Book Title: Siddhachakra Varsh 05 - Pakshik From 1936 to 1937
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૩૭૬
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૮-૬-૧૯૩૭ મેળવવા માંડી અને એ પ્રતિષ્ઠાની લાલચમાં જ અનુકૂલતાથી વસતિવાસને માટે મળેલી જગ્યાનો ખરતર નામધારી ભવભયને નહિં ધારણ કરનાર અધિકાર છે. તથા સમ્યક્ત્વ સપ્તતિકાની ટીકામાં શ્રાવક પ્રતિક્રમણવૃત્તિમાં અને શ્રી મહાવીર ઘણુ તેને અનુસરતો જ અધિકાર છે તેને ખરતર ચરિત્રઆદિમાં ખોટાં વિશેષણો ઘુસેડયાં. આ વાત જિનપતિએ ચૈત્યવાસિઓનો વાદવિવાદ અને જીત મહોપાધ્યાય શ્રી ધર્મસાગરજીના હાથમાં આવી કલ્પી લીધાં. ચૈત્યવાસિયોએ સ્વપ્ન પણ નહિં ધાર્યું અને પછી તેઓશ્રીએ તે ખરતરોના સ્થાને સ્થાને હોય કે ભગવાન જિનેશ્વરસૂરિજીને જે અનુકૂલતા હાલહવાલ કર્યા.ખરતરોને તેથી તે મહાપુરુષ સામે રાજાના અનુરોધથી કરી આપીએ છીએ તેને બદલે ધૂલ ઉડાવવાનું થયું. સૂર્ય જેમ ધૂળ ઉછાળનારને આ ખતરો આ લોકોએ હરાવ્યા એવો અર્થ ગણે નહિં તેમ સૂર્યની કિંમત કરનારા પણ તેના ઉઠાવશે. અર્થાત્ આમાંથી ખરતરો થશે અને તેમાં ઉછાળનારને ગણતા નથી. તેવી રીતે આત્મકલ્યાણના અમોને હાર ખાનારા કહી વગોવવા જેટલા ખપી થઈને સાચા માર્ગને ગણનાર જીવો આ હરામખોર પાકશે. વળી રાજા દુર્લભસેને કલ્પનામાં પ્રવચન પરીક્ષા જે વાસ્તવિક રીતે પણ નહિં લીધું હોય કે મારા વડીલો તરફથી કુપક્ષકૌશિકસહસ્ત્રકિરણ છે તેની કિંમત સમજશે ચૈત્યવાસિઓને પાટણમાં બીજા પક્ષવાળાને પેસવા અને તે યોગ્ય જ છે.
ન દેવા એવું જે લખી આપવામાં આવ્યું છે તેનો ખરતરના જિનપતિની કલ્પનાનાં બીજો ક્યાં બચાવ થાય અને પુરોહિતની વિનંતીનો તથા ગુણિ અને તે ચીજોનો વપરાશ કેવી રીતે કર્યો ? તે સત્કારનો લાભ પણ મળે એમ ધારી હું વિચારીએ.
ચૈત્યવાસિઓના પક્ષને અનુરોધ કરીને આ
ગુણિજનોને ચૈત્યવાસિઓએ કહેલે સ્થાને વસાવું છું ૧ અષ્ટકજીની ટીકામાં આપેલો જે
તેનો ઉપયોગ ભવિષ્યમાં પાકનારા ભદ્રંભદ્રો ૧૦૮૦ સંવત્સરની સંખ્યા ઉપયોગમાં લીધી. (જો
ચૈત્યવાસિઓની જીતના બિરૂદમાં ફેરવશે. સુજ્ઞપુરૂષો કે તે ૧૦૮૦ની વખતે આચાર્ય મહારાજ શ્રી
ખરતરોને પૂછી શકે છે કે શ્રી જિનેશ્વરસૂરિજીની જિનેશ્વરસૂરિજી શ્રી બુદ્ધિસાગરજી આચાર્ય અને
પહેલાં પાટણમાં વસતિવાસિઓનો કયા કારણથી ભગવાન અભયદેવસૂરિજી એ ત્રણે જાવાલમાં છે.)
પ્રવેશ રોકાયો હતો ? વસ્તુસ્થિતિથી જો આચાર્ય મહારાજ શ્રી જિનેશ્વરસૂરિજીએ તે કાલમાં
ચૈત્યવાસિઓના પક્ષને લીધે રોકાયો હતો એમ, જાવાલમાં શ્રી અષ્ટકજીની ટીકા રચી છે શ્રી
હોય તો પછી વિવાદ અને જીતની કલ્પના એ અભયદેવસૂરિજીએ તે સુધારી છે અને મહારાજ
ગામમાં પેસવાના સાંસા અને પટેલને ઘેર પાણીનો બુદ્ધિસાગરજીએ બુદ્ધિસાગર નામનું વ્યાકરણ પણ
ઉખાણો જ સફલતા પામ્યો. કદાચ કહેવામાં આવે ૧૦૮૦ માં જાવાલમાં જ રચેલું છે. વળી એ બીના
કે કોઈક વખત ચૈત્યવાસિઓએ વસતિવાસીને પણ હેજે સમજાય તેવી છે કે જો તે શાલમાં
પાટણમાં હરાવ્યા હોય અને તેથી વસતિવાસિઓને પાટણમાં ચૈત્યવાસીયો સાથે વાદ થયો હોય અને
પાટણ છોડવું પડ્યું હોય તો શું જિનેશ્વરસૂરિજીને જીત મેળવીને વસતિવાસ સ્થાપન કરતાં જીત મળી
પૂર્વજોની પ્રતિજ્ઞાના લોપક માનો છો ? કહો કે હોય તો તે શહેર અને તે જીલ્લો સામાન્ય રીતે
પ્રતિજ્ઞા જાળવવાની ખાતર મલ્લવાદિજીને ભરૂચમાં છોડત જ નહિ.
જ બૌદ્ધો સાથે વાદ કરી મેળવવી પડી. તેમ શ્રી ૨ પ્રભાવકચરિત્રમાં દુર્લભ રાજાને જિનેશ્વરસૂરિજીને બીજે સ્થાને પણ વાદ કરીને જીત પુરોહિતે કરેલી વિનંતીથી તથા ચૈત્યવાસિયોની મેળવવી પડત, વસ્તુસ્થિતિએ ચૈત્યવાસિઓ સાધુના
