Book Title: Jinshasanni Kirtigatha
Author(s): Kumarpal Desai
Publisher: 108 jain Tirth Darshan Trust
Catalog link: https://jainqq.org/explore/004560/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinazAmananI zrIrtigAthA M22024 Da DaoN. kumArapANa sA zrI 108 bhaina tIrthadarzana lavana TrasTa, sabhavasarA maMdira, pAlItAzA Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ worden VW Goreng Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ COLOR brary.org Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinazAsananI kIrtigAthA mUlya 2 02 rUA. 550/ Jair Education International Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ! A cheane 1 ja ja rahI lekhaka : hatI - eka eka vAra karo. sara rahI zako cho . h zrI anilabhAI gAMdhI (TrasTIzrI') a , zrI vinodikA. vyayana TrasTa enI samavasarI mA mahAmaMdira pAlitANA-3642 Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lekhaka DaoN. kumArapALa desAI (c) prakAzaka zrI anilabhAI gAMdhI (TrasTI) zrI 108 jaina tIrthadarzana bhavana TrasTa zrI samavasaraNa mahAmaMdira pAlitANA - 364270 citrakAra zrI azoka zahA (pAputra) zrImatI prArthanA zahA mudraka kiMmata rU. 5500 AvRtti prathama hAI-skena li. hAI-skena hAusa mIThAkhaLI garanALA pAse, navaraMgapurA, amadAvAda-380009 (bhArata) phona : (o) u56315, 468403 (ghara) 9740395 varSa i. sa. 1998, vIra saMvata 2pa24, vi. saM. 2054 | A graMthanA lakhANa ke phoTogrApha mULasvarUpe ke aMzataH pragaTa karatAM pUrve prakAzakanI pUrvamaMjUrI anivArya che. | zrI 108 jaina tIrthadarzana bhavana TrasTanuM TrasTImaMDaLa tathA pustakanAM prAptisthAno (1) zrI 108 jaina tIrthadarzana bhavana samavasaraNa mahAmaMdira, taLeTI roDa, pAlitANA-364270 (2) zrI kAMtilAla ratilAla zAha saradAra sosAyaTI baMgalo, surendranagara-363001 (3) zrI mahendrabhAI khUbacaMda zAha C/o. ratanacaMda jorAjI eNnDa kuM., goDIjI bilDiMga . 1, 219, kIkA sTrITa, pAyadhunI, muMbaI-400002 (4) zrI azvinabhAI zAMtilAla saMghavI kAyastha mahollo, gopIpurA, surata (5) zrI anilabhAI zAMtilAla gAMdhI 110, mahAkAnta bilDiMga, vI. esa. haoNspiTala sAme, Azrama roDa, amadAvAda-380006 (9) zrI mahendrabhAI caMdulAla vakhAriyA C/o. vakhAriyA bradharsa, javAhara coka, surendranagara-363001 (7) zrI harSadarAya premacaMda zAha C/o, dharmendra vAsaNa bhaMDAra, mahAtmA gAMdhI roDa, bhAvanagara-364001 (8) zrI harSadarAya cunIlAla bhArata TreDiMga kaMpanI, 111, TanaTanapurA sTrITa, muMbaI-400009 * insTiTyUTa oNpha jainolaoNjI 501, mahAkAnta bilDiMga, vI. esa. haoNspiTala sAme, elisabrija , amadAvAda-380006 Vain Education International For Private & Personal use only www.nelibrary.org Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zubhAziSadAtA : : pa. pU. zAsanasamrATa tapAgacchAdhipati AcArya mahArAja zrI vijayanemisUrIzvarajI mahArAjanA paTTadhara pa. pU. AcAryadeva zrI vijaya vijJAnasUrIzvarajI mahArAjanA paTTadhara pa. pU. AcAryadevazrI vijaya kastUrasUrIzvarajI mahArAja Term preraNAdAta :) pa. pU. AcAryadeva zrI vijaya caMdrodayasUrIzvarajI mahArAja pa. pu. AcAryadeva zrI vijaya azokacaMdrasUrIzvarajI mahArAja ke Amukha :pa. pU. AcAryazrI vijayazIlacaMdrasUrIzvarajI mahArAja Fore . Persona Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ :18 mAM praja, rAnA" ( 5 INC 'IC'to ja jIvanapaMtha ujALa che. [kiI che? jagatamAM jayavaMtA jinazAsananI kIrtigAthAo apAra che. A kIrtigAthAonI zodha karIe to ekaekathI caDiyAtAM ratnono bhaMDAra emAMthI maLI Ave. jinazAsananI A kIrtigAthAnAM keTalAMka mahAna ratnonuM A graMthamAM Alekhana karyuM che. ahIM AlekhAyelAM caritronI mULa maulika citrakati zrI zatruMjaya tIrtha para AvelA zrI samavasaraNa mahAmaMdiramAM jovA maLaze. . ahIM sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikA ema caturvidha saMghanA cAra staMbhonuM vivaraNa karavAmAM AvyuM che, sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikA ema pratyekanA 27-27 maLIne kula 108 caritro AlekhAyAM che. A caritronuM Alekhana pramANabhUta rIte chatAM AkarSaka ane rasamadhura zailImAM karavAmAM AvyuM che. zAsananI mahAna vibhUtionI gauravagAthA AmAMthI sAMpaDaze, paNa ethIya vizeSa jana zAsanamAM emaNe ApelA pradAnane ananya rIte upasAvavAmAM AvyuM che. vaLI caritralekhaka DaoN. kumArapALa desAInI kalama sAthe citrakAra zrI azoka zahAnI citrakalAno samanvaya sadhAya che ane pariNAme A graMtha ati upayogI banyo che. A graMthanuM sAcuM sArthakya to e ke jyAre A caritromAMthI preraNA meLavIne vyakti enA hRdayamAM sAcI dharmabhAvanAdhArarNa karIne jinazAsananA ujvaLa paMthano yAtrI bane, A vibhUtionAM caritromAM jovA maLatA guNonI suvAsa svajIvanamAM pragaTAvavAno prayAsa kare ane mahAna evuM jinazAsana pAmyA tene sArthaka kare tevI abhyarthanA rAkhuM chuM. vaLI ahIM AlekhAyelAM citronI mULa kalAkRti zrI zatruMjaya tIrtha para AvelA zrI 108 jaina tIrthadarzana bhavana ane zrI samavasaraNa mahAmaMdiremAM bhAvika janone nihALavA maLaze. AthI ja atre zrI samavasaraNa mahAmaMdirano paricaya paNa ApavAmAM Avyo che. A samavasaraNanA AyojananI ane caturvidha saMghano citranI kalpanA pravartaka zrI kuzaLacaMdravijayajI ma. sA. pAsethI sAMpaDI che. A graMthanI kalAsRSTi ane sAhityajagatane dazavituM Amukha lakhavA mATe AcAryazrI vijayazIlacaMdrasUrIzvarajI ma. sA.e ati zrama lIdho che tathA kalA ane sAhityanI UMDI sUjha sAthe graMthanI yazakalagIrU pa prastAvanA lakhI ApI che. - A graMtha pratyeka vyaktinuM jIvanapaMtha ujALanAro banI raheze. - vijaya caMdrodayasUrinA dharmalAbha Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ la , cheka kSitijanI sImAne pAra ghUghavatA virATa mahAsAgaranA A che mAtra keTalAMka amRtabiMduo. jainadharmanA bhavya ane garimAmaya bhUtakALanI thoDIka jhalaka jhIlAI che A graMthamAM. graMthanAM 108 caritro e to sahasrarazmi samAna jinazAsananAM mAtra thoDAMka kiraNo ja che. nAnakaDI bArI kholIe ane AkhuM ya AkAza AMkho sAme pragaTa thAya, e rIte A 108 caritronI bArImAMthI jinazAsananA mahimAnI kalpanA thaI zakaze. AnuM kAraNa e che ke vizvanA koI paNa dharma pAse na hoya tevo aNizuddha ane kaDIbaddha itihAsa jainazAsanano che. vaLI A itihAsamAM nirakhavA maLatI vibhUtio ke vIrapuruSanA caritramAM jainadharmanA saMskAro tANAvANAnI peThe vaNAI gayA che. dharmasaMskAra ane jIvanapravRttino manorama sumeLa sadhAyo che. pariNAme A mAtra caritro nathI, phakta jIvanagAthA nathI, ghaTanAonI gavAhI nathI, koI dastAvejI itihAsa nathI, paraMtu sva-jIvanamAM dharmanI udAtta bhAvanAo pragaTAvanArA sAdhu bhagavaMto, sAdhvIjI mahArAjo, tejasvI zrAvako ane cAritrazIla zrAvikAonA jIvaMta, kartavyaniSTha ane dharmaparAyaNa jIvananI vAstavika tasavIra che. A 108 caritronuM avagAhana karanAre jANavuM ghaTe ke jainazAsanamAM eTalA badhA agAdha mAnava-ratno che ke emAMthI eka nAnakaDI muThThImAM samAya teTalAM ratnono atre paricaya Apyo che. aneka adhyAyo ane prakaraNo dharAvatI jinazAsananI kIrtigAthAnI A to eka nAnakaDI caritra-vATikA che. AthI ema paNa lAge ke AmAM aneka sAdhupuruSo, sAdhvIjI mahArAjo, vidvAno, vicArako, sAhityakAro, dAnavIro, vIrapuruSonAM kAryono Alekha maLato nathI, paraMtu evo vasavaso vIsarIne A graMthanA bhAvakane amAro eTalo ja anurodha che ke AkhA AkAzanI oLakha ApavAnuM amAruM A kAma nathI. mAtra virATa AkAzamAM najare paDatAM ekAda meghadhanuSanI raMgalIlA ja ame ahIM AlekhI che. bhArata para ane jinazAsana para aneka prakAre AghAta-pratyAghAta thayA hatA. paradezI AkramaNoe A dezanI saMskRtino dhvaMsa karavA prayAsa karyo. anupama jinAlayonI sAthe sarasvatInA Alaya samA jJAnamaMdirono nAza karavA koziza karI. A badhuM thavA chatAM jenazAsana pAse eno zreNIbadhdha itihAsa akabaMdha jaLavAyelo che. A itihAsamAM AdhyAtmika, rAjakIya, baudhdhika, sAhityika ane sAMskRtika - ema sarva kSetromAM karelA pradAnanI vigato upalabdha thAya che. AmAM tapa, tyAga ane saMyamanA mArge cAlIne meLavelI AdhyAtmika UcAI nIrakhavA maLe che. dharma ke rASTrane mATe ApelI AhutinI kathAone dhabakAra saMbhaLAya che. jainatvanA saMskAra dIpAvatA tejasvI nara-nArI jovA maLe che. kevAM bhavya che A caritro ane kevI udAtta che emAM pragaTatI bhAvanAo ! ApaNuM e durbhAgya gaNAya ke kalikAlasarvajJa hemacaMdrAcArya, samrATa kumArapALa, mahAmaMtrI zAMtu jevA mahAna vyaktittvone sAMpradAyika saMkucitatAne kAraNe athavA to jaina siddhAMto ane AcAra-vicAronI aNasamajane lIdhe keTalAMke yogya rIte nirUpyA nathI. ahIM e aitihAsika satyane pragaTa karyuM che. je peDhI potAnA atItane visarI jAya che, enuM bhaviSya aMdhakArayukta bane che. enI mUlyaparAyaNatA ghaTI jAya che ane jIvananiSThA nAza pAme che. jIvanacaitanya ane AtmabaLa sAthe dharmanuM sIdhuM anusaMdhAna che, AthI navI peDhIne A itihAsanI oLakha maLe. saMskRti ane saMskAronI suvAsa sAMpaDe, enA bhavya Jaredesentational odal use only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhUtakALano ane pratApI pUrvajono paricaya sAMpaDe tevo A graMtharacanA pAchaLa amAro Azaya che. parama pUjya AcAryazrI vijayacaMdrodayasUrIzvarajI ma. sA.nA mArgadarzanane pariNAme A graMtharacanA zakya banI che. videzanA pravAso ane lekhana-adhyApanakAryanI vyastatAne kAraNe AnA AlekhanamAM thayelo vilaMba emaNe vAtsalyapUrvaka nibhAvI lIdho che. A mATe teono upakAra mAnuM chuM. A pustakanI kalAsRSTi ane sAhityasRSTine pragaTa kare evuM Amukha lakhI ApIne paramapUjya AcAryazrI vijayazIlacaMdrasUrIzvarajIe upakata karyo che. teoe prathama 27 caritronA citronI vizeSatAonuM mArmika rasadarzana ane navIna arthaghaTana ApyuM che. enA parathI vAcakone ekaso ATha citronI citrakalAne mANavAno mArga maLI jaze. A samagra graMthanI ekeeka vigata joIne mahattvanAM sUcano karanAra pUjya AcAryazrI vijayaazokacaMdrasUrIzvarajI ma. nA ziSya AcAryazrI vijayasomacaMdrasUrijI ma.sA.ne kAraNe graMtha vizeSa vigatapurNa banyo che. A graMthanAM citro zrI azoka zahA 'padmaputra" ane zrImatI prArthanA zahAnuM aNamola sarjana che. emanA kalApuruSArthane varNavavA mATe mArI pAse zabdo nathI. emano hRdayapUrvaka AbhAra mAnuM chuM. A graMthanI vigatonI pramANabhUtatA barAbara cakAsI che, ema chatAM e aMge kaMI kSati rahI gaI hoya to kSamAyAcanA sAthe e tarapha dhyAna doravA mATe vinaMtI karuM chuM. A kAryamAM zrI 108 jaina tIrthadarzana bhavana TrasTanA TrasTIzrIono AbhArI chuM. zrI anilabhAI gAMdhIe aMgata rasa laI A kAryanI pUrNatA mATe sahayoga Apyo che. A kAryamAM zrI mahAvIra jaina zvetAMbara mUrtipUjaka saMgha (operA sosAyaTI), zrI vardhamAna po. he. jenanagara zvetAMbara mUrtipUjaka saMgha, zrI dazA poravADa sosAyaTI jaina saMgha ane zrI AnaMdanagara jaina sosAyaTI saMgha (bhAvanagara) AnA prasAramAM vizeSa sahayoga Apyo che. A uparAMta AnA mudraNa mATe hAIskenano AbhArI chuM. A kAryamAM gujarAta vidyApITha graMthAlaya, zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira (kobA), zrI tArAbAI AryAjI sidhdhAMta TrasTa tathA zrI lA. da. bhAratIya saMskRti maMdiranA graMthAlayoe ApelAM pustakonI sahAya ane zrI gIrIzabhAI jesalapurAe karelI pUNariDiMganI madada kaI rIte bhUlI zakuM ? A citrapaTonI mULa kRti enA maulika raMgo sAthe zrI zatruMjaya tIrtha para zrI samavasaraNa mahAmaMdiramAM pradarzita karavAmAM AvI che. bhAviko tIrthayAtrAnA lAbhanI sAthe A citrapaTonA darzanano paNa lAbha pAmI zake. vartamAna samayamAM jainazAsananI mahattA varNavavAno hetu e che ke pUrvapuruSonI kathAmAMthI ApaNe preraNA pAmIe. emanAM kAryo ApaNA jIvananI dIvAdAMDI bane ane emanA saMskAro ApaNuM prerakabaLa banI rahe e ja abhyarthanA. - A graMtharacanA e jainasAhityanA sarjananuM mAruM sohAmaNuM bhAvanAzIla sarjana che. yuga-yugathI mAnavajAtane preraka banelA jainadharma ane jainadarzanano saMdeza ApavAmAM A graMtha thoDoka paNa nimittarUpa bane, navI peDhInA ghaDataramAM ane jainetara samAjane jainadharmanA paricayamAM sahAyaka bane, to mArA A kAryanI sArthakatA anubhavIza. kumArapALa desAI Lise Only www elbrity. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalAkAra ane kathAkAranI jugalabaMdI - AcAryazrI vijayazIlacandrasUri mArI najara sAme, pIMchInA thoDAka lasarakAthI kenvAsanA phalaka upara avatarelI, eka kalAkAranI sAdhanAnI sAkSI pUratI, rUpabharI citrasRSTi upasthita thAya che. A citrasRSTi mane thoDIka paLo mATe, vigata 25 (pacIsa) saikAnA vizALa kALa-paTanA vibhinna khaMDomAM dorI jAya che, ane je vizvane tenA bhautika rUpamAM meM nathI anubhavyuM, tenI anubhUti mArI AMtara-cetanAnA stare karAvI, mane maMtramugdha karI mUke che. rasika-janane bhAva-samAdhimAM taraboLa karavA mATe sarvathA samartha, raMga-rUpanI A sRSTimAMthI balAtkAre bahAra nIkaLIne vAstavadarzI banuM chuM, to mArI tarka-cetanA tatsaNa jhabakI UThe che, ne mane yAda Ave che peluM zAstravAkya : "cittabhitti na nijhAe - nigraMtha muni, bhIMta (vagere) upara AlekhelAM citro jovAnuM TALe." ane e sAthe ja, citta eka anirvAcya dvidhAmAM DUbI jAya che. eka tarapha che bhagavAna sarvajJanI amogha AjJA : jeno anAdara ke ullaMghana svapnamAMya sUjhe nahIM. to bIjI tarapha che A citronI rUpakaDI duniyA : jemAMthI pragaTato zAMtarasa, mananI vikRtione bALI deto e tAraka paramAtmAnA anuzAsana pratye vadhu ne vadhu samarpita thavAnI preraNA pAI rahyo che. anaMta dvidhAonI bharamALa-vacALe paNa anukULa samAdhAna zodhI levAmAM pAvaradhA manamAM, ekAeka, peluM zAstravacana guMjI UThe che ke "je pravRttithI tAro rAga ane dveSa pAtaLo paDI zake, te pravRtti karavAmAM AjJA che." e sAthe ja mAnasapaTa upara tarI Ave che madhyakAlanAM bhavya kalAmaya sthApatyo ane tADapatragraMthomAM AlekhAyelAM, raMga-rekhAnA bhavya khajAnA samAM laghucitro. rAga ane dveSanI vAsanAnA prakSAlana mATe ja pUrvanA puNyapuruSoe nirbhelAM e sthApatyo ane citronA AlaMbane keTakeTalA AtmAo ArAdhaka banIne karmanI vaitaraNIne tarI gayA haze ! A khyAla mananI anaMta jaNAtI pelI dvidhA anAyAsa kharI paDe che, ane citronuM prastuta vizva paNa, aneka sujJa darzakone mATe kyAreka vAsanAlayanuM to kyAreka bhavya bhUtakALa pratye UganArA ahobhAvanuM udAtta AlaMbana banaze, tevI zraddhAthI mana bharyuM bharyuM banI jAya che. bhAratIya prAcIna | madhyayugIna citrakalAnA mULa siddhAMto tathA bhUmikAne samajavA mATe 'viSNudharmottara purANa"nuM citrasUtra-prakaraNa eka AdhArabhUta ane mAnya saMdarbha che. citrakalAnA temaja citrakAranA pAyAnA nIti-niyamo, siddhAMto, vidhi-niSedho tathA guNa-doSonI vistRta chatAM zAstrIya vicAraNA / chaNAvaTa karatuM A prakaraNa citrakalAno mahimA A rIte gAya che : "kalAnAM pravaraM citra, dharmakAmArtha-mokSadamu maMgalya paramezvetad gRhe yatra pratiSThitam //" arthAtu kalAo to aneka che, paraMtu emAM ziramora to citrakalA ja, dharma, artha, kAma temaja mokSaA cAreya saMskRti-prasiddha puruSArthone meLavavAnAM vividha sAdhano zAstroe nirUpyAM che. temAM "viSNudharmottara "nA praNetA 'citra'ne paNa caturvargasiddhinuM eka sAdhana lekhave che. ahIM yAda karavA jevo che bhagavAna pArzvanAthano jIvanaprasaMga : vasaMtaRtunA divasomAM udyAnakrIDA karavA rANI sAthe nIkaLelA pArzvanAtha, sahajabhAve citrazALAmAM jaI caDe che, tyAM bhIMta upara AlekhelAM nema-rAjulanAM adbhuta citra-prasaMgonAM darzane temanuM haiyuM vairAgyarasabhInuM bane che. A prasaMga citrakalAmAM, dharma ane mokSanI sAdhanAmAM paNa sAdhana banavAnI kSamatA hovA vize rahIsahI zaMkAne paNa nirmULa karavA mATe paryApta che. ane A saMdarbhamAM ja vicArIe to, "je gRhamAM uttama citronuM Alekhana che, te gRha parama maMgalanuM dhAma bane"- evuM "citrasUtra"nuM vidhAna paNa sarvathA sArthaka banI rahe che. TUMkamAM bIjI kalAono leza paNa anAdara karyA vinA paNa, ema kahI zakAya ke, nRttakalA, zilpakalA vagere aneka kalAonI khUbIone potAnAmAM samAvI levAnI kSamatA dharAvatI kalA eTale citrakalA citrakAra potAnI kalAmAM saphaLa tyAre ja thAya jyAre te nRttakalA eTale ke susaMskRta abhinayakalAnAM tattvomAM niSNAta hoya. citrasUtramAM prAcIna kalAgraMthomAM citranAM mULabhUta 6 aMgo varNavavAmAM AvyAM che. arthAtu e cha aMgo jemAM hoya te citrane sarvAgapUrNa citra gaNavuM joIe. e cha aMgo te A : 1. rUpabheda; 2. pramANa; 3. bhAva; Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. lAvaNya; 5. sAdRzya; 7. raMgasaMyojana. ApaNe kramazaH A chaye aMgonAM svarUpano paricaya meLavIe temaja prastuta citromAM te aMgonI avasthA paNa tapAsIe.. 1. rUpabheda : vibhinna yoni / jAti | prakAra dharAvatA manuSyAdi mATe citramAM tene anurUpa paheraveza, pariveSa tathA / AkAro prayojavA te rUpabheda. vaLI citragata vyaktinI padavI ke hIdI paNa AmAM lakSyamAM rAkhavAno hoya che. jevI padavI, tevAM lakSaNo ane cihno nirUpavAM ghaTe. prastuta citromAM A vyavasthA supere sacavAtI anubhavAya che. zayyabhava bhaTTanuM citra joIzuM to dADhI, zikhA, janoI, pItAMbara ityAdi cihno tathA yajJakuMDa, balipazuo vagere pariveSa dvArA 'e badhI brAhmaNAkRti che' te jotAM ja samajI zakAya che. mallavAdInA citramAMnA muMDa saMnyAsI ane zrI yazovijayajI sAthe beThelA jaTAdhArI saMnyAsIone jotAveMta ja A bauddha sAdhu' ane 'pelA hiMdu saMnyAsI' hovAnuM sahaja bhAna thaI jAya che. zrI hIravijayasUrinuM svAgata karatI vyakti muslima hovAnuM jaNAtuM hovA chatAM tenA vilakSaNa | viziSTa vyaktitvane kAraNe te zahenazAha hovAnuM vinA AyAse samajAya che, to jinadattasUri ke yazovijayajInA prasaMgomAM sAmAnya muslima birAdaro-mullAMo saheje judAM tarI Ave che. A ja che rUpabheda. 2. pramANa : citrAlikhita AkRtionAM kada ane samavibhakta aMgonuM sapramANa aMkana thAya to te citra pramANa-mukta kahevAya. AkRtio beDoLa, virUpa ke vakra nahIM paNa suDoLa, surUpa ane suvibhakta hoya; temAMnAM vividha aMgo paNa, eka nAnuM ane eka moTuM, eka surucikara ane bIjuM arucikara - evAM na hoya, paraMtu samAna, suvibhakta temaja mApasaranAM hoya, judA judA varganI ke vayanI AkRtione jotAM ja tenA anurUpa pramANa-Alekhanane lIdhe teno varga ke tenI vaya saheje samajAI jAya tevI aMgaracanA hoya te citra sapramANa citra gaNAya. prastuta saMpuTamAM kSullaka muni, Arya vajasvAmI ke hemacaMdrAcAryanAM citromAM teonI vibhinna avasthAo darzAvatI vibhinna AkRtione bArIkIthI tapAsIzuM to 'pramANa' eTale zuM ? te saheje samajI zakAze. 3. bhAva : citrakArane PainternI kakSAmAMthI Artist"nuM biruda apAve tevuM tattva te A bhAvacitra. te koruM smRticitra nathI hotuM. bhAvicatramAM, citrano viSaya banatI vyaktinA aMtaramAM UbharAtA-pravartanA vividha bhAvo eTale ke tenuM bhAvavizva, ane citrAMkita ghaTanAne anurUpa bhAvasabhara vAtAvaraNa - A badhuM citrakAre prathama potAnA cittataMtramAM ane A pachI pIMchImAM avatAravAnuM hoya che. potAnA mAnasacakSunI madadathI, citrakAra, saikAo pUrve banelI ane paraMparAnA zabdo dvArA potAnA karNapaTane lAdhelI je-te ghaTanAne tAdaza anubhave che; temAMnAM pAtro tathA te pAtronI bAhmAMtara cAla-pahala sAthe paNa pUruM tAdAtmya keLave che; ane jyAre te badhuM kAlpanika-zravAaucara-jagata tenA mATe, AMtara-cetanAnI kakSAe vAstavika jagata banI Upase che, tyAre tenI pIMchImAMthI je Tapake che temAM, citrane sArthakatA ane jIvaMtatA bakSanAre prANatattva dhabakatuM anubhavAya che. bIjI rIte kahIe to, samartha sarjakanA kAvya/zabdono AtmA jema dhvani hoya che, tema kuzaLa citrakAranA citrano prANa, citra dvArA pragaTatuM citrAMkita-ghaTanA / vyaktigata bhAvajagata hoya che. A bhAvajagata anna ke sAmAnya bhAvakanA aMtaramAM paNa kSaNArdha mATe no rasa ane AnaMdanA advaitanuM siMcana karI jatuM hoya che. smRticitramAM nATakIya kRtakatA hoya che; bhAvacitramAM akRtrima ane hRdayasparzI - svAnubhavavegha sAkSAtkAranI jhalaka hoya che. jema ke prastuta citrasaMgrahamAM caMDarudrAcAryane khabhe upADIne vihAra karatA nUtana muninI vividha mukhamudrAomAM vilasato vinaya-rasyo ahobhAva ane caMDarudrAcAryanI AMkho vATe Tapakato jvalaMta krodha; kapilanA prasaMgamAM upavanamAM - vRkSa taLe - vicAramagna dazAmAM paDelA kapilanuM "maLI ja rahyuM che, to ochuM zIdane mAgavuM ?" evI lobhavRttinI cADI khAtuM moM; ane e ja citranA anya dazyamAM corI ane temanI sAthe nRtyalIna banelA kapila muni : kevo ajaba laya - Rhythm Tapake che e nRtyamAMthI ! jANe ApaNI ja sAme nRtya cAlatuM hoya ! kSullaka muninA citraphalakamAM nRtya karatAM karatAM thAkI gayelI nartakInI aMgaDAI ke 'bahota gaI thoDI rahI vize manamAM pravartelA dhamasANanI jhalaka Apato kSullakano cahero; AhAra ArogatA ragaDu muninA moM para UbharAto AtmaglAni-AtmagaThano bhAva; jinamUrti para najara paDI javAthI haribhadranA mukha para Upaselo aNagamo, to sAdhvImukhe navIna tattva-gAthA sAMbhaLavA maLI jatAM temanA manamAM jAgela jijJAsAmizrita AzcaryanI mukhabhAva dvArA thatI abhivyakti; AvAM to keTalAMya udAharaNo gaNAvI zakAya, jenuM tAtparya eTaluM ja ke A saMpuTamAM pragaTa thatAM citrone 'bhAvacitra' tarIke svIkAravAmAM jarAya jokhama nathI, ke nathI temAM atizayokti. 4. bAvaNya yojanA : munI, pazu-paMkhIo ke anya parvata-samudrAdi jaDa-cetana padArtho, citromAM to vastutaH nirjIva ja che. chatAM saphaLa citrakAranI kalama temAM evuM lAvaNya reDI Ape che ke e, citrAMkanane jotAM ja bhAvakanuM mana harI le che. AmAM raMgonI taDakabhaDaka nahIM, paNa ghaNI vAra to sAva ochA ane vaLI taddana haLavA / ThaMDA raMgonuM saMyojana dhArI asara upajAve che. bhAva te citrano AMtara-prANa che, to lAvaNya te tenA bAhya alaMkaraNa samuM che. lAvaNyanuM guMphana jyAre AMtara Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvone vAcA ApavAmAM pUraka | poSaka tattva tarIke citrakAranI pIMchImAMthI pragaTe che. tyAre te citra bhAvakanA anubhUtivizvane samRddha banAvanArAM spaMdano jagADI jAya che. | dA.ta. zrI mAnatuMgasUrine varadAna ApavA avataratAM devI cakrezvarI; AcArya matsyavAdInI sAme beThelA be bauddha sAdhu; gurusamIpe dIkSA levA upasthita thayelA Arya kAlakakumAra ane temanAM bahena sarasvatI; AcArya bappabhaTTInI kasoTI karavA AvelI rUpAMganA; ke pachI vyAkaraNanI zobhAyAtrAmAM rAjA siddharAja sAthe cAlatA dhIragaMbhIra hemacaMdrAcArya; eka-ekanI bhAvabhaMgimAM ke viziSTa mudrAmAMthI kevuM anupama sauMdarya nikhare che ! 5. sAdRzya : citra vAstavika (Realistic) hoya ke kAlpanika-kalpanAcitra; tene jotAM ja tadagata vyakti, padArtha ke prasaMgane darzaka oLakhI jAya, tyAre citra sAdRzyasiddha gaNAya. bIjI rIte ema kahI zakAya ke citra ja potAnI oLakha Ape, potAnI vArtA kahe ane bhAvaka sAthe vAta karI le. ahIM lAkha rUpiyAno savAla e thAya che ke kharekhara ApaNe citrane bolavA daIe chIe kharA ? ApaNe tyAM zabdALutA - bolakA zabdo ane vaLI vANIpaMDitono eTalo badho Ubharo hoya che ke zilpa ke citrane potAnI vAta kahevAno avakAza ja maLavo durlabha che. ahIM vastutaH citra ke zilpa karatAM teno paricaya karAvatAM ke guNagAna gAtAM zabdono, ane kalAkAra karatAM tenA preraka ke dravyasahAyakano vadhu mahimA jovA maLe che. AvuM hoya tyAM kalAkRti udAsa banI jAya ane tenuM kalAtattva akSamya rIte ghavAya, temAM zo saMdeha ? ema kahevAya che ke so vAkyo ane eka citra. hajAro zabdo ghaNI vAra je kAma karI nathI zakatAM, te kAma ekAda manabhAvana citra thakI sarI jatuM hoya che. Ano sAra e ke zabdo jema alpa, tema citranI anubhUti vadhu tIvra, UMDI. citrakalAno malAjo jALavavA khAtara paNa have AvAM prakAzanomAM pesI jatI zabdALutAne haLavI karavI anivArya che. 6. raMga-saMyojana : pariveSa, prasaMga ane pAtrone anukULa raMgayojanA e citrakAranI prAthamika kuzaLatA gaNAya. utkRSTa raMga-saMyojanano uttama namUno prastuta citro rajU kare che. zayyabhavabhaTTanI yajJavedImAMthI Ugato dhumADo juo; caMDarudrAcAryanA rAtrivihAranuM aMdhAramaDhaDhyuM ane UbaDakhAbaDa bhUmivALuM dRzya lo; vajasvAmI mahArAjane lakSmIdevI dvArA samarpaNa thatuM sahastradala kamala nirakho; ke zrI abhayadevasUrinA prasaMgamAM nadInuM tathA zrI dharmaghoSasUrinA prasaMgamAM UchaLatA samudranuM Alekhana nihALo : raMga-yojanA mATe kalAkArane dAda ApyA vinA nahIM rahI zakAya. joke A citronI keTalIka maryAdAo paNa che, ane te svAbhAvika paNa lAge che. Ama chatAM citrakAre keTalIka khUbIo evI majedAra prayojI che ke bIjI maryAdAo emAM saheje ogaLI jAya che. be muddA A saMdarbhamAM joIe. eka : citranI kharI khUbI enI rekhAomAM nihita che. citrasUtra pramANe - "rekhAM prazaMsantAcAryA, vartanAM ca vicakSaNAH | striyo bhUSaNamicchatti, varNADhayamitare janAH || ' arthAt kalAtattvanA maramI jano haMmezAM rekhAo upara dhyAna kendrita kare che, to vyavahAracatura manuSyo vartanAne vakhANe che. paraMtu strIvarga mahadaMze AbhUSaNo eTale ke TApaTIpane ja prazaMse che, to pRthagajana-Layman-nI nisabata phakta raMgonI taDakabhaDaka sAthe ja hoya che. bhaDakadAra raMgo hoya ane bhAtabhAtanI zobhA-sajAvaTa hoya to citra rUDuM, nahIMtara to nakAmuM ! - prastuta citromAM kyAMka kyAMka to citrakAranI pIMchIe kamAla karI che. upAdhyAya zrI yazovijayajI bALa-avasthAmAM mAtAne bhaktAmara saMbhaLAve che te samaye varasatA varasAdanuM, nAnakaDI bArInI bahAra, thoDAka-AchA lasarakA dvArA upasAveluM dazya joIe ke abhayadevasUri mahArAjanI sAme UbhelI zubhra gAyanA AMcaLamAMthI jharatuM ane jhareluM - bhUmigata dUdha joIe ke caMDarudrAcAryanA daMDa-prahArathI nUtana muninA mastaka parathI nItaratuM lohI joIe. kalAkAranI pIMchInI kSamatAno hRdayaMgama paraco maLyA vinA nahIM rahe. bIjI vAta e che ke AjanI jaina citrakalA eTale mukhyatve zrI gokula kApaDiyAnI zailI. zrI kApaDiyA, A samayanA jaina citrazailInA eka mAsTara (Master) kalAkAra alabatta, che. paNa bIjA tamAma citrakAroe (mahadaMze Painters) to kApaDiyAnI zailInuM samajaNavihoNuM ne vikRtibharyuM anukaraNa ja mAMDyuM che. - A sthitimAM, eka yuvAna - navodita - citrakAradaMpatI mAtra jaina viSayo le, ane zrI kApaDiyAnI zailIno paDachAyo paNa praveze nahIM te rIte, potAnI svataMtra mijAja dharAvatI zailI vikasAve, e mArI dRSTie eka noMdhapAtra siddhi che. ane tethI ja teo kalApremIonA abhinaMdananA adhikArI che. pAlItANA - zrIzatruMjayagirinI pAvana godamAM sauMdaryanA maghamaghatA pUmaDA jevuM samavasaraNa-maMdira ! e bhavya sthApatyanA mohaka sonAne kalAnI sugaMdhathI chalakAvI detAM 108 nayanamanabhAvana aitihAsika citro ! ane e citrone, e kalAkhaMDone samavasaraNa-maMdiranA parisaramAMthI upADI lAvIne ghara-gharano zaNagAra banAvavAne talasatuM khIlatI puSpakaLI samuM sohAmaNuM A pustaka ! koNa vadhe ? kono mahimA caDiyAto gaNAya ? ekane nirakhIe ane ekane bhUlIe - evI paristhitimAM AnA karatAM peluM vadhu sAruM ema kahevA karatAM A badhAM ja vAnAM ekabIjAthI caDiyAtA che, ema kahevAmAM ja { Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atizayokti - alpokti - bannethI bacI zakAya tema lAge che. A badhuM ja mahattvanuM / mahimAvaMtuM che, te to niHzaMka. paraMtu A badhAMno ane tenI mahattAno prANa to che tenuM preraka paribaLa : yojaka : "sa tu taMtra vizeSa duzma:, sapattpati kRtyavartya 5H" ane "yojakastatra durlabhaH" ityAdi subhASito dvArA kavioe jeno mahimA gAyo che te 'yojaka' ja A badhI mahattAnuM cAlakabaLa hoya che. badhA ja yogo upalabdha / upasthita hovA chatAM yojaka vinA te nagaNya ja banI rahetAM hoya che, te sarvavidita che. tethI ja, A mahAmaMdira, citrAMkano tathA prastuta citrasaMpuTa - A tamAmanA preraka, yojaka ane kalpaka pUjyapAda AcArya mahArAja zrIvijayacaMdrodayasUrijI mahArAja ane teozrIno A kAryomAM sahayogI sarva samUha. AvAM uttama kalAvidhAno jagata samakSa rajU karavA-karAvavA badala saunA abhivAdananA sAcA adhikArI che. temane bhAvapUrvaka vaMdana. eka kALe jainasaMghamAM ati sUkSma kalA-dRSTi, kalA-prIti, kalA-parakha hatAM jenAM suphaLa ApaNe delavADA ane kuMbhAriyA-rANakapuranAM kalAmaya sthApatya rUpe tathA asaMkhya pothIcitro vagere rUpe pAmIne dhanya ja nahIM, paNa kalA-saMpanna paNa banyA chIe. vastutaH to ApaNI, kalAnI adbhuta upAsanA temaja niSThAnAM darzana karAvatAM A badhAM vAnAM avalokmAM pachI paNa, jo koI, jainone zuSka jJAnamArgI ane vairAgyajaDa mAnato rahe to temAM mAnanAranI bauddhika jaDatA ja pragaTa thavAnI. saikAo-jUno A kalA-prema chellA thoDA samayathI kaMIka aMze osaryo hoya ane kalA pratye upekSAtmaka valaNa vadhatuM jatuM hoya tevI dahezata pAkI bane tyAM ja, acAnaka, raNamAM mIThI vIraDI jevAM A samavasaraNa-maMdira jevAM sthApatyono tathA tenI ramaNIyatAne vikasAvavA kAje ja sarjAyelAM AvAM kalAmaMDita citrono phAla UtarI Avyo ! varSo pUrve, zrI paramAnaMda kuMvarajI kApaDiyAe mAreluM 'Adhunika jainonuM kalAvihIna jIvana' - evuM AkaruM maheNuM jANe ke A navasarjanoe bhAMgI nAkhyuM. bhale bahu virala pramANamAM, paNa A nirmANoe aneka vyaktione preraNA to avazya ApI che ke mAtra dhanavyaya karIne ArasapahANanAM caNatara UbhAM karavAmAM ja itizrI nathI; evAM caNatarInI kharI sArthakatA to emAM AvI kalA ugADavAmAM ja hoI zake. kadAca AvA ja koI kAraNe, have nirmANa pAmatAM AyojanomAM ochA-vadhatA aMze paNa kalAnAM dhoraNono Agraha rAkhavAnI vRtti tathA dRSTi, dhImI gatie paNa, vikasatI jatI jovA maLe che. A eka AvakArAyaka bha cihna gaNAya. eka bIjo muddo paNa, ahIM ja noMdhavo ghaTe. citranA be prakAra che : eka to rekhAcitra, jenA vize upara vigate noMdhavAmAM AvyuM che; ane bIjuM zabdacitra, jenuM Alekhana kuzaLa zabda-svAmIo karI zake che. kuzaLa kalAkAra jema pIMchInA ochA-ochA lasarakA vaDe je dRzyanuM suMdara-saMpUrNa citrAMkana karI zake che, tema kuzaLa zabda-zilpI thoDAka zabdonI madada vaDe ja prasaMgane surekha abhivyakti ApI zake che. prastuta graMthamAM dRSTigocara thatuM pratyeka citra jo eka virATa jIvanakathAnuM saMkSipta paNa kalAmaya nidarzana hoya to tenI sAthe 2jU thayela jIvanaparicaya te je te jIvanakathAnuM zabdAtmaka pratibiMba hovAnuM svIkAravuM paDe. jIvanakathAnuM pratiphalana te citrakathA, to citrakathAnuM pratibiMba te zabdathA. e rIte jotAM ema kahI zakAya ke A graMtha eTale klAkAra ane kathAkAranI jugalabaMdI. A zabdakathAnA kathAkAra che, gujarAtanA lokapriya kalama-naveza DaoN. kumArapALa desAI. pratyeka citramAM vaNI levAyela kathA-prasaMgone zabdomAM AvarI levAnI zaratane AdhIna rahIne paNa temaNe lAghavayukta chatAM saraLa zailImAM citrAMkita kathAnakane je surekha Dhabe AlekhI batAvyuM che te kAbile dAda che. DaoN. kumArapALanI kalama tenI be vizeSatAone kAraNe gujarAtamAM vizeSa lokapriya che : eka, sAdI-saraLa zabdagUMthaNI; bIjuM, lokabhogya abhivyakti. lokapriya lekhaka hovA uparAMta lokapriya vaktA tarIke to teo mazahUra che ja; paNa chellAM keTalAMka varSothI temanuM dhyAna jainadarzana ane tenAM sAhityamAM dharabAyelI vyApaka lokopakArakatA pratye vizeSa rUpe dorAyuM che, ane ethI have temaNe A sAhitya mATe tathA AvA amUlya sAhityanA bhavya vArasAnA vArasadAra evA jaina samAjanA utkarSa mATe deza-paradezamAM 'kaMIka' noMdhapAtra karI batAvavAnuM jANe ke 'paNa' lIdhuM che. AthI sAhityaprIti ane lokapriyatAnAM be parimANo dharAvatA temanA vyaktitvamAM vicArabhUta dharmabhaktinuM trIjuM parimANa umerAyuM che, je jaina jagata mATe AnaMdajanaka ghaTanA che. emanI A dharmaniSThAnuM ja pariNAma che. prastuta graMthamAM temanA dvArA AlekhAyelA zabdacitro ke zabda kathAo. ApaNe A citrakathAonI sAthe-sAthe A zabdakathAonuM paNa umaLakAbhera svAgata karIe ane kalAkAra-kathAkAranI A jugalabaMdIne bhAvapravaNa haiye mANIe. 28-5-98 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukrama (1) zrI anAthI muni (2) zrI prasannacaMdra rAjarSi (3) zrI caMdrAcArya (4) zrI kUragaDumuni (5) zrI kapila kevalI (6)zrI sullaka muni (7) zrI zAMbhavAcArya (8) zrI bhadrabAhusvAmI (9) zrI kAlakAcArya (10) zrI pAdaliptasUri (11) zrI vajrasvAmI (12) zrI siddhasena divAkarasUri (13) zrI mAnadevasUri (14) zrI mallavAdIsUri (15) zrI devardhigaNi kSamAzramaNa (16) zrI mAnatuMgasUri (17) zrI haribhadrasUri (18) zrI bappabhaTTisUri (19) zrI sUrAcArya (20) zrI abhayadevasUri (21) zrI hemacaMdrAcArya (22) zrI jinadattasUri (23) zrI dharmaghoSasUri (24) zrI hIravijayasUri (25) upAdhyAya zrI yazovijayajI (26) upAdhyAya zrI udayaratnajI (27) zAsanasamrATa zrI vijayanemisUri nnnRnRnrshnshn Rnnshnn nshnshn shikssaashnshnshnshnshnshnnjny (28) sAdhvI caMdanabALA (29) sAdhvI devAnaMdA (30) sAdhvI mRgAvatI (31) sAdhvI bhaTrAmAtA (32) sAdhvI durgaMdhArANI (33) sAdhvI kalAvatI (34) sAdhvI puSpacUlA (35) sAdhvI madanarekhA (36) sAdhvI bhadrAmA (37) sAdhvI RSidattA (38) sAdhvI malayasuMdarI (39) sAdhvI sukumAlikA (40) sAdhvI ziyaLavatI (41) sAdhvI pooNI (42) sAdhvI yakSA (43) sAdhvI narmadAsuMdarI (44) sAdhvI rukimaNI (45) sAdhvI izrvarI (46) sAdhvI rudrasomA (47) sAdhvI taraMgavatI (48) sAdhvI yakanI mahattarA (48) sAdhvI manoramA (50) sAdhvI pAhiNImAtA (51) sAdhvI dharmalakSmI (pAlakSmI) (52) sAdhvI sunaMdA (rUpasena) (53) sAdhvI baMsAlA (54) sAdhvI padmAvatI (citrasena) ORnRnOgRgRgRgnRngaenROOROjnynnnnnjny (55) mahAmaMtrI abhayakumAra (56) ArdrakakumAra (57) kAmadeva zrAvaka (58) puNiyA zrAvaka (59) rohiNiyA (60) saMprati mahArAjA (61) zeTha jAvaDazA (62) vanarAja cAvaDA (63) lakSmIpati (64) mahAmaMtrI zAMtU (65) mahArAjA kumArapALa (66) bhIma kuMDaliyo (67) zeTha jagaDUdA (68) senApati AbhU(69) kuMDaliyo zrAvaka (70) savA-somA (71) paMcAkhya bhAravAhaka (72) bhImajI saMghapati (73) pethaDazA (74) maNasiMha (75) kAbhaI bAroTa (76) dharaNAha (77) khemo dedarANI (78) karmAzAha (79) vikramAditya hemu (80) zeTha zAMtidAsa (81) zeTha motIzA DRO RO Rnn shnRn nnRn RRORn ROR shnRngaenRn nnjny (82) trizalAmAtA (83) revatI (84) sulasA (85) jyeSThA (86) celaNA rANI (87) durgatAnArI (88) manoramA (89) prabhAvatI (90) kozA (91) zrIdevI (92) tilakamaMjarI (93) bakulAdevI (94) lAchIdevI (5) cAMpalade (86) anupamAdevI (97) bAlAzAmAtA (98) caMpA (99) sonala (100) pATapade (101) gaMgAmA (102) subhadrA zeThANI (103) subhadrA satI (104) nAgilA (105) modIpatnI (106) jayaMtI (107) lakSmI (108) suzIlA Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TOS 1. zrI anAthI muni magadhanA samrATa zreNika biMbisAra azva para besIne sainya sahita vanavihAra mATe nIkaLyA hatA. teo maMDikukSi nAmanA udyAnamAM AvyA tyAre vRkSanI nIce padmAsana lagAvIne beThelA dhyAnastha muni para emanI dRSTi paDI. munirAjanI prasanna mukhamudrA, tejasvI kapALa ane ramaNIya rUpa joIne samrATa zreNika AzcaryamAM paDyA. manomana vicAra karavA lAgyA ke saMsArajIvanano evo te kayo hRdayavidAraka ane AghAtajanaka anubhava thayo haze ke jethI emaNe yuvAnIno AnaMda mANavA-bhogavavAne badale sAdhutAno tyAgapUrNa mArga grahaNa karyo haze ? magadhanareze praNAma karIne munirAjane prazna karyo, "munirAja, mArA cittamAM jAgelI jijJAsAnuM Apa samAdhAna karo tevI vinaMtI che. yuvAnInI mahorelI vasaMtamAM saMsAranAM sukho choDIne zA mATe tapa-tyAgathI bharelI dIkSA grahaNa karI ? AvI kaMcanavarNa kAyA, tejasvI taruNa avasthA ane netradIpaka cahero joIne mane savAla jAgyo che ke Ape chalakAtI yuvAnImAM saMsAra, saMpatti ane priyajanono parityAga kema karyo ?" munirAje hetabharyA svare kahyuM, "he rAjanuM, A saMsAramAM huM sAva anAtha hato. mane bacAvanAro rakSaka ke gADha mitra nahoto. AvI anAtha sthitine kAraNe ja meM saMsArano tyAga karyo." samrATa zreNike khaDakhaDATa hasatAM kahyuM, "are munivara, jo Apa AvI anAtha sthitino anubhava karo cho to huM tamAro nAtha banIza, vaLI mArA jevo samrATa tamAro nAtha banaze eTale tamane gADha mitro, parama snehIo, nikaTanA saMbaMdhIo ane khaDe page rahenArA sAme cAlIne maLI Avaze. emanA sahavAsamAM rahIne tame sukhapUrvaka sattA, saMpatti, sAmarthya ane sauMdarya saghaLuM bhogavI zakazo. saMsAranuM koI sukha tamane aprApya nahIM hoya, muni ! cAlo, have huM tamAro nAtha chuM. AvI bharayuvAnImAM lIdhelI sAdhutA choDIne mArI sAthe mArA vizALa rAjamAM padhAro." samrATanI A vAtanA pratyuttaramAM munirAje kahyuM, "he magadharAja, jyAre tame khuda anAtha cho pachI mArA nAtha kaI rIte banI zakazo ? tamArI jema ja apAra saMpatti ane samRddhi mArI pAse hatI, paraMtu eka vAra mArI AMkhamAM pIDA utpanna thaI ane zarIranA pratyeka aMgamAM dAha jAgyo tyAre aneka nipuNa vaidyAcAryo, pitAnI saghaLI saMpatti ke mAtAnuM madhuruM vAtsalya mArI pIDA ochI karI zakyAM nahIM. sarva zRMgArano tyAga karanAra patiparAyaNa mArI patnI ke mArAM bhAI-bahena paNa sAMtvana ane rUdana sivAya kazuM karI zakyAM nahIM. AvI hatI mArI anAthatA ! "A anAthatAne dUra karavA mATe ane e vedanAthI mukta banavA mATe meM sarva vedanAnAzaka evI dIkSA levAno vicAra karyo. je rAtre evo saMkalpa karyo ke huM sAjo thaIza to A saMsAra choDI daIza te rAtri pasAra thavAnI sAthosAtha mArI vedanA ochI thavA lAgI. prAtaHkALe to sAva nirogI banI gayo. dIkSA aMgIkAra karIne nIkaLelA mArA jevA anAthane bhagavAna mahAvIra jevA sAcA nAtha maLyA !" anAthI muninA upadezathI prabhAvita thaIne rAjA zreNika prabhu mahAvIranuM zaraNa svIkAravA cAlyA ane anAthI muni potAnA mArga bhaNI AgaLa vadhyA. anAthI muninuM caritra darzAve che ke saMsAranAM dukha:darda bhogavato mAnavI bhale aneka snehIo ane samRddhi dharAvato hoya chatAM vAstavamAM te anAtha che. potAnI anAtha sthitine TALanAra ane sUtelA AtmAne ja gADanAra guru maLatAM vyakti sAcI sanAtha bane che. zAstro kahe che ke AtmasaMdhAnanI aMtima sImAe pahoMcI anAthI muni sadAya sanAtha dazArUpa siddhipadane varyA. dharmasnehasaujanya zrI zatruMjaya mahAbhiSeka(vi. saM. 2047)nI tathA haMsAbahena tathA a, so. nalinIbahenanA varSItapanI smRtimAM; sUratanivAsI zrI rajanIkAnta mohanalAla jhaverI tathA zrI zAMticaMda bAlubhAI jhaverI parivAra, muMbaI lain Education International For Private & Personal use only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ wwwwwww wwwwww wwwwwwwww Sta www.fainelibrary.org Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2. zrI prasannacaMdra rAjarSi eka vakhata bhagavAna mahAvIra rAjagRhI nagarImAM padhAryA, tyAre emanI sAthe rAjarSi prasannacaMdra paNa hatA. muni prasannacaMdra eka page UbhA rahI, be hAtha UMcA karI, Aga varasAvatA sUryanI sAme dRSTi rAkhIne ugra sAdhanA karatA hatA. emanI AvI AkarI tapazcaryA joIne magadha samrATa zreNika prabhAvita thayA ane emaNe samavasaraNamAM prabhu mahAvIrane pUchyuM, prabhu, bahAra eka page UbhA rahIne ati ugra tapa karanArA muni jo A kSaNe mRtyu pAme to emanI kaI gati thAya?" prabhue kahyuM, "A prasannacaMdra rAjarSi che. jo emanuM A ja kSaNe mRtyu thAya to sAtamI narakamAM gati pAme." A sAMbhaLatAM sabhAmAM sannATo vyApI gayo. mahArAja zreNika manomana vimAsaNamAM paDyA. sAdhune narakagamana hoya nahIM, to pachI muni prasannacaMdranI naraka gati kema bhAkhI ? kadAca prabhu mahAvIranAM vacano potAne barAbara saMbhaLAyAM na hoya ema mAnIne magadharAja zreNike puna: prazna karyo, he bhagavAna ! tapasvI prasannacaMdra muni A samaye kALa kare to kyAM jAya?" bhagavAna mahAvIre kahyuM, "sarvArtha siddha vimAne jAya. mokSagati thAya." bhagavAna mahAvIranAM A vacano sAMbhaLIne Azcarya pAmelA magadharAja zreNike kahyuM, "prabhu, Ape pahelIvAra naraka gati pAmaze evI vAta karI ane thoDIka kSaNo bAda mokSagati meLavaze ema kahyuM, Ama Ape be taddana judI vAta kema kahI ?" bhagavAne kahyuM, "prathamavAra tame pUchyuM tyAre te munie durmukhanI vANI sAMbhaLI hatI ane durmukhe ema kahyuM hatuM ke caMpAnagarInA dadhivAhana rAjAe prasannacaMdra rAjAnI nagarIne ghero ghAlyo che ane prasannacaMdra rAjAnA maMtrIo phUTI javAthI bALarAjAne mArI nAkhIne rAjya levA icche che. A sAMbhaLIne muni prasannacaMdranA manamAM rAjya ane bALaka paranA mohane kAraNe hiMsaka vicAronuM samarAMgaNa racAI gayuM ! pariNAme emaNe sAtamI narakane yogya gati-jAti Adi nAmakarma bAMdhyAM. AvA raudradhyAnamAM teo kALa pAmyA hota to avazya nara ke ja jAta. cittamAM laDAI khelatA muni prasannacaMdrae zatru rAjA para maraNiyo prahAra karavA potAnuM zirasANa levA mastaka para hAtha lagADyo. e samaye potAnA muMDita mastakano sparza thatAM tarata ja jAgRta banI gayA. vicAra karavA lAgyA ke "sAdhunI tapazcaryAmAM rahIne meM kevA hiMsaka vicAro karyA, kevA krUra pApanuM AcaraNa karyuM !" Ama muni prasannacaMdrane pArAvAra pazcAttApa thayo. potAnI mahAna bhUlanI AlocanA, pratikramaNa karIne muni pAchA prazasta prasanna dhyAnamAM sthira thayA. pariNAme jyAre samrATa zreNike prabhune bIjI vAra pUchyuM tyAre teo sarvArtha siddha ne yogya mokSagatine pAtra banI gayA hatA. evAmAM prasannacaMdra muninI samIpe deva-duMdubhi vAgatAM prabhu mahAvIre kahyuM, "emane kevaLajJAna prApta thayuM. A samaye devatAo temanA kevaLajJAnano mahimA UjavavA lAgyA." muni prasannacaMdranuM caritra eka AtmajAgRta muninI oLakha Ape che. duzmanane zirasANathI mArI nAMkhavo evA vicArathI emaNe mAthe hAtha mUkyo ane mAthe loca karelo jANI potAnI sAdhutAnuM smaraNa thayuM. potAnA hiMsaka vicAro mATe pazcAttApa thatAM teo pazcAttApanI pAvana gaMgAmAM vizuddha banyA. sAcA jAgRta AtmAno pazcAttApa hovAthI teo kSapaka zreNIe caDIne kevaLajJAna pAmyA. hA pastAvo, vipula jharaNuM, svargathI UtaryuM che." - e paMktiomAM pazcAttApanI mahattAnuM gAna karyuM che. evuM gAna muni prasannacaMdranA jIvananI ghaTanAmAMthI pragaTa thAya che. | dharmasnehasaujanya A. zrI vijayaazokacaMdrasUri ma.nA bIjA varSItapanI temaja zrI sUrimaMtranA pAMcamA prasthAnanI 12mI ArAdhanAnI smRtimAM; khyAti, namita, IzAna, darzita jhaverI (sUratavALA), malADa, muMbaI. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1. For Private & Personal use only www.fanlibrary.org Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3. zrI caMdrAcArya sAMjanA samaye moja-mastI karavA nIkaLelA juvAniyAo muni caMDarudrAcAryanA upAzraye AvI pahoMcyA. A upAzrayamAM vRddha ane krodhI zrI caMDarudrAcArya birAjamAna hatA. tophAne caDelA juvAniyAone A vayovRddha sAdhunI TIkhaLa karavAnuM sUjhyuM. A mastIkhora juvAniyAomAM eka juvAna mIMDhaLabaMdho hato. enAM lagna levAI cUkyAM hatAM. bIjA yuvAno A mIMDhaLabaMdhA yuvAnane AgaLa karIne vRddha mahArAjanI majAka karatAM bolyA, "mahArAja, Ane ugAro. bicArAne paraNavAnI lezamAtra icchA nathI chatAM parANe lagna karAvavAmAM Ave che. Apa to dayAvAna cho. jo Apa enA para karuNA karIne ene dIkSA Apo, to enAM saghaLAM duHkhono aMta Avaze. Apano moTo upakAra thaze." vRddha pahelAM to mahArAje A yuvAnonI TIkhaLa tarapha lakSya na ApyuM, paNa tethI yuvAnone vadhu joza caDyuM. emaNe pharI pelA mIMDhaLabaMdhA juvAnane saMsArathI chuTakAro ApavA vinaMtI karI. zrI caMDarudrAcArya prakRtie atyaMta krodhI hovAthI e caMDarudrAcAryane nAme jANItA hatA. yuvAnonI atizaya TIkhaLane kAraNe vRddha munirAje krodhita thaIne pelA mIMDhaLabaMdhA yuvAnane kahyuM, "khera, tAre dIkSA levI che ne ? to tane dIkSA ApuM chuM, pachI keTalI vIse so thAya enI taneya khabara paDaze." mIMDhaLabaMdho yuvAna to hajI TIkhaLI mijAjamAM hato. eNe vRddha munirAjane kahyuM, "hA mahArAja, mane dIkSA Apo. mAre koI paNa bhoge A saMsArano mArga tyajIne saMyamano mArga grahaNa karavo che." zrI caMDArudrAcAryano gusso bahAra UchaLI Avyo. emaNe to pelA yuvAnane pakaDIne enA vALa jhAlI barAbara loca karavA mAMDyo. A dRzya joIne bIjA TIkhaLI yuvAno to bhAgyA; jyAre pelo mIMDhaLabaMdho yuvAna eka tasu pAcho haThaThyo nahIM. eNe zrI caMDarudrAcAryane vinaMtI karI, "mahArAja, mArAM sagAMo hamaNAM AvI pahoMcaze. teo Ave te pahelAM ApaNe vihAra karIne ahIMthI nIkaLI jaIe." caMDarudrAcAryae to vRddhAvasthAne kAraNe gacchanI saghaLI javAbadArI kyAranIya ziSyane soMpI dIdhI hatI. teoe mAtra AtmasAdhanA karavAnI sthiti svIkArI hatI. AvA munirAjane vihAra karAvavo kaI rIte? vRddha munirAjane khabhe besADIne yuvAna ziSya cAlavA lAgyo. rasto ati durgama ane khADA-TekarA tathA kAMTAthI bharelo hato. ziSyano paga saheja lathaDe ane dhakko vAge eTale tarata guruno gusso phATI paDe. ziSyanA paga lohIluhANa thaI gayA. guru enA khabhA para beThA beThA satata Thapako ApatA hatA. evAmAM khADo AvatAM ziSyano paga lathaDyo ane khabhA para beThelA guru DagamagI gayA. basa ! AvI banyuM. gurunA krodhano jvALAmukhI phATatAM emaNe ziSyanA mAthA para jorathI daMDa phaTakAryo. AvI kaparI dazA thaI hatI, chatAM ziSya to vicAre ke potAnA kAraNe gurune keTalo badho zrama ane parezAnI bhogavavAM paDe che ! AvA pazcAttApathI ziSyanI pariNati vizuddha banI jatAM ene kevaLajJAna thayuM. gurue kahyuM ke, "pahelAM barAbara cAlato na hato ane have kema barAbara cAlavA lAgyo ? ATalA aMdhArAmAM tane kaI rIte badhuM barAbara dekhAya che ?" ziSyae kahyuM, "jJAnabaLe prabhu." A sAMbhaLatAM ja guru ziSyanA khabhA parathI nIce UtarI gayA. kevaLajJAna pAmelA ziSyane page paDI kSamAyAcanA karI. pazcAttApamAM DUbI gayelA gurune e paLe kevaLajJAna lAdhI gayuM. gurusevAnI anokhI bhAvanA pragaTa thAya che zrI caMDarudrAcAryanA caritramAM. apAra kaSTo Ave, aneka yAtanA sahevI paDe, paraMtu gurubhakti kevI hoya tenuM mArmika darzana caMDarudrAcAryanA ziSyanI agniparIkSAmAM jovA maLe che. bIjI bAju potAnI kSatino khyAla AvatAM ja guru caMDarudrAcAryano vinaya pragaTa thAya che. pazcAttApanI pAvana gaMgAthI teo pavitra bane che ane khuda potAnA ziSya pAse vinItabhAve kSamAyAcanA kare che. dharmasnehasaujanya A. zrI vijaya azokacaMdrasUri, paM. somacaMdra vi., muni zramaNacaMdra vi. tathA sA. yazasvinIzrI Adi sahita sUratamAM thayela 400 siddhitapanI smRtimAM; a. sau. zAMtAgaurI jayaMtIlAla tribhovanadAsa vadhANI parivAra, (lAThIvALA). hAla muMbaI, www.jainellbrary.org Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gl You Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. zrI krUragaDu muni kSamA dharmanuM smaraNa thatAM ja phUgaDu muninuM nAma tarata ja smaraNapaTa para Avaze. krUra eTale bhAta ane gaDUA eTale eka jAtanuM pAtra. munizrI kUragaDu savAre pAtra bharIne bhAta lAvIne vApare, tyAre ja emane thoDIghaNI svasthatA AvatI hatI. roja pAtra bharIne bhAta vAparatA hovAthI bIjA sAdhuo emanI majAka karatA hatA. kUragaDu munithI bhUkhyA rahevAya nahIM. roja thoDo AhAra to joIe ja, tethI thAya zuM ? keTalAka tapasvI sAdhumahArAjo kUragaDu muninA A AhArane joIne ene 'nitya khAu' kahetA. temAM paNa emanA ja gacchamAM bIjA cAra sAdhuo to mahAtapasvI hatA. eka sAdhu mAsakSamaNa (eka mahinAnA satata upavAsa) karatA hatA. bIjA sAdhu be mahinAnA, trIjA sAdhu traNa mahinAnA ane cothA sAdhu cAra mahinAnA upavAsa karatAM hatA. AvA upavAsI sAdhuo muni kUragaDunI mazkarI karatA, te durvartanane bhUlIne muni kUragaDue emanI sAdhusevA cAlu rAkhI. teo anya sAdhuonI tapazcaryAno dveSa paNa karatA nahIM, balake emanI tapazcaryAnI aharniza anumodanA karatA hatA. potAnI maryAdAthI vAkepha hovAne lIdhe tapasvI sAdhuonI khaDe page vaiyAvacca karatA hatA. munioe karelI niMdAne AtmaniMdA ane AtmavizleSaNamAM parivartita karI detA hatA. Ama emanA hRdayamAM satata kSamAvRttinuM jharaNuM vahetuM hatuM. eka vAra saMvatsarI mahAparvanA divase potAnI tIvra kSudhAne saMtoSavA mATe munirAja gocarI vahorIne lAvyA. badhA sAdhuone batAvIne vinayathI kahyuM ke, "A gocarImAMthI Apane kaMI vAparavAnI abhilASA hoya to vAparo." A zabdo kAne paDatAM ja anya sAdhuo emanA para krodhe bharAyA... "parvanA AvA divase tame bhojana karo cho te bAbata to tiraskArapAtra ane zaramajanaka che. kiMtu bIjAne A rIte vAparavAnuM kaho cho te to ati dhikkArapAtra ane AghAtajanaka gaNAya." gusse thayelA munioe emanA pAtramAM moMmAMthI baLakhA kADhIne nAkhyA. Ama chatAM phUragaDu munine saheje gusso thayo nahIM, balake kSobha thayo ke sAdhuonI vaiyAvacca karavAne badale temanI vinaMtI krodhanuM kAraNa banI. teo manomana vicAravA lAgyA, "aho ! mAro kevo pramAda ! sAdhune to eka paLano pramAda na hoya tyAre huM to eka nAnuM sarakhuM tapa paNa karI zakato nathI. emAMya parvanA divasoe mArAthI tapa thatuM nathI te kevuM zaramajanaka gaNAya ? dhikkAra che mane." vaLI kUragaDu muni vicAravA lAgyA, mAre to A cAre tapasvI sAdhumahArAjonI vaiyyAvacca karavI joIe. emanI sevA karavI joIe. oha ! AvuM karavAne badale huM to emanA cittamAM krodha jagADanAro banyo. muni tarIke meM keTalI badhI mahAna bhUlo karI ? Ama AtmaniMdA anubhavatA munirAja zukladhyAnamAM caDIne tarata kevaLajJAna pAmyA. devatAo paNa emanA kevaLajJAnano mahotsava UjavavA doDI AvyA. emanI TIkA karanArA cAre tapasvI munio Azcaryacakita banI gayA. sAcA bhAvatapasvI kevaLajJAnI kUragaDu munine khamAvavA lAgyA. 'kSamA vIrasya bhUSaLam' eno artha ja e ke kAyaranI pAse kSamAnI zakti hotI nathI. hRdayanI vizALatA dharAvanAro vIra puruSa ja sAcI kSamA ApI zake. jIvanamAM sanmAna maLe tyAre to sahu koI saujanya dAkhave, kintu jIvanamAM apamAna, anyAya ane upahAsa maLe tyAre cittamAM samatA jALavanArI vyaktio ja sAcI kSamA ApI zake che. samatAnA sarovaramAM ja kSamAnuM kamaLa Uge che. Avo samatAbhAva zrI kuragaDu muninA caritramAM jovA maLe che. dharmasnehasaujanya zAMtAbahena dhIrajalAla zAha (thAnavALA), bhAvanagara. vIramatIbahena pAnAcaMda lallubhAI sukhaDiyA, sUrata. sva. dhanarAjabhAI lallubhAI sukhaDiyA, sUrata. zAMtAbahena DAhyAbhAI raNachoDadAsa cokasI, sUrata. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Laun w Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. zrI kapila kevalI jainadarzana gAI-bajAvIne kahe che ke mAnavInI tRSNAo to AkAza jeTalI anaMta che. eno koI cheDo, tRpti ke aMta nathI. anaMta tRSNAomAM gherAyelo mAnavI enuM samagra jIvana mRgajaLa samI icchAonI pUrNatA kAje AMdhaLI doTa mUkIne pUrNa kare che. mohaka ane mAyAvI icchAonA AlApe nAcato mAnavI sukhopabhoganI kSaNikatA samaje to enA jIvanamAM samULI krAMti sarjAya che. muni zrI kapila kevalInuM jIvana eTale asaMkhya tRSNAothI gherAyelA bhautika jIvanamAMthI bahAra AvIne pragaTelo tyAgano virala prakAza. kauzAMbI nagarInA rAjyazAstrI kAzyapano putra kapila lADakoDamAM UcharavAne lIdhe kazuM bhaNyo nahIM. kAzyapane sthAne AvelA rAjyazAstrInI pAlakhI gharanI najIkathI pasAra thatI joIne kapilanI mAtA zrIdevInI AMkhamAMthI AMsu sarI paDyAM. mAtAnI AMkhanAM AMsue kapilane vidyAbhyAsa mATe prerita karyo, kiMtu zrAvastI nagarImAM vidyAbhyAsa mATe gayelo kapila zAlibhadranA gharanI dAsInA mohamAM DUbI gayo. vidyAbhyAsa to abharAIe caDI gayo, kiMtu saMsAra maMDAtAM AjIvikAno Akaro prazna Ubho thayo. emAMya dAsIne prasUtikALa samIpa AvatAM dhananI khUba jarUra paDI. - A nagarIno rAjavI vahelI savAre ene tyAM sauprathama AvIne AzIrvAda ApanArane be mAsA suvarNa Apato hato. A rIte eka savAre sahuthI vahelA pahocavA madharAte kapila gherathI nIkaLyo, paNa rastAmAM koTavALe cora mAnIne pakaDI lIdhA. bIje divase rAjasabhAmAM kapile potAnI jIvanakathA varNavatA prasanna thayelA rAjAe kahyuM ke, "tAre je joIe te mAga. tane jarUra ApIza." khobo bharIne mAgavA janArane sAgara ApavAnI vAta thAya to kevuM bane ! AthI kapile bIje divase pUrNa vicAra karIne potAnI icchA pragaTa karavAnuM rAkhyuM. azokavATikAmAM eka zilA para besIne vicAratA kapile be mAsA sonAmahoramAMthI ekaso sonAmahora mAgavAnuM vicAryuM. emAMthI vaLI karoDa sonAmahora mAgavAnA vicAra jAgyA. A samaye acAnaka vRkSa parathI kharatAM jIrNa pAMdaDAMne joIne kapile vicAryuM ke saMsAra to jIrNa ane vinAzazIla che. mAre jarUra to be mAsA suvarNanI hatI, emAMthI cheka karoDa sonAmahoro sudhI pahoMcI gayo ! kapila munino haLukarmI jIva UMDo vicAra karavA lAgyo. je rAjA ene kaMIka ApavA mAge che tenuM rAja pralobhanavaza e chInavI levA mAge che. kRtajJatAne badale kevI kRtajJatA ! madada mATe hAtha lAMbo karanArano hAtha kApI nAkhavAno vicAra karyo gaNAya. vaLI vicAre che ke aDadhA rAjyanI paNa mAre zI jarUra ? hajArano paNa mAre zo upayoga ? mAre to mAtra be ja mAsAnI jarUra che. vaLI, vicAre che ke A rIte be mAsA laIne zuM karuM ? mArI pAse je che enAthI mAre saMtoSa mAnavo joIe. saMtoSa e ja sAcuM sukha che. lAlaca to lapasaNI che. mana lAlacanA dora para cAle che. manano zvAsa atRpti che. manano ni:zvAsa ajaMpo che. yAcanA karanAranA mohane akkala hotI nathI. yAcanAno koI aMta ke cheDo hoto nathI. - jIrNa pAMdaDAMe kapilane vartamAna jIvana ane jagatanI jIrNatA ane kSaNabhaMguratAno saMketa Apyo. A samaye gahana vicAramAM nimagna kapilane jAtismaraNajJAna utpanna thayuM. muniveSa dhAraNa karIne rAjAnI pAse gayelA kapilane rAjAe keTakeTalAMya pralobhano ApyAM, paNa teo meru parvatanI jema aDaga rahyA. ekavAra muni kapila zrAvastI nagarInI pAse AvelI corapallImAM vihAra karatA hatA, tyAre coronA saradAra balabhadra emane gIta gAvAnuM kahyuM. kapila munie 'zrI uttarAdhyayana sUtra'nA AThamA adhyAyanI gAthAone drupada rAgamAM evI hRdayasparzitAthI gAI ke pAMcaso coranA hRdayamAMthI malinatA ogaLI gaI ane emanAmAM vairAgya jAgyo. emaNe kapila kevalI pAse dIkSA grahaNa karI. AvA munirAja kapila kevalIne nirvANa prApta thayuM hatuM. AvA muni kapila kevalInA hAthe kacchanA suprasiddha bhadrezvara tIrthanI Adya pratiSThA thaI hovAnI anuzruti paNa sAMpaDe che. - dharmasnehasaujanya hIrAbahena mohanalAla nAgaradAsa pATaNavALA tathA raseSa, milonI, ronaka, IzAnanA zreyArthe; zrI navanItalAla mohanalAla zAha, a. sa. sudhAbahena, putro ketana, kamaleza, manISa sahaparivAra, muMbaI Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. zrI sullaka muni mAtA ane munionI vairAgyamayI vANInuM varSo sudhI zravaNa karavA chatAM kSullakakumAranA cittamAM tyAga, vairAgya ke saMyamano bhAva jAgato nahoto. mAtra ATha varSanI nAnI uMmare mAtAe ene dIkSA ApI hovA chatAM cAritramohanIyano udaya thavAnI enA cittamAM ghara karI gayelI viSayavAsanA vidAya letI nahotI. mAtAne ApelA vacanane kAraNe eNe emanI pAsethI jinezvaraprabhunI amRtavANInuM pAna karyuM hatuM, paraMtu e amRtanI varSA muni kSullaka para kazI asara karI zakI nahIM. bAra varSa sudhI zravaNa karyA bAda mAtAnI pAsethI vidAya letA hatA, tyAre mAtAe potAnA guruNInI anumati ane rajA mAgavA jaNAvyuM. guraNIe vadhu bAra varSa pachI upadeza saMbhaLAvyo. e pachI upAdhyAya ane gacchAdhipati AcAryazrIe paNa bAra-bAra varSa sudhI upadeza Apyo, paraMtu saghaLuM paththara para pANI samAna ! aMte 48 varSanA dIkSApAlana bAda sullaka cAlI nIkaLyA tyAre mAtAe potAnI pUrvAvasthAnI ratnakaMbala ane mudrA (vIMTI) ApyAM. zrI sullaka munine gocarI mATe ghera ghera pharavAnuM muzkela lAgatuM hatuM. emaNe gocarI levA javAnuM baMdha karyuM. teo vicAratA hatA ke jamIna para saMthAro karavAthI emanA zarIranA sAMdhesAMdhA duHkhe che. AthI emaNe palaMga hoya to sAruM ema gurudevane kahyuM. evI ja rIte ukALeluM pANI lAvIne snAna karavAnI AjJA mAgI. samaya jatAM loca sahana na thatAM astrAthI muMDana karavAnI paNa guru pAsethI rajA meLavI lIdhI. aMte muninAM saMyamanAM sarva cihuno tyajIne A kSullakakumAra sAketapuranI rAjasabhAmAM saMdhyAkALe pahoMcyA, tyAre darabAramAM nartakInA mohaka nRtyanI mahephila jAmI hatI. dIvAonI jhAkajhamALa rozanIthI rAta divasa banI hatI. ratnajaDita caLakatuM siMhAsana, uddIpaka kAmabhAva jagADatI dIvAla paranI citrasRSTi, suvarNadIpikAono caLakato prakAza ane kAmI prekSakothI nRtyAMganAne apAtI dAda saMbhaLAtAM hatAM. A vAtAvaraNamAM kSullaka tallIna banI gayA. prabhAta khIlavAne cAreka ghaDI bAkI hatI tyAre ekAeka nartakIne thAkethI lathaDatI joIne sAjiMdAo vacce beThelI nartakInI mAtA akkAe saMgItanA AlApamAM kahyuM, "have rAtri ghaNI vyatIta thaI gaI che. thoDA mATe pramAda na kara," akkAnuM gAyana sAMbhaLIne nartakI sAvadhAna banIne nRtya karavA lAgI, akkAnA 'bahota gaI, thoDI rahI' e zabdo kAne paDatAM ja kSullakakumAranuM hRdaya jAgI UThayuM. teo jIvana jagADato nUtana bodha pAmyA ! AthI emaNe nartakIne ratnakaMbala bheTa ApI. kSullakanA hRdayamAM manomaMthana jAgyuM : are ! jIvanamAM ATalAM badhAM varSo to saMyamapAlanamAM vyatIta karyA, have bAkInI thoDI jiMdagI mATe pramAda karavo ucita nathI. 'gayAM varSo nI kamANI 'rahyAM varSo mAM veDaphI kema devAya ? atyAra sudhI gurujanonAM zAstravacano pAsethI jAgRti sAMpaDI nahIM, te phullanA suSupta hRdayamAM akkAnI eka paMktie saMyamanI sAcI jyota peTAvI. kSullaka mAtAe ApelI nAmavALI vIMTI rAjA puMDarikane batAvIne kahyuM ke huM tamArA nAnAbhAIno putra chuM eno khyAla A nAmamudrA parathI Apane sAMpaDaze. rAjA puMDarike nAnAbhAI kuMDarIkanA A putrane oLakhyo. rAjA ane rAja sopavA utsuka banyA, kiMtu kSullake kahyuM ke rAjyasattAnI Asakti utpanna karanAro moharUpI cora to mArA AtmapradezamAMthI kyAMya dUra dUra cAlyo gayo che, tethI A rAja gAdI svIkArIne huM zuM karuM ? aMte kSullakakumAra sAthe rAjA Adi sahue dIkSA lIdhI ane svargagati saMpAdita karI. vilAsitAnA mohamaya vAtAvaraNa vacce pavitratAnuM pAvana kamaLa kevI rIte khIle che enuM udAharaNa che kSullaka muni. sAdhvI banelI potAnI mAtAthI mAMDIne cheka AcArya mahArAja sudhI sahunI dezanA sAMbhaLavA chatAM kSullaka muninA hRdayamAMthI prabaLa kAmavAsanA khasI nahIM. e ja munirAjane vilAsI ane kAmavAsanAvALA vAtAvaraNamAM emanA AtmAmAM saMyamanI zubha bhAvanA jagADanArI ghaTanA banI. yogya samaya pAke tyAre zuM thAya, te kSullaka muninA jIvanamAMthI dRSTigocara thAya che. dharmasnehasaujanya mahuvA-bhadrAvaLa-pAlitANA cha'rI pAlita saMghanI smRtimAM; zrI bAbubhAI chaganalAla zAha, bhadrAvaLavALA parivAra, . pravINabhAI, dinezabhAI, rajanIbhAI tathA jayAbahena, pravINAbahena, hemalatAbahena, vipula, bhAveza, samIra, miteSa, hUM 3 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TODOSDOOO 000 000000000 www.sainelibrary.org Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. zrI zayaMbhAcArya bhagavAna mahAvIranA sAdhu saMghanI pATe birAjelA caramakevalI jaMbusvAmInA mahAna ziSya zrI prabhavasvAmIne vayovRddha thatAM cittamAM ciMtA jAgI ke emanA pachI AcAryapadanI javAbadArI kone soMpavI ? khuda AcAryazrI prabhavasvAmI 94mA varSe AcAryapade birAjyA hatA eTale zrI saMghano kAryabhAra vahana karI zake evI yogya vyaktino vicAra karatAM emanI dRSTi rAjagRhInA yajJaniSTha brAhmaNa vidvAna zayyabhava bhaTTa para TharI. pAyAno prazna e hato ke emane jaina dharma pratye abhimukha karavA kaI rIte ? A samaye zayyabhava bhaTTa rAjagRhI nagarImAM pazumegha yajJa karAvatA hatA. AcArya prabhavasvAmIe potAnA be munione emanI pAse mokalyA. yajJamaMDapamAM cAlatI ghora hiMsAmAM DUbelA zayyabhavanA kAne paDe te rIte be munioe kahyuM, "dharmanA nAme cAlatI AvI krUra hiMsAmAM vaLI tattvanI kone gatAgama che ?" munionAM A vacanothI coMkI UThelA zayyabhava vicAramAM paDyA. teo vAkepha hatA ke jaina muni kadI asatya vacana uccAre nahIM. pariNAme vidvAna ane sAcA jijJAsu zayyabhava pelA be sAdhunI zodhamAM nIkaLyA. tapAsa karatA teo AcArya prabhavasvAmI pAse AvyA, jemaNe zayyabhavane yajJanuM yathArtha svarUpa ane AdhyAtmika bhUmikA para darzananuM tattva samajAvyuM. pariNAme zayyabhava yajJa, gharagRhasthI ane garbhavatI patnI - saghaLuM choDIne aThThAvIsa varSanI vaye sAdhu banI gayA. prabhavasvAmI pAse emaNe anukrame cauda pUrvanuM jJAna prApta karyuM ane zrutagharanI paraMparAmAM bIjA zrutakevalI banyA. AcArya prabhavasvAmIe zrutasaMpanna Arya zayyabhavane vIranirvANa saM. 75mAM AcAryapade sthApyA. zayyabhavanI garbhavatI patnInI kUkhe janmelo bALaka manaka ATha varSano thayo, tyAre sahAdhyAyIonA upahAsane kAraNe potAnA pitAne maLavAnI tIvra icchA jAgI. manake potAnI mAtA pAse pitA vize jANakArI mAgI, to mAtAe enA vidvAna pitA zayyabhava jaina muni banyA tyAM sudhIno saghaLo vRttAMta varNavyo. manakane pitAnAM darzana karavAnI icchA thaI. AcArya zayyabhavasUrie ene jotAM ja jANI-oLakhI lIdho. oLakhANa nahIM pAmelA bALake pUchyuM, "mArA pitA zayyabhava muni kyAM che, tenI tamane khabara che ?'' tyAre pote muni zayyabhavanA abhinna mitra che ema kahIne bALakane potAnI sAthe rAkhyo. emanA upadezathI prabhAvita thayelA manake dIkSA grahaNa karI, kiMtu AcArya zabhave joyuM ke enuM AyuSya to mAtra cha mahinA jeTaluM ati alpa che. pariNAme sarva zAstronuM adhyayana ene mATe zakya nahotuM. AthI AtmapravAda Adi pUrvomAMthI dazavaikAlika sUtronuM saMkalana karI ene eno abhyAsa karAvyo. A 'dazavaikAlika sUtra'nI racanAno samaya vIrasaMvata 82nI AsapAsano che. A racanA dvArA AcArya zayyabhave muni banelA saMtAnanuM kalyANa karyuM. Aje paNa e 'dazavaikAlika sUtra'nI racanA sAdhuonA prAraMbhika abhyAsanA rUpamAM jaina samAjanA sarva saMpradAyomAM mAnya che. AcArya zayyabhavasUri trevIsa varSa sudhI yugapradhAnapada para adhiSThita rahyA. bAsaTha varSanI uMmare teo kALadharma pAmyA. Arya prabhavasvAmInA svargavAsa pachI zrutadhara zrI zayyabhavasUrie zAsananI dhurA saMbhALIne vItarAga zAsananI ghaNI sevA karI hatI tema ja 'zrI dazavaikAlika sUtra'nA dasa adhyayanono uddhAra karyo. AcArya zrI zayyabhavasUrie vItarAga zAsananI ghaNI prabhAvanA karI. teone pUrvajIvanamAM brAhmaNa samAjano anubhava hato. emaNe joyuM ke A samAjanA yajJomAM pazuhiMsA thatI hatI. nirdoSa ane abola prANIono bali caDAvavAmAM Avato hato. AcArya zrI zayyabhavasUrie sahune yajJanuM AdhyAtmika svarUpa samajAvyuM. brAhmaNamatamAM mAnanArA anekane jaina dharmane anukULa banAvyA. dharmasnehasaujanya pATaNa(hAla aMdherI, muMbaI)nivAsI gulAbabahena mohanalAla jhaverI, mahendrabhAI cImanalAlanI smRtimAM; haMsAbahena mahendrabhAI parivAra, ha. cetanabhAI, ramAbahena, saMjIvakumAra, haMsAbahena, ci. kuNAla, anuja, rAhula, priyaMkA. www.jainellbrary.org Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ onlod LIST Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8. zrI bhadrabAhusvAmI jinazAsanane saphaLa netRtva temaja zrutajJAnanI amUlya saMpatti arpanAra zrutakevalI zrI bhadrabAhusvAmI bhagavAna mahAvIranA sAtamA paTTadhara hatA. yazasvI AcArya yazobhadranA A ziSya cauda pUrvonA jJAtA hatA. emano janma vIra nirvANa saMvata 94mAM thayo. pistALIsa varSanI vaye saMyama lIdho ane AcArya saMbhUtivijayajI pachI vI. ni. saM. 156mAM emane AcArya padavIthI alaMkRta karavAmAM AvyA. cauda varSa sudhI jinazAsananA yugapradhAnapadane emaNe saMbhALyuM ane zobhAvyuM. zrutakevalI AcAryazrI bhadrabAhusvAmI vI. ni. saM. 17mAM 76 varSanI vaye kALadharma pAmyA. arthavAcanAnI dRSTie AcArya bhadrabAhunI sAthe zrutakevalIno viccheda thayo. zrI bhadrabAhusvAmIno janma pratiSThAnapura nagaramAM thayo hato. varAhamihira ane bhadrabAhu e baMne bhAIo cAra veda ane cauda vidyAmAM pAraMgata hatA. zrutakevalI zrI yazobhadrasUrijIno meLApa thatAM baMnee dIkSA lIdhI, kiMtu cauda pUrvanuM jJAna ane AcAryapada arpaNa karavAmAM bhadrabAhu vizeSa yogya lAgatAM gurue temane uttarAdhikArI banAvyA. AthI chaMcheDAyelA varAhamihire gusse thaIne dIkSA choDI dIdhI. A samaye rAjAne tyAM putrajanmano prasaMga AvatAM bALaka eka so varSano thaze evuM varAhamihire bhaviSya bhAkhyuM. jyAre e ja nagaramAM rahelA saMghanAyaka bhadrabAhusvAmI vadhAmaNI ApavA AvyA nahIM, tethI taka jhaDapIne varAhamihire rAjA ane prajAnA bhadrabAhusvAmInI viruddhamAM kAna bhaMbheryAM. A aMge bhadrabAhusvAmIe kahyuM ke AjathI sAtamA divase bALakanuM bilADInA kAraNe avasAna thavAnuM che, tyAre rAjAne sAMtvana ApavA jaIza. varAhamihiranA bhaviSyakathanamAM vizvAsa hovA chatAM rAjAe tamAma bilADIone pakaDI pakaDIne nagara bahAra jaMgalamAM hAMkI kADhI. bALakumAranI AsapAsa cokI-pahero goThavyo. banyuM evuM ke bilADInA mahorAvALo AgaLo bALakanA mAthA para paDatAM bALakanuM mRtyu thayuM. A AghAtajanaka prasaMge bhadrabAhusvAmI AzvAsana ApavA gayA tyAre rAjAe temane adakeruM mAna ApyuM. potAnI cAlamAM niSphaLa jatAM krodha ane dveSathI gherAyelo varAhamihira pachInA janme vyaMtaradeva banyo ane potAnA jJAnathI pUrvajanma jANatAM ja jaina saMgha tarapha dveSanI Aga bhabhUkI UThI. eNe zrIsaMghamAM mahAmArIno upadrava phelAvyo ane asaMkhya loko TapoTapa maravA lAgyA. zrIsaMghe bhadrabAhusvAmIne vinaMtI karatAM emaNe zrutajJAnathI saghaLI hakIkata jANI ane upadrava TALavA mATe "uvasaggaharaM stotranI racanA karI. A mahAna stotranI zaktinA prabhAve vyaMtaranI zakti kSINa thaI gaI. 'kalpasUtra'nA nAmathI ati prasiddha "paryuSaNa kalpasUtra"nI AcAryazrI bhadrabAhusvAmIe racanA karI. eka mAnyatA anusAra emaNe dasa sUtro para niryukti lakhI. A rIte jinazAsananA A mahAna prabhAvaka AcArye zAsanano ane zrutano ema baMneno apAra mahimA karyo. AcArya bhadrabAhusvAmIe dazAzrutaskaMdha, kalpa, vyavahAra ane nizItha ema cAra chetronI racanA karI mumukSu sAdhako para mahAna upakAra karyo. AcArAMga, sUtrakRtAMga, Avazyaka, dazavaikAlika, uttarAdhyayana, dazAzrutaskandha, kalpa, vyavahAra, sUryaprajJapti ane RSibhASita - A dasa sUtronA niryuktikAra tarIke prasiddha AcArya bhadrabAhue 'bhadrabAhu saMhitA' tathA savA lAkha pada dharAvatuM 'vasudevacarita' nAmano graMtha lakhyo ane e ja rIte emaNe Arya sthUlabhadrane pUrvonuM jJAna ApIne e mahAna vArasAne naSTa thato bacAvyo hato. teoe satata bAra varSa sudhI mahAprANa-dhyAnanI utkaTa yogasAdhanA karavAnI virala upalabdhi meLavI hatI. bhAratanAM vibhinna kSetromAM vicaraNa karIne jinazAsanano prasAra ane utkarSa karanAra bhadrabAhusvAmIne zvetAMbara ane digaMbara baMne paraMparA pAMcamA ane aMtima zrutakevalI tarIke AdarapUrvaka sanmAne che. dharmasnehasaujanya zrI haribhAI AtmArAma; ha. rajanIbhAI, mahendrabhAI, bharatabhAI, amadAvAda. zrI caMdubhAI kuMvarajI chaganalAla dUdhavALA, sAyana, muMbaI. zrI navInacaMdra rAjapAla mahetA, pArlA, muMbaI. zrI harSadarAya tryaMbakalAla mahetA, kapaDavaMjavALA, ha. nItinabhAI, muMbaI. www.jainellbrary.org Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ co LUET Jain Education International Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9. zrI kAlakAcArya ahiMsA vIranI hoya, kAyaranI nahIM. siMhanI ahiMsA e ahiMsA kahevAya. bhayathI bhAgI jatA bIkaNa ane Darapoka sasalAnI sthiti-gati e ahiMsA na kahevAya. jinazAsananA itihAsamAM zAstronA pAragAmI ane krAMtikArI AcArya zrI kAlakasUri(dvitIya)nA jIvanamAM eka vAta pade pade dekhAya che ane te che kartavyapAlana mATeno temano satata Agraha, nyAya, saccAI ane kartavyanI vedI para balidAna ApavAnuM emane mATe saraLa hatuM. paraMtu mUMge moMe anyAya sahIne kartavyanI upekSA karavI, emane mATe azakya hatI. emanA hRdayamAMthI jyAre jyAre kartavyanA pokArano pracaMDa paDagho jAgyo, tyAre koInIya sahAyanI AzA ke apekSA rAkhyA vinA ekalavIranI mAphaka teo dhyeyasiddhi mATe jhajhUmatA rahyA. AcAryazrI kAlakasUrino janma dhArAvAsa nagaranA rAjA vIrasiMhane tyAM thayo hato. emanI mAtAnuM nAma surasuMdarI ane bahenanuM nAma sarasvatI hatuM. sarasvatI nAma pramANe vidyAnA sAgara samI sAkSAt sarasvatI to hatI ja, sAthosAtha rUparU pano aMbAra hatI. apAra heta dharAvatAM bhAIbahena ekavAra ghoDA para besIne nagara bahAra gayAM, tyAre baMnee AcArya guNAkaranI dharmadezanA sAMbhaLI. AcAryazrIno upadeza sAMbhaLatAM ja bhAI-bahenane hRdayamAM vairAgyabhAva UchaLavA lAgyo. mAtA-pitAnI saMmati laIne emaNe dIkSA lIdhI. samaya jatAM AcArya banelA kAlaka muni ujjayinI nagarInI bahAra eka udyAnamAM AvyA hatA. emanI pUrvajIvananI bahena sAdhvI sarasvatI emanA darzanArthe ujjayinI nagarImAM AvyAM. ujjayinI nagarInA kAmAMdha rAjavI gardabhille sarasvatInA anupama rUpa-sauMdaryane kAraNe emanuM apaharaNa karAvyuM. he bhAI ! bacAvo !" ema kahI sahodara AcArya kAlakanuM smaraNa karatI sarasvatIne rAjA upADI gayA. e pachI rAjAne samajAvavA zrIsaMgha, nagaranA buddhimAno ane paDozI rAjAo gayA, paNa koInI vAta rAjAe kAne dharI nahIM. aMte AcArya kAlaka ekalavIranI jema gardabhilla jevA mAMtrika-tAMtrika ane zaktinA paMja jevA rAjavInI sAme thayA. na koI sAthI, na koI saMgI ! potAnA pArakA banyA ane dharmapAlakone dharmanI khevanA nahIM. AcArya kAlaka gAma bahAra jaI avyaktaliMgI banyA. teo paMjAba thaI hiMda bahAra IrAnamAM gayA. IrAnanA 96 jeTalA zaka sAmaMto sahita AcArya kAlake vizALa zaka sainya sAthe prayANa karyuM. rAjA gardabhille mArgamAM aneka prakAranAM vinno nAMkhyAM, paraMtu AcArya kAlake enA saghaLA dAvapeca niSphaLa karyA. gardabhilla rAjA gardabhI vidyAnA abhimAnathI garva dhAraNa karIne beTho hato. A vidyAthI gardabhInA mukhamAMthI je pracaMDa A nIkaLato, teno zabda jyAM jyAM saMbhaLAto, tyAM badhA mRtyu pAmatA hatA. yuddhamedAnamAM AcArya kAlake lakSyavedhI ajoDa dhanurdharonI eka haroLa AgaLa rAkhI. maMtrita gardabhInuM mukha khUlatAM ja dhanurdharoe seMkaDo bANathI e mukha bharI dIdhuM. gardabhIno nAda pragaTyo nahIM ane aMte gardabhilla rAjAno parAjaya thayo. rAjamahelamAM keda thayelI sarasvatIne mukta karI puna: sAdhvIpade sthApI. A rIte Arya kAlaka itihAsamAM saddharmanA pravartaka tarIke amara nAmanA pAmyA. zrI kAlakAcAryano ziSyasaMgha vizALa hato, paraMtu ziSyamaMDaLa para emane koI Asakti nahotI. kyAreka evuM paNa vicAratA ke avinIta ziSyo sAthe rahevAthI karmabaMdhana vadhu thaze. Ane kAraNe zrI kAlakAcArya ekAkI vihAra karatA hatA. emanAmAM AvI nirlepatA hatI. teo IrAnamAM gayA tyAre tyAMnA rAjAone potAnA vidyAbaLathI prabhAvita karyA hatA ane emane saurASTramAM lAvyA hatA. Arya kAlakanuM jIvana eTale AtatAyI gardabhilla jevA duSTa rAjAnA julamamAMthI prajAne mukti ApanAra mahApuruSanuM jIvana, jaina dharma e kSatriyono dharma che, vIrano dharma che. e satya, nyAya, kartavya sAthe bAMdhachoDa ke mAMDavALa karanArano dharma nathI. jyAre jyAre bhaginIpremanuM smaraNa thaze, jyAre jyAre nyAya kAje pracaMDa jehAda jAgaze tyAre AcArya kAlakanuM sadAya puNya smaraNa thaze. dharmasnehasaujanya mahuvAmAM zrI zAsanasamrATa saMyama zatAbdI varSe pU. A. zrI vijaya azokacaMdrasUri ma.nI nizrAmAM thayela aMjanazalAkA-pratiSThAnI smRtimAM, mahuvAnivAsI zrImatI nemakuMvarabahena dalIcaMda mANekacaMda dhANAdALavALA, ha. mahendrabhAI, a. so. haMsAgaurI, vijaya, nimeza, nikhila, alakA tional For Private & Personal use only Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 57 Rep Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10. zrI pAdaliptasUri sAdhanAnA baLe sarjAtA camatkAra ane kalpanAnA baLe racAtI kationo virala saMgama jovA maLaze AcAryazrI pAdaliptasUrijInA jIvanamAM. mAtra ATha varSanI vaye vidyAdhara gacchanA AcArya nAgahasti pAse dIkSA laIne muni nAgendra banyA. ekavAra muni nAgendra gocarI vahoravA gayA hatA. upAzrayamAM pAchA AvI iriyAvahiya AlocanA karyA bAda gurunI samakSa eka zloka bolyA jeno artha hato, "tAMbAnA jevA rakta netravALI, puSpasarakhA dAMtanI paMktivALI, navI paraNelI yuvAna strIe mATImaya pAtramAMthI A kAMjInuM pANI ApyuM." | guru mahArAje AvuM zRMgArapUrNa varNana sAMbhaLIne ziSya para krodhAyamAna thaIne kahyuM ke "pattitoDaji" arthAt "tuM rAgarUpI agnithI pradIpta thayelo che." hAjarajavAbI muni nAgendra namra banIne gurune kahyuM, "palitamAM eka mAtrA vadhArIne mane pAlita banAvavAnI kapA karo." Ano artha e hato ke mane AkAzagamana karI zakAya tevI pAdalipta vidyAnuM dAna karo jethI huM pAdalipta kahevAuM. muni nAgendranI vicakSaNa buddhi joIne AcArye "pAdalipto bhava" evA AzIrvAda ApyA, tyArathI muni nAgendranuM nAma pAdalipta tarIke prasiddha thayuM ane sAthosAtha pagamAM lepa karavAthI UDavAnI camatkArika zakti prApta thaI. potAnI A zaktithI teo roja zatruMjaya, giranAra, aSTApada, sametazikhara ane mathurA A pAMca tIrthonI yAtrA karyA bAda ja AhArapANI grahaNa karatA hatA. emaNe jIvAjIvotpati prAbhRta, vidyAprAkRta, siddha prAkRta ane nimitta prAbhUta evI anya cAra siddha vidyAo meLavI hatI. ekavAra nAgArjuna nAmanA siddha yogIe paththara ke lokhaMDane suvarNa banAvatA koTiveda rasanuM pAtra potAnA eka ziSya sAthe mokalAvyuM. AcArya pAdaliptasUrie kahyuM ke sAdhu mATe to suvarNa ane kAMkarA baMne samAna hoya che. mAre AnI jarUra nathI. AthI nAgArjuna gusse thayo, paraMtu pAdaliptAcArye sparza ane mUtrAdithI suvarNazilA banAvI dIdhI. pariNAme nAgArjunano garva gaLI gayo ane emanI sAthe rahevA lAgyA. pAdaliptAcArya pAsethI emaNe AkAzagAminI vidyA meLavI. nAgArjune AcAryazrIne vinaMtI karI ke mane kaMI kAmasevA pharamAvo, tyAre pAdaliptAcArye kahyuM ke "tuM jIvanabhara jaina dharma pALIne AtmakalyANa sAdha." nAgArjune jIvanabhara jaina dharmanuM yogya rIte pAlana karyuM. eNe zrI zatruMjaya mahAtIrthanI taLeTImAM pAdaliptapura nAmanuM ra vasAvyuM. Aje e pAlItANA tarIke oLakhAya che. koI jaina AcAryanA nAma parathI koI nagaranuM nAma paDyuM hoya tenuM A virala draSTAMta che. | nAgArjune girirAja para jinamaMdira banAvyuM temAM AcAryazrI pAdaliptasUrijInA hAthe aneka jinabiMbo sthApyA. vaLI AcAryazrInI mUrti paNa sthApI. AcAryazrI pAdaliptasUrie "taraMgavatI" nAmanI vizvanA kathAsAhityamAM AgavuM sthAna dharAvatI prAkRta mahAkAvyanI racanA karI. AcAryazrI pAdaliptasUrijIe 'nirvANakalikA', 'prazanaprakAza', 'kAlajJAna', jyotiSa karaMDaka 'nI TIkA, 'taraMgalIlAkathA' ane 'vIrastuti' jevI kRtionI racanA karI hatI, zrI zatruMjaya tIrtha para batrIsa divasanuM anazana karIne A pAdaliptasUri kALadharma pAmyA hatA. A rIte utkRSTa sAhitya, prabhAvaka pratibodha ane vismayajanaka siddhio dharAvatA zrI pAdaliptasUrijIe jinazAsananI yazasvI sevA karI. dharmasnehasaujanya sAMkaLIbahena cunIlAla dAmajI zeTha, pAlitANAvALA parivAra, ha, putro kAMtibhAI (ke. sI. zeTha), himmatabhAI, mahendrabhAI, guNavaMtIbahena, iMdumatIbahena, damayaMtIbahena, bhAveza, rAjeSa, ' jayeza, jasmina, dIpeza, jAgRti, hemAlI, mosamI, ghATakopara, muMbaI 6 ( Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ABS raatriki Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. zrI vajasvAmI janmajAta yogI, aMtima dasa pUrvadhara maharSi zrI vajasvAmIjInuM jIvana saMyamapAlana, ArAdhanA ane dharmaprabhAvanAnA apUrva triveNIsaMgamarUpa hatuM. emanA jIvananI sauthI moTI vizeSatA e che ke teone janma sAthe jAtismaraNa jJAna prApta thayuM ane A pRthvI para pahelo prakAza joyo te janmadivasathI ja saMsAramAMthI vairAgya dhAraNa karIne eMzI varSa sudhI AjIvana vizuddha sAdhujIvananuM pAlana karyuM. avaMti pradezanI tumbavana nagarInA nivAsI dhanagiri ane sunaMdAnAM lagna to thayAM, kintu sunaMdA patinI AtmakalyANanA sAdhanApathanI jhaMkhanAne supere jANatI hatI. sunaMdAne garbhasUcaka zubhasvapna AvatAM dhanagirie kahyuM ke tane thoDA ja samayamAM putrano AdhAra sAMpaDaze, to have tArI anumati hoya to mArI dIkSA laIne AtmakalyANa sAdhavAnI bhAvanA che. Adarza AryanArInI peThe sunaMdAe dhanagirine anumati ApI. vI. ni. saM. 496mAM sunaMdAe putrane janma Apyo A samaye sunaMdAnI sahiyaro ane parivArajanoe harSollAsabhera putrajanmanI ujavaNI karI. AnaMdanA A avasare koIe ema kahyuM ke jo A bALakanA pitA dhanagirie dIkSA lIdhI na hota ane ahIM hAjara hota, to A janmotsavanI ujavaNI ora dIpI UThata. A vAkyo navajAta zizunA kAne athaDAtAM ja ene pUrvajanmanA saMskArane lIdhe jAtismaraNa jJAna thayuM. bALake manomana vicAryuM ke mAtA vAtsalyathI vIMTALI de nahIM te mATe eNe tatkALa raDavAnuM zarU karyuM. pUrA cha mahinA sudhI rAta-divasanA enA rudanathI mAtA sunaMdA herAnaparezAna thaI gaI ane eka divasa akaLAIne muni dhanagirine A satata raDato bALaka ja vahorAvI dIdho. bALaka munine padharAvatAM ja zAMta thaI gayo. muni dhanagiri jhoLImAM laIne guru AryasiMhagiri pAse AvyA tyAre gurue vajanadAra jhoLIne joIne kahyuM ke A to vaja samAna atyaMta bhArayukta che. gurue jhoLI kholIne joyuM to emAMthI bALaka nIkaLyo. gurue enuM nAma 'vaja' rAkhyuM. A bALakano sAdhvIjI ane zrAvikAo dvArA uchera thato gayo. traNeka varSa bAda putra pratyenuM vAtsalya puna: jAgRta thatAM sunaMdAe putranI mAgaNI karI. vAta cheka rAja darabAra sudhI pahoMcI. chevaTe nakkI thayuM ke bALaka jenA pratye AkarSita thAya tenI pAse ene rAkhavo. sunaMdAe bhAtabhAtanAM suMdara ramakaDAM, madhura svAdiSTa mIThAIo ane hAtha laMbAvIne vAtsalyabharI ceSTAo dvArA bALakane potAnI pAse bolAvyo, paraMtu bALaka eka tasu paNa hAlyo-cAlyo nahIM. e pachI bALakanA pitA dhanagirie potAnuM rajoharaNa uThAvIne kahyuM ke jo tuM tattvane jANanAro hoya ane saMyamane grahaNa karavA mATe utsuka hoya to karmabaMdhanane phagAvI devA mATe A rajoharaNano svIkAra kara, muni dhanagirinuM vAkya pUruM thAya e pahelAM bALaka vaja potAnA sthAnathI pharIne emanA khoLAmAM besI gayo ane hAthamAM rajoharaNa laIne cAmaranI mAphaka DhoLavA lAgyo. A joIne Akho rAja darabAra stabdha banI gayo. sunaMdA UMDA vicAramAM DUbI gaI. potAnA pati, bhAI ane putra traNee dIkSA lIdhI hatI. eNe paNa e ja saMyamapaMthe prayANa karavAno nirdhAra karyo. bALamuni vajasvAmIne jaMgalamAM mAyA racIne be vakhata devoe AhAra ApavAno nakkI karyo, paraMtu potAnA buddhibaLe teo devamAyAne kaLI gayA ane AhArano asvIkAra karyo. devoe emane vaikriya labdhi ane AkAzagAminI vidyA ApI. A vidyAthI ekavAra vajasvAmIe bhAratanA uttara bhAgamAM bhISaNa dukALa paDyo hato tyAre AkAzagAminI vidyA dvArA samagra saMghane mAhezvarI purImAM mokalI Apyo. ahIM phUlo aprApya hatAM tyAre maMtrabaLe vIsa lAkha puSpo vimAna dvArA laI AvyA. A rIte sAdhutA ane sAmarthyanI pAvana mUrti samA AcArya vajasvAmI vIra ni. saM. 184mAM kALadharma pAmyA. AvA mahAna AcAryanA svargagamananI sAthe ja dasamo pUrva ane caturtha saMhananano viccheda thaI gayo. AvA AcAryanI smRtine cirasthAyI banAvavA mATe emanA svargagamana pachI vajIzAkhAnI sthApanA thaI. dharmasnehasaujanya A. zrI caMdrodayasUri ma.nA gurubaMdhu A. zrI vijaya azokacaMdrasUri vi., somacaMdra vi., sA. yazasvinIzrIjI tathA e. sI. jayaNAbahena vasaMtalAlanA mAsakSamaNa tathA nimISA, pUrvInI aThThAI nimitte; koThAsaNAvALA zrI vADIlAla ravacaMda mahetA parivAra, ha. kRpezakumAra, nyUyorka. Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ UWE V DO 2 Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12. zrI siddhasena divAkarasUri che koInI tAkAta ke je mane vAdamAM parAjita kare ! koI mane parAjaya ApI zake to jIvanabhara eno ziSya thaI ja Iza !" garva ane gumAnathI AvuM karIne TheraThera dhUmanArA ane vAdavijayano DaMko vagADanArA ujjayinInA rAjA vikramAdityanA mahApaMDita siddhasene prakAMDa paMDitone harAvyA hatA. evAmAM emaNe mahAna tArkika vRddhavAdIsUrijInI nAmanA sAMbhaLI eTale vAda mATe paDakAra pheMkyo. paraMtu emanI sAme parAjaya thatAM pU. vRddhavAdIjI pAse jaina dharmanI dIkSA svIkArI ane temanuM nAma muni kumudacaMdra rAkhyuM hatuM. samaya jatAM emane AcArya padavI ApI ane emanA mULa nAma parathI emane siddhasenasUri nAma ApyuM. siddhasenasUri pAse maMtrasainiko ane suvarNa pedA karavAnI zakti hovAthI emaNe kamara grAmanA rAjA devapALane madada karI ane kAmaru dezanA rAjA vijayavarmAnuM AkramaNa niSphaLa banAvyuM. pariNAme rAjA ane prajA baMnee mukta kaMThe AcArya siddhasenasUrijInAM yazogAna gAyAM ane emane aMdhakAramAM prakAza phelAvanAra "divAkara "nuM biruda arpaNa karyuM. rAjA AcArya siddhasena divAkarane Agraha karIne hAthI para ke pAlakhImAM besADatA hatA, pagapALA cAlavA detA nahIM. emanA guru AcArya vRddhavAdIsUrijIne AnI jANa thatAM teoe vicAryuM ke jo AcArya siddhasena divAkaranuM bIjA sAdhuo anukaraNa karatA thaI jaze to tyAgadharmanI mahattA ghaTI jaze. vaLI sAdhuo parigrahI banaze to samAjamAM aneka dUSaNo janmaze. pariNAme vayovRddha hovA chatAM ziSyane jAgRta karavA mATe pU. vRddhavAdIsUri karmAra grAma AvyA. emaNe joyuM to siddhasenasUri ThAThamAThathI pAlakhImAM besIne rAjadarabAra bhaNI jatA hatA. bhATacAraNo emanuM yazogAna karatA hatA ane pAlakhInI pAchaLa jayajayakAra karatA loko AcAryanI mIThI najara pAmavA mATe dhakkAmukkI karI rahyA hatA. vRddha pU. vRddhavAdIsUrie A pAlakhI upADI, paNa vRddhAvasthAne lIdhe DagamagavA mAMDI, tyAre divAkarasUrie saMskRtamAM eka vAkya kahyuM. A vAkyamAM rahelo zAbdika doSa pAlakhI UMcakanAra gurue batAvyo. potAnA jevA vidvAnanI bhUla kADhanAra koNa haze? vaLI te paNa pAlakhI upADanAra! pAlakhI UbhI rakhAvIne nIce UtarIne joyuM to A to svayaM gurUdeva ja hatA! AcArya siddhasenane ghora pazcAttApa thayo. gurunI mAphI mAgI. gurue emane AtmadhyAnamAM sthira thavAno upadeza ApIne prayANa karyuM. eka samaye siddhasena divAkare jaina dharmanAM prAkRtamAM lakhAyelAM sutronA keTalAka vidvAnone ThekaDI uDADatA joIne enuM saMskRtamAM rUpAMtara karavAno saMkalpa karyo. A aMgenI gurunI rajA mAgI tyAre gurue kahyuM ke tIrthakaroe je prAkRta bhASAmAM upadeza Apyo hato te badalavAno vicAra karavo, e tIrthaMkaranI AjJAnI avahelanA kahevAya. potAnA AvA doSanA prAyazcitta arthe siddhasenasUri bAra varSa sudhI ajJAtavAsamAM rahyA. e pachI mahAkAlezvaranA zivamaMdiramAM sUtelA koI yogIne rAjasevako cAbuka mAratA hatA. A cAbuka yogIne vAgavAne badale rAjamahelamAM rANIonA baraDAmAM enA soLa UThatA hatA. AvA camatkArane pariNAme ujjayinInA rAjA vikramAditya zivaliMga pAse AvyA tyAre A yogIe UbhA thaIne "kalyANamaMdira stotra"nuM sarjana karyuM. enA prabhAvathI zivaliMganI nIcethI avaMti pArzvanAthanI mUrti pragaTa thaI. rAjA vikramAditya siddhasena divAkarane oLakhyA. A. siddhasena divAkare racelA 'batrIsa-batrIsI', 'nyAyAvatAra', 'sanmatitarka', Adi aneka graMtho emanI virATa pratibhAno paricaya Ape che. udAra vyaktitva, gahana ciMtanazakti ane utkRSTa dArzanika vicArothI zrI siddhasena divAkarasUrie jinazAsananI kIrtigAthAmAM yazakalagI umerI. ucca koTinA sAhityakAra, samartha vAdI ane diggaja vidvAna tarIke zrI siddhasena divAkarasUrinuM sadaiva smaraNa thatuM raheze. - dharmasnehasaujanya zrI gurubaMdhu belaDInA vi. saM. 2047mAM baravALA(ghelAzAha)nA cAturmAsamAM jaina-jainetaramAM thayelA tapa-tyAganI puNya smRtimAM; samaratabahena popaTalAla catrabhuja bAbariyA parivAra, ha, vajubhAI, vasaMtabhAI, manubhAI, vinodabhAI (baravALAvALA). hAla sAyana, muMbaI.. Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ERASASKISI SA Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12. 13. zrI mAnadevasUri sAdhunuM jIvana eTale AtmakalyANa ane lokakalyANano manorama sumeLa ! AtmasAdhanAnI keDIe cAlatAM sAhajika rIte ja sAdhujanothI paramArthanAM kAryo thatAM hoya che. jaina samAjanA kaMThe sadAya guMjatA 'laghuzAMtistava'nA racayitA zrI mAnadevasUrie zrIsaMghanA hitArthe AnI racanA karI. rAjasthAnanA nADola gAmamAM pitA zeTha dhanezvara ane mAtA dhAriNIne tyAM janmelA putra A. pradyotanasUrino upadeza sAMbhaLyo ane aMtaramAM vairAgya jAgyo. thoDA samayamAM gahana zAstrAbhyAsa dvArA agiyAra aMga ane chedasUtramAM niSNAta banatA muni mAnadevane AcAryapadathI vibhUSita karyA. guru pradyotanasUrie mAnadevasUrine AcAryanI padavI ApI tyAre eka Azcaryajanaka ghaTanA jovA maLI. e samaye mAnadevasUrinA eka khabhA para sAkSAt lakSmI ane bIjA khabhA para sAkSAt sarasvatI birAjamAna hatAM. A jotAM ja guru pradyotanasUrijI vimAsaNamAM paDI gayA hatA ke jainAcAryanI mahAna padavI pAmyA pachI zrI mAnadevasUri niraticAra cAritra pALI zakaze kharA ? emanA cAritramAM koI kSati to Avaze AjJAMkita ziSya mAnadevasUri gurunI manovedanAne pArakhI gayA. emaNe e ja samaye pratijJA karI ke AjathI huM kyAreya bhaktajanane tyAMthI gocarI vahorIza nahIM. vaLI AjIvana A pratijJAnuM pAlana karIza. Ane kAraNe zrI mAnadevasUrinuM tapa vadhu ujvaLa banyuM. emanAM naiSThika brahmacarya ane utkRSTa jJAna joIne jayA, vijayA, aparAjitA ane pannA nAmanI cAra devIo emanA sAnnidhyamAM vasavA lAgI ane sadaiva sUrijIne vaMdana karavA AvavA lAgI. Ane pariNAme mAnadevasUrino yaza sarvatra phelAvA lAgyo. A samaye jenonI samRddhithI opatI takSazilA nagarImAM pAMcaso jinamaMdiro hatAM. A nagarImAM acAnaka mahAmArInA rogano AtaMka phelAyo ane aneka loko akALe maravA lAgyA. AkhuMya nagara mRtadehonA DhagathI bharAI gayuM ane haiyuM cIrI nAkhe evAM vedanA ane kalpAMta sivAya nagaramAM kazuM sAMbhaLavA maLatuM nahotuM. A samaye ciMtAtura zrAvako A vikaTa paristhitino upAya zodhavA lAgyA. emaNe zAsanadevInI ArAdhanA karI, tyAre devIe kahyuM ke nADola nagaramAM mahAprabhAvaka AcArya mAnadevasUri pAse jAo. A nagarImAM emanA caraNanuM jaLa chAMTavAthI A mahAupadrava zAMta thaze. takSazilA nagarInA vIracaMda zrAvaka zrIsaMghano vinaMtIpatra laIne AcArya mAnadevasUri pAse AvyA, tyAre devIone joIne emane manomana zaMkA jAgI. A strIo ahIM AcArya mahArAja pAse zA mATe beThI haze ? pariNAme AcAryazrIne vaMdana karyA vinA ja vIracaMda beTho. enuM avinayI vartana joIne devIoe ene muzkeToTa bAMdhI dIdho. pArAvAra pazcAttApa anubhavatA vIracaMdane gurue kSamA ApIne baMdhanamukta karyo. takSazilAnA zrIsaMghanA vinaMtIpatrane rajU karyo tyAre AcAryazrIe kahyuM ke, "huM ahIM beThAM beThAM ja zrIsaMghanuM kArya karI ApIza." emaNe maMtrAdhirAja garbhita "zAMtistavastotra" banAvI ApyuM. ema paNa kahyuM ke A stotrano pATha gaNIne maMtrita jaLano chaMTakAva karavAthI marakInA upadravanI zAMti thaze. zrAvaka vIracaMda A stotra laIne takSazilA nagarImAM pahoMcyo. zrIsaMghe AcArya mAnadevasUrinA kahevA pramANe pATha karIne maMtrita jaLano chaMTakAva karyo. Ane pariNAme vyaMtarano upadrava zAMta thayo. AcAryazrI mAnadevasUrie AvI ja rIte upadravanivAraNa mATe 'tijayapahutta' nAmaka stotra racyuM. Ama, mahAprabhAvika zrI mAnadevasUrie zrIsaMghanA hitArthe maMtraracanAo karI. 'sUri: zrImAnadevaccae pada bolanAro pratyeka jaina 'laghustavazAMtistava 'nA racayitA AcArya mAnadevasUrinI pratibhAthI paricita che. teoe sAMDhA jAtinA rajapUtone pratibodha ApIne jaina banAvyA hatA. teo vIra saM. 731mAM zrI giranAra tIrtha para anazana karIne kALadharma pAmyA hatA. dharmasnehasaujanya bhAvanagaramAM A. zrI vijayacaMdrodayasUri ma.nI nizrAmAM thayelA 800 siddhitapanI smRtimAM; zrI ramaNalAla kezavalAla gAMdhI (kheDAvALA)nA zreyArthe, ha. kuMdanabahena ramaNalAla, putra aruNabhAI, a. sau. nizAbahena, rITubahena tathA ci. RSabhakumAra. vAlakezvara, muMbaI www.jainelitiary.org Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5000 8 EDWOOD CA 200 co Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14. zrI malavAda:sUri e eka evo suvarNayuga hato ke jyAre saurASTranI nagarI vallabhI jaina saMghanI jAhojalAlIthI jhaLahaLatI hatI. AvI anupama nagarImAM durlabhadevInI kUkhe ajitayaza, yakSa ane malla ema traNa putrono janma thayo. durlabha dharma evA jaina dharmanA saMskAro potAnA traNe putromAM siMcanArI Adarza mAtA durlabhadevIe potAnA bhAI AcAryazrI jinAnaMdasUrijI pAse putro sahita dIkSA aMgIkAra karI. e samaye rAjA zIlAdityanI sabhAmAM jaina dharma ane bauddha dharma vacce vivAda thayo. AcAryazrI jinAnaMdasUrijIe A vivAdamAM bhAga lIdho. AmAM zarata evI hatI ke vivAdamAM je parAjita thAya teNe gujarAta choDI devuM. bauddha rAjAe AcArya jinAnaMdasUrine parAjita jAhera karyA. A samaye AcAryazrI gujarAta choDIne valabhI AvyA. AcAryazrI atyaMta vyathita hatA tyAre emanI bahena durlabhadevIe kahyuM, "mArA traNa putromAMthI eka putra Apane ApIza ane te ApanI A vyathA ane ciMtA dUra karaze." durlabhadevIe potAnA putrone vAta karI tyAre traNeya putro A kAryane mATe utsuka hatA. traNee AcAryazrI pAse dIkSA levA mATe spardhA karI. mAtAe AnaMdAzru sAthe dIkSAnI saMmati ApI. durlabhadevInA sauthI nAnA putra bALamuni malle nirdhAra karyo ke dharmagraMthonuM talasparzI jJAna meLavIza ane vAdIonI sabhAmAM jarUra vijaya meLavIza. bALamuni male sarasvatInI sAdhanA karI e sAthe bALa mallamuni parvata para jaIne ghora tapazcaryA karavA lAgyA. mAtra pAraNAnA divase najIka AvelA gAmamAMthI je kaMI maLe te lAvIne nirvAha karI letA hatA. samaya jatAM sarasvatIdevI prasanna thayAM ane emaNe varadAna ApyuM. pariNAme devIe ApelI eka gAthAnA vivaraNarUpe 'dvAdazAra nayacakra' nAmano ajoDa graMtha racyo. cakranA bAra ArAnI mAphaka A utkRSTa dArzanika graMthamAM bAra adhyAya che. pUrve AcArya zrI siddhasena divAkare "sanmati tarka" racIne nyAyazAstrano eka mahAna graMtha Apyo hato, e ja rIte AcArya zrI malasUrie A graMthamAM saMskRta bhASAmAM naya ane anekAMta darzananuM gahana ane talasparzI vivecana karyuM. nAnakaDA bALa munie mahArAjA zilAdityane kahevaDAvyuM ke, "tamArI rAjasabhAmAM vAda karavA mATe huM taiyAra chuM. tamAro saMsArI bhANeja malamuni bauddhone parAjaya ApavA Atura banyo che." rAjA zilAditya mallanA saMsArI mAmA hatA ane emaNe bauddha dharma svIkArIne enA pracAra mATe bhagIratha prayatno karyA hatA. eka nAnakaDo muni kaI rIte prauDha ane prakAMDa vAdIone parAjita karI zake ! sahunA Azcarya vacce rAjA zilAdityanI rAjasabhA vAdasabhAmAM pheravAI gaI. cha-cha mahinA sudhI vAda cAlyo. AcArya mallasUrino vijaya thatAM AnAthI prabhAvita rAjAe muni mallane "vAdI"nuM biruda arpaNa karyuM. pariNAme teo zrI mallavAdIsUri kSamAzramaNanA nAme sarvatra vikhyAta thayA. potAnA vAkauzala ane sAhityasAdhanA dvArA AcArya malavAdIe jaina zAsananI anokhI prabhAvanA karI. AcArya malavAdIsUrie 'sanmati tarkaTIkA tema ja covIsa hajAra zloka dharAvatA 'padmacaritra (jaina rAmAyaNa)nI racanA karI. zrI mallavAdIsUri vAkuzaLa hatA ane tethI zrI hemacaMdrAcArye emane 'sarvotkRSTa tArkika" tarIke oLakhAvyA che. emano 'dvAdazAra nayacakra' graMtha nyAyaviSayaka uttama graMtha gaNAya che ane te samayanI tattvajJAnanI vividha dhArAonI mArmika samAlocanA karato A graMtha saMskRta bhASAmAM emaNe racyo hato. AcArya mallAdInA moTA bhAI muni ajitayaze 'pramANa ' graMthanI racanA karI ane bIjA bhAI yakSa munie 'aSTAMga nimitta bodhinI' nAmanI saMhitAnuM nirmANa karyuM. A rIte eka mahAna mAtAnA traNa putroe jaina zAsananI sAdhutA, sAhitya ane tattvagahanatAthI AgavI sevA karI. - dharmasnehasaujanya | surendranagara riddhi-siddhi sosAyaTImAM karAvela zrI zaMkhezvara pArzvanAtha prabhunA pratiSThAnanI smRtimAM; khoDu(hAla 7 5 pArlA, muMbaI)nivAsI jayaMtilAla choTAlAla, vijaya, e. sI. nehA, gaurAMga, AkAza, atula, a, so. prIti, hArdika, dizA che Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Gaaosmob samitivijita patra, ninaM samAlIkA saMsAraM vinaMtyanair SPOODOOC OO DODGO Wwwwwwvvvvvvvvvv TVVVVVvvvv MANOLSYNO.SATI pacama Agama vAcanA vIra nirmANa 1000 -devadhimaNi dAmAzramaNa. pana 000 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ GC 15. zrI devardhiAdi kSamAmA gujarAtanA itihAsaprasiddha vallabhI nagarImAM vIra nirvANa 980(vi. saM. 510)mAM jaina itihAsamAM sImAcihnarUpa ghaTanA sarjAI. AcAryadeva zrImad devardhigaNinA netRtvamAM zrutajJAnanI jALavaNI, enuM vyavasthita saMkalana ane enuM lipikaraNa - ema traNa apUrva dharmakAryo karavAmAM AvyAM. thoDAM varSo pUrve AvelA duSkALane kAraNe aneka Rtadhara zramaNo kALadharma pAmyA hatA ane tethI zrutajJAnane saMgRhita ane saMkalita karavAnI e yugamAM parama AvazyakatA UbhI thaI. A samaye viziSTa vAcanAcArya devardhigaNi kSamAzramaNe vallabhImAM zramaNa saMghane ekatrita karIne zrutarakSAnI vicAraNA karI. kALanI viSamatA, mAnasika durbaLatA ane medhAnI maMdatAne kAraNe sutrArtha samajavAnuM, ene yAda rAkhavAnuM ane vAraMvAra eno abhyAsa karavAnuM valaNa kSINa thatuM hatuM, AthI vidyamAna zAstro ane graMthone lipibaddha karavAno nirNaya karyo. A bhagIratha kAryanA prAraMbharUpe zramaNo pAsethI AgamanA pATho sAMbhaLIne ane cittamAM dhAraNa karIne ene vyavasthita karyA. A samaye emanI samakSa skaMdilI ane nAgArjunIya - ema be vAcanAo hatI. nAgArjunIya vAcanAnA pratinidhi tarIke AcArya kAlake (caturtha) hatA, jyAre kaMdilI vAcanAnA pratinidhi tarIke AcArya devardhigaNi hatA. baMnenI AgamavAcanAmAM bheda hato, kAraNa ke Arya skaMdila ane Arya nAgArjunano pratyakSa meLApa thayo nahoto. zrutasaMkalanAnA A kAryamAM be pAThabheda hovAthI jaina saMgha vibhakta thAya evI sthiti UbhI thaI hatI, kiMtu zrI devardhigaNie nAgArjunIya vAcanAne pAThAMtaranA rUpamAM noMdhIne potAnI udAratA ane garimAno paricaya Apyo. A kAryamAM zrI devardhigaNine AcArya kAlakano pUrNa sahayoga prApta thayo. Agamalekhanane mahattvanuM mAnIne baMne vAcanAo jovAmAM AvI ane tethI ja vAcanAnI sAthesAthe Agamalekhana paNa thayuM. jinazAsananI kIrtigAthAnuM eka uttuMga zikhara eTale AcAryazrI devardhigaNi kSamAzramaNa. emaNe kSata-vikSata AgamagraMthone yugo sudhI sthAyI banAvavAmAM zrutalekhananuM mahattvapUrNa kArya karyuM. Ane kAraNe AgamanidhinuM yogya saMrakSaNa thayuM temaja temanA kAryathI vItarAgavANI saMgrahAI. devardhigaNi kSamAzramaNanA jIvana vize bhinna bhinna kiMvadaMtI maLe che. devarSi kAzyapa gotranA kSatriya hatA ane teo kSamAzramaNa ane devavAcaka evAM be nAmothI oLakhAtA hatA. eka vAra rAjagRhI nagarImAM bhagavAna mahAvIre samavasaraNamAM saudharmendrane kahyuM, "mane garbhAvasthAmAM devAnaMdAnI kukhethI trizalAnI kUkhamAM mUkanAra harigeMgamethI deva ja devardhigaNi nAmathI mArA nirvANa pachI eka hajAra varSa bAda thaze ane teo dRSTivAdanA bAramA aMganA aMtima jANakAra thaze." | devardhigaNi mAtA kalAvatInA garbhamAM hatA, tyAre garbhanA prabhAvathI kalAvatIe RddhivALA devane joyA. pariNAme emaNe putranuM nAma devardhigaNi rAkhyuM. yuvAnImAM devardhine zikArano bhAre zokha hato. emane sanmArga batAvavAno ghaNo prayatna thayo. eka vAra devardhi zikAre nIkaLyA hatA tyAre sAme trADa nAkhato siMha, pAchaLa UMDI khAI ane baMne bAju datuzaLavALAM jaMgalI prANI UbhAM rahelAM joyAM. paganI nIcenI pRthvI DolatI hatI ane AkAzamAMthI muzaLadhAra varSA thatI hatI. A samaye bhayavyAkuLa devardhine eka vANI saMbhaLAI, "hajI paNa samajI jA. nahIM to tAruM mRtyu tArI sAme UbhuM che." devardhie kAkalUdIthI kahyuM, "game tema karIne mane bacAvo. tame jema kahezo tema karavA huM taiyAra chuM." deva ene bacAve che ane AcArya lohityasuri pAse mokalI Ape che. AcAryano upadeza sAMbhaLIne devarSi dIkSita thayA. ekAdazAMgI ane eka pUrvanuM jJAna prApta karI AcArya, gaNAcArya ane vAcanAcArya banyA. AcArya devardhigaNie vallabhIpuramAM pAMcaso AcArya samakSa pAMcamI AgamavAcanA karI, coryAsI AgamazAstrone lipibaddha karyA temaja 'naMdIsUtranI racanA karI. vIranirvANa saM. 1000(vi. saM. pa30)mAM teo kALadharma pAmyA ane tenI sAthosAtha zrutajJAnanI dhArA saMpUrNapaNe vicchinna thaI gaI. dharmasnehasaujanya mahuvAmAM A. zrI vijaya azokacaMdrasUri ma.nI nizrAmAM thayelA samUha mAsakSamaNanI smRtimAM; zrI pratAparAya durlabhadAsa zeTha (sAvarakuMDalAvALA) parivAra, ha, a. sau. kalAvatIbahena pIyUSakumAra, - a. sau. kalpanA mUkezakumAra, a. sau. nItA. ghATakopara - muMbaI Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ popodeu ieo nonsan GHA Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16. zrI mAnatuMgasUri AcAryazrI mAnatuMgasUrijI racita 'bhaktAmara stotra' eTale bhAratIya stotrasAhityanuM eka ramaNIya ane uttuMga zikhara. teraso karatAM paNa vadhu varSothI bhaktinI parama, carama ane Urdhva bhUmikAe racAyeluM A stotra bhAvapUrvaka gAvAmAM-ArAdhavAmAM Ave che. A stotra cittamAM rahelI mithyAtvanI malinatA dhoIne paramAtmA pratyenI bhaktinI ujvaLatA arpe che. vasaMtatilakA chaMdamAM racAyela atyaMta karNamadhura ane bhAvabharapUra A stotranuM hajAro bhAviko pratidina paThana, pAThana ane pUjana kare che. ene vize sAMpaDatI kathAo enI prabhAvakatAno paricaya Ape che. enAM yaMtro enI ArAdhanAvidhi darzAve che. enA pratyeka zlokamAM Rddhi, maMtra ane sAdhanAvidhi sAMpaDe che. A rIte eka bAju enI AMtarika ArAdhanAnI vidhi maLe che, to bIjI bAju enA bhAvone savizeSa pragaTa karatAM TIkA, vivaraNa ane padyAnuvAda maLe che. AmAM bhAva ane bhASA jharaNAMnI naisargika chaTAthI vahe che. AmAM prazAMta bhaktirasano pragADha anubhava thAya che, to AcAryazrI mAnatuMgasUrinI vaMdanIya laghutA bhAvanAvibhora kare che. dhArmika saMskAro dharAvatA kuTuMbamAM vikramanI sAtamI zatAbdImAM janmelA mAnatuMgasUrie dIkSA grahaNa karyA bAda AgamazAstrano gahana abhyAsa karyo ane gurue emanI jJAna-dhyAnanI yogyatA joIne emane AcAryapade sthApyA. eka vakhata bhojarAjAe emane dhArAnagarImAM AvavAnuM AdarapUrvaka nimaMtraNa ApyuM. nagaradvAra para aneka vidvAno sUrijInA svAgata mATe AvyA hatA. emaNe ghIthI bharelI vADhI batAvI tyAre sUrijIe emAM eka saLI khosI dIdhI. vidvAnoe evo saMketa Apyo ke dhArAnagarI to vidvAnothI khIcokhIca bharelI che, temAM AvIne vaLI tame zuM karazo ? ghImAM saLI khosIne sUrijIe darzAvyuM ke teo pote dhArAnagarInA vidvAnonI sabhAmAM potAnuM AgavuM sthAna UbhuM karI zake tema che. - vArANasI nagarImAM bANa ane mayUra nAmanA be paMDito parasparanI IrSA karatA hatA. mayura nAmanA paMDite camatkAra batAvyo. AthI jaina dharmanA virodhIoe evI vAta phelAvI ke jaina dharmamAM kAvyaracanA dvArA sarjanAtmaka camatkAra sarjanArA paMDitono sarvathA abhAva che. zAsananI prabhAvakatA darzAvavA mATe zrI mAnatuMgAcArye A paDakAra jhIlI lIdho. temane eka oraDAmAM pUravAmAM AvyA. emanA zarIre cAre bAju lokhaMDanI sAMkaLa bAMdhavAmAM AvI. sAMkaLanI AgaLa 44 tALAM mAravAmAM AvyAM. AvA aMdhAriyA oraDAmAM purAyelA AcArya mAnatuMgasUrijI jinezvara paramAtmAnI stutimAM lIna banIne bhaktirasathI chalakatA zloka para zloka racatA gayA ane tenA bhAvapUrNa uccAraNanI sAthe ja tALAM ane lokhaMDanI sAMkaLa tUTavA lAgyAM, bhagavAna RSabhadevanI adhiSThAtrI devI cakezvarIe A kArya siddha karyuM. AcAryazrI mAnatuMgasUri rAjasabhAmAM padhAryA ane madhura zabdothI vArANasInA rAjA harSadevane 'dharmalAbha' kahyo. A vismayajanaka ghaTanAthI atyaMta prabhAvita banelA rAjA harSadeve AcAryazrI mAnataMgasUrijI pAsethI jaina dharmano pavitra upadeza meLavyo. rAjAe jaina zAsananI unnati mATe aneka satkAryo karyA ane svayaM jaina dharma aMgIkAra karyo. AcAryazrI mAnatuMgasUrijIe racelI 44 gAthAo Aje "bhaktAmara stotra"ne nAme sarvatra pracalita che. (digaMbara ane sthAnakavAsI paraMparAmAM 48 gAthAno pATha maLe che.) "bhaktAmara" zabdathI zarU thatuM hovAthI "bhaktAmara stotrane nAme oLakhAtA A stotramAM RSabhadeva bhagavAnanI stuti karavAmAM AvI che. A stotramAM zabdanuM mAdhurya, arthanI gahanatA, bhAvanI utkaTatA ane anubhavanI mArmikatA evI che ke jinezvara bhagavAnanA stotromAM "bhaktAmara stotra"nuM sthAna advitIya che. prazAMta bhaktirasanI pradhAnatA, alaMkAronI suMdara sRSTi ane paramAtmA pratye AtmAnI bhakti jagADatuM A stotra Adhi, vyAdhi ane upAdhithI baLelA-jhaLelA mAnavahRdayane parama zAMti arpe che. ATha prakAranA bhayathI gherAyelA mAnavInA jIvanane abhayanuM varadAna Ape che. mAnataMgasUrie 2 1 padya dharAvatI bhayahara (namiUNa) stotra'nI paNa racanA karI hatI. dharmasnehasaujanya zeTha pAnAcaMda otamacaMda zAha(lIMbaDIvALA)nA vaMzaja sva. zAMtAbahena, zAMtilAla zivalAla zAha (okhAvALA)nA putro sva. jayaMtilAla, ramezacaMdra, jagadIza, putravadhU puSpA, zAradA, caMdrikA, pautra dilIpa, atulya, rikhava, pautravadhU mInA-mIrA (bIeTrIsa), prapautra zreyAMsa, puSyajAmanagara, Nain Education International Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ BAD MY upara 540 ra26 925 30 Pood 1340 300 1956 2509 26.99 Toys 000 O 90000000 Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17. zrI haribhadrasUri mahAna graMthakAra ane mahAprabhAvaka AcAryazrI haribhadrasUrijIe saMskRta ane prAkRta bhASAmAM vipula sAhityasarjana karyuM. prakAMDa vidvattA, apUrva jJAnapratibhA, vyApaka samabhAva, niSpakSa vivecanazakti ane virala bhASAprabhutvane kAraNe teo samagra bhAratIya sAhityamAM viziSTa sthAna dharAve che. emaNe racelA gaNAtA 1444 graMtho e jinazAsanano anupama jJAnavaibhava che. teo Agamika sAhityanA sarvaprathama TIkAkAra hatA ane emanA graMtho dvArA emaNe yoganA viSayamAM navI keDI kaMDArI ApI. teo cittoDanA rAjA jitArinA purohita hatA. vedazAstra ane darzanazAstra vagerenA jANakAra evA 14 vidyAnA pAragAmI hatA. e samaye bhAratavarSamAM vAda-vivAdamAM emane parAjita karanAruM koI nahotuM. vidyAnuM abhimAna eTaluM ke lokomAM ema kahevAtuM ke A paMDita haribhadra peTe sonAno paTTo, hAthamAM kodALI, bagalamAM jALa ane khabhe nisaraNI rAkhIne Thera Thera bhramaNa kare che ane chaDecoka paDakAra pheMke che. pracaMDa jJAnanA ApharAthI phUlIne peTa phATI na jAya te mATe peTa para sonAno paTTo bAMdhe che. emane jItavAnI icchAvALo koI vAdI pRthvIpaTa choDIne dharatImAM pesI gayo haze to kodALIthI dharatIne khodIne huM ene bahAra kADhIne parAbhava ApIza. sAgaranA peTALamAM chupAyo haze to A jALathI mAchalAMnI mAphaka bahAra kheMcI ANIza. jo e AkAze caDI gayo haze to ene nisaraNIthI pakaDIne lAvIne parAjita karI bhoMyabhego karIza. kaLiyugamAM potAne sarvajJa mAnanArA paMDita haribhadre pratijJA karI hatI ke A pRthvI para evo koI jJAnI hoya ke jenuM vacana mArA jevo sarva zAstrono jJAtA samajI na zake, to eno huM ziSya banI jaIza. eka vakhata paMDitarAja haribhadra pAlakhImAM besIne jatA hatA tyAre emaNe eka dharmagAra pAsethI prazAMta madhura kaMThamAMthI vahetI gAthA sAMbhaLI. paMDita haribhadre eno artha ukelavA ghaNo prayatna karyo, paraMtu eno bheda Ukalato nahoto. cAra vedo, tamAma upaniSada, aDhAre purANa ane sarva vidyAmAM pAraMgata evA e samayanA zreSTha vidvAna haribhadranA jJAnanA garvano himAlaya ogaLavA mAMDyo. teo namrabhAve gAthA bolanArA sAdhvIjI pAse gayA ane kahyuM ke ApanI A gAthAno artha samajAvo. sAdhvI mahattarA yAkinIe kahyuM ke tamAre gAthAno artha samajavo hoya to amArA AcAra mujaba kAle amArA gurudeva Ave tyAre jarUra padhArajo. teo A5ne jarU2 eno marma samajAvaze. bIje divase AcArya jinadattasUri padhAryA ane emaNe haribhadrane A gAthAno marma samajAvyo. haribhadra emanA ziSya banyA ane samaya jatAM e paMDita haribhadra AcArya haribhadrasUri banyA. teo potAnA para avarNanIya upakAra karanAra ane jJAna-ArAdhanAnI navI kSitijo batAvanAra sAdhvI yAkinI mahattarAne potAnI mAtA gaNatA hatA. have kalikAlanA sarvajJa jevAM vizeSaNothI oLakhAvuM emane gamatuM nahotuM. jema jema jaina zAstronuM jJAna vadhatuM gayuM, tema tema samaya jatAM aMte potAnI jAtane alpamati tarIke oLakhAvatA hatA ane svaracita graMthonA samApanamAM teo kRtajJatApUrvaka sAdhvI yAkinI mahattarAnuM smaraNa karIne aMte "yAkinI mahattarA dharmasUnu" arthAt "yAkinI mahattarAnA dharmaputra" tarIke teo potAno paricaya AlekhatA hatA. eka samaye jaina dharma pratyenA dveSane kAraNe haribhadra ema kahetA hatA ke gAMDA hAthInA paga nIce kacaDAIne maravuM sAruM, paraMtu jinamaMdiramAM kadIye javuM nahIM. e ja haribhadrane eka vAra unmatta hAthIthI jAtane bacAvavA jinamaMdirano Azaro levo paDyo. e samaye vItarAganI mUrti joIne emaNe majAka paNa karI hatI ke, "tAruM zarIra ja miSTAnna bhojananI spaSTa sAkSI pUre che, kema ke bakholamAM agni hoya to jhADa lIluMchama rahe kharuM ?" paraMtu kudaratanI balihArI e ke samaya jatAM teone jaina dharma ane jinamaMdiranI mahattAno anubhava thayo ane potAnA zabdo ane vicAro badalI nAkhyA. ema kahevAya che ke lalliga zeThe ApelA ratnanA prakAzamAM AcArya haribhadrasUrijI rAtre graMtharacanA karatA hatA. AvA mahAna AcAryano jIvanakALa vIra nirvANa saM. 1227 thI 1297 (vi. saM. 757 thI 827) sudhIno mAnavAmAM Ave che. dharmasnehasaujanya zrI AgamoddhArakazrInA samudAyanA sA. zrI mRgendrazrInA pra. sA. zrI prazamazrI, nirvedazrI, prazAMtazrI, yazasvinIzrI, kalpavidAzrInA upadezathI bhaktavarga. zrI aMdherI(pazcima)no guNAnurAgI bhaktavarga. zrIyAbAI dIpacaMda tAteDa, dIpa sansa javelarsa, aMdherI, muMbaI www.jainellbrary.org Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ w how www pula Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18. zrI bappabhaTTasUri jaina sAdhunA niSkalaMka brahmacaryanA utkRSTa dRSTAMtarU5 bappabhaTTisUri zAstrArthamAM ati pravINa hatA. kSatriya vaMzamAM zrI bappabhaTTino janma vIra nirvANa saM. 1270(vi. saM. 80)nI bhAdaravA mAsanI trIje gujarAtamAM AvelA DumbAudhi gAmamAM thayo. atyAre A gAma banAsakAMThAmAM dhAnerA-tharAdanI najIka AvelA DuvA gAma tarIke oLakhAya che. emanuM bAlyAvasthAnuM nAma surapAla hatuM. ekavAra moDherAmAM birAjamAna AcAryazrI siddhasenasUrie svapnamAM bALa kesarIsiMhane caitya para chalAMga bharato joyo. prAta:kALe AcAryazrI siddhasenasUri jinAlayamAM gayA ane emanI dRSTi A cha varSanA bALaka para paDI. AcAryazrIne A tejasvI bALakane jotAM ja svapnanuM smaraNa thayuM ane emaNe bALaka sUrapAlanA pitA bappa ane mAtA bhaTine bolAvyAM. mAtApitAe bALakanI tejasvitA ane daDhatA jANIne tene zAsanane samarpita karyo. mAtA-pitAnI maMgaLa smRti rUpe A bALakanuM nAma bappabhaTTa rAkhavAmAM AvyuM. dIkSA lIdhA bAda muni bappabhaTrie tarkapradhAna graMtho ane botera kaLAonuM zikSaNa meLavyuM. kAnyakubdha dezanA Ama rAjA bappabhaTTisUri pAsethI pratibodha pAmyA. rAjAe potAnuM aDadhuM rAjya ApavAnI vinaMtI karI, paraMtu bappabhaTTisUrie aparigrahI jaina sAdhuno khyAla Apyo. bappabhaTTasUrinI kAvyaracanAthI kAnyakubdhano rAjA atyaMta prabhAvita thayo. A rAjA vakhatovakhata bappabhaTTisUrinI kasoTI karatA hatA. kyAreka emanI sAdhutAnI agniparIkSA karatA, to kyAreka emanI vidvattAnI parIkSA karatA. | yuvAna sUrijIne joIne emanA brahmacaryavratanI parIkSA karavA mATe Ama rAjAe eka gaNikAne puruSavezamAM sUrijI pAse mokalI. e gaNikA cUpacApa sUtelA sUrijInI sevA karavA lAgI. nArIno komaLa sparza thatAM bappabhaTTisUri jAgI gayA. coMkI UThaDyA. yuvAnI, rAtrino nIrava samaya ane atyaMta ekAMtamAM calAyamAna karavAno rAjA Amano manobhAva sUrivara pAmI gayA. emaNe gaNikAne pAchA cAlyA javA kahyuM. A yuvAna kAmavijetA AgaLa gaNikA namI paDI. aDaga mananA A sUrivarane devalokanI apsarA paNa calAvI zake tema nahotI. potAnA gurunI gauravagAthA sAMbhaLIne rAjA Ama harSavibhora banI gayA. ekavAra dharma rAjAnA nimaMtraNathI Ama rAjA taraphathI bappabhaTTi ane dharma rAjA taraphathI vidvAna vardhanakuMjarano cha mahinA sudhI zAstrArtha cAlyo. A zAstrArthamAM bappabhadisUrino vijaya thatAM emane 'vAdikuMjara kesarI 'nI padavI maLI. mata ane vAdanA vijayane A surirAje saMvAdamAM palaTI nAkhyo. Ama rAjA ane dharma rAjA vacce varSo jUnAM veranuM vAvetara thayuM hatuM. A sUrirAje e baMnene kSamAdharmanuM mAhAsya samajAvyuM. Ane kAraNe jaina dharmano ghaNo mahimA thayo. A samaye mathurAnA vAkpati nAmanA yogIne paNa bappabhaTTasUrie prabhAvita karyA. AvA sUrirAja pAsethI upadeza pAmelA rAjAe jIvananA saMdhyAkALe dIkSA grahaNa karI. A bappabhaTTasUrie potAnA tapomaya ane tyAgamaya jIvanathI janasamUha para prabhAva pAtharyo. emaNe bAvana jeTalA prabaMdhonI racanA karI. emAMthI 'caturvizati jinastuti' ane 'sarasvatI stotra' jevA prabaMdho Ajeya upalabdha che. dharma ane dhyAna, tapa ane tyAga jemanA jIvananI rageragamAM vahetA hatA evA A sUrirAje kalAkArone protsAhana ApyuM. eka citrakAre banAvelA citra mATe ene eka lAkha TakA apAvyA. | kanoja, mathurA, aNahilapura jevAM zaheromAM vidhipUrvaka vItarAga paramAtmAnuM citra sthApita karyuM. aneka jaina maMdiro mATe paNa sUrirAje janasamUhane preraNA ApI. dharmasnehasaujanya sA. zrI. pravINAzrIjInAM ziSyA sA. zrI vinItayazAzrInA upadezathI bhaktavarga. sA. zrI maNizrInAM pra. zrI harSaprabhAzrInA upadezathI zAha premacaMda vADIlAla (sAyalAvALA), borIvalI zrI motIlAla ghevaracaMdajI tAteDa, ema. ema. javelarsa, adherI, muMbaI zrI kanakarAjajI gularAjajI koThArI, ke. jI. javelarsa, aMdherI, muMbaI LOG Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ FAC) 19. zrI sUrAcArya zrI surAcAryanI vidvattA agAdha hatI to emanI kavitA sarjAtI kalpanAzakti anupama hatI. teo ziSyone svAdhyAya karAvatA tyAre abhyAsanI bAbatamAM saheje kacAza rAkhatA nahIM. bhaNAvatI vakhate jo ziSyone pATha barAbara AvaDe nahIM to potAnA oghAnI dAMDIthI emane phaTakAratA hatA. lAkaDAnI A dAMDI vAraMvAra mAravAthI tUTI jatI hatI, tethI emaNe lokhaMDanI dAMDI rAkhavAnuM vicAryuM. teonA gurune AnI jANa thaI tyAre gurue emane vAryA ane Thapako ApatAM kahyuM, "jo jJAnano ATalo badho garva hoya to rAjA bhojanI ekaekathI caDiyAtA vidvAnonI sabhAmAM jaIne vijaya meLavI Avo. tyAM jaIne jinazAsanano vijayadhvaja laherAvo to kharA. bAkI A rIte lohadaMDa e to yamarAjanuM hathiyAra kahevAya. bhayanuM pratIka che. abhayanA ArAdhaka sAdhune e zobhe nahIM." gurunAM vacanoe sUrAcAryanI kaThoratA aLagI karI. yogAnuyoga evuM banyuM ke e divasomAM mALavAnA rAjA bhoje gurjarapati bhImadevanI sabhAmAM vidvattA ane saMskAritAnI kasoTI kare tevI, zloka rUpe eka mArmika samasyA mokalI hatI. rAjAe UMDo vicAra karyo. solaMkI rAjavI bhImadeve rAjanA vidvAna paMDitone mALavAnA paDakAranI vAta karI. rAjamaMtrI rAjanA vidvAna paMDitone mALavAnA paDakAranI vAta karI. rAjamaMtrIo ane anya paMDitoe ema kahyuM ke A kAma to mAtra surAcArya ja karI zake. rAjAe AdarapUrvaka surAcAryane rAjasabhAmAM bolAvyA ane emane rAjA bhoje mokalelA zlokanA uttaranI vAta karI. hamaNAM ja uccArAyelAM guruvacano sUrAcAryanA kAnamAM guMjatAM hatAM. surAcArye AvatAMnI sAthe ja rAjA bhojanI samasyAno ukela batAvatA kAvyasaMdezAnuM sarjana karyuM. emanI vidvattA ane sarjakatA joIne AkhI sabhA DolI UThI. rAjA bhojanI sabhAmAM A kAvyasaMdezo kahevAmAM Avyo, tyAre AkhIye sabhA daMga thaI gaI. koIe kalpanA paNa nahotI karI ke gujarAtamAM AvI anupama kAvyazakti dharAvanAra koI sarjaka sAdhu hoya ! e pachI to gujarAta ane mALavA vacce kAvyaracanAonuM AdAnapradAna thatuM gayuM ane baMne pradezomAM kAvyarasanI choLo UDavA lAgI. - caityamAM dharmanRtya-nATikAthI thAkelI nartakI vAraMvAra thAMbhalAnI ADamAM jaIne potAnA tAlathI ja parasevo lUchatI hatI. AvA prasaMga para rAjA bhoje kAvyaracanA karI. eno prati zloka racanAra surAcAryanI sargazakti para rAjA bhoja prasanna thayA. mALavAmAM AvyA bAda surAcArye potAnI pratibhAthI rAjA bhojanI vidvaTsabhAne cakita karI dIdhI. A samaye paMDitoe eka nAnA bALakane popaTanI jema paDhAvIne zAstrArtha karavA besADyo. mahAvidvAna surAcArya samajI gayA ke A bALaka vidvAna nathI, paraMtu bhojanA darabAranA paMDitoe emanI sAthe yukti karI che. vidvattAnA sAgara zrI surAcArya ema kaMI pAchA paDe kharA ? emaNe bALakane lADakoDathI ramADavA mAMDyo. kAlIghelI bhASAmAM enI sAthe vAta karavA lAgyA. A samaye popaTanI jema raTaNa karI jANatA bALakanI surAcArye bhUla batAvI, to e bALaka sahajapaNe bolI UThaDyo, huM to mArI pATImAM lakheluM boluM chuM. mane jevuM gokhAvavAmAM AvyuM che te ja boluM chuM." | Ama paMDitonI pola ughADI paDI gaI. Akhare bhojanA darabAranA paMDito zrI sUrAcArya sAthe vAdavivAdamAM UtaryA, paraMtu surAcArye sahune parAbhava Apyo. AthI koSe bharAyelA paMDitoe surAcArya para humalo karavA vicAra karyo, paraMtu mahAkavi dhanapALanI madadathI surAcArya mALavAmAMthI vihAra karIne gujarAtamAM AvI pahoMcyA. mALavAnI rAjasabhAmAM surAcAryanI vidvattAe DaMko vagADyo. AcArya zrI sUrAcArya solaMkI samayanI rAjadhAnI pATaNamAM pahoMcyA, tyAre pATaNanA rAjavI bhImadeva ane nagarajanoe emanuM bhavya sanmAna karyuM. emaNe bhagavAna RSabhadeva ane bhagavAna neminAtha e baMnenA caritrarUpa kAvyagraMtha racyo hato. vi. saM. 1090mAM emaNe gadya-padyamAM nemicaritra mahAkAvyanI racanA karI. zabdazAstra, pramANazAstra ane sAhityazAstra ema traNe zAstromAM zrI sUrAcAryanI vidvattA samAnarUpe pragaTa thaI. dharmasnehasaujanya lIMbaDI(hAla aMdherI, muMbaI)nivAsI ramaNikalAla puMjAbhAI parIkhanA zreyArthe; ha. vimaLAbahena ramaNikalAla, putra atula, nItina, putravadhu aMjanA, sudhA, pautra maulika, monIla, pautrI jIjJA, vaizAlI, putrI kalpanA praphullabhAI, varSA zaileSabhAI parivAra. Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 98 jrupu 0 esaten Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20. zrI abhayadevasUri jaina AgamomAMthI nava Agamo para saMskRta TIkAo racIne navAMgI vRttikAra tarIke prasiddha zrI abhayadevasUrijIe aneka graMthonI racanA karI. emaNe 'jJAtA dharmakathA', 'sthAnAMga', 'samavAyAMga', 'bhagavatI', 'upAsakadazA', 'aMtakRd dazA', 'praznavyAkaraNa'jevAM AgamanAM nava aMgo para TIkA racI. jaina AgamasAhityanA gUDhArthane samajavA mATe zrI abhayadevasUrijInI TIkAo cAvIrUpa che. A TIkAo saMkSipta ane zabdArthapradhAna hovAnI sAthe emAM aneka viSayonuM nirUpaNa maLe che. A rIte jinaAgamonI zuddha paraMparA cirakALa sudhI akhaMDa rahe, te mATe graMtharacanA karanArA AcAryomAM abhayadevasUrijInuM nAma prathama paMktimAM birAje che. AcAryazrI abhayadevasUrino janma vaizya parivAramAM vIranirvANa saM. 1542(vi. saM. 1072)mAM thayo. mAlavadezanI vikhyAta dhArAnagarImAM mahidhara zeTha ane dhanadevI mAtAnI kUkhe janmelA A bALakanuM nAma abhayakumAra rAkhavAmAM AvyuM. dhArAnagarImAM eka vakhata zrI jinezvarasUri ane zrI buddhisAgarasUri padhAryA hatA, tyAre emanuM vyAkhyAna sAMbhaLatAM abhayakumArane vairAgyano raMga lAgyo. mAtA-pitAnI AjJA laIne emaNe zrI jinezvarasUri pAse dIkSA grahaNa karI. nAnI vaye ja emaNe Agama sAhityano abhyAsa zarU karyo ane samaya jatAM teo AcArya padathI alaMkRta banyA. ema kahevAya che ke eka rAtre AcArya abhayadevasUri dhyAnamAM lIna hatA, tyAre zAsanadevI emanI samakSa pragaTa thayAM. zAsanadevIe kahyuM ke 'AcArAMga' ane 'sUtrakRtAMga' AgamonI TIkAo surakSita che, paraMtu anya TIkAo kALanA pravAhamAM lupta thaI gaI che. e kSatine dUra karavA mATe tame zrIsaMghanuM hita sAdhavA prayatnazIla bano. AcArya abhayadevasUrie A mahAna kArya svIkAryuM. niraMtara AyaMbila tapa karIne graMtharacanAnI zarUAta karI. lAMbA parizrama bAda teoe aMga-Agama para TIkAgraMtho racyA. satata AyaMbila tapa hovAthI ane rAtonI rAta jAgyA hovAthI teone koDha jevo roga utpanna thayo. Ane pariNAme emanA virodhIoe evI vAta phelAvI ke zAstronuM khoTI rIte arthaghaTana karavA mATe eTale ke utsUtra-prarUpaNAne kAraNe zAsanadevIe ThaMDarUpe emane A rogaphaLa ApyuM che. AcArya abhayadevasUrie rAtrinA samaye zAsanarakSaka dharaNendranuM smaraNa karyuM ane jAgRta AcAryae pragaTa thayelA dharaNendrane kahyuM, "he devarAja ! mane mRtyuno lezamAtra bhaya nathI, paraMtu mArA rogane kAraNarUpa banAvIne niMdAkhora loko dvArA phelAvavAmAM AvatI saMghanI niMdA mArAthI sahana thatI nathI. AthI meM anazana laIne dehatyAga karavAnuM vicAryuM che." zAsanarakSaka dharaNendrae teo nirdoSa hovAnI khAtarI ApIne jarUrI mArgadarzana ApyuM. abhayadevasUri dharaNendranA kahevA mujaba zrAvakasaMghanI sAthe sthaMbhanagrAmamAM seDhI nadInA kinAre AvyA. ahIM eka govALanI gAyanuM dUdha ApoApa ja eka ja sthaLe vahetuM hatuM. e sthAnane AcAryazrIe zodhI kADhavuM ane 'jayatihuaNa' nAmanA batrIsa zlokanuM stotra racyuM. A stotraracanAthI zrI sthaMbhana pArzvanAthanI nIlaratnamaya prAcIna pratimA dharatImAMthI pragaTa thaI. zrIsaMghe vidhipUrvaka enuM snAtra karyuM ane e snAtrajaLa abhayadevasUrijInA aMga para lagAvavAmAM AvatAM ja emano roga naSTa thaI gayo. AcAryazrI punaH svastha banI gayA. Aje paNa khaMbhAtanA jinAlayamAM zrI sthaMbhana pArzvanAthanI e pratimA birAjamAna che. A pachI AcAryazrIe navAMgI TIkAnI racanAnuM kArya pUrNa karyuM. gahana AgamagraMthonI sugama vyAkhyAo ane saraLa samajaNa upalabdha thaI. zrIsaMgha para AcAryazrIe mahAna upakAra karyo. evI kathA che ke zAsanadeve AcArya abhayadevasUrine eka divya AbhUSaNa ApyuM hatuM. enI prApta kiMmatanI 2kamamAMthI A navAMgI TIkAnI pratilipio lakhAvavAnuM kAma karavAmAM AvyuM. TIkA sAhityanI A pratilipio e samayanA mukhya mukhya AcAryone pahoMcADavAmAM AvI. gujarAtanA kapaDavaMja gAmamAM AcAryazrI kALadharma pAmyA. Aje paNa kapaDavaMjanA tapagaccha upAzrayamAM navAMgI TIkAkAra zrI abhayadevasUrinI samAdhi mojUda che. dharmasnehasaujanya pU. muni zrI prasannacaMdra vi. ma. tathA zrI bAbubhAI cImanalAla saMghavInA zreyArthe; muni saMvegacaMdra, nirvedacaMdra vi., sA. zrI yazasvinI, zrI upazAMtazrIjInA upadezathI; jazavaMtIbahena bAbubhAI saMghavI sahaparivAra (surata). hAla muMbaI www.jainellbrary.org Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11-11 Peter Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21. zrI hemacaMdrAcAya kalikAlasarvajJa hemacaMdrAcArye kavitA ane vyAkaraNa, itihAsa ane purANa, yoga ane adhyAtma, koza ane alaMkAra, tyAga ane tapazcaryA, saMyama ane sadAcAra, rAjakalyANa ane lokakalyANa evAM anekavidha kSetromAM sAta dAyakA jeTalA dIrghakALa sudhI abhUtapUrva kArya karyuM. sAdhutA ane sAhityanA kSetre chellAM hajAreka varSamAM emanI sAthe tulanA karI zakAya tevI koI bIjI vibhUti najare paDatI nathI. dhaMdhukA zaheramAM moDha vaNika jJAtinA cAciga ane pAhiNInA A putranAM lakSaNa pAraNAmAMthI pragaTa thayAM. zAstronA jJAtA, sAmudrika lakSaNa vidyAnA jANakAra ane aneka graMthonA racayitA A. zrI devacaMdrasUri e samaye dhaMdhukAmAM birAjamAna hatA. pAMca varSanA bALaka cAMgane laIne mAtA pAhiNI zrI devacaMdrasUrijIne vaMdana karavA AvyAM. A samaye zrI devacaMdrasUrijI darzanArthe jinAlaya tarapha gayA hatA. cAMga potAnI jAte ja guru mahArAjanI pATa para besI gayo. darzana karIne pAchA AvelA zrI devacaMdrasUrie A dRzya joyuM. bALakanI mukhAkRti ane sAhajika ruci jotAM emaNe pAhiNIne kahyuM, "tAro putra bhaviSyamAM mahAna sAdhu banIne aneka lokonuM kalyANa karaze." zrI devacaMdrasUri saMghanA AgevAnone laIne pAhiNIne ghera AvyA. pAhiNIe potAnuM mahAbhAgya jANIne AnaMda anubhavatAM cAMgane gurucaraNe samarpI dIdho. emane muni somacaMdra nAma ApavAmAM AvyuM. muni somacaMdrane kaI rIte AcArya hemacaMdra nAma ApavAmAM AvyuM te vize eka daMtakathA pracalita che. pATaNanA zrImaMta zreSThI dhanada zeThe somacaMdra munine potAne tyAM gocarI mATe padhAravA vinaMtI karI. muni somacaMdra vRddha muni vIracaMdra sAthe dhanada zeThane tyAM gayA. e samaye dhanada zeThanI daridratA joIne somacaMdrane muni vIracaMdre kahyuM ke AnI pAse ghaNI suvarNamudrAo che, paraMtu te kolasA jevI kALI dekhAtI hovAthI enI emane khabara nathI. AnuM nAma ja che karmanI prabaLatA. dhanada zeThane kAne A vAta AvI tyAre emaNe somacaMdra munine e DhagalA para besADI dIdhA. kALI kolasA jevI suvarNamudrAo ekAeka suvarNano caLakATa dharAvatI thaI gaI. A samaye dhanada zeThe somacaMdra muninuM AcArya tarIke hemacaMdra nAma rAkhavAnuM emanA gurudevane kahyuM. hemacaMdrAcAryanI kIrtinI kathAo gujarAtanA rAjavI siddharAja sudhI pahoMcI. eka vakhata siddharAja hAthI para besIne pATaNanI mukhya bajAramAMthI pasAra thato hato tyAre eNe karelI vinaMtIne kAraNe hemacaMdrAcArye eka zloka kahyo. A zloka sAMbhaLIne siddharAja prabhAvita thayo. mALavAnA vijaya pachI siddharAja samakSa vidvAnoe bhojanA saMskRta vyAkaraNanI prazaMsA karI. zatru rAjAnI prazaMsA siddharAjane pasaMda paDI nahIM, kiMtu tapAsa karatAM ene jANa thaI ke enA rAjyamAM badhe ja abhyAsIo bhojanA vyAkaraNanuM adhyayana kare che. bhoja karatAM caDiyAtuM vyAkaraNa lakhavAno siddharAjano paDakAra enA rAjyanA ekeya paMDita ke vidvAna jhIlI zakyA nahIM, pariNAme siddharAje zrI hemacaMdrAcAryane vinaMtI karI. emaNe lagabhaga eka varSamAM savA lAkha zlokanI sAthe prAkRta ane apabhraMza bhASAnuM vyAkaraNa paNa samAvI letuM 'siddhahemacaMdrazabdAnuzAsana' nAmanuM vyAkaraNa taiyAra karyuM. hAthI para aMbADImAM enI nakala mUkIne bhAre dhAmadhUmapUrvaka pATaNamAM zobhAyAtrA kADhavAmAM AvI. gujarAtamAM pahelI vAra sarasvatInuM AvuM virATa bahumAna thayuM. 'siddhahema'nA TUMkA nAme oLakhAtuM A vyAkaraNa rAjadarabAramAM vaMcAyuM ane bhArata uparAMta nepALa, zrIlaMkA ane IrAna jevA dUranA dezomAM te mokalavAmAM AvyuM. e pachI Aja sudhInA Azare AThaso varSanA gALAmAM koI vidvAne AvuM vyAkaraNa racyuM nathI. niHsaMtAna siddharAja pachI kumArapALa gAdIe Avaze tevI AgAhI hemacaMdrAcArye karI hatI, paraMtu kumArapALa pratye verabhAva rAkhatA siddharAje ene marAvI nAkhavAnA ghaNA prayatno karyA. eka vAra khaMbhAtamAM gupta veze kumArapALa hemacaMdrAcAryane maLavA gayA hatA. sipAIo AvatAM kumArapALane saMtADI dIdhA. gurunI bhAvanA anusAra hemacaMdrAcArye aneka graMtho lakhyA. samrATa kumArapALanA samayamAM amAri ghoSaNA karIne ahiMsAnuM pravartana karyuM. 84 varSanI sudIrgha jIvanayAtrA bAda vi. saM. 1229mAM pATaNamAM hemacaMdrAcArya kALadharma pAmyA. dharmasnehasaujanya muni nirmaLacaMdra sudharmacaMdra vi.nA 45 upavAsanI smRtimAM, muni kulacaMdra, jInezacaMdra vi.nA upadezathI lIMbaDI(hAla ratanapara)nivAsI zrI narottamadAsa tribhovanadAsa saMghavI tathA mAtuzrI motIbahenanA zreyArthe; zrI baMsIbhAI narottamadAsa saMghavI, a. sau. rekhAbahena, putra ciMtana, putrI sugaMdhI. www.jainellbrary.org Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NEOCOLOR SNOO OOO For Privale & Personal Use Only Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22. zrI jinadattasUri jinazAsananA prabhAvaka AcArya tarIke AcArya zrI jinadattasUrijI prasiddha che. bALapaNathI mAtA vAhaDadevI potAnA bALakane laIne vyAkhyAnamAM jatI hatI, tyAre uttama dharmakathAonuM zravaNa karatAM bALakanA cittamAM vairAgyabhAva jAgRta thayo. eNe munijIvana svIkAravAnI icchA pragaTa karI. bALakanA zarIra paranAM zubha cihno enuM ujjavaLa bhaviSya darzAvatA hatA. vi. saM. 1141 mAM upAdhyAya dharmadeve saMyamadIkSA ApI ane emanuM nAma muni somacaMdra rAkhavAmAM AvyuM. tejasvI munirAje jainadarzanano gahana abhyAsa karyo. maMtravidyAnuM zikSaNa meLavyuM. potAnA samayanA uttama vidvAno sAthe zAstrArtha karyo ane emAM vijaya meLavyo. | vi. saM. 1169nI vaizAkha suda chaThTha ane zanivAre citoDamAM zrI devabhadrAcArye temane AcAryapade sthApyA ane jinadattasUri nAma ApyuM. emanI vidvattA, sAdhutA, udAratA ane prabhAvakatAne kAraNe teo jinazAsananA gaganamAM tejasvI saryanI mAphaka prakAzatA rahyA. emaNe navA niyamo banAvyA. kharataragacchanI sthApanA karI. copAsa pravezelA zithilAcArane nAbUda karyo. emanI preraNAthI pAMcaso zrAvako ane sAtaso zrAvikAoe dIkSA aMgIkAra karI hatI. gujarAta, saurASTra, mevADa, mAravADa ane eka siMdha sudhI vihAra karIne emaNe lAkho AtmAone jainadharmI banAvyA. emanI zakti ane sAdhanA atyaMta prabaLa hatI. cosaTha yoginI, bAvana vIra tathA pAMca vIra haMmezAM emanI sevAmAM hAjarAhajUra rahetAM hatAM. nAgadeva nAmanA eka zrAvakane vilakSaNa icchA jAgI. ene jANavuM hatuM ke vartamAna samayamAM vicaratA sAdhuomAM koNa yugapradhAna che ? jijJAsA tRpta karavA eNe aMbikAdevInI upAsanA karI. prasanna thayelAM devIe tenI hatheLImAM akSaro lakhyA. A akSaro narI AMkhe vAMcI zakAya tevA nahotA. devIe kahyuM ke je vyakti A akSaro vAMcI batAve, tene tuM yugapradhAna jANaje, nAgadeva jinadattasUri pAse AvyA ane AcAryazrIe vAsakSepa nAkhIne e akSaro pragaTa karI ApyA. pariNAme AcAryazrIno sarvatra jayajayakAra thaI rahyo. teo yugapradhAna gaNAyA, e ja rIte maMtrabaLe eka mullAnA putrano zoka nivAravA ane tene bodha ApavA mATe tenA putrane jIvita karI batAvyo. AthI prabhAvita thayelo muslima samAja paNa AcAryazrIno ananya upAsaka banI gayo. AvI ja rIte eka samaye ajameramAM pratikramaNa cAlatuM hatuM, tyAre ekAeka vIjaLI paDI. AcAryazrIe e vIjaLIne maMtrabaLe thaMbhAvI dIdhI. tenA para kASThapAtra DhAMkIne sahunuM rakSaNa karyuM. AcAryazrI jinadattasUrijInI prasiddhi "dAdA" tarIke thaI. "dAdA" zabda emanA pratyenA mahAna Adarane darzAve che. rAjasthAnamAM to AcArya jinadattasUri kalpavRkSa tarIke oLakhAtA hatA. AcArya jinadattasUrie vi. saM. 1211nA vaizAkha sudi chaThThanA roja bikAneramAM AcArya jinacaMdrane potAnI pATe sthApana karyA. kharataragacchamAM AcAryanA nAma pahelAM "jina" zabda joDavAnI paraMparA tyArathI cAlu thaI. emaNe dasa vAcanAcArya ane pAMca mahattarAo banAvI hatI. prAkRta ane apabhraMza bhASAmAM AcArya jinadattasUrie utkRSTa racanAo karI. emanA graMthomAM prAkRta bhASAmAM pAMtrIsa AcAryonI stuti karato "gaNadharasArdhazataka' graMtha maLe che. AmAM ekaso pacAsa padya che ane gaNadharonA itihAsanI sAmagrI che. A graMtha emano uttama graMtha gaNAya che. emAM 150 padyamAM racanA karelI che. saMskRta ane prAkRta bhASAnA adhikArI vidvAna evA zrI jinadattasUrinA anya agiyAra graMtho upalabdha che, jemAM prAkRta bhASAmAM racAyela 'saMdohadohAvalI', 'gaNadharasaptati', 'sarvAdhiSThAyistotra', 'suguruparataMtrya', 'vijJavinAzistotra', 'vyavasthAkulaka', 'caityavaMdanakulaka', 'prAkRtavizikA' jevA graMtho maLe che temaja apabhraMza bhASAmAM emaNe 'upadezarasAyana', 'kAlasvarU pa', 'carcarI' jevA graMtho racyA che. emanA upadezathI tahanagaDhano rAjA kumArapAla yAdava jaina banyo hato. - dharmasnehasaujanya surendranagaranivAsI zeThazrI sva. zAMtilAla devacaMda zAhanA smaraNArthe temaja mAtuzrI vimaLAbahene karelA upadhAnanI smRtimAM; putra hemaMtakumAra (harSadabhAI), azvina, kamaleza, prakAza, putravadhu nIrAbahena, alakA, bhAratI, manISA, pautra himeSa parivAra, Lord For Private & Personal use only Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ THAHARAHAN TEST TESTE SAD PO www.fainelibrary.org Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23. zrI dharmadoSasUri saMghanI rakSAno savAla jAge ke pachI anyane zAsananI prabhAvakatA darzAvavAno paDakAra Ave tyAre sAdhutAnI virala Atmazakti pragaTa thatI hoya che. A Atmazaktino hetu dharmanI yogya rUpe jALavaNI karavAno hoya che. vikramanA caudamA saikAmAM AcAryazrI dharmaghoSasUrijIe kuTilatAne bhedavA mATe ane upadravIone jera karavA mATe potIko maMtraprabhAva pragaTa karyo hato. AcAryazrI dharmaghoSasUrIzvarajInuM jIvana jeTaluM romAMcapUrNa che eTaluM ja camatkArika che. pUrvAvasthAnA vIradhavalane vivAhanI corImAM koI nimitta jAgatAM emanuM hRdaya rAgamAMthI virAga tarapha vaLI gayuM. saMsAranA baMdhanonI kSaNe ja saghaLAM bhautika sukho choDIne vIradhavale vairAgyano dhavala veza dhAraNa karI lIdho. tapAgacchapati devendrasUrijI pAse vIradhavale potAnA bhAI bhImadevanI sAthe dIkSA aMgIkAra karI. A ghaTanA vi. saM. 1302mAM vijApuramAM banI. vIradhavala ane bhImadeva e baMne zeTha jinacaMdra pallIvAlanA putro hatA. emanI paMnyAsa ane upAdhyAya padavInA samaye kesaravRSTi thaI hatI ane AcArya padavI maLyA bAda teo AcAryazrI dharmaghoSasUrinA nAme jANItA banyA. dharmaghoSasUrie zrIsaMghanI vinaMtIne kAraNe 'samudrastotra'nI racanA karI. saurASTranA dariyAkAMThe emaNe e stotrano pATha karatAM samudramAM bharatI caDI AvI ane e bharatInI sAthe samudre AcArya dharmaghoSasUrinAM caraNomAM ratnono rAzi samarpita karyo. samudra pharI zAMta thaI gayo. e ja rIte e samaye kapardI yakSa upadravo karato hato, ene hRdayasparzI upadeza Apyo. enA hRdayanA gADha tamasane zubha tejamAM palaTAvI dIdhuM. pariNAme kapardI yakSa viparIta mArga choDIne sa paMthe vaLI gayo. Ama potAnA dharmatejathI adharma ane anAcArano emaNe nAza karyo. potAnA janmasthaLa vijApuramAM keTalIka strIoe emanA vyAkhyAnanI prabhAvakatA naSTa karavA mATe emanA para kAmaNaTramaNa karyA hatA. zubha AgaLa azubhanuM keTaluM jora ? AcAryazrIe maMtrabaLe e strIone sthira karI dIdhI. chevaTe e strIoe kabUlAta karIne kSamAyAcanA karatAM emane mukta karI hatI. ujjainIno eka yogI aneka upadrava karato hato. emAMya jaina sAdhuono to evo dveSI hato ke koI jaina sAdhune nagarImAM pravezavA de nahIM. jo bhUlecUkeya koI jaina sAdhu AvI jAya to potAnA maMtrabaLe e yogI evo upadrava jagAve ke ene bhAgI javuM paDe. eka vAra AcArya dharmaghoSasUri ujjainImAM padhAryA tyAre e yogIe rAtre upAzrayamAM seMkaDo sarpa, vIMchI ane kIDIono prakopa sarjyo, paraMtu sUrijIe vastra bAMdhelo ghaDo lIdho ane tenA para hAtha rAkhIne jApa karatAM pelA yogInA aMgamAM lAkha-lAkha vIMchInA daMzanI baLatarA UpaDI. upAzraye AvI eNe kSamA yAcI. AcArya dharmadhoSasUrijIe graMtharacanAo karI ane jJAnabhaMDAro karAvyA. AcAryazrI dharmaghoSasUri jaina zrAvakomAM aNamola hIrAnI mAphaka camakatA pethaDazAnA guru hatA. AcAryazrI dharmaghoSasUrie brAhmaNa, mAhezvarI, vaizya ane kSatriyone upadeza Apyo. ahiMsAnI bhAvanA phelAvI ane temane jainadharmI banAvyA. AcAryazrI vyAkaraNanA pAragAmI hatA to nyAyazAstranA niSNAta hatA. sUtra-arthanA samartha vyAkhyAtA hatA. temanI smaraNazakti asAdhAraNa hatI. teo mAtra cha ghaDImAM pAMcaso zloka mukhapATha karI zakatA hatA. emaNe nAgola, zAkaMbharI ane ajameranI rAjasabhAmAM dharmapravacano ApIne rAjavIo ane prajA para prabhAva pADyo hato. A rAjAo AcAryazrI dharmaghoSasUrine potAnA gurudeva mAnatA hatA. emanA upadezathI ajameranA rAjA vigraharAja (vIzaLadeva) jainadharmI banyA hatA ane potAnA rAjyamAM agiyArasa vagere tithiomAM amAri (prANIhatyAbaMdhI) paLAvI hatI. A sivAya emanI preraNAthI rAjavIoe jinAlayanI racanA karI hatI. dharmasnehasaujanya samavasaraNa mahAmaMdiranA jamIna-dAtA sumatibahena motIcaMda jhaverI parivAra, ha. putra vijayabhAI, maMgalacaMda, hemacaMda, putravadhU a. sau. vINAbahena, aMjanAbahena, pramilAbahena, pautra zamIra, sunIla, a. sau. hemA, suparNA, ci. tAraka, prapautrI kSamA, yazmA, pUjA (surata). hAla muMbaI. www.jainellbrary.org Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ji 1000 05330937 TOOO Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24. zrI hIravijayasUri eka divasa zahenazAha akabara phatehapurasidInA zAhI mahelanA jharUkhAmAM besIne rAjamArga tarapha najara karato hato. evAmAM eNe eka moTo varaghoDo joyo, jemAM suMdara vastro paridhAna karIne caMpA nAmanI zrAvikA birAjamAna hatI. bAdazAhe tapAsa karatAM jANyuM ke A zrAvikAe cha mahinAnA upavAsa karyA che. A upavAsamAM mAtra divase ja garama kareluM (ukALeluM) pANI lIdhuM che. bIjI kazI cIja momAM nAkhI nathI. A hakIkata jANatAM mogala bAdazAhanA Azcaryano pAra na rahyo. emaNe zrAvikAne pUchavuM, to jANyuM ke A to guru hIravijayasUri jevA dharmaguruonI sukRpAnuM phaLa che. akabara bAdazAhane zrI hIravijayasUrinAM darzananI icchA jAgI. emaNe amadAvAdanA sUbedAra zahAbuddIna ahamadakhAM para A aMge pharamAnapatra mokalyo. subedAra ane anya jaina zrAvakoe zrI hIravijayasUrijIne dharmaprabhAvanA ane dharmopadeza arthe akabara pAse javA vinaMtI karI. | vi. saM. 1938nA mAgasara suda 7 ne divase gaMdhAra baMdarethI zrI hIravijayasUrie prayANa karyuM. rastAmAM AvatA sarotara gAmamAM arjuna ThAkora nAmanA bahAravaTiyAne dharmopadeza ApIne kuvyasanono tyAga karAvyo. vi. saM. 1939nA jeTha vada 13ne zukravAre zrI hIravijayasUrijI phatehapura pahoMcyA. zahenazAha akabare sUrijIne AvatA joIne siMhAsanethI UtarIne sAme cAlIne praNAma karyA. zekha salIma, murAda ane dhaniyAla - e akabaranA traNe rAjakumAroe paNa namaskAra karyA. A samaye phatehapurasidInA zAhI mahelamAM kImatI gAlIcA bichAvelA hatA. sUrijIe tenA para cAlavAnI nA pADI. akabarane Azcarya thayuM. hIravijayasUrie kahyuM ke vastrathI DhAMkelI jamIna para paga mUkavAno jaina munio mATe niSedha che, kAraNa ke kadAca enI nIce kIDI ke koI jIvajaMtu hoya to te kacaDAI jAya, akabare gAlIco upaDAvyo to nIce seMkaDo kIDI-maMkoDA hatAM. bAdazAhe jANyuM ke sUrijI ATalI moTI vaye pAdavihAra karIne AvyA che, tethI vizeSa Azcarya thayuM. akabare potAnI kuMDaLI ane bhaviSya vize pUchyuM tyAre sUrijIe kahyuM, "Avo phaLAdeza gRhastho Ape, emane AjIvikA raLavAnI hoya che. ame to mAtra mokSamArganA jJAnanI abhilASA rAkhIe chIe." A prasaMge akabare upakArano bhAra haLavo karavA sonu-cAMdI svIkAravAnI vAta karI, tyAre muni mahArAje kahyuM, ke teo AvuM kazuM svIkArI zake nahIM. ema chatAM jo ApavuM ja hoya to pAMjarAmAM pUrelAM pazu-paMkhIne mukta karo. DAbara nAmanA bAra kozanA vizALa taLAvamAM hajAro jALo nAkhIne thatI mAchImArI baMdha karAvo. paryuSaNa parvanA divasomAM koI paNa mAnavI koI paNa prakAranI hiMsA na kare tevuM pharamAna karo. varSothI kedamAM paDelA kedIone mukta karo. zahenazAha akabare sUrijInI AjJA pramANe karyuM. temAM paNa parvAdhirAja paryuSaNa parvanA ATha divasamAM bAdazAhe potAnA taraphathI vadhu cAra divaso umerIne bAra divasa mATe jIvavadha baMdha karavAno hukama Apyo. vaLI gujarAta, mALavA, ajamera, dillI-phatehapura, lAhora ane mulatAna sudhInA potAnA sAmrAjyamAM A pharamAna mokalI ApyAM. e ja rIte giranAra, tAraMgA, zatruMjaya, kesariyAjI, Abu, rAjagRhI ane sametazikharajI jevAM tIrthomAM AsapAsa koIe jIvahiMsA karavI nahi evuM pharamAna karyuM. vi. saM. 1940mAM zrI hIravijayasUrine jagadgurunI padavI ApI. e samaye AgrA, gvAliyara, anya sthAnomAM vihAra karIne zrI hIravijayasUrie jaina dharmanI khUba prabhAvanA karI. hajAro hiMduo ane musalamAnoe mAMsAhAra ane madirAno tyAga karyo. vi. saM. 1583mAM ozavALa parivAramAM ja pAlanapuramAM janmelA hIravijayasUri vi. saM. 1910mAM AcArya banyA. emaNe zahenazAha akabarane pratibodha ApyA bAda sATha varSanI uMmare vihAra karyo. e samaye zrI zatruMjaya mahAtIrthamAM dareka yAtrALu pAse muMDakAvero levAto hato. kyAreka eka-eka sonAmahora ApavA chatAM yAtrALune emanI bhAvanA pramANe yAtrA karavA devAmAM AvatI nahotI. Avo muMDakAvero mApha karavAnuM sUrijInA sUcanathI zahenazAha akabare pharamAna karyuM. saurASTranA UnA gAmamAM vi. saM. 165ranA bhAdaravA vada 11nA divase AcAryazrI svargavAsa pAmyA. A sthaLe emanA agnisaMskAra mATe akabare ekaso vIghA jamIna ApI hatI. dharmasnehasaujanya suratamAM thayelA sAmudAyika 800 varasItapanI smRtimAM A. zrI vijaya azozcaMdra sUri ma.nI preraNAthI; caMdrakaLAbahena premacaMdabhAI jIvanacaMda malajI parivAra, sUratavALA tathA sA. zrI zubhodayAzrInA upadezathI jhaverI grupa, muMbaI. huM Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ llm 2000 3000 1111 1111 Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25. upAdhyAya zrI cactvijayajI mAtra 'upAdhyAyajI' vizeSaNa bolo, ane zrImadda yazovijayajI upAdhyAya oLakhAI jAya che ! "upAdhyAyajInuM vacana che" evuM vacana koI paNa zAstrIya bAbatamAM aMtima nirNaya gaNAya che. samakAlIna munivaroe emane 'zAstronAM sarvajJa' ane 'zrutakevalI' tarIke oLakhAvyA hatA. jaina dharmanA parama prabhAvaka, mahAna dArzanika, padarzananA jANakAra ane gujarAtanA mahAna jyotirdhara zrImad yazovijayajI upAdhyAye karelI zAsanasevA eka dRSTAMtarUpa gaNAya. saMskRta, prAkRta ane gujarAtI bhASAmAM ekasothI paNa vadhu graMthonA racayitA upAdhyAyazrI yazovijayajI mahArAja "tattvavizArada" ane "kUrcAla zAradA" jevAM biruda pAmyA hatA. AtmotthAna ane zAsanasevAnA pratIkarU pe atyaMta gUDha, tAttvika ane dArzanika graMthonI racanA karI, to vaLI saMgha ane samAjanI sevA mATe mukhyatve janasAmAnyanI bhASAmAM kaMThe ramI rahe tevAM kAvyonuM sarjana karyuM. jaina saMghamAM aMtima zrutakevalI zrI bhadrabAhasvAmInI jema upAdhyAyajIne "aMtima zrutapAragAmI' kahI zakAya. emanA pachI Aja sudhImAM emanA jevA zrutavettA ane zAstrapraNetA samartha vidvAna anya koI thayA nathI. | uttara gujarAtamAM mahesANAthI moDherA jatAM rastAmAM AvatA nAnakaDA kanoDA gAmamAM temano janma thayo hato. emanA pitAnuM nAma nArAyaNa ane mAtAnuM nAma saubhAgyadevI hatuM. A saubhAgyadevIne dharma pratye evI avicaLa zraddhA hatI ke 'bhaktAmara stotranuM smaraNa karIne ja roja annajaLa levAno niyama hato, kiMtu ekavAra muzaLadhAra varasAdane kAraNe saubhAgyadevI traNa divasa sudhI upAzraye sAdhvIjI mahArAja pAse 'bhaktAmara stotra' sAMbhaLavA jaI zakyAM nahi ane tene pariNAme annajaLa vinA rahevuM paDyuM. A kAraNa jANatAM ja bALaka jazavaMte kahyuM, "mA ! tArI joDe upAzrayamAM Avato ane tArI pAse besIne A stotra sAMbhaLato, tethI mane e stotra barAbara yAda rahI gayuM che." | cAra-pAMca varSano bALaka eka paNa bhUla vinA kaDakaDATa 'zrI bhaktAmara stotra no saMpUrNa pATha bolI gayo. mAtAno lADako jazavaMta AkhA gAmamAM vahAlasoyo banI gayo. AvI ja rIte eka vAra jazavaMte sAdhu mahArAja sAthe pratikramaNa karyuM ane eka ja vAra sAMbhaLelAM tamAma sUtro ene kaMThastha thaI gayAM. dharmaparAyaNa mAtA-pitAe kuLane ajavALanAro putra zAsanasevA mATe samarpita karyo. amadAvAdanA subA mahobatakhAnane aDhAra avadhAnano prayoga batAvatAM sUbo emanI pratibhAthI aMjAI gayo. zrI yazovijayajInI pratibhA vikasatI ane vistaratI rahI. zrI yazovijayajInA guru mahArAja pUjyazrI nayavijayajI paNa ziSyanI jJAnaArAdhanAthI prasanna hatA. emaNe vicAryuM ke jo A tejasvI sAdhune kAzInA vidvAna paMDito pAse mokalavAmAM Ave to enI tejasvitA soLe kaLAe pragaTe tema che. A samaye dhanajI sUrA nAmanA zrAvake guru mahArAjane vinaMtI karI ke Apa emane kAzImAM jJAnopArjananI anumati Apo to te mATe kAzImAM saghaLI sagavaDa karavAno mane lAbha Apo. kAzImAM gaMgA kinAre zrutaadhiSThAtrI sarasvatInuM varadAna meLavyuM. ahIM nyAyano abhyAsa karIne vidvattAno prabhAva dAkhavanAra zrI yazovijayajIne khuda ajaina vidvAnoe "nyAyAcArya" ane "nyAyavizArada" jevAM biruda ApyAM. kAzInI durjeya vidvAnonI sabhAmAM pAMcaso paMDitone ekale hAthe jItIne teo nyAyAcAryanuM biruda pAmyA hatA. vi. saM. 1743mAM DabhoInI puNyabhUmi para upAdhyAyajI mahArAjano aMtima cAturmAsa hato. pa5 varSanA dIrgha saMyamajIvana bAda chelle samAdhipUrvaka kALadharma pAmyA. upAdhyAyajI mahArAjanA graMtho eTale cirakALa TakanArA ane sadAya camakatA rahenArA jinazAsananA jhaLahaLatAM amUlya ratno ! saMskRta, prAkRta ane gujarAtI bhASAmAM vAya, vyAkaraNa, yoga ane adhyAtmanA graMthanI racanA karanAra upAdhyAya zrI yazovijayajIne 'laghuharibhadra' athavA 'dvitIya hemacaMdrAcArya' kahevAmAM Ave che. samRddha ane vaividhyapUrNa sAhityasarjanane kAraNe jinazAsanamAM aMtima zrutakevalI zrI bhadrabAhusvAmInI jema upAdhyAya yazovijayajI 'aMtima RtapAragAmI' kahI zakAya tevA che. dharmasnehasaujanya surendranagara(hAla vilepAla, muMbaI nivAsI zrI rasikalAla harajIvanadAsa zAha tathA guNavaMtIbahena rasikalAlanA zreyArthe; putro kizorabhAI, zaileSabhAI, a. so. kalpanAbahena, pautra maulika, jaya, dharmita, racanA parivAra. sora Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1000CDISC0308088038 141823 00000 00000 Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26. upAdhyAya zrI udayaratnajI hRdayanI agAdha bhakti ane aMtaranI utkaTa bhAvanAne pariNAme dharmazaktinuM prAgaTya thAya che. sthULa dRSTi ene camatkAra tarIke khapAvatI hoya che. zrI udayaratnajI mahArAjanI prabhAvaka zakti vize ghaNI kathAo ane kiMvadaMtIo maLe che. Azare vi. saM. 1750mAM emanI preraNAthI kheDAthI zrI zaMkhezvara tIrthano cha'rI pAlita saMgha nIkaLyo hato. e samaye zaMkhezvara gAma para sattA dharAvato ThAkora eka gInIno kara laIne yAtrALuone mUrtinAM darzana karavA deto hato. kheDAnA saMghane zaMkhezvara pahoMcatAM vilaMba thatAM ThAkoranA hukamathI pUjArIe daravAjo kholavAno inkAra karyo. zrI udayaratnajI mahArAja ane saMghanA sahu zrAvaka-zrAvikAoe to evI pratijJA lIdhI hatI ke zaMkhezvarA pArzvanAtha bhagavAnanAM darzana karIne ja annajaLa leze. munirAja ane Akhoya saMgha dvAra pAse Ubho rahyo ane muni udayaratnanA aMtaramAMthI zrI zaMkhezvara pArzvanAtha bhagavAnanI stuti sarI paDI. pAsa zaMkhezvarA ! sAra kara sevakAM deva kAM evaDI vAra lAge ? koDI kara joDI darabAra Age khaDA ThAkurAM cAkurAM mAna mAge !' aMte 'pragaTa thA pAsajI' kahIne dvAra kholavAnI vinaMtI karI. A stutithI prabhunA adhiSThAyaka nAgarAja prasanna thayA ane derAsaranAM dvAra UghaDI gayAM. cotarapha harSadhvani gAjI UThyo. AkhAya saMghe bhAvapUrvaka darzana-pUjana karyAM. A ghaTanAne pariNAme gAmano ThAkora munirAjanAM caraNamAM paDyo ane zrI zaMkhezvarA pArzvanAthanI mUrti eNe zrIsaMghane soMpI dIdhI. AvI ja eka bIjI daMtakathA evI che ke zrI udayaratnajI evI iMdrajALanI zakti dharAvatA ke teo icche tyAre tAdaza samavasaraNa khaDuM karI zakatA hatA ane anya sahu koI te joI zakatA hatA. zrI udayaratnajInA prabhAvathI aneka lokoe jaina dharmano svIkAra karyo. tapAgacchanA vijayarAjasUrinI paraMparAmAM thayelA upAdhyAya zrI udayaratnajI emanA lokakaMThe vasI gayelA rAsA, chaMda, saloko, stavano, sajjhAyo, stutio, bAramAsA, covIzI vagerethI vizeSa jANItA che. dharmasthAnomAM emanA stavananI aneka paMktio guMjatI jovA maLe che. teo kheDAnA rahIza hatA. vi. saM. 1749thI 1799 sudhInA samayagALAmAM lakhAyelI emanI aneka racanAo maLe che. kavivara udayaratna upAdhyAyanI sAdhutA ane sAhityasevA baMne cirasmaraNIya raheze. 'AMkhaDIe meM Aja zatruMjaya dITho re' jevAM aneka stavana ke 'kaDavAM phaLa che krodhanAM, jJAnI ema bole' jevI asaMkhya sajjhAyonA racayitA upAdhyAya udayaratnanuM kavitva AgavI bhAta pADe che. emaNe stuti ke stavana jevI TUMkI racanAo ane rAsA jevI lAMbI kathAtmaka racanAomAM baMne prakAramAM AgavI sarjakatA dAkhavI che. vipula ane vaividhyapUrNa sAhityasarjana karanAra zrI udayaratnajIe jaMbusvAmI, sthUlibhadra, sudarzana, malayasuMdarI jevAnA jIvanane lakSamAM laIne rAsanI racanA karI che. e ja rIte nemanAtha ane rAjimatInA kathAnakano AdhAra laIne emaNe racelI bAramAsA kRtiomAM emanI kAvyAtmakatA pragaTa thAya che. jyAre emanAM stavano ane sajjhAyomAM bhAvaAlekhana, upadeza ane kImatI dastAvejI sAmagrI sAMpaDe che. emanI zaloko svarUpanI racanAomAM zrI zaMkhezvara pArzvanAtha ane zrI neminAtha jevA tIrthaMkaro, bharata-bAhubali jevA RSabhadevanA putro ane vimaLazAha jevA maMtrInuM viSayavastu maLe che. Ama sAhityanA prakAranI dRSTie joIe to upAdhyAyazrI udayaratnae stavano, sajjhAyo, stutio, covIsI, bAramAsA, rAsa, zaloko ane chaMda jevI racanAonuM sarjana karyuM che. dharmasnehasaujanya paM. zrI puSpacaMdra, muni kailAsa, zramaNa, zrI prazama, zazIcaMdra vi.nA upadezathI; zrI pasaMtalAla ratilAla zAha (rAMderavALA) parivAra, ha. a. sau. pArvatIbahena, putra tejapALa, yazapAla, putravadhU vizAkhA, pautrI phorama, pautra ravi. pArlA, muMbaI. www.jainellbrary.org Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sea A 25 DE Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27. sanasamrATa zrI vijayanemisUri naiSThika brahmacarya, tejasvI tapobaLa, prabaLa AtmabaLa, naisargika buddhi-pratibhA ane sAttvika prabhAvazIlatA dharAvatA AcAryazrI vijayanemisUrIzvarajI vIsamI sadInA sauthI samartha sUricakravartInuM biruda pAmyA hatA. A yugasarjaka AcAryazrIe saMyamajIvananA prAraMbhe ja jIvanadhyeyo nakkI karyA hatAM. teonuM prathama jIvanadhyeya hatuM jJAnavRddhi ane jJAnoddhAra, dharmazAstronuM graMthasaMrakSaNa, graMthalekhana ane prakAzananI sAthosAtha emaNe amUlya dharmagraMtho dharAvatA jJAnabhaMDAronI jALavaNI aMge mArgadarzana ApyuM. teonI preraNAthI jaina samudAyamAM sarvaprathama jaina sAhityanA prakAzanano punita prAraMbha paNa vizeSarUpe thayo. emanuM bIjuM dhyeya hatuM jJAna ane guNasaMpanna tejasvI ziSyaparaMparA sarjavAnuM. pariNAme teoe aneka bahuzruta AcAryo ane vidvAna munivaronI bhavya paraMparA zAsanane samarpI hatI. hajAro mAIlano vihAra karIne prANanI paNa paravA karyA vinA hiMsaka mAnasa dharAvatA mAchImAro ane anya jAtinA lokone sadupadeza Apyo. ekavAra teonA upadezathI dAThA gAmamAM mAchImAroe mAchalAM mAravAnI hajAro jALanI hoLI karIne jIvanabhara mAchImArIno tyAga karyo hato. deva-devIone muMgA pazuono bhoga caDAvavAnI prathA baMdha karAvI ane pAMjarApoLanI pravRttimAM prANa pUryo. vi. saM. 1983mAM gujarAtamAM jaLapralaya thayo tyAre zrAvakone preraNA ApIne duHkhI ane pIDitone kAje vizALa phaMDa karAvyuM. vaLI duSkALa, jaLapralaya ane rogonA upadrava sAme athavA to zrAvakakSetranA uddhAra mATe annadAna ane guptadAna apAvavAnI emanI zakti ajoDa hatI. emanuM eka lakSa tIrthoddhAranuM hatuM ane emanA romeromamAM tIrtho pratye apAra bhaktibhAva hato. zrI kadambagiri tIrtha, zrI zerIsA tIrtha temaja mAtara, rANakapura, thaMbhatIrtha jevAM aneka tIrtho ane keTalAMya gAmonAM jIrNa jinAlayono jIrNoddhAra karAvyo. vaLI zrI giranAra tIrtha aMge jUnAgaDhanA navAba sAme cAlI rahelA adAlatI kesamAM teoe tIrtharakSA kAje avarNanIya jahemata uThAvI hatI. zrI sametazikharajI tIrtha, zrI tAraMgA tIrtha, zrI aMtarIkSajI tIrtha jevAM tIrthonI vikaTa samasyA ukelavA mATe emaNe samagra samAjane vivekadRSTi, UMDI sUjha ane jarUra paDe sAhasano sadupadeza ApyA hatA. e samayanA bhAvanagara rAjyanA mutsaddI dIvAna sara prabhAzaMkara paTTaNIe potAnA putra ane anugAmI dIvAna zrI anaMtarAya paTTaNIne ema kahyuM hatuM, "tamane jyAre evuM lAge ke A kArya aTapaTuM che, banavuM muzkela che tyAre tame kadaMbagirivALA mArA dADhIvALA gurujI pAse pahoMcI jajo ane emanA AzIrvAda meLavI lejo." - A dADhIvALA guru eTale zAsanasamrATa zrI vijayanemisUrIzvarajI. emanA gahana zAstrajJAna, prabhAvaka vyAkhyAnazailI, kaThora dharmaryA ane jIvaMta dIrghadRSTine kAraNe teo jaina ane jainetara - ema samagra prajAsamUhamAM AdaraNIya banyA hatA. dezanA prakhara paMDita evA zrI madanamohana mAlaviyAjI paNa emano satsaMga karIne dhanyatA anubhavatA hatA. rAjA, mahArAjAo ane zreSThIo emanI vyAkhyAnazailIthI ane emanA pracaMDa vyaktitvathI prabhAvita thayA hatA. ATalI badhI kIrti sAMpaDI hovA chatAM teo aMtarathI niHspRha ane AtmalIna hatA. vi. saM. 1929nI kArataka suda 1 nA roja mahuvAmAM teono janma thayo ane vi. saM. 2006nA besatA varSe mahuvAmAM ja aMtima vidAya lIdhI. zanivAre janma ane zanivAre pUrNa dehavilaya ! 20 ghaDI 12 paLe janma ane barAbara e ja samaye pUrNavilaya. 77 varSanA jIvanakALamAM teoe evAM kAryo karyA ke e samayagALAne zAsanasamrATa nemisuriyuga tarIke oLakhavAmAM Ave che. zAsananA siMha tarIke vikhyAta evA zrI vijayanemisUrijInA ATha paTTaziSyo judI judI jJAnazAkhAonA prakAMDa ane saMghamAnya vidvAna AcAryA hatA. teoe mAtra jaina samAjanI ja nahIM, balka bhAratIya samAja ane saMskRtinI sevA karI. AdhyAtmika ane naitika mUlyonAM punaHsthApanamAM amUlya pradAna karanArA AcArya tarIke teo agrima paMktimAM birAje che. dharmasnehasaujanya sA. zrI padmAzrI, pramodazrInI smRtimAM, sA. caMdraprabhAzrIno bhaktavarga, sA. zrI vidyutaprabhAzrI, zazIprabhAzrInA upadezathI guNAnurAgI bhakto. zrI sUryakAMtabhAI cInubhAI zAha, ha. caMdrakAMtabhAI, amadAvAda, zrI mUlacaMdabhAI mAlAbhAI, ha, cunIlAla mUlacaMda (mahuvAvALA), muMbaI ( ) ) 2 - { For Private & Personal use only Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ UUUUU UUUUUUUUU UL UUU ZO UUUU JOUUU Smart Partia Deo www.jalrelibrary.org Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28. sAdhvI caMdanabALA zatAbdIo vItI gaI hovA chatAM Aje paNa caMdanabALAnuM caritra preraNAnI dIvAdAMDI rUpa che. jaina itihAsanI soLa mukhya satIomAM mahAsatI caMdanabALA AgavuM sthAna dharAve che. caMdanabALA jJAnavatI, guNavatI ane tapasvinI to hatI ja, paraMtu dIkSA grahaNa karyA pachI bhagavAna mahAvIra dvArA pravartita sAdhvI-saMghanI prathama sAdhvI banI ane 36000 sAdhvIonA saMghanI sAdhvIpramukhA banI. caMpAnareza mahArAja dadhivAhana ane mahArANI dhAriNInI putrI vasumatI eTale ke caMdanabALA emanA mAtA pAsethI tyAga, sahiSNutA ane dharmaniSThAnI ucca bhAvanAo pAmyAM hatAM. mAtA dhAriNI khuda ucca koTinI viduSI, vicAraka ane dharmaniSTha sannArI hatI. bALapaNanA saMskArone pariNAme AtmakalyANa mATe Atura rAjakumArI vasumatIe avivAhita rahevAno nirNaya karyo. vasumatInA uccAzayone jANatAM mAtA-pitAe putrIne enA vratamAM daDha rahevAnI saharSa anumati ApI. kauzAMbInA rAjA zatAnIke AkramaNa karyuM ane caMdanabALAne dAsIrUpe vecavAmAM AvI. A samaye dhanavAha zeThe caMdanabALAne samucita mUlya ApIne vezyAnA hAthamAM jatI bacAvI lIdhI. caMdanabALAnuM anupama sauMdarya, niSThApUrNa sevA ane sAhajika vinaya evAM hatAM ke koI paNa ene Adara Ape, paraMtu puruSa taraphathI maLato Avo Adara vidhinI vicitratAne kAraNe dveSanuM kAraNa banyo. dhanavAha zeTha putrInI peThe caMdanabALAne rAkhatA hatA. | eka vAra bahAragAma gayelA dhanavAha zeTha pAchA AvyA tyAre emanA paga dhovaDAvavA jatAM caMdanabALAno coTalo paDI gayo. melA pANImAM paDatI dAsI caMdanAnA vALanI laTane aTakAvavA ene pakaDIne dhanavAha zeThe UMcI karI. A samaye dhanavAha zeThanI patnI mulA zeThANIe A dazya nihALyuM ane enA hRdayamAM IrSAnI Aga bhabhUkI UThI. dhanavAha zeTha bahAragAma gayA tyAre mUlA zeThANIe caMdanAnuM mAthuM muMDAvI nAkhyuM. enA pagamAM beDIo nAkhI ane ene bhoyarAmAM dhakelI dIdhI. traNa divasa sudhI e bhUkhI-tarasI rahI. dhanavAha zeTha pAchA AvyA. emane sAcI paristhitino khyAla AvatAM emaNe tatkALa luhArane bolAvavAno vicAra karyo. A samaye sUpaDAmAM Dhorane khavaDAvavA mATe aDadanA bAkaLA rAkhyA hatA te bhUkhI caMdanAne khAvA ApyA. bhagavAna mahAvIre A kauzAMbI nagarImAM AvyA pachI ghora abhigraha karyo hato. pahelo dravyathI evo abhigraha hato ke AhArarUpe aDada-bAkaLA svIkAravA ane te paNa supaDAnA khUNAmAM hoya to ja grahaNa karavA. kSetrathI evo abhigraha hato ke jeno eka paga uMbarAnI aMdara ane eka paga uMbarAnI bahAra hoya tenI pAsethI te svIkAravA. kALathI evo abhigraha hato ke bhikSA lenArAono samaya arthAt baporanA bhojanano samaya pasAra thaI gayA bAda maLe to svIkAravuM. vaLI bhAvathI evo abhigraha hato ke e koI rAja kumArI hoya ane vaLI te dAsatvane pAmelI hoya ! enA pagamAM beDI hoya, mAthuM muMDAveluM hoya, AMkhamAM AMsu hoya, aThThama tapa karyuM hoya ane vaLI e pavitra satI strI hoya. AvI strI vahorAve to ja vahoravuM, pAMca mahinA ane pacIsa divasa bAda bhagavAna mahAvIra caMdanabALA pAsethI bhikSA le che. sahune saccAIno khyAla Ave che. enI hAthakaDI ane paganI beDIo tUTI jAya che. pahelA jevI suMdara kezarAzi thaI jAya che. bhagavAne jevI bhikSA grahaNa karI ke AkAzamAMthI puSpavRSTi thaI. rAjA zatAnIka ane mUlA zeThANIe potAnAM duSkRtyo mATe kSamA mAgI. bhagavAna mahAvIrano upadeza sAMbhaLyA pachI dIkSita banelI caMdanabALA bhagavAnanI prathama ziSyA ane zramaNI saMghanI pravartinI banI. mAnavajAtine yogya patha darzAvatI caMdanabALAe divya jJAnanI prApti karI. dharmasnehasaujanya pa. pU. A. zrI vijaya caMdrodayasUrIzvarajI ma. tathA pa. pU. A. zrI vijaya azokacaMdrasUrIzvarajI ma.nA upadezathI pU. sAdhvIjI ma.nA citrasaMpuTanA saMpUrNa vibhAgano lAbha zrI jayaMtilAla choTAlAla zAha, khoDu (hAla pArlA - muMbaI) parivAra taraphathI. sva. pUjya pitAzrI choTAlAla kalyANajI, sva. pU. mAtuzrI ghelIbahena choTAlAla, sva. savitAbahena jayaMtilAla zAhanI smRtimAM lIdhela che. en Education International For Private & Personale www.jalitelbary.org Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ CONCORDED Geam Education tematiche For Pavate & Personaltise only Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 29. sAdhvI devAnaMdA sAdhvI devAnaMdAnA caritramAM eka bAju duSkarmanuM phaLa ane karmanI gati jovA maLe che, to bIjI bAju mAtAnuM anupama vAtsalya ane vairAgyanI udAtta bhAvanA mArmika rIte pragaTa thAya che. bhagavAna mahAvIrano caudamo cAturmAsa brAhmaNakuMDanI najIka AvelA bahusAla udyAnamAM hato. bhagavAna mahAvIranA AgamananA samAcAra sAMbhaLIne brAhmaNakuMDa gAmano pratiSThita nAgarika koDAlagotrIya brAhmaNa RSabhadatta ane emanI patnI devAnaMdA rathamAM besIne bahusAla udyAnamAM AvyAM hatAM. emaNe vidhipUrvaka vaMdana karIne bhagavAnanI dezanAnuM zravaNa karyuM. A samaye devAnaMdA bhagavAna mahAvIra sAme ekITaze nIrakhI rahyAM hatAM. emano asIma AnaMda emanI kAyAnA kacoLAmAM samAto nahoto. emanA dehanI romarAji pulakita banI UThI hatI. cAtaka caMdrane nIrakhI rahe ema bhagavAna mahAvIrane nihALatA devAnaMdAnuM mAtRvAtsalya UbharAtAM emanA uramAMthI dUdhanI dhArA vahI nIkaLI. A dazya nihALI rahelA jJAnI gautamane apAra Azcarya thayuM. emaNe utsukatAthI bhagavAna mahAvIrane prazna karyo, bhagavAna ! A brAhmaNa nArI devAnaMdAnuM zarIra ApanA darzanane kAraNe ATaluM badhuM pulakita kema thaI gayuM ? enI AMkhomAMthI harSanAM AMsu ane uramAMthI dUdhanI dhArA kema vahI nIkaLyAM ?" bhagavAna mahAvIre uttara Apyo, "gautama ! devAnaMdA mArI mAtA che. huM eno putra chuM. devAnaMdAnA zarIramAM je bhAva pragaTa thayo tenuM kAraNa mArA taraphano putrasneha che." zA mATe prabhu mahAvIra devAnaMdAnA putra banavAne badale trizalAnaMdana banyA ? pUrvajanmamAM devAnaMdA ane trizalA derANIjeThANI hatAM. eka vAra jeThANIe derANInA ratnajaDita alaMkAronI peTI chupAvI dIdhI hatI. Ane pariNAme trizalAnA pUrvajanmamAM rahelo derANIno AtmA apAra saMtApa pAmyo hato. jeThANIe ja AbhUSaNonI peTI saMtADI dIdhI che evI khAtarI hovA chatAM derANInI vinaMtIne eNe ThukarAvI dIdhI. A duSkarmane kAraNe ugra lAbhAMtarAya karmanuM upArjana thayuM. pUrve jeThANI tarIke karelA azubha karmano badalo vALavo paDyo. jagatanA uddhAraka evA paramAtmA mahAvIranA garbhane 82 divasa bAda gumAvavAnI ghaTanA banI. hakIkatamAM prANatakalpa devalokamAMthI bhagavAna mahAvIrano jIva cyavIne devAnaMdAnI kukSimAM aSADha suda 6nA divase garbharUpe utpanna thayo. devAnaMdAe cauda svapno joyAM. enA pati RSabhadatta brAhmaNe kahyuM ke A svapnano marma e che ke enI kUkhe sarvaguNasaMpanna mahAprabhAvazALI putraratnano janma thaze. AnaMdavibhora banelI devAnaMdAnA zarIranI kAMti ane lAvaNya vadhu ne vadhu teja dhAraNa karatAM gayAM. 82 divasa bAda devAnaMdAe pUrve joyelA svapnane koI corI jatuM hoya tevo anubhava karyo. vAstavamAM bhagavAna mahAvIrano garbha devAnaMdAnI kukSimAM Avyo hato. marI cinA trIjA bhavamAM karelA kuLAbhimAnane kAraNe AvuM banyuM hatuM. devarAja indra A ghaTanA joI. emaNe haribhegamapI devane bolAvyA ane kahyuM ke tamAre tamArI zaktithI asAdhya evuM kArya karavAnuM che. devAnaMdAnI kukSino garbha trizalAnI kUkhamAM mUkavAno che ane trizalAno garbha devAnaMdAnA udaramAM mUkavAno che. A garbhaparivartana evI rIte thavuM joIe ke baMne mAtAone lezamAtra pIDA ke vedanA na thAya. devarAja indranI AjJA pramANe hariplegamapI deve garbhaparivartana karyuM. potAnA pUrvajanmanI A karuNa ghaTanAo jANatAM devAnaMdAne vairAgya utpanna thayo. RSabhadatta ane devAnaMdA brAhmaNa hovA chatAM jIva-ajIva, puNya-pApa Adi tattvonA jANakAra ane pArzvanAtha paraMparAmAM zraddhA dharAvanArA zramaNopAsaka hatA. bhagavAna mahAvIre emanI mAtA devAnaMdA ane pitA RSabhadattane upadeza Apyo ane bannenI dIkSAnI bhAvanA joI emane sAdhutAnA paMthe vALyA. devAnaMdAe sAdhvI caMdanabALAnI nizrAmAM rahIne saMyamadharmanI ArAdhanA karI. agiyAra aMgonuM adhyayana karyuM. varSo sudhI tapa karIne ane vratapAlana karIne eNe karmakSaya karyo ane mokSanI prApti karI. jaina Agama 'bhagavatI sUtra'mAM AlekhAyelI RSabhadatta ane devAnaMdAnI jIvanakathAmAM mAnavajIvananA sthaLathI mAMDIne sUkSma AdhyAtmika bhAvo sudhInI ghaTanA jovA maLe che. - dharmasnehasaujanya pa. pU. AcArya zrI vijaya jayacaMdrasUrIzvarajI ma.nA upadezathI sva. pU. pitAzrI choTAlAla kalyANajI zAha, pAla - muMbaI in Edocation inte For Private & Personal use only www.airtelibrary.org Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ROL escoles paMdhara Education intamatical For Private & Personal use only Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30. sAdhvI mRgadAvata 'bhagavatIsUtra' ane 'AvazyakacUrNi' jevA zAstragraMtho temaja anya kavionI racanAmAM A caritra manohara rIte zabdabaddha thayuM che. vaizAlInA gaNarAjA ceTakanI putrI ane kauzAMbInA rAjA zatAnIkanI rANI maMgAvatI rAjakumAra vardhamAnanA parivAra sAthe pArivArika saMbaMdha dharAvatI hatI. - eka vakhata kauzAMbInA rAjadarabAramAM eka yuvAna citrakAra Avyo. ene evuM daivI varadAna prApta thayuM hatuM ke koI paNa vyaktinA aMgano eka bhAga joIne enuM pUrNa citra sajI zakato hato. A citrakAranI anAyAse rAjamahela tarapha najara gaI ane nArInA pagano aMgUTho joyo. kalAnipuNa citrakAre paganA aMgUThA parathI e nArInuM samagra citra doryuM. A citra banAvatI vakhate pIMchImAMthI mazInuM TapakuM e citrita yuvatInA sAthaLa para paDyuM. citrakAre tarata ja te lUchI nAkhyuM. pharI raMgapUraNI karavA jatAM pharI vAra AvuM banyuM. trIjI vAra paNa AvuM thayuM, tyAre citrakAre vicAryuM ke nakkI e nArInA A aMga para AvuM lAMchana hovuM joIe. ema hoya to te bhale rahyuM. A citra rANI mRgAvatInuM hatuM ane e lAMchana jotAM rAjA kopAyamAna thayo. A citrakAre mRgAvatIne zIlabhraSTa karI haze ema mAnIne ene tatkALa keda karyo. bIjA citrakAroe rAjAne citrakAranI devI zaktino khyAla ApavA chatAM rAjA zatAnIke teno jamaNo aMgUTho kApI nAkhyo. gusse bharAyelA citrakAre saudaryavatI mRgAvatInuM citra ujjainI nagarInA strIlolupa rAjA caMDapradyotane mokalyuM. rAjA caMDapradyota caDAI laIne Avyo. rAjA zatAnIkanuM mRtyu thayuM hovAthI rANI mRgAvatI rAja kArabhAra saMbhALatI hatI. e samaye prabhu mahAvIra kauzAMbI nagarImAM AvatAM rAja mAtA mRgAvatI potAnA putra bALa udayana sAthe bhagavAna mahAvIranA samavasaraNamAM upadeza zravaNa karavA gayAM. A samavasaraNamAM caMDapradyota paNa potAnI aMgAravatI vagere rANIo sAthe prabhuno upadeza sAMbhaLavA Avyo hato. prabhu mahAvIre vairAgyayukta mArmika dezanA ApI. bhagavAnanI dezanA sAMbhaLI aneka vyakti dIkSita thayA. rAjamAtA mRgAvatInA hRdayanA ucca bhAva UbharAvA lAgyA. eNe prabhune kahyuM, "rAjA pradyotanI AjJA laIne huM dIkSA grahaNa karavA mAguM chuM." cotarapha sannATo vyApI gayo. samavasaraNamAM ja rAjA pradyota pAse AjJA mAgI. kadAca eNe mRgAvatInI vAtano svIkAra na karyo hota, paraMtu samavasaraNamAM prabhuno upadeza sAMbhaLavAthI enuM hRdaya avanavIna, ucca bhAvo anubhavatuM hatuM. eNe rAjIkhuzIthI rAjamAtA mRgAvatIne dIkSA levAnI anumati ApI. A sAMbhaLI rANI mRgAvatIe kahyuM, "tame mane rAjIkhuzIthI dIkSAnI AjJA ApI che, to have mArA putrane tamAro putra gaNo. tame ene rAjakAjanA pATha zIkhavajo. tame enA zirachatra bano." ujjainInA caMDapradyote A vAta paNa kabUla rAkhI. - eka vAra sAdhvI mRgAvatIne prabhu mahAvIranI dezanA tanmayatAthI sAMbhaLatAM saMdhyAkALa thaI cUkyo, teno khyAla rahyo nahIM. upAzraye pAchA pharavAmAM moDuM thavAthI sAdhvI mRgAvatIne AcAryA caMdanAe Thapako Apyo. mRgAvatIe kSamA mAMgI. cittamAM prAyazcittanuM ghammara valoNuM cAlyuM. pazcAttApanI pAvanagaMgAmAM snAna karatI sAdhvI mRgAvatImAM zubha bhAvanA udaya pAmI. ghAtI karmono kSaya thatAM ene kevaLajJAna prApta thayuM. rAtrinA aMdhakAramAM kALaviSa sarpa caMdanAnA saMthArA pAsethI pasAra thato hato. mRgAvatIe divya dRSTithI gahana aMdhakAramAM A viSadhara sarpa joyo ane sarpanA mArgamAM ADo paDelo caMdanAno hAtha khaseDI dIdho. hastasparzathI jAgrata thayelAM AcAryA caMdanAe saphALA jAgIne kAraNa pUchatAM mRgAvatIe ghora aMdhakAramAM khUNAmAM chupAyelA sarpane batAvIne vAta karI. saMghaAcAryA caMdanAe pUchayuM, "A gahana aMdhakAramAM hAthanI hatheLI dekhAtI nathI tyAM tamane kaI rIte sarpa dekhAyo ?" - mRgAvatIe kahyuM, "ApanI kRpAthI mane divya jJAna prApta thayuM che." sAdhvI caMdanAe mRgAvatIne vinayapUrvaka namaskAra karyo. caMdanAnA hRdayamAM zubha bhAvono prAdurbhAva thatAM ene paNa divya jJAna sAMpaDayuM. mRgAvatI jaina dharmanI prAtaHsmaraNIya soLa satIomAM sthAna pAme che. hiMdu, bauddha ane jaina - traNeya sAhityamAM A jIvanakathA maLe che. dharmasnehasaujanya pa. pU. AcArya zrI vijaya ajitacaMdrasUrIzvarajI ma.nA upadezathI sva. pU. mAtuzrI ghelIbahena choTAlAla zAha, pAla - muMbaI Education FOA inte. Persone n www.alnelibrary.org Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MOTORKILABORX 972 Education internet For 2. Personal use only Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31. sAdhvI bhaTTAmAtA rAjagRhI nagarInA dhanADhya zeTha gobhadranAM patnI bhadrAne zAlibhadra nAmano putra ane subhadrA nAmanI putrI hatI. patinuM akALa mRtyu thatAM bhadrA para bahoLA vyApAranA saMcAlananI ane saMtAnonA ucheranI bevaDI javAbadArI AvI paDI. potAnA putra zAlibhadrane mAtRsahaja vAtsalyathI prerAIne vepAranI AMTIghUMTIomAMthI bahAra rAkhyo. gobhadra zeTha mRtyu pAmIne devalokamAM gayA, paraMtu putrasnehathI prerAIne teo roja navvANu peTIomAM mUlyavAna AbhUSaNo ane kImatI vastro mokalatA hatA. mAtAnI vyApArI kuneha ane pitAnI daivI sahAyathI zAlibhadranI AsapAsa samRddhino sAgara UchaLavA lAgyo. rUpa, guNa ane zIla dharAvatI batrIsa kanyAo sAthe A zAlibhadranA lagna thayAM. eno dhanavaibhava evo vipula hato ke rAjagRhIno rAjA zreNika nepALanA vepArI pAsethI eka ratnakaMbala kharIdI zakyo nahoto, tevI soLa ratnakaMbala rAjagRhInI garimA jALavavA mATe bhadrAmAtAe kharIdI lIdhI ane pratyeka mUlyavAna kaMbalanA be TukaDA karIne batrIsa putravadhUone ApI dIdhA hatA. vaLI ziyALAmAM uSNatA ane unALAmAM zItaLatA ApatI A mUlyavAna ratnakaMbala kharabacaDI lAgatAM batrIsa putravadhUoe teno pagalUchaNiyA tarIke upayoga karyo. rAjA zreNika bhadrAmAtAne tyAM AvyA ane zAlibhadre jANyuM ke zreNika to emanA nAtha kahevAya, tyAre aDhaLaka dhanasamRddhi vacce jIvatA zAlibhadrane lAcArIno asahya anubhava thayo. zAlibhadra potAne svAmI mAnato hato, paraMtu rAjAnA Agamane ene potAnA parAvalaMbIpaNAno anubhava thatAM eNe tamAma bhautika samRddhi choDIne vairAgyanA ekalavAyA paMthe cAlavAnuM nakkI karyuM. bhagavAna mahAvIranuM rAjagRhI nagarImAM Agamana thatAM zAlibhadra ane tenA banevI dhanya zeThe dIkSA grahaNa karI. mAtA bhadrA ane zAlibhadranI patnIo paNa sAdhanApUrNa jIvana vyatIta karatAM hatAM. Ama eka samaye jyAM rAgano abIla-gulAla UchaLato hato, tyAM tyAganI zubha prabhA patharAI gaI. zAlibhadre dIkSA grahaNa karyA pachI AkarI sAdhanA karI. samatA ane samAdhimAM lIna rahevA lAgyA. emanI kAyA kRza banI gaI. thoDAka samaya bAda bhagavAna mahAvIra rAjagRhI nagarImAM punaH padhAryA. emanI sAthe muni zAlibhadra paNa hatA. muni zAlibhadraM bhadrAmAtA pAse jaIne goca2I vahoravAno vicAra karyo. A mATe emaNe prabhu mahAvIranI anumati lIdhI ane potAnA ghera vahoravA mATe sAdhu zAlibhadra dhanya sAdhu sAthe gayA. AkhuMya nagara bhagavAna mahAvIranA AgamananA samAcAra sAMbhaLIne emanA darzanArthe Atura banyuM hatuM, tyAre bhadrAmAtAnI prabhudarzananI utkaMThA kevI haze, te kalpI zakAya. gharanA bAraNe gocarI mATe AvelA atyaMta kuza evA muni zAlibhadrane e oLakhI zakyAM nahIM ane bhadrAmAtA svayaM prabhunA darzane javAnI taiyArI karatAM hatAM. AthI sAdhu tarapha vizeSa dhyAna ApyuM nahIM. pariNAme zAlibhadrane AhAra lIdhA vinA ja pAchA pharavuM paDyuM. vaLatAM eka govAlaNe muni zAlibhadrane bhaktibhAvathI dahIM vahorAvIne pAraNuM karAvyuM. muni zAlibhadra bhagavAna mahAvIra pAse AvyA ane temanI AjJA laIne rAjagRhI nagarInA eka pahADa para jaIne saMlekhanAvrata dhAraNa karyuM. bhagavAna mahAvIranA samavasaraNamAM AvelAM bhadrAmAtA ane temanA parivArane sAdhu zAlibhadranI gocarIthI mAMDIne saMlekhanA sudhInI tamAma ghaTanAo bhagavAne kahI saMbhaLAvI. bhadrAmAtAne mAthe to vIjaLI paDI. manamAM thayuM ke dvAra para munirAjone joyA hatA, chatAM emanI upekSA karIne kevI gaMbhIra bhUla karI ! vaLI e be munirAjo te anya koI nahIM paNa atiparicita evA potAnA putra zAlibhadra ane jamAI dhanya zeTha hatA. bhadrAmAtAnuM vAtsalya asahya vedanAthI khaLabhaLI UThyuM. e tatkALa parvata para putranA darzanArthe doDI gayAM. ugra tapazcaryAthI putranI dRza banelI kAyA ane ugra sAdhanAmaya jIvana joIne mAtRhRdaya AkuLa-vyAkuLa thaI jatAM bhadrAmAtA mUrchita thayAM. A samaye ahIM upasthita samrATa zreNike bhadrAmAtAne AzvAsana ApyuM. dharmanI maMgala bhAvanAomAM citta DubADavA kahyuM. bhadrAmAtAe potAnA jIvana tarapha dRSTipAta karyo ane emaNe paNa vaibhava choDIne potAnI putravadhUo sAthe saMyama-mArgano svIkAra karyo. Jam Education dharmasnehasaujanya 5. pU. AcArya zrI vijaya hrIM kAracaMdrasUrIzvarajI ma.nA upadezathI sva. jayacaMdabhAI kalyANajI zAha, tUra (ji. pUnA) www.jal#vallurity.org Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ FORSTWO TWIN LLLLLLLLLLLL Lalin Education International For Private & Personal use only Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32. sAdhvI durgArANI sAdhvI durgadhArANInA caritramAM bhautika sukhanI kSaNabhaMguratA ane saMyamajIvananI mahattA pragaTe che. cittamAM jAgelA malina vicArathI baMdhAyelA karmanA vipAkanI kathAnuM sacoTa dRSTAMta eTale sAdhvI durgadhAnuM jIvana. eka vakhata rAjA zreNika ane maMtrI abhayakumAra meLAmAM vezapalaTo karIne lokasamudAyanA vicAro pAmavAnI sAthosAtha meLAnI moja mANatA hatA. A samaye meLo jotI eka nyAe adhIrAIthI rAjA zreNikanA hAtha para hAtha rAkhyo. A suMdara yuvatI para rAjA zreNika moha pAmyA ane ene rANI banAvavAnuM vacanadAna ApIne potAnI vIMTI ApI. A vilakSaNa ghaTanAne mahAmaMtrI abhayakumAre potanI kuzAgrabuddhithI jANI lIdhI ane aMte rAjAnI icchA hovAthI A yuvatI sAthe vivAha utsava racyo. agAu tIrthakara bhagavAna mahAvIrasvAmIe rAjA zreNika samakSa emane vize karelI bhaviSyavANI satya TharI. vAta evI banI hatI ke eka vAra rAjA zreNika bhagavAna mahAvIranA samavasaraNamAM jatA hatA, tyAre sainikoe emane kahyuM ke nikaTamAM AvelA vRkSanI nIce atyaMta durgadha mAratI eka bAlikA paDI che. enA zarIramAMthI nIkaLatI durgadhane pariNAme e raste jatA pravAsIo paMTha pheravI le che. bhagavAna mahAvIranA samavasaraNamAM rAjA zreNike pelI durgadha mAratI bAlikAnA bhUtakALa ane bhaviSyakALane jANavAnI icchA vyakta karI, tyAre bhagavAne kahyuM ke pUrvabhavamAM A bAlikA zAligrAmanA dhanamitranI dhanazrI nAmanI putrI hatI. A dhanazrIno vivAha mahotsava khUba dhAmadhUmathI ujavAyo hato. A samaye eka nigraMtha sAdhu emane tyAM gocarI arthe AvyA hatA. dhanamitre emano Adara karIne potAnI putrI dhanazrIne gocarI ApavA jaNAvyuM. dhanazrIe gocarI to ApI kiMtu manomana vicAra karyo ke jaina dharmanA tamAma siddhAMto ucca koTinA che. mAtra munione snAna karavAnI chUTa ApI hota to kevuM sAruM thAta. muninAM durgadhayukta vastro pratye jugupsA dAkhavavAne pariNAme thayelA karmabaMdhane kAraNe te A bhavamAM vezyAnI putrI thaI. enA zarIramAMthI AvatI durgadhane kAraNe enuM nAma durgadhA pADavAmAM AvyuM. e vezyAe ene nirjana vanamAM tarachoDI dIdhI hatI. bhagavAna mahAvIre e bAlikAnuM bhaviSya darzAvatAM rAjA zreNikane kahyuM ke A nArInAM azubha karmono kSaya thaze ane tuM ene paTarANI tarIke sthAna ApIza. e pUrvabhavanI durgadhA ja che, enI oLakha eTalI ke tArI sAthe zataraMjamAM e jItI jaze ane tArI pITha para savAra thaI jaze. A samaye bIjI rANIo potAno mAtra cheDo pakaDIne besI raheze, tyAre pITha para savAra thayelI strI durgadhA che ema samajaje. bhagavAna mahAvIranI bhaviSyavANI mujaba ja banyuM. rAjA zreNika zataraMjanI ramatamAM parAjita thayA. meLAmAM maLelI rANI emanI pITha para besI gaI. e pachI samaya jatAM durgadhAne pUrvabhavanA karmabaMdhanano khyAla Avyo ane tethI emAMthI mukti meLavavA kAje eNe rAjA zreNikanI anumati sAthe dIkSA lIdhI. rANI durgadhA sAdhvI banIne AcAryA caMdanAnA sAdhvI saMghamAM saMmilita thayAM. sAdhvI durgadhAnuM jIvana e darzAve che ke muni vizeno ekAda malina vicAra kevA-kevA karmabaMdha bAMdhe che. potAnA pUrvajIvananI paristhitino rANI durgadhAe Do vicAra karyo ane emAMthI sAce mArge javAno daDha nizcaya jAgyo. pUrvajIvanamAMthI padArthapATha pAmIne eNe potAnuM vartamAna jIvana virala evA AtmakalyANanA paMthe vALyuM. bhUtakALanI mahAna bhUlanuM prAyazcitta e eka vAta ! prAyazcittamAMthI pavitratA tarapha prayANa e bIjI vAta ! durgadhArANIe pUrvajIvananI duHkhada sthitiono vicAra karIne vartamAna jIvanane ajavALavAnuM sAhasa karyuM. rANImAMthI sAdhvI banyAM ane sAdhvI tarIkenA jIvananI surabhi ja anerI hoya che, pachI tyAM malinatAno koI prazna raheto nathI. dharmasnehasaujanya pa. pU. AcArya zrI vijaya somacaMdrasUrIzvarajI ma.nA upadezathI sva. savitAbahena jayaMtilAla zAha, pArlA - muMbaI ein Education Intematonal www.albelbrary.org Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Lal Education Intematon Private & Personal use only www.jalnelibrary.org Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33. sAdhvI kalAvatI ujjainI nagarInA zaMkharAjAnI rANI kalAvatInA jIvanamAM zIlapAlananI mahattA pragaTa thAya che. mAlavapati zaMkharAjAnI rANI kalAvatI garbhavatI thaI ane tenA AnaMdarUpe mahelamAM utsavanuM Ayojana thayuM. A samaye kalAvatInA piyarathI eka peTImAM bheTarUpe alaMkAro AvyA. kalAvatInA bhAIe A alaMkAro mokalyA hatA. AmAMthI aMdhArAmAM ajavALuM pAthare tevAM naMgaDita kaMkaNa kalAvatIe enA hAtha para paheryAM. bIjI rANIone A joIne IrSyA jAgI. emaNe rAjAnA kAna bhaMbheryA. ema paNa kahyuM ke rAjAe rANI-rANI vacce bheda pADyo. AvA suvarNa kaMkaNa kyAMthI AvyAM enuM rahasya svayaM rAjAnA manamAM ghoLAtuM hatuM. rANI lIlAvatIe zaMkharAjAne kahyuM ke teo chupAIne emanI kalAvatI sAthenI vAtacIta sAMbhaLe. lIlAvatIe kalAvatIne pUchyuM tyAre kalAvatIe lAkSaNika rIte kahyuM, "huM jemane atyaMta vahAlI chuM temaNe A kaMkaNa mokalyAM che. mane rAta-divasa sadaiva yAda karanAranI A bhAvabharI bheTa che." kalAvatIe sIdhesIdhuM ema na kahyuM ke A kaMkaNa to enA sagA bhAInI bheTa che. A sAMbhaLatAM ja zaMkharAjA krodhAyamAna thayA. emane kalAvatInA zIla para zaMkA jAgI. enA agAunA koI premIe A kaMkaNa bheTarUpe ApyAM haze ema mAnyuM. zaMkA ane krodhane koI sImA hotI nathI. rAjAe vicAryuM ke kaMkaNa sahitanA kalAvatInA baMne hAtha kApI nakhAvuM. rathamAM besADI garbhavatI kalAvatIne laIne cAMDAla nIkaLyo. rAjAe kahyuM ke teo ene piyara mokale che, paraMtu ujjaDa bhUmimAM cAMDAle ratha Ubho rAkhyo. kalAvatIe kahyuM ke A kaMI mArA piyarano mArga nathI, tyAre cAMDAle sAcI vAta karI. kalAvatI UMDo AghAta pAmI, jamaNo hAtha eNe jAte chedI nAkhyo ane DAbo hAtha cAMDAle kApI nAkhyo. kaMkaNa sahita kApelA baMne hAtha laIne cAMDAla rAjA pAse hAjara thayo. kaMkaNa para kalAvatInA bhAInuM nAma joIne rAjAne potAnA ghora aparAdhano khyAla Avyo ane mUrchita banI gayo. eNe vicAra karyo ke pote zIlavatI strI vize kevI moTI kuzaMkA karI ? zA mATe baMne hAtha kApI nAkhavAnI nirdaya AjJA emaNe ApI ? pazcAttApano anubhava karato A rAjavI caMdanakASThanI citA racAvIne agnisnAna karavA taiyAra thayo. prajAe rAjAne ema karatAM aTakAvavAno ghaNo prayatna karyo. bIjI bAju je samaye cAMDAle kalAvatInA hAtha chedI nAkhyA e samaye ja eNe putrane janma Apyo. A ujjaDa bhUmimAM bALakanI koI saMbhALa levAze nahIM ema vicArIne kalAvatI AkraMda karavA lAgI. ekAeka ujjaDa bhUmimAM vRkSonuM vana mahorI UThyuM. sUkI nadImAM pANI vahevA lAgyuM ane kalAvatInA baMne hAtha kaMkaNa sahita pUrvavat thaI gayA. A samaye eka tApasa Avyo ane eNe ekalI-aTUlI kalAvatIne joI. tApasa kalAvatInA pitAno mitra hato. kalAvatInuM vRttAnta sAMbhaLatAM ene pracaMDa krodha jAgyo ane vicAryuM ke Avo kALo kera karanArA zaMkharAjAnA rAjamAM ulkApAta macAvI dauM ! satI kalAvatIe tApasane vinaMtI karI ke tame mArA pitA samAna cho. kRpA karIne ATalA badhA krodhAyamAna na thazo. tApase kalAvatIne vasavA mATe ane enA bALakane uchera mATe vidyAbaLathI AvAsa racI Apyo. A samaye vanamAMthI nIkaLelA kaThiyArAe A joyuM eTale e rAjAne kahevA doDyo. agnisnAna karavA jatA rAjAne aTakAvatAM maMtrIe eka mAsanI mudata mAgI hatI ane rANIne zodhIne pAchI lAvI ApavAnuM kahyuM hatuM. rAjAne jANa thatAM e rANI kalAvatIne levA Avyo. eka vAra dharmadhuraMdhara sAdhu AvatAM kalAvatIe potAnA jIvana para AvI paDelI ApattinI vAta karI. sAdhue kahyuM ke pUrvajanmamAM e rAjakumArI hatI ane eNe enA bANathI eka paMkhInI pAMkho chedI nAkhI hatI. e paMkhI A janmamAM rAjA banyo. potAnA pUrvabhavane ane karmanI AvI gati jANIne rAjA ane rANI baMnee nirmaLabhAve saMyamano mArga lIdho ane sAdhutAnA pAvana paMthe cAlI nIkaLyAM. Bain Education International dharmasnehasaujanya 5. pU. paMnyAsajI zrI vinItacaMdravijayajI gaNi ma.nA upadezathI vijayakumAra jayaMtilAla zAha, pArlA - muMbaI Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KIVALO Man INSAAVOLON Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34. sAdhvI puSpa cUlA sAdhvI puSpacUlAnuM caritra e gurusevAnuM apratima udAharaNa che. pRthvIpuramAM rAjA puSpaketu ane rANI puSpAvatIne tyAM joDiyA putra-putrIno janma thayo. putranuM nAma puSpacUla ane putrInuM nAma puSpacUlA rAkhyuM. baMne bhAI-bahena vacce ati sneharAga hovAthI teo ekabIjAthI eka kSaNano paNa viyoga sahana karI zakatAM nahotAM. putra-putrI yuvAna thatAM rAjAe emanA vivAhano vicAra karyo. paNa savAla e jAgyo ke baMne eka kSaNa paNa aLagAM rahI zakatAM nathI to teo kaI rIte anyanI sAthe aLagAM rahIne jIvana gALI zakaze ? UMDA vicArane aMte rAjAe nAchUTake baMnene parasparane anurUpa mAnIne emano vivAha yojyo. A ghaTanAe rANI puSpAvatInA hRdayamAM maMthana, vedanA ane vicAranI bhISaNa AMdhI jagAvI. rANIne AvA anurAgathI bharelA saMsAra pratye vairAgya utpanna thayo. emaNe tapazcaryA karI ane te svargalokanI devI banyAM. samaya jatAM pRthvIpuranI gAdI para rAjA puSpaphUla ane rANI puSpacUlA birAjyAM. devI banelI mAtAe avadhijJAnathI putra ane putrInAM hIna karmo nihALyAM. vyathita banelI devIe rANI puSpacUlAne svarga ane narakanAM svapnAM batAvyAM. A samaye AcArya araNikAputrane rANI puSpacUlAe A svapnono arthasaMketa pUchyo. AcAryazrIe A svapnono marma pragaTa karatAM kahyuM | ke sArAM karma karanArano AtmA eno mitra che ane duSkarma karanArano AtmA eno zatru che. rANI puSpacUlAnA hRdayamAM pastAvAnuM vipula jharaNuM vahevA lAgyuM. AcArya araNikAputranI dharmadezanAe emanI AMkha AgaLathI moha ane ajJAnanAM paDaLa dUra karI nAkhyAM. rANI puSpacUlAe potAnA pati pAse saMyama dhAraNa karavA kAje anumati mAgI. rAjAe dIkSAnI saMmati ApI, paNa sAthe evI zarateya mUkI ke dIkSA lIdhA bAda mAre tyAMthI ja gocarI grahaNa karavI. A samaye AcArya araNikAputre potAnA zrutajJAnathI bhaviSyamAM AvI rahelA bhISaNa duSkALane nIrakhyo. AvuM duHkhada bhaviSya jANIne emaNe potAnA ziSyone dUradUranA pradezamAM mokalI ApyA, kiMtu AcAryazrI araNikAputrane vRddhAvasthAne kAraNe A ja sthaLe rahevuM paDyuM. sAdhvI puSpacUlAe apAra zraddhA sAthe gurusevA karI. pariNAme ene kevaLajJAna prApta thayuM. eka vAra varasatA muzaLadhAra varasAdamAM sAdhvI puSpacUlA bahArathI gocarI laIne AvI. gurue emane A viSayamAM prazna karyo tyAre acita vRSTimAM AhAra lAvavAnA potAnA kAryanI yathArthatA darzAvI. A samaye gurune khyAla Avyo ke puSpacUlA to kevaLajJAnane pAmyAM che. gurue emane kevalI jANIne emanI sevA levA mATe kSamA mAMgI. sAdhvI puSpacUlA to mahAna gurunA udAra bhAva joIne aMtarathI dhanya banI gayAM. kSamA e jIvanano AnaMda ane tapanI vasaMta che. vasaMtanuM Agamana thatAM kudarata jema soLe kaLAe khIlI UThe, e ja rIte kSamAne jIvanamAM sthAna ApanAranA AtmAnA guNonI vasaMta khIlI UThe che. kSamAno janma thAya che hRdayanI vyApakatAmAMthI. eno vicAra jAge che guNonI samRddhimAMthI ane ene pariNAme prApta thAya che samatArasabharI cittazAMti. bhagavAna mahAvIranA samayamAM thayelI sAdhvI puSpacUlAnuM caritra jIvanamAM satkarmonAM sArAM phaLa ane duSkarmonAM kaDavAM phaLa darzAve che. puSpacUlAnAM duSkarmoe ene kumArga batAvyo. mAtAe ene sanmArga batAvIne yogya raste vALI. sAdhvI puSpacUlAnA jIvanamAM guruAjJA, gurusevA ane gurubhaktino mahimA jovA maLe che. enI zraddhApUrvakanI sevAne kAraNe sAdhvI puSpacUlA kevaLajJAna pAme che. vaLI jinazAsanamAM rahelI laghutA sAdhu araNikAputranI kSamAyAcanAmAM pragaTa thAya che. A laghutA e ja prabhutA bane che. potAnI kSatino khyAla AvatAM AcArya mahArAje sAme cAlIne sevikA ane ziSyA samI sAdhvInI kSamA mAgI ! 'kSamA vIrasya mULam' kahevAyuM che. vIra ane vyApaka hRdaya dharAvanAra ja sAcI kSamA mAgI zake ane ApI zake. dharmasnehasaujanya pa. pU. paMnyAsajI zrI sthUlibhadravijayajI gaNi ma.nA upadezathI a. sau. nehAbahena vijayakumAra zAha, pArlA - muMbaI Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XYG For Private & Personal Lise Ority Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35. sAdhvI madanarebA sAdhvI madanarekhAnI jIvanakathA eTale nArInA zIlanA sAttvika prabhAvanI vijayakathA. aparaMpAra Apattio ane aNadhArI ghaTanAothI jIvanamAM aneka AghAta-pratyAghAto sahana karanArI sAdhvI madanarekhAnuM jIvanacaritra jeTaluM romAMcaka che, eTaluM ja preraka che. sudarzanapura nagaranA maNiratha rAjAnA nAnAbhAI yugabAhunI patnI madanarekhA atyaMta sauMdaryavAna hatI. enA sauMdarya pAchaLa mugdha banelA maNiratha rAjAe kImatI AbhUSaNo, vastro ane sugaMdhita puSpo mokalIne madanarekhAne kAmI DA mATeno saMdezo mokalAvyo, tyAre madanare khAe rAjAne spaSTa zabdomAM kahyuM ke, nAnAbhAInAM patnI vize Avo vicAra karavo Apane zobhato nathI. rAjA maNirathano kAmavAsanAno agni vadhu ne vadhu pradipta thato rahyo. kAmI mAnavInI viSayalAlasA enA vivekanA dIpakane olavI nAkhe che. rAjA maNirathe madanara khAne yenakena prakAreNa prApta karavA mATe potAnA laghubaMdhu yugabAhunI hatyA karavAno nimna vicAra karyo. vasaMtapura nagaramAM AvelA kadalIgRhamAM eka vakhata yugabAhu nidrAdhIna hato, tyAre ekAeka maNirathe talavArathI prANaghAtaka humalo karyo. vyAkuLa madanarekhAnI cIso sAMbhaLIne doDI AvelA subhaToe rAjAne jhaDapyo to kharo, paraMtu kSamAmUrti yugabAhue subhaTone kahyuM ke mArA moTAbhAIno vadha karazo nahIM. A to mArA pUrvajanmanuM phaLa che. Ama motanA mukhamAMthI UgarI gayelo maNiratha rAjA manomana AnaMdabhera vicAravA lAgyo ke pote yugabAhunI hatyA karavAmAM kevo saphaLa thayo ! kiMtu karmanI gati anerI che. vanamAMthI pasAra thaI rahelA maNiratha rAjAne sarpadaMza thatAM enuM mRtyu thayuM. | yugabAhu aMtima zvAsa laI rahyA hatA tyAre temano putra caMdrayathA tyAM AvI pahoMcyo. madanarekhAe patine sarva jIvone khamAvIne aMtima samayanI ArAdhanAnI amRtavANI saMbhaLAvI. A dharmavANInuM zravaNa karatAM zubha dhyAnamAM lIna banelA yugabAhu brahmadevalokamAM devarUpe utpanna thayA. bIjI bAju pRthvI para madanarekhA atyaMta vyathita banI gaI. pote patinA mRtyunuM nimitta banI te mATe potAnI jAta pratye dhikkArano bhAva anubhavatI ekAMta jaMgalamAM guptavAsa karavA lAgI. A jaMgalamAM ene bIjo putra-janma thayo. enA hAtha para yugabAhunA nAmathI aMkita vIMTI paherAvI navajAta zizune ratnakaMbalamAM vIMTALIne vRkSanI chAyAmAM mUkIne e snAna karavA jaLAzaya tarapha gaI. jaLAzayamAM snAna karatI madanarekhAne jaLahastie sUMDhathI vIMTALIne AkAzamAM uchALI. AkAzamAMthI pasAra thatA vidyAdhare enuM rakSaNa karyuM. vidyAdhara paNa madanarekhAnA rUpa para mohita banyo. kAmAsakta vidyAdharane enA pitA munirAja maNicUre saMsAranI asAratA, sauMdaryanI kSaNabhaMguratA ane parastrIgamananA pApanI vAta karatAM vidyAdharanA hRdayanI copAsa jAmelAM viSayanAM vAdaLo dUra thayAM. kAdavamAM kamaLa Uge tema eNe madanarekhAnI kSamAyAcanA karIne ene potAnI bhaginI banAvI. mithilA nagarImAM AvelI madanarekhAne jANa thaI ke bharatakhaMDanA sudarzanapura nagaranA rAjA caMdrayathA ane mithilAnA rAjavI banelA namikumAra ekabIjA sAme yuddhe caDyA che. e samaye madanarekhA dIkSA laIne suvratA sAdhvI banI hatI. eNe guruNInI AjJA laIne yuddhano mahAsaMhAra rokavA mATe raNabhUmi para prayANa karyuM. yuddhanuM kAraNa eTaluM hatuM ke namirAjAno nAsI chUTelo zveta hAthI caMdrayathAe baLapUrvaka 5kaDIne potAnI pAse rAkhyo hato. yuddhabhUmi para madanarekhAe dharmopadeza Apyo ane pachI ekAMtamAM banne rAjavIone emano pUrvavRttAMta kahetAM baMne sagA bhAIo ekabIjAne bheTI paDyA. pariNAme yuddhanA mahAsaMhArane badale vikhUTA paDelA bhAIonA milanano mahotsava racAI gayo. - dharmasnehasaujanya pa. pU. paMnyAsajI zrI puSpacaMdravijayajI gaNi ma.nA upadezathI ci. gaurAMga vija yaku mAra zAha, pAla - muMbaI For Private Permane n www.jalnelibrary.org Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHh UUUUUUUUUUUUUUUUUUUUUUUUU Privato a Parmor USB OM Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36. sAdhvI bhadrAmA dhanya che bhadrAmAtA ane dhanya che araNika munine ! putranI AdhyAtmika pragati icchatI ane bhavabhramaNamAMthI ene ugAravA cAhatI mAtAnI udAtta mahattAnAM darzana bhadrAmAtAnA caritramAM thAya che. araNikanAM mAtA ane pitAe bhagavAnanI vANI sAMbhaLIne dIkSAno nirNaya karyo. mAtA-pitA baMnee dIkSA lIdhA bAda pitAe putra araNikane dIkSA ApI. bALa araNika muni banyA, paraMtu enA pitA ja saMthAro pAtharavAnuM ke gocarI vahorI lAvavAnuM kAma karatA hatA. emaNe saMsAra choDyo hato, kiMtu putramoha tyajI zakyA nahotA. thoDA samaye pitA munino svargavAsa thatAM araNika munine mAthe gocarI vahoravAnI ane bIjAM dharmakAryonI javAbadArI AvI. sAdhujIvananI kaThinatAno pratyakSa khyAla AvavA lAgyo. eka vAra unALAnA divase dhomadhakhatA tApamAM khullA page araNika muni jaI rahyA hatA. dharatI Aga okatI hatI. AthI muni jarA visAmo levA mATe eka havelInA jharU khA nIce zILo chAMyaDo joIne UbhA rahyA. manomana sAdhujIvananI kaparI sthitino vicAra karatA hatA. ema paNa thatuM hatuM ke AvuM kaparuM munipaNuM jALavI zakIza kharo ? A samaye havelInA jharUkhAmAM UbhelI zreSThInI mAnunIe munirAjane joyA. muninI sohAmaNI kAyA, tejasvI cahero ane sudaDha bAMdho joIne e mAnunInA cittamAM mohavikAra jAgyo. enI yuvAnIno raMga A munino saMga icchavA lAgyo. mAnunIe dAsIne bolAvIne munine potAnuM AMgaNuM pAlana karavA vinaMtI karavAnuM kahyuM. eNe kahyuM, "munirAja, mArI havelImAM padhAro ane modaka grahaNa karo." muni araNika thAkyA hatA. dhomadhakhato tApa zarIrane dajhADato hato. saMyamano Avo bhAra kheMcI zakAze nahIM, ema vicAratA hatA. evAmAM AvuM nimaMtraNa AvatAM joItuM hatuM ane vaide kahyA jevuM thayuM. suMdarIe ghIthI ladabadatA modakanuM bhojana karAvyuM. muni mohabaMdhanamAM phasAyA ane enA AvAsamAM ja rahI gayA. dIkSAnuM mahAvrata tyAgIne muni saMsArI banI gayA.. jIvanamAM comera bhogavilAsanI choLo UDatI hatI. araNikanI AMkho ane mana baMne enAthI gherAI gayAM. bIjI bAju dIkSA dhAraNa karanArI araNikanI mAtA sAdhvI bhadrAne A AghAtajanaka samAcAra maLyA, tyAre enA hRdayamAM valopAtano sAgara UmaTaDhyo. potAno putra saMyamano sAdhanAbharyo mArga tyajIne mohanI mahA gartAmAM DUbe te mAtAnuM hRdaya kaI rIte sahI zake ? AthI sAdhvI bhadrA araNikane zodhavA nIkaLe che. nagara-nagara ane gAme-gAma phare che ! bhaTake che. e bUmo pADe che, "o mArA araNika ! tuM kyAM che? zAne kAje teM dIkSA choDI dIdhI ? evuM te zuM banyuM ke te mArI kUkha lajavI ?" Ama Thera Thera pharIne bumo pADatI vRddha sAdhvIne pAgala samajIne lokonuM ToLuM enI pAchaLa doDavA lAgyuM. ke kAMkarA mAre to koI enI hasI-majAka uDAve. eka divasa jharUkhAmAM UbhelA aNike vRddha mAtAnA Ata pokAro sAMbhaLyA ane enuM haiyuM pIgaLI gayuM. havelImAMthI doDIne araNika nIce AvIne mAtAnA pagamAM paDyA. mAtAe kahyuM, "are putra ! tArI A dazA ! teM mArI phukha lajavI. dIkSA choDIne saMsAramAM phasAyo. koNe tane lobhAvyo ?" araNike kahyuM, "mAtA ! A sAdhanAno mArga ati kaThina che. khAMDAnI dhAre jIvana gujAravA jevuM che. Avo saMyama huM pALI zakuM tema nathI." - sAdhvI bhadrAe samajAvyuM ke bhavobhavanA bhramaNamAMthI chUTavA mATeno A eka mAtra mArga che. bhavasAgarane tarI javAno A ja sAco upAya che. mATe pharIthI saMyama dhAraNa karIne tejasvI sAdhutA pALI batAva. araNike kahyuM ke te eka ja zarate dIkSA levA taiyAra che ane te e ke dIkSA lIdhA pachI anazana karIne prANa tyAgaze. mAtAne mATe putranA prANatyAgathI bIjo kayo vajAghAta hoya ? sAdhvI bhadrAne mATe prANatyAga karatAM paNa dIkSAtyAga vadhu aniSTakAraka hato, AthI mAtAe kahyuM, "saMsAra bhogavIne bhavobhava tAro AtmA nIca gatimAM jAya tene badale tuM dIkSA laIne prANatyAga kare te vadhu ucita che." araNike pharI dIkSA lIdhI. anazana karIne sAdhu araNika prANatyAga karyA bAda kALakrame kevaLajJAna pAmIne mokSe gayA. dharmasnehasaujanya pa. pU. muni zrI rAjacaMdravijayajI gaNi ma.nA upadezathI ci, AkAza vijayakumAra zAha, vArtA - muMbaI Redentohet For la Pelle www.alhalibrary ang Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DO 7609 DOE acoel Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37. sAdhvI RtSadattA rAjakumAra kanaka vararAjAnA vezamAM amAtyo, rAjasevako ane aMgarakSako sAthe jaMgalamAMthI pasAra thatA hatA. rastAmAM emaNe joyuM ke eka vRddha tapasvI zilA upara besIne tapa karatA hatA ane tenI samIpa atyaMta svarUpavAna bAlikA UbhI hatI. kanyAne jotAM ja rathamaInapuranA rAjA hemarathanA putra kanakakumArane enA pratye sneha jAgyo. RSi hariSeNe kahyuM ke eka samaye teo tAMbAvatI nagarInA rAjA hariSaNa tarIke prasiddha hatA ane emanI pAse eka tapasvIe prasanna thaIne ApelI viSahara auSadhi hatI. A auSadhithI teo sarpadaMzathI viSagrasta aneka mAnavIone viSamukta karatA hatA. maMgalAvatI nagarInA pRthvIpati rAjAnI putrI prItimatIne sarpadaMza thatAM rAjA hariSaNe ene vimukta karI. rAjA pRthvIpatie jIvanadAna ApanAra rAjA haripheNa sAthe rAja kanyA prItimatInuM lagna karAvyuM. thoDAM varSo bAda maharSi vizvabhUtino upadeza sAMbhaLIne rAjA harijeNe saMsAra ane sAmrAjya tyAgIne saMyamanA mArge javAnuM nakkI karyuM, tyAre rANI prItimatI paNa mAnavajIvanane sArthaka karavA mATe sAdhvI banI. paraMtu sAdhvI prItimatI jyAre gRhasthAvasthAmAM hatI, tyAre garbhavatI thaI hovAthI sAdhvI banyA bAda tene putrIjanma thayo. prasUtinA nava divasa bAda prItimatI svargavAsI thatAM RSi haripeNa pitA tarIke saMbhALa levA lAgyA ane e bAlikAnuM nAma emaNe RSidattA rAkhyuM. RSi hariSaNanI pAse rAjakumAra kanakakumAre RSidattA sAthe lagna karavAno prastAva mUkyo. amAtyoe kanakakumArane samajAvyA ke kAverInI rAjakumArI rukimaNI ApanI vAgdattA che ane kanakakumAranA pitA rAjA hemarathe kAverInA rAjA kRtabrahmanI kanyA sAthe emanuM lagna nizcita karyuM che, tethI RSidattA sAthe lagna karaze to baMne kuLanI AbarU dhULadhANI thaI jaze. paraMtu kanakakumAre amAtyonI vAta kAne dharI nahIM. | chaMcheDAyelI kimaNIe RSidattA para vera levAno nizcaya karyo ane sulasA yoginI dvArA RSidattAnA zayanakhaMDamAM mAMsano TukaDo ane enA hoTha para lohI lagADyuM. nagaramAM yoginI sulasA roja rAtre mAnavahatyAo karatI hatI, tethI yoginIe rAjAne kahyuM ke A RSidattA ja narabhakSiNI che. phaTila yoginIe bichAvelI jALane pariNAme RSidattAne mAthe ALa AvyuM ane rAjA hemarathe AjJA karI ke A RSidattA DAkaNane jaMgalamAM laI jaIne bhInAM lAkaDAMnI citA banAvIne jIvatI saLagAvI do, jethI e taraphaDI-taraphaDIne mRtyu pAme. bIjAno nirdayatAthI nAza karanArano Avo ja aMta hovo joIe. jaMgalamAM citA saLagAvavAmAM AvI, paraMtu muzaLadhAra varasAda sAthe cotarapha ghora aMdhakAra chavAI jatAM RSidattAne lezamAtra IjA thaI nahIM. - samAdhipUrvaka kALadharma pAmIne svargaloka prApta karanArA RSi hariSeNe devarUpamAM avadhijJAnathI joyuM to khyAla Avya ke potAnI mAnavabhavanI putrI RSidattA cotarapha AphatothI gherAI gaI che, AthI deve RSidattAne rUpaparivartananI be alaukika vidyAo ApI. pahelI vidyAnA prabhAvathI e icche tevuM rUpa dhAraNa karI zake ane bIjI vidyAnA prayogathI e potAnuM mULa svarUpa pAmI zake, - kuMvara kanakakumAranuM lagna rukimaNI sAthe yojavAmAM AvyuM, tyAre RSidattAe navataraNa RSinuM divya rUpa dhAraNa karyuM. taruNa RSinI bhaviSyavANI sAcI paDatI joIne aMjAyelA kanakakumAre AgrahapUrvaka emane potAnI sAthe rAkhyA. garviSTha rukimaNIe kanakakumArane kahyuM ke sulasA yoginIe enA kahevAthI ja nagarajanonI hatyA karI hatI ane teNe ja RSidattAne narabhakSiNI sAbita karI hatI. rAjakumAra kanaka krodhe bharAIne rukimaNInuM mAthuM uDAvavA taiyAra thayo tyAre pelA taruNa RSie ene aTakAvyo. te pachI RSidattAe enuM mULa rUpa dhAraNa karyuM. nagaramAM AvelA muni dharmavijayajI pAsethI RSidattAe jANyuM ke A badhI ghaTanA to enAM pUrvabhavanAM karmonA pariNAmarUpa hatI. AthI RSidattAe cAritryapAlanano nizcaya karIne dIkSA lIdhI. kaThora tapazcaryA dvArA kevaLajJAna ane aMte mokSa prApta karyo. dharmasnehasaujanya pa. pU. muni zrI zramaNacaMdravijayajI gaNi ma.nA upadezathI zrI atulaku mAra jayaMtilAla zAha, pAla - muMbaI Education Home Femme www.alliaty.org Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ www AUS TATJANATARAX Bain Education International manasi padama NTCAVITASANNANIJCITRA namo arihaMtANaM namo siddhANa namo AyariyANa namo uvA lo www.jaihelibrary.org Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38. sAdhvI malayasuMdarI malayasuMdarI ane mahAbalakumAra vacce prathama dRSTie prema thayo, paraMtu emano snehasaMbaMdha eTalo gADha rahyo ke lagna pUrve ane lagna bAda aneka Apattio AvavA chatAM emanI snehagAMTha majabUta rahI. vIradhavala rAjA ane rANI caMpakamAlAnI putrI malayasuMdarI ane pRthvIsthAnapuranA rAjA surapAlanA putra mahAbalakumAra vaccenA praNayamAM malayasuMdarInI oramAna mAtA kanakavatIe anartha sarjavA koziza karI. mahAbala malayasuMdarIne maLavA Avyo hato tyAre mukhya dvAra para tALuM mArI kanakavatIe tophAna macAvyuM kAraNa ke mahAbale rANI kanakavatInI kAmecchAne ThukarAvI hatI. mahAbala potAnA kezamAM rAkhelI guTikA bahAra kADhIne nArI rUpa le che ane e rIte kanakavatInA prapaMcane niSphaLa banAve che. oramAna mAtAe evo prapaMca racyo ke rAjAe gusse thaIne malayasuMdarIne aMdhArA kUvAmAM nAkhI devAnI AjJA ApI. aMdhArA kUvAmAM rahelA ajagaranA mukhamAM malayasuMdarI paDI ane ajagara ene ardha gaLIne bahAra Avyo. e jaMgalamAM vRkSane bharaDo levA jato hato. A samaye mahAbala eka rAkSasano pIcho karavA jatAM yogAnuyoga jaMgalamAM Avyo hato. enI najara ajagara para paDI. enA mukhamAM aDadhuM gaLeluM mANasa hatuM. mahAbale vicAryuM ke A ajagara hamaNAM ja vRkSane bharaDo laIne potAnA zikArane khatama karI nAkhaze, tethI paropakArathI prerAIne mahAbale be hAthe ajagaranA hoTha pakaDI jIrNa vastranI mAphaka be bhAga karI nAkhyA. enA mukhamAMthI maMda caitanyavALI eka strI nIkaLI. ardhabebhAna evI e strInA mukhamAM e samaye, "mane mahAbalakumAranuM zaraNa hajo" evA maMda udgAra nIkaLI paDyA. mahAbale malayasuMdarIne oLakhI ane dUra dRSTi karI to koI puruSa AkAra tenA tarapha dhasato Avato hato. A ghora jaMgalamAM cora-DAku paNa hoI zake. enAthI bacavA mATe mahAbale potAnA kezamAMthI guTikA kADhIne malayasuMdarInA bhAla para tilaka karI ene puruSa banAvI dIdhI ane kahyuM, "A tilaka huM mArA hAthe bhUMsIza tyAre tAruM mULa rUpa pragaTa thaze." bIjI bAju rAjAne khabara paDI ke oramAna mAtA kanakavatInA kAvatarAne lIdhe meM mArI nirdoSa putrI gumAvI dIdhI. rAjA-rANIne ghero AghAta lAgatAM baMnee prANatyAga karavAnuM nakkI karyuM. A samaye mahAbale naimittikanA rUpamAM tyAM AvIne khabara ApI ke malayasuMdarI jIve che. tame svayaMvara raco. tenA maMDapamAM ja kASThasthaMbhamAMthI e pragaTa thaze. rAjA vIradhavale svayaMvara racyo. yojanA mujaba mahAbala vINAvAdakanA vezamAM tyAM pahoMcI gayo hato. malayasuMdarIe ene hAra paherAvyo tyAre hatAza thayelA rAjakumAro tenA para talavAra laIne tUTI paDyA. A samaye mahAbale prabaLa parAkrama dAkhavIne rAjakumArone mahAta karyA. rAjAne jyAre satya samajAyuM tyAre bhAgatA rAjakumArone pAchA bolAvyA ane teone malaya-mahAbalanAM lagnamAM jAnaiyA tarIke sAmela karyA. lagna pachI baMne bhaTTArikAnA maMdire gayA. A nirjana sthAnamAM ekalA rahevuM ucita nahi hovAthI malayasuMdarIne mahAbale puruSarUpa ApyuM. eka strInuM rudana sAMbhaLatAM mahAbala enI madade jAya che. bIjI bAju savAra paDavA chatAM mahAbala pAcho Avyo nahi ethI puruSavezadhArI malayasuMdarI pRthvIsthAnapuramAM Ave che. pRthvIsthAnapura nagaramAM enA rAjakumAra mahAbala guma thayA hovAthI rAjA enI zodha calAvatA hatA tyAre A nagaramAM puruSaveze AvelI malayasuMdarI pAsethI mahAbalanA suvarNakuMDala ane sApho maLI AvatAM ene pakaDavAmAM AvI. puruSaveze rahelI malayasuMdarIe nirdoSa hovAnI vAta karI tyAre rAjAe e nirdoSa che ke nahi te mATe kasoTI karavAnuM nakkI karyuM. dhanaMjaya yakSanA maMdiramAM eka ghaDAmAM bhayaMkara sarpa mUkavo. yuvAna ene bahAra kADhe ane jo e nirdoSa haze to yakSanA pratApe eno vALa vAMko nahi thAya. doSita haze to e mAryo jaze. maMdiramAM malayasuMdarIe paMca parameSThI maMtranuM smaraNa karIne ghaDAmAMthI traNa phUTa lAMbo zyAma sarpa bahAra kADhyo. e sarpe mukhamAMthI divya hAra kADhIne malayasuMdarInA gaLAmAM paherAvyo temaja enI jIbhathI tilaka bhUMsI nAkhatAM malayasuMdarI mULa nArIrUpa pAmI. rAjA ane prajA A camatkAra joIne khuza thayA. e pachI malayasuMdarInA jIvanamAM aneka ghaTanAo banI. jaina muninI avamAnanA karatA eNe A badhuM sahana karavuM paDyuM. karmanI AvI gati joIne baMnee saMyama svIkAravAnuM nakkI karyuM. saMyamanAM zveta vastromAM mahAbala muni ane malayasuMdarI zobhI rahyAM. sAdhvI malayasuMdarI thoDA ja samayamAM agresara mahattarA banyAM. dharmasnehasaujanya Jain Education Intemational pa. pU. muni zrI caMdravijayajI gaNi. ma.nA upadezathI a. sau. prItibahena atulakumAra zAha, pArlA - muMbaI For Private & Personal Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mere megemee Editorial de www.Binelibrary.org Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 39. sAdhvI sukumAlikA rAjakumArI suphamAlikA atyaMta rUpavAna hatI. enA baMne bhAIoe jainAcArya pAse dIkSA grahaNa karI hatI. bhAIonA caherA para sAdhutAnuM teja camakatuM hatuM. rAjakumArIne paNa e paMthe prayANa karavAnuM mana thayuM. saMyamano paMtha kevo mahAna ! karmanAM baMdhana tUTe ane muktino mArga sAMpaDe, potAnA baMne bhAIonI dharmabhAvanAno pratighoSa bahenanA aMtaramAM jAgyo. rAja kumArI +kumAlikA rAjamahelanAM sukha choDIne tyAganA paMthe nIkaLI. enA hRdayamAM dharmabhAvanAono sAgara laherAto hato rAjakumArI sukumAlikA sAdhvI sukumAlikA banI, paraMtu sAdhvInA dhavala vezamAM paNa enuM rU5 DhAMkyuM rahetuM nahotuM. enA anupama sauMdaryane kAraNe kAmI puruSonI najara enA para paDatI hatI. sAdhvI sukumAlikAe vicAryuM ke duniyA AkhI bAhya rU5 pAchaLa ghelI banelI che. enuM A rUpa koI vyaktimAM kAmanA jagADe che, to koI vyaktimAM vAsanA bahekAve che. potAnA bAhya sauMdaryane tapa ane tyAgathI AMtarika sauMdaryamAM palaTAvI nAkhavAno vicAra karyo. tapane kAraNe bAhya rU5 karamAya, paraMtu aMdaranuM rUpa soLe kaLAe khIlI UThe. tapa e to AdhyAtmika jIvananI vasaMta che. evI vasaMta ke jyAM e pachI kyAreya pAnakhara AvatI nathI. sAdhvI sukumAlikA anazana karIne ugra tapa karavA mAMDI. enA baMne munibaMdhuo ghora tapazcaryA karatI potAnI bhaginInI rakSA mATe cokI karavA lAgyA. sAdhvI sakamAlikAnI anazanayukta tapoyAtrA aviratapaNe cAlavA lAgI. baMne bhAIo evI saMbhALa rAkhe ke jethI sAdhvInA tapamAM saheje avarodha na Ave. koI malina vRttivALo mAnavI pajave nahIM. siMha-vAgha ke hiMsaka pazuo kanaDagata kare nahIM. nirvighna cAlatI A tamayAtrAmAM utkRSTatA AvI ane sAdhvI sukumAlikA tapane kAraNe dharatI para DhaLI paDyAM. baMne bhAIone lAgyuM ke potAnI bhaginI mRtyu pAmI che, AthI teo enA zarIrane vanamAM mUkIne nagaramAM AvyA. thoDI vAramAM vananA zItaLa pavanathI sukumAlikA jAgI. jANe enI kAyAmAM prANa Avyo. te UThI. AsapAsamAM joyuM to potAnA munibaMdhuo kyAMya dekhAya nahIM. e bhayabhIta banI gaI. A aghora vanamAM enuM zuM thaze ? A samaye A vanamAMthI poTho para mAlasAmAna mUkIne eka sArthavAha pasAra thato hato. A sArthavAhe jaMgalamAM ekalI, aTUlI, AkraMda karatI sAdhvIne joI. enA hRdayamAM dayA jAgI. e sukumAlikAne potAnA ghera laI gayo ane nirdoSa bhAva ane nircAja snehathI enI sevA karavA lAgyo. ati paricayane kAraNe saMjogavazAtu baMne vacce anurAga jAgyo. sukumAlikA sArthavAhanI patnI banI ane eno saMsAra saMbhALavA lAgI. jIvanamAM parvatanAM UMcAM caDhANa sadAya kaparAM che. UrdhvagamananAM eka-eka sopAna caDhavA dRDha saMkalpabaLa ane prabaLa puruSArtha joIe. jyAre patananI khINamAM UtaravA mATe koI pagathiyAM hotAM nathI. enI lapasaNI bhUmi para mAnavI lapasato ja cAlyo jAya ! - eka vAra A nagaramAM be munio AvyA ane pharatA-pharatA gocarI mATe A sArthavAhane tyAM AvI pahoMcyA. A baMne munioe saMsArI banelI sukumAlikAne oLakhI nahIM, paraMtu sukumAlikA tarata ja potAnA baMne muni bhAIone oLakhI gaI. baMne bhAIoe to mAnyuM hatuM ke sAdhvI sukumAlikAe vanamAM prANa choDI dIdhA hatA, paraMtu ahIM to saMsArI sukumAlikAne najara sAme nihALI. baMne munioe sAcI paristhiti ane banelI ghaTanAo jANI. potAnI bahenane punaH saMsAramAM AvelI joIne munirAjone UMDo AghAta lAgyo. - sukumAlikAne paNa potAnA bhavya bhUtakALanuM smaraNa thayuM ane tyAganA mArge meLavelo virala AnaMda yAda Avyo. manomana vicAravA lAgI ke sadgatinA paMthane badale kevI durgatinA raste vaLI gaI ! munioe sukumAlikAne saMsAranI asAratA ane muktinI mahattAno upadeza Apyo. sukumAlikAe pharI saMyama laIne e ja tapazcaryAno kaparo mArga grahaNa karyo. eNe anazana lIdhuM. AtmakalyANa sAdhyuM ane A bhavane sArthaka banAvyo. - dharmasnehasaujanya pa. pU. pravartaka muni zrI kuzalacaMdravijayajI ma.nA upadezathI ci. hArdika atulakumAra zAha, pArlA - muMbaI Education For Private & Personal y www.jalinelibrary.org Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KAAJA 102 VonSANTA Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40. sAdhvI ziyaLAvatI - naMdana nagaranA rAjAnA maMtrI ajitasena atyaMta buddhizALI hatA. emanI patnI ziyaLavatI zukanazAstranI jANakAra hovAthI e zAstra anusAra ajitasena vepAra karato hato ane sArA yogamAM vyavasAya karato hovAthI enuM dravya vadhatuM jatuM hatuM. eka vAra naMdana nagaranA rAjavIe bIjA rAjya para caDAI karI, tyAre eNe maMtrI ajitasenane paNa yuddhamAM potAnI sAthe AvavAnI AjJA karI. patinA dIrghakALa sudhI viraha thaze, tema mAnIne ziyaLavatIe potAnA zIlanI kasoTIrUpa eka puSpamALA ajitasenanA gaLAmAM paherAvI ane kahyuM, "jyAM sudhI A mALA karamAya nahIM, tyAM sudhI mAruM zIla surakSita ane akhaMDa jANajo." thoDA divasa bAda rAjAe ajitasenanA gaLAmAM jhUlatI tAjAM puSponI mALA joI. Azcarya anubhavatA rAjavIne enuM rahasya jANavAnI jijJAsA jAgI. rAja darabAranA sabhAjanoe rAjAne ziyaLavatInA satItvanI vAta karI. A samaye rAjadarabAramAM hAsyavArtA karanAra azoka nAmanA maMtrIe strInA satItvanI majAka uDAvI. rAjAe maMtrIne enA satItvanI parIkSA karavA aDadho lAkha drama ApyA. maMtrI azoka mAlaNa pAse gayo ane mAlaNane kahyuM ke e ziyaLavatIne jaIne kahe ke koI saubhAgyavAna puruSa ene maLavA cAhe che. mAlaNe A kArya mATe aDadho lAkha dravya mAgyuM, mAlaNa ziyaLavatIne maLavA gaI. ziyaLavatIe vicAryuM ke parastrInA zIlanuM khaMDana karavAne manamojI majAka samajatA A maMtrIne bodhapATha bhaNAvavo paDaze. eNe mAlaNane kahyuM ke mane aDadho lAkha dravya Apa to A kArya siddha thAya. | ziyaLavatIe gharamAM UMDo khADo khodIne tenA para pATI vagarano mAco mUkIne ochADa bAMdhI rAkhyo. azoka maMtrI malakAto-malakAto Avyo. ziyaLavatIe ApelI sucanA pramANe enI dAsIe maMtrIne kahyuM ke tame lAvyA ho te dravya mane Apo ane aMdara mAcA para jaIne beso. maMtrI aDadho lAkha dravya ApIne utAvaLe aMdhAriyA oraDAmAM mArA para besavA gayo ane khADAmAM paDyo. azoka maMtrI pAcho na AvatAM kAmAMphara nAmano bIjo maMtrI Avyo, e pachI lalitAMga nAmano trIjo ane tyAra bAda ratikelI nAmano cotho maMtrI eka eka mahinA bAda zIlabhaMganA malina irAdAthI AvyA. cAreyanI pAsethI ziyaLavatIe dravya lIdhuM ane temane khADAmAM nAkhyA. thoDA samaya bAda vijaya meLavIne pAchA AvatAM siMharAjAe bhavya nagarapraveza karyo tyAre ziyaLavatIe A cAreya yakSa icche tevuM bhojana hAjara karI zake che tema kahIne cAre maMtrIne karaMDiyAmAM pUrIne ApyA. rAjAe karaMDiyo ughADyo tyAre bhUtapizAca jevA cAra mANaso emAMthI bahAra nIkaLyA. emanA dADhI, mUcha ane mAthAnA keza vadhI gayA hovAthI bihAmaNA lAgatA hatA. emanI AMkho UMDI UtarI gaI hatI. bhUkhyA-tarasyA badhA ja sAva kRza thaI gayA hatA. rAjAne khyAla Avyo ke A to enA cAre maMtrIo che. e maMtrIoe potAnI thayelI durdazA ane maLelI niSphaLatAnuM varNana karyuM. rAjAne ziyaLavatInA zIla ane buddhi mATe Adara jAgyo. | ziyaLavatI pazu-pakSIonI bhASA jANatI hatI. eka vAra ziyALano avAja sAMbhaLIne madharAte ghaDo laIne ekalI ghora jaMgala bhaNI te cAlavA lAgI. enA sasarAne enA zIla para zaMkA jAgI ane ene piyara mokalavAno nirNaya karIne vanamAM enI pAchaLa-pAchaLa cAlyA. mArgamAM ziyaLavatIne kAgaDA sAthe vArtAlApa karatI joIne enA sasarA vismaya pAmyA. kAgaDAnA kahevA pramANe ziyaLavatIe vRkSa nIce dhanakuMbha hovAnuM potAnA sasarAne kahyuM. khADo khodatAM suvarNathI bharelA cAra kuMbha maLyA. sasarAe ziyaLavatInI kSamA mAgI. bIjI bAju ziyaLavatInA zIlaprabhAvathI siMharAjA atyaMta prasanna thayo. eNe ziyaLavatIne potAnI bahena banAvI. ziyaLavatInA ziyaLane kAraNe enI ghaNI pratiSThA thaI. ajitasena ane ziyaLavatI AnaMdabhera jIvana jIvavA lAgyAM. jIvanamAM zIlathI Agavo prabhAva pADanAra ziyaLavatInA hRdayamAM dharmanI prabaLa bhAvanA hatI, AthI pati-patnI baMnee dIkSA lIdhI ane emanA kALadharma bAda teo pAMcamA devalokamAM gayAM ane anukrame mokSagAmI banyAM. - dharmasnehasaujanya mu. muni zrI kai lAsacaMdravijayajI ma.nA upadezathI ci. dizA atulakumAra zAha, pAla - muMbaI Education Fe Private & Persona www.janelbtary.org Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ divatIya AgA vAcanA danedgeation international Tom Private & Personal use only www.jalrnelibrary.org Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 41. sAdhvI patIdI jaina dharmanI AgavI vizeSatA e che ke emAM sAdhunI sAthe sAdhvIne samAdarapUrvaka mahattvanuM sthAna ApavAmAM AvyuM che. jaina sAdhvIsaMgha para dRSTipAta karIe to khyAla Avaze ke koI paNa prakAranA bhedabhAvanI saMkucita dIvAlo vinA tamAma jAti, varga ane varSanI mahilAone AdhyAtmika sAdhanA mATe AmAM praveza sAMpaDyo che. vaLI mAtra rAja kuTuMbanI dhanavaibhavadhArI ja sAdhvIsaMghamAM saMsAra tyajIne sAmela thaI che tevuM nathI, balka dAsI, gaNikA ane patitAoe paNa AtmoddhAranA pagale cAlIne dIkSA grahaNa karI che ane teo samAja ane saMskRtimAM vaMdanIya banI che. A sAdhvIomAM utkRSTa jJAna, ujvaLa zIla ane prabaLa tapazcaryAno virala triveNIsaMgama jovA maLe che. samartha rAjavI ke samAjanA agraNI paNa potAnuM Asana choDIne UbhA thaIne AvI pavitra, puNyaprabhA sAdhvIone namana karatA hatA. Aje paNa brAhmI, suMdarI, caMdanA Adine vaMdana karavAmAM Ave che. tIrthaMkaranAM nAmasmaraNanI sAthosAtha soLa satIonuM nAmasmaraNa paNa thAya che. - A jaina sAdhvIoe utkRSTa smaraNazakti ane graMthasarjanamAM paNa mahattvanuM yogadAna karyuM che. AvI eka sAdhvI hatI A poINI. tIrthakara bhagavAna mahAvIrasvAmI pachInA jinazAsananI gauravagAthAmAM tejasvI, dharmaniSTha ane utkRSTa AcAra dharAvatI sAdhvIonuM yogadAna aneruM che. prAkRta bhASAnA 'pof ' zabdanuM saMskRta rUpAMtara che 'patinI. A potinIno artha che jahAja dharAvanArI. AryA poINIe jJAnamArganA yAtrApravAsanI nokAthI dharmAnurAgI bhAvikajanone bhavasamudra pAra karavAmAM sahAya karI hatI. | vIra nivaNanI cothI sadImAM thayelI AryA poINI emanI bahuzrutatA, AcArazuddhi ane netRtvanA guNane kAraNe jainazAsanamAM viziSTa sthAna dharAve che. AryA poINInuM jIvana darzAve che ke janamAnasamAM dharmabhAvanA jAgRta karavA mATe ane pragaTelI dharmabhAvanAne preravA-poSavA mATe jaina sAdhvIoe jaina sAdhuonI mAphaka zraddhA, sAdhanA ane sAhasa sAthe dezanA vibhinna pradezomAM pagapALA vicaraNa karIne AdhyAtmika cetanA jagAvI hatI. itihAsanAM pRSTho para bhagavAna mahAvIranA nirvANanI caturtha zatAbdInA prathama caraNamAM vAcanAcArya balissahajInA samayamAM sAdhvI-pramukha tarIke AryA poINI hatAM. kaliMga cakravartI mahAmeghavAhana khAravelanA samayamAM jaina itihAsanI eka mahAna ghaTanA sarjAI. kaliMganA rAjavI khAravelane khabara paDI ke pATaliputranA rAjavI puSyamitra jaino para ghora atyAcAra AcarI rahyA che. potAnA rAjyazAsananA AThamA varSe khAravele pATaliputra para caDAI karI ane puSyamitre zaraNAgati svIkArIne jainadharmIo para atyAcAra nahIM karavAnI pratijJA karIne rAjavI khAravela sAthe saMdhi karI, paraMtu thoDA samaya bAda puSyamitre punaH atyAcArono AraMbha karatAM cAra varSa bAda vizALa senA sAthe khAravele pATaliputra para AkramaNa karIne vijaya meLavyo. bhAratIya itihAsamAM rAjavI khAravela jevI apratima vIratA, adbhuta sAhasa, dharma pratyenI pragADha niSThA ane anupama sAdharmI vAtsalya dharAvato jaina rAjavI virala che. e pachI A mahAsamartha rAjavIe kumAragiri nAmanA parvata para caturvidha saMghane ekatra karIne Agama sAhityane surakSita ane vyavasthita karavA mATe dvitIya AgamavAcanA pariSadanuM Ayojana karyuM. A pariSadamAM sAdhvI-pramukhA AryA poINInA netRtvamAM traNaso viduSI sAdhvIoe bhAga lIdho. AgamamarmajJa, pratibhAsaMpanna ane prakAMDa viduSI AryA poINIe AgamapAThane nizcita karavAmAM sahAya karI. sAdhvI poINI viduSI, AcAraniSTha ane saMghasaMcAlanamAM kuzaLa evA sAdhvI hatAM. A samaye vihAra karIne sAdhvI poINI janamAnasamAM adhyAtmacetanA jagADatAM hatAM temaja dharmaprasAranA kAryomAM saMghane sahAyatA karatAM hatAM. itihAsamAM AryA poINInA kuLa, vaya, zikSA, dIkSA ke sAdhanA vize vistRta vivaraNa upalabdha nathI, paraMtu prApta kathAnakonA AdhAra para sAdhvI yakSA pachI AryA poINInuM sAdhvI saMghamAM pramukha ane gauravabharyuM sthAna hatuM. - dharmasnehasaujanya pU. muni zrI prazamacaMdravijayajI ma.nA upadezathI hIrenakumAra nyAlacaMda koThArI, mATuM gA - muMbaI For Private & Personal use only www.lainelibrary.org Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22.70000 For Private & Personal Use Onk Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42. sAdhvI cakSA jaina paraMparAmAM mahAsatI caMdanabALA pachI yakSA, yakSadarA jevI sAta parama prabhAvaka sAdhvIonI gauravagAthA sAMpaDe che. pATaliputranA naMdarAjA mahApadmanA mahAmaMtrI zakaTAla zramaNopAsaka hatA. emanI patnI lAMchanadevI paNa dharmopadezikA hatI. emane be putra sthUlabhadra ane zrIyaka tathA yakSA, yakSadattA, bhUtA, bhUtadattA, saNA, veNA ane reNA nAmanI sAta putrIo hatI. mAtApitAnA dharmasaMskArano amUlya vAraso saMtAnone maLyo hato. - A sAte putrIo Azcaryajanaka smaraNazakti dharAvatI hatI. atyaMta lAMbuM hoya ke game tevuM agharuM gadya ke padya hoya, paNa yakSA ene mAtra eka vAra sAMbhaLIne smRtimAM akabaMdha sAcavI zakatI hatI ane tarata ja e gadya ke padya khaMDane yathAvatu bolI zakatI hatI. bIjI bahena be vAra, trIjI bahena traNa vAra - e prakAre sAtamI bahena sAta vAra koI paNa gadya ke padya sAMbhaLyA pachI ene e ja rIte rajU karI zakatI hatI. naMdarAjA mahApadmanI sabhAmAM vararuci nAmano eka ghamaMDI kavi hato, paNa eno ghamaMDa rAjasabhAmAM A sAta bhaginIonI smaraNazakti AgaLa UtarI gayo. pariNAme kavi vararucie zakaTAla sAme payaMtra racyuM. pariNAme satya siddha karavA maMtrI zakaTAle rAjya ane kuTuMbanI hAjarImAM potAnA nAnA putrane rAjadarabAramAM vadha karavAnI AjJA ApI. zreyAMke pitAnI AjJA mujaba rAjadarabAramAM emano vadha karyo. pitAnA AvA apratima tyAga ane balidAnane joIne putrIone UMDo AghAta lAgyo. bahenoe sattA, samRddhi ane saMsAranI kSaNabhaMguratAno khyAla Avyo. pariNAme sAte bahenoe tyAgamArganA paMthe cAlavAno saMkalpa karyo. maMtrI zakaTAlanA mRtyu pachI emanA putra sthUlabhadrane rAjAe mahAamAtyapada ApavA mAMDyuM, tyAre sthUlabhadra paNa mahAamAtyanuM moTuM gaNAtuM pada svIkAravAne badale mahimAmaya tyAgapaMthano svIkAra karyo. A sAta viduSI sAdhvIoe ekAdazAMgInuM UMDuM adhyayana karyuM ane samaya jatAM jinazAsananI sevA paNa karI. yakSA, yakSadattA Adi sAta bahenoe AcArya zrI saMbhUtivijayajI pAse dIkSA grahaNa karI. sAdhvI yakSAnA nAnA bhAI zrIyake sAdhutA svIkArI, kiMtu emanAthI bhUkhyA rahIne upavAsa thaI zakato nahIM. eka vAra yakSAe potAnA bhAI zrIyakane parvAdhirAja paryuSaNa parva nimitte tapanuM mahattva samajAvyuM ane kahyuM ke tapanA agni dvArA ja tamArA karmasamUhano nAza thaI zakaze. AvA parvanA sohAmaNA divase jo upavAsa na thaI zake, to ekAsaNuM to karo ja. paraMtu prAta:kALe muni zrIyakanA mRtyunA samAcAra sAMbhaLIne sAdhvI yakSAne pArAvAra duHkha, gADha pazcAttApa ane prabaLa AtmaglAni thayAM. zrIsaMghe emane vAraMvAra kahyuM ke AmAM teo koI rIte kAraNabhUta nathI. paraMtu sAdhvI yakSAe divaso sudhI anna-jaLa lIdhAM nahIM. zrIsaMgha vyathita banI gayo, yakSAe kahyuM ke jo koI kevaLajJAnI ema kahe ke te nirdoSa che to ja e anna-jaLa grahaNa karaze. zrIsaMgha zAsananI adhiSThAtrI devInI ArAdhanA karI. devInI sahAyathI sAdhvI yakSA zrI sImaMdharasvAmInA samavasaraNamAM pahoMcyA. ghaTaghaTanA aMtaryAmI tIrthakara zrI sImaMdharasvAmIe sAdhvI yakSA nirdoSa hovAnuM kahyuM ane ene prAyazcitta svarUpe cAra adhyAya saMbhaLAvyA je apratima smaraNazakti dharAvatI yakSAe kaMThastha karI lIdhA. mahAvideha kSetramAM zrI sImaMdharasvAmInA darzanathI potAnA jIvanane dhanya mAnatI sAdhvI yakSA punaH pAchI AvI. emaNe smaraNazaktinA baLe e cAre adhyAya saMgha samakSa yathAvat prastuta karyA. zrIsaMghe "AcArAMga sUtra" ane "dazavaikAlika sUtra"mAM ene saMkalita karyA. 'bhAvanA' tathA 'vimukti ne zrI AcArAMga sUtramAM ane 'ratikalpa' tathA 'vicitracaryA'ne zrI dazavaikAlika sUtranI cUlikAnA rUpamAM saMmilita karavAmAM AvyA. e pachI sAdhvI yakSA agAunI mAphaka potAnI bahenonI sAthe AtmakalyANa ane parakalyANanI sAdhanAmAM tathA jinazAsananI sevAmAM DUbI gaI. sAdhvI yakSA sahita sAte bAlabrahmacAriNI, tejasvI ane viziSTa zrutasaMpatti dharAvatI mahAsatIo yugo sudhI sAdhvIsaMghane ja nahIM, balle samagra jaina saMghane preraNA ApatI raheze. dharmasnehasaujanya muni zrI zazIcaMdra vi ja yajI ma.nA upadezathI a. sI. AratI (avani) hIrenakumAra koThArI, mATuMgA - muMbaI are not For Private Peter www.talne brary.org Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ve KROTO RAZSTAVASZN Facul SALINAN Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43. sAdhvI narmadAsuMdarI strIonI cosaTha kalAnI adhiSThAtrI narmadAsuMdarInAM lagna mahezvaradatta sAthe thayAM. lagna bAda potAnA sAsarAmAM AvelI narmadAsuMdarInA jaina dharmanA AcaraNathI kuTuMba para suMdara prabhAva paDyo. eka vAra gokhamAM UbhelI narmadAsuMdarIe cAvelA pAnanI picakArI lagAvI to nIce pasAra thatA munirAjanA mastaka para paDI. munie UMce joyuM ane ene kahyuM ke muninI karelI AzAtanAthI tAre patino viyoga sahevo paDaze. potAnI bhUla samajAtAM narmadAsuMdarI nIce AvI ane munirAjanA pagamAM paDIne karagaravA lAgI ke, "Apa to sAdhu cho, samatAnA sAgara ane kSamAnA bhaMDAra cho. tame zatrune mitra banAvavAnuM sAmarthya dharAvo cho to mArA jevI ajANatAM bhUla karanArI ajANI nArIne kSamA nahIM karo ? Apa sAdhu thaIne Avo zApa na Apo tevI mArI vinaMtI che." jJAnI munie kahyuM, "ame kaMI tane zApa Apyo nathI, paraMtu tArA pUrvakarmanA udayano vipAka joIne kahyuM che. jaina muni zApa na Ape, paraMtu je karma bhogavavAnAM che tenI ja A vAta che.'' vepAra mATe paradeza jatAM mahezvaradatta potAnI patnI narmadAsuMdarIne laIne samudra kheDavA nIkaLyo. eka vAra rAtre dariyAI dvIpamAMthI saMgItanA madhura sUro saMbhaLAtAM mahezvaradatte kahyuM, "gAnAra saMgItakalAmAM khUba pravINa hovo joIe." narmadAsuMdarI aneka kalAonI jANakAra hatI. saMgItazAstranA abhyAsa sAthe svarazAstrano UMDo abhyAsa hato. mAtra svara sAMbhaLIne e gAnAranuM hUbahU varNana karI zakatI hatI. AthI narmadAsuMdarIe kahyuM, "gAnAra gAyanamAM kuzaLa che, paraMtu te kALo che. tenA hAtha sthULa che ane keza karakarA che. e vizALa chAtI dharAvato batrIsa varSano yuvAna che." narmadAsuMdarIe gAnAranA karelA sUkSma varNana 52thI enA patinA manamAM aneka vikalpo thavA lAgyA. parapuruSa vize ATalI UMDI jANakArI kaI rIte hoya ? Ama vicArI eNe narmadAsuMdarIno tyAga karavAnuM nakkI karyuM. rAkSasadvIpamAM vahANo thoDI vAra thobhyAM, tyAre vRkSanI chAyAmAM sUtelI narmadAsuMdarIne UMghatI mUkIne mahezvaradatta vahANa para pAcho Avyo ane kahyuM ke enI strIne vAghanuM rUpa dhAraNa karelA rAkSase phADI khAdhI che. e pachI yavanadvIpamAM mahezvaradatte puSkaLa dhana meLavyuM. pAchA pharyA bAda mahezvaradatte mAtA-pitAne narmadAsuMdarInA mRtyunA samAcAra ApyA ane enI pAchaLa pretakArya karyuM. rAkSasadvIpamAM jAgelI narmadAsuMdarIne mAthe Aphatono pAra nahoto. e kAramuM AkraMda karavA lAgI ane dharmanuM zaraNa laIne divaso vyatIta ka2vA lAgI. enA kAkA vIradAsa ene ahIMthI laI gayA, paraMtu narmadAsuMdarI vezyAnA hAthamAM phasAI gaI. ahIM dhAkadhamakI ane mArapITa thavA chatAM e lezamAtra calita thatI nathI. e vezyAnuM mRtyu thatAM rAjAe enuM sthAna levA narmadAsuMdarIne rAjasabhAmAM bolAvI. A samaye potAnA zIlanuM pAlana karavA mATe narmadAsuMdarIe ekAeka pAlakhImAMthI khALamAM paDatuM mUkyuM, game tema asabhya bolavA lAgI. pAgalanI mAphaka vartavA lAgI. potAnuM vastra phADI nAkhavA lAgI. AthI lokoe ene pAgala ke pizAcinI mAnIne choDI dIdhI. rAjA paNa A vAta bhUlI gayA. narmadAsuMdarI enAM mAtA-pitAne tyAM pahoMcI ane sukhethI rahevA lAgI. eka vAra Arya suhastisUrijIne narmadAsuMdarIe potAno pUrvajanma pUchyo tyAre jJAnanA sAgara samA AcArya suhastisUrijIe kahyuM, "pUrvajanmamAM narmadA nadInI adhiSThAtrI narmadAdevI tarIke te kAMThe rahelA munine ghaNA upasargo karyA hatA." Ama jAtismaraNajJAna thatAM narmadAsuMdarIe dIkSA lIdhI ane tene ugra tapazcaryA bAda avadhijJAna sAMpaDyuM. eka vAra vihAra karatAM sAdhvI narmadAsuMdarIne vaMdana karavA mATe mahezvaradatta AvyA. ahIM saghaLI vAtano khulAso thatAM mahezvaradattane pragADha pazcAttApa thayo tyAre sAdhvIe kahyuM, "AmAM tamAro koI vAMka nathI. dareka AtmAne pote karelAM karma bhogavavAM paDe che." mahezvaradatte paNa dIkSA lIdhI ane narmadAne kAMThe baMne mokSa pAmyAM. dharmasnehasaujanya pU. muni zrI priyacaMdravijayajI ma.nA upadezathI ci. bhAvika hIrenakumAra koThArI, mATuMgA - muMbaI www.jalnelibrary.org Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ BOGODOOOOOOOOOOOO putra Jain Education ritematonal For Private & Personal use only Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44. sAdhvI rukimaNI mohamAMthI tyAga, rAgamAMthI virAga, vAsanAmAMthI sAdhanA, chULamAMthI sUkSma ane bhautikamAMthI AdhyAtmika parivartananI eka hRdayasparzI kathA eTale sAdhvI rukmiNInuM romAMcakArI jIvana. ghaTanA evI banI hatI ke pATaliputra nagaranI bahAra udyAnamAM mahApratibhAzALI mahApuruSa Arya vajanuM Agamana thayuM hatuM ane emanA darzanArthe AkhuM nagara udyAnamAM UmaTyuM hatuM. pATaliputranA koTyAdhipati dhanazreSThInuM ekamAtra saMtAna kumArI rukmiNI potAnI sakhIo sAthe upavanamAM AvI hatI. akhaMDa brahmacaryanA tejathI opatA saumya, zAMta Arya vajanA mukhethI pragaTatI dharmavANI sAMbhaLIne AbAlavRddha alaukika AnaMdamAM garakAva thayA hatA, kiMtu daSTi evI sRSTi te nyAye yuvAna rukmiNInAM mohabharyA nayanone Arya vajanuM rUpa ja najare paDyuM ane rUpa para rukmiNI vArI gaI. | mananI gati che ati aTapaTI ! yuvAna rukmiNI Arya vaja sAthenA potAnA bhAvi sneha jIvananI mohaka kalpanAomAM DUbI gaI. eNe manomana patinA rUpamAM potAnA hRdayasiMhAsana para Arya vajanI sthApanA karI. potAno A saMkalpa eNe mAtA-pitA samakSa rajU karyo ane ema paNa kahyuM ke jo enAM lagna nahIM thAya to e agnimAM pravezIne Atmavilopana karaze. rukmiNIne rUMverUMve moha jAgyo hato. ene Arya vajanI caraNasevikA banavAnI tIvra utkaMThA ane prabaLa Asakti hatI. ene viyoganI eka kSaNa eka eka yuga jevI lAMbI lAgatI hatI. rukmiNInA pitA dhana zreSThIe to potAnA saMpattikendrI mAnasathI ema ja vicAryuM ke sAdhurAja AgaLa aDhaLaka dhana-samRddhino Dhagalo karIza eTale teo sAdhutA tajIne avazya mArI putrI sAthe pANigrahaNa karaze. jiMdagInI pratyeka bAbatane dhananA trAjave tolanArane svAbhAvika rIte AvI ja kalpanA Ave. | kimatI vastrAbhUSaNothI zobhatI potAnI putrI ane eka abaja mudrAo sahita dhana zreSThI Arya vaja pAse gayA. zreSThIe vinaMtI karI ke mArI putrI hRdayathI patirUpe Apane varI cUkI che to apAra rUpa ane lAvaNya dharAvatI mArI putrIno Apa svIkAra karo. vaLI A eka abaja mudrAo laIne ApanI icchA mujaba AkhI jiMdagI sAMsArika sukho mANazo toya A saMpatti khUTaze nahIM. Ama kahIne zreSThI dhane Arya vajanA caraNamAM mAthuM rAkhIne yogya uttaranI AzA sAthe emanA tarapha joyuM. | nivRttamArgamAM dRDhasaMkalpa evA Arya vaja para zreSThI dhananAM mohaka pralobhanonI kazI asara thaI nahIM. Arya vaje zAMta avAje kahyuM, "he zreSThI, tame svabhAvathI atyaMta saraLa ane bhoLA cho. jeNe saMsAranAM sarva baMdhanono tyAga karyo che ene tame saMsAranAM baMdhanomAM ja kaDavA mAMgo cho. zuM dhULanA DhagalAnA badalAmAM koI ratnano rAzi gumAve kharuM ? nAnakaDA taNakhalAne khAtara kalpavRkSa tajI de ? kAgaDAnA badalAmAM koI haMsa Ape ? tUTIphUTI jhUMpaDInA badalAmAM koI devavimAnano sodo kare kharuM ? tame to tamArA tuccha vaibhava dvArA viSayabhogonuM pralobhana ApIne mane paramAtmapada apAve evAM tapa ane saMyamane khUMcavI levA iccho cho. kSaNika viSayasukha to ghora duHkhAnubaMdhI ane anaMtakALa sudhI bhavATavImAM bhaTakAvanAruM che. he zreSThI ! sAdhutAnA A zAzvata sukhanI tulanAmAM AkhIye duniyAnuM samasta dhana to mATInA nAnA DhephA samAna che. jo tamArI putrI sAcosAca mAruM anukaraNa karavA mAMgatI hoya to eNe samyagu jJAna, samyak darzana ane samyagu cAritrarUpa meM grahaNa karelAM mahAvratono aMgIkAra karavo joIe. meM svIkArelA zAzvata sukhadAyI zreyaskara sAdhanA pathapara agresara thaIne AtmakalyANa mATe pravRtta banavuM joIe." Arya vajanI A amRtavANIe rukmiNInA citta parathI mohanI malinatA dUra karI ane enA hRdayamAM prakAzanuM kiraNa pragaTa thayuM. jema jema Arya vajanAM vacano sAMbhaLatI gaI, tema tema prakAzanA e kiraNamAMthI evo daidIpyamAna sUrya Ugyo ke jeNe rukmiNInA hRdayamAM jAmelA ghora aMdhakArane dUra karIne sarvatra prakAza pAtharI dIdho. - jemane patirUpe svIkAryA hatA emanA upadezathI prabhAvita thaIne rUkmiNIe emane ArAdhya deva tarIke svIkAryA. saMsArajIvananA svAmIne badale vajasvAmI adhyAtma mArganA pathadarzaka banyA. - dharmasnehasaujanya pU. pravartaka muni zrI kalyANacaMdravijayajI ma.nA upadezathI zrI nagInabhAI choTAlAla zAha, kAMdIvalI - muMbaI Main Education International For Private & Personal use only www.jalnelibrary.org Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ COCA Malin Education International For Private & Personal Lise Only Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45. sAdhvI IzvarI eka-be varSa nahIM, paNa satata bAra varSa kAramo duSkALa paDyo. garIba mAnavIo to duSkALanA khapparamAM homAI gayA. amIronuM aDhaLaka dhana paNa eka muThThI cokhA lAvI zake tema nahotuM. dharatI ujjaDa hatI ane enA para motanA othAra heThaLa hADapiMjara jevAM mAnavI haratAM-pharatAM hatAM. duSkALanI AvI paristhitithI sopAraka nagaranA jinadatta zeThanuM kuTuMba paNa gherAyuM hatuM. eka koLiyo anna meLavavAnAM phAMphAM hatAM. Akhare vicAra karyo ke jinadatta, emanI patnI IzvarI tathA samagra parivAra viSayukta bhojana karIne motanI cAdara oDhI le. rojanA paLe paLe thatAM mRtyu karatAM eka vAra motanI vedanA sahana karavI vadhu sArI lAgI. bhojanamAM viSa meLavavA mATe anAjanI jarUra to paDe. Akhare eka lAkha sonAmahora ApIne zeTha jinadatta potAnA parivAra mATe be muThThI cokhA meLavI zakyA. IzvarIe bhojana taiyAra karyuM. e pachI tatkALa prANa harI le tevuM kALaphUTa viSa kADhayuM ane IzvarI te bhojanamAM bheLavavA jatI hatI tyAM ja yugapradhAna AcArya vajrasenasUrino 'dharmalAbha' evo maMgala madhura avAja saMbhaLAyo. IzvarIe mAnyuM ke jIvana bhale jhera jevuM banyuM hoya, paNa jhera levAnI veLAe kevA mahAna AcAryanA darzanano lAbha prApta thayo ! mRtyunI vikaTa kSaNomAM sAdhudarzanane potAno carama ane parama puNyodaya mAnavA lAgI. IzvarIe gadgada banIne munine bhaktisahita bhAvapUrvaka tridhA vaMdana karyAM. zreSThI patnI IzvarInA hAthamAM viSa joIne AcAryazrIe enuM rahasya pUchyuM. IzvarIe AcAryazrIne yathArtha hakIkata kahI saMbhaLAvI. A sAMbhaLatAM ja AcArya vajrasenane potAnA gurue karelI bhaviSyavANInuM smaraNa thayuM. gurue ema kahyuM hatuM ke jyAre lakSapAka (eka lAkha sonAmahora) ApIne meLavelA bhojanamAM gharanI zrAvikAne viSa bheLavatI juo, tyAre samajI lejo ke bIjA ja divasathI duSkALane kAraNe UbhI thayelI annanI achata dUra thaI jaze. AcArya vajasene IzvarIne kahyuM, "bhUkhanA duHkhathI viSa ghoLavAnI jarUra nathI. AvatI kAle saune jarUrI anna maLI raheze." IzvarI jANatI hatI ke satyavaktA AcAryonAM vacana kadI mithyA thatAM nathI. e rAtre sopArakanagaranA baMdara para anAjathI bharelAM jahAjo AvyAM ane prabhAtano sUrya enAM kiraNo pAtharato hato, tyAre sahune jarUrI anAja maLI gayuM. bhayAnaka AphatanA oLA UtarI gayA. zeTha jinadattanA ghera anna pahoMcyuM ane AkhA kuTuMbe bhUkhyA peTanI bhabhUkatI Agane ThArI. jinadattanI patnI IzvarI A ghaTanAnA marma para UMDuM ciMtana karavA lAgI. jo AcAryadeva thoDI kSaNo moDA AvyA hota to kevI hAlata thaI hota ? ArtadhyAnamAM ane avratavALI avasthAmAM akALa mRtyu maLatAM adhogati sAMpaDI hota. jIvana ane mRtyunA saMdhikALanI aMtima kSaNomAM jANe muktinA devatA rUpe AcAryamahArAja AvyA ane AkhAya parivArane duHkhada pApapUrNa mRtyumAMthI ugArI lIdhuM. IzvarIe potAnA pati ane cAre putrane kahyuM, "munirAje ApaNane jIvanadAna ApyuM che. have bhavobhavanAM duHkha vidAravA mATe ApaNe emanI pAsethI saMyamadAna meLavIe." IzvarInI A vAta sahune sAcI lAgI. jinadatta zreSThI, IzvarI ane emanA nAgendra, caMdra, nivRtti ane vidyAdhara nAmanA cAre putroe paNa dIkSA grahaNa karI. apAra vaibhava ane samasta sAMsArika bhogone ThukarAvI daIne badhA AcArya vajrasena pAse dIkSita thayA. IzvarIe jIvanamAM AvelI upAdhine AnaMda samAdhimAM pheravI dIdhI. abhizApane AzIrvAdamAM palaTI nAkhyo. viSamukta AhAranI ghaTanAne varadAnanA rUpamAM badalI nAkhI. viSapAnanI hatyA dvArA bhavobhramaNanI dAruNa vedanA maLI hota, ene badale zAzvata sukhanI prApti thaI. sAdhvI IzvarInA cAra putro Aje mahAna prabhAvaka sAdhuo gaNAya che. e cAreya dvArA zvetAMbara paraMparAmAM prasiddha caMdragaccha, nAgendrakula, nivRttikula ane vidyAdharakula - ema cAra gaccha athavA kuLa prasiddha thayAM. sAdhvI IzvarInuM jIvana sAdhanAnA mArge cAlanArAM sahu koIne mATe preraNAdAyaka banI rahyuM. dharmasnehasaujanya pU. muni zrI saMghacaMdravijayajI ma.nA upadezathI a. sau. kumudabahena caMdrakAMta zAha, borIvalI - muMbaI For Private & Personal Use Drily www.jainlibrary.org Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ an Education International For Private & Personal use only Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46. sAdhvI ruDhasomAM dazapuranA mahArAjAnA rAjapurohita somadevanI patnI rudrasImAe vIra nirvANa saM. pa2 2mAM AryarakSita nAmanA tejasvI bALakane janma Apyo. vedajJAtA, vidvAna rAjapurohita somadeva rAjA ane prajA bannemAM bahoLI cAhanA dharAvatA hatA, to emanI patnI rUdrasomAM jaina dharma pratyenI pragADha niSThAne kAraNe janasAmAnyano Adara dharAvatI hatI. rAjapurohita somadeve potAnA putra rakSitane vizeSa abhyAsArthe pATaliputra mokalyo. ahIM eNe cha aMgo sahita vedonuM gahana adhyayana karyuM. sarva vidyAomAM pAraMgata thayA bAda rakSita pATaliputrathI dazapura pAcho Avyo tyAre rAjA ane prajA baMnee bhavya samAroha yojIne eno utsAha ane AdarathI nagarapraveza karAvyo.. - AryarakSita mAtAne praNAma karavA doDI gayo, paNa eNe joyuM ke emanI mAtA to sAmAyika laIne gahana AtmaciMtanamAM DUbelI che. rakSitanI to kalpanA hatI ke pahoMcatAveta jananInI godamAM lapAI jaIne jiMdagIno saghaLo bhAra bhUlI jaIza. mAtAne sAmAyikamAM joIne gadgadita hRdaye rakSite praNAma karyA. sAmAyika pUrNa thayA bAda mAtAe mAtra putra para snehabharI dRSTi karI. rakSitanI dhAraNA hatI ke ene joIne mAtAnI mamatAno paNa sAgara laherAvA mAMDaze, paraMtu ene badale ene to mAtAnI mAtra eka amIbharI najara ja maLI. - vidvAna rakSita akaLAI UThyo. eNe vicAryuM ke sAdAI, sneha ane mamatAnI mUrtisamI mAtA kyAreya akaLAtI nathI to pachI Aje AvA AnaMdanA prasaMge mAtA kema khuza thatI nathI ? mahApaMDita rakSite mAtAne kAraNa pUchayuM, tyAre mAtAe kahyuM ke eNe je vidyA meLavI che enA phaLarUpe ene A jagatamAM mAnapAna maLaze. enI AjIvikA sArI rIte cAlaze, paraMtu A vidyA sva-para kalyANa ke AdhyAtmika utkarSamAM saheje sArthaka nahIM thAya. potAnA peTano khADo pazu-pakSI paNa pUratA hoya che. evI vidyAno zo artha ? Ama kahIne mAtA rudramAtAe kahyuM ke mArA aMtaranI abhilASA to e che ke mAro putra dRSTivAdanuM adhyayana kare, gahana evA AdhyAtmika mArgane jANe ane sAco AtmasAdhaka bane. mAtAnI abhilASA pUrNa karavAno rakSite dRDha saMkalpa karyo. mAtAe kahyuM ke nagaranI bahAra IzuvATikAmAM AcArya toSaliputra birAjamAna che. teonI pAsethI tene A vidyA prApta thaze. AryarakSite rAta to mAMDa mAMDa vitAvI. vahelI savAre mAtAne vaMdana karIne AcArya toSaliputra pAse pahoMcI gayo ane dRSTivAdanuM adhyayana karAvavA vinaMtI karI. AcAryazrIe kahyuM ke nigraMtha zramaNanI dIkSA grahaNa karI hoya tevA sAdhune ja dRSTivAdanuM adhyayana karAvI zakAya. A sAMbhaLIne Arya rakSite saheje khacakATa vinA tatkALa dIkSA grahaNa karI ane ekAdazAMgI(agiyAra aMga)no abhyAsa zarU karyo. abhyAsanI jijJAsA evI jAgI hatI ke Arya rakSita e samayanA mahApuruSa vajasvAmI pAse gayA ane nava parvano abhyAsa karyo. e pachI guru toSaliputrae ziSyanI yogyatA jANI ene gaNAcArya pada pradAna karyuM. ArakSitano bhAI phalyurakSita bhAIne ghera pAcho laI javA Avyo, tyAre AryarakSitano upadeza sAMbhaLIne e svayaM dIkSita thaI gayo. baMne bhAIo dazapura AvyA. mAtAnI AMkhamAM putronI AdhyAtmika laganI joI AnaMdathI AMsunAM toraNa baMdhAyAM. rAjapurohita somadeva, mAtA rudrasomAM ane samagra parivAre dIkSA grahaNa karI. Arya rudrasomAe ugra tapa karIne vizuddha saMyamanI ArAdhanA karI. sAdhu rakSita samaya jatAM yugapradhAna AcArya rakSitasUrijI banyA. emaNe bhaviSyano vicAra karIne Agamone cAra anuyogomAM saMkalita karyA. A anuyogonA pRthakakatanA rUpamAM AcAryazrI rakSitasUrijInA nAmanI sAthesAthe sAdhvI rUsomAnuM nAma paNa amara banyuM. AryarakSita ane phalyurakSita baMne putro dIkSita thayA hovAthI emanI vaMzaparaMparA AgaLa na cAlI, paraMtu peDhIonI peDhIo sudhI vaMzaparaMparA calAvanArA Aje bhUlAI gayA, jyAre varSothI zraddhALu zrAvako AryarakSita ane phalyurakSitanI sAthosAtha emanI saMskAradAtrI mAtA sAdhvI rasomAnuM satata smaraNa kare che. - dharmasnehasaujanya pU. muni zrI siddhacaMdravijayajI ma.nA upadezathI a. sau. nalinIbahena ramezakumAra vorA (cUDAvALA), borIvalI - muMbaI For Private & Personal use only Jain Education Interational www.nelorary.org Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 CONSUS Jair Education International Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47. sAdhvI taraMgavatI AcArya pAdaliptasUrie race ii taraMgavatInI kathAmAM prema ane pUrvajanmanI romAMcaka ghaTanAnI gUMthaNI maLe che, to bIjI bAju emAMthI sauMdarya ane sAdhutAnI romAMca kathA sAMpaDe che. rAjA kRNikanA rAjyamAM sAdhvI taraMgavatI gocarI levA gaI hatI. dhanADhya zreSThInI patnIe sAdhvInuM anupama sauMdarya jotAM ene sAhajika jijJAsA jAgI, ke zA mATe A ati sauMdaryavAna nArIe saMsAratyAga karyo haze ? evo te karyo ene hRdayavidAraka anubhava thayo haze ke jethI AvuM anupama sauMdarya hovA chatAM vairAgyano mArga grahaNa karyo ? dhanADha zeThanI patnIe AnuM rahasya jANavA vAraMvAra praznarUpe vinaMtI karatAM aMte sAdhvI taraMgavatIe potAnA bhUtakALanA jIvanavRttAMtanuM rahasya pragaTa karyuM. taraMgavatI eka vakhata yuvAvasthAmAM potAnI sahelIo sAthe vanavihAra karatI hatI. A samaye eka cakravAka pakSIne joyuM. A cakravAkane nirakhatAM ja taraMgavatIne potAnA pUrvajanmanuM smaraNa thayuM. A jAtismaraNe enA agAunA vRttAMtane mAnasapratyakSa karI dIdho. pUrvajanmamAM taraMgavatI cakravAkanI sAthe cakravAkI tarIke gaMgA nadInA kinAre sukhapUrvaka rahetI hatI. ahIM baMne AnaMdabhera premIDA karatAM hatAM, paraMtu eka vakhata atyaMta durbhAgyapUrNa ghaTanA sarjAI. gaMgAnA kinAre gelathI khelato cakravAka zikArInA hAthe vIMdhAI gayo. cakravAkane mRtyu pAmelo joIne cakravAkI virahanI vedanAthI taDapavA lAgI. cakravAka para ene agAdha prema hato. A premI yugala khaMDita thayuM, paraMtu cakravAkanA virahamAM DUbelI cakravAkIthI A viraha asahya banatAM eNe prANatyAga karyo. taraMgavatIne potAnA A pUrvajanmanuM smaraNa thayuM enI sAthe eka savAla jAgyo ke potAno gata janmano Avo premI kyAM haze ? enI bhALa meLavavA taraMgavatI ati Atura banI. eNe vicAryuM ke jo enI peThe enA priyatamane pUrvajanmanI ghaTanAno saMketa maLe to kadAca punaH meLApa thAya. taraMgavatIe potAnA pUrvajanmanA samagra vRttAMtanuM citra banAvIne kaumudI mahotsava samaye kauzAMbI nagarInA cAra rastA para mUkyuM. A citrapaTa joIne zreSThIputra padmadevane potAnA pUrvajanmanuM smaraNa thayuM. pariNAme eka bhavamAM vikhUTA paDelA be priyajano bIjA bhavamAM punaH milana pAmyA, paraMtu vaLI emanA jIvanamAM navI Aphata UtarI AvI. zreSThIputra padmadevanI Arthika sthiti sAmAnya hovAthI taraMgavatInA pitAe A yuvaka sAthe enA vivAha karavAnI vAtano spaSTa inkAra karyo, kiMtu taraMgavatI ane padmadevanA pragADha premane koNa rokI zake ? eka rAtre naukAmAM besIne baMne nAsI chUTyAM. Thera Thera ghUmatAM rahyAM. Aje ahIM, to kAle tyAM - ema roja sthaLa badalatAM rahyAM. evAmAM eka vAra coronI ToLakIe A baMnene pakaDI lIdhAM ane emaNe kAtyAyanI devIne A baMneno bila caDhAvavAnuM nakkI karyuM. A sAMbhaLIne taraMgavatI dhrusake ne dhrusake rovA lAgI. enuM AvuM AkraMda joIne coronA saradAranuM hRdaya pIgaLyuM. eNe A baMne baMdIvAnone mukta karyA. pharI baMneno rajhaLapATa zarU thayo. varSo pachI pharI baMne kauzAMbI nagarImAM AvyAM. putrInI vItaka kathA sAMbhaLIne ane enA sAcA premane jANIne taraMgavatInA pitAe dhAmadhUmathI baMnenAM lagna karAvyAM. karmanI gati kevI akaLa che ! taraMgavatI ane padmadevanAM lagna thatAM saMsArano eka adhyAya pUro thayo. emanI prItine pUrNatva maLyuM, paraMtu jIvananuM pUrNatva hajI pAmavAnuM hatuM. eka sAMje gaMgA kinAre munirAjano sahayoga thayo. munirAja e pUrvajanmamAM cakravAkane vIMdhanAra zikArI hatA. emaNe cakravAka pAchaLa cakravAkIno prANatyAga joyo. cakravAkanI ciMtAmAM jhaMpalAvatI cakravAkIne joIne A zikArIne potAnI bhUla samajAI. potAnA krUra kAryane mATe jAta para phiTakAra varasAvavA lAgyA. e zikArI paNa prAyazcitta kare che. vaLI A janmamAM DAkuonA saradAra tarIke taraMgavatI ane padmadevane mukta karIne potAnA pUrvakarmane sudhArI lIdhuM. jIvananI AvI apAra caMcaLatA jANyA pachI taraMgavatInA hRdayamAM zAzvata vairAgya mATe bhAva jAgyo. eNe saMyamano svIkAra karIne jIvanamAM pUrNatvanI prApti mATe prayAsa zarU karyo. janmajanmAMtara sudhI cAlelI RNAnubaMdhanI ghaTanA para taraMgavatI sAdhvI thatAM paDado paDyo. taraMgavatI sAdhvI caMdanabALAnI ziSyA banI ane emanI sAthe vihAramAM rahIne dharmaArAdhanA karavA lAgI. dharmasnehasaujanya pU. muni zrI zreyacaMdravijayajI ma.nA upadezathI zrI bharatakumAra choTAlAla, DeTroITa - mIzIgana - yu.esa.e. www.jalvalltiriy org Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ YO vSHvmSHSHv SHl Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48. sAdhvI yAkinI mahattarA kSamAM sarva guNonI khANa che. kSamA udAra hRdayanuM prabaLa zaurya mAgatI hovAthI 'kSamA vIrasya bhUSaNam' kahevAya che. AvI kSamAne jainadarzana durgatinuM haraNa karanArI, ratnatrayIne prApta karAvanArI, janma-maraNarUpa saMsArasamudrane tAranArI ane traNe lokamAM sArarUpa kahe che. AvI uttama kSamAne jAgrata karavAnuM kArya yAkinI mahattarAe karyuM hatuM. AcArya haribhadrasUrijInA haMsa ane paramahaMsa nAmanA be ziSyonI anya dharmIone hAthe hatyA thaI. AnAthI AcAryazrInuM hRdaya khaLabhaLI UThayuM. potAnA priya ziSyanI krUra hatyAno AghAta emanA dilamAM badalAnI Aga jagAvI gayo. AcAryazrIe bauddha vihAramAM abhyAsa karatA 1444 vidyArthIo ane adhyApakone UkaLatA telanI kaDAImAM jIvatA bhuMjI nAkhavAno vicAra karyo. krodha vivekane bhagADe che. AcAryazrInuM krodhanuM bIja veranuM vaTavRkSa banI gayuM. veranI vasUlAta mATe AcAryazrIe upAzrayanA daravAjA baMdha karyA. moTI bhaThThI saLagAvI. enA para kaDAImAM tela nAkhyuM ane pachI potAnA maMtrabaLe e adhyApako ane vidyArthIone AkarSita karIne AkAzamAM UbhA rAkhyA, krodhAyamAna AcAryazrIno irAdo to eka pachI eka vidyArthI ane adhyApakane maMtrabaLe bolAvIne jIvatA UkaLatA telanI kaDAImAM nAkhavAno hato. - AcAryazrInA veranI vAtanI jANa yAkinI mahattarAne thaI. eka AcAryane hAthe Avo nRzaMsa hatyAkAMDa ! yAkinI mahattarA vege cAlIne upAzrayamAM AvyAM. upAzrayanAM dvAra baMdha hatAM. AcArya haribhadrasUrie potAnI mAtA samAna yAkinI mahattarAne kahyuM, "hAlamAM mArI kriyA cAle che. thoDA samaya pachI Avajo." yAkinI mahattarAe daDha avAje kahyuM, "mAre tamAruM jarUrI kAma che. tatkALa daravAjo kholo." daravAjo khUlyo. yAkinI mahattarAe vinayapUrvaka AcAryazrIne vaMdana karyA ane pachI kahyuM, "AcAryazrI, ApanI pAse prAyazcitta levA AvI chuM. mane Apa prAyazcitta Apo." prakAMDa vidvAna AcArya haribhadrasUri potAnI jAtane yAkinI mahattarAnA putra tarIke oLakhAvatA hatA, kAraNa ke e ja yAkinI mahattarAno eka zloka teo samajI zakyA nahIM ane emano vidvattAno ahaMkAra khaMDita thayo hato. aMte vidvattAmAM parAjita thatAM rAjapurohita vidvAna haribhadra jinadattasUrijI pAse dIkSA lIdhI. potAne yogya mArga darzAvanAra yAkinIne AcArya haribhadrasUri mAtA gaNatA hatA. AvI mAtA samAna sAdhvI sAme cAlIne zenuM prAyazcitta levA AvI che te jANavAnI zrI haribhadrasUrine jijJAsA jAgI. yAkinI mahattarAe kahyuM ke ajANatAM cAlatAM-cAlatAM emanA paga nIce eka deDako dabAI gayo. eka paMcendriya jIvanI hiMsAthI emano AtmA apAra vedanA anubhave che. A hiMsAnuM prAyazcitta cAhe che, kAraNa ke jo AloyaNA karyA vinA kadAca temanuM AyuSya pUrNa thaI jAya to to virAdhaka banI jAya. AcArya haribhadrasUrie jarA UMcA avAje kahyuM, "oha ! tame paMcendriya jIvanuM dhyAna rAkhI zakyA nahi ? enuM tamAre prAyazcitta karavuM ja paDaze." - yAkinI mahattarAe prAyazcittano vinayapUrvaka svIkAra karIne kahyuM, "mArAthI ajANatAM thayelA eka tiryaMca paMcendriya jIvanI (deDakAnI) hiMsAnuM prAyazcitta to mane maLyuM, paraMtu tame 1444 manuSyonI jANI-joIne hiMsA karI rahyA cho tenuM prAyazcitta zuM thaze ?" yAkinI mahattarAnA A zabdo sAMbhaLatAM ja AcAryazrI haribhadrano krodha zAMta thaI gayo. adhyApako ane vidyArthIone maMtrabaLe bolAvyA hatA, temane pAchA mokalI ApyA. - potAnA duSkRtya karavAno vicAranA prAyazcitta rUpe kSamA Adi guNone pragaTa kare tevA 1444 graMthonI racanA karI. krodha kSamAmAM pheravAyo. vera vidyAmAM palaTAI gayuM. dharmasnehasaujanya pU. muni zrI zrutacaMdra vija yajI ma.nA upade zathI ku. phAlyunI bharatabhAI, DeTroITa - mIzIgana - yu.esa.e. Education interna Fer Private & Personal use only www.la melibrary.org Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DY RAANZA 2000 For Private & Personal Use Onity: Queen Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 49. sAdhvI manorama rAjakumArI manoramAe yuvAnInA uMbare paga mUkyo ane enA manano moralo nAcI UThyo. rAjavaibhavamAM UcharelI A rAjakumArIne jIvananA sarva bhautika AnaMdapramoda sAMpaDyA hatA. rAjakumArI tarIke eno lADakoDathI uchera thayo hato. atyaMta rUpavAna manoramAe manomana vicAra karyo ke AkhI nagarImAM mArA samAna samRddha, sukhI ane svarUpavAna bIjI koI yuvatI nathI. zreSThano zreSTha sAthe ja meLApa zobhe. pariNAme eNe nizcaya karyo ke A jagatamAM sauthI vadhu rasika puruSa hoya, tenI sAthe huM vivAha karIza. AvI madamasta yuvAnImAM rasikatA na hoya to yuvAnIno artha zo ? keTalAya rAjakumAro manoramA sAthe lagna karavA Atura hatA, paraMtu manoramAne A rAjakumAromAM rAjavaibhavanI jhAkamajhoLa dekhAtI hatI, paNa chAMToya rasikatA najare paDatI nahotI, AthI rAjakumAronA lagnanA prastAvane e svIkAratI nahotI. eka vAra pAlakhImAM besIne rAjakumArI manoramA rAjamArga parathI pasAra thatI hatI. A samaye eNe koI puruSano masta-madhura avAja sAMbhaLyo. e sAMbhaLatAM ja manoramAnA manano moralo DolavA lAgyo. A varNanamAM puruSanA mukhethI zRMgArabhAvanI eka ekathI caDiyAtI choLo UchaLatI hatI. emAM chalochala chalakAtI praNaya-vasaMtanuM manorama varNana hatuM. samagra sRSTi jANe zRMgArarasamAM snAna karatI hoya evo manoramAne anubhava thayo. rasika puruSanI gulAlaraMgI kalpanAoe manoramAnA cittamAM mohano Avega jagADyo. enuM mana e avAjanA ugamasthAna tarapha doDI rahyuM. hRdayamAM romAMca, aMtaramAM AturatA ane AMkhamAM darzananI taDapana hatI. zRMgArarasathI ekaekathI caDiyAtI choLo uchALanAra AvA rasika puruSane kyAre maLuM ane enI jIvanasaMginI banI jAuM ! Avo rasika puruSa maLe to subhAgyanA saghaLA daravAjA khUlI jAya. pAlakhInI sAthe cAlatA sainikone manoramAe kahyuM, "jAva, jaladI jAva. mArA pitAne kaho ke mAro mAnelo kaMtha mane maLI gayo che. enI rasikatA to eTalI badhI che ke have jIvana mojamastIthI tarabatara thaI jaze." madhura svaranA mULa sthAnane zodhatI manoramA upAzrayamAM AvI pahoMcI. A samaye upAzrayamAM tejasvI AcArya abhayadevasUrijI pATa para besIne potAnA ziSyone pATha ApatA hatA. bIjA ziSyo maMtramugdha banIne guruvANI sAMbhaLatA hatA. zRMgAranA vAtAvaraNane anubhavatA hatA. rAjakumArI manoramA to kavitAnA rasamAM ghelI banI hatI. utsAhathelI rAjakumArI manoramAe kazuMya joyA vinA potAnI dhUnamAM ne dhUnamAM AcArya mahArAjane kahyuM, "he rAjakumAra ! mAro svIkAra karo. Apano rasa ane mAro rAga baMnenuM milana thatAM saMsAra para svarga UtarI Avaze." AcAryazrI abhayadevasUrIzvarajIe manoramAnI praNayavyAkuLa unmatta dazAne pArakhI lIdhI. emaNe vAtsalyasabhara avAje manoramAne kahyuM, "he rAjakumArI ! je gItanA AkarSaNathI kheMcAIne tuM cheka ahIM sudhI AvI che, te gIta hajI apUrNa che. pUrNa gIta sAMbhaLIza to ja tane tenA pUrNa bhAvano anubhava thaze. tyArabAda tane yogya lAge tema karaje." AcAryazrIe agAu jema zRMgArano dhodha vahevarAvyo hato tema vahevaDAvavA lAgyA ane zRMgArarasamAM parivartana karIne dhIre dhIre zAMta rasa pragaTAvavA lAgyA. sneha-rAganA vAtAvaraNamAMthI samatAnuM bhAvavizva khaDuM thayuM. gItamAMthI rAgamAMthI virAgano bhAva jAgavA mAMDyo. bahumUlya AbhUSaNo ane kImatI vastro dhAraNa karanArI devIo divyavaMdana karavA mATe vItarAga prabhu pAse jaI rahI hatI, enuM AcAryazrIe tAdaza varNana karyuM. e pachI AcAryazrIe vItarAga prabhunA vairAgyanuM varNana karyuM. Asakti karatAM ArAdhanAnI mahattA gAI. dehazRMgAranI kSaNikatA sAme AtmazRMgAranI amaratA darzAvI. bhautika saMpattine badale tyAgano mahimA pragaTa karyo. A sAMbhaLIne manoramAnA manobhAvonuM parivartana thayuM. anurAgamAMthI vairAgya jAgyo ane eNe sAdhvI dharma svIkAryo. Dain Education Internationa dharmasnehasaujanya pU. muni zrI sujJAtacaMdravijayajI ma.nA upadezathI ku. sImA bharatakumAra, DeTroITa - mIzIgana - yu.esa.e. For Private & Persorial Uad Only Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2000000000 doanh Laini Education International 2532000 MAX COCCOSS For Private & Personal Lise: Only JOUDU AAAA Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50. sAdhvI pacthaNI mAtA mahAna putrane janma ApanArI mahAna mAtA eTale sAdhvI pAhiNI. dhaMdhukAnA moDha jJAtinA zeTha sAco(sAciga)nI patnI pAhiNI prasiddha zreSThI neminAganI bahena hatI. eka vakhata rAtre pAhiNIe svapnamAM ciMtAmaNi ratna joyuM. be hAthamAM raheluM e divya ratna pAhiNIne grahaNa karavAnuM koI kahetuM hatuM. svapnamAM pAhiNIe e ratna grahaNa karyuM ane e ratna pAhiNIe gurune arpaNa karyuM. svapnamAM AMkhamAM harSanAM AMsu UbharAyAM ane e samaye enI AMkha UghaDI gaI. pAhiNIe vicAryuM ke gurudeva devacaMdrasUrijI A nagaramAM ja che, to svapnanA phaLa vize emane pUchI AvuM. AcArya devacaMdrasUrie kahyuM, "tuM eka naramaNine janma ApIza, je moTo thatAM gurumaNi banaze. mahAna AcArya banIne jinazAsanane zobhAvaze." A guruvacanothI pAhiNInA AnaMdano pAra na rahyo. pAhiNIne guru tarapha apAra zraddhA hatI. potAno putra jIvananI paramocca siddhi pAme tevI jhaMkhanA mAtAne hoya ja. sAdhutAne jIvananuM sarvocca zikhara mAnatI pAhiNI AnaMdavibhora banI gaI. potAno putra mahAna AcArya banaze e bhaviSyakathane enA hRdayane AnaMda-taraboLa karI dIdhuM. | vi. saM. 114panA kArataka suda pUnamanI rAtre eNe eka tejasvI bALakane janma Apyo. mAtA-pitAe enuM nAma caMgadeva (caMga eTale uttama) rAkhyuM. nAnakaDo caMgadeva ekavAra AcAryazrInI pATa para besI jAya che. aMte caMgadevane mAtApitA dIkSA mATe anumati Ape che. enuM nAma muni somacaMdra rAkhavAmAM AvyuM ane samaya jatAM vidvAna evA e munine vi. saM. 1169nA vaizAkha vada trIjanA divase madhyAhna samaye AcAryapadavI ApIne emanuM nAma hemacaMdrasUri rAkhyuM. A prasaMge emanAM mAtA pAhiNIdevI upasthita hatAM. emanA hRdayamAM evo ullAsa jAgyo ke putranI AcAryapadavI sAthe mAtAe paNa saMyamamArga grahaNa karyo. mAtA pAhiNI sAdhvI pAhiNI banyAM ane emane pravartinInuM pada arpaNa karavAmAM AvyuM. sAdhvI pAhiNI tapa ane tyAgamAM lIna banI gayAM. AcAryazrI hemacaMdrAcArya vihAra karatAM-karatAM pATaNamAM padhAryA hatA. ahIM pUjya pravartinI pAhiNIe anazana AdaryuM hatuM. aneka bhAviko emanAM darzana mATe AvatA hatA. emanI bhAvanAne abhinaMdatA hatA. potAnA nAnI vayanA putrane jinazAsanane samarpita karanAra sAdhvI pAhiNIne aMta:karaNathI praNAma karatA hatA. - jJAnanA bhaMDAra samA kalikAlasarvajJa hemacaMdrAcArye anekavidha viSayo para graMtho lakhyA. gurjaranareza jayasiMha siddharAja ane kumArapALa jevA zAsakone ucita mArgadarzana ApyuM. jinazAsananI kIrtigAthAne suvarNazikhara para pahoMcADI. AcAryazrI hemacaMdrAcAryano prabhAva sAmAnyamAM sAmAnya mAnavIthI mAMDIne rAjAdhirAja sudhI patharAyelo hato. emanA jIvanamAM svadharmavatsalatA ane paramata-sahiSNutA jovA maLe che. pAMca varatone jIvanamAM dhAraNa karanAra A AcAryanI jItendriyatA dRSTAMtarUpa hatI. emanA hRdayamAM karuNA ane anukaMpAno srota satata vaheto hato. AvI mahAna vibhUtine janma ApanArI mAtA paNa putranA paMthe cAlI hatI. sAdhvI pAhiNI potAnA jJAnadhyAnamAM sadaiva lIna rahetAM hatAM. emanA aMtaramAM potAnA putra hemacaMdrasUrinuM apUrva jJAna joIne AnaMda pravartato hato. emanI viziSTa yogasiddhi ane mahAna zAsanaprabhAvanA joIne sAdhvI pAhiNI ati prasanna hatAM. zrI hemacaMdrAcArya paNa mAtA sAdhvInI pUrI kALajI rAkhatAM hatAM. mAtA pratye emanA aMtaramAM agAdha bhaktibhAva hato. sAdhvIjI pAhiNI bImAra paDyAM hatAM. AsapAsanuM sAdhvIchaMda emane aMtima ArAdhanA karAvatuM hatuM. bImAra sAdhvI mAtA pAse kalikAlasarvajJa hemacaMdrAcArya emanA ziSyo sAthe darzane AvyA. pravartinI pAhiNI kALadharma pAmyAM tyAre zrAvakoe puNyamAM traNa karoDa vAparyA. vItarAga dharmanA AcArya potAnI tejasvI ane dharmaniSTha mAtAne zuM ApI zake ? emaNe traNa lAkha zlokanuM puNya mAtAne ApyuM. itihAsamAM kalikAlasarvajJa hemacaMdrAcAryanI prakAMDa vidvattA ane dharmaprabhAvakatAne yAda karavAmAM Ave che, to enI sAthosAtha emanI mAtA pravartinI pAhiNInI ucca bhAvanAne ane utkaTa dharmaparAyaNatAne paNa yAda karavAmAM Ave che. dharmasnehasaujanya pU. muni zrI saMghacaMdravijayajI ma.nA upadezathI zrI navInacaMdra umedacaMdra zAha parivAra, surendranagara, hAla - muMbaI Jan Education Intematon For Private & Personal use on www.ja nelibrary.org Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ D 10000 and ann ain Education Internatio Col & Personal Use Only AN SFE Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 51. sAdhvI dhArmalakSmI (palakSmI) eka samaye gujarAtanI prAcIna nagarI khaMbhAta para cosaTha baMdarano vAvaTo pharakato hato. e samaye traMbAvatI nagarI tarIke oLakhAtuM khaMbhAta gujarAtanuM prAcIna mahAna vyApArI baMdara hatuM. jAhojalAlInA e divasomAM khaMbhAtamAM ekaso karoDapati vasatA hatA. khaMbhAtavAsIonI utkRSTa dharmabhAvanAne kAraNe A nagaramAM 85 derAsaro ane 45 upAzrayo hatAM. A nagarImAM kalikAlasarvajJa hemacaMdrAcArye dIkSA aMgIkAra karI hatI. ahIMnA khAravADA vistAramAM AvelA zrI staMbhana pArzvanAtha bhagavAnanA derAsaranI najIkamAM AvelA upAzrayamAM pustakonI vacce zrI hemacaMdrAcArye mahArAjA kumArapALane saMtADIne jIvatadAna ApyuM hatuM. A nagarImAM kavi RSabhadAsajIe aneka rAsagraMthonI racanA karI to zeTha rAjiyA-vAjiyA, tejapAla saMghavI vageree dAnanI gaMgA vahevaDAvI. jagadguru zrI hIravijayasUrijI, zrI somasuMdarasUrijI jevA mahAna AcAryonI nizrAmAM A nagarImAM aneka prakAranAM dhArmika anuSThAno thatAM hatAM. khaMbhAtamAM dharmamUrti nAmanA AcArye sthiravAsa karyo hato. eka karoDapati zrAvaka haMmezAM emanAM darzana karavA Avato hato. e zrAvakano nityakrama evo ke jinAlayamAM prabhupUjA karyA pachI guru mahArAjane vaMdanA karavA mATe upAzrayamAM Ave. karoDapati hovA chatAM enAmAM lezamAtra garva nahoto. aDhaLaka samRddhi hovA chatAM enI ene saheje Asakti nahotI. eka vAra A dhanika zrAvaka nityakrama pramANe gurudarzane gayA. e divase A zrAvakanA putranI ekanI eka putrI dharmalakSmI emanI sAthe AvI hatI. putrI dAdAnI AMgaLIe gela karatI hatI. teo AcArya dharmamUrtinAM darzana karavA gayAM, tyAre AcAryazrIe ATha varSanI dharmalakSmI(padmalakSmI)ne vaMdana karatA joI. e bALAne jotAM ja AcAryazrIne lAgyuM ke A bAlikA e koI sAmAnya bAlikA nathI, kiMtu asAdhAraNa dharmapratibhA dharAvatI nArI che. | zrAvake AcAryazrIne vaMdana karyA ane potAne sAdhunI vaiyAvaccano lAbha ApavA vinaMtI karI. AcAryazrIe kahyuM, zeTha ! A nAnI bAlikA e to chUpuM ratna che. jinazAsananI suvarNa jyota che. tame ene mane vahorAvI do. ene hAthe zAsananI apUrva sevA thavAnI che." kSaNabhara to zrAvaka stabdha thaI gayA. mAtra ATha varSanI bALA kaI rIte jaina sAdhvInuM vikaTa jIvana gALI zakaze ? kaI rIte e lAMbA vihAro karI zakaze ? ene kyAM abhyAsanI sagavaDa maLaze ? zreSThInA caherA paranI ciMtAo AcAryazrI pArakhI gayA. emaNe kahyuM, "zeTha, vicAravAmAM samaya gALazo nahIM. AvI pratibhA keTalAMya varSo bAda pragaTa thatI hoya che. ene khIlavAno pUro avakAza Apo." atUTa ane akhUTa AsthA hatI. emaNe AcArya mahArAjanI vAtano svIkAra karIne potAnI patrI dhanalakSmI(padmalakSmI)ne vahorAvI dIdhI. dharmalakSmIne nAnI vayamAM sAdhvInA badhA ja yoga sAMpaDyA. enAM darzana, jJAna ane cAritryanA yoga kevA suMdara haze dharmalakSmI sAce ja dharmanI lakSmI banI gaI. ATha varSanI dharmalakSmI umaMgabhera jaina sAdhvInuM jIvana gALavA lAgI. enI tejasvI buddhithI dharmanuM gahana tattvajJAna pAmavA lAgI. mAtra agiyAra varSanI uMmare ene sAtaso sAdhvInI pravartinI banAvI. ATalI nAnI vaye dharmalIne sAdhvI mahattarAnuM pada maLyuM. dharmalakSmInI virala jJAnopAsanA ane utkaTa taposAdhanA satata AgaLa vadhatI rahI. mAtra 28 varSanI uMmare dharmalakSmI kALadharma pAmyAM, paraMtu nAnI vayanI dharmalakSmInI dharmabhAvanA cirasmaraNIya banI rahI. | gujarAtanA mAtara tIrthanA jinAlayamAM sAdhvI dharmalakSmI(padmalakSmIjInI pratimA maLe che. koI sAdhvIjInI pratimA prApta thatI hoya tevuM A ekamAtra udAharaNa che. Ameya jinazAsananA sAdhvI samudAyamAM ATalI nAnI vaye AvI utkRSTa dharmaArAdhanA virala gaNAya. dharmasnehasaujanya pU. muni zrI nirvedacaMdravijayajI ma.nA upadezathI kIrtikAMta ratilAla zeTha, DeTroITa - mIzIgana - yu.esa.e. lain Education interational For Private & Personal use only Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Din Education International 2000000N *** A2 Veread www.jalnelibrary.org Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 52sAdhvI sunaMdA (rUpasena) jainadarzane karmavAdano ati gahana vicAra karyo che. jagatamAM je kaMI bane che te sarve karmAdhIna che. vaLI karmane bhogavyA , vinA cAlavAnuM nathI. AvI karmanI gati sunaMdA ane rUpasenanA jIvanamAM pragaTa thAya che. sAdhvI banelI sunaMdA vairAgyanA raMge raMgAI hatI. tapane kAraNe avadhijJAna pAmIne saMyamanuM pAlana karatI hatI. potAnI pUrvAvasthAne jANata guruNIne kahyuM, "mAre kAraNe atyaMta du:kha bhogavatA ane janma-maraNanA cakramAM phasAyelA rUpasenanA moha pAmelA jIvane bodha ApavA mAguM chuM. Apa AjJA Apo to huM vidyAdvIpamAM jAuM, jyAM hAthI rUpe janmelA rUpasenano huM uddhAra karI zakuM." pUjya guruNIe sAdhvI sunaMdAnA zabdo sAMbhaLIne kahyuM, "tame khuzIthI jAo. jo koI jIvano uddhAra thato hoya to huM enA mArgamAM avarodharUpa kema bane ?" A rIte potAnA guruNInI AjJA laIne sunaMdA sAdhvI bIjA cAreka sAdhvIonI sAthe sugrAmamAM AvyAM ane tyAM cAturmAsa rahyAM. sAdhvI sunaMdAe jANyuM ke rUpasenano jIva hAthIrUpe janmyo che ane te nagaranA loko mATe bhayano avatAra banI gayo che. enI aDapheTe je caDatuM tene e paga nIce krUra rIte chUMdI nAkhato hato. ene jotAM ja loko muThThImAM jIva laIne nAsatA hatA. enA trAsane kAraNe gAmanA pAdaramAM jatA grAmajano DarathI phaphaDatA hato. sAdhvI sunaMdA hAthIne pratibodha ApavA mATe nirbhayatAthI enI pAse gayAM. nagarajanoe emane akALe mRtyune AmaMtraNa nahIM ApavA ghaNuM-ghaNuM samajAvyAM, paraMtu sAdhvI sunaMdA nIDaratAthI AgaLa vadhyAM. evAmAM ciMghADato hAthI doDato Avyo, paraMtu sAdhvIjInI AMkho sAthe AMkha maLatAM pUrvanI rAgadazAne kAraNe hAthI zAMta thaIne sthira banI gayo. sAdhvI sunaMdAe kahyuM, "kyAM sudhI mohavaza thaI duHkhI thavuM che ? mArA paranA mohane kAraNe keTakeTalAM duHkho sahana kare che? mohapAzathI baMdhAyelA te anurAga ane AsaktimAM cha-cha bhava gumAvyA ane A sAtamo bhava veDaphI devA taiyAra thayo che. samaja, jarA samaja." sAdhvI sunaMdAe hAthIne enA pUrvabhavonI vAta karI. eNe kahyuM, "rUpasena, jyAre tuM mAnavaavatAramAM hato tyAre mArA pratyenA mohamAM bhAna bhUlyo ane e avatAramAM mane prApta karI zakyo nahIM, balka bhIta nIce daTAIne akALe mRtyu pAmyo. tArAM sonerI svapnAM manamAM ja rahyAM. pUrvabhavanA mohane kAraNe tuM mArA garbhamAM Avyo, tyAre huM kuMvArikA hovAthI yuktiprayuktithI e garbhano nAza karavAmAM Avyo. e pachI tAro jIva kSitipratiSThita nagaranA rAjA pRthvIvallabhanA udyAnamAM rahelI sApaNanA peTe janmyo. A samaye sApaNarUpe rAjA pRthvIvallabhanI rANI banelI mArI pAchaLa paDyo. tyAre mArA pati pRthvIvallabhe tane mArI nAkhyo. cothA bhavamAM tAro jIva kAgaDo banIne Avyo. e samaye rAjA pRthvIvallabha sAthe huM saMgItanI mahephila mANatI hatI tyAre 'kA' kA. avAjathI vikSepa pADatA tane rAjAe uDADavA prayatna karyo, kiMtu mArA pratyenA mohapAzamAM baMdhAyelo tAro jIva tyAMthI tasubhAra khasato nahoto, tethI rAjAe tane mArI nakhAvyo. e pachI pAMcamA bhavamAM tAro jIva haMsa banyo. rAjA pRthvIvallabha sAthe huM ghaTAdAra vRkSanI chAyAmAM beThI hatI, tyAre mArI pAse besIne AnaMda anubhavato tuM haMsarU pe madhura gAna karato hato. evAmAM eka kAgaDo viSTA karIne UDI gayo. tuM mohavaza haMsa mane ekITase joto rahyo. rAjAnA vastra para kAgaDAnI viSTA paDatAM rAjA gusse bharAyo ane haMsane mArI nAkhyo. e pachI chaThThA avatAramAM tuM haraNa banyo. e haraNane mArIne rAjA pRthvIvallabhanI sAthe bhojana karatI hatI, tyAre eka cAra jJAnanA dhAraka munie mane mArA ane tamArA pUrvabhavonI vAta karI. karmanI AvI gati ane mohadazAnA pariNAmane jANyA bAda mArAM potAnAM pAponI mukti mATe cAritra grahaNa karyuM." sunaMdA sAdhvI pAsethI potAnA cha pUrvabhavanI vAta sAMbhaLIne e hAthI zAMta banI gayo. tiryaMca(pazu) bhavamAM paNa eNe uttama dharma svIkAryo. e tapa karato samAdhiyukta mRtyu pAmyo ane AThamA devalokano deva banyo. samaya jatAM aMte e siddhipada pAmyo. e ja rIte sunaMdA sAdhvI paNa karmo khapAvI, kevaLajJAna prApta karI akSayapada pAmyAM. dharmasnehasaujanya pU. muni zrI nirAzacaMdra vijayajI ma.nA upadezathI a. sa. kokliAbahena kIrtikAMta zeTha, DeTroITa - mIzIgana - yu.esa.e. Jan Education Interational For Private & Personal use only www.jalnelibrary.org Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SETTER ETTER VVVVV OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO FEE VUOTTOTITOY TV STATIS Jain Education international For Private & Personal use only Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 53. sAdhvI baMsAlA apAra samRddhi dharAvatA pRthvIpuranA rAjavI jayasiMha ane mahArANI jayasenA niHsaMtAna hovAthI sadaiva ajaMpo ane akaLAmaNa anubhavatAM hatAM. nagarajano paNa rAjavArasanA thanArA abhAvane kAraNe ati ciMtita hatA. Akhare lagnajIvananA pAMtrIsa varSa bAda rAjadaMpatIne sadbhAgya sAMpaDyuM ane mahArANI jayasenA garbhavatI thayAM. rANI jayasenAne putrajanma thatAM samagra rAjyamAM sarvatra AnaMda-utsava racAI gayo. rAjakumAranuM nAma muktasiMha rAkhavAmAM AvyuM, kiMtu putrajanmano AnaMda hajI gADha bane te pahelAM putravirahanI zaMkAo gherAI vaLI. jyotiSI paMDita viSNu bhaTTe navajAta zizunuM bhaviSya bhAkhatAM kahyuM ke A rAjakumAra jIvaze to parAkramI ane yazasvI banaze, kiMtu enuM AyuSya ati alpa - mAtra cha mahinAnuM ja - che. koI parvatanA zikhara parathI ekAeka khINamAM paDI jAya, tevo AghAta anubhavatA rAjAe mahAjyotiSIne enuM bhAgya palaTI nAkhavA mATe AjIjI karI. jyotiSI paMDita viSNu bhaTTe kahyuM ke jo koI bAra varSanI sulakSaNA kanyA A navajAta zizu sAthe lagnabaMdhana bAMdhe, to e kanyAnI pavitratA ane enA satItvanuM teja kavacarUpa banIne rAjakumArane yamarAjanA pAzamAMthI bacAvaze. savAla e hato ke ATalA nAnA zizu sAthe koNa potAnI bAra varSanI kanyAne paraNAve ? pRthvIpuranA A rAjavIe evI cAlAkIbharI yojanA karI ke ene pariNAme kanakavatI nagarInA rAjA makaradhvajanI putrI baMsAlA sAthe enAM lagna thayAM. lagnanI prathama rAtrIe ja baMsAlAne AnI jANa thaI. baMsAlAnA sasarAe zizunA gaLA para kapaDAnI gAMTha bAMdhIne patra rAkhyo hato ane emAM kSamA yAcavAnI sAthe bhaviSyavettAe bhAkhelA bhAvinI vAta lakhI hatI. baMsAlAe vicAra karyo ke mArA pUrvabhavanAM karmone kAraNe A ghaTita thayuM che. huM koIne doSa ApI zakuM tema nathI. potAnA zizu patinuM jatana karIne emane AyuSyamAna karavAno eNe niradhAra karyo. baMsAlAnA pitA rAjA makaradhvajane rAjA jayasiMhanA prapaMcakhelanI jANa thatAM kopAyamAna thayA. baMsAlAe pitAne samajAvyA ane potAnA piyarathI rathamAM besIne kanakavatI nagarIne pArakI mAnatI baMsAlA bhAgyane Azare cAlI nIkaLI. rastAmAM bhUkhyo bALaka mukanasiMha raDavA lAgyo, paNa baMsAlA kare zuM ? baMsAlA navakAra maMtrano jApa japavA lAgI. AkAzamArge vimAnamAM besIne jatI eka devI A jApa sAMbhaLatAM nIce AvI ane eNe baMsAlAne kahyuM, "tane eka prasUtA hariNI ApuM chuM. e tArA zizusvAmIne stanapAna karAvaze." baMsAlAnI mUMjhavaNa TaLI gaI. paMdara divasa bAda eka vAra kaMcanapuranA rAjA maNicUDanI nAnI rANIe vanamAM vasato A bALaka joyo. rAjA maNicUDane be rANI hovA chatAM te aputra hato. nAnI rANIe baMsAlAne sutelI joIne zizune uThAvI lIdhuM ane nagaramAM lAvI. kaMcanapuramAM nAnI rANIne kUkhe putrajanmanI vAta phelAvavAmAM AvI ane bhavya janmotsava UjavavAmAM Avyo. A bALakanuM nAma raNajitasiMha rAkhavAmAM AvyuM. baMsAlAe devInI sahAyathI jANyuM ke eno svAmI mukanasiMha have raNajitasiMhanuM nAma dhAraNa karIne kaMcanapuranA rAjAne tyAM UcharI rahyo che. evAmAM kaMcanapuranA rAjAnI moTI rANIe nAnI rANIno bheda khullo pADI dIdho, AthI rAjA maNicUDe lAkaDAnI eka peTImAM mUkIne A bALakane gaMgA nadImAM padharAvI dIdhuM. A bALaka naMda nAmanA hajAro gAyo rAkhatA dhanavAna paNa aputra govALane maLyo. govALe gaMgAmAMthI maLyo hovAthI enuM nAma gaMgAsiMha rAkhyuM. gaMgAsiMha naMda govALane tyAM UcharavA lAgyo. satI baMsAlA devInI sahAyathI dUra rahye rahye enI khabara rAkhatI hatI. A gaMgAsiMha yuvAna thayo ane judA judA samaye judI judI nava nArIo sAthe enAM lagna thayAM. enI dasamI ane pahelI patnI to baMsAlA hatI, paNa enI ene jANa nahotI. baMsAlAe jyAre gaMgAsiMha samakSa rahasya pragaTa karyuM tyAre naMdasiMha govALa, lakSmI govALaNa ane gaMgAsiMhe kahyuM, "AvI dhaDa-mAthA vagaranI vAto zuM kare che ?" baMsAlAe nirbhayatAthI devInI sahAyathI enA jIvananI tamAma ghaTanAo varNavI. devIe pragaTa thaIne Azcaryajanaka ghaTanAonI sAkSI ApI. gaMgAsiMhane baMsAlAnA satItva mATe Adara thayo. e pachI rAjyamAM pAchA pharelA mukattasiMhe lAMbA samaya sudhI rAjya karyuM. eka vAra baMsAlAe enI samakSa dIkSAnI bhAvanA pragaTa karI tyAre mukanasiMha ane baMsAlA baMne sAdhutAne paMthe cAlyAM. emanI pAchaLa nava rANIoe paNa dIkSA grahaNa karI. dharmasnehasaujanya dain Education International pU. muni zrI kairavacaMdravijayajI ma.nA upadezathI ku. tejala kIrtikAMta zeTha, DeTroITa - mIzIgana - yu.esa.e. Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NY Dain Education International AAT Jo Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa4. sAdhvI padmAvatI (citrasena) rAja kumAra citrasenane samajAvatAM enA mitra ratnasAre kahyuM, "he rAja kumAra ! tuM A suMdara ane lAvaNyavatI nArInI pratimA para mohita thaIne rAtadivasa enA vicAramAM DUbelo rahe che ane tArA tarapha moha pAmatI duniyAnI aneka suMdarIono leza vicAra paNa karato nathI. tArI A vicitra ghelachAno tyAga kare te tArA hitamAM che." - rAjakumAra citrasene potAnI asamarthatA pragaTa karatAM kahyuM, "mAre game te bhoge paNa A pratimAvALI rAjakumArInI zodha karavI che." maMtrIputra ratnasAre kevaLI munine vinaMtI karatAM munie kahyuM, "A paththaranI pratimA e rAjakumArI padmAvatInI pratikRti che. padmapura nagaranA pagharatha rAjAnI padmazrI rANIe padmAvatIne janma Apyo che. sAgara nAmanA zilpIe enA rU5-lAvaNyane paththaramAM kaMDAryuM che, paraMtu padmAvatIne puruSa jAti pratye apAra dveSa hovAthI atyAra sudhI apariNIta rahI che." rAja kumAra citrasenane AzA-nirAzA baMne ekasAthe maLyA. munirAje A praznanuM samAdhAna ApatAM kahyuM, "pUrvabhavanA saMbaMdhane kAraNe citrasenanA lagna to padmAvatI sAthe ja thaze, paraMtu e ja pUrvabhavanI eka dAruNa ghaTanAne kAraNe padmAvatI puruSadveSI banI che. pUrvabhavamAM eka vanamAM haMsa-haMsI emanAM baccAM sAthe AnaMdapUrvaka rahetAM hatAM. eka vAra vanamAM dAvAnaLa lAgatAM haMsa Aga bujhAvavA sarovaramAM pANI levA gayo. sarovara dUra hovAthI haMsane pAchA pharatAM vAra lAgI. potAnAM baccAMone laIne ekalI haMsI UDI zake tema nahotI. dAvAnaLamAMthI bacAvavA mATe haMsa Avyo nahIM tethI haMsI vicAravA lAgI ke puruSo kevA ahaMkArI hoya che ane sadAya nArInI upekSA karanArA che. jo puruSo ATalA badhA svArthI hoya che evI jANa hota, to e jIvanabhara ekalI ja raheta. Ama puruSadveSathI gherAyelI haMsI baccAMsahita baLI marI, haMsa pAcho pharyo tyAre potAnI patnI ane baccAMone khAkha thayelAM joIne vilApa karato karato khuda dAvAnaLamAM jhaMpalAvIne saLagI gayo." munirAje A pUrvabhavanI kathA kahyA bAda upAya batAvatAM kahyuM ke jo tame padmAvatIne tenA pUrvabhavanAM citro batAvazo to tApathI barapha ogaLe ema eno puru SadveSa ogaLI jaze ane lagna karavA utsuka banaze. banyuM paNa evuM ja. rAjA pagharathanI putrI padmAvatInAM lagna citrasena sAthe thayAM. ghaNo samaya vItI gayo hovAthI citrasenane vasaMtapuranuM smaraNa thavA lAgyuM. vasaMtapuranI nadIo, makAno, galIo ane nagarajanonI yAda satAvavA lAgI. cAre prakAranI senA, dhanasaMpatti ane aMgarakSako sahita patnI padmAvatI ane mitra ratnasArane laIne eNe vasaMtapuramAM prayANa karyuM. ahIM vasaMtapuranA rAjA vIrasena ane citrasenanI sAvakI mAtAe ene mArI nAkhavAnA traNa upAyo karyA, paNa traNeya niSphaLa gayA. eka rAtre eka kALo nAga rAjakumArane karaDaze ane jo emAMthI rAja kumAra UgarI jaze to e kaliMganI prajA para varSo sudhI zAsana karaze, AvI vAta yakSa pAsethI ratnasAre sAMbhaLI. e rAtre ratnasAre citrasenanA zayanakhaMDamAM AvelA sarpanA talavArathI TukaDA karyA ane sarpanA lohInAM TIpAM rANI padmAvatInI jAMgha para paDyAM. jherI sApanA lohInAM TIpAM rANIne ghAtaka nIvaDaze ema vicArIne potAnA uttarIya vaDe ratnasAra lohInAM TIpAM lUchavA jato hato, tyAM ekAeka jAgI UThelA rAjAe A dRzya joyuM ane te zaMkAthI gherAI gayo. ratnasAra badhuM jaNAve to yakSanA kahevA pramANe e kALo paththara banI jAya ane na jaNAve to citrasenane zaMkA jAya, Akhare ratnasAre satya hakIkata kahI ane te paththarano banI gayo. ratnasAra para karelI zaMkA ane eNe kareluM samarpaNa vicAratA citrasene guNavAna mitranI sAthe ja citAzayana karavAno vicAra karyo, paraMtu e samaye prasanna thayelA yakSe kahyuM, "vizuddha zIlavatI koI strI potAnA navajAta zizune laIne paththaranA ratnasArane sparza karaze to te pharI naradehI banaze." rANI padmAvatIne tyAM putrajanma thayo ane eNe sparza karatAM zIlavatInA tejathI ratnasAra jIvato thayo. A traNee pAvana aSTApada tIrthanI yAtrA karI ane jJAnI muninA upadezathI vairAgya apanAvIne mokSa prApta karyo. dharmasnehasaujanya pU. muni zrI suyazacaMdravijayajI ma.nA upadezathI ku. dIpA kIrtikAMta zeTha, DeTroITa - mIzIgana - yu.esa.e. in Education Intemala For Private & Personal use on www.minelibrary.org Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ BOSS OR pinmaarraajiniyrrivnn praati n tinaavshymaayi MA D OOR Jain Education Inten www.feinelibrary.org Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 55. mahAmaMtrI abhayakumAra bhagavAna mahAvIranA pAvana upadezono prabhAva AmajanatAthI mAMDIne emanA samayanA rAjA-mahArAjAo sudhI paDyo hato. bhagavAna mahAvIranA parama upAsakomAM eka magadharAja zreNika biMbisAra paNa hatA. zreNika biMbisAranA putra abhayakumAra vize aitihAsika pramANo maLe che. jenonI digambara ane zvetAmbara evI baMne paMraparAmAM maMtrIzvara abhayakumAranA pramANabhUta ullekho maLe che paNa ethIya vizeSa prAcIna bauddha Agama "majhimanikAya'mAM paNa abhayakumArano bhagavAna mahAvIranA paramabhakta tarIke ullekha che. evI paNa noMdha maLe che ke abhayakumAre eka vakhata gautama buddhano paNa Adara-satkAra karyo hato. AmAM abhayakumAranI anya dharma pratyenI udAra ane vyApaka bhAvanA pragaTa thAya che. jaina dharmanI eka vizeSatA anya dharmo pratyenA AdaranI che ane teno jIvaMta purAvo cheka mahAvIrasvAmInA samayamAM thaI gayelA maMtrIzvara abhayakumAranA jIvanamAM pragaTa thAya che. bhagavAna mahAvIranA samayamAM thayelA rAjA zreNikanA mahAmaMtrI abhayakumAramAM apratima buddhi, unnata dharmabhAvanA ane AdarzarUpa ni:spRhavRtti hatI. potAnI kuzAgra buddhithI maMtrIzvara abhayakumAre atyaMta muzkela ane kaThina lAgatI samasyAono saraLatAthI ukela zodhI Apyo hato. AthI dIpAvalI parva samaye pUjana karatI vakhate copaDAmAM 'abhayakumAranI buddhi hojo" evI prArthanA lakhAya che. abhayakumAranA pitA zreNika biMbisAre temane pANI vinAnA kUvAmAM nAkhelI vIMTI kUvAmAM UtaryA vinA bahAra kADhavAno paDakAra pheMkyo. buddhizALI abhayakumAre vIMTI para gobara nAkhIne ene sUkavavA dIdhuM. e pachI e kUvAne pANIthI bharIne sukAyelA gobara sAthe vIMTI bahAra kADhI ApI. AvI ja rIte potAnI buddhizaktithI abhayakumAre rAjAnA bAgamAM thatI kerInI corI pakaDI pADI hatI. eka samaye rAjA zreNika cAMDAla pAsethI AkarSiNI vidyA zIkhavA mAgatA hatA. aneka prayAsa karavA chatAM rAjA zreNikane vidyA caDatI nahotI. abhayakumAre emanI viphaLatAnuM kAraNa zodhI kADhyuM. emaNe kahyuM ke, siMhAsana para besIne koI vidyA prApta thAya nahIM. cAMDAlane siMhAsana para besADI guruvinaya dAkhavo to ja vidyAdevI rIjhe." Ama kahIne abhayakumAre vidyAgurunuM gaurava karyuM. atyaMta medhAvI, nyAyapriya, prajAvatsala ane Adarza mahAmaMtrInA rUpamAM abhayakumAranI khyAti hatI. vezapalaTo karIne prajAnI yAtanA ane manobhAvanAno pratyakSa paricaya meLavatA hatA. rAjyanI sAme thatAM payaMtrone e niSphaLa karI detA. mahAmaMtrI abhayakumAranA AvA aneka prasaMgo ane kathAo janasamUhamAM pracalita hatA. e darzAve che ke emano buddhiprabhAva kevo vyApaka hato. prAcIna jaina sAhityamAM paNa maMtrIzvara abhayakumAra vize aneka ghaTanAo maLe che. rAjakumAra abhayamAM udAratA, saujanya ane ni:spRhIpaNuM hatuM. rAjA zreNike emane potAnA uttarAdhikArI tarIke nImavAno vicAra karyo tyAre abhayakumAre sahunI saMmati laIne prabhu mahAvIranA zaraNamAM jaIne dIkSA lIdhI. muni abhayakumAre deza-videza vihAra karIne bhagavAna mahAvIrano upadeza phelAvyo. e samaye pArasya tarIke oLakhAtA (AjanA IrAna) dezano rAjakumAra Adraka abhayakumArano mitra hato. munipaNuM dhAraNa karanAra abhayakumAra pArasya dezamAM gayA tyAre emane kAraNe pArasya dezanA rAja kumAra Adraka bhagavAna mahAvIranI bhAvanAo pAmyA ane samaya jatAM e prabhu mahAvIranA ziSya banyA. eka mata evo paNa che ke ArdakanI vinaMtIthI abhayakumAre suvarNanI jinapratimA mokalI hatI ane e jinapratimAnA darzanathI ja Adraka vairAgyazIla banIne bhArata AvavA nIkaLI paDyA. emanA kuTuMbIjanoe Adrane aTakAvavAno niSphaLa prayatna karyo. aMte Adraka prabhu mahAvIranA zaraNamAM pahoMcyA hatA. Ama buddhinidhAna maMtrIzvara abhayakumAre munirAja abhayakumAra tarIke paNa jinazAsananI kIrtigAthAmAM mahattvanuM pradAna karyuM. - dharmasnehasaujanya narezacaMdra mohanalAla zAha parivAra, ha, dharmapatnI caMdrAbahena, putra nikhilabhAI, e, sau. nikitAbahena, pautra virala, pautrI hIrala, amadAvAda sek Jain Education Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TORI DOBRO SUGA STA Vain Education Internatibo www.Binelibrary.org Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56. aAkkakumAra AdrapuranA rAjavI Adra ane rAjagRhI nagarInA rAjavI zreNika vacce maitrI saMbaMdha baMdhAyo. rAjA zreNike vepArIonI sAthe Ardu rAjAne kImatI bheTo mokalI. phaLaparaMparAthI cAlI AvatA snehasaMbaMdhane vikasAvavA mATe magadhanA rAjavI zreNikanA putra abhayakumArane rAjA AdranA putra AdrakakumAre mulyavAna bheTa mokalI. enA maitrIbharyA vatavathI prasanna thayelA abhayakumAre vicAryuM ke anArya dezamAM vasatA Adrakane koI evI bheTa mokaluM ke jethI enA hRdayamAM jaina dharma tarapha sneha jAge. AthI AdinAtha bhagavAnanI eka ahetu pratimA peTImAM mUkIne dUta mAraphate mokalI ane vinaMtI karI ke A peTIne AdrakakumAre atyaMta zAMta ane pavitra sthaLe tathA ekAMtamAM kholavI. zrI AdinAtha bhagavAnanI manohara pratimA jotAM ja ArdakakumArane jAtismaraNa jJAna utpanna thayuM. A bhavathI pUrve trIjA bhavamAM magadhanA vasaMtapura nagaramAM sAmAyika nAme gRhastha hato. enI patnInuM nAma baMdhumatI hatuM, paraMtu karmAdhIna A bhave e anArya dezano rAja kumAra banyo ane enI patnI baMdhumatI vasaMtapura nagaranA zreSThInI putrI zrImatI banI. - pUrvabhavano Avo vRttAMta jANyA pachI AdrakakumAre dIkSA mATe pitAnI anumati mAgI, paraMtu pitAe virodha karatAM eNe cUpacApa sAdhuveza paherI lIdho. Adrakamuni cAlatAM cAlatAM vasaMtapura AvyA ane eka yakSamaMdiramAM dhyAna karatA hatA. A samaye vasaMtapura nagaranA zreSThInI putrI zrImatI potAnI sakhIo sAthe yakSamaMdiramAM AMdhaLopATonI ramata khelavA AvI hatI. A ramata ramAtI hatI, tyAre AMkhe pATA bAMdhelI zrImatIe Adrakamunine thAMbhalo samajIne jorathI pakaDI lIdhA. ene jyAre khyAla Avyo ke A jaDa thAMbhalAne badale jIvaMta puruSa che, to eNe enI sakhIone kahyuM, "huM to A UbhelA puruSane manomana varI cUkI chuM." A samaye AkAzamAM rahelA devoe ratnonI vRSTi karI. Adrakamunie vicAryuM ke AvA lobhAmaNA sthAne thoDo samaya rahevAthI paNa mArA vratarUpI vRkSane jhaMjhAvAtI vAyu jevo manane game tevo upasarga thayo, tethI have ahIM vadhAre rahevuM sAdhune mATe yogya nathI. Ama vicArI Adrakamuni cAlI nIkaLyA, paraMtu bAra varSa bAda teo pharI ahIM AvyA ane e samaye zrImatIe kahyuM, "he nAtha ! te divase devAlayamAM huM tamane varI hatI. tame ja mArA pati cho. te divase to tame mane tyajIne cAlyA gayA hatA, paraMtu have tame mArI avajJA karazo to huM agnimAM paDIne jIvatI baLI marIza." zrImatInA pitAe paNa muni Adrane samajAvyA. AdrakakumAra zrImatI sAthe vivAha karIne enA nivAsasthAne vasavA lAgyA. bAra varSa pachI pharI temane dIkSA levAnI bhAvanA jAgI. A samaye zrImatI rUnI pUNI laIne trAka kAMtavA lAgI. zrImatInA putra ene pUchavuM, sAdhAraNa mANaso kAma kare che evuM kAma tuM zA mATe kare che ?" tyAre zrImatIe javAba Apyo ke, "tArA pitA have dIkSA levAnA hovAthI patirahitA evI tenA mATe AjIvikA kAje have trAkanuM ja zaraNa che." putrae kAlIghelI bhASAmAM mAtAne kahyuM, "huM mArA pitAne bAMdhI rAkhIza, pachI te zI rIte jaI zakaze ?" Ama kahI e bALake pitAnA caraNane trAkanA sUtarathI vIMTavA mAMDyA. AdrakakumAre vicAryuM ke oha A bALakanA snehanuM baMdhana kevuM che ! je mane bAMdhI rAkhe che tenA snehane vaza thaI huM dIkSA nahIM lauM. teNe sUtaranA tAMtaNAthI jeTalA AMTA lIdhA che teTalAM varSa huM gRhastha avasthAmAM rahIza, - AdrakakumAre paganA taMtubaMdha gaNyA. e bAra hovAthI emaNe bAra varSa gRhasthAzramamAM gALyAM. e pachI AdrakakumAra muni thaIne gharamAMthI cAlI nIkaLyA. teoe bhagavAna mahAvIranAM darzana mATe rAja gRha tarapha vihAra karyo. mArgamAM Adrakamunine vividha matonA anuyAyI maLyA. Adrakamunie gozAlaka, bauddha bhikSu, vedavAdI brAhmaNa, AtmAdvaitavAdI, hastI tApasa vagerenI sAthe carcA karIne badhAnA matanuM khaMDana karyuM. bhagavAna mahAvIra vize pravartelI bhrAMti ane virodhIonA AroponuM emaNe kareluM tarkasaMgata khaMDana "zrI sUtrakRtAMga' nAmanA AgamamAM maLe che. Adrakamuni prabhu mahAvIra pAse gayA. emanA dvArA pratibodhita pAMcaso vyaktione prabhu mahAvIre dIkSA ApIne emane soMpyA. A samaye bhagavAna mahAvIrano rAja graha nagarImAM ogaNIsamo varSAvAsa cAlato hato. dharmasnehasaujanya pU. muni zrI amaracaMdravijayajI ma.nA upadezathI zrI vADIlAla caMdubhAI zeradalAla parivAra, amadAvAda Main Education Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ OWN ONONTON Op YOOOOo oo Jain Education Internal For Private & Persoal use only Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 57. kAmadeva zrAvaka dvAdazAMgInA prAcIna graMthomAM sAtamuM aMga te 'uvAsagadasAo' (upAsaka dazA). enA bIjA adhyAyamAM kAmadeva zrAvakanA dharmaniSTha ane sAdhanApUrNa jIvananuM caritra-Alekhana maLe che. caMpAnagarInA mahAdhanika kAmadeve uttama rIte zrAvaka dharmanuM niraMtara pAlana karatAM 14 varSa vyatIta karyA. paMdaramA varSe kAmadeve nizcaya karyo ke saMsAravyavahArano saghaLo kArabhAra saMtAnone soMpIne mAre zeSa jIvanamAM zrAvakanI bAra mahApratijJAo vahana karavI che. aDhAra koTi dravya ane dasa-dasa hajAra gAyovALA che. gokuLanA mAlika kAmadeva eka divasa prAta:kALe saghaLI saMpatti ane saMsAra choDIne pauSadhazALAmAM jaIne darbhanA saMthArA para besI prabhudhyAna dharavA lAgyA. eka vAra saudharmendra potAnI sabhAmAM kAmadeva zrAvakanI dharmaparAyaNatAnI mukta kaMThe prazaMsA karI. eka deve kahyuM, "mAnavanI dharmaniSThA kevI ? bhaya, saMpatti ke suMdarI AgaLa caLI jAya tevI !" AthI deve kAmadevanI kasoTI karavAnuM nakkI karyuM. eNe kAmadeva zrAvaka dhyAnamAM lIna hatA tyAre daivI zaktithI kALajuM kaMpI UThe tevAM bhayAvaha rUpo dhAraNa karyA ane kAmadevane DarAvavA lAgyo. eNe hAthamAM khaDraga lIdhuM. vAtAvaraNanA rUMverUMvAne kaMpAve tevuM bhayaMkara aTTahAsya karyuM ane trADa nAkhatA avAje bolyo, - "tuM A dharma-ArAdhanAno aMcaLo tajI de ! jo dharmane choDIza nahi, to A tIkSNa khaga vaDe huM tAruM mastaka vADhI nAkhIza. bhayabhIta banIne tuM akALe maraNane zaraNa ja Iza. pariNAme ArtadhyAnavALo tuM anaMta durgatinuM duHkha pAmIza. AvI adhogatimAMthI bacavAno eka ja upAya che ane te pauSadhazALA choDIne sIdhesIdho gharabhego thaI jA." | devanI dhamakI ke enAM zastrothI kAmadevanuM rUMvADuM paNa hAlyuM nahIM. deve akaLAIne pharI vAra jorathI trADa pADIne DarAvavA koziza karI, tyAre kAmadeve kahyuM, - "huM mArA dharmamAM aDaga chuM. ArAdhanAmAM acala chuM. A dharme mane evo abhaya Apyo che ke bhayanI tArI koI dhamakI ke tAruM koI hiMsaka kRtya mArA para kazI asara karaze nahIM." - e pachI deve tophAnI hAthI ane phaNAvALA mahAbhayaMkara sarpanuM rUpa lIdhuM. A sarSe enA zarIra para traNa bharaDA lIdhA. enA kaMTha para, gaLA para kALakTa viSano DaMza dIdho, kAmadevanA dehamAM viSanI pArAvAra vedanA jAgI. paNa vedanA to dehane hatI, AtmAne nahi. eno AtmA to prabhu mahAvIranuM smaraNa karato adhika ne adhika zubha dhyAna karI rahyo hato. devatAnA DarAvavAnA ane lobhAvavAnA tamAma prayatno niSphaLa gayA. e hAryo. bhaya ane DarathI zrAvaka para vijaya meLavavA AvelA devane samajAyuM ke e khuda bhIMta bhUlyo che. potAnA garvamAM bhAna bhUlyo che. eNe mahAzrAvaka kAmadevane praNAma karyA ane kahyuM, "mane kSamA Apo, bhagavAna mahAvIrasvAmInA dharmamArgamAM sthira evA tame sAcA ane daDha upAsaka cho. tamArA AvA samakita rUpane jovAthI mAruM anAdikALanuM mithyAtva nAza pAmyuM che. caMdananA vRkSanI jema Ape keTalAMya vAvAjhoDAM sahana karIne mane samyaktvarUpI sugaMdha ApI che, ApanA dharmAcArya prabhu mahAvIra che, paNa mArA dharmAcArya to Apa ja cho." Ama mahAzrAvaka kAmadevanI traNa pradakSiNA karI, emanA upakAranuM smaraNa karI deva svargamAM gayA. kAmadeva zrAvaka e samaye pRSThacaMpAthI vihAra karIne caMpAnA pUrNabhadra caityamAM padhArelA bhagavAna mahAvIranAM darzane gayA, tyAre bhagavAne sAdhu ane sAdhvI samudAyanI upasthitimAM kAmadeva zrAvakanI dharmadaDhatAne vakhANIne kahyuM, "eka zrAvaka AvA upasargo sahana kare che, tyAre tamAre to vadhAre sahana karavA joIe, kAraNa ke tame to upasargarUpI sainyane jItavA mATe rejoharaNarU5 vIra valayane dhAraNa karIne vicaro cho." sAdhu-sAdhvIoe prabhunA upadezano svIkAra karyo. sahune lAgyuM ke svayaM tIrthakare paNa jenI prazaMsA karI tevA A kAmadeva zrAvakanI dharmazraddhAne dhanya che ! zrAvakanAM vrato pUrNapaNe pALanAra kAmadeva zrAvaka aMte siddhipadane pAmyA. - dharmasnehasaujanya pU. muni zrI prakAzacaMdravijayajI ma. nA upadezathI zrI rasikalAla mohanalAla zAha parivAra, amadAvAda Jain Education FO Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ON ON ON ANYA SANAAN NA MAMA ARANA CWVVVVUNNN KLADOU O O OOO Jain Education letterale Far Private & Personal use only www.flitelibrary.org Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58. puNiyA zrAvaka sAmAyika ane Adarza bhaktinuM udAharaNa eTale puNiyo zrAvaka, A eka evo zrAvaka hato ke jenI dharmabhAvanA khuda bhagavAna mahAvIre vakhANI hatI. rAjagRhI nagarImAM vasato puNiyo zrAvaka bhagavAna mahAvIrano upadeza sAMbhaLIne AcAramAM aparigrahanuM pAlana karavA lAgyo. hasate mukhe garIbI svIkAranAra puNiyAe potAnI paitRka milakatanuM dAna karyuM hatuM ane jAte rUnI pUNIo banAvIne maLatI be AnA jeTalI rakamamAM saMtoSabhera jIvato hato. saMtoSa sAthe saMpattine saMbaMdha nathI. aDhaLaka samRddhi dharAvanAra asaMtoSamAM jIvato hoya. saMtoSa e to vyaktinA svabhAvamAM khIlavavAnI cIja che. puNiyA zrAvakamAM prabhu tarapha bhakti hatI. e ja rIte prabhunA zAsananA sAdharmiko tarapha apAra sneha hato. AthI roja eka sAdharmikane potAne tyAM nimaMtraNa ApIne pati-patnI bhAvathI jamADatA hatA. A kAraNe baMnene ekAMtare upavAsa karavo paDato hato. Avo bAra vratadhArI puNiyo Atma-samabhAvamAM ekAkAra banIne roja eka sAmAyika karato hato. eka divasa sAmAyikamAM puNiyA zrAvakanuM citta sthira rahetuM nahotuM. AthI puNiyAnA aMtaramAM ajaMpo jAgyo. AvuM kema ? eNe enI patnIne pUchayuM ke Aje sAmAyikamAM mAruM citta sthira rahetuM nathI, AvuM kema thAya che enuM kAraNa mane samajAtuM nathI ! AtmajAgRta puNiyAnI vAte enI patnIne vicAratI karI mUkI. thoDI vAre yAda AvatAM zrAvikAe kahyuM, "huM pAchI AvatI hatI tyAre mArgamAM aDANAM chANAM paDyAM hatAM. e sivAya to bIjuM kazuM aNahakanuM kyAreya lAvI nathI." puNiyA zrAvakanA jAgRta AtmAe kahyuM, "are ! rastAmAM paDelAM chANAM e ApaNAM na kahevAya. jenA para koIno adhikAra na hoya enA para rAjano adhikAra kahevAya. jAo, chANAM jyAM hatAM tyAM pAchAM mUkI Avo." puNiyAnI AtmajAgRti eTalI hatI ke eka nAnIzI kSati paNa enA aMtarane valovI nAkhatI hatI. eka vAra mahArAja zreNike mRtyu bAda potAnI kaI gati thaze ema pUchyuM, tyAre bhagavAna mahAvIre narakagati thaze tema kahyuM. potAnA parama bhaktane paNa prabhu sAcI vAta kahetA saheje acakAtA nahIM. rAjA zreNike AmAMthI UgaravAno upAya pUchaLyo tyAre bhagavAne kahyuM, "puNiyA zrAvakanI mAtra eka ja sAmAyikanuM puNya maLe toya tArI narakagati TaLaze." rAjA zreNika puNiyA zrAvaka pAse eka sAmAyika kharIdavA gayA. puNiyAe rAjAne kahyuM ke bhagavAna pAsethI sAmAyikanuM mUlya jarA jANI Avo. bhagavAna mahAvIre kahyuM ke sAcA zrAvaka puNiyAnI sAmAyikanuM mUlya mApavuM azakya che. ghaNA meru parvata jeTalA dhananA DhagalA karavAmAM Ave to tenAthI paNa vadhAre puNiyAnI eka sAmAyikanI dalAlI che. eka AkhIye sAmAyikanuM mUlya to AnAthI anekagaNuM hoya, A sAcA zrAvakanI AtmalIna sAmAyikanI mahattAnuM mahimAgAna kare che. Ano artha e ke puNiyA zrAvakanI sAmAyika amUlya che. enI kiMmata koI AMkI zake tema nathI. bhagavAna mahAvIre A ja vAta bIjI rIte darzAvatAM kahyuM ke koI mANasa azva kharIdavA jAya ane e ghoDAnI lagAmanI kiMmata jeTalI thAya eTalI puNiyAnI sAmAyika sAme rAjA zreNikanA rAjabhaMDAranI thAya, Ama azvanI kiMmata to bAkI ja rahe, mahArAja zreNike joyuM ke emanI samagra rAjasamRddhi puNiyAnI eka sAmAyika paNa kharIdI zake tema nathI. AthI teo nirAza thayA, paraMtu sAthosAtha sAcA zrAvaka puNiyAnI dharmabhAvanAne manomana vaMdana karI rahyA. sAcI sAmAyikanI vAta thatAM tarata ja puNiyA zrAvakanuM smaraNa thAya che. prabhu mahAvIranA bhakta A zrAvakanA jIvanamAMthI dharmakriyAnI garimA pragaTa thAya che. vaLI puNiyAnuM jIvana paNa sAcA zrAvakane zobhe tevuM aparigrahI hatuM. prabhu mahAvIranA svamukhe jenAM vakhANa thayAM e puNiyA zrAvakane dhanya che. - dharmasnehasaujanya : pU. muni zrI mukticaMdravijayajI ma.nA upadezathI kamaLAbahena sakaracaMda motIlAla parivAra, amadAvAda Jain Education Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MOTO DO ROTTO C G OKOLO VO Jain Education Internal www.faire library.org Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 59. rohiNiyA bhagavAna mahAvIranI vANInI prabhAvakatA evI che ke je adhamamAM adhama vyaktinA aMdhakAragherA hRdayamAM dharmano prakAza pAtharIne parivartana ANatI hatI. mahAvIra-vANInuM eka madhubiMdu paNa verajherathI gherAyelA viSapUrNa mAnavIne satyanA paMthe dorI jatuM hatuM. zUdra jAtinA rohiNiyA coranA jIvanamAM AveluM parivartana AnuM jvalaMta udAharaNa che. rAjagRhI nagarInI bahAra AvelI vaibhAragirinI guphAmAM lohakhura nAmanA bhayAnaka, duSTa core aMtima veLAe potAnA putra rohiNiyAne kahyuM, "tuM kyAreya bhagavAna mahAvIrano dharmopadeza sAMbhaLato nahIM. jo teo devoe racelA samavasaraNamAM besIne dezanA ApatA hoya to emano eka zabda paNa na saMbhaLAya tenI sadAya kALajI rAkhaje." samaya jatAM bhayAnaka luMTAro lohakhura mRtyu pAmyo. rohiNiyAne vaibhAragirinI guphAmAMthI rAjagRhImAM dhADa pADavA javuM hoya to prabhunA samavasaraNa pAsethI javuM paDatuM. A samaye emano eka zabda paNa na saMbhaLAya tenI sAvadhAnIrUpe baMne kAnamAM AMgaLI khosIne pasAra thato hato. eka vAra A rIte pasAra thato hato tyAre bAvaLanI tIkSNa zuLa paganI pAnInI ArapAra nIkaLI gaI. zuLa kADhavA jatAM enA kAna para bhagavAna mahAvIranAM madhura vANInAM vacano saMbhaLAI gayAM. bhagavAna mahAvIra devayoninuM varNana karatA hatA. emaNe kahyuM, "jenA caraNa pRthvIne aDatA nathI, jenI AMkho maTakuM mAratI nathI, jeNe paherelI phUlamALA kyAreya karamAtI nathI ane jenA zarIre dhULa ke parasevo hoto nathI te deva kahevAya che." bhagavAna mahAvIranAM A vacano sAMbhaLatAM rohiNiyA cora atyaMta vyathita thaI gayo. pitAnI motasajjA sAme lIdhelI pratijJAno bhaMga thayo tethI ene pArAvAra duHkha thayuM. eNe vicAryuM ke AnA karatAM to zatrunI talavAranI dhArathI mArA kaTakA thaI gayo hota to sAruM hatuM ! e samaye mArA kAnamAM dhagadhagatuM sIsuM kema na reDAyuM ? pANImAM DUbI maruM, AgamAM baLI maruM ke pahADa parathI paDuM ? jhaDapathI kAnamAM AMgaLI nAkhIne rohiNiyA pasAra thaI gayo. vicAra karyo ke vANI sAMbhaLavAthI kaMI nukasAna nathI. e vANIne manamAM saMgharI rAkhuM to ja pratijJA tUTe ! rohiNiyA corano trAsa vadhatAM Akhare rAjA zreNike koTavALane khAsa hukama karyo. koTavALa niSphaLa jatAM rAjAe potAnA putra ane vicakSaNa maMtrI abhayakumArane A kAma soMpyuM. rohiNiyA pakaDAyo kharo, paraMtu eNe to kahyuM ke e najIkanA zAligrAma nagaramAM rahenAro durgacaMDa che. nagaranA lokoe paNa rohiNiyAnI vAtane samarthana ApyuM. corIno koI mAla enI pAsethI maLyo nahoto tethI ene mukta karavo paDyo. | rohiNiyA cora sAme purAvAnI jarUra hatI. Ane mATe maMtrI abhayakumAre eka kImiyo racyo. devatAnA vimAna jevA mahelamAM svargIya lAgatA zayanakhaMDamAM dArU pAIne bebhAna karelA rohiNiyAne suvaDAvavAmAM Avyo. apsarAonuM rUpa dharelI vArAMganAo ane gaMdharvo jevAM vastro paherIne dAsa-dAsIo nRtya karatAM hatAM. rohiNiyAne divya vastro paherAvyAM hatAM. e UThayo tyAre indrapurI jevuM dazya joIne Abho banI gayo. rohiNiyA devalokamAM Avyo che tema kahyuM. jo enAM pApa-puNyano hisAba ApI de to sadAne mATe ene A svarganI sAhyabImAM vasavA maLe. - je bhUlavAnuM hoya te zilAlekha banIne rahe tema rohiNiyAne prabhu mahAvIranI vANI yAda AvI. zramaNa mahAvIre kahyuM hatuM ke devanA dehane paDachAyo hoto nathI ane A deva ane devAMganAonA dehanA to paDachAyA paDe che. emaNe kahyuM hatuM ke devanI AMkha maTakuM mAratI nathI, ane ahIM UbhelAonI AMkho to maTakuM mAre che. rohiNiyA racAyelo prapaMca pAmI gayo. AthI eNe kahyuM ke eNe to jIvanamAM sadAya satkarmo karyA che. na zakano lAbha meLavIne chUTI gayelA rohiNiyAe vicAryuM ke prabhunI paLa-be paLanI vANIe mane phAMsInA phaMdAmAMthI ugArI lIdho to emanAM vacano keTalAM badhAM hitakara haze ! prabhu mahAvIranA caraNamAM paDIne vaMdana karyA. zreNika mahArAjA pAse corInI kabUlAta karI. abhayakumArane corIno saMgharelo mAla batAvyo. prabhu pAse dIkSA lIdhI ane tapa-tyAgamaya jIvana gALyuM. - dharmasnehasaujanya pU. muni zrI nirmaLacaMdravijayajI ma.nA upadezathI nAthIbahena bhIkhAbhAI phulacaMda parivAra, ha. caMpakabhAI, amadAvAda 2uMha Main Education Inter Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NORTONOVO Pomo For Prve & Personal use only www.lainelibrary.org Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 60. saMprati mahArAjA samrATa azokano pautra samrATa saMprati jagatanA sarvakAlIna mahAna rAjavIomAM gauravabharyuM sthAna dharAve che. samrATa azoka ane emanA pautra saMpratie bhAratIya saMskRtine vizvasaMskRti banAvavAno bhagIratha prayAsa karyo. indrapAlita, saMgata ane vigatAzoka jevAM anya upanAma dharAvatA samrATa saMprati maurya I. sa. pUrve 230mAM rAjasiMhAsana para birAjamAna thayA, paraMtu e pUrve eka dAyakAthI teo rAjyano kArobAra saMbhALatA hatA. eka vAra saMprati rAjA potAnA mahelanA jharUkhAmAM beThA hatA. rAjamArga parathI pasAra thatA AcArya suhastisUrine nihALatAM saMprati mahArAjAne evo anubhava thayo ke jANe te A sAdhupuruSanA varSothI paricita che. dhIre dhIre pUrvajanmanAM smaraNo saMprati mahArAjanA cittamAM UbharAvA lAgyAM. temaNe guru mahArAjane mahelamAM padhAravA vinaMtI karI. e pachI mahArAjA saMpratie prazna karyo ke Apane joIne mane ema lAge che ke jANe ApanI sAthe mAro varSothI gADha paricaya na hoya ! AvuM kema thatuM haze ? AcArya suhastisUrie enuM rahasya darzAvatAM kahyuM ke tuM pUrvajanmamAM mAro ziSya hato. eka vAra kauzAMbI nagarImAM bhISaNa dukALa paDyo hato, tema chatAM zrAvako sAdhuonI utsAhabhera vaiyAvacca karatA hatA. A samaye garIba bhikhArInI dazA dharAvatA saMpratine baTakuM roTaloya maLato nahoto. eNe sAdhuo pAse bhikSA mAgI tyAre khyAla Avyo ke jo e dIkSA le to ja A sAdhuo ene emanuM bhojana ApI zake. saMpratie dIkSA lIdhI. khUba bhojana karyuM. e pachI aMtima samaye sAdhu saMpratinuM samAdhimaraNa thayuM tyAre gurudeve emane navakAra saMbhaLAvyo hato. A sAMbhaLIne mahArAjA saMpratie potAnuM rAjya AcArya suhastisUrine caraNe dharyuM, paraMtu akiMcana vairAgI muni vaLI rAjane zuM kare ? AcAryazrIe ene jaina dharmano upadeza Apyo. rAjA saMprati dharmanA sAcA ArAdhaka ane mahAna prabhAvaka banyA. bhAratanI sarahadone pAra dharmano prasAra karyo. gurudevanA pUrvajanmanA ane A janmanA upakArone saMmatie zire caDAvyA. potAnA jIvanakALamAM eNe anArya dezomAM jaina sAdhuone dharmapracAra mATe mokalyA. garIbone maphata bhojana ApatI dAnazALAo kholAvI. jaina vihAronuM nirmANa karyuM.. eka vAra yuddhamAM vijayI banIne mahArAjA saMprati pAchA pharyA. cotarapha vijayano ullAsa laherAto hato, paraMtu mahArAja saMpratinI mAtAnA caherA para ghora viSAda ane nirAzA chavAyelAM hatAM. mahArAja saMpratie mAtAne AvI vyathAnuM kAraNa pUchyuM tyAre mAtAe kahyuM ke sAmrAjyavistAranA lobhamAM te keTalo badho mAnavasaMhAra karyo! AvA ghora saMhArane badale cittane pAvana karatAM jinamaMdiro racyAM hota ke enA jIrNoddhAra karAvyA hota to mAruM hRdaya apAra prasannatA anubhavata, AthI samrATa saMpratie potAnA jIvanakALamAM savA lAkha jinamaMdiro banAvyAM ane savA karoDa jinabiMba bharAvIne mAtAnI bhAvanAne yathArtha karI. mahArAjA saMprati potAnA dAdA samrATa azokanI mAphaka prajAvatsala, zAMtipriya, ahiMsAnA anurAgI ane pratApI samrATa hatA. mahArAjA saMpratine pitA kuNAla ane mAtA kaMcanamAlA pAsethI umadA dhArmika saMskAra sAMpaDyA hatA. potAnA dharmaguru AcAryazrI suhastisUrinA upadezane kAraNe Adarza jaina rAjavInI mAphaka emaNe jIvana vyatIta karyuM. samrATa saMpratinA bhavya jIvananI gAthA 'saMpratikathA', 'pariziSTaparva' ane 'prabhAvakacaritra' jevA jaina graMthomAM varNavAI che. vikhyAta itihAsavidda vinsenTa smithanA kahevA pramANe mahArAjA saMpatie cheka IrAna ane arabastAna jevA dezomAM jaina saMskRtinAM kendro sthApita karyA hatAM. dharmasnehasaujanya pU. muni zrI phulacaMdravijayajI ma.nA upadezathI DaoN. pukharAjajI dharamacaMdajI jaina parivAra, ha, priyaMvadA pUkharAja, amadAvAda Jain Education in Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Oooh OOONON Full P RO ON www.fainelibrary.org Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 61. zeTha jAvaDazA purANaprasiddha saurASTranI itihAsaprasiddha madhumatI nagarI eTale AjanuM mahuvA baMdara. A nagarIno jAvaDazA mahuvAnAM bAra gAmano adhipati hato. zastra vinA vAghano sAmano karIne parAjita karavAnuM enAmAM zaurya hatuM. AvA vIra jAvaDazA ane enI patnI suzIlAdevIne chaLakapaTa karIne yavana sainikoe pakaDI lIdhAM ane emane gulAma banAvIne yavana dezamAM laI gayA. A yavana dezamAM jAvaDazAne vepAra kheDavAnI, dhana raLavAnI ane AnaMda-pramodayukta jIvana gALavAnI saghaLI mokaLAza hatI, paraMtu ene mAtra svadeza pAchA pharavAnI chUTa nahotI. vIra jAvaDazA, enI dharmapatnI suzIlAdevI ane putra jAganAtha paradezI rAjyamAM najarakeda jevI sthiti anubhavatAM hatAM. A parAdhInatA enA hRdayamAM zULanI mAphaka bhoMkAtI hatI. apAra dhanavaibhava ane sukhasAhyabI hovA chatAM jAvaDazAne vatananI yAda satAvatI hatI. enA romeromamAM vatanaparastIno sAda guMjI rahyo hato, "kyAre mArI mAtRbhUmimAM pahoMcuM ane kyAre madhumatI nagarInI pavitra dhULa mArA mAthe caDAvuM !" A yavana deza para najIkanA baLavAna zatrue AkramaNa karyuM ane yuddhasaMhArathI bacavA hAra-jItanA pheMsalA mATe mallayuddhanI zarata mUkI. potAnA zahenazAha vatI mallayuddha karIne vIra jAvaDazAe vijaya meLavyo. jAvaDazAne aDadhuM rAjya ane zAhajAdI maLyAM, paraMtu rAjakartA vRddha khalIphAnI yuvAna strI jAvaDazA para mugdha banI. jAvaDazAne mohita karavA sAma, dAma, daMDa ane bheda badhuM ajamAvI joyuM, paNa jAvaDazA saheje vicalita thayA nahIM. eNe vRddha khalIphAnI yuvAna rANIne dharmabodha Apyo ane kAdavamAM kamaLa Uge tema mohagrasta malikA jAvaDazAnI dharmabhaginI banI gaI. jAvaDazAe enI kunehathI mleccha rAjavInuM hRdaya jItI lIdhuM. teo sukharUpa madhumatI nagarImAM pAchA AvyA. A samaye zrI zatruMjaya tIrtha para kapardI asure atyaMta upadrava macAvyo hato. A parama pAvana parvatanI zilAone madirA ane mAMsathI apavitra banAvI hatI. mahApuNyanA dhAmane adharmIoe pApabhUmi banAvI dIdhI hatI. vIra jAvaDazAe pahelo nirdhAra e karyo ke game te bhoge, paNa zrI zatruMjaya tIrthane duSTa pizAconA hAthamAMthI mukti apAvIza, enI thatI dhora AzAtanA dUra karIza ane eno jIrNoddhAra karIza. zarUAtamAM kapardI saheje pAcho paDyo nahIM. eNe jAvaDazAne pajavavAmAM kazuM bAkI rAkhyuM nahIM, paraMtu jAvaDazAnA nizcayamAM prANane bhoge paNa saMkalpa sAdhavAnI aDagatA hatI. enI AgaLa kapardI ane enA asura sAthIone jhUkavuM paDyuM. jAvaDazAnI vIratAe tIrthAdhirAja zatruMjaya para kabajo jamAvIne beThelAM aniSTa ane anAcArI tattvone dUra karyAM. enI vIratAe asaMkhya mAnavIonI zrI zatruMjaya tIrtha pratyenI bhaktine pragaTa karavAnI taka ApI. AcArya vajasvAmI zrI zatruMjaya tIrthano uddhAra karavAno ghaNAM varSathI prayAsa karatA hatA, paraMtu kapardI asura emanI dharmapreraNA para pANI pheravI deto hato. have eno bhaya dUra thatAM AcAryadevanA hRdayamAM AnaMda pragaTyo. zrIsaMghanA AhlAdanI koI avidha na rahI. tIrthAdhirAjanA uddhAranuM kAma vIjaLIvege cAlavA lAgyuM. pratiSThAno pAvana avasara AvI pahoMcyo. AcArya vajasvAmInI nizrAmAM jAvaDazAe zrI zatruMjaya tIrthano teramo mahA jIrNoddhAra karAvyo. gAmegAmathI nAnA-moTA saMgho A dharmotsavamAM sAmela thavA zatruMjayanI taLeTImAM AvI pahoMcyA. keTalAMya varSo pachI zrI zatruMjaya mahAtIrthanI yAtrA zakya banI hatI. jAvaDazA ane suzIlAdevInuM hRdaya tIrthAdhirAjane jotAM gadgada banI jatuM hatuM. temaNe saMghonAM darzana karyAM. zrIsaMgha sAthe jAvaDazA ane suzIlAdevIe jinaprAsAda para caDIne dharmadhajAne bhAvapUrvaka praNAma karyA. sarvatra mahAtIrthano jayajayakAra guMjI rahyo hato. dhIme dhIme zrIsaMgha nIce AvI gayo, paNa jAvaDazA ane suzIlAdevI saheje khassAM nahIM. jIvananI kRtArthatAmAM prabhumagna banI gayAM. ghaNo samaya vItyo chatAM teo taLeTImAM pAchAM AvyAM nahIM, tethI saMghanA movaDIoe upara jaIne tapAsa karI. joyuM to jAvaDazA ane suzIlAdevI devadarzananI mudrAmAM sthira banI gayAM hatAM. tIrNoddhAranI bhAvanAnuM sAphalya ane tIrthayAtrAnI dhanyatA pAmIne baMneno AtmA sadAne mATe mahAyAtrAe saMcarI gayo hato. dharmasnehasaujanya pU. muni zrI sudharmacaMdravijayajI ma.nA upadezathI zrI amitabhAI dhIrajalAla zAha parivAra, amadAvAda Jain Education Inter Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ VORYONYOR VOORVORNOVATORVO 34G Jain Education Internatio 00000000 000000 ALTO ALTO A Q1 Bea Fide 9596 nect AVATORY MOANYONOR YAYOYOA Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62. vanarAja cAvaDA gujarAtanA samartha rAjavI ane cAvaDA vaMzanA sthApaka vIra vanarAjano samaya e pratibhAzALI jaina sAdhu, senApati ane zreSThIothI jhaLahaLato yuga hato. vanarAjanA pitA jayazikharI cAlukyavaMzI rAjA bhUvaDa sAmenA yuddhamAM hArI jatAM enI garbhavatI rANI rUpasuMdarIne enA bhAI surapALanI madadathI vanamAM chupAI javuM paDyuM. A vanamAM vanarAjano janma ane uchera thayo. eka vAra bALaka vanarAja jhADa sAthe bAMdhelI jhoLImAM sUto hato tyAre ghora jaMgalamAMthI pasAra thatAM jainAcArya zIlaguNasUri nAmanA sAdhue ene joyo. enAM lakSaNo joIne emaNe kahyuM ke A bALaka moTo thatAM mahApratApI thaze. paropakArI jaina sAdhue rANI ane rAjakumArane Azaro ApIne gujarAtanuM A dhana jatanathI jALavavA mAMDyuM. jaina sAdhu pAse vanarAjano uchera thavA lAgyo. Ane kAraNe bALa vanarAjamAM ghaNA saMskAronuM siMcana thayuM, paNa enI vIratA pragaTa thayA vinA rahI nahIM. e vanano rAjA banI gayo. jema jema vanarAja moTo thato gayo tema tema tenuM hIra, teja ane baLa khIlavA lAgyAM. e koIthI Darato nahIM. kyAMya saheje pAcho paDato nahIM. potAno saMkalpa pUro karIne ja jaMpato. e pachI mAmA zUrapALa pAsethI yuddhakalAmAM nipuNa banelA vanarAje pitAnuM rAjya pAchuM meLavavAno nirdhAra karyo. Ane mATe vipula dhana joIe. sainiko ane zastro joIe. AthI vanarAje rAjakhajAno lUMTIne dhana ekaThuM karavA mAMDyuM. potAnA sAthIo ane sainiko vadhA2vA mAMDyA. ekAeka dhADa pADIne e paradezI rAjAne herAna-parezAna karI nAkhato hato. eka vAra kAkara gAmanA vaNikane tyAM khAtara pADI dhana coratAM vanarAjano hAtha dahIMnA vAsaNamAM paDyo. AthI vanarAje vicAryuM ke Ano artha to A gharamAM bhojana lIdhuM che evo thAya. tyAMthI dhana kaI rIte corI javAya ? vanarAja badhuM dhana tyAM mUkIne cAlyo gayo. bIje divase e vaNikanI bahena zrIdevIe enI tapAsa karI. rAtre eNe vanarAjane bolAvIne jamADyo. A samaye vanarAje ene vacana ApyuM ke mAro rAjyAbhiSeka thaze tyAre tArI pAse tilaka karAvIza. vanarAje saurASTranA eka ghATamAM rAjA bhUvaDanA rUpAnA 24 lAkha dAma ane eka hajAra azva AMtarIne lUMTI lIdhA. e pachI kanojanA rAjA taraphathI kaMI vaLatAM pagalAM nahIM levAtAM vanarAje rAjasattA hAMsala karavAno samaya pAkyo che tema mAnyuM. eNe paMcAsaramAM rAjya na sthApatAM jaMgalamAM aNahilla nAmanA govALe banAvelI zauryabhUmi para rAjadhAnI vasAvI. ema kahevAtuM ke e bhUmi paranuM sasaluM zikArI kUtarA sAme dhasI AvatuM hatuM. vanarAje vi. saM. 802mAM A navI rAjadhAnIne aNahillapATaNa nAma ApyuM. agAu ApelA vacana pramANe duHkhanA divasomAM madada karanArI dharmanI bahena zrIdevIne bolAvI enI pAse rAjyAbhiSekanuM tilaka karAvyuM ane pUrve vanamAM vIratA batAvanAra vaNika jAMbane mahAmAtya nImyo. pacAsa varSe vanarAja gAdI para Avyo. vanarAje paMcAsarathI zIlaguNasUrine aNahilavADa teDAvIne potAnuM rAjya arpaNa karyuM hatuM evI anuzruti maLe che. joke vairAgyasAdhaka sUrie Ano svIkAra karyo nahIM, paraMtu enI preraNAthI vanarAje vanarAjavihAra nAme caitya baMdhAvI, paMcAsarathI zrI pArzvanAtha bhagavAnanI pratimA maMgAvIne enI pratiSThA karAvI. Aje pATaNamAM zrI paMcAsarA pArzvanAthanuM jinamaMdira maLe che, jemAM vanarAja ane zIlaguNasUrinI pratimA paNa che. vanarAje gujarAtanA rAjA banyA pachI prajAne sukhI karI, paraMtu anya rAjAnAM nAma levAtAM tyAre vanarAjane sahu lUMTAro kahIne oLakhatA. e kalaMkane dUra karavA mATe vanarAje prayatna karyo. vanarAjanA putra yogarAjanA manamAM paNa 'cAvaDAonA rAjya'ne koI 'coraTAonuM rAjya' kahetA tyAre pArAvAra vedanA thatI. yogarAjanA traNa putroe somanAtha pATaNanA dariyAmAM lAMgarelAM vahANo lUMTI lIdhAM, jene pariNAme yogarAje mRtyuparyaMta annajaLano tyAga karyo ane citAmAM praveza ka2I balidAna ApI putranAM adhama kAryonuM prAyazcitta karyuM. Jain Education Inter dharmasnehasaujanya pU. muni zrI balabhadravijayajI ma. nA upadezathI sva. caMdrAvatI bhIkhAbhAI parasottamadAsa cokasInA AtmazreyArthe zrI mayaMkabhAI bhIkhAbhAI coksI parivAra, amadAvAda www.jalhellbrary:org Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ON COCO droht:111: SECONDO OVVVVA VAS SE Jain Education Interation For Private & Personal use only www.jalnelibrary.org Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 63. lakSmIpati mALavAnI dhArA nagarImAM lakSmIpati nAmano dhanADhaya zrAvaka vasato hato. A zrAvaka atyaMta dharmaniSTha hato. vyApAramAM eTalo ja bAhoza hato. ene tyAM bhikSArthe AvanAra kyAreya khAlI hAthe pAcho pharato nahIM. - banArasanA paMDita kRSNaguptanA zrIdhara ane zrIpati nAmanA putro eka vAra A dhArAnagarImAM AvyA. zrIdhara ane zrIpatinI baMdhubelaDI atyaMta buddhimAna ane vidyAvAna hatI. baMnenI smaraNazakti atyaMta tIvra hatI. veda ane vedAMtanI pAragAmI AvI vidyAniSTha baMdhubelaDI tIrthayAtrAe nIkaLI hatI. bhaktibhAvathI tIrthayAtrA karatA jAya ane je kaMI bhikSA maLe tenAthI udaranirvAha karatA jAya. zrAvaka lakSmIpati sAdhu-saMtonI sAcA aMta:karaNathI sevA karato ane vidyAvAnone Adara Apato hato. AthI zrIdhara ane zrIpati baMne bhikSA mATe haMmezAM emanI havelIe AvatA hatA ane lakSmIpati emane bhAvathI bhikSA Apato hato. lakSmIpatino vepAra ghaNo bahoLo hato. e moTA-moTA copaDAne badale havelInI bhIMta para hisAba lakhato hato. vIsa lAkha TakAno leNadeNano hisAba enI bhIMta para lakhelo hato. saghaLI levaDa-devaDanI noMdha bhIMta para thaI jatI. jANe gharanI bhIMto eno vizALa copaDo na hoya ! copaDo to kholavo paDe ! vigata zodhavI paDe ! A to bhIMta para badhuM hAjarAhajUra ! zrIdhara ane zrIpati ahIM roja bhikSA levA AvatA hatA, tethI A hisAba roja jotA. tIvra yAdazaktine kAraNe baMnene te smaraNamAM rahI gayo hato. | eka vAra lakSmIpatinI havelImAM bhISaNa Aga lAgI. A AgamAM enuM saghaLuM rAcaracIluM baLIne khAkha thaI gayuM. Agane kAraNe badhI bhIto kALI paDI gaI. lakSmIpatino bhIMta para lakhelo vIsa lAkha TakAno hisAba nAza pAmyo. zeTha lakSmIpatine bevaDI Aphata AvI paDI. eka to AgamAM AkhI havelI baLI gaI. vaLI vadhArAmAM levaDadevaDanA saghaLA hisAbo paNa baLIne khAkha thaI gayA ! zeTha lakSmIpatinuM mana gamagInIthI gherAI gayuM. have karavuM zuM? moTI ugharANInuM zuM thaze ? rojanA niyama pramANe zrIdhara ane zrIpati lakSmIpatinI havelIe bhikSA mATe AvyA. kapALe hAtha mUkIne nirAza thaIne beThelA zeThane joyA. AganI jvALAmAM lapeTAIne bismAra banelI emanI havelI joI baMne bhAIo tatkSaNa paristhiti pArakhI gayA. zeThe kahyuM ke emanAM to bAre vahANa DUbI gayAM ! badhuM jatuM rahyuM. A be baMdhuoe emane sadhiyAro ApatAM kahyuM ke teo roja emane tyAM bhikSA mATe AvatA hatA ane rakamanAM lekhAM-jokhAM jotA hatA. AthI emane badho hisAba akabaMdha yAda che ! zeTha AnaMdavibhora banI gayA. baMne bhAIoe smaraNazaktinA baLe e hisAba lakhAvavA mAMDyo. nAnAmAM nAnI vigata ane rakama thoDI vAramAM lakhAI gaI. zeTha lakSmIpatinA caherA para prasannatA chavAI gaI. | dharmaniSTha lakSmIpatie vicAryuM ke AvI tIvra smaraNazaktivALA sAdhuo jo jinazAsana pAse hoya to zAsanane keTalo badho lAbha thAya ? jo AvA jJAnI puruSa jaina sAdhu bane to sAce ja prabhAvaka thAya ane zAsananI pravRttimAM sahAyaka bane. - lakSmIpatie joyuM ke A baMnene paricayanA abhAve jainazAsananI laganI lAgI nahotI. pahelAM jaina dharmano paricaya keLavAya te jarUrI che. lakSmIpatie baMneno AcArya vardhamAnasUrijI sAthe meLApa karAvyo. AcAryanI vidvattA ane tyAgIpaNuM emane sparzI gayAM. baMdhubelaDIne AcArya vardhamAnasUri svajIvananA parama tAraka lAgyA. samaya jatAM baMne bhAIoe AcAryazrI pAse dIkSA lIdhI. jaina zAstronA abhyAsamAM baMne khUMpI gayA. samaya jatAM teoe AcAryapada meLavyuM ane AcArya jinezvarasUrijI ane AcArya buddhisAgarasUrijI tarIke jinazAsanamAM jANItA banyA. lakSmIpatinA jIvanamAM jinazAsana mATenI bhakti jovA maLe che. e bhaktine kAraNe ja emanA jIvanamAM satata zAsanasevAnI bhAvanA pragaTatI rahI. enA umadA pariNAmarUpe jinazAsanane mahAna AcAryo ApavAmAM teo nimittarUpa banyA. - dharmasnehasaujanya pU. muni zrI jinezacaMdravijayajI ma.nA upadezathI kAMtAbahena manubhAI premacaMda zAha parivAra, amadAvAda uMdara Jain Education in Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ www.fainelibrary.org Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64. mahAmaMtrI zAMtu gujarAtanA itihAsanA suvarNakALa samA solaMkI yugamAM vIra, dharmaparAyaNa ane mAtRbhUmi para agAdha prema rAkhanAra mahAmAtya zAMtunuM tejasvI caritra maLe che. gujarAtanA rAjavI bhImadevanA samayamAM teo pAMca hajAra ghoDesavAro dharAvatA azvadaLanA senApati thayA. e pachI rAjyanA maMtrI, daMDanAyaka ane aMte mahAmAtyanI padavI meLavI. vi. saM. 1150mAM rAjA siddharAja pATaNanI gAdIe besatAM emane AMtarika ane bAhya baMne prakAranA duzmanono sAmano karavAno Avyo. A samaye mahAmAtya zAMtue sainya ekaThuM karIne rAjA sAmeno baLavo ThArI dIdho. samaya jatAM zAMtu bharUcanA daMDanAyaka banyA. A zAMtue pATaNamAM caitya, tharAdamAM derAsara ane Abu parvata paranAM jinAlayomAM jinapratimA bharAvI temaja AzAvalamAM zAMtuvasahI baMdhAvI. vAMkA ane nihANA gAmamAM be vizALa jinAlayo baMdhAvyAM ane baMne gAmanI vacce eka gAunI suraMga banAvI. zrAvakone eka gAmanA derAsaramAMthI pUjA karIne bIjA gAmanA derAsaramAM pUjA karavAnI anukULatA karI ApI. gujarAtanA tejasvI mahAmaMtrI eka vAra zrI zatruMjaya mahAtIrthanI yAtrAe gayA hatA. ahIM emaNe ekAMtamAM dhyAnalIna tapasvIne joyA, paNa oLakhI zakyA nahIM. maMtrIe emane praNAma karyA ane pachI vizeSa paricaya pUchatAM emanA gurunuM nAma pUchayuM. tapasvIe kahyuM, "mArA sAcA guru to mahAmAtya zAMtU che." A sAMbhaLatAM ja mahAmAtye potAnA kAne hAtha dAbI dIdhA ane kahyuM, "gurudeva ! Apa AvuM kema bolo cho ?" tapasvIe rahasya pragaTa karatAM kahyuM, "eka vAra maMtrI zAMtu hAthaNI para besIne zAMtvasahImAM prabhudarzane AvyA hatA. A samaye eka caityavAsI yati vezyAnA khabhe hAtha rAkhIne UbhA hatA. maMtrIe to hAthaNI UbhI rakhAvI nIce UtarIne caityavAsI yatine vidhipUrvaka vaMdana karyA. thoDI vAra pachI punaH namana karyuM. A joIne kAmAsakta yatine eTalI badhI zarama AvI ke ene thayuM ke jamIna mArga Ape to emAM samAI jAuM. - "Avo pratApI maMtrIzvara A vezane ATalA bhAvathI namana kare che ane pote kevA adhama mArge jIvI rahyA che ? maMtrIzvaranA gayA bAda hRdayamAM pazcAttApa ane pachI vairAgya jAgavAthI badhuM choDI dIdhuM ane maladhArI AcArya hemacaMdrasUri pAse dIkSA laIne meM zatruMjaya tIrthamAM ghora tapa zarU karyuM. Aje e vAtane pUrAM bAra varSa vItI gayAM, paraMtu mane sanmArga batAvanAra guru zAMtUne kaI rIte bhUlI zakuM ?" A ghaTanAe mahAamAtya zAMtune dharmamAM vadhu sthira ane dRDha banAvyA. eka vakhata rAjA siddharAja mahAamAtya zAMtU para vinA kAraNe nAkhuza thayA. maMtrIe paLavAramAM sattAno tyAga karyo ane gujarAta choDIne mALavAmAM vasavA lAgyA. siddharAje guptacaro mokalIne zAMtu para cAMpatI najara rAkhI ke e pararAjyamAM gujarAtavirodhI koI pravRtti to karatA nathI ne ? bIjI bAju mAlavapatie zAMtvanA diladrohane dezadrohamAM pheravavA mATe puSkaLa pralobhano ApyAM. mahAmAtya zAMtue mAlavapatine kahyuM, "meM dharma tarIke jaina dharma, guru tarIke AcArya devasUrijI ane svAmI tarIke rAjA siddharAjane mArA manamAM sthApyA che. vaLI gujarAta e to mArI pyArI mAtRbhUmi. ene dago kaI rIte daI zakAya ? je mAtAnuM dUdha pIdhuM che e mAtAnuM lohI vahevaDAvIne huM dezadroha karuM enAthI to vadhu sAruM e che ke mAruM mastaka utArIne ApanAM caraNomAM mUkI dauM. A ja mAro sAco dharma che." - zAMtunA dezapremanI A vAta siddharAje jANI tyAre enA pastAvAno pAra na rahyo. AMkhomAM AMsu sAthe eNe zAMtune gujarAtamAM pAchA AvavA kahyuM. bhavya Adara-sanmAna sAthe deDha dharmaniSThA ane aDaga dezaniSThA dharAvatA mahAmAtya zAMtu potAnI mAtRbhUmi gujarAtamAM pAchA AvyA. solaMkIyuganA itihAsamAM mahAmaMtrI zAMtanuM caritra vIrapurUSa ane dharmapuruSa tarIke sadAya camakatuM raheze. dharmanehasaujanya sva. choTAlAla maMgaLadAsa zAhanA AtmazreyArthe sunilakumAra choTAlAla zAha parivAra, amadAvAda Jain Education Internet, Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amAri ghoSaNA www.fainelibrary.org. Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 65. mahArAjA kumArapALa jinazAsananI kIrtigAthAnuM eka bhavya ane ujvaLa prakaraNa eTale rAjarSi kumArapALanuM vIratA, nyAyaparAyaNatA ane karuNAthI bhareluM jIvana. paramahaMta zrAvakanA birudathI itihAsamAM vikhyAta mahArAjA kumArapALa vizvamAM ahiMsAnI ghoSaNA karanAra samartha rAjavI hatA. vi. saM. 1149mAM janmelA kumArapALanAM lagna bhopAladevI sAthe thayAM. niHsaMtAna siddharAje jyAre jANyuM ke enA pachI kumArapALanA bhAgyamAM gujarAtanuM rAjya che tyAre siddharAje vicAryuM ke A kumArapALa Ama rAjA banavo joIe nahIM. e marIne mAro putra thAya ane rAjA bane te yogya gaNAya. AvA vicArathI eNe kumArapALane mArI nAkhavA karyA. emAM jema jema niSphaLatA maLatI gaI, tema tema siddharAjanI veravRtti vadhatI gaI, covIsa varSanA kumArapALane siddharAjanI durbhAvanAnI jANa thatAM e bIjAM rAjyomAM cAlyo gayo ane judA judA veze bhaTakavA lAgyo. rAjAe enI pAchaLa mArAonI eka TukaDI rAkhI hatI, paNa kumArapALane koInI ne koInI madada maLI jatI ane UgarI jato. hemacaMdrAcAryanI kumArapALa para ghaNI kRpA hatI tethI emaNe paNa ene A guptavAsamAM sahAya karI hatI. vi. saM. 1199nA kArataka suda trIjanA divase siddharAjanuM mRtyu thayuM. e pachI mahipAla, kIrtipAla ane kumArapALa vacce thayela rAjagAdI mATenI spardhAmAM kumArapALa dhIra ane sAhasamarti sAbita thatAM hAthaNIe emanA para kaLaza DhoLyo. vi. saM. 1199nA mAgasara suda cothanA divase pacAsa varSanI vaye pATaNamAM kumArapALano rAjyAbhiSeka mahotsava racAyo. | kalikAlasarvajJa zrI hemacaMdrAcAryanI preraNAthI eNe rAjyamAM jugAra para pUrNa pratibaMdha mUkyo, amAri ghoSaNA karI. eNe dharmaAjJA prasarAvI ke, "prajA ekabIjAnAM gaLAM kApI gujarAna calAve, emAM rAjAno durviveka che. jUThuM bolavuM e kharAba che. parastrI-saMga karavo te tethI kharAba che, paNa jIvahiMsA to sauthI nikRSTa che. mATe koIe hiMsA para gujarAna na calAvavuM. dhaMdhAdArI hiMsakoe hiMsA choDavI ane temane traNa varSa sudhI bhaMDAramAMthI bharaNapoSaNa maLaze." amAri ghoSaNAno avAja cAre dizAmAM guMjavA lAgyo. eNe adhikArIone AjJA karI ke mArA rAjyamAM jo koI paNa jIvahiMsA kare to tene cora ane vyabhicArI karatAM paNa sakhata zikSA karavI, mahArAjA kumArapALanI AvI ahiMsA pratyenI cAhanA joIne paDozI ane khaMDiyA rAjAoe paNa potAnA rAjamAM ahiMsApAlananI ghoSaNA karI. dharma nimitte ane bhojana nimitte ema banne prakAre thatI jIvahiMsAno niSedha karyo. kaMTakezvarI devIne apAto pazubali paNa baMdha karAvyo. hemacaMdrAcArya kumArapALane daivI kopathI mukta karyA ane pUrvabhavamAM ATha upavAsa karIne zeThanA ghare e mRtyu pAmyo hato e vAta karI. amAri ghoSaNA dvArA kumArapALe katalakhAnAM baMdha karAvyAM. pazupIDA para pratibaMdha mUkyo ane gujarAtamAM je jIvadayAnI bhAvanA jovA maLe che tenA pAyAmAM hemacaMdrAcAryanI preraNAthI kumArapALe karelAM kAryo kAraNabhUta che. temanI pAsethI samyaktva tathA gRhasthanAM bAra vrato svIkAryA ane te samayathI AcAryazrI hemacaMdrAcArye emane "rAjarSi'nuM biruda ApyuM hatuM. rAjAe savAramAM maMgalapAThathI jAgavuM, namaskArano jApa, 'vItarAgastotra' tathA 'yogazAstrano akhaMDa pATha, jinadarzana, caityavaMdana, kumArapALavihAramAM caityaparipATI, gharaderAsaramAM bhojana-naivedya dharIne jamavuM, sAMje gharaderAsaramAM AMgIracanA, AratI, maMgaladIvo, prabhustutiguNagAna, rAtre mahApuruSonA jIvananI vicAraNA ane nidrA - e rIte eno dainika dhArmika krama hato. 14 varSamAM 14 karoDa sonAmahoronuM dAna, 21 graMthabhaMDAronuM lekhana, 18 dezomAM amAri pAlana, 14 dezonA rAjAo sAthe maitrI, sAta tIrthayAtrAo, 1444 derAsaronuM nirmANa ane 1600 derAsarono jIrNoddhAra karAvanAra mahArAjA kumArapALa bhAratIya itihAsamAM advitIya ane Adarza rAjavI tarIke cirasmaraNIya banI rahyA. 84 varSanI uMmare vi. saM. 12 29mAM hemacaMdrAcArya kALadharma pAmyA. gurUvidAya pachI rAjya vize vairAgya anubhavatA gurjarezvara mahArAjA kumArapALa vi. saM. 1 230mAM eMsI varSanI uMmare svargavAsa pAmyA. dharmasnehasaujanya zrI ramezacaMdra hemaMtalAla gAThANI parivAra, ha. a. sau. harSAbahena, putra dharmeza, parAga, putravadhu bhAratI, pautrI priyAMzI. (vaDAlA), hAla amadAvAda. Jain Education are Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ FOR YOU YOU YONO, VOYOYOTVOR VITE rAjavA rIo sa E Snymanent zeva kaMDaliMka IPIDS 1L # VOR YOAYYOR VOND VOORVORVORTONOR Jajn Education International Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ N 66. bhIma kuMDaliyo bhagavAna to bhaktanI bhAvanAnA bhUkhyAM che. hRdayamAM dharmanA sAcA sneha vinA karoDonuM dAna karanAra karatAM sAcI bhAvanAthI eka koDInuM dAna karanAra mahAna che. jainadarzane pratyeka dharmaAcaraNamAM dravya ane bhAva ema be bheda darzAvyA che. bhAvanAzUnya hRdayathI karavAmAM AvatI kriyA te dravya, bhAvanApUrNa hRdayathI karavAmAM AvatI kriyA te bhAva. bhIma kuMDaliyonuM jIvana hRdayanI sAcI dharmabhAvanAnuM mahimAgAna kare che. | vi. saM. 12 13mAM zrI zatruMjaya tIrthanA mULa jinAlayano mahAmAtya vAhaDe jIrNoddhAra karAvyo. pratiSThAno barAbara raMga jAmyo hato. A pratiSThAmAM TImANAno ati garIba cIMtharehAla jaina bhIma paNa Avyo hato. te kuMDalAnA ghIno vepArI hato. teNe potAnA gAmathI cha drammanuM ghI lAvIne saMghamAM pherI karI. Ane pariNAme ene eka rUpiyo ane sAta drammanI kamANI thaI. AmAMthI eka rUpiyAnAM phUla kharIdIne eNe prabhupUjA karI. Avo bhavya pratiSThA mahotsava karAvanAra mahAmAtya vAhaDanAM darzana karavAnI bhAvanAthI bhIma maMtrIrAjanA taMbu pAse Avyo. nirdhanatAthI gherAyelA bhImane maMtrIne maLatAM saMkoca thato hato. maMtrI mAnavapArakhu hatA. emaNe A garIba bhImane potAnI pAse ardhaAsana para besADyo. enA jIvanano itihAsa jANI lIdho. maMtrI vAhaDe bhAvathI kahyuM, "bhIma, tuM mAro sAdharmika bhAI che. mAre yogya kaMI kAma hoya to jarUra kaheje." A samaye tIrthoddhAranA vahIvaTadAro tIrthoddhAranI rakama pUrI karavA Tipa karatA hatA. teo bhIma pAse AvyA. enI pAse sAta dramya hatA. e saghaLI mUDI eNe TipamAM ApI dIdhI. kevo virala tyAga ! kevI anupama bhAvanA ! kevI bhavya dharmaprIti ! mahAmAtya vAhaDa A garIba mAnavIno virATa tyAga joIne prasanna thaI gayo. TipanI yAdImAM emaNe bhIma kuMDaliyonuM nAma paheluM lakhAvyuM. sAthe zreSThIone kahyuM paNa kharuM, "juo, AnuM nAma tyAga ! cha drammanA ghImAMthI eka rUpiyA ane sAta (ANI karI. rUpiyAnAM puSpothI prabhupUjA karI, bAkInA sAta dramma TipamAM lakhAvyA. ene AjanI prabhubhaktimAM rasa che. kAlanI kazI phikara nathI. dharmakArya pratye eno dharmasneha to juo !" vAhaDa maMtrIe bhIma kuMDaliyone traNa rezamI vastro ane pAMcaso drammanI bheTa ApI. bhIme hasIne kahyuM, "maMtrIzvara, A nAzavaMta saMpattinA lobhamAM huM mAruM puNya vecI na zakuM. tame pUrvabhavamAM AvuM puNya karyuM tethI Aje AvI sthitimAM cho. to pachI mAruM saMcita puNya zI rIte ApI zakuM ? A to chetarAmaNI kayo jevuM kahevAya." maMtrI vAhaDa AvAM vacano sAMbhaLI khUba prasanna thayA. eNe pAnanuM bIDuM ApIne bhImanuM sanmAna karyuM. bhIma kuMDaliyo ghera Avyo to roja eno hisAba lenArI karkazA nArIe kazuM na pUchavuM. banyuM hatuM evuM ke enA gharanI gamANamAM gAya bAMdhavAno khIlo kADhIne barAbara nAkhavA jatAM ene cAra hajAra sonAmahora maLI hatI. potAnI A vAta ati harSabhera bhIma kuMDaliyone kahI. bhIma kuMDaliyoe kahyuM, "A to mArI prabhupUjAnuM phaLa che. A rakama to ApaNe tIrthamAM vAparavI joIe." bIje divase saMghamAM AvIne maMtrI vAhaDane A rakama ApI to maMtrIe A rakama levAno sApha inkAra karyo. bhIma kuMDaliyoe kahyuM, - "maMtrIzvara, mArI pAse eka baLada che te basa che. A dhana rAkhIne mAre vinA kAraNe koI kleza nathI vahoravo." Ama chatAM maMtrI vAhaDe rakama svIkArI nahIM. cheka rAta sudhI baMne vacce rakajhaka cAlI. rAtre kapardI yakSe kahyuM, "tArI puSpapUjAthI prasanna thaIne A dhana ApyuM che. eno tAre mATe ane dAna kAje upayoga kara. have samRddhi sadAya tArI sAthe raheze." bIje divase bhIma kuMDaliyoe bhagavAna RSabhadevanI suvarNaratno ane puSpo vaDe lAkheNI pUjA karI. kapardI yakSanI paNa pUjA karI. eno bhaMDAra chalochala bharAyelo rahyo. A bhIma kuMDaliyoe zrI zatruMjaya mahAtIrtha para bhImakuMDa baMdhAvyo. | dharmasnehasaujanya sva. bAlacaMda dhulacaMda mahetA jAvarA(ma. pra.)vALAnA AtmazreyArthe zrI prakAzacaMdra bAlacaMda mahetA parivAra, amadAvAda che. Jain Education like Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ OOOOO SOLO LOKOM O TOR wain Education Internal Winelibrary.org Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 67. zeTha jagaDuzAda - ahiMsAnuM pAlana ane karoDonI saMpattinuM dAna e jagaDuzAnI vizeSatA hatI. eka vakhata saurASTranA dakSiNa kinAre koyalA pahADInI najIka emanuM jahAja thaMbhI gayuM. ema kahevAtuM ke madhyAhna samaye devInI dRSTi je vAhana para paDe te bhasmIbhUta thaI jAya. A lokamAnyatA sAMbhaLIne jagaDuzA devInA maMdiramAM AvyA. Asanastha thaIne traNa upavAsa karyA. devI prasanna thatAM A saMhAra baMdha karavAnI jagaDuzAe prArthanA karI. kathA ema kahe che ke devIe kahyuM ke maMdiranAM 108 pagathiyAM para eka eka pADAne balirUpe rAkhavAmAM Ave. jagaDuzAe 106 pADA maMgAvyA. bIje pagathiye potAnA dattaka putrane ane pahele pagathiye pote UbhA rahyA. pazuonA saMhArane badale pahelAM potAno bali caDAvavA mATe potAnI Doka para talavAra calAvavA gayA, tyAM ja koI adezya zaktie emano hAtha pakaDI lIdho. jagaDuzAnI jIvadayA ane sAhasanI bhAvanA joIne devI prasanna thayAM. devIe kahyuM ke mArA dakSiNa dizA taraphanA maMdirane uttara dizA taraphanuM banAvI de, jethI koI saMhAra na thAya. Aje saikAo pachI paNa koyalA pahADInI yAtrAmAM devInAM darzana karyA bAda ja gaDuzA ane emanA putranI AratI utAravAmAM Ave che. kacchanA kaMthakoTathI jagaDuzAnA pitA soLazAha bhadrezvara AvIne vasyA. jagaDuzAnI mAtA lakSmIbAI dayAnI sAkSAta mUrti hatAM. jagaDuzAnA pitAno vepAra deza-paradezamAM cAlato hovAthI emane tyAM AvatA saMkhyAbaMdha ADatiyAo pAsethI dariyAI sapharanI romAMcaka gAthAo sAMbhaLI hatI. e samaye bALaka jagaDU ema kaheto ke huM moTo thaIza tyAre so vahANo laIne nIkaLIza ane tamArA dezamAM mAro vepAra jamAvIza. pitAnuM avasAna thatAM jagaDuzAe vepAra saMbhALyo. e samaye bhadrezvara gujarAtanA tAbAmAM hatuM ane mahArAja bhImadevanI sattA nabaLI paDatI hatI. A takano lAbha laIne tharapArakarano abhimAnI rAjA pIThadeva bhadrezvara para dhasI Avyo ane enA killAne toDI nAkhyo. pariNAme bhadrezvara mAthe pratyeka kSaNe bhaya toLAto hato, tyAre jagaDuzAe killo bAMdhavAno vicAra karyo. abhimAnI pIThadeve dhamakI ApI paraMtu enAthI saheje caLyA vinA cha mAsamAM killo taiyAra karI dIdho. jagaDuzAe zatruMjaya ane giranAranA bhavya saMgho kADhIne yAtrA karI. aneka maMdiro baMdhAvyAM. dezAvarathI AvatA musalamAna vepArIone namAja paDhavA mATe khImalI masjida paNa caNAvI ApI. | vi. saM. 131 1mAM jagaDuzA eka vakhata paramadevasUri AcAryanuM vyAkhyAna sAMbhaLavA gayA tyAre dAna vize vyAkhyAna ApyA pachI gurudeve jagaDuzAne ekAMtamAM bolAvIne kahyuM, "tamArI lakSmInA sadvyayano kharo prasaMga AvI rahyo che. have traNa varSa uparAuparI duSkALa Avaze. tethI bane eTaluM dhAnya bharI rAkhajo. e dhAnyathI duSkALamAM sahune jivADajo, manuSyasevAno Avo mahAna moko pharI maLavo muzkela che." A samaye jagaDUzAnI dukAno uttaramAM gijanI-kaMdahAra sudhI, pUrvamAM baMgALa sudhI, dakSiNamAM rAmezvara sudhI ane dariyApAranA dezomAM paNa hatI. badhe anAjanI kharIdI zarU thaI. dhAnyanA koThAro para jagaDuzAe eka tAmrapatra lakhAvyuM temAM phakta ATalA ja zabdo lakhyA A kaNa garIbo mATe che." - jagaDuzA | vi. saM. 1313, 1314 ane 1315nAM varSamAM uparAuparI traNa duSkALa AvyA. A duSkALamAM jagaDuzAhe gujarAta, siMdha, mevADa, mALavA, kAzI, dilhI ane cheka kaMdahAranA rAjAne anAja ApyuM. ekaso paMdara jeTalI dAnazALA kholI jemAM pratidina pAMca lAkha mANasone bhojana ApavAmAM AvatuM. A duSkALamAM cAra karoDa, navvANuM lAkha ane pacAsa hajAra maNa anAja garIbone vinAmulya vaheMcyuM ane nagada sADA cAra karoDa rUpiyA khacya. rAjA-mahArAjAoe emane pAlanahAranuM biruda ApyuM. Aje paNa mahAna dAnezvarIne jagaDuzAnI upamA apAya che, te A mATe ja. dharmasnehasaujanya muni zrI balabhadra vijayajI ma.nA upadezathI zrI kalyANabhAI maganalAla zAha parivAra, amadAvAda Jain Education Inter Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ WORTO SO DODATO Oooongo UUUUUJUE putra PORTO ESOR TIRO Jain Education interne For Private Pesonal use on nelibrary.org Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68. senApati AbhU gujarAtanI rAjadhAnI aNahilapura pATaNa para vizALa musalamAna senA caDI AvI. gujarAtanA aMtima solaMkI rAjA bhImadeva (dvitIya) e samaye rAjyamAM upasthita nahotA, AthI sahu koInA manamAM ciMtAyukta savAla jAgyo ke muslima AkramaNathI kaI rIte rAjyanI rakSA karI zakAya ? Ama to senApati senA laIne yuddha laDe, paraMtu senApatipade hajI hamaNAM ja zrImALI jaina rajapUta AbhUnI niyukti thaI hatI. sAva navosavo senApati yuddhabhUmi para senAne kaI rIte mArgadarzana ApI zake ? Ama traNa prakAranI ciMtAthI aNahilapura pATaNa gherAI gayuM. eka to prajAutsAha ane sainyazakti Ape tevA rAjA bhImadeva hAjara nahotA. bIjI koI evI vyakti nahotI ke jenA para rAjyanI surakSAno madAra rAkhI zakAya. trIjI vAta e hatI ke vizALa musalamAna senA sAme jhajhUmI zake eTalI pUratI ane vyavasthita senA paNa nahotI. AthI rAjyanA adhikArIo ciMtAmAM DUbI gayA hatA. gujarAtanAM mahArANIe joyuM ke have koI upAya nathI. musalamAna senA sAva najIka AvI cUkI che. eka eka paLa kImatI che, tyAre tatkALa nirNaya levAnI jarUra hatI. Akhare eNe senApati AbhUne bolAvyA ane yuddhano dora soMpyo. senApati AbhUe sainikone ekaThA karIne emanAmAM utsAha jagAvyo. duzmanone mUMjhavI nAkhe evI vyUharacanA karI. bIje divase prAtaHkALe yuddhano prAraMbha thayo. senApati AbhU dharmaniSTha zrAvaka hato. divasamAM be vAra savAre ane sAMje pratikramaNa karato hato. saMdhyAnI lAlimA AkAzanA khUNe chavAI gaI. pratikramaNano samaya najIka Avyo. senApati AbhU vicAravA lAgyo ke koI ekAMta sthaLe jaIne pratikramaNa karI lauM, paraMtu A yuddhabhUminI vacce ekAMta sthaLa kyAMthI maLe ? saMhArathI bharelA samarAMgaNamAM samatAMgaNa jevuM pratikramaNa kevI rIte thaI zake ? jo senApati ja samarAMgaNa choDIne jAya to to AphatanI AMdhI jAge. senApati vinA senA hatotsAha thaI jAya ane enA lalATe paLavAramAM parAjaya lakhAI jAya. eka bAju dRDha dharmazraddhA hatI, bIjI bAju enA pAlanamAM pArAvAra muzkelI hatI. eka bAju dharma, bIjI bAju saMkaTa ! Akhare yuddhabhUmi para hAthInI aMbADI para beThAM-beThAM pratikramaNano prAraMbha karyo. pratikramaNamAM jyAre "jeme jIvA virAhiyA egidiyA beiMdiyA (ekendriya, beiMdriya - je koI jIvanI meM virAdhanA - hiMsA - karI hoya)" ityAdi zabdonuM senApati AbhU uccAraNa karatA hatA tyAre koI sainike eka bIjA sainikane kahyuM, "are ! juo to kharA ! ApaNA senApati yuddhanA medAnamAM kevuM ahiMsaka kRtya karI rahyA che ! eka bAju mAro-kAponA hokArA-paDakArA saMbhaLAya che. sAmasAme duzmano para zastro jhIMkAya che. Ave samaye e "egiMdiyA beiMdiyA" karI rahyA che. A bicAro narama-narama zIro khAnAro zrAvaka yuddhamAM kyAMthI bahAdurI batAvaze ?'' A vAta cheka mahArANInA kAna sudhI pahoMcI. mahArANInA manamAM pArAvAra ciMtA jAgI, paraMtu have nirUpAya hatAM. bIje divase prAtaHkALe yuddhano prAraMbha thayo. senApati AbhUe duzmano para evuM prabaLa AkramaNa karyuM ke emane zaraNAgati svIkAravI paDI. pATaNanI prajAe senApati AbhUno jayajayakAra karyo ane mahArANIe emanuM sanmAna sAthe svAgata karyuM. mahArANIe kahyuM, "tamane yuddhabhUmi para pratikramaNa karatAM joIne sainikoe ghora nirAzA ane meM pArAvAra vyathA anubhavI hatI, paraMtu tamArI vIratA joIne Aje ame sahu Azcaryamugdha banyAM chIe." senApati AbhUe uttara Apyo, "mAruM ahiMsAvrata mArA AtmA sAthe saMbaMdhita che. deza ke rAjyanI rakSA e mAruM parama kartavya che. ene mATe vadha karavAnI ke hiMsA karavAnI jarUra paDe to tema karavuM e mAro parama dharma samajuM chuM. mAruM zarIra e rASTranI saMpatti che, tethI rASTranI AjJA ane AvazyakatA anusAra teno upayoga thavo joIe. zarIramAM rahelo AtmA ane mana mArI potAnI saMpatti che. e baMnene hiMsAbhAvathI dUra rAkhavAM e ja mArA ahiMsA vratanuM lakSaNa che." senApati AbhUno dezaprema ane dharmaniSThA joIne sahunAM mastaka jhUkI gayAM ! dharmasnehasaujanya Jain Education Internation sva. jIvarAja nAnacaMda bagaDiyAnA AtmazreyArthe vaMdubahena jIvarAjabhAI bagaDiyA parivAra, amadAvAda www.jalmallbrary.org Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ VONONTON YONDAYONYONYONYONYON A Jain Education Internationa 000000 YONAYOL OLYYAYAYANOLYDAVOLVON Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 69. kuMDaliyo zrAvaka ghInA kuMDalA (gADavA) vecatA e zrAvakane sahu kuMDaliyo kahetA hatA. ghI vecavAno vyavasAya karato A zrAvaka dharmadarzanano UMDo jANakAra hato. eka vAra nagaramAM ghI vecavA nIkaLelA kuMDaliyAe joyuM to rAjamArga parathI pAlakhImAM birAjamAna thaIne AcAryazrI ratnAkarasUrijI rAjamahela bhaNI jatA hatA. pAlakhInI sAthe aneka vidvAno pagapALA cAlatA hatA. AgaLa zastradhArI sainiko ane pAchaLa nAmAMkita rAjasevako hatA. sahu koI UMcA avAje jora-jorathI AcAryazrIno jaya pokAratA hatA. keTalAka AcAryazrInI dRSTi paDe ane tene pariNAme rAjakRpA sAMpaDe te mATe dhakkAmukkI karI emanI pAlakhInI pAse AvatA hatA. kuMDaliyo zrAvaka A joIne vicAramAM paDyo. e jANato hato ke AcArya ratnAkarasUrijI dharmasiddhAMta, darzanazAstra, nyAya-vyAkaraNa, sAhitya, chaMda vagere aneka vidyAomAM pAraMgata hatA. sakala zAstramAM nipuNa ane sva-para zAstranA rahasyanA pAragAmI hatA. rAjA ane prajA sarvee emanA pratye mAna-sanmAna dAkhavavA mATe rAjasabhAmAM page cAlIne vihAra karavAne badale pAlakhImAM birAjIne AvavAnI AgrahabharI vinaMtI karI. e pachI kramazaH AcAryazrI ratnAkarasUrijInA cAritryaguNamAM zithilatA AvatAM oTa AvavA mAMDI. eka bhUla ekaso bhUla sarje. samaya jatAM rAjA ane sAmaMta jevo svAdiSTa, miSTa AhAra ane uttama kImatI vastro vAparavA lAgyA. vakhata jatAM motI-mANekanI bheTa paNa svIkAravA lAgyA. kuMDaliyA zrAvake AcAryazrIne vidhipUrvaka vaMdana karyAM. ratnAkarasUrijInA vyAkhyAnamAM gayo. vyAkhyAna bAda 'upadezamAlA' graMthanI gAthA kahIne artha pUchyo. eNe pUchyuM, dosasayamUlajAlaM, puvvarisivivajjiyaM jaivaMtaM / atthaM vahasi aNatthaM, kIsa aNatthaM tavaM carasi / / [ seMkaDo doSone utpanna karavAmAM mULa jALa samAna, pUrvaRSioe tyAgelA, yati-munioe jenuM vamana karyuM che tevA ane anartha karanArA evAM artha(dhana)ne jo vahana kare arthAt pAse rAkhe, to pachI zA mATe nirarthaka tapa kare che ? arthAt dhanAdi parigrahane grahaNa karanAranA tapa-saMyamAdi nirarthaka che.] anekArthavAdI AcAryazrIe potAnI prajJA-pratibhAthI sarva paMDito mAnya kare evA A zlokanA mULa arthane badale enA aneka judA judA artha karI batAvyA. kuMDaliyA zrAvake namratAthI kahyuM, "AcAryazrI ! ApanI pAse adbhuta artha sAMbhaLyo, paraMtu AvatI kAle eno mULa artha vizeSa prakAzita karIne mArA AtmAne kRtArtha karazo tevI vinaMtIpUrvakanI mArI prArthanA svIkArazo." Ama kahI vaMdana karI kuMDaliyo ghI vecavA nIkaLI gayo. pharI bIje divase Avyo. AcAryazrIe zabdaparyAyanA AdhAre zlokanI navIna vyAkhyA karI. trIje divase Avyo tyAre kadI na sAMbhaLyo hoya tevo sAva navIna artha karyo. Ama gAthAnA arthanI vyAkhyAmAM cha mahinA vItI gayA. cha mahinA bAda kuMDaliyAe AvIne kahyuM, "AcAryazrI ! ghI vecIne upArjana kareluM saghaLuM nANuM Aje khalAsa thaI gayuM che. eka jarUrI kAmathI mAre mArA gAma pAchA javuM paDaze. mAtra eka vAtano vasavaso raheze ke ApanA jevA mahAna ane samartha guru mahArAja pAsethI gAthAno mULa artha huM samajI zakyo nahIM." AcAryazrIe ene AvatI kAle pharI AvavA kahyuM. teo khuda ciMtanamAM paDyA. pachIne divase gAthAno yathArtha artha kuMDaliyAne saMbhaLAvyo. zrAvaka kuMDaliyo AnaMdita thato ghera gayo. zrI ratnAkarasUrijI mahArAjano AtmA jAgI gayo. potAnA pramAda mATe pArAvAra pazcAttApa thayo. tenI AlocanA karavA zrI zatruMjaya mahAtIrtha para jaIne zrI AdIzvara bhagavAna samakSa vairAgya rasathI bharapUra stuti karI, je stuti 'ratnAkara paccIzI' tarIke bhAvikonA kaMThe vasI gaI. dharmasnehasaujanya sva. cInubhAI caMdulAla zAha(agarabattIvALA)nA AtmazreyArthe maMjulAbahena cInubhAI zAha parivAra, amadAvAda Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ OROVA sataonI peDhI, saurASTra huM triI 8 kivada dazama vikrama saMvata somayadoThanI peTI,amadAva kaMThI lakhIne nAhatA paIthI eka lAkha ApIne mArA nAma khAte loTa paMdaseThanI peDhI saurASTra, suda pAMcama vikrama saMvata nI peDhI amadAvAda. AvatA bhAIzrI morAnI lalATaNa lAkha bApaeNnAkhelA MdalALa vyAja khAte jamA karAi saraLa, 2, || LOKOMO O o orto? Main Education International Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70. savA-somA saurASTranA savacaMda zeThano vepAra dhamadhokAra cAlato hato. jamIna para hajAronI poTho cAle ane dariyA para mAla bharelAM vahANo cAle, dilhI, AgrA ane amadAvAdanA bajAramAM emanI pratiSThA eTalI UMcI ke savacaMda zeThanI hUMDI kyAMyathI pAchI phare nahIM. dariyAmAM bharatI-oTa Ave ema mANasanI jiMdagImAM paNa caDatI-paDatI Ave. eka vAra dariyAI mArge gayelAM savacaMda zeThanAM bAre vahANa dariyAmAM guma thayAM, eka-eka vahANamAM lAkhonA hisAbe mAla bharyo hato. divaso para divaso vItatA jatA hatA, paNa vahANanA kAphalAnI koI bhALa maLatI nahotI. nakkI ratnAkara sAgara ene gaLI gayo haze ! savacaMda zeTha jotajotAmAM khAlIkhama thaI gayA. gharamAMthI vAlanI vALI sudhdhAM ApI dIdhI, paNa Abha phATayuM hatuM tyAM thIMgaDuM dIdhuM cAle ema nahotuM. | najIkanA gAmanA ThAkoranI rakama zeThane tyAM hatI. eNe AvIne ugharANI karavA mAMDI. savacaMda zeThe thoDIghaNI rakama meLavavA mahenata karI paNa phAvyA nahIM. duniyAmAM paDatAMne pADanAra lAkha mAnavI che, paDatAMne UbhA karanAra koI viralA ja hoya che. zeThe ugharANI meLavavA ke uchInuM meLavavA prayAsa karyo, paNa khAlI hAthe pAchA pharyA ! chevaTe narasiMha mahetAe zAmaLazA zeTha upara lakhI hatI evI hUMDI vaNathalInA zeTha savacaMda jerAje amadAvAdanA zeTha somacaMda amIcaMda para lakhI ane lakhyuM ke A ciThThI laIne AvanAra ThAkora sUrajamalajI satAvatane hUMDI dekhADe eTale eka lAkha rokaDA rUpiyA Apazo. savacaMda zeThane somacaMda zeThanI koI pahecAna nahotI ke paisAnI koI levaDadevaDa kyAreya karI nahotI. A lAkhanI hUMDI kema svIkArAze e vicAramAM zeThanI AMkhamAMthI be AMsu TapakIne kAgaLa para paDyAM. khera ! bIjuM kare paNa zuM ? prabhunuM nAma laI hUMDI ThAkoranA hAthamAM mUkI. amadAvAdanA jhaverIvADamAM dhanADhya somacaMda zeTha rahetA hatA. somacaMda zeThe hUMDI vAMcI. emaNe haiyApATI para savacaMda zeThanuM khAtuM yAda karyuM, paNa kazuM yAda na AvyuM. munImane tapAsa karavA kahyuM. munIme copaDA ukheLyA, paNa kyAMya A nAmaThAma na maLe. somacaMda zeThe ThAkorane kahyuM ke amAre tyAM moTI rakamanI hUMDI traNa divase svIkArAya che, mATe traNa divasa tame amArA mahemAna banIne raho. somacaMda zeThano vaibhava joIne aMjAI gayelA ThAkora traNa divasa rokAyA. zeThe pharI nirAMte copaDA joyA. emAMya savacaMda zeThanuM koI khAtuM nIkaLyuM nahI', pharI hUMDI maMgAvIne dhyAnathI joyuM to emanI najara hUMDI para paDelAM be biMdu para gaI. nakkI, koI lAkheNA puruSanAM A AMsu lAge che ! eNe mAre bharose hUMDI lakhI lAge che. lakSmIno potAno sAdharmika mATe upayoga karavAnI sonerI taka sAme cAlIne maLI che ! mANasa mANasanA kAmamAM na Ave to mAnavadeha maLyo na maLyo sarakho gaNAya. zeThe munImane kahyuM ke ThAkorane lAkha rUpiyA cUkavI Apo. munIme kahyuM ke savacaMda zeThanuM khAtuM nathI to lAkha rUpiyA kayA khAte lakhIne ApuM ? zeThe kahyuM ke kharca khAte lakhIne Apo. aMdhakAramAMthI sonAno sUraja Uge ema savacaMda zeThanAM bAre vahANa pAchAM AvyAM. ThAkorane laIne vaNathalInA savacaMda zeTha amadAvAdamAM somacaMda zeThane tyAM AvyA. zeTha peDhI para beThA hatA. savacaMda zeThe doDIne potAnI pAghaDI emanA khoLAmAM mUkatAM kahyuM, "zeTha, mane marelAne tame jivADyo. tame mArI AMTa rAkhI. A cAmaDIthI tamArA joDA sivaDAvuM toya ochA che. tamAruM nANuM laI lo." savacaMda zeThe thelIo para thelIo utAravA mAMDI. traNa lAkha rUpiyA mUkyA. somacaMda zeThe kahe, "ame to lAkha ApyA hatA. vyAja meLavIe toya bahu bahu to savA lAkha thAya." vAta vivAde caDI. somacaMda zeTha ke savacaMda zeTha eke mAne nahIM. gAmanuM mahAjana ekaThuM thayuM. nakkI thayuM ke A saMpattimAMthI saMgha kADhavo. bhAvathI tIrthayAtrA karavI. raste dAna devuM. du:khiyAnAM duHkha dUra karavAM. Akho saMgha nIkaLyo ane zrI zatruMjaya tIrtha para pahocyo. tyAM jaI bAkInA dravyathI derAsaro bAMdhyAM. Aje savA-somAnI TUMkanA jinAlayo joIne aMtara bolI UThe che : "raMga che savA-somAne ! duniyAmAM rAkha-rakhApata hajo to AvI hajo, mANasAI maLo to AvI maLajo. lakSmI maLo to AvAne maLajo." dharmasnehasaujanya pU. muni zrI samakticaMdravijayajI ma.nA upadezathI zrI azokabhAI lAlabhAI vakIla parivAra, amadAvAda Jain Education e Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Von N OVO ahiMsA asteya dhamhavarya aparigraha nnn LUOTO TORT Main Education Interior Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 71. paMcAkhya bhAravAhaka rAjamAM vasatA bhAravAhaka pAMcaso majUromAM paMcAkhya bhAravAhaka majUronI TukaDIno mukhya majUra ane sauthI baLavAna che, ekasAthe anAja bharelA pAMca ghaDA (kaLazI) mAthe UMcakI zakato hato. potAnA rAjyamAM AvI asAdhAraNa tAkAta dharAvatA majabUta bhAravAhaka vase che, te joIne rAjA enA para prasanna thayo. zaktizALI paMcAkha bhAravAhakane rAjAe evuM vacana ApyuM ke, "jyAre tuM tArA pAMcaso majUro sAthe bhAra vahana karIne rastA para jato hoIza tyAre sAmethI sainya, hAthI, azva, ratha ke gADAM kazuM paNa AvatuM hoya to tAre saheje bAjue khasavuM nahI'. AghApAchA thavuM nahI', are ! khuda huM Avato hou to paNa tuM nakkI karelA mArga para je rIte cAlato hoya te rIte ja cAlaje. tArA jevA bhAravAhaka mATe mane Adara che. vaLI jyAre tAre mAro bhaya rAkhavAno nathI, to pachI sAmethI sainya AvatuM hoya ke senApati hoya, tAre saheje bhayabhIta thavAnuM nahIM. tAre to tArI rIte ja nizcita banIne cAlavAnuM." paMcAkhya bhAravAhake rAjAnA hukamano AdarapUrvaka svIkAra karyo. rAjAe ema paNa kahyuM, "jo koI paNa mArI A AjJAnuM ullaMghana karaze to huM ene sakhatamAM sakhata zikSA karIza." - rAjAnI AjJA hovAthI paMcAkhya bhAravAhaka naciMta manathI rastA para cAlato hato. eTalI ja nizcitatAthI enI pAchaLa pAMcaso majUro cAlatA hatA. ene sAmethI cAlato joIne sahu koI bAjue khasI jaIne rasto karI ApatA hatA. vaLI rAjAnI AjJA hovAthI ane prajAne Adara hovAthI AvuM karavAne lIdhe koInA manamAM saheje glAni thatI nahotI. eka vAra paMcAkhya bhAravAhaka potAnA pAMcaso majUro sAthe nagaramAM praveza karato hato. paMcAkhyae mAthA para anAja bharelAM pAMca beDAM rAkhyAM hatAM. eNe joyuM to sAmethI sAdhu-mahArAjo mArga para cAlyA AvatA hatA. | tapasvI sAdhuone jotAM paMcAkhyae vicAra karyo ke mArA mAthA para to pAMca kaLazI anAjano ghaNo moTo bhAra che, paraMtu A munirAjonI tulanAmAM e bhAra kazI visAtamAM na gaNAya. mAro bhAra to narI AMkhe joI zakAya tevo kiMtu sImita che. jyAre narI AMkhe na dekhAya tevo pAMca mahAvratarUpI mahAna bhAra dhAraNa karanArA A munirAjone to dhanya che. emanA ahiMsA, satya, asteya, aparigraha ane brahmacarya evA pAMca mahAvratarUpI bhAranI AgaLa mAro boja, mArI zakti ke mAruM sAmarthya sAva sAmAnya gaNAya. AvuM vicArato paMcAkhya munirAjone mArga ApavA mATe bAjue khasI gayo. enI pAchaLa anAjanA ghaDA laIne cAlatA pAMcaso majurone paNa khasavuM paDyuM, AthI keTalAka bhAravAhakoe akaLAIne paMcAkhyane kahyuM, A rIte AghA khasIne tame sAme cAlIne Aphata vahorI che. rAjAnI AjJAnuM tame chaDecoka ullaMghana karyuM." keTalAka bhAravAhakoe rAjAne vAta karI tyAre rAjAe paMcAkhyane AjJAnI avajJA karavAnuM kAraNa pUchayuM. paMcAkhya bhAravAhake kahyuM, "he rAjA ! mArA karatA A munirAjo adhika bhAra vahana karatAM hovAthI ochA bhAravALA meM emane mArga Apyo hato." Azcarya pAmelA rAjAe pUchavuM, "are ! A munirAjo kyAM tArA jevo mAthe bhAra vahana kare che ?" paMcAkhya bhAravAhake kahyuM, "A munirAjo meruparvata karatAM adhika bhAravALA pAMca mahAvratonuM satata vahana kare che ane temAM eka paLano paNa pramAda karatA nathI. jyAre huM to bahArano bhAra upADuM chuM. aneka jIvonuM upamardana karIne aneka bhavomAM paNa chUTI na zake tevAM pApanI vRddhi karuM chuM. he rAjana ! eka samaye meM paNa dIkSA aMgIkAra karI hatI, paraMtu pAMca mahAvratono bhAra vahana karavAmAM azakta puravAra thayo. pariNAme dIkSA choDIne AvyaMtara bhAra upADI nahI zakanAra huM, pAMca kaLazIno bhAra upADuM chuM. vadhu boja upADanArane mArga Apavo te yogya ja gaNAya." | paMcAkhyanI vAta parathI jaina munionI mahattAno anubhava karanAra rAjA e pachI vinayapUrvaka niraMtara munirAjo pAse dharmakathAnuM zravaNa karavA lAgyo. dharmasnehasojanya pa. pU. paMnyAsa zrI vinItacaMdravijayajI gaNi ma.nA upadezathI zrI amRtalAla (cImanalAla) haMsarAjabhAI dozI parivAra, amadAvAda Jain Education Internal Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ LET Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72. bhImajI saMpati bhImajI saMghapatinuM jIvana eTale satyapAlananI AkarI agniparIkSAmAM pasAra thanArA sAdhakanuM jIvana. rAjA harizcaMdra jevI satyapAlananI ane satyane mATe AtmasamarpaNa karanAranI A eka mahAkathA che. khaMbhAtanA kuzaLa vepArI evA bhImajI saMghapati dhanADhya zreSThI hatA. tapAgacchanA AcArya devendrasUri mALavAthI vihAra karIne gujarAtamAM padhAryA, tyAre eka divasa bhImajIe AcArya mahArAjane vinaMtI karI ke kaMIka evI pratijJA Apo ke jethI mAro jaladI bhavanistAra thAya. ' A sAMbhaLIne AcArya devendrasUrie kahyuM, "juo, sadAya satya bolavuM evI pratijJA laIne tenuM yogya pAlana karazo, to tamAruM jaladI kalyANa thaI jaze." saMghapati bhImajIe natamastake vaMdanA karI gurunI AjJA mAthe caDAvI ane pratijJA karI ke have huM kyAreya asatya bolIza nahIM. game tevI kaparI paristhiti haze to paNa satyapAlana karIza. - thoDA ja samayamAM A pratijJAnI AkarI kasoTI thaI. mahI nadInA kAMThe vasatA ane lUMTa karatA eka pallIpati bhIle bhImajIne AMtarIne pakaDI lIdhA ane pachI pUchayuM, "bola, tArA gharamAM keTaluM dhana che ?" satyavaktA bhImajIe kahyuM, "gharamAM gharakharca mATe cAra hajAra rUpiyA rAkhelA che." pallIpati bhIle bhImajIne gupta sthAnamAM saMtADI dIdhA ane emanA putrane saMdezo mokalyo ke tamArA pitAne ame keda karyA che. choDAvavA hoya to cAra hajAra rUpiyA ApI jAva. bhImajInA putrae banAvaTI sikkA lAvIne bhIlane ApyA, A sikkA joIne bhIlane zaMkA gaI, e sAcA che ke khoTA tenuM pArakhuM karavAno vicAra karyo. bhIla jANato hato ke bhImajI sonI haMmezAM sAcuM bole che, to enI pAse ja khAtarI karAvuM. bhImajI sonIe putrae ApelA sikkA jotAM ja kahyuM, "A sikkA to taddana banAvaTI ane nakalI che. sAva khoTA che." | bhImajInI A vAta sAMbhaLIne bhIla vicAramAM paDI gayo. ene thayuM ke A te kevo satyavaktA ! pote bAnamAM che ane emano putra rUpiyA Ape to ja jIvato pAcho jaI zake tema che, tema chatAM saccAI eTalI ke potAnA dIkarAne jUTho kahyo ! rUpiyAne nakalI kahyA ! lUMTArA bhIlane thayuM ke bhImajI kharo satyavAdI che. enA krUra hRdayane bhImajInA satyanI AMca aDI. AvA dharmaniSTha satyapriya mAnavIne satAvavAthI to prabhu khUba nArAja thAya. Ama vicArI bhIle bhImajIne choDI mUkyA, eTaluM ja nahIM paNa tene potAnA gAmamAM kAmadAra banAvyA. vi. saM. 1327mAM AcArya devendrasUrino mALavAmAM svargavAsa thayo. e pachI cha mahinA bAda emanA paTTadhara vidyAnaMdasUrino vijApuramAM svargavAsa thayo. bhImajI AcArya devendrasUrinA ananya bhakta hatA. A gurudevonA svargagamananA zokathI eNe bAra varSa sudhI moMmAM annano eka dANo lIdho nahIM. | jinazAsananI eka mahattA e enI brahmacaryanI bhAvanA che. prabhu mahAvIra pUrve ahiMsA, satya, asteya ane aparigraha e caturvidha vrata hatA emAM bhagavAna mahAvIre pAMcamuM brahmacarya vrata umeryuM ane e vratathI nArIne svataMtra sthAna maLyuM ane jIvanamAM saMyamano prabhAva vadhyo. AthI saMghapati bhImajIe bhAratamAM je caturghatadhArI strI-puruSo hoya tene eka rezamI sADI ane pAMca hIrAgata vastronI lahANI karI. bhImajI zeThanA mahetAjI gAmegAma pharIne AnI lahANI karatA hatA. emanI AjJAthI mahetAjIe mAMDavagaDhanA maMtrI pethaDazAha ane emanI patnI padminIne A lahANI ApI. A lahANIno mULa uddeza jANIne batrIsa varSanA pethaDazA ane emanAM patnIe sajoDe brahmacaryavrata dhAraNa karyuM ane A vastro paherIne bhAvathI jinapUjA karI. aDaga satyaniSThA, utkRSTa gurubhakti ane caturthavratanA anumodananI prabaLa bhAvanAne kAraNe Aje paNa bhImajI saMghapatinuM smaraNa karAya che. dharmasnehasaujanya pa. pU. paMnyAsa zrI sthUlabhadravijayajI gaNi ma.nA upadezathI sva. padmAbahena caMdrakAMtabhAI zAhanA AtmazreyArthe; caMdrakAMtabhAI kAMtilAla zAha parivAra, amadAvAda Jain Education Internet Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ONO yor DE oooooo Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 73. pethaDazA 84 jinAlaya, aneka upAzraya, pethaDavihAra maMdira ane graMthabhaMDAranuM nirmANa karanArA pethaDazAe aneka dharmakAryo karyAM. pitA dedAzAnA mRtyu pachI pethaDazAnI paristhiti badalAtAM ekAeka nirdhana banI gayA. emaNe AcArya dharmaghoSasUri pAse parigraha-parimANa vrata mAgyuM, paraMtu gurue enuM ujjvaLa bhAgya joIne pAMca lAkha TakAnuM parimANa vrata ApyuM. samaya jatAM ghIno vepAra dhamadhokAra cAlatAM pethaDazA aDhaLaka saMpatti pAmyA. eka vakhata khaMbhAtanA saMghapati bhImajIe satpAtra dAnanI bhAvanAthI caturtha vratadhArIone (brahmacarya pAlananuM vrata dharAvanArAone) vastradAna karyuM. e vastranI eka joDI pethaDa maMtrIne mokalI. e vastra paherIne yuvAnImAM ja pethaDa ane emanI patnIe brahmacarya vrata grahaNa karyuM. ema kahevAya che ke brahmacaryathI emanI Atmazaktino evo to vikAsa thayo ke eka vAra rANIne kAlajvara thayo hato, te pethaDazAnuM vastra paheratAM jvara UtarI gayo hato. rAjAnA madAMdha hAthI para e vastra nAkhatAM zAMta thaI gayo hato. mAMDavagaDhanA maMtrI pethaDazAnI icchAne kAraNe rAjAe rAjyamAM amAri ghoSaNA (ahiMsApAlananI ghoSaNA) karI hatI. pethaDa maMtrIe sAta lAkha yAtrALuono cha'rI pALato saMgha paNa kADhyo hato. pethaDazA agamacetI dharAvatA rAjapuruSa hatA. vikramanI 13mI sadInA aMta ane 14mI sadInA AraMbhakALanA e samaye allAuddIna khIlajInI krUratAne kAraNe prajA trAhimAm-trAhimAm pokAratI hatI. saMkhyAbaMdha devamaMdiro ane dharmatIrtho dharAzAyI banyAM hatAM. dharmazAstronA bhaMDAra AgamAM bhasmIbhUta banIne khAkha thayA hatA ane devamUrtio para sarvanAza varasavAmAM kazuM bAkI rahyuM nahotuM. Ave samaye mAMDavagaDhanA maMtrI pethaDazAe rAjyanA koTa-killA majabUta karAvyA hatA. annabhaMDAro bharAvI lIdhA hatA. mAMDavagaDhanuM rAjya e patananA kAramA kALamAM ane gojhArA samayamAM zaktizALI ane samRddha rAjya gaNAtuM hatuM. vizALa sattA, aDhaLaka saMpatti ane amITa kIrtinI vacce jIvatA pethaDazAnI dharmabhAvanA eTalI ja anerI hatI. prabhubhakti ane sAdharmika bhaktinA mArge emanI saMpatti vahetI hatI. A samaye dakSiNa bhAratanuM devigira (dolatAbAda) nAmAMkita nagara gaNAtuM hatuM. ahIM dharmadveSane kAraNe jaina dharmano prasAra azakya banyo hato. A samaye maMtrI pethaDazAe vicAra karyo ke AvA jANItA nagaramAM ekAda jinaprAsAda to hovo joIe. manamAM vicAryuM ke jo jiMdagImAM ATaluM paNa dharmakArya thaI zake nahIM, to jIvataranuM paNa sArthakya zuM ? kAma jeTaluM pavitra hatuM eTaluM ja pArAvAra muzkelIovALuM hatuM. vicakSaNa maMtrI pethaDazAe devagirithI thoDe dUra AvelA oMkArapura nagaramAM devagirinA hema nAmanA pradhAnanA nAmathI dAnazALA zarU karI. dAnazALAnI nAmanA sAthe pradhAnanI kIrti comera prasaratI gaI. hema pradhAne tapAsa karI to jANa thaI ke mAMDavagaDhanA maMtrI pethaDazA pote aDhaLaka dhana kharcIne emane yaza apAve che. duniyAmAM pArakAnA bhoge pote yaza lenArAno pAra nathI. potAnA bhoge pArakAne yazanA bhAgI banAvanAra to koI viralA ja hoya. hema pradhAne maMtrI pethaDazAne maLavA bolAvyA. pethaDazAe kahyuM ke devavigira nagaramAM mArA iSTa devano bhavya prAsAda banAvavo che. paisAnI koI kamInA nathI. mAtra ApanI rAjadhAnImAM Ane mATe yogya jamIna ApavAnI kRpA karo. pradhAna heme pethaDazAne vacana ApyuM ane samaya jatAM rAjA rAmadevane rIjhavIne enuM pAlana karyuM. devagirinI dharatI para svarganA divya vimAna jevuM gaganacuMbI devaprAsAda sarjyuM. adbhuta mAMDaNI, kAmaNagArI kotaraNI ane jIvaMta hoya evAM zilpothI rudra mahAlayanI UMcAInuM smaraNa karAve evA jinamaMdiranuM sarjana thayuM. vi. saM. 1335mAM e mahAprAsAda ane bhagavAna mahAvIrasvAmInI pratimAnI dharmamahotsava sAthe pratiSThA karavAmAM AvI. maMtrIzvaranuM hRdaya gadgada banI gayuM. potAno janma saphaLa thayo hoya tema lAgyuM ! Aje paNa 'amUlikavihAra' jinaprAsAda maMtrIzvara pethaDazAnI dharmabhAvanAnI yazogAthA saMbhaLAve che. dharmasnehasaujanya pa. pU. paMnyAsa zrI puSpacaMdravijayajI gaNi ma.nA upadezathI zrI mahendrabhAI trikamalAla zAha parivAra, ha. padmAbahena, amadAvAda www.jainellbrary.org Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Hilvati >pAda Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74. mahAsiMha vratapAlananI dRDhatA ane pratikramaNanI pAvana zakti darzAvatuM mahaNasiMhanuM caritra dharma dvArA A bhava ane parabhavamAM thatA kalyANanI oLakha Ape che. dilhInA dharmaparAyaNa mahaNasiMhanI satyavAdI tarIke sarvatra khyAti vyApelI hatI. e AcArya devasuMdarasUri ane AcArya somasuMdarasUrino bhakta zrAvaka hato. eka vakhata eNe cha darzano ane coryAsI gacchonA sarva sAdhusaMnyAsIone nimaMtrita karyA hatA. coryAsI hajAra TakA kharcIne sahunuM abhivAdana karyuM hatuM. A maMgala prasaMge paMnyAsa devamaMgalagaNi mahotsavanA bIjA divase dilhI pahoMcI zakyA, tyAre e divase paNa mahaNasiMhe nagarapraveza mahotsava ane laghu saMghapUjA karI. A dharmakAryamAM eNe chappana hajAra TakA kharcyA. cha darzanonA poSaka mahaNasiMhanI dAnagaMgA dharmane mArge avirata vahetI hatI. A joIne koI dveSIe dilhInA bAdazAha phirojazAha tughalakanA kAna bhaMbheryA ke mahaNasiMha pAse to lAkho rUpiyAnI vipula dhanarAzi che. koI ne koI rIte ene daMDa karIne ATaluM dhana paDAvI lo ! bAdazAha phirojazAhe mahaNasiMhane hAjara thavA hukama karyo. emaNe mahaNasiMhane pUchyuM, "tamArI pAse keTaluM dhana che?" zrAvaka mahaNasiMhe namratAthI uttara Apyo, "jahAMpanAha, mAre gaNatarI karavI paDaze. AvatI kAle saghaLuM dhana gaNIne Apane jaNAvIza." potAnI saMpattinI gaNatarI karIne bAdazAha phirojazAha pAse AvelA mahaNasiMhe kahyuM, "mArI pAse coryAsI lAkhanuM jUnuM nANuM che." bAdazAha mahaNasiMhanI AvI saccAIthI khuzakhuzAla thaI gayA. eNe eka pAI paNa chupAvI nahotI ! bAdazAhe mahaNasiMhane soLa lAkha nANAM rAjabhaMDAramAMthI ApIne ene karoDapati banAvyo. mahaNasiMha tarapha dveSa anubhavatA bAdazAhanA manamAM Adarano sAgara UmaTyo. potAnA rAjamAM karoDapati vase che, enuM gaurava bAdazAhane levuM hatuM ! bAdazAhe potAnA hAthe enI havelI para 'koTidhvaja' pharakato karyo. pUjya munivaronuM ane tenA parivAranuM sanmAna karyuM. eka vAra bAdazAhane bahAragAma javAnuM thayuM tyAre potAnA rasAlAmAM zrAvaka mahaNasiMhane sAthe lIdhA. rastAmAM sUryAsta thavAmAM thoDo samaya bAkI hato tethI mahaNasiMha potAnA ghoDAne eka bAju tAravI laIne pratikramaNa karavA lAgyA. bIjI bAju bAdazAha bIjA gAma pahoMcyA, tyAre mahaNasiMhane joyA nahIM. emanI zodha karavA cArebAju sainikone mokalyA. mahaNasiMhane zuM thayuM haze, enI pArAvAra ciMtA thavA lAgI. eTalAmAM mahaNasiMha potAnA ghoDA para AvI pahoMcyA. bAdazAhe hakIkata jANI, tyAre kahyuM, "AvI rIte jaMgalamAM tame ekalA beso, tenAthI jAnanuM keTaluM jokhama thAya teno tamane aMdAja nathI. ApaNA zatruono pAra nathI ane te vera levA cAre bAju bhame che. tamane pakaDIne mArI nAkhe to zuM thAya ? tamAre bhaviSyamAM AvuM sAhasa karavuM nahIM." mahaNasiMhe kahyuM, "jIvana dharma mATe che. dharma karatAM mRtyu Ave to teya AvakArya che. jaMgala hoya ke smazAna, makAna hoya ke medAna - sUryAsta samaye huM avazya pratikramaNa karuM chuM." mahaNasiMhanI dharmaniSThAthI khuza thayelA bAdazAhe hukama karyo ke mahaNasiMha pratikramaNa ka2vA bese tyAre ekaso sainikoe emanuM rakSaNa karavuM. eka vAra bAdazAhe mahaNasiMhanA niyamanI dRDhatAnI kasoTI karavA mATe ene hAthe-page beDIo paherAvIne aMdhAriyA kedakhAnAmAM pUrI dIdhA. bAdazAhane jovuM hatuM ke have mahaNasiMha kare che zuM ? kaI rIte pALe che eno niyama ? mahaNasiMhe kedakhAnAnA rakSakane kahyuM ke pratikramaNanA samaya pUratuM jo e beDI kADhI nAkhe to ene roja be sonAmahora Apaze. Ama mahaNasiMhanuM pratikramaNa pratikULatA vinA thavA lAgyuM. bAdazAhane AnI jANa thaI, tyAre teo mahaNasiMhanI niSThA ane zraddhAthI prabhAvita thayA ane mahaNasiMhane rAjyanA koSAdhyakSa banAvyA. Jain Education Internat dharmasnehasaujanya pa. pU. muni zrI rAjacaMdravijayajI gaNi ma.nA upadezathI zrI mizrImalajI dudhAjI saMghavI parivAra, amadAvAda wwwalkhellbrary.org Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ODONTOORN ON Jain Education Internation Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 75. kAbhaI bAroTa gujarAtanI dharatI para sulatAna mahammada begaDAnuM zAsana cAlatuM hatuM. mAtra tera varSanI vaye gAdI para beThelA mahammada begaDAe eka pachI eka rAjyo jItavA mAMDyAM ane parAjita rAjA ane prajAne islAma dharma svIkAravA pharaja pADavA mAMDI. islAma dharmano aMgIkAra karavAno inkAra karanArAono eNe krUra rIte vadha karyo. mahammada begaDAe I.sa. 1467 thI 1469 sudhI jUnAgaDha para traNa vAra humalAo karyA ane I.sa. 1470mAM jUnAgaDhanA rAjA rA'mAMDalikane parAjita karyo ane ene islAma dharma svIkAravAnI pharaja pADI. I.sa. 1483-84mAM pAvAgaDhanA rAjavI jayasiMha rAvaLa para eNe AkramaNa karyuM ane rAjAnA makkama mukAbalA chatAM aMte mahammada begaDAe pAvAgaDhano killo jItI lIdho. e pachI mahammada begaDAnI najara zrI tIrthAdhirAja zatruMjaya para paDI. eka pachI eka vijayo meLavanArA vijetA begaDAnuM gumAna AsamAne pahoMcyuM hatuM. sulatAna mahammada begaDAnI varSonI murAda hatI ke ene hAthe zrI zatruMjaya mahAtIrthano vidhvaMsa thAya. vizALa lazkara sAthe mahammada begaDo caDI Avyo. parvatanI AsapAsa "mAro", "kApo"nA avAjo gAjavA lAgyA. sulatAna mahammade mAnyuM hatuM ke paLavAramAM e zrI zatruMjaya tIrtha para vijaya meLavaze ane A tIrthanAM bhavya maMdirone khaMDita karI nAkhaze. Aja sudhI mahammada begaDAnI AgekUcane koI thaMbhAvI zakyuM nahotuM. emAM paNa zrI zatruMjaya tIrtha para hallo thAya to koI pratikAra karanAra nahotuM. Ave samaye zatruMjaya tIrthanI rakSA mATe ekaso bAroTo motane muThThImAM laIne nIkaLyA. virATa ane zastrothI susajja sainya sAme A so bAroTo zuM karI zake ? A bAroToe tIrtharakSA kAje AtmasamarpaNa karavAno nirdhAra karyo hato. | mahammada begaDAe potAnA sainyane zrI zatruMjaya mahAtIrtha para AgekUca karavAno hukama Apyo tyAre ekaso bAroTa enA vijayamArganI vacce aDIkhama UbhA rahyA. AvA pavitra dhAmanI rakSA mATe nIkaLelA bAroTo virodhIonI vizALa saMkhyAno vicAra nahotA karatA. mAtra pAvana tIrthAdhirAja mATenI bhAvanA ja emanA aMtaramAM guMjatI hatI. AgekUca karatAM sulatAna begaDAnA lakarane aTakAvatAM vRddha ane anubhavI kAbhaI bAroTe garjanA karI, are sulatAna ! jyAM Ubho che tyAM ja Ubho raheje ! amArA zarIramAM lohInuM AkharI buMda haze tyAM sudhI ame tane phAvavA daIzuM nahi. jagaprasiddha zatruMjayanI devanagarI tArI talavArothI naSTa thavA mATe jenoe banAvI nathI. A to jaina dharmanI zraddhA, tyAga ane mUlyonI gaMgotrI che. mATe pAcho haTI jA !" sulatAna mahammada begaDAe khaDakhaDATa hAsya karatAM kahyuM, "are ! tame ekaso bAroTo amane pIchekuca karavAnuM kaho cho ? kIDInI ane hAthInI tAkAtano koI bheda to samajo. kyAM dariyA jevI mArI vizALa zastrasajja senA ane kyAM tame zastravihoNA bAroTo ? mAkhIne masaLI nAkhuM e rIte tamane paLavAramAM masaLI nAkhIza." vRddha kAbhaI bAroTano jussAbharyo avAja zrI zatruMjaya mahAtIrthanA girirAja para paDaghA pADato hato. eNe kahyuM, sulatAna ! pAcho haTI jA ! jo yuddha karIza to amArA lohIthI A dharatI raktavarNI banI jaze. tArI kuca Age calAvavA mATe tAre so-so mRtadeho parathI AgaLa vadhavuM paDaze." | gumAnI sulatAne lazkarane AgaLa vadhavAno hukama Apyo. A samaye kAbhaI bAroTe bheTamAM khoselI kaTAra kADhIne chAtImAM khUpAvI dIdhI. AvuM AtmabalidAna joIne sahunA mukhamAMthI vedanAbharI Aha nIkaLI gaI. - A joIne bAroToe 'jaya AdinAtha'nA pokAro karyA. eka pachI eka bAroToe A AtmasamarpaNanI vedI para sAme cAlIne hasate mukhe prANa ApyA. koIe zarIra para UkaLatuM tela reDIne agnisamarpaNa karyuM. A drazyo joIne krura mahammada begaDAnI AMkhomAM AMsu AvI gayAM. enuM AkhuM lazkara kaMpArI anubhavavA lAgyuM. | eNe eka hAtha uThAvIne kahyuM, "are bAroTo, tamArI sAme mahammada begaDo parAjita thayo che. enuM vizALa lazkara niSphaLa gayuM che. A mahammade yuddhanA medAna para ghaNI vIratA batAvI che, paNa AtmasamarpaNanA samarAMgaNamAM AvuM zaurya kadI joyuM nathI." lajjA pAmelo sulatAna mahammada begaDo pAcho vaLI gayo. - dharmasnehasaujanya pa. pU. muni zrI zramaNacaMdravijayajI gaNi ma.nA upadezathI kanakabahena ramaNalAla parivAra, amadAvAda Jain Education Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1260 www.airtelibrary.org Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76. dharaNAILLha rAjasthAnanA nAdiyA gAmanA mULa vatanI zeTha dharaNAzAha mAlagaDha gAmamAM vasatA hatA. emanA pitAnuM nAma kuMrapAla ane mAtAnuM nAma komalade hatuM. AkhuM kuTuMba dharmapriya, bhAvanAzIla, udAra ane saMskArI hatuM. yuvAna dharaNAzAhanI tejasvI buddhimattAthI prabhAvita thaIne kuMbhA rANAe emane rAjyanA maMtrIpade nImyA hatA. dharaNAzAha sadaiva dharmakArya ane dAnadharmamAM dravyano sadupayoga karatA hatA. emaNe navAM jinAlayonI racanA karI hatI ane jarUra jaNAI tyAM prAcIna derAsarono jIrNoddhAra karAvyo. A dharaNAzAhe zrI zatruMjaya tIrthano saMgha kADhIne yAtrA karI temaja A mahAtIrthanI pavitra nizrAmAM judAM judAM batrIsa nagaronA zrIsaMgho samakSa nAnI vaye AjIvana cothA vatanI (brahmacarya vratanI) bAdhA lIdhI hatI. potAnA pradezamAM RSabhadeva bhagavAnanuM bhavya jinAlaya sarjavAnI dharaNAzAhanI utkaTa bhAvanA hatI. evI kiMvadaMtI che. ke cakezvarI mAtAe eka divasa svapnamAM dharaNAzAhane svargalokanA nalinIgulma vimAnanuM darzana karAvyuM. e divasathI dharaNAzAhanA hRdayamAM eka ja tIvra bhAvanA jAgI ke kyAre mArA pradezamAM mArA manamAM jenuM darzana pAmyo te nalinIgulma devavimAna jevuM jinAlaya baMdhAvuM ! | maMtrI dharaNAzAha e samayanA prakhara AcAryazrI somasuMdarasUrijI mahArAja pAse doDI gayA. A mahAna AcAryanA zubha haste aneka sthaLe jaina maMdironAM nirmANa ane pratiSThAnA prasaMgo UjavAyA hatA. maMtrI dharaNAzAhe AcAryazrI samakSa emaNe joyelA svapnanuM vigate varNana karyuM. svapnamAM nirakhelI bhavya sRSTine sAkAra karI zake evo kuzaLa zilpI joIe. nalinIgulma devavimAna jevuM maMdira ArasapahANamAM kaMDArI zake tevo kasabI joIe, nagaranagara ane gAmegAmanA zilpIone nimaMtraNa pAThavavAmAM AvyAM. e samayanA pacAsa niSNAta zilpIo maMtrIzvara dharaNAzAhanI kalpanAne nakazAnI rekhAomAM sAkAra karavA lAgyA. maMtrI dharaNAzAha eka pachI eka nakazo jue che ane ghora nirAzA anubhave che. ekaekathI caDhe tevA pacAsamAMthI eke zilpIno nakazo maMtrInI kalpanAne pragaTa karato nahoto. - Akhare muMDArA gAmanA rahevAsI depA nAmanA zilpIne bolAvavAmAM AvyA. depAne mATe zilpakalA e ArAdhanA hatI. zilpanirmANa e sAdhanA hatI. zilya kRti e upAsanA hatI. saMnyAsI jevuM jIvana gALatA depAne potAnI sAmAnya Arthika sthitimAM saMtoSa hato. eno niyama hato ke haMmezAM utkRSTa zilpAkRti ja racavI, nahIM to Arasane TAMkaNAM mAravAM nahIM. vaLI derAsara baMdhAvanAra dharmaniSTha vyakti hoya to ja enuM kArya hAthamAM levuM. maMtrI dharaNAzAhanI jIvanazailI ane dharmaparAyaNatAthI depA zilpI prasanna thayA. emaNe A kArya svIkAryuM. teo vAraMvAra dharaNAzAha pAse AvIne besatA hatA ane maMtrI jinAlayanuM je varNana Ape e noMdhI letA hatA. e pachI depA zilpIe nakazAo taiyAra karavA mAMDyA. maMtrI dharaNAzAhane eka nakazo Abehuba nalinIgulma devavimAna jevo lAgyo. AcArya somasuMdarasUrinA AzIrvAda sAthe bhavya jinAlaya kAryano prAraMbha thayo. aDhI hajArathI vadhu kArIgaro kAme lAgI gayA. dasa, vIsa nahi, balake pacAsa-pacAsa varSa vItI gayAM. jinAlayanuM kArya hajI bAkI hatuM, paraMtu dharaNAzAhanI tabiyata kathaLatAM pratiSThA karavAnuM nakkI karyuM. A bhavya dharmakAryanA preraNAdAtA AcAryazrI somasuMdarasUri paNa ati vRddha thayA hatA. pariNAme vi. saM. 1496mAM zrI rANakapura tIrthanI pratiSThA thaI. preraka AcArya ane karmaTha dharaNAzAha baMnenI hAjarImAM A kArya pUrNa thayuM, te ghaTanA ghaNI mahAna gaNAya. | dharaNAzAhe baMdhAveluM A jaina maMdira dharaNavihAra tarIke oLakhAya che. traNe lokamAM dedIpyamAna hovAthI A maMdiranuM nAma "mailokyadIpaka" rAkhavAmAM AvyuM. A maMdiranA gabhArAmAM mULanAyaka zrI AdIzvara bhagavAnanI cAra pratimAo comukhI tarIke birAjamAna che. eka bAju khaLakhaLa vahetI madhaI nadI ane bIjI bAju aravallInA DuMgaro e benI vacce mAdrI parvatanI taLeTImAM AvelA A jinAlayamAM kula 1444 thAMbhalA che. A thAMbhalAone evA yojanApUrvaka goThavavAmAM AvyA che ke koI paNa thAMbhalA pAse UbhA rahenArane bhagavAnanAM acUka darzana thAya, dharaNAzAhanI dharmabhAvanAe utkRSTa zilpasamRddhi dharAvatuM tIrtha racI dIdhuM. dharmasnehasaujanya pa. pU. muni zrI caMdravijayajI gaNi ma.nA upadezathI zrI rasikalAla mohanalAla zAha parivAra, amadAvAda Jain Education inte att Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 77. khemo dedarANI kAramAM duSkALamAM prajA pIDAtI hoya, anna mATe loko valakhAM mAratA hoya; bALako ane strIo motanA moMmAM dhakelAtAM hoya ane adhUrAmAM pUruM megharAjA rUThaDyA hoya tyAre jaina samAje sadAya enA dhana ane annanA bhaMDAro mokaLe mane kholI dIdhA che. dezanA itihAsamAM jaina zreSThIonI duSkALarAhatanI kAmagIrI suvarNAkSare lakhAyelI che. ' khuda bAdazAha duSkALamAMthI prajAne bacAvavA mATe nirUpAya banI jAya, tyAre A zAha janatAne duSkALanA khapparamAMthI bacAvatA hatA. AvA zreSThIonI prazaMsA karatAM cAraNo ema kahetA hatA ke AvA zreSThIonA nAmanI pahelAM zAha lAge che ane bAdazAhamAM to pachI zAha lAge che. AthI zreSThIo pahelAM zAha che ane bAdazAha pachI zAha che. cAMpAneranA jainonA eka bhojakanI AvI vAta sAMbhaLIne gujarAtanA rAjavI mahammada begaDAe ene sakhatAIthI kahyuM, "tuM badhe kaheto phare che ke zAha te zAha ane pAdazAha te mAtra pA-zAha, paraMtu Aje gujarAtabharamAM moTo duSkALa che. mArI prajA bhUkhe mare che. annanA eka kaNa mATe sahu taraphaDe che. madada karIne mAro abhaMDAra khAlI thaI gayo che, paraMtu tArA A zAha gujarAtanI prajAne eka varSa sudhI anAja pUruM pADe to te zAha sAcA. jo ema nahIM karI zake to emanuM 'zAha" biruda jaze ane tAruM mAthuM dhaDathI juduM thaze." cAMpAneranA bhoja ke mahAjanane vAta karI. mahAjane bhegA maLIne AkhA gujarAtane eka varSa sudhI anAja ane vastro pUrAM pADavAnI yojanA goThavI. A mATe AgevAna jeno pATaNa, amadAvAda, khaMbhAta, dhoLakA vagere zaheromAM ghUmavA lAgyA. dareka potAnI zakti mujaba eka divasa, be divasa ke paMdara divasano kharca lakhAvavA lAgyA. eka varSamAM pAMca mahinA ane vIsa divasanI vyavasthA bAkI hatI tyAre dhaMdhukA jatAM mahAjana vacce nAnakaDA haDALA gAmamAM AvyuM. sAmAnya veza dharAvato gAmano khemo dedarANI potAnI bheMza laIne pANI pivaDAvavA mATe kUvA tarapha jato hato. mahAjanane joIne khemo dedarANIe praNAma karyA. mahAjane dhAryuM ke Ane kaMIka madadanI jarUra lAge che. tethI kahyuM, "je kaMI kAma hoya te jaladI kahejo. amArI pAse samaya ocho che ane kAma ghaNuM bAkI che." khemAe mahAjanane ghera padhAravA Agraha karyo. ema kaMI Atithya vinA javAya kharuM ? khemo dedarANInI patnIe sahune bhAvathI bhojana karAvyuM. saraLa svabhAvanA pitabhakta khemAe mahAjananI moTI muzkelInI vAta sAMbhaLI, mahAjane svAbhAvika rIte kahyuM, "tame paNa kaMIka madada karo to sAruM." - khemo dedarANIe pahelAM vRddha pitAnI AjJA lIdhI ane pachI kahyuM, "A paropakArano avasara mane Apo. amArA jevAne AvI taka kyAMthI maLe ? AkhA varSanuM kharca huM ApIza." AkhuM mahAjana stabdha banI gayuM ! badhA vicAramAM paDyA ke lAkhopati ane karoDapati paNa AkhA varSanuM kharca ApI zakyA nathI, to A sAva sAmAnya gAmaDiyo kaI rIte Apaze ? khemo mahAjanane gharanI aMdara laI gayo ane potAnI aDhaLaka saMpatti batAvI. enI saMpatti jotAM to sahune lAgyuM ke A sAmAnya melAghelA lAgatA gAmaDiyAnI zakti to bAra mahinAnA kharcanI nahIM, paNa bAra varSanI badhI tithio lakhAvI zake tevI che. - khemo dedarANIne mahAjana sulatAna mahammada begaDA pAse laI gayA. sulatAnane Azcarya thayuM, paNa bahAra najara karI to khabara paDI ke cAre bAju dAnazALA khUlI hatI. haDALAthI baLadagADAMomAM dhananI thelInI thelIo cAMpAneranA rAjabhaMDAramAM UtaratI hatI. khemo dedarANInA kAraNe vi. saM. 1540nA kAramA duSkALanA oLA gujarAta parathI UtarI gayA. mAnavatAnI maheke aneka mAnavajIvanane bacAvI lIdhAM. bAdazAha mahammada begaDAe khemAnA mAnavapremathI khuza thaIne jainonuM 'zAha' biru da kAyama rAkhyuM. sulatAne khemo dedarANInI prazaMsA karI tyAre eNe eTaluM kahyuM, "A badho to mArA jinazAsanano ja prabhAva che." - dharmasnehasaujanya pU. pravartaka muni zrI kalyANacaMdravijayajI ma.nA upadezathI sulocanAbahena cInubhAI parivAra, amadAvAda s& S Jain Education at Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ COORDONNON OTVO HIBRIDROWir111 111111111111111111111 OWNISI 1111111111111111111116 GBK: TsAAAAAAAAAAAAAAAAAA Ts: - ej:AT`ANASTEP`AN Main Education International www.fairtel bratyorg Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIGE 78. kamahttha cittoDanA tolAzAhanA hRdayamAM vedanAno pAra nahoto. enuM haiyuM valovAtuM hatuM. je tIrthAdhirAja zrI zatruMjayanI roja savAre smaraNa-vaMdanA karatA hatA e tIrthAdhirAjanI garimA videzIone hAthe khaMDita thatI hatI. jyArathI tolAzAhe jANyuM ke mahammada begaDAnA putra ahammada sikaMdare zrI zatruMjaya tIrthanAM derAsaro ane mUrtiono vinAza karyo che, tyArathI tolAzAha mATe jIvana zuLI paranI seja samuM banyuM hatuM. enI dharmabhAvanA ene UMDeUMDethI pokAra pADatI hatI ke AvA mahAtIrthanI thayelI AvI ghora AzAtanA kyAre dUra karI zakAze. tolAzAhano chaThTho ane sauthI nAno putra karmAzAha pitAnI vedanA joIne manomana vicAra karato hato ke kyAre A rNoddhAra karuM ? kyAre enI pAvana pavitratAne punaH jAgrata karuM ? banyuM paNa evuM ke AcArya ratnasiMhasUrie duHkhI tolAzAhane kahyuM ke tame mahAtIrtha vizenI vedanA bhUlI jAo. kAraNa eTaluM ja ke tamAro putra karmAzAha zrI zatruMjaya mahAtIrthano uddhAra karavAnI utkaTa bhAvanAne sAkAra karavAno che. A samaye upAdhyAyazrI vinayamaMDana karbhAzAhane mahAtIrtha aMge vakhatovakhata upadeza ApatA hatA. evAmAM tapAgacchanA AcAryazrI vijayadAnasUrIzvarajI cittoDamAM padhAryA ane emaNe paNa karmAzAhane A mATe protsAhita karyA. vi. saM. 1583nI zrAvaNa vadi 14ne divase bahAdUrazAha gujarAtano sulatAna banyo. e agAu potAnA pitAthI risAIne bahAdUrazAha tolAzAhano atithi banyo hato. ene kAraNe e samaye zAhajAdA bahAdUrazAha ane karmAzAha vacce gADha maitrI thaI hatI. cittoDathI gujarAta jatAM pahelAM zAhajAdAe vATakharcanI rakama mAgI, tyAre kamazAhe vinA zarate eka lAkha rUpiyA ApyA hatA. karmAzAhane jyAre jANa thaI ke bahAdUrazAha gujarAtanA sulatAna banyA che, tyAre tene maLavA mATe teo amadAvAda AvyA. sulatAne emane Adara Apyo, emanI pAsethI lIdhelA eka lAkha rUpiyA pAchA ApyA ane snehathI pUchayuM, "mAre yogya koI kAma hoya to jarUra jaNAvo. huM tamAro ahesAnamaMda chuM." karmAzAhe kahyuM ke, "mArI bhAvanA zrI zatruMjaya tIrthamAM mArA prabhujInI pratimA besADavAnI che to mane tenI rAjaanumati Apo." sulatAne kamazAhane paravAnagI ApatuM pharamAna karyuM. karmAzAha amadAvAdathI khaMbhAta gayA ane upAdhyAya zrI vinayamaMDanajIne saghaLI hakIkata jaNAvI. emane zrI zatruMjaya tIrtha para padhAravA vinaMtI karI. karmAzAha zrIsaMgha sAthe pAlItANA gayA. e samaye soraThanA subA khAna majhadakhAnane zrI zatruMjaya tIrtha sthapAya tevI icchA nahotI, paraMtu sulatAnanA hukama AgaLa enuM kazuM cAlyuM nahIM. upAdhyAya vinayamaMDanajI sAdhu-sAdhvIonA parivAra sAthe pAlitANA AvyA. eka bAju mULa jinaprAsAdano jI rNoddhAra cAlyo. bIjI bAju mahAmaMtrI vastupALe mUkI rAkhelI mammANI pASANanI zilAne bahAra kADhI. AditIrthakara bhagavAna RSabhadevanI jinapratimA taiyAra karAvI. charI pALato yAtrAsaMgha laIne karmAzAha pAlitANA AvyA. jinapratimAnI aMjanazalAkAnI moTI vidhi karAvI. ahammada sikaMdare A mULa pratimA khaMDita karI hatI, tene sthAne bhagavAne AdyazvaranAthanI navI jinapratimAnI pratiSThA karAvI ane zrI zatruMjaya mahAtIrthano soLamo moTo uddhAra karAvyo. zrI zatruMjaya mahAtIrthanA karmAzAhe karAvelA soLamA mahA jIrNoddhAranI prazasti tapAgacchanA paMnyAsa lAvaNyasamayagaNie racI hatI ane paMnyAsa vivekabIragaNie ene zilA para AlekhI hatI. e prazasti-zilAlekhamAM noMdhAyuM che ke saMghavI karmAzAhe karelA A tIrtha-pratiSThAnA utsavamAM AcArya zrI somajaya vagere dasa AcAryo ahIM hAjara hatA ane teoe sarvAnumate TharAva karyo ke A zatruMjaya mahAtIrtha che ane te 84 gacchonuM zvetAmbara jaina tIrtha che. A karmazAha rANA saMganA putra ane uttarAdhikArI ratnasiMhanA maMtrI hatA. maMtrI banyA pUrve sAhasika vepArI karmAzAha baMgALa ane cIna jevA dezomAMthI kApaDa AyAta karatA hatA ane kApaDanA vepAramAMthI puSkaLa dravya meLavyuM hatuM. maMtrI banyA bAda pitAnI zrI zatruMjaya mahAtIrthanA mahA uddhAranI bhAvanA karmAzAhe sAkAra karI. dharmahasaujanya pU. pravartaka muni zrI kuzalacaMdravijayajI ma.nA upadezathI zrI pannAlAla pI. zAha parivAra, amadAvAda Jairi Education www.jalitelibrary.org Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ORTE N CORSO SSRS52525252525252525 DRY > 20 TORO Jain Education Internal til For Private & Personal use only www.dainelibrary.org Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 79. vikramAditya hemu bhAratIya itihAsamAM apratima zaktizALI, kuzaLa vyuharacanAbAja ane yuddhanA devatA tarIke prasiddha vikramAditya hemanuM caritra e mogala samayanI tavArIkhamAM khArA samudramAM mIThI vIraDI jevuM gaNAyuM che. koI bhAratIya itihAsakAre nahIM, paraMtu badAunI ane abulaphajala jevA mogala tavArIkha lakhanArA itihAsakAroe cha mahinA sudhI dilhInA siMhAsana para ArUDha thaIne dezanuM rAjataMtra calAvanAra vikramAditya hemunI bahAdurInI prazaMsA karI che. | maMDovaranA jaina zrAvakano putra hemu jonapuranI zALAmAM vIra zerazAhano sahAdhyAyI banyo. sAmAnya vepArI tarIke potAnuM jIvana zarU karanAra hemu enA puruSArtha ane parAkramathI pragati karato rahyo ane samaya jatAM e dilhIno kuzaLa jhaverI banyo. eNe enA bAhubaLa, sAhasa ane vyavasthAzaktithI lazkaramAM eka pachI eka UMcA hoddA hAMsala karyA. pahelAM lazkarI modI, pachI codharI, pachI koTavAla ane tyAra bAda phojadAra banyo. AvaData ane ImAnadArIne kAraNe hemu bAdazAha mahammada AdilazAhano premabhAjana (maheto) banyo ane aMte dilhInA vaDA dIvAnanuM ucca pada meLavyuM. mahammada AdilazAhane dilhInA takhtano zahenazAha banAvavAnI hemunI umeda hatI, paraMtu paThANo sAthenA yuddhamAM AdilazAha mAryo gayo ane temanA zire zAsana calAvavAnI javAbadArI AvI. e samaye dareka dharmanA agragaNya puruSo svadharmanA prasAra mATe, rAjyAzraya mATe ati prayAsa karatA hatA. potAnA vidyA, tapa, camatkAra, AtmabaLa vagerethI rAjAone rIjhavIne dharmano pracAra karavAmAM dhanyatA mAnatA hatA. hemarAja judI mATIno mAnavI hato. eNe pote sAhasa, vairya ane parAkramathI meLavelA rAjyano vistAra karyo. cunArA ane baMgALamAM jAgelA baLavAne zAMta pADyo. AgrA para phatteha meLavIne dilhI para caDI Avyo. dilhInA hAkema tarAdI begakhAna(tArdIbegakhAna)ne parAjaya ApIne eNe hAkemane paMjAba tarapha bhAgavAnI pharaja pADI. hemu 'vikramAditya' ilkAba dhAraNa karIne dilhInA siMhAsana para birAjamAna thayo. varSono lazkarI anubhava, rAja-zetaraMjanI mutsaddIvaTa ane abhedya yuddhakaLAnA niSNAta tarIke vikramAditya hemu sarvatra vikhyAta banyo. enI gajasenAthI virodhIo kAMpatA hatA. potAnA mitra ane prajAkalyANanAM mahAna kAryo karanAra zerazAhane eNe jiMdagIbhara sAtha Apyo. rAya pithaurA (rAjA pRthvIrAja) pachI dilhInA siMhAsananA bhAgyAkAzamAM eka navo hiMdu rAjA hemu banyo. hemune enA virodhIo ane duzmano paNa 'jaMga-medAnono jAdugara' kahetA hatA. vikramAditya hemuno 'havA' nAmano gaja rAja yuddhabhUmi para temanI sAthe duzmano para trATakato hato. potAnA mitra zerazAhanI sAthe sAmrAjya sthApavAnAM svapno jonAra hemue dilhInuM siMhAsana hAMsala karIne mitranAM adhUrAM rahelAM aramAna pUrAM karyA. hemunI ajoDa yogyatA ane rAja kAjanI kuzaLa vyavasthAnI AdarapUrvaka noMdha lIdhA pachI prasiddha itihAsakAra vinsenTa smitha enI pratibhAno paricaya ApatAM noMdhe che, tenA samayamAM sauthI mahAna puruSomAMno e eka hato ane AkhA hiMdustAnamAM akabaranA pratipakSIomAM evo eke pratipakSI na hato ke je bahAdurI, sAhasa ane hiMmatamAM tene (hemune) TapI jAya. teNe bAvIsa lUhabharI laDAIomAM vijaya meLavIne potAnA mATe ajoDa evI lazkarI zreSThatA meLavI hatI." vikramAditya hemunAM svapno mahAna hatAM. kyAreka mahAna svapno eka nAnAzA akasmAtathI roLAI jatA hoya che. e samaye baherAmakhAnanI doravaNI heThaLa kAbUla jItavAno vicAra choDIne bAdazAha akabara dilhI ane AgrA jItavA nILyo. I. sa. 1556mAM pANIpatanA kurukSetramAM mogalasenA ane vikramAditya hemu vacce bhISaNa yuddha thayuM. zahenazAha akabare pahelI vAra ATalI virATa phoja joI, paraMtu temanI AMkhamAM vAgelA eka tIre saghaLI bAjI UMdhI vALI dIdhI. hemu hAryo. akabare AvA bahAdura mAnavI para talavAra calAvavAnI nA pADI tyAre baherAmakhAne potAnI talavAra vaDe vikramAditya hemunuM mAthuM uDAvI dIdhuM. itihAsa noMdhe che ke cha mahinA sudhI dilhInA bAdazAha tarIke rahelA vikramAditya hemue mogala samayanI tavArIkhamAM potAnA parAkramathI ATA-dAla becanevAlA baniyAnI pracaMDa vIratAno paricaya karAvyo. - dharmasnehasaujanya pU. muni zrI kailAsacaMdravijayajI, muni zrI kairavacaMdravijayajI ma.nA upadezathI zrI pannAlAla pI. zAha parivAra, amadAvAda s&KS Vain Educationale Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ OOONNON WOJOW VO YES MUS or Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 80. ts cittadAsa jAjaramAna nagarazeTha zrI zAMtidAsa jhaverInuM jIvana eTale dhArmika, sAmAjika, rAjakIya ane sAMskRtika dRSTie prabaLa prabhAva pADanAra zreSThIvaryanuM dhanya jIvana, kSatriya vaMzanA sahastrakiraNanA putra zAMtidAsa mogala zahenazAho para Agavo prabhAva dharAvatA hatA. zahenazAha akabara, jahAMgIra, zAhajahAM, murAdabakSa ane auraMgajheba sAthe ghaniSTha saMbaMdho dharAvanAra zAMtidAsa jhaverI bAdazAhanA vizvAsu vyakti tarIkenI khyAti dharAvatA hatA. jhaverAta aMge teo zAhI begamonA janAnakhAnA sudhI jaI zakatA hatA. zAMtidAsa zeThanI jema cAra cAra samartha mogala bAdazAho pAsethI tIrtharakSaNa aMge ATalI moTI saMkhyAmAM pharamAna meLavyAM hoya tevAM dRSTAMto itihAsanA pAne bIje kyAMya noMdhAyAM nathI. eka samaye dharmajhanunI auraMgajhebe zeThazrI zAMtidAsa jhaverIe baMdhAveluM derAsara naSTa karyuM hatuM e ja auraMgajhebe samaya jatAM zAMtidAsa zeThane potAnA zAMtinA saMdezavAhaka dUta tarIkenI mahattvapUrNa kAmagIrI soMpI. nagarazeTha pada ane mahAjana pada meLavyA pachI zAMtidAsa zeThe samAjanA nAnA-moTA praznonA ukela mATe prayatna karyo. emaNe 15000 karatAM paNa vadhu sAdhusAdhvI ane zrAvaka-zrAvikAo sAthe pAlitANAno vizALa saMgha kADhayo hato. vaLI samagra bhAratamAM ghUmIne jaina dharma, jaina tIrtha ane jaina samAjanA utkarSa mATe tana, mana ane dhanathI prayAsa karyo. amadAvAdanA ciMtAmaNi pArzvanAtha derAsaranI garimA pAchI lAvavA mATe tIrtharakSaka zeTha zAMtidAse mogala bAdazAha zAhajahAM pAsethI zAhI pharamAna meLavyuM hatuM. e ja rIte emane ciMtAmaNi maMtranA phaLanI prApti karAvI ApanAra zrI muktisAgarajIne AcArya padavI arpaNa-samArohamAM zAMtidAsa jhaverIe mahattvano phALo Apyo hato, eTaluM ja nahIM paNa e prasaMge AvelA avarodho potAnI kunehathI dUra karyA hatA. deza-videzamAM vepAra kheDatA hovA chatAM dharma emanA jIvananA avibhAjya aMgarUpa hato. suratamAM paMnyAsazrI nemasAgaragaNi ane paMnyAsazrI muktisAgaragahino cAturmAsa hato tyAre suratanA dhanakubera evA moTA zAMtidAsa jhaverIe baMne paMnyAsone zrAvakanA gharane saMtAnathI AbAda karavA vinaMtI karI. vi. saM. 1960nA caitra mAsamAM suratanA upAzrayamAM nIce bhoyarAmAM besIne baMne paMnyAsajIe zrI ciMtAmaNi maMtrano jApavidhi zarU karyo. A maMtrajApa cha mahine siddha thAya. siddhi samaye dharaNendra nAgarUpe AvIne UbhA rahe tyAre jo nIDara sAdhaka emanI jIbha sAthe jIbha meLave to dharaNendra pratyakSa thaIne zrAvakane varadAna Ape ! cha mahinAnI jApavidhi pUrNa thayA bAda suratanA zeTha zAMtidAsa AvyA nahIM, paraMtu amadAvAdanA zAMtidAsa jhaverI baMne paMnyAsone vaMdana karavA upAzrayamAM gayA. paMnyAsa muktisAgaragaNi emane suratanA zeTha samajIne bhoMyarAmAM laI gayA. A samaye jApa zarU karatAM dharaNendra nAga rUpe padhAryA, paNa bhayabhIta thatAM zAMtidAsa jhaverIe jIbha bahAra kADhI nahIM. pariNAme dharaNendra cAlyA gayA. paMnyAsajIe kahyuM ke tame nAganI sAthe jIbha meLavI hota to rAjA banata, paNa have tame viziSTa sanmAnanIya rAjamAnya vyakti banazo. | pacIsa varSanI yuvAna vaye zeTha zAMtidAsa mogala bAdazAha akabaranA jhaverI tarIke sthApita thayA. jahAMgIra emane mAmA kahIne mAna-sanmAna Apato hato. emane amadAvAdanA nagarazeThanI padavI ApI ane gujarAtanA subAno hoddo Apyo. mogala darabAranA mahattvanA prasaMgoe zeTha zAMtidAsa jhaverIne khAsa nimaMtraNa maLatuM hatuM. zAMtidAsa zeThe zrI zatruMjaya tIrthanI surakSA mATe prayAsa karyo. prasanna mukhamudrA, zAMta svabhAva, madhura vANI ane saujanyazIla vyavahAra dharAvatA nagarazeTha zrI zAMtidAsa jhaverIe duSkALamAM anna-vastranuM puSkaLa dAna karyuM. nagarazeTha zAMtidAsanA manamAM sadaiva e bhAvanA rahetI ke devagurune pratApe ja huM jIvanamAM utkarSa sAdhI zakyo chuM, eTale deva, guru ane dharmano mArA para ghaNo upakAra che tethI temanI bhakti-upAsanA karavI. mAtra zeTha zAMtidAse ja nahi balka emanA samagra parivAre zubha kAryo karyA. zrI zatruMjaya pahADa ane pAlitANA bheTamAM meLavyA bAda zrI zAMtidAsa jhaverIe moTo yAtrAsaMgha kADhaco. zrI zatruMjaya tIrthanAM maMdironI AjubAju moTo vizALa killo baMdhAvyo temaja taLeTImAM vAva baMdhAvI. A uparAMta emaNe ghaNA navA jinAlayo, jIrNoddhAro, sAdharmika bhakti, graMthalekhana, duSkALamAM anAja-kapaDAM vagerenI sahAya jevAM zubhakAryo karyA. gujarAtanI mahAjana-paraMparAnA samartha dhAraka banI rahyA. - dharmasnehasaujanya pU. muni zrI priyacaMdravijayajI ma.nA upadezathI zrI anilabhAI ratilAla zAha parivAra, amadAvAda s&iS Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NOVOOOO DEREE ko Tulcs 55. TRI 262. monton Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 81. zeTha motIzA jaina dharmanI eka AgavI vizeSatA te khoDAM banI gayelAM abola prANIne mATe pAMjarApoLa karavAnI che. jIvadayAnA A dharmamAM abola prANInI vedanA jANavAmAM, samajavAmAM ane tene nivAravAmAM AvI che. pAMjarApoLa saMsthAne jotAM ApoApa motIzA zeThanA jIvananI mahattAnuM smaraNa jAge che. khaMbhAtanA zeTha amIcaMdanA putra motIcaMdano janma vi. saM. 1878mAM thayo. motIcaMda zeThe emanI kuzAgra buddhi, vepArI sAhasa ane gaNatarIbharI dIrghadraSTithI bAhoza vepArI ane hoziyAra dalAla tarIke dhaMdhAno vikAsa sAdhyo. pitAnuM devuM cUkavavAnI kAyadAkIya javAbadArI nahotI chatAM pAIe pAInuM devuM cUkavyuM. mAtra pAMca varSanA vepAramAM to teo lakhapati banI gayA. dariyAI sapharanI sugamatA mATe pAMcasothI chaso TananAM traNa vAhano kharIdI lIdhAM. motIzA zeTha je koI kArya karavAnuM nakkI kare, tene siddha karavA rAta-divasa puruSArtha karatA. eka dAyakAmAM to temaNe cAlIsa vahANono dezadezAvara kheDato moTo kAphalo mahAsAgaramAM vaheto mUkI dIdho. baherInathI cIna sudhI emano vepAra cAlato hato. vahANavaTAnA kSetrano aMgrejono ijAro toDanAra pahelA hindI motIzA zeTha mahAsAgaranA mahArathI banyA. bhAratanAM baMdaro uparAMta arabastAna, jAvA, sumAtrA, cIna, laMkA vagere dezomAM temanuM nAma mazahUra hatuM. saMpattiprAptinI sAthosAtha sakhAvatonI dAnagaMgA vahevA lAgI. muMbaImAM kUtarAonI krUra rIte hatyA thatI hatI. aMgrejonA baherA kAnane kUtarAonI dayAmaNI cIso saMbhaLAtI nahotI. ThekaThekANe kUtarAonA zabanA Dhaga khaDakAyA. A samaye motIzA zeThe gavarnarane maLIne A nirdayatA dUra karI. bIjI bAju emaNe vicAryuM ke AvA apaMga ane rakhaDatA DhoronA yogya pAlana mATe pAMjarApoLanI jarUra che. saMghamAM sarvasAmAnya evA motIzA zeThe pAMjarApoLa saMsthAno pAyo nAkhyo. hinduo, pArasIo ane vahorA kome sAtha Apyo. kUtarAonI hatyAmAMthI pAMjarApoLano vicAra jAgyo, paNa emAM gAya, baLada, gheTAM, bakarAM, uMdara, kabUtara vagere jIvo mATe paNa vyavasthA thaI. motIzA zeTha zrI zatruMjaya tIrthanI yAtrA karavA vAraMvAra jatA. vepAranI saphaLatAmAM Ane kAraNabhUta mAnatA. muMbaInA lokone zatruMjaya tIrthanI yAtrAno lAbha maLe, te mATe bhAyakhalAmAM vizALa jagA laIne vi. saM. 1885mAM AdIzvara bhagavAnanuM derAsara baMdhAvyuM ane rAyaNapagalAM, sUrajakuMDa vagere karAvIne zatruMjayanI AdIzvaranI TUMka jevI racanA karAvI. motIzA zeThano lAkhono mAla laIne eka vahANa cInanI saphare gayuM hatuM. zeThane e phikara hatI ke jo vahANanA mAlane kaMI thaze to moTI Apatti Avaze. potAnI ciMtA emaNe paramAtmAne soMpI dIdhI. vahANa pAchuM Ave to temAMthI maLanArA naphAnI rakamathI zrI zatruMjaya mahAtIrtha para devavimAna jevuM bhavya prAsAda racavAno mahAsaMkalpa karyo. sadbhAgye vahANa pAchuM AvyuM ane motIzA zeThe zrI zatruMjaya tIrtha para jinAlayo racavA mATe mahuvAnA kuzaLa sthapati rAmajI sUtradhArane bolAvyo. eNe zatruMjaya parvatanI be pAMkha vaccenI khINano baso phUTa jeTalo UMDo khADo pasaMda karyo. emAM kuMtAsara taLAva paNa hatuM. AvI jagAe jinAlayonuM nirmANa karavuM kaI rIte ? paraMtu motIzA zeTha mahAta thavAmAM mAnatA nahotA. emaNe A bhagIratha kAma zarU karAvyuM. makarANAthI sapheda Arasa maMgAvyA ane traNa varSamAM pAtALapAyA purAIne vizALa medAna taiyAra thayuM. vi. saM. 1888mAM samULago varasAda na paDyo tyAre eka hAMDAnA cAra AnA TharAvI zatruMjaya nadImAMthI pANI maMgAvyuM. 1100 kArIgara ane 3000 majUro kAme lAgyA. eMsI hajAra rUpiyAnAM doraDAM vaparAyAM. varSa 52 varSa vItavA lAgyAM. muMbaInA zAhasodAgara motIzAha traNa zikhara, traNa gabhArA ane traNa majalAnA devimAna jevA mukhya derAsararUpe potAnI bhAvanAne kaMDArAtI joIne prasanna thatA hatA. motIzA zeThanI tabiyata lathaDatI hatI. AthI emaNe eka pachI eka kAma ATopavAnuM zarU karyuM. pratiSThAnuM muhUrta dUra hatuM. vi. saM. 1892nA bhAdaravA suda ekamanA roja 54 varSanI uMmare motIzA zeTha dehamukta thayA. paryuSaNa parvanA e pavitra divaso hatA. mahAvIra janmavAcana cAlatuM hatuM ane A sAhasika zeThanuM prANapaMkheruM dehano mALo choDI gayuM. zeThanAM patnI divALIbAIe motIzA zeThanI e bhAvanA pUrNa karI. pAlItANAmAM 86000nA kharce vizALa dharmazALA baMdhAvI. enuM mahattva eTaluM ke zatruMjayanI yAtrAe je koI saMgha Ave tenA saMghapatine pravezatilaka zeTha motIzAhanA nAmathI karAya che. dharmasnehasaujanya pU. muni zrI saMvegacaMdravijayajI ma.nA upadezathI ci. samIra bharatabhAI, DeTroITa - mIzIgana - yu.esa.e. www.jainellbrary.org Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aakRtul CS SEVERYTHINTHUDAINTENA S RATNAM FOR Personal use only www.jallelibrary.org Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 82. trizAlAmAtA tejasvI, tapasvI ane jagatAraka mahAna putra vardhamAnane janma ApavAnuM avarNanIya gaurava trizalAmAtA dharAve che. emanA jIvananI mahattAne kAraNe teo sadaiva pUjanIya ane vaMdanIya banI rahyA. kSatriyakuMDanA rAjA siddhArthanAM rANI ane vaizAlI gaNarAjyanA rAjA ceTakanI bahena trizalAnA mAtRtvano mahimA aparaMpAra che ane kAvyasarjakoe enuM hRdayasparzI varNana karyuM che. devAnaMdAnA 82 divasanA garbhane laIne haribaigameSI deva ene rAjA siddhArthanI paTarANI trizalAdevInA udaramAM mUke che. eka zubha rAtrie rANI trizalA potAnA zayanakhaMDamAM sUtI hatI tyAre aMtima praharamAM eNe sukhadAyaka 14 svapno joyAM. A mahAmaMgalakArI 14 svapnonuM varNana eNe potAnA pati rAjA siddhArthane karyuM. rAjAe tatkALa svapnapAThakone bolAvIne rANI trizalAe joyelAM 14 svapnono bhAvisaMketa pUchayo. rANI trizalAe A svapnomAM indranA hAthI airAvata jevo zveta hAthI joyo. zubhra daMtapaMktivALo RSabha joyo. vananA rAjA kesarIsiMhane nIrakhyA. manohara lakSmIjI, praphullita puSpamALA, prakAzita caMdra ane lAlimAyukta bAlasuryane joyo. pharapharatI dhajA ane rUpAno maMgaLakaLaza, sarovaramAM zreSTha evuM pAsarovara ane sAgaramAM sarvottama evo kSIrasAgara dITho. AkAzamAM zobhatuM devavimAna, zreSTha ratnono rAzi ane dhumADA vinAno agni joyo. svakhapAThakoe Ano saMketa pragaTa karatAM kahyuM, "he rAjana ! Apane tyAM siMha samAna nirbhaya ane divya zaktivALo putra janmaze. e kAM to dharmacakravartI thaze athavA to rAjacakravartI banaze." mAtA trizalAnA udaramAM rahelA garbhastha vardhamAna vicAre che ke mArA vikasatAM aMgopAMga ane mAruM halanacalana mAtAne keTalI badhI AkarI pIDA Ape che ? mAre to sarva jIvonuM zreya sAdhavAnuM che, tyAre atyaMta upakArI evI mAtAne mArA halanacalanathI pIDA thAya te kema cAle ? AthI trizalAmAtAnA udaramAM rahelo garbha zAMta thayo. trizalAnA tananI akaLAmaNa ochI thaI, paNa mananI akaLAmaNa ekAeka vadhI gaI. trizalAne zaMkA jAgI ke zuM koI deve mAro garbha harI lIdho haze ke pachI mAro garbha gaLI gayo haze ! Ama judI judI zaMkA-kuzaMkA karatAM trizalAmAtA AkraMda karavA lAgyAM. rAjA siddhArtha ciMtAtura banyA. rAjamahelamAM cAlatAM nATako ane AnaMdapramoda thaMbhI gayAM ane vINA tathA mRdaMga vAgatAM baMdha thaI gayAM. trizalAmAtA mUchita banI gayAM. A samaye garbhastha vardhamAne avadhijJAnathI mAtA, pitA ane parivArajanone zokavihvaLa joyAM. emaNe vicAryuM ke meM je kAma mAtAnA sukhane mATe karyuM, tenAthI to UlaTuM duHkha niSpanna thayuM. amRta dhAryuM hatuM, te viSa banyuM ! bharyA jaLAzayamAM matsya jema hAle tema garbha pharakyo ane mAtA hasI paDI ane tenI AsapAsanI samagra sRSTi harSathI nAcI UThI. A ghaTanAe vardhamAnanA mahAna AtmAnA mana para pragADha asara karI. emaNe vicAryuM ke mAtAne putra para kevo ajoDa prema hoya che ! hajI to huM garbhamAM chuM, mAtAe mAruM sukha paNa joyuM nathI, chatAM keTalo badho asIma prema ! AvAM vahAlasoyAM mAtApitA hoya ane huM saMyama dhAraNa karuM to emane ghaNuM duHkha thAya, AthI abhigraha karuM chuM ke mAtA-pitAnI jIvita avasthAmAM huM saMsArano tyAga karIne dIkSA nahIM lauM. janma pUrve bhagavAne pahelo upadeza Apyo mAtRbhaktino. vi. saM. pUrve 543nI caitra suda 13nI madhyarAtrie rAja kumAra vardhamAnano janma thayo. pRthvI ane pAtALamAM lokottara divya prakAza patharAI gayo. chappana dikakumArikAo bhagavAnanA janma prasaMge potAnuM kartavya bajAvavA janmanI rAtre ja AvI pahoMcI. A kumArikAoe nATya, nRtya ane gIta AdaryA. najaranI sAme jANe svarga sAkAra karyuM. rAjakumAra vardhamAna yuvAna thatAM rANI trizalAe emano yazodA sAthe vivAha karAvyo ane mAtAnI icchAne mAnya rAkhatA vardhamAne vivAha karyo. trizalAdevIe potAno aMta samaya nikaTa jANIne pAponI AlocanA karI, caturvidha AhArano tyAga karI anazana karyuM ane maraNAMtika saMlekhanAthI dehatyAga karI bAramA svargamAM sidhAvyA. trizalAmAtA e koI sAmAnya putranI jananI nahIM, balake trikALadarzI, dIrgha tapasvI, aMtima tIrthaMkara bhagavAna mahAvIrane janma ApanArI jananI che, je prabhu mahAvIranI sevA karavA mATe khuda indrarAja sadaiva Atura rahetA hatA. AthI emanA mahimAno koI pAra nathI. dharmasnehasaujanya pa. pU. AcArya zrI vijayacaMdrodayasUrIzvarajI ma.nA upadezathI zrI amRtalAla popaTalAla maNiyAra parivAra, vaDhavANa, hAla muMbaI FOR & Personal use only Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KONSERS XXXX UU eece AA SOGO aNjlNtaaNjljljlllluutluu WY E alloral Lise Only www.intelbrary.org Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 83. revatI eka vAra bhagavAna mahAvIra zrAvastI nagarImAM meDhiyA gAmanI bahAra sAlakoSTaka udyAnamAM padhAryA hatA. bhagavAna mahAvIrano eka samayano ziSya gozAlaka emano prabaLa harIpha banyo hato. krodhathI gherAyelA gozAlake bhagavAna mahAvIrane bhasma karavA mATe tejolezyA choDI, paraMtu tejolezyAnuM mahAvartuLa bhagavAna mahAvIranI pradakSiNA karIne gozAlakanA mukhamAM pAchuM pharyuM. AthI bihAmaNo banelo gozAlaka sAta divasamAM mRtyu pAmyo. prabhu mahAvIrane tejolezyAnI asara thaI ane tene pariNAme cha mahinA sudhI atisAranA roganI pIDA thaI. bhagavAna mahAvIranuM zarIra atyaMta dRza thavA lAgyuM. emanI AvI pIDA ane sthiti joIne emano ziSyagaNa ciMtita banIne saMtApa karavA lAgyo. bhagavAna to zarIranI sthiti ane vedanAthI para hatA, paraMtu emanI AsapAsanA emanA ziSyagaNane pArAvAra vyathA thatI hatI. bhagavAnanI zArIrika vyAdhinI vAta sarvatra phelAI gaI. mAlukAkacchamAM AkarI tapazcaryA karatA bhagavAnanA ziSya 'siMha' anagAra chaThTha(be divasanA upavAsa)nA tapanI sAthe unALAnA bhISaNa tApamAM AtApanA letA hatA, tyAre emaNe bhagavAnanI zArIrika hAlatanI vAta sAMbhaLI ne emanuM haiyuM valovAI gayuM. dharmAcAryanA aniSTanI kalpanAthI UbhA UbhA ja moTethI AkraMda karavA lAgyA. sarvajJa aMtaryAmI mahAvIre potAnA ziSyane bolAvIne kahyuM ke bhadra ane saraLa prakRtino mAro aMtevAsI siMha anagAra pArAvAra rudana karI rahyo che to ene jaladI ahIM bolAvI lAvo. siMha anagAra AvyA ane bhagavAne kahyuM, "tuM koI paNa prakAranA aniSTanI kalpanA karIza nahIM. huM hajI sADA paMdara varSa sudhI A pRthvI para vihAra karavAno chuM." siMha anagAre namratAthI pUchyuM, "ApanuM zarIra rojeroja kSINa thatuM jAya che. A rogamuktino koI upAya kharo ?" bhagavAne kahyuM, "meDhiyaMgeva nAmanA gAmamAM auSadhanirmANamAM nipuNa revatIe koLApAka ane bijorApAka nAmanI be auSadhi banAvI che. A koLApAkanI auSadhi mAre mATe banAvI che, jenI mAre jarUra nathI. eNe banAvelI bijorApAkanI auSadhi mArA roganivAraNa mATe yogya che. " revatI aneka prakAranI auSadhio athavA pAka taiyAra rAkhatI hatI. AsapAsanAM nagarajano ane grAmajanone auSadhi dvArA vyAdhimukta karatI hatI. ghaNA sAdhu ane parivrAjaka paNa eNe banAvelI auSadhinuM sevana karIne potAnI zArIrika pIDAthI mukti meLavatA hatA. AlAdita siMha anagAra bhagavAnanI AjJA prApta karIne revatIne ghera gayA. dUrathI munirAjane joIne revatIe sAteka DagalAM AgaLa jaIne praNAma karyA ane bhagavAna mahAvIranA samAcAra pUchyA. siMha anagAre azrubhInI AMkhe kahyuM, "arhat prabhu dAhajvarathI pIDita che. emane mATe tame banAvelA koLApAkanI emane jarUra nathI, paraMtu anyane mATe banAvelA bijorApAkanI AvazyakatA che." revatIne pArAvAra Azcarya thayuM ke auSadhinirmANanA gupta rahasyano kevI rIte khyAla AvI gayo haze ? tyAre siMha anagAre potAnA gurunA jJAnano mahimA varNavyo. zrAvikA revatIe atyaMta zraddhAbhAvathI bijorApAka vahorAvyo. enA sevanathI bhagavAna mahAvIra rogamukta thayA. emano cahero pUrvavat camakavA lAgyo. bhagavAnane pUrNa svastha joIne sarvatra prasannatA phelAI gaI. kevuM mahAna kAma ! kevuM uttama dAna ! dAnanI mahattA varNavatAM dharmagraMtho kahe che ke dAnathI yaza maLe, zatru nAsI jAya ane parajana svajana bane. A badhAM dAna karatAM revatInuM dAna ati virala ane viziSTa hatuM. bhagavAnane bijorApAka vahorAvIne revatIe bhavabhramaNamAMthI mukti meLavI ane tIrthaMkarapada prApta karavAnuM sarvazreSTha saddabhAgya meLavyuM. dravya, kSetra, kALa ane bhAva - ema cAreyanI uttamatAthI revatI AvatI covIsImAM samAdhi nAmanA sattaramA tIrthaMkara thaze. dharmasnehasaujanya pa. pU. AcArya zrI vijaya jayacaMdrasUrIzvarajI ma.nA upadezathI zrI rasikalAla amRtalAla maNiyAra parivAra, vaDhavANa, hAla muMbaI ate & Personal Use Only Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ wa 0degdegdegodegodegodegodego* LALALALALALALA CANON 20 kr`bph`bkaar`swrrn For Private Personal Use Only www.nelibrary.ro Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84. sulasat bhagavAna mahAvIra caMpAnagarImAM samavasaraNamAM dezanA ApatA hatA, tyAre rAjagRhI nagarI tarapha jaI rahelA aMbaDa parivrAjakane kahyuM, "tame rAjagRhI jAo tyAre nAgasArathinI zIlavatI zrAvikA sulatAne mArA dharmalAbha kahejo." aMbaDa parivrAjakane thayuM ke prabhu mahAvIra je zrAvikAne dharmalAbha kahevaDAve, te zrAvikA dharma ane vatathI kevI suzobhita haze ! aMbaDa parivrAjakane sulasAnI dharmabhAvanAnI agniparIkSA levAnI icchA thaI, tethI yatino veza laIne sulasA pAse sacittanI mAMgaNI karI, paraMtu sulasA saheje calAyamAna thaI nahIM. e pachI eNe brahmAnuM rUpa lIdhuM ane nagarInA pUrva dvAra para cAra mukha, rAjahaMsa para savArI, ardhAge sAvitrI - ema sAkSAt brahmA hovAno dekhAva saryo. A camatkAra jovA AkhI nagarI UmaTI, paraMtu dharmaniSTha sulasAnI prabhuniSThA saheje calita thaI nahIM. bIje divase eNe zaMkaranuM, trIje divase zrI viSNunuM ane cothA divase tIrthaMkaranuM rUpa lIdhuM. tIrthaMkaranI 64 indro sevA karatA hoya, AsapAsa aSTa mahApratihArya hoya ane anupama samavasaraNa racAyuM hoya, ane emAM paccIsamA tIrthaMkara birAjamAna hoya, tevuM dRzya UbhuM karyuM. aMbAne ema hatuM ke game tema toya tIrthaMkaranAM darzana karavA to sulasA Avaze ja, paraMtu sulasA AvI nahi. bIjI bAju rAjagRhI nagarIno janasamUha A paccIsamA tIrthaMkaranAM darzana mATe UmaTyo. Akhare aMbaDe koInI sAthe sulasAne AvavA mATe nimaMtraNa mokalyuM ane sAthe tAkIda karI ke salasA to tIrthaMkaranI parama upAsaka che ane e khuda tIrthaMkaranAM darzane Ave nahIM, te kevuM gaNAya ? sulatAe nimaMtraNa lAvanArane pratyuttara Apyo, "mahAnubhAva ! A paccIsamA tIrthaMkara nathI, balka koI dhUrta ane mAyAvI mAnavI tIrthakara banI beThA che. tIrthaMkara bhagavAna padhAre tenI jANa to vAyu ane vanaspatithI paNa sahune thaI jAya. Aje evuM kazuM thatuM nathI, balka emane emanA AgamananI jANa karavI paDe che." | sulasAnI aDaga dharmazraddhA joIne aMbaDe enAM judAM judAM rUpa sameTI lIdhAM. sulasAne ghera AvIne eNe kahyuM, "tame sAce ja atyaMta bhAgyazALI cho. caMpAnagarImAM birAjatA bhagavAna mahAvIra svAmIe svayaM tamane mArA dvArA dharmalAbha kahevaDAvyA che." ' A sAMbhaLI sulatAnA hRdayamAM romAMca ane AnaMda jAgyo. enI vANI bhaktithI gadgadita banI gaI. bhagavAna je dizAmAM birAjamAna hatA te dizAne vaMdana karIne bhagavAnanI stuti karavA lAgI. enI bhakti ane zraddhAthI aMbaDa parivrAjaka khuza thayo. | sulasA guNavatI, zIlavatI ane zAMtipriya svabhAvanI hatI. ene putrayoga nahIM hovAthI eNe enA patine anya kanyA sAthe lagna karavAnuM kahyuM hatuM, paraMtu enA pati nAge kahyuM, "mArA bhAgyamAM putrayoga haze to te tArAthI ja." e pachI sulasAe tapazcaryA ane dharmaArAdhanA zarU karI. enI bhAvavizuddhivALI ArAdhanAthI prasanna thayelA indra devasabhAmAM enI prazaMsA karatAM harirNagameSIdeve tenI kasoTI karI. teo sAdhunuM rUpa laIne AvyA ane sulasA pAse lakSapAka telanI mAMgaNI karI. sulasA lakSapAka telano kuMbha laIne AvI, paraMtu deve adRzya rIte telano kuMbha pADI nAkhatAM tela DhoLAI gayuM. A rIte cAra ghaDA lAvI ane badhA ja deve toDI nAkhyA. Ama chatAM sulatAnA caherA para klezanI eka rekhA paNa jovA na maLI. sulasAnI svasthatA, saMkalpazakti ane jinabhakti joIne deve emane AzIrvAda ApyA ane sulatAne batrIsa putro thayA. | sulatAe putrone dharma, kalA, nIti ane zAstramAM pAraMgata karyA, paraMtu rAjagRhI nagarInA zreNika rAjAnA pakSamAM rahIne ceTaka rAjA sAme laDatAM enA batrIse putro yuddhamAM homAI gayA. sulasA pArAvAra zokamAM DUbI gaI. nagarajano emAM sahabhAgI thavA AvyA. A samaye abhayakumAre zoka karavAthI ArtadhyAna ane raudradhyAna thatAM vizeSa karmabaMdha thAya che ema kahIne sulasA ane nAgane zAMti ApI. A sulasAe zrAvikA tarIke uttama jIvana gALyuM ane samAdhimaraNa pAmIne devalokamAM sidhAvI. AvI zrAvikAno AtmA AvatI covIsImAM nirmama nAmanA paMdaramA tIrthaMkara thaze. dharmazraddhAnI apUrva kasoTIo pAra karanAra sulatAnA jIvanamAM jaina dharma paranI aDaga zraddhA, AyaMbila vatanI kaThora tapazcaryA, nirmaLa samakti bhAvanA, udAtta svabhAva ane sattvazIla jIvana jovA maLe che. dharmasnehasaujanya pa. pU. AcArya zrI vijaya prabodhacaMdrasUrIzvarajI ma. nA upadezathI zrI navInacaMdra amRtalAla maNiyAra parivAra, vaDhavANa, hAla muMbaI Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ T For Peyut & Pillsorial Use Only Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 85. jyeSTha bhagavAna mahAvIranA vatsala bhAI naMdIvardhananI patnI ane vaizAlI gaNarAjyanA adhipati ceDA rAjAnI putrI jyeSThA atyaMta sauMdaryavatI hatI. jIvananA prAraMbhanA pATha e rAjaparivAramAM pAmI hatI ane tethI enAmAM AgavuM kalAcAturya hatuM. bhagavAna mahAvIranA vaMzano kuLadharma zrI pArzvanAtha paraMparAno hato. ene pariNAme naMdIvardhana ane jyeSThA emAM dRDha zraddhA dharAvatAM hatAM. naMdIvardhananI patnI jyeSThAnAM rUpa-guNanI sarvatra prazaMsA thatI hatI. enA zIlano prabhAva paNa evo hato ke sahu koI enI mukta kaMThe prazaMsA karatA hatA. vaLI bhagavAna mahAvIranA upadeza-zravaNathI enAmAM eka-ekathI caDiyAtI prabaLa dharmabhAvanA jAgrata thaI hatI. Ane kAraNe eNe samakitanA mULa rUpa samAna bAra vrata aMgIkAra karyAM hatAM. jyeSThA enA vratapAlanamAM dRDha hatI. koI pralobhana ke koI yukti-prayukti enI vratapAlananI dRDha niSThAne leza mAtra DagAvI zake tema nahotAM. eka vAra indrasabhAmAM devarAja indre jyeSThAnA zIlanI prazaMsA karI. emaNe kahyuM ke game tevA devadevendrathI paNa jyeSThA calita thAya tema nathI. A sAMbhaLIne eka devatAthI rahI zakAyuM nahIM. eNe kahyuM, "mATInA mAnavInI zI tAkAta ! ene bhaya batAvo eTale zaraNAgatie Ave. ene vaibhava batAvo eTale vaza thaI jAya. ene sukha batAvo eTale moha pAme. enA vratane toDavuM e to mAre mATe capaTI vagADavA jevo khela che." garviSTha deve enA ghamaMDamAM jyeSThAnuM apaharaNa karyuM ane ghanaghora jaMgalanI vacce ene ekalI choDI dIdhI. e pachI pelA deve hAthI, azva, pAyadaLa vagere sainya utAryuM. atyaMta zaktizALI ane vaibhavazALI rAjAno veza laIne deva jyeSThA pAse Avyo ane bolyo, "A ghanaghora jaMgalamAM athaDAtI-kuTAtI he strI ! tArA rUpa para huM mugdha banyo chuM. tane mArI paTarANI banAvIne A vizALa bhogavaibhavanI sahabhAgI banAvavI che." jyeSThA AvAM kAmI vacano sAMbhaLI zakI nahIM. eNe enA baMne kAnamAM AMgaLI nAkhI dIdhI ane bolI, "svargamAMthI koI deva UtarI Ave to paNa mArA pativratamAMthI huM calita thAuM tevI nathI." m deve kahyuM, "tuM ema sIdhesIdhI nahIM mAne. A siMha, vAgha ane pizAca jo. e tane jIvatI phADI khAze. mArA zaraNamAM AvIza to tane A badhAMthI rakSaNa maLaze." jyeSThAe devanI A mAgaNI ThukarAvI dIdhI tyAre deve kahyuM, "jo tuM sIdhesIdhI amArI sAthe nahIM Ave to ame tane baLajabarIthI upADIne amArI sAthe laI jaIzuM." jyeSThAe makkama avAje kahyuM, "jo tame evo prayatna karazo to huM AtmahatyA karIza." jyeSThAnA A dRDha vratapAlanathI prasanna thayelA deva enA mULa rUpamAM pragaTa thayA ane bolyA, "he puNyavatI satI strI ! ame tArA satItvanI parIkSA karavA AvyA ane temAM tame pAra UtaryAM cho. amArI A kuMDaLanI bheTa svIkAro." Ama kahIne devoe jyeSThAne naMdIvardhanane tyAM pAchI mUkI dIdhI ane emaNe karelI jyeSThAnA satItvanI parIkSAnI ghaTanA kahIne ene mahAsatInuM biruda ApyuM. naMdIvardhana ane jyeSThAe gRhastha AzramamAM rahIne dharma, artha, kAma ane mokSa - e cAre puruSArtha karyA ane zrAvakanAM bAra vrato grahaNa karIne potAnuM jIvana sArthaka karyuM. eka evI paNa anuzruti maLe che ke bhagavAna mahAvIranI dharmadezanA sAMbhaLIne jyeSThAne vairAgya utpanna thayo hato. pati naMdIvardhananI anumati meLavIne bhagavAna mahAvIra pAse dIkSA grahaNa karI. AryA caMdanAnA sAdhvI saMghamAM saMmilita thaI hatI. A rIte jyeSThAnuM jIvana eTale sAttvika saMyamanI zobhA ane zIladharmanI mahekatI suvAsa ! dharmasnehasaujanya pa. pU. AcArya zrI vijaya ajitacaMdrasUrIzvarajI ma.nA upadezathI suzIlAbahena rasikalAla maNiyAra parivAra, vaDhavANa, hAla muMbaI Ale & Personal Use Only www.jainullbrary.org Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ W TROY Gute M ON For al Lise Only www. elbrary.cg Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 86. celAi rANat magadhanA samrATa zreNikamAM jaina dharmanI bhAvanA jagADanArI ane udAtta saMskAronI vRddhi karanArI celaNA rANInA caritramAM jIvananI taDakI-chAMyaDI baMne jovA maLe che. rAjA zreNike sujyeSThAnA rUpanI prazaMsA sAMbhaLIne rAjA ceTaka pAse vivAhano prastAva laIne potAno dUta mokalyo tyAre rAjAe kahyuM ke zreNika sAthe e potAnI putrIno vivAha karavA icchatA nathI. zreNikane AghAta lAgyo. enA maMtrI abhayakumAre yuktipUrvaka sujyeSThAne lAvI ApavAnuM vacana ApyuM. abhayakumAranI yuktine kAraNe sujyeSThA zreNikanuM citra joIne moha pAmI ane enI sAthe vivAha karavA utsuka banI. maMtrI abhayakumAre rAjA zreNikane vaizAlImAM bolAvyA ane suraMga dvArA ceTakanA rAjyamAMthI sujyaSThAnuM apaharaNa karavAnuM nakkI karyuM. potAnI moTI bahena saceSThAnI vidAyanI vAta jANIne celaNA khuba vyathita banI, pariNAme sujyeSThAe ene paNa potAnI sAthe magadha laI javAnuM vicAryuM. baMne baheno javA taiyAra hatI tyAre sujyeSThAe ekAeka mahelamAM rahI gayelI potAnI ratnAbhUSaNanI peTInuM smaraNa thayuM. e alaMkAranI peTI levA pAchI gaI. rAjA zreNika vadhu samaya rokAI zake tema nahotA tethI rathamAM e nArIne besADIne jhaDapathI mahelamAM AvyA. eNe sujyeSThAne bolAvI to khyAla Avyo ke A to sujyeSThA nahIM, kiMtu enI nAnI bahena celaNA che ! sujyeSThAe rAjA zreNikane bumo pADI bolAvavAnI koziza karI, paNa duzmananA sainiko AvI gayA ane rAjA zreNika maLyA nahIM. sujyeSThA nirAza thaIne pAchI AvI. A ghaTanAne kAraNe sujyeSThAne saMsAramAMthI rasa UDI gayo ane te sAdhvI banI. celaNAno rAjA zreNika sAthe vivAha thayo. - rANI celaNA dharmadhyAna karI zake te mATe rAjA zreNike eka vizALa mahela banAvyo. Akho mahela eka ja thAMbhalA para Ubho karyo ane emAM naMdanavana jevo manohara bagIco saryo. calaNA pratyeka RtunAM puSponI mALA banAvIne sarvajJa prabhunI pUjA karavA lAgI. | eka vAra rAjA zreNika ane celaNA udyAnamAM padhArelA prabhu mahAvIranAM darzane gayAM. baMne pAchAM pharatAM hatAM tyAre rastAmAM kaDakaDatI ThaMDImAM dhyAna-mudrAmAM kaThora tapa karatA vastrarahita munine joyA. baMne rathamAMthI nIce UtaryA ane munine vAraMvAra vaMdana kya. rAtre potAnA bhavya mahelamAM rANI celaNA sUtI hatI. saMjogavazAtu rANI celaNAno hAtha oDhelA vastranI bahAra nIkaLI gayo ane kAramI ThaMDImAM hAtha akaDAI gayo. A samaye celaNAnA hAthamAM asahya vedanA thatAM jAgI gaI ane ekAeka mahAtapasvInuM smaraNa thatAM enAthI bolAI gayuM, oha ! teonuM zuM thatuM haze ?" rANI celaNAnA A zabdo sAMbhaLatA rAjA zreNikane zaMkA gaI ke rANIe koI parapuruSane saMketasthAna para pahoMcavAnuM vacana ApyuM haze. have e pUrNa thaI zake tema nathI, tethI kadAca AvA nisAsAnA zabdo enA mukhamAMthI nIkaLatA haze. rAjAne rANInA cAritrya para zaMkA jAgI. AkhI rAta ajaMpAmAM pasAra karI. vahelI savAre maMtrI abhayakumArane bolAvIne Akroza sAthe AjJA karI ke mArA aMtaHpuramAM durAcAra phelAyo che, tethI A mahelane rANI sahita saLagAvI nAkho. AvI AjJA ApyA bAda rAjA zreNika prabhu mahAvIrane vaMdana karavA mATe nIkaLyA. bhagavAna samavasaraNamAM birAjamAna hatA. rAjA zreNikanA manamAM zaMkAno kIDo saLavaLato hato. emaNe bhagavAna mahAvIra samakSa potAnuM hRdaya kholatAM kahyuM, "prabhu, mArI rANI celaNA pativratA che ke nahIM ?" bhagavAne uttara Apyo, "hA, celaNA pativratA che." bhagavAna mahAvIra para ananya zraddhA dharAvanAra rAjA zreNikane mAthe Abha tUTI paDyuM. potAnI AjJA pramANe celaNAno mahela saLagAvI nAkhavAmAM Avyo hoya ane te bhasmIbhUta thaI gaI hoya, to zuM thaze ? rAjA zreNike pAchA AvIne tarata ja maMtrI abhayakumArane bolAvIne pUchyuM, "aMtaHpura saLagAvI nAkhyuM to nathI ne ?" | maMtrIe kahyuM, "mahArAja, ciMtA karazo nahIM, ApanuM aMtaHpura surakSita che. rAjAnI AjJA zirodhArya gaNAya eTale meM mAtra hastIzALA ja saLagAvI nAkhI che." rANI celaNAnuM satItva aMte jhaLahaLI rahyuM. dharmasnehasaujanya pa. . AcArya zrI vijaya somacaMdrasUrIzvarajI ma.nA upadezathI muktAbahena navInacaMdra maNiyAra parivAra, vaDhavANa, hAla muMbaI For Prate & Personal Use Only Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SZ anal Lise Only www.binelibrary.org Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 87. durgAtAnArI jaina dharma e bhAvanAno dharma che. zuddha bhAvathI thayeluM nAnakaDuM anuSThAna paNa karmamelane naSTa karanAruM che. A bhAvarasAyaNa AtmAne unnata banAve che. koI paNa dharmakriyAnI pAchaLa zubha bhAva hoya, suMdara adhyavasAya ke unnata pariNAma hoya to te saphaLa bane che. bhagavAna mahAvIranA samayamAM thayelI durgatAnArInuM caritra AnuM jIvaMta udAharaNa che. atyaMta garIba evI durgatAnArI jaMgalamAM jaI lAkaDIo ekaThI karatI hatI. eno bhAro bAMdhI lAvIne ene nagaramAM vecatI hatI. jaMgalamAM jatI durgatAnArIe eka kautuka joyuM. eNe joyuM ke kAkaMdIpura nagaranA udyAnamAM bhagavAna mahAvIra padhAryA hatA. emanAM darzana mATe AkAzamAM devavimAnamAM ke besIne devo e tarapha jatA hatA. vidyAdharo ane kinnaro paNa jatA hatA. rathamAM besIne rAjA-mahArAjAo jatA hatA. asaMkhya naranArIo pagapALA kAkaMdIpuranA udyAnamAM birAjamAna prabhu mahAvIrano upadeza sAMbhaLavA jaI rahyA hatA. bhagavAna mahAvIranI dharmadezanA mATe devoe samavasaraNanI racanA karI hatI. A samavasaraNa eTale eka anokho avasara! sura, asura ke mAnava sahu koI e avasaranI pratIkSA karatA hoya. iMdra potAnA parivAra sahita e sthaLe AvIne samavasaraNanI racanA karatA hoya che. vAyukumAra devatAo e bhUmi parathI kacaro ane kaMTako dUra karI jAya. meghakumAra devo sugaMdhI jaLano chaMTakAva karIne e sthaLane suvAsita kare. e samaye cha RtunA adhiSThAyaka devo paMcavarNa puSponI vRSTi kare ane vyaMtara devatAo jamInathI savA koza UMcI suvarNa ane ratnothI zobhatI UMcI pITha banAvI Ape. dasa hajAra pagathiyAM UMco cAMdIno gaDha bhuvanapati devatAo 2ce che. e gaDha para samatala bhUmi banAve che. jyotiSI devatAo pAMca hajAra pagathiyAMvALA suvarNa gaDhanI racanA kare che. A samavasaraNamAM traNa gaDha hoya. e gaDhane cAra daravAjA hoya. vaLI emAM suMdara upavana, pavitra caityaprAsAdo, UMce pharakatI dhajAo, puSpavATikAo, aSTamaMgaLa ane kaLaza AdinI suzobhita racanA hoya. durgatAnArIne zubha puNyakarmanA yogathI samavasaraNamAM birAjamAna bhagavAna mahAvIranAM darzananI ane emanI dezanA sAMbhaLavAnI icchA jAgI. dhananI samRddhi sAthe dharmanI bhAvanAne koI saMbaMdha nathI. dharmane to hRdayanA sAcA bhAva sAthe saMbaMdha che. durgatAnArI vicAravA lAgI ke prabhucaraNamAM dharI zakAya evuM kazuMya enI pAse nathI. dhana to kyAMthI hoya ? kiMtu koI puSpa paNa nathI. bhagavAnanI pUjA puSpa vinA kaI rIte karuM ? kiMtu durgatAnArIno bhagavAnanI pUjAno bhAva prabaLa banavA lAgyo. bIjAM phUlo kharIdI zake evI zakti nahotI. eNe ujjaDa bhUmi para UgatA AMkaDAnuM phUla lIdhuM. manamAM prabhupUjAno bhAva dhAraNa karIne bhagavAnanA samavasaraNa tarapha cAlavA lAgI. A atyaMta vRddha nArI aDadhe raste pahoMcI tyAM ja enA zarIre eno sAtha choDI dIdho. lokoe mAnyuM ke A vRddhA thAkane kAraNe bebhAna banIne dharatI para DhaLI gaI che. AthI enAM moM para puSkaLa pANI chAMTyuM, paraMtu vRddha durgatAnuM prANapaMkheruM UDI gayuM hatuM. samavasaraNamAM prabhue e daridra nArInI samRddha bhAvanAnI vAta karI. emaNe kahyuM ke e vRddhAnA hRdayamAM pUjAnA prabaLa bhAvo hatA. enI pUjA karavAnI bhAvanA saphaLa na thaI, paraMtu enI bhAvatallInatAne kAraNe A daradra vRddhAe devalokamAM janma lIdho. e deve avadhijJAnathI potAno pUrvajanma jANyo ane te devavaMdana mATe ahIM AvyA che. Ama kahIne bhagavAna mahAvIrasvAmIe eka deva tarapha aMgulinirdeza karyo ane kahyuM ke A deva emanA AThamA janmamAM zramaNa dharmanuM pAlana karIne ziva pada prApta karaze. Ama eka ridra nArInI zuddha bhAvatallInatAe ene mATe mokSanAM dvAra kholI ApyAM. dharmasnehasaujanya pU. muni zrI kulacaMdravijayajI ma.nA upadezathI vijayabhAI navInacaMdra maNiyAra parivAra, vaDhavANa, hAla muMbaI Lise Only WWW.jaEIIbrary.org Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e only www.eltv.org Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88. manoramA zIla to sudarzana zeThanuM. sadAcArI jIvana gALanAra sudarzana zeThanA jIvanamAM zIlanI kaparI agniparIkSA thaI. aMga dezanI caMpApurI nagarInA rAjA dadhivAhananI rANI abhayAe zeTha sudarzanano garva utAravAno nirNaya karyo. rANI abhayA mAnatI ke enA apAra dehasauMdaryane kA2Ne jo e koIno kAmAtura banI te hAtha pakaDe to paththara paNa pIgaLI jAya, to puruSane caLAvavAmAM kaI muzkelI hoya ? kaThora vanavAsIo ane tapasvIoe nArInA mohane kAraNe vana ane tapa choDI dIdhA, tyAre A mRdu manavALo gRhastha sudarzana te vaLI zI visAtamAM? purohitanI patnI kapilA zeTha sudarzana para moha pAmI hatI, paraMtu zeTha sudarzana enI mohajALamAM phasAyA nahIM, tethI eNe rANI abhayAnA A garvamAM ghamaMDanuM ghI homavAnuM kAma karyuM. parvanA divase potAnA AvAsamAM sudarzana kAyotsarga karIne UbhA hatA tyAre abhayA rANInA sevako sudarzanane pakaDIne mahelamAM laI AvyA. rANI abhayAe ene vaza karavA sAma, dAma, daMDa ane bheda ajamAvI joyAM. ene aMgasparza karavA prayAsa karyo, paraMtu zeTha sudarzane to pratijJA karI hatI ke jyAM sudhI AvI paDelI Aphata dUra nahIM thAya, tyAM sudhI kAyotsargamAM ja rahIza ane kAyotsarga raheze tyAM sudhI anazana cAlu rAkhIza. rANI abhayAnA tamAma prayatno niSphaLa jatAM e vadhu uzkerAI ane eNe sudarzanane kalaMkita karavA jAte potAnA zarIra para ujharaDA bharIne zeTha sudarzana para baLAtkArano Aropa mUkyo. rAjA dadhivAhana sudarzananA zIla-dharmane jANato hato, paraMtu vAraMvAra pUchavA chatAM sudarzana mauna rahyA. emane hatuM ke jo huM sAcI vAta 9 kahIza, to rANInI zI hAlata thaze ? bole to rANIne mAthe Aphata Ave ane ene zULIe caDavuM paDe. ene badale mauna rahIne potAnA mAthe Aphata oDhI levAnuM vadhu munAsiba mAnyuM. rAjAe sudarzanane zULI para caDAvavAnI sajA karI. sudarzananA mukha para meMza copaDI, zarIre lAla geruno lepa karyo, gaLAmAM citra-vicitra mALAo paherAvI ane gadheDA para besADyo. mAthe sUpaDAnuM chatra dharyuM ane AgaLa phUTeluM Dhola pITatA pITatA sudarzanane gAmamAM pheravavAmAM Avyo. sudarzana to dhyAnamAM ane prabhusmaraNamAM DUbelo hato. nagarajanono zeTha sudarzananA zIla mATeno vizvAsa DagavA mAMDyo, paraMtu enI patnI satI manoramAne patinI pavitratAmAM pUrNa AsthA hatI. ene vizvAsa hato ke enA sadAcArI pati kadI AvuM duSkRtya kare nahIM. UMDo vicAra karatAM satI manoramAne lAgyuM ke A koI pUrvanA azubha karmanuM phaLa udayamAM AvyuM lAge che. ApattinA samaye dharmazraddhA e ja sAcuM zaraNuM. satI manoramA prabhubhaktimAM UMDA UtarI gayAM. enA gharanI AgaLa ho-hA macI gaI. zeTha sudarzanane gAmamAM pheravatA-pheravatA temanA gharanI AgaLa lAvyA hatA. cotarapha kolAhala thato hato. Dhola piTAto hato. enI AgaLa rAjasevako cAlatA hatA. teo ghoSaNA karatA hatA ke A sudarzane rANIvAsamAM gaMbhIra guno karyo che. enI sajArUpe eno jAheramAM vadha karavAmAM Avaze. zeTha sudarzana dhyAnamagna hatA. satI manoramA prabhumagna hatI. manoramAne dRDha vizvAsa hato ke A aNadhArI Aphata jarUra dUra thaze. agniparIkSAmAMthI potAnA pati pAra Utaraze. satI manoramAe manomana dRDha nizcaya karyo ke jyAM sudhI mArA pati para AvelI A Aphata dUra thAya nahIM, tyAM sudhI kAyotsargamAM rahIza ane anazana rAkhIza. satI manoramAnI bhakti joIne zAsanadevI pragaTa thayAM. emaNe satInI zraddhA ane saMkalpa joIne potAnI prasannatA pragaTa karI. zAsanadevIe kahyuM ke enA pati A saMkaTamAMthI sAMgopAMga pAra Utaraze ane emanA para AveluM ALa dUra thaze. 2Ajasevako sudarzana zeThane zULI para laI gayA. emane zULI para caDAvatAM zULI tUTI gaI. zULIne sthAne sonAnuM siMhAsana dekhAyuM. janasamUhe sudarzana zreSThIno jayajayakAra karyo. aMte rANIno prapaMca khullo paDI gayo. rAjAe potAnI bhUla badala kSamA mAgI. bannee ekabIjAne khamAvyAM. mahAsatI manoramAnI dRDha pratijJA ane sudarzana zeThanuM pavitra zIla aMte vijayI banyAM. dharmasnehasaujanya pU. muni zrI samakticaMdravijayajI ma.nA upadezathI sejalabahena vijayabhAI maNiyAra parivAra, vaDhavANa, hAla muMbaI 'www.jalmellibrary.org Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ball Lise Only Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 89. prabhAvatI siMdhu-sauvIra dezanA vItabhaya nagaranA cokamAM samudramArge AvelI eka peTIe AkhA nagaramAM utsukatA jagAvI hatI. A peTI lAvanAra nAvike kahyuM, "A peTImAM bhagavAnanI atyaMta prabhAvaka pratimA che. bhagavAna jyAre vicaratA hatA tyAre ja A pratimA kaMDAravAmAM AvI che. A prabhupratimA dharAvatI peTI je kholI zakaze, te mahAbhAgyazALI vyakti haze. ene tamAma sukha sAMpaDaze ane e jIvanamAM parama kalyANane pAmaze." nagaranA cokamAM mukAyelI peTI kholavA ghaNA saMto, zreSThIo ane kArIgaroe prayAsa karyo, paraMtu sahune niSphaLatA ja hAtha lAgI. kemeya karIne peTI khUlatI na hatI. rAjA udayanane mATe paNa A peTI ciMtAno viSaya banI. bhojana samaye rAjA udayananA caherA paranI ciMtA joIne rANI prabhAvatIe pUchyuM, "Aje Apa ciMtAnA sAgaramAM DUbI gayA ho tevuM lAge che. bhojana karo cho paraMtu Apane bhojanamAM rasa nathI. vAraMvAra hAthamAM koLiyo rahI jAya che ane vicAramAM DUbI jAo cho. zuM thayuM che Apane ?" rAjA udayane mUMjhavaNanA bhArathI dabAyelA avAje kahyuM, "ATalA moTA nagaramAMthI eka paNa kalyANagAmI vyakti maLatI nathI. prabhupratimA dharAvatI peTI kholavA je koI AvyA te niSphaLa gayA. prabhunAM pAvanakArI darzana kyAre thaze, tenI moTI ciMtA che.' rANI prabhAvatIe peTI kholavAno prayAsa karavAnuM nakkI karyuM. peTI pAse jaIne enA para jaLa-dUdhathI abhiSeka karyo. dhUpa, dIpa, akSata vagerethI enI pUjA karI. enA hRdayamAM prabhubhaktino AnaMda UbharAto hato. e arihaMtanuM smaraNa karatAM bolI, "he devAdhideva arihaMta bhagavAna ! ApanAM darzana mATe Atura evI mane darzana Apo." prabhAvatInA pavitra aMtaHkaraNathI bolAyelA zabdone pariNAme peTI khUlI gaI. lokomAM jaina dharmanuM mahimAgAna thavA lAgyuM. rAjAe jinamaMdira banAvIne emAM prabhupratimAnI pratiSThA karAvI. nagarajano bhAvathI enI pUjA karavA lAgyA. prabhAvatInI prabhubhaktino mahimA thaI rahyo. rANI prabhAvatIe potAnI dAsI pAse eka vakhata pUjA mATe zuddha zveta vastra maMgAvyuM. A vastra para lohInA DAgha joI AkrozathI teno dAsI para prahAra karyo. Ane kAraNe AghAta pAmelI dAsInuM durbhAgye mRtyu thayuM. rANIe jamIna para paDeluM e vastra punaH jotAM ene zveta lAgyuM. rANI prabhAvatIne pArAvAra pazcAttApa thayo. emAM paNa paMcendriya jIvanI hatyAnI ghaTanAe enuM haiyuM valovI nAkhyuM. eka vAra prabhAvatI prabhubhakti karatI hatI tyAre rAjAne enI mastakahIna chAyA najare paDI. rAjA vyAkuLa banI gayo. rAjAe kahyuM ke pUrvavRttAMta pramANe A rANI prabhAvatInA mRtyuno saMketa che. mRtyunI AvI AzaMkAthI rANI prabhAvatI saheje ciMtita thaI nahIM. eno dharma pratyeno sneha akhaMDarUpe vaheto rahyo. rANI prabhAvatI enA alpa AyuSyane jANatI hatI. eNe rAjA udayanane kahyuM ke enI icchA dIkSA aMgIkAra karavAnI che. rAjAe prabhAvatIne dIkSAnI saMmati ApI. prabhAvatIe utkRSTa tapa karIne saMyamanI apUrva ArAdhanA karI. prabhAvatInuM jIvana dhIre dhIre kalyANanAM eka pachI eka sopAno caDavA lAgyuM. saMsAranA ghaNA raMga eNe joyA hatA. have sAdhutAno saMga ene choDavo nahoto. aMte anazana karIne prabhAvatIe saMyamanI apUrva ArAdhanA karI. satIonA caritramAM prabhAvatInuM viziSTa sthAna che. arihaMta paramAtmAnI avicaLa bhakti enA jIvanamAM jovA maLe che. enI jaina dharma pratyenI zraddhAne joIne rAjA udayana ane vItabhaya nagaranA nagarajano abhayanA mArge cAlavA mATe jaina dharmanA anuyAyI banyA. Ama utkRSTa dharmaArAdhanA karIne suMdara dharmaprabhAvanA karanAra prabhAvatI Ajeya prAtaHsmaraNIya satI tarIke sahunI vaMdanA pAme che. dharmasnehasaujanya pU. muni zrI prakAzacaMdravijayajI ma.nA upadezathI zrI mahendrabhAI maMgaladAsa zAha parivAra, vaDodarA if Tie & Parsorial Use Only www.jalelkarary.org Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 90. kozA pATalIputra nagaranI rAjanartakI kozA anupama rUpa, AkarSaka lAvaNya ane kalAcAturyamAM nipuNa hatI. A kozA gaNikAne tyAM mahAmAtya zakaTAlanA moTA putra sthUlabhadra rahetA hatA. rAjanartakI kozAne sthUlabhadra para agAdha prema hato, paraMtu rAjyanA SaDyaMtramAM pitAnuM mRtyu thatAM sthUlabhadre mahAmAtyanI padavI to phagAvI dIdhI, paNa ethIya vizeSa saMsAra-vyavahArathI virakta thaIne emaNe AcArya saMbhUtavijayajI pAse dIkSA lIdhI. dIkSA bAda AcAryazrIe muni sthUlabhadra sahita cAra munirAjone saMyamanI agniparIkSA kare tevA kaThina sthaLe cAturmAsa karavA kahyuM. traNa munirAjoe siMhanI boDamAM, viSadhara sarpanA rAphaDAmAM ane panihArIothI bharelA kUvAkAMThe dhyAnamagna rahIne cAturmAsa karavA mATe anumati mAgI, jyAre Arya sthUlabhadra munie kozA nartakInA bhavanamAM kAmoddIpaka AkarSaka citrothI zobhatI citrazALAmAM SaDrasa bhojanano AhAra karIne cAra mahinA sudhI samasta vikArothI dUra rahIne sAdhanA karavAnI AcArya saMbhUtavijayajI pAse AjJA mAgI. AcArya mahArAje enI anumati ApI. rAjanartakI kozAnA vaibhavI AvAsamAM cAturmAsa mATe sthUlabhadra AvatAM kozAnA haiyAmAM AnaMdanI bharatI UchaLavA lAgI. potAne tyajI gayelA prANapyArA priyatama jANe punaH AvatA na hoya ! kozAe kalA ane rUpanA prAgaTyamAM kazI maNA rAkhI nahIM, paraMtu muni sthUlabhadranI AtmakaLAnI sthira dyuti joIne kozAne enI kAmavAsanA bAlaceSTAo jevI lAgatAM e kSamA yAcavA lAgI. muni sthUlabhadre ene AMtaravaibhavanI bhavyatA ane divyatAno pratibodha Apyo ane kozA vratadhArI zrAvikA banI. cAturmAsa pUrNa karIne pAchA AvelA muni sthUlabhadrane kaparuM kArya karavA mATe AcArya saMbhUtavijayajIe "duSkara, duSkara, duSkara" ema traNa vAra bolIne dhanyavAda ApyA. AcAryazrIe muni sthUlabhadrane traNa vAra "duSkara, duSkara, duSkara" kahyuM ane bAkInA traNa ziSyo ke jemaNe siMha, dRSTiviSa sarpa ke kUvAkAMThe upavAsapUrvaka cAturmAsa gALyo hato temane mAtra eka ja vAra 'duSkara' kahyuM, AthI ziSyoe potAnA guru AcArya saMbhUtavijayajIne kahyuM, "muni sthUlabhadranuM kArya duSkara-duSkara nahIM, paNa atyaMta sahaja ane sugama che." Ama kahI eka muni guruAjJAnI avahelanA karIne kozA nartakIne tyAM pahoMcyA. kozAe SaDsa bhojana karAvatAM ane AkarSaka vezabhUSA dhAraNa karatAM ja muni mohita banI gayA. kozAe emane nepALamAMthI amUlya ratnakaMbala lAvavAnuM kahyuM. muni athAga mahenata ane tapatyAgano bhaMga karIne nepALanA mahArAjA pAsethI eka ratnakaMbala mAgIne lAvyA ane kozAne ApyuM tyAre kozAe potAnA paga lUchIne kIcaDavALA gaMdA pANImAM e ratnakaMbala pheMkI dIdhuM ane kahyuM, "he muni ! tamane A ratnakaMbalanI ciMtA thAya che, paraMtu e bAbatano saheje kSobha thato nathI ke tame atyaMta mUlyavAna evA cAritryaratnane malina kAdavakIcaDamAM pheMkI dIdhuM ! " kozAnA pratibodhathI munino kAmasaMmoha dUra thayo. teo AcAryazrI pAse pAchA gayA ane muni sthUlabhadranA kAmavijayanI prazaMsA karavA lAgyA. cothA vratano niyama dharAvatI rAjanartakI kozA pAse rAjA koI puruSane AnaMdapramoda kAje mokalatA, to kozA ene Arya sthUlabhadranA guNonI garimA saMbhaLAvatI hatI. kozAne rIjhavavA AvelA pATaliputranA rathakAra pAse hastalAghavanI evI kalA hatI ke eka pachI eka bANa mArIne sarasaMdhAnanI zreNI racI dIdhI ane pachI te kheMcatAM jhUmakhA sahita kerIo enI pAse AvI gaI. atyaMta kaparuM kAma siddha karyuM hoya tevo rathakArane ahaMkAra thayo, tyAre kozAe sarasavano Dhagalo karI temAM soya khosIne tenA para kamaLanuM phUla goThavyuM. enA para caDIne kozA nRtya karavA lAgI. rathakAra enA AvA apratima kauzalane joIne stabdha banI gayo. paraMtu kozAe kahyuM, "AMbAnuM jhUmakhuM toDavuM ke sarasavanA DhagalA para nAcavuM duSkara nathI. kharuM duSkara kArya karanAra to muni sthUlabhadra che, je pramadA(strI)nA vanamAM hovA chatAM pramAda pAmyA nahIM.' rathakArano unmAda ane ahaMkAra baMne ogaLI gayA ane kozAnA upadezane pariNAme eNe vairAgya lIdho. potAnA saMskArothI jIvanane dhanya banAvanArI kozA ane rAga vacce virAgI jIvana jIvanArA sthUlabhadra vize jaina sAhityamAM keTalIya kathA, rAsa, phAgu, sajjhAya, navalakathA AdinI racanA thaI che. dharmasnehasaujanya pU. muni zrI sudharmacaMdravijayajI ma.nA upadezathI zrImatI rekhAbahena mahendrabhAI zAha parivAra, vaDodarA a harsurial Use Only Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ BOOOOOOOOO rmaaraariraar ELE2829 BRA FERECER F C Little Only www.filelibrary.org Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 91. zrIdevI kAkara gAmamAM janmelI zrIdevI gujarAtanA itihAsanI tejasvI nArI tarIke prasiddha che. enAmAM sujha ane sAhasa baMneno virala saMgama hato. game tevI kaparI paristhitimAM muMjhAyA vinA ke bhayabhIta thayA vinA emAMthI e mArga kADhatI hatI. e samaye kacchanA raNanA kAMThe AvelA paMcAsara para rAjA bhuvaDe AkramaNa karyuM hatuM. paMcAsaranA rAjavI 9 senAno makkama mukAbalo karyo, paraMtu aMte rAjA jayazikharI yuddhamAM vIragati pAmyo. jayazikharIno putra vanarAja jaina sAdhu zIlaguNasUri pAse Azaro pAmyo ane upAzrayamAM moTo thayo. enA manamAM laganI hatI ke pitAnuM rAja pAchuM meLavuM to ja huM kharo vanarAja, mAmA sUrapALa sAthe rahIne vanarAja bahAravaTe caDyo. rAja pAchuM meLavavuM hoya to moTI senAnI jarUra paDe. zastro joIe. A badhAM mATe vanarAje jaMgalamAM rahIne jatA-AvatA rAjakhajAnAne lUMTI levA mAMDyo. eka vAra vanarAja cAvaDo kAkara gAmanA zeThane tyAM corI karavA gayo. vanarAje zeThanA bhaMDAriyAmAM tapAsa karI. e mAnato hato ke bhaMDAriyAmAMthI koI kImatI cIjavastu ke dhanasaMpatti hAtha lAgaze, paNa rAtanA aMdhakAramAM bhaMDAriyAmAM corI karavA jatAM vanarAjano hAtha dahIMthI bharelA vAsaNamAM paDyo. vanarAja aTakI gayo. enuM kAraNa e hatuM ke dahIMthI bharelA vAsaNamAM hAtha paDe eTale e A gharano kuTuMbIjana kahevAya. potAnA gharamAMthI lUMTa kaI rIte karAya? AthI eNe khAlI hAthe pAchA javAnuM yogya mAnyuM. | vahelI savAre kAkara gAmanA zeThe joyuM to gharamAM badhuM veraNacheraNa paDyuM hatuM. emane khyAla AvI gayo ke nakkI gharamAM koI chAnuMmAnuM khAtara pADavA AvyuM hovuM joIe. zeThe potAnI bahena zrIdevIne kahyuM, "gharamAM khAtara paDyuM lAge che. cora AvIne ApaNI mAlamilakata uThAvI gayA lAge che." bhAI-bahena baMne ekeeka cIjavastuo jovA lAgyAM. joyuM to ghareNAM lAmata hatAM, gharanI rokaDa ema ne ema paDI hatI. vastro Amatema vIMkhAyelAM paDyAM hatAM, paraMtu eke vastra corAyuM nahotuM. mane vicAravA lAgyAM ke rAtre cora khAtara pADavA Avyo haze. UMghamAM emane kazI khabara nathI. to pachI zA mATe e kazuM corIne lIdhA vinA pAcho jato rahyo haze ? emane A bAbata rahasyamaya lAgI. evAmAM zrIdevInI najara dahIMnA vAsaNa para paDI. eNe joyuM to emAM koInA hAthanA paMjAnAM nizAna hatAM. enA hAthanI rekhAo emAM paDI hatI. e hastarekhAo joIne lAgyuM ke A puruSa kevo bhAgyazALI ane pratApI hovo joIe ! enI rekhAo enI vIratA ane tejasvitA batAve che. vaLI dahIMmAM hAtha paDyo e gharanuM kazuM na levAya evuM mAnanAro mAnavI cora hoya ja kyAMthI ? nakkI, koI kAraNasara e A kAma karato haze. AvI vyaktino bheTo thAya to kevuM sAruM ? zrIdevIno A vicAra vanarAjane jANavA maLyo. vanarAja rAtre gupta veze zrIdevIne ghera Avyo. enA bhAIne praNAma karyA. zrIdevIne jotAM ja vanarAjanA hRdayamAM bhAInuM heta UbharAvA lAgyuM. vanamAM rajhaLapATa karatA rAjA ane enA sainikothI potAnI jAta chupAvatA ane rAja pAchuM meLavavA rAta-divasa mathAmaNa karatA vanarAjane ahIM zAMti ane snehano zILo, madhura anubhava thayo. zrIdevIe ene bhAI mAnyo ane premathI jamADyo. e pachI vanarAjane zikhAmaNa ApI. bhAIe bahenanI zikhAmaNa mAnI. bahenanA premathI lAgaNIbhInA banelA vanarAje kahyuM, "bahena, tuM bhale mArI sagI bahena na hoya, paNa mArA para premanI varSA karanArI dharmanI bahena che. huM rAjA thaIza tyAre tArA hAthe ja rAjatilaka karAvIza." kAkara gAmanI zrIdevInuM lagna pATaNamAM thayuM. eka vAra zrIdevI pATaNathI potAne piyara jatI hatI. pharI jaMgalanI vATe vanarAja maLyo ane zrIdevIe enA para hetanAM amI varSAvyAM. Akhare vanarAje sainya jamAvI bhUvaDanA adhikArIone hAMkI kADhayA, paMcAsarane badale sarasvatI nadInA kAMThe aNahilapura pATaNa vasAvyuM, vi. saM. 802nA vaizAkha suda bIja, somavAre A ghaTanA banI. vanarAje rAjyAbhiSeka samaye dharmanI bahena zrIdevIne bolAvIne enA hAthe rAjatilaka karAvyuM. rAjA vanarAje potAnA para karelA upakArano yogya badalo vALyo, to zrIdevI jevI guNiyala gurjarI dharma, samAja ane rASTranA utthAnamAM sahAyabhUta banI. dharmasnehasaujanya pU. muni zrI nirmaLacaMdravijayajI ma.nA upadezathI dIpala pInalabhAI zAha parivAra, vaDodarA & Patsonal use only www.jaliselibrary.org Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ olo 000000 00000 Se SO HIST home. Only www . Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 92. tilakamaMjarI 'vidvAna sarvatra pUjyate' e ukti anusAra dhArA nagarInA muMjarAjA ane bhojarAjAe kavIzvara dhanapAlanI vidvattA ane sarjanakaLAthI khuza thaIne ene sadaiva Adara Apyo hato. muMjarAjA ene putra samAna gaNatA hatA ane enI vidvattA joIne ene 'kUcala sarasvatI'(dADhI-mUMchavALI vidyAdevI sarasvatI)nuM biruda ApyuM hatuM. bhojarAjAe potAnA hiteSI ane rAjyanA parama vidvAna evA kavi dhanapAlane 'kavIzvara' ane 'siddha sArasvata' evAM be birudothI alaMkRta karyA hatA. eka samaye kavi dhanapAle jaina dharma pratyenA dveSane kAraNe mALavAmAM jaina sAdhuonA vihAra para rAjA dvArA pratibaMdha ghoSita karAvyo hato. bIjI bAju enA nAnAbhAI zobhana to jaina sAdhunuM mahimAvaMtuM jIvana pasaMda karIne zobhanAcArya banyA hatA. teoe potAnA moTAbhAIne jainadarzananI mahattA ane vyApakatAno khyAla Apyo eTale kavIzvara dhanapAla sAcA hRdayathI vItarAga devanI bhakti karavA lAgyA. kavi dhanapAle nava rasathI bharapUra ane bAra hajAra pramANavALI tIrthaMkara zrI RSabhadeva bhagavAnanI stutipradhAna manorama gadyakathAnI racanA karI. Ane mATe gujarAtamAM vicaratA AcAryazrI zAMtisUrIzvarajInI dhArAnagarImAM mahotsavapUrvaka padharAmaNI karAvI hatI. AcAryazrI pAse A kathAnuM saMzodhana karAvyuM. AcAryazrIe ghaNA vAdIone jItyA hovAthI temane dhArAnagarInA rAjA bhoja dvArA 'vAdi vaitAla'nuM mAnavaMtuM biruda maLyuM. eka vAra ziyALAnI rAtre kavie emanI bhAvabharI vANImAM rAjA bhojane lAlityathI opatI A kRti saMbhaLAvI, tyAre rAjAe kahyuM ke, AmAM e parivartana karIne emanA dharmanI ane emanI prazaMsAnA zabdo mUke to kavi je mAgaze te Apaze. kavirAja dhanapAle rAjA bhojane kahyuM, "AvuM parivartana karavuM te to mArA hRdayanI bhAvadhArAno droha karavA samAna gaNAya, mATe mane kSamA karajo." kavinA spaSTa vacane rAjA bhojamAM krodhano dAvAnaLa jagADyo. e gadya-kathAnuM pustaka rAjAe bAjumAM paDelI sagaDImAM mUkIne saLagAvI dIdhuM. e pachI kavi ane rAjA vacce ghaNI bolAcAlI thaI. bhAre haiye kavi dhanapAla ghera AvyA. emanI AMkhomAM du:kha hatuM. caherA para vyathA hatI. hRdayamAM ajaMpo hato. emanI putrI tilakamaMjarI pitAnI gamagInI pArakhI gaI. eNe pitAne AvI udAsInatAnuM kAraNa pUchavuM. tilakamaMjarI kavi dhanapAlanI vahAlasoyI dIkarI hatI. pitAe enI vidyAno ene vAraso Apyo hato. nAnI vayanI hovA chatAM e viduSI hatI. pitA dharmabhaktinA bhAvamAM DUbIne ane vItarAgaprItimAM ekarUpa banIne je bhaktithI gadyakathAnuM sarjana karatA hatA, tenuM tilakamaMjarI roja vAcana karatI hatI. A prabhukathAmAM ene eTalo badho rasa paDyo ke enA zabdezabdane potAnI smRtimAM sAcavI rAkhatI hatI. kavIzvara dhanapAle vedanAbharyo nisAso nAkhatAM ema kahyuM ke varSonI emanI sAhityasAdhanAne rAjAe enA gussAmAM paLavAramAM rAkha karI dIdhI. tilakamaMjarIe kahyuM, "pitAjI, Apa saheje vyagra thazo nahIM. rAjAe bhale e graMthanAM pRSTho saLagAvI nAkhyAM hoya, paraMtu e graMthano sAhityarasa to mArA cittamAM surakSita che. Akho graMtha mane moDhe che." kavinA AnaMdanI sImA na rahI. potAnI putrI mATe temane gaurava thayuM. enI smRtizakti mATe mAna thayuM. pote ApelA sAhityanA saMskAro kapare samaye keTalA badhA lAbhadAyI banyA eno vicAra kavi dhanapAla karavA lAgyA. tilakamaMjarInA mukhethI gadyakathA vahevA lAgI ane kavi dhanapAla ene lakhavA lAgyA. koIka bhAga tilakamaMjarIe sAMbhaLyo ke vAMcyo nahoto eTalo ja bhAga kRtimAM adhUro rahI gayo. kavi dhanapAle e bhAganI racanA karIne kathAne akhaMDa svarUpa ApyuM. vi. saM. 1884mAM A ghaTanA banI. nava rasothI bharapUra evI utkRSTa gadyakathA racAI gaI. kavIzvara dhanapAlane jIvanasArthakyano anubhava thayo. AvI putrI maLI na hota to potAnI gadyakRtinuM zuM thAta ? AthI kavIzvara dhanapAle A kRtinuM nAma 'tilakamaMjarI' rAkhyuM. dhanya che tilakamaMjarInI e smaraNazaktine, jeNe eka mahAna graMthane punaH sarjana-AkAra Apyo ! dharmasnehasaujanya pU. muni zrI balabhadravijayajI ma., muni zrI vidyAdharavijayajI ma.nA upadezathI zrI caMpakalAla hIrAlAla chakkaDadAsa zAha parivAra, amadAvAda bharatakumAra enDa kaMpanI, bhAvanagara kAMtilAla phattehacaMda, bhAvanagara Personal Use Only www.allellirary.org Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TOGO DOGRAD VODOO punara Wain Education International F o rel Lise Only www.janelitary.org Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 93. bakuladevI; gujarAtanA itihAsanuM eka vilakSaNa nArIpAtra che bakulAdevI. kAdavamAM kamaLa Uge tema vilAsI vAtAvaraNa vacce A cAritryaniSTha nArI jIvatI hatI. vAsanA, vikAra ane Asaktino mahAsAgara UchaLato hoya, tenI vacce jIvatI bakulAdevI dRDha pativratA nArI hatI. apratima lAvaNya dharAvatI bakulAdevI vArAMganAnI putrI hatI. e samayanA gujarAtanI rAjadhAnI pATaNamAM ema kahevAtuM ke rUpa to bakulAdevInuM. enA jevI rUpavAna bIjI koI kanyA na maLe. na jaDe ! bakulAdevI mAtra bAhya sauMdarya ja dharAvatI nahotI, enuM AMtarika sauMdarya paNa eTaluM ja anupama hatuM. vArAMganAne tyAM janmI hovA chatAM atyaMta pavitra jIvana gALatI hatI. ene kuLavAna strI jevuM lagnajIvana gALavAnI abhilASA hatI. pariNAme cotarapha vilAsa hovA chatAM e enuM zIla jALavatI hatI. gujarAtanA rAjavI bhImadevane jANa thaI ke rUpavatI bakulAdevI Adarza zIlavatI nArI che. emaNe vArAMganAnA AvAsamAM vasatI A nArInA zIlanI kasoTI karavAnuM nakkI karyuM. rAjA bhImadeve pANigrahaNanI vidhirUpe rAjasevako sAthe kImatI khAMDuM mokalyuM. bakulAdevIe rAjAnI lagna karavAnI icchA jANI ane e prastAvano svIkAra karyo. e ja samaye zubhamuhUrta joIne rAjA bhImadeva mALavAnA rAjA bhoja para senA laIne AkramaNa karavA nIkaLyo. gujarAta ane mALavA vacce lAMbA samayathI avirata saMgharSa cAlato hato. baMne pADozI rAjyo paraspara para prabhutva meLavavA mathatA hatA. mALavAnA rAjA bhojane parAsta karavo e ghaNI kapa2I bAbata hatI. A yuddhamAM baMne baLiyA hovAthI jaya-parAjayano pheMsalo AsAna nahoto. mahino ke be mahinAmAM yuddhano aMta Ave tema nahotuM. bhImadeva kuzaLa yoddho hato. eNe vIranI mAphaka jaMga kheDIne vijaya meLavyo. A yuddhamAM be varSa jeTalo lAMbo samaya vItI gayo. keTalAMkanI evI dhAraNA hatI ke ATalo lAMbo samaya yuvAna ane svarUpavAna bakulAdevI potAnuM zIla jALavI zakze nahIM. evI paNa dahezata hatI ke jyAM rAganI choLo UchaLatI hoya, tyAM kaI rIte e virAgamAM, virahamAM rahI zake ? rAjA bhImadeve kImatI khAMDuM mokalyuM e divasathI bakulAdevI emane varI cUkyAM hatAM. rAjA yuddhamAM gayA e samayathI kImatI vastrono tyAga karyo. aMga para ekeya AbhUSaNa dhAraNa na kare. pativratAnA niyamo pALIne zuddha zIlanuM pAlana karyuM. mAlavivajetA bhImadeva pATaNamAM zatruone jItIne trIje varSe pAchA AvyA. rAjAe khAtarI karI to jANavA maLyuM ke bakulAdevIe sAcI pativratA strInI mAphaka rahIne vArAMganAnA AvAsamAM jIvana gALyuM hatuM. rAjA bhImadevane enAmAM vizvAsa beTho. rAjAnA virahamAM bakulAdevInI kAyA kRza thaI gaI hatI. be varSa sudhI enA caherA para ciMtAnAM vAdaLo chavAyelAM rahyAM hatAM. jIvananA AnaMdapramodano eNe tyAga karyo hato. bakulAdevInA pativratanI khAtarI thatAM rAjA bhImadeve enI sAthe lagna karavAno vicAra karyo. gujarAtanA rAjavIne A aMge virodhano sAmano karavo paDyo. lokone moDhe gaLaNuM bAMdhI zakAtuM nathI. koIe kahyuM ke bakulAdevInA kuLanI kazI jANa nathI. bhaviSyamAM ene putra janme to e gujarAtanI gAdIno vArasa thAya. enA putramAM rAjavaMzI lohI kyAMthI hoya ? rAjA bhImadeve hasate mukhe saghaLA virodhono sAmano karyo. kahyuM ke, "bhale e vArAMganAnI putrI hoya, paraMtu cAritryapAlanamAM kulIna strIone paNa TapI jAya tevI che." ATalA rUpa ane AvA vAtAvaraNa vacce be-be varSa sudhI pativratApaNAnuM akhaMDa pAlana karanAra bakulAdevI tarapha dhIre dhIre sahuno Adara vadhato gayo. ene gujarAtanI rANInuM mAna maLyuM. A bakulAdevInI kUkhe kSemarAjano janma thayo. A kSemarAjano putra devaprasAda. devaprasAdano putra tribhuvanapALa ane tribhuvanapALano putra te paramArhata samrATa kumArapALa. bhImadeva ane bakulAdevInI ghaTanA vi. saM. 1475mAM racAyelA prAcIna 'kumArapALaprabaMdhamAM sAMpaDe che. bhImadeve vi. saM. 1099mAM siMdha para caDAI karI hatI. e pachI siMdha para dilhIno hiMdu rAjA caDI AvatAM bhImadeve advitIya parAkrama dAkhavIne vijaya meLavyo hato. bhImadevanA jIvanamAM bakulAdevI sAthenAM lagnanI kathA itihAsamAM AgavI jaNAya che. dharmasnehasaujanya pU. muni zrI prazamacaMdravijayajI ma.nA upadezathI zrImatI aMjanAbahena caMpakalAla hIrAlAla chakkaDadAsa zAha parivAra, amadAvAda & Personal Lise-Only Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Frank's Mitsonal Use Only ANG MA APA Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 94. lAchIdevI kevo apAra mahimA che sAdharmika bhaktino ! trAjavAnA eka pallAmAM jIvananA saghaLAM japa-tapa ane dharmakriyAo : mUkIe ane bIjA pallAmAM dharmamaya aMtaHkaraNathI karelI eka ja sAdharmika bhakti mUkIe to e baMne pallAM samAna raheze. paryuSaNa parvanAM pAMca kartavyamAM ane zrAvakanAM vArSika agiyAra kartavyamAM paNa sAdharmika bhaktinuM AgavuM sthAna che. AvI sAdharmika bhaktinuM utkRSTa udAharaNa che lAchIdevI. karNAvatInA zAlapati tribhuvanasiMhanI patnI lacchI chIpaNa (lakSmI bhAvasAra) potAnAM dAsa-dAsI sAthe prabhudarzana mATe nIkaLI hatI. A samaye sAbaramatI nadInA kinAre AvelA UMcA zikhara ane utkRSTa sthApatyavALA jinAlayamAM bhagavAnanAM darzana-caityavaMdana karIne mAravADano udo bahAra beTho hato. derAsaranAM pagathiyAM UtaratI lAchIe melAMghelAM kapaDAMmAM beThelA udAne joyo. paradezathI Avelo koI sAdharmika che ema jANIne lAchIdevIe bhAvathI pUchayuM, "bhAI, A karNAvatImAM tame konA mahemAna cho ?" lAchInAM madhura vacanomAM udAne AtmIya svajananI mIThI madhurI vANI saMbhaLAI. udAe kahyuM, "bahena, pahelI ja vAra A pradezamAM AvuM chuM. A karNAvatImAM amane paradezIne koNa pahecAne ? tame mane bolAvyo eTale thoDAM-jhAjhAM gaNo to tame mArAM paricita gaNAva. mATe ame to tamArA mahemAna chIe." lAchIdevIe AnaMdabhera kahyuM, "mArA ghera sAdharmika bhAI mahemAna hoya e to mAruM ahobhAgya samajuM chuM. cAlo, tame mArA mahemAna. tamArA kuTuMbane laIne mAruM AMgaNuM pAvana karo." mAravADano udo mahetA potAnI patnI suhAdevI tema ja cAhaDa ane bAhaDa e baMne putrone laIne lAchIne tyAM gayo eNe bhAre hetathI udA ane enA parivArane bhojana karAvyuM. udAe pUchayuM, "bahena, mArA para ATalA badhA hetabhAvanuM kAraNa ?" lAchIe kahyuM, "tame duHkhI sAdharmika cho. sAdharmikanI sevA e sAcA jainanuM kartavya che." mAravADanA udAne lAchIe rahevA mATe ghara ApyuM. garIba udAne to jANe makAna nahIM, mahela maLyo ! nava khaMDanI navAbI maLI hoya teTalo AnaMda thayo. samaya jatAM udAe lAchInuM e ghara kharIdI lIdhuM. kAcA makAnane IMTonA pAkA makAnamAM pheravI nAkhavAno vicAra karyo. eNe jamInamAM pAyo khodavAnI zarU Ata karI, to emAMthI dhanano caru bahAra nIkaLyA. eNe lAchIne bolAvI ane be hAtha joDIne kahyuM, "bahena, A tamAruM dhana laI jAo. tamArA makAnamAMthI nIkaLyuM che, mATe e tamAruM dhana che." lAchIe kahyuM, "e na bane. ghara tamAruM. jamIna tamArI eTale A dhana paNa tamAruM." udA zeThe kahyuM, "mAre mATe to A dhana aNahakanuM gaNAya. mane na khape. tamAre levuM paDaze." lAchIe to ene hAtha aDADavAnI paNa nA pADI. aMte vAta mahAjana pAse pahoMcI. mahAjana to zuM kare ? bemAMthI eke dhana levA taiyAra na thAya, tethI ukela agharo hato. Akhare vAta rAja darabAra sudhI pahoMcI. rAjA karNadeva paNa vicAramAM paDI gayA. rANI mInaLadevIe baMnene aDadho-aDadho bhAga ApavAno toDa kADhavyo, paNa lAchIdevI ane udA mahetA eTaluMya aNahakanuM le kaI rIte ? emaNe to kahyuM, "jenuM koI mAlika nahIM enuM mAlika rAja. tame te svIkAro." rAjA karNadeva solaMkIe vicAra karyo ke prajA svIkAre nahIM, tevuM aNahakanuM dhana e kaI rIte laI zake ! aMte udA mahetAe kahyuM, "je dhana rAjane na khape te devane arpaNa thAya." A dhanathI karNAvatI nagarImAM derAsara baMdhAyuM, je 'udayana vihAra' tarIke jANItuM thayuM. udA mahetA karNAvatInA nagarazeTha, e pachI rAjA siddharAjanA maMtrI ane chelle khaMbhAtanA daMDanAyaka banyA, paNa jIvanabhara potAnI bahena lAchInI sAdharmika bhaktine sadAya hRdayathI vaMdana karatA rahyA. dharmasnehasaujanya pU. muni zrI mukticaMdravijayajI ma.nA upadezathI vimaLAbahena hIrAlAla chakkaDadAsa zAha parivAra, amadAvAda Personal Use Only Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sypia the only www elitary.org Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 95. cAMpalade | gujarAtanI gAdI para bhoLA bhImadevanuM rAja cAlatuM hatuM. rAjA bhImadevane enA bhoLapaNane lIdhe ghaNA chetarI jatA hatA ane ghaNI vyaktio rAjAnA bhoLA svabhAvano geralAbha uThAvatI hatI. rAjAnA kAna khoTI rIte bhaMbherIne potAno svArtha siddha karatA hatA. pATaNa zaheramAM AbhaDa vasA nAmanA zreSThIe emane tyAM nAmuM lakhanAra mahetAne kADhI mUkyo. A mahetA hisAbamAM ghAlamela karato hato ane AbhaDa zeThanAM nANAM khAI jato hato. zeThane jANa thatAM emaNe tatkALa mahetAne kADhI mUkyo. potAnI luccAI pakaDAI jatAM duSTa irAdo dharAvatA mahetAe zeTha sAme veranI vasulAta karavA mATe cAturIbharI prapaMca jALa bichAvI. eNe rAjAne kahyuM, "A AbhaDa zeTha pAse to aDhaLaka dhana che, paNa muMjI AbhaDa zeTha rAjane eka rAtI pAInI paNa madada karato nathI. AvA lokonI lakSmI gharamAM raMdhAI jAya ane koIne lAbha na thAya, paNa A lakSmI jo mahelamAM Ave to keTalAMya loko tarI jAya." bhoLA rAjAne A vAta gamI gaI. eNe mahetAe batAvelI yukti pramANe zeThane bhUlamAM phasAvIne paisA kaDhAvavAno petaro racyo. bhImadevanI dAsI zeThane ghera mAMsano thALa laIne AvI. A samaye dAsIe cAMpaladene thALa arpaNa karatAM kahyuM, "rAjamAM atyAre utsava cAle che, AthI rAjAe tamArA gaurava mATe A prasAda mokalyo che." zeTha to jinapUjAmAM tallIna hatA. AthI emanI putrI cAMpaladee dAsIno satkAra karIne thALa kholAvyo tyAre ene khyAla Avyo ke AmAM to rAjAe mAMsa mUkyuM che. rAjAnA AvA avinayanuM kAraNa zuM ? zA mATe ekAeka rAjA AbhaDa zeThano aMtarAtmA dubhAya evuM karatA haze ? cAMpalade durbhAgye bALavidhavA thaI hatI. pitAne tyAM rahetI hatI. catura, vivekI, dharmaniSTha evI cAMpalade sAmI vyaktinA manane pArakhI zakatI hatI. rAjAnI palaTAyelI prakRtino vicAra karatAM viduSI cAMpaladene khyAla AvI gayo ke A to pelA beImAna mahetAnAM karatUta che. cAMpaladee rAjAe mokalAvelo prasAda bIjA thALamAM laI lIdho ane e thALane motIe vadhAvIne pAcho Apyo. vaLI rAjAne bheTarUpe savA lAkhano hAra mokalyo. thALa lAvanArI dAsIne kaMThamAM paheravAnuM AbhUSaNa bheTa ApyuM. | cAMpaladee potAnA pitAne rAjAnI badalAyelI manovRttinI vAta karI. rAjA koI paNa rIte emanuM dhana AMcakI levA mAMge che ema kahyuM. beImAna mahetAe karelI kAnabhaMbheraNInI zaMkA paNa pragaTa karI. AbhaDa zeTha vicAramAM paDyA tyAre cAMpaladee pitAne AzvAsana ApatAM kahyuM, "pitAjI ! rAjA ApaNane lUMTavA icche che tyAre ApaNe pANI pahelAM pALa bAMdhI levI joIe. rAjA ApaNA dhanano bhakSaka thavA mAge che ene badale ApaNe ene dhanano rakSaka banAvavAno che." pitA AbhaDa vasAne potAnI putrInI caturAI ane vidvattA mATe gaurava hatuM. AbhaDa zeThe potAnI milakatanI noMdha banAvI ane e yAdI laIne AdarapUrvaka bhoLA bhImadeva pAse gayA. rAjA to mAnatA hatA ke AbhaDa zeTha emanI 'prasAdI' joIne akaLAI UThaze. rAjanI sAme thaze. AthI AsAnIthI emanI milakata AMcakI zakAze. potAnA dhananI vigatavAra yAdI laIne zeTha rAjA pAse gayA. rAjA AvA mananA pArakhu mAnavIne jANIne atyaMta harSa pAmyA. emaNe mahetAne kahyuM, are mUrkha ! vidhAtA jene dhana Ape che tene tenA rakSaNanI kuneha paNa Ape che. tAre zeThanI IrSA karavI joIe nahIM. khera ! je banI gayuM te banI gayuM. have tuM zeThanA pagamAM paDIne mAphI mAgI le." AbhaDa zeThanI mahetAe mAphI mAgI. rAjAe zeThanI milakatamAMthI rAtI pAI paNa lIdhI nahIM. cAMpaladenI yuktithI e sAcavelI saMpattimAMthI zeThe aneka satkRtyo karyA. cAMpalade catura ane ghararakhkha hatI to vivekI ane viduSI paNa hatI. jinazAsanano itihAsa AvI zrAvikAthI ujvaLa che. cAMpalade paNa ucca dharma-ArAdhanA karIne svarge sidhAvyAM. - dharmasnehasaujanya pU. muni zrI zazIcaMdravijayajI, muni zrI siddhacaMdravijayajI ma.nA upadezathI rU pAbahena saMdIpakumAra hIrAlAla chakkaDadAsa zAha parivAra, amadAvAda Personal use only www.albaty.org Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RO GO VAVENNINN CAPODAROVADOS RODONADO MONACO SAS A8 SALSA Main Education International For e Only n ary.org Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 96. anupamAdevI vikramanA teramA saikAmAM gujarAtanA suvarNayuganI chellI AbhA prakAzI rahI hatI. itihAsamAM amara bananAra vastupALatejapALanI bAMdhavabelaDInI kArakirdInuM paheluM prabhAta UghaDatuM hatuM. tejapALanI patnI anupamAno vAna bhIno hato. ghATa paNa namaNo kahevAya tevo nahoto, paraMtu buddhimAM e jANe sarasvatIno avatAra hatI. kuTuMbasaMsAranI ja nahIM, paNa rAjakAraNanI gUMca ukelavAnIya enAmAM ajaba haiyAukalata hatI. tejapALa ane anupamAdevI baMne dharmaparAyaNa hovAthI emane tyAM sAdhu-saMtonI sadaiva vaiyAvacca bhakti thatI hatI. eka vAra anupamAdevI yatione bhikSA ApatA hatA. yatinA hAthamAMthI bhikSAnuM pAtra chaTakI gayuM ane emAM rahelA ghIthI anupamAnAM vastro lathabatha thaI gayAM. bAjumAM UbhelA maMtrI tejapALano gusso phATavAnI taiyArImAM hato. tejapALa rAtApILA thaI gayA ane ghI DhoLAyuM temAM temane amaMgaLa bhAvinI AzaMkA AvavA lAgI. anupamAdevIe paristhitine saMbhALI lIdhI ane kahyuM, "are ! koI thAMcIne ghera janmI hota to mArI sthiti kevI hota ? paraMtu Aje huM ghaNI bhAgyazALI chuM, kAraNa ke gurunA pAtramAMthI mAMgyo paNa na maLe tevo dhRta-abhiSeka mane prApta thayo che. " anupamAdevInI vAtathI tejapALano gusso zamI gayo ane vicAravA lAgyo ke mIThI vANI sAthenuM dAna, abhimAna vagaranuM jJAna, kSamA sAthenuM sAmarthya ane tyAga-bhAvanA sAthenuM dhana - e cAreya vastu atyaMta durlabha che, kiMtu anupamAdevInA jIvanamAM cAreno saMgama thayo che. anupamAdevI sahune mukta mane dAna karatAM hovAthI SaDdarzanamAtA tarIke emanI khyAti hatI. vastupALa ane tejapALa zatruMjaya ane giranAra tIrthanI yAtrA karavA nIkaLyA. potAnI je kaMI saMpatti hatI te sAthe laIne A maMtrI-kuTuMba yAtrArthe nIkaLyuM hatuM. eka divasa baMne bhAIo vacamAM AvatA haDALA nAmanA gAmamAM nirAMte beThA hatA, tyAM vicAra Avyo ke soraThamAM to bhalabhalA loko lUMTArAno bhoga banIne lUMTAI jAya che. AthI emaNe potAnI sAthenI milakatano trIjo bhAga jaMgalamAM kyAMka bhaMDArI devAnuM nakkI karyuM. rAtre baMne bhAIo potAnuM e dhana dharatImAM dATavA gayA, tyAM to dharatImAMthI sonAmahero bharelo caru nIkaLI Avyo. emaNe vicAryuM ke ApaNe lakSmIne bhUmimAM bhaMDAravA gayA paraMtu bhUmimAMthI vadhu lakSmI maLI. baMne bhAIoe vicAryuM ke A ApaNI mahenatanuM dhana nathI tethI teno zo upayoga karavo ? A aMge anupamAdevInI salAha pUchI to emaNe kahyuM ke dhanane dharatImAM bhaMDArIne rAkhavAne badale UMce zikhara para mUkavuM joIe. emAM ja mAnavI ane saMpatti baMnenI zobhA che. lobhI vyakti dhanane dATIne adhogati pAme che. e ja dhanane UMce girivaro upara jinAlayomAM kharcIne Urdhvagati paNa meLavI zakAya, mATe zatruMjaya ane giranAra tIrthanA uddhAramAM A dhanano upayoga karIe tevo vicAra anupamAdevIe kahyo. vastupALanA aMtaramAM anupamAdevInI vAta vasI gaI. tejapALa emanA nirlobhIpaNA mATe rAjI-rAjI thaI gayo. zrI zatruMjaya mahAtIrthamAM vAmadeva salATa pAse naMdIzvara jinaprAsAda banAvyo ane e mahAtIrthamAM anupama sarovara baMdhAvyuM. saM. 1292mAM paMcamI tapanuM ujavaNuM karatI vakhate pacIsa samavasaraNa banAvyAM ane zatruMjaya tIrthanI taLeTImAM batrIsa vADIo ane giranAra tIrthanI taLeTImAM soLa vADIo banAvI. tejalapuramAM jinAlaya, sarovara ane pozALa banAvyA. Abu girirAja para neminAtha bhagavAnano devavimAna jevo lUNigavasahI nAme manohara, kalAmaya ane bhavya prAsAda taiyAra karAvyo. anupamAdevIe zilpIonI mAtAnI mAphaka saMbhALa lIdhI. emanAM zarIra svastha ane sphUrtivALAM rahe te mATe mardana karavAvALA mANaso rAkhyA. badhAne puratI rakama ApI. ane AbumAM ajoDa jinAlayonI racanA karI. anupamAdevI vize emanA samayanA kavioe lakhyuM, 'lakSmI caMcaLa che, pArvatI caMDI che, iMdrANI zokyavALI che, gaMgA nIce vahenArI che, sarasvatI to kevaLa vANInA sAravALI che, paNa anupamA anupama che.) pU. muni zrI zreyacaMdravi dharmasnehasaujanya Formula & Parsurial User Only www.jalallllrary.org Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SH MIS 25 PLE BERITA TERRA S ide Only www.gallelltitary.org Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 97. bAlArAmA pAMDitya, vIratva ane dharmabhAvanAthI zobhatI nagarI ujjainInI najIka AvelA eka nAnakaDA gAmamAM bAlAzA nAmano dharmaniSTha juvAna vasato hato. A yuvAnanI mAtRbhakti udAharaNIya gaNAtI. te gharakAmamAM mAtAne sAtha Apato ane dharmayAtrAmAM enI sAthe jato. eka vAra bAlAzA ujjainI nagarImAM gayo. A nagarImAM moTI-moTI dukAno AvelI hatI ane temAM aneka cIja-vastuo vecAtI hatI. bAlAzAe vicAryuM ke enI mAtA jamIna para sUe che te barAbara nahi, AthI eNe palaMga kharIdyo. palaMga laIne bAlAzA ghera Avyo. eNe enI mAtAne vAta karI. bAlAzAnI mAtA putranI mAtRbhakti joIne prasanna thaI gaI, paraMtu sAthosAtha khaDakhaDATa hasI paDI. eNe bAlAzAne kahyuM, "ApaNuM ghara nAnuM che. emAM ATalo moTo palaMga kaI rIte raheze ?' mAtAnI vAta sAMbhaLIne bAlAzA paNa vicAramAM paDyo. bAlAzAnI mAtAe kahyuM ke A palaMganA cAre pAyA kholI nAkha to ja e gharamAM jaze. mAtAnI AjJA mujaba bAlAzAe palaMga kholI nAkhyo to palaMganA cAre pAyAmAMthI hIrAno Dhagalo thayo. bAlAzAne aNadhArI rIte kImatI hIrAo maLyA. mAtA ane putrae dhAryuM hota to bhavya mahela jevuM makAna banAvIne AnaMda-pramodathI rahI zakyA hota, paraMtu aDhaLaka dhanathI jIvanamAM kazo phera na paDyo. agAunI jema sAdAIthI ja rahevA lAgyAM. bAlAzAnI mAtAne zrI zatruMjaya tIrthanI yAtrA karavAnI ane tIrthAdhirAja AdinAtha prabhunAM darzana karavAnI bhAvanA jAgI. pAvana girirAjanAM darzana, sparzana ane pUjana karIne svajIvanane dhanya banAvavAno vicAra jAgyo. evAmAM bAlAzAmAtAne jANa thaI ke samarAzA cha'rI pALato saMgha laIne zrI zatruMjaya tIrthanI yAtrAe jaI rahyA che. cha'rI pALatA saMghamAM javuM e to mahAbhAgya kahevAya. mAtAe putrane vAta karI ane bAlAzA potAnI mAtAne laIne samarAzAnA saMghamAM zrI zatruMjaya tIrthamAM AvI pahoMcyo. savAre sauthI pahelAM baMnee navaratnothI prabhupUjA karI. bIje divase aDhAra ratnonI bolI bolIne mAtA ane putra girirAja parathI taLeTImAM AvyAM. bIjI bAju saMdhapati samarAzA pahelI pUjAno lAbha meLavI zakyA nahIM tethI lAbha prApta na thAya tyAM sudhI emaNe upavAsa karavAno niyama lIdho. bIje divase paNa ATalI moTI bolI thavAthI samarAzAe bIjA divase paNa upavAsa karyo. jyAre bAlAzA ane enI mAtAe jANyuM ke Avo saMgha kADhanArA saMghavI samarAzA pahelI pUjAno lAbha levA mAge che. OMLI e lAbha na maLe tyAM sudhI emaNe upavAsa karavAno niyama lIdho che. samarAzAnA saMghamAM AvanAra bAlAzA ane emanI mAtA vicAramAM paDyAM. emaNe joyuM ke samarAzA jevA dharmaniSTha saMghavInI bhAvanA siddha thavI joIe. pahelI pUjAno lAbha emane maLavo joIe, AthI mAtA ane putra baMne bIje divase sAMje samarAzAne maLavA gayAM. trIje divase pahelI pUjA karavA mATe emaNe samarAzAne chatrIsa ratno ApyAM, eTaluM ja nahIM paNa bAlAzAnI mAtAe potAne hAthe saMghavI samarAzAne pAraNuM karAvyuM. bAlAzA pAse hajI aDhaLaka samRddhi hatI. emaNe zrI zatruMjaya tIrtha 52 bhavya evI bAlAzAnI TUMka baMdhAvI. A TUMkamAM zrI AdIzvara bhagavAnanuM bhavya jinAlaya baMdhAvyuM ane A TUMka 'bAlAbhAInI TUMka' ke 'bAlAvasahI' tarIke oLakhAI. A bAlAzAnI TUMkamAM Aje 270 pASANabiMba che, 458 dhAtunAM biMba che ane tera jeTalI derIo che. mAtAnA saMskAro kevA udArahRdayI putro zAsanane bheTa Ape che te bAlAzAmAtAnA caritramAMthI jovA maLe che. dharmasnehasaujanya sA. zrI pravINAzrIjInAM ziSyA sA. zrI rayaNayazAzrInA upadezathI sva. ratilAla jeThAlAla salotanA zreyArthe, ha. dhIrajabahena parivAra, dAThA, hAla muMbaI zrI ramaNikalAla jamanAdAsa daDiyA parivAra, ha. DaoN. harSadabhAI, ghATakopara - muMbaI FOPPE Vale & Personal Use Only Www.allhbllutary org Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - FFFFFFFFF HELLEN Die only www.janetary.org Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 98. caMpA chellAM traNaso varSothI dilhInA bAdazAhonA trAsathI dezanI prajA trAhimAm trAhimAm pokAratI hatI. cotarapha julama ane baLajabarInuM rAja cAlatuM hatuM. A samaye zahenazAha akabara dilhInA siMhAsana para AvatAM dezamAM eka navI lahera phelAI gaI. akabaranA dilamAM vividha dharmo vize jANavAnI tIvra jijJAsA hatI. dharmonA marma jANavA mATe e sahu dharmone Adara ane sanmAnathI joto hato. hiMdu ane musalamAna vaccenA verane eNe ThAravAnI koziza karI. dharmajhanunane kAraNe vedanA ane vikhavAda anubhavatAM prajAnAM haiyAMne sAMdhavAnI koziza karI. samrATa akabara enA vizALa rAjamahAlayanA jharUkhA para Ubho rahIne rAjamArga para najara TheravIne beTho hato tyAre eNe rastA parathI pasAra thato varaghoDo joyo. e varaghoDAmAM rathamAM eka zrAvikA beThI hatI. AgaLa-pAchaLa loko AnaMdabhera cAlatA hatA. zrAvikA be hAtha joDIne AjubAju UbhelA lokone vaMdana karatI hatI. vacce vacce dAna ApatI hatI. AgaLa vAdyavRMda hatuM ane sahu maMgala gIto gAtAM hatAM. - zahenazAha akabara AzcaryamAM DUbI gayA. emaNe rAjasevakone pUchyuM ke A julUsa zenuM che ? tyAre sevakoe tapAsa karIne kahyuM ke jaina dharmanuM pAlana karanArI eka zrAvikAe cha mahinAnA upavAsa karyA che. AgrAnA jaina saMghe e caMpA nAmanI zrAvikAe karelA dIrgha tapanuM bahumAna karavA mATe A varaghoDo kADhayo che. - zahenazAha akabarane Azcarya thayuM. zuM koI vyakti cha-cha mahinA sudhI bhojana karyA vinA rahI zake kharI ? rAtre bhojana karavAnI chUTa hovA chatAM eka mahinAno rojo rAkhavo keTalo kaThina che e zahenazAha sArI peThe jANatA hatA. akabaranA AzcaryamAM rAjasevakoe umero karyo. emaNe kahyuM, "caMpA nAmanI A zrAvikAe lagAtAra cha mahinA sudhI divasa ke rAtre kyAreya bhojana karyuM nathI. annano eka dANo paNa moMmAM nAkhyo nathI." zahenazAha akabarane A bAbata asaMbhava lAgI. emaNe saccAI pArakhavAnuM nakkI karyuM. caMpA zrAvikAne AdarapUrvaka rAjamahelamAM bolAvI, akabare ene kahyuM ke AvA upavAsa koI karI zake te saMbhavita nathI. caMpA zrAvikAe pratyuttara Apyo ke dharmanA baLathI badhuM saMbhavita che. akabare kahyuM ke jo eNe pote goThavelA cokIpaherA heThaLa mahelamAM caMpA zrAvikA upavAsa karIne rahe, to tenI vAta sAcI. | caMpA zrAvikAe zahenazAhanI vAtano svIkAra karyo. yogya AdaramAna sAthe caMpA zrAvikA mahelamAM rahyAM. bahAra sainikono cokIpahero mUkyo. eka mahino vItI gayo. samrATa akabare tapAsa karI to jANa thaI ke zrAvikAe ema kahyuM hatuM ema ja teo varte che. divase ke rAtre, annano eka dANo paNa lIdho nathI. akabara Azcaryacakita thayA. caMpA zrAvikAe jeTalA divasa upavAsa karyA, teTalA divasa mogala samrATa akabare rAjyamAM amAri(jIvahiMsA para pratibaMdha)no Adeza Apyo hato. zahenazAha akabare caMpA zrAvikAne dhanyavAda ApyA. caMpA zrAvikAe namratAthI kahyuM, "A badho prabhAva to dharma, deva ane gurano che." zahenazAha akabarane jaina dharma vize jANavAnI jijJAsA jAgI. eNe e samayanA AcArya zrI hIravijayasUrijIne AdarapUrvaka padhAravA mATe vinaMtI karI. caMpA zrAvikAnA cha mAsanA upavAsa e prabhu mahAvIra pachI thayeluM chamAsI upavAsanuM virala puNyatama hatuM. A upavAse zahenazAha akabarane jaina dharma, jaina AcAryo ane jaina zrAvaka-zrAvikAo prati AdarabhAva jagADanAro banAvyo. samrATa akabare jaina tIrthayAtrIo para lAgato jajiyAvero mApha karyo ane AcAryazrI hIravijayasUrijI pAsethI ahiMsA dharmanI mahattA jANI. caMpA zrAvikAnA virala tapano kevo viziSTa prabhAva ! samagra vizvamAM jinazAsanamAM tapano viziSTa mahimA che. tIrthakarothI sAmAnya zrAvaka-zrAvikA sudhI tapanuM anuSThAna jovA maLe che. AvA mahimAne kAraNe ja Aje paNa paryuSaNanA prathama divase caMpA zrAvikAnuM vRttAMta vyAkhyAnamAM vAMcavAmAM Ave che. - dharmasnehasaujanya zrImatI rekhAbahena dhanavaMtarAya ratilAla zAha parivAra, bhAvanagara Personal use only www.inelibrary.org Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ GAS PODC Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 99. sonala jaina dharmamAM mAtra sAdhujIvana mATe ja nahIM, balka gRhasthajIvana mATe paNa zIlanI AvazyakatA svIkAravAmAM AvI che. satI sonalano zIlaprabhAva joIne aparAjeya zahenazAha akabaranuM mastaka paNa jhUkI gayuM hatuM. eka vAra mogala samrATa akabaranA darabAramAM nArIjIvanano mahimA gavAto hato. satI strIonA ucca AdarzonI ghaTanAo kahevAtI hatI. zahenazAha akabare kahyuM, "samaya kevo palaTAyo che ! Aje satI strIonAM darzana durlabha banI gayAM che. koI batAvaze AvI satI strI ?" zahenazAha akabaranA zabdo sAMbhaLIne enA darabArano vIra puruSa cAMparAja hAMDA Ubho thayo. eNe kahyuM ke jahAMpanAha, mArI patnI sonala sAce ja zIlavAna che. zIlanA suvarNa raMgathI e zobhe che. A sAMbhaLI zahenazAhanA sipAhI zerakhAne nArInA satItvanI majAka karI. A sAMbhaLI cAMparAja hAMDAno cahero lAlaghuma banI gayo. eNe garjanA karI, "mArI patnI sonala sAce ja satI strI che. jo e zIlavatI nathI evuM koI sAbita karI zake to mAruM mastaka kApIne enA hAthamAM dharI devA taiyAra chuM." raMgarAgamAM DUbelA mojIlA zerakhAnane nArInA zIladharmanI jANa kyAMthI hoya ? tethI eNe bIDuM jhaDapyuM ke sonala game tevI hoya, paraMtu e zIlavatI nathI eTaluM to sAbita karI ApIza. vIra cAMparAja hAMDAe eno A paDakAra jhIlI lIdho. | sonalane pralobhana ApavA mATe zerakhAne ghaNI yukti-prayuktio ajamAvI joI. apAra saudarya paNa sonalane lezamAtra caLAvI zake tema nahotuM. vaibhavanAM mohaka pralobhano vacce e avicaLa rahI. sipAhI zerakhAne joyuM ke sonala koI judI mATInI nArI che. ene lAlacathI vaza karI zakAze nahIM tethI prapaMcano peMtaro racyo. sipAhI zerakhAne eka gaNikAne A kAma soMpyuM. ene kahyuM ke e sonalanI phaibAnA vezamAM sonalanA ghare jaIne enA zIlabhaMganI sAbitIrUpe batAvI zakAya tevuM koI kAma karI Ape to enI AgaLa dhananA DhagalA karI deze. gaNikA sonalane tyAM gaI ane dUradUranA saMbaMdho batAvIne kahyuM ke e varSothI vikhUTI paDI gayelI enI phaibA che. gaNikAnI madhura vANIe sonalanuM mana jItI lIdhuM. dhIre dhIre e sipAhI zerakhAnanI murAda bara Ave tevuM zodhavA lAgI. sonala snAna karatI hatI tyAre enA sAthaLa para eka tala joyo. e pachI thoDA divasa rahyA bAda gaNikAe khUba lAgaNI batAvIne sonalanA gherathI AMsubharI AMkhe duHkhabharI vidAya lIdhI. sAthosAtha cAMparAjanA gharamAMthI eka rUmAla ane kaTAra paNa seravI lIdhAM. gaNikAe zerakhAnane saghaLI vAta karI ane sAthosAtha rUmAla ane kaTAra ApyAM. akabara bAdazAhanA darabAramAM zerakhAne garvabhera kahyuM, "jahAMpanAha, mArI vAta sAcI TharI che. cAMparAja jenA satItvanI prazaMsA karatA thAkatA nahotA, e sonalanI zIlabhraSTatAno purAvo ApanI samakSa peza karuM chuM." Ama kahI eNe sonalanA sAthaLa paranA talanI vAta karI ane sAthosAtha enA gharanA rUmAla ane kaTAra batAvyAM. | vIra cAMparAja hAMDAe potAnuM mAthuM kApI ApavAnI taiyArI karI, maratAM pahelAM e sonalane maLavA gayo ane bolyo, "sonala, tAruM zIla gayuM. have mAruM zira jaze." Ama kahIne gusse bharAyelo vyAkuLa cAMparAja hAMDA rAjadarabAra tarapha cAlyo. patinA zabdathI ekAeka camakelI sonala paristhitine pAmI gaI. sonala nartakInuM rUpa laIne rAjadarabAramAM pahoMcI gaI. enuM kalAmaya nRtya joIne zahenazAha prasanna thayA ane ene varadAna mAgavAnuM kahyuM. varadAnamAM sonale zahenazAhane potAnI vAta sAMbhaLavA kahyuM. eNe zerakhAne karelA prapaMcano bheda kholI nAkhyo. cAMparAja hAMDAnA AnaMdano pAra na rahyo. zahenazAhe zerakhAnane rAjyamAMthI cAlyA javA pharamAna karyuM. sonalanA satItvano mahimA sarvatra guMjI rahyo. - dharmasnehasaujanya muni zrI sujJAtacaMdravijayajI ma. tathA pU. muni zrI suyazacaMdravijayajI ma.nA upadezathI zrI bAbulAla maMgaladAsa vakhAriyA parivAra, muMbaI Focate & Personal use only Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 902 COGOOGB0000000000 lle Only www. hry.org Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100. pATapade rAjasthAnanA itihAsamAM pratApI jainoe emanI niSThA, zaurya ane saccAIne kAraNe rAjanA dIvAnanuM pada zobhAvyAnAM aneka jvalaMta udAharaNo maLe che. Ane kAraNe rAjasthAnanA rAjavIo paNa jaina dharmanI jIvadayAne Adara ApatA, jaina derAsarono jIrNoddhAra karAvatA ane jaina munirAjo pAsethI mArgadarzaka upadeza meLavatA hatA. rANA jagatasiMhe potAnI janmatithinA mahinAmAM ane bhAdaravA mahinAmAM jIvahiMsA para pratibaMdha mUkyo hato. rANA kuMbhAe banAvelA jinAlayano jIrNoddhAra karyo hato ane udayapuranA picholA sarovaramAM ane udayasAgaramAM mAchalIo pakaDavA para pratibaMdha mUkyo hato. rANA jagatasiMhanA putra rAjasiMhanA samayamAM dayALazAha rAjanA dIvAna hatA. A dayALazAhe eka karoDa rUpiyA kharcIne bAvana derIovALo, nava mALa UMco jinaprAsAda baMdhAvyo. dayALazAhanA hRdayamAM AnAthI ya bhavya jinAlaya sarjavAnI bhAvanA hatI, paraMtu mogala bAdazAha auraMgajhebane A virATa killA jevo jinaprAsAda akaLAvanAro lAgyo. auraMgajhebanI ragomAM vahetuM dharmajhanUna A vizALa prAsAda joIne bahekI UThyuM. vahemI auraMgajhebane ema paNa lAgyuM ke A prAsAdane nAme koI duzmano dvArA killo to taiyAra thato nahIM hoya ne ? Avo pracaMDa killo banAvIne rANAnI svataMtra thavAnI koI cAla to nahIM hoya ne ? vi. saM. 1730mAM auraMgajheba moTI senA sAthe dhasI Avyo. dIvAna dayALazAha rANA taraphathI bAdazAha sAme laDyo. dIvAne bAdazAha auraMgajhebane paNa samajAvyuM ke A jinAlaya to mAtra be ja mALanuM che. enuM zikhara UMcuM hovAthI Apane e gaganacuMbI lAge che. dIvAna dayALazAhanI kunehathI jinaprAsAdanI to rakSA thaI, paraMtu rANo rAjasiMha A ghaTanAthI becena banI UThyo. bAdazAhano khopha vahorI levA rANo saheje taiyAra nahoto. manamAM ema paNa thayuM ke jinaprAsAdane banAvavA jatAM kadAca rAja gumAvavAnI dazA Ave. pariNAme khuda rANo rAjasiMha A jinaprAsAdamAM jinapratimAnI pratiSThA karavAnI saMmati Apato nahoto. A samaye rANo rAjasAgara taLAvanI pALa baMdhAvato hato. varasAdanAM pANI bharAtAM taLAva phATatuM hatuM ane AsapAsanAM nivAso jaLasamAdhi pAmatAM hatAM. rAjasAgara taLAvanI pALa taiyAra thatI, paNa kyAMkathI ekAeka pANIno dhasAro Avato ane pALa tUTI jatI. dIvAna dayALazAhanI patnI pATapade atyaMta dharmaniSTha ane zIlaparAyaNa hatI. jinaprAsAdanI rakSA thatAM enA hRdayamAM apAra AnaMda thayo hato, paraMtu pratiSThAmahotsavano mAMgalika avasara Avato nahoto, eno enA aMtaramAM UMDo aphasosa hato. rANA rAjasiMhe vicAryuM ke pATapade jevI suzIla ane dharmAtmA nArI pALa bAMdhavAnA kAryano pAyo nAkhe to kadAca emAM saphaLatA maLe. pATapadee pALano pAyo nAkhyo ane thoDA ja vakhatamAM e pALa baMdhAI gaI. e pachI comAsuM codhAre varasyuM, tema chatAM rAjasAgara taLAvanI pALa tUTI nahIM. rAjAnA AnaMdano pAra na rahyo. hRdayamAM sAco dharma hoya to teno kevo prabhAva paDe che ! prasanna thayelA rANA rAjasiMhane dIvAnanI patnI pATapadee vinaMtI karI ke Apa pharI vAra caturmukha jinaprAsAda taiyAra karavAnI ane temAM paramAtmAnI pratimAnI pratiSThA karavAnI amane anumati Apo. rANo A dharmapriya nArInI bhAvanAno anAdara karI zakyo nahIM. dIvAna dayALazAha ane patnI pATapadenA jIvanano mahAmaMgalakArI divasa AvI pahoMcyo. vi. saM. 1732nA vaizAkha suda 7 ne guruvAranA divase vijayagacchanA AcArya vinayasAgarasUrinA hAthe jinaprAsAdanI ane jinapratimAonI pratiSThA karAvI. kamanIya zilpAkRtiovALo caumukha jinaprAsAda taiyAra thayo. enI taLeTImAM vizALa dharmazALA banI. Aje jaina yAtriko mevADanI yAtrA kare che tyAre dIvAna dayALazAhanI kAbeliyata ane enI patnI pATapadenI dharmabhAvanAne natamastake vaMdana kare che. dharmasnehasaujanya zrI caMpakalAla premajI suMdarajI tathA manasukhalAla premajI suMdarajI parivAra, prabhAsapATaNa, hAla muMbaI zrImatI vijayAlakSmI phattecaMda somacaMda parivAra, ha. uSAbena khAntIlAla, bhAvanagara For Hrvate & Personal Use Only www.janaIlbralV.org Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Fre a Felloral use only www.melibary.org Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 101. gaMgAmA | gujarAtanI mahAjana paraMparAno tejasvI itihAsa che ane temAM paNa amadAvAdanA nagarazeThanI to bhavya ane ujvaLa paraMparA jovA maLe che. jinazAsananI zartigAthAnuM A eka yazasvI prakaraNa che. zeTha zAMtidAsanI kuneha, udAratA ane dharmaparAyaNatA emanA vArasomAM UtarI AvI. mAtra nagarazeTha ja nahIM, paraMtu harakuMvara zeThANI, gaMgAmAM, mohinAbA jevAM A kuTuMbanAM nArIratnoe dharma ane samAjamAM Agavo prabhAva pAtharyo hato. zeTha dalapatabhAInAM patnI gaMgAbahena anekavidha dharmakAryomAM sadAya agresara rahetAM hatAM. vi. saM. 1921mAM zeThazrI dalapatabhAIe tIrthAdhirAja zrI zatruMjayano cha'rI pALato yAtrAsaMgha kADhyo hato. pUjya mULacaMdrajI mahArAja A saMgha sAthe hatA ane e samaye pUjya vRddhicaMdrajI mahArAja pAlitANAthI bhAvanagara padhAryA hatA. A saMghamAM gaMgAmAe sAdhu-sAdhvIonI vaiyAvaccamAM ane zrAvaka-zrAvikAonI sAdharmika bhaktimAM aDhaLaka dhana to khacyuM, paraMtu enI pAchaLa potAnI jAta paNa ghasI nAkhI. cAre prakAranA saMghanI garimA vahana karatAM gaMgAmA dharmamAtA samAna hatAM. sahu koIne emanI pAsethI mAtAnI mamatA, vAtsalya ane sevA maLatAM hatAM ane tethI ja teo gaMgAmAM tarIke oLakhAtAM hatAM. emanI udAratA joIne sahune Abu upara akSayakIrti samAM devAlayo baMdhAvanAra anupamAdevInuM smaraNa thatuM hatuM. vi. saM. 1967nA kArataka vada thI mAgasara vada 10ne ravivAra sudhI amadAvAdanA cAreya saMghane amadAvAdanI zaherayAtrA karAvI. A dharmaprasaMga eTalo virala hato ke munirAja zrI ratnavijayajI mahArAje A dharmayAtrAne varNavatuM bhAvavAhI stavana racyuM hatuM. eka vAra gaMgAmA AcAryazrI nemisUrIzvarajI ma.sA.nuM vyAkhyAna sAMbhaLatA hatA. A samaye zAsanasamrATa AcAryazrIe emanI siMhagarjanAbharI vANImAM tIrtharakSAnA mahattva aMge vistRta vivaraNa karyuM. gaMgAmAnA cittamAM AnAthI ulkApAta jAgyo. e samaye parama pavitra sametazikharajI pahADa para aMgrejo zikArIo ane sahelANIo mATe eka gesTa hAusa bAMdhI rahyA hatA. gaMgAmAnuM citta vicAre caDyuM. aneka tIrthakaro ane munigaNonI tapobhUmi ane nirvANabhUminI AvI AzAtanA ! kevI pAvana che A tIrthabhUmi ke jyAMthI vIsa tIrthaMkara paramAtmAo ane aneka munigaNo tapazcaryA karatAM mokSe sidhAvyA che ! AvI pAvanabhUmi para aMgreja sahelANIo mATe moja zokha, zikAra, AnaMdapramoda, mAMsAhAra, madirA ane abhakSya bhojananuM atithigRha ? gaMgAmAM manomana prabhu pArzvanAthanI prArthanA karavA lAgyA. zrI sametazikhara parvata paNa zrI pArzvanAtha parvata tarIke jANIto hato. A ApattimAMthI ugAravA mATe gaMgAmA pArzvanAtha bhagavAnanuM stavana gAvA lAgyAM. - gaMgAmAne potAnA vIra pUrvajonuM smaraNa thayuM. zeTha zAMtidAse tIrtharakSA mATe to dharmajhanUnI evA auraMgajhebane namAvyo hato. gaMgAmAnA putra lAlabhAI bhojana mATe AvyA tyAre gaMgAmAe emanI thALImAM baMgaDIo pIrasI, lAlabhAI Ano artha samajI zakyA nahIM tyAre gaMgAmAe kahyuM, "AcArya nemisUrIzvarajI mahArAja sAheba tIrtharakSA kAje vyathita che tyAre tame nagarazeTha hovA chatAM kazuM karatA nathI. AvA niSkriya ja rahevAnA ho to A baMgaDI paherI lo ane mane tamArI sattA ApI do. huM tIrtharakSA mATe mArA prANanI Ahuti ApavA taiyAra chuM." mAtAnA puNyaprakope lAlabhAImAM jusso jagADyo. putranA vIratvane mAtAnI vANIe jAgrata karyuM. emaNe aMgreja sarakAra sAme pracaMDa virodha noMdhAvyo ane gesTa hAusanuM bAMdhakAma baMdha rakhAvyuM. gaMgAmAM sAdhu-sAdhvIone agAdha Adara ApatAM hatAM. sAthosAtha pAMca mahAvratonI bAbatamAM sAdhu-sAdhvI samudAyamAM zithilatA pesI na jAya tenI takedArI paNa rAkhatAM hatAM. kyAMka koI kSati ke UNapa jue ke tarata ja vahAlasoyI mAtAnI mAphaka dhyAna dore. potAnA parivAramAM paNa dharmamaryAdA jaLavAya te mATe sadaiva jAgrata rahetAM ane abhakSya bhakSaNa na thAya tenI sAvacetI rAkhatAM. AvAM hatAM dharmamAtA samAM gaMgAmA ! - dharmasnehasaujanya pU. muni zrI saMvegacaMdravijayajI ma. tathA pU. muni zrI nirvedacaMdravijayajI ma.nA upadezathI | zrI nAnajI narazI gAlA, zrI morArajI nAnajI gAlA parivAra, mulunDa - muMbaI Personal use only Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Main Education International S ortise only www. library.org Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102. subhadrA zeThANI gujarAtamAM pracalita jaina samAjanI mahAjana paraMparA bhAratamAM anyatra kyAMya nahIM maLe. rAjasattAne Arthika sahAyanI jarUra paDe, kudaratI Aphata samaye madadanI jarUra hoya tyAre e rAjasattA mahAjana pAse ni:saMkoca madada mAMgavA mATe AvatI hatI. rAjasattAthI lokasamUha kacaDAto hoya to prajAnI lAgaNI vyakta karavAnI ane vakhata paDe rAjavIne lAla AMkha batAvavAnuM kAma mahAjana karatuM hatuM. 1 suratanA mahAjananA movaDIe potAnA putra pramodarAyane zikhAmaNa ApI ke nItipUrvaka rahevuM, satsaMga karavo, vANImAM mIThAza rAkhavI ane kula vIsa lAkhanI mAlamattA che tethI eTalI saMpattinI maryAdAmAM rahIne vepAra kheDavo. vIsa lAkhathI vadhu jokhama kheDavuM nahi. pitAe copaDAnA pahele pAne A zikhAmaNa noMdhI rAkhI. | eka vAra pramodarAya bahAragAma gayA hatA, tyAre emanA munIma maNilAla pAse eka vahANano mAlika Avyo ane eNe vahANano vImo utarAvavAnI vinaMtI karI. munIme vahANanA sukAnInuM nAma lakhIne tenA mAlanI AkAraNI karIne trIsa lAkhano vImo utAryo. vImAnI rakama laI bhojana karAvI vahANanA TaMDela(sukAnI)ne vidAya karyo. pramodarAya zeTha trIje divase bahAragAmathI pAchA AvyA. emaNe jANyuM ke munIme vIsa lAkhathI vadhu moTuM jokhama kheDyuM che tethI vyAkuLa banI gayA. haMmezAM pitAnI zikhAmaNano eka-eka zabda pALanAra A AghAtathI mUcha pAmyA. anubhavI maNilAla munImane paNa potAnI bhUla samajAI. vahANa jo dariyAmAM DUbI jAya to trIsa lAkha rUpiyA ApavA paDe. ATalI rakama lAvavI kyAMthI ? Akhare munIme potAnA manane manAvI lIdhuM. vicAryuM ke Rtu sArI che. dariyo zAMta che, vahANanI sapharane anukULa evo pavana che. aMte sahu sArAM vAnAM thaze. vayovRddha munIme zeTha pramodarAyane sAMtvana ApyuM. zeThanI patnI subhadrA atyaMta dharmaniSTha hatI. eNe paNa patine snehathI samajAvyA. rAtre baMne zayanagRhamAM sUtAM hatAM, tyAre madhyarAtrie jorathI vAvAjhoDuM phUMkAvA lAgyuM. cotarapha AMdhI phelAI gaI. pavananA sapATAmAM keTalAMya vRkSo jamIna para paDI gayAM. aneka makAno tUTI gayAM. madharAte jAgelA zeThe mAnyuM ke have nakkI emane mAthe paNa ApattinuM vAvAjhoDuM Avaze. bIje divase bapore to pramodarAya pAse tAra Avyo ke dariyAI saphara karatA vahANanI kazI jANa ke bhALa maLatI nathI. trIsa lAkha rUpiyA taiyAra rAkho. AvatI kAle savAre levA AvIzuM. pramodarAyanA mAthe dhoLe divase vIjaLI paDI. have karavuM zuM ? AbarU jAya enA karatAM mota vahAluM hatuM. pramodarAya ane subhadrAe aphINanI be pyAlI taiyAra karI, dharmaniSTha subhadrAe kahyuM, "eka vAra sAmAyika karI lauM. jinazAsanamAM sAcane AMca AvatI nathI. pachI sAthe aphINa ghoLIzuM." subhadrA zeThANI sAmAyika para sAmAyika karavA lAgI. zeTha to madhura stavana sAMbhaLatAM sUI gayA. | rAtrino cotho prahara thayo. koIe sAMkaLa khakhaDAvI. zeThANIe bAraNAM kholyAM to eka bukAnIdhArI mAnavI hAthamAM kothaLI laIne aMdara pravezyo. zeThANIe ene nirbhaya banIne bukAnI kADhI nAkhavA kahyuM, tyAre jANa thaI ke bhavAnIpuranA bApuno phaTAyo rAjakumAra hato ane bApu devaloka pAmatAM sarakArano sUbo japtI besADe te pahelAM e potAnA bhAganI rakama ane jara-jhaverAta laIne Avyo hato. eNe kahyuM, "mAre vyAja joItuM nathI. tame A rakama rAkhI lo. tamArI saccAIne huM jANuM chuM. mArAM pArevAM jevAM bALako para dayA lAvIne A mUDI rAkho." Ama kahI e dhana ane suvarNanI kothaLI ApIne cAlyo gayo. zeThANI subhadrAe milakatanI noMdha karI ane aphINanI pyAlI DhoLI dIdhI. savAre zeThe vyAkuLa citte kahyuM ke have aphINanI pyAlI pI laIe, tyAre subhadrA zeThANIe cothA prahare banelI ghaTanAnI vAta karI. zeTha dukAne gayA tyAre temanA munIma maNilAle vadhAmaNI ApI ke vahANo dariyAI tophAnane kAraNe bIjA baMdare ghasaDAI gayAM hatAM, te have sahIsalAmata maLI gayA che. pramodarAya zeTha manomana zeThANI subhadrAnI sUjha, AvaData ane dharmaniSThAne abhinaMdavA lAgyA. dharmasnehasaujanya pU. muni zrI amara caMdravijayajI ma.nA upadezathI zAMtAbahena jAdavajIbhAI lallubhAI zAha parivAra, muMbaI use only www.a libary.org Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Billies: - 01 r Lise only H Jain Education Interational Y 1 ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( 1 2 3 ) ) 2 ) ) ) ) - Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 103. subhadrA satI prabaLa dharmaniSThA ane aDaga satItva dharAvatI subhadrAnA jIvanamAM aNadhArI Apatti AvI ane comerathI niMdA ane apamAna sahana karavAM paDyAM. cAritryazIla subhadrAne kapALe hIna cAritryanuM kalaMka lAgyuM, paNa aMte satyano jaya thAya tema agaNita agniparIkSA bAda Akhare enA zIladharmano vijaya thayo. vasaMtapura nagaranA rAjA jItazatrunA amAtya jinadAsanI putrI subhadrA suzIla ane dharmaparAyaNa hatI. jinadAsanA jaina dharmathI zobhatA vAtAvaraNamAM putrIno uchera thayo ane jaina dharmanA saMskArothI zobhatA koI supAtra yuvAna sAthe eno vivAha karavAno vicAra karyo. A samaye caMpAnagarImAM buddhadAsa nAmano jainetara vaNika raheto hato, paraMtu subhadrA sAthe vivAha karavA mATe e jaina dharmano abhyAsa karIne jaina zrAvakanA AcAra pALavA lAgyo. jinadAse ene jaina dharmanA saMskAra dharAvato jANIne subhadrA sAthe ThAThamAThathI lagna karAvyAM. subhadrAnA zvazuragRhamAM anya dharmanuM pAlana thatuM hovAthI enI sAsue vahunAM kriyA ane AcAranI AkarI TIkA karavA mAMDI. subhadrAne buddhadAse karelA chaLakapaTano khyAla Avyo, paraMtu zAMta rahI. eka vAra mAsakSamaNa(mahinAnA upavAsa)nA tapasvI muni ghera vahoravA AvyA tyAre emanI AMkhamAM subhadrAe taNakhaluM paDeluM joyuM. taNakhaluM kADhe nahIM to tapasvI muninI AMkho aMdha banI jAya tema hatI. subhadrAe potAnI jIbhathI munirAjanI AMkhanuM taNakhaluM dUra karyuM. banyuM evuM ke subhadrAnA kapALa paranuM tilaka munirAjanA kapALa para coMTI gayuM. vahunI vagovaNInI taka zodhatI sAsune joItuM ane bhAvatuM maLyuM. eNe subhadrA para cAritryahIna hovAno Aropa mUkyo. enA patine paNa zaMkA jAgI ane pariNAme e subhadrAnI upekSA karavA lAgyo. subhadrAe vicAryuM ke eNe kazI bhUla karI nathI, chatAM enA kapALe kalaMka lagADavAmAM AvyuM che. eNe nizcaya karyo ke zAsanadevI pragaTa thaIne mAruM A kalaMka dUra nahIM kare tyAM sudhI kAusaggamAM rahIza. A samaye caMpAnagarImAM vilakSaNa ghaTanA banI. nagaranA daravAjA baMdha thaI gayA ane ghaNI mahenata, athAga prayatno ane keTalAya upAyo karavA chatAM ene koI kholI zakatuM nahotuM. jo koI satI strI kAcA tAMtaNe kUvAmAMthI cALaNI vaDe jaLa bharIne daravAjAne chAMTaze to daravAjAo khUlI jaze evI AkAzavANI thaI. nagaranI rANI ane anya strIoe ghaNI koziza karI, paraMtu koI saphaLa na thayAM. subhadrAe potAnI sAsune kahyuM, "tame rajA Apo to huM prayatna karI jouM." sAsuno kopa phATI nIkaLyo. teo bolyAM, "eka vAra to sAdhumAM lobhAIne AkhA kuLanuM nAma boLyuM, chatAM tane zAMti thaI nathI. have AkhA rAjamAM jAheramAM kuLane kalaMkita karavuM che ? phiTakAra che tane." sAsunAM haiyAsoMsarA vIMdhI nAkhe tevAM kaDavAM veNa sAMbhaLavA chatAM subhadrA zAMta rahI. eNe namratAthI kahyuM, "he mAtA ! tamArI vAta sAcI che ke huM niSphaLa jaIza to kuLakalaMkinI banIza, paraMtu huM AkAzamAM prazna pUchuM chuM ane eno javAba evo maLe ke 'daravAjA ughADo' to tame mane javA dejo." subhadrAe AkAza bhaNI dRSTi karI ane prazna pUchyo to ene uttara maLyo, 'daravAjA ughADo.' subhadrAne zAsanadevInI sahAya hatI. eNe kAcA tAMtaNe kUvAmAMthI jaLa kADhIne nagaranA daravAjA para nAkhyuM ane daravAjA khUlI gayA. Ama traNa daravAjA khulI gayA tyAre cotho daravAjo kholavA mATe zAsanadevIe kahyuM ke jo koI bIjI strI satI hoya to A daravAjo UghaDaze. anya ghaNI strIoe prayatna karyo, paraMtu daravAjo khUlyo nahIM. Aja sudhI e daravAjo baMdha che. rAjA ane nagarajano subhadrAnI dharmaniSThAthI prabhAvita thayAM. comera jaina dharmano mahimA sahu anubhavI rahyAM. sAsu ane patie subhadrAnI kSamAyAcanA karI ane sAthosAtha sAcA dilathI jaina dharma aMgIkAra karyo. samaya jatAM subhadrAe dIkSA laIne karmono kSaya karI, kevaLajJAna pAmIne mokSagati prApta karI. dharmasnehasaujanya 5. pU. AcArya zrI vijaya hUMkAracaMdrasUrIzvarajI ma.nA upadezathI motIbahena cImanalAla kasturacaMda parivAra, ha. ramezabhAI sI. zAha, khaMbhAta, hAla muMbaI zrImatI hIrAlakSmIbena ratilAla, bhAvanagara For Provilite & Personal Use Only Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 0000000 Far Erivate & Personal use only www.alebrity.org Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104. gilA moTAbhAI bhavadattanI sAthe nAno bhAI bhavadeva paNa saMyamanA mArge cAlI nIkaLyo. bhavadevanI patnI nAgilAnA zaNagArano utsava racAyo hato. zaNagArathI zobhatI navavadhU nAgilAne bhavadeve kahyuM, "mAre mATe moTAbhAInI icchA e ja sarvasva che. AthI have saMsArane badale sAdhutA mAro jIvanapatha banaze." moTAbhAI bhavadattanI jema bhavadeva paNa susthita AcAryanA ziSya banyA. bhavadevanA keTalAka divaso vairAgyabhAvamAM vyatIta thayA, paraMtu varSAnAM pUra zamI jatAM saritAnA taLiye rahelo kAMpa dRSTigocara thAya tema muni bhavadevane ekAMtamAM nAgilAnuM snehabhInuM smaraNa thavA lAgyuM. cAturmAsanA sthiravAsa samaye AkAzanAM ghanazyAma vAdaLomAM nAgilAno kezapAza dekhAto hato. indradhanuSamAM nAgilAnA nRtyanA raMgo vikharAyelA lAgatA hatA. mayUronI kekAmAM nAgilAno kaMTharava saMbhaLAto hato. rimajhima varasatAM vAdaLomAM nAgilAnA virahanI pIDAthI satata TapakatAM AMsu dekhAtAM hatAM. eka divasa mahAmuni bhavadatta kALadharma pAmyA. e pachI bhavadeve vicAryuM ke rudana karI-karI thAkelA enA hRdayane nAgilA ja zAMta karI zake tema che. Aja sudhI to nAgilA pAse jatAM akaLa beDIo pagamAM jakaDAI jatI hatI, paraMtu moTAbhAIno kALadharma thatAM have evo anubhava thato nahoto. bAra-bAra varSa bAda muni bhavadeva potAnA gAma sugrAmamAM AvyA. ahIM eka maMdiramAM utAro karyo. muni bhavadeva AvyAnA samAcAra nAgilAne maLyA. eNe jANyuM ke muni cAritrya choDavA utsuka banyA che tyAre te UMDA vicAramAM paDI gaI. svadharmathI pITha batAve te to kAyara kahevAya. nAgilAe eka vRddha zrAvikAne potAnI yojanA samajAvI. eka bALakane thoDuM zikhavADIne taiyAra karyo. rAtri pUrNa thatAM nAgilA vRddha zrAvikA sAthe bhavadeva UtaryAM hatAM te maMdire AvI. nAgilAne maLavA Atura evA bhavadeve e strIne pUchyuM, "gAmamAM nAgilA kyAM rahe che ? e zuM kare che ?" e samaye goThavaNI mujaba eka bALaka AvIne nAgilAne kahevA lAgyo, "mA ! mA ! Aje mane gAmamAM jamavAnuM notaruM maLyuM che. bhojana sAthe dakSiNA paNa kharI, AthI mAre pahelAM pIdheluM dUdha vamana karI nAkhavuM che, pachI bhojana ane dakSiNA bAda pAchuM vamana kareluM e dUdha pI jaIza." A sAMbhaLI muni bhavadeva hasI paDyA ane bolyA, "are bALaka ! kevI behUdI vAta kare che tuM ? vamana kareluM, nIMdavA yogya dUdha tuM pAcho pI jaIza ?" A sAMbhaLI nAgilAe kahyuM, "munirAja, huM ja nAgilA chuM. Ape pUrve je saMsArane tyajI dIdho che, tene pharI svIkAravA cAho cho ? bhavasamudrane tAraka evI dIkSAno Ape svIkAra karyo che to pachI zA mATe durgatirUpa saMsArane punaH svIkA2vA utsuka banyA cho ? mAMDa mAMDa azva savArI maLI che te choDIne gardabha para savArI karavAnuM kema vicAro cho ? Apa je cAritryanA mArga para cAlo cho e ja cAritryano mArga zAlibhadra, meghakumAra ane dhannA zeThane muktimokSa sudhI laI gayo te kema vIsarI jAva cho ? guphAmAM nirvastra rAjula sAdhvIne joIne vicalita thayelA rathanemine rAjule ApelA upadezathI dehanI kSaNabhaMguratAno khyAla Avyo ane rathanemie mana para kAbU meLavyo hato te zuM Apa bhUlI gayA ? mananA madamasta hAthIne Apa aMkuza lagAvI kAbUmAM kema rAkhatA nathI ? janma-mRtyunA bhramaNamAMthI mukta thavAno A eka ja mArga che te Apa sArI rIte jANo cho. vaLI mane jaNAvatAM AnaMda Upaje che ke meM paNa guru pAsethI zIlavrata aMgIkAra karyuM che. tame paNa guru pAse pAchA jaIne zuddha cAritra pALo." muni bhavadeva nAgilA pAsethI upadeza pAmIne guru pAse gayA. samaya jatAM teo avasarpiNI kALamAM bharatakSetranA chellA kevaLajJAnI jaMbusvAmI banyA. dharmasnehasaujanya pU. pitAzrI pUnamacaMda dIpacaMda gAMdhI tathA mAtuzrI zAMtAbahena pUnamacaMda gAMdhInA zreyArthe sahaparivAra, mahuvAbaMdara www.jainlibrary.org Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NANAN Po ++++++ www.jairielibrary.org Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 105. modI patnI bhAratIya saMskRtinA ujvaLa itihAsanAM suvarNapRSTho para keTalIya zIlasaMpanna strIonAM nAma aMkita thayelAM che. caMdanabALA, rAjimatI, brAhmI ane suMdarI jevI mahAsatIonuM roja prAta:kALe smaraNa karavAmAM Ave che. zIlanA advitIya prabhAve ja emane prAtaHsmaraNIya banAvyAM che. nArInA zIlano prabhAva bhinna bhinna rIte pragaTa thato hoya che. enA tejasvI vyaktitva AgaLa mahApApI, prabaLa virodhI ke durAcArI vyakti paNa namI paDe che. jinazAsananA itihAsamAM modI-patnInI AvI kathA maLe che. nagarano rAjA modI-patnInA apAra sauMdarya para mugdha banyo. eNe manomana sauMdaryavatI modI-patnIne meLavavAno vicAra karyo. vAsanAnI Aga vicArazaktine olavI nAkhe che, ema prajAno pAlanahAra rAjA prapaMca khelanAro banyo. modI-patnIne meLavavA mATe eNe modIne dUra dezAvara mokalI Apyo. modInI gerahAjarImAM rAjAe modI-patnIne AkarSavA prayatna karyo. eka vAra rAjAe sAme cAlIne modI-patnIne kahevaDAvyuM ke teo ene tyAM bhojana mATe AvavA icche che.. modI-patnI rAjAnI mananI icchAne pArakhI gaI hatI. rAjAnI mAgaNIno inkAra e Atithyano inkAra nahoto, balka mahAApattine notaruM hatuM. AthI rAjAnI icchAno savinaya svIkAra karyo. bhojana mATe padhArelA rAjAno yogya Adara-satkAra karyo. e pachI modI-patnI bhojanathALa lAvI. A bhojanathALamAM judA-judA raMganA ane AkAranA pyAlAmAM dUdhapAka pIrasyo hato. rAjAe vicAryuM ke dareka pyAlAmAM dUdhapAka haze, paraMtu eno svAda bhinna hovo joIe. AthI rAjA eka pachI eka pyAlAmAMthI dUdhapAka cAkhavA lAgyo. ene atyaMta Azcarya thayuM. badhA ja pyAlAmAM eka ja prakAranA svAdavALo dUdhapAka hato. rAjAe modI-patnIne kahyuM, "are ! eka ja prakArano dUdhapAka judA judA pyAlAmAM ApavAnuM kAraNa zuM ?" modI-patnIe uttara Apyo "he prajApAlaka rAjA ! rAjyanI prajA e ApanI saMtAna che. Apa mArA pitA samAna cho. tethI vizeSa to zuM kahuM ? mAtra eTaluM ke judAjudA pyAlA hoya, paraMtu emAM dUdhapAka to eka ja hoya che ema bhinna bhinna strIo hoya topaNa aMte e tamAma strIo ja che !" rAjA modI-patnInI vAta sAMbhaLI rahyo. modI-patnIe kahyuM, "mAtra jenuM citta vAnara jevuM caMcaLa hoya e ja eka DALa parathI bIjI DALa para kudako lagAve, svastrIne choDIne parastrIno vicAra kare. bAkI to he rAjana, je strInA zarIra para Apa mugdha banyA cho e strInuM zarIra paNa lohI, mAMsa ane azucithI bharapUra che, te tame jANo cho." rAjAne vicAramAM DUbelo joIne modI-patnIe vaLI savAla karyo, "he puruSazreSTha ! strInI kUkhamAMthI ja puruSano janma thAya che, AthI parastrI ene mATe mAtA samAna hovI joIe. pratyeka putra prANanuM balidAna ApIne paNa potAnI jananInI rakSA kare che. nArIrakSaNa e ja puruSano sAco puruSArtha che. jyAre nArIne pajavanArA ke raMjADanArA mAnavInuM paramAtmAnA caraNamAM koI sthAna nathI." modI-patnInI mArmika vAtoe rAjAnA hRdayamAM zubha bhAvo jagADyA. eNe kahyuM, "he rAjana ! Apa rAjA cho mATe mArA pitA samAna cho. parastrI mAta hoya te dRSTie Apa putra samAna cho. AthI mArA satItvanI rakSA karo. narakagati choDIne mokSamArga apanAvo." rAjAnA vikArI cittamAMthI modI-patnInAM vacanoe vAsanA gALI nAkhI. rAjAe modI-patnInI potAnA malina vicAro mATe kSamAyAcanA karI. zIlavatI modI-patnInI tejasvitA joIne rAjA prasanna thayo. - dharmasnehasaujanya pU. muni zrI nirAgacaMdravijayajI ma.nA upadezathI pU. mAtuzrI kAMtAbahena manasukhalAla gAMdhInA zreyArthe; suputra mahIpatarAya, putravadhU a. sa. caMdrikA, pautra rAhula, tejala. nAnI rAthaLI, hAla aMdherI - muMbaI Sel Lise Only www.relibrary.org Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ out wie only www.jaltemitrary.org Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106. jayaMtI bhagavAna mahAvIranA samayanuM eka tejasvI nArIratna eTale zrAvikA jayaMtI. kauzAMbInA sahasAnika rAjAnI putrI, zatAnika rAjAnI bahena ane bhagavAna mahAvIranA parama bhakta rAjA udayananI phoI hatI. jaina dharma pratye ene agAdha zraddhA hatI. bhagavAna mahAvIranA siddhAMto jANatI hatI ane jIva-ajIva vizenA tattvajJAnane UMDANathI samajatI hatI. jJAna ane kriyAnA samanvayathI jayaNApurvaka dharmaArAdhanA karatI hatI. sAdhu-sAdhvIonI apAra zraddhA sAthe vaiyAvacca karatI hatI. tattvajJAnanI UMDI ruci, prabhAvazALI vaktatva ane dharmalIna vyaktitva dharAvatI zrAvikA jayaMtI bhagavAna mahAvIranA samayanI uttama zramaNopAsikA hatI. tIrthakara bhagavAna mahAvIra kevaLajJAna prApta karyA pachI trIjA varSe kauzAMbInA caMdrAvataraNa caityamAM padhAryA hatA. AnI jANa thatAM ja AkhuM nagara emano upadeza sAMbhaLavA AvyuM. bhagavAna mahAvIre A loka ane paraloka mATe kalyANakArI upadeza Apyo. jayaMtI zrAvikA paNa mahArANI mRgAvatInI sAthe rathamAM besIne prabhunI dezanA sAMbhaLavA AvI hatI. prabhunI vANI vikasita nayane ane prasannacitte sAMbhaLatI hatI. prabhunI dezanA pUrNa thayA bAda jayaMtI zrAvikA prabhu mahAvIrane be hAtha joDIne mastaka namAvI, vaMdana karI, vinayapUrvaka potAnI jijJAsA vividha praznorUpe pragaTa karavA lAgI. prabhue potAnI saraLa, sugama zailImAM jayaMtInA praznono javAba Apyo. ahaMdu dharmanuM tattva ane enAM dArzanika pAsAMo jayaMtIne samajAvyAM. jayaMtInA A prazno e darzAve che ke jJAnaprApti mATe deza, kALa ke sthiti avarodharUpa banI zakatI nathI. vaLI bhagavAna mahAvIranA samayamAM paNa nArIsamAja dharmatattva pratye keTalo jAgrata hato ane viziSTa jJAna dharAvanArA dharmaguru pAse jaIne niHsaMkoca rIte potAnI zaMkAonuM samAdhAna karato hato te jayaMtInA praznomAM pragaTa thAya che. jayaMtI - "bhagavAna ! jIva jaladIthI bhAre karmI kevI rIte thAya che ?' bhagavAna mahAvIra - 'hiMsA, jUTha, corI, anAcAra, saMgrahavRtti vagere aDhAra pApasthAnakonA sevanathI jIva bhAre thAya che ane jIvanuM bhramaNa vadhe che." jayaMtI - 'bhagavad ! jIvonuM dakSa hovuM sAruM ke ALasu hovuM sAruM ?" bhagavAna mahAvIra - 'keTalAka jIvonuM udyamI thavuM te sAruM che ane keTalAka jIvonuM ALasu hovuM te sAruM che." jayaMtI - 'kSamAzramaNa ! e kevI rIte ?" bhagavAna mahAvIra - "je jIva adhArmika che ane adharma anusAra vicaraNa kare che enuM ALasu hovuM sAruM che. je jIva dharmAcaraNa kare che tenuM udyamI hovuM sAruM che, kema ke dharmaparAyaNa jIva sAvadhAna hoya che ane te AcArya, upAdhyAya, tapasvI, saMgha ane sAdharmikanI vaiyAvRtya kare che.' jayaMtI - 'bhaMte ! jIva sUtelo sAro ke jAgelo ?' bhagavAna mahAvIra - 'keTalAka jIvonuM suvAnuM sAruM che ane keTalAka jIvonuM jAgavAnuM sAruM che. adharmAcaraNa karanArA ane adharmathI jIvananirvAha karanArA jIvo UMdhe che tyAM sudhI e hiMsAthI bace che ane bIjA jIvo emanA trAsathI bace che. enuM UMdhavuM enA mATe ane anyane mATe sAruM che. je jIvo dayALu, satyavAdI, suzIla ane asaMgrahI che tevA jIvo jAge temAM temanI jAtanuM ane jagatanuM kalyANa che. krUra jIva sUve te sAruM ane paropakArI jAge te sAruM.' potAnA praznonuM samAdhAna meLavIne harSa pAmelI jayaMtIe bhagavAna pAse pravajyA grahaNa karI. agiyAra aMga sudhIno abhyAsa karI aMte khUba tapa karIne mokSa pAmI. - dharmasnehasaujanya pa. pU. AcArya zrI vijaya azokacaMdrasUrIzvarajI ma.nI nizrAmAM muktAbahena prabhAzaMkara mahetAnA pAlitANA cAturmAsa nimitte putra bipInabhAI, putravadhU e. sau. vanitAbahena, pautra jaya, hetala Lain Education International & Feral Lise Only www.atelibrary.org Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ UUUUUUUUUUUU DOO Die Only mencary.cg Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 107. lakSmI rAjasthAnano rajapUta yugano itihAsa eTale jaina zreSThIo ane zAsakonAM bhavyajvaLa kAryonI yazogAthA. e samaye e munio, yatio ane vidvAnone rAjAmahArAjA Adara-sanmAna ApatA hatA. vepAranA kSetre jaina zreSThIonuM varcasva hatuM, to maMtrI, dIvAna, bhaMDArI, koThArI jevAM pado para pramANikatA ane vaphAdArIne kAraNe jenonI niyukti thatI hatI. e ja rIte 1 senAnAyaka, yuddhavIra, durgapAla jevA saMrakSaNanA ucca hoddAo para jaina vIro birAjatA hatA. - A tejasvI itihAsanuM eka mahApratApI pAtra te mevADoddhAraka bhAmAzA. bhAmAzAnA pitA bhAramala yuddhavIra rANA saMganA parama mitra hatA ane e samaye raNathaMbhora ane bIjA eka rAjyanA durgapAla hatA. I. sa. 1537mAM citoDa para samrATa akabaranuM sAmrAjya sthapAyuM, tyAre rANA saMga ane bhAmAzAnA pitA bhAramale udayapura nagara vasAvIne ene potAnI rAjadhAnI banAvI hatI. bhAramala kAvaDiyAno eka putra tArAcaMda yuddhavIra, sainyasaMcAlaka ane prazAsaka hato. gauDavADa pradezanA zAsaka tarIke rANA udayasiMhe ene saghaLo kArabhAra soMpyo hato. vIra pitA ane tejasvI bhAI dharAvatA bhAmAzA rAjyanA dIvAna ane maMtrIzvara hatA. haladIghATInA yuddhamAM parAjaya pAmelA rANA pratApe zaraNAgati svIkAravAne badale svataMtratA kAje jhajhUmavAno nirdhAra karyo. aravallInA pahADomAM Thera Thera bhaTakatA rANA pratApano mogala senA pIcho karatI hatI. emAM paNa potAnI nAnI bALakIne dUdha mATe TaLavaLatI joIne rANA pratApanuM haiyuM bhAMgI gayuM ane nirAza ane hatAza thaIne bIjA pradezamAM cAlyA javAno vicAra karyo. A samaye dezabhakta ane svAmIbhakta maMtrI bhAmAzA khAmoza besI rahyA nahIM. teo dezoddhAranA judA judA upAyo vicAratA hatA, tyAM ja emane jANa thaI ke rANA pratApa nirAza haiye mevADano tyAga karI rahyA che, tyAre bhAmAzAe rastA vacce UbhA rahIne rANAne aTakAvyA. emaNe vIra pratApane dezane khAtara pharI jaMga AdaravA kahyuM. rANA pratApe kahyuM, "mArI pAse nathI sainika ke nathI saMpatti. kaI rIte mogala zahenazAha akabarano huM sAmano karI zakuM ?" vIra bhAmAzAe rANA pratApane hiMmata ApatAM kahyuM, "huM Apane vipula dhanabhaMDAra ApIza. enA dvArA tame zahenazAha akabara sAme lAMbA vakhata sudhI yuddha khelI zakazo." vIra bhAmAzAe ghare jaIne potAnI patnI lakSmIne svataMtratA mATenA yuddhanI vAta karI. dezane mATe sarvasva samarpaNa karavAnI potAnI bhAvanA pragaTa karI. lakSmIne paNa parAdhInatAnI A avasthA korI khAtI hatI. bhAmAzAe rANA pratApane zastro ane sainiko mATe saMpatti ApavAno vicAra karyo, tyAre lakSmIe bhAmAzAnA hAthamAM cAvIo mUkatAM kahyuM, "bhoMyarAmAM jeTaluM dhana che te badhuM ja rANAne pahoMcADI dejo, vaLI dhana samarpatI vakhate manamAM sahAya karyAno khyAla ke pAchuM levAnI icchA kadI rAkhazo nahIM." bhAmAzAe kahyuM, "AvuM kema kahe che ?" lakSmIe kahyuM, "juo ! A to emanuM dhana emane samarpita karIe chIe, mevADanI dharatI ane enA rANAonA rAjamAM rahIne ja ApaNA pUrvajoe A vipula dhanasaMpatti meLavI che. A bhUmimAMthI maLelI saMpatti dvArA ApaNuM lAlanapAlana thayuM. e mAtRbhUminA uddhAra kAje dhanano upayoga karavo e to ApaNI sauthI moTI pharaja ane parama dharma che." lakSmInA A zabdo sAMbhaLIne bhAmAzAnA utsAhamAM navA prANa purAyA. manomana vicAravA lAgyA ke dhanya che A nArIne, ke jenAmAM dezane mATe sarvasva nyochAvara karavAnI udAtta bhAvanA che. potAne mATe, ghaDapaNane kAje ke bhaviSyane kAraNe thoDuM paNa dhana ke sonuM rAkhavAnI enA manamAM lezamAtra icchA nathI. ethIye vizeSa to kazuMya pAchuM meLavavAnI koI abhilASA nathI. vIra bhAmAzA emanI aDhaLaka saMpatti laIne rANA pratApa pAse gayA. bAra varSa sudhI pacIsa hajAra sainikono nirvAha thaI zake teTalI vipula saMpatti hatI. rANA pratApe pharI svAdhInatAno bulaMda pokAra jagAvyo. bhAmAzAnA dAnanI sAthe lakSmInA tyAganI sarvatra prazaMsA thaI rahI. dharmasnehasaujanya pU. muni zrI ji nezacaMdravijayajI ma.nA upadezathI zrI pradIpakumAra rasikalAla zAha, lAkhIyANI, hAla muMbaI Hellom Lise only www.alielibrary.org Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AY7YYYYAYA TAY EMU D AASAN For Po o l Lee Only www.talitelibrary.org Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108. suzIlA suzIlAnA pativAtsalyanI A kathAmAM dhIraja, cAturya ane pati vizenI hitaciMtA pragaTa thAya che. pRthvIpura nAmanA nagaramAM vasatA zreSThI subhadra bAravratadhArI zrAvaka hatA. eka vAra vyApAra arthe rAjapura nagaranA jinadAsa zeThane tyAM javAnuM banyuM. jinadAsanI putrI subhadrA enA svabhAvane kAraNe suzIlA tarIke oLakhAtI hatI. suzIlAnI dharmaparAyaNatA joIne enA pitAe subhadra sAthe dhAmadhUmathI enAM lagna karAvyAM. lagnajIvananA prAraMbhe banelI eka ghaTanAe subhadra ane suzIlAnA dAmpatyajIvanamAM moTI tirADa UbhI karI. suzIlAnI sakhInA lAvaNya para subhadra moha pAmyo. rAta-divasa enI sakhInA vicAromAM rahevA lAgyo. kuLavAna hovAthI subhadra kazuM bolyo nahIM, paraMtu enuM durbaLa thatuM zarIra enA vyAkuLa mananI cADI khAtuM hatuM. patinI AvI sthitinuM kAraNa jANavA mATe suzIlAe ati Agraha karyo tyAre subhadre kahyuM ke enI sakhInA virahane kAraNe enI AvI durbaLa avasthA thaI che. catura suzIlAe patine kahyuM, "tame saghaLI ciMtA tyajI do. nizcita bano. huM tamArI icchA pUrNa karIza. vaLI mArI sakhI paNa mArI vAta TALaze nahIM. mAtra eTaluM ke mArI sakhI zaNagAra paherIne zayanakhaMDamAM Ave tyAre e zaramathI lAjI maraze. AthI zayanagRhamAM e praveze ke tarata ja tamAre dIvo olavI nAkhavo." viSayAMdha zreSThI subhadre A vAta kabUla rAkhI. samaju suzIlAe pote soLe zaNagAra sajyA. e vicAratI hatI ke mAre mArA patinuM vrata khaMDita thavA devuM nathI. bAvratadhArI zrAvaka ane parastrInI abhilASA ! rAtanA aMdhakAranA oLA patharAvA lAgyA, tyAre suzIlAe koI bahAnuM kADhIne potAnI sakhIne bolAvI ane tenI sAthe AnaMdabhera vArtAlApa karavA lAgI. A joIne subhadrane bharoso besI gayo ke Aje have enI lAMbA samayanI tIvra abhilASA pUrNa thaze. sugaMdhI puSpa, dhUpa, caMdana, kapUra, kastUrI, tAMbula Adi sAmagrI dharAvatI zayyA pAse subhadra beTho hato. Akhoya zayanakhaMDa puSpothI sajAvelo hato. dIpakano suvarNa prakAza sarvatra relAto hato. suzIlA potAnI sakhInI jema cAlatI aMdara pravezI. subhadra dIvo bujhAvI nAkhyo ane ene palaMga pAse khecIne premagoSThI karavA lAgyo. prAtaHkALanuM ajavALuM thAya te pahelAM ja e strI palaMga parathI UThIne ghera javAnuM kahIne cAlatI thaI. savArano sUrya Ugyo tyAre zreSThI subhadranA cittamAM jhaMjhAvAta jAgyo. manomana vicAravA lAgyo ke pote Aje kevo viSayano gulAma banyo ! jinezvara bhagavAne prabodhelI zIlanI mahattA bhUlI beTho. enA hRdayane pazcAttApano agni saMtApavA lAgyo. potAnA duSkRtya mATe potAnI jAta para phiTakAra varasAvavA lAgyo. zreSThI subhadranuM aMtara ene satata DaMkhavA lAgyuM. jIvananI sarva samRddhi jANe paLavAramAM luMTAI gaI na hoya ! ene jIvana jIvavuM AkaruM lAgavA mAMDyuM. kyAreka manamAM vicAra jAgato ke cAritrabhaMga pachI A jIvatarano zo artha ? kyAreka manamAM thatuM ke jIvanamAM zIla e ratnarUpa che. ratna khovAyA pachI A jIvana vyartha che. pariNAme suzIlA sAme Ave to subhadranI najara gunegAranI jema nIcuM joI jatI. patnInI AMkha sAthe AMkha meLavavAnI enI tAkAta rahI nahotI. A joIne catura suzIlAe vicAryuM ke enA patimAM hajI lajjA ane zarama che. AvI pApabhIrutA hovAthI e saraLatAthI dharmamArge pAchA AvI zakaze. suzIlA sAmAyikamAM svAdhyAya karatI vakhate vrata pALavA ane na pALavAnA prasaMgo vAMcatI hatI ane subhadra sAMbhaLe tema vratabhaMgathI thatI hAni vize bolatI hatI. eNe kahyuM ke jeo vratane prANanI jema pALe che te dhanya che. subhadra manomana patnInI bhAvanAnI prazaMsA karato hato, paNa thayelA vratabhaMganuM du:kha ene hRdayamAM satata zULanI peThe bhoMkAyA karatuM hatuM. pariNAme e manathI udAsIna ane zarIrathI kRza thavA lAgyo. suzIlAe Agraha karatAM subhadrae sAcI vAta karI tyAre patinA zuddha aMtaHkaraNa ane zubha pariNAmane jANIne potAnI ceSTA, vAto, saMketo - badhuM kahIne samajAvyuM ke e mArI sahelI nahotI paNa huM pote ja hatI. subhadra vicAryuM ke lokottara dharmamAM nipuNa A nArIne dhanya che. e pachI pati-patnI baMnee cAritrya lIdhuM ane utkaTa ArAdhanA karIne kevaLI thaI mokSe sidhAvyAM. dharmasnehasaujanya zrI rajanIbhAI bAbubhAI chaganalAla bhadrAvaLavALA, hAla goregAma - muMbaI ha, e. sa. hemalatAbahena, putra miteza, putrI AzA, amI. Foto & Pascal Lise Only www.jBinelibrary.org Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAvakonI gharmabhAvanAnuM TamaeNa girirAja zrI zatruMjaya mahAtIrtha para zrI samavasaraNa mahAmaMdiranA AyojanamAM umadA dharmabhAvanAthI uttama pradAna karanAra zrAvakonuM smaraNa karIe chIe. zrI samavasaraNa mahAmaMdira mATe jamIna meLavavA aMge suratanA khyAtanAma jhaverI zrI motIcaMda hIrAcaMda jhaverIe athAga prayatno karyA hatA. suratanA ozavALa jJAtinA A jhaverInI pratiSThA eTalI badhI hatI ke teo jhaverAtanuM mUlya AMke e pachI ja bIjA vepArIo e mAla aMge vicAra karatA hatA. zrI motIcaMdabhAI atyaMta dhArmika rucivALA hatA. niyamitapaNe jinapUjA karatA. emano dAnano pravAha sAte kSetromAM vahyo hato. pote ane dharmapatni sumatibahena baMne UMDI dharmazraddhA dharAvanArA hatA. Aje temanA saMtAno zrI vijayabhAI hemacaMdabhAI ane maMgalacaMdabhAImAM zraddhAno jIvaMta dhabakAra jovA maLe che. prastuta graMthanA prakAzana aMge teoe pacIsa hajAranuM dAna karela che. AvI ja rIte muMbaInA zrI khUbacaMdabhAI ratanacaMdabhAIe tathA zrI umaMgIlAla haragoviMdabhAIe zrI samavasaraNa mahAmaMdiranA nirmANanA kAryamAM atyaMta parizrama lIdho hato. teo baMne khUba cIvaTavALA hovAthI ekeeka bAbatamAM jhINavaTathI vicAra karatA ane emAM pUro rasa laIne saMsthAne ochAmAM ochI kiMmate sArI vastu kaI rIte prApta thAya e jotA hatA. zrI samavasaraNa mahAmaMdiranA A baMne sthApaka TrasTIonI sevAone Adara ane sadabhAvathI smaraNa karIe chIe. zrI samavasaraNa mahAmaMdiramAM zrI vrajalAla tribhovanadAsa zAha (jAMbuvALA)nI dharmasevA avismaraNIya banI rahI che. 1894nI 19mI sapTembare tribhovanadAsabhAI ane mAtA ujamabahenanI kUkhe lIbaDI rAjyanA jAMbu gAme emano janma thayo hato. rUnI vikhyAta ela. TI. peDhInuM emaNe sukAna saMbhALyuM. jIvananA chellA trIsa varSa vyavasAyamAMthI nivRtta thaIne zrI bhoyaNIjI tIrtha ane zrI ziyANIjI tIrthanA jIrNoddhAra mATe athAga prayatna karyo. lIMbaDI mahAjana pAMjarApoLamAM teo TrasTI hatA ane enA pramukha tarIke jIvanaparyata kArya karyuM. aneka varSo sudhI temaNe paryuSaNamAM cosaThaporI pauSadhanuM tapa karyuM hatuM. zrI 108 jainatIrthadarzana bhavananA sthApaka TrasTI tarIke emaNe zrI samavasaraNa mahAmaMdiranA nirmANakAryamAM jIvaMta rasa lIdho. be varSanA prayatna pachI gujarAta sarakAra pAsethI zrI samavasaraNa mahAmaMdira mATe vIsahajAra vAra jamIna meLavI. samavasaraNa maMdiranA lIjhaDIDamAM TrasTanA TrasTI tarIke teoe hastakhata karyA hatA. zrI vrajalAlabhAInA saMtAno pAnAcaMdabhAI, popaTalAlabhAI, mahezabhAI, samatAbahena, lIlAvatIbahena, nAraMgIbahena e sahumAM UMDI dharmabhAvanAnA saMskAronuM siMcana jovA maLyuM. 1974nI 13mI oNgasTe surendranagaramAM zrI vrajalAla tribhovanadAsa zAhanuM avasAna thayuM. zrI 108 jainatIrthadarzana bhavana TrasTa emanI sevAone sadaiva smaraNamAM rAkhaze. zrI 108 tIrthadarzana bhavana TrasTanA TrasTImaMDaLanA sabhyo www.atelibrety.org Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ girirAjanI godamAM, najare nihALatA manane harI letAM zrI 108 jaina tIrthadarzana bhavana - samavasaraNa mahAmaMdiranI AcherI jhalaka jagatanA tamAma dharmomAM jaina dharmanI eka mahattA enAM bhavya, alaukika ane adhyAtmabhAvanAthI bharapUra tIrtho che. A tIrtho bhaktanI bhakti, zreSThInI dAnavIratA, sAdhakanI upAsanA ane sAdhujanonI samatAno saMdeza ApIne saMsArasamudra taravA mATe jinabhaktino upadeza Ape che. samagra dezamAM ja nahi balka videzomAM paNa aneka jinAlayo AvelAM che, paraMtu A badhAM jinAlayanI yAtrA karIne potAnI bhakti-bhAvanAne dhanya karavAnI paNa sahune sAMpaDatI nathI. kyAreka zArIrika ke Arthika zakti na hoya , to kyAreka samaya ke sagavaDatAno abhAva hoya, AthI ja pAlitANAmAM AvelA zrI 108 jaina tIrthadarzana bhavana ane zrI samavasaraNa mahAmaMdiramAM eksAthe aneka tIrthonAM darzana ane bhAvapUjanano lAbha maLe che. jANe tIrthonuM saMgamasthAna ja joI lo ! girivara darzana viralA pAve A saMgama sthAna tIrthAdhirAja zrI zatruMjaya girirAja caDatAM ja jamaNI bAju AveluM che. deza ane videzanA khUNe-khUNe vasato pratyeka jaina tIrthAdhirAja zrI zatruMjayanI yAtrA karavAnI sadaiva jhaMkhanA rAkhato hoya che. AthI ja zrI 108 jaina tIrthadarzana bhavana pAlitANAmAM nirmANa karavAmAM AvyuM, jethI siddhagirinI yAtrAe AvanAra yAtrALune tIrthadarzana, vaMdana ane pUjanano anokho dharmamaya suyoga sAMpaDe che. nimitta mAtram AnI racanAnuM nimitta surata desAI poLanA zrI suvidhinAtha jinamaMdiramAM zrI desAI poLa peDhInA saMsthApaka dharmaniSTha DAhyAbhAI (kIkAbhAI) ratanacaMda kinArIvALAe taiyAra karAvela zrI 108 jaina tIrthadarzana banyuM. ahIM prAcIna tIrthonA mULanAyakajInA 36 X 30 iMcanI sAijhanAM citro dIvAla para birAjamAna karavAmAM AvyAM. paramapUjya dharmarAjA AcAryadeva zrI vijayakasUrasUrIzvarajI mahArAja tathA pa.pU. paMnyAsajI (hAla AcArya ma.) zrI caMdrodayavijayajIgaNi mahArAjanI nizrAmAM vi. saM. 2024nA kArataka vada 2 nA roja enuM udghATana karavAmAM AvyuM. tyArabAda DAhyAbhAIe 108 tIrthono eka paTTa bahAra pADyo. pachI potAnA dIkSAgrahaNanA divase ja vi. saM. 2026 poSa suda 11nA roja "108 jaina tIrtha darzanAvalI" nAmaka eka Alabama prakAzita karyuM jemAM 108 tIrthanA mULanAyakajI, derAsara ane temano itihAsa levAmAM Avyo. lokaAdara pAmela AnuM nimitta joIne vi. saM. 2028mAM surendranagaramAM zrI 108 jaina tIrthadarzana bhavana ane samavasaraNa mahAmaMdiranuM nirmANa karavAno nirNaya karyo. pUjya dharmarAjA gurudevazrInI phuraNA thAya che sAkAra : zrI 108 jaina tIrthadarzana ane zrI samavasaraNa mahAmaMdira sarasvatI maMdiranI bAju mAM (bAbunA derAsaranI sAme) vIsa hajAra vAra 400 X450 phUTa laMbAI-pahoLAIvALI vizALa jamIna para taiyAra karavAmAM AvyuM che. 2 500 varSa pahelAM tIrthaMkara paramAtmA zrImahAvIra svAmI jemAM birAjamAna haze, e samavasaraNa kevuM haze ? jinAgamo, samavasaraNastava Adi prAcInastavo, stavanomAM ane anyatra paNa samavasaraNa saMbaMdhI ullekha maLe che te ja rIte keTalAya zilpIoe potAnI kalA temaja AgavI sUjhathI enI racanAno khyAla Apyo che, to keTalAMya citrakAroe enAM citra paNa banAvyAM che. pUjya AcAryadeva zrI vijaya kastUrasUrIzvarajI mahArAja potAnA dhyAnamAM zrI samavasaraNanuM ciMtana karatA hatA A samaye 108 jaina tIrthadarzana goThavavAnI vicAraNA cAlI rahI hatI. evAmAM ekAeka teozrIne eka nUtana vicAra phuryo. emaNe vicAryuM ke samavasaraNa paNa banAvavuM ane temAM 108 tIrtho AvI jAya tevI ramaNIya racanA karavI. Ane pariNAme Aje evI sarasa goThavaNa thaI ke jethI vartamAna covIzI, 108 pArzvanAthajI, 108 tIrthapaTTo tathA 108 citrapaTTo vagere badhuM ja saMgamamAM mahAsaMgama banI rahyA che. samavasaraNanI saphaLatAnA sukAnI pUjya guru bhagavaMto - teozrInA paTTadhara paramapUjya AcArya zrI vijaya caMdrodayasUrIzvarajI mahArAjanI zilpa-sthApatya saMbaMdhI sujhanA sahArA sAthenA saMpUrNa mArgadarzana heThaLa pUjya tapasvI muni zrI kuzalacaMdravijayajI ma.sA.nI jahematathI A kArya sArI evI saphaLatAne pAmyuM. A samavasaraNanA utthAnanI ane caturvidha saMghanAM citronI kalpanA pravartaka zrI kuzaLacaMdravijayajI ma. sA. nI che. A tIrthadhAmanA utthAnamAM mArgadarzaka pUjyAcArya mahArAja tathA teozrInA guru baMdhu pa.pU. AcArya zrI vijaya azokacaMdrasUrIzvarajI ma.sA., pa.pU. AcArya zrI vijayajayacaMdra sUrIzvarajI ma.sA., pa.pU. paM. zrI ajitacaMdra vijayajI gaNi ma.sA., pa.pU. paM. zrI / vinItacaMdravijayajI gaNi ma.sA., pa.pU. paM. zrI hrIMkAracaMdravijayajI gaNi ma.sA., pa.pU. paM. zrI puSpacaMdravijayajI gaNi, paM. zrI Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ o/blolod aMdara phoTu khIcane kI manA hai| era phoTA pADavAnI manAI che. Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ somacaMdra vi... pa.pU. munizrI amaracaMdra vi. ma., pa.pU. muni kailAsacaMdra vi.ma., pU. muni zrI rAjacaMdra vi... Adi dharmarAjApu devanA zi-praziSya samudAyano athAka prayatna paNa nimittarUpa banela che. vizvamAM ajoDa samavasaraNa maMdira samavasaraNa maMdira jonArane prathama najare ja jANe AkAzamAMthI UtarI AvyuM hoya tevuM lAge. jemAM zrI pArzvanAtha 108, tIrtha paTTI 108 ane citrapaTTI 54 108 che. tenI UMcAI paNa 108 phUTanI rAkhI che. mahAmaMdiramAM pravezatAM zrI nemi-vijJAna kasturasurIzvarajI dharmAdhAna Ave che. suMdara kArIgarIthI sobhatuM AkarSaka A pravezadvAra durathI ja yAtrALunA manane mohI le che. tenI banne bAju nIkaLatI paththaramAMthI kaMDArela cakronI cakrAvali ane tenI upara paththaramAM ja aMkita akSaronI adbhutatA dvAranI zobhAmAM abhivRddhi kare che. dvAranI aMdaranA bhAgamAM eka tarapha paraba ane bIjI bAju kamaLAkAra dharAvatA vizrAMtigRhanuM suMdara Ayojana thayuM che. A sthApatyanuM ghaNA saMghoe anukaraNa kareluM che. lIlI-gulAbI kamaLonI paMkti samavasaraNanI AsapAsa patharAyela kamaLo jevI lAge che. mukhya daravAjAmAM pravezatAM ja jamA hAye eka ajoDa ane advitIya maMdiranAM darzana thAya che. traNa gaDha rUpe tenI racanA thaI che. zAstrIya rIte taiyAra karela cAre dizAnA bAra daravAjA, suMdara kamAno, dvArapALo, bAre parSadA, caityavRkSa ane azokavRkSa najare caDhacA vagara rahetAM nathI. ane tethI ja Aje zrI 108 jaina tIrthadarzana bhavana ane samavasaraNa mahAmaMdira vizvamAM enI bhavyatA, pavitratA ane mahattA mATe khyAtanAma banyuM che. ahIM mAtra jinAlaya ja nahIM paraMtu jaina khagoLa, bhUgoLa ane jaina itihAsanI mArmika jhAMkhI thatI hovAthI ja Ane mahAmaMdira kahevAmAM Ave che. prabhudarzanathI mana bane che. pAvana mukhya dvAranA ubharamAM paga mUkatAM ja kyAM pahelA darzana karavA javuM ? te vicAramAM mugdha banela (mUMjhAto) bhAvika zrI AdinAthadAdAnI bhavyamUrtinAM darzanathI te tarapha jatI jAjvalyamAna ArasanI pagathAra dvArA aMdaranA haravAje pahoMcI jAya che ane pahoMcatAM ja AMkha TharI jAya che. aho, keTalo vizALa Doma ! temaja nAMkhI najare nirakhI na zakAya teTalo UMco mANe Mbha. A mahAmaMdiranI vizvabharamAM sauthI moTI e ja viziSTatA che ke 4ra phUTa UMco ane 70 phUTa pahoLo goLa lummaTa (Doma) paththarathI ja taiyAra thayela che. vITI jevA A vartuLAkAramAM 42 phUTa UMco ane 16 phUTa pahoLo aSTamaMgalathI temaja cheka Toca upara UMdhA kamaLanI pAMkhaDIothI suzobhita mArNakaryabha ratnanI jema dIpI UThe che, mANekastaMbhanI cAre dizAmAM vartamAna covIsa tIrthaMkaronI bhAvollAsa jagADatI 24 murtio birAjamAna che. A covIsamAMthI cAre bAjunA mULanAyaka tIrthaMkara zrI AdinAja, zra zAMtinAthajI, zrI neminAthajI, zrI pArzvanAyAnI 41-41 iMcanI AdhyAtmika cetanAne sajAga karatI pratimAo suMdara pabAsaNa upara birAjamAna che. temaja DomanI goLAImAM cAre dizAmAM kula 27-23nA vibhAgamAM, judA-juThA nAmothI vartamAnamAM prasiddha kula 108 zrI pArzvanAtha prabhunI mUrtio thAMbhalA vinAnI, jhUlatI kamAno upara rahela ghummaTavALI judIjudI nAnIzI devakulikAmAM pratiSThita karI che. dareka prabhunI palAMThImAM zrI samavasarA maMdiranA pratIka sahita lAMchano kaLAmayatAthI kotaravAmAM AvyA che. A rIte eksAthe thatA 24+108=132 prabhunAM darzanathI jIvana dhanya ane mana pAvana banI jAya che. A che mahAmaMdiranuM AMtaradarzana prabhudarzanathI pAcana zvika prANapyArAM evAM aitihAsika tIrthonAM darzana karavA bahAra Ave che. jyAM sAmenI goLAImAM 27-27nA 4 vibhAgamAM bhAratabharanAM 108 tIrthanAM jinAlayo, tenA mULanAyaka bhagavAna, teno itihAsa ane paricaya sAthe je te tIrthomAM jaIne lIdhelI AbehUba tasavIro Adhunika leminezana paddhatithI Arasa para mUkavAmAM AvI che. zrI girirAjathI zarU karI rAjyavAra goThavela 108 tIrthapaTTonAM darzanathI bhAvikajana jANe te tIrthonI yAtrA karyAno saMtoSa anubhave che. te tIrthapaTTonI sAmenI goLAImAM prabhu zrIvIranA samayathI Ajadina sudhImAM thayelAM, dharma-saMpa-deza ane samAja mATe potAnuM AgavuM sama karanAra puNyavaMta evA 27 sAdhu, 27 sAdhvIjI, 27 zrAvako ane 27 zrAvikAnAM citro paNa Arasa upara leminezana karI mUkavAmAM AvyA che. A citrapothI maMdiranI darzanIyatA ane aitihAsikatAmAM vadhAro thayo che. jaina itihAsanI suvarNagAthAo A citrapaTTamAM kaMDArAI che. tIrthapI ane citrapono vizvavyApI mahimA : * 138 jaina tIrtha darzanA ' graMthamAM tamAma tIyono citramaya paricaya ApavAmAM Avyo. A graMtha deza-videzanA aneka yAtrALuone lAbhadAyI mAhitI ApanAro banyo. A dhanI dvitIya AvRttinuM prakAzana thayuM. bhAratanA dhArmika mahotsava vakhate A tIrthonA citrapaTonA pradarzana yojAyA, paraMtu ethIye vizeSa videzomAM vasatA jaina samAjanA vizALa adhivezanomAM paNa A citrapaTo ane tIrthapaTo mukavAmAM AvyA. briTananA DyUka oNpha eDinabaro prinsa philipane kalikAlasarvajJa hemacaMdrAcAryanuM citra Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ WITATIITIITTITTTTTTTTTTT LA TTTTTTTTTTTTTTEETTTTTEET wwjaren napore TELL Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ PARA BOL www 55 Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ') arpaNa karavAmAM AvyuM. 1993mAM zikAgomAM yojAyelI vizvadharma pariSada samaye vizvabharamAMthI 35 jaina vidvAno AvyA hatA ane te teone zrI samavasaraNa mahAmaMdiranuM citrapaTa 'jinazAsananI vizeSa sevA karo' e bhAvanA sAthe samarpita karavAmAM AvyuM. piTsabargamAM 'jaina esosiezana oNpha northa amerikA' (JAINA)nA adhivezanamAM amerikA, keneDA, IMglenDa, AphrikA vagere dezomAMthI AvelA jainoe bhAvapUrvaka A citrapaTonA darzana karyA hatA. zrI sametazikharajI tIrtha ke zrI zatruMjaya tIrthanA citrapaTa samakSa besIne bhAvapUrvaka ArAdhanA karatAM bhAvikajano jovA maLatA hatA. amerikAnA DeTroITamAM 1998nA julAI mahinAmAM taiyAra thatAM bhavya jinAlayamAM paNa A tIrthapaTa ane citrapaTa mukavAmAM AvyA. A rIte tirthAdhirAja zatruMjaya para AvelA zrI samavasaraNa mahAmaMdiranI dharmabhAvanA ane jinazAsanano jayaghoSa jagatabharamAM guMjI rahyo che. mahAmaMdiramAM zilpInI sAthe sAhityanuM gaThana samavasaraNa maMdiranA aMdaranA cAra daravAjA upara tIrthaMkara prabhunAM cAra viziSTa vizeSaNone darzAvatAM - (1) mahAmAhaNa; (2) mahAgopa; (3) mahAsArthavAha; (4) mahAnirdhAmakanAM dazyo kalAtmaka rIte kaMDAryA che. vaLI cAre dizAnA cAra mukhya daravAjAnI Aju bAjunA be-be bloka (rUma) kula ATha blaoNka suMdara nakazIkAmanA dvArothI zaNagAya che. pahelA-bIjA dvAramAM 16 vidyAdevInA, trIjA dvAramAM zubha zukana, cothA dvAramAM cAra zaraNa, sAdhana ane cAra prakAranA dAnanA; pAMcamA-chaThThA dvAramAM navakAra-vaja paMjaranI vividha mudrAnA ane navakAra padonAM pratIko, sAtamA dvAramAM ATha prAtihArya ane AThamA dvAramAM aSTamaMgalanAM pratIko jhINavaTabharI dRSTie jotAM najare caDe che. AThe blokamAM pahelAmAM hamaNAM vahIvaTI oNphisa che, bIjAmAM gurugaNa pradarzita karatuM bhavya gurumaMdira - zrI gautama svAmIjI, pUjya zAsanasamrATu, pUjya zrI vijJAnasUrijI ma.sA., pU. dharmarAjA guru deva pU. kastUrasUrijI ma. sA.nI gaatimA tathA mA-cakrezvarI ne mAM padmAvatInI mUrtiothI dIpI UThI che. jyAre bAkInA bIjA blokamAM atIta, anAgata ne vartamAna covIzIno khyAla paNa ApavAmAM Avyo che. zAzvatA tIrthakaronAM paricaya-citronI sAthe pha3 zalAkA puruSa, 45 AgamanI pAMca vAcanA, aDhI dvIpa, utsarpiNI - avasarpiNI kALa - pAMcamA-chaThThA ArAnI temaja zrI vIrapATa paraMparAnI samaja ApatAM citro mUkavAmAM AvyA che. mahAmaMdiranuM hRdayaMgama bahAranuM bhavya darzana sadehe vicaratA bhAva jinezvara bhagavaMtanI lokottara puNyAIno khyAla | samavasaraNa maMdiranA aMdaranA vibhAgonAM darzanathI prabhAvita puNyAtmA upara birAjamAna prabhu zrIvIrane vaMdana karavA utkaTa banI bahAra Ave che. tyAM tyAre mukhya daravAjAnI upara tIrthaMkara prabhunAM cyavana, janma, dIkSA ane nirvANa kalyANakanAM kaMDArela dezyone, nIkaLatAM jamaNI bAjue paththaramAMthI banAvela sAkSAt jevI lAgatI gADAmAM rahela cI indradhvajAne, vizALa bhIMto upara paththaramAM kaMDArela rAjA dazArNabhadra ane iMdra mahArAjAnI prabhuvIranA caraNomAM AtmasamarpaNa bhAva prakaTa karatA paTTane jue che. pradakSiNAkAre AgaLa vadhatAM pAchaLanA bhAgamAM zrI neminAtha prabhu ne zrIkRSNa mahArAjA; zrI pArzvanAthajI, zrI AdinAthajI prabhu ne marudevA mAtAjInA paTTane temaja zrI prabhuvIra pratye saMpUrNa samarpitatA prakaTa karatAM zreNika mahArAjAnI bhaktinAM dazyone temaja nAnI nAnI vAvaDIone joI prasanna bane che. jyAre yAtrikane pUjA-bhakti karavA mATe jarUriyAtavALuM sAdhana joIe, e mATe DAbI bAjue rahela bhaktibhavana tarapha najara jAya che. jyAM Adhunika solAra mazIna dvArA yAtrika mATe garama-ThaMDA pANInI suMdara vyavasthA che ane prabhunI prakSAlapUjA mATe jarUrI pANIno saMcaya samavasaraNanI aMdara rahela TAMkAmAM temaja navA taiyAra thayela kuMDamAM thAya che. yAtrALunI A badhI vyavasthA joI samavasaraNa upara javA mATe pagathiyAM caDhatAM nAnA-nAnA paththaranAM kuMbho, kAMgarA, suMdara toraNa-kamAnovALA cAre taraphanA bAre daravAjA, pahelA gaDhamAM paththaramAM - kaMDArela vividha vAhano, bIjA gaDhamAM vibhinna pazupakSIo, trIjA gaDhamAM sAdhu-sAdhvI-manuSya-strI-deva-devIonI bAre parSadAne nihALato, to kyAreka viziSTa thAMbhalIe TekaNa upara Teko leto, dhIme dhIme 108 pagathiyAM caDhI upara pahoMce che. jyAM suMdara pavAsaNa upara zrI mahAvIra svAmIjInI sAta hAthanI kAyAne lakSamAM rAkhIne padmAsane beThela 91// iMcanI pratimA aSTapratihArya sahita cAre dizAmAM birAjamAna che. upara mAtra paththarathI ja nirmANa karela azokavRkSa ane caityavRkSanuM suMdara DALI-pAMdaDAM sAthe nirmANa karyuM che. 27 phUTa UMcA ane 37 phUTano vyApa dharAvatA A vRkSanuM vajana aMdAje 500 Tana che. te badhuM vajana vRkSanI vaDavAI jevA dekhAtA totiMga thAMbhalA upara patharAI gayeluM che. pAMgaratA paroDhiye / prabhAte paramAtmAnA pUja kane ahIM anupama Atmika AlAda avanavA anubhava sAthe thAya che. - A rIte zrI samavasaraNa e mAtra maMdira nahIM, babbe mahAmaMdira che jemAM jinazAsananI dhArmika ane AdhyAtmika bhavyatA, D zilpa ane raMgarekhAmAM guMjI UThe che. Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rrrrrr Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ www.labrary.org Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education Internation Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ U D A Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zArca * jinadattasUri tasari hIravijaya IdAsuMdarI 0 narmadA , cakSA hArAja * zeTha jAva , taraMga, haribhadrasUri 9 hema mAdevI Aii . cuM, 0 caMpA "s, taraMgavatI 9 yAki Saa * mahArAjA ka , sonala * gaMgA * saMpati maha, che, * anupamAdevI. yANi kSamAzramaNa , 0 poI rohiNiyA ,, asaMdarI vI. * lAchIdevI hajayasUri 7 upAdhyAya * malaya DAjI kumArapALa , mahattarI davAkarasUri * devagiLa kalAvatI Sbus triajn. - mano jha' devAnaMdA 0 kalAvatI. , kozA 0 zrIdo * subhadrA satI , | * vikramAditya che gAya zrI yazovijayajI , siddhasena divAkara, 1 abhayakumAra tA darya 15 jayaMtI , - 6 ramA * pAhiNImA jI zAsanasamrATa . * mahAmaMtrI aru bhagavAna mahAvIra trizalAnAd. anAthImuna che siha caMdanabALA * devA ) 0 zeTha motIzA tI * lakSmI mAtA : baMsAlA zrAvikAzrI zrAvakazrI sAdhvIzrI sAdhuzrI. zrI vijayanemisUri