________________
આત્મજાગૃતિ
ઝંઝાવાતમાં ઘેરાઈ ગઈ, એને મૂછ આવી, અને એ ધરતી પર ઢળી પડી. થંડી વારે એ મૂચ્છ ઊતરતાં, એના હૈયા પર, જ્ઞાનવચને આવવા લાગ્યાં જ્યાંથી આનંદ આવે છે ત્યાં જ શેક હોય છે, અને એ શેકના તળિયામાં જે શાંતિ હોય છે. શોકને ઉલેચી નાખે, શાંતિ ત્યાં જ જડશે.
સમતિને શેક ધીમે ધીમે ઉલેચાતે ગયે અને એ. ઊંડો ને ઊંડી ઊતરતી ગઈ, જ્યાં જીવનની પરમ શાંતિ હતી!
એણે પોતાના બંને પુસેના દેહને પથારીમાં પધરાવ્યા એમના પર શ્વેત વસ્ત્ર ઓઢાડયું અને પતિની પ્રતીક્ષા કરતી વિચારમાં ડૂબી ગઈ.
'. આત્મારામે ડેલીમાં પગ મૂક્યો અને એને આનંદ ઊડી ગયે, એને વાતાવરણમાં કાંઈક શોકની હવા લાગી. રેજ એ ઘેર આવતે ત્યારે એની પત્ની હસતા મુખે એનું સ્વાગત કરતી પણ આજ તે એ ઉદાસ હતી. આત્મારામે પૂછયું -
“કેમ? આમ ઉદાસ કેમ? શું થયું છે? તું તે જાણે ઘરમાં શિકને સાગર લાવી છે!”
કાંઈ નથી. એ તે પાડોશી સાથે જ કલહ થયે છે.” શિકના ભારથી નમેલી પાંપણોને ઊંચી કરતાં સુમતિએ કહ્યું
આત્મારામને આશ્ચર્ય થયું. સુમતિને સ્વભાવ એ જાણુતે હતે.. આખું ગામ ગરમ થાય તે મેં એની આંખમાં શીતળતાને સાગર લહેરાતો હોય એવી એ શાંત હતી અને એવી જ એ શાણી પણ હતી. એણે ગભરાઈને પૂછ્યું: “એવું તે શું થયું કે તારે કજિયે કર પડ્યો?”
- “કાંઈ નહિ, વીશ દિવસ પર આપણા સંબંધીને ત્યાં લગ્ન હતાં ત્યારે હું પડેશીને ત્યાંથી બે રત્નકંકણ પહેરવા લાવી હતી.
