________________
ધિર
'આત્મજાગૃતિ યાત્રાનિમિત્તે તે આ પ્રેમભેજન છે ! ચાલ, ચાલ, હવે નિમંત્રણવાળી !'
શેઠાણી બબડતી એની પાછળ ચાલી. વાડીની ડેલીમાં એને ભત્રીજે સોનું સ્વાગત કરી રહ્યો હતે. કાકાને જોતાં જ એ પૂઠ કરીને ઊભો રહ્યો. શેઠ એની પાસે થઈને પસાર થઈ ગયા. આગળ જતાં શેઠાણીએ કહ્યું “જોયું? નિમંત્રણ વિના આવ્યા તે કેવી ફજેતી થઈ? સૌનું એ માનપૂર્વક સ્વાગત કરી રહ્યો છે. આપણને “આવે” એટલું કહ્યું? એ ગામને જમાડે છે. તમારી તે સામું ય એ જોતું નથી. જાઓ. તમારે જવું હોય તે, હું તે આ ચાલી.
ભત્રીજે દૂર ઊભે ઊભે આ વાતાલાપ સાંભળી રહ્યો હતે. એની આંખ બીજી બાજુ હતી, કાન અહીં હતા.
શેઠે કહ્યું: “તીથી જઈ આવી, પણ તું તે આવી જ રહી. એક માણસ કેટલાનું ધ્યાન રાખે ? જેતી નથી, એ કેટલી ધમાલમાં છે. એ તે આપણું બાળક કહેવાય. ચાલ હવે.’
. ભત્રીજાએ કાકાને સાંભળ્યા. એનું હૈયું નમી પડયું, પણ એને એક વધારે કસોટી કરવાનું મન થયું. એણે જઈને કાકાની થાળીમાં લાડવા પીરસવાને બદલે એક ગેળ પહાણે મૂકો. શેઠે ઊંચે જેયું. આસપાસ બેઠેલા સી હસી પડયા. દૂરથી શેઠાણીએ આ અપમાનજનક દશ્ય જોયું અને એ સળગી ઊઠી. પણ શેઠ તે તીથથી વિવેક ને પ્રેમ લઈને આવ્યા હતા. પ્રતિજ્ઞાની મૂડી એ એમ જવા દે? એમણે પિતાને જ કાન પકડતાં કહ્યું “ મારા ભાણામાં પકવાન ન શેભે. પહાણો જ શોભે. હું વૃદ્ધ છતાં મારામાં એટલે ય વિવેક ન આવ્યું કે ગામનાં માણસે પહેલાં જમે, ઘરનાં માણસો છેલ્લે જમે. ઘરનો થઈને હું
