________________
માનવતાનાં પાન મેદની પણ સાંભળી શકે. સુખી માણસેએ તે વળી આ વાત ઉપર ખૂબ વિચાર કરે જોઈએ કે, “સંસાર એ મુસાફરખાનું છે. અહિ ગમે એટલું ભેગું કરીશું તેય છોડડ્યા વિના છૂટકો નથી. હું આ વિભવને નહીં છોડું તે એ મને છેડશે. હસતાં હસતાં નહિ ત્યજું તે રડતાં રડતાં ત્યજવું પડશે. બાપડો થઈને છોડવા કરતાં બહાદૂર થઈને છેડો ને! કે જેથી લેકે પણ તમારી પાછળ એમ કહે કે –ખરે ભડને દીકરા નીકળે. ભેગેએ એને નથી છોડ્યો પણ એણે ભેગેને લાત મારી. ધન્ય છે આના ડહાપણને ! સંસારમાં રહ્યો પણ એમાં ફસાયે નહિ. ધન મળ્યું પણ એમાં મુંઝાણે નહિ. સંસારને મુસાફરખાનું માની નીકળી ગયે! રઘુકુલને ત્યાગ - શ્રી રામના વનવાસની. વાત તે જગપ્રસિદ્ધ છે ને? રામાયણને એ કરુણ છતાં સહામણે પ્રસંગ વિચારવા જેવું છે. આખી અયોધ્યામાં આનંદની હવા પામી છે. શ્રી રામચંદ્રજીના રાજ્યાભિષેકની તૈયારી ઘણું જ ઉત્સાહપૂર્વક પરિજને કરી રહ્યા છે. આ ઉત્સવ એકલા રાજાને નહિ, પણ પ્રજાને પણ ખરે. કારણ કે આવા ભલા રાજાના રાજ્યાભિષેકથી પ્રજાને શાતિ ને સુખ મળવાનાં છે. એટલે આજની જેમ કેવળ રાજ્યને જ ખચે એ ઉલ્ય નહેતા થતા, પણ પ્રજાનાં તનમન અને ધન પણ એમાં મળતાં; એટલે એ ઉત્સવને આનંદ કઈ ઓર જ આવતા. આ સમયે શ્રીરામ શંગારગૃહમાં વરલંકાર પહેરી રહ્યા છે. હાથમાં હીરાથી જડેલે મુગટ લેતાં એ વિચાર કરે છે કે –આ મુગટના ભારને વહન કરવા હું સમય છું ખરે? આજ હું નાગરિક છું, આવતી કાલે હું રાજ થઈશ અને આખી એની જવાબદારીને એને મારા શિર