________________
" જૈન ધર્મ અને એક્તા
સર્વ જૈન સંપ્રદાયને એકસરખી રીતે માન્ય છે, તે આવા સ્વાભાવિક ધર્મ તરફ ધર્મભાવના વહેવડાવવાને બદલે મૂર્તિપૂજાની, તેનાં દર્શન પૂજન, બેગ ધરાવવા અને તેને લગતા ઝઘડાઓ વહેરી લેવામાં માણસની ધર્મભાવના રેકાઈ જાય છે. દશ લક્ષણ, દશ સગુણ એ જ ખરે ધર્મ છે એ વિચાર ન રહેતાં મૂર્તિપૂજન એ જ ધર્મ છે એમ સમજીને માણસ સદ્દગુણ કરતાં મૂર્તિને વધારે મહત્વ આપે છે અને સહmણે, દયા, પરોપકાર ધારણ કરવાને બદલે મૂર્તિપૂજાને તે અવસ્થનું કર્તવ્ય સમજે છે.
સદગુણ ધર્મના પ્રદેશમાં પહોંચતી હાનિ આમ પવિત્ર ધર્મભાવના મૂર્તિપૂજાના ભાગે વહી જતી હોવાથી સદ્દગુણ ધર્મના પ્રદેશમાં એ વહન આગળ વધી શકતું નથી. તેથી સગુણ એ જ ધર્મ છે એ વાત મૂર્તિપૂજકામાંના ઘણા જણ એટલે લગભગ સેંકડે નવાણું ટકા જેટલા તે આ જન્મારો પૂરે થઈ જતાં સુધી જાણવા પામતા નથી. પણ જેઓ મૂર્તિપૂજા એ ધર્મ છે એવું માનતા નથી તેઓ પહેલેથી જ સદગુણનું આચરણ એ જ ધર્મ છે એવું સાંભળતા શિખતા થાય છે. અને તેના પરિણામે મૂર્તિ નહિ પૂજનારાઓ સામાન્ય રીતે ધર્મમાં વધારે કર્તવ્યનિષ્ઠ નીવડે છે. તેમની ધર્મભાવનાને પ્રવાહ એકના એક જ વહનમાં સદ્દગુણ તરફ જ વહેતો હોવાથી બ્રાતૃભાવ, પરેપકાર, યા, ક્ષમા સંગમ, વિદ્યાભ્યાસ વગેરે ઘણુ સદ્દગુણે પુષ્ટ થાય છે.
જેમ મૂર્તિપૂજકે માને છે કે –“ દર્શન કરવા નહિ જાઉં તે ધર્મ ચૂકી જઈશ”—તેમ મૂર્તિ નહિ પૂજનારાઓ ધર્મની દષ્ટિએ જેને કર્તવ્ય સમજે છે તેને નહિ અનુસરે તે ધર્મ ચૂકી જઈશ એમ માને છે. આવી માન્યતાના પરિણામે ચારિત્રમાં તેમને નંબર ચઢત રહે છે.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com