________________
જીવનમાં ધ
તીર્થસ્થાનાની મશાળાઓ
પૈસાનું નામ આવે ત્યાં પગમાં જોર આવે. પ્રભુનું નામ આવે ત્યાં કંટાળા આવે! શરીરને શ્રમ આપ્યા વિના, પગે ચાલીને ગયા વિના યાત્રાના પૂર્ણ લાભ કઈ રીતે મળે ? આજ કાલ યાત્રાનાં ધામા, તીસ્થાના અને ધર્મસ્થાના અયેાગ્ય આત્માઓને લીધે કમસ્થાના બની રહ્યાં છે. ત્યાં જાય એટલે ન ખાવાનું ખાય, ન પીવાનુ' પીએ. જુગાર રમે અને લહેર કરે તમે તી સ્થાનામાં રહેલી ધમ શાળાઓની આરડીએ જોશેા તા તમને લાગશે: કયાંક ખીડીનાં ઠુંઠાં પડયાં હશે, કયાંક સિગારેટના કચરા પડયો હશે, દીવાલ પર પાનની પિચકારીએ મારેલી હશે અને આવનાર સપૂતાનાં નામ કાળા કાલસાના કાળા અક્ષરમાં કાતરેલાં હશે !
F
આ બધું બની રહ્યું છે, કારણ કે જીવનમાં ધર્મ નથી. ધને લેાકેાએ મ ંદિરમાં જ પૂરી રાખ્યા છે. એને હવે બહાર લાવા. જીવનમાં લાવે. માણસ જેમ જમે છે રસાડામાં, પણ એ ખેારાકને પચાવે છે બજારમાં. પચાવવા માટે રસોડામાં જ બેસી રહેવુ પડતું નથી. તેમ માણસે ઉપાશ્રય ને મદિરામાંથી ધર્માંને ગ્રહણ કરી, એના ઉપયાગ વ્યવહારમાં કરવા જોઇએ. ધને મંદિરમાં જ ન રખાય. ધર્મ જીવનમાં, વ્યવહારમાં અને વર્તનમાં આવશે તા જ એના મહિમા વધશે. તે જ એ ધન્ય થશે. તે જ એ જીવત ખનશે. સાચી યાત્રા કાનું નામ ?
થાડાં વર્ષો પહેલાંની આ વાત છે, જયારે લેકે યાત્રા વાહનમાં નહિ પણ પગપાળી કરતા હતા, તે દિવસની આ વાત છે. એક શેઠ તખતગઢથી પાલિતાણાની યાત્રાએ ગયા. સાથે એમનાં પત્ની
૪
