Book Title: Pali Hindi Shabdakosh Part 01 Khand 01
Author(s): Ravindra Panth and Others
Publisher: Nav Nalanda Mahavihar
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अहिग्गाह
728
अहितुण्डिक/आहितुण्डिक अहिग्गाह प.. [अहिग्राह], सांप को पकड़ने वाला, संपेरा, रहोगता, जा. अट्ठ. 7.282; - ताय च. वि., ए. व. - मा नट- यावतत्थि अहिग्गाहो, मया भिय्यो न विज्जतीति, जा. ते अहोसि दीघरत्तं अहिताय दुक्खाया ति, म. नि. 1.416; - अट्ठ. 7.36.
काम त्रि., [अहितकाम], किसी का अहित करने की इच्छा अहिच्छत्त पु., नागों का एक राजा -- त्तो प्र. वि., ए. व. - रखने वाला, हानि पहुंचाने की कामना करने वाला - मो तं अहिच्छत्तो नाम नागराजा पटिग्गहसि, ध. प. अट्ठ पु., प्र. वि., ए. व. - पुरिसो अनत्थकामो अहितकामो ... 2.139.
मारस्सेतं पापिमतो अधिवचनं, म. नि. 1.167; - मा ब. व. अहिच्छत्तक पु./नपुं.. [अहिच्छत्रक], कुकुरमुत्ता - को प्र. - तस्स ये केचि अहितकामा उपगन्त्वा तं न पस्सन्ति, मि. वि., ए. व. - सेय्यथापि नाम अहिच्छत्तको, एवमेव पावरहोसि. प. 190; - चित्त त्रि., ब. स. [अहितचित्त], दूसरों का दी. नि. 3.64; - कं नपुं.. प्र. वि., ए. व. - सूकरेहि अहित करने की बात सोचने वाले चित्त से युक्त - त्तो पु., महितप्पदेसे जातं अहिच्छत्तकन्ति, उदा. अट्ठ. 324; - प्र. वि., ए. व. - भिसक्को सल्लकत्तो अहितचित्तो भेसज्जेन कानि ब. व. - तं सुत्वा नागो... एसिकत्थम्भे सोण्डाय अनुलिम्पति, मि. प. 120; - तज्झासय त्रि., ब. स. पलिवेठेत्वा अहिच्छत्तकानि विय लुञ्चित्वा ..., जा. अट्ठ. [अहिताध्याशय], उपरिवत् - या स्त्री, प्र. वि., ए. व. - 2.78; - पिण्डिकवण्ण त्रि., ब. स. [अहिच्छत्रपिण्डिकावर्ण]. पादपरिचारिका नाम सामिकानं हितज्झासया अप्पका, कुकुरमुत्तों के पिण्ड या गोले के स्वरूप वाला - ण्णं नपुं.. अहितज्झासयाव बहुतरा, हितज्झासया... अहितज्झासयाति, प्र. वि., ए. क. - तं वण्णतो सेतं अहिच्छत्तकपिण्डिकवण्णं, जा. अट्ठ. 5.33; - फस्स पु.. [अहितस्पर्श]. हित न करने दधिभावं असम्पत्तदुखीरवण्णन्तिपि वत्तुं वट्टति, विभ. अट्ठ. वाला संपर्क, हानिप्रद स्पर्श-स्सेन त. वि., ए. व. - तेस 231; - मकुल पु., तत्पु. स. [अहिच्छत्रमुकुल], अधखिला फस्सेसु अहितफस्सेन फुट्ठा सत्ता हितफस्सोपि... करोन्ता कुकुरमुत्ता, पूरी तरह से तैयार न होने वाला कुकुरमुत्ता, .... जा. अठ्ठ. 6.51; - विज्ञाण नपुं.. कर्म. स., प्रतिकूल कुकुरमुत्ता की कली - लं द्वि. वि., ए. व. - यथा पन रूप में संवेदनीय धर्म के विषय में चेतना - तो प. वि., अहिच्छत्तकमकुलं पथवितो उद्वहन्तं पंसुचुण्णं गहेत्वाव ए. व. - कथं अहितविज्ञाणतो... ? यम्हि दुक्खापितो, उठ्ठहति, विभ. अट्ठ. 22; - लानि ब. व. - कुद्दालेन अमुकस्मिं एवं दुक्खापितो ति सरति, एवं अहितविआणतो आहताहतहाने अहिच्छत्तकमकुळानि विय कुम्भियो उहहिंसु. सति उप्पज्जति, मि. प. 87; - तानुकम्पी त्रि., अ. नि. अट्ठ. 1.148.
[अहितानुकम्पिन]. हित एवं अनुकम्पा न करने वाला - अहित 1. त्रि., हित का निषे०, तत्पु. स. [अहित], म्पिनी स्त्री., प्र. वि., ए. व. - पट्ठचित्ता अहितानुकम्पिनी, अकल्याणकारक, हित या भलाई न करने वाला, अपथ्यकर, अजेसु रत्ता अतिमञ्जते पति, अ. नि. 2(2).230; - हानिकारक - तं नपुं., प्र. वि., ए. व. - ..., अहितं मय्ह तापनयन नपुं., तत्पु. स. [अहितापनयन], अहित या पिप्फली ति, जा. अट्ठ. 3.73; अहितन्ति यं एतं तव अमङ्गल का निवारण, जो कुछ हानिकारक हो उसे हटा कटुकभण्डसवातं पिफलि, एतं मय्ह अहितं असप्पायन्ति, देना - यस्मा च हितू पसंहारअहितापनयनजा. अट्ठ. 3.74; - तो पु., प्र. वि., ए. व. - अहितो भवति सम्पत्तिमोदनअनाभोगवसेन चतबिधोयेव सत्तेस मनसिकारो आतीनं, सकुणानंव चेतको, जा. अट्ठ. 3.314; सो हि अहितो ...., ध. स. अट्ठ. 240; - तावहत्त नपुं॰, भाव. [अहितावहत्व], भवति आतीनं, विनासमेव वहति, जा. अट्ठ. 3.315; - ता ब. अहितकारक होना, हानिकारक होना - त्ता प. वि., ए. व. व. - इमे धम्मा हिता, इमे धम्मा अहिता, मि. प. 35; 2. पु.. - कामा हि अहितावहत्ता मेत्तिया अभावेन अमित्ता, थेरी. शत्रु, प्रतिद्वन्दी - पच्चत्थिको परिपन्थी पटिपक्खा हितापरो, अट्ठ. 267. अभि. प. 344; - तो प्र. वि., ए. व. - महाहितं वरददं, अहितुण्डिक/आहितुण्डिक पु., [आहितुण्डिक], बाजीगर, अहितोति विसङ्किता, अप. 2.218; - ते द्वि. वि., ब. व. - संपेरा, ऐन्द्रजालिक जादूगर, सर्प के काटे हए का चिकित्सक तथेव त्वम्पि अहितहिते, समं मेत्ताय भावय, जा. अट्ठ. 1.33; - को प्र. वि., ए. व. - बाळगारहहितण्डिको, अभि. प. 6563; - तेसु सप्त. वि., ब. व. - अहितेसुपि हितेसुपि एकचित्तो अहितुण्डिको ब्राह्मणो ओसधं, खादित्वा ..., जा. अट्ठ. 4.413; भवेय्यासि, जा. अट्ठ. 1.32; 3. नपुं.. हानि, कष्ट, पीड़ा, त्रास यथा वा पन, महाराज बलवता आसीविसेन दट्ठस्स अन्तरायेव - तं द्वि. वि., ए. व. - अहितं वत ते जाति, मन्तयिंस आहितण्डिको अगदं दत्वा अविसं करेय्य, मि. प. 281; ...
For Private and Personal Use Only

Page Navigation
1 ... 753 754 755 756 757 758 759 760 761