Jain Tattva Prakasha 3rd Edition

Author(s): Dhirajlal D Mehta
Publisher: Jain Dharm Prasaran Trust Surat

Page 48

કરાય? માટે મારે ક્ષમા માગવી જ જોઈએ. કોઈ એક મનષ્ય બીજા મનુષ્યનું ખૂન કરે તો તે ગુનો ગણાય. ખૂન કરનારને પકડવામાં આવે. જેલ અને ફાંસી વગેરેની સજા થાય. કારણ કે જેનું ખૂન થયું છે તે જીવ પણ આ દુનિયામાં સ્વતંત્ર જીવન જીવવા માટે જન્મ્યો હતો. તેનું જીવન ખૂનીએ છીનવી લીધું છે. તેથી તે ગુનેગાર ગણાય છે. તેવી જ રીતે પશુપક્ષીઓ-કીડી-મકોડા-ઝાડ-ફૂલ-ફળ વગેરેમાં પણ પ્રાણીઓ પોત-પોતાનું સ્વતંત્ર જીવન લઈને જન્મ્યાં છે. તેમનું જીવન આપણાથી કેમ લૂંટી લેવાય ! પારકાના જીવનને લૂંટવાનો આ પણ ગુનો કેમ ન ગણાય? સરકાર ભલે કદાચ તેને ગુનો નગણે પરંતુ કુદરતની રીતિએતો આ પણ ગુનો જ બને છે. માટે આત્મા કર્મોથી ભારે થાય છે. તેથી આવાં મહાપાપોથી સદા દૂર રહેવું જોઈએ. માંસાહાર-અભક્ષ્ય-અનંતકાય પદાર્થો જીવનભર ત્યજી દેવા જોઈએ.
આ સૂત્ર પ્રાકૃત ભાષામાં છે. તેમાં આવેલા પારિભાષિક શબ્દોના અર્થો પણ જાણવા જેવા છે. તે શબ્દોના અર્થો આ પ્રમાણે છે : ઇચ્છાકારેણં = ઇચ્છાપૂર્વક, સંદિસહ રજા આપો, આજ્ઞા આપો. ભગવન્= હે ભગવન્ત, હે ગરુજી ! ઈરિયાવહિયંકરસ્તામાં લાગેલું પાપની પડિક્કમામિ=હું ક્ષમા માગવા ઈચ્છે =આપની આજ્ઞા સ્વીકાર્ય છે.
ઈચ્છું છું? ઈચ્છામિ =હું પણ ઇચ્છું છું પડિક્કમિઉ = ક્ષમા માગવા માટે ઇરિયાવહિયાએ = ચાલવાની વિરાણાએ = વિરાધના-હિંસા ક્રિયામાં,
કરી હોય. ગમણાગમણે= રસ્તામાં પાણક્રમણે= પ્રાણ ચાંપ્યા હોય.
જતાં-આવતાં બીય%મણે= વૃક્ષોનાં બીજા હરિય%મણે= લીલી લીલી
ચાપ્યા હોય, - હરિયાળી ચાંપી હોય. ઓસા = ઝાકળ
ઉનિંગ = કીડિયારા, કીડીઓનાં