hAthamAM ApavuM, te te avazya vazIbhUta thaze. eka prayoga e che ke temAM nIce maMtra sAta divasa sudhI japavAmAM Ave che: " nidi viTi jArI mArAechI mu ne vazamAnI vAta " ahIM muva zabda che, tyAM jenuM vazIkaraNa karavuM hoya tenuM nAma balavuM joIe. A prayoga mukhyatve rAjAne vaza kare ' hoya tyAre thAya che. * * che. je A maMtra tADapatra para lakhavAmAM Ave ane te tADapatrane jalamizrita dUdhamAM ukALavAmAM Ave che jenuM nAma lakhyuM hoya te avazya vazIbhUta thAya che. Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 264 - maMtradivAkara raM sarvaro varamAna ha". A maMtrane japa karavAthI paNa abhiSita vyaktine vazIbhUta karI zakAya che. ___OM rAjamukhi rAjAmimukhi vazyamukhi hI zrI ilI devi devi mahAdevi devAdhidevi sarvajanasya mukhaM vazyaM kuru hA ! A maMtra vazIkaraNa mATe ghaNe akasIra gaNAya che. prathama tene daza hajAra japa karo. pachI dhRtasaMyukta khIra dvArA japano dazAMza eTale 1000 homa karo. te pachI aMgadevatA, aSTamAtRkA ane daza dikSAnI pUjA karavI. A rIte traNa divasa homa ryA pachI sUryamaMDaLanI adhiSThAtrI devatAnI ArAdhanApUrvaka sUryanI sAme mukha rAkhIne jenuM nAma laIne 108 vAra A maMtrano japa karavAmAM Ave, te vyakti avazya vazIbhUta thAya che. " mudde cAmudde so vImAnA amuka svAeA!" A maMtrane eka lAkha japa karIne zirISa vRkSanI samidhAthI daza hajAra hama karatAM dhArelI vyaktinuM vazIkaraNa thAya che. 3 namo arite varase mu (jI) je varU luka 3 svahUi !" A maMtrane savAlakSa japa karavAthI abhilaSita vyaktinuM vazIkaraNa thAya che. paraMtu eTaluM dhyAnamAM rAkhavuM ke A japa rAtrie ja karavAne che ane te lAla paravALAnI mALAthI ja karavAnuM che. .. Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vazIkaraNataMtra 265 - "che je zI karI rajU krU varavara-jApataye nama: amukam me vazamAnaya svAhA / ' prathama A maMtrane savA lAkha japa kare. pachI jarUra paDe tyAre amukanI jagyAe jene vaza karavI hoya te vyakitanuM nAma mUkavuM ane 108 vAra paMcAmRtathI havana kare, eTale tenuM vazIkaraNa thAya che. eka sarvajanavazIkaraNa maMtra che, te A pramANe 'OM hI zrI mahAmohinI mahAvidye sarvalokaM jambhaya mohaya mohaya machaMya mUrcchaya AkarSaya OM hI zrI mahAmohinI sevA " ravivAra ke maMgaLavAranI rAtre bAra vAgye, ekAMta pavitra jagAmAM, ghIne dI tathA agarabattIne dhUpa cAlu rAkhIne A maMtranI traNa mALA gaNavI. 21 divasa sudhI - A krama cAlu rAkhave, tenA prabhAvathI samasta janatAnuM - AkarSaNa thaze ane leke taraphathI mAna maLaze.. . taMtrakAroe ema paNa kahyuM che ke-brahmadaMDI, vaja ane upaleTa e traNanuM cUrNa pANImAM nAkhI, ravivAranA divase je vyaktine pIvaDAvAmAM Ave te vaza thAya che. - hasta nakSatramAM cakramardanuM mULa ukhADI lAve ane tene " surzanAra huM ja at IP e maMtrathI 108 vAra abhimaMtrita karIne jamaNe hAthe bAMdhe, pachI rAjasabhAmAM jAya te rAjA vazIbhUta thAya ane tene ghaNuM dhana Ape cakamane cheDa varasAdanA divasamAM thAya che ane tenA pAMdaDAM tathA chAla vagere davAnA kAmamAM Ave che. ' Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [24] ' . ' - karNapizAcinI-taMtra - cogasAdhanA utkRSTa bhUmikAe pahoMce che, tyAre sAdhakane bhUta, bhaviSya ane vartamAna kAlanuM satya jJAna thAya che. maharSi pataMjalie cogadarzanamAM "satra Rtama prajJA" sUtra vaDe A hakIkatane nirdeza kare che. tatra te vakhate, prajJa-sAdhakanI prajJA-buddhi, gAM-satyathI bharelI bane che. eTale ke te bhUmikAe tene je vicAro Ave che, phuraNAo thAya che, te badhI satya ja hoya che. - maMtrasAdhanAmAM paNa Aja paristhiti che. kaI paNa mahAmaMtranI sAdhanA utkRSTa bhUmikAe pahoMce che, tyAre sAdhakane aMtaHskuraNAo thavA lAge che ane te badhI satya hoya che. khAnadezanI eka ghaTanA che. eka vakhata eka mahAzaye keI ucca koTinA maMtrasAdhakane pUchayuM ke mAre Aje muMbaI javuM che, te jauM ke kema? te ja vakhate maMtrasAdhake jarA dhyAna dharyuM ke agnijavALAe Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaNapizAcinI-taMtra ra67 dekhAI, eTale teNe kahyuM: "hAla javuM rahevA de. pachI jaje." - pilA mahAzaye kahyuM : "paraMtu mAre Aje gayA. vinA cAle tema nathI. jauM te zuM vAMdho che?' maMtrasAdhake kahyuM: "mane ema lAge che ke javuM ThIka nathI ane tame jaI zakaze paNa nahi." - chatAM pilA mahAnubhAve muMbaI javAnI taiyArI karI. ane teo sTezane pahoMcyA, tyAM tenI vakhAramAM ekAeka Aga lAgI ane eka mANase doDatAM jaIne tene sTezane. khabara ApI. hajI gADI upaDI na hatI, eTale teo pAchA AvyA ane Aga olavavAnA kAryamAM rokAyA. pachI bIjA divase teo maMtrasAdhakane maLyA ane kahyuM ke "tamArI vAta ajaba rIte sAcI paDI che. paNa. tamane ema zAthI khabara paDI ke Aja javA jevuM nathI. ane huM jaI zakIza nahi?" maMtrasAdhake kahyuM: "mane dhyAna dharatAM ja agninA bhaDakA dekhAyA hatA, eTale thayuM ke Aje jarUra tamArA kaI paNa makAnane Aga lAgaze, eTale tamAre bahAragAma javuM ThIka nathI. vaLI bIjI phuraNA evI paNa thaI ke "tame joI zakaze nahi." eTale. meM tamane e pramANe jaNAvyuM hatuM. sva. jaina munizrI mohanalAlajI mahArAja ega: ane maMtravidyAmAM niSNAta hatA. temaNe eka vakhata. Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 268 maMtradivAkara pitAnI aMtaHsphara anusAra bAbu pannAlAlane kahyuM ke - "tamArI pAse jeTalA paisA hoya tathA bIjA. jeTalA paisAnI sagavaDa thaI zake ema haiya, te badhAnA jhaverAtanA dAgInA banAve ane amuka divase haidarAbAda jAo. tyAM nijhAma sarakAra dvArA tamane ghaNo lAbha thaze." bAbu pannAlAlane munizrI para pUrNa zraddhA hatI, eTale temaNe munizrInA kahevA mujaba jhaverAtanA dAgInA taiyAra karyo ane teo hedarAbAda gayA. tyAM rAha jotAM jatAM ogaNapacAsamA divase nijhAma sarakAranI mulAkAta thaI. temaNe bAbune aMtaHpuramAM AvavAnuM AmaMtraNa - ApyuM ane tyAM jatAM temanA badhA dAgInAo begamene pasaMda paDayAM. pariNAme nijhAma khUba khuza thayA ane temane lAkho rUpiyAne lAbha thaye. maMtravidyAmAM evuM paNa eka sAdhana che ke jenA - lIdhe sAdhaka bhUta, bhaviSya ane vartamAnanI vAta jANI zake che ane tenA lIdhe leke para pitAne ghere prabhAva pADI zake che. A sAdhanane sAmAnya rIte karNapizAcinItaMtra tarIke oLakhavAmAM Ave che. tene aMge aneka che, paNa temAMthI cUMTI kADhelA maMtre ane tenuM vidhividhAna pAThakenI jANa mATe ahIM rajU karIe chIe. . (1) "jI pirAjini pinTone sthApa" - Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karNapizAcinataMtra - ra6e. " pavitra ekAMta sthAnamAM A maMtrane eka lAkha japa karavA. chevaTe dazAMza ghIne hema kare, eTale ke - A maMtra bolatAM yajJakuMDamAM ghInI daza hajAra Ahuti . ApavI. tethI karNapizAcinI devI prasanna thAya che ane . sAdhaka bhUta, bhaviSya ke vartamAna kALanI je vastu jANavA I che, te enA kAnamAM kahI jAya che. ' (2) " zrApazaninI mudde ra " A maMtrane baheDAnA jhADa nIce besIne eka lAkha japa . karatAM karNapizAcinI devI prasanna thAya che. ane pUchelA praznonA uttara Ape che. japa pUre thaye devIne naivedya dhiravuM Avazyaka che. ' (3) "jI TrI pirAjini zuM TU svA" prathama kaI vRddha puruSa ke brAhmaNane guru sthApI tenI pAsethI maMtradIkSA levI ane brahmaNacaryanA pAlanapUrvaka - A maMtrano eka lAkha japa karave. tene vidhi e che - ke rAtrinA samaye bAra vAgyA pachI A maMtrajapa zarU kara. te pahelAM dIvAnuM tela page masaLavuM. A dIve. sarasiyA telane kare - maMtra siddha thayA pachI sAdhaka manamAM je koI prazna. pUchaze, tene uttara karNapizAcinI devInA baraDA upara lakhele jaNeze.. '' () #mavi ratibiye vana--- mezvari padmAvati trailokyavArtA kathaya kathaya svaahaa| Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - ago maMtradivAkara - A maMtra kAmAkhyAta tramAM Apela che. tene vidhi e che ke eraMDAne gAyanA chANathI lIMpIne zuddha karo. pachI temAM eka bAjoTha DhALI tenA upara ghIno dI mUko tathA eka nALiyera padharAvavuM. te vakhate agarabattIne dhUpa kare ane darbhanA Asana para besIne 108 maMtrano japa kare. prathama divase upavAsa kare. nava divasa sudhI A pramANe japa kara. chellA 'divase ghI, madha, khAMDa, kamaLakAkaDI ane gugaLane hema karo ane te ja sthAnamAM sUI rahevuM. tathA te divase be kumArI kanyAone khIra tathA relInuM bhajana karAvI eka eka cuMdaDI ane kaparAnI kAcalI ApavI, tathA - yathAzakti rUpAnI dakSiNA ApavI, eTale maMtra"siddhi thaze. pachI jyAre kaI prazna pUche, tyAre sAta vakhata -maMtrajapa karI jamaNe hAtha jamaNA kAne rAkhave ane kaI paNa prakArane saMkalpa-vikalpa karyA vinA sthira citta esavuM, eTale tarata devI taraphathI tene uttara maLaze. AjathI daza-bAra varSa pahelAM ame dakSiNane pravAsa karyo, tyAre eka maMtravizAradanA paricayamAM AvatAM temanI pAsethI zrI karNapizAcinI devIne eka -maMtra tathA yaMtra prApta thayo hato, te pAThakenI jANa - mATe rajU karIe chIe. . . . : : : Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karNapizAcinI taMtra 271 (5) OM vAMge maMge tave bhUe bhavisse aMbe pabhe ha zrI dRI bro" vizAca namaH | amAvAsyA ane ravivAranI rAtrie A maMtrane japa zarU kara. pachI dararoja rAtrie A japa cAlu -rAkhI kula 12,000 japa pUrA karavA. e vakhate nIce lakhelA yaMtrane sAme rAkhavA ane ekeka maMtra bolIne tenA para phUla caDAvatAM javuM; tethI mAtrasiddhi thaze ane tenAthI manadhAryo praznane uttara maLI zakaze. -- -- - - ja che ke - - - - - - - - - - - ho - - c6 - -- - - - __ a o oN o a - - - - -- - karNapizAcinI yaMtra A yaMtra aSTagaMdhathI bhUrja patra para lakhave. . (6) jene saMpradAyamAnya namelyukalpamAM paNa karNapizAcinIne eka maMtra Ave che, te A pramANe : Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra7ra maMtradivAkara - 'OM hI aha" namo jiNANaM loguttamANaM loganAhANa logahiyANaM logapaIvANa logapa joagarANa mama zubhAzubhaM pya ca pirAvini svAe." * A maMtrane 108 vAra japa karI, mauna dhAraNa. karIne sUI javAthI karNapizAcinI devI svapnamAM zubhAzubha kahe che. (7) zubhAzubha jANavAne lagate eka prayoga e. che ke (2) tAhartA (2) vAta (3) vahU (4) 7 ane (6) vAhatuM e pAMca zabdo hatheLI para kALI zAhIe lakhI.. te hathelI kAna nIce rAkhI sUI javAthI zubhAzubha. saMbhaLAya che. (8) maMtravidyAmAM kahyuM che ke - paJcavaTI mUle rAtrau, paJcamuNDAsane zubhe / upavizya japenmantro, tripakSe ytmaansH|| yadi vighnA na jAyante, yadi na dRzyate janaiH / tadAsiddhirbhavedevi, trikAlatattvavidbhavet / / mancaraMtu-sTrI phrI phai ! rAtrinA samaye paMcavaTInA mUlamAM pAMca muDenI. vedI para besIne saMyata cittathI traNa pakSa sudhI maMtrajapa karavo. je vacce keI vidana naDe nahi ane kaI jaya. karatI vakhate dekhe nahi te siddhi prApta thAya che. te. sAdhaka bhUta, bhaviSya ane vartamAna traNeya kAlane jJAtA. ane che. jApya maMtra che-phrIM hrIM ? ? ? ' Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaNapizAcina-taMtra ra73 pIMpaLa, bIlI, vaDa, dhAvaDI ane azeka e pAMca vRkSanA samUhane paMcavaTI kahevAya che. te aMge maMtravijJAnanA sattaramA prakaraNamAM vistRta vivecana thayeluM che, te . jijJAsue joI levuM. ' pAMca muMDa eTale pAMca prakAranI parI. temAM manuSya tathA bIjI cAra prANIonI khoparI hoya che. A pAMca khoparI paMcavaTInI vaccenA bhAgamAM dATI tenAM upara vedikA banAvI tenI upara sAdhake besavAnuM hoya che. * saMyata citta eTale sthira citta. jyAre cittamAM kaI prakAranA saMkalpa-vikalpa uThatA na hoya, tyAre te sthira bane che. A rIte 45 divasa sudhI koI manuSya na jue e rIte jaya kara hoya te te mATe kaI vanane ekAMta pradeza pasaMda kare joIe ke jyAM AvI paMcavaTI ugelI hAya. anyathA tyAM AvI paMcavaTI banAvIne pachI japa karavuM joIe. amArA khyAla mujaba svAmI rAmakRSNa paramahaMse A prakAranuM anuSThAna karIne siddhi meLavI hatI. Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [25] pazu-pakSIonI balInuM jJAna - pazu-pakSInA zabda uparathI zakuna levAnI prathA te ApaNe dezamAM ghaNuM prAcIna che. vaLI ziyALa tathA kAgaDAnI belI uparathI amuka artha tAravanArAonI vAta ApaNA kathA-caritrasAhityamAM nirmANa thayelI che; eTale pazu-pakSIonI balImAM koI gUDha saMketa hoya che ane te jANavAmAM Ave te ApaNane ghaNe lAbha thAya, e nizcita che. dAkhalA tarIke jaMgalamAM dUrathI vAgha Avate heya te pakSIo potAnI bhASAmAM tenuM sUcana kare che, paNa e sUcana ApaNA khyAlamAM AvavuM joIe. dharatIkaMpanI AgAhI amuka pazu-pakSIone agAuthI eTale ke vIza kalAka pahelAM thAya che. A saMgomAM tenI hIlacAla tathA belIne artha ApaNe jANatA hoIe te keTale badho lAbha thAya ? ame eka evA mahAtmA joyA che ke je amuka prakArano avAja karatA ke AsapAsanAM badhAM vRkSa para Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pazupakSIonI belInuM jJAna jiMpa beThelAM pakSIo nIce AvI temanI sAme besI jatAM. mahAtmA e badhAM pakSIone juvAra AdinI caNa nAkhatA ane te badhA ene premathI caNa jatAM. e vakhate mahAtmA e rIte vAta karatA ke jANe pakSIo tene artha barAbara samajatA heya. pachI teo badhA pakSIne havADA para jaIne pANI pIvAno Adeza karatA ke badhA pakSIo havADA para jatA ene pANI pItA. A havADe e mahAtmA pakSIo mATe ja bharAvI rakhatA. pachI temanI AjJA thaye badhAM pakSIo pitapatAnAM vRkSa upara cAlyA jatAM. maMtravidyA pazu-pakSIonI balI samajavA mATe keTalAMka sAdhana Ape che. e sAdhanone niSThApUrvaka prayoga karavA jevuM che. hAla te A bAbatamAM khAsa rasa lenArA keI mahAnubhAve amArA saMparkamAM AvyA nathI, paNa jemane rasa hoya te A bAbatanA prago jarUra kare ane tenuM zuM pariNAma AvyuM ? te amane lakhI jaNAve te ame temano AbhAra mAnIzuM. bhAratanI A vidyA sajIvana thAya, e udezathI ja ahIM ATaluM sUcana karIe chIe. . zvAnanI balInuM jJAna jI iri jArI rahyA " lImaDAnA vRkSanA mULamAM besIne dhUpa-dIpa-naivedya tathA anyAnya upacAra dvArA ISTadevanuM pUjana karIne ardharAtrinA samaye A maMtrano japa zarU karo. daza hajAra japa pUro thatAM tenI siddhi thaze. eka ja Asane A japa pUre na thAya te Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMDhiyAkara 206 bIjA divase A vidhithI mArkInA jaMpa pUro karaveA. tenAthI zvAna eTale kUtarAnI kheAlInA artha samajAzeziyALanI kheAlInuM jJAna zrI zrI nI ravAdA / ' A matranA eka lAkha japa karI dhUpa-dIpa-nevedya Adi dvArA tene siddha. karanAra ziyALanI kheAlInA artha samajI zake che. sUaranI kheAlInuM jJAna 8 vrupa mukhya kurtI put svAhna / ' kIcaDavALI bhUmimAM esIne 70 hajAra maMtrajapa karatAM A maMtranI siddhi thAya che. A maMtra siddha karanArane sUaranI kheAlInuM jJAna. thAya che, eTale ke teneA artha samajI zake che. khajanasiddhi khaMjana pakSI Ama te jaldI jovAmAM AvatuM nathI. vaLI jyAre tenA mastake mAMjara Ave che, tyAre te adRzya khanI jAya che. dAkhalA tarIke e vakhate te pAMjarAmAM pUrAyeluM heAya te ApaNI narI AMkhe dekhAtu nathI. enuM kAraNa tenI mAMjaramAM rahelAM eka prakAranAM kiraNA che. C OM siminAce TrITa timiranAzinI devInI pUjA karIne A ma`trane daza haijAra japa karavAthI siddhi thAya che.. eTale ke tyArathI khajana pakSI badhA vakhata tenA jovAmAM Ave che ane te enI eTalInA atha samajI zake che. R Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pazu-pakSIonI balInuM jJAna raNas adazya thavAnA taMtraprayAgamAM khaMjanapakSInI mAMjarane upaga thAya che, e hakIkta amane eka maMtra- . vizArada pAsethI jANavA maLI che. deDakAnI bolInuM jJAna a f " ' A maMtrane nadInAM taTa para besIne pavitra vastra paridhAna karavApUrvaka sAta divasa sudhI japa karavo joIe. pratidina eka hajAra japa kara * Avazyaka che. A maMtranA prabhAvathI sAdhaka deDakAnI belIne , artha samajI zake che ane bhUta-bhaviSyanI keTalIka ghaTanAo jANI zake che. gAyanI bolInuM jJAna "OM OM" zuddha vastra dhAraNa karIne traNa divasa sudhI pratidina A maMtrano daza hajAra japa kare. pachI satIdevInuM pUjana karI dhyAna dharavuM. temAM satIdevIne be bhujAvALI, samasta AbhUSaNe dhAraNa karelI ane aneka zubha lakSaNethI saMpana.ciMtavavI. AthI devI prasanna thaIne darzana Apaze tathA gAnI saMkhyAmAM vRddhi karI Apaze. vizeSamAM tyArathI maMtrasAdhakane gAyanI belIne artha samajaze. haraNanI belInuM jJAna " "De ja chI hU hIM javA " bIlInA vRkSanA mULamAM besIne gaMdha, puSpa, dhUpa, naivedya Adi nAnAvidha Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra78 maMtradivAkara upacArothI lakSmIdevInuM pUjana karavuM tathA nIce pramANe dhyAna dharavuM - lakSmIdevI nIlavastra, aMgarAga, baMne hAthamAM kamaLa. tathA kuMbha dhAraNa karI rahelI che." pachI ukta maMtrano daza hajAra japa kara, eTale lakSmIdevI prasanna thaze ane sAdhakane yatheSTa dhana Apaze tathA tenI kRpAthI sAdhaka haraNanI belIne artha samajI zakaze. - gheTAMnI belInuM jJAna " huM 4 rachI phI T " A kaMkaNA vidyAno pATha che. te japavAne vidhi evo che ke prathama geMDAnA lIlA cAmaDA para besI kekaNAdevInuM dhyAna dharavuM. te A pramANe : "kekaNAdevIno varNa svarNa samAna che. teNe lAla vastra pahereluM che tathA aneka AbhUSaNe dhAraNa karelAM che, te be bhujAovAlI tathA. atyaMta suMdara che. A dhyAna dharyA pachI ukta maMtrane daza hajAra jaya kare. tethI kekaNa devInI kRpA prApta thAya che ane tenA lIdhe gheTAMnI bolIne artha samajI jAya che. kAgaDAnI belInuM jJAna - " #aaN !" mastaka para kAgaDAnI pUMcha Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 279 : pazu-pakSIonI belInuM jJAna rAkhIne citAsana para besIne A maMtrane cha hajAra japa kare. A sAdhanamAM pUjA ane homanI AvazyakatA nathI. A maMtrajapa rAtrinA samaye kara joIe. A sAdhanathI sAdhakane kAgaDAnI bolInuM jJAna thAya che ane tenA lIdhe sarva viSenI satyAsatyatA jANI - zake che. jalacara pakSIonI belInuM jJAna " >> timiranA du" khaMjana pakSInI siddhi je ja A maMtra che. tene smazAnabhUmimAM besIne che hajAra japa karatAM sAdhakane badhA jalacara pakSIonI balIne artha samajAya che tathA te pakSIone potAnI pAse belAvIne vaza karI zake che. bagalAnI bolInuM jJAna pharI isi karI" prathama A maMtrane sAta hajAra japa kare. pachI bIlInA vRkSanA mULa upara besIne 4 4 svA' e maMtrane daza hajAra japa karavAthI bagalAnI bolIne artha samajI zakAya che. calAnI belInuM jJAna " Tu voTu! " A maMtrane sAta hajAra japa, karIne kAlikAnI pUjA karavAthI cakalAnI belIne artha. samajI zakAya che. Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 280 maMtradivAkara pipaTa-menAnI bolInuM jJAna "jI hu zu zukra voca vaya svAEURT " , A maMtrane daza hajAra japa karavAthI sAdhakane popaTanI belInuM jJAna thAya che, paNa sAdhake vratI banIne rAtrinA samaye A maMtrane japa karavo joIe. A sAdhanathI menAnI belIno artha paNa samajI zakAya che. sArasanI belInuM jJAna huM meM meM " haviSyAnnanuM bhajana karIne vizuddha tathA ekAgra manathI jalanI aMdara jaIne A maMtrane 70,000 japa karatAM sAdhakane sArasanI belIne artha samajAya che tathA te ghaNuM ghaNuM bAbate jANI zake che. kabUtaranI belInuM jJAna : "OM zuM huM " A maMtrano daza hajAra japa kare tathA zALAnA vRkSanA mULa upara besI kAlikA devInI vidhisara pUjA kare te kabUtara siddha thAya che ane sAdhaka tenI bolIno artha samajI zake che. - te mATe bIje maMtra "30 vera huM" che. tene pacAsa hajAra japa karavAthI maMtra siddha thAya che ane kabUtaranI bolIne artha samajI zakAya che. japa karatAM pahelAM kAlikA devInuM pUjana karavuM Avazyaka che. arabI bhASAmAM manasittera-(pakSIonI belIo) nAmano graMtha che. te hajI sudhI amArA jevAmAM A nathI, paNa A viSayamAM UMDA UtaranAre te graMtha paNa game tyAMthI meLavI laI adhyayana karavuM joIe. Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [26] gADataMtra [ sapanuM viSa utAravAnI vidyA ] gAruDa-taMtra ke gAruDavighA mukhyatve sapane anulakSIne cojAyelI che ane tenA viSanuM nivAraNa karavA mATe judA judA upAya batAve che. vikramanI bAramI sadI lagabhaga zrImaliSeNe bharava-padmAvatI-95 nAmanA eka mahatva pUrNa taMtragraMthanI racanA karelI che. tene dazame adhikAra : khAsa gAruDavidyAnuM nirUpaNa karavA mATe ja jAyele che. anya taMtragraMthamAM paNa A vidyAnA ullekhe te Ave ja che, paNuM tenuM paddhatisaranuM je nirUpaNa ahIM jovAmAM Ave che, te anyatra jovA maLatuM nathI. te A nirUpaNamAM gAruDavidyAnA ATha aMgonI rajUAta karavAmAM AvI che, te A pramANeH (1) saMgraha, (2) aMganyAsa, (3) rakSA, (4) staMbha, (5) staMbhana, (6) viSanAzana, (7) sacadya ane (8) khaTi. kANi dazana. . . Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 282 maMtradivAkara, temAM sarpathI DasAlA jIvita athavA mRtane jANavAnA upAyane "saMgraha kahyo che, zarIranA avayamAM maMtrI jenI sthApanA karavI, tene "aMganyAsa" kahyo che, zarIranI rakSA karavI tene "rakSA" kahelI che; daSTa eTale DaMsAyelI vyaktine jagADavAnI kriyAne tebha kahela che; viSa na vadhavA devAnI kriyAne "staMbhana" kahela che; viSa dUra karavAnI kriyAne " viSa. nAzana" kahela che, sarpanI sAthe amuka prakAranI kriyA karavI, tene "sa " kahela che ane khaTikAnA nAgamAM daMza devAnI zakti utpanna karavI, tene "khaTikAuNidarzana kahela che. . saMgrahavidhAna je sarpadaMza thayAnI khabara lAvanAro dUta caMdrasvaramAM sama akSara kahe te samajavuM ke sarpadaSTa vyakti bacI jaze. ane sUryasvaramAM viSama akSara kahe te samajavuM ke tenuM mRtyu thaze. buddhimAna puruSe dUtanA mukhamAMthI nIkaLelA akSarene. gaNIne enA bamaNA karavA ane traNe bhAga deve. je. zeSa zUnya hoya te mRtyu jANavuM, anyathA jIvita raheze. ema samajavuM. . dAkhalA tarIke te samAcAramAM ra7 akSara kahyA,te 27 42 = 54 - 3 = bhAgaphaLa 18 ane zeSa che. te sarpadaSTa manuSya bace nahi. have te ja te je 28 akSara Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAsaha-taMtra 23. kahyA hota te 28 4 2.= pa6 + 3 = 18 bhAgaphaLa ane. 2 zeSa. eTale te manuSya jIvate rahe, ema jANavuM. svarodaya ane gaNitanI A eka mizra prakriyA che. anya prakAranA bhaviSya jevA mATe paNa e samayamAM. AvI ja prakriyAone upaga thate. . - je "dU vaM :" e maMtra bhaNune daSTa vyakti upara pANI chAMTavAmAM Ave ane te kaMpavA lAge athavA netra halAvavA lAge to te jIvaze, anyathA nizcita mRtyu. samajavuM. . . aMganyAsavidhAna : te pachI aMganyAsanuM vidhAna karatAM jaNAvyuM che. ke "kSi gha 30 " e pAMca maMtrabIne kramazaH. nIce pramANe aMgomAM sthApana karavAM? kSa bIja pItavarNanuM baMne pagamAM. 1" bIja zvetavarNanuM nAbhimAM. "" bIja kAMcana (kezarI ke lAla) varNanuM hRdayamAM - "1" bIja nIlavarNanuM mukhamAM. "g" bIja IndradhanuSyanA varNanuM ziramAM. anya taMtramAM A pAMca maMtrakhIne gAsaDa-- maMtranAM bIja kahelAM che. Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 284. maMtradivAkara , viAna rakSAvidhAna rakSA aMge kahyuM che ke eka caturdala kamalanI karNikAmAM nAmasahita "r" zabda lakhave ane cAreya dilamAM " iva lakhI kArathI veSTita karI ja bIjathI tene nirodha kara. A yaMtra caMdanathI bhAjapatra para lakhIne daSTa puruSanA gaLAmAM bAMdhI de. tebhAnavidhAna ddhi ja che cA hRA" A maMtrane madhyamA AMgaLI para japavAthI daSTa puruSa kaMIka jAgavA lAge che. stabhaMvidhAna 'kSi pa OM svA stambhaya stambhaya kssi|' A maMtrane DAbA hAthanA aMgUThA para japavAthI viSanuM staMbhana thAya che. viSanAzana vidhAna kSi che sadAvA sAvaca' A maMtrane DAbA - hAthanI tajanI dvArA calAvavAthI viSa tarata dUra thAya che. saghavidhAna viSasaMkramaNa maMtra va i taMtra saMkra = trA" A maMtra anAmikA dvArA japavAthI viSanuM saMkramaNa thAya che. Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 285 gAsaha-taMtra - ' " nAgAvezanA maMtra - " siM saMkSiA vakSaH " A maMtrane DAbA hAthanI kaniSThikA AMgaLI dvArA - japavAthI daSTa manuSyanA zarIramAM nAga Aveza kare che. * pachI nIce lakhela bheruDA devIne maMtra daSTa vya-- ktinA kAnamAM kahevAthI tathA tene suvarNa rekhAmaMtra vaDe jalathI snAna karAvavAthI caDeluM sapanuM viSa utarI. jAya che. bheDA devIne maMtra OM ekahi ekamAte bheruNDA vijjAbhavikaja karaMDe . tantu mantu amosai huMkAreNa visa NAsai thAvara jaMgama kittima aMgaja hI devadattasya viSaM hara hara huM phaTTA ahIM devadattanI jagyAe daSTa vyaktinuM nAma. bolavuM. suvarNarekhAmaMtra "jI yuvale phuTaviprApinI vArtA ' - bIjo viSanAzana maMtra - - svAda" A maMtra ghaDAnA jalathI abhimaMtrita. karIne mAthAthI paga sudhI chAMTavAthI viSa utarI jAya che. Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtradivAkara ATha prakAranA nAganuM varNana anaMta, vAsuki, takSaka, karkoTa, padma, mahApA, - zaMkhapAla ane kulika e nAganA ATha bheda che. temAM vAsuki ane zaMkhapAla nAga kSatriya kutpanna, - raktavarNanA ane pRthvInA ghaNA kAtila. viSavALA hoya che; anaMta ane kulika nAga brAhmaNa kutpanna, candra samAna ujajavala varNavALA tathA agninA viSavALA hoya che; takSaka ane mahApadma vekya kutpanna, pILA raMganA ane vAyunA viSavALA hoya che, jaya ane vijaya nAga devakulanA hoya che, te AzIviSa kahevAya che. paraMtu te A pRthvI para hotA nathI, eTale ahIM tenuM varNana kareluM nathI. viSenuM lakSaNa - pRthvIviSathI zarIra bhAre, jaDa ane sannipAtanI asaravALuM banI jAya che. jalaviSathI moDhAmAMthI lALa paDe che tathA gaLavA mAMDe che. agniviSathI gaMDasthaLa : phUlavA lAge che ane netrothI joI zakAtuM nathI. vAyunA - vivathI zarIramAM caMcalatA, nidrA na AvavI tathA mukhazeSaNa Adi lakSaNe prakaTa thaya che viSane dUra karavA mATe nIce jaNAvelA maMtrane bda vAra bhaNIne daSTa vyaktinI sAme khUba vAjAM - vagADebrA. .. . . . . : 1.. : : : : Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gADataMtra 287 - "3 rano mAvatti vRddhA sarvavivinAzari 'chinda chinda minda minda gRGga gRNa ehi ehi bhagavati.! vidye hara hara huM phaT svAhA / te pachI maMtrI sadiSTa vyaktinI jamaNI bAjue besIne DAbA hAthanA aMgUThA tathA tarjanI AMgaLIthI ardhacaMdramudrA banAvIne kahe " taurinAM ttara jo nItA-arthAta "tArI gAye hamaNAM ja cAra leke laI gayA. pachI e daSTa vyaktine pagethI ThebuM mArIne kahe "bhAgI A maMtranuM sAmarthya evuM che ke te daSTa vyakti ene sAMbhaLatAM ja bhAgavA mAMDe che. nAgAkarSaNamaMtra ' " ciri jiri rUvALi he rUdi Tu Tu vAhA !" A nAgAkarSaNa maMtra eka lAkha japa ane dazAMza hamathI siddha thAya che. nirviSIkaraNa maMtra OM namo bhagavate pArvatIrthaGkarAya haMsaH mahAhaMsaH 'padmahaMsaH zivahaMsaH kopahaMsaH uragezahaMsaH pakSi mahAviSabhakSi - A maMtra dhIre dhIre besavAthI sarpanuM viSa utarI jAya che ane pharI sarpa Dese te paNa caDatuM nathI. . Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 288 maMtradivAkara - zrI pArzvanAtha bhagavAnanA nAmamAM paNa evo camatkAra hato ke te grahaNa karatAM ja sApanuM viSa caDe nahi ane tene japa karatAM daSTa manuSya nirviSa banI jAya. A saMbaMdhamAM ame "mahA prabhAvika uvasaggahara tetramAM vistRta vivecana kareluM che, te jijJAsuoe. temAMthI joI levuM. staMbhanamaMtro "OM hrIM zrI ra huM chUM ? " A maMtrano japa karavAthI sarpanuM , mukha baMdha. thaI jAya che. "huM zuM ? ;" e maMtrathI sarpanI gati. baMdha thaI jAya che. "EaaN kSa 4H 4:" e maMtrathI sapanI. daSTi khaMbhita thaI jAya che.' sapa kuMDALuM banAve teno maMtra __ OM suvarNarekhAya garuDAjJApayati kuNDalIkaraNaM kuru kuru svAhU !" A maMtra bhaNavAthI sarSa kuMDALuM vaLIne paDo. rahe che. " sa5ne ghaDAmAM pUravAne maMtra - A maMtra bhaNavAthI sarpa ghaDAmAM dAkhala thaI jAya che. che ' ' '' '' : : , , , - , , Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' gADa-taMtra 289 nAgastaMbhanakhAne maMtra phrI phrI phrIca 8- 3H'' A maMtra bhaNune rekhA doravAmAM Ave te sarpa kadI paNa tenuM ullaMghana karI zakato nathI. khaTikAuNidazanavidhAna ahIM lakhavA jevuM nathI, eTale lakhatA nathI. - viSanAzaka taMtra agathi, AsagaMdha, turiyAM, kaMkeDI, kaDavI tuMbaDI, kuMvArapAThuM, sUMTha, pIpara, kALAmarI, kaTha (upaleTa) ane IMdrajava suMghADavAthI tathA pAvAthI sthAvara ane jaMgama badhAM viSa dUra thAya che. bIjo khaMDa samApta Page #324 -------------------------------------------------------------------------- Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtradivAkara trIjo khaMDa maMtra-yaMtra-kalpasaMgraha Page #326 -------------------------------------------------------------------------- Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " [27] devI-devatAnA mULa maMtra zrI arihaMta -4 TrI laI namaH " jasiMkhyA-1,25,000. phala-sarvakAmanApUrti. zrI pArzvanAtha " phrI zIvanAthAya namaH !" - japasaMkhyA-1,25,000. phala-sarvakAmanApUti. zrI padmAvatIdevI che phrI che pasTI zrIjIce nama:' ja pasaMkhyA-1,25,000. phala-sarvakAmanApUrti zrI dakSiNAmUrti phrI kSiNAmUrti tucce gharamAnivAsine cyAnaikaniratAGgAya namo rudrAya zambhave OM hI // ' -japasaMkhyA -3, 20, 000, phala-seva Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 294 maMtradivAkara zrI paMcamukha mahAdeva japasaMkhyA-5,00,000. kula-sarvakAmanApUrti. zrI cAmuMDAdevI che phrI sTI jayuva vije ." jasiMkhyA-9,00,000. phula-sarvakAmanApUrti. zrI lakSmIdevI "che zrI phrI pharI !" pasaMkhyA-12,00,000. phula-dharma, artha, kAma ane mekSanI prApti. zrI sarasvatIdevI dI dR vastra namaH japasaMkhyA-2,00,000. phala-vidyAprApti. zrI kAlImAtA jI rI phrI phrIM kliAsTive ravAhU !" japasaMkhyA-2,00,000. phala-sarvakAmanApUti. zrI mahAgaNeza OM hvI f giiN maLaze svA" japasaMkhyA-1,00,000. phala-sarvakAmanApUti. Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ daivI-devatAonA mULa mA zrI sUryanArAyaNa 20 namo nArAyaNAya jasaMkhyA-16,00,000. phUla-sakAmanApUrti. viSNu-bhagavAnanA maMtra paNa A ja che. japasaMkhyA, phUla vagere paNa temaja jANavuM. zrI rAma rAM mArca namaH| japasaMkhyA prApti. 295 6,00,000 la-jJAna ane aizvanI zrI kRSNa < OM valI~ kRSNAya govindAya gopIjanavallabhAya svAhA / ' japasa khyA-10,00,000 la-bhakti, jJAna ane aizvanI prApti. aizvanI prApti. zrI mAlagApAla OM klI~ kRSNAya namaH / jasakhyA-1,00,000, phUla-bhakti, jJAna ane zrI nRsiMhadeva * 2 OM dI sau kau"huMTa | jasaMkhyA 6,00,000. phUla-sakAmanApUrti Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [28] bhUta-pretAdine lagatA maMtra je jIvanI saMsAramAM tIvra vAsanA rahI jAya che, te mRtyu bAda bhUta-preta vagere rUpe A duniyAmAM pharatA rahe che ane lAga maLatAM keI strI ke puruSanA zarIramAM dAkhala thaI vividha prakAre pitAnI vAsanAnI tRpita kare che. A bhUta-preta vagerene je vaza karavAmAM Ave te te manamAnyuM kAma karI Ape che. siddharAja jayasiMhe bAbarA bhUtane vaza karyo hate, te teNe temanuM cIdheluM aneka prakAranuM kArya karyuM hatuM ane tenI yazakalagImAM vadhAre karyo hato. AvA bIjA paNa aneka dAkhalAo che, paraMtu bhUta-pretanI sAthe kAma letAM pahelAM sAdhake khUba khUba vicAra karavo joIe ane kaI anubhavInuM mArgadarzana maLe te ja te mArge AgaLa vadhavuM joIe. anyathA pAgala thaI javAno ke prANahAni thavAno paNa saMbhava che. Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhUta-pretAdine lagatA maMtro bhUta, preta, pizAca, rAkSasa, brahmarAkSasa, muMja, pitara, vIra, vetALa, cUla, DAki, zAkiNa, yakSiNa, pIra, khavIsa, jIna vagerenI gaNanA bhUtapretAdimAM thAya che ane tene vaza karavAnA tathA vaLagADa thayela hoya te te dUra karavAnA prayoga ajamAvAya che. bhUta-pretane vaza karavA mATe eka maMtra A prakAra che? ' "jI do trar r phrI phrI mUrata mUtini pretini bAjI mArI hU phrI 4 4Haa rAtrinA samaye nirjana vaTavRkSanA nIce besIne A maMtrane 8000 japa karavo joIe. bIjA divase dhUpa vagerethI pUjA karI pharI te ja sthaLe rAtrie japa kare joIe. e rIte jyAre adhIrAtrinA samaye bhUta, preta athavA bhUtinI ke pretinImAMthI kaI paNa hAjara thAya tyAre sAdhake gaMdha ane adhya dvArA tenI pUjA karavI. tethI hAjara thanAra bhUta, preta, bhUtinI ke pretinI sAdhakane joIe te varadAna Apaze ane sadA tenA vazamAM raheze. paraMtu A vakhate sAdhake game tevAM dazyathI bhIti pAmavI nahi. hRdaya majabUta rAkhIne kAma levuM, kAraNa ke ghaNA sAdhake bhUta ke preta hAjara thatAM ja bhayabhIta thaI jAya che ane tenI sAthe kAma laI zakatA nathI. " ja keTalAka kahe che ke A rIte bhUta ke preta hAjara Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 298 " : maMtradivAkara thAya ke tarata ja tenI coTalI pakaDI levI, eTale te vaza thAya che. AmAM keTaluM tathya che, te te anubhavIe ja kahI zake. ' ' , , uDDIsataMtramAM kahyuM che ke bhUtinI, kuMDaladhAriNI, siMdUriNI, hAriNI, naTI, atinaTI, eTikA, kAmezvarI ane kumArikA Adi anekarUpa dhAraNa karanArI hoya che. ane sAdhakanI IcchA anusAra strI, mAtA ke bahenanA. bhAvathI enI kAmanAo pUrNa kare che. te mATe nIcene maMtra upagI cheH OM hauM krU - - kaTu kaTu amukI devI varadA siddhidA ca bhava OM aH|' - rAtrinA samaye caMpaka vRkSanI nIce besIne vidhisa pUjanma karyA pachI gugaLano dhUpa devo ane ATha hajAra maMtrajapa karavo. sAtamA divase ardharAtrie bhUtinI Adi devI je nAmathI japa karyo haze, te Avaze. tene caMdana ane jalanuM artha ApavuM, eTale te prasanna thaze, te mAtArUpe Avaze te vastra, AbhUSaNa, bhejana deze, bahena tarIke Avaze te kaI suMdara strI lAvIne arpaNa. karaze ane strIrUpe prakaTa thaze to vividha prakAranA manAranI siddhi karaze. - je pizAcane siddha karavuM hoya te nIce majhA upayogI che : Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhUta-pretAdine lagatA matro 299 'OM pratha pratha phara phaT huM huM tarja tarja vijaya vijaya jaya jaya pratihata kaTu kaMTu visura visura sphura sphura pizAcasAdhakasya me vazaM Anaya Anaya paMca paMca cala cala svAhA / " ane pizAcinIne siddha karavI hAya tA nIcenA matra upayegI che: " OM phaT phara hu chinda chinda laha laha daha peya dhUna dhUna mahAsUpUnite haiM svAhA / paraMtu A maMtrajapa smazAnamAM jaIne rAtrie eTA mADhe karavAnA hAya che ane tenI daza lAkha japathI siddhi thAya che. vaLI te keAI khIjAM manuSya joI le teA niSphaLa jAya che, eTale A sAdhanA ghaNI ja kaThina che. pizAca ke pizAcinI siddha thaye aneka prakAranAM dhArelAM kAryo thaI zake che. aH bhoH bhoH pizAci bhindu bhinda : daha paca paca mardaya mardaya peSaya DAkinI eTale DAkaNane siddha karavA mATenA eka maMtra Ave che : 'DaM DAM DiMDIM hrI~ ghU~ ghU~ cAlini mAlini DAkini sarvasiddhiM prayaccha phaT svAhA / ' zImaLAnA jhADa nIce UmAhu besIne samastarAtrimAM A japa karavA joIe. cha varSa paryaMta A rIte japa karavAthI siddhi thAya che ane tenA lIdhe adbhuta. sAmathya Ave che. Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 300 maMtradivAkara bhUta-pretane vaza karavAne eka maMtra nIce pramANe jevAmAM Avyo che, ">> dU zo jhI namaH" tene vidhi e che ke pIpaLAnA jhADa nIce jaIne A maMtrane 2,000 japa kara tathA ghI-dUdhanuM naivedya dharAvavuM, eTale bhUta ke preta hAjara thAya che ane te ApaNane vaza rahe che tathA rAtridivasa sevA kare che. bhUtanAzanamaMtra pratye bhUta-preta Adine vaLagADa thatAM manuSyanI hAlata ghaNI kaDhaMgI bane che. te dUra karavA mATenA be maMtraprayogo ahIM rajU karavAmAM Ave che. (1) "OM namaH rchI pAchI hiM vRddhi thA " A maMtrane daza hajAra japathI siddha kare. pachI - jarUra lAgatAM 108 vAra maMtra bhaNI telane abhimaMtrita karavuM ane regInA zarIra para lagADavuM, tethI bhUtane vaLagADa dUra thaze. __(2) OM namaH zmazAnavAsine bhUtAdInAM - palAyanaM guru svAhA" prathama A maMtrane daza hajAra japathI siddha kare. pachI jarUra paDe tyAre ravivAranA divase zIrISa vRkSanAM pAMdaDAM tathA phUla lAvI, temAM ghUvaDa, kUtarA ane bIlADAnI viSThA, Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 301 bhUta-pretAdine lagatA maMgo UMTanA vALa, chANa, gaMdhaka, sapheda caNoThI ane sarasiyuM tela meLavI uparane maMtra 108 vAra bhaNI te abhimaMtrita karavuM. tene dhUpa devAthI bhUta-preta, rAkSasa, vaitAla, DAkinI. zAkinI Adine vaLagADa dUra thaI jAya che. bhUta-prete aMge vizeSa jANavA IcchanAre spiricuelijhama eTale pretAvAhanavidyA saMbadhI pragaTa thayeluM sAhitya vAMcavuM joIe. temAM bhUta-pretane bolAvavAnI rItathI mAMDIne temanI pAsethI kAma levA sudhInI anekaprakiyAe batAvI che. Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( [ 29] upayogI maMtrasaMgraha unmAdanAzana maMtra dhatUrAnAM bIja Adi vastuo khavaDAvavAthI keI ne - umAda lAgu paDyo hoya te nIcenA maMtrathI 21 vAra -abhimaMtrita kareluM pANI pAvuM, tethI unmAda dUra thaze. 'OM namo bhagavate rudrAya zUlapANaye pizAcA'dhipataye Avephara viMchAca sA ." sukhaprasavamaMtra-pahelo 'manmatha manmatha vAhi vAhi lambodaraM muMca svAhA / ' A maMtrane 108 vAra japavAthI garbhiNI strIne sukhapUrvaka prasava thAya che. sukhaprasavamaMtra-bIje 'OM aiM hrIM bhagavati bhagamAlini cala cala, bhrAmaya bhrAmaya puSpaM vikAzaya vikAzaya svAhA / ' Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upayogI maMtrasaMgraha - 303 - A maMtrathI 108 vAra abhimaMtrita kareluM dUdha garbhiNI strIne pIvaDAvAthI sukhapUrvaka prasava thAya che. sukhaprasavamaMtra-trIjo - A maMtrane bhojapatra para lakhI mUDhagarbhavALI strIne dekhADI tenI zayyA nIce rAkhavAthI sukhapUrvaka prasava thAya che. ' AtmarakSAmaMtra "jI nema parabrahma marama mama zarIra pAdi pAhi sAhA " : A maMtrane pratidina 108 vAra japa karavAthI pitAnA zarIranI rakSA thAya che. pAdukAsAdhanAmaMtra .. 'OM namazcaNDikAyai gaganaM gamaya gamaya cAlaya vegacAhinI OM hI svaahaa|' A maMtra 3 lAkha japavAthI siddha thAya che. tenI pragavidhi nIce mujaba cheH " (1) azvagaMdhA, akelanuM tela tathA sarasava e badhAne sAthe vATIne ukta maMtrathI abhimaMtrita karavAM. pachI pagamAM tene lepa karavAthI so jana cAlavAnuM sAmarthya Ave che. ' . . . . . Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 304 maMtradivAkara (2) kaMdurI ane AMbaLAnAM mULane aMkelanA telamAM vATI kaccha banAvo. tene ukta maMtrathI abhimaMtrita kare. tene paganAM taLiyAmAM lepa karavAthI se jana cAlavAnI zakti prApta thAya che. che adazya thavAne maMtra-pahele "i ii ii mazAnavAsinI ravA " kArtika mAsanI kRSNa caturdazInI rAtrie ramazAnamAM jaIne A maMtra japa tathA pUjA Adi karavAM. tene. kula eka lAkha japa karavAthI siddha thAya che. maMtrasiddhi thayA pachI aMkelanA telamAM da. bALIne kAjaLa pADavuM. te kAjaLane abhimaMtrita karI AMkhamAM lagADanAre manuSya keIthI dekhAtuM nathI, paNa te pite bIjAne joI zake che. adazya thavAne maMtra-bIjo " " vatI ramavIra svAhA" kRSNa pakSanI AThamathI amAsa sudhI roja 3000 japa karavA. dazAMza kaDavA lIMbaDAnI samidhAothI ghIne havana karavuM. tenI bhasmanuM tilaka karavAthI adazya. cavAya che. . . . * .-- pANI para cAlavAno maMtra , OM rAmAya ramAyai mahezAya mahezAnya indrAya indrA Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ukhyeAgI saMtrasa graha 305 ye brahmaNe brahmANyai namo namaH rudrAya rudrANyai toyaM stambhaya varuNa stambhaya zoSaya gaccha gaccha pAdukAM dehi dehi svAhA / ' :. kRSNapakSanI AThamanI rAtrie nadInI pAse AvelI smazAnabhUmimAM jaI ne pADazepacAra vidhithI nArAyaNu, lakSmI, ziva, durgA, indra, indrANI, brahma, brahmANI, ane rudra, rudrANInuM vidhivat pUjana karIne A maMtrano 1008 japa karaveA. A rIte eka varSa sudhI dareka adhArI AThame A pramANe pUjana-japa Adi karavAM. satrasiddhi thaI gayA pachI jyAre paNa IcchA thAya tyAre maMtrano 108 vAra japa karIne pANI para cAlI zakAze. te kadI pANImAM aze nahiM. - ' vidyAprAptine matra 83 phrI vemAtRmyaH svAdu|' 25,000 jApa jApa karI dazAMza pa'mevAnA hevana kare te maMtrasiddhi thAya che ane vidyA maLe che. aSTamahAsiddhinA satra 80 karI padmAvatI svAhA / ' A matrano khAra lAkha japa kare, tathA paMcakhAdya ( mevA ) ne dazAMza havana kare te aMSTa mahAsiddhi prApta thAya che. 20 Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 306 auSadhi ukhADavAne matra 'OM hrI~ sarvate sarvate zrIM klIM sarvopadhi - prANadAyinI naiRtye namo namaH svAhA / ' , A maMtra elIne badhI jAtanI auSadhi-vanaspatinI jaDIbuTI grahaNa karavI joIe. bahAragAma jatI vakhate je A maMtra japavAmAM Ave te mArgonAM badhAM vighno nAza pAme ane sa kArya siddha thAya. kAya'nI saphaLatAne matra madivAkara 'OM namo siddhavinAyakAya sarvakAryakartre sarvavighnaprazamanAya sarvarAjavazyakaraNAya sarvajana sarva strIpuruSAkarSaNAya zrI~ OM sAhA / > A maMtra rAja 108 vAra japIne je kArya kare te. kArya saphaLa thAya. sava bhAgaprAptinA satra " OM satra mATe padmaniye cAhA / ' 25,000 japa karI dazAMza paMcakhAdhanA ( mevAne ) havana karave, eTale devatA prasanna thAya ane annavasra vagere sarva bhAga Ape. yuddhamAM jayaprAptine satra OM lIvapAtarunaTune OM svAH / ' Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ piyegI maMtrasaMgraha 307 A maMtrane para,000 jApa karI, sevanInA phUlane dazAMza havana kare te yuddhamAM jaya maLe ane addabhuta baLa prApta thaIne ghA lAge nahi. - gaNapati ceTakamaMtrI , che , zrI 4 pataye nama: sva " A pavitra ane brahmacArI rahIne A maMtranA eka lAkha jApa karavA. bhUmi para zayana karavuM. dazAMza paMcakhAdyane (mevAno) homa karavAthI maMtra siddha thAya. tethI ddhi siddhi prApta thAya ane vidane dUra thAya. amRtaprAptine maMtra " hR* va ihaMsaH savA" A maMtra zukala pakSanI cAMdanImAM eka lAkha jape te yakSiNIdevI amRta Ape che. aMjana prAptino maMtra - "jI huM mAruM nAma svAEURT" A maMtrane madhuvRkSanI nIce 14 divasa eka lAkha jape te madanamekhalA prasanna thaIne aMjana Ape che. rasAyanaprAptine maMtra je strI 1 zrI vastradhAriNI haMsaH svA!i" - A maMtrano pitAnA gharamAM eka lAkha jApa kare, kareNanAM puSpa ane vRtane dazAMza havana kare te lakSamI cakSaNa rasAyaNa Ape che. . . . . . . . . Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 maMtradivAkara naTIyakSiNane maMtra phrI naTa mAri svarupati sthA." pUrNimAe azokavRkSanI nIce jaIne caMdanathI suMdara maMDaLa banAvIne devInI pUjA kare, dhUpa de. e pramANe eka mahinA sudhI hajAra maMtra jape, pharI pUjA. karI adhI rAtre jApa kare, te naTI devI AvIne nidhirasa. ane aMjana Ape che tathA badhA divya prAga Ape che. jApa caMdananI mALA vaDe kare. dIrdhAyuSya prAptine maMtra " phrI kAnajI kAnajI surakurI : ekaliMga mahAdevanI samIpa jaIne miSTa gugaLa tathA ghIne havana kara. traNe saMdhyAomAM nitya 3000. jApa kare te eka mahinAmAM surasundarI cakSiNa Ave che. tene artha ApIne praNAma karavA. jyAre te kahe ke zI IcchA che? tyAre kahevuM : 'vi ! hArighoDarima tane nIrA satvarabhAeTale te prasanna thaIne nidhi tathA cirajIvana Ape che.. vAsiddhine maMtra . 'OM namo liGgodbhava rudra dehi me vAsiddhi vinA parvatagate drodrI draudr:| Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upayoga maMtrasaMgraha 39 mAthA para DAbo hAtha rAkhIne A maMtra eka lAkha vAra jape te vAsiddhi maLe che. icchApUtine maMtra OM zrI phrI sTI suM maru nA vistara vistara svaahaa|' A maMtra eka lAkha vAra japa, dIpa-dhUpa kare, te - sarva IcchAnI pUrti thAya. svapnasiddhino maMtra OM zrI ho klI raktacAmuNDe mama svapne kathaya kathaya zubhAzumaM OM phaT svAhA / ' A maMtra 108 vAra 21 divasa sudhI japavAthI svapnasiddhi thAya che. strIne lAbha thavAne maMtra ja nAce namaH " kuMbhArane tyAMthI mATI lAvI tenI gaNezanI mUrti banAvI paMcopacArathI pUjA karI roja A maMtra 1000 vAra jape te sAta divasamAM zAti thAya ane 7000 thI vadhu jape to parama buddhino lAbha thAya. eka mAsa sudhI japavAthI strIne lAbha thAya. buddhi ane smRtiprAptine maMtra " " " - - - - - - Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma divAkara A maMtrane vidhipUrvaka jape, dhUpa-dIpa naivedyathI zveta puSpA dvArA pUjana kare, zveta ga MdhanuM alepana kare tathA haviSya anna bhAjana karI matra jape te eka saptAhamAM buddhi tathA smRti prApta thAya che. pApamuktinA maMtra 10 < OM namaH| A matrane dasalAkha japavAthI pApathI rahita thaI AkAzagAmI thavAya che. bhUta-DANane nasADavAne satra 'OM namo bhagavate rudrAya hU~I~ hU~ hU~ hu~ phaT svAhA / - A maMtra IsahAra jape tA bhUta-DAkaNa, jogaNI vagere palAyana karI jAya che. varasAda lAvavA dUra karavAnA satra 'OM hrI~ hrI~ kSaM kSAM kSiM kSIM kSu kSaM kSe kSa kSa kSa kSaM kSaH huM phaT ThaH ThaH / " pUrvadizA tarapha mukha karIne eka lAkhanA jaMpa karavAthI tathA ghata ane samidhanI 10 hajAra Ahuti ApavAthI A ma MtranI siddhi thAya che. pachI A matra bhaNIne vAdaLAM sAme najara kare te vAdaLAM naSTa thaI jAya. Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upayAgIma trasa graha :311 che ane varasatAM nathI. temaja nadIe sAme najara kare te nadI sUkAI jAya che. paraMtu pANImAM UbhA rahIne A maMtranA japa karavAthI duSkALamAM ce mahAvaSTa thAya che. adRSTa vastu meLavavAne matra 8 30 mAzini vimaragati rAji TrI che dha 1' A maMtra jAinA puSpa para 108 jape te siddha thAya che ane 21 divasamAM adRSTa vastu maLe che. vIchI utAravAno matra ( " OM pati vAhana ' athavA * OM OM no kSI nI svAhA ? dasahajAra japavAthI siddha thAya che ane 21 vAra japavAthI vIMchInuM jhera utare che. sApanuM jhera utAravAne matra 'OM sa' athavA 'OMA~ ha~sa ho : A maMtra bhaNIne kuza vaDe jhera utarI jAya che; paraMtu prathama vaDe siddha karele hAvA joI e. mAna karatAM sApanuM A maMtra eka lakSa japa gAya-bheMsanuM dUdha vadhAravAne maMtra ' OM hrI~ karAlI puruSamukharUpA ThaH ThaH / ' A maMtra 108 vAra japavAthI kamTarahita thavAya Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 322 maMtradivAkara che ane 21 vAra jaLa maMtrIne gAya-bheMsanA AMcaLa para lagAvavAthI tenuM dUdha vadhe che. cUDelanI bAdhA dUra karavI 'OM hI klI kaMkAla kapardinI kuTambarI ADambarI dRra vAra ghaH ghaH ! " lIMbaDAnAM pAMdaDAMnI dhRNa daIne ravi athavA maMgaLavAre A maMtrathI jhADe te cUDela ke pretanI bAdhA zAnta thAya. paradeza gayele pAchA phare e che zrI zrI zrI zrI du: g? ? pIpaLanI nIce kALA mRgacarmAsana para besI rUdravaMtI ane zrIphaLanI khIra banAvI maMtra paDhIne Ahuti devAthI paradeza gaele mANasa jaladI ghera pAcho phare. AMkhanuM phUluM kApavuM OM vIra varjiA uttara : va:" ' ravi maMgaLavAre savAre maMtra bhaNIne charIthI jamInamAM rekhA karavI, eTale phUvuM kapAtuM jaze. jyAM sudhI phUluM pUrepUruM kapAya nahi tyAM sudhI maMtrano prayoga karo. Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 313 upagI maMtrasaMgraha tIDa dUra karavAne maMtra ..' 'OM AbhIra jaMgalakA tIra ulaTA AyA sIdhA jAya - " A maMtra bhaNIne tenI sAme agheDAnAM bIja pheMkavAM, jethI tIDa dUra thaze. kAnti vadhAravA maMtra OM hIM klIM zrIM kaMkAlA kAlI madhumatI mAtaMgI madavihvalI manamohinI makaradhvaje svAhA / ' A snAnano maMtra che. te bhaNIne snAna kare te kAnti vadhe. beDI teDavAne maMtra " ghora vANaT" A maMtra dasa hajAra jape te beDI tUTI paDe athavA te kedathI chUTe. pravAsamAM ArAma pAmavAne maMtra "jajI tama zAi caM, jhApu nIpu jA AsanaM vasanaM zayyAM, tAmbUlaM yacca kalpayet / / pravAsamAM jyAre gAmanI najIka pahoMcIe tyAre sAta vAra A maMtra bhaNIne badhA sAthIone kahevuM ke gautama RSine notaryA che. pachI dhone page bAMdhIne gAmamAM jatAM utArA tathA khAna-pAnanI badhI sagavaDa Ape Apa maLe che. . . Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 314 : ' , , maMtradivA , corane pakaDavAno maMtra 'OM hyu cakrezvarI cakradhAriNI cakravegi koTi bhrAmAbhrami coragrAhiNI svAhA / ' A maMtrathI 21 vAra, cekhA maMtrIne jenI upara cerInI zaMkA hoya te mANasone te cokhA cavarAvavA eTale kharA coranA mhoMmAMthI lehI nIkaLaze. agni olavavAno maMtra himAlayottare pArzve, marIco nAma rAkSasa : / .. tasya mUtrapurISAbhyAM hutAzaM staMbhayAmi svAhA / / ' A maMtrathI sAta vAra pANI maMtrIne AgamAM chAMTIe te Aga olavAya. - najara utAravAno maMtra OM namo bhagavate zrI pArzvanAthAya hI dharaNeMdra-padmAvatIsahitAya AtmacakSu pretacakSu prizAcacakSu sarvagrahanAzAya sarvajvaranAzAya trAsaya trAsaya ho zrIpArzvanAthAya svAhA / ' - A maMtrathI sAta vAra pANuM maMtrIne pAvAthI lAgelI najara utarI jAya che. - varasAda lAvavAne maMtra che je 4 4i hai svAhA" - A maMtrathI pipaLAnI samidhA ane ghIne havana kare te 10000 havanathI anAvRSTikALamAM mahAvarSA thAya che.... Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upayogI maMtrasaMgraha 31pa. DAkinI-zAkinIno nAza karavAno maMtra " phrI che tyAM '' '' - A nAgadamanI mahAvidyA che. tenA samaraNamAtrathI DAkinI-zAkinI-rAkSasa vagereno nAza thAya che. apamRtyuno nAza karavAno maMtra * $ $ : " A maMtrano trikAla saMdhyAmAM 1000 japa karavAthI keTalAka divase zatrunAza pAme che. . ane te nitya japavAthI apamRtyuno nAza thAya che; eTale . ke tene keI jIvaleNa akasmAta naDatA nathI. . - kavi banavA maMtra " hUM huM ghara va6 svAddA " A maMtra 10000 vAra japavAthI manuSya kavi bane che.. - bhUtane vaza karavAno maMtra huM namaH che phrIM namaH | tela laIne nara-manuSyanI parImAM rAkhI temAM dIveTa mUkI dIvo kara. aMdhakRpa apavA samazAna athavA " bhUtone bali ApIne kAjaLa grahaNa karavAthI, tene netramAM - AMjavAthI sarva bhUtAdi vazya thAya che. Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 316 maMtradivAkara viSane stulita karavAno maMtra che ii " A maMtrane 12,000 vAra japavAthI viSa khaMbhita thAya che. saMtAna prAptino maMtra '3che. 5H" A maMtranuM sadA smaraNa karavAthI - saMtAna thAya che. UMdaranA viSano maMtra jeri H " A maMtrane japa karavAthI UMdaranA jherane nAza thAya che. bhamarI vagerenA viSano maMtra 'OM hA~ hI hai svAhA OM garuDa sa hu phaTU' mA maMtrano japa karavAthI bhamarI vagerenuM viSa nAza pAme che. sarva prakAranA jherI kIDAno maMtra 'OM namo bhagavate viSNave sara sara hana hana huM phaT svAhA " A maMtrathI sarva prakAranA jherI kIDAnuM jhera nAza pAme che. vijayaprAptino maMtra jenI sAme UbhA rahIne " zuM ?' e maMtrane eka vakhata japa karavAmAM Ave tene jitI zakAya che. . Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upayogI maMtrasaMgraha 317 mukadmAmAM vijaya meLavavAne maMtra - (1) rohiNI nakSatrane divase vidhipUrvaka uMbarAnA vRkSa. uparanA bAMdhAnA pAMca pAMdaDAM grahaNa karIne tenA be be. A bhAga para "zrI rAma" e akSare lakhavA. temAMnA pAMca bhAga tatkALa khAI javAM ane bAkInA pAMca bhAga trAMbAnA . tAvIjamAM ghAlIne tAvIja hAthe bAMdhavuM. te pachI rAja-. darabAramAM javAthI mukadamAmAM avazya vijaya prApta . thAya che. (2) pRSTa rarara para Apele zrI padmAvatIne. maMtrajapa karavAthI paNa mukaddame jItI zakAya che. Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [30] keTalAka addabhuta yaMtro - pUrva graMthonA paryavekSaNa parathI yaMtronI AvazyakatA: -pAThakanA mana para aMkita thaI haze; chatAM jarUra hoya to maMtravijJAnanuM chavIsamuM prakaraNa ekavAra pharI vAMcI levuM. jema maMtra dvArA aneka prakAranAM kAryonI siddhi.. thAya che, tema yaMtra dvArA paNa aneka prakAranAM kAryonI " siddhi thAya che, ane keTalIka vAra to maMtra tathA yaMtra athavA yaMtra tathA maMtra sAthe maLIne ja kArya karatA hoya che; tethI ja "jaMtaramaMtara e zabda pracAramAM Ave che. yaMtronI saMkhyA ghaNI moTI che. tenuM vistArathI varNana karavuM hoya te eka daLadAra graMtha lakhavAnI jarUra paDe, eTale ahIM te cUMTI kADhelA keTalAka adbhuta - yaMtrone ja paricaya ApIe chIe. A yaMtronI zarUAta paMdariyA yaMtrathI karIzuM, kAraNa ke te ati prasiddha ane prabhAvazALI yaMtra che. Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTalAka adbhuta yaMtro. 319 paMdariye yaMtra 1 thI 9 sudhInA aMke nava keThAmAM bharavAthI bane che. A aMke evI rIte bharavA joIe. ke jethI tene ADe, Ubhe tathA trAse saravALe 15 ja Ave. ame "gaNina-camatkAra' nAmanA graMthamAM A - yaMtra banAvavAnI rIta ApelI che. ? ' ' A padariye yaMtra nIce pramANe cAra rIte bane che ane tene khAsa saMjJAo ApavAmAM Ave che. jemake - - brAhmaNa jAti - - - - - * aitriya jAti - Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 320 maMtradivAkara vaizya jAti zUdra jAti A dareka yaMtranA phaLamAM pharaka che, temAM brAhmaNa jAtinuM phaLa zreSTha che, paNa te phaLa tyAre ja prApta thAya. che ke jyAre yaMtrane vidhipUrvaka siddha karavAmAM Ave. A maMtrane siddha karavA mATe nIcenI vastuonI.. jarUra paDe che. savA pAzera lAvazI, purI, dADamanI DAMkhanInI kalama, aSTagaMdha, akSata (cekhA), gugaLa, puSpa, 21 kaparAnA TukaDA, 21 nAgaravelanAM pAna, 21 sepArI, ghIno dI tathA eka kero ghaDe. Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keka abhuta yaMtra - 31 ' prathama ghaDAne yogya sthAne sthApanA karI tenI sAme bhojapatra bichAvavuM. tenA uparanA bhAgamAM ghIne dive | mUko ane nIcenA bhAgamAM dhUpa karavA mATe agni rAkhe. temAM gugaLa nAkhatAM dhUpa thaze. lAvazI, purI vagere naivedya bhejapatranI baMne bAju adhuM adhuM mUkavuM. pachI - dADamanI kalamathI aSTagaMdha vaDe maMtra lakhave. e maMtra - lakhatI vakhate mAyAbIja rI' japa karatAM rahevuM keTalAkanI abhiprAyathI e vakhate " TrI zrI phuraH e paMcAkSarI maMtra ke " che hRI karI nAmullA viSe e navAkSarI maMtrane japa kare. . maMtra lakhyA pachI tenuM pUjana karavuM, eTale ke - tene akSata, puSpa, kaparAne TukaDo, pAna ane sArI ' anukrame caDAvavA ane dareka vakhate dhUpa karatAM rahevuM. - tyAra pachI e ja rIte bIje yaMtra lakhavo ane - tenuM paNa e ja rIte pUjana karavuM. A rIte kula 21 yaMtre lakhIne te badhAnuM pUjana karavuM. pachI uparanA maMtra paikI keIpaNa ekano 6000 japa karo. . A rIte 21 divasa sudhI kriyA cAlu rAkhavAthI. savAlAkha maMtra pUrA thAya che ane yaMtranI siddhi thAya che. chevaTe homa, tarpaNa Adi vidhi mujaba karavA. . A yaMtramAM aMka bharavAnI judI judI rIte che " ane tenuM phaLa juduM juduM maLe che. jema ke - . Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31 madivAkara (1) 1 thI 9 sudhInA a Mko tenA khAnAmAM bhare te hanumAnajI dena de che. (2) 2 nA aMkathI prAraMbha karI 9 sudhI lakhe ane 1 pachI lakhe tAM rAjA vaza thAya che. (3) 3 nA aMkathI zarU karyAM pachI 9 sudhI lakhe 3 ane 1-2 pachI lakhe te vyApAramAM vRddhi thAya che. (4) 4 nA aMkathI prAraMbha karyo pachI 9 sudhI lakhe ane 1-2-3 pachIthI lakhe, teA lakhanArane koI deva taraphathI kApa thayeA hAya ke tenA para uccATana-prayAga thayA hAya, tenI asara dUra thAya che. (5) 5 nA aMkathI prAraMbha karIne 9 sudhI lakhe ane 1 thI 4 sudhInA aMkA pachIthI lakhe, te sAdhakanuM sthAna bhraSTa thAya che, eTale teNe A rIta ajamAvavI nahiM. : (6) tenA aMkathI prAraMbha karIne 9 sudhI lakhe ane 1 thI 5 sudhInA ake pachIthI lakhe te tenA para kAI mAraNanA prayAga karI zake nahiM. " (7) 7 nA aMkathI. prArabha karIne 9 sudhI lakhe ane 1 thI 9 sudhInA aMka lakhe te aneka manuSye vaza thAya. Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3ra3 keTalAka adbhuta yaMtra (8) prathama 8 lakhe ane tyAra pachI ekanA aMkathI - maMtra lakhavo zarU kare to sAdhakanuM azubha ciMtana kara| nArane vipatti thAya. ' (9) ane 8 thI prAraMbha karIne pachI ekathI ATha sudhInA ake lakhe to dhananI vRddhi thAya. yaMtralekhanano prAraMbha zubha kAryane mATe zukala pakSamAM kare. jyAM sudhI yaMtra lakhAya, tyAM sudhI brahmacarya pALavuM ane sAtvika bhojana karavuM. A yaMtra peja 2000 lakhavAthI lakSmInI tathA - sukhanI prApti thAya che ane 3000 lakhavAthI ghaNA leke vaza thAya che tathA mitrono meLApa thAya che. je A maMtra agheDAnA rasathI agheDAnI kalamathI bhejaMpatra para lakhe ane dadIne bAMdhe to rejI de, ekatari, tari ke thiye tAva utarI jAya che. kSatriya jAtinAM paMdariyA yaMtrono amuka rIte vistAra karatAM vijayapatAkAyaMtra bane che, je lakSmInuM AkarSaNa , ' karavA mATe ghaNe upayogI che, paNa te cAritrazIla anubhavI puruSanA hAthe ja lakhAve joIe. che musalamAnI paMdariye yaMtra A pramANe lakhAyuM che ? " Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtradivAkara thA buduha ! cA jADI ! yA buhUda 2 - - - yA allA che yA hAdI | cA tAhara - - pha - yA halIma ! yA jIma ! yAM dAvama A yaMtramAM je zabdo lakhAya che, te maMtranuM sUcanA kare che. dAkhalA tarIke prathama 6 nA aMkamAM yA buha. lakheluM che, tyAM nIceno maMtra belAya che: "ajoyA raphamAIla vaheka yA buduho." dareka aMkanA zabda maMtranA chelA padanuM sUcana karanArA che. A maMtra bhaNavA vagereno 40 divasane vidhi che ane tethI game te kArya siddha karI zakAya che, evI prabaLa mAnyatA che. " siddha paMdariye yaMtra rUpAnA mAdaLiyAmAM mUkI bALakane gaLe bAMdhavAthI tene re ke satAvatA nathI moTI umaranA paNa tene cAMdInA mAdaLiyAmAM mUkI. Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTalAka adabhuta yaMga - 325 hAthe bAMdhe te lAbha thAya che. puruSa jamaNA hAthe bAMdhe | ane strI DAbe hAthe bAMdhe. - paMdariyA yaMtranI jema vIsAyaMtrane paNa ghaNe mahimA che ane tenA aneka prakAre pravarte che. ahIM temAMnA ' keTalAka prakAre ApavAmAM Ave che? snAna vaDe zuddha thaI dADamanA pAna para kAthAnI zAhI vaDe A yaMtra 21 divasa sudhI lakho ane sTeja 1000 gAyatrI maMtra ke namaskAramaMtra japavA. pachI tene gaMgAjaLa chAMTI zuddha karo. ane sonAnA mAdaLiyAmAM mUkI gaLAmAM paherave. eTale dhana, putra, parivAra AdinI vRddhi thAya che tathA dareka kAryamAM siddhi maLe che. Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vacce lakSmIbIjanI sthApanA sAthene eka vIzAyatra nIce pramANe ane che ane te lakSmInI vRddhi karavAmAM akasIra manAya che. lo .3 t zrI 8 lakSmIdAyaka vIse caitra mAMdevAra 4 Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTalAka aMdbhuta yaMtro 327 paraMtu vIsAyaMtramAM vadhAre mahimA navakeDhAMnAM yutranA che. tenI racanA vividha rIte thAya che. jema ke jI 5 2 10 3 ja S ( C navakhaDA vIsAyaMtra pahelA p h 10 ra 4 10 11 7 4 3 navakhaDA vIsAyaMtra trIjo 2 navakhaDA vIsAyatra khIjA b' '' G ', '', 8 ' Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma divAkara paraMtu A badhAmAM tripurAmAlAnA maMtrANA sAthenA lakSmIya tra zreSTha che. tenuM vidhipUrvaka anuSThAna karavAthI lakSmInI vRddhi thAya che tathA badhI rIte AnaMda magala pravarte che. 328 + ', kahI 1 sauH 6 tripurA khAlAne vIse yaMtra Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 329 keTalAka adbhuta yaMtra IralAmI vIse yaMtra nIce pramANe bane che ? yA pharamAIla 2 yA jabarAIla _... yA daradAIla | 8 | yA tanakeIla IslAmI vIse yaMtra - A yaMtrane bhojapatra para lakhIne cAMdInA mAdaLiyAmAM - mUko tathA lebAnano dhUpa de. e mAdaLiyuM gaLe ke hAthe bAMdhavAthI dareka kAmanAnI siddhi thAya che. bALakane - gaLe bAMdhavAthI tene koI prakAranI bhUtapIDA thatI nathI. mRtyujhAya namaH gerecana ane kumakumathI bhAjapatramAM A yaMtra lakhavoane che mRtyuca nama: e maMtra 108 vAra japa. pachI dhUpadIpAdithI yaMtrane zuddha karIne mAdaLiyAmAM mUkI tene hAthe bAMdhavAthI aka ramata - apamRtyunuM apamRtyunivAraka yaMtra nivAraNa thAya che. Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtradivAkara hI baTukAya ApaduddhAraNa kuru kuru baTukAya hU~ hI baTukAya ApaduddhAraNaM kuru kuru vuTukAya huuN| 35: kuru kuru paTukAya hA hai| baTukAya ApaduddhAraNa , *" DuiM Inthi Page 1 $i ApaduddhAraka yaMtra A yaMtrane gerecana tathA kumakumathI bhejapatra para lakhe. madhyamAM samu: zabdane sthAne jenA para Apatti heya tenuM nAma lakhavuM. pachI dhUpadIpAdithI zuddha karIne tAvIjamAM nAkhI gaLe ke hAthe bAMdhavo. tethI badhI ApattiomAMthI uddhAra thAya che, lakSmI vadhe che, zatrune nAza thAya che ane kadApi aniSTa thatuM nathI. Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . keTalAka adbhuta yaMtra 331 A yaMtrane kapUra ane kastu-- rIthI bhojapatra para lakhIne. dhUpa-dIpAdithI zuddha kare pachI tAvIjamAM nAkhI. gaLAmAM paherIne rAjasabhAmAM javuM te sanmAna maLe, sanmAnanI vRddhi thAya. 8 | 1 na ! je ' pI sanmAnavRddhiyaMtra A yaMtrane savAre snAnakarIne gocanathI thALImAM lakho ane tenuM pUjana karavuM - pachI tene dhoIne pI javo eTale 11 divasamAM vividha. prakAranA udararoga maTI. jAya che.. udararoganivAraNayaMtra A yaMtra aSTagaMdhathI bhojapatra upara lakhI bheMzane. zIMgaDe bAMdhavAmAM Ave te bheMza. baccAMne dhAvavA detI na hoya te bheMsa dehavA de teno yaMtra dhAvavA de ane dehavA paNa de. . . . . 6. . 2 | 24-18-39 | Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . [3] traNa vanaspati-kalpa - , maMtra-yaMtre aMge keTalAka kapa racAyelA che, tene sAra pUrva prakaraNamAM apAI gaye che. A ja rIte keTalIka vanaspatio tathA viziSTa vastuo aMge paNa kapi racAyelA che. te maMtravidyAmAM rasa lenAre jANavA jevA hovAthI ahIM rajU karavAmAM Ave che. zvetArkakalpa arka eTale AkaDo. tenI be jAte thAya che. eka peLI ane bIjI rAtI. temAM peLI jAtane maMdAra kahe che. tene prabhAva vilakSaNa hevAthI te aMge khAsa kalpa -racAyeluM che. prAcIna rUDha mAnyatA evI che ke jyAM gheLo AkaDo ugeluM hoya, tenI AsapAsa dhana daTAyeluM hoya che ane te je dizA tarapha daTAyeluM hoya che, te dizA tarapha tenAM mULa vizeSa vRddhi pAme che. A Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ traNa vanaspati-ke 333. AgaLanA jamAnAmAM dhananuM rakSaNa karavA mATe tene judA judA sthaLoe dATavAmAM AvatuM ane te aMge keTalIka nizAnIo rAkhavAmAM AvatI. paraMtu tenI. AsapAsa maMdAranuM ugI nIkaLavuM ane A rIte dizA tarapha tenA mULanuM vadhavuM, e tenAmAM rahelI lebhasaMjJAnI nizAnI che. Aje dhana dATavAnI prathA ochI thaI gaI che, eTale dheLA AkaMDAnI AsapAsathI dhana nIkaLe ke kema? e vicAraNIya che, chatAM junA jamAnAnuM dhana e - rIte rahI gayuM hoya te nIkaLe paNa kharUM, ema ame, mAnIe chIe. . - dhoLA AkaDAnA mULamAM evI rIte gAMThe paDe che. ke temAM gaNapatinI sUMDhavALI AkRti dekhAya. tene mahimA ghaNe che. vaLI je te gaNapatinI sUMDha dakSiNAvartana eTale jamaNI bAju vaLelI hoya te te vizeSa lAbha muMbaInA eka gRhasthane tyAM A prakAranA zvetArka mULanA gaNapati AvyA hatA. tenuM yathAvidhi pUjana. karavAthI e gRhasthane ekaja aThavADiyAmAM ghaNo vyApAra thaye ane temAM sAro lAbha maLe. teo ene pitAnI tijorImAM rAkhe che. vanaspatimAM cetana hoya che ane tenA lIdhe tenAmo judI. judI saMjJAo saMbhave che. : , Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 334 maMtradivAkara bIjA eka gRhasthane tyAM paNa AvAja tA. mULanA gaNapati AvyA hatA, paNa teNe enI pUjA karI nahi, tathA temanA viSe khAsa zraddhA dekhADI nahi, te tene enAthI khAsa lAbha thaze nahi ! A baMne kissAo amArI jANanA che. eka prAcIna pratimAM lakhyuM che ke je ravivAre puSya nakSatra hoya te divase pUrvAbhimukha ke uttarAbhimukha thaIne dhoLA AkaDAnuM mULa vidhipUrvaka -kADhI lAvavuM ane tenuM yathAvidhi pUjana karavuM. e mULa je puruSanA jamaNA hAthe bAMdhavAmAM Ave -te sarvakAryamAM yazanI prApti thAya che ane strInA DAbA " hAthe bAMdhavAmAM Ave te nitya saubhAgyavatI rahe che. vaLI e mULa strInI kamare bAMdhavAmAM Ave te tene nizcita . putrotpatti thAya che. veta arkanuM mULa upara kahelI vidhie lAvIne tene chAMyaDe sUkavavuM ane tenuM cUrNa karavuM. tenuM gAyanA dUdha sAthe sevana karavAthI lipalita dUra thAya che; smaraNazakti sateja bane che ane deDakAMti kAmadeva jevI dedIpyamAna bane che. kula 40 divasa cUrNa levAthI sarva roga dUra thaIne -Ayurbala vRddhi pAme che. paraMtu A cUrNa thoDI mAtrAmAM Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -traNa vanaspati 335 levuM joIe ane je tenAthI jhADA thAya, te levAnuM baMdha karavuM joIe. ' A mULa ghasIne ThaMDA pANImAM pAvAthI dareka prakAranA viSane nAza thAya che ane ThaMDA pANImAM ghasIne copaDavAthI vIMchInuM jhera utarI jAya che. niguDika5 - nirga DinuM aparanAma siMdavAra che. tene gujarAtI bhASAmAM nagoDa kahe che. hiMdImAM nirguDI kahe che, marAThImAM nirguDI kahe che ane baMgALImAM niziMdA nagoDanAM jhahazumAre doDha-be mAthaDAM UMcA vadhe che. tenI dareka DALImAM lAMbA ane pAtaLAM traNa traNa athavA pAMca pAMca pAMdaDAM hoya che. phaLaH AMbAnA meranI mAphaka gucachedAra ane jAMbuDIyA- raMganA hoya che. nagoDanAM - bIjane reNukabIja kahevAmAM Ave che. . . nagoDanAM pAMdaDAMne rasa peTamAM thayelI vAyunI vikRtine maTADavAmAM tathA sejA, gAMTha, duSTatraNa, nAsura, -bhagaMdara vagere maTADavAnA kAmamAM Ave che. tene kalpa e che ke rAtrinA samaye ekalA goDanA vRkSa pAse javuM ane ". namo vApara vera ceno zat vAEUR" e maMtra bhaNatAM bhaNatAM 21. * * * * * * Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 336 maMtradivAkara pradakSiNA devI. A pramANe sAta rAtri sudhI pradakSiNAo devAthI te vRkSa siddha thaIne atyaMta guNakArI thAya che. pachI te vRkSanI chAlanuM cUrNa ane jIrAnuM cUrNa samabhAge bheguM karIne eka aThavADiyA sudhI sevana karavAthI sarva prakAranA vare dUra thAya che; cAra aThavADiyA sevana karavAthI bhUmigata dravya daSTigocara thAya che; pAMca. aThavADiyA sudhI sevana karavAthI AyuSyanI vRddhi thAya che ane cha aThavADiyA sudhI sevana karavAthI zarIramAM apAra baLa Ave che ane mRtyuparyata nIrogI rahevAya che. - eka vakhata amane traNa nepAlI mahAtmAono melApa. thaze. ga, maMtra Adi viSaya para vArtAlApa thatAM khUba AnaMda AvyuM. chevaTe ame pUchayuM ke "ApanI pAse. cegasAdhanA karavA AvanAra sAdhakanuM mana jaladI zAMta ane sthira thaI jAya, e mATe Apa kaI khAsa prakriyAne Azraya le che ke ?" uttaramAM temaNe hA kahI ane e prakriyAne sAmAnya khyAla Ape. temAM 21 divasa sudhI prAtaHkALamAM nagoDanAM pAMdaDAne rasa ApavAnI... - vAta karI. e 21. divasa khorAka taddana . halake eTale. khIcaDI vagereno le joIe. . tyArapachI eka ga-maMtravizArada svAmIjInA pustakamAM paNa Aja hakIkata vAMcavAmAM AvI, eTale temAM ghaNuM tathya che, ema samajAyuM. " " Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ traNa vanaspati kA 337 dakSiNamAM malenADa pradezamAM zrI padmAvatI devInuM ati purANu sthAna AveluM che, tenI pAchaLa ati prAcIna nageADanuM vRkSa che ane AsapAsa paNa nageDanAM puSkaLa vRkSe che. zrI padmAvatIdevI A rIte nageDanAM vanamAM sthira thayA, tenI eka meTI kathA che, te amArA lakhelA zrIpA -padmAvatI ArAdhanA' nAmanA graMthamAM ApelI che. rakataguMjA-kalpa raktaguMjA eTale rAtI cADhI. hiMdImAM tene gujA, ghughI ke cimITI kahe che ane maMgALImAM kuca kahe che. caNAThInA velA thAya che ane tene khArIka lAMkhA pAMdaDAM hAya che. tenA dheALI caNeADI, kALI caNuAThI ane rAtI caNAThI evA traNa prakAro che. temAMthI ahIM rAtI caNAThInA 5 rajU karavAmAM Ave che. tenA prAraMbhamAM ja eTalu jaNAvI daIe ke caNeAThInI gaNanA upaviSamAM thAya che, eTale tenu zeAdhana karyAM sivAya khAvAnA kAmamAM levAtI nathI. puSpa hAya Aditya, tava lIje yahu mUla; sukaravArI reAhiNI, grahaNu hoya anukUla. kRSNa pakSakI aSTamI, hasta nakSatra jo hAya; caudaza svAti zatabhiSA, punama ke le sAya. adha niza kAraja kare, manakI zakA khAya; dhUpa-dIpa kara lIjiye.....................sAya 22 Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 338 - maMtradivAkara - ravivAre puSya nakSatra heya, zukravAre rohiNI nakSatra hiya, kRSNa pakSanI AThame hasta nakSatra hoya, caudaze svAti nakSatra hoya ke puname zatabhiSA nakSatra hoya, tyAre ardharAtrinA samaye niHzaMka thaIne dhUpa-dIpa karIne lAla caThInuM mULa kADhI lAvavuM. A rIte lAvelA mULano ke ke upayoga thAya che? te jaNAve che: je kAhu nara-nArI kuM, viSa keIka hoya; - viSa utare saba turata hI, jaDI pilAve che. je kaIne kaI prakAranuM jhera caDyuM hoya te A jaDane gheIne-ghasIne tenuM pANI pIvaDAvavuM tethI tarata jhera utarI jaze. tilaka lagAve bhAlapara, sabhA madhya nara jAya; mana mile saba stuti kare, sabahI pUje pAya. hAMjI hajI saba kare, je vaha kahe so sAca; eka jaDIkI jugatise, sabI nacAve nAca. je A jaDI ghasIne kapALamAM tilaka karIne rAjesabhAmAM jAya te badhA tenI stuti kare ane tene mAna Ape, eTaluM ja nahi paNa te je je vAta kare, te badhAne sAcI lAge. te A rIte eka mULiyAnI yuktithI sahune manadhAryo nAca nacAvI zake. Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaNa vanaspati-ko 339 tAMbe mUla maDhAya ke, badhe kammara soya; " nava mAse ve nArike, nizcaya beTA hoya. - je e bhUlane trAMbAmAM maDhAvIne kammara para bAMdhavAmAM Ave te e nava mahinAmAM nizcaya putrane janma Ape. : kAjaLasuM ghIsa AMjiye, mehe saba saMsAra; - gAlI de de tADIe, teya lagA rahe lAra. " ' je mULane kAjaLanI sAthe ghasIne tenuM AMkhamAM - aMjana karavAmAM Ave te badhA loko tenAthI mahita thAya che ane temane gALo ApIne mAravAmAM Ave eTale ke | dUra karavAmAM Ave te paNa pAchaLa lAgyA rahe che. madhusu aMjana AMjiye, dekhe vIra vaitAla; je maMgAve vastu kuM, le Ave tatkAla. che, je A mULane madhamAM ghasIne AMjavAmAM Ave te tene vIra vaitAla najare paDe che ane tenI pAse je vastu maMgAvavAmAM Ave, te tarata ja laI Ave che. je ghIsakara lepana kare, dUdha saMga saba aMga; bhUta-preta saba yakSagaNa, lage kirata saba saMga. - je A mULane dUdhamAM ghasIne tenuM sarva aMge lepana karavAmAM Ave, te bhUta, preta tathA yakSe tenI sAthe sadA phiratA rahe che. A - : * * t ; Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34s - maMtradivAkara phira akela ke telameM, ghI saha Aje ke I . dhana dekhe pAtAlakuM, divya dRSTi se hoya. je akelanA telamAM ghInI sAthe mizraNa karIne tenuM aMjana karavAmAM Ave to te divyadRSTivALA banI jAya. che ane pAtALamAM raheluM dhana paNa dekhI zake che. (pachI pAMca-paMdara hAtha nIce rahelA dhananI to vAta ja zI ?) je vAchina ke dUdha, ghIsa lagAve (saba) aMga; | sarva zastra lAge nahi, baDha kara jIte jaMga. . ' je A mULane vAghaNanA dUdhamAM ghasIne zarIre ' paDavAmAM Ave te tene keI paNa zastra lAgatuM nathI. ane te yuddha sArI rIte jitI zake che. ghI-sAkara-tila-tela, madana kare zarIra dIse saba saMsAra kuM, mahAvIra raNadhIra. je A mULane sAkara ane talanA telamAM ghasIne zarIra para tenuM mardana kare te badhA lokone te mahAvIra ane. raNadhIra je dekhAya che. je alasike telameM, ghIsa ke hasta milAya keDhI kuM lepana kare, kaMcana tana he jAya. je A mULane aLasInA telAM ghasIne be hAthe paDIe ane tene kaDhavALAnA zarIre lepa karIe te. tenI kAyA kaMcanavaraNI thaI jAya che. raktaguMjA yaha kalpa hai, sUphama kahIo banAya; je sAdhe se siddha hai, yAmeM saMzaya nAMhi, Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ traNa vanaspatika 341 A raktaguMjA-ka5 saMkSepamAM kahyo che. tene je sAdhe te siddha bane che, temAM kaI saMzaya nathI. A kRtimAMthI ame keTaleka bhAga sakAraNa cheDI dIdhuM che. pAThake te mATe kSamA kare. vanaspatinAM mULa ane bAMdhA grahaNa karavAne sAmAnya vidhi je vRkSanuM mULa ke je vRkSane bAMdhe (baMdhaka-uparanA - bhAgamAM ugelAM pAMdaDAM) lAvavAnuM hoya te vRkSa samIpa athavA taMtramAM lakhelI tithi ane nakSatranA divase saMdhyA samaye javuM ane "nama siddhi AAe maMtrano uccAra karIne caMdana, akSata, puSpa, naivedya ane - dIpa dvArA tenuM pUjana karavuM. pachI bIje divase sUryodaya pahelAM vRkSa pAse jaIne ">> ii * r svAhA" A maMtrane uccAra karIne bAMdhe kApa ane ">> vanaDe mAiEAca jAhU !" e maMtrane sAta vakhata uccAra karIne vRkSanuM mULa kApavuM. paraMtu bAMdhe ukheDatAM ke mULa kApatAM lekhaMDanA harthiyArane upaga karavo nahi. koI ' paNe lAkaDAnA hathiyAra vaDe ja te ukheDavuM. " bAMdhe athavA mULa ghera lAvyA pachI tene paMcagavya eTale gAyanA dUdha, dahIM, ghI, chANa tathA mUtra, temaja kALI mATI, tala ane paMcAmRta vaDe tene abhiSeka karo ane te tene dhUpa, dIpa tathA naivedya samarpaNa karyA pachI tene upayoga kare, eTale taMtra ke kalpamAM kahelA guNe jovAmAM Ave che, anyathA nahi. Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' ' . [32] 1 - ka dakSiNAvartI zaMkhanA kalpo jamaNA zaMkhanuM vidhAna zaMkhanuM lakSaNa, pUjana, vidhAna, phaLaprApti vagere sAcA zaMkhanA pUjana-arcanathI ja zreSTha meLavI zakAya. che. ghI, dahIM, piSTa ke baka je sapheda zaMkha ghaNuM ja uttama gaNAya che. meghazyAma je ke rAkhaDI ke dhUmADA. jevo raMga hoya te te zaMkhalI gaNAya che. traNa rUpiyA bhArathI vadhu vajanane zaMkha uttama jANavo. zaMkhanI parIkSA zaMkhanI pUjA karI, zaMkha DUbe teTalA zItaLa pANImAM keI paNa jAtane kSAra nAkhI temAM zaMkha mUke ane tene pAMca divasa pANImAM rAkhI mUko. je beTa hoya che te kALe paDe telA 25 thI adhika pramANuvALe zaMkha. te uttama jANa. pa6 talAna sarvottama gaNAya. 25 thI thaDe paNa ochuM hoya te madhyama gaNAya ne bIjI Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dakSiNAvartI zaMkhanA ka 343 jaghanya gaNAya. zaMkhanI chAla sahita jemaNe hoya te ' ghaNe sAre ThaMDA pANImAM sAta divasa sudhI rAkhI mUkavAthI banAvaTI zaMkha phATI jAya che. . . . ' zaMkhanuM vidhAna ane phaLa - jenA gharamAM dakSiNAvartI zaMkha hoya tene tyAM limIne hameza vAsa rahe che ane dhArmika temaja mAMgalika kAryo thayA kare che temaja mAnapAna vadhe che; rAjadarabAramAM, janasamAjamAM AdarasatkAra thayA kare che; dezaparadezamAM sArI nAmanA maLe che, ane jIvaMdhAmAM vadhAro karI sAre lAbha apAve che. vizeSamAM nANAMnI Avaka sArI rahe che; putra pautrAdikathI kuTuMba sukha vadhAre che ane dhanadhAnya sArI saMpattine lAbha apAve che. * :: , , . * * * , snAnAdithI paravArI, beelAM veta vastra paherI, | dararoja zaMkhane prathama dUdhathI ane pachI zuddha pANIthI navarAvI, caMdana, akSata, puSpa, dhUpa, dIpa, naivedya vagerethI paDazopacAra pUjA karavI. te vakhate pUjanane nIcene maMtra bolavoH "OM zrI zrI harI zragharathA vivijJAtA zrIdakSiNAvartazaMkhAya hI zrI klIM zrIkarAya namaH / - A zaMkhane sonAthI maDhAva ane kezara, caMdana, cimelI, jaI hInA ke gulAbanuM attara caDhAvavuM. beThaka (siMhAsana) cAMdInI rAkhavI. naivedya cAMdInA vAsaNamAM Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 344 .. :. : bhatrihiyA32 gha . te bhATe ghamA sA42, 22, 43turI, bha, elacI nAkhavI, ne keLAM sAthe dharAvavuM. dararoja bhajanamte gharamA 2 rasorI DAya, te dharAyacI.. marnu dhyAna . OM hI zrI klo. zrIdharakarasthAya - payonidhijAtAya lakSmIsahodarAya cintitArthasampAdakAya zrodakSiNAvarta zaMkhAya zrIkarAya pUjyAya klI zrI hI OM namaH / sarvAbharaNabhUSitAya prazasyAGgopAGgasaMyutAya kalpavRkSAghaHsthitAya kAmadhenu-cintAmaNi-navanidhirUpAya caturdazaratnaparivRtAyASTAdazamahAsiddhisahitAya 'zrI lakSmIdevatAsahitazrIkRSNadevakaratalalalitAya zrIzaMkhamahAnidhaye namaH // iti / japamaMtra 'OM hrIM zrIM klI lU~ dakSiNamukhAya zaMkhanidhaye samudra nabhavAya zaMkhAya nmH| . - dararoja 108 athavA 1008 maMtra bhaNavA joIe. maMtrajapazakhadevArpaNa guhyAtiguhyagoptA tvaM, gRhANAsmatkRta japam // . siddhirbhavatu me deva, tvatprasAdAnmahezvara / / japa karI rahyA pachI maMtra sAthe pAchuM AkAza ta26 752 chAMTI mA 429. ...... Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dakSiNAvarta zaMkhanA kahe 345 A pavitra thaI, pavitra Asane, pavitra ekAMta sthAne sthira thaI, zraddhApUrvaka, bhaktithI je nara ke nArI jamaNA zaMkhanuM vidhAnapUrvaka pUjana-arcana kare che, teone navavidhi-riddhisiddhi maLe che, temane dareka prakArathI vaibhava " vilAsa vadhe che-dhanadhAnya vadhyA kare che. te jamaNuM zaMkhanI phalazruti zaMkhamAM jala bharI mAthA upara dararoja chAMTavAthI tamAma pApa nAza pAme che. khaMDita zaMkha sAro nahi. " zaMkhamAM jaLa laI viSNunuM pUjana karavAthI lakSmI prasanna - thAya che ne maLe che. zaMkhamAM dUdha bharI pUjana karyA bAda je strI te dUdha pIe che, tene saMtAna thAya che, vAMjhIyApaNuM maTe che. zaMkhane varNabheda sapheda varNane zaMkha brAhmaNa jAtine, lAla raMgane kSatriya jAtine, pILA raMgane vaizya jAtino ane kALA raMgane zudra jAtine jANave. pitAnI varNa-jAti mujabano zaMkha uttama jANe ane te ja sAruM phaLa " Ape che. zaMkhamAM viSNune vAsa che. jyAM zaMkha che, tyAM bhagavAna vAsa kare che ane temanI sevA karavA lakSmIjI gharamAM padhAre che. tethI rega, zoka, meha nAza pAme che. dukha mAtra jatAM rahI sarva sukhane vadhAre thavA pAme che. strI ane zudroe zaMkhanAda kare nahi. je kare to -gharamAMthI lakSmI cAlI jAya che. Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .: bhavahivA mabhane kSita-zamanA 48 bhanyA cha,. te pAnI kI mATe gussatI: manuvAda. sAye mArA: bhASAmA mAda cha... ... ....... .. artha dakSiNAvarta-zaGkhakalpa : (prthmH)| OM hrIM zrIM klIM blU sudakSiNAvartazakhAya namaH / iti puujaamntrH| 108 vAraM nitya pUjyate cndunaagurukpuuraiH| prathamayAmapUnAyAM rAjyamAnam / dvitIyayAme zrIvRddhi / tRtIyayAme yaza kiirtivRddhiH| caturthayAme santAnavRddhi: / sa ca zavazcandanacarcitaH san ekavarNagodugdhena prakSAlya tad dugdhaM yadi vandhyAyai dIyate tadA sutotpatti: / mRtavatsAyai vatsajIvanam / .. kukSipUjA-parAvarta: sa AyuSyamAn surendrapriyo bhavati / visazacchAye zakhe pUjakasya nAza : syAt / - OM zrI zrIdharakarasthAya payonidhijAtAya lakSmIsahodarAyaH cintitArthapradAya zrIdakSiNAvartazavAya hI zrI zrIkarAyaH pUjyAya nm:| . OM hIM zrIM klI blU dakSiNamukhAya zaGkhanidhaye samudraprabhavAya nm:| .. eka mAsaM yAvat pratyahaM 10 mAlA japaH kAryaH / -: dvitIya : klp:| .. samadrasyottare koNe, zaGkhadhArAvatI purii| tasyAM zaGkhA : samutpannA, vAmAvartA : sahasrazaH // 11 // Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dakSiNAvartI zaMkhanA ko .. 347 teSAM madhye'pi rAjAlyo, dakSiNAvartatAM gataH / zaGkhArUDho'pi sarvatra, jale khelati nirbhaya : // 2 // kRSNAyudhamiva zreyAn., sAmAnyasarvazaGkakai / taM kazcit puNyayogena, prApnoti puruSottama : ||3|| tasya rAjA vazaM yAMti, dhana-dhAnyairna mucyate / duSTAzva-gaja-sarpebhyo, na bhayaM tasya sambhavet // 4 // zAkinI-bhUta-vaitAlAH, pizAcA brahmarAkSasAH / prabhavanti na vai tasya, yatraM zaDyo mahAdyutiH ||5|| akole. maraNaM nAsti, durjanainopahanyate / agni-cauraMbhayaM naiva, zubhaM sarvatra jAyate // 6 / / surabhi-dugdhavarNAbho, dhUsaracchAyatAM gataH / na grAhyaH sa hi doSANAM, prabhavaH parikalpita : // 7 // rakta-pIta-haricchveta-dyutirAbhyantare bhavet / sa zrI-santAna-dikkIrti, pradadAti na saMzayaH // 8 // OM hI zrI klI blU zrIdakSiNAvartazavAya bhagavate vizvarUpAya sarvayogIzvarAya trailokyanAthAya sarvakAmapradAya sarvaddhi-samRddhi-vAJchitArthasiddhidAya namaH / agrato lakSmIbIjAni saJcintya. OM hrI zrI klIM aiM mahAlakSmi mama vAJchitArthasiddhiM kuru kuru svAho / Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . .. . . A ". 348 maMtradivAkara ityAdipurassaraM pUrvoktamantreNa ., karpUrAdisugandhidravya : zvetapuSpaiH pratyahaM pUjA kAryA / tRtIya : kalpa : athAtaH sampravakSyAmi, lokAnAM hitakAmyayA / dakSiNAvartamAhAtmya, sarvakAmitadAyakam // 1 // zvetavarNo mahAn bhavyaH, pItavarNastu madhyamaH / zyAmAbha : kITakAkIrNo, naiva vAJchitadAyaka : // 2 // yathA yathA vRddhimAn syAt , tathAdhikaphalapradaH / - gRhItvA guptasaMsthAne, sthApyo devAlaye vare // 3 // - aSTamyAM ca caturdazyAM, pratiSThApya suvistraiH| ...... sarimantraiH svamantraNa, zubhalagne phalapradaH // 4 // , paidaza dravyamAdAya, vAsaH siddhaarthpusspkaiH|:- ..... karpUra-candanAdyaizca, carcayed gAGgavAriNA // 5 // . OM hrIM zrIM klI blU pradakSiNAya namaH / [ayaM pradakSiNAmantraH] OM namo bhagavan pradakSiNAvarta ! kSIrodadhitanaya ! .. lakSmIbhrAtaH ! atra saparivAreNa amukasya gRhe tiSTha 2, pUjA __ baliM gRhANa 2, manorathAn pUraya 2 hI namaH / ... [anena mantreNa pUjA] Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dakSiNAvarta zakhanA kahe 348: atha dakSiNAvartazaGkhastutiH .. namAmi devaM sakalArthasiddhiI, suzvetavarNa kamalAsahodaram / kSIrodaputraM manaso'rthadAyakaM, rAjyArthasantAnaphalapradaM bhaje // 6 // kalyANakArI duritApahArI, mano'rthadhArI ghanavighnatArI / - zrIdakSiNAvarta-suramyanAtha ! manorathaM pUraya me samagram // 7 // / puSpasaMstArake sthApya, kSIragaGgAdivAriNA / - prakSAlya : pUjayennityaM karpUra-candanAdibhiH // 8 // ... pUrvAhna rAjyasanmAna, dvitIye janavallabhaH / tRtIye dhanavRddhizca, ... cturthe| putra-santatiH // 9 // dadAti pUjito nitya, caturbhiH / praharaiH pRthak / .. cintAmaNisamo... jJeyo, dakSiNAvarta-zaGkhakaH // 10 // yAM yA hi kAmanAM kRtvA, pUjyate jalajo yathA / jApe dhyAne sthitasyAtha, dadAti satata hi tam // 11 // .: vandhyAputraprado... zeyo, . nirdhanasya ... dhanapradaH / arAjyasya dadad : rAjya, kAmukasya hi kAmitam // 12 // pUna rIne bhatra mAtA mAgutai snA chUTa 108 apAra 42vA, naivedha 52 tathA dhU5 42vA...... - patA 65 OM hI zrI klI blu sudakSiNAvarta zaGkhAya nmH| A pUjAmaMtra che. caMdana, agara tathA kapUra vaDe 108: vAra nitya pUjana karAya che. pahelAM praharamAM pUjA karavAthI. rAjyamAna maLe che, bIjA praharamAM pUjavAthI dhanavRddhi. Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 350 maDhivAkara * thAya che, trIjA praharamAM pUjavAthI yazakIti vadhe che, ceAthA praharamAM pUjavAthI santAnavRddhi thAya che. te dakSiNAvata za`khanI caMdana vagerethI pUjA karI eka raMgavALI gAyanA dUdhamAM dheAI, te dUdha vAMjhaNI strIne apAya te putrotpatti thAya, mRtavatsAne apAya te putra jIve. tA * zaMkhanI qha ane AvartanI pUjA karavAthI pUjaka suredranA priya thAya che, ekasarakhI chAyAvALA zaMkhanI pUjA uttama che. asamAna chAyAvALA zaMkhanI pUjAthI pUjakanA nAza thAya che. Adi maMtranA athavA DhI OM zrI zrIdharanA zrI vahI rahyuM kSiLamulaca 'ItyAdi maMtrane eka mAsa sudhI darareAja japa karave. ". bIjo pa .. samudranA uttarakANumAM zaMkhadhArAvatI nAmanI pUrI che. temAM vAmAvata-DAkhI mAjuvALA hajAre zakha utpanna thayAM. 1. temAM paNa za kharAja rUpe dakSiNAva jamaNI mAjuvALA zakha jalamAM rahelA adhA za MkhA upara ArUDha thayele nirbhayapaNe rame che. ra. te dakSiNAvartI zaMkha sAmAnya badhA zakhAnI apekSAe bhagavAn kRSNanA Ayudha tarIke hovAne lIdhe atyaMta magaLamaya che. -tene puruSAmAM kAIka zreSTha puruSa pU puNyAMnA ceAgathI prApta kare che. 3. te zakha jenI pAse hAya che, tene rAjAe vaza thAya che, dhana-dhAnyathI rahita thate ; Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dakSiNAvata zakhanA kA 351 nathI. duSTa gheADA, hAthI ke sAMpeAnA bhaya thatA nathI. 4. zAkinI, bhUta, vetALa, pizAca, brahmarAkSasa vagere jyAM te mahAna kAMtivALA dakSiNAvartI zaMkha hAya che, tyAM hAtA nathI. 5. te za`khanI pUjA karanAra koI divasa akasmAta maraNa pAmatA nathI, duneA tenuM kaMI naSTa karI zakatA nathI. agni ke cAranA bhaye tene satAvatA nathI ane tenu satra zubha thAya che. 6. gAyanA dUdhanI jevI kAMtivALo zaMkha uttama gaNAya. dhUmADA jevA raMgavALA uttama gaNAtA nathI. eTale AvA doSavALAza kha levA nahi. te aneka dASAne utpanna karanArA che. 7. lAla, pILA, lIlI ke sapheda kAMti jenI aMdarathI camakatI hAya kIrtine '. gAma, lakSmI, saMtAna ane dizAomAM Ape che, temAM sazaya nathI. 8. ' 'OM hrI~ zrI~ klI~ hU~ zrI dakSiNAvarta zaGkhAya ItyAdi maMtra che. tenI pahelAM lakSmIkhIja zno nu cintana karI dI zrI karI che. mAAEi ' kapUra ane anya sugaMdhI dravya pratidina pUjA karavI. 7 ityAdi maMtrapUka tathA zvetapuSpAthI trIjo kalpa have jagatanA hitanI STithI huM sakAmanAene pUrNa karanAra dakSiNAvarta zakhanA mAhAtmyane kahu chu. 1 zvetavarNa vALA dakSiNAvarta zaMkha ati bhavya hAya che, pILA vaNu vALA madhyama hAya che, kALA vADA jevA Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upara , , maMtradivAkara raMgavALo ane kIDAothI khAdhela zaMkha sAre hote. nathI. 2. ' A te zaMkha jema jema moTo hoya che, tema vadhAre: phaLa ApanAra hoya che. te zaMkha kaI guptasthAnamAM, athavA. uttama devAlayamAM sthApavA joIe. 3. . AThama ke caudasanA divase vistRta vidhipUrvaka sUrimaMtra athavA pitAnA ISTamaMtra vaDe zubha lagnamAM tenI. pratiSThA karavAthI te uttama phaLa Ape che. 4. - te zaMkhane gaMgAjalathI snAna karAve, kapUra ane caMdanathI tenI pUjA kare, sugaMdhavALA uttama puchapamAM tene padharAve. ema DaoNpacAra-pUjanathI te zaMkha uttama phaLa Ape che. pa. - 3 zrI zrI karI hUM kSiA nama : (A pradakSiNAne maMtra che.) " jo mane ItyAdi maMtra vaDe zaMkhanI pUjA karavI. dakSiNAvarta zabanI stuti uttama vetavarNavALA, lakSmInA bhAI tathA samasta icchita vastune ApanAra devasvarUpa "dakSiNAvartazekhane huM namana karuM chuM. samudranA putra, mananI IcchAne pUranAra ta Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3pa3: - dakSiNAvarta zakhanA ke - tathA rAjya, dhana, saMtAnanA phaLane ApanAra te zaMkhanuM huM smaraNa karuM chuM. 6 . - he dakSiNAvarta zaMkhadeva ! tuM kalyANa karanAra, pApa " haranAra, Icchita ApanAra tathA duSTa vithI rakSaNa karanAra che. tethI he deva! mArA badhA mane rathane ' paNa kara, 9 ' , ' , " " ' ' -: **** * * * * phUlanI zayyA upara virAjamAna karI, dUdha ane - gaMgAjaLathI snAna karAvI, kapUra, caMdana vagerethI nitya pUjana karavuM joIe. 8 - prAtaHkALamAM te zaMkhanI pUjA karavAthI rAjyasanmAna maLe che, bIjA praharamAM pUjavAthI lokonA priya thavAya che. trIjA praharamAM pUjavAthI dhananI vRddhi thAya che tathA cethA praharamAM pUjavAthI putrAdisaMtati prApta thAya che. 9. - te zaMkha dararoja cAre praharamAM pRthak pRtha - pUjana karavAthI pRthapha pRthak phaLane Ape che. te dakSiNAvartI zaMkha ciMtAmaNi je samaja. 10. je je kAmanA manamAM rAkhI dakSiNAvarta zaMkhanI pUjA karAya che, temaja tenA maMtrano japa ane tenuM dhyAna karAya che, te te zaMkha tatkALa tene Ape che. 11. - te zaMkha vaMdhyAne putra ApanAra nirdhanane dhana ApanAra, rAjyabhraSTane rAjya ApanAra tathA strI vagerenI kAmanAvALAne yatheccha vastu ApanAra jANe. 12. 23 *, - Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3pa4 ...... bhatrahiyA 2 '. dakSiNAvarta zaMkhanA be maMtra A rIte paNa maLe che? (1) OM hI zrI klI lU~ zrIdharakarasthAya payonidhijAtAya 'zrIkarAya janapUjyAya dakSiNAvataizaGkhAya surajyAya devA. 'dhiSThitAya klI zrI hI namaH / (japamantraH) (2) OM namaH sarvatobhadrAya sarvAbhISTapradAya sarvAriSTaduSTakaSTa nivArakAya kAmitArthapradAya zavAya svAdhiSThAyakAya bhAskarI klI svIM ko namaH svAhA // (pratiSThAmantra) Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [33] ekAkSI nALiyeranA kalpa vanaspatimAM adbhuta guNA heAya che. te aMge keTaluMka vivecana pUrve thaI gayu che. vanaspatimAM paNa puSpa ane phalanA mahimA anerA che, tethI ja deva-devInA pUjanamAM tene khAsa upayAga thAya che. madhAM phleTamAM nALiyera adhika mahimAzAlI che. dareka zubha prasaMge zakunavatI vastu tarIke tenI sthApanA karavAmAM Ave che ane mahudhA tene zrIphala tarIke ja sa medhavAmAM Ave che. je phUla zrI * eTale lakSmI, zezabhA ke saundaryAMnuM AkaNu karavAmAM upayAgI che, te zrIla. nALiyera sAmAnya rIte eka ceATalI ane be AMkhAvALu hAya che, para Mtu temAM keTalAka nALiyera e ceATalIvALA ke eka AMkhavALA paNa hoya che. A nALiyera a Mge zAstromAM kahevAyuM che ke dvijayazcakane trastu, nArikelo mahItale / prinsAmazikSama proo, vAjitAyaMtravAcaH / ' e ceATalIvALuM temaja eka netravALuM nALiyera A pRthvImAM ci MtAmaNiratna jevu gaNAya che, kAraNa ke te manevAMchita phaLa Ape che.' Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maDhavAMkara -- eka netravALA nALiyerane sAmAnya rIte ekAkSI nALiyera kahevAmAM Ave che. te aMge pUrva puruSAe je vidhAnA darzAvyAM che, te ghaNAM mahattvanAM che. tene anusaravAthI. Icchita lAbhanI prApti thAya che. ghaNA manuSye AvA. nALicerane kuMkumanuM tilaka karI sIdhu tIjorI ke kabATamAM mUkI de che, ane jyAre kaMIpaNa lAbhanI prApti thatI nathI, tyAre A dhuM huMmaga' che, ema kahI tenI nisnA kare che, paNa teo bhUlI jAya che ke temaNe te aMge jevidhi--vidhAna karavuM joitu hatu, te karela nathI. vidhi vidhAnathI temAM prANapratiSThA thAya che ane pUjana-japadhyAnAdi vaDe tenuM anusa MdhAna thatAM yuzceSTa lAbhanI prApti thAya che. : 356 pratiSThAnA vidhi zuddha-svaccha karelA sthAnamAM eka mAjoTha para pILu rezamI vastra pAtharavu ane tenA para kesara ke kuMkumane pa8 dIdhelA akSata vaDe svastika karavA. tenA para ekAkSI nALiyera padharAvavuM, tenI jamaNI khAju (ApaNI DAkhI. mAjI) ghInA dIpaka prakaTAvavA ane tenI DAkhI khAnu (ApaNI jamaNI bAju) leAkhAnanI agarabattI prakaTAvavI. ApaNuM mukha pUrva dizAmAM rahe e rIte A geAThavaNa karavI.. ... pachI aSTaga dha vaDe dADamanI kalame tenA uparanA bhAgamAM 'zrIacai namaH ' lakhavuM ane tenI nIcenA bhAgamAM > Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekAkSI nALiyerano kapa 37. " zrI zrI zrI e cAra bIjAkSare lakhavA ane tethI nIce "Rddhi siddhi ha ha sva' e zabdo lakhavA. pachI nIce maMtra bolI caMdananAM chAMTaNAM nAkhavAM. (A pUjana mATe orasiyA para caMdana ghasIne taiyAra rAkhavuM.). OM zrI hI klI aiM mahAlakSmIrUpAya ekAkSinAlikerAya namaH sarvasiddhi kuru kuru svAhA / - te pachI A maMtra bolavApUrvaka tene pAMca prakAranAM - puSpa caDAvavAM. temAM caMpaka, jAsuda (ratanajota), gulAba, mogare, jAI, sevaMtI vagere puchapane pasaMdagI ApavI. - caMpaka puSpamAM suvarNacaMpaka eTale senacaMpAne pasaMdagI - ' ApavI. te pachI A maMtra bolavA pUrvaka traNa ke pAMca prakAranAM tAjAM phaLo caDAvavAM. te pachI A maMtra bolavApUrvaka nivedya dharavuM. temAM khIra, kaMsAra tathA mIThAI mUkavI. te pachI pravAla ke lAla maNakAnI mALAvaDe uparanA maMtrano 108 japa karavo. eTale ke eka pUrI mALA pheravavI. - tyArabAda paMcamevAne homa karo. A pratiSThA zubha divase ane zubha muhUrta karavI. - A rIte A nALiyeranI pratiSThA thayA pachI tene pUjAsthAnamAM ke lAkaDAnA kabATamAM nIcenA keIpaNa yaMtra para padharAvavuM. , , "13 * * * * . . . . . . . Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mitradivAkara -- klI yaMtra pahele zrI . klI . . yaMtra bIjo A yaMtra japatra para lakhI zakAya che, paNa te lAM be vakhata Take te mATe trAMbAno ke cAMdIne banAva... Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3pa9 | ekAkSI nALiyerane kalpa nityapUjana " te pachI dararoja dhUpa-dIpa karI upara jaNAvele maMtra belI phekmanuM tilaka karavuM ane tyArabAda e ja maMtranI - eka mALA gaNavI. - maimittika pUjana dIvALI, hoLI, temaja grahaNanA divase A nALiyeranI khAsa pUjA karavI. divALInA divase madharAte tenI pUjA karI 12500 maMtra japa karo. tyAra bAda badAma, khAreka, sopArI, lebAna, marI, ToparUM java vagerene ghIne karama daI kheranAM lAkaDAMno agni prakaTAvI 1250 homa karavo. eTale dhana-dhAnyanI vRddhi thAya che, pratiSThA vadhe che, korTakacerImAM jaya maLe che ane mananA mane ratha pUrA thAya che. keTalAka prAge - (1) kI hai" TrI vakSiAsTiverAva nA A maMtra: belavA pUrvaka raja gulAbanAM phUla 108 caDAvI 21 divasa sudhI 10 mALA pheravavAthI sarvajana vaza thAya che. " (2) zrIM ? kSiAica namaH - A maMtra belavA pUrvaka 21 kareNanA phUla caDAvI daza mALAne japa karatAM pAMca divasamAM svapna Ave che ane temAM ApaNe praznano javAba maLe che. (3) A nALiyeranI trikALa pUjA karatAM lakSmI vadhe che ane keTa-kacerImAM jya maLe che. " . (4) dakSiNa dizAmAM mukha rAkhI 108 vAra maMtra. gaNa ane duzmananuM nAma laI kareNanAM phUla uchALavAM, te dumanano parAbhava thAya che. Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa [1] tatrasAhitya: eka vihaMgAvalAna (lekhaka- DaoN. deva tripAThI, ema. e., pI-eca. DI. ) sAmAnya dhAraNA tatro viSe ApaNe tyAM ghaNA bhrama phelAyelA che. keTalAka azikSitAne cheDI daIe te paNa zikSita-samAja taMtranI vAstavika bhAvanAthI dUra mAtra bhrAMta-dhAraNAne lIdhe ja AvA sAhityane jaMtara-maMtara ke jAdu-TANAnu sAhitya ja mAne che. tatrAnI udAtta bhAvanA ane vizuddha AcAra-paddhatithI paricita na heAvAne kAraNe Aje ghaNI vyaktie te te sAhityane ghaNAnI dRSTie jue che, athavA te temAMthI keTalIka evI khAmatAne zeAdhe che ke je narI kSudra ane aMgata svArthAne pUranArI hAya che. Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 361 . "taMtra" zabdane atha . .. vAgamamAM taMtra zabdanA arthane spaSTa karatAM ' jaNAvyuM che ke jenA vaDe. maMtranA arthanuM vistAra- pUrvaka nirUpaNa thAya ane manuSyanI bhayathI rakSA thAya te taMtra che. temAM ja taMtranI taMtratA che, ema taMtrazAstronA jANakAra kahe che. temaja taMtra zabdano artha - vyApaka rIte vicArIe te zAstra, siddhAMta, anuSThAna ane - vijJAna thAya che. tenuM ja bIjuM nAma che -"Agama." taMtra ane Agamane paryAyavAcI kahI zakAya. Agama zAstra tene kahevAya che ke jemAM bhoga ane mekSanA upAye darzAvelA hoya. - devatAonuM svarUpa, guNa, karma vagerenuM jemAM ciMtana hoya tathA paTela, paddhati, kavaca, sahastranAma tathA stotra A pAMca aMgavALI pUjAnuM jemAM vidhAna hoya, tene - taMtragraMthanI saMjJA apAya che. taMtramAM paMcamakArAdi aneka zabdo evA che ke jemano artha rahasyapUrNa che ane te gurugamya che. vAmamArganuM paNa rahasya evuM ja che. AvA zabdone anulakSIne ja katipaya jene A sAhityanI niMdA karavA mAMDe che, je sarvathA anucita che. taMtra-sAhitya ghaNuM prAcIna kALathI cAlyuM Ave che. temAM bhAratIya vibhinna saMpradAyanA udayanI sAthe ja ... sarve'ryA yena tanyante, trAyante ca bhayAjjanAn / iti tantrasya tantratvaM, tantratA : paricakSate // Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 maMtradivAkara udita vividha taMtra pradAnuM paNuM sarjana thayuM che.. keTalAka graMthamAM ema paNa kahyuM che ke veda-vedAMga zAnAM adhyayanamAM zukrAdi varNonI gati na hovAne lIdhe taMtrazAstranI racanA thaI che. ' taMtragraMtha taMtragraMthanuM praNayana sarvaprathama kyAM ane kyAreka thayuM? A prazna Aje paNa samAdhAna mAge che. keTalAka vidvAnane abhimata e che ke sauthI pahelA baMgAlamAM ane tenI sAthe ja kAzmIramAM tenA lakhANano AraMbha. thayo haze! Aje bhAratanI svataMtratA pachI vidvAnanuM dAyitva che ke teo yaMtra-taMtranA vikharelA A sAhityane saMgraha kare ane tenI grantha-saMpadAnA AdhAre vizrakhalita kaDione joDavAno upakrama kare. vartamAnamAM upalabdha taMtramAM mukhyatve cAra vAte pramukha cheH 1-jJAna, raga, 3-kriyA ane 4 caryA. temAM prathama jJAna-vibhAgamAM darzananI sAthe ja maMtranA rahasyAtmaka prabhAvanuM varNana karAyuM che. yaMtra. ane maMtro paNa temAM AvI jAya che. gAvibhAgamAM samAdhi ane ceganA acAnya aMgonI carcA pramukha che.. sAthe ja tyAM coganA abhyAsathI alaukika siddhionI prApti sahaja rIte prApta thAya che, te paNa darzAvyuM che.. kiyA-vibhAgamAM mUrti-pUjAnuM vidhAna pramukha che. mUrtio ane maMdiranuM nirmANa, tema ja temanI pratiSThAnAM vidhAne Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - te pariziSTa 3 . paNa temAM saMmilita che. carcA-vibhAgamAM utsava, vrata. ane sAmAjika anuSThAnanuM vivaraNa che. A rIte taMtragraMthanI viSayargata vyApakatA darzanIya che. eTaluM ja nahi, e graMthanuM dArzanika dRSTie anuzIlana karatAM traNe. jAtanA vimA~ pratIta thAya che. temAM 1 daita-vimarza,. 2 advaita-vimarza tathA 3 tAdvaita-vimarza devatA-bhedathI. paNa tenA aneka bheda che, jemAM vadhAre paDatI carcA 1 vaiNavataMtra, 2 zevataMtra, 3 zAkta-taMtra, 4 gANa. paryataMtra, pa bauddha-taMtra ane jena-taMtra upara. karavAmAM AvI che. avAMtara bhedapabhedene lIdhe uparyukta. taMtronI paNa zAkhA-prazAkhAo prasarelI che. vyavahAramAM vaiSNava-taMtrane "saMhitA, zaivataMtrane "AgamatathA zAktataMtrane "taMtra kahevAmAM Ave che. tethI ja. taMtra" zabdane artha zAkta-AgamonI "sAdhanA-paddhati e pracalita che. 1. veNuvataMtra "vaiSNava-taMtramAM pAMcarAtranI pramukhatA che. pAMcarAtra saMhitAonI sUcI pramANe tenA graMthanI saMkhyA. 200 thI vadhAre che. temAM keTalAka graMtha prakaTa paNa thayA. che. pAMcarAtra graMthanI racanAno kALa pAMcamA saikAthI saLamAM saikA sudhI manAya che. AmAM mahatvapUrNa graMtha. ahibudhanya-saMhitA" che. temAM nAradajI zivane prazno kare. che ane zivajI uttara Ape che. graMthanA vaNyaviSamAM- dharmadarzana, varNAzrama, akSaranI dArzanika abhivyakti Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -364 maMtradivAkara - dIkSA-varNana, maMtra, yaMtra, cakra, ga tathA yuddhamAM vijaya prApta karAvanArA vidhAnanI pradhAnatA che. A badhAnuM varNana samIkSAtmaka zailIe, karavAmAM AvyuM che. IvarasaMhitA, piSkarasaMhitA, paramasaMhitA, sAtvatasaMhitA, bRhannamasaMhitA, jJAnAmRtasAra vagere saMhitAonI -racanA uparyukta kALanI pramukha bheTa che. jJAnAmRtasArasaMhitA "nArada-pAMcarAtrInA nAmathI prakAzita che. badhA prANIo upara Adhipatya prApta karavA mATe pAMca divasanA anuSThAnane nirdeza thavAthI tenuM nAma "pAMcarAtra paDyuM che. nArada pAMcarAtramAM zrI kRSNa ane rAdhikAjInA saMbaMdhamAM vistRta carcA che. Aje vaiSNava-taMtrane mAnanArAomAM paNa aneka saMpradAye pracalita che, temAM leke dIkSita thAya che tathA pAraMparika sAdhanA vaDe sva-paranAM kalyANamAM mazagUla rahe che. . 2. zera-taMtra - zevAgama-sAhitya ativistRta che. temAM-siddhAMtazeva, vIrazaiva, jaMgamazeva, raudra, pAzupata, kApAlika, vAma, bhairava vagere aneka avAMtara bhede che. advaitadaSTithI ziva saMpradAyamAM trika athavA pratyabhijJA ane spaMdaprabhUti vibhAgo che. advaitamatamAM paNa zaktinI pradhAnatA mAnavA para spaMda, mahAtha, kama ItyAdi prApta thAya che. 10 zivAgAma ane 18 raudrAgama prasiddha che. ema paNa kahevAmAM Ave che ke paramazivanI 5 zaktio-cita, Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa 365 Anada, jJAna, cchiA ane kriyA che. tethI temane paMcavatra. kahe che. temanAM pAMca mukhAnAM nAma-IzAna, tatpurUSa, saMghonnata, vAmadeva ane adhAra che. A pAMca mukhe vaDe. niHsRta vANInA praratAra-viratArathI 10 sAttvika Agama, 18 raudrAgama tathA 64 bhairavAgamAnI utpatti thaI che. . AmAM bhedapradhAnAvasthAthI 10 sAttvika Agama, bhedAbheda pradhAnarUpathI 18 raudrAgama tathA abhedyapradhAnarUpathI 64 bhairavAgamAnA prAdurbhAva thayeA che. samehanatatramAM khAvIza . bhinnabhinna AgamAnI carcA che. temAM cInAgama, kApAlika, aghora, jaina tathA mauddha Adi AgamAnI paNa carcA che. AmAM pAzupata, siddhAMtI ane pratyabhijJAdana prasiddha ane pradhAna che. pAzupata sa`pradAyanI prasiddhi keI samaye pazcima bhAratamAM vadhAre hatI. siddhAMtI-saMpradAyanuM sthAna dakSiNamAM che. pratyabhijJAdarzInanuM kedra kAzmIra che. eka vakhata bhAratava mAM pAzupata-saskRtinA vyApaka vistAra thayA hatA. nyAyavAti kAra H udyotakara ' ane nyAyabhUSaNakAra 'bhA-sana' pAzupata hatA. bhAsa`jJanI gaNakArikA'AkRtimAM jo ke nAnI che, tathApi te pAzupata darzananA viziSTha graMthAmAMnI eka che. A pAzupataddana paMcA vAda-darzana ? tathA paMcAlAkulAmnAya' nAme vikhyAta hatu. prAcIna pAzupatasUtreA upara 8 rAzIkara 'tuM bhASya hatuM. vartamAnamAM tenA para kauDinyabhASyanuM prakAzana dakSiNathI thayuM che. AmAM keTalAka upAgamA paNa che, je Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtradivAkara - "mRge" ane "puSkara" nAme prasiddha che. A AgamAM -sRSTa, pralaya, devapUjA, maMtrasAdhana, purazcaraNa, karma sAdhana ane dhyAnamAM--A sAta viSanI pradhAnatA hoya che. AmaprAmANya, zivapurANa tathA Agama-purANamAM A * sivAya paNa keTalAka anya tAMtrika saMpradAyanA bheda varNita che. vaiSNavAgamanI apekSA zavAgAmo paryApta vistArane pAmyA che tathA temAMja zAkta-siddhAMtanuM mizraNa thavAthI - aneka dhArAo phelAI gaI che. De. prabodhacaMdra bAgacIe - "sTaDIjha Ina dha taMtrAjhamAM taratamabhAvathI pracalita taMtranA A traNa bhAga batAvyA che. 1-srota vibhAga, ra-pIThavibhAga, - tathA 3-AnA vibhAga. AmAM pahelA vibhAganA traNa - bhede che. jemake-1-vAma, 2-dakSiNa tathA 3-siddhAMta. A - traNa jAtanA zenI carcA "ajitAgamanI bhUmikAmAM - "pUrvakAraNAgamanA vacanathI tathA "netrataMtranA vacanathI A rIte maLe che? vAmadakSiNasiddhAntastrividhaM zuddhazaivakam / mUlAvatAratantrAdi-zAstraM yadvAmazaivakam // svacchandAdini tantrANi dakSiNa zavamucyate / kAmikAdIni tantrANi, siddhAntA iti kIrtitAH // rUdda | u-60 che - A rIte 1-vAmaze radakSiNazeva tathA 3-siddha-tazaiva, A saMjJAo banI che. siddhAMta-zikhAmaNimAM A Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa 367 = 4 r = A traNe zenuM vadhAre spaSTIkaraNa ApatA jaNAvyuM che ke miza-zeva nAme eka ce bheda paNa che. jemake zaktipradhAnaM vAmAkhyaM, dakSiNa bhairavAtmakam / saptamAtRparaM mizra, siddhAntaM vedasammitam // vartamAnakALamAM taMtronA vAma ane daMkSiNa AvA be bhAge maLe che. temAM vAmamArganuM tAtparya pacamakAra nathI, paNa "nityAzikArNavanA vacana pramANe vAmAvartana pUgat' (25 676) upara viracita setubaMdha" TIkA tathA "sacArAnAtha" (le. 220) A "lalitAsahastranAmanA "saubhAgyabhAskara vyAkhyAna vaDe pratipAdita pUjanane prakArevizeSa che. A zivAgonA vaktA, anuvaktA, zrotA, plekasaMkhyA tathA ra07 upAgamanI carcA piDicerIthI prakAzita kauravAgamanA prathama bhAgamAM jevI joIe. ajitAgamamAM paNa A viSaya upara vicAra thayo che. A viSayanA pradhAnagraMtha-mUlAvatArataMtra, svachaMdataMtra ane kAmikataMtra che. 3. zAktataMtra ' ' taMtronA pUrvokta traNa vibhAgamAM prathama strotavibhAga zivano, bI je pIThavibhAga bhairava tathA kalamADI eno ane trIje AsnAyavibhAga zAkatAne che. zAktataMtrane . vicArapUrvokta baMne taMtranI apekSA adhika vistRta che. taMtrasadbhAvamAM te ema paNa kahyuM che ke Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 368 maMtradivAkare; vA mAte ja sAratyAmA brije ! jitu mAtR zecA, sara cA zivAmi che : A rIte mAtRkA ane varNathI nimita samasta. vAmaya ziva-zakatyAtmaka che. zaktinAM vibhinna rUpa ane upAsanA vividha prakArene lIdhe tenA sAhityanuM pramANa batAvavuM muzkela che. tethI ahIM mAtra "tripurasuMdarInI. upAsanA ane tene lagatA keTalAka graMtha viSe carcA karIzuM saudaryalaharInA TIkAkAra zrI lakSmIdhare tripurapAsanAnA traNa matanI vivecanA karI che. 1-kalamata, 2-mizramata ane 3-samayimata. temAM kalamatanA 64 Agamo nityADazikArNavamAM A pramANe darzAvelA. che-(1 thI 5) "mahAmAyA, zaMbara, ceginI, jAlazaMbara tathA tatvazaMbara'. A pAMca taMtro (6 thI 13) ravachaMda, krodha, unmatta, ugra, kapAlI, jhaMkAra, zekhara ane vijaya" A ATha bheravata ; (14 thI 21) bahurUpaSTaka, ane zaktitaMtrASTaka, rara-jJAnArNava, (ra3 thI 30 ) brahma, viSNu, ddha, yadratha, kaMda, umA, lakSmI tathA gaNezanA ATha yAma 31-caMdrajJAna.. 3ra-mAlinI vidyA, 33 mahAsaMmohana, 34-mahecchama, 35-vAtula, 36-vAtulettara, 37-habhedataMtra, 38-mAtR-. bhedataMtra, 39-guThThAtaMtra, 40-kAmika, 41-kalAvAda 42-. kalAsAra, 4-kurijakAmata, 44-matattara, 45-vINuMkhya Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39 : : : - pariziSTa 46-47-trota ane tattara, 48-paMcAmRta, 49rUpabheda, 50-bhUtomara, pa1-kulasAra, para-kulehIja, pa3-kulacUDAmaNi, pa4-sarvajJAnetara, papa-mahApicumata, 56-mahAlahamImata pa7-siddhagIzvarImata, 58-kurUpikA- mata, pa9-pikAmata, 60-savIramata, u1-vimalAmata, 62-aNeza, 63-medinIza, ane 64-vizuddhezvara, A - taMtranI gaNanA karavAmAM AvI che. ' uparyukta mizramatAvalaMbIomAM caMdrakalA, snAvatI, kalAnidhi, kulArNavA, kulezvarI, bhuvanezvarI, bArhaspatya ane durvAsAmata A ATha AgamanI svIkRti che. samayi', matAvalaMbIo zubhAgamapaMcakane mAne che, temAM vasiSTha sanaka, zuke sanada ane sanaskumAra A pAMca munio vaDe prokta saMhitAonI gaNanA che. " upara kahelA matanAM vizadIkaraNa, pratipAdana tathA - mArganirdezanI daSTie aneka AcAryoe taMtragraMthanI racanA karI che. parazurAmakalpasUtra, nitsava, vAkezvarataMtra, nityADazikArNava, zAktaprada, zAkatAnaMdaraMgiNI prapaMcasAra, taMtraleka vagere graM suprasiddha ane saMgrAhya manAya che. temaja katipaya pUjA-paddhatio, stotro ane te upara racAyelI TIkA-praTIkAo, bhASya vagere paNa sAre prakAza pADe che. 4. gaNapatya-taMtra . . | gaNapatinI upAsanAne lakSyamAM rAkhI racAyelA graMthanI gaNanA gANapatyataMtramAM Ave che. gaNapatinA- Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 370 ma divAkara *, girigaNapati, kSipragaNapati, siddhigaNapati, navanItagaNapati, zakti gaNapati, ucchiSTagaNapati ane ekAkSarI gaNapati vageranI pUjA-upAsanA zAktasaMmata che. AmnAyabhedI pUrvAmnAyanA viiicagaNapati, dakSiNAsnAyanA lakSmIgaNapati, pazcimAsnAyanA vighnagaNeza vagere pUjya che. temaja haridrA, arka, dUrvo vagerenA gaNapati ane vividha kAmyakramAM upara AdhArita vividha AkRtimUlaka gaNapatinI upAsanAe thAya che. gaNezapurANa tathA zAradAtilaka vagere graMthAmAM te sa`khadhI vizeSa vivecana che. Ama te samasta pUjA-vidhAnanA graMthAmAM gaNapatinI ArAdhanA viSe lakhAyu che. zrIvidyAnAupAsakeAmAM gazupatinI prAthamika ArAdhanA mATe vividha nyAsavidyAnuM varNana che. tAMtrika paddhatithI gaNapatinI svataMtra upAsanA mATe zrIgaNapati sapa paddhati' vagerenuM prakAzana paNa thaI cUkyu che. bhAratanA vibhinna bhAgeAmAM gaNapatyathazI nA prayAga pracalita che. prapaMcasAra, maMtramahAdadhi, maMtramahArNava vagere graMthAthI A viSayamAM vadhAre mAhitI meLavI zakAya che. 5. mautatra . .. / . bhagavAn buddhanA parinirvANunA 28 varSo pachI siMhulanA malayapa ta upara pAMca salAe esI tevIsa prAnAe karI. te vakhate svaya' bhagavAna buddhadeve zudghapati vajrapANinA rUpamAM avatAra laI badhA tatrAnA upadeza ApyuM. A ta Mtrane trIjA satkala-rAkSasasatkale sAta saMdhi Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . 37, pariziSTa onI zakti vaDe AkAzakazamAM surakSita karI lIdhA. te - pachI sAhAranA samrATa "jane svani thayuM ane te mujaba teNe - sAdhanA karI. pariNAme vArANasIthI kriyAtaMtra, siMhalanA - vanabhAgathI anugataMtra, jvAlAmukhInA zikharathI | caryAgataMtra tathA udyAnadezathI AdiganA graMtha prApta thayA. A graMtha mahA AcArya AnaMdavajIne maLyA, tyAre - teoe temanuM Alekhana karyuM. bhAratamAM AcArya zAMtarakSita tathA AcArya padyasaMbhava baudvataMtravidyAnA paramaniSNAta hatA. A AcAryoe ja tibbatamAM jaI - basamayasu-aciMtA mahAvihAranI sthApanA karI tathA tenI pratiSThAmAM sudradevatAo vaDe karAyelA upadranuM zamana karyuM. phaLasvarUpa tikhatamAM aneka taMtragraMthane : anuvAda thayA. " . " vajIyAne ane hInayAna nAme be zAkhAo bauddha taMtramAM prasiddha che. vAyAnanA piTakomAM vizuddha muktine ' sahejamArga che, tethI ja hInayAna ane sAmAnya mahAyAnathI AnI mahattA che. mahAAcArya zrIsiMha tathA mahAAcArya huMkAre videzathI AvelA aneka jijJAsuone. bhAratamAM vizuddhataMtranuM jJAna ApyuM hatuM tathA mahAbhiSeka karyo hate. tArAdevI A matanI upAsyA devI che. keTalAka cA saMskRtamAM prakAzita thaI cUkyA che. AcArya. pasaMbhave bUsamayasU-machimala-phamAM aSTasAdhanAonA maMDaLadvArA tyAMnA rAjA ane ziSyone abhiSikta karI darekane eka-eka siddhine bhAra A hate. te mujaba . Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtradivAkara ziSyae potapotAnA kula mujaba siddhio prApta karI hatI. A rIte bauddhataMtra-sAhityanA graMthe paNa pracura mAtrAmAM upalabdha thAya che. teonuM anuzIlana bhAratamAM vistAra pUrvaka thAya te vAMchanIya che. aMgrejImAM keTalIka samAle canAo prakAzita thaI che. anya bhASAomAM paNa te sAhitya pIrasavAnuM dAyitva vidvAne upara che. A 6. jaina taMtra jaina dharmanA Adya tIrthakara zrI RSabhadeva jaina taMtranA mULa pravartaka manAya che. jhASabhadevanA putra namine nAgarAje AkAzagAminI vidyA ApI hatI. te ja rIte gaMdharva ane panagone paNa nAgarAje 48 hajAra vidyAe ApI hatI. tenuM varNana "vasudevahiDInAM cethA laMbakamAM prApta thAya che. vidyAonA dhAraka vidyAdhara hoya che. digaMbara graMthamAM 500 mahAvidyAo tathA 700 vidyA enuM varNana che. vetAMbaranA graMtha "samavAyAMgamAM spaSTa che ke vidyAnuvAdamAM 15 vastuo levAI ane jainAcAryonA 4 kulemAM eka vidyAdhara kula hatuM. vidyAcaraNa ane jaMghAcaraNa mUnionA ullekha jainazAstromAM prApta thAya che. labdhi tapavaDe prApta thAya che. strIdevatAdhiSita vidyA japAdisAdhya tathA. puruSadevatAdhiSita maMtra pAThasAdhya manAyelA che. vastutaH taMtrasAhityanuM pravartana tevIsamA tIrthakara zrI pArzvanAthathI prapuSTapaNe thayuM ema kahevAya che. nizIthasUtra ane keTalAka anya sUtromAM sarva prathama namaskAramaMtra ane tenI sAdhanA Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTaupara vadhAre bhAra mUkAya che. sUrimaMtra ane anya keTalIka vidyAone ullekha paNa A graMthamAM che. "paumacariya, vasudevahiDI, triSaSTizalAkApuruSacarita' Adi graMthamAM - vidyAonuM varNana che ane sela vidyAdevIo tathA yakSa cakSaNIonI pUjA-ArAdhanAne lagatI paddhatio paNa judI chapAelI maLe che. namaskAra-mahAmaMtra, uvasaggaharaM stotra, - natthaNuM sUtrane avalaMbI Aje ghaNA graMtha prakAzita thaI cUkayA che. uttarakALanA AcAryomAM zrIsiMhatilakasUrie maMtrarAja-rahasya" ane "taMtralIlAvatI nI racanA karI che. zrIjinaprabhasUrine padmAvatIdevInA varathI maMtra-taMtrAdinuM ne jJAna maLyuM hatuM, tenuM saMkalana "rahasya-kalpadruma mAM ' thayeluM che. A graMthane keTaleka aMza bIkAneramAM nAhaTAjInI na lAyabrerImAM che. zrIhalAcAryane " vAlinImata A paraMparAne uttama graMtha kahI zakAya. temAM 1-maMtrI, 2- huM, * 3-mudrA, 4-maMDaLa, pa-kaula, da-vazyamaMtra, cha-sugaMdha, 8i-snAnavidhi, -nIrAjana-vidhi-ane 10-sAdhanavidhi - nAmaka dasa adhikAra che. zrI siddhasena divAkara, AcArya akalaMkadeva, jinadattasUri, muniguNAkara, kuMdakuMdAcArya, hemacaMdrAcArya tathA iMdranaMdi vagere aneka AcAryonuM viziSTa gadAna che. uvasaggahara, bhaktibhara, namiNa, - laghuzAMti, bhaktAmara, kalyANamaMdira vagere stotre tathA - te upara lakhAyelI TIkA-jhaTakAo A dizAmAM uttama mArgadarzana Ape che. siddhacakra, rASimaMDala, vijyapatAkA, vagere maMtrane pracAra atyadhika che. bhairavapaDyA Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 374 maMtradivAkara vatIkalpa, sUrimaMtrakalpa, anapatAkA, namaskAra-maMtra, maMtraciMtAmaNi Adi graMthe chapAIne prakAzamAM AvI cUkyA che. eka mahatvapUrNa graMtha "ArSavidyAnuzAsana' che. ane te ekaja nAmanA graMthanI racanA-IMdranaMdi, mahilapeNa, sukumArasena, tathA mahisAgara vagere bhinna-bhinna AcAryoe karI che, eTale ekaja nAmavALA keTalAka graMtha prApta thAya che. mahilaSaNa racita "vidyAnuzAsana' ekauttama graMtha che, tenI racanA 11mA saikAmAM thaI che. temAM 24 adhikAra che ane te prAyaH 5000 zleka pramANane che. temAM taMtrazAstrane lagatA badhA viSayone yathAvata saMgraha tha che. paMcanamaskAra ane pArzvanAtha bhagavAnanI upAsanAnI sAthe ja jaina dharmanA aneka devI-devatAonI. ' ArAdhanA viSe maMtra-yaMtra apAyA che. jenadharmanI vizeSatAone dhyAnamAM rAkhI maMtravyAkaraNa maMtradoSavicAra, maMtrazuddhinA upAye, saMtAnaprApti, vaMdhyA doSanivAraNuM. garbhadhAraNa, garbha rakSA, bAlagavijJAna, garbha sthitikALanI kramikarakSA, savijJAna, viSavijJAna, nidhigarbhabhUparIkSaNa vagere viSano ekatra saMgraha A graMthanI eka mahAna saMpadA che. A graMthanuM prakAzana atyAre amadAvAdanI eka saMsthAe hAthamAM lIdhuM che, te prasannatAnI vAta che. Aje paNa AvA aneka graMtha taMtraviSayanA udabhaTTa vidvAne vaDe lakhAyelA bhaMDAremAM che, jemanuM saMpAdana ane prakAzana atyAvazyaka che. sujJajane A viSaya upara dhyAna ApI bhAratIya zAstrasaMpattinI rakSA kare, e ja zubhecchA.. . Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa 375 " [2] sUryASTakam sAmba uvAca- :, .:........ . Adideva namastubhyaM prasIda mama bhaaskr| divAkara namastubhyaM prabhAkara namo'stu te // 1 // saptAzvarathamArUDhaM pracaNDa * kAzyapAtmajam / zvetapadmavara devaM, taM sUrya praNamAmyaham // 2 // lohitaM . ithamArUDhaM, . sarvalokapitAmaham / mahApApaharaM devaM, taM sUrya praNamAmyaham // 3 // ' traiguNyaM ca mahAzUraM, brahmaviSNu-mahezvaram / ... mahApApaharaM .. devaM, taM. : sUryaH praNamAmyaham // 4 // . bRMhitaM tejasA puJja, vAyumAkAzameva ca / ..... prabhu ca sarvalokAnAM, taM sUrya praNamAmyaham // 5 // bandhUkapuSpasaGkAzaM . hArakuNDalabhUSitam / ekacakragharaM devaM. te sUrya praNamAmyaham // 6 // vizvezaM vizvakartAraM, mahAtejaH pradIpanam / mahApApaharaM deva, taM. sUrya praNamAmyaham // 7 // .. zrI viSNuM. jagatAM nAthaM, jJAnavijJAnamokSadam / .. mahApApaharaM devaM, te sUrya praNamAmyaham // 8 // * sUryASTakaM paThennityaM, grahapIDA-praNAzanam / aputro labhate putraM, daridro dhanavAn bhavet // 9 // . grahapIDAnA nivAraNa mATe A "sUryASTakane pATha a Tuttama che. A aSTakanA reje 12 pATha karavA joIe. Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 376 sUryASTakanA atha maMdivAkara **** sAMma kahe che-- huM Adideva ! tamane namaskAra hai. huM mArA upara prasanna thAo. huM divAkara ! tamane aa. huM prabhAkara ! tamAre mATe mArA namaskAra heA. 1. sUrya deva ! namaskAra sAta gheADAvALA ratha upara virAjamAna, pracaMDa tejasvI, kakSyapanA Atmaja, (hAthamAM) sapheka dhAraNa karelA te sUryadevane huM... praNAma karuM chuM. ra. kamaLa lAla raMganA ratha upara caDelA, AkhAMya jaMganA pitAmaha ane mahAna pApanA haranArA te sUrya devane huM praNAma karuM chuM. 3. sattva, rajas ane tamasa evA traNe guNAvALA, mahAn zUra, brahmA, viSNu ane zivasvarUpa tathA mahApApane haranArA te sUryadevane huM praNAma karuM chuM. 4. potAnA tejapu Mja vaDe satra vyApta, vAyu ane AkAzarUpa tathA salAkanA adhipati te sUryadevane hu praNAma karuM chuM pa acUka puSpa jevA raMgavALA, hAra ane kuMDaLa vaDe vibhUSita tathA eka cakrane dhAraNa karanAra te sUryadevane huM praNAma karuM chu. 6. . ', Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 5 = 1 parirziSTa 377 vizvanA adhipati, vizvanA karanAra, mahAna teja - vaDe dedIpyamAna tathA mahApApane haranAra te sUryadevane huM - praNAma karuM chuM. 7. . - zrIviSNusvarUpa, jagannAtha, jJAna, vijJAna ane mokSane ApanAra tathA mahApApane haranArA te sUryadevane - huM praNAma karuM chuM. 8. A sUryASTakano je nitya pATha kare che, tenI | grahapIDAone nAza thAya che, saMtAna vagarane hoya te saMtAna maLe che ane daridra hoya te te dhanane prApta kare che. 9. Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAkSIbhUta graMthonI yAdI [ vaizvika, paurANika, tAMtrika tathA jaina graMtha ] agastyasa hitA uDDIzata tra kema pradIpa phAmAkhyAtaMtra phalANuM vataMtra gArakSama hitA cidgaganaca'phrikA jJAnamAlA trinetrata tra taMtrAleka durgAzaptasatI nityASADazikANa vata Mtra netratatra purA maMjarI sayeAgasAra bhagavadgItA bhairavapadmAvatIkAlpa mahAnirvANataMtra mahA prAbhAvika uvasaggahara ratAtra mahA maMjarI mAlinIvijacAttara Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - mRgendrAgama : '. maMtraciMtAmaNi :: maMtravijJAna ' maMtravidyA . ' ' yAjJavalkayasaMhitA gadarzana gaviMzikA ! . . cogazAvyuM eginItaMtra cogagurU rUdrayAmala : ", vidyApravAha vizvAmitrasaMhitA zAradAtilaka zivasaMhitA sanatakumArasaMhitA siddhiyoga sauMdaryalaharI saMka95siddhi . . svataMtra haThagapradIpikA hasepaniSada ( uparAMta vizeSAMka, koSo vagere.) Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ japa ane dayAna aMge vipula mAhitI Apate eka apUrva graMtha japa-dhyAna-rahasya : lekhaka : adhyAtmavizArada maMtramanIdhI zatAvadhAnI paMDita. zrI dhIrajalAla TokarazI zAha - maMtravijJAna, maMtraciMtAmaNi ane maMtradivAkaranI pUravaNarUpa A graMtha avazya vAMcavA jevuM che. - vidvAno ane vartamAnapatronI khUba prazaMsA pAmela che. - lokenuM ajaba AkarSaNa karI cUkyo che. - temAM jarUrI maMtrasaMgraha paNa apAya che. je hajIsudhI A graMthanI nakala meLavI na hoya, to avazya meLavI leze. lagabhaga 450 pRSTha, pAkuM pUMThuM, mUlya rU. 10-00. pisTeja, kharca juduM samajavuM. vI. pI. thI mokalAya che. prAptisthAna : ArAdhanA vastu bhaMDAra ladhAbhAI gaNapata bIlDIMga, bIje mALe, 113-15 kezavajI nAyakaroDa (cIMcabaMdara), muMbaI-400009. - ~ ~~~ ~ Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * T ' * maMtradivAkare graMthamAM jene anekavAra ullekha Avela che, te maMtravijJAna graMtha je hajI sudhI tame vasAvI lIdho na hoya te tarata vasAvI leze. patrakAroe A graMthane hArdika satkAra karyo che ane enI mUlavaNI pramANabhUta maMtrasAhitya tarIke karI che. A graMtha vidyA bhUSaNa gaNitadinamaNi zatAvadhAnI paMDita zrI dhIrajalAla zAhanI. - eka mananIya kRti che. A graMtha vaidika, paurANika, tAMtrika, tema ja jaina maMtrasAhityanA. 60 jeTalA graMthane adhAre ghaNA parizramapUrvaka nirmANa karavAmAM na Avyo che. temAM 35 jeTalAM prakaraNo che ane te maMtranAM tamAma aMgeno suMdara paricaya ApI maMtrasiddhi kayAre thAya ? tenI spaSTa samajUtI rajU kare che. gujarAtI bhASAmAM A jAtane graMtha A pahele ja che. tenI bIjI AvRttinI thoDI ja nakale bAkI rahI che, je tenI lokapriyatA sUcave che. Aje je tamAre orDara mokalI Ape. - mUlya rU. 7-50. piosTeja kharca juduM. vI. pI. thI paNa mokalAya che.. - prAptisthAna : ArAdhanA vastu bhaMDAra ladhAbhAI gaNapata bIlDIMga, bIje mALe. 113-15 kezavajI nAyakaDa (cIMcabaMdara), muMbaI-40008 ( Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ArAdhanA mATenI sarvasAmagrI amArI pAsethI maLI zakaze. Asana, mALA, agarabattI, dhUpa, vAsakSepa, phoTAo. pratiSThita karelA yaMtre vagere. vidhipUrvaka pratiSThita karelA dakSiNAvarta zaMkha paNa maLI zakaze. ArAdhanAne lAgatuM mArgadarzana paNa apAya che. A vize jANavA lakhe athavA maLe : ArAdhanA vastu bhaMDAra ladhAbhAI gaNapata bIlDIMga, bIjomALe . 113-15 kezavajI nAyakaDa, (cIMcabaMdara), muMbaI-400008 Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sahue avazya saMgharavA jevA gaNita saMbaMdhI traNa suMdara graMtha ' jemAM . gaNitanI gebI sRSTino bheda suMdara rIte kholavAmAM Avyo che tathA aneka prakAranA camatkArika progo ane upayogI bAbatone saMgraDa ApavAmAM Avyo che. vizeSamAM buddhine kase tevA vizvabharanA cUMTI kADhelA koyaDAono utama saMga rajU karavAmAM Avyo che. patro tathA vidAnoe tenI mukta kaMThe prazaMsA karelI che. ' '' A graMthanI racanA jANItA lekhaka tathA suprasiddha tatvaciMtaka gaNitadinamaNi zatAvadhAnI paMDita zrI dhIrajalAla TokarazI zAhe .: ghaNuM anubhava pachI sugama zailImAM karelI che, - . dareka graMthanuM chUTaka mUlya rUpiyA pAMca che, A seTa rUpiyA 13-10 mAM ja maLe che. te Aje ja vasAvI le. - prAptisthAna : . ArAdhanA vastu bhaMDAra - ladhAbhAI gaNapata bIlDIMga, bIje mALe 113-15 kezavajI nAyakaDa (cIMca baMdara), muMbaI-400009 gujarAta rAjyanA zikSaNa khAtA taraphathI A pustakanI adhyApanamaMdire, vANijya mahAvidyAlaya, vijJAna-mahAvidyAlaya ane prauDhe mATenA vAMcanAlayone mATe khAsa bhalAmaNa thayelI che. - - - Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkalpasiddhi yAne unnati sAdhavAnI adbhuta kalA lekhaka -zatAvadhAnI pU. zrI dhIrajalAla zAha. * bIjI AvRtti : '. UMcA mepalo kAgaLa, pR. 256, pAkuM bAInDIMga. mUlya rU. 6-00, pisTejano kharca judo. " " . A graMtha vAMcavAno zarU karyA pachI nIce mUkavAnuM mana thAya tema nathI. enuM dareka pRSTha pAThakanA manamAM cetananI avanavI urmio. jagADI jAya evuM che, ema kahIe te paNa cAle. putra-putrIo, mitre tathA vidyArthIone A graMtha khAsa bheTa ApavA lAyaka che.. A graMthamAM nIcenAM prakaraNa ApavAmAM AvyAM che : (1) upakrama, (2) saMkalpa zaktinuM mahattva, (3) zubha saMkalpanI AvazyakatA, (6) AtmazraddhA ke AtmavizvAsa, (5) ApaNA mananuM svarUpa, (6) vicAre ane tene viziSTa prabhAva, (7) IchA ane prayatna, (8) puruSArthanI balihArI, (9) AzAvAda, (10) vicAra, karavAnI Teva, (11) jJAnane saMcaya, (12) niyamitatA, (13) samayanuM mUlya, (14) cittavRttionI ekAgratA, (15) AtmanirIkSaNa, (16) mitranI vRddhi kema karavI ? (17) Arogya aMge keTaluMke, (18) saMkalpazakti dvArA reganivAraNa, (19) saMkalpazakti dvArA dhana-- prApti ane (20) saMkalpazakti dvArA sarve kAryasiddhi. - prAptisthAne : ArAdhanA vastu bhaMDAra . . . ladhAbhAI gaNapata bIlDIMga, bIje mALe. .. " 113-15 kezavajI nAyakaDa (cIMcabaMdara), muMbaI-400 09 ,