Book Title: Hriday Nayan Nihale Jagdhani Part 02
Author(s): Anandghan, Muktidarshanvijay
Publisher: Matunga Shwetambar Murtipujak Tapagaccha Jain Sangh
View full book text
________________
શ્રી મલ્લિનાથજી , 754
' (અવર જેહને આદર અતિ દીએ-તેહને મૂળ નિવારી) બીજા સંસારી જીવો જે મોહભાવને મંગલ કાર્ય સમજી અતિઆદર આપે છે, તેને તો આપે મૂળમાંથી એક જ ઝાટકે છેદી નાખેલ છે. યોગીરાજ કહે છે કે હે પ્રભો! મારે પણ લક્ષ્યરૂપે તો તે જ છે. તેથી હવે મને આપનો આધાર જોઈએ છે. માટે મારી વિનંતીને અવગણશો નહિ.
વિવેચનઃ તું જગતને જાણે છે માટે જ્ઞાતા નથી પણ ભીતરના જાણનાર તત્ત્વને તું જાણે છે માટે તું જ્ઞાતા છે. ભીતરના જાણનારને જાણવા માટે જ્યારે ઉપયોગ જોડાય છે ત્યારે જગત વચ્ચે નથી આવતું. જગત ત્યારે શેય બની જાય છે. જગત પરણેય છે જ્યારે આત્મા સ્વય છે. સ્વય એવા આત્માને શુદ્ધોપયોગથી જાણતાં આત્મા પોતે જ જ્ઞાતા બને છે. અંતર્મુખ જ્ઞાનોપયોગમાં આત્મા જ જણાતો હોવાથી આત્મા શેય પણ છે અને આત્મા જ્ઞાનથી જુદો ન હોવાથી આત્મા જ્ઞાનસ્વરૂપ પણ છે. આમ જોય-જ્ઞાતા અને જ્ઞાનની અભેદ અનુભૂતિ તે પરમાર્થથી ‘જિનશાસન છે. સ્વજોય એટલે પોતાને પોતાની શ્રદ્ધા-સ્વદર્શન. એ પોતાના પોતાપણાનું ભાન છે. જ્ઞાતા એટલે જ્ઞાનમય આત્મા એ પોતામાં સાચાપણું છે. અને જ્ઞાન એટલે સ્વયમાં રમણતા-જ્ઞાન દશા-ચારિત્ર જે પોતાપણાને સાચાપણાનું સારાપણું છે. આ જ જૈન શાસન ઉપદિષ્ટ દર્શન-જ્ઞાન-ચારિત્રની અભેદતા છે. અર્થાત પોતામયતા-સ્વમયતા છે.
" - આવી ઊંચી વાતો અઢારમા ભગવાન સ્તવનમાં કર્યા પછી હવે યોગીરાજ ઉપાસના ખંડમાં પ્રવેશ કરી રહ્યા છે અને શ્રીમલ્લિનાથ પ્રભુને નમ્રભાવે વિનંતી કરતાં કહે છે કે –
“જ્ઞાનાદિ અનંતગુણોનો વૈભવ આપે પ્રગટ કર્યો છે. હે પ્રભો! બીજા બધા તીર્થંકર પરમાત્માઓ કરતાં પણ આપે તો શીઘ્ર કેવલજ્ઞાન
કંઈકમાં શક્તિ નથી. જ્યાં કાંઈ નથી અને શૂન્યતા છે ત્યાં અનંતશક્તિ છે.
