Book Title: Siddhachakra Varsh 05 - Pakshik From 1936 to 1937
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૪૩૭
શ્રી સિદ્ધચક્ર
જુન ૧૯૩૭
સાગર સમાધાન પ્રશ્ન ૩૩૩ - ઘટાઇટવિચારમાં જણાવે છે કે યા નથી, અને તેથી તે આનંદસૂરિવાળા ચૌમાસી પૂના ક્ષીત્તે તવા તત્ત, ત્રયોદશાં ચિત્તે, પૂનમના ક્ષયે તેરસનો ક્ષય માને છે અને તે तदनंतरं चतुर्दश्यास्तपः क्रियते, यत्तश्वातुर्मासिकं સિવાયની નવ પૂનમોનો ક્ષય હોય ત્યારે પડવાનો चतुर्दश्या वर्तमानत्वात् (मानं) पूर्णिमादिनस्तु ક્ષય માને છે, છતાં આ ઉપરથી પણ એટલું તો क्षयं प्राप्तः अत: त्रयोदश्यां पूर्णिमायास्तपः पूर्यते, ચોક્કસ છે કે નવા મતવાળાની માફક ચૌદશ અને તો વિનિમ સંભોદો નૈવ ક્ષાર્થ અર્થાત પુનમના પૂનમને ભેગાં માનીને ભેળસેળપંથી તો નથી તો ક્ષયે તેનો તપ તેરસે કરવો અને પછી બીજે દિવસે દેવસૂરવાળા અને નથી તો આણસૂરવાળા. કેમકે ચૌદશનો તપ કરવો. કેમકે ચૌમાસી ચૌદશમાં છે પૂનમના ક્ષયે દેવસૂરવાળા બારે માસ તેરસનો ક્ષય અને પૂનમનો દિન તો ક્ષય પામેલો છે, માટે તેરસે કરે છે અને આણસૂરિવાળા ત્રણ ચોમાસીની વખતે પૂનમનો તપ પૂરો કરવો. તપની ફેરફારીમાં મુંઝાવું તેરસનો અને નવ વખત પડવાનો ક્ષય માને છે. નહિં. આવું આનન્દસૂરિવાળાનું કથન છે તે કેમ જો કે તપ તો અતિક્રાન્ત અને ગતકાલે પણ બની ન માનવું ?
શકે છે, પણ તેવા તપની વખત તે તિથિની માન્યતા
કરવી તે તો અપ્રયોજન અને અયોગ્ય જ કહેવાય. સમાધાન - પ્રથમ તો પૂનમના ક્ષયે તેનો તપ તેરસે
વળી આશ્ચર્યની વાત તો એ છે કે ચૌદશના ક્ષયે કરવાનો હોત તો શ્રી હીરસૂરિજી ક્ષીણપૂનમના
તેરસનો ક્ષય કરી ચૌમાસી કે પકખી તેરસે થાય તપને માટે કયો શ્ય” એમ સ્પષ્ટપણે કહી દેત,
પણ પૂનમના ક્ષયે પખી ચૌમાસી તેરસે ન થાય પણ ત્રયોદશીવતુર્વઃ એમ દ્વિવચનથી ન કહેત.
તેવું કથન વ્યાજબી ગણાવવા માગે છે. ક્ષયના માટે ઉપર જણાવેલ આનન્દસૂરિનું વચન શ્રી
પ્રસંગમાં સામાન્યથી તિથિનો ભોગ લેવો, તેરસે હીરસૂરિજીના કથનથી વિરૂદ્ધ છે. વળી વ્યવહારથી
ચૌદશનો અને ચૌદશે પૂનમનો ભોગ છે, પણ તેરસે પણ તેરસે પૂનમ કરવી અને તે પૂનમથી બીજે દિવસે
તો ક્ષીણ પૂનમનો ઉદય સમાપ્તિ કે ભોગ એકકે ચૌદશ કરવી એમ કહેવું એ અઘટિત જ છે. એ
નથી તો પછી તેરસે કયા કારણથી પૂનમ માનવી બધા કરતાં શ્રી હીરસૂરિજી જ્યારે બારે માસની
અને પૂનમનું તપ યોગ્ય ગણાય છે? . પૂનમો છë તિદીન મામિ એવા શ્રાધ્ધકૃત્યના વચનથી આરાધવા લાયક ગણે છે ત્યારે આ પ્રશ્ન ૩૩૪ - જ્યારે ટીપ્પણામાં પૂનમની વૃદ્ધિ આનન્દસૂરિવાળા ત્રણ ચૌમાસીની જ પૂનમો હોય ત્યારે સ્પષ્ટ શનિવારે તેરસ રવિવારે ચૌદશ આરાધવા લાયક છે એમ જણાવે છે અને તેથી અને સોમ તથા મંગળવારે પૂનમ હોય અને તે વખતે ચૌમાસી ચૌદશ છે એ વિગેરે બોલે છે. તે સર્વથા શનિવારે તેરસ કરવા સાથે રવિવારે પણ તેરસ ખોટું જ છે આસ્થાને એક વાત આનન્દસૂરિવાળાની કરાય અને સોમવારે ચૌદશ કરી મંગળવારે પૂનમ ધંગધડા વગરની છે તે ધ્યાનમાં રાખવી. એ વાત કરાય છે. તેમાં રવિવારે ચૌદશનો ઉદય હતો છતાં એ છે કે આનન્દસૂરિવાળા ત્રણ પૂનમો જે તે દિવસે ચૌદશના માની અને સોમવારે વગર ઉદયે ચૌમાસીની છે તે જ આરાધવા લાયક માને છે. ચૌદશ માની એ સર્વ ઉદયના સિદ્ધાંતનો અનાદર પણ બારેમાસની પૂનમો આરાધવા લાયક માનતા કરનાર અને ઉદય સમાપ્તિ કે ભોગ પણ ન હોય
