________________
૧૦૮
છેઆત્મજાગૃતિ આપણા જીવનમાં સત્યને સૂર્ય ચમકતો હશે તે અન્ધકારને જરા ય ભય નથી.
આપણે નાની શી વસ્તુ ખાઈએ છીએ ત્યાં કેટલે બધે અફસોસ થાય છે. એક રૂપિયે ખોવાઈ ગયે હોય તે કેટલી ચિંતા થાય? પણ આજે આપણે આત્મા આખો ને આખો અસત્યમાં ખેવાઈ ગયે છે, એને જરા ય વિચાર આવતા નથી, આ કેવું આશ્ચર્ય ! - આજકાલ કેટલાક ભેળા માણસે આવે છે અને કહે છે - કંઈક મંત્ર બતાવે, કંઇક સિદ્ધ થાય એ જાપ દેખાડો. આપને વચનસિદ્ધિ આવડે છે.” હું કહું છું કેઃ “અરે, ભેળા જીવે! આમ બ્રાન્તિમાં ખોટાં કાં ભમે છે? પ્રિય, પથ્ય ને સત્ય એ વચન-સિદ્ધિને મંત્ર છે! સત્યના પ્રકાશથી ઝળહળતું સુમધુર હિતવચન એ રામબાણ છે, એ અફર છે. જેને વાગે તે વિંધાયા વિના ન રહે. એ વચન જેના દિલમાં પેસે ત્યાં પ્રકાશના દીવડા પ્રગટે !
આજનું વ્યાખ્યાન સમાપ્ત કરતાં એટલું જ કહ્યું કે સત્યવાહી મવેર વરતા! સાચે વક્તા તે છે કે જેની વાણીમાંથી સત્યને પ્રકાશ ઝરે છે ! Not only with our lips; but in our lives-એકલા હોઠમાંથી નીકળતા શબ્દોથી નહિ, પણ આપણું જીવનમાંથી પ્રગટતા સત્યના તેજથી આપણું વાણીને રંગી સાચા વક્તા બનીએ !
દાતા
માનવતાનાં સોપાન અંગે આપણે ત્રણ સો પાનનું વિવેચન કરી ગયા. આજે ચોથા પાનને વિચાર કરવાનું છેચિતકો શબ્દના ઊંડાણમાં કેવું રહસ્ય મૂકે છે તે જુઓ. એ કહે છે કે
