________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अल्लावलेपन/अद्दावलेपन 599
अव अल्लावलेपन/अद्दावलेपन त्रि., ब. स. [आर्द्रावलेपन]. व. - तस्सा पच्छितो एक पूर्व गण्हन्तिया सब्बे एकाबद्धा गीली लिपाई-पुताई से युक्त - ना स्त्री., प्र. वि., ए. व. - अल्लीपिंसु, जा. अट्ठ. 1.332; - यितुं निमि. कृ. - सेय्यथापि, आवुसो, कूटागारं वा साला वा बहलमत्तिका आसीविसपटिभागो असनिअग्गिसदिसो अल्लीयितुं न युत्तो अद्दावलेपना, स. नि. 2(2).187.
आसङ्कितब्बो, जा. अट्ठ. 1.478; - यित्वा पू. का. कृ. - अल्लि स्त्री., क. एक वृक्ष का नाम - या ष. वि., ए. व. - अन्तरद्वारे दिट्ठमङ्गलिकं दिवा एकमन्तं अपगन्त्वा अल्लीयित्वा पत्तेसु अल्लिया पत्तं, तथा पत्तञ्च नीलिया, विन. वि. 2744; अट्ठासि, जा. अट्ठ. 4.338. अल्लिया पन पत्तेन, धोवितुं पन वट्टति, विन. वि. 2746; ख. अल्लीयन नपुं., आ + Vली से व्यु.. क्रि. ना. [आलीयन. अल्लि-वृक्ष की पत्तियों से तैयार किया गया रंग-ल्लिं वि घनिष्ट सम्बन्ध, दृढ़ लगाव या प्रबल आसक्ति - नं प्र. वि., वि., ए. व. - अल्लिं नीलञ्च पत्तेसु. तचे लोद्दञ्च कण्डुलं. ए. व. - सच्चिकिरियावसेन अल्लीयनं अरहतीति अत्थो, खु. सि. 59; अल्लिपत्तं नीलिपत्तञ्च ठपेत्वा सब्बं पत्तरजनं । विसुद्धि. 1.208; गूथधारी विय गूथपिण्डे कामेसुयेव अल्लीयनं वट्टति, गिहिपरिभुतं पन अल्लिपत्तेन एकवारं रजितुं वट्टति, इच्छन्ति, उदा. अट्ठ.57. महाव. अट्ठ. 383.
अल्लीयापन त्रि., मजबूती से जोड़ देने वाला, दृढ़ता से गूंथ अल्लिक नपुं./स्त्री., उपरिवत् - यो च पक्खिपति भिक्खु देने वाला या सिल देने वाला - अग्गळं तुन्नन्ति एत्थ
चीवरं कजिपिट्ठखलिअल्लिकादिसु, विन. वि. 3040. उद्धरित्वा अल्लीयापनखण्ड अग्गळं महाव. अट्ठ. 385; अल्लिपत्त नपुं.. तत्पु. स., अल्लि-नामक वृक्ष की पत्ती - अल्लीयापनखण्डन्ति दुब्बलट्ठान अपने त्वा तेन तृ. वि., ए. व. - गिहिपरिभुत्तं पन अल्लिपत्तेन एकवारं अल्लीयापनवत्थखण्ड, सारत्थ, टी. 3.307. रजितुं वट्टति, महाव. अट्ठ. 383.
अल्लीयापेत्वा आ +Vली के प्रेर. का पू. का. कृ., मजबूती अल्लीन त्रि., आ + Vली का भू. क. कृ. [आलीन], पूरी से जोड़ दे कर, दृढ़ता से गूंथ कर या सिल कर - सन्थस्स तरह से चिपका हुआ या सटा हुआ, आसक्त, जुड़ा हुआ - अन्ते अनुवातं विय दस्सेत्वा ओदातं अल्लियापेत्वा .... पारा. नो पु., प्र. वि., ए. व. - यो नु खो दुक्खं अल्लीनो दुक्खं अट्ठ. 2.239. उपगतो दुक्खं अज्झोसितो. म. नि. 1.298-99; दुक्खं । अल्लोकास पु., कर्म. स. [आर्द्रावकाश], भीगा हुआ या अल्लीनोति इमं पञ्चक्खन्धदुक्खं तण्हादिट्ठीहि अल्लीनो, गीला स्थल - सं द्वि. वि., ए. व. - तत्थ वातेन असम्फुट्ठ म. नि. अट्ठ. (मू.प.) 1(2).176; - नानं ष. वि., ब. व. - अल्लोकासं तिलफलमत्तम्पि पवेसेन्तस्स पाराजिकमेव, पारा. अल्लीनानम्पि च लेणकिच्चाकारिताय अलेणतो, महानि. अट्ठ. 1.223; - से सप्त. वि., ए. व. - अल्लोकासे निमित्तं अट्ठ. 132; अत्तपरितापने च अल्लीनेहि किलेसदुक्खातुरानं सं. तिलमत्तम्पि सन्थतं, खु. सि. 1.2. अनुसिक्खन्तेहि .... उदा. अट्ठ. 287; - त्त नपुं॰, भाव. अव रक्षा अर्थ वाली एक धातु - अव रक्खणे जीव पाणधारणे [आलीनत्व]. पूरी तरह से जुड़ा हुआ होना या लगावयुक्त तु प्लवो गते, धा. मं. (पृ.) 377: अव पालने, अवति, बुद्धो होना - त्ता प. वि., ए. व. - सो चित्तेन अल्लीनत्ता पारं मम अवतं, सद्द. 2.440.
समुद्दस्स अन्तो वसन्तोपि अन्तोयेव होति, जा. अट्ठ. 4.194. अव अ., उप. [अव/अप], क. अनेक अर्थों का सङ्केतकअल्लीयति आ + Vली का वर्त, प्र. पु., ए. व. [आलीयते], वियोगे जानने चाधोभावानिच्छयसद्धिसु वचोक्रियाय थेय्ये च किसी के साथ पूरी तरह से जुड़ जाता है या सट जाता है, आणप्पत्तादिके अव, अभि. प. 1173; अधोभावे वियोगे च देसे किसी पर आश्रित हो जाता है, किसी के प्रति आसक्त हो निच्छयसुद्धिसु, परिभावे जानने च थेय्यादिसु च दिस्सति, जाता है - उत्तरसेविपुत्तस्स पन दीघरत्तं ब्रह्मलोके वसितत्ता अव इच्छुपसग्गोति विज्ञातब्बं विभाविना, सद्द. 3.882; 1. किलेसेसु चित्तं न अल्लीयति, जा. अट्ठ. 1.415; अनुपलित्तोति अधोभाव या नीचे की ओर - ओक्खित्तचक्खू न च उपगन्त्वापि न अल्लीयति पोक्खरपत्ते उदकबिन्दु विय, पादलोलो, सु. नि. 63; तत्थ ओक्खित्तचक्खू ति महानि. अट्ठ. 1.134; - न्ति ब. व. - आप्पेन्तीति अल्लीयन्ति हेट्ठाखित्तचक्खु, सु. नि. अट्ठ. 1.92; 2. वियोग या बिलगाव
ओसरन्ति, उदा. अट्ठ. 246; - येथ विधि., प्र. पु.. ए. व. - अनुजानामि, भिक्खवे, ओमुक्कं गुणगुणूपाहनं, महाव. - इमं चे तुम्हे, भिक्खवे, दिद्धिं एवं परिसुद्धं एवं परियोदातं 260; ओमुक्कन्ति पटिमुञ्चित्वा अपनीतं, महाव. अट्ठ. 346; न अल्लीयेथ.... म. नि. 1.331; - यिंसु अद्य., प्र. पु., ब. 3. देश या स्थान - तेन खो पन समयेन भगवा ...
For Private and Personal Use Only