________________
પ્રકરણ બીજું. ખાતર દિગંબરેએ એકાંતવાદ પકડી સૂને અમાન્ય કર્યા.
જૈન ધર્મના મુખ્ય સિદ્ધાંત અનેકાંતવાદને સિદ્ધાંત કરીકે માન્ય કરવા છતાં દિગંબરેએ આચારમાં અનેકાંતવાદને તિલાંજલી આપી.
Aવેતાબેરાએ અચેલકવાદ કબુલ કરવા છતાં હવે તે પાળી ને શકાય એવો આગ્રહ પકડી તેમણે પણ અનેકાંતવાદને તિલાંજલી આપી! દિગંબરોએ નિશ્ચયનયને પ્રાધાન્ય આપ્યું ત્યારે શ્વેતાંબ
એ વ્યવહારનયને પ્રાધાન્ય આપ્યું. અને અત્યારે પણ તેમનું બંનેનું માનસ તેવી રીતનું જ દેખાય છે.
એકાંત આગ્રહનું પરિણામ–
દિગંબરેએ અલકપણું–નગ્નપણને એકાંત આગ્રહથી પકડી રાખ્યું તેથી પરિણામ એ આવ્યું કે(૧) સ્ત્રી નગ્ન રહી શકે નહિ તેથી સ્ત્રીને ચારિત્ર અને મેક્ષ હોઇ
શકે નહિ એમ દિગંબરેને જાહેર કરવું પડ્યું. (૨) વસ્ત્ર વિના પાત્ર લઈ જઈ શકાય નહિ તેથી પાત્ર રાખવાની
બંધી કરવી પડી. (૩) પાત્રો વિના આહાર લાવી શકાય નહિ અને આહાર લાવ્યા વિના
તીર્થકર ભગવાન આહાર કરી શકે નહિ તેથી કેવળી ભગવાનને
આહાર હેય નહિ એમ જાહેર કરવું પડયું. (૪) નગ્નવાદના કારણે ઉપર પ્રમાણે સ્ત્રીમુક્તિ, કેવળીભુક્તિને નિષેધ
કર્યો. તે ઉપરાંત ગૃહસ્થલિંગ મુક્તિ, અલિંગ મુક્તિ વગેરે અનેક બાબતને દિગંબરેને નિષેધ કરવો પડ્યો છે.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
