________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
असा
690
असाधारण
असा स्त्री., द्रष्ट. अस एवं अहा के अन्त. - इथिलिङ्गे वत्तब्बे
असति असा ति रूपानि भवन्ति, सद्द. 1.176. असात त्रि., सात का निषे. [अशात]. दुख देने वाला, कड़वा, अमधुर, तीता, मन में प्रतिकूल संवेदना उदित कराने वाला, दुखभरा (अनुभव)- तं नपुं., प्र. वि., ए. व. - यं खो, आवुसो, कायिकं दुक्खं कायिकं असातं..., इदं वुच्चतावुसो दुक्खं, म. नि. 3.299; - ता स्त्री.. प्र. वि., ए. व. - ... सारीरिका वेदना दुक्खा... कटुका असाता..., स. नि. 1(1).32; असाताति अमधुरा, स. नि. अट्ठ. 1.71; - तं नपुं. द्वि. वि., ए. व. - असातं अमधुरमेव निब्बत्तेन्ति, म. नि. अट्ठ. (उप.प.) 3.88; -- ते नपुं., सप्त. वि., ए. व. - तत्थ असातरागोति असाते दुक्खवेदयिते अहो वत मे एतदेव भवेय्या ति रज्जना, कथा. अट्ठ. 236; - तं नपुं.. भाव. [अशातत्व], कड़वापन, अमधुरत्व, मन के लिए अननुकूल संवेदन - त्ताय च. वि., ए. व. - तं तित्तकत्ताय कटुकत्ताय असातत्ताय संवत्तति, अ. नि. 1(1). 45; - सन्निवास पु.. तत्पु. स., अमधुर या स्वादहीन चीजों का साथ - सेन तृ. वि., ए. व. - असातसन्निवासेन, तेनम्बो कटुकप्फलो ति, अ. नि. अट्ठ. 1.357; असातसन्नि- वासेनाति अमधुरनिम्बमूलसंसग्गेन, अ. नि. टी. 1.213. असातच्चकारी त्रि.. [असातत्यकारिन्], रुककर काम करने । वाला, लगातार काम न करने वाला - री पु., प्र. वि., ए. व. - असक्कच्चकारी च होति, असातच्चकारी च, असप्पायकारी च, अ. नि. 2(2).129; असातच्चकारीति न सततकारी, अ. नि. अट्ठ. 3.140. असातच्चकिरियता स्त्री., भाव. [असातत्यक्रियता], निरन्तर क्रियाशील नहीं रहना, बीच बीच में रुककर सक्रिय होना - ता प्र. वि., ए. व. - असक्कच्चकिरियता, असातच्चकिरियता, अनहितकिरियता, खु. पा. अट्ठ. 115. असातमन्त पु./नपुं.. कर्म. स. [अशातमन्त्र]. दुख उत्पन्न कराने वाला मन्त्र - न्तो पु., प्र. वि., ए. व. - तात, उग्गहितो ते असातमन्तो ति, जा. अट्ठ. 1.277; - जातक नपुं., जा. अट्ठ. के इत्थिवग्ग का प्रथम जातक, जा. अट्ठ. 1.275-279. असातराग पु.. तत्पु. स. [अशातराग]. दुख या अननुकूल के प्रति मन का लगाव - गो प्र. वि., ए. व. - अस्थि असातरागोति? आमन्ता, दुक्खाभिनन्दनो सत्ता, कथा. 391; तत्थ असातरागोति असाते दुक्खवेदयिते ... रज्जना, कथा. अट्ठ. 236.
असातरूपजातक नपुं., जा. अट्ठ. की एक कथा का शीर्षक,
जा. अट्ठ. 1.389-392. असादियन्त त्रि., [अनास्वादयत्], स्वाद न लेता हुआ, उपभोग का आनन्द नहीं पा रहा, अनुभव नहीं कर रहा - स्स पु.. ष. वि., ए. व. - परिनिबुतस्स तथागतस्स असादियन्तस्स कतो अधिकारो वञ्झो भवति .... मि. प. 110; अनापत्ति अजानन्तस्स, असादियन्तस्स ..., पारा. 38. असादिस त्रि., [असदृश]. असमान, भिन्न - सो पु., प्र. वि., ए. व. - सब्बो हि सदिसो होति, नस्थि कामे असादिसोति,
जा. अट्ठ. 6.248. असादु त्रि., सादु का निषे., तत्पु. स. [अस्वादु]. स्वादरहित,
बेस्वाद - दुं नपुं.. द्वि. वि., ए. व. - सादुं वा यदि वासादु ..., जा. अट्ठ. 3.124; तत्थ यदि वासादुन्ति यदि वा असादु तदे.; - दु पु., प्र. वि., ए. व. - ... सादु व असादु, यो वा पनओपि अस्थि रसो....ध. स. 629; असादुति अनिट्ठरसो, ध. स. अट्ठ. 353. असाधक त्रि., साधक का निषे., तत्पु. स. [असाधक], सिद्धि में अनुपयोगी, सिद्ध न करने वाला, अप्रभावशाली - धिका स्त्री., प्र. वि., ए. व. - तासु कण्हपक्खउपमा अत्थस्स असाधिका, स. नि. अट्ठ. 2.288. असाधारण त्रि., [असाधारण], असामान्य, दूसरों से अलग, विशिष्ट - णं नपुं., प्र. वि., ए. व. - असाधारणम सं. अचोराहरणो निधि, खु. पा. 10; तत्थ असाधारणमओसन्ति असाधारणो असं, मकारो पदसन्धिकरो..... खु. पा. अट्ठ. 180; - णा स्त्री., प्र. वि., ए. व. - सामक्कसिकाति सामं उक्कसिका... असाधारणा अजेसन्ति अत्थो, दी. नि. अट्ठ. 1.224; - णेन नपुं., तृ. वि., ए. व. - असाधारणेन आणेन समन्नागतो होति, अ. नि. 2(2).141; - णे नपुं., सप्त. वि., ए. व. - अग्गिआदीहि असाधारणे बुद्धस्स सासने धनं निदहितुं लद्ध, ध. प. अट्ठ. 2.36; - आण नपुं.. कर्म. स. [असाधारणज्ञान], दूसरों में प्राप्त न होने वाला विशेष प्रकार का ज्ञान, बुद्ध का विशिष्ट ज्ञान - णेन तृ. वि., ए. व. - यथाद्दक्खी यथा सामं सच्चाभिसम्बोधेन असाधारणञाणेन च अद्दक्खि , सु. नि. अट्ठ 2.297; - तं स्त्री., भाव., द्वि. वि., ए. व. - भिक्खुनीहि तु भिक्खूनं, असाधारणतं गता, विन. वि. 822; - पञत्त त्रि., [असाधारणप्रज्ञप्त]. विशिष्ट नियम के रूप में बतलाया हुआ - त्ता पु., प. वि., ए. व. - असाधारणपञत्ता, खुद्दका नतिच्छ च, उत्त. वि. 829; - पञत्ति स्त्री., कर्म. स. [असाधारणप्रज्ञप्ति], विशिष्ट
For Private and Personal Use Only