________________
પ્રકરણ પાંચમ
પ
પુરુષાર્થ એ સ’સારનું કારણ છે. કામ પુરૂષાની અપેક્ષાએ અ પુરુષામાં પ્રાયઃ અઢાર પાપસ્થાનકનુ સેવન વધુ પ્રમાણુમાં છે. પુરુષને અર્થ તેમજ કામ પુરુષામાં અ’પુરુષાર્થની પ્રધાનતા વધુ હાય છે. અને તે કારણે વધારે પ્રમાણમાં પાપસ્થાનકનું સેવન થતું. હાવાથી પુરુષ
સાતમી નરક જાય છે.
સ્ત્રીના વનમાં અથ તથા કામ પુરુષાર્થ પૈકી કામની પ્રળતા છે. અપુરુષાની અપેક્ષાએ કામપુષામાં પાપસ્થાનાનુ` સેવન અહુલતાએ કાંઈક અપ હેાવાના સંભવ છે. તે કારણુથી સ્ત્રીના આત્મા સાતમી નરકમાં ન જાય તે તે અનુચિત નથી.
માક્ષની પ્રાપ્તિ તા અથ અને કામ એ બન્ને પુરુષાર્થીના સથા અભાવ થાય અને મેાક્ષનું સાધ્ય રાખીને ધ પુરુષાર્થની આરાધના થાય તેા જ થઈ શકે છે.
જે આત્માના જીવનમાં વધુ પડતા અવળા પુરુષાર્થ ન હોય તે આત્માના જીવનમાં મેાક્ષને લાયક અનુકૂળ પુરુષા પણુ પ્રગટ ન થાય એ વાત કેમ અને
સ્ત્રીવેદ એ જુદી બાબત છે અને શરીરના આકાર સ્ત્રીના એ જુદી ખાખત છે. સ્ત્રીવેદના ઉય એટલે જે કર્માંના ઉદયથી પુરુષપ્રતિ વિષયવાસના જાગે તેનું નામ સ્ત્રીવેદ. એ માહનીય કર્માંના ઉદ્યથી હાય છે અને જ્યાંસુધી એ માહનીય ક્રમના ઉદય જન્મ સ્ત્રીવેદના ઉદ્દય અથવા તેા પુરૂષ વેદના કે નપુ સકવેદના ઉદય હોય ત્યાંસુધી કાઈ પણુ આત્માને વીતરાગભાવ પ્રાપ્ત ન થાય અને મેક્ષ પણ ન પામે એ વાત ખરાખર છે.
પરંતુ નવમા ગુણુસ્થાનકે અંધ, ઉય અને સત્તામાંથી વૈને અભાવ યા પછી સ્ત્રીના શરીરના આકાર માત્ર મેાક્ષ પ્રાપ્ત કરવામાં પ્રતિબંધક
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
