________________
આત્મજાગૃતિ
૧૫ એ થંભી જાય છે, ગભરાય જાય છે અને ધ્યેયમાંથી વિચલિત થઈ, બીજા મા ભણી વળે છે.
પણ જે માણસ આંતરપ્રેરણાથી પ્રેરાઈને કાર્ય કરે છે, જીવનને સમજીને જીવે છે એ ગમે તેવા વિપરીત સંજોગોમાં પણ-જેના પર પૂર્ણ વિશ્વાસ રાખ્યું હોય એ સાથી સાથે છોડીને ચાલ્યો જાય એવા સંજોગોમાં પણ–યને ખયા વિના, ભય રાખ્યા વિના આગળ વધે જ જાય છે.
આત્મજ્ઞાની, લેકેના અભિપ્રાયના આધારે નહિ, પણ પિતાના આત્માના અભિપ્રાયના આધારે આગળ વધે છે. એ તો કહે છેઃ લોકોને હસવું હોય તે હસવા દે. બકવું હોય તે બકવા દે; પણ મારે પંથ અફર છે.”
એને પિતાના પ્રત્યેક પગલામાં શ્રદ્ધા હોય છે. એને પિતાની પ્રત્યેક ક્રિયામાં નિષ્ઠા હોય છે અને પોતે સ્વીકારેલ ધ્યેય પાછળ સમપિત થવાને એનામાં અદમ્ય ઉત્સાહ હોય છે. આવી વ્યક્તિ માટે કહી શકાય કે '
In the long run hé shall be happy and prosperous. પણ જે માણસ કાર્ય કરે છે, પણ એના પરિણામની જવાબદારી લેતાં ગભરાય છે. એ સફળ કેમ થાય ? એને ફૂલ જોઈએ છે પણ કાંટા નથી ખાવા. અને કાંટા વાગે છે ત્યારે એને દર કરવા માટે એ જ્યાં ત્યાં પ્રાથના કરતે ફરે છે. સહનશીલતા અને સાધના વિના સિદ્ધિ નથી. એ વાતને જાણે માનવી ક્ષણભર ભૂલી જાય છે. - સેક્રેટિસ તે પ્રાર્થના કરતાં કહેઃ “ભગવાન, હું એક જ માગું છું. અગ્ય વસ્તુ હું માગું તે પણ તું આપીશ નહિ અને યોગ્ય વસ્તુ હું ન માગું તે પણ તું આપજે જ માણસ જે આ