________________
- આત્મજાગૃતિ પણ ભાઈલા! અંતરને બાગ ઉજજડ છે. અંતરને તે આ ઉકરડે લાગે છે.” જીવનમાં ધર્મનું સંગીત નથી, તેથી જ બહાર ને અંતરમાં ભેદ છે.
હમણાં છાપામાં વાંચ્યું હશે. એક કરોડપતિ એરપ્લેનના અકસમાતમાં મરી ગયે. એ ઘણે વૈભવશાળી હતે. પિતાની આવડતથી તેણે પિતાને તે ઢગ કર્યો હતો, અને ઝવેરાતની પેટીઓ ભરી એ બહારગામ એરોપ્લેનમાં જતું હતું. રસ્તામાં એરપ્લેન સળગ્યું અને આકાશમાં એ પણ સળગે. ધરતી અને આકાશ વચ્ચે એનું કરુણ મૃત્યુ થયું. આ સુખ! મરતી વખતે ભગવાનનું નામ સંભળાવનાર પણ કેઈ ન મળે! અને હાય ! હાય! કરતા વચમાં જ મરી પડે. આવાં કરુણ મૃત્યુ સાંભળે છે ત્યારે કમકમાટી છૂટે છે, પણ એરોપ્લેનમાં જવાનો મેહ છૂટતે નથી. બીજાને ઊડતા જોઈ તમને મનમાં થાય છે કે આપણે રહી ગયા. પણું વિચારકે તે જાણે છે કે પંખીના ભાવમાં કેટલીય વાર આમ આકાશમાં ઊડયા હતા. '
કેટલાક રસ્તામાં ગાતા ગાતા જાય છે “દુનિયાકી મઝા લે લે, દુનિયા તુમ્હારી હૈ” પણ હું કહું છું કે દુનિયા તમારા પૂર્વજો કે મહાન ચકવતીઓની પણ નથી થઈ, તે તમારી કઈ રીતે થવાની છે? તમારા પૂર્વજો પણ મારું મારું કરતાં મરી ગયા. એ શું લઈને ગયા? કઈ વસ્તુઓ સાથે ગઈ? હા, જે સારાં કાર્યો કર્યો તે જરૂર સાથે ગયાં, બાકી તે માથે પાપને ભાર જ. નમિરાજનું દૃષ્ટાંત "
તમને ખબર છે કે પાપને ઉદય આવે છે ત્યારે મધુર વસ્તુઓ પણ અમધુર લાગે છે. કેયલને મધુર ટહુકે પણ કારમે લાગે છે. મિરાજ કેટલા વિભવશાળી હતા? એ મહારાજવીને વૈભવને પાર નહિ. અંતઃપુર પણ સુંદરીઓથી ભરેલું. પણ એક
* *
*