________________
કર્મ અધ્યયન
૧૫૧૫
एवं -जाव- पम्हलेस्से सब्वत्थ पढम-बिइया भंगा। सुकलेस्से जहा सलेस्से तहेव चत्तारि भंगा।
. બસે ઇ મેતે ! નીવે પાર્વ ખં-કિં વંધી, વંધ૬,
बंधिस्सइ -जाव-बंधी, न बंधइ, न बंधिस्सइ ?
૩.
યમ! વંધી, ન વંધ, ન વંfધરસો
एगो चउत्थो भंगो। રૂ. પદ-
સુવિથ દુप. कण्हपक्खिए णं भंते ! जीवे पावं कम्म-किं बंधी,
बंधइ, बंधिस्सइ-जाव-बंधी, न बंधइ, न बंधिस्सइ?
૩. ગોયમ! હન-લિતિયા અંતે . સુવવિથg of મંતે ! નીવે પાર્વ Í-હિં વંધી,
बंधइ, बंधिस्सइ-जाव-बंधी, न बंधइ. न बंधिस्सइ?
૩. નયના ! જરૂર મંm માળવવા ४. सम्मदिट्ठीआई पडुच्च
सम्मदिट्ठीणं चत्तारि भंगा। मिच्छादिट्ठीणं पढम-बितिया भंगा।
આ પ્રમાણે અમલેશ્યાવાળા જીવ સુધી સર્વત્ર પ્રથમ અને દ્વિતીય ભંગ જાણવા જોઈએ. સલેશી જીવનાં સમાન શુક્લલશીમાં ચારેય ભંગ કહેવા
જોઈએ. પ્ર. ભંતે ! અલેશી જીવે શું પાપકર્મ બાંધેલ હતું, બાંધે
છે અને બાંધશે -યાવતુ- બાંધેલ હતું, બાંધતા નથી
અને બાંધશે નહિ ? ઉ. ગૌતમ ! અલેશી જીવે પાપકર્મ બાંધેલ હતું,
બાંધતા નથી અને બાંધશે નહિ.
આ ચોથું ભંગ છે. ૩. કૃષ્ણ-શુક્લ પાક્ષિકની અપેક્ષાએ : પ્ર. ભંતે ! શું કૃષ્ણપાક્ષિક જીવે પાપકર્મ બાંધેલ હતું,
બાંધે છે અને બાંધશે -યાવતુ- બાંધેલ હતું, બાંધતા
નથી અને બાંધશે નહિ ? ઉ. ગૌતમ! પહેલો અને બીજો ભંગ જાણવો જોઈએ. પ્ર. ભંતે ! શું શુક્લપાક્ષિક જીવે પાપકર્મ બાંધેલ હતું,
બાંધે છે અને બાંધશે -યાવતુ- બાંધેલ હતું, બાંધતા
નથી અને બાંધશે નહિ ? ઉ. ગૌતમ! આના માટે ચારેય ભંગ જાણવા જોઈએ.
સમ્યગુ દષ્ટિ આદિની અપેક્ષાએ : સમ્યગદષ્ટિ જીવોમાં ચારેય ભંગ જાણવા જોઈએ. મિથ્યાદષ્ટિ જીવોમાં પહેલો અને બીજો ભંગ જાણવો જોઈએ. સમ્યગ-મિથ્યાદષ્ટિ જીવોમાં પણ આ પ્રમાણે પહેલો અને બીજો ભંગ જાણવો જોઈએ. જ્ઞાનીની અપેક્ષાએ : જ્ઞાની જીવોમાં ચારેય ભંગ પ્રાપ્ત થાય છે. આભિનિબોધિક જ્ઞાનીથી મન:પર્યવજ્ઞાની જીવો સુધીમાં પણ ચારેય ભંગ જાણવા જોઈએ. કેવળજ્ઞાનીમાં અલેશીનાં સમાન અંતિમ ભંગ જાણવો જોઈએ. અજ્ઞાનીની અપેક્ષાએ : અજ્ઞાની જીવોમાં પહેલો અને બીજો ભંગ પ્રાપ્ત થાય છે. આ પ્રમાણે મતિ-અજ્ઞાની, શ્રત-અજ્ઞાની અને વિર્ભાગજ્ઞાનીમાં પણ પહેલો અને બીજો ભંગ જાણવો જોઈએ.
सम्मामिच्छदिट्ठीणं एवं घेव।
णाणीं पडुच्चनाणीणं चत्तारि भंगा। आभिणिबोहियनाणीणं-जाव-मणपज्जवनाणीणं વાર મંચTI केवलनाणीणं चरिमो भंगो जहा अलेस्साणं।
६. अन्नाणिं पडुच्च
अन्नाणीणं पढम-बितिया भंगा।
एवं मइअन्नाणीणं, सुयअन्नाणीणं, विभंगनाणीण
લિ.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org