________________
જૈન ધર્મ અને એકતા
અંતરાયથી, પ્રતિકૂળતાથી, સાધનનું દુર્લભપણું હેવાથી–મોક્ષમાર્ગની પ્રાપ્તિ થાય છે. પણ વર્તમાનમાં મેક્ષમાર્ગને વિચ્છેદ છે એમ ચિંતવવું જોઈતું નથી.”–પાનું ૫૮૧. " (નેધ–મોક્ષમાર્ગને વિચછેદ એટલે મોક્ષમાર્ગનું યથાર્થ નિરૂપણ કરનાર સૂત્ર સિદ્ધાંતને વિચ્છેદ છે એમ ચિંતવવું નહિ. ન.મિ. શેઠ.)
“સિદ્ધાંતનાં બાંધા વિષે એમ સમજવું કે આપણું બુદ્ધિ ન પહોંચે તેથી તે વચને અસત છે એમ ન કહેવું, કારણ કે જેને તમે અસત કહે છે તે શાસ્ત્રથી જ પ્રથમ તો તમે જીવ, અજીવ એવું કહેતાં શિખ્યા છે. અર્થાત તે જ શાસ્ત્રોને આધારે જ તમે
જે કાંઈ જાણે છે તે જાણ્યું છે. - તે પછી તેને અસત કહેવા તે ઉપકારને બદલે દેષ કરવા
બરાબર ગણાય. વળી શાસ્ત્રના લખનારાઓ પણ વિચારવાન હતા તેથી તે સિદ્ધાંત વિષે જાણતા હતા. મહાવીર સ્વામી પછી ઘણે વર્ષે લખાણ છે માટે અસત કહેવા તે દોષ ગણાય.”—પાનું ૬૮૪. - “સૂત્રો અને બીજા પ્રાચીન પ્રાચીન આચાર્યો તદનુસાર રચેલાં ઘણું શાસ્ત્રો વિદ્યમાન છે. સુવિહિત પુએ તે હિતકારી
મતિથી જ રચ્યાં છે. કોઈ મતવાદી, હઠવાદી અને શિથિલતાના પિષક • પુરુષોએ રચેલા કેટલાંક પુસ્તકે સૂત્રથી અથવા જિનાચારથી મળતાં ન
આવતાં હોય અને પ્રજનની મર્યાદાથી બાહ્ય હોય તે પુસ્તકના ઉદાહરણથી પ્રાચીન સુવિહિત આચાર્યોના વચનને ઉથાપવાનો પ્રયત્ન ભવભીરૂ મહાત્માઓ કરતા નથી, પણ તેથી ઉપકાર થાય છે એમ જાણી તેનું બહુમાન કરતા છતા યથાયોગ્ય સદુપયોગ કરે છે.” –પાનું ૫૮૧
જિનાગમ છે તે ઉપશમ સ્વરૂપ છે. ઉપશમરવરૂપ એવા સોએ ઉપશમને અર્થે તે પ્રરૂપ્યાં છે. તે ઉપશમ આત્માથે છે,
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
