________________
શ્રી ધર્મનાથજી
558
અન્યદર્શનકારો પણ બોલે છે -
રામ નામ સહુ કો જપે, દશરથ જપે ન કોઈ, જો એકવાર દશરથ જપે, તો કોટિયજ્ઞ ફળ હોઈ.
જો પરમાત્મા છે તો નિશ્ચય અને વ્યવહાર છે. ઉત્સર્ગ અને અપવાદ છે, દ્રવ્ય અને ભાવ છે, નય અને પ્રમાણ છે, જ્ઞાન અને ક્રિયા છે, ત્યાગ અને તપ છે. જો પ્રભુ નથી તો કાંઈ નથી. પરમાત્માથી જ વિશ્વની શોભા છે. પ્રભુની ગેરહાજરીમાં પ્રભુની પ્રતિમા, પ્રભુના આગમો, પ્રભુના સાધુઓ અને પ્રભુના સંઘથી વિશ્વ સ્વાસ લે છે અન્યથા જગત જીવી શકે નહિ. * - -
પરમાત્મા એ સર્વ કાર્યની સિદ્ધિ માટેનું પાવર હાઉસ છે. એમાંથી જ દરેક કાર્યને નિષ્પન્ન થવા માટેનો પાવર મળે છે. આખું અંતઃકરણ કે બહિષ્કરણ એ આત્માના જ્ઞાનપ્રકાશથી જ ચાર્જ થાય છે અને માટે જ ત્રણેયોગનું પ્રવર્તન ઘટે છે. પરમાત્મા વિનાના વિશ્વની કલ્પના જ કરી શકાય નહિ. ' જેમ પાવર હાઉસમાંથી આવતો પાવર તો એકજ પ્રકારનો છે પણ તેનું પ્લગીંગ જુદા જુદા સ્થાનોમાં કરવાથી જુદા જુદા કાર્યો નિષ્પન્ન થાય છે; એટલે એકજ પાવર દ્વારા વિજળી, પંખો, ઓવન, મીક્ષર, ફ્રીજ વગેરે અનેક કાર્યો થતાં જોવાય છે; તેમ આ વિશ્વમાં ચાલતી તમામે તમામ એકેન્દ્રિયથી માંડીને પંચેન્દ્રિય જીવની મન-વચન-કાયાની ભિન્નભિન્ન નાનીમોટી ક્રિયામાં જીવની ભીતરમાં રહેલ પરમાત્મ તત્ત્વનો જ યોગ છે. એ ન હોય તો પછી જીવ એ જીવ નથી, મડદુ છે. પરમાત્મતત્ત્વ એ સ્વરૂપે તદ્દન અક્રિય હોવા છતાં એની હાજરી માત્રથી મન-વચન-કાયાના યોગો સ્વયં સંચાલિત થાય છે. અધ્યાત્મના માર્ગમાં કોરી બાહ્ય ક્રિયાથી
પ્રત્યાખ્યાન કષાયભાવ આત્માના સર્વવિરતિ યાત્રિને રોકે છે.