________________
હાગ ૨ પ્રકરણ ૬.
અર્થ - “એ બાબતમાં મને જે કાંઈ સુઝ પડે છે તે પ્રમાણેની મારી સૂચના” એ કઈક થાય છે. ગૃજરાતીમાં એને મળતું કોઈપણ શબ્દ અમને નહિ મળવાથી અમે મુંઝાવે શબ્દ જ વાપર્યો છે.
શ્રી અગરચંદ નાહટા મૂર્તિપૂજક સંપ્રદાયના છે અને અનુભવી તેમજ વિદ્વાન છે. તેઓ પણ એકતાના હિમાયતી છે તે તેમના આ લેખ ઉપરથી સમજી શકાય છે.
-- ને. શિ. શેઠ.
જૈન ધર્મ “આચારમાં અહિંસા અને વિચારમાં અનેકાંત”ને પ્રધાનતા આપે છે. પરંતુ તેના અનુયાયીઓએ જયારે જૈન ધર્મના આ બને પ્રધાન તને જીવનમાં ઉતારવાનું ઓછું કરી નાખ્યું ત્યારે નાની નાની વાતોમાં પરસ્પર રાગદેષ વધવા લાગ્યા અને તેથી જૈન ધર્મ ઘણા સંપ્રદાયમાં વિભક્ત થઈ ગયે..
પ્રત્યેક વસ્તુને અનેક બાજુ હોય છે અને તે સર્વને ધ્યાનમાં રાખીને વરતુ સ્વરૂપને નિર્ણય કર એ અનેકાંતને મુખ્ય ઉદ્દેશ છે. વિરોધી વિચારધારાઓને સમન્વય કરીને સૌની સાથે મિત્રી અને પ્રેમભાવ વધારવા, કોઈની સાથે દૈષ તે ન જ રાખે અને સમભાવમાં રહેવું એ જૈન ધર્મને પ્રધાને સંદેશ છે.
એકાંત આગ્રહને મિથ્યાત્વ કહેલું છે (તે છે મિત૬) પણ આપણે તો આ સિદ્ધાંતને ફક્ત ચર્ચાનો વિષય બનાવી રાખે છે. તેથી આપણે આપણી મેળે જે એકાંત આગ્રહની જાળમાં ફસી ગયાં છીએ. તેથી આપણે આપણા સાધારણ મતભેદોની પણ સમન્વય કરી શકતા નથી અને મતભેદની ખાઈ વધતી ચાલી છે.
. !
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
