________________
માનવતાનાં સાપાન
લાવવાની માગણી કરી છે. ઘડીમાં રીઝે ને ઘડીમાં ખીજે તે તે સંત કેમ કહેવાય ? એ તે મેરુ પર્વતની જેમ અડાલ હાય. મેઘ ગભીર વાણીમાં સંતે કહ્યું: ‘સિક ંદર કાણુ છે, તે હું જાણતા નથી. તમે કહા છે કે, એ દિવિજયી છે તા આનંદની વાત છે; પણ મહાન વિજેતાને મારી એક નમ્ર પ્રશ્ન પૂછજો તમે દિગ્વિજય તે કર્યા પણ ઇન્દ્રિયવિજય કર્યો ? ઇન્દ્રિયોના વિજય કર્યો હાય તેા તમારા ચરણેામાં આવવા હુ તૈયાર છું, પણ જો માત્ર જગતને જ જિત્યુ... હાય, તે હું આવવા તૈયાર નથી.'
સિકંદરને આત્મા શું વસ્તુ છે એની ખખર ન હતી. એને તે વિશ્વવિજયની ધૂન લાગી હતી, એ ધૂનમાં જ એ પાગલ બન્યા હતા. આવા ધૂનીને આત્મચિન્તા માટે કે આત્મજાગરિકા માટે સમય કયાંથી હાય? ભૌતિકતાના રંગે રંગાયેલા સિકંદરને સંતે પૂછાવેલા પ્રશ્ન સાવ જ નૂતન લાગ્યા. અને તે એમ જ થયું કે, પેાતાનું નામ સાંભળી ભલભલા ચાદ્ધાએ પણ ઝૂકી પડે, ત્યાં આ વળી કાણુ કે જે સામે થઇ પ્રશ્ન પૂછે? રાજાએ મળ્યા, મહારાજાએ મળ્યા, વીર પણુ મળ્યા અને ધીર પણુ મળ્યા, પણ આવા પડકાર કરનાર તે હજી સુધી કાઈ નહતુ ં મળ્યું. પ્રશ્ન કરનારનું કેવુ. સામર્થ્ય ? અને આના પ્રશ્ન ? એ તા. વળી સાવ જ વિચિત્ર અને છતાં કેટલા ઊંડા, ગંભીર ને. હૃદયસ્પર્શી ? એટલે, એ જાતે જ મુનિ પાસે પહેાંચ્યા, મુનિના પ્રેમાળ ધર્માંલાભ સાંભળતાં જ એના હૃદયમાં ભાવનાનું પૂર આવ્યું.
6
સંત ! આપ મારી સાથે પધારે. અતિ માનથી હુ આપને મારા દેશમાં લઇ જઇશ. વિજયયાત્રાના પ્રસ્થાન કાળે મારા ગુરુ અરિસ્ટોટલે જૈન સંતને સાથે લાવવાની માગણી કરી હતી, તે આપ પધારો. સુંદર વાહના, ભન્ય મહેલા, આનંદથી
