________________
જૈન ધર્મ અને એકતા
જે વિકાસની થી શતાબદી સુધી પણ દિગંબર પરંપરામાં કેવી કવળાહાર તથા રી તેમ જ વધારીની મુકિતને નિધિ પ્રચલિત થઈ ગયા હોત તેમને પણ નિહાની સણીમાં ન મૂકવાનું કેઈ ધારણ નહતું. પરંતુ એમ નહેતું
છે. તેથી સમજાય છે કે વિકમની પાંચમી શતાબ્દી સુધી પિતાંબર વિધી સિદ્ધાંત પ્રતિપાદક વર્તમાન દિગંબર પર પરા પ્રાદુર્ભાવ થયે નહે. 4 વિકમની સાતમી સદીની પહેલાંના કોઈપણ લેખપત્રમાં વર્તમાન દિસંબર પરંપરા સંમત મુતકેવલી, દશપૂર્વધર, અંગપાઠી આચાર્યો, ગણે, ગચ્છ અને સંઘોને નામેલ્લેખ મળતો નથી.
દિગંબર પરંપરા પાસે એક પણ પ્રાચીન પટ્ટાવલી નથી. તેમની પાસેની બધી પટ્ટાવલીઓ બારમી સદીની પછીની છે અને તેમાં વર્ણવેલા પ્રાચીન ગુસક્રમ તત અવિશ્વસનીય છે. | મુતકેવલી ભદ્રબાહુના દક્ષિણમાં જવા સંબંધીની જે કથા દિગંબર ગ્રંથામાં ઉપલબ્ધ થાય છે તે વિક્રમની દશમી સદી પછીની છે. દક્ષિણમાં જવાવાળા ભદ્રબાહુ વિકમની કેટલીયે શતાબ્દીઓ પછીના આચાર્ય છે. એ વાત શ્રવણ બેલગલની પાર્શ્વનાથવસ્તિની લગભગ શક સંવત પરરની આસપાસમાં લખેલા એક શિલાલેખથી તથા દિગંબર સંપ્રદાયના દર્શનસાર, ભાવસંગ્રહ આદિ ગ્રથી સિદ્ધ થઈ ચૂકયું છે. : એલ્સે મૃતકેવળી ભદ્રબાહુના નામથી દિગંબર સંપ્રદાયની પ્રાચીનતા વિષયક વિદ્વાનને અભિપ્રાય નિર્મળ થઈ જાય છે. અને નિશ્ચિત થાય છે કે શ્રુતકેવળી ભદ્રબાહુના વૃતાંતથી દિગંબર સંપ્રદાયને કશો પણ સંબંધ જ હતે. દિગંબર વિદ્વાનોએ જે વાત મૃત વળી ભવબાહુના નામે ચડાવી છે તે સર્વને સંબંધ વાસ્તવમાં બીજા, જયે
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
