________________
૧૩૬
જૈન ધર્મ અને એકતા
પહેલા બે ભેદ–(૧) જિન સિદ્ધ અને (૨) અજિન સિદ્ધ.
મેસે જનાર આત્મા તીર્થંકરપદ ભોગવીને મોક્ષે ગયેલ છે કે
સામાન્ય કેવળી થઈને ગયેલ છે એ અપેક્ષાએ આ બે ભેદ છે. બીજા બે ભેદ–(૩) તીર્થસિદ્ધ અને (૪) અતીર્થસિદ્ધ.
મેક્ષે જનાર આત્મા તીર્થની, શાસનની સ્થાપના થયા અગાઉ મેક્ષે ગયેલ છે કે તીર્થની સ્થાપના થયા પછી મેક્ષે ગયા છે
એ અપેક્ષાએ આ બે ભેદ છે. ત્રીજા બે ભેદ –(૫) એક સિદ્ધ અને (૬) અનેક સિદ્ધ.
મેક્ષે જવાના સમયે આમા એકલે મોક્ષે ગયે કે અનેક
આત્માઓની સાથે મેલે ગયે એ અપેક્ષાએ આ બે ભેદ છે. પહેલા ત્રણ ભેદ–(૭) સ્ત્રીલિંગ સિદ્ધ, (૮) પુરુષલિંગ સિદ્ધ અને
(૯) નપુંસકલિંગ સિદ્ધ.
મેક્ષે જતી વખતે શરીરને આકાર સ્ત્રીને હતું, પુરુષ
હતો કે નપુંસકને હતો એ અપેક્ષાએ આ ત્રણ ભેદ છે. બીજા ત્રણ ભેદ–(૧૦) સ્વલિંગ સિદ્ધ, (૧૧) અન્ય લિંગ સિદ્ધ
અને (૧૨) ગૃહિલિંગ સિદ્ધ.
મેક્ષે જતી વખતે જૈન સાધુને વેષ હતો, અન્ય દર્શનના સાધુનો વેષ હતું કે ગૃહસ્થને વેષ હતો એ અપેક્ષાએ આ
ત્રણ ભેદ છે. ત્રીજા ત્રણ ભેદ–(૧૩) સ્વયં બુદ્ધ સિદ્ધ, (૧) પ્રત્યેકબુહ સિદ્ધ અને
(૧૫) બુધિત સિદ્ધ.
મક્ષના અસાધારણ કારણુસ્વરૂપ સંયમ ગ્રહણ કરવાના પરિણામ આપોઆપ થયા, કોઈ વૈરાગ્યજનક નિમિત્ત દેખીને
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
