________________
બીજે ઉપદેશ
હે ભવ્યજનો ! જે તમારે મોક્ષે જવાની ઈચ્છા હોય, તે એક સમ્યફનેજ પિતાના અંતરમાં સ્થિર કરે. બાહ્યકિયાના બીજા આડંબરથી શું ? કારણ કે આયુકર્મ સિવાય બીજા સાત કર્મોની એક કટાનુ કટી સાગરોપમ કરતાં કંઈક ન્યૂન સ્થિતિ રહે ત્યારે જે સમ્યક્ત્વની પ્રાપ્તિ થાય છે અને જે મેક્ષપ્રાપ્તિમાં એક જમાન (જામીન) રૂપ છે, તેમાં અનાદર શા માટે કરવું ? સર્વ સુખની એક ભૂમિરૂપ એવું સમ્યક્ત્વ શ્રાવકને બલાત્કારથી પણ આપવામાં આવે છે, કારણકે શ્રી વીરપરમાત્માએ કૃષીવલ (ખેડૂત) ને સમ્યકત્વ પ્રાપ્તિ માટે શ્રી ગૌતમ પાસે તેને પ્રયત્ન શું નહિ કરાવ્યું ?
કૃષીવલનું દષ્ટાંત જગમ કલ્પવૃક્ષ સમાન શ્રી મહાવીરે વિહાર કરતાં એકદા શ્રીગૌતમને કહ્યું કે હે વત્સ આ સામે જે બિચારો કૃષીવલ (ખેડૂત) દેખાય છે, તેને તારાથી મેટ લાભ થવાનો છે. માટે સત્વર જા.” પ્રભુની આ આજ્ઞાનો સ્વીકાર કરીને ગૌતમષિ ત્યાં ગયા અને તે કૃષીવલને બેલા –“હે ભદ્ર! તને શાંતિ છે? આ હળ હાંકીને શા માટે વૃથા પાપને ભાર ઉપાડે છે? આ બિચારા દુર્બળ બળદોને સતાવ નહિ, એક પાપી કુટુંબના પિષણ માટે આત્માને અનર્થમાં કેમ નંખાય? માટે સયમરૂપ નૌકાનું આલંબન લઈને સંસાર સાગરથી પાર ઉતર ” આ પ્રમાણે તેમના વચનામૃતથી સંક્તિ (સિંચિત ) થયેલ તે કૃરીવલ દવદગ્ધ