________________
519
હૃદય નયન નિહાળે જગધણી
સમાજસેવકોની જે જવાબદારી નથી તે જવાબદારી ધર્મોપદેશકોની છે. તે જેવા વિચારો ફેલાવશે તેવું જગત તૈયાર થશે. એક પણ ખોટો વિચાર ફેલાવનાર, આ વિશ્વને જે નુકસાન કરે છે તેવું નુકસાન બીજું કોઈ કરતું નથી. માટે યોગીરાજ ઉન્માર્ગની પ્રરૂપણાને, મહાપાપ તરીકે બતાવી રહ્યા છે.
ધર્મની વાતો કરી ધર્મ પમાડે તે ધર્મી. પરંતુ અધર્મની વાતો કરી અનેકોને અધર્મ પમાડે તેની, વ્યવહારક્રિયા ગમે તેટલી ઊંચી હોય તો પણ તેને ધર્મી કેમ કહેવાય?
એડ ઉપદેશનો સાર સંક્ષેપથી, જે નરા ચિત્તમાં નિત્ય યા; તે નરા દિવ્ય બહુ કાળ સુખ અનુભવી, નિયત “આનંદઘન” રાજ પાવે. ધાર૦૭
પાઠાંતરે તે નરાના સ્થાને તેહ નરા' એ પાઠફેર સિવાય બીજો કોઈ ઉલ્લેખનીય પાઠફરક છે નહિ.
શબ્દાર્થ : નિયતકનિશ્ચિત-નક્કી-ચોક્કસ-જરૂર. દિવ્ય દેવતાઈ.
આ સંક્ષિપ્તમાં કહેલાં ઉપદેશનો સાર છે. તેના મર્મને પામીને જે મનુષ્યો ચિત્તમાં એની ધારણા કરી, નિયમિત એનું ધ્યાન ધરશે અર્થાત્ પાલના કરશે તે મનુષ્યો, દીર્ઘકાળ સુધી, દેવતાઈ સુખ ભોગવતાં ભોગવતા અંતે, આનંદઘન એવા, પરમાત્મસ્વરૂપને નિશ્ચિતપણે પામશે અને શુદ્ધ, સંપૂર્ણ, શાશ્વત, સર્વોચ્ચ, સ્વાધીન શિવસુખને વરશે.
લક્ષ્યાર્થ-વિવેચન : ઉપરોક્ત બધી વાતોના ઉપસંહારમાં ટૂંકસાર
ઘર્મધ્યાન એટલે દેવ-મનુષ્યગમનભાવમાં વિયરવું.
