Book Title: Pali Hindi Shabdakosh Part 01 Khand 01
Author(s): Ravindra Panth and Others
Publisher: Nav Nalanda Mahavihar

View full book text
Previous | Next

Page 673
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir अविवित्त 646 अविसट दिस्वा न विवादयेथ, खेमाभिपस्सं अविवादभूमि सु. नि. 902; खेमाभिपस्सं अविवादभूमिन्ति, अविवादभूमि उच्चति अमतं निब्बानं, महानि. 226; - वड्डनकरी स्त्री., अविवाद या विवाद के उपशमन को बढ़ाने वाली - रिं द्वि. वि., ए. व. - अविवादवङ्घनकरिं सुगिरं भिन्नानसन्धिजननि अभणि, दी. नि. 3.130. अविवित्त त्रि., वि + विच के भू, क. कृ. का निषे. [अविविक्त], क. भरा हुआ, परिपूर्ण, अविरहित, युक्त - तं नपुं.. प्र. वि., ए. व. - दसहि सद्देहि अविवित्तं, अन्नपानसमायुत्तं बु. वं. 2.2; खु. पा. अट्ठ. 89; - त्ता स्त्री. प्र. वि., ए. व. - कुसावती, ... दसहि सद्देहि अविवित्ता अहोसि... रत्तिञ्च, दी. नि. 2.111; ख. अलग या बिलग न किया हुआ, अभिन्न - त्तो पु., प्र. वि., ए. व. -पुथुज्जनो तेधातुकेहि धम्मेहि अविवित्तोति? कथा. 487; - कथा स्त्री., कथा. के एक खण्ड का शीर्षक, कथा. 487; - ता स्त्री., भाव. [अविविक्तता], रहित न होना, विद्यमानता, अस्तित्व - अस्थिभावो ति अत्थिता विज्जमानता अविवित्तता, सद्द. 1.71. अविस त्रि., ब. स. [अविष], विष-रहित, बिना विष वाला, विष के प्रभाव से मुक्त - सो पु., प्र. वि., ए. व. - यो त्वं एवं गतं नागं, अविसो अतिमञ्जति, जा. अट्ठ. 7.39; अविसो अतिमञ्जसीति निबिसोति अवजानासि, जा. अट्ठ. 7.40; - सा ब. व. - सप्पा अजगरा नाम, अविसा ते महब्बला, जा. अट्ठ. 7.263; अविसाति निबिसा, तदे.; मण्डूकभक्खा उदकन्तसेवी, आसीविसं मं अविसा सपन्तीति, जा. अट्ठ. 3.13; - सं नपुं., प्र. वि., ए. व. - बलवता ... अगदं दत्वा । अविसं करेय्य, मि. प. 281. अविसंवादक त्रि., वि + सं + Vवद के क. ना. का निषे. [अविसंवादक], अपने वचन पर दृढ़ रहने वाला, अप्रवञ्चक, सत्यवादी, अपनी कही बात के विपरीत आचरण न करने वाला - को पु., प्र. वि., ए. व. - ... सच्चवादी सच्चसन्धो थेतो पच्चयिको अविसंवादको लोकस्साति, दी. नि. 1.4; - स्स पु., ष. वि., ए. व. - मित्तानी वे यस्स भवन्ति सन्तो, संविस्सत्था अविसंवादकस्स. जा. अट्ठ. 4.68; - दिकं नपुं.. प्र. वि., ए. व. - सच्चन्ति अविसंवादिक, म. नि. अट्ठ. (म.प.) 2.308; - दिकानि नपुं., द्वि. वि., ब. व. - ... सच्चानि, अवितथानि अविसंवादकानीति अत्थो, खु. पा. अट्ठ. 64; - हायी त्रि.. [अविसंवादस्थायिन्], विश्वसनीयता या सत्यवादिता में स्थिर रखने वाला - यिनो पु., प्र. वि., ब. व. - सङ्घन अनुमता पुग्गला पच्चेकट्ठायिनो अविसंवादकट्ठायिनो, परि. 312; ... अविसंवादकट्ठायिनोति इस्सरियाधिपच्चजेट्टकट्ठाने च अविसंवादकट्ठाने च ठिता, परि. अट्ठ. 210. अविसंवादन नपुं., वि + सं + Vवद के प्रेर., क्रि. ना. का निषे. [अविसंवादन], अनुरूपता, वचनपरायणता, कर्तव्यनिष्ठता -- नं प्र. वि., ए. व. - सच्चं .. द्वीहि द्वारेहि अविसंवादनं सच्च, सु. नि. अट्ट, 1.117; - तो प. वि., ए. व. - एवमेतानि ... यथासकविसयस्स अविसंवादनतो तथानि अवितथानि अनञ्जथानि. उदा. अट्ठ. 115; 120; - ता स्त्री., भाव. [अविसंवादनता], वचन पर अडिग रहना, कर्तव्यपरायण होना, वचनपरायणता - ताय तृ. वि., ए. व. - दानेन पेय्यवज्जेन अत्थचरियाय समानत्तताय अविसंवादनताय, दी. नि. 3.144; चतुत्थदिसावारे अविसंवादनतायाति यस्स यस्स नामं गण्हाति, तं तं अविसंवादेत्वा .... दी. नि. अट्ठ. 3.125; - दना स्त्री., उपरिवत् - ना प्र. वि., ए. व. - अविसंवादना मित्तानं आहारो, अ. नि. 3(2).113. अविसंवादसील त्रि., [अविसंवादशील], स्वभाव से ही अपने कहे वचन पर दृढ़ रहने वाला, विश्वसनीय प्रकृति वाला, सत्यपरायण, अप्रवञ्चक - स्स पु., ष. वि., ए. व. - अविसंवादकस्साति अविसंवादनसीलस्स, जा. अट्ठ. 4.69. अविसंवादेन्त त्रि., वि + सं + Vवद के प्रेर. के वर्त. कृ. का निषे. [अविसंवादयत्], अपने वचनों के विरुद्ध आचरण न करने वाला, भरोसेमन्द, सच्चा - न्तो पृ., प्र. वि., ए. व. - ... अविसंवादेन्तो एतेसुधम्मं चरति नाम जा. अठ्ठ 5.120. अविसंवादेत्वा पू. का. कृ., अपनी बात के विपरीत न जाकर, नहीं खण्डन कर - तं पनेतं ... पच्चवेक्षण समादानानं कारणभूतं अविसंवादेत्वा लोकनायको यस्मा .... पूरेत्वा, उदा. अट्ठ. 106; तं तं अविसंवादेत्वा ... इदम्पि, दी. नि. अट्ठ. 3.125. अविसङ्क त्रि., ब. स. [अविशङ्क], शङ्का या सन्देह से मुक्त, हिचकिचाहट से रहित, बेखौफ - ङ्का पु., प्र. वि., ब. व. - अधिमत्तानि पापानि अविसङ्का चरन्ति ये, सद्धम्मो. 176. अविसङ्केत त्रि., ब. स., विशिष्ट रूप वाले सङ्केत से रहित, सुनिश्चित सङ्केत से अविपरीत - तं नपुं., प्र. वि., ए. व. - इति यथापरिच्छेदे वा परिच्छेदमन्तरे वा अविसङ्केतं. .... पारा. अट्ठ. 2.65. अविसट त्रि., वि + सर के भू. क. कृ. का निषे. [अविसृत], नहीं बिखरा हुआ, नहीं फैला हुआ, नहीं छितराया हुआ - For Private and Personal Use Only

Loading...

Page Navigation
1 ... 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761