________________
૧૪૪
આત્મજાગૃતિ
અને જ્ઞાનને સૂર્ય તપે તે પ્રકાશ આવે અને દેખાય કે જે પરમાત્માને આપણે દૂર માનીએ છીએ તે તે સાવ.નજીક છે. પછી સમજાય કે –
હું મને ઓળખી શકું તે જ પરમાત્માને ઓળખી શકું. પણ આજ તે હું પિતાને જ ઓળખતા નથીવરૂપની વિસ્મૃતિ કેવી થઈ છે એના પર કે કે કહેલી એક રમૂજી વાત સાંભરે છે.'
એક શીખ મુસાફરીએ ઉપડે. એણે ફસ્ટ કલાસની ટિકીટ લીધી. અને જીવનમાં પહેલવહેલે ફેટ કલાસના ડબ્બામાં બેઠે.
ડીવાર પછી એને હાજત માટે સંડાસમાં જવાની જરૂર જણાઈ. એણે બારણું ઉઘાડ્યું ત્યાં સામે જ કાચ હતે. એ કાચમાં એનું પ્રતિબિંબ પડયું. એને લાગ્યું કે અંદર કઈ છે. એટલે બારણું બંધ કરી એ પોતાની જગ્યા પર બેસી ગયે. પાંચ દશ મિનિટ કરતાં કરતાં કલાક થયે પણ કેઈ નીકળે નહિ. અંદર કેઈ હોય તે નીકળે ને? થેલી વાર એ પ્રતીક્ષા કરતે બેઠે ત્યાં એને ઝોકું આવી ગયું. પછી જાગે એટલે એને લાગ્યું કે હવે તે બહાર નીકળી ગયા હશે. પાછું બારણું ખેલ્યું તે સામે જ માણસ દેખાયે. આટલી વારથી આ અંદર ભરાઈ બેઠો છે એટલે જરૂર કેઈ બદમાસ હશે એમ જાણે એણે ટિકિટચેકરને બૂમ પાડી. આવનાર પણ આના જેવો જ બુદ્ધિને જરા દુમન હતું. એણે વાત સાંભળી. પછી બારણું ઉઘાડ્યું તે પિતાના જ જે રે હટવાળે માણસ અંદર દેખાય. એણે ઝટ પાછું બારણું બંધ કરતાં કહ્યું: “યહ અંદર તે હમારે સ્ટાફકા આદમી છે, ઉનકે હમ કુછ ભી નહી કહી શકતે. તુમ બાજુ કે કમ્પાર્ટમેન્ટ જા સકતે હૈ.'
આ વાત રમૂજી લાગે છે, કેમ? પિતાના જ પ્રતિ. બિંબને કાચમાં નહિ ઓળખનાર આ બંને મુખ
