________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
अविञ्ञत्त
तण्हादीसु पञ्चसु धम्मेसु पटि. म. अट्ठ. 1.11; सेय्यथीद तण्हासोतो दिट्ठिसोतो किलेससोतो दुच्चरितसोतो अविज्जास्रोतोंति आदीसु तण्हादीसु पञ्चसु धम्मेसु सह 2.492 हेतुक त्रि. ब. स. [ अविद्याहेतुक] अविद्या के कारण से उत्पन्न को पु०, प्र. वि., ए. व. - अविज्जापच्चया सद्दारो अविज्जाहेतुको सङ्घारपच्चया विज्ञाणं सङ्कारहेतुकं विभ. 158; ज्जुपक्किलि त्रि. तत्पु. स. [अविद्योपक्लिष्ट], अविद्या द्वारा कलुषित कर दिया गया, अज्ञान के कारण अविशुद्ध कर दिया गया - लिट्ठा स्त्री०, प्र. वि., ए. व. - रागुपक्किलिट्टं वा अविज्जुपक्कि लिट्टा वा पञ्ञा न भावीयति, अ. नि. 1 ( 1 ). 77, अविज्जुपविकलिद्वा वा पञ्ञा न भावीयतीति अविज्जाय उपक्किलिङत्ता मग्गयज्ञा न भावीयतीति दस्सेति, अ० नि० अट्ठ 2.27; - ज्जुपनिस त्रि. ब. स., अविद्या को सर्वप्रमुख बनाकर उत्पन्न, अविद्या के कारण से उत्पन्न सापु०, प्र. वि., ब.व. इति खो, भिक्खवे, अविज्जुपनिसा सङ्घारा सङ्घारूपनिसं विज्ञाणं विञ्ञाणूपनिसं नामरूपं, स० नि० 1 (2). 29 - ज्जूपसम पु०, तत्पु० स० [अविद्योपशम ], अज्ञान का उपशमन, अविद्या की समाप्ति मा प.वि., ए. व. - तदा अविज्जुपसमा उपसन्तो वरिस्तीति विभ अट्ट 142 - ज्जोघ पु.. तत्पु० स० [ अविद्यौघ], चार प्रकार के ओघों में से एक, बाढ़ के रूप में पुञ्जीभूत अविद्या, चित्त में अविद्या का समुच्चय - घो प्र. वि., ए. व. - कामोघो, भवोघो दिट्ठोघो, अविज्जोघो
www.kobatirth.org
www
-
इमे खो, आवुसो, चत्तारो ओघाति, स. नि. 2 (2). 251; ओधमतरीति एत्थ चत्तारो ओघा, कामोघो भवोघो दिद्वोघो अविज्जोघोति, स. नि. अट्ठ. 1.17.
633
अविञ्ञत्त त्रि. विञ्ञत्त का निषे [ अविज्ञप्त], कायविज्ञप्ति एवं वचीविज्ञप्ति द्वारा अप्रकाशित, अनुमोदन न किया हुआ तं नपुं० द्वि. वि., ए. व. अविज्ञत्तं निवासेमिचीवरं पच्चयञ्चहं, अप. 1.296.
अविञ्ञत्ति स्त्री विज्ञत्ति का निषे [अविज्ञप्ति ] विज्ञप्ति (कायविज्ञप्ति या वचीविज्ञप्ति) का अभाव अविञ्ञत्ति दुस्सिल्यन्ति? अविज्ञति दुस्सिल्यन्ति, कथा, कथा, 358359; इदानि अविञ्ञत्ति दुस्सील्यन्तिकथा नाम होति. कथा. अ. 221 जनत्त नपुं. भाव. [ अविज्ञप्तिजन्यत्व], काय अथवा वाणी के द्वारों से प्रकाशित विज्ञप्ति द्वारा उत्पन्न नहीं होना - त्ता प. वि., ए. व. अविञ्ञत्तिजनत्ता हि अविपाकसभावतो अमि, अव 8 ता जनेन्तीति विश्ञतिजना, न विज्ञतिजना अविञ्ञत्तिजना, तेसं भावो
अविञ्ञातवादी
अविज्ञतिजनल तस्मा अविज्ञसिजनता कायविञ्ञत्तिवचीविञ्ञत्तिसङ्घातानं कम्मद्वारानं अजनकत्ता अभि. अव. पु. टी. 10.
अविज्ञाण त्रि. ब. स. [ अविज्ञान] चेतनारहित बिना विज्ञान वाला णो पु. प्र. वि. ए. व. अयं सो अरूपी अवेदनो असजी असद्वारो अविज्ञाणो तथागतोति समनुपस्ससीति, स. नि. 2 (1).102; कत्रि०, ब० स० [अविज्ञानक], निर्जीव, निष्प्राण, निश्चेतन को पु०, प्र० वि. ए. व. अत्ताति वा सविज्ञाणको खन्धसन्तानो, अविज्ञाणको लोको, उदा. अड्ड. 281 कं नपुं. प्र. कि.. ए. व. सब्बे अत्तनो सन्तकं सविज्ञाणकं अवित्र्ञाणक मज्झे भिन्दित्वा उपड्डूमेव अदासि, जा० अट्ठ. 1.445; त्त नपुं. भाव. [अविज्ञानकत्व] निश्चेतनता, निर्जीवता त्ता प. वि. ए. व. तथापि तानि अविज्ञाणकत्ता तदत्थानं इत्थिदब्बेसु वत्ततीति वत्तुं न युज्जति, सद्द० 1.212; कासुम नपुं. कर्म. स. [ अविज्ञानका शुभ] ध्यान का निर्जीव अशुभ आलम्बन भेसु सप्त. वि., ब. व. उद्धमातक विनीलकं विपुब्बकं... अट्टिकन्ति दससु अविञ्ञाणकासुभेसु भरता विय... विसुद्धि. 1.171; अविञ्ञाणकासुभेसूति इदं उद्धमातकादीनं सभावदस्सनवसेन वुत्तं विसुद्धि. महाटी.
-
"
For Private and Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
1.189.
अविज्ञात त्रि वि + के भू. क. कृ. का निषे. [ अविज्ञात] नहीं जाना हुआ, ठीक से नहीं समझा हुआ - तं नपुं. द्वि. कि. ए. व. न तुम्हे अदिन असुतं अमुतं, अथो अविज्ञातं किञ्चनमत्थि लोके सु. नि. 1128; न तरस अदिवमिधत्थि किञ्चि, अथो अविज्ञातमजानितब्य, महानि. 265; अविञ्ञातन्ति अतीतकालिकं अविञ्ञातं नाम किञ्चि धम्मजातं नाहोसीति पाठसेसो महानि, अनु 314 ते सप्त वि. ए. व. अविज्ञाते अविज्ञातवादी होति. अ. नि. 1(2).259.
-
-
अविज्ञातु पु. वि + ञ के क. ना. विज्ञातु का निषे. [अविज्ञातृ], ठीक से नहीं जानने वाला, अज्ञानी - तारेसु सप्त. वि. ब. व. जनपदेसु पच्चाजातो होति मिलक्खेसु अविज्ञातारेसु दी. नि. 3210: अथ खो एतेव सत्ता बहुतरा ये पच्चतिमेसु जनपदेसु पच्चाजायन्ति अविज्ञातारेसु मिलक्खेसु. अ. नि. 1 (1) 48. अविञ्ञातवादी त्रि, [ अविज्ञातवादिन्], नहीं जानने की बात बोलने वाला दी पु.. प्र. वि. ए. व. अविज्ञाते अविज्ञातवादी होति., अ. नि. 1 (2). 259 - दिता स्त्री..
-