________________
માનવતાનાં પાન
તે હવામાં પણ ફૂલની જેમ માનવતાની સુવાસ હોય; પણ આજ આપણા કમભાગ્યે જગતમાં માનવતાના અંશે ઓછા થઈ રહ્યા છે. ભગવાન મહાવીરની અહિંસાથી ભરેલા જગતના ચિત્ર સાથે આજના વિજ્ઞાનથી ઘાતક બનેલા જગતના ચિત્રને સરખાવી જોજો ! માણસાઈના દીવા જે બળતા હશે તે આ ચિત્ર જોતાં જ હૃદય પૂંજી ઊઠશે. જગતનું ચિત્ર
- આજના જગતનું દશ્ય કેટલું બિહામણું છે? કેટલાક શ્રીમંતે ઐહિક સુખમાં જ મગ્ન બની, જીવનના ઉદ્દાત તત્વને ભૂલી બેઠા છે; સત્તાધીશે સત્તાના ઘેનમાં મૂચ્છિત થઈ ઉદ્દઘાટન ક્રિયામાંથી ઊંચા આવતા નથી, કેટલાક ધર્મગુરુઓ પિતાને માટે મઠ–મંદિર બનાવવાની ધૂનમાં જ્યાં ત્યાં ભમી રહ્યા છે, મધ્યમવર્ગ જીવનનિર્વાહની ચક્કીમાં પિસાઈ રહ્યો છે; વિજ્ઞાનનાં બિહામણું સાધન લાખ માનવીઓને મૃત્યુના મેમાં ધકેલી રહ્યાં છે, અશાંતિ ડાકણની જેમ આંખે કાઢી માનવી સામે ઘૂરકી રહી છે; આવા વિષમ સમયમાં માનવતાના તને વિકસાવે એવા ઉપદેશકની, એ ઉપદેશને જીવનમાં વણનાર જિજ્ઞાસુ શ્રોતાઓની, કેઈ પણ સમય કરતાં આજે વધારેમાં વધારે જરૂર છે. જો કે આજકાલ વ્યાખ્યાને ચારે બાજુ થાય છે, પ્રવચન સપ્તાહ પણ બેઠવાય છે, લેક હજારેના પ્રમાણમાં સાંભળે પણ છે, પણ ઘણીવાર તે સાંભળનાર અને સંભળાવનારને હેતુ દિલને ડોલાવવાનો, મનને બહેકાવવાને, જગતમાં ખ્યાતિ મેળવવાને અને વાણીના જાદુથી માણસોને મૂચ્છિત કરવાનું હોય છે, એમ આજના પ્રવાહ પરથી તમને નથી લાગતું? સાચા ઉપદેશકે અને સાચા જિજ્ઞાસુ શ્રોતાઓ આટલા બધા હોય તે જગતનું ચિત્ર આવું હોય? આવી સ્વાર્થની આંધી હોય ખરી? એટલે જ પ્રશ્ન થાય છે કે