________________
ભાગ ૨. પ્રકરણ ૯.
૨૩૫
માત્ર આર્થિક સુદૃઢતાથી આપણે પ્રતિષ્ઠા પ્રાપ્ત કરી શકીશું એમ સમજવું ભૂલભરેલું છે. જ્યાંસુધી ત્રુદ્ધિના વિકાસ નથી થયા, મન સંસ્કારી નથી અન્ય, જ્ઞાનપ્રાપ્તિ માટેની ધગશ ઊભી નથી થઈ ત્યાંસુધી દુનિયા આપણને આળખવાની નથી.
હૈદ્રાબાદના નિઝામ કરાડપતિ છે, પરંતુ તેથી તેણે કાંઈ પ્રતિષ્ઠા પ્રાપ્ત કરી છે ખરી ? મારવાડી સમાજ સાનાના ઘરેણાં ચઢાવે છે પણ તેથી તેને કદિ ભાન મળ્યુ. ખરૂ ?
છે કાઈ વિવેકાનંદ, રામતીર્થ, રાધાકૃષ્ણ જેવા આપણામાં કે જે આમ દુનિયામાં ચૈતન્યનું સર્જન કરે ? છે કાઈ રવીન્દ્ર આપણા સમાજમાં છે કે જેણે આન યાત્રા કરી હેાય ? છે કેાઈ મહાન વિદ્વાન, મહાન વૈજ્ઞાનિક, સાહિત્યક, કવિ, કલાકાર, દેશભક્ત, સ્વાત્યાગી વીરુ હુતાત્મા યા સેવાભાવી આત્મા ?
શા માટે નથી, તેને કાષ્ઠ દિવસ વિચાર કર્યાં છે ? પેાતાની ત્રુટિઓ જોઇને આપણે કદિ શરમ અનુભવી છે ?
જો તે ત્રુટિ આપણે સુધારવી હેાય તા શિક્ષણુપ્રચાર કરા. કેવળજ્ઞાનના મહિમા ગાવાવાળા અને ભ. મહાવીરની સર્વજ્ઞતા પર વાદ મચાવવાવાળા જૈન સમાજમાં એક પણ બુદ્ધિશાળી એવી વ્યક્તિ નથી કે જેની સામે દુનિયાનું માથું ઝૂકે, આ પણ એક ચિન્તનીય વાત છે.
આપણે ઈચ્છીએ કે આપણા સમાજ શિક્ષિત હાય, દુનિયાના વિવિધ જ્ઞાનને પચાવવાનું તેનામાં સામર્થ્ય હાય, એવી કાઈ પણ શાખા ન રહે જેમાં જૈન સમાજ પહેાંચ્યા ન હેાય. આપણા ભવિષ્યકાળ ઉજ્જવળ જોવાની તમન્ના જાગે તેા તે પણ એક મોટા સુધારા છે કે જેને સ્વીકાર્યા સિવાય ઊંચે ચઢવુ શકય નથી. શિક્ષણના આ ક્ષેત્રને સ
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
