________________
પ૨
-
धर्भसंग्रह भाग-४ | द्वितीय मधिर | Gोs-५१ खण्डिते सन्धिते छिन्ने, रक्ते रौद्रे च वाससि । दानं पूजा तपो होमसङ्ख्या (न्ध्या)दि निष्फलं भवेत् ।।१७।। पद्मासनसमासीनो, नासाग्रन्यस्तलोचनः ।। मौनी वस्त्रावृतास्योऽथ, पूजां कुर्याज्जिनेशितुः ।।१८।। स्नात्रं १ विलेपन २ विभूषण ३ पुष्प ४ दाम ५ धूप ६ प्रदीप ७ फल ८ तन्दुल ९ पत्र १० पूगैः ११ ।
नैवेद्य १२ वारि १३ वसनै १४ श्चमरा १५ तपत्र १६ वादित्र १७ गीत १८ नटन १९ स्तुति २० कोशवृद्ध्या २१ ।।१९।। इत्येकविंशतिविधा जिनराजपूजा, ख्याता सुरासुरगणेन कृता सदैव । खण्डीकृता कुमतिभिः कलिकालंयोगाद्यद्यत्प्रियं तदिह भाववशेन योज्यम् ।।२०।।" इति ।
एवमन्यदपि जिनबिम्बवैशिष्ट्यकरणचैत्यगृहप्रमार्जनसुधाधवलनजिनचरित्रादिविचित्रचित्ररचनसमग्रविशिष्टपूजोपकरणसामग्रीसमारचनपरिधापनिकाचन्द्रोदयतोरणप्रदानादि सर्वमङ्गादिपूजायामन्तर्भवति, सर्वत्र जिनभक्तेरेव प्राधान्यात् । गृहचैत्योपरि च धौतिकाद्यपि न मोच्यम्, चैत्यवत् तत्रापि चतुरशीत्याशातनाया वर्ज़नीयत्वाद् । अत एव देवसत्कपुष्प-धूप-दीप-जलपात्रचन्द्रोदयादिना गृहकार्य किञ्चिदपि न कार्यमेव, नापि स्वगृहचैत्यढौकितचोक्षपूगीफलनैवेद्यादिविक्रयोत्थद्रव्यं व्यापार्यम्, चैत्यान्तरे तु स्फुटं तत्स्वरूपं सर्वेषां पुरतो विज्ञप्यारोप्यम्, अन्यथाऽर्पणे च मुधाजनप्रशंसादिदोषप्रसङ्गः । गृहचैत्यनैवेद्याद्यप्यारामिकस्य मुख्यवृत्त्या मासदेयस्थाने न देयम्, शक्त्यभावे च आदावेव नैवेद्यार्पणेन मासदेयोक्तौ तु न दोष इति पूजाविधिः । टार्थ :___ अथ पूजाविधिः ..... न दोष इति पूजाविधिः । वे पूजाविधि छ. सने पू० अंग-अयसने ભાવના ભેદથી ત્રણ પ્રકારની છે. ત્યાં પ્રક્ષાલ અંગપૂજા જ છે. ત્યાર પછી બે અંગૂઠા પર, બે જાનુ પર, બે હાથ પર, બે ખભા પર, મસ્તક ઉપર પૂજાનો યથાક્રમ એ પ્રમાણે ઉક્તિનું વક્ષ્યમાણપણું હોવાને કારણે સૃષ્ટિથી નવ અંગમાં કપૂર કેસરાદિ મિશ્રિત ગોશીષ ચંદનાદિ દ્વારા પૂજા કરવી જોઈએ. કેટલાક કહે છે. પ્રથમ ભગવાનના કપાળ ઉપર તિલક કરીને તવ અંગમાં પૂજા કરવી જોઈએ. વળી શ્રીજિનપ્રભસૂરિકૃત પૂજાવિધિમાં “સુંદર સુગંધી ચંદન વડે દેવની દક્ષિણ જાનુ જમણો જાનુ, જમણો ખભો અને નિડાલ=મસ્તક, ડાબો ખભો ડાબો જાનુ લક્ષણવાળાં પાંચ અંગોમાં અથવા હૃદય સહિત છ અંગોમાં પૂજા કરીને પ્રત્યગ્ર કુસુમો વડેઃખીલેલાં પુષ્પો વડે અને સુગંધી વસ્ત્રો વડે પૂજા કરવી જોઈએ.” એ પ્રમાણે वायु छ -
