Book Title: Hriday Nayan Nihale Jagdhani Part 02
Author(s): Anandghan, Muktidarshanvijay
Publisher: Matunga Shwetambar Murtipujak Tapagaccha Jain Sangh
View full book text
________________
819
હૃદય નયન નિહાળે જગધણી
ગ્રહે અરૂપી રૂપીને, એ અચરજની વાત,
જીવ બંધન જાણે નહિ, કેવો જિન સિદ્ધાંત. પ્રથમ દેહદૃષ્ટિ હતી, તેથી ભાસ્યો દેહ, હવે દૃષ્ટિ થઈ આત્મમાં, ગયો દેહથી ને.
જડ ચેતન સંયોગ આ, ખાણ અનાદિ અનંત,
કોઈ ન કર્તા તેહનો, ભાખે જિન ભગવંત... મૂળ દ્રવ્ય ઉત્પન્ન નહિ, નહીં નાશ પણ તેમ, અનુભવથી તે સિદ્ધ છે, ભાખે જિનવર એમ.
હોય તેનો નાશ નહિ, નહીં તેહ નહિ હોય, . એક સમય તે સૌ સમય, ભેદ અવસ્થા જોય. ૧૦ અદ્વૈતના ત્રણ ભેદ છેઃ ૧) શુદ્ધ અદ્વૈત ૨) દ્વૈતાદ્વૈત ૩) વિશિષ્ટાદ્વૈત
૧) શુદ્ધ અદ્વૈત - હર્ષ બ્રહ્મ, દ્રિતીયં નત્તિ. એક જ બ્રહ્મ છે તે સિવાય બીજું કોઈ છે નહિ.
૨) વૈતાદ્વૈત :- મત એ ઉપરોક્ત બે માન્યતાઓની વચ્ચેની માન્યતા છે જે કથંચિત્ ત છે એવું માને છે તે એટલા માટે કે જે ચરસચર-સચલ ત્રસ-જંગમ છે, તે અચર-અચલ-સ્થાવર છે, તેનાથી જુદું છે.
૩) વિશિષ્ટાદ્વૈત - પ સર્વતો નિત્ય: - નને વિષ્ણg: રથને વિug: વિષ્ણુ: પર્વતમસ્ત એક જે નિત્ય છે તે સર્વ વ્યાપી બની વિલસી રહ્યો છે, બધી આ એકની જ લીલા છે, પૂર્ણના અર્થાત્ અંશીના જ આ બધાં અંશ છે, એક જ વ્યક્તિગત આત્માની બાબતમાં આ માન્યતા ઘટી શકે એમ છે. પરંતુ સમષ્ટિગત આ માન્યતા લાગુ પાડવા જતાં એક જ પૂર્ણાત્મા છે અને બીજાં બધાંય આત્મા એ પૂર્ણ આત્માના અંશ છે એવો
આપણું સ્વરૂપ ગુણ છે. સ્વરૂપને મલિન કરો એટલે ગુણ દોષરૂપ બને છે.
