________________
માનવતાનાં સાપાન
ૐ
કુળમાં સ્વાર્થ અને સત્તાની દુર્ગંધ ! મા, તું તારો ધર્મી ચૂકી! સ્વામાં અધ ખની, તે મારા જીવનમાં ઝેર રેડવા પ્રયત્ન કર્યો! ધિક્કાર હૈ। આ સ્વાર્થી ધતાને !” આટલું કહેતાં કહેતાં તે એ મૂર્છા પામ્યા. દાસદાસીએ દોડી આવ્યાં. ચંદનનુ વિલેપન અને ગુલાબજળનુ સિંચન એમના પર કરવા લાગ્યાં.
ઃઃ
આ પ્રસંગ ચાલે છે ત્યારે, આપણા હૈયાને પણ તપાસવાની જરૂર છે. આવા સુખદ સમાચાર આજની કાઇ માતાએ આજના કાઈ યુવાનને આપ્યા હોય તે યુવાન શુ કહે? આવી વાત સાંભળી માતાને ઠપકે દેવાની વાત તે દૂર રહી, પણ સાંભળીને નાચવા જ માંડે ને ? હૈં અાયાનું રાજ્ય મને મળશે? છ આમ ખેલતાં જ એની ડાગળી ચસકી જાય ને ? રાજ્યાભિષેકની વાત દૂર રહે અને ગાંડાઓના દવાખાના ભેગા કરવાની ધમાલમાં ઊતરવું પડે ને ? કારણ કે આજે સૌને સત્તાની લાલસા જાગી છે! અન્યનું પડાવીને ભાગવવાની લાલસાવાળાને પહેલાં તે મળે નહિ, મળે તે ટકે નહિ અને ટકે તે ભાગવી શકે નહિ!
આજ જગતમાં જોશે તે થાડીશી સંપત્તિ માટે સગા ભાઈએ કાઢે ચડે છે, વર્ષો સુધી લડે છે, વકીલે, સોલિસીટર અને એરિસ્ટરાનાં ઘર ભરે છે. પેાતે ફના થઈ જાય પણ નમતું જરા ય ન આપે! આનુ' કારણ એ જ કે સૌ પોતપાતાના ધ ભૂલ્યા છે. ધર્મને આચરે તે પડિત અને ધર્મને ચૂકે તે સૂ
ન
શું ભરતને ભાષાનું નાટક ભજવતાં નહાતુ આવડતુ ? એ પ્રજાને એમ ન કહી શકત કે, “ પ્રજાજના ! હું શ્રી રામચંદ્રના વિયાગથી અતિ દુઃખી છું. મારે રાજ્યની કંઈ પડી નથી, પણ શું કરું? મારી માતાએ આવી ફરજ પાડી છે, એટલે રાજ્યના આ કાંટાળા મુગટ મારે અનિચ્છાએ પણ વહન કરવા પડે છે? ૨
