________________
જૈન ધર્મ અને એકતા
થાય તેથી આ નિવૃત્તિકરણ ગુણસ્થાનના બીજા ભાગવતી જીવોને મૈથુન સંજ્ઞા રહેતી નથી.
આ ઉલ્લેખે ઉપરથી વાંચકે સમજી શકશે કે દિગંબરે જેને મૂળ સૂત્ર તરીકે માને છે તે પખંડાગમ ગ્રંથમાં સ્ત્રીને મુક્તિ હોય છે તે સ્પષ્ટ બતાવેલું છે.
તત્વાર્થ સૂત્ર “વેતાંબર તેમજ દિગંબર બંને સંપ્રદાયને માન્ય ગ્રંથ છે. તેના નવમા અધ્યયનમાં પાંચ પ્રકારના નિર્ચથનું વર્ણન છે. તેનું વિશેષ સ્વરૂપ તે ગ્રંથની દિગંબર માન્ય સર્વાર્થસિદ્ધ તથા રાજવાર્તિક નામની ટીકાઓમાં સમજાવેલ છે.
તેની અંદર કયાંય પણ વસ્ત્રત્યાગ અનિવાર્ય બતાવેલ નથી. તેમાં પણ બકુશ નિર્ચને તો શરીર અને ઉપકરણના સંસ્કારને અનુસરનારા કહેલા છે. વળી દ્રવ્યલિંગ (વેષ આદિ બાહ્ય સ્વરૂપ) તો પાંચેય નિર્ગમાં વિકલ્પ (ભજના) સ્વીકારેલ છે એટલે કે દ્રવ્યલિંગ એ પાંચેય નિર્ચમાં હેય પણ ખરું અને ન પણ હોય.
ટીકાકારેએ અહિં એ જ અર્થ કરેલ છે કે કઈ કઈ વાર મુનિ વસ્ત્ર ધારણ કરી શકે છે.
તસ્વાર્થ સૂત્રના દશમા અધ્યયનના છેલા સૂત્રમાં સિદ્ધના પ્રકારનું વર્ણન છે તેમાં જે પ્રકાર લિંગને છે તેની સર્વાર્થસિદ્ધ ટીકામાં સગ્રંથ તેમજ નિગ્રંથ બંને લિંગથી મુક્તિ કહેલી છે.
દિગંબર ગ્રંથ ગેમસારમાં પણ સ્ત્રીને મેક્ષ કહેલ છે. તેની ગાથા આ પ્રમાણે છે –
अडयाला पुवेयाय इत्थीवोय हुँती चालीसा । वीसनपुसगवेया समए एगेण सिझति ॥
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
