Book Title: Pali Hindi Shabdakosh Part 01 Khand 01
Author(s): Ravindra Panth and Others
Publisher: Nav Nalanda Mahavihar

View full book text
Previous | Next

Page 717
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir असा 690 असाधारण असा स्त्री., द्रष्ट. अस एवं अहा के अन्त. - इथिलिङ्गे वत्तब्बे असति असा ति रूपानि भवन्ति, सद्द. 1.176. असात त्रि., सात का निषे. [अशात]. दुख देने वाला, कड़वा, अमधुर, तीता, मन में प्रतिकूल संवेदना उदित कराने वाला, दुखभरा (अनुभव)- तं नपुं., प्र. वि., ए. व. - यं खो, आवुसो, कायिकं दुक्खं कायिकं असातं..., इदं वुच्चतावुसो दुक्खं, म. नि. 3.299; - ता स्त्री.. प्र. वि., ए. व. - ... सारीरिका वेदना दुक्खा... कटुका असाता..., स. नि. 1(1).32; असाताति अमधुरा, स. नि. अट्ठ. 1.71; - तं नपुं. द्वि. वि., ए. व. - असातं अमधुरमेव निब्बत्तेन्ति, म. नि. अट्ठ. (उप.प.) 3.88; -- ते नपुं., सप्त. वि., ए. व. - तत्थ असातरागोति असाते दुक्खवेदयिते अहो वत मे एतदेव भवेय्या ति रज्जना, कथा. अट्ठ. 236; - तं नपुं.. भाव. [अशातत्व], कड़वापन, अमधुरत्व, मन के लिए अननुकूल संवेदन - त्ताय च. वि., ए. व. - तं तित्तकत्ताय कटुकत्ताय असातत्ताय संवत्तति, अ. नि. 1(1). 45; - सन्निवास पु.. तत्पु. स., अमधुर या स्वादहीन चीजों का साथ - सेन तृ. वि., ए. व. - असातसन्निवासेन, तेनम्बो कटुकप्फलो ति, अ. नि. अट्ठ. 1.357; असातसन्नि- वासेनाति अमधुरनिम्बमूलसंसग्गेन, अ. नि. टी. 1.213. असातच्चकारी त्रि.. [असातत्यकारिन्], रुककर काम करने । वाला, लगातार काम न करने वाला - री पु., प्र. वि., ए. व. - असक्कच्चकारी च होति, असातच्चकारी च, असप्पायकारी च, अ. नि. 2(2).129; असातच्चकारीति न सततकारी, अ. नि. अट्ठ. 3.140. असातच्चकिरियता स्त्री., भाव. [असातत्यक्रियता], निरन्तर क्रियाशील नहीं रहना, बीच बीच में रुककर सक्रिय होना - ता प्र. वि., ए. व. - असक्कच्चकिरियता, असातच्चकिरियता, अनहितकिरियता, खु. पा. अट्ठ. 115. असातमन्त पु./नपुं.. कर्म. स. [अशातमन्त्र]. दुख उत्पन्न कराने वाला मन्त्र - न्तो पु., प्र. वि., ए. व. - तात, उग्गहितो ते असातमन्तो ति, जा. अट्ठ. 1.277; - जातक नपुं., जा. अट्ठ. के इत्थिवग्ग का प्रथम जातक, जा. अट्ठ. 1.275-279. असातराग पु.. तत्पु. स. [अशातराग]. दुख या अननुकूल के प्रति मन का लगाव - गो प्र. वि., ए. व. - अस्थि असातरागोति? आमन्ता, दुक्खाभिनन्दनो सत्ता, कथा. 391; तत्थ असातरागोति असाते दुक्खवेदयिते ... रज्जना, कथा. अट्ठ. 236. असातरूपजातक नपुं., जा. अट्ठ. की एक कथा का शीर्षक, जा. अट्ठ. 1.389-392. असादियन्त त्रि., [अनास्वादयत्], स्वाद न लेता हुआ, उपभोग का आनन्द नहीं पा रहा, अनुभव नहीं कर रहा - स्स पु.. ष. वि., ए. व. - परिनिबुतस्स तथागतस्स असादियन्तस्स कतो अधिकारो वञ्झो भवति .... मि. प. 110; अनापत्ति अजानन्तस्स, असादियन्तस्स ..., पारा. 38. असादिस त्रि., [असदृश]. असमान, भिन्न - सो पु., प्र. वि., ए. व. - सब्बो हि सदिसो होति, नस्थि कामे असादिसोति, जा. अट्ठ. 6.248. असादु त्रि., सादु का निषे., तत्पु. स. [अस्वादु]. स्वादरहित, बेस्वाद - दुं नपुं.. द्वि. वि., ए. व. - सादुं वा यदि वासादु ..., जा. अट्ठ. 3.124; तत्थ यदि वासादुन्ति यदि वा असादु तदे.; - दु पु., प्र. वि., ए. व. - ... सादु व असादु, यो वा पनओपि अस्थि रसो....ध. स. 629; असादुति अनिट्ठरसो, ध. स. अट्ठ. 353. असाधक त्रि., साधक का निषे., तत्पु. स. [असाधक], सिद्धि में अनुपयोगी, सिद्ध न करने वाला, अप्रभावशाली - धिका स्त्री., प्र. वि., ए. व. - तासु कण्हपक्खउपमा अत्थस्स असाधिका, स. नि. अट्ठ. 2.288. असाधारण त्रि., [असाधारण], असामान्य, दूसरों से अलग, विशिष्ट - णं नपुं., प्र. वि., ए. व. - असाधारणम सं. अचोराहरणो निधि, खु. पा. 10; तत्थ असाधारणमओसन्ति असाधारणो असं, मकारो पदसन्धिकरो..... खु. पा. अट्ठ. 180; - णा स्त्री., प्र. वि., ए. व. - सामक्कसिकाति सामं उक्कसिका... असाधारणा अजेसन्ति अत्थो, दी. नि. अट्ठ. 1.224; - णेन नपुं., तृ. वि., ए. व. - असाधारणेन आणेन समन्नागतो होति, अ. नि. 2(2).141; - णे नपुं., सप्त. वि., ए. व. - अग्गिआदीहि असाधारणे बुद्धस्स सासने धनं निदहितुं लद्ध, ध. प. अट्ठ. 2.36; - आण नपुं.. कर्म. स. [असाधारणज्ञान], दूसरों में प्राप्त न होने वाला विशेष प्रकार का ज्ञान, बुद्ध का विशिष्ट ज्ञान - णेन तृ. वि., ए. व. - यथाद्दक्खी यथा सामं सच्चाभिसम्बोधेन असाधारणञाणेन च अद्दक्खि , सु. नि. अट्ठ 2.297; - तं स्त्री., भाव., द्वि. वि., ए. व. - भिक्खुनीहि तु भिक्खूनं, असाधारणतं गता, विन. वि. 822; - पञत्त त्रि., [असाधारणप्रज्ञप्त]. विशिष्ट नियम के रूप में बतलाया हुआ - त्ता पु., प. वि., ए. व. - असाधारणपञत्ता, खुद्दका नतिच्छ च, उत्त. वि. 829; - पञत्ति स्त्री., कर्म. स. [असाधारणप्रज्ञप्ति], विशिष्ट For Private and Personal Use Only

Loading...

Page Navigation
1 ... 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761