Book Title: Pali Hindi Shabdakosh Part 01 Khand 01
Author(s): Ravindra Panth and Others
Publisher: Nav Nalanda Mahavihar

View full book text
Previous | Next

Page 645
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir अवसरि/ओसरि 618 अवसिट्ठ प. 770; - रं द्वि. वि., ए. व. - सीहलानं महाखग्गप्पहारावसरं अनत्तलक्खणन्ति दहब्बं विसुद्धि. महाटी. 2.412. ततो. चू, वं. 76.165; तुल०, प्रस्तावः स्यादवसर; अमर. अवसवत्ती त्रि., वसवत्ती का निषे. [अवशवर्तिन्], क. अपने 535. वश में न रहने वाला, आत्म-नियन्त्रण की क्षमता से रहित, अवसरि/ओसरि अव + Vसर का अद्य., प्र. पु., ए. व.. ख. चित्त के वश में न रहने वाला, स्वच्छन्द अनियन्त्रित अन्दर प्रवेश किया, समीप जा पहुंचा - अनुपुब्बेन चारिक - त्तिता स्त्री॰, भाव., स्वाधीनता - दुक्खा अवसवत्तिता, चरमानो येन वेसाली तदवसरि पारा. 11; तत्थ गङ्ग नदि अनत्ताति तिलक्खणं, खु. सि. 67; --त्तिनी स्त्री, प्र. वि., उत्तरित्वा येन बाराणसी तदवसरि तेन अवसरि तदवसरि ए. व. - अलद्धा चेतसो सन्तिं चित्ते अवसवत्तिनी, थेरीगा. पारा. अट्ठ. 1.154; - वासरिं उ. पु., ए. व. - सो मासखेत्तं 37; चित्ते अवसवत्तिनीति वीरियसमताय अभावेन मम तुरितो अवासरि वि. व. 1166; अवासरिन्ति उपगच्छि, भावनाचित्ते न वसवत्तिनी, थेरीगा. अट्ठ. 48; - त्ती पु., प्र. पाविसिं वा, वि. व. अट्ठ. 264; एत्थ च सो मासखेत्तं तरितो वि., ब. व. - अवसवत्ती तेविज्जा ब्राह्मणा कायस्स भेदा पर अवासरिन्ति उपगच्छिं उपविसिं वा, सद्द. 2.426. मरणा वसवत्तिस्स ब्रह्मनो सहब्यूपगा भविस्सन्तीति, दी. अवसल त्रि., वसल का निषे., तत्पु. स. [अवृषल]. वह, जो नि. 1.224; तत्थ अरहा अनिस्सरो अस्सामी अवसवत्तीति, अधम या हीन जाति में उत्पन्न नहीं हुआ है, उत्तम या उच्च मि. प. 237. जाति में उत्पन्न - लो पु., प्र. वि., ए. व. - अब्राह्मणो अवसान'/ओसान नपुं, अवसान], उपसंहार, समाप्ति, अवसलो असक्यधीतरा अमातापितरसंवड्वो, सद्द. 3.759; न अन्त को प्राप्त होना, अन्त, विराम – ने सप्त. वि., ए. व. ब्राह्मणो अब्राह्मणो, न वसलो अवसलो, क. व्या. 328; -- अन्तो नित्थि समीपं चावसाने पदपूरणे, अभि. प. 791; अब्राह्मणो, अवसलो, अभिक्खु, अपञ्चवस्सो, अपञ्चगवं, क. अवसाने उपेक्खासहगतो. विसुद्धि. 1.85... व्या. 335. अवसान' त्रि., अन्तिम, चरम - नो पु., प्र. वि., ए. व. -- अवसवत्तक त्रि., वसवत्तक का निषे. [अवशवर्तिन्], अपने तस्सायं पच्छिमकोति तस्स खीणासवस्स अयं समुस्सयो वश में न रहने वाला, अपने नियन्त्रण से बाहर - त्तिके पु., अत्तभावो अवसानो, महानि. अट्ट, 71; - ने पु., सप्त. वि., सप्त. वि., ए. व. - तत्थ का परिदेवनाति एवं अवसवत्तिके ए. व. - अन्तिमे भवेति अवसाने उपपत्तिभवे, तदे. अवसाने संसारपवत्ते मरणं पटिच्च का नाम परिदेवना, पे. व. अट्ठ, 54. उपेक्खासहगतो, विसुद्धि. 1.85; अवसानेति द्वीसुपि नयेसु अवसवत्तन नपुं., वसवत्तन का निषे. [अवशवर्तन], अपने परियोसानज्झाने, विसुद्धि, महाटी. 1.104: -- गाथा स्त्री., वश या नियन्त्रण में न रहना, अपने अधीन न होना - तो तत्पु. स. [अवसानगाथा], अन्तिम गाथा - अवसानगाथा प. वि., ए. व. - अवसवत्तनतो, अवसवत्तनाकारो पन सङ्गीतिकारेहि ठपिता, स. नि. अट्ट, 1.183; - पिण्डपात अनत्तलक्खणं विसुद्धि. 2.275; अनत्तसआ सण्ठातीति पु., कर्म. स., भिक्षा में प्राप्त अन्तिम भोजन - चन्दस्सपि असारकतो अवसवत्तनतो परतो रित्ततो तुच्छतो सुञतो च. अपरभागे अवसानपिण्डपातो किर मया दिन्नो, धम्मसीसं उदा. अट्ठ. 191; - नट्ठ पु., तत्पु. स., वश में नहीं रहने किर मया गहितं. उदा. अट्ठ. 329. का अर्थ- द्वेन तृ. वि., ए. व. - अस्सामिकतुन सुञतो अवसाय पु., [अवसाय, अव + Vसो + घन], उपसंहार, अवसवत्तनतुन अनत्ततो. ..., अ. नि. अठ्ठ. 3.276; न सक्काति अन्त, समाप्ति - यो प्र. वि., ए. व. - अवसायीति अवसायो अवसवत्तनद्वेन अनत्ता अत्तसुञा अस्सामिका अनिस्सराति वच्चति अवसानं निवानं... अनुत्तरं योगक्खेम पत्थयमानाति, अत्थो, ध. प. अट्ठ. 2.234; - नाकार पु., तत्पु. स. थेरीगा. अट्ठ. 21. [अवशवर्तनाकार]. अपने वश में नहीं रहने वाला आकार अवसायी त्रि., अवसाय से व्यु. [अवसायिन], सुदृढ़-संकल्प या स्वरूप - रो प्र. वि., ए. व. - अवसवत्तनतो वाला, अडिग-निश्चय वाला/वाली - यी स्त्री.. प्र. वि., ए. अवसवत्तनाकारो अनत्तलक्खणं, विसुद्धि. 2.275; -रं द्वि. व. - छन्दजाता अवसायी, मनसा च फुटा सिया ... तत्थ वि., ए. व. - अनत्ताकारन्ति अवसवत्तनाकारं महानि. अट्ठ. छन्दजाताति अग्गफलत्थं जातच्छन्दा, अवसायीति अवसायो 312; - नाकारसङ्घात त्रि., तत्पु. स. वुच्चति अवसानं निडानं. .... थेरीगा. अट्ट. 20-21. [अवशवर्तनाकारसंख्यात], अस्वाधीन रूप में ज्ञात - तो अवसिट्ठ त्रि., अव + सास का भू. क. कृ. [अवशिष्ट]. शेष पु.. प. वि., ए. व. - ... अवसवत्तनाकारसङ्घातो अनत्ताकारो बचा हुआ, छोड़ा हुआ. बाकी बचा हुआ - द्वानं पु.. प. वि., For Private and Personal Use Only

Loading...

Page Navigation
1 ... 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761