Book Title: Hriday Nayan Nihale Jagdhani Part 02
Author(s): Anandghan, Muktidarshanvijay
Publisher: Matunga Shwetambar Murtipujak Tapagaccha Jain Sangh
View full book text
________________
શ્રી મલ્લિનાથજી
સ્વક્ષેત્રે વેદનરૂપ છે તે જ્ઞાન રસરૂપ એટલે કે આનંદ સ્વરૂપ છે. જ્ઞાની હોવું તે જ્ઞાનશક્તિરૂપ જ્ઞાનયુક્તતા છે જ્યારે જ્ઞાનાનંદી હોવું તે જ્ઞાનદશા એટલે કે જ્ઞાનરસરૂપતા છે.
768
કેવળજ્ઞાનની સર્વજ્ઞતા જ્ઞેય સાપેક્ષ છે પણ કેવળજ્ઞાનનો આનંદ નિરપેક્ષ છે. પર પદાર્થ સાથે ઇષ્ટ બુદ્ધિથી જોડાવું તેનું નામ રાગ ! રાગ એ વિકાર છે-બગાડ છે, જ્યારે આવરણ એ અશુદ્ધિ છે. દા.ત. મીઠાઇ બગડી જવી તે મીઠાઈમાં બગાડ છે જ્યારી મીઠાઇ ઉપરનું પેકિંગ એ આવરણ છે. વિકાર હોય ત્યાં આવરણ હોય જ. જ્ઞાનમાંથી વિકાર નીકળી જતાં વીતરાગતાનો પ્રશાંતરસ આનંદ પ્રાપ્ત થાય છે.
શેયને જાણવા જવું તે જ જ્ઞાનમાં વિકલ્પ છે. આત્માના શુદ્ધ સ્વરૂપનો અનુભવ કરવો હોય તેણે સંકલ્પ વિકલ્પ છોડી દેવા જોઈએ. દુન્યવી પદાર્થનો ભોગવટો કરીએ છીએ ત્યારે ભોગ્ય પદાર્થની પ્રાપ્તિ સંબંધના વિકલ્પો છોડી દઇએ છીએ તો અસ્થાયી ક્ષણિક અભેદતાથી ક્ષણિક તૃપ્તિ અનુભવીએ છીએ. તે જ રીતે વિકલ્પ માત્રને છોડીને આત્મામાં લીન બનીએ તો ધ્યાન-સમાધિનો આનંદ અનુભવાય.
પ્રભુ અંતરમાં કેવલજ્ઞાનથી પૂર્ણ હોવાને કારણે તેમજ બહારથી તીર્થંકરનામકર્મથી યુક્ત હોવાના કારણે એમના દર્શનથી શ્રદ્ધાને બળ મળે છે. બુદ્ધિને યુક્તિ મળે છે. ચારિત્રને સ્થિતિ અને શક્તિ મળે છે અને તપને નિષ્કામભાવ મળે છે.
#
વિશ્વની મહાસત્તાને અંતરમાં કાર્ય કરવા દો! એનું કાર્ય સહજ છે; તેમાં તમારું પ્રત્યેક કરણ અવરોધ કર્યા વગર સહજ અનુસરણ કરતું થાય તે ભૂમિકા પર આવો! સમગ્ર ચેતનાને કેન્દ્રિત કરવાની છે. ત્રિકાળી ધ્રુવ દ્રવ્યમાં ચેતનાને સ્થિર કરવાની છે. ચેતનાનું વિઘટન થયું છે.
સર્વ સમર્થ પાસે દીન બનવું જોઈએ કેમકે તે અદીન બનાવનાર દીનાનાથ છે.
