Book Title: Hriday Nayan Nihale Jagdhani Part 02
Author(s): Anandghan, Muktidarshanvijay
Publisher: Matunga Shwetambar Murtipujak Tapagaccha Jain Sangh
View full book text
________________
835
હૃદય નયન નિહાળે જગધણી
છે. એવું સ્વરૂપ જેને ભાસ્યું છે તેવા પુરુષને વિષે જેને અત્યંત શ્રદ્ધા છે, તેવા પુરુષને બીજ રુચિ સમ્યકત્વ કહ્યું છે. આત્મજ્ઞાની પુરુષના વચનનો દઢ આશ્રય થાય તેને સર્વ સાધન સુલભ થાય છે.
જે જે સાધનો આ જીવે પૂર્વ કાળે સેવ્યાં છે, તે તે સાધન જ્ઞાનીપુરુષની આજ્ઞાથી થયા હોય તેમ જણાતું નથી. જો જ્ઞાની પુરુષની આજ્ઞાથી થયા હોત તો જીવને સંસાર પરિભ્રમણ હોત નહીં. જ્ઞાની પુરુષની આજ્ઞા ભવમાં જવાને માટે આડા પ્રતિબંધ જેવી છે.
પક્ષપાતને છોડી આત્માની જ રટ લગાવવાથી તત્ત્વ હાથમાં આવે છે તે વાતને હવે યોગીરાજ આઠમી કડીમાં જણાવી રહ્યા છે. .
વળતું જગગુરુ એણી પરે ભાખે, પક્ષપાત સબ ઠંડી; . રાગ, દ્વેષ, મોહ પખ વર્જિત, આતમરું રઢ મંડી.. મુનિ સુવ્રત..૮
અર્થ આનંદઘનજી જેવા મહાપુરુષે આત્મતત્ત્વ જાણવા ભગવાનને પ્રશ્ન કર્યો એટલે વળતા જવાબમાં જગદ્ગુરુ જિનેશ્વર પરમાત્મા જણાવે છે કે ઉપરમાં જે વિચારણા કરી આવ્યા છે તે મતોનો પક્ષપાત અથવા દૃષ્ટિરાગ છોડીને, રાગ, દ્વેષ અને મોહનો પક્ષ વર્જીને આત્માની દઢ પ્રીતિ જગાવવી. હૃદયમાં આત્મતત્ત્વની જ ધૂન જગાવવી એટલે આત્મતત્ત્વ અનુભૂતિમાં આવી જશે.
વિવેચનઃ અધ્યાત્મને પામવા માટે અને વીતરાગ રહેલા અને થવા માટે રાગ-દ્વેષ રહિત માધ્યસ્થ દૃષ્ટિ કેળવવા યોગ્ય છે. દૃષ્ટિરાગ તે છે કે જેમાં જીવ પોતાની માન્યતાનો ગુલામ બની જાય છે અને પછી તે માન્યતા સાચી છે કે ખોટી તે વિચારવા માટે તેની તૈયારી હોતી નથી.
પ્રામાણિક-સજ્જન-માધ્યસ્થ દષ્ટિવાળા પુરુષો દ્વારા પણ તે સમજી
મોહાદિભાવોનો નાશ કરવા માટે ભણતર છે, આધ્યાત્મિકતા છે.
