________________
523
હૃદય નયન નિહાળે જગધણી
૩) સ્વાર્થ ઉપરથી નજર હટાવી પરોપકાર ઉપર લઈ જવી. આગળ વધતા પરમલોક ઉપર ઠેરવવી અને આગળ વધી પરમાર્થ ઉપર ઠેરવવી.
આના દ્વારા વિચારોનું ઘડતર થાય છે, વિવેકશક્તિ જાગૃત થાય છે અને વિવેકશક્તિ જાગૃત થવાથી જ આત્મા ધર્મપથ ઉપર ડગ માંડી શકે છે.
(દુજો મન મંદિર આણું નહીં) - હે નાથ ! મારા મનમંદિરમાં પૂર્વે મારી ભૂલથી આજ સુધી મેં વિકારીભાવોને જ સ્થાન આપ્યું છે, હવે મને ભાન થાય છે કે આ મારી અનંતકાળથી ચાલી આવેલી મોટામાં મોટી ભૂલ છે. રત્નત્રયી અને તત્ત્વત્રયી સિવાય બીજા કોઈને સ્થાન આપવા જેવું નથી એવું મને હવે સમજાય છે. વિકારી ભાવો અને નિર્વિકારી ભાવો એ બન્ને વચ્ચેના ભેદને મેં આજ સુધી જાણ્યો જ નથી.
સર્વથા નિર્વિકારી-વીતરાગી એવા અરિહંત પરમાત્મા કે જે શુદ્ધ દેવતત્ત્વ છેતે સિવાય અન્યને સ્થાન ન જ આપવું એવો મેં આજથી નિશ્ચય કર્યો છે. અમારા આર્યકુળ અને જૈનકુળની આ મર્યાદા છે. આ કુલવટ છે. સરાગી દેવો-સરાગી એવા સંસારના સંબંધો કે તેનાથી જન્ય વિકારીભાવોને હૃદયમાં સ્થાન ન આપવું. અર્થાત્ તેને આત્મહિતકારી કદી ન માનવા.
દુજોનું અર્થઘટન પર કરીએ તો એવું તાત્પર્ય નીકળે કે “સ્વ” એટલે “આત્મા' સિવાય અન્ય “પર” અનાત્મભાવને મનમંદિરમાં-વિચારમાં લાવવા નહિ.
પૂર્વે આરાધેલ જિનભક્તિથી પુન્યના થોક ઊભા થયા, તેના
જેમાં ફેરફાર કરી શકાય તે ઉદ્યમ'.
