________________
537
હૃદય નયન નિહાળે જગધણી
શુદ્ધપરમાણુઓનો પુંજ વહેતો હોય છે. તેમની ચેતના અતિશય વિશુદ્ધતાને પામેલ હોવાથી તેમના શરીરમાંથી કે વાણીમાંથી શુદ્ધચેતનભાવને સ્પર્શને નીકળતા પરમાણુઓ પણ દિવ્યપ્રભાવવાળા હોય છે, જેના પ્રભાવે કઈ આત્માઓના રોગ-શોક-દુઃખ-દારિદ્ર-દૌર્ભાગ્ય નાશ પામે છે, તો કઈ આત્માઓ સમ્યગદર્શનાદિ ધર્મોને પામી મોક્ષે સિધાવે છે, તો કોઈ એકાવતારી બને છે. આ કારણથી જૈનશાસનમાં તેમજ અન્યદર્શનમાં પણ આત્મજ્ઞાની સદ્ગુરુઓનું સ્થાન અદકેરું છે. તે તે કાળમાં વર્તમાનરૂપે પ્રાપ્ત થયેલા આત્મજ્ઞાની-મહાજ્ઞાની-પરમજ્ઞાની પરમ પુરુષના મુખેથી અહોભાવે વાણીનું શ્રવણ-તેમજ અત્યંત બહુમાનપૂર્વક તેમના ચરણનો સ્પર્શ એ આપણા અહંકારને ઓગાળવાનું સોલ્વન્ટ છે-દ્રાવણ છે. આ ક્રિયાથી અનેક આત્માઓ તર્યા છે અને તરશે. .
પ્રત્યક્ષ સદ્ગુરૂસમ નહિ, પરોક્ષ જિન ઉપકાર એ નિશ્ચય આવ્યા વિના, ઉગે ન આત્મ વિચાર પ્રત્યક્ષ સદ્ગુરુ પ્રાપ્તિનો, ગણે પરમ ઉપકાર
ત્રણે યોગ એકત્વથી, વર્તે આજ્ઞાધાર ચૈતન્યપદ દર્શક ગુરુ તો અતિઅતિ દુર્લભ મહા, ચિંતામણિ સમ જ્ઞાન સમ્યગૂ પામવું દુર્ઘટ અહા, જો સ્વરૂપ શુદ્ધ જણાય તો તે શ્રેષ્ઠ સમ્યજ્ઞાન છે. જે કર્મજ હરતો નિરંતર જ્ઞાન વાયુ ધ્યાન તો છે. અન્ય દર્શનમાં પણ લખે છે કે – યા તન વિષ કી વેલડી, ગુરૂ અમૃતકી ખાણ; સીસ કટાયે ગુરૂ જો મીલે, તો ભી સસ્તા જાન. - કંબીરજી
સીમિત પ્રેમ, એનું નામ મોહ છે. એ મોહને જો અસીમ વ્યાપક બનાવશો તો તે પ્રેમ રૂપ પરિણમશે.