________________
જૈન ધર્મ અને એકતા
પ્રમાણ ઓછું કરવું જોઇએ અથવા તે સીધી રીતે શ્રાવક સંસ્થામાં સામેલ થઈને પિતે અધિક ઉપયુક્ત બનવું જોઈએ.
આ પ્રશ્નની ચર્ચાથી આપણે એમ ઇચ્છીએ છીએ કે– (૧) ગુણ દષ્ટિથી અચેતત્વ એઇ છે. ૨) વર્તમાન યુગમાં વસધારણ યોગ્ય છે. (૩) વધારણમાં આવશ્યક સીમા રાખવી જરૂરી છે.
એ દષ્ટિ રાખીને આપણા નેતાઓ સમજે કે આ બને સમ્પ્રદાયના ભેદ હડાવી બન્નેને એક કરવાની આવશ્યક્તા છે. શ્રાવકેમાં આ ભેદ ઉપયુક્ત નથી કારણ કે શ્રાવકે તે “દિગંબર” છે જ નહિ.
મૃતિપૂજા
બીજો પ્રશ્ન મૂર્તિપૂજા સાથે સંબદ્ધ છે જેનું પરિશીલન થવાની આવશ્યક્તા છે. મૂર્તિપૂજા વિષે અને મૂર્તિના સ્વરૂપ વિષે જ્યારથી ઝગડે શરૂ થયો છે ત્યારથી જૈન સમાજના પૂર્વસ્થિત બે સમાજોને વિવાદ કટુ બન્યો છે અને એક ન પક્ષ આ સંઘર્ષમાંથી નિકળ્યો છે.
ભારતમાં મૂર્તિપૂજા કયારથી શરૂ થઈ તેને ઈતિહાસ ઉપલબ્ધ નથી, તે પણ જૈન આગમાં જે “મૈત્યશબ્દ આવે છે તેમાંથી શબ્દશાસ્ત્રીઓએ એ સ્પષ્ટીકરણ કર્યું છે કે ચિત્ય શબ્દમાં મૂળ શબ્દ ચિતા છે. મૃત લેકેની ચિતા પર ચબુતરા નિર્માણ કરવા, સ્મૃતિચિન્હના રૂપમાં તેનાં ચરણ શિલા પર અંક્તિ કરવા આ તેનું મૂળ રૂપ છે. • .. જન તીર્થકરોના જે સર્વમાન્ય નિર્વાણક્ષેત્ર છે તેમાં ચરણે જ અંક્તિ છે. મૂર્તિઓ તે પછી રથાપિત કરવામાં આવી છે. એ વખતની જે મૂર્તિઓ ઉપલબ્ધ છે તે સર્વે નિર્ચન્ય છે, અલંકાર રહિત છે. એમ તેવું તે સ્વાભાવિક છે.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com