Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates pravacana ratnAkara || bhAga-2 | parama pujya gurudeva zrI kAnajI svAmInAM zrI samayasAra paramAgama upara aDhAramI vakhata thayelAM pravacano : prakAzaka : zra kuMdakuMda hIna paramAgama TrasTa muMbaI Please inform us of any errors on rajesh.@AtmaDharma.com
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates Thanks & our Request This shastra has been kindly donated by Dilipbhai Juthalal Shah, London, UK who has paid for it to be "electronised" and made available on the internet. Our request to you: 1) We have taken great care to ensure this electronic version of the Gujarati Pravachan Ratnakar, Part 2 is a faithful copy of the paper version. However if you find any errors please inform us on rajesh@AtmaDharma.com so that we can make this beautiful work even more accurate. 2) Keep checking the version number of the on-line shastra so that if corrections have been made you can replace your copy with the corrected one. Please inform us of any errors on rajesh.@AtmaDharma.com
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates Version History Changes Version Date No. 6 Nov 2001 CHANGES MADE TO THIS DOCUMENT COMPARED TO THE PAPER VERSION WITH EXPLANATION || Shastr | Page- | content Line samayasAra 63-5 vavahAraNao bhAsadi jIvo deho ya havadi khalU ekko| 63-6 Na du Nicchayassa jIvo deho ya kadA vi ekkttttho|| 27 / / pravacana 105-5 | vavahAraNayo bhAsadi jIvo deho ya havadi khalu ikko| ratnAkara 105-6 | Tu Icchayansa nIvo TUMdo sa vAvi iko 27T samayasAra | 79-23 | [ zcana nAsti nAsti ] kAMI paNa lAgatAvaLagato nathI arthAta ene ane mAre kAMI paNa nAto nathI. pravacana | [ na nArita nAsti] kAMI paNa lAgatAvaLagato nathI ratnAkara arthAta ene ane mAre kAMI paNa nAto nathI. samayasAra | 81-6 | iti sati saha sarvairanyabhAvairviveke 200-4 | rUti sati saE savarenjamAvarviveche pravacana ratnAkara 001.a 22 Apr 2002 Updated "Thanks & our Request" page to include link to donation page. Please inform us of any errors on rajesh.@AtmaDharma.com
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates pravacana ratnAkara [bhAga-2 ] 5 parama pujya gurudeva zrI kAnajI svAmInAM zrI samayasAra paramAgama upara aDhAramI vakhata thayelAM pravacano ri : prakAzaka : zra kuMdakuMda kahAna paramAgama TrasTa muMbai Please inform us of any errors on rajesh.@Atma Dharma.com
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates prAptisthAna : zrI digaMbara jaina savAdhyAyamaMdira TrasTa, sonagaDha-364 250 zrI digaMbara jaina mumukSu maMDaLa, 173/75 muMbAdevI roDa, muMbaI-4OO OOR prathama AvRtti prata : paOOO mulya: pa-00 mudraka : praviNacaMdra ha. zAha tathA maganalAla jaina ajita mudraNAlaya sonagaDha (saurASTra) Please inform us of any errors on rajesh.@AtmaDharma.com
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 52mopakArI paramapujya gurudeva zrI kAnajI svAmI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates prakAzakIya nivedana * * maMgalaM bhagavAna vIro maMgalaM gautmognnii| maMgalaM kuMdakuMdAryoM jaina dharmo'stu mNglm|| prAraMbhika : parama devAdhideva jinezvaradeva zrI vardhvamAnasvAmI, gaNadharadeva zrI gautamasvAmI tathA AcArya bhagavAna zrI kuMdakuMdadevane atyaMta bhakti sahita namaskAra. e to suvidita che ke aMtima tIrthakara bhagavAna zrI vardhvamAnasvAmInI divyadhvanino sAra AcArya zrI kuMdakuMdadevapraNita samayasAra, pravacanasAra, niyamasAra, paMcAstikAya Adi paramAgamomAM ThAMsI ThAMsIne bharelo che. bhavyajIvonA sadbhAgye Aje paNa A paramAgamo zrI amRtacaMdrAcArya Adi mahAna diggaja AcAryonI TIkA sahita upalabdha che. vaLI vizeSa mahAbhAgyanI vAta to e che ke sAMpratakALamAM A paramAgamonAM gUDharahasyo samajavAnI jIvonI yogyatA maMdatara thatI jAya che. tevA samayamAM jainazAsananA nabhomaMDaLamAM eka mahApratApI puruSa pUjya gurudevazrI kAnajIsvAmI-jemane yugapuruSa kahI zakAya, tevA satparuSano yoga thayo che. pUjya gurudevazrI kAnajIsvAmI Aje chellAM 45 varSothI uparokta paramAgamomAM pratipAdita jainadharmanA mULa siddhAMtone atispaSTa, zItaLa ane parama zAMtipradAyaka pravacanagaMgA dvArA relAvI rahyA che. A pavitra pravacanagaMgAmAM avagAhana pAmIne aneka bhavya AtmAone jainadharmanI prApti thaI che, tema ja aneka jIvo jainadharmanA gaMbhIra rahasyone samajatA thayA che ane mArgAnusArI banyA che. A rIte pUjya gurudevano jaina samAja upara anupama, alaukika anaMta upakAra che. teozrInA A upakArano ahobhAva nIcenI paMktio dvArA pratyeka mumukSuo vyakta kare che : aho ! upakAra jinavarano kuMdano dhvani divyano, jina-kuMdadhvani ApyA aho! te guru kahAnano. puNyaprasaMganuM saubhAgya : saMvata 2034nI dIpAvali prasaMge muMbaI mumukSu maMDaLanA sabhyo pUjya gurudevazrI pAse 90mI janmajayaMtI muMbaImAM ujavAya te mATe anumati prApta karavA vinaMtI karavA Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mATe sonagaDha AvelA tyAre keTalAka sabhyone potAnA svAdhyAyanA lAbhanA hetuthI pUjya gurudevazrInA zrI samayasAra 52mAgama u52 aDhAramIvA2 thayela sAtizaya pravacano (sane 1975, 1976, 1977mAM) prasiddha karavAno maMgaLa vicAra Avyo. A vicAra maMDaLanA sau sabhyoe pramodathI AvakAryo ane prasiddha adhyAtmapravaktA, dharmAnurAgI murabbI zrI lAlacaMdabhAInI paNa A suMdara kArya mATe maMDaLane protsAhita karatI zubhapreraNA maLI. A rIte muMbaInA mumukSumaMDaLane pUjya gurudevazrInA aDhAramI vAranA paramAgama zrI samayasAra upara thayelA anubhava2samaMDita, 52makalyANakArI, AtmatisAdhaka pravacano prakAzita karavAnA A punita prasaMganuM saubhAgya prApta thayuM che te atyaMta harSa ane ullAsanuM kAraNa che. prakAzanano hetu : A pravacanonA prakAzanano mULa hetu to nijasvAdhyAyano lAbha thAya te ja che. tadda-uparAMta sau jijJAsu bhAI-bahenone pUjya gurudevazrInAM zrI samayasAra uparanAM saLaMga sarva pravacano sAkSAt sAMbhaLavAno lAbha prApta na thaI zakayo hoya te saMbhavita che. tethI A graMthamALAmAM kramazaH AdithI aMta sudhInAM pUrAM pravacanone samajavAno kAyamI ane sarvakAlika lAbha maLI rahe te hetuthI pUjya gurudevazrInI adhyAtmarasajharatI amRtamayI vANInA svAdhyAya dvArA niraMtara mumukSu jIvone AtmatithI preraNA maLatI raheze, tevo Azaya paNa A prakAzananuM prerakabaLa che. vaLI A paMcamakALanA pravAhamAM kramazaH jIvono kSayopazama maMdatara thato jAya che tethI 52mAgamamAM rahelA sUkSma ane gaMbhIra rahasyo svayaM samajavAM ghaNAM ja kaThina che. A paristhitimAM pUjya gurudevazrIe sAdI ane saraLa bhASAmAM spaSTa karelAM pravacano lekhabaddha karIne pustakArUDha karavAmAM Ave to bhAvI peDhIne paNa zrI samayasAra paramAgamanAM atigUDha rahasyo samajavAmAM saraLatApUrvaka sahAyarUpa banI raheze ane te rIte jinokta tattvajJAna ane tenI svAdhyAyaparaMparA tenA yathArtha svarUpamAM jaLavAI raheze tema ja te dvArA aneka bhayajIvone potAnuM AtmakalyANa sAdhavAmAM mahAna preraNA prApta thaze tevA vicAranA baLe pUjya gurudevazrInA zrI samayasAra uparAMta bIjA paNa aneka paramAgamo upara thayela pravacano prakAzita karavAnI bhAvanA che ane te bhAvanAvaza A TrasTanI racanA thaI che. uparokta hetuthI A TrasTano janma thayo che ane pUjya gurudevanAM hajAro pravacano prasiddha karavAno ja mukhya uddeza A TrasTamAM rAkhavAmAM Avela che. A prasaMge sva. zrI sogAnIjInuM eka vacana sAkAra thaze tevuM bhAse che. temaNe kahyuM che ke pUjya gurudevazrIthI dharmano je A pAyo naMkhAyo che te paMcamakALanA aMta Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates sudhI raheze. taduparAMta pUjya benazrInAM vacanAmRta naM. 27 mAM ullekha che ke 'temano (pUjya gurudevazrIno) mahimA Aje to gavAya che paraMtu hajAro varSa sudhI gavAze.' kharekhara jJAnIonA nirmaLa zrutajJAnamAM bhAviprasaMgo kevaLajJAnavat pratibhAse che, kAraNa ke A TrasTanI yojanA pUjya gurudevazrInA pAMca paramAgamo upara thayelAM pravacano uparAMta bIjA paNa aneka zAstro upara thayelAM pravacano kramazaH prasiddha karavAnI bhAvanA samAhita che. e rIte hajAro pravacanonuM saMkalana prathama saMskaraNamAM ja aneka graMthorUpe pustakArUDha thaze ane tevA pratyeka pustakonuM saMskaraNa (AvRtti) hajAronI saMkhyAmAM raheze. e rIte hiMdI ane gujarAtI bhASAmAM tAtkAlika prakAzana thatAM pustakonI saMkhyA lAkhomAM thavA jAya che ane tenI paraMparA cAle to uparokta jJAnIonAM vacano siddha thavAnuM pratyakSa jaNAI Ave che. kAryavAhI : zrI samayasAra paramAgama uparanAM pUjya gurudevazrInA aDhAramI vakhatanA thayela maMgaLa pravacano te samaye TeparekorDara upa2 aMkti karI levAmAM AvyAM hatAM. A dhvanimudrita pravacano Tepa u52thI sAMbhaLIne kramazaH lekhabaddha karavAmAM AvyAM che. eka ja Tepane vAraMvAra sAMbhaLIne lekhana karavAmAM Avela che. tema chatAM temAM kAMI truTI rahI javA na pAme te hetuthI lakhanAra sivAya tapAsanAre pharIthI saghaLAM pravacano Tepa uparathI sAMbhaLIne tenI cakAsaNI karela che. A pramANe taiyAra thayelAM pravacanonA yathAyogya susaMgata phakarA pADI tene pharIthI bhAIzrI ramaNalAla mANekalAla zAhe lipibaddha karI Apela che. tathA te lipibaddha thayelAM pravacanonI paNa chelle vidvAna bhAIzrI Do. caMdubhAI dvArA pUratI cakAsaNI karavAmAM Avela che. A rIte pUjya gurudevazrInAM pravacanomAM vyakta thayela bhAvo sArI rIte yathAsthita jaLavAI rahe tenI pUrepUrI kALajI levAmAM AvI che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates anukramaNikA pRSThaka nom za Wron 25. pravacana naMbara 54 thI 7 pa5 thI 57 papa thI pa7 pa5 thI 57 58 thI 61 58 thI 61 61-6ra 61-62 62 thI 64 62 thI 64 64 thI 67 64 thI 67 67-68 67-68 48 0 * 0 * 0 gAthA/kaLaza kaLaza-15 gAthA-16 kaLaza-16 thI 18 kaLaza-19 gAthA-17-18 kaLaza-20 gAthA-19 kaLaza-21 gAthA-20 thI 22 kaLaza-22 gAthA-23 thI 25 kaLaza-23 gAthA-ra6 kaLaza-24 gAthA-27 gAthA-28 gAthA-29 gAthA-3) kaLaza-25 kaLaza-26 gAthA-31 * ). 1ra 79 1OO 13 14 1OO 105 15 16 112 18 18 115 117 117 118 12) 20 21 70 thI 7ra Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA/kaLaza gAthA-3ra gAthA-33 kaLaza-27-28 gAthA-34 gAthA-3pa kaLaza-29 gAthA-36 kaLaza-3) gAthA-30 kaLaza-31 gAthA-38 kaLaza-3ra. pravacana naMbara 7ra thI 74 74 thI 36 74 thI 76 77-78 79 thI 81 79 thI 81 81 thI 82 81 thI 82 83-84 83-84 84 thI 87 84 thI 87 pRSThoka 13ra 143 144 159 169 17) 188 189 199 2OO 212 213 Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates CHANGES MADE TO THIS DOCUMENT COMPARED TO THE PAPER VERSION WITH EXPLANATION # | Shastr | Page- | Content Line samayasA 63-5 | vavahAraNao bhAsadi jIvo deho ya havadi khalu ekko| 63-6 Na du Nicchayassa jIvo deho ya kadA vi ekkttttho|| 27 / / pravacana 105-5 | vavadIyo mAMsari nIvo vero ya hari tu rUpe ratnAkara 105-6 Na du Nicchayassa jIvo deho sa kadAvi ekttttho|| 27 / / 79-23 |[ bzcana nAsti nAsti ] kAMI paNa lAgatAvaLagato nathI | arthAta ene ane mAre kAMI paNa nAto nathI. pravacana | 189-31 |[ na nAsti nAsti] kAMI paNa lAgatAvaLagato nathI ratnAkara arthAta ene ane mAre kAMI paNa nAto nathI. samayasA 81-6 | rUti sati sa6 sarveranyamArviveche 2 | samayasA pravacana ratnAkara | iti sati saha savarenyabhAvairviveke Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 30 paramAtmane nmH| zrImaddabhagavakuMdakuMdAcAryadevapraNIta zrI samayasAra upara 52ma pUjya sadgurudeva zrI kAnajIsvAmInAM pravacano zrImadamRtacandrasUrikRtA AtmakhyAtiH / jIva-ajIva adhikAra have, AgaLanI gAthAnI sUcanArUpe zloka kahe che: (anunnum ) eSa jJAnaghano nityamAtmA siddhimabhIpsubhiH / sAdhyasAdhakabhAvena dvidhaikaH samupAsyatAm / / 15 / / zlokArtha:- [yl: jJAnaghana: AtmA] A (pUrvakathita ) jJAnasvarUpa AtmA che te, [ siddhim amISTumi: ] svarUpanI prAptinA Icchaka puruSoe [sAdhyasAdhabhAvena ] sAdhyasAdhakabhAvanA bhedathI [dvidhA] be prakAre, [y: ] eka ja [nityam samupAlyatAm ] nitya sevavAyogya che; tenuM sevana karo. bhAvArtha:- :- AtmA to jJAnasvarUpa eka ja che paraMtu enuM pUrNarUpa sAdhyabhAva che ane apUrNarUpa sAdhakabhAva che; evA bhAvabhedathI be prakAre ekane ja sevavo. 15. Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates [ samayasAra pravacana have AgaLanI gAthAnI sUcanArUpe zloka kahe che. gAthA 14 mAM samyagdarzananI vAta hatI, gAthA 15 mAM samyajJAnanI vAta karI, ane gAthA 16 mAM darzana-jJAnacAritra traNeya le che. A kaLaza 16 no upodaghAta che. * kaLaza 15 : zlokArtha uparanuM pravacana * 'Sa: jJAnadhana: tmiA' A (pUrvakathita) jJAnaghanasvarUpa AtmA che. jema pahelAM dhI" evAM AvatAM ke ziyALAnA divasomAM aMdara AMgaLI to praveza na pAme paraMtu tAvetho paNa vaLI jAya. (praveza pAme nahi). ema bhagavAna AtmA aMdaramAM jJAnaghana che. temAM zarIra, vANI ke karma to pravezI zaktA nathI paraMtu dayA, dAna AdinA vikalpo ke vartamAna paryAya paNa emAM praveza pAmatI nathI. evA jJAnaghana svarUpa AtmAne "siddhina 3mIkhufma:' svarUpanI prAptinA icchuka puruSoe "sAdhyarAdha bhAvena dvidhA' sAdhyasAdhaka bhAvanA bhedathI be prakAre, "pa: nityama samupAcatA' eka ja nitya sevavA yogya che; tenuM sevana karo. zuM kahyuM? jJAnasvarUpa bhagavAna AtmAnI pUrNa siddha paryAya e sAdhya che ane vartamAnamAM svabhAvanI pratIti, jJAna ane ramaNatA e sAdhaka che. jJAyakabhAvanA (AtmadravyanA) be bhedajJAnanI pUrNatAno bhAva e sAdhya ane apUrNa samyajJAnarUpa pariNati e sAdhaka. vacamAM dayA, dAna, Adi vikalpo thAya e kAMI sAdhaka nathI, tathA enAthI mukti paNa prApta thatI nathI. A rIte sAdhya-sAdhaka bhAvanA bhedathI be prakAre eka ja AtmA nitya sevana karavA yogya che. prakAzano pUMja jJAyaka svarUpa bhagavAna AtmA pote ja sAdhaka bhAvarUpa thaIne pote ja sAdhya thAya che, vacamAM koI rAgAdinI-vyavahAraratnatrayanA pariNAmanI ene madada nathI. jJAnInI vAta sAMbhaLIne keTalAka ajJAnI loko paNa have ema kahevA lAgyA che ke amone ahIM paNa AtmAnA lakSe upavAsAdi thAya che. paraMtu jeo kudeva-kugurukuzAstrane mAne che ke je mithyAtva che arthAt jyAM samyagdarzananAM ThekANAM paNa nathI tyAM AtmAnuM lakSa kayAMthI hoya? jene jJAna ane darzana pUrNa prApta thaI gayAM che evA arihaMta sarvajJa paramAtmA deva che. te sarva doSothI rahita vItarAga che. enA zarIranI dazA evI che ke temane sudhA, tRSA ke roga Adi doSa hotA nathI. tathA sAcA nigraMtha guru ene kahe che ke je mahAvratAdinA vikalpathI bhinna paDIne traNa kaSAyanA abhAvapUrvaka samyagdarzana-zAna sahita cAritranI ramaNatAmAM jhUle che. AvuM yathArtha jANyA vinA bhagavAnane roga Adi thAya che ema mAne tathA jyAM sAcA deva-guru-zAstranI paNa khabara nathI ane AtmAnA lakSe koI vAta (sAdhanA) hoI zake nahIM. jhINI vAta che, bhAI ! A to janma-maraNano aMta karavAnI vAta che. ahIM kahe che ke AtmA caitanyaghana piMDa che. enI nirvikalpa zraddhA, svasaMvedana Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAga-2] [3 jJAna ane emAM sthiratArUpa vItarAgI cAritra e sAdhakabhAve AtmA pote pariName che ane e traNenI pUrNatArUpa je sAdhyabhAva te-rUpe paNa pote ja pariName che. A rIte be prakAre paNa eka ja AtmA sadA sevavA yogya che, bIjuM nahIM. sAdhakabhAva ane sAdhyabhAva e bannemAM ekalo AtmA ja jJAnarUpe pariName che. vacamAM je vyavahAraratnatraya Ave che enuM sevana karavuM athavA vyavahAraratnatraya sahAya kare che ema nathI. * kaLaza 15 : bhAvArtha uparanuM pravacana * AtmA to jJAnasvarUpa eka ja che, paraMtu enuM pUrNarUpa te sAdhyabhAva che ane apUrNarUpa te sAdhakabhAva che. zuM kahyuM? zuddha caitanya jJAyakabhAvasvarUpa AtmA sAdhakabhAvamAM ane sAdhyabhAvamAM pote ja pariName che. sAdhya-sAdhakabhAvanA bhAvabhede be prakAre ekanuM sevana karavuM. AgaLa gAthAmAM pachI kaheze ke darzana-jJAna-cAritranI paryAyathI ame samajAvIe chIe, paraMtu sevana ekanuM ja (AtmAnuM) karavuM. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates * jIva-ajIva adhikAra * gAthA-16 daMsaNaNANacarittANi sevidavvANi sAhuNA nniccN| tANi puNa jANa tiNNi vi appANaM ceva nnicchydo||16 / / darzanajJAnacaritrANi sevitavyAni sAdhunA nitym| tAni punarjAnIhi trINyapyAtmAnaM caiva nishcytH|| 16 / / have, darzana-jJAna-cAritrarUpa sAdhakabhAva che ema gAthAmAM kahe che : darzana, vaLI nitya jJAna ne cAritra sAdhu sevavAM; paNa e traNe AtmA ja kevaLa jANa nizcayadaSTimAM. 16, gAthArtha - [sAdhunA] sAdhu puruSe [varganajJAnavaritrALi] darzana, jJAna ane cAritra [ nityama] sadA [ sevitavyani] sevavAyogya che; [ punaH] vaLI [ tAni trIjI pi] te traNene [ niyata:] nizcayanayathI [ mAtmAnuM ja Iva] eka AtmA ja [nAnAdi] jANo. TIkA:- A AtmA je bhAvathI sAdhya tathA sAdhana thAya te bhAvathI ja nitya sevavAyogya che ema pote irAdo rAkhIne bIjAone vyavahArathI pratipAdana kare che ke sAdhu puruSe darzana, jJAna, cAritra sadA sevavAyogya che. paNa paramArthathI jovAmAM Ave to e traNeya eka AtmA ja che kAraNa ke teo anya vastu nathI -AtmAnA ja paryAyo che. jema koI devadatta nAmanA puruSanAM jJAna, zraddhAna ane AcaraNa, devadattanA svabhAvane ullaMghatAM nahi hovAthI, (teo) devadatta ja che-anya vastu nathI, tema AtmAmAM paNa AtmAnAM jJAna, zraddhAna ane AcaraNa, AtmAnA svabhAvane ulaMghatAM nahi hovAthI, (teo) AtmA ja che-anya vastu nathI. mATe ema svayameva siddha thAya che ke eka AtmA ja sevana karavA yogya che. bhAvArtha:- darzana, jJAna, cAritra-traNe AtmAnA ja paryAyo che, koI jAdI vastu nathI; tethI sAdhu puruSoe eka AtmAnuM sevana karavuM e nizcaya che ane vyavahArathI anyane paNa e ja upadeza karavo. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAga-2] (anukuma ) darzanajJAnacAritraistritvAdekatvataH svym| mecako'mecakazcApi samamAtmA prmaanntH||16|| (anukuma) darzanajJAnacAritraistribhiH prinnttvtH| eko'pi trisvabhAvatvAvyavahAreNa meckH|| 17 / / (nukuma) paramArthena tu vyktjnyaatRtvjyotissaikkH| srvbhaavaantrdhvNsisvbhaavtvaadmeckH|| 18 / / have, e ja arthano kalazarUpa zloka kahe che - zlokArthaH- [DHILata:] pramANadaSTithI joIe to [ mAtmA] A AtmA [ saman meva: meva: 2 ]i ekasAthe aneka avasthArUpa ("mecaka') paNa che ane eka avasthArUpa ("amecaka') paNa che, [rzana-jJAna-vAritre tritvIt] kAraNa ke ene darzana-jJAna-cAritrathI to traNapaNuM che ane [ svayama parvata:] potAthI potAne ekapaNuM bhAvArtha- pramANadaSTimAM trikALasvarUpa vastu dravyaparyAyarUpa jovAmAM Ave che, tethI AtmA paNa ekIsAthe ekAnekasvarUpa dekhavo. 16. have niyavivakSA kahe che: zlokArtha:- [ $: ]i AtmA eka che topaNa [ vyavadAreT] vyavahAradaSTithI joIe to [ trisvamAvavAn] traNa-svabhAvapaNAne lIdhe [mevava:] anekAkArarUpa ("mecaka') che, [varzana-jJAna-vAritra: trima: pariLatatvata:] kAraNa ke darzana, jJAna ane cAritra-e traNa bhAve pariName che. bhAvArtha:- zuddhadravyArthika naye AtmA eka che; A nayane pradhAna karI kahevAmAM Ave tyAre paryAyArthika naya gauNa thayo tethI ekane traNarUpa pariNamato kahevo te vyavahAra thayo, asatyArtha paNa thayo. ema vyavahAranaye AtmAne darzana, jJAna, cAritrarUpa pariNAmone lIdhe "mecaka' kahyo che. 17. have paramArthanAthI kahe che: zlokArtha- [ paramArthena 1] zuddha nizcayanayathI jovAmAM Ave to [apjJAtRtva-jyotiSA] pragaTa jJAyaklAjyotimAtrathI [:] AtmA ekasvarUpa che [ sarva-mAvAntara- Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates [ samayasAra pravacana (anukuma) AtmanazcintayaivAlaM meckaamecktvyoH| darzanajJAnacAritraiH sAdhyasiddhirna caanythaa|| 19 / / dhvariSa-svamAvatvAr] kAraNa ke zuddhadravyArthika nayathI sarva anyadravyanA svabhAvo tathA anyanA nimittathI thatA vibhAvone dUra karavArUpa teno svabhAva che, [ gamegha5:] tethI te amecaka' che-zuddha ekAkAra che. bhAvArtha:- bhedadaSTine gauNa karI abhedadaSTithI jovAmAM Ave to AtmA ekAkAra ja che, te ja amecaka che. 18. AtmAne pramANa-nayathI mecaka, amecaka kahyo, te ciMtAne maTADI jema sAdhyanI siddhi thAya tema karavuM ema have kahe che: zlokArtha- [ Atma: ] A AtmA [me-game tvayo.] mecaka che-bhedarUpa anekAkAra che tathA amecaka che-abhedarUpa ekAkAra che [ cintayA va ganaM] evI ciMtAthI to basa thAo. [ sAdhyasiddhiH] sAdhya AtmAnI siddhi to [ rarzana-jJAnavAritre.] darzana, jJAna ne cAritra-e traNa bhAvothI ja che, [ na va nyathA] bIjI rIte nathI (e niyama che). bhAvArtha:- AtmAnA zuddha svabhAvanI sAkSAt prApti athavA sarvathA mokSa te sAdhya che. AtmA mecaka che ke amecaka che evA vicAro ja mAtra karyA karavAthI te sAdhya siddha thatuM nathI, paraMtu darzana arthAt zuddha svabhAvanuM avalokana, jJAna arthAt zuddha svabhAvanuM pratyakSa jANapaNuM ane cAritra arthAt zuddha svabhAvamAM sthiratA-temanAthI ja sAdhyanI siddhi thAya che. A ja mokSamArga che, te sivAya bIjo koI mokSamArga nathI. vyavahArI loko paryAyamAM-bhedamAM samaje che tethI ahIM jJAna, darzana, cAritranA bhedathI samajAvyuM che. 19. * samayasAra : gAthA 16 : upoddAta * 14 mI gAthAmAM samyagdarzanano adhikAra ane 15 mI gAthAmAM samyajJAnano adhikAra kahyo. have ahIM gAthA 16 mAM samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpa sAdhakabhAvanI vAta kare che - * gAthA 16 : gAthArtha uparanuM pravacana * sAdhunA sAdhu puruSa varNana-jJAnavAtriAdi darzana, jJAna ane cAritra nityama' sado Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAga-2] [ 7 sevitavyAni' sevavA yogya che. juo, sAdhu kone kahIe? ke je darzana, jJAna, cAritranuM sevana kare te sAdhu che. A darzana-jJAna-cAritra e nizcayaratnatrayanI vAta che. akhaMDa, abheda, ekarUpa je trikALI jJAyakabhAva enI daSTi e nirvikalpa samyagdarzana, enuM saMvedanajJAna e samyajJAna ane emAM ramaNatA-lInatA-AcaraNarUpa anuSThAna e samyakracAritra. A nizcayaratnatrayanuM sevana kare te sAdhu che. pAMca mahAvrata ke vyavahAraratnatrayanA vikalpa e kAMI nizcayacAritra nathI, nizcayadharma nathI. e to rAga che, vikAra che ane tethI sevavA yogya nathI. A to vItarAgamArganuM kathana che. bhAI ! aMta:tattvasvarUpa je zuddhacaitanyaghana enAM zraddhA-jJAna ane zAMtirUpa je nirvikalpa vItarAgI paryAya enuM sevana karavA yogya che ema vyavahArathI kathana che. bhagavAna jJAyakasvabhAva ekalo che. e jJAyakasvabhAva ekanuM sevana karavuM e nizcaya che, paramArtha che, vAstavika che. tathA upadezamAM bheda pADIne darzana, jJAna ane cAritra sadA sevavA yogya che ema kahevuM e vyavahAra che. ekarUpa AtmAmAM darzana, jJAna ane cAritra ema traNa prakAra kahevA e vyavahAra che. have kahe che-vaLI 'tAni trIfNa pi' te traNene "nizcayata:' nizcayanayathI AtmAne ja Iva' eka AtmA ja "nAnIdi' jANo. akhaMDa abheda ekarUpa je jJAyakabhAvasvarUpa AtmA te ekanuM sevana karatAM temAM e traNeya paryAyo AvI jAya che. paNa traNa paryAyanuM lakSa karavuM e vyavahAranaya che. darzana-jJAna-cAritra to nizcaya che (nizcayaratnatraya che), paNa akhaMDa eka nizcaya svabhAvanI apekSAe e traNeya paryAya che ane tethI vyavahAra che, malina che. jhINI vAta, bhAI ! paNa alaukika vAta che. zuM kahe che? e traNene nizcayanayathI eka AtmA ja jANo. aMtara jJAyakabhAvanI ekAgratA thavAthI e traNeya nirmaLa paryAyo thaI jAya che paraMtu e paryAyonuM lakSa karI temano Azraya karavA yogya nathI. ahAhA ! e nizcaya mokSamArganI paryAya Azraya karavA lAyaka nathI. e traNa che mATe vyavahAra che. A nizcaya (mokSamArga) paNa vyavahAra che. gajaba vAta! bhagavAna! A mArga to atyAre gAyaba (gUma) thaI gayo. mokSamArgathI viruddha bahAranI badhI kaDAkUTa thaI gaI che. ahIM to bhagavAna kuMdakuMdAcArya kahe che-e traNeyane nizcayathI eka AtmA ja jANo. lyo, A aMdaramAM evo AtmA birAjamAna che. * gAthA 16 : TIkA uparanuM pravacana * "A AtmA je bhAvathI sAdhya tathA sAdhana thAya te bhAvathI ja nitya sevavA yogya che." ahIM ema kahe che ke A AtmA je bhAvathI sAdhya eTale mokSa tathA sAdhana eTale mokSamArganI paryAya thAya te bhAvathI sevavA yogya che. nizcayamokSamArganI paryAya e sAdhana che, paNa vyavahAraratnatrayano vikalpa te sAdhana nathI. ahIM astithI kathana karyuM emAM nAsti AvI gaI. A AtmAne (je bhAvathI) potAno Azraya karavAthI pUrNa Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates [ samayasAra pravacana sAdhya (mokSa) pragaTa thAya che tathA je bhAvathI potAno Azraya karavAthI vartamAna sAdhakabhAva (mokSamArga ) utpanna thAya che, te bhAvathI eka AtmA ja nitya sevavA yogya che. jhINI vAta, bhAI ! paNa anaMtakALathI potAnI je akhaMDa abheda cIja che enI daSTi kyAreya karI ja nathI ne zAstra saghaLAM bhaNe paNa aMtardaSTi na kare to tethI zuM? zuM kahe che? A AtmA je bhAvathI sAdhya nAma mokSa ane sAdhana nAma mokSopAya thAya te bhAvathI ja nitya sevavA yogya che ema pote IrAdo rAkhIne bIjAone vyavahArathI pratipAdana kare che ke "sAdhu puruSe darzana, jJAna, cAritra sadI sevavA yogya che." samyagdarzana-jJAna-cAritra e traNe paryAya che tethI vyavahAra che. eka AtmA je jJAyakabhAva pUrNAnaMdasvarUpa ekasvabhAvI che enI sevA karavI e nizcaya che, paramArtha che. pahelAM paNa ema kahyuM ke "AtmA sevavo; paraMtu evA abheda kathanathI vyavahArIjana samajI zakto nathI tethI tene jJAna-darzana-cAritranA bheda pADIne vyavahArathI samajAvyuM ke sAdhu puruSe darzana-jJAna-cAritranuM sevana karavuM. bhagavAna AtmA te nizcaya che ane tenI apekSAe A darzana-jJAna-cAritra ema traNapaNAnuM sevana kahevuM e vyavahAra che, mecakapaNuM che (malinapaNuM che), anekapaNuM che; darzanasvabhAva, jJAnasvabhAva, cAritrasvabhAva ityAdi anekasvabhAva thaI jAya che tethI te vyavahAra che. vyavahArathI upadezamAM A pramANe kathana Ave che, paNa Azaya to eka zuddha nizcaya AtmAnuM sevana karAvavAno che. loko to mAne ke atyAre pAMca mahAvrata ane aThThAvIsa mUlaguNa pALe e sAdhu. paNa bhAI, sAdhune mATe AhAra banAve ane jo te AhAra sAdhu le to te dravyaliMgI paNa nathI. nizcaya to nathI paNa vyavahAranAMya ThekANAM nathI. koI ema kahe ke nizcaya hoya pachI vyavahAra game tevo hoya, vyavahAranuM zuM kAma che? to te vAta barAbara nathI. nizcaya samyagdarzana-jJAna-cAritravaMta sAdhune pAMca mahAvrata tathA 28 mULaguNa Adino vyavahAra yathArthapaNe hoya che. sAdhune mATe coko banAve ane sAdhu te AhAra le evuM prANa jAya topaNa traNa kALamAM bane nahi. loko ema kahe che ke zarIra rahe to prANa Take ane to dharma thAya. paNa ethI to dhULeya dharma nathI. ahIM to kahe che ke AtmAmAM rahe-Take to dharma thAya. bhagavAna zuddha trikALI jJAyakanI daSTimAM rahe to dharma thAya bhagavAna kuMdakuMdAcAryadave A 16 mI gAthAmAM soLavaluM so TacanuM sonuM batAvyuM che. - pAMca mahAvrata ane aThThAvIsa mUlaguNa e cAritra nathI paNa Asrava ane baMdhanuM ja kAraNa che. nizcaya AtmAnA anubhavarUpa cAritra hoya to Ane vyavahAracAritrano upacAra Ave. tema chatAM e che to baMdhanuM ja kAraNa. ahIM enI vAta nathI. ahIM to kahe che ke AtmA je paripUrNa zuddha vastu che te ja sAdhakapaNe-jJAnapaNe pariName che. ane te sAdhakabhAvanuM paripUrNatAmAM pariNamana te sAdhya. AtmA pote ja aparipUrNa Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-16 ] [9 sAdhakabhAve ane paripUrNa sAdhyapaNe pariName che. vacamAM bAhya vyavahArakriyA Ave che to mokSamArga thAya che ema nathI. sAdhu puruSe darzana, jJAna, cAritra sadA sevavA yogya che ema bheda pADIne kathana karavAmAM Ave che. AThamI gAthAmAM kahyuM ne ke darzana-jJAna-cAritrane je haMmezA prApta hoya te AtmA. evo bheda karyo paNa paramArtha jovAmAM Ave to e traNe eka AtmA ja che; kemake traNe paryAya AtmAthI judI nathI. e ekanuM (AtmAnuM) sevana karavAthI (nirmaLa) paryAya utpanna thAya che, paNa traNanuM sevana karavAthI (nirmaLa ) paryAya utpanna thAya che ema nathI. sUkSma vAta, bhAI ! A to AtmA, bApu! emAM bhagavAna birAje che. aMdara badhA AtmA bhagavAna svarUpa ja che. e ekarUpa saccidAnaMda prabhu jeno jJAyaka eka svabhAva che te dravyanuM sevana karavuM e paramArtha che. samyagdarzana-jJAna-cAritra ema traNa prakAre sevana karavuM e vyavahAranuM kathana che. kaLaza TIkAkAre mAtmA meva: cetana dravya je traNa prakAre thAya che te mecaka kahetAM malina che ema kahyuM che. samyagdarzana jJAnacAritranI nirmaLa paryAya e ekanA traNa bheda thayA e malina che, vyavahAra che. paryAya che ne? paryAya upara lakSa jAya to rAga ja thAya. ane rAga malina ja che ne? niyamasAranI pAMcamI gAthAmAM kahyuM che ke samyagdarzana-jJAna-cAritranI nirmaLa paryAya e bahitattva che. ahIM rAganI vAta to che ja nahi, nirmaLa paryAyane bahi:tattva kahI che. tathA aMta:tattva zuddha paramAtmA che. pUrNa aMtaHtattvarUpa jJAyaka paramAtmA ane bahi:tattvarUpa nirmaLa paryAya e be tattvonI zraddhA karavI e vyavahAra samakti che. jIva, ajIva, Asrava, saMvara, nirjarA, baMdha ane mokSa e sAta tattvonI zraddhA e paNa vyavahAra zraddhA che. vyavahAra zraddhA e kAMI zraddhA guNanI paryAya nathI; e to rAga che, vikAra che. ahIM kahe che ke je samyagdarzana-jJAna-cAritranI nirmaLa paryAya che e bahitattva che. e bahi:tattva upara lakSa jAya e vyavahAra che, malina che, anekAkAra che, anekasvabhAva che. juo, kaI apekSAe lIdhuM? samayasAra kaLaza TIkA kaLaza 16 mAM Ave che kesAmAnyapaNe arthagrAhakazaktinuM nAma darzana che, vizeSapaNe arthagrAhakazaktinuM nAma jJAna che ane zuddhatvazaktinuM nAma cAritra che. Ama zaktibheda karatAM eka jIva traNa prakAre thAya che, tethI malina kahevAno vyavahAra che. ekane traNa prakAre kahevo e vyavahAra che ane vyavahAra che te asatyArtha che. kaLaza 17 nA bhAvArthamAM Ave che ke zuddhadravyArthikanayathI AtmA eka che, paNa paryAyArthika naye ekane traNarUpa pariNamana thAya che ema kahevuM te vyavahAra che, asatyArtha che. ahIM trikALI, bhUtArtha dravyane mukhya karIne nizcaya kahI satyArtha kahyuM che ane paryAyamAtrane gauNa karIne vyavahAra kahIne asatyArtha kahyo che. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 10 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 A to vItarAgano mArga che. bhAI ! prabhu traNalokano nAtha sarvajJa che. enI eka samayanI paryAyamAM sarva lokAloka samAI gayA che jANavAmAM AvI gayA che. AptamImAMsAnA 48 mAM zlokamAM svAmI samaMtabhadrAcArya kahe che ke he nAtha ! samaye eka ane utpAda-vyaya-dhrauvya traNa. eka samayamAM utpAda, vyaya, dhrauvya ApanA jJAnamAM AvyAM-eTale sarva dravyo jJAnamAM AvyAM ane kahyA tethI Apa sarvajJa cho ema huM kahuM chuM. eka "ka" bole emAM asaMkhya samaya jAya. evA eka samayamAM dravyamAM utpAda, vyaya, dhrauvya traNa jeNe jANyAM teNe AtmA jANyo, ane tene sarva dravyonuM jJAna thayuM. tethI te sarvajJa che. bhAI ! A to traNalokanA nAtha kevaLIe eka samayamAM je joyuM ane je kathanamAM AvyuM e alaukika vAto che. ahIM kahe che ke eka (AtmA) ne traNarUpa pariNamato kahevo te vyavahAra thayo, asatyArtha paNa thayo tethI tene mecaka-malina kahyo che. (kaLaza 17 bhAvArtha) ahAhA ! zuM artha karyo che jayacaMdra paMDite ! pahelAMnA paMDito vastunI jevI sthiti che tevA artha karatA hatA. paNa hamaNAM ghaNI garabaDa thaI gaI che. vyavahAra mokSamArganuM sevana karavuM, rAganuM sevana karavuM e vAta to che nahi. rAganuM zuM sevana karavuM? eno to abhAva karavo che. paraMtu bhagavAna jJAyakasvabhAvI eka caitanyaghanasvarUpa je AtmA tenI daSTi, jJAna ane cAritra e nizcayathI paramArtha che. e nizcayathI paramArtha je paryAya che tene ahIM vyavahAra kahIne malina kahI che. pahelAM enuM vikalpamAM paNa yathArtha jJAna to kare, jyAM vyavahAra vikalpavALuM jJAna paNa yathArtha nathI tyAM satyajJAna-samyajJAna hotuM nathI. - sAdhu puruSe traNanuM (darzana-jJAna-cAritranuM) sevana karavuM ema vyavahArathI kahevAmAM AvyuM che, "paNa paramArthathI jovAmAM Ave to e traNeya eka AtmA ja chekAraNa ke teo anya vastu nathI paNa AtmAnI ja paryAyo che." bhASA juo. mokSamArganI paryAya (nizcayaratnatrayanI paryAya) AtmAnI paryAya che, parantu vyavahAraratnatrayano vikalpa e AtmAnI paryAya nathI, adabhUta che. A nizcayaratnatraya e sadbhuta vyavahAra che. banArasIdAsa viracita paramArthavacanikAmAM kahyuM che ke "dravya niSkriya che. samyajJAna (svasaMvedana) ane svarUpAcaraNanI kaNikA jAge tyAre mokSamArga sAco. mokSamArga sAdhavo e vyavahAra ane zuddha dravya akriyArUpa nizcaya che." nizcaya samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpa mokSamArga sAdhavo e vyavahAra che. paryAya che ne? tethI. "e pramANe nizcaya-vyavahAranuM svarUpa samyagdaSTi jANe che, paNa mUDha jIva (ajJAnI) jANe nahi ane mAne paNa nahi." have daSTAMta Ape che : "jema koI devadatta nAmanA puruSanAM jJAna, zraddhAna ane AcaraNa devadattanA svabhAvane ullaMghatA nahi hovAthI (teo) devadatta ja che anya vastu nathI. tema AtmAmAM paNa AtmAnAM jJAna, zraddhA ane AcaraNa AtmAnA svabhAvane ullaMghatAM nahi Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-16 ] [ 11 hovAthI (teo) AtmA ja che, anya vastu nathI. mATe ema svayameva siddha thAya che ke eka AtmA ja sevana karavA yogya che." mULa pAThamAM (gAthAmAM) darzana, jJAna, cAritra lIdhuM che, ahIM TIkAmAM jJAna, zraddhAna ane AcaraNa ema lIdhuM che kema ke jANavAmAM Ave tyAre pratIti thAya che. gAthA 17-18mAM Ave che ke (AtmA) vastu jJAnaparyAyamAM pUrNa, akhaMDa jANavAmAM Ave to jANIne tenI yathArtha pratIti kare. vastu khyAlamAM AvyA vinA pratIti konI ? vAha! digambara saMtonI kathanI paNa kevI rahasyamaya! loko to bahAramAM Ama karyuM ane tema karyuM, nagna thaI gayA ane lugaDAM pheravyo eTale mAne ke thaI gayo mokSamArga. paNa ahIM to kahe che ke-tethI svayaM siddha thAya che ke eka AtmAnuM ja sevana karavAthI traNe paryAyarUpa bhAvo pragaTa thAya che. tethI eka AtmA ja sevavA yogya che. pahelAM traNene vyavahArathI sevavA yogya kahyA hatA-te samajAvavA mATe kahyA hatA. have kahe che nizcayathI eka AtmA ja sevavA yogya che, traNa nahi. - chaThThI gAthAmAM paNa Ave che ke para taraphanuM lakSa choDI eka nija trikALI jJAyakabhAvanI sevA-upAsanA karavI. juo TIkAnA pahelA phakarAnI chellI be lITItethI pramatta paNa nathI ane apramatta paNa nathI; te ja samasta anya dravyonA bhAvothI bhinnapaNe upAsavAmAM Avato zuddha kahevAya che." ahIM anya dravyanA bhAvo eTale dravya karma ane dravyakarmanA udayAdinuM lakSa choDI vartamAna paryAya eka trikALI jJAyakabhAvanuM lakSa karI temAM jhUke te upAsanA-sevA che. e paryAyamAM zuddhano anubhava thAya che ke vastu trikALa zuddha che. ema ne ema ja zuddha che, zuddha che evI vAta ahIM nathI. anya dravyonA bhAvothI bhinna ema pATha che ne? eTale jyAre anya dravyonA bhAvothI lakSa chUTI jAya che tyAre potAnAmAM je vikArIbhAva hatA tenuM paNa lakSa chUTI jAya che. ahAhA! zuM TIkA che? samayasAra to bhUpa che, bhUpa; sarva Agamano sAra. bhagavAna AtmA e jJAyakarUpa caitanyabhAva che, ane zubhAzubhabhAva acetana che. dayA, dAna, mahAvratAdibhAva acetana che, emAM caitanyanA tejano aMza nathI. je jJAyakabhAva che te zubhAzubhabhAvonA svabhAve pariNamato nathI. (jJAyakabhAvathI jaDabhAvarUpa thato nathI) jJAyaka jJAyakarUpe ja haMmezAM rahe che. jyAre jJAyakabhAva zubhAzubhabhAvarUpe kadIya thato ja nathI to pachI te pramatta ke apramatta kevI rIte thAya? na ja thAya. tethI te pramatta paNa nathI ane apramatta paNa nathI, e ahIM kahyuM ke trikALI eka AtmA ja sevavA yogya che. A samyaka ekAnta che. eka AtmA sevavA yogya che ane bIjuM kAMI (paryAya) sevavA yogya nathI e rIte anekAnta che, te bhagavAnano mArga che. paNa kathaMcit AtmAnuM sevana karavuM ane kathaMcit paryAyanuM sevana karavuM ema kahyuM nathI. te anekAnta nathI paNa phUdaDIvAda che. jJAyakabhAva to ekarUpa che. te ekanuM sevana karavAthI paryAya traNa thaI jAya Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 12 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 che, aneka svabhAvarUpa thaI jAya che. darzana, jJAna ane cAritra traNeyano bhinna bhinna svabhAva che. darzanano pratIti-svabhAva, jJAnano jANavArUpa svabhAva ane cAritrano zAMti ane vItarAgatArUpa svabhAva che. ahAhA! bhagavAna ekarUpa jJAyakasvabhAvI AtmAnI sevA karavAthI anekarUpa svabhAvaparyAya utpanna thAya che. A anekarUpa svabhAvaparyAyanI sevA karavI e to vyavahArathI upadeza Apyo che. tethI daSTimAM sevavA yogya eka AtmA ja che ema siddha thAya che. A soLamI gAthA jANe soLavaluM sonuM! 14 mI gAthAmAM samyagdarzananI pradhAnatAthI kathana che. 15 mI gAthAmAM jJAnanI pradhAnatAthI kahyuM ke jJAnanI anubhUti te AtmAnubhUti ja che. ahIM kahe che ke samyagdarzana e AtmAnuM, jJAnanI anubhUti te AtmAnI ane emAM sthiratA karavI e cAritra paNa AtmAnuM. paNa e traNa paryAya thaI, bheda thayo, traNa prakArano svabhAva thayo, jyAre bhagavAna AtmA to ekarUpa jJAyakasvabhAvI che. prazna:-tattvArthasUtramAM ema Ave che ke-sabhyatanajJAnavAritrALa mokSamArga: nizcaya samyagdarzana-jJAna-cAritra mokSamArga che. uttara-e nizcaya che, paNa e paryAyano nizcaya che. e paryAyathI kathana che tethI vyavahAranayanuM kathana che. vastu ekarUpa jJAyakabhAva e nizcaya che. samyagdarzana che to nizcaya paNa bheda pADIne kathana karavuM e vyavahAra che, pravacanasAra gAthA 24ra mAM Ave che ke- bhedathI kathana karavuM e vyavahAra che ane abhedathI nizcaya. (gAthA 242 TIkA, bIjo peregrApha) "te (saMyatattvarUpa athavA zramaNyarUpa mokSamArga) bhedItmaka hovAthI samyagdarzana-jJAna-cAritra mokSamArga che" ema paryAya pradhAna vyavahAranayathI tenuM prajJApana che." gAthA 242 pachInA zloka 16 mAM Ave che ke "e pramANe pratipAdakanA Azayane vaza, eka hovA chatAM paNa aneka thato hovAthI (arthAt abheda pradhAna nizcayanayathI eka ekAgratArUpa hovA chatAM paNa kahenAranA abhiprAya anusAra bhedapradhAna vyavahAranayathI anekapaNe darzana-jJAna-cAritrarUpapaNe thato hovAthI) ektAne (eka lakSaNapaNAne) tema ja trilakSaNapaNAne pAmelo je apavargano mArga...." juo ekane pAmelo e nizcaya che, traNarUpa paryAyane pAmelo te vyavahAra che. bannene ekasAthe jANavo e pramANa che. aho ! kuMdakuMdAcAryanA zAstromAM to ghaNuM gUDha ane gaMbhIra satyanuM kathana Ave che. zrImad rAjacaMdra kahe che ke zvetAMbaranI moLAza-DhIlapane laIne rasa DhIlo paDI jAya che jyAre digaMbaranAM tIvra vacanone laIne rahasya samajI zakAya che. A to zrImad mIThAzathI kahyuM che. paMDita zrI ToDaramalajIe mokSamArga prakAzakanA pAMcamA adhikAramAM sApha sApha khulAso karyo che ke zvetAMbara ane sthAnakavAsI e ajaina che, jaina nathI. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-16] [ 13 badhI (zAstronI) sAkSI ahIM paDI che. A to jainadharmavItarAgano mArga che. sarvajJa vItarAgadeve gaNadhara ane indronI vacce samavasaraNamAM je divyadhvani karI hatI te A che. have bhAvArthamAM paMDita jayacaMdajI kahe che ke darzana, jJAna, cAritra e traNe AtmAnI ja paryAyo che, koI judI vastu nathI. tethI sAdhu puruSoe eka AtmAnuM ja sevana karavuM-e nizcaya che. ane vyavahArathI anyane e ja upadeza Apavo. upadeza e vyavahAra vikalparUpa che. have, e ja arthano kaLazarUpa zloka kahe che: * kaLaza 16 : zlokArtha uparanuM pravacana * pramANata:' pramANadaSTithI joIe to "AtmA" A AtmA "samana' ekasAthe meghava:' aneka avasthArUpa eTale paryAyanA bhedarUpa mecaka paNa che "gha' ane "sameva: 'i eka avasthArUpa abheda amecaka paNa che. have eno khulAso karyo ke ene "darzana-jJAna-vAritra: trivati' darzana-jJAna-cAritrathI to traNapaNuM che e vyavahAra che tathA "svayama parvata:' potAne potAthI ekapaNuM che e paramArtha che. ekatva eTale ekarUpa trikALI svabhAva e ekapaNuM e nizcaya ane darzana-jJAna-cAritra ema traNapaNuM-anekapaNuM e vyavahAra. ahAhA ! zailI to juo. vastu jJAyakabhAva ekarUpa svabhAva, akhaMDa jJAnano paMja-sarvajJasvabhAvI cIja che. bhagavAna sarvajJasvabhAvI padArtha eka svabhAva vastu che enI daSTi ane ekAgratA e nizcayathI enI sevanA che ane darzana-jJAna-cAritra e traNa bhedane sevavA ema kahevuM e vyavahAra kathana che. vyavahAra bhedarUpa hovAthI tene malina kahyo che. ekarUpa svabhAva nirmaLa che ane aneka svabhAvanemalina kahevAno vyavahAra che. * kaLaza 16 : bhAvArtha uparanuM pravacana * pramANadaSTimAM trikALasvarUpa vastu dravyaparyAyarUpa jovAmAM Ave che, tethI AtmA paNa ekIsAthe eka-anekarUpa dekhavo." trikALa dravyapaNe eka ane paryAyapaNe aneka; darzana-jJAna-cAritranI nirmaLa paryAya e aneka ane AtmA (dravya) eka. e bannene pramANathI eka sAthe dekhavuM ane jANavuM ema kahe che. "sAdhu puruSe darzana, jJAna, cAritrane sevavAM' e vyavahArathI kathana che, e bheda kathana che, malina che, aneka svabhAvarUpa kathana che, jANavA lAyaka che. paNa ene pahelAM AtmA ekarUpa che, eka svabhAvI che evuM jJAna thayuM emAM paryAya traNa thaI gaI. ekarUpa dekhavo e nizcaya ane traNarUpa dekhavo e vyavahAra che. bannene ekIsAthe dekhavo e pramANa che. vastu je che emAM paranI vAta ja nathI. zarIra, karma, vANI ane vikalpanI to Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 14 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 ahIM vAta ja nathI. bhagavAna zuddha caitanyaghana eka jJAyakabhAva jene chaThThI gAthAmAM pramattaapramatta paryAya vinAno eka jJAyakasvabhAva kahyo che ene dekhavo e to nizcaya thayo ane tene traNapaNe pariNamato jANavo e vyavahAra thayo. beyane ekIsAthe jANavo e pramANa thayuM. ahAhA! Azrayayogya AdaraNIya tarIke eka trikALI (dravya) che, ane jANavAlAyaka che e to vyavahArano viSaya je traNapaNe pariName che te (paryAya) che. temAM paNa je trikALI nizcaya eka che tene rAkhIne bIjuM paryAyanuM jJAna (temAM) bheLavyuM te pramANa che. zuM kahyuM? trikALa jJAyakabhAva ekarUpa che te nizcaya tathA tenI sAthe paryAyanA bhedanuM jJAna karavuM te vyavahAra. e nizcaya sAthe vyavahAranuM jJAna thayuM (bheLavyuM) to pramANajJAna kahevAya. pramANajJAnamAM sAthe vyavahAra Avyo mATe nizcaya aMdara bhUlAI gayo ema nathI. nizcaya to ekarUpa che ja. nizcaya to pramANamAM pahelAM Avyo ja. have navavivaphA kahe che: * kaLaza 17 : zlokArtha uparanuM pravacana * "vofu' AtmA eka che, jJAyakasvabhAvI vastu bhagavAna AtmA to eka ja che topaNa "vyavahAre' vyavahAradRSTithI jovAmAM Ave to "trirUmAvati' traNa svabhAvapaNAne lIdhe "mevava:' anekAkArarUpa mecaka che, "rzana-jJAna-vAritra: trima: pariNatatvata:' kAraNa ke darzana jJAna ane cAritra-e traNa bhAve pariName che. bhagavAna AtmA jJAyakavabhAvarUpa eka svarUpe ja che. paNa temAM traNa prakAranA (samyagdarzana, jJAna, cAritra evA) pariNamanarUpa vyavahAradaSTithI joIe to anekAkAra che, mecaka che. svabhAva cidAnaMda je daSTino-samyagdarzanano viSaya che te to ekarUpa ja che, tenA traNa bheda pADavA e vyavahAra che, zubhabhAvarUpa vyavahAranI ahIM vAta ja nathI. e to saMsAra khAte che. ahAhA..! kahe che ke AtmAne dravyathI juo to AtmA eka che. vastu tarIke jJAyakasvabhAva eka cighana nizcayathI eka svarUpe ja che. topaNa vyavahArathI jovAmAM Ave to samyagdarzana-pratIti, samyajJAna-avabodha-jANavuM ane samyakacAritra-sthiratAvizrAma levo evA je traNa prakAra che e mecaka che. traNa prakAra jovA e mela che. AkarI vAta che. bhagavAna ! atyAre to loko A (zubharAga) kriyA Adi bahAranI pravRtti kare che paNa darzana-jJAna-cAritranI tathA vastusthitinI to vAta ja jANatA nathI. aMdara vastu je jJAyaka che te AtmA che ane (bahAra) A zarIra, vANI ityAdi che e to jaDa mATIdhULa che; te AtmAmAM nathI ane AtmAnA nathI. karma je jaDa che te AtmAmAM nathI ane AtmAnAM nathI. vaLI puNya-pApanA bhAva, dayA, dAna, vrata, bhakti, pUjA vagerenA bhAva tathA kAma, krodhAdi bhAva e paNa AtmAmAM nathI ane AtmAnA nathI. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-16] [ 15 have AtmAmAM rahyA anaMtaguNa. te anaMtaguNasvarUpa bhagavAna AtmA e paNa ekarUpa che. ane tenA samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpa traNa pariNAmathI juo to e vyavahAra che. trikALI ekarUpa juo to nizcaya che, ane traNarUpa juo to vyavahAra che. abhedathI juo to amecaka-nirmaLa che ane bhedathI juo to mecaka-malina che. ekarUpa juo to ekAkAra che ane traNarUpa paryAyathI jAo to anekAkAra che. AtmAne guNaguNInA bhedathI juo to e anekAkAra che, vyavahAra che, malina che, Azraya karavA lAyaka nathI. traNa prakAranA darzana-jJAna-cAritrarUpa pariNAma paNa Azraya karavA lAyaka nathI. aho....! AtmA ekasvarUpI, jJAyaka cighana caitanyasvabhAvano bhaMDAra sUrya e ekarUpa nizcayanayano viSaya che. te ekarUpa abheda nirmaLa che topaNa enI darzana-jJAnacAritranI pariNati jAo to vyavahArathI dvandra che, traNa svabhAvarUpa che. ekarUpa svabhAva traNa svabhAvarUpa thayo e vyavahAra che. ahIM zubharAga e vyavahAra te vAta nathI. puNya-pApa adhikAra gAthA 145 mAM kahyuM che: che karma azubha kuzIla ne jANo suzIla zubhakarmane ! te kema hoya suzIla je saMsAramAM dAkhala kare ? zubha-puNyanuM bhaluM kema kahIe ke je saMsAramAM dAkhala kare? e bhaluM nathI, sAruM nathI, (AdaraNIya nathI) kemake zubhabhAva e saMsAra che, malina che. nizcayathI to puNyanA bhAvane pApa kahela che. yogIndudevakRta yogasAra gAthA 71 mAM kahyuM che ke pAparUpane pApa to jANe jaga sahu koI, puNyatattva paNa pApa che kahe anubhavI budha koI. anubhavI samyagdaSTi to puNyane paNa pApa kahe che. ahIM AcArya mahArAja kahe che ke nizcayanayanI apekSAe vyavahAraratnatraya (puNyabhAva) e pApa che, rAga che, malina che, baMdha che, saMsAra che. ahAhA....! AkarI vAta, bApA! vItarAgano mArga vItarAgabhAvathI utpanna thAya che, rAgathI utpanna thato nathI. samayasAra puNya-pApa adhikAramAM jayasenAcAryanI TIkA gAthA 163 mAM Ave che. ke - [ (gAthA 154 sudhI puNya adhikAra pUro karI gAthA 155 thI pApa adhikAra zarU thAya che. tyAM) ziSyano prazna che ke jIvAdinuM zraddhAna ityAdi vyavahAraratnatrayanuM vyAkhyAna pApa adhikAramAM kema lIdhuM? tenA uttaramAM khulAso kare che - joke vyavahAra mokSamArga (dava-zAstra-gurunI zraddhA Adi tathA paMcamahAvratanA pariNAma)ne upAdeyabhUta nizcayaratnatrayanuM vyavahArathI kAraNa kahevAmAM AvyuM tathA tene Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 16 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 paraMparAe jIvanI pavitratAnuM kAraNa hovAthI (vyavahAre) pavitra kahevAmAM Avela che topaNa ekasvarUpa bhagavAna AtmAnA avalaMbanane choDIne rAganuM avalaMbana le che mATe puNya e paNa paramArthe pApa ja che. tenuM eka kAraNaH-zubha pariNAmanuM paradravyanA AlaMbanarUpa parAdhInapaNuM che. bIjuM kAraNa -nirvikalpa samAdhimAM lIna (yogIone) AtmasvarUpamAMthI paDavAmAM vyavahAra vikalponuM AlaMbana (guNa-guNInA bhedarUpa AtmasvarUpanuM ciMtavana athavA dravya-guNa-paryAyanuM bhedarUpa ciMtavana) kAraNa che. vyavahAraratnatrayano vikalpa Avyo eTale nizcayaratnatrayathI paDI gayo. A rIte nizcayanayanI apekSAe puNya e pApa che. eTale vyavahArathI jene puNya kahevAya che te nizcayathI (kharekhara) pApa che. ] [ jayasenAcAryanI gAthA 163 nI TIkA.] ahIM kahe che ke AtmA eka che topaNa vyavahAradaSTithI dekhavAmAM Ave to traNa svabhAvapaNAne lIdhe anekAkArarUpa che, mecaka che. Avo vItarAga mArga lokone sAMbhaLavA paNa maLato nathI. arere! anAdithI jIva samyak pratIti vinA, anubhava vinA cAra gatimAM rakhaDe che. bhagavAna amRtacaMdrAcAryano A mULa zloka che. teo muni hatA. paMca parameSThI che ne? te paMcaparameSThImAM AcArya bhagavAna thaI gayA !! * kaLaza 17 : bhAvArtha uparanuM pravacana * jayacaMda paMDite paNa bhAvArtha kevo (sarasa) lIdho che. jAo:-"zuddhadravyArthikanaye AtmA eka che." zuddha dravya jenuM artha eTale prayojana che e zuddhadravyArthikAya. "zuddha" eTale trikALa pavitra ane "dravya" eTale trikALI aMkhaDa vastu ane "Arthika' eTale prayojana jenuM che te-te zuddhadravyArthikanayathI AtmA eka che; je samyagdarzanano viSaya che, tene zuddhadravyArthikanaya batAve che. - have kahe che ke "A nayane pradhAna karI AtmAne abheda ekarUpa kahevAmAM Ave tyAre paryAyArthikanaya gauNa thayo. samyagdarzana-jJAna-cAritranI vItarAgI pariNati e paryAya hovAthI gauNa thaI. vyavahAraratnatrayanI to ahIM vAta ja nathI, e to baMdhanuM kAraNa che. paNa ahIM to bhagavAna AtmA je trikALa zuddha ekasvarUpI che tenI jJAnacAritranI nirmaLa paryAya je sAco mokSamArga te paNa paryAyArthikanayano viSaya hovAthI gauNa thAya che, abhAva nahIM. ahAhA! zarIra, mana, vANI to eka bAjA rahyA kemake e to jaDa dhULa che; puNya-pApanA bhAva paNa eka bAju rahyA kemake e malina che; saMsAra che; paNa ahIM to je trikALI bhagavAna ekarUpa prabhu tenAM pratIti, jJAna ane cAritra-sAcA ho-(zuddha ratnatraya) temane paNa je zuddha dravyArthikanayano viSaya ekarUpa Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-16 ] trikALI svabhAva che tenI apekSAo, paryAya hovAthI paryAyArthikanayano-vyavahAranayano viSaya hovAthI mecaka-malina kahyAM che. Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates pravacanasAramAM 46 mA azudghanayamAM ema kahyuM ke vastune paryAyathI jANe e azudghanaya che. jema mATIne vAsaNanI paryAyathI jovI e azuddhanaya che ane mATIne mATIrUpe jovI e zudghanaya che; tema bhagavAna AtmAne samyagdarzana-jJAna-cAritranI nirmaLa paryAyathI jovo e azuddha che. ene ahIM malina, vyavahAra ane anekAkAra kahela che, kAraNa ke darzana, jJAna ane cAritra-traNeno svabhAva judo judo che ane bhagavAna AtmAno svabhAva ekarUpa che. ahAhA! A to vItarAga mArga che, bApu! jene (vANIne ) indro ane gaNadharo sAMbhaLe ane je vANI aMtaramAM AtmAne batAve te kevI hoya ? ( addabhuta asAdhAraNa hoya) bhAI! ahIM bhagavAnanI e vANInI A vAta che ke vastu eka jJAyaka-jJAyaka-jJAyakamAtra ekasvabhAvI che tene ekasvabhAvInI dRSTithI juo to e nizcaya che, ekasvabhAvI che, nirmaLa che, abheda che. e vastunuM vAstavika svarUpa che. ane tene samyagdarzana-jJAna-cAritranI pariNatithI juo to e anekAkAra che, malina che, bheda che, vyavahAra che. have kahe che-'tethI ekane traNarUpa pariNamato kahevo te vyavahAra thayo, asatyArtha paNa thayo.' kemake 11mI gAthAmAM trikALI jJAyakane satyArtha kahyo che. 11 mI gAthA to k jainadarzanano prANa che. " vavahArobhUyatno..." paryAyamAtra asatyArtha che. vaLI keTalAka ema kahe che ke amRtArthane asatyArtha na kaho, "jayasenAcArye paNa abhUtano artha asatyArtha karyo che. are ! mANasa potAnI dRSTi poSavA mATe sArAya zAstranA artha badalI nAkhe che. paraMtu vastu to jevI che tevI ja raheze. bhale tame badalAI jAo, paNa vastu nahi badalAI jAya. AcArya bhagavAna kahe che ke (11 mI gAthAmAM ) "bhUyo vesivo ju suddhaLo" trikALI ekarUpa cIja te satyArtha che. tene traNarUpa pariNamana karato kahevo e vyavahAra thayo. e trikALInI apekSAe trikALa TaktI cIja nathI tethI gauNa karIne asatyArtha kahevAmAM Avyo che. ae [ 17 samayasAra kaLazaTIkAkAra paMDita rAjamalajI pAMDee 16 mA kaLazamAM lIdhuM che AtmA meva: ( AtmA ) cetana dravya (mecaka) malina che. konI apekSAe malina che? varzana-jJAna-vAritrajitvAr sAmAnyapaNe arthagrAhakazaktinuM nAma darzana che, vizeSapaNe artha-grAhakazaktinuM nAma jJAna che ane zuddhatvazaktinuM nAma cAritra che-Ama zaktibheda karatAM eka jIva traNa prakAre thAya che, tethI malina kahevAno vyavahAra che." paMDita banArasIdAse paMDita rAjamalajI pAMDenI kaLazaTIkA u52thI samayasAra nATaka Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 18 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 banAvyuM che. temAM 19 mo zloka have Avaze. tenA uparathI (jIvadvAra) 20 mA chaMdamAM kahyuM che ke: eka dekhiye jAniye, rami rahiye ika Thaura; samala vimala na vicAriye, yahe siddhi nahi aura." (eka dekhiye jAniye) eTale eka vastu trikALa bhagavAna pUrNAnaMdane avalokavo, te ekane jANavo, (rami rahiye ika Thaura) ane te eka sthAnamAM ramaNatA karavI. (samala vimala na vicAriye) nizcayathI abheda ane vyavahArathI bheda evo vikalpa karavo nahIM. (yahai siddhi nahi aura) A muktinA upAyanI rIta che. bIjI koI rIta nathI. haju to jJAnanAM ThekANAM na maLe tene zraddhA ane jJAna samyaka kayAMthI thAya? have paramArtha nayathI kahe che: * kaLaza 18: zlokArdha uparanuM pravacana * ahAhA ! zuM kaLaza! amRtathI bharelo che. amRtacaMdrAcArya 1000 varSa pahelAM thayA ane tenA 1OOO varSa pahelAM eTale AjathI 2OO0 varSa pahelAM kuMdakuMdAcArya thayA. madrAsanI A bAju 80 mAIla dUra vadevAsa gAma che. 10, 000 nI vastIvALuM che. tyAMthI pAMca mAIla dUra ponUra hIla nAmanI TekarI che. tyAM kuMdakuMdAcArya rahetA hatA. teo AtmAnubhavI bhAvaliMgI muni hatA. tyAMthI pUrva videhakSetramAM sImaMdhara bhagavAna pAse gayA hatA. ane tyAMthI AvIne A zAstro racyAM che. A sAkSAt bhagavAnanI vANI che. bhAI ! A vANI bIje kyAMya nathI. enI (samayasAra zAstranI) TIkA karanAra amRtacaMdrAcArya 1000 varSa pachI pAkayA. te bhAvaliMgI digaMbara saMta muni hatA. jANe cAlatA siddha! aMtara-AnaMdano Dhagalo! aMdara atIndriya AnaMdano pravAha vaheto hato. temaNe A TIkA banAvI che. kahe che:-"paramArthena tu' zuddha eka abheda AtmA jeno viSaya che evA zuddha nizcayanayathI jovAmAM Ave to "vyamjJAtRtva-jyotiSA" pragaTa jJAyaklAjyotimAtrathI "(r)p:' AtmA ekasvarUpa che. jJAna-jJAna-jJAna e jJAnasUrya caitanyanI jhaLahaLa jyoti che. ahAhA! bhASA juo. AtmA pragaTa jJAyaktA jyotimAtra che. ahIM "vyakta' zabda che ne? bhagavAna AtmAne vyakta-pragaTa kahyo che. 49 mI gAthAmAM bhagavAna AtmAne avyakta kahyo che. tyAM to paryAyane vyakta kahI e apekSAe trikALIne avyakta kahyo, paraMtu ahIM trikALI vastu vyakta-pragaTa ja che ema kahe che. tyAM gAthA 49 mAM avyakta kahyo. ahIM kahe che ke AtmA pragaTa-vyakta che. vastu pragaTa caitanyajyota che. pragaTa kevI che? to jJAyaktA jyotimAtra eTale caitanya jJAyakasvabhAva Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-16 ] [ 19 jyoti che. have " va:' eTale ekasvarUpa "va pava" eka ja ema artha karyo che, trikALI vastu ekarUpa che. te zuddha dravyArthikanayano viSaya che. vaLI e ja samyagdarzanano viSaya che. viSaya karanArI to paryAya che, paNa teno viSaya ekarUpa che. dhyeya to trikALa vastu ekarUpa che. - have kahe che-"sarva bhAvAttara dhvasi-rUmAvati' "kAraNa ke zuddha dravyArthikanayathI anya dravyanA svabhAvo tathA anyanA nimittathI thatA vibhAvone dUra karavArUpa teno svabhAva che." zuddha dravyArthikanayathI trikALI ja jJAyakasvabhAva, tenAM daSTi ane jJAna karavAthI anya dravyanA svabhAvo-zarIra, mana, vANI ane anyanA nimittathI thatA vibhAvo-puNya pApanA bhAvone dUra karavAno teno svabhAva che. A vyavahArathI kathana che. nizcayathI to zuddha caitanyaghana svabhAvanAM pratIti, jJAna ane ekAgratA thatAM vibhAva utpanna ja thato nathI eTale vibhAvano nAza kare che ema kahevAmAM AvyuM che. trikALI jJAyaka ekarUpa bhAvamAM anya dravyono abhAva che tathA vibhAvano abhAva karavAnI tAkAta che. bhAvAntara eTale jJAyakabhAvathI anyabhAvo-vibhAvono dhvaMsa kahetAM nAza karavAno eno svabhAva che. jJAyakabhAvano vibhAvane utpanna karavAno to svabhAva nathI kAraNa ke temAM evo koI guNa nathI ke je vikAra utpanna kare. jo vikAra utpanna kare evI koI zakti hoya to vikArano nAza thaI siddhapaNuM thaI zake nahi. 34 mI gAthAmAM Ave che ke "AtmA rAgano nAza karanAro che" e paNa yathArtha nathI, kathanamAtra che. paramArtha rAganA tyAganuM rtApaNuM AtmAne nathI, pote to jJAnasvabhAva che. 320 mI gAthAmAM paNa Ave che ke jJAyakabhAva karmodaya, nirjarA, baMdha ane mokSane jANe che, paNa karato nathI. kema? mamevava:" te amecaka che-zuddha ekAkAra che. trikALI caitanyasvabhAva rAga utpanna kare ke rAganI rakSA kare evo teno svabhAva ja nathI, tethI amecaka che. bhedadaSTine gauNa karIne abhedadaSTithI jue to AtmA ekAkAra-ekarUpa ja che, e ja amecaka che, e ja nirmaLa che. e ja pavitra bhagavAna AtmA ekarUpa che. AvI daSTi kare to samyagdarzana thAya che. AtmAne pramANa-nayathI mecaka, amecaka kahyo, te ciMtAne maTADI jema sAdhyanI siddhi thAya tema karavuM ema have kahe che: * kaLaza 19: zlokArtha uparanuM pravacana * "bhAbhana: mevAvarutvayo:" "A AtmA mecaka che-bhedarUpa anekAkAra che tathA amecaka che-abhedarUpa ekAkAra che.' zuM kahe che? ke AtmA akhaMDa jJAyakabhAva ekarUpa vastu e to nizcayadaSTi che ane samyagdarzana-jJAna-cAritranuM paryAyamAM nirvikArI pariNamana thavuM e vyavahAranayano viSaya che. vyavahAraratnatrayanI (mahAvratAdi zubharAganI) vAta ahIM che ja nahIM. e pramANe AtmA mecaka-amecaka kahyo. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 20 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 ahIM pahelAM to ema kahyuM ke ekarUpa vastu je jJAyakabhAva enI sevA karavI eTale ke eka AtmAne sevavo e nizcaya ane zuddha ratnatrayarUpa paryAyane sevavI (ema kahevuM ) e vyavahAra che. AtmA mecaka che evo je vikalpa knakarma adhikAramAM 142 gAthA pachI 20 kaLazomAM (70 thI 89) je kahyuM ke AtmA nizcayanayathI (eTale trikALI zaktirUpe) abaddha che, zuddha che, eka che, pavitra che, abheda che-e vastu to ema ja che, paNa abaddha-zuddha.. ..ityAdi che evo je vikalpa-te vikalpa karavo e vAta ahIM nathI lIdhI paNa eno vikalpa choDavo ema ahIM kahe che. eTale vikalpa chUTatAM abhedarUpa zuddha pariNamana thavuM e nirvikalpa pariNamananI vAta che; tene ahIM vyavahAra kahyo che. AtmA amecaka kahyo che. e nirmaLapaNAne, abhedapaNAne, ekapaNAne, zuddhapaNAne nirmaLa (amecaka) kahyo che. e vikalpa vinAnI nirmaLatAnI vAta karI. ane paryAyamAM je nizcaya mokSamArganuM traNapaNe pariNamana-emAM eka pratItirUpabhAva, eka jANavArUpabhAva, eka sthiratArUpabhAva-ema traNa svabhAva bhinna kahyA, traNa thayA eTale anekAkAra thayA. tethI e azuddha kahevAmAM Ave che. traNapaNAnuM lakSa karavuM e azuddhatA che, ane trikALI ekAkAranuM lakSa karavuM enuM nAma zuddhatA che. ahIM to lokomAM hajI badhA vAMdhA vyavahAra (zubharAgarUpa dayA, dAna, bhakti, vratAdi)nA paDyA che. ene sAdhana kaho, nahIM to ekAMta thaI jAya che ema keTalAka kahe che. bhAI, e sAdhana to asadabhUta vyavahAranayathI kahyuM che. zuM kahyuM e? ke "nizcaya sAdhya ane vyavahAra sAdhaka" ema paNa paMcAstikAya gAthA 17ra mAM Ave che. tyAM to prajJA-chINIthI rAgane ane AtmAne bhinna pADI ane prajJAchINI dvArA jeNe bhagavAna AtmAne sAdhakapaNe pariNamAvyo tene te kALe rAganI maMdatA kevI hoya e batAvavA ene vyavahAra sAdhanano Aropa Apyo che. samajANuM kAMI? sAdhananuM kathana be prakAre che, sAdhana be prakAre nathI. mokSamArganuM nirUpaNa (kathana) be prakAre che, paNa nizcaya ane vyavahAra ema be mokSamArga nathI. e samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpa nizcaya mokSamArganuM sAcuM pariNamana je satya vyavahAra che tenI ahIM vAta che. vastu AtmA nirmaLa ekAkAra tene traNarUpe-eka pratItirUpe, eka jANavArUpe ane eka sthiratArUpe-ema traNasvabhAvapaNe kahevo e mecaka che ane vastu ekasvabhAva amecaka che. Ama AtmAne mecaka-amecaka kahyo kharo tathA amecakane zuddha AdaraNIya kahyo che. paNa have kahe che A vastu) amecaka nirmaLa zuddha che ane A paryAya-bheda mecaka-malina che evo vikalpa choDI de. rAjamalajIe kaLazaTIkAmAM ema lIdhuM che ke "zrutajJAnathI AtmasvarUpa vicAratAM ghaNA vikalpo Upaje Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-16 ] [ 21 che." AgaLa pAchuM gAthA 143 nI jema kaLazaTIkAmAM lIdhuM ke-"eka pakSathI vicAratAM AtmA anekarUpa che, bIjA pakSathI vicAratAM AtmA abhedarUpa che-Ama vicAratAM thakAM to svarUpa anubhava nathI." eTale have ahIM kahe che ke AtmA mecaka che, amecaka che evI 'viMtayA ttva attam' ciMtAthI basa thAo. banArasIdAsakRta samayasAra nATakamAM A 19 mA kaLazanA hiMdImAM "eka dekhiye jAniye......" chaMdamAM A vAta gaI kAle 18 mA kaLazanA pravacanamAM AvI gaI che. A dravyasvabhAva ane A paryAyasvabhAva, A amecaka ane A mecaka, A zuddha ane A azuddha, A abheda ane A bhedarUpa evA vikalpo karavA choDI de. AvA vikalpamAM rahevAthI kAMI AtmajJAna nahIM thAya, anubhava nahIM thAya. anubhavamAM e vikalpane kAMI avakAza nathI. mATe evI ciMtAthI basa thAo. 66 have kahe che ke ' sAdhya-siddhi: ' sAdhya nAma mokSanI paryAyane sAdhavI, tenI siddhi to 'varNanajJAnavaritre:' darzana-jJAna-cAritrathI ja che. A to traNa bhedathI samajAvyuM che. bAkI Azraya to ekano ja karavAno che. traNanuM sevana ema nathI, sevana to eka AtmAnuM ja che. pAThamAM (16 mI gAthAmAM ) to ema che ke vaMsaLaLaLaLavarittALi sevivALi" eTale paryAyanI sevA karavI. e to vyavahArI loko paryAyanA bhedathI samaje che tethI ahIM darzana-jJAna-cAritranA bhedathI samajAvyuM che. sevanA traNanI nathI, sevanA ekanI (akhaMDa ekarUpa jJAyakanI) che. ahAhA! Avo mArga! samajAya che kAMI ? darzana-jJAna-cAritra e traNathI ja siddhi che. joyuM? traNa bhAva kahyA ne? bIjI rIte nathI. emAM anerA dravyone sAro nathI, eka svadravyano ja sahAro che. emAM traNa bheda paDayA, paNa paradravyano koI sahAro nathI. deva-zAstra-gurunI madada ke bhaktino vikalpa e sahAro mokSamArgamAM che ja nahi. Avo artha, bhAre kaThaNa paDe mANasane, paNa zuM thAya? 'na haiM anyathA' A anekAnta karyuM. AnAthI thAya ane AnAthI paNa thAya ema anekAnta nathI. paNa vastusvarUpa je che tenI sevanA karatAM e traNa paryAya utpanna thAya che. ene bhedathI samajAvyuM ke traNanI sevA karavI, enAthI siddhi che, bIjI rIte siddhi nathI. ane eno saravALo to e ja che ke ekAkAra AtmAnI sevA karavI. * kaLaza 19 : bhAvArtha u52nuM pravacana * . 16, 17, 18 A traNa kaLazo bahu UMcA hatA. kAle ghaNI vAta AvI gaI hatI. have Aje ahIM bhAvArthamAM kahe che ke 'A AtmAnA zuddha svabhAvanI sAkSAt prApti athavA sarvathA mokSa te sAdhya che.' sAdhya che, dhyeya nahIM. dhyeya to trikALI ekarUpa jJAyakabhAva che. ahIM pragaTa karavAnI apekSAe kevaLajJAnanI mokSaparyAyane sAdhya kahI. sAkSAt prApti eTale AtmAnI upalabdhi. jevA svabhAve AtmA che tevA (paripUrNa) svabhAvanI paryAyamAM prApti te Atmopalabdhi che, e mokSa che, sAdhya che. Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rara ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 AtmA mecaka che ke amecaka che-eTale ke traNa paryAyarUpe pariNamelo che ke ekarUpa che evA vicAro ja karyA karavAthI sAdhya siddha thatuM nathI. AtmA paryAyamAM traNa prakAre pariNamelo che evA bhedarUpa vicAro anekAkArapaNuM che, azuddhapaNuM che. ane trikALI vastu abheda che, ekasvabhAvI che, amecaka che, nirmaLa-zuddha che evo vicAra paNa bhedavikalpa che. tethI evA vicAramAtra karyA karavAthI sAdhya siddha thatuM nathI. eTale ke kevaLajJAnanI prApti arthAt jevo AtmA che tevI paryAyamAM upalabdhi-prApti AvA vicArothI thatI nathI. paraMtu darzana arthAt zuddha svabhAvanuM avalokana ane pratIti (banne bhAva), jJAna arthAt zuddha svabhAvanuM pratyakSa jANapaNuM, ane cAritra arthAt zuddha svabhAvamAM sthiratA-temanAthI ja sAdhyanI siddhi thAya che. | darzana eTale trikALI zuddha svabhAvanuM avalokana. emAM zraddhA ane dekhavuM bane bhAva AvyA. jJAna eTale zuddha svabhAvanuM pratyakSa jANapaNuM. emAM saMvedanazAnanI vAta che. sva kahetAM potAthI, sam nAma pratyakSa vedana. svasaMvedana eTale potAthI potAne pratyakSa vedavuM. enuM ja nAma samyajJAna che. zAstrajJAna ane bIjA (bAhya) jJAnanI ahIM vAta nathI. vyavahArajJAna, zAstranuM vikalpavALuM bahAranuM jJAna e kAMI samyajJAna nathI. phakta bhagavAna AtmA zuddha ekasvabhAvI che tenuM paryAyamAM saMvedana enuM nAma samyajJAna che. ane cAritra? kahyuM che ne ke "eka dekhiye jAniye rami rahiye ika Thaura"-Thaura eTale sthAna. je vastu akhaMDa abheda che ene dekhavI, jANavI ane emAM ja vizrAma levo. ahAhA ! zuddha svabhAvamAM dhruva, dhruva dhAmamAM sthiratA-vizrAma-vizrAma-vizrAma te cAritra che. temanAthI ja sAdhyanI siddhi thAya che. juo "ja" zabda lIdho che. AnAthI thAya ane vyavahArathI paNa thAya ema ahIM nA lIdhuM. ekAnta kahyuM ke temanAthI ja sAdhyanI siddhi thAya che. have kahe che ke-A ja mokSamArga che. trikALI bhagavAna ekarUpasvabhAvanAM dRSTi, jJAna ane emAM ramaNatA te eka ja mokSamArga che. mokSamArga be nathI. paMDita zrI ToDaramalajIe kahyuM che ke mokSamArganuM nirUpaNa be prakAre che, mokSamArga be prakAre nathI. je svanA Azraye thAya te eka ja mokSamArga che. atyAranA koI paMDita kahe che ke be mokSamArga na mAne e bhramamAM che. pUrvanA paMDita ToDaramalajI kahe che ke be mokSamArga mAne e bhramamAM che. vaLI hAlanA koI paMDita ema kahe che ke "vyavahArathI na thAya ema na kahevuM, ema kahetAM nizcayAbhAsa thaI jAya che. ahIM kahe che ke trikALI ekarUpa AtmAnI sevA karatAM paryAyamAM traNa prakAra paDe tene vyavahAra kahe che. pravacanasAra, jJaya adhikAra, gAthA 94 nI TIkAmAM kahyuM che ke-je trikALI bhagavAna AtmAnI zraddhA-jJAnacAritranI vItarAgI paryAya ene AtmavyavahAra kahIe ane rAgAdino vyavahAra e manuSyavyavahAra che. dayA, dAna, vrata ane bhaktino vikalpa e manuSyano mAnasika vyavahAra che, enAthI saMsAra thaze. samajAya che kAMI ? Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-16 ] [ 23 AtmA jJAyakasvabhAva ekarUpa vastunI sevana karavAthI je nizcaya samyagdarzanajJAna-cAritra pragaTa thAya tene satya-bhUtArtha mokSamArga kahyo che, ane rAgAdi ( kriyAkAMDa) ne baMdha adhikAramAM abhUtArtha mokSamArga kahyo che. 11 mI gAthAmAM bhagavAna bhUtArtha vastu je kahI che e bhUtArthanAM daSTi-jJAna-cAritra e paryAyamAM bhUtArtha (mokSamArga) che. 11 mI gAthAmAM je bhUtArtha kahyo te dravya-vastu bhUtArtha kahI. tyAM trikALI vastu-puNyapApa rahita, paradravyarahita ane eka samayanI vyakta paryAyathI paNa rahita-je dhruva vastu AtmA che tene mukhya karIne nizcaya kahIne bhUtArtha-satyArtha kahyo ane paryAyane gauNa karIne vyavahAra kahIne asatyArtha kahI. je bhUtArtha vastu che tenA AzrayathI samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpa paryAya pariName ene bhUtArtha mokSamArga kahe che. te satyArtha mokSamArga paNa paryAya che, mATe vyavahAra che. AvI vAta kayAM che, bhAI ? oho ! A to parama satya vItarAgano mArga ! bhagavAnanI divyadhvani !! have A ja prayojanane be gAthAomAM, gAthA 17-18 mAM daSTAMtathI kahe che. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 17-18 have, A ja prayojanane be gAthAomAM daSTAMtathI kahe che: jaha NAma ko vi puriso rAyANaM jANiUNa sddhdi| to taM aNucaradi puNo atthatthIo pyttenn|| 17 / / evaM hi jIvarAyA NAdavvo taha ya sddhedvyo| aNucaridavyo ya puNo so ceva du mokkhkaamenn|| 18 / / yathA nAma ko'pi puruSo rAjAnaM jJAtvA shrdddhaati| tatastamanucarati punararthArthikaH prytnen||17 / / evaM hi jIvarAjo jJAtavyastathaiva shrddhaatvyH| anucaritavyazca punaH sa caiva tu moksskaamen|| 18 / / jyama puruSa koI nRpatine jANe, pachI zraddhA kare, pachI yatnathI dhana-arthI e anucaraNa nRpatinuM kare; 17. jIvarAja ema ja jANavo, vaLI zraddhavo paNa e rIte, enuM ja karavuM anucaraNa pachI yatnathI mokSArthIe. 18. gAthArtha:- [ yathA nAma] jema [ 5: ]i koI [arthArthava: puruSa: ] dhanano arthI puruSa [rAnAna] rAjAne [ jJAtvA ] jANIne [zraddhAti] zraddhA kare che, [tata: puna:] tyAra bAda [taM prayatnana anuvarati] tenuM prayatnapUrvaka anucaraNa kare che arthAt tenI suMdara rIte sevA kare che, [ parva di] evI ja rIte [ mokSAna] mokSanI IcchAvALAe [nIvara: ] jIvarUpI rAjAne [jJAtavya: ] jANavo, [puna: 2] pachI [ tathA Iva] e rIte ja [ zraddhAMtavya: ] tenuM zraddhAna karavuM [tu 2] ane tyAra bAda [sa iva anugharitavya:] tenuM ja anucaraNa karavuM arthAta anubhava vaDe tanmaya thaI javuM. TIkA:- nizcayathI jema koI dhana-arthI puruSa bahu udyamathI prathama to rAjAne jANe ke A rAjA che, pachI tenuM ja zraddhAna kare ke "A avazya rAjA ja che, tenuM sevana karavAthI avazya dhananI prApti thaze ane tyAra pachI ja tenuM ja anucaraNa kare, sevana kare, AjJAmAM rahe, tene prasanna kare tevI rIte mokSArthI puruSe prathama to AtmAne Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates pravacana ratnAkara bhAga-2 ] [ 25 (mAtinI) kathamapi samupAttatritvamapyekatAyA aptitmidmaatmjyotirudgcchdcchm| satatamanubhavAmo'nantacaitanyacihUM na khalu na khalu yasmAdanyathA saadhysiddhiH|| 20 / / jANavo, pachI tenuM ja zraddhAna karavuM ke "A ja AtmA che, tenuM AcaraNa karavAthI avazya karmothI chUTI zakAze" ane tyAra pachI tenuM ja AcaraNa karavuM-anubhava vaDe temAM lIna thavuM; kAraNa ke sAdhya je niSkarma avasthArUpa abheda zuddhasvarUpa tenI siddhinI e rIte upapatti che, anyathA anupapatti che (arthAt sAdhyanI siddhi e rIte thAya che, bIjI rIte thatI nathI). (te vAta vizeSa samajAve che:-) jyAre AtmAne, anubhavamAM AvatA je aneka paryAyarUpa bhedabhAvo temanI sAthe mizritapaNuM hovA chatAM paNa sarva prakAre bhedajJAnamAM pravINapaNAthI "A anubhUti che te ja huM chuM" evA AtmajJAnathI prApta thatuM, A AtmA jevo jANyo tevo ja che evI pratIti jenuM lakSaNa che evuM, zraddhAna udaya thAya che tyAre samasta anyabhAvono bheda thavAthI niHzaMka TharavAne samartha thavAne lIdhe AtmAnuM AcaraNa udaya thatuM AtmAne sAdhe che. Ama sAdhya AtmAnI siddhinI e rIte upapatti che. paraMtu jyAre Avo anubhUtisvarUpa bhagavAna AtmA AbALagopALa saune sadAkALa pote ja anubhavamAM Avato hovA chatAM paNa anAdi baMdhanA vaza para (dravyo) sAthe ekapaNAnA nizcayathI mUDha je ajJAnI tene "A anubhUti che te ja huM chuM' evuM AtmajJAna udaya thatuM nathI ane tenA abhAvane lIdhe, nahi jANelAnuM zraddhAna gadheDAnAM ziMgaDAMnA zraddhAna samAna hovAthI, zraddhAna paNa udaya thatuM nathI tyAre samasta anyabhAvonA bheda vaDe AtmAmAM niHzaMka TharavAnA asamarthapaNAne lIdhe AtmAnuM AcaraNa udaya nahi thavAthI AtmAne sAdhatuM nathI. Ama sAdhya AtmAnI siddhinI anyathA anupapatti che. bhAvArtha- sAdhya AtmAnI siddhi darzana-jJAna-cAritrathI ja che, bIjI rIte nathI. kAraNa ke pahelAM to AtmAne jANe ke A jANanAro anubhavamAM Ave che te huM chuM. tyAra bAda tenI pratItirUpa zraddhAna thAya; vinA jANe zraddhAna konuM? pachI samasta anyabhAvothI bheda karIne potAmAM sthira thAya.-e pramANe siddhi che. paNa jo jANe ja nahi, to zraddhAna paNa na thaI zake; to sthiratA zAmAM kare ? tethI bIjI rIte siddhi nathI evo nizcaya che. have A ja arthanuM kaLazarUpa kAvya kahe che: Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates ra6 ] | [ gAthA-17-18 zlokArdha - AcArya kahe che keH [sanantacaitanyaviE] anaMta (avinazvara) caitanya jenuM cihna che evI [ rUm tmiLyotiH] A Atmajyotine [ satatam anumavAma:] ame niraMtara anubhavIe chIe [varamAt] kAraNa ke [ nyathA sAthyasiddhi: na vastu na va7] tenA anubhava vinA anya rIte sAdhya AtmAnI siddhi nathI. kevI che Atmajyoti? [tham pi samupAtritvam mApa chatAyA: patitat] jeNe koI prakAre traNapaNuM aMgIkAra karyuM che topaNa je ekapaNAthI Tyuta thaI nathI ane [kaccham 3 chat] je nirmaLapaNe udaya pAmI rahI che. bhAvArtha:- AcArya kahe che ke jene koI prakAre paryAyadaSTithI traNapaNuM prApta che topaNa zuddhadravyadRSTithI je ekapaNAthI rahita nathI thaI tathA je anaMta caitanyasvarUpa nirmaLa udayane prApta thaI rahI che evI Atmajyotino ame niraMtara anubhava karIe chIe. Ama kahevAthI evo Azaya paNa jANavo ke je samyagdaSTi puruSa che te, jevo ame anubhava karIe chIe tevo anubhava kare. 20. TIkA:- have, koI tarka kare ke AtmA to jJAna sAthe tAdAbhyasvarUpe che, judo nathI, tethI jJAnane nitya seve ja che; to pachI tene jJAnanI upAsanA karavAnI zikSA kema ApavAmAM Ave che? tenuM samAdhAna: te ema nathI. joke AtmA jJAna sAthe tAdAbhyasvarUpa che topaNa eka kSaNamAtra paNa jJAnane sevato nathI; kAraNa ke svayaMbuddhatva (pote potAnI meLe jANavuM te) athavA bodhitabuddhatva (bIjAnA jaNAvavAthI jANavuM te) -e kAraNapUrvaka jJAnanI utpatti thAya che. (kAM to kALalabdhi Ave tyAre pote ja jANI le athavA to koI upadeza denAra maLe tyAre jANe-jema sUtelo puruSa kAM to pote ja jAge athavA to koI jagADe tyAre jAge.) ahIM pharI pUche che ke jo ema che to jANavAnA kAraNa pahelAM zuM AtmA ajJAnI ja che kema ke tene sadAya apratibaddhapaNuM che? teno uttara: e vAta ema ja che, te ajJAnI ja che. * gAthA 17-18: TIkA uparanuM pravacana * nizcayathI eTale kharekhara jema koI dhana-arthI-lakSmInI jarUriyAtavALo puruSa bahu udyamathI prathama to rAjAne jANe. enAM kapaDAM, zarIra, vaibhava, eno cahero, kapALa vagere lakSaNothI prathama jANe ke A rAjA che. lakSmIvaMta che, upaja ghaNI che, zarIramAM paNa puNya dekhAya che mATe A rAjA che. pachI tenI zraddhA kare ke A jarUra rAjA ja che, tenuM sevana karavAthI jarUra dhananI prApti thaze. tyAra pachI tenuM anucaraNa kare, eTale enI AjJA pramANe rahe, enI sevA kare ane ene prasanna kare. juo, A daSTAMta che. tevI rIte mokSArthI puruSe prathama to AtmAne jANavo. juo, pahelAmAM paheluM ene karavAnuM hoya Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates pravacana ratnAkara bhAga-2 ] | [ 27 to bhagavAna AtmA kevo che, kevaDo che, kayAM che, kema che-ema ene jANavo. sIdhI vAta lIdhI che ke aMtara svasaMvedanazAnathI prathama AtmAne jANavo. ahAhA ! mokSArthI puruSe prathama A karavAnuM che. daSTAMtamAM pelo dhanArthI che. to A mokSArthI che. ene pUrNAnaMdanI prApti sivAya bIjuM kAMI prayojana nathI. ene puNyanI icchA nathI, svarganI ke koI moTI padavI maLe enI icchA nathI. eka ja padavI mokSArthI mATe che, eka mokSanI. (daSTAMtamAM) jema pelo eka dhanano ja arthI che ema A ekalo mokSano ja arthI che. anaMta anaMta AnaMdanI paryAyamAM prApti thAya e mokSa. niyamasAramAM Ave che ke AtmAnA mahA AnaMdano lAbha te mokSa. basa e mokSa jenuM prayojana che te mokSArthI che. zrImade AtmasiddhimAM kahyuM che "mokSa kahyo nija zuddhatA, te pAme te paMtha, samajAvyo saMkSepamAM, sakala mArga nigraMtha." zrImad rAjacaMdranA Atmasiddhi zAstramAM pahelA ja chaMdamAM ema kahyuM che: "je svarUpa samajyA vinA, pAmyo du:kha anaMta, samajAvyuM te pada namuM zrI sadaguru bhagavaMta." ahIM je pada samajAvyuM eTale ke je Atmapada mane samajAyuM te padane (svarUpane) huM namuM chuM ema kahe che. jevuM svarUpa che te paheluM samajAyuM. te padane huM namuM chuM. vaLI 16 mA varSe "bahu puNya kerA...." e kAvyamAM ema kahyuM ke : "huM koNa chuM? kayAMthI thayo? zuM svarUpa che mAruM kharuM? konA saMbaMdhe vaLagaNA che? rAkhuM ke e pariharuM? enA vicAra vivekapUrvaka zAMta bhAve jo karyA, to sarva AtmikajJAnanA, siddhAMtatattva anubhavyA." ahIM amRtacaMdrAcArya mahArAja dAkhalo ApIne kahe che ke-prathama to AtmAne jANavo. jANavo eTale svasaMvedanajJAnathI ene jANavo. zAstrathI jANavo, dhAraNAthI jANavo ke gurue jaNAvyo tethI jANavo ema nahi. paNa zuddha jJAnasvabhAvI bhagavAna AtmAne paryAyamAM jJaya banAvatAM je jJAna thAya e svasaMvedanazAnathI AtmAne jANavo. tyAre AtmAne jANyo ema kahevAya. jJAtA dravyanuM paryAyamAM jJAna thAya tyAM dravya paryAyamAM Ave nahi, paNa paryAyamAM jJAtA dravyanuM pUruM jJAna thAya. AtmAne jANavo eno artha ema che ke eka samayanI jJAnaparyAyamAM A ya pUrNa akhaMDa dhruva zuddha prabhu jevo che tevo paripUrNa jaNAya tyAre AtmAne jANyo ema kahevAya. AvI vAta Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 28 ] | [ gAthA-17-18 che, bhAI ! duniyA aneka prakAre vicitra che. tenI sAthe meLa karavA jaIza to meLa nahi khAya. AtmA e akhaMDa vastu ane jANavuM e paryAya che. bhagavAna amRtacaMdrAcArya munisaMta enI TIkA kare che. e gAthAmAM bharelA sAmAnyabhAvane vizeSa spaSTa kare che. mANaso nathI kahetA ke "tuM mArI TIkA kare che?' eTale ke tuM kevo che enI TIkA kahetAM vizeSa spaSTatA kare che. ema ahIM AtmA kevo che enI TIkA karI che. bhagavAnanA divyadhvaninI saMtoe TIkA karI che. ahIM TIkAmAM prathama eTale sau pahelAM AtmA jANavo ema lIdhuM che. navatattvane jANavAM ke rAgane jANavo e ahIM na lIdhuM. ekane jANe te sarvane jANe che. jJAnanI paryAyamAM Akho AtmA ya paNe jaNAya ane sau prathama A ja karavAnuM che. chaThThI gAthAmAM kahyuM ke je jJAyakabhAva-svabhAva che e zubhAzubhabhAvanA svabhAve thato nathI, kema ke zubha ke azubhabhAvo acetana che. e caitanyarasa acetanapaNe kema thAya? jJAyakabhAva ekarUpa caitanyavastu che. Avo je jJAyakabhAva AtmA ane prathama jANavo ema AcArya kahe che. AcAryoe thoDuM lakhyuM ghaNuM karIne jANajo. bhAI ! chahuDhALAmAM Ave che ke : "lAkha bAtakI bAta yahai nizcaya ura lAo. torI sakala jagadaMdakuMda nita Atama dhyAo." lAkha vAta karI, anaMta vAta karI. paNa vAta e che ke nija AtmAnuM dhyAna karo. eTale paryAyamAM ene jANo. ema kahIne ema siddha karyuM ke rAganI maMdatAthI AtmAnuM jJAna thAya ema koI kahetA hoya to e vastusthiti nathI. hamaNAM bahu cAle che ke-pahelAM vyavahArarUpa dayA, dAna ityAdi rAganI maMdatA karIe, paheluM cAritra keTaluMka thAya pachI ja samakti thAya. are bhagavAna ! cAritra samakti vinA kadI thatuM nathI. vaLI koI eka jaNe to ema kahyuM che ke sAtamuM guNasthAna AvyA vinA nizcaya samakti thAya nahIM. paNa ema nathI, bhAI ! A to mokSArthI jene mokSa karavo che ene pahelAM jANe. svasaMvedana-jJAnathI prathama AtmAne jANavo, pachI tenuM ja zraddhAna karavuM ema ahIM che ne? ratnakaraMDazrAvakAcAramAM ema Ave che ke samyagdarzana karo, ane pachI jJAnanuM ArAdhana karavuM, eTale ke rAgadveSa TALavA mATe cAritra grahaNa karavuM ArAdhana karavuM eTale vizeSa (magnatA karavI), ahIM samyagdarzana thatAM jJAna sAthe ja hoya che ema kahyuM che. tattvArthasUtramAM "samparzavajJAnavAritrALa mokSamA" tathA chaThuMDhALAmAM (cothI DhALamAM ) "samyaka kAraNa jAna, jJAna kAraja hai soI." e pramANe lIdhuM che. darzananI pUrNatA pahelI thAya che eTale tyAM darzanane paheluM lIdhuM. ahIM jJAnathI vAta upADIne tene paheluM kema kahyuM ke-pahelAM jANyA vinA pratIti ( zraddhA ) konI? je vastu jJAnamAM jaNAI nathI enI pratIti zAnI ? Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates pravacana ratnAkara bhAga-2 ] [ 29 A pUrNAnaMda atIndriya AnaMdakaMda saccidAnaMda paramasvabhAvarUpa AtmA che te ja huM chuM ema zraddhA karavI. enI zraddhAmAM ema AvyuM ke A aMdara je pratyakSa jaNAyo e ja AtmA che ane tenuM AcaraNa karavAthI eTale ke temAM ekAgra thavAthI avazya karmothI chUTI zakAze. zuM kahyuM? juo, tenuM AcaraNa karavAthI eTale je jJAyakabhAva-svabhAva-bhAva jJAnanI paryAyamAM pratyakSa jaNAyo ane jenI zraddhA thaI ke A ja AtmA che emAM AcaraNa karIza to karmothI chUTAze. bIjI koI kriyA to che nahIM. bahAranAM kriyAkAMDa-vrata ane tapa karIza to karmothI chUTAze ema enI zraddhAmAM nathI AvatuM. ghaNuM gaMbhIra bharyuM che, bhAI! eka to e ke AtmAne sIdho jANavo. eTale ke vyavahA2 Avo hoya to jaNAya e vAta kADhI nAkhI. bIjuM e ke A AtmA che ema jANyuM tethI enI zraddhAmAM ema AvyuM ke AtmAmAM TharIza tyAre karma chUTaze, paNa ATalA upavAsa karavAthI karma chUTaze ema nahi. tyAM prazna thAya ke zAstramAM (tattvArthasUtramAM) Ave che ke-"tapavA nirnA" utta2 ema che ke e to nimittanAM kathana che. mArga to Avo che, bhAI ! arere! corAsInA avatAramAM e duHkhI che. ene enA duHkhanI khabara nathI. paNa e AkuLatAnA vedanamAM che, bhAI! jainanA vedanamAM, svanA vedanamAM nathI. chaDhALAmAM cothI DhALamAM Ave che ke e AkuLatAnA vedanamAM sAdhu thaI navamI traiveyake gayo. eNe paMca mahAvrata ane 28 mUlaguNanuM pAlana karyuM paNa e AkuLatAnuM vedana hatuM. "munivrata dhA2e anaMtabAra grevaka UpajAyo, pai nija AtamajJAna vinA sukha leza na pAyo." '' praznaH-maMda AkuLatA hatI ne? uttara:-maMda paNa AkuLatA hatI ne? tethI to kahyuM ke sukha leza na pAyo. bApu! A to vItarAgasvarUpa AtmAno mArga che. A AtmA che tenuM AcaraNa karavAthI jarUra karmothI chUTAze evI zraddhAmAM ema AvyuM ke nija jJAyakabhAvamAM jeTalI 2maNatA karaze teTaluM cAritra thaze ane teTaluM karmothI chUTAze. pahelAM zraddhAmAM ja Ama jaNAyuM. lokone AkaruM lAge, paNa zuM thAya? ahIM kahe che ke AtmA ekalo jJeya thaIne aMdara jJAnamAM jaNAyo tyAre tene A AtmA che ema zraddhA thaI. tyAre e zraddhAmAM ema AvyuM ke A jJAyakabhAva je bhagavAna AtmA tenuM anucaraNa karavAthI, emAM TharavAthI karma jarUra chUTaze, paNa paMcamahAvratanA vikalpa e AtmAnuM anucaraNa nahi hovAthI tenAthI karma chUTaze niha. aMdara eka jJAyakabhAvamAM ekAkAra thavuM, emAM ramavuM, caravuM, jAmI javuM, AnaMdanuM vedana karavuM-enAthI karma chUTaze, malina pariNAma chUTaze. AvI vAta che, bhAI ! duniyA sAthe meLa khAya ema nathI. paNa zuM thAya ? AtmAmAM rame te rAma kahIe. anyatra 2me Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 30 ] | [ gAthA 17-18 te harAma (kucAritra). AtmAnA AnaMdamAM ramavuM, nijAnaMdamAM ramavuM e cAritra che. have loko kAMI ne kAMI kriyA ane bahAranAM paMcamahAvratAdine mokSano mArga-sAdhana mAne che, paNa bhAI ! e kAMI sAdhana nathI. paraMtu nimittathI kathana karIne kahyuM che. traNa lokano nAtha je siddhasvarUpI paramAtmA enuM jJAna, zraddhAna thAya tyAre emAM Thare. e jJAyaka svarUpa AnaMdaghana bhagavAna AtmAmAM caravuM, ramavuM, lIna thavuM, sthiratA karavI e anubhava che, e cAritra che. ahAhA ! kahyuM che ne ke - "anubhava ciMtAmani ratana anubhava hai rasakUpa, anubhava mAraga mokhakau, anubhava mokha sarUpa." keTalAka kahe che ke kAnajIsvAmInuM A badhuM ekAnta che. paNa ema nathI. kAraNa ke ahIM to samyaka ekAnta siddha kare che, ke emAM (AtmAmAM) ja AcaraNa karavuM. rAganuM AcaraNa karavuM ema nahIM. pahelAM enI zraddhAmAM to nakkI kare ke bhagavAna AnaMdano nAtha prabhu je aMdaramAM jaNAyo ane zraddhAmAM Avyo emAM TharavuM e cAritra che. vrata, tapa, upavAsa Adi kAMI cAritra nathI. upavAsa eTale upa nAma samIpamAM bhagavAna AnaMdanA nAthanI samIpamAM vAsa eTale vasavuM-anubhava vaDe vasavuM. AtmAmAM anubhava vaDe lIna thavuM e cAritra che. atIndriya AnaMdano nAtha bhagavAna AtmA jJAnamAM jaNAyo evo zraddhayo ke A aMdara svarUpathI dekhAyo te AtmA ane emAM TharavuM eno anubhava karavo te cAritra. AvA anubhavanI mahora-chApa vize pAMcamI gAthAmAM Ave che ke AtmAno nijavibhava kevo che? "niraMtara jharato AsvAdamAM Avato suMdara je AnaMda tenI chApavALuM je pracUra saMvedanasvarUpa svasaMvedana tenAthI jeno janma che." Avo AnaMdano anubhava te AtmAno sAkSAtkAra che. anubhava, anubhava ema to bIjA badhA anyamatIomAM paNa kahe che paNa e anubhava nathI. A pramANe mokSArthI puruSe prathama AtmAne jANavo, pachI tenuM ja zraddhAna karavuM ke A ja AtmA che... ane tenuM AcaraNa karavAthI avazya karmothI chUTI zakAze, ane tyArapachI tenuM ja anucaraNa karavuM anubhava vaDe temAM lIna thavuM; kAraNa ke sAdhya je niSkarma avasthArUpa abheda zuddhasvarUpa tenI siddhinI e rIte upapatti che, anyathA anupapatti che. je mokSArthI thayo tene mokSa avasthA sAdhya che. e rAga vinAnI, karma vinAnI nirmaLa avasthA che. e nirmaLa avasthArUpa abheda zuddhasvarUpanI e rIte upapatti che anyathA anupapatti che. eTale enI prAptino A upAya che, bIjo koI upAya nathI. A anekAnta che. AnAthI prApti thAya ane vyavahArathI paNa prApti thAya ema anekAnta nathI. AnAthI ja thAya ane bIjI rIte na thAya e anekAnta che. chahaDhoLAmAM Ave che ke "Atama hita hetu virAga jJAna, te lakhe ApakuM kaSTadAna." Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates pravacana ratnAkara bhAga-2 ] [ 31 keTalAka kahe che ke paMcamahAvrata pALavAM, tyAga karavo, pariSaha sahana karavA ityAdi kaSTa sahana karIe to dharma thAya ane kevaLajJAnanI prApti thAya. ahIM to kahe che ke kaSTa e dharma nathI paNa bhagavAna AtmAmAM ekAgra thatAM emAM AnaMda Ave e dharma che. AnaMdanI laherono anubhava karatAM karatAM kevaLajJAnane pAme, paNa kaSTa sahana kare to pAme ema nathI. bhAI ! vastu to sahajAnaMdasvarUpa che. svAbhAvika AnaMdane AdhIna thatAM, atIndriya AnaMdane vedatAM vedatAM kevaLajJAna thaI jAya che. A vastunuM svarUpa ja AvuM che, arthAt sAdhyanI siddhi e rIte thAya che, bIjI rIte thatI nathI. keTalAka ema kahe che ke nizcayathI thAya ane vyavahArathI paNa thAya, nizcaya paNa mokSamArga ane vyavahAra paNa mokSamArga, jema nizcaya AdaraNIya tema vyavahAra paNa AdaraNIya; paNa ema nathI. ahAhA..! ekalo bhagavAna AtmA jANavo, zraddhavo ane emAM TharavuM e eka ja mokSamArga che. to kahe che-vyavahAra kahyo che ne? bhAI, e to upacArathI kathana karyuM che, paNa mokSamArga be nathI. mArga eTale kAraNa. mokSamArga eTale mokSanuM kAraNa. e mokSanuM kAraNa eka ja che, be kAraNa nathI. mokSamArga eka ja che eTale zuM? ke kArya je siddhadazA enuM kAraNa eka nizcaya kAraNa ja che. bIjuM ho bhale, paNa te jANavA mATe; bAkI kAraNa nathI. AvI sthiti sIdhI che paNa pakSanA vyAmoha ADe sUjha paDe nahIM ane (sAcA raste) pharavuM goThe nahIM. ATalAM varSa zuM karyuM? te dhULa karyuM. (badhuM vyartha) sAMbhaLane! traNalokanA nAthane jagADayo nahIM, enI zraddhA karI nahIM ane emAM Tharyo nahIM to zuM karyuM? (kAMI karyuM nahIM.) have e vAta vizeSa samajAve che : jyAre A AtmAne anubhavamAM AvatA je aneka paryAyarUpa bhedabhAvo temanI sAthe mizritapaNuM hovA chatAM-eTale bhagavAna AtmAnA jJAnamAM puNya-pApa dayA, dAna, vrata, Adi aneka paryAyarUpa bhedabhAvo tenI sAthe mizrita hovA chatAM sarva prakAre bhedajJAnamAM pravINapaNAthI "A anubhUti che te ja huM chuM' arthAt jANavAnI dazA je anubhavamAM Ave che te ja huM chuM ane jJAnamAM jaNAya che te dayA, dAna, rAgAdi vyavahAra te huM nathI ema AtmajJAna prApta thAya che. ahIM kahyuM ne ke jJAnamAM jaNAya ke A rAgAdi che, paNa e mokSamArga nathI. 12 mI gAthAmAM paNa kahyuM ke "vyavahAranaya te kALe jANelo prayojanavAna che." te kALe eTale te te samaye jeTalA pramANamAM rAganI azuddhatAnA ane vItarAgatA-zuddhatAnA aMzo che tene jANavA e bhedarUpa vyavahArajJAna che. e jANelo prayojanavAna che, Adarelo prayojanavAna nathI. AvI cokakhI spaSTa vAta hovA chatAM ghaNA varSothI (anaMtakALathI) mAnyuM-manAvyuM hoya eTale pharavuM kaThaNa paDe. paNa jIvana jAya che jIvana. (khoTI mAnyatAmAM AyuSya pUruM thaI jaze). mArga to A che, bhAI ! Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 3ra ] [ gAthA 17-18 AtmAne anubhavanA vedanamAM AvatA rAgAdi je aneka paryAyarUpa bhedabhAvo temanI sAthe mizritapaNuM eTale jJAna ane rAga banne ekamekapaNe lAgavApaNuM hatuM. te jyAre sarvaprakAre bhedajJAnanuM pravINapaNuM thavAthI arthAt rAgathI khasIne svabhAva taraphano jhUkAva thavAthI "A anubhUti che te ja huM chuM" -jJAnamAM je anubhUtisvarUpa trikALI jaNAyo te ja huM chuM evuM AtmajJAna prApta thAya che. rAgathI bhinna paDIne A anubhavasvarUpa bhagavAna AtmA te huM chuM evA AtmajJAnathI prApta thatuM, A AtmA zuddha akhaMDa abheda eka caitanyarUpa jevo jJAnamAM jaNAyo tevo ja che evI pratIti jenuM lakSaNa che evuM, zraddhAna udaya thAya che. bhedajJAnanI pravINatAthI arthAt rAgathI bhinna paDI bhagavAna jJAnasvarUpa AtmAnA anubhavathI AtmA akhaMDa eka jJAyakarUpa jevo jANyo tevI ja tenI pratIti karI. jANyA vinA e che e mAnyuM koNe? samyagdarzananuM lakSaNa pratIti che. paMcAdhyAyImAM cAra bola lIdhA che. zraddhA, pratIti, ruci, jJAnanI paryAya. tyAM ene jJAnanI paryAya gaNI e to vyavahArathI kathana che. ahIM to A nizcayanI vAta che ke je AtmA jJAnamAM jaNAyo enI je zraddhA thaI te pratIti. mATe samyagdarzananuM lakSaNa pratIti che. AtmA AkhI cIja che. tenuM jJAna e AtmajJAna kahyuM che. AtmAmAM guNanuM ke paryAyanuM jJAna te AtmajJAna ema nathI. Akho AtmA eTale je trikALI dhruva akhaMDa eka pratibhAsamaya pUrNasvarUpa te paryAyamAM jaNAyo, enuM je jJAna thayuM te paryAya AtmajJAna che. sAdI bhASA che, paNa loko ekAnta ekAnta kare che. vyavahArathI thAya ema vyavahArane sAdhana kahetA nathI ema kahe che, paNa bhAI ! A samyaka ekAnta che, "ja" badhe paDayo che ne? zrImade paNa kahyuM che ke "anekAntanuM jJAna paNa ekAnta evA nijapadanI prApti sivAya anya koI hetue hitakArI nathI." samyaka ekAnta evA AtmAnA hita sivAya bIjuM koI anekAnta hoI zake nahi. ahAhA! AvuM AtmajJAna thatAM zraddhAna udaya thAya che tyAre samasta anyabhAvono bheda thavAthI eTale dayA, dAna, bhakti AdinA zubhabhAvo je anyabhAvo che tenI judAI thavAthI niHzaMka TharavAne samartha thavAne lIdhe AtmAnuM AcaraNa udaya thatuM AtmAne sAdhe che. rAganA vikalpathI judo chuM evuM bhedajJAna thavAthI svarUpamAM niHzaMka TharavAne lIdhe AtmAnuM cAritra-AtmAnuM anuSThAna-AtmAmAM ramaNatA pragaTa thAya che ane te AtmAne sAdhe che. vyavahAranA vikalpathI bhinna paDIne svarUpamAM niHzaMka TharatAM e AcaraNa AtmAnI siddhine sAdhe che. Ama sAdhya AtmAnI siddhinI e rIte upapatti che. sAdhya je mokSadazA tenI siddhi-prApti e rIte thAya che, bIjI rIte nahi. ajJAnI mithyAdaSTine svanuM AcaraNa hotuM nathI. (tethI sAdhyanI siddhi tene thatI nathI.) Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 17-18] [ 33 TIkAnA pahelA be peregrApha thaI gayA. have anupapattino trIjo chello peregrApha rahyo. temAM have kahe che : jyAre Avo anubhUtisvarUpa bhagavAna AtmA AbALa-gopALa saune sadAkALa pote ja anubhavamAM Avato hovA chatAM" juo, zuM kahe che? AbALa-gopALa saune eTale nAnAthI moTA dareka jIvone jANavAmAM to sadAkALa (niraMtara) anubhUtisvarUpajJAyaka-svarUpa nija AtmA ja Ave che. (anubhUtisvarUpa bhagavAna AtmA trikALInuM vizeSaNa che, jJAyakabhAvane ahIM anubhUtisvarUpa bhagavAna AtmA kahyo che.) AbAlagopAla saune jANanakriyA dvArA anubhUtisvarUpa bhagavAna AtmA ja jaNAI rahyo che. jANanakriyA dvArA saune jANanAra ja jaNAya che. (ajJAnIne paNa samaye samaye jJAnanI paryAyamAM potAno jJAnamaya AtmA ja uddhapaNe jaNAI rahyo che. jANapaNuM nija AtmAnuM che chatAM e che te huM chuM ema ajJAnIne thatuM nathI. ajJAnI paranI rucinI ADa jJAnamAM potAno jJAyakabhAva jaNAto hovA chatAM eno tirobhAva kare che ane jJAnamAM kharekhara je jaNAtA nathI evA rAga Adi parayono AvirbhAva kare che.) ahAhA ! Ama sadAkALa saune pote ja eTale ke AtmA ja jANavAmAM Ave che. (ajJAnIo kahe che ke AtmA kayAM jaNAya che? ane ahIM jJAnIo ema kahe che ke dareka AtmAone potAno AtmA ja jaNAya che paNa ajJAnI eno svIkAra karato nathI.) puNya pApa Adi je vikalpa che te acetana ane para che tethI uddhapaNe jJAnanI paryAyamAM te jaNAtA nathI paraMtu jANanAra ja jaNAya che. Ama saune pote ja anubhavamAM Avato hovA chatAM anAdi baMdhanA vizeeTale anAdi baMdhanA kAraNe ema nahIM paraMtu anAdi baMdhane (pote) vaza thAya che tethI A jANanAra-jANanAra-jANanAra te huM chuM ema na mAnatAM rAga huM chuM ema mAne che. anAdi baMdhanA vize eTale karmane laIne ema nahIM; A eka siddhAMta che ke karma che mATe vikAra thAya che ema nathI. AtmA anAdi baMdha che ene vaza thAya che mATe vikAra thAya che. eTale ke saune jANana-jANana-jANana bhAva ja jANavAmAM Ave che. zarIrane, rAgane jANatAM paNa jANanAra ja jaNAya che. paNa anubhUtisvarUpa AtmA huM chuM, A jANanAra te huM chuM, ema ajJAnIne na thatAM baMdhane vaza paDyo che. AtmAne vaza thavuM joIe ene badale karmane vaza thayo che. pUjAmAM Ave che ne ke : "karma bicAre kauna, bhUla merI adhikAI, agni saheM ghanaghAta lohakI saMgati pAI." Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 34 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 66 have AtmA ane rAga vacce sAMdha che e vAta samajAve che. (mokSa adhikAra, gAthA 294 mAM saMdhinI vAta che) e baMdhanA vaze 52 sAthe ekapaNAnA nizcayathI'jANanAra-jANanAra jaNAya che" ema na jANatAM jANanAranI paryAya vartamAna karma saMbaMdhane vaza thaI (svataMtrapaNe vaza thaI ) 52 sAthe-rAga ane puNyanA vikalpo sAthe ekapaNAno adhyAsa-nirNaya kare che. huM rAga ja chuM ema mAne che chatAM ekapaNe thato nathI. rAga ane AtmA vacce saMdhi che. (sAMdha che.) rAgano vikalpa ane jJAnaparyAya e be vacce saMdhi che. jema moTA paththaranI khANa hoya temAM paththaramAM pILI, lAla, dhoLI raga hoya che. e be vacce saMdhi che. e paththarone judA pADavA hoya to e saMdhimAM suraMga nAMkhe eTale patharA uDIne judA paDI jAya che. tema jJAnasvarUpI bhagavAna AtmA ane rAga be vacce saMdhi che. ahAhA! tyAM to ema kahyuM ke niHsaMdhi thayA nathI eTale be eka thayA nathI. (be vacce saMdhi hovA chatAM be eka thayA nathI). paNa (bannenA ) ekapaNAnA nizcayathI mUDha ajJAnI tene je rAgano vikalpa uThe che ane vaza thaIne te huM chuM ema parapadArtha je rAgAdi tene potAnA mAne che, paraMtu rAgathI bhinna anubhavarUpa potAnI cIja judI che enuM bhAna nahIM hovAthI A jANanAra jaNAya che te huM chuM ema mAnato nathI. pravacanasAra gAthA 200 mAM Ave che ke jJAyakabhAva kAyama jJAyaka paNe ja rahyo che. chatAM ajJAnI bIjI rIte huM A rAga chuM, puNya chuM evo anyathA adhyavasAya kare che. bhAI! sUkSma vAta che. jinendra mArga judo che. loko bahAramAM ekalA kriyAkAMDa-A karavuM ane te karavuM-emAM khUMcI gayA che. eTale kAMI hAtha AvatuM nathI. bhagavAna amRtacaMdrAcArya TIkAkAra kahe che ke prabhu! tuM to jANanAra svarUpa sadAya rahyo che ne? jANanAra ja jaNAya che ne? ahAhA! jANanAra jJAyaka che te jaNAya che ema na mAnatAM baMdhanA vaze je jJAnamAM 52 rAgAdi jaNAya tenA ekapaNAno nirNaya karato mUDha je ajJAnI tene 'A anubhUti che te ja huM chuM' evuM AtmajJAna udaya thatuM nathI. jhINI vAta, bhAI ! A TIkA sAdhAraNa nathI. ghaNo marma bharyo che. bhagavAna AtmA jJAyakajyoti dhruva vastu che e to jANanasvabhAve paramapAriNAmikabhAve svabhAvabhAvarUpe ja trikALa che. rAga sAthe dravya ekapaNe thayuM nathI; paNa jANanAra jemAM jaNAya che te jJAna paryAya laMbAIne aMdara jatI nathI. jANanAra sadAya pote jaNAI rahyo che evI jJAnanI paryAya thaI rahI hovA chatAM A aMdara jANanAra te huM chuM arthAt A jJAnanI paryAyamAM jaNAya che te huM chuM ema aMdaramAM na jatAM karmane rAgane vaza paDayo thako bahAramAM je rAga jaNAya che te huM chuM ema mAne che. ahA! AcArye sAdI bhASAmAM mULa vAta mUkI dIdhI che. trilokInAtha tIrthaMkara ane gaNadharonI vANInI gaMbhIratAnI zI vAta ! paMcamaArAnA saMte ATalAmAM to samyagdarzana pAmavAnI kaLA ane mithyAdarzana kema pragaTa thAya che tenI vAta karI che. Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 17-18] [ 35 are bhAI! tuM duHkhI prANI anAdino che. rAgane baMdhane vaza thayo tethI duHkhI che e nirAkuLa bhagavAna AnaMdano nAtha che. ene paryAyamAM-jJAnamAM jANanAro te pote che, ema na jANatAM jJAnanI paryAyamAM parane vaza thayo thako rAga te huM evI mUDhatA utpanna kare che. thoDA zabdomAM mithyAtva kema che ane samyakatva kema thAya enI vAta karI che. ghaNA loko atyAre mAne che ke karmane laIne Ama thAya. paNa bhAI ! karma to jaDa che. ene laIne zuM hoya? koI karma ADe AvatuM nathI. jANavAvALAne jANe nahi ane rAgane vaza paDI ema mAne ke huM A (rAgAdi), e to pote vaza thAya che. "apanako Apa bhUlake herAna ho gayA." mULa samyagdarzana ane AtmajJAnanI vAta paDI rahI ane mULa vinA ( tyAgamAM dharma mAnIne) badhAM pAMdaDAM toDayAM. jema AMbalInAM lAkho pAna hoya te toDe paNa mULa sAjuM rahe to te 15 divasamAM pAMgarI jAya. tema rAganI maMdatAnI kriyAo anaMtavAra karI e pAMdaDAM toDyAM, rAga rahita AtmA kevo che tene jANyA vinA ajJAnathI mithyAtvanuM mULa sAjuM rAkhyuM, paNa ene ukheDIne samyagdarzanarUpI dharmanA mULane pakaDyuM nahi. ahIM kahe che ke A jANanAra-jANanAra-jANanAra-A je jANanakriyA dvArA jaNAya che te huM ema aMtaramAM na jatAM jANavAmAM Ave che je rAga tene vaza thaI rAga te huM ema ajJAnIe mAnyuM tethI A anubhUtimAM jaNAya che te jJAyaka huM evuM AtmajJAna udaya pAmatuM nathI. darzanamohanA udayane kAraNe A AtmajJAna udaya pAmatuM nathI ema na kahyuM paNa rAgane vaza thavAthI A jenA astitvamAM-TyAtImAM jANavuM thAya che e jANanAra te huM evuM AtmajJAna mUDha-ajJAnIne pragaTa thatuM nathI. koI mAne ke karmathI thAya, karmathI thAya to e jUThI vAta che. traNakALamAM karmathI AtmAnuM kAMI na thAya. karma e to paradravya che. paradravyathI svadravyamAM kAMI thAya e vAta taddana jUThI che. pote potAne bhUlIne rAgane potAno mAne e to mUDhabhAva che, mithyAtva che. to pachI A bAyaDI, chokarAM, kuTuMba, makAna, paisA, AbarU vagere kayAMya rahI gayA. ene potAnA mAne e to mUDhatA che ja. rAga ane AtmA vacce saMdhi che, niHsaMdhi nathI. (A pravacanamAM) A vAta AgaLa AvI gaI che. traNalokano nAtha je saccidAnaMda prabhu enI ane rAganI vacce saMdhi che, taDa che, paNa ektA nathI. mANaso bahArathI mAthAphoDa kare ane jiMdagI kADhe, paNa zuM thAya? (aMtaraMgamAM saMdhi che, paNa eka nathI ema vicAre nahi to zuM thAya?) ene ekAnta lAge che paNa ekAnta eTale zuM enI khabara nathI. bhAI ! je vikAra thAya che te tArAthI ja thAya che, parane laIne-karmane laIne ke nimittane laIne nahi. tuM pote vikAra kare tyAre tene (karma Adina) nimitta kahevAmAM Ave che. A anekAnta che. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 36 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 (jo vikAra vakhate para-karma Adi koI nimitta che ja nahIM ema mAne to ekAnta che) ahIM kahyuM che juone-"baMdhanA vaze" emAM keTalo dhvani che? huM jJAyaka chuM. A jANanAra che te ja jaNAya che. jaNAya che te jJAyaka vastu che ema jJAna na thatAM jANavAnI paryAyamAM je acetana rAga jaNAya che te huM ema mAne che. dayA, dAna, bhaktinA vikalpa che e jaDa che. e jJAnamAM ane bhAsatAM e huM chuM ema mAnanArane enAthI rahita huM AtmA chuM evuM jJAna pragaTa thatuM nathI. ane e AtmajJAnanA abhAvamAM nahi jANelAnuM zraddhAna gadheDAnA ziMgaDA samAna hoya che. jema mAno ke "gadheDAnAM zIMgaDAM' paNa gadheDAne jyAM zIMgaDAM hoya ja nahi tyAM zI rIte manAya ? ema bhagavAna AtmA jANavAnI paryAyamAM jaNAya te huM chuM ema na mAnatA rAga te huM ema mAne che ane AtmAnuM jJAna nathI. ane e AtmAnuM jJAna nahi hovAthI tenI zraddhA paNa "gadheDAnA zIMgaDAM' jevI che. bhagavAnano mArga bahu sUkSma che, bhAI ! bahArathI ema kalpI le ke dayA pALo, vrata karo ane A karo ne te karo, paNa bhAI ! koNa rAgano kartA thAya? kartApaNAnI buddhi e to mithyAtva che, jJAnasvabhAvI caitanyasUrya bhagavAna acetana evA rAgane kema kare ? chaThThI gAthAmAM kahyuM ne ke jJAyakabhAva zubhAzubhapaNe thayo nathI. e zubhAzubhabhAve thAya to jaDa thaI jAya, kemake zubhAzubhabhAvamAM cetanano aMza nathI, pote potAne ane parane jANatA nathI. tethI jo jJAyaka svarUpa caitanyasUrya acetana evA zubhAzubhAvapaNe thAya to cetana acetana thaI jAya. paNa ema kadIya banatuM nathI. are ! je A dRSTijJAnanI paryAya emAM rAga nahi hovA chatAM emAM rAga che evuM jeNe jANyuM ane mAnyuM tathA je paryAya jJAyakanI che emAM je jJAyaka jaNAya te huM chuM ema jANavAne badale jANavAnI paryAyamAM je rAga jaNAya te huM chuM ema mAnanArA AtmajJAna vinAnA mithyASTi che. ATha ATha varSanA bALako samyagdarzana pAme che. ATha ATha varSanA rAjakumAro hoya e vanamAM cAlI nIkaLe. e aMdaramAM (AtmAmAM) javA mATe nIkaLe, vanamAM javA mATe nahIM. pravacanasAra caraNAnuyogamAM zarUAtamAM Ave che ke jyAre AtmajJAna thAya che tyAre strInI pAse rajA mAMge che. kahe che ke:- strI ! A zarIrane ramADanArI ramaNI! have mane jJAnajyoti pragaTI che, eTale huM mArI anAdi AnaMdanI anubhUtinI ramaNI-je anAdi vastu che-tenI pAse javA mAMguM chuM. mATe tArAthI mArI chUTTI kara. ahIM kahe che ke jANavAnI paryAyamAM je jANanAra jaNAya te huM ema aMtaramAM javAne badale bahAramAM je parazeyarUpa rAga jaNAya che te huM ema vaza thayo te ajJAnI mUDha jIvane AtmajJAna thatuM nathI. tethI AtmAne jANyA vagara zraddhAna zI rIte thAya? je vastu ja khyAlamAM AvI nathI ene (A AtmA ema) mAnavAmAM zI rIte Ave? bhAI ! A Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 17-18 ] [ 37 to saMsArano cheda kema thAya enI vAta che. aho! A samayasAra advitIya cakSu che, ajoDa AMkha che. bharatakSetranI kevaLajJAnanI AMkha che. bhAgya jagatanuM ke A samayasAra rahI gayuM. A jANanAro jaNAya che evA AtmajJAnanA abhAvane lIdhe A jANanAro jJAyaka te ja huM chuM evuM zraddhAna paNa udaya thatuM nathI. ene samakti thatuM nathI. rAgamAM ekatvabuddhine lIdhe nahi jANelA bhagavAna zAyakasvarUpa AtmAnuM ene zraddhAna-samakti thatuM nathI. tyAre samasta anyabhAvonA bheda vaDe AtmAmAM niHzaMka TharavAmAM ene asamarthapaNuM che. rAgathI bhinna evuM AtmajJAna ane zraddhAna na thayuM tethI jemAM TharavuM che e jaNAyo nahi. tethI rAgathI bhinna paDI ne AtmAmAM TharavAnuM asamarthapaNuM hovAthI e rAgamAM Tharaze. mithyAdaSTi game teTalA zubhabhAvarUpa kriyAkAMDa kare, munipaNuM dhAre ane vrata-niyama pALe topaNa e rAgamAM Tharaze. AtmajJAna-zradvAna vinA e badhI rAganI ramatomAM rame che. juo, traNemAM (jJAna-zraddhAna ane AcaraNa ) udaya, udaya, udaya ema kahyuM che. AtmajJAna udaya thatuM nathI tethI tenuM zraddhAna paNa udaya thatuM nathI. eTale AtmAnuM AcaraNa udaya nahi thavAthI AtmAne sAdhatuM nathI. zrImaddamAM (AtmasiddhimAM ) " udaya thAya cAritrano " e zabdo Ave che. jemake: '' vadha mAna samakti thaI, TALe mithyAbhAsa, udaya thAya cAritrano, vItarAgapadavAsa. ,, e A (AtmAnA AcaraNano ) udaya. A to vrata karo, saMyama pALo, cAritra pALo to tamane nizcaya samakti thaze evuM kahevAya che. paNa arere! rAganI ektAmAM paDayo hoya tethI paribhramaNanA bhAva seve ane enAthI aparibhramaNanI samakti dazA pragaTa thAya ema zI rIte bane? na ja bane. bhAI A to mULamAM ja vAMdhA che. enuM samAdhAna thaI zake nahIM. e loko ema kahe che thoDI chUTa ame mUkIe ane thoDI chUTa tame mUko. ema ke thoDuM nimittathI thAya, vyavahArathI thAya ane thoDuM upAdAnathI thAya ema samAdhAna karIe. paNa bhAI! vItarAganA mArgamAM ema na cAle. "eka hoya traNakALamAM paramArathano paMtha." emAM chUTa mUkavAno kayAM avakAza che? bhAI! saMto zuM kahe che enI tane khabara nathI. dayA, dAna Adi rAgano eka kaNiyo paNa AtmAne lAbha kare ema traNakALamAM bane nahIM. tathA nimitta upAdAnanA kAryakALe hAjara hoya paNa nimitta ( upAdAnanuM ) kArya kare che ema traNakALamAM nathI. to kahe che-be kAraNa Ave che ne? bhAI! be kAraNamAM eka (nimitta ) to aupacArika-Aropita kAraNa kahyuM che. (te aneka prakAre hoya che) ane yathArtha kAraNa eka (upAdAna ) ja che. Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 38 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 Avo anubhUtisvarUpa bhagavAna che enuM jene jJAna ja thatuM nathI tene zraddhA paNa thatI nathI ane zraddhA vinA bhinna paDIne ni:zaMkapaNe svarUpamAM TharavArUpa AtmAnuM AcaraNa thatuM nathI. arere ! AvuM manuSyapaNuM maLyuM emAM satyane sAMbhaLyuM nahi, satyanI oLakhANa karI nahi to e satyamAM Tharaze ke di? e to rAgamAM raheze. Ama AtmAnuM AcaraNa udaya nahi pAmavAthI te AtmAne sAdhato nathI. rAganuM AcaraNa kare eTale zukala lezyAnA pariNAma vaDa navamI raiveyaka jAya paNa AtmAne sAdhe nahIM. Ama sAdhya AtmAnI siddhinI anyathA anupapatti che. sAdhya je dhyeya siddhapada arthAt pUrNa pavitra mokSadazA enI anyathA eTale A sivAya (AtmAnAM jJAna-zraddhAna-AcaraNa sivAya) bIjI rIte upapatti-prApti nathI. ahIM sAdhya mokSanI paryAyane dhyeya kahyuM e to bhaviSyamAM pragaTa karavAnI apekSAe che. vartamAna sAdhanarUpa paryAyanuM AzrayarUpa dhyeya to trikALI zuddha jJAyakabhAva ja che. bIjAnuM (anya dravyanuM) karavuM, na karavuM e AtmAnA adhikAranI vAta nathI. A to pote kAM to uMdhAI kare vA savaLAI kare eTalI vAta che. * gAthA 17-18 : bhAvArtha uparanuM pravacana * sAdhya AtmAnI siddhi darzana-jJAna-cAritrathI ja che, bIjI rIte nathI." juo, sAdhya evI mokSadazAnI prApti nizcayaratnatrayathI che, vyavahAraratnatrayathI nahIM. vyavahAra samyagdarzana-jJAna-cAritra e to vikalpa (rAga) che. zAstranuM vyavahAra jJAna ane vyavahAracAritra e vikalpa che. enAthI sAdhya AtmAnI siddhi nathI. keTalAka kahe che ke anekAnta karo : eTale ke mokSanI prApti nizcaya samyagdarzana-jJAna-cAritrathI thAya ane vyavahArathI paNa thAya. paraMtu bhAI ! e anekAnta nathI, e to phUdaDIvAda che. nizcayathI che ane vyavahArathI nathI e anekAnta che. Ama sAdhya AtmAnI siddhi che, bIjI rIte nathI kAraNa ke "pahelAM to AtmAne jANe ke A jANanAro anubhavamAM Ave che te huM chuM." A jANanAro je paryAyamAM jaNAya che te huM chuM ema barAbara jANe tyArapachI tenI pratItirUpa zraddhAna thAya. vinA jANe zraddhAna konuM? pachI samasta anyabhAvothI-vikalpamAtrathI bheda karIne potAmAM sthira thAya; e pramANe siddhi che. paNa jo jANe ja nahi arthAt AtmAnuM jJAna kare ja nahi to zraddhAna paNa na thaI zake; to sthiratA zAmAM kare? tethI bIjI rIte siddhi nathI ema nizcaya che. * kaLaza 20: zlokArdha uparanuM pravacana * jema maMdira karIne upara kaLaza caDhAve tema zrI amRtacaMdrAcArye TIkA upara pAcho kaLaza caDhAvyo che: Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 17-18 ] [ 39 AcArya kahe che ke- 'anaMta caitanyavidyuM' anaMta (avinazvara ) caitanya jenuM cihna che arthAt jANavuM, jANavuM, jANavuM e jenuM lakSaNa-eMdhANa che evI 'var Atmabyoti:' A Atmajyotine ' satatam anubhavAma:' ame satata-niraMtara anubhavIe chIe. ahAhA! samayano AMtaro paDayA vinA niraMtara ame AnaMdano nAtha je bhagavAna jJAyaka AtmA tene anubhavIe chIe. aMdara je saccidAnaMda prabhu atIndriya AnaMdanA svabhAve zaktipaNe paDayo che te atIndriya AnaMdasvarUpane ame satata anubhavIe chIe. juo A AtmAnuM cAritra. caitanyasattAthI bharelo je jJAyakabhAva AnaMdathI bharelo bhagavAna AtmA enuM jJAna ane zraddhAna che, uparAMta AcaraNamAM aMdara sthiratA karI ene anubhavIe chIe. 'yasmAt' kAraNa ke 'na hatu na hatu anyathA sAdhyasiddhi:' tenA anubhava vinA sAdhya AtmAnI siddhi nathI. bhagavAna AtmAnuM jJAna, enI samyak zraddhA ane emAM TharavArUpa cAritra e vinA AtmAnI siddhi eTale mukti nathI. vyavahA2thI thAya ane nimittathI thAya ema nathI. kevI che Atmajyoti ? 'than api samupAttatritvam api purNatAyA: ' jeNe koI prakAre traNapaNuM aMgIkAra karyuM che topaNa je ekapaNAthI cyuta thaI nathI. pariNamananI apekSAe paryAyamAM traNa paNuM che topaNa e caitanyajyoti sadA eka jJAyakapaNe ja rahI che. vaLI te caitanyajyoti 'sattvam sAndvat' nirmaLapaNe udaya pAmI rahI che, caitanyanA prakAzathI paryAyamAM nirmaLapaNe prakAza prasarI rahyo che. * kaLaza 20 : bhAvArtha u52nuM pravacana * , * AcArya kahe che ke jene koI prakAre paryAyadaSTithI traNapaNuM prApta che' :-zuM kahe che? ke A AtmA zuddha caitanyaghana trikALa dhruva ekarUpa che e to svabhAvanI vAta che, paNa ene e zuddha ekarUpa caitanya AnaMdasvarUpanAM pratIti-zraddhA, jJAna ane emAM 2maNatA ema samyagdarzana-jJAna-cAritranI je pariNati thAya te paryAya apekSAe traNapaNe pariNamana che. ahIM paryAyanuM traNapaNe pariNamana lIdhuM te samyagdarzanAdinuM lIdhuM, vacce je rAga (mahAvratAdino ) Ave te lIdhuM nahi; kema ke dayA, dAna, bhakti, pUjA, vrata, tapa vagereno bhAva Ave te rAga che, dharma nathI, dharmanuM kAraNa paNa nathI. prazna:-ene vyavahAre dharma kahyo che ne? uttara:-vyavahAre dharma kahyo che, paNa kone? samyagdaSTine. jene (daSTimAM ) rAgano abhAva che, zuddha caitanyanA AnaMdanA amRtano svAda Avyo che ane zAMti thoDI aMdara vadhI che evA samaktiIne je vratAdinA vikalpa hoya tene vyavahAradharma, puNyadharma kahyo che. bhAI! A to janma-maraNarahita thavuM hoya enI vAta che. jene haju svarganA ane zeThAInA ane rAjA vagerenA bhava karavAnI hoMza hoya ene mATe A vAta nathI. e bhava sArA nathI paNa du:khamaya che. Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 40 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 bhAI ! sukha zAmAM che enI tane khabara nathI. zuM sukha paisAmAM che? strInA zarIramAM che? AbarUmAM che? puNya-pApanA bhAva thAya emAM che? emAM to sukha dhULeya (kAMI ) nathI. ahAhA ! sukha to bhagavAna AtmA je anAkuLa AnaMdanA rasathI bharelo che emAM che. AvI nijasattAno jemane svIkAra ja nathI te bhale koI puNya kare, ethI ene puNyanA phaLamAM svargAdi (bhava) maLe; paNa e badhA duHkhI che, cAragatimAM rakhaDanArA che. ahIM kahe che ke evA atIndriya AnaMdasvarUpa bhagavAna AtmAnAM dRSTi, jJAna ane ramaNatA karatAM atIndriya nirAkuLa AnaMda-sukhano je svAda Ave che te svAdamAM samyagdarzana-jJAna-cAritra traNe samAya che. ema samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpa nizcaya mokSamArganuM je traNapaNe pariNamana che e paryAyArthikanayano viSaya che. atyAre saMpradAyamAM to ajainane jainapaNuM manAvI rahyA che. zuM thAya? bhaktivALA ema kahe che ke bhagavAnanI bhakti karatAM karatAM dharma thAya, dayA pALanArA ema kahe che ke paranI dayA pALatAM pALatAM dharma thAya, paisAvALA ema kahe che ke pAMca pacAsa lAkhanuM dAnamAM kharca karIe to dharma thAya. e traNe jUThA che. dharma to vastuno svabhAva che. kahyuM che ne ke "valtha sadAvo ghammI" bhagavAna AtmA vastu je trikALa AnaMdaghanasvabhAvI che enI daSTi karIne, enuM jJAna karIne emAM ramaNatA karavI e vastuno svabhAvarUpa dharma che. jene AvA dharmanI dRSTi thaI che tenI pariNatimAM vartamAna paryAyadaSTithI joIe to traNapaNuM prApta che "topaNa zuddha dravyadRSTithI je ekapaNAthI rahita nathI thaI...' ahAhA ! zuddha dravyadRSTithI A trikALI AnaMdakaMda prabhu AtmAne ekapaNuM che e ajJAnIne kema bese ? jyAM thoDIka anukULatA thAya, bahAramAM pAMca pacAsa lAkhano saMyoga thAya tyAM khuzI khuzI thaI jAya e rAMkAne AtmA AnaMdakaMda che e kema bese? paNa bhAI ! A to jinendradeva trilokanAtha sarvajJa tIrthaMkaradeve ema kahyuM che ke tuM aMdaramAM trikALI ekarUpa AnaMdasvarUpa jJAyaka paramAtmatattva che. zuddha dravyadRSTithI jotAM e ekapaNuM, jJAyakapaNuM kadI chUTuM nathI. Avo mArga kaThaNa paDe, kema ke Akho divasa dhaMdhAmAM pApamAM jAya. 7-8 kalAka UMghamAM jAya, 10-12 kalAka dhaMdhAmAM jAya, 2-3 kalAka khAvAmAM jAya ane vakhata maLe to koIka divasa ekAda kalAka sAMbhaLavAmAM jAya. tyAM AvuM sAMbhaLe ke vrata karo, tapa karo, upavAsAdi karo, tethI tamane dharma thaze. arere! bicArAnI jiMdagI lUMTAI jAya che. ahIM paramAtmA ema kahe che ke e vrata, tapa, dayA, dAna, bhakti AdinA bhAva e rAganA ane kaSAyanI maMdatAnA bhAva e duHkhanA bhAva che. jema sakkarakaMdamAM je upara lAla pAtaLI chAla che e kADhI nAkho to bAkIno Akho sakkarakaMda mIThAzano piMDa che; ema A bhagavAna AtmAmAM puNya-pApanI vRttio, dayA, dAna, vrata Adi vikalpo e chAla che. enI pAchaLa jAo to caitanyamUrti bhagavAna AtmA Akho atIndriya AnaMdano kaMda che. paNa zarIra ane puNya-pApanA vikalpanuM lakSa Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 17-18] [ 41 choDI aMdaramAM traNalokano nAtha AnaMdakaMda bhagavAna virAjamAna che tenuM lakSa karato nathI tene A kema bese? jene eka be bIDI pIe to cena paDe ane to pAyakhAne dasta utare AvI to rAMkAI che tene A kema bese ? jema haraNanI nAbhimAM kastUrI che enI haraNane khabara nathI; ene ema lAge ke AvI gaMdha bahArathI Ave che eTale bahAramAM rakhaDe che. tema A paramAtmA aMdara atIndriya AnaMdano rasakaMda paDyo che enI ene khabara nathI eTale bicAro bahAramAM AnaMda-sukha mATe phAMphA mAre che. ahAhA ! jene atIndriya AnaMdanI eka kSaNamAM-samyagdarzanAdi anubhUtinA svAdamAM indranA indrAsano ane indrANInA bhoga saDelAM kUtarAM jevAM (tuccha, phIkA) lAge tene dharmI kahIe. Akho divasa rAganAM cUMthaNAM karyA kare ane emAM majA-mANe e to mUDha che. tene dharma kayAM che? kadAca pApanA pariNAma choDIne jarA puNyabhAvamAM Ave eTale to jANe ame kAMIka chIe ema mAnavA lAge. lAkha be lAkhanuM dAna kare ane pattharanI taktImAM nAma maDhAve ke phalANAnI smRtimAM phalANAe dAna karyuM, ityAdi. bhAI ! AmAM to dayA, dAnanA pariNAmanA paNa kayAM ThekANAM che? kadAcit rAganI maMdatAthI dAna kare to paNa e puNyabhAva che, dharma nathI. e pariNAma duHkha che, duHkharUpa che. ane A paisAne sAcavavA ane bAyaDI-chokarAM-parivArane poSavA ityAdi to ekalA pApanA pariNAma che, tIvra duHkharUpa che. A to vItarAgano mArga, bhAI ! atyAre to badhA adharmanA DhasaraDA karIne ema mAne ke ame dharma karIe chIe. paNa janmamaraNarahita bhagavAna AtmAnA bhAna vinA mAthe janma-maraNanI DAMga UbhI che, bhAI ! moTA rAjA hoya te marIne narake jAya ane moTA karoDapati ke abajopati zeThiyA hoya te marIne tiryaMcamAM avatare-kUtarInI kUkhe galuDiyAM thAya ke bakarIne peTe lAvarAM thAya. mAyA, kapaTa Adi kriyAonA phaLa evAM ja hoya, bIjuM kAMI na hoya. ahAhA ! vItarAgadeva paramezvara Ama kahe che, nAtha! ke dravyadRSTithI eTale vastunI daSTithI joIe to tenuM ekapaNuM kadIya chUTayuM nathI. ane te eka jJAyaka bhagavAna AtmAne-potAne ekapaNe anubhavIne dRSTi jJAna ane ramaNatA kare tene paryAyadaSTie traNapaNuM prApta che ema jANavAmAM Ave che. basa ATalI enI (sattAnI) maryAdA che. bAkI e (enI sattA) nathI. dayA, dAna Adi pariNAmamAM, zarIra, mana ke vANImAM ke kuTuMbAdi paramAM enI sattAno aMza paNa nathI. have kahe che ke dravyadRSTithI jotAM je kadIya ekapaNAthI rahita thaI nathI tathA je anaMta caitanyasvarUpa nirmaLa udayane prApta thaI rahI che evI Atmajyotino ame niraMtara anubhava karIe chIe. ahAhA ! avinAzI jJAnasvarUpa e Atmajyoti nirmaLa prakAza vaDe paryAyamAM pragaTa thaI rahI che. ame niraMtara eno anubhava karIe chIe eTale puNya-pApanA Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 42 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 vikalpathI haThI nirvikalpa AnaMdanI pariNatine ame sevIe chIe. A anubhUtinirvikalpa AnaMdanI anubhUti e dharma che, sAkSAt dharma che. paNa dayA, dAna, pUjA Adi paraMparA (dharma) che ema nathI. paraMparA dharma kahyo che ne? kahyo che, paNa e kone lAgu paDe? jene rAgamAM dharma che evI mAnyatA TaLI gaI che ane AtmAno AnaMda che e dharma che evI dRSTi thaI che ene zubhabhAva paraMparA dharma che ema lAgu paDe che; kema ke eNe azubha TALyuM che ane AtmAnI daSTi vaDe e zubha TALaze. paNa hajI je zubhabhAvamAM dharma mAne ene to paraMparA lAgu paDatI nathI, kema ke e to mithyAdaSTi che. mArga judA che, bApA! bahAranA badhA DahApaNamAM guMcAIne marI jAya paNa arere ! bicArAne A aMtaranA DahApaNanI khabara nathI. AcAryadeve e ja kahyuM che ke ame niraMtara Atmajyotino anubhava karIe chIe kema ke e anubhava vinA sAdhya AtmAnI siddhi nathI. have kahe che ke- Ama kahevAthI evo paNa Azaya jANavo ke je samyagdaSTi puruSa che te, jevo ame anubhava karIe chIe tevo anubhava kare. samyagdaSTine atIMdriya AnaMdano kaMda prabhu AtmA anubhavamAM Avyo che ane pratIti thaI che. tane kahe che kebApu! tAre sAdhya je siddhadazA tenI prApti karavI hoya to anubhUtithI thaze. dhavalamAM Ave che ke "nirapekSanayA: mithyA: " eka naya, bIjAnI apekSA vinA mithyA che. eno artha e ke rAgAdibhAva je che e vyavahAranaya che. ene e jANe che ane enI upekSA karIne svanI apekSAmAM AvI jAya che. bhAI! A kAMI vAdavivAdathI pAra paDe evuM nathI. banArasIdAsa to kahe che ke " saddaguru kahe sahajakA dhaMdhA, vAdavivAda kare so aMdhA " A to sahajano dhaMdho che. vastu sahajAnaMda sahaja svabhAva che. AtmasiddhimAM Ave che keH " pAMce utta2thI thaI, AtmA viSe pratIta, thAze mokSopAyanI, sahaja pratIta e rIta. " AtmA sahaja pratItirUpa svabhAvika vastu aMdara che. tenAM darzana-jJAna-cAritra sahajapaNe thAya che-emAM haTha na hoya. AvuM sahajapaNuM je samyagdaSTine zraddhA-jJAnamAM AvyuM che teNe Avo anubhava karavo e ja mokSano mArga che. AtmAnA sAdhyanI siddhi anubhavathI thAya che-kahyuM che ne keH-(samayasAra nATakamAM ). ae anubhava ciMtAmani ratana, anubhava hai rasakUpa, anubhava mA2ga mokhakau, anubhava mokha sarUpa A bhAvArtha thayo. ,, * gAthA 17-18 : TIkA ( AgaLano aMza ) uparanuM pravacana * " have, koI tarka kare ke AtmA to jJAna sAthe tAdAtmyasvarUpe che, judo nathI, Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 17-18] [ 43 tethI jJAnane nitya seve ja che; to pachI tene jJAnanI upAsanA karavAnI zikSA kema ApavAmAM Ave che?" ahIM ziSya ema kahe che ke AtmA ane jJAna bane tasvarUpa che, ekarUpa che. jema sAkarane mIThAza tadrupa che, judAM nathI; jema agni svabhAvavAna ane uSNatA teno svabhAva-e banne ekarUpa che, judAM nathI tema AtmA svabhAvavAna ane jJAna teno svabhAva-e banne ekarUpa che, judA nathI. Ama jJAna ane AtmA banne abheda che, ekarUpa che, judA nathI. tethI AtmA sadAya jJAnane seve ja che. to pachI jJAnane sevavo, AtmAne sevavo-ema tene jJAnanI upAsanA karavAno upadeza kema ApavAmAM Ave che? tenuM samAdhAnaH-te ema nathI," kemake jJAna ane AtmA abheda che evI (anubhavarUpa) paryAya pragaTa kare to sevA karI kahevAya. traNa vAta karI che ne? dravya te AtmA, jJAna te svabhAva ane e svabhAvanI ektA kare te sevA e paryAya. kevI gajaba zailI lIdhI che? kahe che-"te ema nathI. joke AtmA jJAna sAthe tAdAbhyasvarUpe che topaNa eka kSaNamAtra paNa jJAnane sevato nathI.' eTale ke jJAna te AtmA ema paryAyamAM ektA karato nathI tethI jJAnane sevato nathI. lyo A sevA. bhagavAnanI sevA mUkI daIne A sevA te sevA che. bhAI, bhagavAnanI sevAnA bhAva e to puNya che, zubhabhAva che (azuddhabhAva che) ane A nijaparamAtmAnI sevA-ekAgratA e zuddhabhAva che, dharma che. eka samayamAtra paNa jJAna te AtmA evI aMtara anubhavadezA eNe karI nathI eTale e jJAnane sevato ja nathI. e to puNya-pApa, dayA, dAna, vrata, bhakti Adi rAgane seve che. kartA-karma adhikAra, gAthA 69-70 mAM Ave che ke - "A AtmA, jemane tAdAmyasiddha saMbaMdha che evA AtmA ane jJAnamAM vizeSa (taphAvata, judAM lakSaNo) nahi hovAthI temano bheda (judApaNuM) nahi dekhato thako, niHzaMka rIte jJAnamAM potApaNe varte che ane tyAM vartato te, jJAnakriyA svabhAvabhUta hovAne lIdhe niSedhavAmAM AvI nathI mATe, jANe che-jANavArUpa pariName che." jAo, jJAna te AtmA ema jJAnamAM potApaNe varte te jJAnanuM-AtmAnuM sevana che. je AtmA vastu che tenI asti-sattA jJAnasvabhAva sAthe tAdAbhyarUpe che, paraMtu tAdAbhyarUpe che evI daSTi karIne paryAyamAM enI ekAgratA karato nathI. tethI te kSaNamAtra paNa AtmAne sevato nathI. ahAhA ! paryAyane aMtarmukha vALIne jJAna te AtmA ema tadrupasvarUpamAM ekAgra thaI ene jANe to eNe jJAnanI sevA karI kahevAya. A sivAya badhI rAganI sevA che, paNa AtmAnI sevA nathI. A jJAnanI kriyA vinA AtmAnI sevA thatI nathI. kriyA traNa prakAre che:- (1) jaDanI kriyA-jaDanuM pariNamavuM, badalavuM te. (2) vikAranI kriyA-dayA, dAna, vratAdinA pariNAma tathA hiMsA, jUTha, corI Adi tathA krodhAdinA pariNAma te. (3) jJAnanI kriyA Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 44 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 -A je AtmA che te jJAnasvarUpa che ema tAdAbhyapaNe emAM ekAgra thavuM te jJAnanI kriyA, dhArmika kriyA. AvI vAta che. ahIM kahe che ke AtmA ane jJAna ekarUpa hovA chatAM te ekarUpa che evI eNe paryAyamAM anubhUti nathI karI. kevI zailI ! A to sarvajJa vItarAgano paMtha, bApu! A kAMI sAdhAraNa vAta nathI. sarvajJa paramezvara ema kahe che ke AtmAnuM jJAna sAthe che to tadrupapaNuM ja topaNa tadrupa che evI paryAyamAM eNe pratIti kayAM karI che? ziSya praznamAM ema to kahe che ke AtmA ane jJAna tadrupe ja che. sAkara ane sAkaranI mIThAza tatUpe, che tethI mIThAzane seve che; nathI sevato ema tame kema kaho cho? sAMbhaLa, bhAI sAMbhaLa. sAkara ane tenI mIThAza che to tadrupe, paNa eno svAda Ave tyAre tadrupe che ema sAcuM thayuM ne? ema guNa (jJAna) ane guNI (AtmA) che ekarUpa, paNa paryAyamAM eno svAda Ave tyAre enI sevanA thaI kahevAya ne? koI kahe ke A te vaLI kevI vAta? jainamAM to vaLI AvI vAta hoya? ApaNe jainamAM to kaMdamULa na khAvuM, rAtre covihAra karavo, sAmAyika karavI, pratikramaNa karavuM, posA karavA, upavAsa karavA evuM Ave. ahIM kahe che ke e jainadharma ja nathI. e to rAganI-vikAranI kriyAo che. paryAyane aMtarmukha vALI ekAgratA karyA vinA jJAna ane AtmA ekarUpe che evI ene pratIti na thAya tethI eNe AtmAnI-jJAnanI sevA karI ja nathI. dIna-du:khiyAMnI, daridrIonI mAnavasevA karavI ke bhagavAnanI sevA karavI enI to vAta ja nathI. ahIM to bhagavAna AtmA caitanyasvabhAvathI bharelo che evuM jeNe aMtarmukha thaIne paryAyamAM jANyuM eNe AtmAnI sevA karI kahevAya ane e jainadharma che enI vAta che. chaThThI gAthAmAM "upAsanA'-sevAnI vAta Ave che. paradravya ane paradravyanA bhAvonuM lakSa choDI AtmAnA jJAyakabhAvanuM sevana-upAsanA kare to "zuddha' kahevAya. vikAranuM lakSa choDIne ema tyAM nathI lIdhuM, paNa je dravyakarma che te paradravya ane dravyakarmanA udayarUpa bhAva te paradravyanA bhAvo-enuM lakSa choDIne eka jJAyakabhAva AtmAmAM ekAgra thAya che tyAre paryAyamAM AtmAnI upAsanA-sevA thAya che. paradravyanuM lakSa choDI AtmAmAM lIna thayo eTale vikAranuM lakSa paNa chUTI gayuM ema tyAM lIdhuM che. e dravyanI sevAupAsanA thAya tyAre vastu trikALI "zuddha' che ema khyAlamAM Ave che. trikALI "zuddha', "zuddha' che ema to sau koI kahe che, paNa paryAyamAM azuddhatA che ene kema TALavI enI khabara na hoya eTale e trikALI "zuddha' che ema jANyuM ja nathI. AtmA je jJAyakasvabhAva zuddha che enI paryAyamAM daSTi karI aMtarmukha vaLatAM ene jyAre zuddhatAnuM vedana thAya tyAre vedanamAM dravya AkhuM zuddha che ema Ave ane tyAre eNe "zuddha' mAnyo kahevAya. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 17-18 ] [ 45 mArga to A che. bhAI! paNa saMpradAyavALAne lAge ke A te vaLI kaI jAtano mArga? navo kADhayo haze ? are bhAI! tane khabara nathI, bApu! AtmA to sarvajJasvabhAvI che ja, paNa kone ? jeNe aMtarmukha thaI emAM ekAgratA karI pratItimAM lIdho ene. AtmA sarvajJasvabhAvI che enI sattAno svIkAra koNe karyo? e paryAya e tarapha DhaLIne A che ema jyAre jANyuM tyAre te zraddhAmAM Avyo. tyAre eNe jJAnanI-AtmAnI sevA karI ema yathArtha kahevAya. joke AtmA jJAna sAthe tadrupe che topaNa te eka kSaNamAtra jJAnane sevato nathI, kemake puNya-pApa, dayA, dAna, Adi je vikalpa te AtmA ema enI daSTi paryAyamAM paDI che. jJAnanI paryAya gulAMTa khAIne A 'jJAna te AtmA' ema eNe kadI anubhava karyo ja nathI. bIjA loko AvI vAto sAMbhaLIne rADo pADe che hoM. bicArA ! (kAyara che tethI kaMpI UThe che) ekAnta che, ekAnta che ema zora kare che. paNa bhAI, e samyak ekAnta che, trikALI jJAyakasvabhAva A che ema e paryAya jANyuM tyAre samyak ekAnta thayuM. (samyak ekAnta evA nijapadanI prApti thaI.) bhAI ! nijagharamAM zuddhacaitanyaghanamAM jue nahIM ane bahArathI rADo pADe; paNa ema kAMI cAle? pote vItarAgasvarUpa bhagavAna AtmA che. A vItarAganI AjJA che. kaLazaTIkAmAM Ave che ne ke 'binavavRmi manta' eTale jinavacanano kahevAno bhAva vItarAgatA che. jinavacananuM tAtparya vItarAgatA che. paMcAstikAya gAthA 172 mAM sUtratAtparya ane zAstratAtparya ema be vAta lIdhI che. sUtratAtparya sUtra pramANe che ane zAstratAtparya vItarAgatA che ema lIdhuM che. cAreya anuyogonuM tAtparya vItarAgatA batAvyuM che. have vItarAgatA kayAre pragaTe? svano Azraya laIne pa2no Azraya choDe tyAre. jinavacanamAM zuddhadravyArthikanaye eka zuddhAtmAne upAdeya kahyo che. eno artha e ke vItarAgabhAva kema pragaTa thAya eno upadeza Apyo che. pa2nI apekSA choDI eka zuddha jIvavasturUpa svamAM jAya tyAre vItarAgatA thAya. samajANuM kAMI? A to 52mAtmAno gahana mArga, bhAI! aMdarathI ukela karyA vinA bahArathI vAdavivAda kare ke Ama che ne tema che emAM kAMI vaLe nahi. have kema sevato nathI enuM kAraNa ApatAM kahe che keH-'kAraNa ke svayaMbuddhatva (pote potAnI meLe jANavuM te) athavA bodhitabuddhatva (bIjAnA jaNAvavAthI jANavuM te)-e kAraNapUrvaka jJAnanI utpatti thAya che.' svayaMbuddhatva eTale huM zuddha jJAnavana caitanyasvarUpI AtmA chuM ema svayaM potAnI meLe sva tarapha jhUkAva thatAM jANe te. ane bodhitabuddhatva eTale bIjA koI dharmAtmA jJAnInA jaNAvavAthI jANe te. samakti be prakAre thAya che ema Ave che ne? 'nirNayAt adhigamAt vA' dharmAtmA jJAnI ene kahe ke-bhAI tArI puMjI moTI. zuddha Atmatattva e tArI puMjI-nidhAna che; tyAM jo ne. jemAM tuM nathI tyAM tuM Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 46 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 jue che, paNa jyAM tuM Akho che tene ja ne. tyAM pachI ene dravyadaSTi thatAM potAne jANe te bodhitabuddhatva che. Ama svayaMbuddhatva ane bodhitabuddhatva-e kAraNapUrvaka jJAnanI utpatti thAya che. kAM to kALalabdhi Ave tyAre pote ja jANI le athavA koI upadeza denAra maLe tyAre jANe-jema sUtelo puruSa kAM to pote ja jAge athavA to koI jagADe tyAre jAge. paryAyamAM potAnI meLe ja jJAna te AtmA evA jJAnanI utpatti thAya te svayaM buddhatva athavA kALalabdhi Ave tyAre thAya e be eka ja vAta che. kALalabdhi eTale zuM? je paryAyamAM-kALamAM nirmaLa samyakdazA thAya te kALalabdhi. paNa enuM jJAna sAcuM kone thAya? je jJAyakasvabhAvanI pratIti ane anubhava kare ene paryAyamAM A kALa pAkyo ema sAcuM jJAna thAya. (parakALa sAme jovAthI kALalabdhi na thAya.) saMpradAyamAM ema kahetAM ke kevaLajJAnIe dIThuM haze te divase (samakita Adi) thaze, ApaNe zuM puruSArtha karIe ? paraMtu eka samayamAM traNakALa traNalokane jANe evA kevaLajJAnanI ati jagatamAM che eno svIkAra karyA vinA dIThuM, jANuM ema koNe nakkI karyuM? kevaLajJAnanI sattA jagatamAM hovApaNe che eno nirNaya thayA vinA je kevaLIe dIThuM te thAya e kayAMthI AvyuM? e sarvajJa bhagavAna kevA che, kevaDA che ityAdi zraddhAnamAM bese ene ja "kevaLIe dIThuM ema thAya che' no sAco nirNaya hoya che. (kevaLIno nirNaya arthAt kevaLajJAna paryAyano nirNaya pUrNa kevaLajJAna svarUpa AtmAnI sanmukha thayA vinA thaI zakto nathI. Ama je svabhAva sanmukha thaI kevaLajJAnano nirNaya kare che, teno moha avazya nAza pAme che. ane samyakadarzana thAya che.) pravacanasAra gAthA 80 mAM kahyuM che ke : "jo jANadi arahaMtaM dvvttgunnttpjjyttehiN| so jANadi appANaM moho khalu jAdi tassa lyN||'' jeNe arihaMtanI eka samayanI paryAyamAM kevaLajJAna che ema svabhAva sanmukha thaI nirNaya karyo teNe kevaLajJAnano svIkAra karyo kahevAya. kevaLajJAna je eka samayanI paryAya che ene je jANe ene bhava rahI zake nahiM. te divasa saM. 197ra mAM A bhAva Avyo hato. tyAre pravacanasAra vAMcyuM na hatuM. kevaLajJAna eka samayamAM eka guNanI ( jJAnaguNanI) paryAya jenI muddata eka samaya te traNa kALa jANe ! ahAhA ! svayaMbhUstotramAM svAmI samatabhadrAcArye kahyuM che ke he nAtha ! Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 17-18 ] [ 47 Apa sarvajJa cho ema ame nirNaya karyo che; kema ke ApanI sarvajJanI paryAyamAM bhUtavartamAna-bhAvi paryAyo sahita tathA eka samayano kALa ane jagatanA anaMtA dravyone eka samayamAM utpAda-vyaya-dhrauvya sahita Ape jANyA, eka samayamAM traNano nirNaya karyo. kALa traNa, anaMtA dravyo traNa (utpAda-vyaya-dhrauvya) sahita ane samaya ekamAM (eka samayamAM) Ape jANyAM. Ama eka samayamAM traNa, sarvajJa sivAya koI kahI zake nahi tethI Apa sarvajJa cho ema ame nizcaya karyo che. A rIte kevaLajJAnano svIkAra karyo kahevAya. have pharIthI ziSya pUche che ke jJAnanI utpatti svayaMbuddhatvathI eTale pote potAthI AtmAmAM jJAna ane AnaMdanI jAgRti kare athavA bodhitabuddhatvathI eTale bIjo koI samajAvavAvALo maLe tyAre samaje-jo Ama che to jANavAnA kAraNa pahelAM zuM AtmA ajJAnI ja che kema ke tene sadAya apratibuddhapaNuM che?' ziSyano prazna ema che ke bhagavAna AtmA jJAtA-draSTA che evuM bhAna haju thayuM nathI to pahelAMthI e ajJAnI che, apratibuddha che? AtmA to jJAnasvarUpI che, jANavAnA svabhAvavALo jJAnavALo to che, to pachI ene ajJAnI kema kahevAya ? utta2:-e vAta ema ja che, te ajJAnI ja che. kema ke eNe AtmA jJAtA-draSTA che evo anubhava kadI karyo nathI. ahAhA! vastu trikALI jJAnasvabhAvI hovA chatAM 'jJAna te AtmA' evo anubhava karyo nathI tyAMsudhI te ajJAnI ane mUDha che. cAhe te dayA, dAna, vrata, tapa, bhakti ityAdi lAkha-karoDa-anaMtavAra kare topaNa ajJAnI ja che, kema ke e to zubharAga che, dharma nathI. dharma to vastunA svabhAvane kahe che. kahyuM che ne ke-' vatyu sahAvo dhammo' vastuno svabhAva te dharma. vastu je AtmA che temAM anaMtaguNo (dharmo) rahelA che, vaselA che. tethI tene vastu kahe che. gommaTasAramAM Ave che ke jemAM anaMta guNa vasyA-rahelA che tene vastu kahe che. ahAhA! jJAna, AnaMda, zAMti, vItarAgatA, svacchatA, izvaratA ityAdi anaMtaguNa vastumAM vaselA che evI aMtaradaSTipUrvaka svIkAra, zraddhA-pratIti karIne, anaMta-guNasaMpanna bhagavAna AtmA che tenI taraphanA jhUkAvathI-svabhAvasanmukhatAthI ekatA thavI tenuM nAma dharma che. bAkI badhI vAto che, bhAI ! jyAre e jJAnasvarUpa bhagavAna AtmA pote potAthI aMdaramAM ekAgra thAya athavA koI samajAvavAvALo maLe tenAthI aMdara ekAgra thAya tyAre e jJAnI thAya che. ziSya Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 48 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 pUche che ke e jJAnI thayA pahelAM ajJAnI hato? to kahe che hA, e ajJAnI ja hato. bhale pachI e digaMbara sAdhu hoya, hajAro rANIono tyAgI hoya ke bALabrahmacArI hoya; jyAM sudhI AtmAnA jJAnanI ektArUpa dharma na karyo tyAMsudhI ajJAnI ja che. vaLI pharI pUche che ke A AtmA keTalA vakhata sudhI (kayAM sudhI) apratibuddha che te kaho, tenA uttararUpa gAthAsUtra kahe che - [ pravacana naMbara 58 thI 61 * tArIkha 27-1-76 thI 30-1-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 19 vaLI pharI pUche che ke A AtmA keTalA vakhata sudhI (kayAM sudhI) apratibaddha che te kaho. tenA uttararUpa gAthAsUtra kahe che: kamme Nokammamhi ya ahamidi ahakaM ca kamma nnokmm| jA esA khalu buddhI appaDibuddho havadi taav||19 / / karmaNi nokarmaNi cAhamityahakaM ca karma nokrm| yAvadeSA khalu buddhirapratibuddho bhavati taavt||19 / / nokarma-karme "huM", huMmAM vaLI "karma ne nokarma che, -e buddhi jyAM lagI jIvanI, ajJAnI tyAM lagI te rahe. 19. gAthArthaH- [ yAvata] jyAM sudhI A AtmAne [ Li] jJAnAvaraNAdi dravyakarma, bhAvakarma [2] ane [ noLi ] zarIra Adi nokarmamAM [6] "A huM chuM" [2] ane [ $ rma norma rUti] huMmAM (-AtmAmAM) "A karma-nokarma che - [gSA rahetu vRddhiH] evI buddhi che, [ tAvata] tyAM sudhI [ kaprativuddha: ] A AtmA apratibuddha [ bhavati] che. TIkAH- jevI rIte sparza, rasa, gaMdha, varNa Adi bhAvomAM tathA pahoLuM taLiyuM, peTALa AdinA AkAre pariNata thayela pudgalanA skaMdhomAM "A ghaDo che' ema, ane ghaDAmAM "A sparza, rasa, gaMdha, varNa Adi bhAvo tathA pahoLuM taLiyuM, peTALa AdinA AkAre pariNata pudgala-skaMdho che" ema vastunA abhedathI anubhUti thAya che, tevI rIte karma-moha Adi aMtaraMga pariNAmo tathA nokarma-zarIra Adi bAhya vastuo ke jeo (badhAM) pudgalanA pariNAma che ane AtmAno tiraskAra karanArA che-temanAmAM "A huM chuM" ema ane AtmAmAM "A karma-moTuM Adi aMtaraMga tathA nokarma-zarIra Adi bahiraMga, Atma-tiraskArI (AtmAno tiraskAra karanArA ) pugala-pariNAmo che" ema vastunA abhedathI jyAM sudhI anubhUti che tyAM sudhI AtmA apratibaddha che; ane jyAre koI vakhate, jema rUpI darpaNanI sva-paranA AkArano Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 50 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 (mAlinI) kathamapi hi labhante bhedavijJAnamUlAmacalitamanubhUtiM ye svato vAnyato vaa| pratiphalananimagnAnantabhAvasvabhAvaiMkuravadavikArAH santataM syusta ev|| 21 / / pratibhAsa karanArI svacchatA ja che ane uSNatA tathA jvALA agninI che tevI rIte arUpI AtmAnI to potAne ne parane jANanArI jJAtRtA ( jJAtApaNuM) ja che ane karma tathA nokarma pudgalanAM che ema potAthI ja athavA paranA upadezathI jenuM mULa bhedavijJAna che evI anubhUti utpanna thaze tyAre ja (AtmA) pratibaddha thaze. bhAvArtha- jema spardhAdimAM pudgalano ane pugalamAM spardhAdino anubhava thAya che arthAta banne ekarUpa anubhavAya che, tema jyAM sudhI AtmAne, karma-nokarmamAM AtmAnI ane AtmAmAM karma-nokarmanI bhrAMti thAya che arthAt banne ekarUpa bhAse che, tyAM sudhI to te apratibaddha che; ane jyAre te ema jANe ke AtmA to jJAtA ja che ane karma-nokarma pudgalanAM ja che tyAre ja te pratibaddha thAya che. jema arIsAmAM agninI jvALA dekhAya tyAM ema jaNAya che ke "jvALA to agnimAM ja che, arIsAmAM nathI peThI, arIsAmAM dekhAI rahI che te arIsAnI svacchatA ja che, te pramANe "karma-nokarma potAnA AtmAmAM nathI paThAM; AtmAnI jJAna-svacchatA evI ja che ke jemAM zeyanuM pratibiMba dekhAya; e rIte karma-nokarma jJaya che te pratibhAse che"--evo bhedajJAnarUpa anubhava AtmAne kAM to svayameva thAya athavA upadezathI thAya tyAre ja te pratibaddha thAya che. have, A ja arthanuM kaLazarUpa kAvya kahe che: zlokArthaH- [ ] je puruSo [ svata: vA nyata: vA] potAthI ja athavA paranA upadezathI [ 4thama kapi di] koI paNa prakAre [evijJAnamUnAma] bhedavijJAna jenuM mULa utpattikAraNa che evI [mAnitam] avicaLa (nizcaLa) [manubhUtima] potAnA AtmAnI anubhUtine [ namanta ] pAme che, [ te Iva] te ja puruSo [araval] darpaNanI jema [prati -nima-mananta-bhAva-svamAvai.] potAmAM pratibiMbita thayelA anaMta bhAvonA svabhAvothI [sattai] niraMtara [viIST:] vikArarahita [:] hoya che, - jJAnamAM je zeyonA AkAra pratibhAse che temanAthI rAgAdi vikArane prApta thatA nathI. 21. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-19 ] [ pa1 upodaghAtaH have ziSyano prazna che ke-AtmA keTalA vakhata sudhI apratibaddha rahe che? mahArAja! Apa A AtmAne anAdithI apratibaddha kaho cho. teNe anaMtavAra dayA, vrata, tapa, brahmacarya, Adi pALyAM topaNa AtmAnuM sevana karyuM nathI ema kaho cho to have te kayAM sudhI apratibuddha raheze te kaho. tenA uttararUpe gAthAsUtra kahe che: * gAthA 19: TIkA uparanuM pravacana * amRtacaMdrAcArya daSTAMta Ape che :-jevI rIte sparza, rasa, gaMdha, varNa Adi bhAvomAM tathA pahoLuM taLiyuM, peTALa AdinA AkAre pariNata thayela pudgala skaMdhomAM, A ghaDo che" ema, ane ghaDAmAM "A sparza, rasa, gaMdha, varNa Adi bhAvo tathA pahoLuM taLIyuM, peTALa AdinA AkAre pariNata pudgala skaMdho che" ema vastunA abhedathI anubhUti thAya che; A daSTAMta thayuM. tevI rIte karma-moheM-zubhAzubharAga Adi aMtaraMga pariNAmo tathA nokarma-zarIrAdi bAhya vastuo-e badhAM pudgalanAM pariNAma che. jema sparza, rasa, gaMdha, varNamAM ghaDo che ane ghaDAmAM sparza, rasa, gaMdha, varNa che ema puNyapApanA aMtaraMga pariNAma bhAvakarma ane jaDakarma tathA nokarma-zarIra, mana, vANI Adi bahiraMga pudgala pariNAmo che. ahAhA ! aMdaramAM dayA, dAna, vrata, bhakti Adi je rAgabhAva thAya te bAhya vastu che, kema ke jema AtmAmAM jJAna ane AnaMda svabhAva che tema puNya-pApanA bhAva teno svabhAva nathI. e AtmA nathI. bhagavAna AtmAmAM aMtaraMgamAM je puNya-pApa dekhAya che te, jaDa karma tathA zarIrAdi nokarma-e traNeya pudgalapariNAmo AtmAno tiraskAra karanArA che. jAo, zubha-azubhabhAvane pudagalapariNAma kahyA kemake te AtmAno anAdara karavAvALA che. jeo rAganI rucivALA che teo AtmAno anAdara kare che. rAgabhAva ja AtmAno anAdara karavAvALo che. puNya-pAparUpa bhAvakarma, jaDa dravyakarma ane zarIrAdi nokarma e traNeya pudgalanI jAta che; bhagavAna AtmA jJAnanI jAta che. puNya-pApanA bhAvamAM jJAnanA aMzano abhAva che. e traNeya pudgalapariNAmono caitanyabhAvamAM abhAva che. e traNeya bhagavAna AtmAnA pariNAma nathI, kemake bhagavAna AtmA jJAnasvabhAvI vastu hovAthI enA pariNAma jJAnarUpa hoya; jyAre A traNeyamAM caitanyanA aMzano abhAva che. vyavahAraratnatraya e zubharAga che, e pudgalanA pariNAma che kemake e (rAga ) caitanyathI khAlI che. AvI vAta bahu bhAre, bhAI. lokone to evuM lAge ke A sonagaDhavALAoe nizcayathI dharma' e navo zodhyo. sahelo saTa laIne beThA che. vrata ane tapamAM duHkha paDe, kaSTa paDe eTale sahelo dharma kADhayo. basa AtmA jANo, AtmA jANo-e dharma. are bhagavAna! tuM sAMbhaLa to kharo. prabhu! tuM AtmA caitanyacamatkAra vastu che. e caitanyacamatkAramAM ekAgra thavuM enuM nAma dharma Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates para ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 che. e caitanyacamatkArane choDI je dayA, dAna, vratAdi che te acetana che. te jJAnasvarUpa caitanyanI jAta nathI. sIdhI sAdI bhASA che. vastu AvI che, bhAI. ghaDAnA daSTAMte-e puNya-pApa Adi bhAvakarma, ane dravyakarma tathA zarIra, mana, vANI Adi nokarma e traNemAM AtmA che ane e traNeya cIja AtmAmAM che evI jenI mAnyatA che te mithyAdaSTi ajJAnI-apratibaddha che. parasattAnuM potAmAM hovApaNuM mAnavuM e mithyAtvabhAva che. koI kahe ke vyavahArathI (dharma ) thAya. paNa bhAI, vyavahAra e zubharAganI kriyA che ane zubharAga che e acetana che, pudgalapariNAma che. cetana AtmA acetana pudagalapariNAmamAM che ane pudgalapariNAma AtmAmAM che evI mAnyatA ajJAnInI che. bhale ne nagna sAdhu kema na hoya, rAganA pariNAmamAM huM chuM ane mArAmAM rAganA pariNAma che."--evI mAnyatA jo tene hoya to te ajJAnI che, apratibaddha che. ahAhA ! karma-moTuM Adi aMtaraMga pariNAma eTale moha-rAga-dveSAdi bhAvakarma ane jaDa karma tathA nokarma-zarIrAdi-e badhI bAhya vastuo che. A bAhya vastumAM huM chuM ane bAhya vastu mArAmAM che ema mAnanAra bahirAtmA-mithyAdaSTi che. aho! AcAryadave sane samajAvanArI mIThI ane madhura TIkA karI che. bhagavAna! bahirAtmA kone kahIe ane aMtarAtmA kone kahIe? ke je aMdara rAganI kriyAnA puNya-pAparUpa, dayA, dAna, bhakti, vrata AdirUpa bhAva thAya che te pugala-pariNAma che ane bAhya che. temAM huM chuM ane tethI mane lAbha che ema mAnanAra bahirAtmA che. bahu AkaruM paDa. pelA bhaktivALA ema kahe ke bhakti karo, ema karatAM karatAM dharma thaze; A dayA pALavAvALA ema kahe ke paranI dayA pALo, tethI dharma thaze ane zarIranA baLiyA hoya te ema kahe upavAsAdi tapa karo, ema karavAthI dharma thaze. A traNe maMdarAganI kriyA che. A maMdarAganI kriyAthI lAbha mAnanArA rAganI rucivALA bahirAtmA che, ajJAnI che. ahAhA! ahIM to dAMDI pITIne kahevAya che ke bhagavAna jinendradevano kahelo dharma e alaukika cIja che. evI cIja bIje kyAMya nathI. paNa enA gharamAM ( digaMbara jainamAM) jeNe janma lIdho che ene ya khabara nathI. ahIM traNa vAta kahe che:-puNyapAparUpabhAva e bhAvakarma, jJAnAvaraNAdi jaDa karma ane zarIrAdi nokarma e traNeya pudgalapariNAma che, eka vAta. e AtmAnA tiraskAra karavAvALA che e bIjI vAta ane Ama hovA chatAM temAM huM chuM ane e pariNAma mArAmAM che ema vastunA abhedathI jyAM sudhI anubhUti che tyAM sudhI AtmA apratibaddha che, mithyAdaSTi che. zuM kahe che? zubharAga Adi pudgala-pariNAma che. e jIvasvabhAvamAM to nathI paNa jIvano tiraskAra karavAvALA che. tethI puNyabhAva Adi bhAvakarma tathA zarIra, mana, vANI, strI, kuTuMba, parivAra Adi nokarmano Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-19] [ 53 prema Adara karIza vA tethI potAne lAbha che ema mAnIza to bhagavAna AtmAno anAdara thaze. A traNeyamAM abhedapaNe anubhUti e to mithyAdarzana che, ajJAna che. prazna:-anubhUti che topaNa ajJAnI? uttara-e anubhUti che emAM zuM? e to jaDanI anubhUti che. (ajJAna che ) ene anubhUti kahetA ja nathI. anubhUti eTale anubhavavuM, thavuM. ane anusarIne thavuM, pariNamavuM. eTale potAnA darzana-jJAna-cAritrarUpa svabhAvane anusarIne thavuM-pariNamavuM tene AtmAnI anubhUti kahe che. paraMtu jaDane, rAgane anusarIne thavuM-pariNamavuM e AtmAnI anubhUti nathI. pahelAM bIjI gAthAmAM A AvI gayuM che. AhAhA! zuM kahyuM? jaDakarma ane zarIrAdi nokarma e to pudgalapariNAma che ja. paNa A AtmA je eka jJAyakabhAva jJAtAdraSTA caitanyacamatkAra vastu che temAM thatA kSaNika puNya-pApanA je bhAva te paNa pudgalapariNAma che, acetana che. e caitanyacamatkAra jJAyaka-bhAvarUpa AtmA eka vastu ane puNya-pApanA bhAva e bIjI vastu. A be vastu bhinna hovA chatAM dRSTimAM jyAM sudhI bannemAM ekapaNAnI abhedabuddhi che tyAM sudhI AtmA apratibuddha-ajJAnI che, pachI bhale lAkho zAstro bhaNyo hoya. ahIM koI kahe ke AmAM jarA DhIluM karo. thoDo rAgathI lAbha thAya ane thoDo rAgathI lAbha na thAya ema syAdvAda karo. to ApaNe badhA eka thaI jaIe. paNa bhAI, AmAM DhIluM mUkavAno prazna ja kayAM che? trilokInAtha bhagavAna ane saMto jAhera kare che ke tuM caitanya camatkArI vastu che. tArAmAM caitanya camatkAranI IzvaratA bharelI che. evA nija AtmasvarUpane dayA, dAna, vrata, bhakti Adi zubhabhAvarUpa jANe ane mAne, e zubhabhAvo mArA che ane ethI mane lAbha (dharma) thaze ema mAne to mithyASTi, ajJAnI che, mUDha che, jaina nathI. navA mANasane jarA AkaruM lAge. pahelAM sAMbhaLyuM hoya ne ke vrata, tapa, jAtrA Adi karo eTale dharma thaI jaze. paNa koInI jAtrA, bhAI ? bahAranI ke aMdaranI ? tIrthe jAo paNa karyuM tIrtha? AtmAnI aMdara ke AtmAnI bahAra? kAMI khabara na maLe bicArAne. bhagavAna AtmA svayaM tIrtharUpa-devarUpe che. e paramAnaMdasvabhAvavALuM dravya che. temAM aMdara jAtrA kare-aMdara jAya e dharma che. bahAranI jAtrA e to rAganI kriyA che. e rAgakriyA je AtmAno tiraskAra karavAvALI che enAthI lAbha thaze evI mAnyatA to apratibuddha-ajainanI che. bhAI ! vrata, tapa Adi zubhabhAva e to pugalanA pariNAma che, acetana che. je bhAve tIrthakara gotra baMdhAya e bhAva pudagalapariNAma che, acetana che. emAM caitanyanI jAta nathI. tethI e zubharAgAdi bhAvakarma, dravyakarma tathA zarIrAdi nokarma e bAhya vastuo sAthe jyAM sudhI ekapaNAnI abhedapaNe anubhUti che tyAMsudhI te apratibaddha che, bahirAtmA Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 54 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 che. tathA e traNeya pudgalapariNAmo bAhya cIja hovAthI mArA potAnAmAM nathI ema mAnI je potAno darzana-jJAna-cAritrasvabhAvarUpa eka jJAyakabhAva AtmA che tevI zraddhA karI tenI sAthe ja ekapaNAnI nirmaLa jJAna, AnaMdanI anubhUti kare te aMtarAtmA che. potAnA darzana-jJAna-cAritra AdinI pUrNadazA pragaTa thavI e paramAtmA che. A bahirAtmA, aMtarAtmA ane paramAtmAnI vyAkhyA che. pahelAM ghaDAnuM daSTAMta ApyuM. have darpaNanuM daSTAMta ApIne samajAve che. "jema rUpI darpaNanI sva-paranA AkArano pratibhAsa karanArI svacchatA ja che ane uSNatA tathA jvALA agninI che. zuM kahe che? jyAre darpaNanI sAme agni hoya tyAre darpaNamAM je pratibiMba (agni jevo AkAra) dekhAya che te darpaNanI svacchatAnI paryAya che, paNa agninI paryAya nathI. je bahAramAM jvALA ane uSNatA che te agninAM che. paraMtu darpaNamAM je pratibiMba dekhAya che te to darpaNanI sva-paranA AkArano-svarUpano pratibhAsa karanArI svacchatA ja che. "tevI rIte arUpI AtmAnI to potAne ne parane jANanArI jJAtRtA (jJAtApaNuM) ja che ane karma tathA nokarma pudgalanAM che." zuM kahe che? rAga-dayA, dAna, puNya-pApa Adi je vikalpa enA AkAre eTale jJayAkAre jJAna thayuM e to jJAnanI paryAya che, paNa rAganI nathI. jema agninI paryAya agnimAM rahI, paNa teno AkAra (pratibiMba) je arIsAmAM dekhAya che te agninI paryAya nathI paNa e to arIsAnI svacchatAnI AkRtinI paryAya che, tema bhagavAna AtmA jJAnasvarUpa che e zeyAkAra svanuM jJAna kare che ane dayA, dAna, vrata, Adi vikalpanuM jJAna kare che. e paranuM jJAna thAya che e potAnI paryAyamAM thAya che. e paranuM jJAna paramAM to thatuM nathI, paNa parane lIdhe paNa thatuM nathI. potAnA jJAnanI svacchatva zaktine lIdhe thAya che. svanuM jJAna thavuM ane para-rAganuM jJAna thavuM e to potAnI jJAnanI pariNatino sva-paraprakAzaka svabhAva che. rAga che to rAganuM jJAna thayuM ema nathI. paraMtu te samaye potAnI jJAnanI paryAya svaye rAganA jJayAkArarUpe pariNamatI thakI jJAnAkArarUpa thaI che. te potAthI thaI che, potAmAM thaI che, parathI (zayathI) nahIM. arUpI AtmAne to potAne ane paranI jANavAvALI jJAtRtA che. e jJAtRtA potAnI che, potAthI sahaja che, rAgathI nahi ane rAganI paNa nahIM. e rAga che to jJAtRtA ( jANapaNuM) che ema nathI. vastunuM sahajasvarUpa ja AvuM che. aho! AcAryadave mIThI, madhurI bhASAmAM vastu bhinna pADIne batAvI che. emAM Thara to tAruM kalyANa thaze. jema rUpI darpaNanI svacchatAmAM sva-parano pratibhAsa karavAnI potAnI zakti che tema jJAnanI paryAyamAM potAnuM jJAna thavuM ane para evA vyavahAraratnatrayanuM jJAna thavuM e svaparanuM jANavArUpa pariNamana thavuM e potAnI zaktinA kAraNe che, paNa rAganA (vyavahAraratnatrayanA) kAraNe nahi ane rAgamAM paNa nahi. 12 mI gAthamAM Ave che Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-19 ] [ 55 ne ke te kALe vyavahAra jANelo prayojanavAna che. (vyavahAranayo parijJAyama nastavAve prayobanavAn') enuM spaSTIkaraNa che. potAnI jJAnanI paryAya potAne jANe che ane rAgane jANe che. rAga che to jANe che ema nathI, paNa te kALe potAnI jJAnaparyAya ja evI sva-52prakAzaka pragaTa thAya che. Avo mArga, bhAI. have A vANiyAne vepAra ka2vo, bAyaDI-chokarAMnuM karavuM ke AvuM sAMbhaLavA besavuM? dhULamAMya vepArAdi karato nathI; e to rAga ane dveSa kare che zuM vepAra karI zake che? paranI kriyA karI zake che? nA. e (52) to jaDa che. ghaDAnuM dRSTAMta pahelAM daIne have darpaNanuM dRSTAMta ApyuM. ghaDAnA dRSTAMtamAM to jema varNa, gaMdha, rasa, sparzamAM ghaDo che ane ghaDAmAM varNa, gaMdha, rasa, sparza che tema puNyapApamAM huM chuM ane mArAmAM e che evI anubhUti e ajJAna che ema kahyuM. AmAM kahe che ke lokAloka che to kevaLajJAnanI paryAya che ema nathI. jJAnanI svaparaprakAzaka pariNati e potAnI potAnA svabhAvathI thAya che, lokAlokathI nahIM. sva-52no pratibhAsa thavo e potAnuM sahaja sAmarthya che. 52 che to 5rano prakAza thAya che ema nathI. AtmAnI to svaparane jANanArI jJAtRtA che ane karma ane nokarma puddagalanAM ja che ema jaNAya che. rAgAdi karma ane zarIrAdi nokarma puddagalanAM che ema potAthI jANe athavA paranA upadezathI. jenuM mULa bhedavajJAna che-eTale rAgathI ane zarIrAdi parathI bhinna paDavuM e jenA mULamAM che-evI anubhUti utpanna thaze tyAre ja AtmA pratibuddha thaze. * kaLaza 19 : bhAvArtha u52nuM pravacana * jema sparzAdimAM puddagalano ane pudgalamAM sparzAdino anubhava thAya che arthAt banne (ghaDAnA daSTAMtanI jema) ekarUpa anubhavAya che tema jyAMsudhI AtmAne karma-jaDa karma ane aMtaraMga rAgAdi bhAvakarma ane nokarma-zarIra, mana, vANI ityAdimAM AtmAnI ane AtmAmAM karma-nokarmanI bhrAMti thAya che tyAMsudhI te apratibuddha che. bhagavAna AnaMdasvarUpa jJAyaka AtmA che. ene A rAga te huM chuM ane e rAga mArAmAM che evI bhrAMti che tyAMsudhI e mithyAdaSTi che. have keTalAka kahe che ke vyavahAra rAga karatAM karatAM AtmAnI anubhUti-nizcaya thAya, paNa ema nathI. e rAga to vikalparUpa che. ane AtmA to nirvikalparUpa AnaMdakaMda che. AtmA to zuddha pavitra AnaMdaghana jJAyakarUpa che. ane vyavahAranA zubhabhAva to jaDasvabhAvI, azuddha, apavitra ane duHkharUpa che. tethI AtmA te rAga che ane rAga te AtmAmAM che evI ekapaNAnI mAnyatA bhrama che. jyAMsudhI banne ekarUpa bhAse tyAMsudhI te ajJAnI-apratibuddha che. puNya-pApanA bhAva svarUpamAM to nathI, e to svarUpano tiraskAra karavAvALA-anAdara karavAvALA che. Ama che topaNa e potApaNe ekarUpa bhAse e ajJAna che. Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates pa6 ]. [ pravacana ratnAkara bhAga-2 have jyAre te ema jANe che ke AtmA to jJAtA ja che ane karma-nokarma pugalanAM ja che tyAre ja te pratibaddha thAya che. zuM kahyuM? ke A jANanAra, jANanAra che te ja AtmA che. je A jANe che te ja AtmA che. ane para taraphanA lakSe utpanna thaelAM rAgAdi bhAvakarma ane zarIra, mana, vANI ityAdi nokarma e pudgalanA ja che. juo, A paisA, bAyaDI, chokarAM, vepAraMdhadho e to bahu dUra rahI gayA. e to badhI pudagalanI paryAyanI ja jAta che. ahIM to dayA, dAna, vratAdi vikalpa UThe e paNa pudagalanA ja che ema vAta che. e caitanya-jJAyakanI sattAmAM-jJAyakanA hovApaNAmAM e rAganI sattA nathI ane rAganI sattAmAM bhagavAna jJAyakanI sattA nathI. ema zarIranI sattAmAM AtmAnI sattA nathI ane AtmAnA hovApaNAmAM zarIranI sattA nathI. bhagavAnanI bhakti thAya, vrata ane tapano vikalpa Ave upavAsa karuM, brahmacarya pALuM evo zubharAga Ave e badhA zubharAganI sattAmAM caitanyasvarUpa AtmA nathI ane caitanyasvarUpa AtmAmAM e zubharAganI sattA nathI. AvuM jyAre bhedajJAna thAya tyAre te pratibaddha thAya che. lyo, Ama rAgAdithI bheda karI jJAyakamAM ekapaNe ekAgratA kare tyAre pratibaddha thAya che. jema arIsAmAM agninI jvALA dekhAya tyAM ema jaNAya che ke-jvALA to agnimAM ja che; arIsAmAM nathI peThI. arIsAmAM dekhAI rahI che te arIsAnI svacchatA ja che. zuM kahe che? temAM je agninI jvALA (pratibiMba ) dekhAya che te jvALA agninI nathI ane agnithI paNa nathI. e to arIsAnI svacchatAnI dazA che. e (e arIsAnA svabhAvane kAraNe che) arIsAnI svacchatAno svabhAva ja evo che ke te potAnI svacchatAne batAve ane sAme cIja che eno je potAmAM pratibhAsa thAya ene paNa batAve. kharekhara arIsAmAM je dekhAya che e jvALA nathI paNa e to arIsAnI svacchatA che. sAme barapha hoya ane pIgaLato jAya e arIsAmAM dekhAya che. e baraphane laIne nathI ke barapha emAM che ema paNa nathI. tyAM to arIsAnI svacchatAnuM ja astitva che, baraphanuM nathI. tema jenI sattAmAM hovApaNAmAM AnaMda ane jJAna bharyuM che temAM rAganuM je jJAna thAya e jJAna enI potAnI sattAmAM che, paNa rAga enI sattAmAM nathI. bhagavAna AtmA jJAyakajyoti caitanyaarIso che. emAM zubhAzubhabhAvanI vRttio je che teno pratibhAsa-jJAna thAya, e jJAnanuM astitva to potAmAM che, paNa zubhAzubhabhAvanI vRttionuM astitva AtmAmAM nathI. e jJAnamAM e (zubhAzubhabhAvanI vRttio) jaNAya ane AtmA jaNAya, paNa parane (zubhAzubhabhAvanI vRttione) laIne jJAnanuM astitva che ema nathI. e rAga che mATe rAganuM ahIM jJAna thayuM ema nathI. jhINo mArga, bhAI ! saMpradAyanA mANaso navA Ave emane thAya ke A te zuM kahe che? Avo dharma? bApA ! jinezvaranA mArgano dharma to Avo che. caitanyabiMba paDayuM che ne aMdara ! temAM sAmI je cIja che e prakAranA ( jJayanA) jJAnarUpe pariNamavuM, Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-19] [ 57 ene jANavuM e to paryAyano te kSaNano dharma che. kharekhara to e ya saMbaMdhI potAnI je jJAnanI pariNati ene e jANe che. A badhA (ajJAnI) kahe che ke deva-gurunI bhakti karo, tethI emAMthI mArga maLI jaze. ahIM kahe che ke bhakti e rAga che. e rAga je thAya te ja samayanuM jJAna sva ane parane jANatuM pariName evI paryAyanI tAkAtathI e rAgane jANI rahyuM che. rAgane jANI rahyuM che e paNa vyavahArathI che. nizcayathI to rAga saMbaMdhI jJAna ane potA saMbaMdhI jJAnane jANI rahyuM che. mULa vAta-prathama dazA samajAya nahi ane pachI cAritra ane vrata kayAMthI Ave ? mULa ekaDA vinAnAM mIMDAM zA kAmanA ? bhagavAna AtmA jJAyakabhAvasvabhAvarUpa che. emAM vyavahAraratnatrayano je rAga thAya te rAgasaMbaMdhInuM paNa te kALe potAnuM jJAna pariName che. e yAkAre pariName che ema kahevuM te vyavahAra ane e jJAnAkAre thaI rahyuM che e nizcaya che. bhAI ! ahIM to taLiye-vastunA taLamAM jAya to patto khAya evuM che. koI ne ema lAge ke A to nizcayAbhAsa che. bhagavAna! tane svabhAvanI sattAnI khabara nathI. bhagavAna AtmAnI jJAnasattA jJAnanA hovApaNe che. emAM vyavahAranA je vikalpa UThe e saMbaMdhInuM jJAna thavuM te te kALe jJAnanI pariNatinA svabhAvathI thAya che, paNa rAgane lIdhe nahi. te kALe svaparane jANavAnI pariNati potAnA astitvane laIne UbhI thAya che, paNa rAgane laIne nahi. bhagavAna AtmAno sva-parane prakAzavAnA sAmarthyavALo caitanyaprakAza ja evo che ke jema arIsAmAM sAmenI cIja-biMbanuM pratibiMba dekhAya che tema jJAnamAM rAgAdi karma-nokarma je zaya che te pratibhAse che. tethI rAgane kALe rAganuM je jJAna thAya e rAgane laIne nahi paNa jJAnanA svaparaprakAzaka sAmarthyane laIne e jJAna thAya che. jyAre rAganuM jJAna rAgane laIne nathI to pachI rAgathI ( rAga karatAM karatAM) AtmAnI nirmaLadazA kema pragaTa thAya? zubharAga-vyavahAra sAdhana (kAraNa) ane nirmaLadazA kArya ema zI rIte thAya? na ja thAya. prazna:-vyavahArane sAdhana kahyuM che ne? uttara:-e to bIjI rIte kahyuM che. (nizcaya) sAdhananI joDe bIjI cIja (vyavahAra) che ene Aropa karIne sAdhana kahyuM che, paNa kharekhara e sAdhana nathI. zubharAga-vyavahAra che e nizcayane sAdhe che, vyavahArathI nizcaya thAya che, vyavahAra je rAga che enAthI vItarAgatA thAya che, vyavahAra je duHkha che enAthI sukha thAya che"--ema nathI, bhAI ! ( e to badhAM vyavahAranAM kathana che). bhAI ! tArA jJAnanuM sAmarthya koI acittva che. je kALa jevA rAgAdi (zaya) hoya tevuM ja jJAna thaI jAya che e jJAnanI paryAyanuM sAmarthya che. tema chatAM Avo rAga Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 che mATe AvuM jJAna thayuM ema nathI, kemake rAganA astitvathI jJAnanI pariNitanuM astitva bhinna che. A to svAtaMtryano DhaMDhero che, bhAI. rAgAdi che te para che, ane paryAyamAM rAgAdinuM je jJAna che e (sva) mAruM che evo bhedajJAnasvarUpa anubhava kayAre thAya? ke jyAre rAgAdinuM lakSa choDI svanA lakSamAM jAya tyAre enI pariNatimAM bhedajJAna thAya. zarIra, mana, vANI ityAdi nokarma ane rAgAdi karma e 52 pudgalanA ja che ane e zeyone jANanAruM jJAna te mAruM zAyakanuM che ema bhinnatA jANI eka jJAyakanI sattAmAM ja lakSa kare tene bhedajJAna thAya che. Avo bhedajJAnarUpa anubhava kAM to svayameva nisarnAk' athavA to upadezathI 'adhigamAt' jyAre thAya che tyAre ja te pratibuddha thAya che. thAya che to A rIte ja. (bIjI koI rIta nathI ) nimitta Ave to upAdAnamAM (kArya) thAya ema nathI. bhAI ! upAdAnanA kALe sva paraprakAzaka pariNati svayaM potAthI thAya che. te kALe nimitta hoya, paNa nimittane laIne, nimittanI sattA che mATe ene jJAna-pariNati utpanna thaI ema nathI. A 19 mI gAthAnI TIkAno bhAvArtha karyo. have A ja arthanuM kaLazarUpa kAvya kahe cheH * kaLaza 21 : zlokArtha u52nuM pravacana * . 'ce' je puruSo 'svato vA anyo vA' potAthI ja athavA paranA upadezathI 'tham api di' koI paNa prakAre 'mevijJAnamUnAn'bhedavijJAna jenuM mULa utpattikA2Na che evI 'anubhUtim avanitam namanta' avicaLa (nizcaLa ) potAnA AtmAnI anabhUtine pAme cheH-zuM kahe che? jo koI AtmA potAthI ja evuM bhedajJAna pragaTa kare-eTale rAgathI bhinna je jJAyakasvabhAvarUpa nija dravya tenuM lakSa kare to te avicaLa eTale dI na paDe evI AtmAnI anubhUtine prApta thAya che. 6 Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates are bhAI! cAre gatiomAM rakhaDI rakhaDIne anaMtakALa gayo. bhramaNAmAM ne bhramaNAmAM anaMtabhavanA anaMta avatAra karyA. e badhuM bhUlI gayo che. paNa e bhramaNA bhAMge (dUra thAya) to bhavanA aMta Ave ema che. e kema bhAMge? to kahe che koI paNa prakAre eTale mahA puruSArtha karIne paNa svathI sIdho ja bhagavAna zAyabhAva upara dRSTi karatAM te rAgathI bhinna paDI jAya che. mokSa adhikAra, gAthA 294 mAM ziSyano prazna che ke-'AtmA ane baMdha bannene kaMI rIte chedI zakAya che?' tenuM samAdhAna AcAryadeve karyuM che ke AtmA ane baMdhanA niyata svalakSaNonI sUkSma aMtaHsaMdhimAM ( aMtaraMganI saMdhimAM ) prajJAchINIne sAvadhAna thaIne paTakavAthI (nAkhavAthI, mAravAthI) temane chedI zakAya che arthAt jIdA karI zakAya che ema ame jANIe chIe." eTale ke prajJAjJAnaparyAyane rAgathI bhinna karIne pachI dravyamAM ektA karavAthI parane (rAgAdine ) chedI zakAya che. Ama 66 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-19] [ 59 svathI athavA paranA upadezathI koI paNa prakAre eTale mahApuruSArthathI jyAre A anubhUti (jJAna) rAganuM lakSa choDIne svadravyanA-jJAyakanA lakSe jAya che tyAre bhedavijJAna jenuM mULa che evI AtmAnI anubhUti utpanna thAya che. 'bhedavijJAna jenuM mULa utpattikAraNa che"--ema kema kahyuM? tenuM samAdhAna : koI ema kahe ke rAganI ghaNI maMdatA karatAM karatAM (eTale zubhabhAva karatAM karatAM) anubhUti thAya to e vAta barAbara nathI. paraMtu rAga ane AtmAnAM bhinna bhinna lakSaNo jANIne, rAganuM lakSa choDI prajJA-chINI eTale jJAnanI pariNati vaDe AtmA ane rAgAdi baMdhane chedI nAkhavA-judA pADavA. jene AvuM bhedajJAna thAya te AvI avicaLa potAnA AtmAnI anubhUtine pAme che. bhagavAna AtmAnI anubhUtinuM mULa kAraNa bhedajJAna kahyuM che paNa vyavahAra sAdhana-zubharAgane AtmAnubhUtinuM kAraNa kahyuM nathI. juo, AmAM vyavahAra sAdhana-zubharAgano niSedha AvI jAya che. bhAI ! A to dhIrAnAM kAma che. pahelAM vikalpa dvArA lakSamAM, pratItimAM to le ke aMtarano anubhava bhedavijJAnanA kAraNe thAya che, parathI bhinna paDavAnA kAraNe thAya che. para ke jenAthI juduM paDavuM che enAthI anubhUti thAya? ( na ja thAya.) rAgAdi je kriyA, bhale te paMcamahAvratAdi hoya, enAthI to juduM paDavuM che. have jenAthI juduM paDavuM che e (rAgAdi) ahIM sAdhana kema thAya? (na thAya) vastunI sthiti ja AvI che, bhAI ! ghaNuM gaMbhIra tattva bharyuM che. vaLI keTalAka ema kahe che ke-rAganI maMdatArUpa zubhopayoga chello (anubhava pahelAM) to hoya che ne? (bhale) enAthI juduM, paNa zubhopayoga eTaluM to sAdhana thayuM ne? azubha upayoga hoya ne bhedajJAna thAya ema banatuM nathI mATe azubhaupayoga sAdhana na thAya, paNa zubha-upayoga to sAdhana kharuM ne? (uttara) chello je zubhopayoga hoya tenAthI to juduM paDavAnuM che to ( judA pADavAmAM) zubhopayoge zuM madada karI ? (kAMI ja nahi) e zubharAganA kALe rAgathI je bhedajJAna te anubhUtinuM kAraNa thAya che paNa rAgane laIne anubhUti thAya che ema nathI. prazna:-"medravijJAnamUnAma' ema lakhyuM che ne? bhedavijJAna jenuM mULa kAraNa che. (bIjAM zubhopayoga uttara kAraNa?) eTale ema be kAraNathI kArya thAya che. aSTasahastrImAM ( tattvArthasUtranI TIkAmAM) be kAraNa Ave che ne? uttara-e to bIjAM hoya enuM jJAna karAvyuM che. bAkI ahIM to rAgathI bhedajJAna karavuM (e eka ja) anubhUtinI utpattinuM kAraNa che ema kahyuM che. chello zubharAga hato mATe enAthI kAMIka madada thaI-ema nathI. have kahe che-je puruSo koIpaNa prakAre potAthI athavA paranA upadezathI aMtaHsvabhAvanA Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 60 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 lakSa-svabhAva taraphanA puruSArthathI rAgathI bheda karI bhedajJAnavaDe avicaLa anubhUtine pAme che-"te sva' te ja puruSo "muchuvata' darpaNanI jema "pratinimittAnaMtabhAvasvamA:" potAmAM pratibiMbita thayelA anaMta bhAvonA svabhAvothI "saMta" niraMtara "vivaIRT: syu:" vikAra rahita hoya che. zuM kahe che e? ke anubhUtinI-jJAnanI je paryAya thaI e paryAyamAM potAmAM pratibiMbita thayelA e (anaMta bhAvonA-zayonA svabhAva) jANavAmAM AvyA; zarIranI paryAya, vANInI paryAya rAganI paryAya-ema badhA anaMta bhAvo jJAnanI paryAyamAM potapotAnA kAraNe jANavAmAM AvyA, e yonuM jJAna thayuM paNa zeyo saMbaMdhI vikAra thayo ema nathI. e jJayonuM jJAna nirvikArI che. jJAnamAM je zeyonA AkAra pratibhAse che temanAthI (bhedavijJAnI puruSo) rAgAdi vikArane prApta thatA nathI. e jJAnanI paryAyanuM potAnuM sahaja sAmarthya che. tethI ane ane parane potAnA astitvamAM jANe che. tethI emAM rAgane jANe, zarIrane jANe mATe e parazayanA kAraNe ahIM ( jJAnamAM) vikAra thAya ema nathI. anaMta jJayonA svabhAvane jANe chatAM niraMtara teo vikAra rahita che. [pravacana naM. : 61-6ra * dinAMka : 30-1-76 ane 31-1-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 20-21-22 have ziSya prazna kare che ke e apratibaddha kaI rIte oLakhI zakAya enuM cihna batAvo; tenA uttararUpa gAthA kahe che - ahamedaM edamahaM adamedassa mhi atthi mama edN| aNNaM jaM paradavvaM saccittAcittamissaM vaa|| 20 / / Asi mama puvvamedaM edassa ahaM pi Asi puvvaM hi| hohidi puNo mamedaM edassa ahaM pi hossaami||21 / / eyaM tu asabbhUdaM AdaviyappaM karedi sNmuuddho| bhUdatthaM jANaMto Na karedi du taM asNmuuddho|| 22 / / ahametadetadahaM ahametasyAsmi asti mmaitt| anyadyatparadravyaM sacittAcittamizra vaa|| 20 / / AsInmama pUrvametadetasyAhamapyAsaM puurvm| bhaviSyati punamamaitadetasyAhamapi bhvissyaami|| 21 / / etattvasadbhUtamAtmavikalpaM karoti smmuuddhH| bhUtArtha jAnanna karoti tu tamasammUDhaH / / 22 / / huM A ane A huM, huM chuM Ano ane che mAruM A, je anya ko paradravya mizra, sacitta agara acitta vA; 20. hatuM mAruM A pUrve, huM paNa Ano hato gatakALamAM, vaLI A thaze mAruM ane Ano huM thaIza bhaviSyamAM; 21. ayathArtha Atmavikalpa Avo, jIva saMmUDha Acare; bhUtArthane jANela jJAnI e vikalpa nahIM kare. 22. thArtha:- [anyat yat paradravyaM ] 4 puru5 potathA anya 4 52draya Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 62 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 [ savittAvittamizra va] sacitta strIputrAdika, acitta dhanadhAnyAdika athavA mizra grAmanagarAdika-tene ema samaje ke [ahaM tat] huM A chuM, [ytat an] A dravya muja-svarUpa che, [aham tattva asmi] huM Ano chuM, [ytat mama asti] A mAruM che, [taMt mama pUrvam AsIt] A mAruM pUrve hatuM, [ytasya aham api pUrvam Asak] Ano huM paNa pUrve hato, [ytat mama puna: bhaviSyati] A mAruM bhaviSyamAM thaze, [an api tasya bhaviSyAmi] huM paNa Ano bhaviSyamAM thaIza, [taMttu asabhUtam ] Avo jUTho [ Atmavii] Atmavikalpa [roti] kare che te [ sammU: ] mUDha che, mohI che, ajJAnI che; [g] ane je puruSa [mUtArtha] 52mArtha vastusvarUpane [ khAnan] jANato thako [tak] evo jUTho vikalpa [na roti] nathI karato te [asammU: ] mUDha nathI, jJAnI che. TIkA:- (daSTAMtathI samajAve cheH) jema koI puruSa Idhana ane agnine maLelAM dekhI evo jUTho vikalpa kare ke "agni che te IMdhana che, baMdhana che te agni che; agninuM iMdhana che, baMdhanano agni che; agninuM iMdhana pahelAM hatuM, baMdhanano agni pahelAM hato; agninuM iMdhana bhaviSyamAM thaze, iMdhanano agni bhaviSyamAM thaze";-Avo iMdhanamAM ja agnino vikalpa kare te jUTho che, tenAthI apratibuddha koI oLakhAya che, tevI rIte koI AtmA paradravyamAM ja asatyArtha Atmavikalpa ( AtmAno vikalpa ) kare ke "huM A paradravya chuM, A paradravya mujasvarUpa che; mAruM A paradravya che, A paradravyano huM chuM; mAruM A pahelAM hatuM, huM Ano pahelAM hato; mAruM A bhaviSyamAM thaze, huM Ano bhaviSyamAM thaIza ";-AvA jUThA vikalpathI apratibuddha oLakhAya che. 66 vaLI agni che te baMdhana nathI, baMdhana che te agni nathI, -agni che te agni ja che, baMdhana che te baMdhana ja che; agninuM iMdhana nathI, baMdhanano agni nathI, -agnino ja agni che, baMdhananuM baMdhana che; agninuM iMdhana pahelAM hatuM nahi, baMdhanano agni pahelAM hato nahi, -agnino agni pahelAM hato, iMdhananuM iMdhana pahelAM hatuM; agninuM iMdhana bhaviSyamAM thaze nahi, iMdhanano agni bhaviSyamAM thaze nahi, -agnino agni ja bhaviSyamAM thaze, iMdhananuM iMdhana ja bhaviSyamAM thaze;"-A pramANe jema koine agnimAM ja satyArtha agnino vikalpa thAya pratibuddhanuM lakSaNa che, tevI ja rIte "huM A paradravya nathI, A paradravya mujasvarUpa nathI, -huM to huM ja chuM, 5dravya che te paradravya ja che; mAruM A paradravya nathI, A padravyano huM nathI, -mAro ja huM chuM, paradravyanuM padravya che; A paradravya mAruM pahelAM hatuM nahi, A paradravyano huM pahelAM to nahi, -mAro huM ja pahelAM hato, paradravyanuM paradravya pahelAM hatuM; A paradravya mAruM bhaviSyamAM thaze nahi, eno huM bhaviSyamAM thaIza nahi, "huM mAro ja bhaviSyamAM thaIza, A (paradravya ) nuM A (paradravya ) bhaviSyamAM thaze."-Avo je svadravyamAM ja satyArtha Atmavikalpa thAya che te ja pratibuddhanuM lakSaNa che, tenAthI te oLakhAya che. Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 20-21-22 ] [ 63 (mAtinI) tyajatu jagadidAnI mohamAjanmalIDhaM rasayatu rasikAnAM rocanaM jnyaanmudyt| iha kathamapi nAtmAnAtmanA sAkameka: kila kalayati kAle kApi taadaatmyvRttim|| 22 / / bhAvArthaH- je paradravyamAM AtmAno vikalpa kare che te to ajJAnI che ane je potAnA AtmAne ja potAno mAne che te jJAnI che-ema agni-indhananA daSTAMta dvArA daDha karyuM che. have A arthanuM kalazarUpa kAvya kahe che: zlokArthaH- [17] jagata arthAt jagatanA jIvo [bhAgananIa moda+] anAdi saMsArathI mAMDIne Aja sudhI anubhava karelA mohane [ yuvAna tyanar] have to choDo ane [ sirunAM ro ] rasika janone rUcikara, [3ghat jJAnam ] udaya thaI raheluM je jJAna tene [2sayatu] AsvAdo; kAraNa ke [3] A lokamAM [ mAtmA] AtmA che te [vina] kharekhara [ 4thama ui] koI prakAre [vanAtmanA sAm] anAtmA (paradravya) sAthe [ pi chAne] koI kALe paNa dUtAvAsyavRttim yati na] tAdAmyavRtti (ekapaNuM ) pAmato nathI, kema ke [ :] AtmA eka che te anya dravya sAthe ektArUpa thato nathI. bhAvArtha- AtmA paradravya sAthe koI prakAre koI kALe ekatAnA bhAvane pAmato nathI. e rIte AcAryo, anAdithI paradravya pratye lAgelo je moTuM che tenuM bhedavijJAna batAvyuM che ane preraNA karI che ke e ekapaNArUpa mohane have choDo ane jJAnane AsvAdo; moha che te vRthA che, jUTho che, duHkhanuM kAraNa che. ra2. upodghAtaH have ziSya prazna kare che ke e apratibuddha kaI rIte oLakhAya enuM citra batAvo. tenA uttararUpa gAthA kahe che - TIkA - (daSTAMtathI samajAve che, jema koI puruSa baMdhana ane agnine maLelAM dekhI evo jUTho vikalpa kare ke-"agni che te iMdhana che, baMdhana che te agni che; agninuM iMdhana che, iMdhanano agni che; agninuM iMdhana pahelAM hatuM, iMdhanano agni pahelAM hato; agninuM iMdhana bhaviSyamAM thaze, iMdhanano agni bhaviSyamAM thaze;"--Avo iMdhanamAM ja agnino vikalpa kare te jUTho che, tenAthI apratibuddha-laukika mUrkha koI oLakhAya che. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 64 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 tevI rIte koI AtmA paradravyamAM ja Atmavikalpa (AtmAno vikalpa) kare-huM A paradravya chuM, A paradravya mujasvarUpa che. huM A rAga, zarIra, mana, vANI ityAdi padravya chuM ane e mArA svarUpe che; A sAmAnya kahyuM. have traNa kALa joIe. (vartamAna) mAruM A rAjya, mAruM zarIra, mArI vANI, mAro rAga ityAdi mArA A paradravya che ane eno huM chuM--e vartamAna. (bhUtakALa) mAruM A pahelAM hatuM. huM pahelAM Ano hato. e rAga pUrve mAro hato je vaDe A manuSyapaNuM maLyuM. loko kahe che ne ke pUrve rAga (puNya ) huto to A manuSyapaNuM maLyuM ane bhagavAnanI vANI sAMbhaLavA maLI. ema pUrvanA rAgane potAnA mAnyA-e bhUtakALa. (bhaviSya) mAruM A bhaviSyamAM thaze ane huM Ano bhaviSyamAM thaIza. A je huM puNya bAMdhuM chuM enAthI bhaviSyamAM manuSyapaNuM maLaze, jinavANI sAMbhaLavA maLaze, e badhuM mane maLaze. are prabhu! tuM to jJAyakabhAva che ne! tane zuM maLyuM ane zuM maLaze? bhAI, e tArI cIjamAM kayAM che? A mAruM bhaviSyamAM thaze, huM eno thaIza, ityAdi AvA jUThA vikalpathI te apratibuddha-mUDhaajJAnI-mithyASTi che ema oLakhAya che. juo, pahelAM daSTAMta Ape che ke lAkaDAne ane agnine maLelAM dekhIne lAkaDuMiMdhana ane agnino svabhAva bhinna hovA chatAM bene je eka mAne che-eTale ke baMdhana te agni che ane agni che te iMdhana che ema je mAne che te laukikamAM mUrkha kahevAya che, kema ke agnino svabhAva je prakAza ane uSNatA te lAkaDAnA svabhAvathI bhinna che. tema je koI AtmA A rAga, zarIra, mana, vANI, ghara, dIkarA, dIkarI, ityAdi huM chuM ane e mArAM che-evo paradravyamAM ja asatyArtha Atmavikalpa kare che te apratibuddha-ajJAnI che, mithyASTi che. padravyamAM saceta, aceta ane mizra ema traNa prakAra lIdhA che. saMsArI gRhasthane strI, kuTuMba-parivAra, dIkarA, dIkarI ityAdi saceta, zarIra tathA lakSmI Adi aceta ane dIkaro ane enAM upakaraNo tathA strI ane tenAM kapaDAM, dAgInA Adi banne sAthe bhegAM te mizra. e traNe je mArAM kahe mAne te mUDha che. tema sAdhune je ziSya te saceta, upakaraNa te aceta ane upakaraNa sahita ziSya te mizra. bIjI rIte kahIe to puNya-pApanA vikalpo te saceta, pudgalAdi paradravya te aceta, ane guNasthAna-mArgaNAsthAne pariNamelo mAne te mizra. A saceta, aceta ane mizra-ema traNa prakAranA paradravyamAM A huM chuM ane e mArA svarUpe che ema mAne e mUDha-mithyAdaSTi che. enA jJAnamAM sAcApaNuM AvyuM ja nathI. prazna:-cauda mArgaNAmAMthI potAne zodhavo joIe ne? uttara:-kayAM zodhavo? e to paryAyadaSTie paryAyapaNe kevo che enI vAta che. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 20-21-22 ] [ 65 vastupaNe to jJAyaka cauda mArgaNAmAM che ja nahi, bhedamAM AtmA che ja nahi. ane e mArgaNAsthAno vastupaNe AtmAmAM che ja nahi. are ! guNasthAnapaNe ene gotIe to guNasthAna paNa jJAyakamAM nathI, ane jJAyaka AtmA guNasthAnamAM nathI. AvI vAta che, bhAI ! jhINI. A to TUMkAmAM samajAvyuM che. bhAI, tuM koNa cho enI A vAta che. huM A paradravya chuM ane A paradravya mArA svarUpe che e mAnyatA ajJAna che. A rAga-vyavahAra ratnatrayano vikalpa mArA svarUpe che, A zarIra mArA svarUpe che, strI mArA svarUpe cheH ardhAMganA nathI kahetA ? strIne aDadhuM aMga-aDadhuM huM ane aDadhuM e-ema kahe che. A to mUrkhAI che, dhULeya ardhAMganA nathI. e AtmA judo, enA zarIranAM 2jaNa judAM; ene ane AtmAne saMbaMdha kevo ? A mAro deza, A mAro putra, A mArA pitA ema nimittathI, vyavahA2thI, bolAya che. konA pitA ? kono putra? AtmAne bApa kevo ane dIkaro kevo ? jIva eka nija jJAyakabhAva sivAya jeTalI cIja-puNya-pApa, guNasthAna bheda ityAdi badhAM mArAM-potAnAM mAne e 52dravyane ja potAnuM mAne che. A to pAMcamuM guNasthAna (zrAvaka dazA) kone kahevuM e kayAM ene khabara che? paryAyamAM e vastunuM vyavahAranayathI jJAna kare, paNa e cIja mArI che ane e huM chuM ema mAne to mithyAdaSTi che. 66 'huM A' ema be asti to siddha karI. 'huM' eTale eka asti ane 'A' e bIjI asti thaI. rAgAdi, puNya, pApa, dayA, dAna, vrata, zarIra, mana, vANI, iMdriya ityAdi asti to che. vedAntInI peThe ema to nathI brahma satya ane jagata mithyA.' AtmA satya ane bIjuM bhrama ema nathI. huM ane A ema be zabda vAparyA che. A TIkA to bahu TUMkI bhASAmAM che paNa aMdara ghaNuM rahasya bhareluM che. prArthanA:- ( ahIM zrotA vizeSa khulAso karavA mATe vinaMtI kare che?) te Apa kholo. ( kRpALudeva ! ) hA, haLave haLave kholIe. savAramAM jIone kevuM AvyuM hatuM? ke jainadharma kone kahevo? (to kahe che) ke bhagavAna AtmA jJAyakasvabhAve paripUrNa jJAna ane AnaMdathI bharelo athavA vItarAgasvabhAve bharelo prabhu che. enI pariNatimAM-paryAyamAM vItarAgatAnI dRSTi, jJAna ane zAnti pragaTe e jainadharma. munioe tyAM sudhI kahyuM ke e jainadharma jayavaMta varte che-eTale ke A jJAyaka prabhu mAro nAtha mane hAtha Avyo che, mane vItarAgI samakita, vItarAgI jJAna ane vItarAgI ramaNatArUpa jainadharma jayavaMta varte che. mane e jainadharma pragaTa che, koIkane haze Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 66 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 ema nahi. oho! digaMbara saMtonI gajaba zailI! dharmae vItarAgI dazA che, emAM vyavahAraratnatrayanA rAganuM mizrapaNuM nathI. loko kahe che ke A badhA chokarAo bhaNIgaNIne hoziyAra enjiniyara thAya che, pachI kArakhAnAM kare che. kahe che ne ke juo, Ano dIkaro kArakhAnAM kevAM kare che? zuM e sAcuM haze? gapa che, kArakhAnAM kevAM? bhAI, tuM to jJAyakasvarUpa che ne. prabhu! tuM eka samayanI paryAya jeTalo nathI to pachI rAgano, dIkarA-dIkarIno, dezano vagereno kema hoya? A lakSmIvALo, AbarUvALo, paisAvALo, bAyaDIvALo, kuTuMbavALo, kArakhAnAvALo ahAhA ! keTalA vALA vaLagyA ene ? eka vALo hoya to rADa nAkhe che. vALo (eka jAtanuM jaMtu) vAva-kUvAnA pANImAM hoya che te pIvAthI pagamAM lAMbo tAMtaNo nIkaLe che. eka vALAthI to rADa nAkhI jAya che to A to keTalA vALA? prazna-e vALo je pagamAM nIkaLe e to duHkhe che paNa A to dukhatA nathI ne? uttara:-bhAI, vAta to kharekhara ema che ke zarIrAdi para cIja mArI che e mAnyatA duHkharUpa che. ane para cIja-zarIra, paisA vagere upara lakSa jAya che tyAre potAnA AkuLatAnA duHkhamAM e (para cIja ) nimitta che. AnaMdanuM-atIndriya AnaMdanuM (sukhanuM) kAraNa to ekamAtra caitanyamurti bhagavAna che. vyavahAraratnatraya Adi paradravyo mArA che ema mAne te mUDha mithyASTi che. niyamasAra gAthA 50 mAM to zuddharatnatrayanI mokSamArganI vItarAgI nirmaLa paryAyane paradravya kahI che. trikALI eka zuddha jJAyaka dravya je nahi te badhuM paradravya che. AtmA paryAya jeTalo che ema mAne te potAne paradravyarUpa mAne che. eTale caitanyasUrya, AnaMdano nAtha, bhagavAna AtmA sivAya eka samayanI paryAyane, rAgane ke zarIrAdi paradravyane potAnuM mAne te mUDha mithyAdaSTi che. tyAM (niyamasAra gAthA 50 mAM) samyagdarzana ane vItarAgI cAritrane paradravya kahyuM che kAraNa ke jema svadravya (lakSa) sivAya bIjA dravyamAMthI potAnI navI (nirmaLa) paryAya AvatI nathI tema navI (nirmaLa) paryAya nirmaLa paryAyamAMthI paNa AvatI nathI. tyAM ene (nirmaLa paryAyane) paradravya kahIne svadravyanI dRSTi karAvavI che. navI (nirmaLa ) paryAyanI utpatti svadravyanA Azraye thAya che. (paNa paryAyanA Azraye thatI nathI) paryAyamAMthI paryAya na Ave. bhAI ! vItarAga paramezvarano mArga gahana che. ahAhA ! jainadharmanA pariNamanane pAmelA, vItarAgatAnI pariNatimAM UbhelA A digaMbara munio-saMto to juo. temane vikalpa Avyo ane TIkA TIkAnA kAraNe thaI. AcArya bhagavAna TIkAnA chellA zlokamAM kahe che ke A TIkAno huM rtA nathI. mArA mAthe ALa nAkhazo mA. (huM to svarUpaguNa ) are prabhu! AvI sarasa TIkA karIne Apa Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 20-21-22 ] [ 67 nA kema pADo cho? bhAI, e to zabdonI zaktithI TIkA thaI che; mArA vikalpa ane mArI zaktithI nahi. paMcAstikAya, pravacanasAramAM badhe chellA kaLaza che emAM A kahe che ke A TIkA meM karI ane TIkA dvArA tene jJAna thAya evA bhrama na karIza. pahelAM sAmAnya lIdhuM ke huM A chuM ane A mArAM che. pachI traNakALanuM lIdhuM. vartamAnamAM A mArAM che ane huM eno chuM; bhUtakALamAM A mArAM hatAM ane huM eno hato; bhaviSyamAM A mArAM thaze ane huM eno thaIza, chokarAone ame pALI poSI moTA karyA, have ame ghaDapaNamAM nirAMte rahIzuM. ApaNane chokarAo poSaze. kone poSaze? tane ke ene? bhAre vAta, bhAI ! A to saMsAranuM nATaka che. are bhAI! tane bhramaNA che. nAtha ! tuM to sarvajJasvabhAvI che. dareka AtmA sarvajJasvabhAvarUpa ja che. eno artha e thayo ke e svane ane parane jANavAnA pariNamanavALo che. e sva ane para be eka che ema nahi. svanA jJAnarUpe ane paranA jJAnarUpe pariNamavuM evo svaparaprakAzaka eno svabhAva che. sarvazanI pariNati paryAyamAM je pragaTe te pahelAM zraddhAmAM ema AvyuM hatuM ke huM to sarvajJasvabhAvI che. tethI zraddhAnA baLe sarvajJadazA pragaTa karI. e zraddhA sarvajJasvabhAvI AtmAnI che, alpajJa ke rAgavALA AtmAnI nahi. Avo upadeza che, bhAI ! mArga to A che. keTalAka ema mAne ke ame to evI upadeza zailI karIe ke dhImethI bolavuM hoya to dhImethI bolIe, tANIne bolavuM hoya to tANIne bolIe. bIjAne khaMkherIe, vaLI koI eka jaNa ema kahetuM hatuM ke amArI pAse paisA nathI paNa evo upadeza ApIe ke lokonA paisA khaMkherI nAkhIe. are bhagavAna! zuM kare che tuM A? bhAI, tAruM svarUpa e (upadeza) nahi. upadeza huM karuM chuM e to parane potAnuM mAnyuM che. gajaba vAta, bApu ! meM pUrve upadeza karyo hato enAthI badhA samajyA, mArA upadezanuM e phaLa AvyuM ema mAnanAra paradravyane potAnuM mAne che ane potAne paradravyarUpa mAne che. prazna-evo nimitta-naimittika saMbaMdha to che? uttara:-e to jANavA mATe che, paNa (nimittathI kArya thAya ema) mAnavA mATe nathI. svayaMbhUstotramAM gAthA 73 mAM dharmanAtha bhagavAnanI stutimAM Ave che ke prabhu! ApanI vANImAM upadeza nIkaLyo paNa dharma koI pAmyA ke nahi tenuM phaLa Ape na joyuM. Ape upadeza Apyo paNa AmAMthI dharma koNa pAmyA e Ape na joyuM. eno artha e ke pAmanArA pAme e to kevaLajJAnamAM pahelethI jaNAI gayuM che. ema samaktiI paNa, mArA upadezathI ATalA pAmyA e phaLa jotA nathI. upadeza ja mAro nathI ne bhAI, paracIjathI bhinnatAnI vAto jhINI che. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ 68 ] Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates [ pravacana ratnAkara bhAga-2 pahelAM kahyuM ne ke-meM upadeza karyo hato enAthI badhA samajyA ane mArA upadezanuM A phaLa AvyuM-AvA jUThA vikalpathI ajJAnI apratibuddha oLakhAya che, pahelAM dalapatarAmanI kavitAmAM AvatuM ke "mUrakha mAthe zIMgaDAM niha, " to jema A mUrakhane evI koI nizAnI hotI nathI ema ajJAnIne bahAramAM evAM koI cihna hotA nathI paNa paradravyane potAnuM mAnavuM ane potAne paradravyarUpa mAnavuM e ajJAnInuM cihna aMdaramAM che. ahIM to bhagavAna AtmA kharekhara sarvajJasvabhAvI che ema siddha karavuM che. te bhUtakALanI cIja jANe, vartamAna che ene jANe, bhaviSyamAM thaze ene jANe. jANe, jANe ane jANe-e sivAya bIjuM enAmAM che nahi. bIjI rIte kahIe to jJAtA-daSTA eno svabhAva che, dekhanAra-jANanAra basa. e vastunA bhUta, vartamAna ane bhaviSyane jANe e judI vAta. paNa te vastu hatI mATe jANe ema nathI. e samayanI svaparaprakAzaka jJAnanI paryAya potAthI pragaTI ene jANe che. baMdha adhikAramAM tyAM sudhI lIdhuM che ke-Ane meM mokSa pamADayo, huM Ane mokSa pamADuM, huM Ane baMdha karAvuM evI mAnyatA mithyAbudghi che. bhAI, enA ajJAna ane rAga vinA ene baMdha nahi thAya. ane vItarAgatA vinA ene mukti nahi thAya. (tArA vinA nahi thAya ema nahIM.) huM Ane AjIvikA daIne jIvADuM, huM Ane mAruM, huM Ane sukhanA saMyogo ghauM, huM Ane du:khanA saMyogo dauM-e badhI mAnyatA mithyAdaSTi mUDha apratibuddhanI che. tyAM dalIla ApI che ke jIvanI vItarAga dazA vinA e mukti nahi pAme, to tuM pamADIza e kayAM AvyuM? ane ajJAna ane rAgabhAva vinA jIvane baMdha nahi thAya eTale Ane huM baMdha karAvuM e vAta kayAM rahI? zvetAMbaramAM eka kathA Ave che. devadravya khAya to khAnArane nukazAna thAya-pApa thAya, enA upara eka evI kathA che. be jaNa hatA. eka bIjAno vairI hato. have jenA 52 vera hatuM enuM makAna thatuM hatuM. temAM pelA vairIe derAsaranI iMTa laIne makAna thatuM hatuM emAM mUkI dIdhI. eNe vera vALavA Ama karyuM. ene mana ema ke have pelA vairIne devadravya khAdhAnuM pApa lAgaze ane enuM nakhkhoda jaze. paNa bhAI, jenuM makAna thatuM hatuM ene potAne to iMTanI khabareya nathI to pachI ene pApa lAge ane enuM nakhkhoda jAya ema zI rIte bane? na bane. paNa ajJAnI AvuM anAdithI mAnI rahyo che. vaLI koI ema mAne che ke ApaNe lAkha be lAkhanuM je maMdira baMdhAvIe temAM je loko bhakti, pUjA, dharma kare eno ( puNya ) lAbha ApaNane maLaze. A taddana khoTI vAta che. (ajJAnIo AvuM ne AvuM keTaluMya mAnatAM hoya che.) ahIM to kahe che ke huM Ano ane A mArAM ema traNekALa saMbaMdhI rAga, zarIra, vANI, paisA, lakSmI, ghara, dIkarA, dIkarI, deza ityAdi e badhA bola lAgu pADatAM je A prakAre jUThA vikalpo kare che te ajJAnIapratibuddha che. Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 20-21-22 ] [ 69 have savaLuM lyo. avaLAnI vAta pahelAM karI. vaLI agni che te iMdhana nathI e daSTAMtathI pratibuddhanI vAta kare che. vaLI agni che te lAkaDuM (iMdhana) nathI, ane baMdhana che te agni nathI. agni - prakAzamAna jyoti te lAkaDuM nathI. lAkaDuM che te prakAza nathI. samayasAra, jayasenAcAryanI TIkAmAM agninA traNa mukhya gaNo varNavyA che. pAcaka, prakAzaka ane dAhaka, agni anAjane pakave e pAcaka, agni potAne ane parane prakAze te prakAzaka ane lAkaDAM Adine bALe te dAhaka. tema bhagavAna AtmAmAM traNa mukhya guNo che. pAcaka-samyagdarzana pUrNAnaMdane pacAve che te pAcaka. eka samayanI samyagdarzananI paryAya pUrNAnaMdasvarUpane pacAve che. prakAzaka : jJAna sva ane parane jANavAno prakAza kare che te prakAzaka ane dAhaka : vItarAgI cAritra rAgAdine bALI mUke che te dAhaka. jyAM AtmAmAM sthiratA thaI tyAM rAga raheto nathI e dAhaka. Ama agninA daSTAMte AtmAmAM traNa guNa kahyA. vaLI agni che te baMdhana nathI, iMdhana che te agni nathI. agni che te agni ja che, iMdhana che te iMdhana ja che. A sAmAnya vAta karI. (have traNa kALathI vAta kare che.) (vartamAna) agninuM iMdhana nathI, iMdhanano agni nathI, -agnino ja agni che, iMdhananuM iMdhana che-e vartamAna thayuM. (bhUtakALa) agninuM iMdhana pahelAM hatuM nahi, iMdhanano agni pahelAM hato nahi, -agnino agni pahelAM huto, iMdhananuM iMdhana pahelAM tuM-e bhUtakALa thayo. (bhaviSyakALa) agninuM iMdhana bhaviSyamAM thaze nahi, iMdhanano agni bhaviSyamAM thaze nahi, -agnino agni ja bhaviSyamAM thaze, iMdhananuM iMdhana bhaviSyamAM thaze. A pramANe jema koIne agnimAM ja satyArtha agnino vikalpa thAya te pratibuddhanuM lakSaNa che. tevI ja rIte huM A paradravya nathI, A paradravya mujasvarUpa nathI, -huM to huM ja chuM, paradravya che te paradravya ja che. A sAmAnya vAta karI, juo, A huM to sarvajJasvarUpI prabhu AtmA chuM. huM sarvane jANuM kharo, paNa e sarva mAruM nahi. ahAhA ! paryAyamAM svaparane pUrNa jANuM e mAro svabhAva che, paNa para mArA che ema vastusvarUpa nathI. tathA para hatAM to mArAmAM jJAna thayuM ema paNa nathI. ahIM zuM kahe che? ke huM A paradravya nathI. rAga e huM nahi, zarIra e huM nahi, deza, kuTuMba, dIkarA-dIkarI e huM nahi. keTalAka mAne che ne ke-mArI (potAnI) hAjarI hoya ane mArI (potAnI) hUMpha maLe to kAma sArAM thAya. dhULeya nathI. huM (pote ) to jANanAra jJAyaka chuM. emAM vaLI bIjAne hUMpha maLe e kayAMthI AvyuM? vaLI A paradravya mArA svarUpe nathI. A zarIra, mana, vANI, rAga te mAruM svarUpa nahi. huM to eka ati sarvajJasvarUpa ja chuM. lokamAM mANasa hoziyAra hoya to vadhAre raLe ane dukAne DaphoLa beTho hoya to zuM vaLe? ema nathI kahetA! jAo, gAmanI ghaNI dukAno bhAMgI paDI ane huM hoziyAra-jANakAra chuM Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 70 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 eTale mArI dukAna barAbara cAle che-ema kahe che, paNa e vAta taddana khoTI che. potAnI cIja zuM che e jANyA vagara mithyA abhimAna seve paNa ethI zuM? prabhu! tuM to sarvajJanetra che; saune jANe kho; paNa e sarvamAMthI koI paNa cIja potApaNe che ema nathI. 'huM A paradravya nathI' emAM huM chuM ane bIjAM dravyo, rAgAdi vagere che ema (bannenuM astitva ) siddha karyuM. paNa e paradravyo, rAga, vyavahAraratnatrayano vikalpa ane enuM phaLa je svargAdi e mAruM svarUpa nathI. ahAhA ! cha khaMDano svAmI cakravartI samakti pAme tyAre kahe ke A (cha khaMDano vaibhava) huM nathI. A to badhuM enI meLe thAya che. huM cha khaMDa sAdhato nathI, huM to akhaMDane (nija svarUpane) sAdhu chuM. cha khaMDano huM svAmI nahi, huM to akhaMDasvarUpano svAmI chuM. nyAlabhAIe dravyadaSTiprakAzamAM lIdhuM che ke-koIe kahyuM ke cakravartI cha khaMDane sAdhatA hatA to kahyuM ke bhAI, ema nahotuM. e to samaktiI hatA eTale akhaMDane sAdhatA hatA. cha khaMDane nahi paNa je jJAyakasvarUpI akhaMDa eka AnaMdano nAtha bhagavAna AtmA tene sAdhatA hatA. bhAI, A to vastu aMdara koI alaukika che. A sAmAnya vAta thaI. have vartamAnaH-mAruM A padravya nathI, A paradravyano huM nathI. A atyAre je rAgAdi che te mArAM nathI, zarIra, mana, vANI, kuTuMba, deza ityAdi mArAM nathI. e paradravyono huM nathI. mAro ja huM chuM. sarvajJa-svabhAvI je akhaMDa cIja e ja huM chuM. paradravya paradravyarUpa ja che. vyavahAra ratnatrayano je rAga Ave tenAthI ekarUpa huM nathI, ane e mAro nathI. phakta te saMbaMdhInuM jJAna te mAruM che. ahAhA! saMtoe karuNA karI kevI TIkA karI che! sAmAne gaLe utarI jAya evo gabhalo (taiyA2 koLiyo) karIne moDhAMmAM Apyo che. bhAI, tuM vartamAnamAM paNa sarvajJasvabhAvI AtmA ja che ne, nAtha! e 52vastuno tuM nathI ane 52vastu tArI nathI. have bhUtakALaH-A padravya mAruM pahelAM hatuM nahi, A paradravyano huM pahelAM hato niha. are, pahelAM mAruM zarIra sAruM hatuM paNa hamaNAM hamaNAM bagaDI gayuM che. koI vaLI ema kaheto hato ke A strI evI chapparapagI (kharAba pagalAMnI) maLI ke AvI tyArathI badhI lakSmI cAlI gaI. to eka jaNa vaLI ema kaheto hato ke A bAI mAre ghera kaMkupagalAMnI AvI ke AvI tyArathI aDhaLaka paiso thaI gayo. AvA gAMDA che badhA. A zarIra, pagalAM, ane paiso AtmAnAM kayAre hatAM? A to badhuM ( ajJAnanuM) tophAna che. khabara che ne badhI, nATaka to badhuM joyuM che, nAcyA nathI paNa nAcanArane joyA che. vaLI koI kahe-A nokara pahelAM to vaphAdAra hato, have pharI gayo che; A chokarAM pahelAM pahelAM kahyAgarA hatA, paNa have koNa jANe zuM thayuM che ke mAnatA ja nathI, Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 20-21-rara ] [ 71 paraNyA pachI bAyaDInA thaI gayA; ityAdi keTalAka vAto kare che. are ! sAMbhaLane bApu! ahIM kahe che ke pahelAM mAruM koI hatuM ja nahi, mAruM hatuM eka sarvajJasvarUpa. te to huM chuM ja. ane pAradravya paradravya ja hatuM. have bhaviSyakALa : A paradravya mAruM bhaviSyamAM thaze nahi ane eno huM bhaviSyamAM thaIza nahi. e rAgano, zarIrano ke dezano huM thaIza nahi. koIno dIkaro ane koIkano bApa huM bhaviSyamAM thaIza nahi. huM mAro ja bhaviSyamAM thaIza. astinAsti kahe che ne? ane A paradravyanuM paradravya ja bhaviSyamAM thaze. Avo je traNe kALa saMbaMdhIno svadravyamAM ja satyArtha Atmavikalpa thAya che te ja pratibuddhanuM lakSaNa che, tenAthI te oLakhAya che. juo bhASA. eka jJAyakabhAva sarvajJasvabhAvI AtmA e ja huM chuM evo satyArtha-bUtArtha Atmavikalpa e ja jJAnI samaktiInuM lakSaNa che. A rIte jJAnI oLakhAya che. bAkI A mArAM ne e tArAM, meM Ama karyuM hatuM. ane te Ama karyuM, tame upakAra bhUlI gayA Adi badhuM gAMDapaNa che, ajJAna che. je paradravyamAM AtmAno vikalpa kare te to ajJAnI che, ane je potAnA AtmAne ja potAno mAne che te jJAnI che-ema agni-baMdhananA dAMta dvArA daDha karyuM che. (A bhAvArtha thayo.) have A arthanuM kaLazarUpa kAvya kahe che : * kaLaza 22 : zlokArtha * jagatanA jIvone uddezIne kahyuM che ke "nAta' jagatanA jIvo "mAnanItuM modama' anAdi saMsArathI mAMDIne Aja sudhI anubhava karelA mohane "phavAnIma catu' have to choDo. eTale ke anAdikALathI bhagavAna AtmAno AnaMda ane zAMta svabhAva hovA chatAM teNe rAga-dveSa ane puNya-pApanA bhAvane ja vedhA che. anAdithI dayA, dAna, vrata, bhakti, kAma, krodhAdi bhAvomAM je mohapuramAM mArApaNAnA bhAva, paramAM sAvadhAnInA bhAva je adharmarUpa che te ja eNe vedhA che. paraMtu pote je atIndriya jJAna ane AnaMdasvarUpa bhagavAna AtmA che tene vedho nathI. A khAvuM, pIvuM ane vepAra karavo ityAdimAM je bAhya kriyA thAya che e to eNe karI nathI. e kALe je rAga-dvaSanA bhAva thAya te eNe karyA ane anubhavyA-vedhA che. covIse kalAka A dhaMdhApANI ityAdi badhI pravRtti dekhAya che ne-emAM e paranuM kAMI karato nathI, karI zakto nathI. anAdikALathI svarUpanA svAdathI je viruddhabhAva evA rAga ane dveSa, zubha ane azubha ema vikRtabhAva eNe karyA ane vedhA che. parane to e vedI zakto nathI ane AtmAne eNe anubhavyo nathI. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 72 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 potAnA AtmAnuM vAstavika svarUpa to jJAtA-daSTA che. e svarUpane bhUlIne A puNya-pApa mArA, A zarIra mAruM, A lakSmI, strI, kuTuMba Adi mArAM evI mAnyatAmAM karelo mithyAtvabhAva ane anukULa-pratikULamAM karelA rAga-dveSa-eno ja anAdithI anaMtakALa anubhava karyo che. moTo digaMbara sAdhu thaIne anaMtavAra navamI raiveyake gayo topaNa bhagavAna ! teM moha ane rAga-dveSane ja vedhA che. ATalI vAta karIne kahe che rUvAnIma' have to A mohane choDo. svapadArthanA dhyeyane bhUlIne, parapadArthane dhyeya banAvI je rAga-dveSanuM anAdithI vedana che tene have choDIne bhagavAna AnaMdanA nAtha prabhu AtmAne viSaya-dhyeya banAvo. bhagavAna atIndriya AnaMdano nAtha aMdara virAje che. tene bhUlIne anAdi saMsArathI eTale nigodathI mAMDIne ekendriya, beIndriya, traNaIndriya, caurendriya ane paMcendriyanA, nArakI, tiryaMca, deva temaja manuSyanA je anaMta bhava karyA temAM A paradravya mArA ema parane potAnAM mAnyAM che. potAnI cIjanI saMbhALa karavAne badale paradravyanI saMbhALa karavAmAM rokAI gayo che. ethI huM bhAI ! tuM duHkhI che. to have e paradravya pratyenA mohane choDa. je rAga-dveSa mArA mAnIne grahyA hatA, vedyA hatA tenuM lakSa choDIne bhagavAna AnaMdano nAtha prabhu AtmA che enuM lakSa kara. juo, A dharmanI rIta. dayA, dAna, vrata karavAM e koI dharmanI rIta nathI. e to vikalpa che. e to rAganuM vedana che. (anAdithI karI rahyo che, to have vartamAnamAM gulAMTa khA ema kahe che. te je rAga-dveSa ane puNya-pApane dhyeya banAvIne ene vedana karyuM che emAM "te huM chuM' ema mAnIne vedana karyuM che to have "te huM nahi, paNa huM to jJAtAdaSTA cetana chuM' ema aMtaranI paryAyamAM-dhyAnamAM trikALIne dhyeya banAva. A dharma che, bhAI ! Avo kevo dharma ? ATalAM derAsara (maMdira) baMdhAvavAM ke ATalA upavAsa karavA ema kaho to jhaTa samajAI jAya. derAsara koNa baMdhAve, bhAI ? e vakhate evo te saMbaMdhI rAga thAya. upavAsa karavAno vikalpa paNa rAga ja che. are! anAdithI potAne bhUlIne AvA rAga karyA vinAno eka paNa samaya gayo nathI. to have e mohane choDa. e choDIne zuM karavuM? tethI zuM thAya ? e vAta hurva karyuM che: sirAnAma rovanama' rasika janone rucikara "udya jJAnam' udaya thaI raheluM je jJAna sayata' tene AsvAdo. AtmAnA atIndriya AnaMdanA je rasikajano che. e samyagdaSTi dharmI rasikajanone AtmAnA atIndriya AnaMdanA svAdanI ruci che. samyagdaSTi nija zuddha dravyanI ruci karIne zaktimAM je AnaMda rasa che te paryAyamAM pragaTa karIne AtmAnA AnaMdano svAda le che. ene puNya-pApa bhAvanI ruci nathI. ene puNya-pApa baMdhanI ke tenA phaLanI paNa ruci nathI. ene rucikara che ekamAtra AtmAnA AnaMdano svAda. ahIM kahe che ke evA atIndriya AnaMdanA svAdane AsvAdo. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 20-21-22 ] [ 73 ahIM ema nathI kahyuM ke pahelo vyavahAra karaje ane Ama karaje tema karaje, kema ke vyavahAra to rAga che, e to anaMtavAra karyo che. enI ruci to anAdinI che. ahIM to sIdhI vAta karI che ke 'tyanatu rUvAnIm' have to choDo. eTale rAgAdi vyavahAranA lakSane choDo ane trikALI bhagavAna je aMdara birAje che enuM lakSa karo. rasikajanone rucikara evo je bhagavAna AtmA-ene jJAna kaho, AnaMda ho, jJAyaka kaho-enA svAdanI ruci karo. pahelAM je rAganA vedananI ruci hatI e to mithyAdarzana hatuM. tethI have AtmAnA AnaMdanI ruci karo, kema ke bhagavAna AnaMdaghanasvabhAvanA svAdanI ruci kare te samyagdaSTi che. 'rasiAnAm roSanuM padyan jJAnam' samyagdaSTi-dharmI jJAnano je udaya-pragaTa dazA eno svAda le che. e ene rucikara che. pahelAM e rAga-dveSano svAda leto hato te to pa2ne lakSa-dhyeya banAvI leto hato. rasikajanone dhyeya to caitanyatattva che. tethI kahe che ke e caitanyatattvanA lakSe pragaTa thatuM jJAna je svabhAvarUpa che (AnaMda sahita che) eno svAda lo ane rAganI ruci choDo. bhAI! ATalA zabdomAM to ghaNuM bharyuM che. . ahAhA! zubhabhAva paNa dharmIne jJAtAnA jJAnanuM 52 zeya che. e vaDe puNyabaMdha thAya e paNa jJAtAnuM jJeya che ane enuM phaLa je svargAdi maLe e paNa jJAtAnuM jJeya che. e svajJeya nahi, ho. evI rIte dharmIne pApanA pariNAma hoya e jJAtAnuM jJeya che, enAthI pApabaMdha thAya e paNa jJAtAnuM jJeya che ane enA phaLamAM je (nakAdinA ) pratikULa saMyogo maLe e paNa jJAtAnuM jJeya che. e badhuM zubha ane azubha jJAtAnuM 52jJeya che. savAramAM kahyuM hatuM ne ke vratanA pariNAmathI jIvane svargamAM strIo maLe, sukha (vaibhava) maLe. zubhabhAvathI saMyoga maLe paNa svabhAva na maLe. eno artha e ke dharmIne AtmA rucyo che, ene zubhabhAvathI-vratAdinI ruci nathI. jJAnIne e zubhabhAva, enAthI thatuM baMdhana ane enuM phaLa je Ave te badhuMya parajJeya tarIke che. e saMyogI bhAva ane e saMyogo mArA ema jJAnI mAnato nathI. zuddha AtmAnA anubhavI samyagdaSTine to atIndriya AnaMdanA svAdanI ruci che. ahAhA! cakravartIne cha khaMDanuM rAjya maLe topaNa te samaktiI hovAthI tene jJAnamAM parazeya tarIke jANe che, potAnA tarIke jANato nathI. samayasAra nATakamAM banArasIdAsa kahe cheH 66 svaparaprakAsaka sakati hamArI tAteM vacana-bheda bhrama bhArI zayadA duvidhA paragAsI nijarUpA pararUpA bhAsI." Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 74 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 A pAMca aNuvrata, pAMca mahAvrata vagerenA zubhabhAva e mArA che ema jJAnIe mAnyuM nathI, paNa e paraya tarIke che, svarzayamAM nahi. tethI tenA phaLa tarIke je karmanuM baMdhana paDayuM e paNa paraya tarIke che. mane baMdhana che, huM baMdhANo ema jJAnI mAnato nathI. tathA enA phaLamAM je saMyoga maLe te paNa ene parazeya che. saMyoga mArA che ema jJAnI mAnato nathI. samyagdaSTi dharmIne AtmAno svAda rucikara che. rucikara eTale AnaMda ApanAro. ruci-zraddhA-pratItinI vyAkhyA A che ke-ene pratyakSa (AtmAnA) AnaMdano svAda Avyo te ruci-zraddhA-pratIti che. A jainadharma che jAo, jainadarzana e vastudarzana che. badhAne bhegA karIne vizvadharma vizvadharma kahe paNa e vizvadharma che ja nahi. bhagavAna sarvajJadeve kahelo eka ja mArga vizvadharma-jainadharma che. ene bIjA koI dharma sAthe meLa che nahi. bhAI, bIjAne ThIka lAge ke na lAge, paNa vastu to A che. vastu jJAnAnaMdasvabhAvI je jJAyaka AtmA tenI ruci karatAM je jJAna ane AnaMdanI zakti che te paryAyamAM pragaTa thAya che, tene AsvAdo ema kahe che. A mArga che, A sivAya bIjo koI mArga nathI. kuMdakuMdAcAryanI eka gAthA che ke samakti jevI kalyANakArI jagatamAM koI cIja nathI ane mithyAtva jevI akalyANakArI jagatamAM koI cIja nathI. tethI ahIM kahe che ke rasikajanone rucikara udaya thaI raheluM je jJAna te AsvAdo, kAraNa ke "da" A lokamAM "lAtmA vina' AtmA che te kharekhara "vaphathama pi' koI prakAre "nAtmanA sAma" anAtmA (paradravya) sAthe "vA"i koI kALe tAvAgyavRttim na vanayati" tAdAmyavRtti (ekapaNuM ) pAmato nathI. anAtmA eTale rAgathI mAMDIne badhI cIjo anAtmA che. A AtmAnI apekSAe siddha bhagavAna paNa anAtmA che. ahAhA! ahIM kahe che ke koI paNa prakAre koI kALe bhagavAna AtmA padravya sAthe ekarUpa thato nathI. bhagavAna jJAyakasvarUpa prabhu guNa-guNInA bhedanA vikalpathI mAMDIne badhAya je anAtmA-paradravya tenI sAthe ekapaNAne pAmato nathI. Avo dharma ane Avo mArga! ahAhA ! prazna:-dayA pALavI, vrata karavAM e to tame kahetA nathI? uttara-sAMbhaLane bApA! e dayA ane vratano je vikalpa che emAM tArI dayA nathI. paranI dayA pALavAno vikalpa e zubhabhAva che. (svarUpanI hiMsA che.) bApu! svanA Azrayano mArga koI alaukika che. tethI parano Azraya choDIne svano Azraya kara ema kahe che. AtmA rAga ane para sAthe kadI paNa ektA pAmato nathI. kAraNa ke va:' AtmA eka che. te anya dravya sAthe ekarUpa thayo nathI. juo eka kaLazamAM keTaluM bharyuM che? amArI AMkha sArI hatI, hamaNAM jarA bagaDI che, amAruM zarIra atyAra sudhI nIrogI rahyuM che, koI divasa suMTha paNa copaDI nathI ityAdi. Ama amAruM' amAruM evI para sAthe Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 20-21-22 ] [ 7pa ekatvabuddhi karIne marI gayo (saMsAramAM rakhaDyo). paNa bhAI ! pahelAMya zarIra tAruM kayAre hatuM ane atyAre paNa tAruM kayAM che? koI kALe paNa (paramAM) pravRtti tuM mAne ema thatI nathI. mokSa adhikAramAM ema lIdhuM che ke rAga ane bhagavAna AtmA vacce saMdhi che, taDa che, niHsaMdhi-eka kadIya thayA nathI. Avo pATha che. phakta te ema mAnyuM che ke A rAga, puSya, vikalpa ityAdi mArAM. e tArI mAnyatAmAM niHsaMdhi-ekapaNuM che. bAkI kharekhara be vacce saMdhi-taDa che. A lokamAM AtmA che e anAtmA sAthe koI prakAre kharekhara ekapaNuM pAmato nathI, kAraNa ke te eka che. te bagaDe be thato nathI. ekaDe eka ane bagaDa be. AtmA ekapaNe che ane rAga bIjI cIja che. AtmA rAga sAthe ekapaNuM pAmato nathI, jo ekapaNuM pAme to te AtmA bagaDI jAya, bagaDa be thaI jAya. paraMtu AtmA badhAya anya dravya-rAgAdi vikalpo sAthe ekarUpa thato nathI kemake te eka "va:" che. A dharmanI rIta che. * kaLaza : 22 bhAvArtha * AtmA koI kALe ane koI prakAre paradravya sAthe eTale rAga, zarIra, mana, vANI, karma, deza, jaDa indriyo sAthe, are khaMDa khaMDa bhAvendriyo sAthe ektAbhAvane pAmato nathI. A rIte AcArya anAdithI paradravya pratye lAgelo moha eTale paramAM thayelI sAvadhAnIthI AtmAnuM bhedajJAna batAvyuM che, ane preraNA karI che ke e ekapaNAnA mohane have choDo. rAgAdi sAthenA ekapaNAne have choDI AtmA eka che enI sAthe ektA prApta karo, jJAnasvabhAva sAthe ekapaNuM pragaTa karo, nija jJAnasvarUpa AtmAnA AnaMdane AsvAdo-jJAnane AsvAdo. aho ! amRtacaMdrAcAryanA kaLazo ghaNA gaMbhIra che. emanI TIkA paNa ghaNI gaMbhIra che. zAstromAM kAMI bhAva bharyA che emaNe! jema AMcaLamAMthI dUdha saMbhALapUrvaka dohIne kADhe tema zAstromAM bharelA bhAvo tarkanI bhIMsa daIne kADhayA che, TIkAmAM bharyA che. bhagavAna AtmA jJAnasvarUpa (caitanyasvarUpa) che. rAgabhAva e acetanasvarUpa che. cAhe to dayA, dAna, ke vratano vikalpa ho ke guNa-guNInA bhedano vikalpa ho, e (saghaLA) vikalpa acetana che. temAM jJAnasvabhAvanuM kiraNa nathI. rAgamAM jJAnasvabhAvanuM kiraNa nathI. mATe te rAganuM AsvAdavuM choDI A jJAnasvarUpa AtmAne AsvAdo. bhagavAna AtmAmAM AnaMda, sukhano AsvAda che. anAdikALathI rAgano AsvAda karyo te kAMI navIna nathI. tetha jJAnane AsvAdo ema kahe che. du:khana LLLL nA moha che te vRthA che." bhASA juo. moha che te vRthA ane amoha te saphaLa. moha kahetAM paramAM sAvadhAnI te vRthA-aphaLa (mokSa mATe che.) ane amoha kahetAM Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 76 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 svarUpamAM sAvadhAnI te saphaLa (mokSa mATe) che. pravacanasAra gAthA 116 mAM saphaLa ane aphaLa judI rIte saMsAranI apekSAthI Ave che. tyAM puNya-pApanA bhAvanuM (moha sahita kriyAnuM) saphaLapaNuM kahyuM che. eTale te vaDe manuSyAdi je gati maLe che te avazya maLaze. ane moharahita AtmAnI dhArmika kriyAnuM aphaLapaNuM kahyuM che. eTale enA phaLamAM saMsAra prApti nahi maLe. A pramANe moha vRthA che, jUTho che, duHkhanuM kAraNa che. tathA amoDuM saphaLa che, sAco che ane sukhanuM kAraNa che. ema bAvIsamo kaLaza pUro thayo. [ pravacana naM. 62-63-64 * dinAMka 31-1-76 thI 2-2-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 23-24-25 athApratibuddhabodhanAya vyavasAyaH kriyateaNNANamohidamadI majjhamiNaM bhaNadi poggalaM dvvN| baddhamabaddhaM ca tahA jIvo bhubhaavsNjutto|| 23 / / savvaNhuNANadiTTho jIvo uvaogalakkhaNo nniccN| kaha so poggaladavvIbhUdo jaM bhaNasi majjhamiNaM / / 24 / / jadi so poggaladavvIbhUdo jIvattamAgadaM idrN| to sakko vattuM je majjhamiNaM poggalaM davvaM / / 25 / / ajJAnamohitamatirmamedaM bhaNati pudgalaM drvym| baddhamabaddhaM ca tathA jIvo bhubhaavsNyuktH|| 23 / / sarvajJajJAnadRSTo jIva upayogalakSaNo nitym| kathaM sa pudgaladravyIbhUto yadbhaNasi mmedm|| 24 / / yadi sa pudgaladravyIbhUto jiivtvmaagtmitrt| tacchakto vaktuM yanmamedaM pudgalaM drvym|| 25 / / have apratibuddhane samajAvavA mATe prayatna kare che: ajJAnathI mohitamati bahubhAvasaMyuta jIva je, " baddha tema saba puladravya mAru" te 49. 23. sarvajJajJAnaviSe sadA upayogalakSaNa jIva je, te ubha puzala thoDe 'bhAraMbhA'tuM are! 24. jo jIva pudgala thAya, pAme pugalo jIvatvane, tuM to ja ema kahI zake "A mAruM pugaladravya che". 25. ||thaarth:- [ajJAnamohitamatiH ] 4nI mati nathI. bhohita cha [ bahubhAvasaMyukta: ] bhane 4 bhoI, 2, dveSa hi 59 // mAvothI sahita cha mevo [ jIvaH ] 4 [bhaNati] sema cha / [idaM] . [ baddham tathA ca abaddhaM ] zarI26 pada tama 4 dhanadhAnyAdi Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 78 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 abaddha [ putaM dravya ] pudgala dravya [mana] mAruM che. AcArya kahe che: [ sarvajJajJAnadaE:] sarvajJanA jJAna vaDe dekhavAmAM Avelo che [ nityam ] sadA [35yo nakSaT:] upayogalakSaNavALo [ nIva:] jIva che [+:] te [puniMdravyomUta:] pudgaladravyarUpa [ N] kema thaI zake [yata ] ke [ masi ] tuM kahe che ke [pharva mama] A pudgaladravya mAruM che? [ ] jo [ sA ] jIvadravya [putrI dravyamUta: ] pudgaladravyarUpa thaI jAya ane [ rUtarat] pudgaladravya [nIva7] jIvapaNAne [Itima ] pAme [tat] to [vaDuM zap:] tuM kahI zake [ ] ke [ rUdra punuM dravyam ] A pudgaladravya [ ma ma ] mAruM che. (paNa evuM to thatuM nathI.) TIkA- ekIsAthe aneka prakAranI baMdhananI upAdhinA ati nikaTapaNAthI vegapUrvaka vahetA asvabhAvabhAvonA saMyogavaze je (apratibuddha jIva) aneka prakAranA varNavALA *AzrayanI nikaTatAthI raMgAyelA sphaTikapASANa jevo che, atyaMta tirobhUta (DhaMkAyelA) potAnA svabhAvabhAvapaNAthI je jenI samasta bhedajJAnarUpa jyoti asta thaI gaI che evo che, ane mahA ajJAnathI jenuM hRdaya pote potAthI ja vimohita che-evo apratibuddha jIva svaparano bheda nahi karIne, pelA asvabhAvabhAvone ja (potAnA svabhAva nathI evA vibhAvone ja) potAnA karato, pudgaladravyane "A mAruM che" ema anubhave che. (jema sphaTikapASANamAM aneka prakAranA varNanI nikaTatAthI anekavarNarUpapaNuM dekhAya che, sphaTikano nija thata-nirmaLabhAva dekhAto nathI tevI rIte apratibuddhane karmanI upAdhIthI AtmAno zuddha svabhAva AcchAdita thaI rahyo che-dekhAto nathI tethI pudgaladravyane potAnuM mAne che.) evA apratibuddhane have samajAvavAmAM Ave che ke :durAtman ! AtmAno ghAta karanAra! jema parama avivekathI khAnArA hastI Adi pazuo suMdara AhArane tRNa sahita khAI jAya che evI rIte khAvAnA svabhAvane tuM choDa, choDa. jeNe samasta saMdeha, viparyaya, anadhyavasAya dUra karI dIdhA che ane je vizvane (samasta vastuone) prakAzavAne eka advitIya jyoti che evA sarvajJa-jJAnathI sphaTa (pragaTa) karavAmAM Avela je nitya upayogasvabhAvarUpa jIvadravya te kevI rIte pudagaladravyarUpa thaI gayuM ke jethI tuM "A pudgaladravya mAruM che' ema anubhave che? kAraNa ke jo koI paNa prakAre jIvadravya pudgaladravyarUpa thAya ane pugaladravya jIvadravyarUpa thAya to ja "mIThAnuM pANI " evA anubhavanI jema "mAruM A pudgaladravya" evI anubhUti kharekhara vyAjabI che; paNa ema to koI rIte banatuM nathI. e, daSTAMtathI spaSTa karavAmAM Ave che. jema khArApaNuM jenuM lakSaNa che evuM lavaNa pANIrUpa thatuM dekhAya che ane dravatva (pravAhIpaNuM ) jenuM lakSaNa che evuM pANI lavaNarUpa thatuM dekhAya che kAraNa ke khArApaNuM ane dravapaNAne sAthe rahevAmAM * Azraya = jemAM sphaTikamaNi mUkelo hoya te vastu Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 23-24-25 ] (mAlinI ) ayi kathamapi mRtvA tattvakautUhalI san anubhava bhava mUrteH pArzvavartI muhUrtam / pRthagatha vilasantaM svaM samAlokya yena tyajasi jhagiti mUrtyA saakmektvmohm|| 23 / / [ 79 avirodha che arthAt temAM koI bAdhA nathI, tevI rIte nitya upayoga-lakSaNavALuM jIvadravya puddagaladravya thatuM jovAmAM AvatuM nathI ane nitya anupayoga (jaDa) lakSaNavALuM puddagaladravya jIvadravya thatuM jovAmAM AvatuM nathI kAraNa ke prakAza ane aMdhakAranI mAphaka upayoga ane anupayogane sAthe rahevAmAM virodha che; jaDa-cetana kadI paNa eka thaI zake nahi. tethI tuM sarva prakAre prasanna thA, tAruM citta ujvaLa karI sAvadhAna thA ane svadravyane ja 'A mAruM che' ema anubhava. (ema zrI guruono upadeza che.) bhAvArtha:- A ajJAnI jIva puddagaladravyane potAnuM mAne che tene upadeza karI sAvadhAna karyo che ke jaDa ane cetanadravya-e banne sarvathA judAM judAM che, kadAcit koI paNa rIte ekarUpa nathI thatAM ema sarvajJe dIThuM che; mATe huM ajJAnI! tuM padravyane ekapaNe mAnavuM choDI de; vRthA mAnyatAthI basa thAo. have A ja arthanuM kaLazarUpa kAvya kahe cheH zlokArtha:- [yi] 'ci' e komaLa saMbodhananA arthavALuM avyaya che. AcArya komaLa saMbodhanathI kahe che ke hai bhAI! tuM [tham avi] koI paNa rIte mahA kare athavA [ mRtpA] marIne paNa [tattvaujUdanI san] tattvono kautuhalI thaI [mU: muhUrtam pArzvavartI bhava] A zIrAdi mUrta dravyano eka muhUrta (be ghaDI) pADozI thaI [ anubhava ] AtmAno anubhava kara [atha yena] ke jethI [spaM vilasattuM] potAnA AtmAne vilAsarUpa, [pRthak] sarva padravyothI judo [ samAtovaya] dekhI [ mUrtya sAm] A zarIrAdika mUrtika puddagaladravya sAthe [ytvamoham] ekapaNAnA mohane [jJamiti tyanasi] tuM turata ja choDaze. bhAvArtha:- jo A AtmA be ghaDI puddagaladravyathI bhinna potAnA zuddha svarUpano anubhava kare (temAM lIna thAya ), pariSaha Avye paNa Dage nahi, to ghAtIkarmano nAza karI, kevaLajJAna utpanna karI, mokSane prApta thAya. AtmAnubhavanuM evuM mAhAtmya che to mithyAtvano nAza karI samyagdarzananI prApti thavI to sugama che; mATe zrI guruoe e ja upadeza pradhAnatAthI karyo che. 23. Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates * samayasAra : gAthA 23-24-25 * have apratibuddhane samajAvavA mATe prayatna kare che: juo, keTalAka ema kahe che ke A samayasAra munijano mATe che, paNa ahIM AcArya bhagavAna kahe che- "matha *prativuddha-vodhanIya vyavasAya: yite" apratibuddhane samajAvavA mATe prayatna karavAmAM Ave che. jene samyagdarzana nathI ane je rAgane, puNyane potAnA mAne che evA mithyASTine samajAvavA prayatna karIe chIe ema AcAryadava kahe che. * gAthA : 23-24-25 : TIkA uparanuM pravacana * ekI sAthe aneka prakAranI baMdhananI upAdhinA ati nikaTapaNAthI vegapUrvaka vahetA asvabhAvabhAvonA saMyogavaze je (apratibuddha jIva) aneka prakAranA varNavALA AzrayanI nikaTatAthI raMgAyelA sphaTika-pASANa jevo che." juo, sphaTika-pASANanI najIkamAM kALA, lAla Adi phUla hoya to je enuM pratibiMba sphaTika pASANamAM paDe te sphaTikanI yogyatAthI paDe che, paNa e lAla, kALA Adi phUlane laIne paDe che ema nathI. jo e lAla Adi phUlane laIne paDe to lAkaDuM mUkIe to emAM paNa paDavuM joIe. (paNa ema nathI.) e (phUla) to nimitta che ane naimittikamAM je lAla Adi phUlanuM pratibiMba dekhAya che e to sphaTikanI te prakAranI potAnI paryAyanI vartamAna yogyatAne lIdhe che. tevI ja rIte karmanA udayarUpa raMgane lIdhe AtmAmAM rAga-dveSarUpa raMga UThe che ema nathI. e (karmano udaya) to nimitta che ane naimittika rAga-dveSa je AtmAmAM UThe che te te prakAranI potAnI paryAyanI vartamAna yogyatAne lIdhe che. vaLI jema koI vAsaNamAM sphaTika mUkayo hoya to vAsaNa jevA raMganuM hoya tevA ja raMgano sphaTika dekhAya che. e sphaTikanI potAnI paryAyanI vartamAna yogyatAne kAraNe che nahi ke vAsaNanA raMgane kAraNe; tema eka samayanI paryAya-vikArI hoya ke avikArIsvataMtrapaNe te kALe te prakAre utpanna thavAnI yogyatAthI thAya che. paryAyanuM vIrya paryAyane laIne che, guNanA vIryane laIne paryAyanuM vIrya che ema paNa nathI. civilAsamAM Ave che ke paryAyanI sUkSmatA paryAyane kAraNe che, dravya-guNanA kAraNe nahi. tyAM paryAya eTale mAtra nirmaLa paryAyanI vAta nathI, paNa malina ane nirmaLa paryAya svataH potAnA kAraNe thAya che ema tyAM paryAyanI svataMtratA batAvI che. sphaTika ane phUlanA saMyoganuM daSTAMta have jIva ane karmamAM utAre che. je jJAnAnaMda upayogasvarUpa svabhAvabhAve che tene jIva kahIe. paraMtu anAdithI aneka prakAranA eTale ATha prakAranA karmanA baMdhananI upAdhinI ati nikaTapaNAne laIne vegapUrvaka vahetA asvabhAvabhAvonA saMyogavaze caitanyanA upayogarUpa jJAna, AnaMda Adi svabhAvabhAvo tirobhUta thaI ( DhaMkAI ) gayA che. pote saMyoga-nimittane (karmodayane) vaza thatAM zubhAzubha Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 23-24-25 ]. [ 81 puNya-pApanA aneka prakAranA je asvabhAvabhAvo thAya che ene vaza ajJAnInI anAdinI daSTi che. juo, bhagavAna AtmA caitanyatattva jJAnaupayoganuM daLa che, jJAnAnaMdasvarUpI daLa che, enI nikaTamAM ATha prakAranA karmarajakaNono aneka prakArano saMbaMdha che. e saMbaMdha upara enI dRSTi hovAthI ene rAga-dveSa ane vikArI bhAvono vega vahe che. e veganA bhAvamAM ramato "e vegano je bhAva che te mAro che" ema mAnavAthI ene caitanya jJAyakabhAva DhaMkAI gayo che bhagavAna jJAyakabhAvasvarUpa AtmAno caitanyaupayoga to sphaTikanI jema nirmaLa che. e upayogamAM ati nikaTanA je asvabhAvabhAvo-rAga-dveSa, puNya-pApa, vrata, tapa, dAna, bhakti tathA kAma, krodha Adi te jaNAya che. e jaNAtAM e asvabhAvabhAvo ja huM chuM ema ajJAnI mAne che. jhINI vAta che, bhAI ! A vyavahAra ratnatrayanA vikalpa, devaguru zAstranI zraddhAno rAga, paMcamahAvratano rAga, ityAdi je badhA vyabhicArI bhAvo te caitanyanA upayogathI bhinna che, acetanarUpa che chatAM anAdi ajJAnathI ajJAnI karmanI nikaTatAthI utpanna thayelA e asvabhAvabhAvone potAnA mAnI te huM chuM ema mAne che. prazna- ene zuM A aNa-upayogarUpa asvabhAvabhAvo che enI khabara nathI? uttara:- hA, khabara nathI. ene bhAna nathI tethI to te apratibaddha che. jema sphaTikamaNimAM lAla, pILA Adi phUlanI nikaTatAthI lAla, pILI Adi jhalaka (jhAya) je UThe che ene laIne enI saphedAI (nirmaLatA) DhaMkAI gaI che, tirobhUta thaI gaI che; tema caitanyasvarUpa jJAna upayogamaya vastu je AtmA teno svabhAva e puNya-pApa Adi asvabhAvabhAvone laIne DhaMkAI gayo che. eNe anaMtakALamAM vrata, tapa, dayA, dAna, bhakti ityAdi to anaMtavAra karyA che. paraMtu e to badho rAgabhAva che, karmanI nikaTatAnA vaze thayelo asvabhAvabhAva che. e sarva rAgAdi malinabhAvamAM potAnuM astitva svIkAravAthI ane caitanyaratna nirmaLAnaMda upayogasvarUpa AtmA DhaMkAI gayo che. have kahe che- "atyaMta tirobhUta ( DhaMkAyelA) potAnA svabhAvabhAvapaNAthI jenI samasta bhedajJAnarUpI jyoti asta thaI gaI che evo che. ahAhA ! ekalo jJAyaka, jJAyaka, jJAyakabhAva je nirmaLa zuddha upayogamaya svabhAvabhAva che te rAgAdi puNya-pApanA pariNAmane vaza thayo thako DhaMkAI gayo che ane tethI enI samasta bhedajJAnajyoti asta thaI che. eTale A rAgAdi te huM nahi, paNa A upayoga che te huM chuM evA bhedane prakAzanArI bhedajJAnajyoti ene asta thaI gaI che. ahAhA ! "huM to caitanyasvarUpa chuM' evo sUkSmamAM sUkSma vikalpa je UThe e huM nahi kema ke e vikalpa to ajIva che, acetana che, aNa-upayogarUpa che, pudagala che. A bhedajJAna che. Avo mArga mANasa samaje nahi Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 82 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 ane dayA pALavI ane vrata pALavAM ema laIne besI jAya. paNa ethI zuM lAbha? e to (cAra gatimAM) rakhaDavAnuM che. (e zubhabhAvathI) pahelAMya rakhaDato hato, atyAreya rakhaDa che ane bhaviSyamAM paNa rakhaDanAra che. ahAhA! bhagavAna caitanyaciMtAmaNi nirmaLa jJAnajyoti anAdianaMta nitya dhruva svabhAvabhAvarUpa je AtmA tenAthI bhinna karmanI nikaTatAthI utpanna asvabhAvabhAvo upara enI dRSTi hovAthI e anAdi paryAyabuddhi che. tethI ene rAga ane jJAyakanI bhinnatA karanArI bhedajJAnajyoti asta thaI gaI che. ahIM kahe che ke nirmaLa upayogasvarUpa bhagavAna AtmAne karmanuM nikaTapaNuM che. nikaTapaNuM eTale ekakSetrAvagADuM, niyamasAra gAthA 18 nI TIkAmAM Ave che ke-nikaTavartI anupacarita asaddabhUta vyavahAranayathI AtmA dravyakarmano i che-ema ahIM paNa nikaTapaNe kahyuM che. bhagavAna AtmAnA ekakSetrAvagAhamAM jaDa rajakaNo (dhULa) ati nikaTa che. e ati nikaTapaNAthI vegapUrvaka vahetA asvabhAvabhAvo-ema kahyuM che ne? pravacanasAramAM paNa "doDatA puNya ane pApa"--ema Ave che. "vegapUrvaka vahetA" ane "doDatA" eno eka ja artha che ke eka pachI eka gati karatA cAlyA jatA. eTale eka pachI eka vegathI vahetA eTale paryAyamAM eka pachI eka thatA e puNya-pApanA bhAvo te asvabhAvabhAvo che. e asvabhAvabhAva ane AtmAnA upayogamaya svabhAvane bhinna pADavAnI zakti ene asta thaI gaI che, AthamI gaI che tethI ajJAnI-apratibaddha che. enI dRSTimAM svabhAvabhAvano abhAva (tirobhAva) thayo che tethI asvabhAvabhAvano satkAra-svIkAra thayo che. tethI te adharmarUpa daSTi che. ajJAnIne bhedajJAnajyoti AthamI gaI hovAthI tene nirvikAra pariNAma na thatAM rAgAdi vikAra ja utpanna thAya che. have kahe che ke-"ane mahA ajJAnathI jenuM hRdaya pote potAthI ja vimohita che.' juo vastuno svabhAva zAkabhAva che. enuM ene mahA ajJAna che. tethI pote potAthI ja vimohita che. karmanA kAraNe ene moha thayo che ema nathI. ajJAnIne paryAyamAM je asvabhAvabhAvonI utpatti thaI che te potAnA ajJAnane laIne thaI che, paNa karmanA kAraNe nahi. Ama asvabhAvabhAvathI-rAgAdithI svabhAvarUpa jJAyakane bhinna pADanArI bhedajJAnazakti jene bIDAI gaI che tethI pote potAthI ja vimohita che-"evo apratibuddha jIva svaparano bheda nahIM karIne pelA asvabhAvabhAvone ja potAnA karato, pudgala dravyane "A mAruM che" ema anubhave che." bhagavAna jJAyaka AtmA je nirmaLa, upayogasvarUpa parama pavitra jIvasvabhAve che te sva ane A rAgAdi bhAva je malina, aNaupayogarUpa apavitra ajIvasvabhAve che te para-ema svaparano bheda nahIM karIne pelA asvabhAvabhAvone-dayA, dAna, vrata, bhakti, puNya ane pApa ityAdi vikArI vibhAvone e potAnA che ema ajJAnI Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 23-24-25 ] [ 83 anubhave che. ajJAnIne je puNya-pApanA vikalpa UThe tene vaza e thaI gayo che. tethI te svaparanI judAI na karatAM bannene ekarUpa kare che. ekendriya avasthAthI mAMDIne paMcendriya dravyaliMgI munine je zubhabhAva thAya te saghaLA asvabhAvabhAva che. te sarva asvabhAvabhAvane te potAnA che ema mAne che. prazna- keTalAka kahe che ne ke- "e zubhabhAva sAdhana che ane nizcaya vastu sAdhya uttara- bhAI, ema nathI. jo ema hoya to eno artha to ema thayo ke acetana rAga sAdhana ane caitanyasvabhAva tenuM sAdhya. athavA rAga je ajIva che te sAdhana ane enAthI sAdhya jIvasvarUpa (vItarAgatA) pragaTe che. athavA rAga je duHkhasvarUpa che te sAdhana ane tenAthI AnaMda pragaTe te sAdhya. bhAI, vastu bahu jhINI che eTale khAsa dhyAna rAkhavuM joIe. ahIM to aMdaranA upayogane ane rAgane bhinna pADavo joIe. paNa ajJAnI tema karato nathI ema kahe che. ahAhA ! ekalo jJAyaka-jJAyaka-jJAyaka satya prabhu-ene ajANaka evA je rAgAdi acetana duHkharUpa bhAva enAthI bhinna pADI anubhavavo e sUkSma che, kaThaNa che. paMDita rAjamalajIe e ja vAta kaLazaTIkAmAM 181 mAM kaLazamAM kahI che. tyAM kahyuM che ke"bhAvakarma je moha-rAga-dveSarUpa-azuddha cetanArUpa-pariNAma, te azuddha pariNAma vartamAnamAM jIvanI sAthe ekapariNamanarUpa che, tathA azuddha pariNAmanI sAthe vartamAnamAM jIva vyApya-vyApakarUpa pariName che, tethI te pariNAmonA jIvathI bhinnapaNAno anubhava kaThaNa che, topaNa sUkSma saMdhino bheda pADatAM bhinna pratIti thAya che." ajJAnI AnaMdasvarUpa bhagavAna AtmAthI viruddha rAgAdi duHkharUpa asvabhAvabhAvone, bheda karavAnI zakti tene AthamI gaI hovAthI mArApaNe-ekapaNe che ema karato thako pudgaladravyane te mAruM che ema anubhave che. ahIM jaDa pudgalane anubhavavAnI vAta nathI paNa rAga je pudgalarUpa che tene anubhave che ema kahe che. jIvane potAnI vikArI dazA anubhavamAM Ave che tethI ahIM vikArane pudgala kahI dIdhA che. bhagavAna caitanyadevanA AnaMdano anubhava nahi, paNa rAgano anubhava che tene ahIM pudagalano anubhava kahyo che. AvI vAta che, bhAI. ene koI ema kahe ke A to nizcayanI ekalI vAta kare che. paNa A nizcaya eTale sAcuM ja A che. zubha rAga karatAM karatAM zuddha thAya, zuddhanuM sAdhana zubha e to badhAM Aropita kathana che. bhAI, nizcayathI to zubharAga acetana che. gAthA 6 mAM e vAta AvI gaI che ke eka jJAyakabhAva anekarUpa zubha-azubha bhAvonA jaDa svabhAve pariNamato nathI. jo e pariName to jIva jaDa thaI jAya. caitanya upayoga-svarUpa bhagavAna AtmA jo rAganA svabhAve pariName to te acetana jaDa thaI jAya. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 84 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 rAgAdi bhAva e pudgalanI jAta che, acetana che, duHkharUpa che. ene pote AnaMda-svarUpI caitanyabhagavAna hovA chatAM potAno mAne enuM nAma mithyAtva che. evA mithyAtvI apratibuddhane have samajAvavAmAM Ave che. juo koI ema kahe ke A samayasAra to munine mATe che to ahIM AcArya kahe che ke evA apratibuddhane samajAvavAmAM Ave che. prazna- apratibuddha munine samajAvavAmAM AvyuM che ema kaho to? uttara- apratibuddha muni hoya ja nahi. jene AtmajJAna nathI, AtmAnubhava nathI te muni kevA? ahIM "evA apratibuddha' ema lIdhuM che. evo koNa apratibuddha che? to kahe che ke jene karmanimittanA vaze je asvabhAvabhAva utpanna thayo tene potAnA mAne che evA apratibuddhane samajAvavAmAM Ave che ke - "he durAtma! AtmAno ghAta karanAra! juo, "he durAtma" e karuNAno zabda che ho. paraMtu "he Atma" ema na kahetAM "durAtma" ema kema kahyuM? ema kahI AcArya ema samajAve che ke bhAI ! AnaMdano nAtha bhagavAna tuM jJAnasvarUpe che ne. tAruM sattva to jJAnasattva che, tAruM sattva kAMI puNya ane rAgAdi nathI. tuM anaMtavAra jainano sAdhu thayo ane navamI raiveyaka gayo. tyAM paNa tuM rAgathI lAbha mAnanAro, rAgane potAnuM svarUpa mAnanAro hato. rAgathI bhinna mAnavAnI tArI svarUpadazA hatI ja nahi. arere ! tArI jAta to jJAnAnaMdasvarUpa cetana che. tene bhUlIne te rAgAdi kajAtane potAnI mAnI! Ama jIvanI anAdithI mithyAdazA che e batAvavA 'durAtman !' ema saMbodhana karyuM che. emAM AcAryanI karuNA ja che. vaLI "AtmAno ghAta karanAra ! ema saMbodhana karyuM che ne? tyAM ema kahyuM ke-he bhAI ! te nija saccidAnaMdasvarUpa bhagavAna AtmAne bhUlIne dayA, dAna, vratAdinA kriyAkAMDane potAnuM svarUpa mAnyuM che. paNa e sarva kriyAkAMDa rAgasvarUpa hovAthI AtmAno ghAta karanArA che. duHkhadAyaka che. AtmAnA sukhano nAza karavAvALA che. bhAI ! jIvatI jAgatI jyoti upayogasvabhAve virAje che teno anAdara karI huM rAga chuM ema mAnIne te tArA AtmasvabhAvano ghAta karyo che, hiMsA karI che. "huM rAga chuM" evI rAga sAthe ekapaNAnI mAnyatA ja mahA hiMsA che ema darzAvavA AcAryadave "AtmAno ghAta karanAra! ema saMbodhana karyuM che. ahAhA ! AcAryadavanI zuM zailI che! vastunI vastu che. kAMI vastu avastu thaI nathI. paNa vastune na svIkAratAM vastumAM je nathI evA vikalpane-rAgAdine svIkAravAthI vastuno anAdara thayo. te ja AtmAnI hiMsA che. ghAta have AvI khabara na maLe ane kahe ke ame jIvonI dayA pALIe, vrata pALIe ane bhakti karIne maMdiro baMdhAvIe ane temAM mUrtio sthApIe ityAdi. paraMtu A Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 23-24-25 ]. [ 85 zuM kare che bhagavAna? e parane koNa karI zake ? enI vAta to bahu dUra raho, paNa e paranA thavA kALe tane je rAga thAya e rAga te huM chuM ane e rAga lAbhadAyaka che ema jo tuM mAne che to tuM AtmaghAtI che. cAhe lAkho maMdira baMdhAvI karoDo rUpiyA kharcA hoya to paNa A mithyA mAnyatA vaDe tuM AtmaghAtI-mahApApI che. have daSTAMta ApIne samajAve che:-jema parama avivekathI khAnArA hastI Adi pazuo suMdara AhArane tRNa sahita khAI jAya che evI rIte khAvAnA svabhAvane tuM choDa, choDa.' jema hAthIne curamuM (lADavo Apyo ) ApyuM hoya ane ghAsanA pULA ApyA hoya to pULA ane cUramuM bheguM karIne khAya paNa bheda pADe nahi ke A curamuM che ane A ghAsa che. ( A mIThAzavALuM curamuM che ane moLAsvAdavALuM A ghAsa che ema svAdanA bhedathI bannemAM bheda pADato nathI.) tema ajJAnI jIva jJAnAnaMdasvabhAvI AtmAnI bAjAmAM (nikaTamAM) je rAga thAya che enAthI lAbha mAne che ane rAga mArI cIja che ema e rAgano anubhava kare che. paraMtu jJAnane (rAgathI) judo pADIne AnaMdano anubhava karato nathI. rAgano anubhava to du:khano-AkuLatAno anubhava che. tethI ahIM kahe che ke tuM evA rAganA anubhavane choDa. aMdara je jJAnAnaMdasvarUpI bhagavAna AtmA virAje che teno anubhava kare to tane AnaMdano-sukhano anubhava thaze. ahAhA ! amRtano sAgara bhagavAna aMdara jJAna ane AnaMdathI chalochala bharelo che. teno anubhava choDIne para saMyogamAM strInA viSayamAM, AbarUmAM, dhanadolatamAM, bAga-baMgalAmAM mane ThIka paDe che, majhA paDe che, mIThAza Ave che ema je mAne che e to AtmaghAtI che ja. ahIM to aMdara je zubharAgano vikalpa UThe che tene potAno mAnI ekamekapaNe anubhave che, e vikalpa ja huM chuM ane ethI mane lAbha (dharma) che ema je mAne che te paNa AtmaghAtI che, hiMsaka che, bhale pachI e jaina digaMbara sAdhu hoya, paMcamahAvrata pALato hoya, jaMgalamAM raheto hoya ane hajAro rANIo choDI hoya. bhagavAna! dharma koI judI cIja che. prazna:- samakitI to bhogave ne? uttaraH- bhAI, tane khabara nathI. samaktiIne cha-- hajAra rANIo, cha khaMDanuM rAjya, cakravartIpaNuM ane koIne tIrthakaraNapaNuM paNa hoya paNa ene e bhogavato nathI. samaktiIne je vikalpa Ave che ane te haLAhaLa jhera mAne che. kALo nAga dekhIne jema thAya ema ene e upasarga mAne che, emAM ene rasa ke AnaMda Avato nathI. cakravartI hoya e maNiratnajaDita hIrAnA siMhAsana para beTho hoya ane hajAro camarabaMdhI rAjAo ene cAmara DhoLatA hoya paNa emAM kyAMya ene AtmAno AnaMda bhAsato nathI. hA, ene rAga Ave che, haju Asakti (cAritramohajanita) paNa che, paNa emAM ene sukha Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates [ pravacana ratnAkara bhAga-2 bhAsatuM nathI. e rAgane ekapaNe potApaNe anubhavato nathI. e (rAgAdi) anAtmAmAM AtmA mAnato nathI. jema hastI Adi pazuo suMdara AhArane tRNasahita khAya che ema bhagavAna jJAyakasvarUpa AtmAne tuM rAgasahita anubhava kare che to tuM Dhora jevo che ema kahe che. sarvathA ekAntavAdIonA 14 bhaMgo-ekAnta nitya-anityAdinA 14 zloko (248 thI ra61) samayasAramAM Ave che. tyAM e ekAntavAdIone vivekahIna pazu kahIne saMbodhyA che. ahA! jene nijasvabhAvanuM bhAna nathI ane ekAntadaSTithI mAne ke A rAga te huM chuM to te pazu ja che. enuM phaLa paNa aMte pazu eTale nigoda ja che. mATe AcArya karuNA karIne kahe che ke pazu jema suMdara AhAramAM ghAsane bheLavIne khAya tema A suMdara jJAyakasvabhAvI AtmA sAthe rAgane bheLavIne khAvAnA svabhAvane tuM choDa, choDa. rAgathI bhinna eka suMdara jJAyakabhAvano anubhava kara. e anubhava AnaMdarUpa che, sukharUpa che. have kahe che ke "jeNe samasta sadeha, viparyaya, anadhyavasAya dUra karI dIdhAM che. ane je vizvane (samasta vastuone) prakAzavAne eka advitIya jyoti che evA sarvajJajJAnathI phUTa ( pragaTa) karavAmAM Avela je nitya-upayogasvabhAvarUpa jIvadravya te kevI rIte pudgala dravyarUpa thaI gayuM ke jethI te A pudgala dravya mAruM che ema anubhave che?' juo, sarvajJa paramezvara trilokanAtha arihaMtadevane samasta saMdeharahita niHsaMdeha, koIpaNa prakAranI viparItatA rahita aviparIta ane koIpaNa prakAranA anadhyavasAya eTale acokkasatA rahita cokkasa jJAna thayuM che. ahAhA! caitanyasUrya sarvazadeva bhagavAnane eka samayamAM lokAlokane jANanArI kevaLajJAnarUpa advitIya jyoti pragaTa thaI che. bhagavAna tIrthaMkaradeve kevaLajJAnamAM A jIva kevo che te joyo che ane divyadhvanimAM kahyo che. ahIM kahe che ke bhagavAna sarvajJadevanA jJAnamAM to ema AvyuM ke A jIvadravya nitya-upayoga-svabhAvarUpa che. ahAhA! nitya jJAyaka, jJAyaka, jJAyaka ema upayogasvabhAvarUpa jIva che. A trikALInI vAta che hoM. jene sarvajJapaNuM upayogarUpe pragaTa thayuM e arihaMta paramAtmAe AtmAne nitya-upayogasvarUpa ja joyo che. bhagavAna sarvajJadeve joyuM che ke A AtmA vastu che. te nityaupayogasvabhAvamaya eTale jANavA-dekhavAnA svabhAvarUpa cetana che. evA AtmAne vartamAnaparyAyamAM najaramAM na letAM tArI najara rAga upara gaI ane mAnavA lAgyo ke rAga te huM, rAga te mArI vastu. paraMtu rAga to jaDa acetanarUpa pudgalamaya che. to te rAga mAro eTale pudgaladravya mAruM-ema pudgaladravya tAruM kevI rIte thaI gayuM? bhagavAna kevaLIe to tArA AtmAne jANavA-dekhavAnA svabhAvarUpe ja joyo che, ane tuM kahe che ke rAga te huM to je caitanya upayogathI viruddhabhAva-acetana rAgasvarUpa te tuM kema thaI zake ? ( na thaI zake) Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 23-24-25 ] [ 87 evuM acetanapaNuM caitanyane kema zobhe ? (na ja zobhe.) zuM tuM mAne tethI tuM rAgarUpe thaI gayo ke jethI tuM A pudgaladravya mAruM che ema anubhave che? paryAyamAM rAgano anubhava e to pudgalano anubhava che. ahIM pudgala eTale pelA jaDa (sparza, rasa, gaMdha, varNavALA) nahi paNa aNaupayogasvarUpa dayA, dAna, vratAdinA pariNAma je potAne ke parane jANatA nathI tethI jaDa, acetana che enI vAta che. e rAgAdi pariNAma caitanya upayogasvarUpathI bhinna cIja che. ahIM kahe che ke bhagavAne to tane upayogasvarUpe joyo che to huM A rAgasvarUpe chuM evI jAThI mAnyatA kayAMthI lAvyo? jhINI vAta che, bApu! saMpradAyamAM to A vrata pALo ane dayA karo eTale dharma thaI gayo ema kahe, paNa bhAI, mArga judo che. vastu AtmA dravyaparyAyasvarUpa che. tyAM paryAya dhruva upayogarUpa nityAnaMdasvabhAvane lakSa karI na upaje to dharma kevI rIte thAya ? vartamAna paryAye upayogamAM dayA, dAna, vratAdinA rAgane lakSamAM laI ane e rAga te mAruM astitva ema mAnyuM to e to pudgalano anubhava thayo. bhagavAna AtmAno anubhava to rahI gayo. have kahe che:-"je nitya-upayogasvabhAvarUpa jIvadravya te kevI rIte pugaladravyarUpa thaI gayuM ke jethI tuM A pudagaladravya mAruM che ema anubhave che? kAraNa ke jo koIpaNa prakAre jIvadravya pudgaladravyarUpa thAya ane pudgaladravya jIvadravyarUpa thAya to ja "mIThAnuM pANI" evA anubhavanI jema "mAruM A pudgaladravya" evI anubhUti kharekhara vyAjabI che; paNa ema to koI rIte banatuM nathI.' zuM kahe che? mIThuM (lavaNa) varasAdamAM ogaLI jAya ane bIjI mosamamAM e pANIthI bhinna thaIne mIThuM (lavaNa) thaI jAya. have mIThuM dravatAM jema mIThAnuM pANI anubhavAya che tema tuM AnaMdano nAtha caitanyasvarUpa jJAnarasakaMda bhagavAna AtmA dravIneogaLIne rAgarUpe thaI gayo zuM? (nA) jema mIThuM dravIne pANI thAya ema bhagavAna upayogasvarUpa AtmA potAnA upayoganI sattA choDIne aNa-upayogarUpa evA rAgarUpe thAya to "mAruM A pudgaladravya" evI tArI anubhUti vyAjabI gaNAya. dayA, dAna, vratAdino ke guNa-guNInA bhedarUpa vikalpano ityAdi je rAga e huM chuM evo tAro anubhava tyAre ja vyAjabI gaNAya ke bhagavAna AtmA potAno trikALa jJAnAnaMdasvabhAva choDIne rAgarUpe thaI jAya. paNa ema to koI rIte banatuM nathI. bhagavAna AtmA to kAyama akhaMDa ekarUpa jJAyakabhAvasvarUpe anAdianaMta rahelo che; ane rAga rAgapaNe bhinna ja rahe che. have ema to koI rIte banatuM nathI" e vAta daSTAMtathI spaSTa karavAmAM Ave che:-"jema khArApaNuM jenuM lakSaNa che evuM lavaNa pANIrUpa thatuM dekhAya che ane dravatva (pravAhIpaNuM jenuM lakSaNa che evuM pANI lavaNarUpa thatuM dekhAya che kAraNa ke khArApaNuM Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 88 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 ane dravapaNAne sAthe rahevAmAM avirodha che arthAta temAM kAMI bAdhA nathI tevI rIte nitya upayogalakSaNavALuM jIvadravya pudgaladravya thatuM jovAmAM AvatuM nathI ane nitya anupayoga (jaDa) lakSaNavALuM pudgaladravya jIvadravya thatuM jovAmAM AvatuM nathI.' ahAhA ! zuM kahe che? ke jema khArApaNuM ane pravAhIpaNuM e be viruddha nathI (ekasAthe rahI zake che) ema A nitya upayogalakSaNavALuM jIvadravya rAgarUpe thatuM jovAmAM-dekhavAmAM AvatuM nathI. AvI vAta che, bhAI. mANasane mULatattvanI khabara na maLe ane pachI vrata, tapa ane upavAsAdi karIne mAne ke dharma thaI gayo, paNa bhAI, e badhuM karI karIne marI gayo. e rAganI kriyAne-pudgalane koI loko dharma mAne che paNa e dharma nathI. kAraNa ke e zubhabhAvathI pudgala baMdhAya ane enA phaLamAM pudgala maLe, paNa AtmA na maLe. bhagavAna AtmA jJAyakasvabhAva samajaNano piMDa prabhu nitya-upayogasvabhAva che. ene paryAyamAM daSTimAM-lakSamAM lIdhA vinA paryAyamAM rAganuM lakSa karyuM ane rAgane anubhavyo. tethI zuM AtmA rAgasvabhAve thaI gayo? mIThAnuM pANI thAya ema zuM jJAyaka rAgapaNe thaI jAya che? (nahi) A vyavahAraratnatraya kahe che ne? e (vyavahAraratnatraya) niyamasAramAM (121 mA) kaLazamAM kahevAmAtra-kathanamAtra che ema kahyuM che. evA vyavahAraratnatrayano rAga to anaMtavAra karyo. ahIM kahe che ke zuM jJAyaka nirvikalpasvarUpa AtmA e rAganA vikalpapaNe thayo che ke jethI tuM ene dharma mAne che? khArApaNuM ane dravatvamAM virodha nathI. paraMtu nitya-upayogalakSaNa jIvadravya ane anupayogasvarUpa pudagaladravya-rAga e bene virodha che. e be ekarUpa thatA nathI. caitanya upayogasvabhAva bhagavAna AtmA rAganA viparIta svabhAve kadIya thato nathI. jema mIThAnuM pANI thAya e to te joyuM che tema bhagavAna jJAyaka caitanya upayogasvarUpa vastune acetana pudgalasvabhAve-rAgasvabhAve thatI kadIya joI che te? bhAI ! rAga te huM ema te mAnyuM che, paNa vastusvarUpa ema nathI. rAgapaNe jIva kadIya thayo nathI. jema sUryanA kiraNamAM prakAza hoya che tema caitanyasUrya bhagavAna AtmAnA kiraNamAM (cetanA) prakAza hoya che, emAM rAga hoto nathI; kemake rAga to aMdhakAramaya che, aMdhakAra e kAMI sUryanuM kiraNa kahevAya? (na kahevAya) tema rAgano aMdhakAra e kAMI caitanyasUryano aMza kahevAya ? ( na kahevAya ) A vastu badhe goTe caDhI gaI che. A vAta bIje kyAMya nathI ane saMpradAyamAM kahe che ke A badhuM nizcayAbhAsa che. bhAI ! ema nathI. bApu! nizcaya mArga ja A che. caitanyasUryanuM kiraNa-paryAya to nirmaLa jJAnamaya hoya paNa rAgamaya-aMdhakAramaya na hoya. rAga to malina, acetana jaDa pudagalarUpa che. tene ane caitanyane te eka mAnyA e mithyAtvabhAva che. je paryAye, te jenI che evA svane (AtmAne ) zeya na banAvatAM je enAmAM Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 23-24-25 ] [ 89 (AtmAmAM) nathI evA rAgane zeya banAvIne mAnyuM ke te (rAga ) huM chuM e paryAya mithyAtvanI paryAya che. ene mithyASTi kahyo che. je paryAye, te jenI che evA pUrNAnaMdanA nAtha bhagavAna AtmA trikALI dhruvane dRSTimAM laIne e (AtmA) huM chuM ema svIkAra karyo e paryAya satya thaI, kemake emAM satyano svIkAra che. e paryAya samyagdarzana che, dharma che. ahAhA ! AcAryoe-digaMbara saMtoe asIma karuNA karI che. teo to jaMgalamAM vasatA hatA. emane koInI zuM paDI hatI? A tADapatra upara akSara lakhAtA hatA e jANatA hatA. (e lakhatA hatA ema nahi) lakhAI gayA pachI koI Ave to soMpI dauM ema koInI vATa paNa jovA rahetA nahi. aMkalezvaranI bAjumAM sajoda gAma che. tyAM ApaNe gayA hatA. bahu nAnuM gAma che. bhagavAnanI pratimA bahu jUnI che. AsapAsa nadInA kAMThe hajAro tADapAtronAM jhADa che. tyAM jovA gayA hatA. munio tyAM rahetA ane jhADa parathI nIce kharI paDelAM tADapatramAM lakhatA ane tyAM mUkI detA. koI gRhasthane khabara hoya ke munirAja tADapAtra upara lakhe che to te lakhelAM tADapatro paDayAM hoya te upADI letA. bhAI ! A rIte saMgraha thaIne A zAstra banyuM che. emAM bhagavAna! kuMdakuMdAcArya ane amRtacaMdrAcAryadave A kahyuM che ke bhagavAna! tArI prabhutA zuddha upayogamaya che. tArI ItharatA-sAmarthya rAgathI adhika-bhinna aMdara AtmAmAM paDI che. 31 mI gAthAmAM kahyuM che ne ke : " jo iMdiye jiNittA NANasahAvAdhiaM muNadi aadN| te vastu nikitiyaM te maMti ne ucchiA sAhUA. " bhAI, rAgathI bhinna-adhika tAruM jJAnatattva aMdara dhruva pUrNAnaMdathI bhareluM eka akhaMDa paDeluM che. eno anAdara karI, ene viSaya na banAvatAM "rAga te huM chuM" ema paryAye rAgane viSaya banAvyo e daSTi viparIta che, mithyA che. bhagavAna AtmA caitanyajJAnaghana che. jemAM pahelAM ziyALAmAM ghI jAmIne evAM ghana thatAM ke emAM AMgaLI to na khUpe paNa tAvethoya na pravezI zake, vaLI jAya. tema A bhagavAna jJAnaghana evo che ke temAM zarIra, mana, vANI ane karma to emAM na pravezI zake paNa temAM vikalpanoya praveza nathI. jo A nitya-upayogasvarUpa bhagavAnamAM vikalpano praveza nathI to "huM rAga chuM' ema tuM kevI rIte kahe che? jema khArApaNAne ane dravapaNAne avirodha che eTale mIThuM dravIne pravAhIrUpe thAya che tema zuM bhagavAna jJAnaghana nitya upayogamaya AtmA dravIne rAgapaNe thAya che? (nathI thato.). (saMpradAyamAM) ema bole ke "mA haNo, mA haNo." vyAkhyAna zarU thAya eTale Ama bole. ame paNa bolatA hatA ke koI jIvane "mA haNo, mA haNo" -A Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 90 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 bhagavAnano upadeza che. paNa ema nathI, bhAI. para jIvane koNa haNI zake che? (arthAt koI koIne haNI zakyuM nathI.) paraMtu tuM e rAgane potAno mAnIne svabhAvanI hiMsA kare che e tAro ghAta che, e puNya-pApanA vikalpa to rAga che, asvabhAvabhAva che. aNa-upayoga maya acetana jaDa che ane duHkhadAyaka che. paNa ene kayAM darakAra che? Akho divasa raLavuM, khAvuM-pIvuM ane bhogavavuM, basa. kadAcita samaya maLatAM sAMbhaLavA jAya to kuguruo ene lUMTI le. basa evuM sAMbhaLe ke dayA pALo, vrata karo Adi; ethI kalyANa thaI jaze, dhULeya kalyANa nahi thAya, bhAI ! sAMbhaLane. bhagavAna sarvajJadeve jevo joyo che evA nityaupayoga-svabhAvI caitanyasvarUpa AtmAnI tane khabara nathI, bhAI. e sadA jANanAra-svabhAve rahelo jJAyaka prabhu kadIya rAgasvabhAve thato nathI. mIThuM jema dravIne pANI thAya tema e jJAnaghana dravIne kadIya rAgapaNe thato nathI. aho ! adbhuta zailI ane abhuta vAta che! A zarIra Adi jaDa e to badhA mATInA AkAra che. e kAMI AtmAnA nathI, AtmAmAM nathI. emAM AtmA paNa nathI. evA zarIranI AkRtine suMdara dekhIne tane hoMza ane utsAha kema Ave che? e utsAha (rAga) to pudgalano utsAha che. tAro AtmA tyAM ghAta pAme che. are! paramAMthI AnaMda Ave che evuM te mAnyuM che paraMtu tArA AnaMdanI khANa to trikALI dhruva pUrNAnaMdano nAtha prabhu AtmA che. temAMthI AnaMda Ave che. jema goLanA ravA hoya che ne? te ravA bahu taDako paDe eTale pIgaLIne rasa thAya? zuM e rasa goLano hoya ke (kaDavI) kALI jIrIno? tema bhagavAna AtmA dhruva upayogamaya jJAnAnaMdasvabhAvI che. emAM ekAgra thatAM aMdarathI jJAna ane AnaMdano pravAha drave che. jema goLa pIgaLe to gaLapaNapaNe pIgaLe tema bhagavAna AtmA pariNAme to jJAna ane AnaMdanI paryAyapaNe pariName. ane ene AtmA kahevAya. aho! gAthAo kevI alaukika che! eka-eka gAthA nyAla karI nAkhe evI che. enI dRSTine gulAMTa khavarAve che. Ama (AtmAmAM) jAne, bhAI ! ema (rAgamAM) kyAM jAya che? are ! tane vikalpanuM ane vikalpa nimitte thatI zarIranI kriyA-upavAsAdi vaDa zarIra jIrNa ane zithila thAya-enuM mAhAbhya kema Ave che? anaMta mahimAvaMta aMdara atIndriya AnaMda ane jJAnano nAtha ekalA jJAna ane AnaMdano ravo paDelo che emAM ekAgratA ane dhyAna kara to, jema goLano ravo gaLapaNa pIgaLe tema emAMthI AnaMda ane jJAna Avaze. have kahe che ke:- nityaupayogalakSaNavALuM jIvadravya pudagaladravya thatuM jovAmAM AvatuM nathI ane nitya anupayoga (jaDa) lakSaNavALuM pudagaladravya jIvadravya thatuM jovAmAM AvatuM nathI kAraNa ke prakAza ane aMdhakAranI mAphaka upayoga ane anupayogane sAthe rahevAmAM virodha che; jaDa, cetana kadI paNa eka thaI zake nahi.' juo, jyAM prakAza che tyAM aMdhakAra na hoya ane jyAM aMdhakAra che tyAM prakAza na hoya. tema bhagavAna AtmA jyAre Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 23-24-25 ] [ 91 caitanyaprakAzamAM hoya tyAre rAga-aMdhakAramAM na hoya ane jyAre rAga-aMdhakAramAM hoya tyAre caitanyaprakAzamAM na hoya. jAo, kevI zailI lIdhI che? rAgane pahelAM asvabhAvabhAva kahyo hato, ahIM ene aMdhakAra kahyo che. knakarma adhikAra, gAthA 7ramAM rAgane azuci, jaDa ane du:kharUpa kahyo che. rAga jaDa ane aMdhakArarUpa che kema ke te nathI potAne jANato ke nathI parane jANato. te jJAna vaDe jaNAvA yogya che, paNa te jANato nathI tethI jaDa che. ahAhAprakAzane aMdhakAranI jema upayoga ane aNa-upayogane eTale svabhAvabhAva ane asvabhAvabhAvane, cetanabhAva ane acetanabhAvane, AnaMdabhAva ane jaDabhAva (duHkhamayabhAva)ne-bannene ekarUpe rahevAno virodha che. mokSa adhikAramAM Ave che ke (sAdhakane) je rAga Ave che e viSakuMbha che. ane je vItarAgabhAva che te amRtakuMbha che. bannene ekapaNe rahevAmAM virodha che. eTale sAdhakane paryAyamAM banne sAthe hovA chatAM bhinna vastupaNe che, ekapaNe nathI. ahIM sAthe rahevAno virodha che eno artha ema laIe ke jyAM AnaMda che tyAM rAga nathI to eno artha ema nathI, kemake munione AnaMda che ane rAga paNa che. paraMtu AnaMda rAgathI bhinnapaNe rahyo che, be ekapaNe rahyA nathI. (eTale ke munione je aMzamAM vItarAgatA che-AnaMda che e to AtmA sAthe ekapaNe anubhavamAM Ave che ane jeTalo rAga rahyo che te AtmAthI bhinnapaNe che.) mATe ahIM ema levuM ke upayogane ane aNa-upayogane sAthe eTale ekapaNe rahevAmAM virodha che. rAga rAgarUpe che, jJAtA pote potAmAM rahIne rAgane jANe. rAga che mATe jANe ema nahi, paNa jJAtAnI jJAnazaktinuM evuM sAmarthya che te vaDe jANe ahAhA ! A upayogasvabhAva e prakAzasvarUpa che. ane dayA, dAna, vrata, bhakti, upavAsa Adi zubhabhAva aMdhakArasvarUpa che. bhAre AkarI vAta. atyAre to loko ATha upavAsa kare, ane enA upara eka aThThama kare to pacIsa upavAsanuM phaLa maLe ema kahe che. paNa bhAI ! e to apavAsa eTale mITho vAsa che. tyAM upavAsa kayAM che? upa eTale samIpa, vAsa eTale vasavuM. AnaMdanA nAtha bhagavAna AtmAnI samIpa vasavuM te upavAsa che. paNa e to vasyo ja nathI ne. AtmA caitanyaprakAzasvarUpa che ane rAga aMdhakArarUpa che. bannene ekapaNe rahevAmAM virodha che. eTale ke banne kadApi ekapaNe thAya nahi. mokSa adhikAramAM kaLazaTIkAmAM lakhyuM che ke be vacce saMdhi che, ni:saMdhi-eka thayA nathI. caitanyajyoti jJAnaprakAzanI mUrti ane rAga-aMdhakAra e be vacce kadIya ektA thaI nathI. be vacce saMdhi che, taDa che ane judA che. Avo vItarAgano mArga che, bhAI. jaga AkhuM aMdhakAramAM cAle che. (padravyamAM) A karuM ane te karuM, A choDuM ane A grahaNa karuM evA vikalpo zuM tArI jAta che? (nA.) A vikalpo to AtmAno tiraskAra karanArA che. AtmA sAthe Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 92 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 emane virodha che. e bhAvo kadIya AtmA sAthe ekapaNe nathI. tethI e zarIra, mana, vANI ane sarva vikalponuM lakSa choDI bhagavAna jJAyaka prakAza svarUpa je upayogasvabhAve virAje che temAM aMdaramAM jo ne. (tethI tAruM bhaluM thaze.) pravacanasAra, gAthA 200 mAM Ave che ke jJAyaka to jJAyakapaNe ja rahyo che. paNa te moha vaDe anyathA adhyavasita karyo che. eTale ke te ene bIjI rIte mAnyo che ke huM (jJAyaka) rAgapaNe chuM. vastu to jJAyakapaNe anAdianaMta rahI che, paNa te mAnyatAmAM goTALo karyo che. paNa te mAne eTale zuM vastu jJAyaka jJaya ( rAga, paravastu) sAthe ekarUpa thaI che? ( nathI thaI ) vastu jJAyaka caitanyasUrya to zAMtarasavALo upazamarasathI bharelo zAMta-zAMta samudra-dariyo che. (jagatano) sUrya to uSNa che, paNa A caitanyasUrya to upazamarasano dariyo che. bhaktimAM Ave che ne ke-"upazamarasa varase re prabhu! tArA nayanamAM." AtmA upazamarasano kaMda akaSAyasvabhAvI-vItarAgasvarUpI che. e vItarAgasvabhAvI vastu zuM kadIya rAgapaNe thAya? (kadI na thAya.) have kahe che:-"tethI tuM sarva prakAre prasanna thA, tAruM citta ujjavaLa karI sAvadhAna thA ane svadravyane ja "A mAruM che" ema anubhava (ema zrI guruono upadeza che.)" zuM kahe che? AnaMdamUrti bhagavAna caitanyaprakAzanI jhaLahaLa jyoti trikALa evI ne evI rahI che, rAgapaNe-du:khapaNe thaI ja nathI. tethI tuM sarva prakAre (glAni ane nirAzA choDIne) prasanna thA. ahAhA ! eka vAra huM pADa, eka vAra A caitanyasvarUpa bhagavAnano Adara kara. eka vAra temAM daSTi kara to aMdaramAM ekalI vItarAgamUrti jinasvarUpe bhagavAna virAje che tenA tane darzana thaze. kahyuM che ne keH "jina so hI hai AtmA, anya so hI hai karma yahai vacanase samaja le jinapravacanakA marma." aho ! amRtacaMdrAcAryadave TIkAmAM addabhuta amRta reDyAM che. kahe che sarva prakAre prasanna thA. vIryane uchALI evI ne evI je jJAnAnaMdasvarUpa cIja paDI che enI aMdara jA. tethI tane AnaMda-amRtano svAda Avaze. karavAnuM to A che, bhAI. A karyuM nahi to kAMI karyuM nahi. duniyA AvI sarasa vAtone choDI takarAra, vAdavivAda ane jhaghaDAmAM paDe, paNa emAM AtmA kyAM maLe? anaMtavAra narakamAM gayo, nigodamAM gayo, ArtadhyAna ane raudradhyAna karyA, mithyAtvabhAva sevyA, paraMtu vastu jJAyaka bhagavAna to evo ne evo ja rahyo che. tethI kahe che ke tuM pramudita thaI, prasanna thaI cittane ujvaLa kara. paranA lakSe je tAruM citta malina che te svanuM lakSa karI nirmaLa kara ane aMdara ekarUpa jJAyakabhAvamAM ja sAvadhAna thaI e svadravyane ja "A mAruM che' ema anubhava. ahAhA ! svadravya je nija trikALI Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 23-24-25 ] [ 93 jJAyakabhAva cidAnaMdasvarUpa e ja huM chuM ema vartamAna paryAyane tyAM jaDI de, emAM sthira karI de. aho ! kevI zailI ! taddana sAdI bhASAmAM UMcAmAM UMcuM tattva bharyuM che. kahe che keprasanna thaI aMtaraMgamAM sAvadhAna thaI pariNatine eka jJAyakamAM ja lIna karI de, DUbAvI de. lyo, A zrI guruono upadeza che. * gAthA 23-24-25 : bhAvArtha uparanuM pravacana * A ajJAnI jIva pudgaladravyane potAnuM mAne che tene upadeza karI sAvadhAna karyo che ke jaDa ane cetanadravya-e ane sarvathA judAM judAM che.:-ajJAnI jIva kone kahIe? A dehamAM bhagavAna AtmA saccidAnaMdasvarUpe virAjamAna che. paraMtu pote koNa ane kevo che enuM jene bhAna nathI te ajJAnI che. Avo ajJAnI jIva pudgaladravyane potAnuM mAne che. jene potAnI vastu je anAdithI jJAnAnaMdasvarUpa che te khyAlamAM AvI nathI tethI te anyatra paramAM potAnuM astitva mAne che. te puNya-pApanA bhAva, dayA, dAna, vrata, bhakti Adi zubhabhAva ke hiMsA, jUTha, corI Adi azubhabhAva-je nizcayathI pudgala che, svabhAva nathI-tene potAnA mAne che. potAnA sattvanI anAdithI khabara nahIM hovAthI potAnI cIjathI viparIta evA puNya-pApanA vikalpone-rAgane potAnuM sarva je mAne che tene ahIM saMtoe upadeza karI sAvadhAna karyo che. bhAI ! tuM to trikALI jJAyaka prabhu cetanadravya che. ane jene tuM potAnA mAne che evA A puNya-pApanA vikalpo-rAga to acetana jaDa che, pudagalarUpa che. mATe A tArI mAnyatA ajJAna che kema ke jaDa ane cetanadravya sarvathA judA judA che, koI paNa prakAre te be eka nathI. jainapatromAM (sAmayikomAM ) badhuM ghaNuM Ave che ke-A vyavahAra, dayA, dAna, vrata, tapa, bhakti, pUjAnA je bhAva che ane puNya kahI heya kaho cho. paNa enAthI to tIrthakara, cakravartI, baLadeva, indra Adi padavI maLe che ane pachI mokSa thAya che. to ene (puNyane) heya kema kahevAya? tame ene heya kaho cho e ajJAna che. ghaNuM lakhyuM che ke bhagavAne ene dharma kahyo che ane enAthI UMcAM pada maLe ane pachI mokSe jAya ityAdi. are bhAI ! tane khabara nathI, bApu. e padavInAM puSpo kone hoya che? jene AtmA saccidAnaMda bhagavAna anaMta-AnaMdano kaMda prabhu aMdara virAje che te anubhavamAM Avyo che, jene AtmAnA jJAnAnaMda svabhAvano (svasaMvedana pratyakSa) sAkSAtkAra thayo che ane atIndriya AnaMdano svAda Avyo che evA samaktiIne kaMIka maMdarAga (puNyabhAva) hoya che. ene A rAganA phaLamAM tIrthakara, cakravartI, baLadeva, indra Adi sAta sthAno je kahyAM che te hoya che. jene rAga hayabuddhie che ane rAganI icchA nathI evA samyagdaSTine rAganA (vratAdinA) phaLamAM A pado hoya che. paraMtu ajJAnIne to A pado Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 94 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 hoya ja nahi, kemake tene AtmajJAna ane samyagdarzananA abhAvamAM je puNya Adi bhAva thAya temAM Atmabuddhi che ane e ja mithyAdarzana ane ajJAna che. ahAhA ! A AtmA saccidAnaMda prabhu zAzvata vastu che. A kAMI navI nathI, koIe karI nathI. anAdithI che ane anaMtakALa rahenAra che. evo e avinAzI che. e avinAzI vastumAM avinAzI anaMta anaMta zaktio paDI che. darzana, jJAna, AnaMda, vIrya, prabhutva, vibhutva, svacchatva, utpAda-vyaya-dhruvava Adi aneka che. prazna:- guNane utpAda-vyaya hoya nahi. to utpAda-vyaya-dhuvatva guNa kema kahyo? uttaraH- guNone to utpAda-vyaya hoya nahi e barAbara che. guNo to dhruva ja che. paNa ahIM to utpAda-vyaya-dhruvatva zakti che e guNa che. te dhruva che. e Atmadravyano guNa che. jenA kAraNe dravya navI paryAyapaNe upaje ane pUrvaparyAyapaNe nAza pAme ane dravyapaNe dhruva-kAyama rahe. AvI zakti (utpAda-vyaya-dhruva7) AtmAmAM nitya rahelI che. bhagavAna nityAnaMdasvarUpa AtmAmAM je anaMta zaktio che te badhI nitya che, dhruva che. AvA potAnA gharanI vAta mUkI daIne je paranI paMcAta kare te ajJAnI che. e puNya-pApanA vikalpone-rAgane potAnA mAne che. e paradravyane potAnuM mAne che. ene ahIM sAvadhAna karyo ke bhAI ! sAvadhAna thA. "jaDa ane cetanadravya bane sarvathA judAM che, kadAcit koI paNa rIte ekarUpa nathI thatAM ema sarvajJa dIThuM che." bhagavAna AnaMdamUrti prabhu caitanyasvarUpa AtmA judo che ane je puNya-pApanA vikalpo UThe che e acetana jaDa vikalpo paNa judA che.eka cetana ane bIjI acetana hovAthI banne bhinna cIja che. have A zarIra, bAyaDI, chokarAM, gAma ane deza e to kyAMya dUra che. ene mArA mAne to zuM mUrkhAIno pAra che kAMI? prabhu! tuM mULamAMthI bhUlyo. ahIM sUkSma vAta karI che. A jIva adhikAra che ne? eTale kahe che ke A vrata, tapa Adi vikalpo ajIva che, jIva nahi. kemake jIva hoya to judA paDe nahi. paNa e to judA paDI jAya che. e banne sarvathA judA judA che, koI rIte eka che ema nathI. jainazAsanamAM sarvathA hoya nahi ema keTalAka kahe che. A zuM kahe che? ke AtmA ane rAga sarvathA judA che. ane A zarIrAdi ane AtmA to sarvathA bhinna ja che. A AtmA caitanyabiMba che. ane zarIra to mATI-dhULa jaDa che. paNa AvuM nakkI karavAnI phurasada kayAM che? enA bhAna vinA dayA, dAna, vratAdi kare ane e puNyanA phaLamAM svargAdi ke A dhULanI karoDa-be karoDanI zeThAI maLe. e dhULanA zeThIA vaibhavanA madamAM pAchA marIne heThe (narka, nigodamAM) cAlyA jAya. (Ama cakkara cAlyA kare che. ) ahIM kahe che ke bhagavAna saccidAnaMda AtmA ane rAga tathA zarIra taddana bhinna cIja che. e koI paNa rIte eka thatA nathI ema sarvajJa dIThuM che; mATe huM ajJAnI! tuM Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 23-24-25 ] [ 95 padravyane ekapaNe mAnavuM choDI de. A pahelI vAta ke AtmA zarIra ane rAgAdithI bhinna che e ene AkarI paDe che. eTale zubhabhAva karatAM karatAM sArI padavI maLaze ane pachI mokSa thaze ema vicAre che. paNa dhULeya nahi maLe (UMcAM puNya nahi baMdhAya), sAMbhaLane ajJAnIne padavI kevI? prazna:- pahelAM bhUmikA taiyAra karavI paDe ne? uttara:- pahelAM rAgathI bhinna paDe e bhUmikA che. A AtmA jJAnaprakAzanA nUranuM pUra che evI ene khabara ja kyAM che? e jovAnI ene darakAreya kayAM che? pachI bhUmikA zAmAM taiyAra karaze? arere! hA ho ane hariphAI-raLavuM, khAvuM-pIvuM, kuTuMba Adi bhogavavuM, maravuM ane cAra gatimAM rakhaDavuM ityAdi sivAya ene bIjuM vicAravAnI navarAza ja kayAM che? bhAI ! tAruM svarUpa to trikALI jJAtA-daSTA che. e svarUpanA bhAna vinA puNyabhAvanA vikalpothI dharma thAya ema tuM mAne che paNa e mithyAdarzana che. ema ke puNya to karIe ne? paNa bhAI ! ene enA kramamAM zubhabhAva AvyA vinA raheze nahi. kramamAM ene zuddhatA nahi thAya, ane jJAnIne pUrNa zuddhatA nahi hoya tyAMsudhI zubhabhAva Avaze, vyavahAra Avaze. paNa e heya che. AvuM vastu svarUpa che, bhAI. zuM thAya? tethI kahe che ke vRthA mAnyatAthI basa thAo.' rAga e huM evI rAga sAthe ekapaNAnI vRthA mAnyatA choDI de. ane A caitanyasvarUpa AtmA te huM ema svarUpano anubhava kara. have A ja arthanA kaLazarUpa kAvya kahe che: * kaLaza 23: zlokArtha uparanuM pravacana * ji" e komaLa saMbodhananA arthavALuM avyaya che. AcArya komaLa saMbodhanathI kahe che ke he bhAI! "than pi mRtvA' tuM koI paNa rIte mahA kaSTa athavA marIne paNa "tatvavekautuhatI mana' tattvano kautuhalI thaI "bhavamUrte: pArthavartI muhUrtama' A zarIrAdi mUrtadravyono eka muhUrta (be ghaDI) pADozI thaI "anubhava" AtmAno anubhava kara. jAo, kahe che ke bhagavAna! tuM AnaMdano nAtha che tene rAga ane zarIrathI bhinna pADIne ja. tAruM cidAnaMda svarUpa anAdianaMta evuM ne evuM virAje che tene mahAkaSTa eTale kaSTa karIne ema nahi paNa mahAna puruSArtha karIne, marIne paNa eTale maraNanI ciMtA (paravA) karyA vinA tuM tattvano kautuhalI thA. ahAhA ! A "AtmA, AtmA' ema karyA kare che e cIja che zuM? koI divasa joI nathI e cIja zuM che? eka vAra kautuhala to kara. navI cIja jovAnuM kautuhala kare che ne? ema ene jovAnuM eka vAra to kautuhala kara. ghaNA varSanI vAta che. eka rANI hatI. e ojhalamAM (paDadAmAM) rahetI. jyAre bahAra nIkaLe tyAre loko kutUhalathI Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 96 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 jovA nIkaLe ke rANIsAhebA kevAM haze ? pachI hoya bhale maDadA jevAM paNa ojhalamAM rahe eTale jovAnuM kautuhala thAya. ahIM ema nathI. ahIM to caitanyahIralo aMdara paDayo che. tethI kahe che ke bhagavAna jJAnanI mUrti aMdara pUrNa caitanyaprakAza paDayo che ene rAga ane zarIrathI bhinna pADIne jo. jarA kautuhala to kara ke A jonAra koNa che? je zarIrane jANe, rAgane jANe, A jANe, te jANe e jANanAramAM zuM che? kahe che ke jANanAra je zarI2 ane rAgAdine jANe te zarIra ane rAgAdi emAM nathI. jema zarIra ane rAga jJAnamAM nathI tema jJAna zarIra ane rAgamAM nathI. huM bhAI! A caitanyatattva zuM che ema jANavAnuM kutuhala (jijJAsA ) karI ene jo. vIsa varSa pahelAMnI A vAta che. jAmanagaramAM navathI daza varSano eka nAno chokaro hato. eNe prazna karyo ke-mahArAja! carcAmAM Apa AtmA AtmA karo cho paNa Ama AMkha mIMcIe to tyAM aMdhAruM dekhAya che. AtmA to dekhAto nathI ? uttaraH-bhAI! e aMdhAruM che ema e koNe joyuM? A jJAnaprakAze aMdhArAne joyuM ke aMdhArAe aMdhArAne joyuM? e aMdhArAne jonAruM je jJAna che te AtmA che. paNa kayAM enI paDI che ene? ene to A paisA pAMca-pacAsa lAkhanI dhULa maLe, kAMIka AbarU maLe eTale ema jANe ke huM moTo zeTha. e abhimAnamAM pachI jAya marIne TheThe. Ama ajIvane mAruM mAne e mUDha che. ahIM to cokakhI vAta che, mAkhaNa-bAkhaNa nathI. ahAhA! AcAryanI TIkA to jIo. kahe che ke bhagavAna! eka vAra tuM koNa che enuM kutuhala to kara. A AtmA jJAyakasvabhAva to evo ne evo rahyo che. anAdithI evo che. game teTalA mithyAtvabhAva sevyA. anaMta vA2 naraka-nigodamAM gayo, kIDA, kAgaDA, kUtarA Adi pazunA anaMta bhava karyA, 84 lAkha yonimAM anaMta paribhramaNa karyuM paNa e bhagavAna vastu to vastuparNa (jJAyakabhAvapaNe ) trikALa rahI che. tethI kahe che A mULa vastune jo ane pAma. bIjuM bhale Ave, vyavahAra bhale ho. jJAnAnaMdasvarUpa vastunA bhAna vinA tArA e vyavahArane vyavahAra kahetA nathI. lokone A bahu khaTake che. (ane loko emAM ja aTake che) e vyavahAra paNa vyavahAra kayAre kahevAya, bhAI ? jyAre ene aMtaramAM AtmAno anubhava thAya tyAre. pachI jyAM sudhI e svarUpamAM pUrNa sthira thAya nahi tyAMsudhI ene evo bhakti, pUjA Adino rAga Ave. e rAgane vyavahAra kahevAya. paNa e puNyabaMdhanuM kAraNa che, dharma nahi. enAthI cavartI, baLadeva Adi padavI maLe. paNa e puNyabaMdhanuM kAraNa che, dharma nahi. enAthI cakravartI, baLadeva Adi padavI maLe. paNa ajJAnI ekalAM dayA, dAna Adi karI ene dharma mAne to e to mithyAtvanuM sevana che. enAthI to paraMparAe heThe (naraka-nigode) jAya. zuM karIe, bhAI ? vastusthiti AvI che. ahAhA! kahe che ke A zarIrAdi mUrtadravyono eka muhUrta pADozI thaI AtmAno anubhava kara. 'zarIrAdi' zabda che ne? eTale e badhAM mUrtidravya. dayA, dAna, vrata Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 23-24-25 ] [ 97 Adi puNyanA pariNAma paNa mUrti che. e badhA mUrtidravyono pADozI thA (svAmI nahi), ane jJAyakasvabhAva tarapha jhUkAva kara. tethI tane rAga ane zarIrathI judo caitanyabhagavAna dekhAze. rAga ane puNyane tuM vede che e to ajIvano anubhava che. rAgamAM caitanyajyoti nathI. jema agninI jyota upara kAjaLa jhINI jhINI kALI chArI hoya e agni nathI tema caitanyajyoti bhagavAna AtmAmAM upara je puNya-pApanA vikalpa che e kAjaLa samAna che, e AtmA nathI. ahIM kahe che ke puNya-pApanA vikalpathI be ghaDI bhinna paDI nija caitanyasvarUpa AtmAno anubhava kara. bhAI ! janma-maraNanA pherA maTADavA hoya eNe karavAnuM A che. ekavAra prabhu! tuM rAga ane zarIranuM lakSa choDI aMtaramAM lakSa kara. tethI tene rAga ane zarIranuM sAcuM pADozIpaNuM thaze. kSaNavAramAM AtmA rAgathI judo paDI jaze, pharI eka thaze nahi. A anubhava te samyagdarzana che. have A cIja vinA vrata, tapa vagere karIne marI jAya paNa zuM thAya? bahu bahu to zubhabhAva thAya. paNa e to rAga che. rAgane to Aga kahI che. dolatarAmajIe chahuDhALAmAM kahyuM che: "yaha rAga Aga dahai sadA tAteM samAmRta seIe" rAgano vikalpamAtra Aga che ane bhagavAna AtmA zAntinA amRtano sAgara che. rAga kapAya che. kaSAya eTale kaSa-Aya-je saMsArano lAbha Ape te. rAgadazA to saMsArano lAbha ApanArI che. mATe enAthI bhinna paDI amRtano sAgara prabhu caitanya bhagavAnano anubhava kara. ahIM jema "mRtva" eTale maraNAMta pariSahanI paNa darakAra karyA vinA AtmAnubhava kara ema kahyuM che tema adhyAtmataraMgiNImAM vyutpA' eTale mohathI chUTIne tuM aMdara jo ke e koNa che ane eno anubhava kara. bhASA sAdI che paNa bhAva to A che, bhAI. jyAre samyagdarzana thaze tyAre tane AtmajJAna eTale AtmA jevo che tevuM tenuM jJAna thaze. tethI nijapada prApta thaze ane pachI mokSa thaze, bahAramAM dhAmadhUma kare, maMdiro baMdhAve paNa e badhAmAM sAra vAta A eka ja che ke rAgAdino pADozI thaI AtmAne keTalo anubhavyo? (anubhava pradhAna che) have kahe che "gatha cena' ke jethI "spaM visanta" potAnA AtmAne vilAsarUpa, "pRtha samAnojya' sarva padravyothI judo dekhI "mUlya sAm' A zarIrAdi mUrtika pudgala dravya sAthe "tvamorama" ekapaNAnA mohane "kRti tyasi" tuM turata ja choDaze. pahelAM ema kahyuM ke zarIrAdi mUrtadravyothI bhinna paDI koI paNa rIte AtmAno anubhava kara. have kahe che ke e anubhavathI tane atIndriya AnaMdanA dhAmarUpa bhagavAna AtmA sarva padravyothI bhinna dekhAze. jyAre puNya-pApanA vikalpano anubhava hato tyAre Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 98 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 svano vilAsa na hato. have AtmAnubhavathI nijavaibhavano vilAsa tane prApta thaze. " nijapada rame so rAma kahIe." nija AnaMdadhAmasvarUpa AtmAmAM rame te AtamarAma che. tene atIndriya AnaMdanI moja-vilAsa prApta thAya che. tethI huM bhAI ! tuM AtmAnubhava kara jethI sarva paradravyothI bhinna vilAsarUpa AtmAne samyaka prakAre avalokIne-dekhInepratyakSa sAkSAt AtmAnA AnaMdanuM vedana karIne A zarIrAdika pudgaladravya sAthe ekapaNAnA mohane tarata ja choDI daIza. rAga sAthe ekapaNAno je moTu-mithyAtva tane samaye samaye thAya che te A AtmAnubhava thatAM-AtmAnA AnaMdanuM pratyakSa vadana thatAM tarata ja chUTI jaze. lyo, A dharmanI rIta che. jenAthI saMsArano aMta AvI jAya te dharma * kaLaza 23: bhAvArtha uparanuM pravacana * jo A AtmA be ghaDI pudgaladravyathI bhinna potAnA zuddha svarUpano anubhava kare (temAM lIna thAya), pariSaha Abe paNa Dage nahi, to ghAtakarmano nAza karI, kevaLajJAna utpanna karI mokSane prApta thAya.' juo ahIM "zuddha svarUpano anubhava kare" ema kahyuM che. azuddha rAgAdino anubhava to e anAdithI kare ja che. eTale tyAMthI gulAMTa mArI zuddha svarUpano anubhava karavAnuM kahyuM che. vaLI pariSahu Ave paNa Dage nahi ema kahyuM. game te pratikULatAnA saMyogo Ave, sarpa karaDe, vIMchI DaMkhe, vAgha, siMha AvIne phADI khAya topaNa DagyA vinA ja aMdara svarUpamAM lIna rahe to rAganA ekapaNAno moha chUTI jAya. pariSahu anukULa ane pratikULa ema beya hoya che. emAMthI koI paNa prakArano pariSaha AvethI Dage nahi to ghAtakarmano nAza karI, kevaLajJAna utpanna karIne mokSane prApta thAya che. rAmacaMdrajI mahApuruSa-puruSottama puruSa jyAre munidazAmAM hatA tyAre sItAjI deva-puruSa hatA. tyAMthI AvIne temaNe sItAjInuM rUpa dhAraNa karIne rAmacaMdrajIne bolAve che ke-"are! ApaNe judA paDI gayA! eka vAra tame svargamAM Avo ane ApaNe bhegA rahIe." Ama rAmacaMdrajIne dhyAnathI DagAvavA anukULa pariSaha Avyo. paNa rAma DagyA nahi ane aMdaramAM dhyAnanimagna rahyA tethI kevaLajJAna upajAvI, dethI chUTIne mokSa padhAryA. sItAjI svargamAM deva hatA ane samaktiI hatA paraMtu asthiratAne lIdhe evo bhAva Avyo. A badhuM AtmAnA anubhavanuM mAhAbhya che. samayasAra nATakamAM kahyuM che ke - "anubhava ciMtAmani ratana, anubhava hai rasakUpa; anubhava mAraga mokhako, anubhava mokha sarUpa." Avo je AnaMdano nAtha bhagavAna AtmA enA anubhavanuM evuM mAhAbhya che ke jIva be ghaDImAM mokSa prApta kare, siddhapadane prApta kare. 'AtmAnubhavanuM evuM mAhAbhya Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 23-24-25 ] [ 99 che to mithyAtvano nAza karI samyagdarzananI prApti thavI to sugama che.' ahAhA ! jayacaMda paMDite kevo sarasa artha karyo che! be ghaDI (48 miniTa)nI aMdaranA dhyAnamAM kevaLajJAna pAmI jAya che, traNakALa traNalokane jANanAra kevaLajJAnI paramAtmA thaI jAya che. pAMDavo munidazAmAM zetruMjaya upara aMtaranA dhyAnamAM hatA. tyAre duryodhananA bhANeje pUrvanA veranA kAraNe garama dhagadhagatA loDhAnA dAgInA temane paherAvyA. A pariSahathI DagyA nahi ane AtmAmAM sthiratA karI. to be ghaDImAM kevaLajJAna pAmI traNa pAMDavo mokSe padhAryA. "sAdi anaMta anaMta samAdhi sukhamAM" pUrve nahi thayelI abhUtapUrva siddhadazAne pAmyA. to mithyAtvano nAza karI samyagdarzananI prApti thavI to sugama che. mATe zrI guruoe e ja upadeza pradhAnatAthI karyo che. mukhyatAthI A ja upadeza karyo che. [ pravacana naM. 6465-66-67 * dinAMka 2-2-76 thI 5-2-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-26 athAhApratibuddhaH jadi jIvo Na sarIraM titthayarAyariyasaMthudI ceva / savvA vi havadi micchA teNa du AdA havadi deho / / 26 / / yadi jIvo na zarIraM tIrthakarAcAryasaMstutizcaiva / sarvApi bhavati mithyA tena tu AtmA bhavati dehaH / / 26 / / ( zArdUbhavikrIDita ) kAntyaiva snapayanti ye dazadizo dhAmnA nirundhanti ye dhAmoddAmamahasvinAM janamano muSNanti rUpeNa ye| divyena dhvaninA sukhaM zravaNayo: sAkSAtkSaranto'mRtaM vandyAste'STasahasralakSaNadharAstIrthezvarAH sUrayaH / / 24 / / have apratibuddha jIva kahe che tenI gAthA kahe che: jo jIva hoya na deha to AcArya-tIrthaMkarataNI stuti sau hare mithyA 4, tethI kheDatA kapa-cher3anI ! 26. gAthArtha:- apratibuddha che che : [ yadi ] bhe [ jIvaH ] va che te [ zarIraM na ] zarIra nathI to [ tIrthakarAcAryasaMstutiH ] tIrthaMGara ane AyAryonI stuti DurI che te [sarvA api ] adhIye [ mithyA bhavati ] mithyA ( bhUhI ) thAya che; [ tena tu ] tethI same samalakhe chIkhe } [ AtmA ] AtmA te [ dehaH ca eva ] he 4 [ bhavati ] che. TIkA:- je AtmA che te ja pudgaladravyasvarUpa A zarIra che. jo ema na hoya to tIrthaMkara-AcAryonI je stuti karavAmAM AvI che te badhI mithyA thAya. te stuti A pramANe che: zlo'ArthaH- [ te tIrthezvarAH sUrayaH vandyAH ] te tIrthaM42 - AyAryo vAMdhyAyogya che. devA che te? [ ye kAntyA eva dazadiza: snapayanti ] potAnA chehunI antithI ze hizAkhone dhukhe che - nirmANa hare che, [ ye dhAmnA uddAma - mahasvinAM dhAma nirundhanti ] potAnA te vaDe utsRSTa tebhvAnA sUryAhinA te4ne DhAMDI he che, [ ye rUpeNa janamanaH muSNanti ] potAnA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA ra6 ] [ 101 rUpathI lokonAM mana harI le che, [ rilaeNna dhvaninA zravaNayo: sAkSAt suvaM mRta kSatta:] divyadhvani-vANIthI (bhavyonA ) kAnomAM sAkSAt sukhaamRta varasAve che ane [aNasaEzvanakSaNathaST] eka hajArane ATha lakSaNone dhAraNa kare che, evA che. 24. -ItyAdi tIrthaMkara-AcAryonI stuti che te badhIye mithyA Thare che. tethI amAro to ekAMta e ja nizcaya che ke AtmA che te ja zarIra che, pudgaladravya che. A pramANe apratibaddha kahyuM. have apratibuddha jIva kahe che tenI gAthA kahe che - ajJAnI kahe che ke tame badhI AvI vAto karo cho to je stuti karAya che te konI karAya che? zarIranI. mATe zarIra te AtmA che. tame "zarIra rahita, zarIra rahita ema ATalo badho pokAra zAno karo cho ? Ama ajJAnI jIva sAmI dalIla kare che. * gAthA 26 TIkA uparanuM pravacana * "je AtmA che te ja pudgaladravyasvarUpa A zarIra che." zarIra ane AtmA bane eka ja che. vaLI tame judA judA kaho cho, paNa e amane besatuM nathI. jo ema na hoya to tIrthaMkara-AcAryonI je stuti karavAmAM AvI che te badhI mithyA thAya. te stuti A pramANe che:-(Ama ajJAnIe zAstramAMthI AdhAra kADhayo). * kaLaza 24: zlokArtha uparanuM pravacana * mahArAja ! tame kaho cho ke zarIra ane AtmA banne judA che paNa tamArA ja zAstramAM zarIranI stutithI bhagavAnanI stuti karI che. jema ke: te tIrthezvara: sUra: vanyA" te tIrthaMkara-AcAryo vAMdavAyogya che. kevA che te? "je jyA va viza: napatti" potAnA dehanI kAntithI daze dizAone dhUe chenirmaLa kare che, "ye ghAnA uddAmamadasvinAma dhAma nirundhatti" ane potAnA teja vaDe utkRSTa tejavALA sUryAdikanA tejane DhAMkI de che. bhagavAnanuM zarIra evuM hoya che ke kevaLajJAna thatAM tenA rajakaNonuM teja sUryanA tejathI paNa adhika thaI jAya che. eTale sUryanA tejathI paNa adhika dedIpyamAna bhagavAnanuM parama audArika zarIra hoya che. " rUpeNa nAmana: muLanti" potAnA rUpathI lokonAM mana harI le che. tIrthaMkaranA zarIranuM rUpa evuM hoya che ke lokonAM manane harI le che. "divyena dhvaninA zravaNayo: sAkSAta suravuM amRta pharanta:' divyadhvani-vANIthI (bhavyonA) kAnomAM sAkSAt sukha-amRta varasAve che. ane "aNasahastranakSaMdharA:" eka hajAra ne ATha lakSaNone dhAraNa kare che-evA che. A badhAM lakSaNo to zarIranAM che ane tame tene caitanya bhagavAnanI stuti kaho cho. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 102 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 -ityAdi tIrthaMkara-AcAryonI stuti che ema tame kaho cho te badhIya mithyA kare che. tethI amAro to ekAMta e ja nizcaya che ke AtmA che te ja zarIra che, A pramANe apratibuddhanuM kahevuM che. ahIM ziSyano prazna che ke zarIra ane AtmA taddana judA che ema tame kaho cho paNa e vAta amane besatI nathI. kemake tame tIrthakaranI stuti karo cho tyAre enA zarIranI ane enI vANInI stuti karo cho. jemake -jemanA dehanA rUpanA prakAzamAM sUryanuM teja paNa DhaMkAI jAya che ane jenI divyadhvanithI bhavyonA kAnomAM sAkSAt sukhaamRta varasAve che ityAdi. A badhI zAnI stuti karo cho? zarIranI. mATe ame to mAnIe chIe ke zarIra ane AtmA eka che. jo deha ane AtmA eka na hoya to tame karelI badhI stuti mithyA Thare. mATe deha ane AtmA eka che ema amAro nizcaya che. vaLI koI ema kahe che ke jo zarIra ane AtmA eka na hoya to zarIramAM je roga Ave che te AtmA kema vede ? zarIramAM rogAdinI pIDA AtmA vede che ke nahi? vaLI zarIranI kriyA-hAlavuM, cAlavuM ityAdi koNa kare che? bhAI ! e (AtmA) zarIrane vedato ja nathI, paNa zarIranuM lakSa karI rAgane vede che. ane zarIranI kriyA e to jaDanI kriyA che. AtmA te kriyA karato nathI. tathA je karmanA nimitte kriyA thAya che te jaDakarmane paNa AtmA anubhavato nathI. kemake jaDa ane caitanya vacce to atyaMtAbhAva che. tethI AtmAne jaDakarmano anubhava nathI, paNa enA nimitte thatA mithyAtva ane rAgadveSano anubhava che. vaLI (anya) saMpradAyamAM to zarIra ane AtmA atyaMta bhinna che evuM spaSTa lakhANa ja nathI, evI zailI ja nathI. tyAM to ema mAnatA ke ApaNe brahmacarya pALIe, saMyama pALIe, para jIvanI rakSA karIe ityAdi badhuM AtmA kare che. parajIvanI hiMsA na karavI, parajIvane bacAvavo e "ahiMsA paramo dharma" e AkhA siddhAMtano sAra che ema kahetA. e jeNe jANyuM eNe badhuM jANuM. ahIM to kahe che ke e paranI hiMsA ane ahiMsA A jIva karI zake ja nahi. baMdha adhikAramAM Ave che:-parane huM mArI zakuM chuM, parane huM jIvADI zakuM chuM, bIjAne huM sukhaduHkha daI zakuM chuM, saMyogo, AhAra-pANI vagere huM laI zakuM chuM ane choDI zakuM chuM, parathI huM jIvuM chuM, para badhA rakSA karanArA che tethI huM jIvuM chuM ityAdi badhI Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 26 ] [ 103 mAnyatA jenI che te mithyAdaSTi che. kemake jIvanuM jIvana-maraNa tenA Ayukarmane AdhIna che, tathA 52 vastune AtmA grahI ke choDI zakto nathI. vaLI pravacanasAra gAthA 172nA aliMgagrahaNanA vIsa bolamAM 13 mo bola che. emAM Ave che ke pAMca indriyo, traNa baLa (mana, vacana ane kAya) zvAsocchvAsa ane Ayu e daza prANathI jIvanuM jIvana che ja nahi. nizcayathI enuM jIvana aMtara jIvata2-jJAnadarzanarUpa cetana prANathI che. azuddhanizcayanayathI kaho to e bhAvendriyathI che ane jaDa daza prANathI jIve che e to asaddabhUta vyavahAranayathI kathana che. A eka eka rajakaNa che emAM anaMta zaktio-guNa che. emAM kriyAvatI nAmanI eka zakti-guNa che. A zarIra, mana, vANI AdinuM je halana-calana thAya che e to rajakaNonI kriyAvatI zaktine laIne che, paNa AtmAne laIne nahi. A AMgaLIne AtmA halAve to hAle che ema traNa kALamAM nathI. e to enI (rajakaNonI ) kriyAvatI zaktine laIne hAle che. jaDanuM hAlavuM jaDanA astitvamAM ane cetananuM hAlavuM cetananA astitvamAM che. bhAI! A to mULa vAta che. jaDa ane cetana banneno svabhAva pragaTa bhinna bhinna che. ahIM to rAga ane dayA, dAnano je vikalpa UThe eno e (ajJAnI ) rDA thAya che. e jJAnasvarUpa AtmA e vikArane kema kare? e to caitanya jJAnasvarUpI bhagavAna jJAtA-daSTAnA bhAvathI bharelo che. e pa2ne zI rIte mAre ke jIvADe? e rAgane zI rIte kare? AtmAmAM vikAra karavAnI to koI zakti nathI. evo guNa nathI je vikAra kare. vikAra je paryAyamAM thAya che e to paryAyanI yogyatAthI paryAyamAM thAya che, paNa karmathI nahi ane dravya-guNathI paNa nahi. jhINI vAta, bhAI. vItarAga mArgane anaMtakALamAM samajyo nathI. vaLI koI ema kahe che ke zAstramAM kuMdakuMdAcArye puNyane vyavahAra dharma kahyo che ane vyavahArane sAdhana kahyuM che. kahe che-'puLA araotA' eTale ke puNyanA phaLamAM arihaMtapada maLe che. paraMtu A ajJAnInI khoTI mAnyatA che. puNyanuM phaLa arihaMtapada che ja nahi. puNyanA phaLamAM to bahAranA atizayanI vAta lIdhI che. pravacanasAra gAthA 45nI TIkA juo. puNyano vipAka bhagavAnane-jJAnane akiMcitkara che ema tyAM lIdhuM che. vAta to AvI che. gAthAnA mathALe 'tIrthatAM puviSAoDiivAra va' puNyano vipAka akiMcitkara ja che ema kahyuM che. AtmAne puNyanuM phaLa kAMI kAryakArI nathI. arihaMtane je dehAdinI kriyA, vANI nIkaLavI, cAlavuM ityAdi kriyA che te puNyanA phaLarUpa che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 104 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 ane eno paNa kSaNe kSaNe kSaya thato jAya che. bhAI ! tyAM to ema kahe che ke bhagavAna to potAnA puruSArthathI kevaLajJAna pAmyAM che. ene je puNya bAkI rahyuM che te puNyane laIne Asana, vihAra thAya ane vANI nIkaLe e badhI udayanI je kriyA che te kSaNe kSaNe nAza pAme che tethI tene kSAyikI kahI che ema tyAM vAta Ave che. " pu nA rahaMtA" eTale puNyanA phaLamAM arihaMtapada maLe che ema che ja nahi. A AvA UMdhA artha kare, paNa zuM thAya ? ziSya A rIte aneka prakAre AtmA ane zarIra eka che evI UMdhI mAnyatA zAstramAMthI kADhe che. ene AcArya bhagavAna kahe che ke ema nathI; tuM na vibhAgane jANato nathI. tuM zAstronA vyavahAranayanA kathanone samajato nathI. te na vibhAga A pramANe che. ema AgaLanI gAthAmAM kaheze. [ pravacana naM. 67-68 * dinAMka 5-2-76 ane 6-2-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-27 naivaM, nayavibhAgAnabhijJo'si vavahAraNao bhAsadi jIvo deho ya havadi khalu ekko| Na du Nicchayassa jIvo deho ya kadA vi ekkttttho|| 27 / / vyavahAranayo bhASate jIvo dehazca bhavati khlvekH| na tu nizcayasya jIvo dehazca kdaapyekaarthH|| 27 / / tyAM AcArya kahe che ke ema nathI; tuM navibhAgane jANato nathI. te navibhAga A pramANe che ema gAthAmAM kahe che jIva-deha banne eka che-vyavahAranayanuM vacana A; paNa nizcaye to jIva-deha kadApi eka padArthanA. 27. gAthArtha:- [ vyavahAranaya:] vyavahAranaya to [ bhASa7] ema kahe che ke [ nIva: veda: ] jIva ane deha [ : va7] eka ja [ bhavati] che; [1] paNa [nizcayaca ] nizcayanayanuM kahevuM che ke [nIva: ve: 2] jIva ane deha [vA ] kadI paNa [pArtha] eka padArtha [1] nathI. TIkAH- jema A lokamAM suvarNa ane cAMdIne gALI eka karavAthI ekapiMDano vyavahAra thAya che tema AtmAne ane zarIrane paraspara eka kSetre rahevAnI avasthA hovAthI ekapaNAno vyavahAra che. Ama vyavahAramAtrathI ja AtmA ane zarIranuM ekapaNuM che, paraMtu nizcayathI ekapaNuM nathI; kAraNa ke nizcayathI vicAravAmAM Ave to, jema pILApaNuM Adi ane saphedapaNuM Adi jemano svabhAva che evAM suvarNa ane cAMdIne atyaMta bhinnapaNuM hovAthI ekapadArthapaNAnI asiddhi che tethI anekapaNuM ja che, tevI rIte upayoga ane anupayoga jemano svabhAva che evAM AtmA ane zarIrane atyaMta bhinnapaNuM hovAthI eka padArthapaNAnI prApti nathI tethI anekapaNuM ja che. Avo A pragaTa nayavibhAga che. mATe vyavahAranaye ja zarIranA stavanathI AtmAnuM stavana bane che. bhAvArtha:- vyavahAranaya to AtmA ane zarIrane eka kahe ane nizcayanaya bhinna kahe che. tethI vyavahAranaye zarIranuM stavana karavAthI AtmAnuM stavana mAnavAmAM Ave che. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 106 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 apratibuddha tIrthaMkara-AcAryonI stuti uparathI ema kahyuM ke-amAro to ekAMta e ja nizcaya che ke AtmA che te ja zarIra che, pudgala dravya che. tene (apratibuddhane) AcArya kahe che ke ema nathI. tuM na vibhAgane jANato nathI. te na vibhAga A pramANe che ema gAthAmAM kahe che: * gAthA 27 : TIkA uparanuM pravacana * jema A lokamAM suvarNa ane cAMdIne gALI eka karavAthI eka piMDano vyavahAra thAya che tema AtmAne ane zarIrane paraspara ekakSetre rahevAnI avasthA hovAthI ekapaNAno vyavahAra che." juo, sonuM ane cAMdIne gALI eka karIne ene dhoLuM sonuM ema kahevAmAM Ave che. paNa dhoLuM to rUpu (cAMdI) che ane sonuM to pILuM che. banne judAM judAM che. tema caitanya lakSaNavAna AtmA che ane acetana lakSaNavAna (jaDa) zarIra che. ema banne jAdAM judAM che. karmanAM rajakaNo karmanI paryAyane kare paNa AtmA ene na kare tathA karmanI paryAya AtmAne rAga na karAve, ahAhA! svataMtra paramANu potAnA dravya, kSetra, kALa, bhAvamAM potAnA astitvathI rahela che. e paranA dravya, kSetra, kALa, bhAvamAM praveza karyA vinA ene (parane) kare zI rIte? ethI kahe che ke AtmA ane zarIra eka che e to vyavahAranuM kathana mAtra che. Ama vyavahAramAtrathI ja AtmA ane zarIranuM ekapaNuM kahevAmAM Ave che. banne eka kSetramAM rahelAM che e apekSAe asadabhUta vyavahAranayathI eka che ema kahe che, paraMtu nizcayathI ekapaNuM nathI. kAraNa ke nizcayanayathI vicAravAmAM Ave to jema pILApaNuM Adi, ane saphedapaNuM Adi jemano svabhAva che evA suvarNa ane cAMdIne atyaMta bhinnapaNuM hovAthI ekapadArthapaNAnI asiddhi che." juo, sonuM ane cAMdIno bhinnabhinna svabhAva che tethI nizcayathI sonuM ane cAMdI eka nathI. are ! sonAnA eka eka rajakaNane bIjA rajakaNano saMbaMdha nathI. paramANu ekalo hoya topaNa potAnA svacatuSTayamAM (dravya, kSetra, kALa, bhAvamAM) che ane skaMdhamAM hoya to paNa potAnA svacatuSTayamAM che. pravacanasAra gAthA 87mAM kahyuM che ke skaMdhamAM paNa je anaMta rajakaNo che te dareke dareka rajakaNa svataMtra che, eke eka rajakaNa potAnA svacatumAM che, paNa anya rajakaNa sAthe abheda nathI. anaMta rajakaNo anaMta tattva che. te pratyeka svapaNe rahe ane parapaNe na rahe to anaMta anaMtapaNe rahI zake. anaMtanI anaMtatAnuM astitva siddha karavA jAya to pratyeka potAmAM che ane paramAM nathI ema pratyekanI bhinnabhinna svasattA (svarUpa astitva) siddha thaI jAya che. bhAI ! parathI AmAM thAya ane AnAthI paramAM thAya ema mAne to anaMtanI bhinnabhinna sattA siddha nahi thAya. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 27 ] [ 107 eka rajakaNanuM je kSetramaMtara thAya e rajakaNanI potAnI kriyAvatIzaktine kAraNe potAnA astitvathI thAya che, paNa bIjA rajakaNane kAraNe nahi ane AtmAnA kAraNe paNa nahi. AvuM tattva che. vastu parathI bhedarUpa (bhinna) che e ahIM karyuM che. suvarNa ane cAMdIne atyaMta bhinnapaNuM hovAthI temane ekapadArthapaNAnI asiddhi che. tethI anekANuM che. joyuM, anaMta anaMtapaNe che mATe ekabIjA sAthe koI saMbaMdha nathI. sonuM ane cAMdI be che ne? e banne potapotApaNe che. be eka nathI thayAM mATe aneka che. bhAI ! eka skaMdhamAM aneka rajakaNo che temAM dareka rajakaNa tathA eka nigodanA zarIramAM anaMta jIvo che temAM pratyeka jIva potAnA svacatuSTaya (dravya, kSetra, kALa, bhAva)ne choDIne bIjAnA catuSTayamAM jatA nathI. badhAya anaMtapaNe rahyA che, ekapaNe thayA nathI. Avo che, bhAI ! vItarAgamArga bahu sUkSma che. A to ema mAne zarIrathI dayA paLe, zarIrathI saMyama thAya, zarIrathI upavAsa thAya, AtmA hoya to zarIranI kriyA thAya, zarIranuM duHkha AtmAne vedAya ityAdi-mATe zarIra ane AtmA eka che. bhAI ! A tArI mAnyatA mUDhanI che. A badhI kriyAmAM rAga maMda hoya, zubhakriyA thaI hoya to puNya thAya paNa e zarIranI kriyAthI ane AhAra choDavAthI ke zubhakiyAthI dharma thayo mAne to e mithyAtvabhAva che. bhAI ! AtmAmAM paravastunA grahaNa-tyAganI zakti ja nathI. AtmAmAM tyAga-upAdAna zUnyatva zakti che. eTale parano tyAga ane paranuM grahaNa AtmA karI zake ja nahi. to pachI paradravyane zI rIte te grahe ane choDe ? (anyatra) saMpradAyamAM to A vAta ja maLatI nathI. eka AtmA bIjA AtmAnA catuSTayathI bhinna che. tema eka rajakaNa bIjA rajakaNanA catuSTayathI bhinna che. saptabhaMgImAM pahelo bhaMga ema che ke-vastu svadravya-kSetrakALa-bhAvathI asti che ane paradravya-kSetra-kALa-bhAvathI nAsti che. prazna:- paNa vyavahArathI to bIjAnuM kare ne? uttara:- dhULe ya na kare. e to bolAya. nizcayathI ke vyavahArathI koI rIte paranuM karI zake nahi. jema amAro deza, amAruM gAma ema bolAya paNa ethI gAma ane deza enA thaI gayA? (sarvavizuddhajJAna adhikAra, samayasAra gAthA 325 mAM A vAta Ave che.) zrImadda ema bolatA ke amAro koTa, amArI TopI, amAruM ghara ityAdi. loko A samajI zaktA nahi. temane ema thAya ke A zuM bole che? a-eTale nahi. amAro eTale mAro nahi evo bhAva enI pAchaLa hato. paNa samajavAnI kone paDI che? Ama ne Ama A AtmA anaMtakALathI parane potAnuM mAnIne, potAnA svarUpane bhUlI rakhaDe che. zrImada kahe che ke "tArA doSathI tane rakhaDavuM thayuM che. tAro doSa eTalo ke parane Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 108 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 potAno mAnIne bhUlyo." A TUMkI bhASA che. karme tane bhUlAvyo nathI. karmoe tane rakhaDAvyo nathI. pUjAmAM Ave che keH "6 karma bicAre kauna bhUla merI adhikAI, agni sahai ghanaghAta lohakI saMgati pAI. eTale loDhAno saMga agni kare to agni upara ghaNa paDe tema AtmA pote parano saMga kare to rAgAdi thAya, duHkhanA ghaNa paDe; paNa pa2ne laIne thAya ema nathI. ahIM e kahe che ke sonuM ane cAMdInA rajakaNo bhinna bhinna che, anekapaNe che. sonAne dhoLuM kahevuM e to kathanamAtra che, vastu ema che nahi, tevI rIte upayoga ane anupayoga jemano svabhAva evAM AtmA ane zarIrane atyaMta bhinnapaNuM hovAthI ekapadArthapaNAnI prApti nathI tethI anekapaNuM ja che.' ahAhA! jJAyakasvabhAvI AtmA nityaupayogasvarUpa vastu-tattva che. e anAdi anaMta astitvavALI satyArtha paramArtha vastu che. AtmA anaMta jJAna, anaMta darzana, anaMta AnaMda, anaMta zAMti, anaMta svacchatA, anaMta IzvaratA-ema anaMta anaMta guNonA astitvanA svabhAvathI svabhAvavAna vastu che. 52ne potAnuM mAnavuM e to mithyA bhrama-ajJAna che ja. paraMtu AtmAne eka samayanI paryAya jeTalo mAne e paNa paryAyamUDha jIva che, 52samaya che, mithyAdaSTi che. ahAhA! vastu to AkhI AnaMdakaMda, jJAnAnaMdarasakaMda, trikALI sattA sattvarUpe aMdara paDI che. eka samayanI paryAya to enA anaMtamA bhAge eka aMza vyakta che. e anaMtasvabhAvano svabhAvavAna tuM, enuM trikALI sattva kAMI eka samayanI paryAyamAM nathI AvatuM. Avo bhagavAna pUrNAnaMdano nAtha che. ene 525Ne mAnavo ke 52thI huM chuM ema mAnavo e to mithyAbhrama, ajJAna ane bhavabhramaNanuM mULa che. 84 lAkhanA avatAranI e jaDa che. saMyogI cIja pa2vastu ane saMyogIbhAva eTale puNya-pApanA vikAra e badhuM che. paNa potAnA svabhAvavAnane bhUlIne saMyogI cIja ane saMyogIbhAvane potAnA mAnavA e bhavabhramaNanI jaDa che. vastu sahajAnaMdasvarUpa bhagavAna pUrNAnaMdano nAtha nityaupayogasvabhAve aMdara paDelI che ene Atmatattva kahIe. enA upara anaMtakALamAM paNa najara gaI nahi ane bahAra joyA karyuM. pote jonAro kevaDo ane kayAM che aMdara e joyuM nahi, ane mAtra parane ane bahu bahu to eka samayanI paryAyane joI. paryAya jemAMthI UbhI thAya che ane jenA Azraye che evI trikALI, dhruva cIjane joI nahi ane mAnI nahi. ane zarIranI kriyAo karo, saMyama zarIrathI paLe ema zarIranI kriyAmAM tathA gAmane sudhA2I dauM, duniyAne sudhA2I dauM, upadezathI samajAvIne lokone tArI dauM ityAdi kriyAo tathA bhAvomAM potApaNuM Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 27 ] [ 109 kare che te mUDha, mithyASTi, ajJAnI che. are bhagavAna! tane zuM thayuM che A? bhAI ! tArAmAM e cIja che nahi. parane tuM tAre ke mAre e tArA svarUpamAM nathI. e to te vikalpathI (khoTuM) mAnyuM che. jAo zarIra, karma Adi ajIva-jaDa che e to aNa-upayogasvarUpe che. paraMtu je paranA lakSe utpanna thAya che evA A puNya-pApanA vikalpa e paNa aNa-upayogasvarUpa che. chaThThI gAthAmAM Ave che ke dhruva trikALI jJAyakabhAva kadI zubhAzubhabhAvonA svabhAve thayo nathI. jJAyaka vastu upayogasvarUpe che. e aNa-upayogasvarUpa zubhAzubhabhAvapaNe thaI nathI. A dayA, dAna, bhakti AdinA bhAvamAM caitanyano aMza nahi hovAthI e sarva rAgAdi bhAvo aNa-upayogasvarUpa che. to pachI zarIra ane karmanI to vAta ja zI ? ahIM kahe che ke upayoga ane anupayoga jemano svabhAva che evo jJAyaka AtmA ane zarIrAdine bhinnapaNuM che, anekapaNuM che, ekapaNuM nathI. gAthA 17-18 mAM ema kahyuM ke AbALa-gopALa saune jJAna ja anubhavamAM Ave che, eTale zarIra ane rAga saMbaMdhInuM je jJAna che e jJAna ja jANavAmAM Ave che paNa ema na mAnatAM huM zarIrane jANuM chuM, rAgane jANuM chuM ema enuM lakSa para upara jAya che. e mithyA bhrama che. A jANanAro jaNAya che ane rAga ane zarIrane jANanAruM jJAna rAga ane zarIranuM nathI paNa jJAyakanuM che. e parazayanuM jJAna nathI paNa trikALI bhagavAnanuM che. Ama jJAyaka AtmA ane zarIrAdi paravastune bhinnapaNuM che, anekapaNuM che. are! vastunI dRSTi vinA anaMtavAra vrata, tapa, niyama karIne bicAro marI gayo (rakhaDyo). kahyuM che ne (puNya-pApa adhikAra, gAthA 15ra mAM) ke ajJAnabhAve vrata, tapa Adi kare e bALavrata ane bALatapa che. AhAhA! cha cha mAsanA upavAsa kare, babbe mahinAnA saMthArA kare, jhADanI DALanI jema paDyo rahe paNa nijasvarUpane jANyA vinA e badhuM bALatA ane bALavrata che. bhagavAna jJAnanI mUrti che. enI paryAyamAM je jANavuM thAya che e to AtmAnI potAnI paryAya che. e kharekhara jANanAra jJAyakane jANe che ema na mAnatAM Ane (para zarIrAdine) jANe che ema para upara lakSa jAya che e ajJAna che. anaMtakALathI zarIra ane rAgane lakSa karI jANe che. ane ene ekapaNe mAne che. A jANanAra, jANanAra, jANanAra je che te huM ema vicAravAnI kone paDI che? basa, duniyAmAM pAMca-pacAsa lAkhanI dhULa maLe eTale mAne ke lIlA lahera che. ApaNe have lakhapati. paraMtu banArasIdAsa samayasAra nATakamAM kahe che ke AtmA jJAnasvarUpa che enA lakSano pati AtmA lakSapati che. AtmAnuM lakSa thatAM je atIndriya sahaja AnaMda thayo e AnaMdano nAtha bhagavAna AtmA lakSapati che. banArasIdAsanA padyamAM che AH Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 110 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 svArathake sAce paramArathake sAce citta, sAce sAce jaina kaheM sAce jainamatI haiM, kAhUke viruddha nahi parajAya-buddhi nahi, AtamagaveSI na gRhastha haiM na jatI hai, siddhi riddhi vRddhi dIse ghaTameM pragaTa sadI, aMtarakI lacchisa ajAcI lacchapatI hai." e duniyAnA lakhapati-karoDapati e to dhULanA pati dhULa-pati che. jyAre upadezamAM dAnano, bhaktino, pUjAno adhikAra zAstramAM Ave tyAre zubhabhAvanI vAta Ave. ratnakAMDa zrAvakAcAramAM dAna Adino adhikAra vistArathI Ave che. samyagdaSTi hoya, paisA Adi saMpatti hoya to ene rAganI maMdatA karIne dAnamAM vApare e puNyanuM kAraNa che. paraMtu paisAno lobha rAkhI dAnamAM vApare nahi to pApanuM kAraNa che. pAnaMdi paMcaviMzatimAM dAna adhikAramAM paNa Ave che ke-kAgaDo jema ukaDIA khIcaDI taLiye dAjhI hoya te tAvethAthI ukheDIne bahAra kuMDImAM je nAkhe te dANA ekalo na khAya, paNa kA...kA...kA ema bolI bIjA kAgaDAone bolAvIne khAya. tema bhagavAna! te pUrve je zubhabhAva karyA tyAre tArA AtmAnI zAMti-vItarAgatA dAjhI hatI. te veLA tane je puNya baMdhAyAM tenA phaLamAM A lakSmI Adi maLyA che te ekalo vAparIza nahi, bIjAone paNa dAnamAM Apaje. nahiM to tuM kAgaDAmAMthI ya jaIza. (upadezamAM adhikAra pramANe rAganI maMdatAnI vAta zAstramAM Ave paNa tethI maMda rAga dharma che ema na samajavuM ). ahIM AcArya bhagavAna e spaSTa kahe che ke tuM koNa che? A jANavA-dekhavAnA svabhAvathI bharelo upayogasvarUpa jJAyaka AtmA che te tuM che. tathA jJAnaupayogathI khAlI aNa-upayogasvarUpa rAgAdi ane zarIrAdi che te tuM nathI. AtmAne ane zarIrAdine A rIte atyaMta bhinnapaNuM che. temane ekapadArthapaNAnI prApti nathI tethI anekapaNuM ja che. anAdithI ekameka mAnI rAkhyuM che ne? ene kema bese? paNa bhAI ! zarIranA rajakaNa te huM ane enAthI kriyA thAya te mArI thaI ema je mAne te bhale koI moTo rAjA hoya, zeTha hoya ke moTo tyAgI hoya e mUDha, moTo mUrkha che. AtmA ane zarIra AkAzanA eka kSetre rahevAthI eka che ema asaddabhUta vyavahAra-nayathI kahevAmAM Ave che. (e kathanamAtra che.) bAkI bhagavAna AnaMdano nAtha caitanyamUrti prabhu AtmA ane A jaDa zarIra e taddana bhinna bhinna che. emane traNakALamAM ekapaNuM nathI. Avo pragaTa na vibhAga che. A hAlavA-cAlavAnI, bolavAnI ityAdi kriyA jaDanI che. ene AtmA karI zakto nathI. jANavuM, jANavuM ema je upayogasvabhAva che te AtmA Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA ra7 ] [ 111 che. mATe vyavahAranaye ja zarIranA stavanathI AtmAnuM stavana bane che. bhagavAnanuM stavana karatAM bhagavAna zarIre sUryanA tejathI paNa adhika tejavALA che ityAdi zarIradvArA je stavana karyuM te AtmAnuM stavana nathI, zarIranuM stavana che. tethI vyavahAranayathI ja zarIranuM stavana karavAthI AtmAnuM stavana karyuM kahevAmAM Ave che, paramArtha ema nathI. * gAthA 27 : bhAvArtha uparanuM pravacana * vyavahAranaya to AtmA ane zarIrane eka kahe che ane nizcayanaya bhinna kahe che. tethI vyavahAranaye zarIranuM stavana karavAthI AtmAnuM stavana mAnavAmAM Ave che. zarIra-mATI, dhULa, hADakAM, cAmaDAM vagerethI bhagavAna AnaMdano nAtha prabhu bhinna che. AtmA jANanAra, jANanAra saccidAnaMda prabhu-sat eTale zAzvata jJAna ane AnaMdano kaMda prabhu che. ene kema bese? kadIya bahArathI najara pheravIne aMdara javA navaro thayo che? jema tapelAmAM lApasI raMdhAtI hoya ane lAkaDAM lIlAM hoya tethI dhUmADo nIkaLe. e dhUmADAmAM tapelAmAM lApasI dekhAtI nathI. tema rAganI najara karanArane rAganI ADamAM rAgathI bhinna bhagavAna cidAnaMda prabhu dekhAto nathI, are ! puNya ane pApa, dayA, dAna, vrata, bhakti ityAdi vikArI bhAvane dekhanAro e badhAthI judo che enI ajJAnIne anAdikALathI khabara nathI. tethI bhavabhramaNa karI rahyo che. [ pravacana naM. 68 dinAMka 6-2-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-28 iNamaNNaM jIvAdo dehaM poggalamayaM thuNittu muNI / maNNadi hu saMthudo vaMdido mae kevalI bhayavaM / / 28 / / idamanyat jIvAddehaM pudgalamayaM stutvA muniH / manyate khalu saMstuto vandito mayA kevalI bhagavAn / / 28 / / A ja vAta havenI gAthAmAM kahe che: jIvathI jAdA pudgalamayI A dehane stavIne muni mAne prabhu kevaLItaNuM vaMdana thayuM, stavanA thaI. 28. gAthArtha:- [ nIvAt anyat] jIvathI bhinna [vam puAnamayaM veo] A puddagalamaya dehanI [ stutvA ] stuti karIne [ muni: ] sAdhu [ manyate vastu] ema mAne che ke [mA] meM [ vhevalI mAvAn] kevaLI bhagavAnanI [stuta: ] stuti karI, [vanvita: ] vaMdanA karI. TIkA:- jema, paramArthathI zvetapaNuM suvarNano svabhAva nahi hovA chatAM paNa, cAMdIno guNa je zvetapaNuM, tenA nAmathI suvarNanuM 'zveta suvarNa ' evuM nAma kahevAmAM Ave che te vyavahAramAtrathI ja kahevAmAM Ave che; tevI rIte, paramArthathI zukala-2katapaNuM tIrthaMkara-kevaLIpuruSano svabhAva nahi hovA chatAM paNa, za2I2nA guNo je zukala-2katapaNuM vagere, temanA stavanathI tIrthaMkara-kevaLIpuruSanuM 'zukala-2kata tIrthaMkara-kevaLIpuruSa ' evuM stavana karavAmAM Ave che te vyavahAramAtrathI ja karavAmAM Ave che. paraMtu nizcayanaye zarIranuM stavana karavAthI AtmAnuM stavana banatuM ja nathI. bhAvArtha:- ahIM koI prazna kare ke vyavahAranaya to asatyArtha kahyo che ane zarIra jaDa che to vyavahAranA Azraye jaDanI stutinuM zuM phaLa che? teno uttaraHvyavahAranaya sarvathA asatyArtha nathI, nizcayane pradhAna karI asatyArtha kahyo che. vaLI chadmasthane potAno, 52no AtmA sAkSAt dekhAto nathI, zarI2 dekhAya che, tenI zAMtarUpa mudrAne dekhI potAne paNa zAnta bhAva thAya che. Avo upakAra jANI zarIranA Azraye paNa stuti kare che; tathA zAnta mudrA dekhI aMtaraMgamAM vItarAga bhAvano nizcaya thAya che e paNa upakAra che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 28 ] [ 113 e ja bhAva havenI gAthAmAM kahe che: * gAthA 28: TIkA uparanuM pravacana * jema, paramArthathI zvetapaNuM suvarNano svabhAva nahi hovA chatAM paNa, cAMdIno guNa je zvetapaNuM, tenA nAmathI suvarNanuM "zveta suvarNa" evuM nAma kahevAmAM Ave che." juo, jyAre sonuM ane cAMdIne gALIne gaTTo kare to sonAne "dhoLuM sonuM" ema kahevAmAM Ave che. tyAM sonuM dhoLuM nathI, sonuM to pILuM ja che. dhoLuM to rUkyuM che ane sonuM to pILAza, cIkAza AdithI abhinna che. chatAM cAMdInA meLApathI cAMdIno guNa je zvetapaNuM che enA nAmathI sonAne "zveta suvarNa" ema vyavahAramAtrathI ja kahevAmAM Ave che, paramAthe ema nathI. tevI rIte, paramArthathI zukala-raktapaNuM tIrthakara-kevaLIpuruSano svabhAva nahi hovA chatAM paNa, zarIranA guNo je zukala-raktapaNuM vagere, temanA stavanathI tIrthakarakevaLIpuruSanuM "zukala-rakta tIrthakarakevaLIpuruSa" evuM stavana karavAmAM Ave che te vyavahAramAtrathI ja karavAmAM Ave che. bhagavAna dhoLA ane bhagavAna rAtA ema caita2ktapaNuM e tIrthaMkara-kevaLIno svabhAva nathI. e to zarIranA guNa che. Ave che ne ke soLa tIrthakara sonAvaNe hatA, be rAtA varNa, be dhoLA varNa, be nIlavarNa ane be aMjanavaNe hatA. bhAI ! e to badhI zarIranI vAto che AtmAnI nahi. e to vyavahArathI kahevAmAM AvI che. jema cokhAno kothaLo hoya temAM cokhA cAra maNa hoya ane kothaLo aDhI zera hoya te bhego toLAya, cAra maNa ane aDhIzera. have temAMthI cokhA khUTe to aDhI zerano kothaLo kAMI rAMdhavAmAM kAma Ave? (na Ave). tema zarIra to kothaLo che ane aMdara trikALI bhagavAna AnaMdakaMda AtmA e cokhA (sAra vastu) che. e bannenuM ekapaNuM traNa kALamAM nathI. e ekapaNuM to vyavahAramAtrathI kahevAmAM Ave che. paraMtu zarIra ane AtmAnuM ekapaNuM nahi hovAthI nizcaya naye zarIranuM stavana karavAthI AtmAnuM stavana banatuM ja nathI. * gAthA : 28: bhAvArtha uparanuM pravacana * ahIM koI prazna kare ke vyavahAranaya to asatyArtha kahyo che ane zarIra jaDa che to vyavahAranA Azraye jaDanI stutinuM zuM phaLa che?" teno uttara:-vyavahAranaya sarvathA asatyArtha nathI, nizcayane pradhAna karI asatyArtha kahyo che. vaLI chabasthane potAno, parano AtmA sAkSAt dekhAto nathI, zarIra dekhAya che, tenI zAMtarUpa mudrA dekhI potAne paNa zAMta bhAva thAya che. zuM kahe che? bhagavAnane aMdara nirmaLa pariNatirUpa kevaLajJAna pragaTayuM che, Namo arihaMtANaM-sarvapada pragaTayuM Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 114 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 che ane parama vItarAgatA thaI che. tethI zarIranI mudrA paNa zAMta-paramazAMta dekhAya che. e mudrAnA nimitte ja ema vicAre ke bhagavAna caitanyamUrti jANe zAMta-zAMta-zAMta aMdara svarUpamAM TharI gayA che ane ema vicArI potAnA aMtaraMgamAM jAe to bhagavAna ekalo TharI gayelo zAMta jaNAya che. ahIM nimittathI kathana karyuM che. jo sarvajJa paramAtmAnA samosaraNamAM vItarAgamudrAne dekhI pote zAMta-zAMta thaI jAya to bhagavAnanA zarIrane nimitta kahevAya. bahenazrInA vacanAmRtamAM Ave che ke he nAtha! zAMtarasanA paramANuthI ApanuM zarIra virAje che. ane bhagavAna AtmAno aMdara vItarAgasvabhAva pragaTa thaI gayo che. zAMtazAMta-zAMta zarIranA rajakaNo paNa upazamarasa jevA zAMta dekhAya ene dekhIne jonAro paNa jo ema vicAre ke potAnuM avikArI svarUpa paNa AvuM zAMta che to ene aMdaramAM zAnti thAya. jo tyAM ne tyAM Ubho rahe ane bhagavAnanI zAMta mudrA, zarIranI kAnti ityAdinA vikalpo ja karyA kare to puNyabaMdhana thAya. (zAMtirUpa dharma na thAya.) Avo upakAra jANI zarIranA Azraye paNa stuti kare che; tathA zAnta mudrA dekhI aMtaraMgamAM vItarAga bhAvano nizcaya thAya che e paNa upakAra che" aMtaraMgamAM nizcaya thAya enI vAta che. bAkI ekalI zAMta mudrA evI to anaMta vAra karI ane dekhI, anaMta vAra bhagavAnanI mUrtio dekhI ane pUjA paNa anaMta vAra karI, samosaraNamAM anaMta vAra gayo paNa bhagavAna AtmA aMdara zAMta-zAMta-zAMta, rAganA vikalpanI azAMtithI bhinna upazamarasano kaMda che ema aMtaraMgamAM nizcaya na karyo. tethI bhagavAnanI mudrA paNa nimitta thaI na kahevAya. jema sakkarakaMdanI uparanI lAla chAla na jAo to aMdara Akho sakkara eTale sAkara nAma mIThAzano sapheda piMDa paDyo che, tema puNya-pApanA vikalpanI chAla vinAno zAMtarasathI bharelo caitanyapiMDa aMdara paDelo che ema bhagavAnanI zAMta madrA dekhIne aMdara nizcaya kare to upakAra (nimitta) che. paNa ene AvI navarAza kayAM che? tethI to cAra gatimAM anAdithI rakhaDapaTTI karI rahyo che. samayasAra nATakamAM banArasIdAse kahyuM che ke "jinavarnana kachu aura hai, yaha jinarvanana nahi." A zarIranuM varNana e jinavarNana nathI. aMdara vItarAgamUrti zAMtarasano piMDa prabhu AtmA caitanyasvarUpa virAje che e jina che. enuM varNana jinavarNana koI judI cIja che. enuM jJAna-zraddhAna karavuM e samyagdarzana Adi dharma che. anyathA zarIrAdinA varNanamAM rokAI jAya to puNyabaMdha thAya e ja. | [ pravacana naM. 68 cAlu dinAMka 6-2-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-29 taM Nicchaye Na jujjadi Na sarIraguNA hi hoMti kevlinno| kevaliguNe thuNadi jo so tacaM kevaliM thunndi|| 29 / / tannizcaye na yujyate na zarIraguNA hi bhavanti kevlinH| kevaliguNAn stauti yaH sa tattvaM kelinaM stauti||29 / / uparanI vAtane gAthAthI kahe che paNa nizcaye nathI yogya e, nahi dehaguNa kevaLItaNA; je kevaLIguNane stave paramArtha kevaLI te stave. 29. gAthArtha- [ tat] te stavana [ nizcaye] nizcayamAM [na yujyate] yogya nathI [ri] kAraNa ke [ zarIraTMT: ] zarIranA guNo [vatina:] kevaLInA [na bhavanti ] nathI; [:] je [ vati guna] kevaLInA guNonI [stoti ] stuti kare che [sa:] te [tattva ] paramArthathI [ vatina] kevaLInI [stoti] stuti kare che. TIkAH- jema cAMdIno guNa je saphedapaNuM, teno suvarNamAM abhAva che mATe nizcayathI saphedapaNAnA nAmathI sonAnuM nAma nathI banatuM, suvarNanA guNa je pILA- paNuM Adi che temanA nAmathI ja suvarNanuM nAma thAya che tevI rIte zarIranA guNo je zukalarakatapaNuM vagere, temano tIrthaMkara-kevaLIpuruSamAM abhAva che mATe nizcayathI zarIranA zukala-rakatapaNuM vagere guNonuM stavana karavAthI tIrthaMkara-kevaLIpuruSanuM stavana nathI thatuM, tIrthaMkara-kevaLIpuruSanA guNonuM stavana karavAthI ja tIrthaMkara-kevaLIpuruSanuM stavana thAya che. have uparanI vAtane siddha kare che - * gAthA 29 : TIkA uparanuM pravacana * jema cAMdIno guNa je saphedapaNuM, teno suvarNamAM abhAva che mATe nizcayathI saphedapaNAnA nAmathI sonAnuM nAma nathI banatuM, suvarNanA guNa je pILApaNuM Adi che temanA nAmathI ja suvarNanuM nAma thAya che juo, dhoLuM sonuM ema kahevAya che paNa sonuM sapheda nathI. sonAmAM to saphedapaNAno abhAva che. tethI suvarNanA guNa je pILAza Adi che te vaDa ja suvarNanuM nAma thAya che. Ama asti-nAsti karyuM. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 116 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 "tevI rIte zarIranA guNo je zukala-raktapaNuM vagere, temano tIrthaMkarakevaLIpuruSamAM abhAva che.' juo, bhagavAna rAtA che, dhoLA che ema je rAto, dhoLo, pILo raMga che e kAMI bhagavAnanA AtmAmAM nathI. mATe nizcayathI zarIranA zukalaraktapaNuM vagere guNonuM stavana karavAthI tIrthaMkara-kevaLIpuruSanuM stavana nathI thatuM, tIrthakara-kevaLIpuruSanA guNonuM stavana karavAthI ja tIrthakara-kevaLIpuruSanuM stavana thAya che." guNonuM stavana (AgaLa) leze. bhagavAnanA guNo eTale jJAyakasvarUpa potAnA ja guNo e rIte (AgaLa leze). [ pravacana naM. 69 * dinAMka 7-2-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-30 Nayarammi vaNNide jaha Na vi raNNo vaNNaNA kadA hodi| dehaguNe thuvvaMte Na kevaliguNA thudA hoti||30 / / nagare varNite yathA nApi rAjJo varNanA kRtA bhvti| dehaguNe stUyamAne na kevaliguNAH stutA bhvnti||30 / / (gA ) praakaarkvlitaambrmupvnraajiinigiirnnbhuumitlm| pibatIva hi nagaramidaM parikhAvalayena paataalm|| 25 / / have ziSyano prazna che ke AtmA to zarIrano adhiSThAtA che tethI zarIranA stavanathI AtmAnuM stavana nizcaye kema yukta nathI? evA praznanA uttararUpe daSTAMta sahita gAthA kahe che - varNana karyuM nagarI taNuM nahi thAya varNana bhUpanuM, kIdhe zarIraguNanI stuti nahi stavana kevaLIguNanuM. 30. gAthArtha:- [ yathA] jema [ nAre] nagaranuM [ af fpa] varNana karatAM chatAM [2AjJa: varNanA] rAjAnuM varNana [na vRtA mavati] karAtuM (thatuM) nathI, tema [vedane skUlamAne] dehanA guNanuM stavana karatAM [vati TI:] kevaLInA guNonuM [stutA: na bhavanti] stavana thatuM nathI. TIkA:- uparanA arthanuM (TakAmAM) kAvya kahe che: zlokArthaH- [ rUdra nAra di] A nagara evuM che ke jeNe [pravAra-vanita- svaram] koTa vaDe AkAzane grasyuM che (arthAt teno gaDha bahu UMco che), [3pavana- rAnI- nirjanmUtinaY] bagIcAonI paMktiothI je bhUmitaLane gaLI gayuM che (arthAt cAre tarapha bagIcAothI pRthvI DhaMkAI gaI che) ane [parivAvanakena pAtAnam pivati rUva] koTanI cAre tarapha khAInA gherAthI jANe ke pAtALane pI rahyuM che (arthAt khAI bahu UMDI che ). 25. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 118 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 (A ) nitymvikaarsusthitsrvaanggmpuurvshjlaavnnym| akSobhamiva samudra jinendrarUpaM paraM jyti|| 26 / / Ama nagaranuM varNana karavA chatAM tenAthI rAjAnuM varNana thatuM nathI kAraNa ke, joke rAjA teno adhiSThAtA che topaNa, koTa-bAga-khAi-AdivALo rAjA nathI. tevI rIte zarIranuM stavana karyuM tIrthakaranuM stavana thatuM nathI teno paNa zloka kahe zlokArthaH- [ jinendra para nayati] jinendranuM rUpa utkRSTapaNe jayavaMta varte che. kevuM che te? [ nitya--vivAra-suristhata-sarvAma] jemAM sarva aMga haMmezAM avikAra ane susthita (sArI rIte sukharUpa sthita ) che, [ pUrva-sahana-nAvagyam ] jemAM (janmathI ja ) apUrva ane svAbhAvika lAvaNya che (arthAt je sarvane priya lAge che) ane [samudra rUva kakSomam] je samudranI jema kSobharahita che, caLAcaLa nathI. 26. Ama zarIranuM stavana karavA chatAM tenAthI tIrthaMkara-kevaLapuruSanuM stavana thatuM nathI kAraNa ke, joke tIrthaMkara-kevaLIpuruSane zarIranuM adhiSThAtApaNuM che topaNa, susthita sarvAgapaNuM, lAvaNya Adi AtmAnA guNa nahi hovAthI tIrthaMkara-kevaLIpuruSane te guNono abhAva che. * gAthA 30 : TIkA uparanuM pravacana * uparanA (gAthAmAM kahelA) arthanuM kaLazarUpa kAvya kahe che: * kaLaza 25 : zlokArtha uparanuM pravacana * rUvaM nAma di' A nagara evuM che ke jeNe "prAvaIRvanitAsvarama" koTa vaDe AkAzane grasyuM che. eTale ke eno koTa eTalo badho UMco che ke jANe AkAzane AMbato hoya; "upavanarAnaniyamUnitanama' tathA bagIcAonI paMktiothI jANe bhUmitaLane gaLI gayuM hoya (arthAt cAre tarapha bagIcAothI bhUmi DhaMkAI gaI che); ane "parivAvAyena pAtAla pavati rUva' koTanI cAre tarapha khAInA gherAthI jANe ke pAtALane pI rahyuM che ( arthAt khAI bahu UMDI che). juo, jenA bhUmitaLa upara bagIcA patharAelA che, koTa jANe AkAzamAM vyApI rahyo che ane khAI jANe pAtALa sudhI UMDI gaI che-"Ama nagaranuM varNana karavA chatAM tenAthI rAjAnuM varNana thatuM nathI. kAraNa ke, joke rAjA teno adhiSThAtA che to paNa koTa-bAga-khAI AdivALo rAjA nathI." tevI rIte zarIranuM stavana karyo tIrthaMkaranuM stavana thatuM nathI teno paNa kaLazarUpa zloka kahe che: Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 30 ] [ 119 * kaLaza 26 : zlokArtha uparanuM pravacana * "jinendrapaM paraM nayati' jinendranuM rUpa utkRSTapaNe jayavaMta varte che. kevuM che ne? nityam vivArasusthitasavaMgama' jemAM sarva aMga hamezAM avikAra ane susthita (sArI rIte sukharUpa sthita) che, jemAM "pUrvasaMhanAvakhyama' (janmathI ja) apUrva ane svAbhAvika lAvaNya che (arthAt je sarvane priya lAge che ); "samudrama rUva pakSomama' ane je samudranI jema kSobharahita che, caLAcaLa nathI. juo, bhagavAnanuM zarIra evuM hoya che ke sUryathI paNa vadhAre prakAzavALuM hoya che suMdaratA (namaNAI ) bahu hoya che. dareka avayavanI prakRti evI baMdhAyelI che ke jethI zarIranI suMdaratA-namaNAI zreSTha hoya che. saghaLA aMgo nirvikAra ane pramANasara hoya che. vaLI te samudranI jema zAMta-zAMta nizcala hoya che. Ama zarIranuM stavana karavA chatAM tenAthI tIrthaMkara-kevaLIpuruSanuM stavana thatuM nathI. kAraNa ke, joke tIrthaMkara-kevaLIpuruSane zarIranuM adhiSThAtApaNuM che topaNa, susthita sarvAgapaNuM, lAvaNya Adi AtmAnA guNa nahi hovAthI tIrthaMkara-kevaLIpuruSane te guNono abhAva che. jema nagaranA varNanamAM rAjAnuM varNana AvatuM nathI tema zarIranA varNanamAM AtmAnuM varNana AvatuM nathI. [ pravacana naM 69 cAlu dinAMka 7-2-76] S: HH O) Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-31 jo iMdiye jiNittA NANasahAvAdhiyaM muNadi aadN| taM khalu jididiyaM te bhaNaMti je NicchidA saahuu|| 31 / / ya indriyANi jitvA jJAnasvabhAvAdhikaM jaanaatyaatmaanm| taM khalu jitendriyaM te bhaNanti ye nizcitAH saadhvH|| 31 / / have, (tIrthaMkara-kevaLInI) nizcayastuti kahe che. temAM pahelAM zeya-jJAyakanA saMkaradoSano parihAra karI stuti kahe che: jItI iMdriyo jJAnasvabhAve adhika jANe Atmane, nizcaya viSe sthita sAdhuo bhAkhe jitendriya tehane. 31. gAthArtha- [ :] je [ndriyANa ] indriyone [ nitvA ] jItIne [ jJAnasvabhAvadhivakaM] jJAnasvabhAva vaDe anyadravyathI adhika [ mAtmAnan] AtmAne [nAnAti ] jANe che [i] tene, [2 nizcita: sava:] je nizcayanayamAM sthita sAdhuo che [te] teo, [ravatu ] kharekhara [ jitendriyaM] jiteMdriva [ maLatti ] kahe che. TIkAH- (je muni dravyandriyo, bhAvendriyo tathA idriyonA viSayabhUta padArtho-e traNeyane potAnAthI judAM karIne sarva anyadravyothI bhinna potAnA AtmAne anubhave che te muni nizcayathI jitendriya che.) anAdi amaryAdarUpa baMdha paryAyanA vaze jemAM samasta svaparano vibhAga asta thaI gayo che (arthAt jeo AtmAnI sAthe evI eka thaI rahI che ke bheda dekhAto nathI) evI zarIra pariNAmane prApta je dravyandriyo temane to nirmaLa bheda-abhyAsanI pravINatAthI prApta je aMtaraMgamAM pragaTa atisUkSma caitanyasvabhAva tenA avalaMbananA baLa vaDe sarvathA potAthI jAdI karI; e, dravyandriyonuM jItavuM thayuM. judA judA potapotAnA viSayomAM vyApArapaNAthI jeo viSayone khaMDakhaMDa grahaNa kare che (arthAt jJAnane khaDakhaMDarUpa jaNAve che, evI bhAvendriyone, pratItimAM AvatA akhaMDa eka caitanyazaktipaNA vaDe sarvathA potAthI judI jANI; e, bhAvendriyonuM jItavuM thayuM. grAhyagrAhakalakSaNavALA saMbaMdhanI nikaTatAne lIdhe jeo potAnA saMvedana ( anubhava) sAthe paraspara eka jevA thaI gayelA dekhAya che evA, bhAvendriyo vaDe grahavAmAM AvatA je iMdriyonA viSayabhUta spardhAdi padArtho temane, potAnI caitanyazakitanuM svayameva anubhavamAM AvatuM je asaMgapaNuM te vaDe sarvathA potAthI jAdA karyA; e, IdriyonA viSayabhUta padArthonuM Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 31 ] [ 121 jItavuM thayuM. Ama je (muni) dravyandriyo, bhAvendriyo tathA IdriyonA viSayabhUta padArthoe traNene jItIne, jJaya-jJAyaka-saMkara nAmano doSa Avato hato te saghaLo dUra thavAthI ekatvamAM *TaMkotkarNa ane jJAnasvabhAva vaDe sarva anyadravyothI paramArthe judA evA potAnA AtmAne anubhave che te nizcayathI "jitendriya jina" che. ( jJAnasvabhAva anya acetana dravyomAM nathI tethI te vaDe AtmA sarvathI adhika, judo ja che.) kevo che te jJAnasvabhAva? A vizvanI (samasta padArthonI) upara tarato (arthAt temane jANatAM chatAM te-rUpa nahi thato), pratyakSa udhotapaNAthI sadAya aMtaraMgamAM prakAzamAna, avinazvara, svata:siddha ane paramArthasa-evo bhagavAna jJAnasvabhAva che. A rIte eka nizcayastuti to A thaI. (jJaya to dravyandriyo, bhAvendriyo tathA iMdriyonA viSayabhUta padArtho ane jJAyaka pote AtmA-e bannenuM anubhavana, viSayonI AsaktatAthI, eka jevuM thatuM hatuM, bhedajJAnathI bhinnapaNe jANyuM tyAre te yajJAyaka-saMkaradoSa dUra thayo ema ahIM jANavuM.) ziSyano prazna che ke-jema nagaranA varNanathI rAjAnuM varNana yathArthapaNe thaI zake nahi tema zarIranA stavanathI AtmAnI stuti thaI zaktI nathI to pachI tIrthakara kevaLInI nizcayastuti kone kahe che? tenuM samAdhAna -AtmA jJAyakasvabhAvI vastu che. ane A zarIra-pariNAmane prApta je indriyo che te jaDa che. tathA eka eka viSayane je khaMDakhaMDapaNe jANe che te bhAvendriyo-kSayopazamajJAna paNa kharekhara Idriya che. zarIra pariNAmane prApta jaDa Idriyo jema zAyakanuM paraya che tema zabda, rasa, rUpa, gaMdha Adine jANanAra bhAvendriyo paNa nizcayathI jJAyakanuM paraya che; jJAyaka bhagavAna AtmAnuM te spazeya nathI. temaja bhAvendriyothI jaNAtA je zabda, rasa, gaMdha, sparzAdi para padArtho te para paraya che. svajJayapaNe jANavA lAyaka jJAyaka ane para tarIke jANavA lAyaka parajJaya-e bannenI etvabuddhi te mithyAtva, ajJAna ane saMsArabhAva che. e traNeyane (dravyandriyo, bhAvendriyo ane temanA viSayabhUta padArthone ) je jIte eTale ke parama taraphanuM lakSa choDIne spazeya je zuddha jJAyakabhAvasvarUpa AtmA che teno anubhava kare, tene jANe, vede ane mAne te samyagdaSTi che ane tene kevaLInI sAcI athavA nizcaya stuti hoya che. A adhikAramAM muninI pradhAnatAthI vAta che. (samyagdaSTi paNa emAM AvI jAya che) dharmanI zaruAtanI A gAthA che. chaThThI ane agIyAramI gAthAmAM A ja vAta che. ahIM tenuM judI rIte kathana karyuM che. * TaMkotkIrNa = paththaramAM TAMkaNAthI korelI mUrtinI jema ekAkAra jevo ne tevI sthita. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 122 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 * gAthA 31 : TIkA uparanuM pravacana * zarIra e jaDa paramANuono skaMdha che. ane pAMca Indriyo-sparza, jIbha, nAka, AMkha ane kAna te jaDa zarIranA pariNAma che. zarIranA pariNAmane prApta jaDa indriyone dravyandriyo kahe che. te (dravyandriyo) AtmAnA pariNAma (paryAya) nathI. jaDa dravyandriyone jItavI eTale tenAthI bhinna, adhika-judo paripUrNa eka jJAyakane anubhavavo. tene (anubhUtine) bhagavAna kevaLInI stuti athavA kevaLInAM vakhANa kahe che. jyAre potAnuM jevuM svarUpa che tevuM AdaryuM, tevA svarUpamAM ekAgra thayo tyAre bhagavAnanAM stuti-vakhANa karyA ema kahevAya che. ane e ja samyagdarzana eTale dharmanuM prathama pagathiyuM che. ' have dravyandriyone kema jItavI enI vizeSa vAta kare che. TIkAmAM niravavaMdaparyAyavazena' eTale anAdi amaryAdita baMdhaparyAyanA vaze ema lIdhuM che. jAo, karmanA baMdhane maryAdA nathI, te anAdi che. jema khANamAM sonuM ane patthara bane anAdinAM bhegAM che tema AnaMdasvarUpa AtmAnA saMbaMdhamAM nimittarUpe jaDa karmanI baMdha avasthA anAdinI che. ajJAnI baMdhAryAyanA kAraNe nahi paNa baMdhaparyAyane vaza thaIne parane potAnAM mAne che. bhagavAna AtmA cighana jJAyakasvarUpa che. tenA anubhavathI samyagdarzana vA dharma pragaTa thAya che. paraMtu ajJAnI jaDa karmane vaza thaIne adharmane seve che. paryAyamAM parane vaza thavAno dharma (yogyatA) che. tethI te parane vaza thaIne rAgAdi kare che. pravacanasAramAM 47 naya kahyAM che. temAM eka Izvaranaya che. temAM A vAta karI che. karmano udaya vikAra karAve che ema nathI. ajJAnI karmanA udayane vaza thaI jaDa Indriyone potAnI mAne che tethI ajJAnIne vikAra thAya che. TIkAmAM "vaMdhaparyAyavazena' ema zabdo che eno artha e che ke baMdhAryAyathI vikAra thato nathI paNa baMdhaparyAyane vaza thatAM ajJAnI vikArarUpe pariName che. aho ! digaMbara saMtoe to jyAM tyAM (sarvatra) svataMtratAnuM ja varNana karyuM che. ajIva tattva ane vikAra-AsravatattvanI svataMtratAnI paNa jene khabara nathI tene AnaMda-kaMda bhagavAna zAyaktattva svataMtra che tenI daSTi kayAMthI thAya? nimittanA vize vikAra thAya che ema na mAnatAM tene laIne thAya che ema mAnavAmAM moTo ugamaNoAthamaNo phera che. bhAI ! A to bhagavAnano mAla saMto tenA ADatiyA thaIne batAve che. samosaraNamAM bhagavAnanI divyadhvani-omakAradhvani icchA vinA chUTe che. banArasIvilAsamAM Ave che ke "mukha omakAra dhuni suni artha gaNadhara vicArai" ApaNe jema bolIe chIe tema bhagavAna na bole. emanA kaMTha ane hoTha hAle-dhrUje nahi. "om' evo dhvani aMdara AkhA zarIramAMthI nIkaLe. emAMthI gaNadharadeva bAraaMgarUpa zrutanI racanA kare che. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 31 ] [ 123 ahIM kahe che ke bhagavAna! tuM to AnaMdaghana akhaMDa eka jJAyakabhAva vastu cho ne! teno Azraya choDI karmanA udayane vaza thaI jaDa indriyone potAnI mAne che te mithyAbhAva che. tenA kAraNe sva-parano vibhAga asta thaI gayo che. baMdha paryAyanA kAraNe vikAra-mithyAbhAva thAya che ema nahi, paNa baMdha paryAyane vaza thavAthI vikAramithyAbhAva thAya che ema vAta che. samasta sva-parano vibhAga" evA zabdo che. eno artha e ke jJAyakasvarUpa jIva pote te sva che ane jaDa indriyo te para che. te bannenuM bhinnapaNuM pUruM asta thaI gayuM che. tethI A jaDa indriyo te ja huM chuM ema ajJAnI mAne che. te jIva ane ajIvane ekapaNe mAne che. karmabaMdhanI paryAyane tAbe thaI ajJAnI bhagavAna AtmA jJAyakabhAva ane zarIra pariNAmane prApta jaDa indriyoe bannenI judAI karato nathI, paNa jaDanI paryAyane potAnI mAne che. ajIvane jIva mAnavo ke jIvane ajIva mAnavo e mithyAtva aho ! saMto AtmAne "bhagavAna" kahIne saMbodhe che. "bhaga" eTale lakSmI ane vAna" eTale vALo. AtmA anaMta jJAna ane anaMta AnaMdanI lakSmIvALo bhagavAna che. A to jenI pAse Indro paNa galuDiyAnI jema vANI sAMbhaLavA bese te vItarAga jaina paramezvaranI vANImAM AvelI vAta che. paraMtu pote koNa che tenuM bhAna nahi hovAthI karmanI baMdha paryAyane vaza thaI ajJAnI jaDa indriyone potAnI mAne che. mArI AMkha AvI che, mArA kAna AvA che, mAruM nAka AvuM che ityAdi mAne che. paNa bhAI e indriyo ke" di tArI hatI? agAu gAthA 19 mAM AvyuM che ke-jyAMsudhI A AtmAne jJAnAvaraNAdi dravyakarma, bhAvakarma ane zarIrAdi nokarmamAM "A huM chuM ane huM mAM ( AtmAmAM) "A karma-nokarma che'--evI buddhi che tyAM sudhI A AtmA apratibaddha che. bhAI ! A zarIra to jaDa mATI-dhULa che. A cAra maNanI kAyA hoya tenI smazAnamAM rAkha thAya che. te bahu thoDI rAkha thAya che ane pavana Ave UDI jAya che. kahyuM che ne ke: rajakaNa tArAM rakhaDaze, jema rakhaDatI reta; pachI naratana pAmIza kayAM? ceta, ceta nara ceta." saMto jagatane sarvajJanI vANInA pravAhano bhAva jAhera kare che. bhAI ! zarIranI avasthAne prApta je jaDa dravyandriyo che tene potAthI ekapaNe mAnavI te ajJAna, mithyAtva, adharma che. te dravyandriyonI potAthI judAI kema karavI tenI have vAta kare che. dharmI nirmaLa bheda-abhyAsanI pravINatAthI dravyandriyone judI kare che. "huM to jJAyaka chuM, Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 124 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 zarIranI avasthA te huM nahi -AvuM (saMvedana) jJAna te nirmaLa bhedajJAna che. indriyo para ane huM sva-ema ekaluM vikalpa dvArA dhArI rAkhavuM te kAMI nirmaLa bhedajJAna nathI. A jIva dharma kema pAme enI ahIM vAta kare che. joke vAta krame samajAve che paNa aMdaramAM kama nathI. samajAvavAmAM krama paDe che, paNa jyAre bhinna paDe che tyAre ekIsAthe bhinna thAya che. nirmaLa bheda-abhyAsa eTale parathI bheda pADavAno abhyAsa. te nirmaLa bheda-abhyAsanI pravINatAthI eTale ke jJAnanI paryAyane jJAyaka tarapha DhALavAthI aMdaramAM pragaTa je atisUkSma caitanyasvabhAva te prApta thAya che. ane tenA avalaMbananA baLathI dravyandriyone sarvathA potAthI judI karAya che. kathaMcit judI karAya che ema nahi, sarvathA judI karAya che. zarIra pariNAmane prApta dravyandriyo ati sthULa ane jaDa che. ane nirmaLa bheda-abhyAsanI pravINatAthI prApta aMtaraMgamAM pragaTa je dravyasvabhAva te ati sUkSma ane caitanyasvarUpa che. AvA aMtaraMgamAM pragaTa ati sUkSma caitanyasvabhAvanA avalaMbananA baLa vaDe dravyandriyone judI pADavAmAM Ave che. A samyagdarzana pAmavAnI kaLA che. AvI vAta sAMbhaLavA maLe nahi ane bicArA ahoniza vepAra-dhaMdhAmAM mazagula rahe te dharma kema karI pAme? are ! AtmAnA jJAna vinA jiMdagI cAlI jAya che! anAdithI ajJAnI jaDa zarIrane ane AtmAne ekapaNe mAne che. tene zrIguru kahe che ke prabhu! tuM (AtmA) tenAthI (indriyothI) bhinna che. tyAM zrIgurunI vAta dhAraNAmAM laI te aMtaramAM ekAgra thavAno prayoga kare che. atisUkSma caitanyasvabhAva aMdaramAM vastu tarIke je pragaTa che tene nirmaLa bheda-abhyAsathI prApta karI temAM ekAgra thatAM, teno Azraya karatAM dravyandriyo sarvathA judI paDe che. A samyagdarzana eTale dharmanuM paheluM pagathiyuM prApta karavAnI rIta che. juo, keTalI vAta karI che? eka to karmanA udayane vaza thavAthI vikAra-mithyAbhAva thAya che. te vaDe jIva potAne ane dravyandriyone ekapaNe mAne che paNa judAI mAnato nathI. bIjuM zarIra pariNAmane prApta jaDa Indriyone potAthI judI pADavAno abhyAsa te nirmaLa bhedajJAna che. AvA nirmaLa bhedajJAna vaDe prApta aMtaraMgamAM pragaTa atisUkSma caitanyasvabhAvamAM ekAgra thatAM dravyandriyo judI paDI jAya che. A dharma pAmavAnI rIta che. atisUkSma caitanyasvabhAva aMdaramAM vastu tarIke pragaTa che. gAthA 49 mAM tene avyakta kahyo che. tyAM to paryAya je vyakta che tenI apekSAe avyakta kahyo che. vastu tarIke to te pragaTa, sata, mojUda, astipaNe vidyamAna che. AvA aMtaraMgamAM vidyamAna atisUkSma caitanyasvabhAvanA avalaMbana-Azraya vaDe dravyandriyone potAthI sarvathA judI karavI tene dravyandriyonuM jItavuM kahevAya che. kAnamAM khIlA nAkhavA ke AMkho baMdha karI devI ityAdi Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 31 ] [ 125 kAMI jitendriyapaNuM nathI. hajI dravyendriyo kone kahevAya enI paNa khabara nathI te indriyone jIte zI rIte ? have bhAvendriyone jItavAnI vAta kare che. judA judA potapotAnA viSayomAM vyApArapaNAthI jeo viSayone khaMDakhaMDa grahaNa kare che te bhAvendriyo che. kAnano ughADa zabdane jANe, AMkhano kSayopazama rUpane jANe, sparzano ughADa sparzane jANe ityAdi potapotAnA viSayomAM vyApAra karI je viSayone khaMDakhaMDa grahaNa kare che te bhAvendriyo che. A bAhya indriyonI vAta nathI. eka eka indriya potapotAno vyApAra kare che tethI jJAnane te khaMDakhaMDarUpa jaNAve che. jema bendriyo ane AtmAne ekapaNe mAnavAM te ajJAna che tema jJAnane khaMDakhaMDarUpe jaNAvanAra bhAvendriyo ane jJAyakane ekapaNe mAnavAM e paNa mithyAtva che, ajJAna che. judA judA potapotAnA viSayone je khaMDakhaMDa grahaNa kare che ane akhaMDa ekarUpa zAyakane je khaMDakhaMDarUpe jaNAve che te bhAvendriyonI jJAyaka AtmA sAthe ektA karavI te mithyAtva che. bendriyo che te zarIrapariNAmane prApta che, jyAre bhAvendriyo jJAnanA khaMDakhaMDa pariNAmane prApta che. je jJAna eka eka viSayane jaNAve, jJAnane khaMDakhaMDarUpe jaNAve, aMzI (jJAyaka) ne paryAyamAM khaMDarUpe jaNAve te bhAvendriyo che. jema jaDa dravyendriyo zAyakanuM 52jJeya che tema bhAvendriyo paNa jJAyakanuM parazeya che. ahIM jJeya-jJAyakanA saMkara-doSano parihAra karAve che. jema zarIra pariNAmane prApta jaDa indriyo zaiya ane AtmA zAyaka bhinna che tema bhAvendriyo paNa parazeya che ane AtmA jJAyaka bhinna che. ahAhA! eka eka viSayane jANanAra jJAnano kSayopazama tathA akhaMDa jJAnane khaMDakhaMDapaNe jaNAvanAra bhAvendriya te jJAyakanuM paraAya che ane jJAyaka prabhu AtmAthI bhinna che. AmAM akhaMDa eka caitanyazaktipaNAnI pratItinuM jora lIdhuM che. pahelAM dravyendriyone bhinna karavAmAM enA (jJAyakabhAvanA ) avalaMbananuM baLa lIdhuM che. jJAyakabhAva eka ane akhaMDa che, jyAre bhAvendriya aneka ane khaMDakhaMDarUpa che. akhaMDa eka jJAyakabhAvarUpa caitanyazaktinI pratIti thatAM aneka ane khaMDakhaMDarUpa bhAvendriya judI thAya che-bhinna jaNAya che. A rIte akhaMDa jJAyakabhAvanI pratIti vaDe jJAnane khaMDakhaMDarUpa jaNAvanA2 52zeyarUpa bhAvendriyane sarvathA judI karavI e bhAvendriyonuM jItavuM che ema kahevAya che. A gAthAmAM zaiya-jJAyakanA saMkaradoSanA parihAranI vAta che. zarIra pariNAmane prAsa jaDa indriyo parazeya hovA chatAM te mArI che evI ekatvabuddhi te mithyAtvabhAva, saMkara-khIcaDo che. jenI AvI mAnyatA che teNe jaDanI paryAya ane caitanyathI paryAyane eka karI che. tevI rIte eka eka viSaya (zabda, rasa, rUpa, ityAdi ) jANavAnI yogyatAvALo kSayopazamabhAva te bhAvendriya che. te paNa kharekhara parazeya che. parajJeya ane Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 126 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 jJAyakabhAvanI ektAbuddhi te saMsAra che, mithyAtva che. bhAvendriyano viSaya je AkhI duniyA strI, kuTuMba, deva, zAstra, guru-te badhAya indriyanA viSayo hovAthI indriya kahevAmAM Ave che. te paNa paraya che. enAthI mane lAbha thAya ema mAnavuM te mithyA brAnti che. zarIra pariNAmane prApta jaDa indriyothI bhinna bhagavAna AtmA nirmaLa bhedaabhyAsanI pravINatAthI prApta thAya che, bIjI koI rIte prApta thato nathI. khUba paisA kharce maMdiro baMdhAvavAthI, bhagavAnanA darzanathI ke bhagavAnanI vANIthI bhagavAna AtmA prApta thAya ema nathI. je bhAve tIrthakaragotra baMdhAya te bhAvathI paNa bhagavAna AtmA grAhya nathI. jJAnanI paryAyane jJAyakamAM vALatAM nirmaLa bheda-abhyAsanI pravINatAthI aMtaraMgamAM pragaTa atisUkSma caitanya-svabhAvanA avalaMbananA baLa vaDe jaDa iMdriyone potAthI sarvathA judI karAya che, jItAya che. mithyASTine nava pUrvanI je labdhi pragaTa thAya che te ane sAta dvIpa tathA samudrane jANe tevuM je visaMgajJAna hoya che te iMdriyajJAna che, bhAvendriya che. te nava pUrvanuM jJAna ke virbhAgajJAna svabhAvane prApta karavAmAM kAMI kAma AvatuM nathI. bhAvendriyane jItavI hoya to pratItimAM AvatA akhaMDa eka caitanyazaktipaNA vaDe tene sarvathA judI jANa. jJAnamAM te parajJaya che paNa azeya nathI ema jANa. paryAyane aMtarmukha vALatAM te sAmAnya eka akhaMDa svabhAvamAM ja ekatva pAme che. A akhaMDamAM ekatva thAuM evuM paNa rahetuM nathI. paryAya je bahAranI tarapha jatI hatI tene jyAM aMtarmukha karI tyAM te (paryAya) svayaM svataMtra kta thaIne akhaMDamAM ja ekatva pAme che. paryAyane rAgAdi para tarapha vALatAM mithyAtva pragaTa thAya che ane aMtarmukha vALatAM paryAyano viSaya akhaMDa jJAyaka thaI jAya che (karavo paDato nathI). ahAhA ! te vALavAvALo koNa? dizA pheravavAvALo koNa? pote. paranI dizAnA lakSa tarapha dazA che e dazA svalakSa prati vALatAM zuddhatA vA dharma pragaTa thAya che. are! je parajJaya che ene svaya mAnI AtmA mithyAtvathI jItAI gayo che (haNAI gayo che). have te parazeyathI bhinna paDI, svajJaya je eka akhaMDa caitanyasvabhAva tenI dRSTi ane pratIti jyAM karI tyAM bhAvendriya potAthI sarvathA bhinna jaNAya che. tene bhAvendriya jItI ema kahevAya che. tene samyagdarzana eTale sAcuM darzana kahevAya che. ahAhA! zuM adbhuta TIkA che! bhagavAna AtmAne hatheLImAM batAve che. AkhA lokanuM rAja Ape topaNa jenI eka paNa nirmaLa paryAya pragaTa thAya evI nathI, evI anaMtI paryAya jenA eka eka guNamAM paDI che evo moTo AtmA bhagavAna che. jo parathI bhinna paDI tenI daSTi kare to puruSArthathI te paryAya avazya pragaTa thAya. aho ! te puruSArtha paNa alaukika che. have kahe che: grAhya eTale zeya-jaNAvA lAyaka ane grAhaka eTale jJAyaka-jANanAra. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 31 ] | [ 127 dravyandriya, bhAvendriya, ane tenA viSayo e traNe jaNAvA lAyaka che ane jJAyaka AtmA pote jANanAra che. e traNeya parajJaya tarIke ane bhagavAna AtmA svaya tarIke jANavA lAyaka che. cAhe to bhagavAna traNalokanA nAtha ho, temanI vANI ho ke temanuM samosaraNate badhuMya anindriya AtmAnI apekSAe iMdriya che, parazaya tarIke jaNAvA lAyaka che. ane AtmA grAhaka-jANanAra che. Ama hovA chatAM grAhya-grAhakalakSaNavALA saMbaMdhanI nikaTatAne lIdhe vANIthI jJAna thAya che ema ajJAnI (bhramathI) mAne che. jJayAkArarUpe je jJAnanI paryAya thAya che te jJAnanuM pariNamana che, yanuM nahi, zayanA kAraNe paNa nahi, chatAM ya-jJAyakanA saMbaMdhInI ati nikaTatA che tethI jJayathI jJAna AvyuM, jJayanA saMbaMdhathI jJAna thayuM ema ajJAnI (bhramathI) mAne che. pahelAM jJAna ochuM hatuM, ane zAstra sAMbhaLatAM navuM (vadhAre) jJAna thayuM. tethI sAMbhaLavAthI jJAna thayuM ema ajJAnIne lAge che. jevuM zAstra hoya tevuM jJAna thAya tyAre ajJAnI ema mAne che ke zAstrathI jJAna thayuM. jJaya-jJAyakano ati nikaTa saMbaMdha hovAthI paraspara jJaya jJAyakarUpa ane jJAyaka yarUpa ema bane ekarUpa hoya evo tene bhrama thAya che. kharekhara ema nathI, chatAM AvI mAnyatA te ajJAna che. jevI vANI hoya tevA prakAranuM je jJAna thAya che te potAnA kAraNe che, vANInA kAraNe nahi. parasattAvalaMbI jJAna paNa parathI thayuM che ema mAnavuM te ajJAna che. ya-jJAyakasaMbaMdhanI nikaTatAne lIdhe ajJAnIne jJAna ane zeya paraspara eka jevA thaI gayelA dekhAya che, paraMtu eka thayA nathI. prazna:- vANI sAMbhaLI mATe jJAna thayuM, pahelAM to te na hatuM? uttara- bhAI ! te kALe te (jJAnanI) paryAyanI te prakAranA zayane jANavAnI yogyatA hatI. tethI jJAna potAthI thayuM che, vANInA kAraNe nahi. pravacanasAramAM Ave che ke vItarAganI vANI pudgala che, tenAthI jJAna thAya nahi. jJAnasUrya prabhu pote jANanAra che. te svane jANatAM parane svata: jANe che. parathI to te jANe nahi, paNa para che mATe parane jANe che ema paNa nathI. vANI, kuTuMba Adi padArtho to ThIka, paNa sAkSAt tIrthakara bhagavAna paNa grAhya eTale parajJaya che; ane AtmA potAthI jANanAra che. ajJAnIne te indriyanA viSayabhUta padArtho paraya hovA chatAM ekameka jevA thaI gayelA dekhAya che. temane judA kema pADavA te have kahe che. jJAyakano to jANavAno svataH svabhAva che. bhagavAna ke vANIne laIne te svabhAva-zakti che ema nathI. jene vANI ke rAgano paNa saMga nathI tevo potAno caitanyasvabhAva che. tevA caitanyasvabhAvanuM svayameva anubhavamAM AvatuM je asaMgapaNuM tenA vaDe para viSayo-parayo sarvathA judA karAya che. juo, dravyandriyo sAme aMtaramAM pragaTa ati-sUkSma caitanyasvabhAva lIdho, bhAvendriya sAme eka akhaMDa caitanyazakti lIdhI ane ahIM Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 128 ] | [ pravacana ratnAkara bhAga-2 trIjA bolamAM zeya-jJAyakanI nikaTatA sAme caitanyazaktinuM asaMgapaNuM lIdhuM che. A to traNalokanA nAthanI vANIno sAra che. ahahA! je paMthe prayANa karatAM anaMta AnaMda pragaTe te bhagavAna zrI jinezvaradeva-kathita paMtha apUrva che. AvA apUrva mArganI vAta jene sAMbhaLavA paNa na maLe te prayoga zI rIte kare? jenA phaLamAM sAdi anaMta anaMta samAdhi-sukha pragaTe te mokSamArgano mahimA keTalo karIe? bhAI ! parapadArthano saMyoga maLavo e to pUrvanAM puNya-pApane AdhIna che. paNa jo aMdaramAM puruSArtha kare to A mokSamArga pragaTa thayA vinA rahe nahi. aho ! AcArya amRtacaMdradeve TIkAmAM amRtanI dhArA vahevaDAvI che. kevaLInI vANImAM paNa jenuM varNana purepuruM AvI zakayuM nathI evI amUlya cIja AtmA che. evA AtmAne svayameva aMtaramAM anubhavamAM AvatA asaMgapaNA vaDe iMdriyonA viSayothI judo karyo. jeNe parathI adhikapaNe-bhinnapaNe pUrNa AtmAne jANo, saMcetyo ane anubhavyo teNe iMdriyonA viSayone jItyA. jaDa iMdriyo, bhAvendriya ane tenA viSayabhUta padArtho e traNeya jJAnanuM paraya che. e traNeyane jeNe jItyA eTale e sarvathI je bhinna paDyo te jina thayo, jaina thayo. svaparanI ektAbuddhi vaDe te ajaina hato. have parathI bhinna paDI nirmaLa paryAyane pragaTa karI te jItendriya jina thAya che. prazna:- A gAthAmAM "sarvathA jAdA karyA" ema Ave che. paNa jainamAM to sarvathA na hoya ne? uttara- jema nALiyeramAM chAlAM, kAcalI ane uparanI rAtaDa se sarvathI aMdara je sapheda goLo che te sarvathA bhinna che. tema bhagavAna AtmA-caitanyagoLo zarIra, karma ane puNya-pApanA ( rAtaDa) bhAvathI sarvathA bhinna che. ane te anubhavamAM AvatAM parathI sarvathA bhinna paDe che, kathaMcita bhinna ane kathaMcit eka ema nahIM. samayasAra kalazaTIkAmAM zloka 181 mAM pAMcavAra "sarvathA' Ave che. dAkhalA tarIke : "zuddhatvapariNamana sarvathA sakaLa karmono kSaya karavAnuM kAraNa che,' "AvuM zuddhatvapariNamana sarvathA dravyanA pariNamanarUpa che, nirvikalparUpa che," "zuddha svarUpanA anubhavarUpa che je jJAna te, jIvanA zuddhatvapariNamanathI sarvathA sahita che,' ityAdi. jyAM je apekSA lAge tyAM "sarvathA' ja hoya. jemake dravya apekSAe AtmA nitya ja che ane paryAya apekSAe anitya ja che. Avo mArga che te jANe nahi ane bahArathI vrata kare ane tapa kare paNa e to bALavrata ane bALatapa che, bhAI ! A prakAre je koI muni dravyandriya, bhAvendriya ane tenA viSayabhUta parapadArthone jIte che tene saghaLo zeya-jJAyakasaMkaradoSa dUra thAya che. jaNAvA yogya cIja jJAyakanI che ane jANanAra jJAyaka jaNAvAyogya cIjano che ema jANavuM e ajJAna che, jJayajJAyakasaMkaradoSa Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 31 ]. [ 129 che. jaDa iMdriya, bhAvendriya ane bhagavAna tathA bhagavAnanI vANI ityAdi iMdriyanA viSayo parayarUpa hovAthI potAthI bhinna che. chatAM ajJAnI temane potAnI mAne che, kAraNa ke jenAthI lAbha thavo mAne tene potAnI mAnyA vagara rahe nahi. paraMtu jo te potAnA atisUkSma caitanyasvabhAvane avalaMbe, akhaMDa eka jJAyakano Azraya le, asaMga evA nija caitanyane anubhave to e saghaLo doSa dUra thAya che. samajAvavA kathana kare emAM krama paDe che. paNa jyAre Azraya levAmAM Ave che tyAre ekasAthe badhI indriyo (dravyandriya, bhAvendriya ane tenA viSayabhUta padArtho) jItAya che. atisUkSma caitanyasvabhAvanA avalaMbananA baLa vaDe jyAre dravyendriyane jIte che tyAre bhAvendriya ane indriyonA viSayonuM lakSa chUTI gayuM hoya che. bhAvendriyane jIte tyAre paNa akhaMDa eka caitanyazaktinI pratIti thatAM dravyendriya ane parapadArthonuM lakSa chUTI jAya che. tevI ja rIte jyAre para viSayone jIte che tyAre dravya upara ja lakSa hovAthI jaDa iMdriyo ane bhAvendriya jItAI jAya che. samajANuM kAMI? bhAI ! A to samajaNano mArga che. samajavuM, samajavuM e zuM karavAnuM nathI ? jJAnasvarUpa bhagavAna AtmA che te jANavA sivAya bIjuM kare zuM? jema TAMkaNAthI kotarelI pattharanI mUrti hoya tema A bhagavAna AtmA eka akhaMDa saMkotkIrNa jJAnasvabhAvarUpa che. rAga ane parathI bhinna paDatAM te jevo che tevo dekhAya che. jJAnI samAdhikALamAM jJAnasvabhAva vaDe sarva IndriyothI paramArthe judA AtmAne anubhave che. dravyasaMgraha, gAthA 47 mAM Ave che ke nizcayaratnatrayasvarUpa nizcaya mokSamArga ane vyavahAra-ratnatrayAtmaka vyavahAra mokSamArga ema banne prakArano mokSamArga nirvikAra svasaMvedanasvarUpa parama dhyAnamAM munine pragaTa thAya che. aMdara dhyAnamAM jatAM ya-jJAyakanI bhinnatA thatAM Indriyo jItAya che tyAre je abuddhipUrvakano rAga rahe che te vyavahAra mokSamArga che. A rIte je potAnA AtmAne (sarva indriyothI bhinna) anubhave che te jItendriya jina che. dravyandriya, bhAvendriya ane indriyanA viSayo e traNeyane indriya kahe che. te sarvanuM lakSa choDIne potAnA jJAnasvabhAva vaDa parathI adhika-bhinna evA nija pUrNa zuddha caitanyano je anubhava kare che tene nizcayanayanA jANanAra gaNadharadeva jitendriya jina ane dharmI kahe che. rAga hoya che paNa te AtmAno paramArtha svabhAva nathI. te rAgathIpuNya-pApathI pRthaka thaIne jyArathI jJAyakasvabhAvano anubhava thAya che tyArathI jinapaNAnI dharmanI zarUAta thAya che, jJAnasvabhAva-jANanasvabhAva rAgamAM ke para acetana padArthomAM nathI tethI jJAnasvabhAva vaDe AtmA te sarvathI bhinna-adhika che. have kahe che -kevo che jJAnasvabhAva? vizva upara tarato che arthAt jJAyaka parazeyane Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 13) ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 jANe chatAM parazeyarUpa thato nathI. rAga, zarIra, vANI Adi paradravyone jJAyaka jANe che, chatAM te paradravyarUpa thato nathI. puNya-pApanA bhAvo rAga che, acetana che. temAM jJAnasvabhAvano aMza paNa nathI. jJAnasvabhAva caitanya bhagavAna che. anaMta teno mahimA che. bahu ja TUMkI paNa ghaNI mahattvanI vAta che. vizva eTale samasta padArtho-lokAloka. te upara tarato arthAt samasta padArthonelokAlokane jANe chatAM paNa te-rUpa nahi thato evo bhinna rahe che. ahAhA ! Avo jJAnasvabhAva che. bhAvazaktine kAraNe jJAnaguNanuM vikArarahita je nirmaLa pariNamana thAya che temAM samasta vizva jANavAmAM Ave che chatAM jJAnanI paryAya vizvarUpa thatI nathI. kevaLa jJAnanI paryAya AkhA lokAlokane jANe che. lokAloka che mATe te paryAya jANe che ema nathI. paraMtu potAnI paryAyanI evI ja zakti ane sAmarthya che. lokAlokane jANe chatAM jJAnanI paryAya zeyarUpa thaI nathI ane jJaya che te jJAnanI paryAyarUpa thayuM nathI. Avo ja vastuno sahaja svabhAva che. enA mahimAnI zI vAta ! aho ! AcAryadave khUba gaMbhIra vAta karI che. tevI rIte zrutajJAnanI paryAya paNa vizvane jANe che, chatAM te paryAya vizvathI bhinna rahe che. zrutajJAnanI paryAya bhale parokSapaNe jANe, paNa jANavAmAM koI cIja bAkI na rahe. kevaLajJAna ane zrutajJAnamAM pratyakSa-parokSano phera che, bIjo koI phera nathI. bIjI rIte kahIe to je rAganI maMdatA che tene jJAna jANe che, chatAM jJAnanuM pariNamana rAgathI bhinna rahe che eTale ke vizva upara tare che. vaLI te jJAnasvabhAva pratyakSa udhotapaNAthI sadAya aMtaraMgamAM prakAzamAna che. eTale ke para, mana ke rAganI sahAya vinA potAnA anubhavamAM te pratyakSa thAya che. aMtaraMgamAM prakAzamAna vastu trikALa che. tethI evo anubhava paryAyamAM thatAM te paryAya paNa sadA prakAzamAna rahe che. zaktimAMthI vyakti prakAzamAnarUpa ja hoya che. jJAnasvabhAva potAthI prApta thAya che, rAganI maMdatAthI nahi. Ane ekAnta kaho to te ekAnta ja che. samyaka ekAnta vinA anekAntanuM jJAna paNa yathArtha thatuM nathI. samyaka ekAntamAM AvyA vinA paryAya, rAga ane nimittanuM anekAntapaNAnuM jJAna yathArtha thatuM nathI. zrImad rAjacaMdra paNa kahyuM che ke-"anekAnta paNa samyapha ekAnta evA nijapadanI prApti sivAya anya hetue upakArI nathI" bhAI ! A karavuM saraLa che kAraNa ke (pote) je vastu che tene prApta karavI che. rAga potAmAM nathI tethI te prApta karavo sulabha nathI. ahAhA! A jJAnasvabhAvane jeNe jANyo, anubhavyo tene te kevo jaNAya che ke te avinazvara che. nAza na thAya evo trikALa zAzvata jJAnasvabhAva che. te svata:siddha che, eTale tenuM koI kta nathI. vaLI te paramArtharUpa che. Avo bhagavAna jJAnasvabhAva anubhavamAM jaNAya che. joyuM? "bhagavAna jJAnasvabhAva" ema zabdo vAparyA che. jema AtmA bhagavAna Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 31 ] [ 131 che tema eno jJAnasvabhAva paNa bhagavAna che. jeNe AvA AtmAne anubhavamAM lIdho tene te Avo che. paraMtu jene AvA AtmAno anubhava nathI tene te nathI, kemake AtmA zuM cIja che tenI tene khabara nathI. prabhu! tuM Avo ja che. tArI jAta ja AvI che. sahaja vastu AvI che. jJAnasvabhAva vitha upara tarato che. eTale ke samasta vizvane jANavAmAM samartha hovA chatAM tenAthI bhinna rahe che. jJAna jJayamAM gayA vinA jJayane jANe che. mATe jJaya jJAnathI bhinna che. Avo avinazvara, svata:siddha, paramArtharUpa paripUrNa bhagavAna jJAnasvabhAva che. rAgathI bhinna paDI tenuM bhAna thatAM, teno anubhava thatAM te Avo che ema khyAlamAM Ave che. tenuM nAma jinapaNuM tathA samyagdarzanAdi dharma che. aho ! arjanamAMthI jaina thavAnI A alaukika vidhi che. paryAyamAM rAgathI bhinna paDIne bhagavAna jJAnasvabhAva anubhavamAM Avyo tyAre jANavAmAM AvyuM ke pote parathI bhinna paripUrNa che ane svavedanamAM AvavA lAyaka che. A prakAre parathI bhinna thaIne bhagavAna paripUrNa jJAnasvabhAvI vastumAM aMtara ekAgra thavuM e eka nizcayastuti che, e kevaLInA guNanI stuti ane AtmAnA guNanI stuti che. have kauMsamAM TIpa vaDe khulAso kare che: zarIra pariNAmane prApta dravyandriya, khaMDakhaMDajJAnarUpa bhAvendriya ane iMdriyanA viSayabhUta padArtho-kuTuMba parivAra, deva, zAstra, guru ityAdi badhAya parazeya che ane jJAyaka svayaM bhagavAna AtmA svaya che. viSayonI AsaktithI te banneno eka jevo anubhava thato hato. nimittanI rucithI zeya-jJAyakano eka evo anubhava thato hato. paNa jyAre bhedajJAna vaDe bhinnatAnuM jJAna thayuM tyAre zeya-jJAyakasaMkaradoSa dUra thayo. tyAre "huM to eka akhaMDa jJAyaka chuM, zayanI sAthe mAre kAMI saMbaMdha nathI" AvuM aMdaramAM (svasaMvedana) jJAna thayuM. A pahelA prakAranI stuti thaI. [ pravacana naM. 70, 71, 72. * dinAMka 8-2-76 thI 10-2-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-32 atha bhAvyabhAvakasaGkaradoSaparihAreNa jo mohaM tu jiNittA NANasahAvAdhiyaM muNadi AdaM / taM jidamohaM sAhuM paramaTThaviyANayA beMti / / 32 / / yo mohaM tu jitvA jJAnasvabhAvAdhikaM jaanaatyaatmaanm| taM jitamohaM sAdhuM paramArthavijJAyakA bruvanti / / 32 / / have bhAvyabhAvaka-saMkaradoSa dUra karI stuti kahe cheH jItI moha jJAnasvabhAvathI je adhika jANe Atmane, 52mArthanA vijJAyako te sAdhu jitamohI kahe. 32. gAthArtha:- [ya: tu] je muni [mohaM] mohane [biA] jItIne [jJAtmAnam ] potAnA AtmAne [ jJAnasvamAvadhi N] jJAnasvabhAva vaDe anyadravyabhAvothI adhika [ khAnAti] jANe che [tA sAdhuM] te munine [paramArthavijJAyA: ] 52mArthanA jANanArAo [khitamoe ] jitamoha [ dhruvanti ] kahe che. TIkA:- mohakarma phaLa devAnA sAmarthya vaDe pragaTa udayarUpa thaIne bhAvakapaNe pragaTa thAya che topaNa tenA anusAre jenI pravRtti che evo je potAno AtmAbhAvya, tene bhedajJAnanA baLa vaDe dUrathI ja pAcho vALavAthI e rIte baLapUrvaka mohano tiraskAra karIne, samasta bhAvyabhAvaka-saMkaradoSa dUra thavAthI ekatvamAM yaMkotkIrNa (nizcala ) ane jJAnasvabhAva vaDe anyadravyonA svabhAvothI thatA sarva anyabhAvothI 52mArthe jAdA evA potAnA AtmAne je (muni) anubhave che te nizcayathI 'jitamoha jina ' ( jeNe mohane jItyo che evA jina) che. kevo che te jJAnasvabhAva? A samasta lokanA upara tarato, pratyakSa udhotapaNAthI sadAya aMtaraMgamAM prakAzamAna, avinAzI, potAthI ja siddha ane 52mArthasat evo bhagavAna jJAnasvabhAva che. A rIte bhAvyabhAvaka bhAvanA saMkaradoSane dUra karI bIjI nizcayastuti che. A gAthAsUtramAM eka mohanuM ja nAma lIdhuM che; temAM 'moha' padane badalIne tenI jagyAe rAga, dveSa, krodha, mAna, mAyA, lobha, karma, nokarma, mana, vacana, kAya mUkIne agiyAra sUtro vyAkhyAnarUpa karavAM ane zrotra, cakSu, ghrANa, rasana, sparzana Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 3ra ] [ 133 e pAMcanAM sUtro iMdriyasUtra dvArA judAM vyAkhyAnarUpa karavAM; ema soLa sUtro judAM judAM vyAkhyAnarUpa karavA ane A upadezathI bIjAM paNa vicAravAM. bhAvArtha- bhAvaka je moha tenA anusAra pravRtithI potAno AtmA bhAvyarUpa thAya che tene bhedajJAnanA baLathI judo anubhave te jitamoha jina che. ahIM evo Azaya che ke zreNI caDatAM mohano udaya jene anubhavamAM na rahe ane je potAnA baLathI upazamAdi karI AtmAne anubhave che tene jitamoha kahyo che; ahIM mohane jItyo che; teno nAza thayo nathI. ziSyano prazna hato ke jyAre zarIranA varNanathI AtmAnAM varNana ane stuti thatAM nathI to AtmAnI-kevaLInI nizcayastuti kone kahe che? A praznanA uttaramAM gAthA 31, 3ra ane 33 mAM kevaLInA guNonI stuti kone kahevAya che enI vAta karI che. temAM prathama 31 mI gAthAmAM kahyuM ke bendriya, bhAvendriya ane tenA viSayo e traNeyanuM lakSa choDIne jJAnAnaMdasvabhAva je parathI bhinna-adhika paripUrNa che teno anubhava karavo te pahelA prakAranI kevaLInI stuti che. have A gAthAmAM bIjA prakAranI stuti kone kahevAya te kahe che. karmano udaya Ave che te bhAvaka che, ane te bhAvakane anusarIne je vikAra thAya che te bhAvya che. A bhAvya-bhAvakanI ektA che tyAM sudhI teTalo asthiratAno doSa che. ektA che eTale ke samaktiIne karmanA udayanA anusAra vikArI pariNati thAya che enI vAta che. (ektAbuddhi che ema nahi). samyagdaSTine AtmAnA AnaMdano anubhava hovA chatAM paryAyamAM karmanA udaya taraphanuM valaNa che. ene ahIM bhAvyabhAvaka saMkaradoSa kahe che. A doSa mithyAtvano nathI, paNa cAritrano che. A doSa karmanA udayanA kAraNe thAya che ema nathI paNa te karmanA udayane anusarIne thatI potAnI pariNatinA kAraNe che. te pariNatine udayathI dUra haThAvatAM (udayane huThAvavAno nathI) para taraphanuM joDANa chUTI jAya che. tyAre tene bhAvyabhAvaka-saMkaradoSa dUra thAya che. A bIjA prakAranI stuti che. bhAvaka je karma che tene anusarIne paryAyamAM je vikAra thavAnI lAyakAta che te bhAvakanuM bhAvya che. nimittanA valaNamAM bhAvyabhAvakapaNAnI ekapaNAnI je vRtti thAya che te bhAvya-bhAvaka-saMkaradoSa che. tene je jIte che bhAvyabhAvaka doSa rahita thAya che. A aMdaranI potAnI stuti che. rAga ane nimittanuM lakSa choDI svabhAvanuM lakSa karavAthI, nimittane AdhIna je bhAvya-vikArI bhAva thato hato te thayo nahi tene ahIM kevaLInI bIjA prakAranI stuti kahe che. jene A bIjA prakAranI stuti thaI hoya tene pahelA prakAranI stuti to hoya ja che. * gAthA 32 : gAthArtha uparanuM pravacana * jJAnIe-munie mithyAtva to jItyo che, paraMtu haju karmano je udaya Ave che temAM joDANa na karatAM jJAnasvabhAva vaDe sarva paradravyothI adhikapaNe potAnA svarUpamAM Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 134 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 rahIne je udayane jANe che te muni jitamoha kahevAya che. IndriyonI ektA tUTI gaI che ane svabhAvanI ektA thaI che. tethI jJAnIne jJaya-jJAyaka-saMkaradoSa nAza pAmyo che. paNa haju asthiratAmAM karmano udaya je bhAvaka che te taraphanA jhukAvathI vikArarUpa bhAvya thAya che. A bhAvyabhAvaka-saMkaradoSa che. nizcayathI AtmA kharekhara vikArano rtA nathI. tethI karmanA udayane bhAvaka kahI te udaya vikArarUpa bhAvya karanAra che tema kahyuM che. te bhAvyabhAvaka saMbaMdhane jJAnIe potAnA svabhAvano Azraya laIne huThAvI dIdho. eTale ke udayane anusarIne tene bhAvya je vikAra thato hato te svabhAvano Azraya thatAM thayo nahi. tyAre tene bhAvyabhAvakasaMkaradoSa dUra thayo. tethI tene paramArthanA jANanArAo jitamoha kahe che. A gAthAmAM je mohakarmanI vAta che te cAritramohanI vAta che. cAritramohano udaya Ave che temAM jJAnIne ektAbuddhi thatI nathI. paraMtu je asthiratA thAya che te karmane vaza thatAM thAya che. te vikAranuM asthiratAnuM je pariNamana che teno i jJAnI AtmA che. kAraNa ke bhAvya thavAne lAyaka jJAnI AtmA paNa che. pravacanasAramAM 47 nayamAM eka dbhanaya Ave che. temAM kahyuM che ke jema raMgareja raMgane kare che tema dharmAtmA (paNa) rAgarUpe pariName che. mATe te rAgano rjA dharmAtmA pote che. karmathI rAga thAya che ke karma rAgano che ema nathI. have kahe che ke jeNe potAnI paryAyane jJAyaka tarapha jhukAvIne nimitta-bhAvakane Azraye je vikAra thato hato tene dUrathI choDI dIdho-eTale ke pahelAM vikAra karyo ane pachI choDI dIdho ema nahi, paNa vikAra thavA ja na dIdho tene jitamoha * gAthA 32 : TIkA uparanuM pravacana * jaDa mohakarma phaLa devAnA sAmarthyathI pragaTa udayarUpa thAya che. phaLa devAnA sAmarthyathI eTale anubhAgathI. ahIM je karma sattAmAM paDayAM che tenI vAta nathI, paNa udayamAM AvyAM che enI vAta che. udayapaNe je karma pragaTa thAya che te bhAvaka che, ane vikArI thavAne lAyaka je jIva che tene e karmano udaya nimitta kahevAya che. karma bhAvaka kone thAya che? ke je (jIva) karmane anusarIne vikAra-bhAvya kare che tene ja karmano udaya bhAvaka kahevAya che ane te jIvane bhAvya kahevAya che. bhAvaka karmano udaya to jaDamAM Ave che, paraMtu tenA anusAre jyAM sudhI pravRtti che tyAM sudhI asthiratA thAya che tathA bhAvyarUpa vikAra thAya che. tethI bhAvya-bhAvaka banne eka thAya che. eka thAya che eno artha ema che ke banneno nimitta-naimittika saMbaMdha thAya che. samaktiI che e jitendriya jina thayo che, paraMtu hujA bhAvyabhAvaka-saMkaradoSa TALavAno bAkI che. cAritra-mohano udaya Ave che ane tenA anusAra pravRtti thavAthI bhAvya-vikArIdazA thAya che. jJAnI te vikArI bhAvano upazama kare che. te bIjA prakAranI stuti che. jyAre mohakarma sattAmAMthI phaLa devAnI zaktithI bhAvakapaNe pragaTa udayamAM Ave che Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 3ra ] | [ 135 tyAre jJAnI AtmAnI, potAnI asthiratAthI tene anusaravAnI pravRtti hovAthI bhAvakanA nimitte bhAvya evA vikArabhAve pariName che. karmano udaya Ave mATe tene anusaravuM ja paDe ema nathI. paraMtu karmano udaya Ave tyAre jo tene anusare to te bhAvya thAya che. tyAM sudhI bIjA prakAranI stuti thatI nathI. AtmAnA guNanI zuddhi vadhe to tenI stuti thAya che. vikArI paryAya je nimittane anusarIne thAya che emAM bhAvyabhAvaka-saMkaradoSa che. A doSane je jIte tene bIjA prakAranI stuti-AtmAnA guNanI zuddhinI vRddhi hoya che. aho ! AcAryanI TIkA kevI gajaba che! jANe ekalAM amRta ane nyAya bharyA che ! "no vice niLiTI" eTale ke anindriya evA bhagavAna AtmAne je rAga, nimitta ane eka samayanI paryAyathI paNa bhinna karIne anubhave arthAt matijJAna, zrutajJAna dvArA je atIndriya AnaMdane anubhave-vede tene gaNadharadeva jitendriya jina kahe che. A pahelA prakAranI stuti 31 mI gAthAmAM AvI gaI che. have samyagdaSTi jIva bhedajJAnanA baLa vaDe bhAvya-bhAvakasaMkaradoSane jIte che tenI ahIM vAta che. je AtmA bhedajJAnanA baLa dvArA, udaya taraphanA valaNavALA bhAvane na thavA detAM, dUrathI udayathI pAcho vaLIne, zAkabhAvane anusarIne sthiratA kare che tene bhAvyabhAvakasaMkaradoSa TaLe che. "dUrathI ja pAcho vaLIne' eTale zuM? bhAvaka evA udayane anusarIne AtmAnI paryAyamAM vikArI bhAvya thayuM ane pachI tenAthI haTha, pAcho vaLe ema nahi. paraMtu bhedajJAnanA baLathI udayamAM joDAyo ja nahi arthAt udaya taraphano vikArI bhAvya thayo ja nahi tene dUrathI pAcho vALyo ema kahevAya che. svabhAva taraphanA valaNathI para taraphanuM valaNa chUTI gayuM tene "dUrathI ja pAcho vaLIne" ema kahyuM che. ahAhA ! bhedajJAnanA baLa dvArA arthAt jJAyakabhAva taraphanA vizeSa jhukAvathI "parathI bhinna huM eka jJAyaka chuM' ema aMtarasthiratAnI vRddhithI jene udaya taraphanI dazA ja utpanna na thaI tene bhAvyabhAvaka-saMkaradoSa dUra thayo ane teNe mohane jItyo che. aho! kevaLI ane zrutakevaLIoe karelI e jitamoha jinanA svarUpanI kathanI kevI alaukika haze! keTalAka loko ema mAne che ke jevo karmano udaya Ave tevo bhAva jIvamAM thAya ja; tathA karma nimittapaNe thaIne Ave che tethI jIvane vikAra karavo ja paDe che. paraMtu ema nathI. jIva pote karmanA udayane anusare to bhAvya-vikArI thAya. paraMtu bhedajJAnanA baLa vaDe karmathI dUrathI ja pAcho vaLI udayane anusare nahi to bhAvya-vikArI thAya nahi. udaya jaDa karmanI paryAya che ane vikAra AtmAnI paryAya che. jaDanI paryAya ane AtmAnI paryAya vacce atyaMta abhAva che. tethI udaya Ave te pramANe vikAra thAya ke karavo paDe ema nathI. mohakarma che ema enI asti siddha karI. have te phaLa devAnA sAmarthyarUpe pragaTa Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 136 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 thayuM eTale ke sattAmAMthI te pAkamAM-udayamAM AvyuM. jo jIva tene anusarIne bhAvyavikAra kare to udaya bhAvakapaNe pragaTa thayo ema kahevAya, ane moharUpa thanAra jIvane bhAvya kahevAya che. bhAvya AtmAne bhedajJAnanA baLa dvArA dUrathI ja pAcho vALavAthI udaya taraphanuM lakSa chUTI jAya che ane potAnA svabhAva upara lakSa jAya che. Ane mohanuM jItavuM kahe che. je samaye udaya Avyo te samaye ja, sAthe ja rAgano abhAva hoya che, pachI nahi; kAraNa ke udaya Avyo tyAre tenA anusAre pariNamana na thayuM ane tethI rAga utpanna ja thayo nahi. ahAhA ! eka-eka lITImAM keTaluM bharyuM che? lokonAM bhAgya che ke samayasAra jevuM zAstra racAI gayuM. AmAM to mahAmunioe sanA DhaMDhero pITayA che. zuM addabhuta TIkA che! AvI TIkA bharatakSetramAM kyAMya nathI. ahA ! vItarAgI munione AnaMdamAM jhulatAM jhulatA vikalpa Avyo ane A zabdonI racanA thaI gaI, karI nathI. te samaye zabdonI paryAya thavAnI hatI tethI thaI che. TIkAnA zabdonI paryAyanI janmakSaNa hatI tethI thaI che. vikalpa Avyo tethI TIkA thaI che ema nathI. TIkAnA zabdo A svarUpe pariNamavAnA hatA ja, mATe pariNamyA che. te kALe vikalpane nimitta kahevAya che. kSAyika samaktiI ke munine paNa bhAvaka-nimittanA lakSe potAthI bhAvyarUpa thavAnI lAyakAta paryAyamAM che. tethI bhAvaka udayanA kALe tene anusAra jo pravRtti kare to AtmAne bhAvya kahevAya che. A bhAvya-bhAvaka saMkaradoSa che. Avo je bhAvya AtmA tene bhedajJAnanA baLa vaDe arthAta potAnA puruSArtha vaDe para taraphanA valaNathI jAdo pAyo. tethI paranA lakSavALI vikArI dazA ja utpanna na thaI. udaya to udayamAM rahyo ane potAnA puruSArtha vaDe AtmAne udayathI bhinsa karatAM-pAcho vALatAM moha utpanna ja thayo nahi ane tethI bhAvya-bhAvaka saMkaradoSa dUra thaI gayo. nimittanuM anusaraNa chUTatAM, tene anusAre je potAno puruSArtha thato hato te have upAdAnane anusarIne thAya che. tethI bhAvaka evA mohakarmanA anusAra thatI asthiratArUpa bhAvya dazA paNa thatI nathI. samakitIne bhagavAna AtmAno Azraya to che ja. paraMtu jyAM sudhI potAno (asthiratArUpI) UMdho puruSArtha che tyAM sudhI bhAvya thavAne te lAyaka che. tethI jo karmano vipAka Ave tyAre tene anusare to bhAvya-bhAvakanI ektA thAya che. paraMtu jo savaLo puruSArtha kare arthAt nija svabhAvanA vizeSa Azraya dvArA dUrathI ja udayathI pAcho vaLe to bhAvya-bhAvakanI ektA thatI nathI. je bhAvya vikArI thatuM hatuM te na thayuM te enuM jItavuM che. je sattAmAM mohakarma che te have phaLa devAnA sAmarthyathI udayamAM Ave che. te samaye jJAnInI paryAyamAM tene anusarIne asthiratArUpa bhAvya thavAnI yogyatA paNa che. A pramANe banenI asti siddha karI. have te jJAnI AtmA baLapUrvaka mohano tiraskAra karIne nimitta Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 3ra ] [ 137 taraphano Adara choDI de che. karmanA vipAkano anAdara karIne te jJAnI aMdara bhagavAna jJAyaka trikALInA AdaramAM-AzrayamAM jAya che. tene bhAvya-bhAvakasaMkaradoSa dUra thAya che. A bhagavAna AtmA pote sarvajJasvabhAvI che tenI stuti che. bhAI ! vastusthiti ja AvI che. potAnA bhAvamAM enuM bhAna thavuM joIe. ema ne ema mAnI le te kAma Ave nahi. aho ! kevaLInA anusAra A alaukika TIkA che. "paramArtha vacanikA" mAM zrI banArasIdAsa kahe che ke- "A ciThThI (vacanikA) yathAyogya sumati pramANa kevaLIvacana anusAra che. je jIva sAMbhaLaze, samajaze ane zraddhaze tene bhAgya anusAra kalyANakArI thaze." jyAre banArasIdAsa Ama kahe che to pachI saMtonI to zuM vAta? karmanA udayanA kALe tene anusarIne je vikArI dazA thAya te doSa che. je muni mohano tiraskAra karIne eTale ke cAritramohanA udayane avagaNIne, tenuM anusaraNa choDI nija jJAyakabhAvane anubhave che te nizcayathI jitamoha jina che. A bIjA prakAranI stuti pahelA prakAranI stuti karatAM UMcI stuti che. 31 mI gAthAmAM jaghanya, 3ra mI gAthAmAM madhyama ane 33 mI gAthAmAM utkRSTa stuti kahI che. jeTale aMze parathI haTI sva tarapha Ave che teTalA aMze bhAvyabhAvakasaMkaradoSa dUra thAya che, bhAvyabhAvakanI ektA thatI hatI te dUra thAya che. A doSa dUra thatAM ekatvamAM TaMkotkIrNa (nizcala) ane jJAnasvabhAva vaDe anyadravyonA svabhAvothI thatA sarva bhAvothI paramArthe judA evA potAnA AtmAne te muni anubhave che. ahAhA ! "TIMdIvAdhiyuM" eTale jJAnasvabhAva vaDe anyadravyonA svabhAvothI thatA sarvabhAvothI paramArtha bhinna evA potAnA AtmAne je muni anubhave che te nizcayathI jitamoTuM che. teNe mohane jItyo che paNa hA TALyo nathI. mohano upazama karyo che paNa kSaya karyo nathI. eTalo puruSArtha haju maMda che. | munine ane samakitIne dRSTimAM rAgano abhAva che. tethI karmanA udaye rAga thAya che ema nathI. paraMtu paryAyamAM rAga thavAnI lAyakAta che tethI bhAvaka (karma) taraphanuM valaNa thatAM rAgarUpa bhAvya thAya che. have muni, bhAvaka je mohakarma tenI upekSA karIne-tenuM lakSa choDIne eka jJAyakabhAva trikALI dhruva bhagavAnano Azraya kare che tene jitamoha jina kahe che. bhAI ! A eka (jJAyaka ) bhAva jene yathArtha bese ene badhA bhAva yathArtha besI jAya. paNa jene eka bhAvanA ThekANAM na maLe te nAkhe karma upara. paNa tethI zuM thAya? ( saMsAra na maTe). have kahe che -kevo che jJAnasvabhAva? 31 mI gAthAmAM je kahyuM hatuM e ja ahIM che. A samasta loka upara tarato che. jJAnanI paryAyamAM svaparaprakAzaka thavAno svabhAva che. tethI jJAnasvabhAva vaDe te zeyane-lokane jANe che chatAM te jJayathI bhinna rahe che. jJayane Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 138 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 barAbara jANato hovA chatAM zeyarUpa thato nathI. tarato rahe che eTale jaNAvA yogya yathI judo rahe che. vaLI te jJAnasvabhAva pratyakSa udhotapaNAthI sadAya aMtaraMgamAM prakAzamAna che. tethI jJAnanI paryAya aMtaramAM AtmAne viSaya banAvatAM te pratyakSa thAya che. Avo avinAzI bhagavAna jJAnasvabhAva potAthI ja siddha ane paramArtha sat che. ahAhA ! AtmA to bhagavAna che paNa teno jJAnasvabhAva paNa bhagavAna che. A bhagavAnanI stuti che. eTale pote bhagavAna che tenI stuti che. ziSya pUchyuM hatuM ke tIrthakara ane kevaLInI nizcaya stuti kema thAya? teno uttara ema Apyo ke-AtmA rAga ane parathI bhinna paDIne eka nija jJAyakabhAvamAM ekAgra thaI tene anubhave te tenI stuti che. bhAvaka karmano udaya che ane bhAvya thavAne lAyaka potAno AtmA bhAvya che. te bannenI ektA te bhAvyabhAvakasaMkaradoSa che. te doSane dUra karatAM bIjA prakAranI stuti thAya che. gAthAsUtramAM eka mohanuM ja nAma lIdhuM che. te "moha' pada badalIne tenI jagAe rAga, dveSa, krodha, mAna, mAyA, lobha, karma, nokarma, mana, vacana, kAya mUkIne agiyAra sUtro vyAkhyAnarUpa karavAM. cAritramohano udaya karmamAM Avyo. tene anusarIne paryAyamAM rAgadveSarUpa thavAnI yogyatAvALo dharmIno AtmA paNa che. tethI udayane anusaratAM paryAyamAM bhAvya je rAga-dveSa thAya che te saMkaradoSa che. have jJAyaka-svabhAvanA ugra AzrayathI, udaya taraphanuM valaNa choDatAM parathI bheda paDI jAya che ane tethI rAga-dveSa utpanna thatA nathI, paraMtu arAgI-aSI pariNAma pragaTa thAya che. tene rAga-dveSane jItavuM kahe che. rAga ane dveSamAM cAreya kaSAya AvI jAya che. krodha tathA mAna dvaSArUpa che ane mAyA tathA lobha rAgarUpa che. cAritramohano udaya to jaDamAM Ave che. chatAM samakitI ane munine paNa cAritramohanA cAreya prakAranA udayane anusarIne kaSAyarUpe pariNamavAnI yogyatA che. paraMtu have tene choDI de che. kaSAya pragaTa thayo ane pachI tene jItIne choDI de che ema nahi. paraMtu kaSAya utpanna ja thavA dIdho nahi. kaSAyanA udaya taraphanuM lakSa choDI arthAt tenuM anusaraNa choDIne svabhAvanA lakSe svabhAvanuM anusaraNa karatAM bhAvaka ane bhAvyanuM bhedajJAna thAya che. tethI bhAvya-kaSAya utpanna thato ja nathI tene kaSAya jItyo ema kahevAya che. eka bAju 47 zaktionA varNanamAM ema kahyuM ke karmanA nimitte thatA rAganuM rtApaNuM jIvane nathI. jIva rAgano artA che evo eno svabhAva che. rAgane na kare evo tenAmAM ardhA guNa che. "samasta, karmathI karavAmAM AvelA, jJAtRtvamAtrathI jAdA je pariNAmo te pariNAmonA karaNanA uparamarUpa adbhUtvazakti." karmathI karavAmAM AvelA pariNAma eTale ke vikArI pariNAma jIva kare evo kharekhara emAM koI guNa nathI. tethI Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 32 ] [ 139 paryAyamAM je vikAra thAya che tene karmanA nimitte thayelo dekhI karmathI karavAmAM Avelo che ema kahyuM che. jyAre ahIM kahe che ke rAganA bhAvyapaNe thavAnI lAyakAta jIvanI che, mATe te rAgano rtA che. pravacanasAramAM 47 nayomAM eka naya che. emAM kahe cheAtmadravya rpranaye, raMgarejanI mAphaka, rAgAdi pariNAmanuM karanAra che, ' jyAM 47 zaktionuM varNana karyuM che tyAM dravyaSTithI AtmA artA che ema kahyuM che. zaktimAM dRSTino viSaya ane svabhAvanI apekSAe varNana che. tethI jIva rAgano rtA nathI evo artAsvabhAvI kahyo che. jyAre ahIM paryAyamAM kSaNe kSaNe kaMIka parAdhInatA ane svAdhInatA thAya che tenuM jJAna karAvyuM che. daSTi sAthe je jJAna pragaTa thayuM che te ema jANe che ke jIva rkzanaye rAgarUpe pariNamanAra che. karmanA laIne jIva rAgarUpe thAya che ema nathI. tema ja rAga karavA lAyaka che ema paNa nathI. paraMtu rAgarUpe jIva (svayaM ) pariName che tethI rtA kahevAya che. chatAM paNa rkzanaya sAthe ardhvanaya hovAthI rAgano jJAnI sAkSI ja che, jANanAra ja che. rAgane na kare evo aktRtvaguNa AtmAmAM che. chatAM paryAyamAM je rAga thAya che te karmanA nimitte, karmane anusarIne thavAnI yogyatA paryAyamAM hovAthI thAya che. te para taraphanuM valaNa choDI svanuM valaNa karavuM te sAco puruSArtha che. zakti ane dravyasvabhAvanI apekSAe jIvane rAga-dveSano bhogavaTo nathI, kemake tenAmAM abhotRtva zakti che. karmanA nimittathI thatAM vikArIbhAvanA uparamarUpa AtmAno anubhava te kharekhara potAno bhogavaTo che. A guNa ane dravyane abheda karIne vAta che. paraMtu jyAre paryAyamAM zuM che te siddha karavuM hoya tyAre bhotRtva nayathI sukha-duHkha, saMkalpa-vikalpa, puNya-pApa ane rAga-dveSano bhogavanAra che. Avo eka naya che, paraMtu parane AtmA bhogavanA2 nathI. dhavalanA chaThThA bhAgamAM paNa kahyuM che ke aMtaraMga kAraNa pradhAna che, nimitta nahi. prazna:- svAmI-kArtikeyAnuprekSAmAM Ave che keH-Ao puddagalanI zakti ! te kevaLajJAnane paNa roke che. kevaLajJAnane roke evuM kevaLajJAnAvaraNIya karma che ne ? utta2:- e to puddagalamAM nimitta thavAnI utkRSTamAM utkRSTa keTalI zakti che te batAvyuM che. kevaLajJAnAvaraNIya karmano udaya Avyo mATe kevaLajJAna rokAyuM che ema nathI. udaya to jaDamAM che, ane udayane anusaravAnI lAyakAta potAnI che. mATe jJAna potAthI hINapaNAne prApta thayuM che. pariNatimAM viSayano pratibaMdha thatAM thoDo viSaya kare che ane ghaNo choDI de che. te potAthI thAya che, jJAnAvaraNIya karma to emAM nimitta che. jJAnAvaraNIya karmano udaya bhAvakapaNe Ave che te tenI sattAmAM che ane jIvanI sattAmAM potAnA kAraNe tene anusarIne jJAnI hINI dazA thavAnI bhAba dazA thAya che. te bhAvyabhAvakasaMkaradoSa che. have paryAyane pUrNa nirmaLa karavA, pUrNAnaMdasvarUpa bhagavAna kevaLajJAnano piMDa che teno pUrNa Azraya Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 140 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 karatAM nimittanuM anusaraNa chUTI jAya che. tyAre te bhAvya paNa rahetuM nathI ane kevaLajJAna pragaTa thAya che. tevI rIte mati, zruta, avadhi ane mana:paryaya jJAnamAM paNa laI levuM. A prakAre jJAnAvaraNIya karma jItAya che. kevaLadarzanAvaraNIya karmano udaya AvatAM, tene anusare to jarI darzananI hINatArUpa bhAvya thAya che. jJAnI ane munine paNa paryAyamAM darzananI hINadazArUpa bhAvya thavAnI lAyakAta hoya che tethI bhAva thAya che, karmanA kAraNe nahi. jo te (udaya) taraphanuM lakSa choDI svabhAvamAM Ave (saMpUrNa Azraya pAme) to kevaLadarzanAvaraNIya karma jItAya che. tevI ja rIte cakSu, acalsa ane avadhi darzanAvaraNIya karmane jItavA saMbaMdhamAM paNa samajavuM. have aMtarAya karma-dAna, lAbha, bhoga, upabhoga ane vIrya e pAMca paryAya che. aMtarAya karmano udaya Ave che mATe A pAMca paryAya hINI thAya che ema nathI. paraMtu jyAre e hINIdazA thAya che tyAre karmanA udayane nimitta kahe che. lAbhAMtarAya, dAnAMtarAya, bhogAMtarAya, upabhogAMtarAya ane vIryaMtarAya karmano udaya Ave che te jaDamAM che, ane te samaye hINIdazA thavAnI potAnA upAdAnamAM lAyakAta che; tethI udayane anusaratAM hINIdazArUpa bhAvya thAya che. paraMtu paranuM lakSa choDIne trikALa vItarAgamUrti akaSAyasvabhAvI bhagavAna AtmAno Azraya kare to bhAvya-bhAvakanI ektAno saMkaradoSa je thato hato te TaLI jAya che. A aMtarAyakarmanuM jItavuM che. tevI rIte Ayukarmano udaya che mATe jIvane zarIramAM rahevuM paDe che ema nathI. bhAvaka karmano udaya jaDa karmamAM che ane tene anusarIne paryAyamAM rahevAnI lAyakAta potAnI che mATe jIva rahyo che. Ayukarma to nimitta mAtra che. sAtA-asAtA vedanIyakarmano udaya hoya e to jaDamAM che. vaLI kharekhara to e saMyoganI prAptimAM nimitta che. tenA udaye jIvanI paryAyamAM kiMcit nukazAna thAya che te potAnA kAraNe che, paraMtu udayanA kAraNe nahi. tevI rIte nAmakarmano udaya to jaDamAM che ane tenA nimitte jIvanI sUkSma arUpI-nirlepa dazA pragaTa hovI joIe te thatI nathI te jIvanI potAnI yogyatAthI che kemake te kALe udayanuM anusaraNa hoya che. gotrakarma saMbaMdhI paNa Ama samajI levuM. Ama ATheya karmano udaya to jaDamAM che ane bhAvaka karmane anusarIne thavA yogya je bhAvya te AtmAnI dazA potAthI che, karmanA kAraNe nahi. jJAnI te udayane avagaNIne, tenuM lakSa choDIne niSkarma nija jJAyakabhAvane anusaratAM te te bhAvyadazA pragaTa thatI nathI te karmane jItavuM thayuM kahevAya che. ghAtakarmane kAraNe AtmAmAM ghAta thAya che ema nathI. paraMtu dravyaghAtakarmanA udayakALa paryAyamAM te jAtanI hINI dazArUpe pariNamavAnI eTale bhAvaghAtIrUpe thavAnI potAnI lAyakAta che, paraMtu karmanA kAraNe te lAyakAta nathI. karmanA kAraNe karmamAM paryAya thAya che, Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 3ra ] [ 141 AtmAmAM nahi. ahAhA ! parane kAraNe bIjAmAM kAMI thAya evuM jainadharmamAM che ja nahi. guNonI paryAya thAya che temAM pote ja kAraNa che, kAraNa ke pote ja karmanuM anusaraNa kare che. pote jeTale darajja (aMze) nimittanuM anusaraNa choDI, svabhAva je sAkSAt vItarAgasvarUpa che tene anusarI vItarAga paryAya pragaTa kare che teTale aMze bhAvyabhAvakasaMkaradoSa TaLe che. aho ! A to vItarAganA alaukika nyAya che. jema paMthIe paMthIe tela nAkhe tema AcAryoe vItarAga bhagavAnano mArga spaSTa karyo che. kuMdakuMdAcAryanAM zAstro ane amRtacaMdrAcAryanI TIkA agAdha che. saMtoe to hRdaya khullA karyA che. jevI rIte dravyakarma jItAya che tema nokarmane anusarIne je vikArI bhAva thAya che tene choDI svabhAvane anusaratAM nokarmanuM jItavuM thAya che. vaLI mananA nimitte je kaMpanI che tene anusarIne yogapaNe thavAnI yogyatA potAnI che. te bhAvya-bhAvakasaMkaradoSa jeTalA aMze svabhAvane anusaravAmAM Ave teTalA aMze TaLI jAya che. A zAstramAM Asrava adhikAramAM gAthA 173 thI 176 nA bhAvArthamAM paMDita jayacaMdajIe lakhyuM che ke - "kSAyika samyagdaSTine sattAmAMthI mithyAtvano kSaya thatI vakhate ja anaMtAnubaMdhI kaSAyano tathA te saMbaMdhI avirati ane yogabhAvano paNa kSaya thaI gayo hoya che tethI tene te prakArano baMdha thato nathI.' tethI zrImad rAjacaMdra "sarvaguNAMza te samyakatva' ane paMDita zrI ToDaramalajIe rahasyapUrNa ciThThImAM "jJAnAdi guNo ekadeza caturtha guNasthAna thatAM pragaTa thAya che" ema kahyuM che. jema upara mana lIdhuM tema vacana, kAya ane pAMca indriyo paNa levI. indriyone anusarIne je hINI dazA thAya che te bhAvya che. te bhAvyane anindriya svabhAvano Azraya laIne TALavuM te jItendriyapaNuM che. Ama samaya samayanA pariNAma potAthI svataMtrapaNe che ema siddha kare che. pariNAma ugrarUpa pariName ke ugrarUpa na pariName, te potAnA kAraNe che, emAM nimittanI jarAya Dakhala nathI. AtmAvalokanamAM Ave che ke je dravyanI paryAya je samaye je prakAre thavAnI che te potAnA kAraNe ja thAya che ane te nizcaya che. A rIte mohanI jagyAe rAga, dveSa, krodha, mAna, mAyA, lobha, karma, nokarma, mana, vacana, kAyA ane pAMca indriyo-e soLa pada mUkIne varNana karyuM. A sivAyanA asaMkhya prakAranA zubhAzubha bhAvo che te ane anaMta prakAranI aMzonI hInatA ane ugratA thAya che te paNa vicAravI. * gAthA : 3ra : bhAvArtha uparanuM pravacana * bhagavAna AtmA zuddha caitanyaghana che. dravyandriyo, bhAvendriya, ane indriya-viSayo e traNeya jJaya che. e potAnI cIja nathI ema jANavuM ene sarvajJa paramAtmA kevaLInI Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 142 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 stuti kahe che. je potAnI cIja hoya te dUra na thAya, ane je dUra thAya e potAnI cIja kama hoya? jene kevaLInI stuti karavI hoya teNe AnaMda ane sarvajJasvabhAvathI paripUrNa bhagavAna AtmA sAthe rAga ane nimittathI bhinna paDI, ektAnI nirvikalpa bhAvanA karavI. AvI eka nizcaya stutinI vAta 31 mI gAthAmAM AvI gaI. have A gAthAmAM ema kahyuM ke-rAga ane nimittathI bhinna paDIne, bhagavAna AtmA je zuddha caitanyaghana vastu che tenI sanmukha thavAthI jene paryAyamAM zuddhatA pragaTI che (zaya-jJAyaka saMkaradoSa dUra thayo che ke te jJAnIne haju (moha) karmanuM nimittapaNuM che, ane tenA taraphanA valaNavALI vikArI bhAvya dazA thAya che. have e jJAnI nimittanuM lakSa choDIne aMdara nija jJAyakabhAvano ugra Azraya laIne te bhAvya moha-rAgAdine jIte che arthAt mohano upazama kare che. tethI tene bhAvyabhAvakasaMkaradoSa thato hato te TaLe che, ane AtmAnI stuti thAya che arthAt AtmAnA guNanI vRddhi thAya che. jaDakarma je moha tenA anusAra pravRttithI AtmA bhAvyarUpe thato hato tene bhedajJAnanA baLathI judo anubhavyo te jitamoha jina thayo. upazama zreNI caDhatAM mohanA udayano anubhava na rahe, paNa potAnA baLathI upazamAdi karI AtmAne anubhave te jitamoha che. upazamAdi kema kahyuM? upazamazreNImAM jJAna, darzana ane vIryano kSayopazamabhAva hoya che ane jema pANImAM mela hoya te TharIne nIce besI jAya tema vikAra (cAritra moha) upazamazreNImAM dabAI jAya che, paNa teno kSaya thato nathI tethI tene upazama kahe che. ' upazama eka mohakarmano hoya che tyAre kSayopazama, udaya, kSaya cAreya ghAtakarmano hoya che. kSayopazamabhAva 1 thI 12 guNasthAna sudhI, kSAyikabhAva 4 thI 14 guNasthAna sudhI ane udayabhAva 1 thI 14 guNasthAna sudhI hoya che. pariNAmikabhAva to sadAya sarva jIvone hoya che. [ pravacana naM 72-73-74 * dinAMka 10-2-76 thI 12-2-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-33 atha bhAvyabhAvakabhAvAbhAvenajidamohassa du jaiyA khINo moho havejja saahuss| taiyA hu khINamoho bhaNNadi so nnicchyvihiN|| 33 / / jitamohasya tu yadA kSINo moho bhvetsaadhoH| tadA khalu kSINamoho bhaNyate sa nishcyvidbhiH|| 33 / / have, bhAvyabhAvaka bhAvanA abhAvathI nizcayastuti kahe che: jitamo sAdhutaNo vaLI kSaya moha jyAre thAya che, nizcayavidothakI tehane kSINa moTuM nAma kathAya che. 33. gAthArtha- [fbatamodaraca tu sAtho] jeNe mohane jItyo che evA sAdhune [1] jyAre [kSIkha: moda:] moha kSINa thaI sattAmAMthI nAza [ bhavet ] thAya [ tavA] tyAre [ nizcayavi]i nizcayanA jANanArA [7] nizcayathI [sa:] te sAdhune [kSInamoda:] "kSINamoha' evA nAmathI [ maLyate] kahe che. TIkAH- A nizcayastutimAM pUrvokta vidhAnathI AtmAmAMthI mohano tiraskAra karI, jevo (pUrva) kahyo tevA jJAnasvabhAva vaDe anyadravyathI adhika AtmAno anubhava karavAthI je jitamoha thayo, tene jyAre potAnA svabhAvabhAvanI bhAvanAnuM sArI rIte avalaMbana karavAthI mohanI saMtatino atyaMta vinAza evo thAya ke pharI teno udaya na thAya-ema bhAvakarUpa moha kSINa thAya, tyAre (bhAvaka mohano kSaya thavAthI AtmAnA vibhAvarUpa bhAvyabhAvano paNa abhAva thAya che ane e rIte) bhAvyabhAvaka bhAvano abhAva thavAne lIdhe ekapaNuM thavAthI TaMkotkIrNa (nizcala) paramAtmAne prApta thayelo te "kSINamoha jina" kahevAya che. A trIjI nizcayastuti che. ahIM paNa pUrve kahyuM hatuM tema "moha' padane badalI rAga, dveSa, krodha, mAna, mAyA, lobha, karma, nokarma, mana, vacana, kAya, zrotra, cakSu, dhANa, rasana, sparzana-e pado mUkI soLa sutro (bhaNavAM ane) vyAkhyAna karavA ane A prakAranA upadezathI bIjAM paNa vicAravAM. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 144 ] [ avayana rtn| 2. (bhAga-2 (zArdUlavikrIDita) ekatvaM vyavahArato na tu punaH kAyAtmanonizcayAnuH stotra vyavahArato'sti vapuSaH stutyA na tttttvtH| stotraM nizcayatazcito bhavati citstutyaiva saivaM bhvennaatstiirthkrstvottrblaadektvmaatmaanggyoH|| 27 / / ( mAlinI) iti paricitatattvairAtmakAyaikatAyAM nyvibhjnyuktyaatyntmucchaaditaayaam| avatarati na bodho bodhamevAdya kasya svarasarabhasakRSTaH prasphuTanneka ev|| 28 / / bhAvArtha- sAdhu pahelAM potAnA baLathI upazama bhAva vaDe mohane jItI, pachI jyAre potAnA mA sAmarthyathI mohano sattAmAMthI nAza karI jJAnasvarUpa paramAtmAne prApta thAya tyAre te kSINamoha jina kahevAya che. have ahIM A nizcaya-vyavahArarUpa stutinA arthanuM kAzarUpa kAvya kahe che: zloArtha:- [kAyAtmanoH vyavahArataH ekatvaM] zarIrane mane mAmAne 8ya162 nayathA me'5j cha [ tu punaH ] 59 // [ nizcayAt na ] nizcayanayathA me5 nathI; [vapuSaH stutyA nuH stotraM vyavahArataH asti ] bhATe shrii20|| stavanathI. mAmApuruSarnu stavana vyavahA2nayathA thayuM ThevAya cha, bhane [ tattvataH tat na] nizcayanayathA naDi; [ nizcayata: ] nizcayathI to [ citstutyA eva] yaitnyn|| stavanathI 4 [ citaH stotraM bhavati] yaitanyanuM stavana thAya che. [ sA evaM bhavet ] te caitanyanuM stavana sahI hindriya, timoha, moha-mema (52) yuM tama. cha. [ataH tIrthakarastavottarabalAt ] mAnI tIrtha 2 // stavanano 4 prazna yo hato teno mAma nayavibhAgathI uttaradho; te uttara n|| paNathI sema siddha thayu [ Atma-aGgayoH ekatvaM na] sAmAne bhane zarIrane me'5 nizcayathA nathI. 27. have vaLI, A arthane jANavAthI bhedajJAnanI siddhi thAya che evA arthavALuM kAvya he cha: __zyosrtha:- [ paricita-tattvaiH ] 4ma vstun|| yathArtha s535ne pariya535 'ryu cha mevA munimojhe [ Atma-kAya-ekatAyAM yAre mAmA bhane shrii2|| 59||ne [iti naya-vibhajana-yuktyA ] bhAma. nyn| vimAnI yuti 43 [atyantam ucchAditAyAm ] 4'bhUgathI. u.31 n|jyuN che-atyaMta niSedhyu che, tyAre [kasya ] dhyA puruSane [ bodha: ] zAna Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 33 ] | [ 145 [ gadya q] tatkALa [voghaM] yathArthapaNAne [ na avatarati] na pAme ? avazya pAme ja. kevuM thaIne? [sva-rasa-rama-$: praTana : 94] potAnA nijarasanA vegathI kheMcAI pragaTa thatuM ekasvarUpa thaIne. bhAvArtha:- nizcaya-vyavahAranayanA vibhAga vaDe AtmAno ane parano atyaMta bheda batAvyo che, tene jANIne, evo koNa puruSa che ke jene bhedajJAna na thAya? thAya ja; kAraNa ke jyAre jJAna potAnA svarasathI pote potAnuM svarUpa jANe tyAre avazya te jJAna potAnA AtmAne parathI bhinna ja jaNAve che. ahIM koI dIrthasaMsArI ja hoya to tenI kAMI vAta nathI. 28. A pramANe, apratibuddha je ema kahyuM hatuM ke "amAro to e nizcaya che ke deha che te ja AtmA che", tenuM nirAkaraNa karyuM. A rIte A ajJAnI jIva anAdi mohanA saMtAnathI nirUpaNa karavAmAM AveluM je AtmA ne zarIranuM ekapaNe tenA saMskArapaNAthI atyaMta apratibaddha hato te have tattvajJAnasvarUpa jyotino pragaTa udaya thavAthI ane netranA vikArInI mAphaka (jema koi puruSanAM netramAM vikAra hato tyAre varNAdika anyathA dekhAtAM hatAM ane jyAre vikAra maTayo tyAre jevAM hatAM tevAM ja dekhavA lAgyo tema) paDaLa samAna AvaraNakarma sArI rIte UghaDI javAthI pratibaddha thayo ane sAkSAt draSTA (dekhanAra) evA potAne potAthI ja jANI, zraddhAna karI, tenuM ja AcaraNa karavAno icchaka thayo thako pUche che ke "A svAtmArAmane anya dravyonuM pratyAkhyAna (tyAgavuM) te zuM che?' gAthA 31 mAM yajJAyakasaMkaradoSane jItavAnI vAta hatI, gAthA 3ra mAM bhAvyabhAvaka-saMkaradoSa dUra karavAnI (upazamanI) vAta karI. have A 33 mI gAthAmAM bhAvyabhAvakasabaMdhanA abhAvanI-kSayanI vAta kare che. vikArarUpa thavAnI je yogyatA che te bhAvya che ane nimitta karma te bhAvaka che. te banne vacce je bhAvya-bhAvakasaMbaMdha che tenA abhAvathI thatI nizcaya-stutine ahIM kahe che. gAthA 3ra mAM bhAvyabhAvaka-saMbaMdhano abhAva nahi paNa upazama karyo hato, dALyo hato enI vAta hatI. e ja saMbaMdhano je abhAva eTale kSaya kare che enI vAta A gAthAmAM che. * gAthA 33 TIkA uparanuM pravacana * nizcayastuti eTale svabhAvanA guNanI zuddhinI vikAsadazA. pUrve 3ra mI gAthAmAM kahyuM hatuM te pramANe jeNe jJAnasvabhAva vaDa anyadravyathI adhika evA AtmAno anubhava karI, mohano tiraskAra karyo che arthAta mohano upazama karyo che te jIva have kSAyikabhAva dvArA mohano nAza-kSaya kare che. upazamazreNImAM 11 mAM guNasthAne kSAyikabhAva thato nathI tethI Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 146 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 muni tyAMthI pAchA haThe che ane pachI ugra puruSArtha karI mohAdino kSaya kare che. upazamazreNImAM puruSArtha maMda hoya che, jyAre kSapakazreNImAM te ugra hoya che. A stuti che te sAdhakabhAva che, ane te bAramA guNasthAna sudhI ja hoya che. 13 mA guNasthAne stuti na hoya, kAraNa ke 13 muM guNasthAna-kevaLajJAna to stutinuM phaLa che. pUrve kahyuM tema indriyone jItIne jeNe atIndriya evA AtmAnuM jJAna ane bhAna karyuM che te jIva tyAra pachI karmanA nimittane anusarIne je bhAvya thAya che teno upazama kare che. tyAre te jitamoha thAya che. te ja AtmAnA have potAnA svabhAvabhAvanuM ugra avalaMbana kare che. je bhAvanAthI (ekAgratAthI) karmanuM upazamapaNuM thatuM hatuM temAM puruSArtha maMda hato. paraMtu have te jJAyaka AtmAnA ati ugra Azraya vaDe puruSArthane ugra banAve che tethI karmano kSaya thAya che. ugra puruSArthathI mohanI saMtatino atyaMta nAza thaI jAya che. puruSArtha vaDe mohano kSaya thAya che ema kahevuM e to nimittanuM kathana che. karmano je kSaya thAya che e to enI potAnI yogyatAthI thAya che. svabhAva taraphanA ugra puruSArthanA samaye karmamAM kSaya thavAnI yogyatA hoya che te enI potAthI che. svabhAvasammukhatAnA ati ugra puruSArthathI jyAre kevaLajJAna pragaTe che tyAre cAra ghAtakarmono kSaya thAya che ema (nimittathI) kahevAya che. kharI rIte to te karmo nAza thavAnI yogyatAvALAM hatAM tethI kSayapaNAne pAme che. te kALe karmanI paryAya akarmarUpe thavA yogya hoya che tethI thAya che. Ama svabhAvanA ugra puruSArthathI je paryAyamAM upazamabhAvano maMda puruSArtha hato tene TALI nAkhyo e trIjA prakAranI stuti che. paripUrNa bhagavAna AtmAno anubhava karI je jitamoha thayo che teNe rAgane dabAvyo che, rAgano upazama karyo che paNa abhAva karyo nathI, kemake tene svabhAvanuM ugra avalaMbana nathI. have jo te nija jJAyakabhAvanuM ati ugra avalaMbana le to mohanI saMtatinA pravAhano evo atyaMta vinAza thAya ke pharIne mohano udaya na thAya. AvI rIte jyAre bhAvakarUpa mohano kSaya thAya che tyAre vibhAvarUpa bhAvyano paNa AtmAmAMthI abhAva thAya che. je bhAvaka moha che tenA taraphanuM valaNa chUTatAM ane ugra puruSArtha vaDe svabhAvanuM avalaMbana letAM bhAvaka moha ane bhAvya moha banneno abhAva thAya che. tethI kSINamoha guNasthAnamAM paramAtmapaNAne prApta thAya che. A trIjA prakAranI stuti che. 12 mA guNasthAnamAM bhAvyabhAvaka bhAvano abhAva thavAthI ekapaNuM thavAthI TaMkotkIrNa paramAtmapaNAne prApta thayelo te kSINamoha jina thayo che. traNa prakAre jina kahyA che. prathama jitendriya jina, bIjo upazama apekSAe jitamoha jina ane trIjo kSAyikarUpa kSINamoha jina. samyagdarzana thatAM jitendriya jina thAya che. upazama zreNI thatAM jitamoha jina thAya che ane ati ugra puruSArtha dvArA pUrNa vItarAgasvarUpa pragaTa thatAM kSAyika jina-kSaNamoha jina thAya che. bIjA prakAranI stutimAM upazama zreNInI vAta che, upazama samaktinI vAta nathI. tevI rIte trIjA prakAranI stutimAM kevaLajJAnanI vAta nathI, paraMtu 12 mAM kSINamoha Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 33 ] [ 147 guNasthAnanI vAta che, kemake kevaLajJAna to stutinuM phaLa che. kSINamoha jina thatAM je pUrNa vItarAgatA thaI te trIjA prakAranI utkRSTa stuti che. upazama stutimAM (gAthA 32 mAM) je soLa bola hatA te ahIyAM paNa laI levA. bhAI! A to bhagavAna jinendradevano mArga ati sUkSma che. anaMtakALamAM je samajyo nathI evo A mArga ahIM batAvyo che. * gAthA 33 : bhAvArtha uparanuM pravacana * sarvajJa 52mAtmAnI nizcayastuti kone kahevAya e prazna hato. teno uttara Apyo ke-A bhagavAna AtmA jJAna ane AnaMdasvarUpI vastu che. tenI daSTi karI tenI ektA karavI e kevaLInI pahelA prakAranI stuti che. bhagavAnanI bhakti, pUjA, jAtrA karavAno je bhAva che te zubhabhAva hovAthI puNyabaMdhanuM kAraNa che. tethI te bhAva vAstavika dharma nathI ane tethI te bhAva vAstavika stuti paNa nathI. ane vAstavika jina zAsana paNa nathI. zuddha jJAnasvarUpa pUrNa pavitra AnaMdadhAma bhagavAna AtmA che. tenI sanmukha thaIne ane nimitta, rAga ane eka samayanI paryAyathI vimukha thaIne aMdara ekAgra thatAM paryAyabuddhi chUTavAthI pahelA prakAranI stuti thAya che. rAgathI bhinna caitanyasvarUpa AtmAno anubhava thatAM samyagdarzana thAya che te pahelI stuti che. chatAM e samyagdaSTine karmanA udaya taraphanA jhukAvathI potAmAM potAne kA2Ne bhAvaka karmanA nimitte vikArI bhAvya thAya che. A bhAvyabhAvakasaMkaradoSa che. have karmanA udayanuM lakSa choDI vastu akhaMDa eka caitanyaghana prabhu che tenI sanmukha thaI temAM joDANa karatAM upazamabhAva dvArA jJAnI te mohane jIte che te bIjA prakAranI stuti che. prathama stutimAM samyagdarzana sahita AnaMdano anubhava che. bIjI stutimAM bhAvaka mohakarmanA udayanA nimitte je vikArI bhAvya thatuM hatuM te svabhAvanA Azraye dabAvI daI upazamabhAva pragaTa karyo. A prakAranI stutimAM svabhAvasanmukhatAno puruSArtha to che, paNa te maMda che. have trIjI stutimAM prabaLa puruSArthathI aMdara ekAgra thatAM rAgano nAza thAya che. bIjI stutimAM je upazamazreNI hatI tenAthI pAchA haThIne kSapakazreNImAM jatAM rAgAdino kSaya thAya che. upazama zreNImAM rAgAdino kSaya thato nathI. tethI pAchA haThIne 7 mA guNasthAne AvIne pachI ugra puruSArtha vaDe kSapakazreNI mAMDatAM rAgAdino abhAva thAya che. ahAhA! anAdithI potAnuM svarUpa akhaMDa AnaMdakaMda prabhu bhagavAnasvarUpa ja che. AtmA svayaM paramAtmasvarUpa, jinasvarUpa, vItarAgasvarUpa ja che. ane je vikalpa UThe che e to anya svarUpa karma che. eklo akaSAyasvabhAvI AnaMdakaMda AtmA che. tenI dRSTi karI anubhava karavo te prathama prakAranI AtmAnI stuti che. tyArapachI rAganA udayamAM potAnA puruSArthanI kamajorIthI joDANa thatuM hatuM te joDANa, potAnA svarUpa taraphanA puruSArthathI na Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 148 ] | [ pravacana ratnAkara bhAga-2 karatAM rAgane dALyo, rAgano upazama karyo. A upazamazreNI che. e bIjA prakAranI stuti che. A upazamazreNI 8 mAM guNasthAne zarU thAya che. pachI 11 mA guNasthAne upazamabhAva thAya che, paNa tyAM kSAyikabhAva thato nathI. tethI tyAMthI pAchA haThIne sAtamA guNasthAne AvIne pharI puruSArthanI ati ugratAthI rAgano nAza karavAmAM Ave che te trIjI stuti che. rAga upazama pAme ke kSaya pAme kAma to puruSArthanuM ja che. munie pahelAM potAnA baLathI bIjI stutirUpa upazamabhAva vaDe mohane jItyo hato, paraMtu nAza karyo na hato. te pharIne potAnA mahA sAmarthyathI arthAta apratihatasvarUpa vastu che tenA taraphanA apratihata puruSArthathI mohano nAza karyo. A paNa upadezanuM kathana che. bAkI to ugra puruSArthane kALe moha potAnA kAraNe nAza pAme che. paraMtu bhASAmAM to ema ja Ave ke mohano puruSArthathI nAza karyo. A AtmA paramAtmA che. te eka samayanI paryAya vinAnI paripUrNa vItarAga sarvajJasvabhAvI paramabhAvasvarUpa vastu che. temAM ugra apratihata puruSArtha dvArA sthira thaI munirAja mohano atyaMta nAza kare che ane tyAre jJAnasvarUpa paramAtmAne prApta thAya che. (tene kSINamoha jina kahe che.) bAramA guNasthAnane prAsa pUrNa vItarAga kSINamoha jina che. te trIjA prakAranI utkRSTa stuti che. A utkRSTa stutinuM phaLa 13 muM guNasthAnakevaLajJAna che. Ama je kevaLajJAnasvabhAvI potAno AtmA jJAtA-daSTAsvarUpa che. tenA taraphanA saMpUrNa jhukAva ane satkArathI paryAyamAM rAgano ane tenA bhAvaka karmano sattAmAMthI nAza thAya che tene trIjA prakAranI kevaLInI utkRSTa stuti kahe che. ahAhA ! potAnI pUrNa sattAno je anAdara hato te choDIne, teno svIkAra ane saMbhALa karavAthI rAganI ane karmanI sattAno nAza thAya che, ane tyAre te kSINamoha jina thAya che. have ahIM A nizcaya-vyavahAra stutinA arthanuM kaLazarUpa kAvya kahe che: * kaLaza 27: zlokArtha uparanuM pravacana * "yAtmano vyavahArata: chatva' zarIrane ane AtmAne vyavahAranayathI ekapaNuM che. ahIM zarIra kahetAM bAhya zarIra, karma ane rAga e badhuM laI levuM. AtmA ane zarIra eka kSetre rahevAthI ane banne vacce nimitta-naimittika saMbaMdha hovAthI teo eka che ema vyavahAranaya kahe che. "na tu puna: nizcayAta" paraMtu nizcayanayathI ekapaNuM nathI. nizcayathI teo eka nathI. caitanya bhagavAna jaDa rajakaNono piMDa evA zarIrathI judo che. jema pANIno kaLaza hoya che temAM pANI kaLazathI ane kaLaza pANIthI bhinna chetema aMdara jJAnajaLarUpI bhagavAna AtmA ane eno AkAra zarIra ane tenA AkArathI bhinna che. zarIra ane AtmAne vyavahArathI eka kahyA hatA paNa nizcayathI eTale kharekhara teo eka nathI paNa bhinna che. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 33 ] | [ 149 "vapuSa: stutya nu stotra vyavadArata: asti, na tana tattvata:' zarIranA stavanathI AtmA-puruSanuM stavana thayuM ema vyavahAranayathI kahevAya che, paNa nizcayanayathI nahi. ahAhA ! juo, bhagavAna trilokanAtha arihaMtadeva te para vastu che ane temanI stutino vikalpa e rAga che. tethI e stuti AtmAnI stuti nathI kemake vikalpa AtmAthI bhinna cIja che. rAgathI mAMDIne badhAya eTale ke siddha bhagavAna ane tIrthakaro paNa A AtmAnA svarUpathI bhinna hovAthI anAtmA che. tethI A AtmA (pote ) nahi" evA anAtmAnI je stuti kare che te caitanyanI stuti karato nathI paNa caitanyathI bhinna zarIranI stuti kare che. jema AtmAthI bhinna evA anAtmasvarUpa jaDa zarIranI stutithI rAga thAya che tema AtmAthI (potAthI) bhinna evA samosaraNamAM birAjamAna sAkSAt trilokInAtha tIrthaMkaradevanA zarIra ke guNanI stuti karavAthI paNa, paralakSa hovAthI, rAga utpanna thAya che. mATe te AtmAnI stuti nathI. jema para padArtha A jIva nathI e apekSAe ajIva che, tema nija dravyarUpa bhagavAna AtmAnI apekSAe bIjAM dravyo adravya che. bIjAM dravyo potapotAnI apekSAe to svadravyarUpa che, paNa A jIvadravyanI apekSAe teo adravya che. tevI rIte A AtmAnA kSetranI apekSAe parakSetra e akSetra che, A AtmAnA svakALanI apekSAe parakALa akALa che ane A AtmAnA svabhAvanI apekSAe parasvabhAva te asvabhAva che. samayasAramAM pAchaLa anekAntanA pariziSTanA 14 bolamAM A vAta Ave che. AtmA svacatuSTayathI che ane paracatuSTayathI nathI. tema ja para potAnA svacatuSTayathI che paNa A AtmAnA catuSTayathI nathI. jJAnamAtra jIvavastu svadravyapaNe, svakSetrapaNe, akALapaNe ane svasvabhAvapaNe asti che, paraMtu paradravya, parakSetra, parakALa ane parabhAvapaNe nAsti che. svadravya anaMta guNa ane paryAyono piMDa che, asaMkhya pradeza tenuM kSetra che. eka samayanI paryAya te potAno svakALa che ane potAnA guNa te svabhAva che. AvA svadravya-kSetrakALa-bhAvanI apekSAe arihaMta ane siddha bhagavAnano AtmA adravya, akSetra, akALa ane asvabhAva che. A to parathI bhinnatAnI (bhedajJAnanI) vAta che. mATe ahaMtAdinI stuti e AtmAnI stuti nathI kaLazaTIkAmAM kaLaza ra5ra mAM upara kahI ethI paNa vizeSa sUkSma vAta karI che. tyAM kahe che ke svadravya eTale akhaMDa nirvikalpa abheda ekAkAra vastu ane paradravya eTale svadravyamAM "A guNa ane A guNI' evo bhedavikalpa karavo te. svakSetra eTale asaMkhya pradezI ekarUpa AkAra ane asaMkhya pradeza ema temAM bheda karavo te parakSetra che. pUrNAnaMdano nAtha trikALI vastu te svakALa che ane eka samayanI je paryAya che te parakALa che. svabhAva eTale dravyanI sahaja zakti ane ekarUpa vastumAM A jJAna, A darzana ema bheda karavA te parabhAva che. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 150 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 ahAhA ! vastu bahu sUkSma che, bhAI. jyAM "huM A dravya ane A paryAya' tevo bheda paNa paradravya che tyAM puNya-pApanA bhAvonuM zuM kahevuM? e to paradravya che ja. abheda svabhAvamAM guNa-bhedanI kalpanA karavI e parabhAva che. aho ! digaMbara saMtonI vItarAgamArganI vAta alaukika che. AvI vastunA svarUpanI vAta bIje kyAMya nathI. niyamasAranI 50 mI gAthAmAM paNa Ave che ke -svarUpanA Azraye pragaTelI eka samayanI nirmaLa vItarAgI saMvara, nirjarA ane kevaLajJAnanI paryAya paNa paradravya, parabhAva che ane tethI heya che. potAno trikALI svabhAva svadravya che ane eka samayanI paryAya trikALImAM nathI, trikALarUpa nathI mATe paradravya che. mULa gAthAmAM "parabdha varasAvaniri de" eTale "pUvokta sarva bhAvo parasvabhAvo che, paradravya che, tethI heya che" ema kahyuM che. tathA TIkAmAM ema lIdhuM che ke paraMtu zuddha nizcayanayanA baLe (zuddha nizcayanaya) teo heya che. zA kAraNathI? kAraNa ke teo parasvabhAvo che, ane tethI ja paradravya che. sarva vibhAvaguNaparyAyothI rahita zuddha aMtaHtattvasvarUpa svadravya upAdeya che.' ahAhA ! te cAra-jJAna-mati, zruta, avadhi ane mana:paryayajJAna te paNa vibhAvaguNaparyAyo che. trikALI jJAyaka-svabhAva te svadravya che ane te eka ja upAdeya che. ahIM paryAyabuddhi choDAvIne dravyabuddhi karAvavAnuM prayojana che. jema paradravyamAMthI nirmaLa paryAya utpanna thatI nathI tema eka nirmaLa paryAyamAMthI bIjI navI nirmaLa paryAya AvatI nathI. cAhe to mokSamArganI paryAya pragaTa ho, topaNa tene daSTimAMthI choDavA jevI che, kema ke trikALI eka akhaMDa AnaMdakaMda jJAyaka vastu te svadravya upAdeya che ane eka samayanI nirmaLa mokSamArganI paryAya te paradravya che, tethI heya che. ahIM ema kahe che ke AtmAne ane zarIrane ekatrAvagAha saMbaMdha hovAthI zarIranI stutithI kevaLInI stuti thaI ema vyavahArathI kahevAmAM Ave che, paraMtu nizcayanayathI e sAcI stuti nathI kemake nizcayanayathI AtmA ane zarIra eka nathI. zarIranuM stavana kaho ke A nija bhagavAna AtmA sivAya anya AtmAnuM-kevaLInuM stavana kaho e vyavahArathI stavana che. nizcayathI kevaLInA guNanI stuti te sAcI stuti nathI, e to rAga che. "niyata: vistutyA pUrva vita: stotra bhavati' nizcayathI to caitanyanA stavanathI ja caitanyanuM stavana thAya che. ahAhA! akhaMDa eka trikALI dhruva caitanyasvarUpa jJAyakabhAvano satkAra karavo eTale tenI sanmukha thaI temAM ekAgra thavuM ane nirmaLa paryAya pragaTa karavI enuM nAma sAcI stuti che. A ja stuti bhavanA abhAvanuM kAraNa che, bIjI koI stuti-bhakti bhavanA abhAvanuM kAraNa nathI. koI ema kahe ke sammadazikharajInAM je darzana kare tene 49 bhave mukti thAya. are bhAI ! A vItarAgamArganI vAta nathI. amedazikhara to zuM? traNalokanA nAtha bhagavAna arihaMtadevanAM sAkSAt darzana kare topaNa bhavano abhAva Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 33 ] [ 151 na thAya. aMdara cidAnaMda bhagavAna traNalokano nAtha trikALa birAje che enAM darzana bhavanA abhAvanuM kAraNa che. A AtmA sivAya zarIrathI mAMDI anya sarva potAnI apekSAe anAtmA che. tenI stuti karavI te nizcayastuti nathI. pUrNa caitanyasvabhAvamAM ekAgratArUpa stavanathI caitanyanuM sAcuM stavana thAya che. A sivAya para bhagavAnanI stuti ke eka samayanI paryAya je paradravya che tenI stuti (ekAgratA) te caitanyanI stuti nathI. ahAhA ! caitanyabiMba, vItarAgamUrti bhagavAna AtmAnI stutithI kevaLInA guNanI nizcayastuti vA svacaitanyanuM stavana thAya che. "sA ve' A caitanyanuM stavana te jitendriya jina, jitamoha jina tathA kSINamoha jina-je pahelAM traNa prakAre kahyuM te che. ahAhA ! eka samayanI paryAya vinAnuM je pUrNa svarUpa che te tattva che ke nahi? sattA che ke nahi? sattA che to pUrNa che ke nahi? jo te pUrNa che to anAdi-anaMta che ke nahi? vastu anAdi-anaMta pUrNa trikALa dhRvasvarUpe che. te taraphanA jhukAvathI nizcayastuti thAya che. te sivAya vikalpa dvArA bhagavAnanI lAkha stuti kare to paNa sAcI stuti nathI. prazna:- mokSazAstranI zaruAtamAM maMgalAcaraNamAM Ave che ke - mokSamArgasya netAraM bhettAraM krmbhuubhRtaam| jJAtAraM vizvatattvAnAM vaMde tdgunnlbdhye|| jeo mokSamArganA netA che, karmarUpI parvatone bhedanArA che, vizvanA tattvonA jJAtA che-evA paramAtmAnA guNonI prApti mATe huM temane vaMduM chuM. AmAM bhagavAnanA guNanuM stavana karavAthI temanA guNano lAbha (A) AtmAne thAya che ema AvyuM ne? kahyuM che ne ke 'vaMde tALane vyaye'? uttara:- bhAI ! e to nimittanuM, vyavahAranuM kathana che. "stuti karuM chuM' evo bhAva to vikalpa che. paraMtu amRtacaMdrAcAryadave trIjA kaLazamAM jema kahyuM che tema, te vikalpanA kALe daSTi dravya upara hovAthI je zuddhinI prApti thAya che tene upacArathI bhagavAnanI stutithI thaI ema kahevAya che. amRtacaMdrAcAryadava A zAstranA trIjA kaLazamAM kahe che ke huM to zuddha caitanyaghana chuM. paNa mArI paryAyamAM haju kAMIka malinatA che. te malinatAno TIkA karavAthI ja nAza thAo ane parama vizuddhi pragaTa thAo. teno artha zuM? TIkA karavAno bhAva to vikalpa che. zuM vikalpathI vizuddhi pragaTa thaI jAya? enAthI zuM azuddhi nAza pAme? pATha to evo che-"vyodhyayA va' TIkAthI ja. eno artha ema che ke huM jyAre TIkA karuM chuM tyAre vikalpa to che, paraMtu mAruM jora to akhaMDAnaMda dravya tarapha che. TIkAnA kALa daSTinuM jora dravya upara che tethI te joranA kAraNe azuddhi nAza thAo ane parama vizuddhi thAo ema kahevAno bhAva che. zuddha caitanyasvarUpa bhagavAna AtmA pUrNa jJAnasUrya che. evA paripUrNa akhaMDa dravya Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 15ra ] cina ratnAkara bhAga-2 svabhAvamAM ekAgratAthI ektA thavI te sAcI-nizcayastuti che. "ata: tIrthastottaravanAt' Ama ajJAnIe je tIrthaMkaranA stavanano prazna karyo hato teno A pramANe na vibhAgathI uttara Apyo. te uttaranA baLathI ema siddha thayuM ke "mAtmAM gayo: vaM na bhaveta' AtmA ane zarIrane nizcayathI ekapaNuM nathI. AtmA ane anAtmA eka nathI. tema ja eka samayanI paryAya ane trikALabhAva ekarUpa nathI. ahAhA ! vastu AvI sUkSma ane gaMbhIra che. have vaLI, A arthane jANavAthI bhedajJAnanI siddhi thAya che evA arthavALuM kAvya kahe che: * kaLaza 28: zlokArdha uparanuM pravacana * ziSya guru samakSa zaMkA pragaTa karI kahyuM ke zarIra ane AtmA eka che. kAraNa ke jyAre Apa tIrthakara bhagavAnanI stuti karo cho tyAre ema kaho cho ke-aho ! bhagavAnanuM zuM suMdara rUpa che! indronA manane paNa te jItI le che. tathA enuM teja sUryane paNa DhAMkI de che. bhagavAna! ApanI divyadhvani to jANe sAkSAt amRta jharatuM na hoya! he gurudeva! Apa ja AvI rIte zarIrathI ane vANIthI bhagavAnanI stuti karo cho. tethI ame ema mAnIe chIe ke zarIrane ja Apa AtmA mAno cho. tenuM ahIM samAdhAna kare "ti pavitatattva:" jemaNe vastunA yathArtha svarUpane paricayarUpa karyuM che arthAt jJAnAnaMdasvarUpa je vastu eno paricaya karI jemaNe AnaMdano anubhava karyo che. evA munioe "mAtmAmaitAya' AtmA ane zarIranA ekapaNAne "navamananayujyA anyattama uchAditAyAma' na vibhAganI yukti vaDe jaDamULathI ukheDI nAkhyuM che atyaMta niSedhyuM che. ahAhA ! zuM kahe che? vyavahAranayathI AtmA ane zarIrane ekapaNuM kahevAmAM Ave che paNa nizcayathI ekapaNuM nathI. (atyaMta niSedhyuM che) A zAstranI cothI gAthAmAM kahyuM che ke bhagavAna! te rAga kema karavo ane rAgane kema bhogavavo e vAta to anaMtavAra sAMbhaLI che, e vAta anaMtavAra tArA paricayamAM AvI gaI che ane anubhavamAM paNa AvI gaI che; paraMtu rAgathI bhinna bhagavAna AtmA je nijasvabhAvathI ekatva che enI vAta kayAreya sAMbhaLI nathI, paricayamAM AvI nathI ane anubhavamAM paNa AvI nathI. paraMtu A kaLazamAM ema kahe che ke jemaNe vastunA yathArtha svarUpano paricaya karyo che, vAraMvAra AnaMdasvarUpano anubhava karyo che munioe "rAgano vikalpa ane bhagavAna AtmA traNakALamAM eka nathI" ema bhedajJAna karIne (emanA) ekapaNAne jaDamULathI ukhADI nAkhyuM che. kaLaza TIkAmAM "paricitatavai' no artha "pratyakSapaNe jANyA che jIvAdi sakaLa dravyonA guNaparyAyone jemaNe evA sarvajJadeva" evo karyo che. Ama kevaLIoe tathA jemane samyajJAna thayuM che evA munioe AtmA ane zarIrAdinA ekapaNAne na vibhAganI yukti vaDe ukheDI nAkhyuM che. eTale ke AtmA ane Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 33 ] [ 153 rAgAdithI mAMDI badhuMya atyaMta bhinna che ema batAvyuM che. ahAhA! bhagavAnano ane muniono Avo upadeza hoya che ema kahe che. paMcAstikAyanI 172 mI gAthAmAM vyavahArane sAdhana ane nizcayane sAdhya kahyuM che. paraMtu e to sAdhanano Aropa ApasIne kahyuM che. vAstavika sAdhana to rAgathI bhinna thaI caitanyano anubhava karavo te che. tenI sAthe je rAga hoya che tene upacArathI sAdhana kahyuM che. paraMtu tethI ( rAgathI) nizcaya pragaTa thAya che-ema nathI. vyavahArathI jene sAdhana kahyuM che teno ahIM atyaMta niSedha karAve che. ahA! bhagavAne anaMta RddhithI bharelI potAnI cIja paripUrNa che ene batAvI che. chatAM ajJAnIne anAdinuM rAga ane zarIranuM lakSa hovAthI AtmAnuM lakSa nathI. tethI jANe bhagavAna AtmA che ja nahi ema ene thaI gayuM che. ene AtmA jANe maraNatulya thaI gayo che. bhAI ! dayA, dAna, vratAdinA vikalpathI lAbha mAnatAM caitanyanuM maraNa (vAta) thaI jAya che. rAganI ektAmAM AtmA jaNAto nathI, rAga ja jaNAya che. pUrNAnaMda prabhu caitanyajyoti AkhI paDI che teno prema choDIne jene zubhAzubha rAgano prema che tene mATe AtmA maraNa-tulya thaI gayo che. rAga mAro che, huM rAgamAM chuM ane rAga mAruM rtavya che ema je mAne che tene vItarAgasvarUpa AtmAno anAdara che. tethI tene AtmA jANe sattva ja nathI. ema bhrAMti rahe che. A bhrAMti paramaguru paramezvara trilokInAtha tIrthaMkaradevano upadeza sAMbhaLatAM maTe che. sarvajJa paramezvarano e upadeza che ke :-bhagavAna! tuM to AnaMdakaMda che ne! amane paryAyamAM je paramAtmapada pragaTa thayuM che tevuM ja paramAtmapada tArI svabhAva-zaktimAM paDayuM che. tAro AtmA (zaktipaNe) amArA jevo ja che. alpajJa paryAyavALo ke rAgavALo te tuM nathI. tuM to pUrNAnaMdasvarUpa bhagavAna cho Avo tIrthakara bhagavAnano upadeza che. amArI bhakti karo to kalyANa thaI jaze evo bhagavAnano upadeza hoya ja nahi. saccidAnaMda prabhu AtmA pUrNa jJAna ane sukhathI bharelo bhagavAna che. te alpajJa, rAgamaya ke zarIrarUpa nathI. chatAM paNa "huM alpajJa, rAgamaya chuM' ema mAnatA AtmA maraNatulya thaI jAya che. Ama mAnanAre AkhA caitanyatattvane mArI nAkhyuM che. AvA ajJAnIne bhagavAnanI vANI sajIvana kare che. eTale ke pote potAthI sajIvana thAya to bhagavAnanI vANIe sajIvana karyo ema kahevAya che. e bhagavAnanI vANImAM ema AvyuM che ke prabhu! tuM rajakaNa ane rAgathI bhinna evo jJAnAnaMdasvarUpa bhagavAna cho. dayA, dAna, bhakti Adi tathA kAma, krodhAdinA je (zubhAzubha) vikalpo thAya che te rAgAdi svarUpa hovAthI temAM caitanyano aMza nathI. mATe tuM e badhAthI bhinna cho. vyavahArathI bhale e Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 154 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 badhA ekarUpa kahyA hoya paNa 52mArthe to tuM bhinna ja che. divyadhvanimAM Ama nayavibhAga Ave che ane saMto-munio paNa A ja rIte bhinnatA batAve che. vyavahAranayane ja jANanArA eTale ke rAgathI dharma thAya ema mAnanArA ajJAnIo rAga ane AtmAne eka kahe che, mAne che. paraMtu sarvajJa paramezvara tathA jemaNe rAga ane vikalpathI bhagavAna AtmAne bhinna joyo che, jANyo che, mAnyo che ane anubhavyo che evA bhAvaliMgI saMto ema kahe che ke-'bhAI! AtmAmAM rAgano aMza nathI. AtmA nizcayathI rAgathI bhinna che.' Ama nizcayanayanA baLathI AtmA ane rAganA ekapaNAne jaDamULathI ukheDI nAkhe che. Avo upadeza sAMbhaLI potAnA svarUpane jANatAM, je caitanyajyota maraNatulya thaI gaI hatI te jAgrata thaI gaI. tyAre bhAna thayuM ke-aho! huM to jJAyakasvarUpa jJAna ane AnaMdanI mUrti chuM. rAgAdi mArA svarUpamAM nathI ane temanAthI mane lAbha paNa nathI. mAruM TakavuM mArA cidAnaMdasvarUpathI che, nimitta ke rAgathI mAruM TakavuM nathI. ahAhA! huM to pUrNa AnaMda, pUrNa jJAna, pUrNa zraddhA, pUrNa zAMti ityAdi anaMta anaMta paripUrNa zaktiothI bharelo bhagavAna chuM, izvara chuM. AvI rIte je anAdino rAgano anubhava hato te chUTIne caitanyajyotisvarUpa bhagavAna zAyaka AtmAno anubhava thAya tyAre samyagdarzana thAya che. tyAre AtmA sajIvana thAya che. pahelAMnA samayamAM ziyALAmAM je ghI AvatuM te khUba ghana AvatuM. evuM ghana AvatuM ke temAM AMgaLI to zuM, tAvethoya pravezI zakto nahi. tema bhagavAna AtmA caitanya jJAnana che. emAM zarIra, vANI, mana ane karma to pravezI zaktAM nathI, paNa zubhAzubha vikalpa paNa temAM pravezI zaktA nathI. zarIrAdi ajIva tattva che ane zubhAzubhabhAva Azrava tattva che. te banne-Asrava ane ajIva tattvathI pUrNAnaMdano nAtha bhinna che. ahAhA! jIvatI-jAgatI caitanyajyota aMdara paDI che te jJAna-darzanamaya caitanyaprANathI trikALI TakI rahI che. AvA trikALa TaktA tattvane na mAnatAM, dehanI kriyA mArI, jaDa karma mAruM, dayA, dAna ityAdi vikalpa mane lAbhadAyaka ema mAnIne arere! jIvatI jyotane olavI nAkhI che. mAnyatAmAM enA trikALa sattvano nakAra karyo che. AvA ajJAnI jIvane saMtoe batAvyuM che ke-bhAI! je samyagdarzananA anubhavamAM jaNAya che te caitanyasattA paripUrNa mahAna che. te paripUrNa sattAmAM rAgano Na ke zarIrano rajakaNa samAya ema nathI. ahAhA! te jJAyaka caitanyacaMdra ekalo zItaLa-zItaLa-zItaLa, zAMta-zAMta-zAMta akaSAya svabhAvanuM pUra che. bhAI! tuM ja AvaDo mahAna cho potAnI anaMta ridvi-guNasaMpadAnI khabara nathI tethI je potAnI saMpatti nathI evAM zarIra, mana, vANI, bAga, baMgalA ityAdine potAnI saMpatti mAnI beTho che. are prabhu! tuM kayAM rAjI thaI Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 33 ] [ 155 rahyo cho ? rAjI thavAnuM sthAna to AnaMdanuM dhAma evo tAro nAtha aMdara paDyo che ne! emAM rAjI thA ne. bahAranI cIjamAM rAjI thavAmAM to tArA AnaMdano nAza thAya che. A pramANe munioe nizcaya-vyavahAranayano vibhAga karI spaSTa batAvyuM ke vyavahArathI ekapaNuM kahevAmAM Ave che topaNa nizcayathI bhagavAna AtmA rAga ane zarIrathI bhinna che. AvuM jyAre sAMbhaLavAmAM ane jANavAmAM Ave che tyAre "vetarati na vodha: volama thava gadya ca" kayA puruSane jJAna tatkALa yathArthapaNAne na pAme? AvI rIte jyAre bheda pADIne vAta samajAvI to konA AtmAmAM e sAcuM jJAna na thAya? arthAt kone samyajJAna na thAya? AcArya kahe che ke ame bheda pADIne jIva ane rAganAM cosalAM judAM batAvyAM to have kayA puruSane (jIvana) AtmA tatkALa anubhavamAM na Ave? jJAnajyoti AtmA jaDathI bhinna che ema jeNe jANI, nizcayanayathI vyavahArano niSedha karyo evA jIvane jJAnAnaMda prabhuno anubhava kema na thAya? tatkALa yathArtha jJAna kema na avatare? AnaMdanI utpatti kema na thAya? avazya thAya ja. A to rokaDiyo mArga che. traNalokanA nAtha bhagavAna arihaMtadeve caitanyamUrti AtmAne zarIra tathA rAgathI bhinna batAvyo che. teno je anubhava kare che te dharmI che. teno avatAra saphaLa che. A sivAyanI bIjI badhI vrata, dAna Adi karoDa kriyAo kare te sarva ekaDA vinAnAM mIMDAM che, AtmA mATe te lAbhakArI nathI. agiyAra aMganuM jJAna karyuM hoya ke navapUrvanI labdhi pragaTI hoya to tethI zuM? evo parasattAvalaMbI jANapaNAno kSayopazama to anaMta vAra karyo che. e kAMI AtmajJAna nathI. caitanyamUrti bhagavAna AnaMdano nAtha pUrNa zaktinuM AkhuM sattva che. tene sparzIne je jJAna thAya te jJAna che ane temAM bhavanA abhAvanA bhaNakArA vAge che. jene aMtarasparza thatAM atIndriya AnaMda Avyo che teNe rAga ane AtmAne bhinna mAnyA che ane te dharmI che. anaMta dharma-svabhAvano dharanAra evo dharmI AtmA che. tenI aMdara dRSTi prasAratAM jene rAga ane zarIrathI AtmA bhinna jaNAya che tene samyagdarzana thAya che, bhale pachI te bahArathI daridrI hoya ke sAtamI narakanA saMyogamAM rahelo nArakI hoya. narakamAM AhArano eka kaNa ke pANInuM eka biMdu paNa maLatuM nathI. ane janma thatAM ja ene soLa roga hoya che. chatAM paNa jyAre pUrvanA saMskAra yAda Ave che tyAre ema vicAre che ke-mane saMtoe kaheluM ke tuM rAga ane zarIrathI bhinna che. A vacana meM sAMbhaLelAM paNa prayoga karelo nahi. Ama vicArI rAganuM lakSa choDIne aMtaraekAgra thAya che eTale dharmI thAya che. trIjA naraka sudhI pUrvanA verI paramAdhAmIo, rUnI gAMsaDI vALe tema zarIrane bAMdhI, uparathI dhagadhagatA loDhAnA saLiyAthI mAre che. AvI sthitimAM paNa rAgathI bhinna paDIne samyagdarzana pAmI zakAya che. pUrve sAMbhaLyuM hatuM te khyAlamAM laI, jema vIjaLI tAMbAnA saLiyAmAM ekadama utarI jAya tema, te aMdara jJAnAnaMda bhagavAna Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 156 ] cina ratnAkara bhAga-2 birAje che emAM potAnI paryAyane UMDI utArI de che. bahAramAM game tevA pratikULa saMjogo hoya paNa tethI zuM? aMdara pUrNasvabhAvI AtmA che ne? juo, zreNIka rAjAno jIva pahelI narakamAM che. bahAramAM pIDAkArI saMyogano pAra nathI. chatAM temane kSAyika samyagdarzana che ane samaye samaye tIrthaMkara gotranA paramANuo baMdhAya che. temane aMdara evuM bhAna varte che ke "huM to AnaMdano nAtha saccidAnaMda bhagavAna AtmA chuM." bhaktimAM Ave che ne keH cimUrti dagadhArIkI mohe rIti lagata hai aTApaTI, bAhara nArakI duHkha bhogata, aMtara sukharasa gaTagaTI." samakitIne narakamAM pIDAnA saMyogano pAra nathI. chatAM aMdara AtmAnA AnaMdanuM (aMze) vedana hovAthI zAMti che. pratikULa saMyoga che tethI zuM? mane to saMyogIbhAva paNa aDato nathI, sparzato nathI evo anubhava aMdara vartato hovAthI jJAnI narakamAM paNa sukhane ja vede che. zrI kuMdakuMdAcArya, amRtacaMdrAcArya Adi saMto kahe che ke AnaMdano nAtha aMdara birAje che. AtmArAma-AtmA rUpI bagIco aMdara che. temAM jarA praveza to kara! zarIra ane rAgathI bhagavAna AtmA bhinna che. AvI vAta jeNe rucipUrvaka sAMbhaLI tene AtmA kema na jaNAya? jaNAya ja. kharekhara rAga che te paNa zarIra che. A zAstranI 68 mI gAthAmAM Ave che ke kAraNa jevAM kArya hoya che. tethI jema javamAMthI java ja thAya che tema guNasthAna Adi bhAvo acetana che, kemake teo pugalanuM kArya che. pudgala jaDa karma kAraNa che tenAthI guNasthAnanA bheda paDa che. tethI pudagalanuM kArya hovAthI teo acetana pudgala che. AvuM (vastusvarUpa) sAMbhaLIne kone AtmajJAna na thAya? aho ! AcAryadeva ati prasannatAthI kahe che ke-bhAI ! A tAro AtmajJAnano kALa che. Adi purANamAM Ave che ke RSabhadeva bhagavAnane pUrvanA bhavamAM munirAja upadeza Ape che ke "A tAro samyagdarzana pAmavAno kALa che. tArI kALalabdhi pAkI gaI che, samyagdarzana grahaNa kara. ema ahIM kahe che ke tuM AnaMdasvarUpa AtmA che ne! huM rAga chuM, zarIra chuM evuM lakSa karIne jyAM paDayo che tyAMthI daSTi haThAvI lakSane pheravI nAkha. huM jJAyaka chuM ema lakSa kara, A puruSArtha che ane enuM phaLa jJAna ane AnaMda che. have kahe che rAgathI bhinna AtmAnI ruci thatAM kevo thaIne bhagavAna AtmA jaNAya che? "svarasamasaE: Vdana : va... potAnA nijarasanA vegathI kheMcAI pragaTa thatuM ekasvarUpa thaIne. AtmA AnaMdano rasakaMda aMdara paDayo che. tenI ruci karatAM tarata ja te rAgathI bhinna, potAnA nijarasathI pragaTa thAya che. ajJAnamAM jema rAgano vega hato te have jJAna thatAM AnaMdano vega Ave che. rAganA vegathI bhinna paDIne jyAM daSTi jJAyaka upara paDI tyAM tatkALa jJAnarasano, AnaMdarasano, zAMtarasano, vItarAga akaSAyarasano vega Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 33 ] [ 157 uchaLe che. ahAhA ! paryAyamAM AnaMdano ubharo Ave che. dUdhano ubharo to khAlI (polo ) hoya che, jyAre A to nakkara ubharo che. puNya-pApanA bhAvane potAnA mAnIne ekalA jJAna ane AnaMdanA rasathI bharapUra AtmAne anekarUpa mAnyo hato. have bhagavAna AtmAno nirasa je AnaMda teno ugrapaNe paryAyamAM vega kheMcAIne jorathI AvatAM ekasvarUpe pragaTa thAya che. ahAhA ! jevo AnaMdarasakaMda svabhAve che aMtardaSTi thatAM tevo tarata ja paryAyamAM AnaMda pragaTa thAya che. jJAtAsvabhAva to trikALa ekarUpa ja che, e to vikArarUpa che ja nahi. AvA jJAtAdarA-svabhAvano anubhava thatAM paryAyamAM AnaMdano anubhava thAya che. AnuM nAma samyagdarzana ane dharma che. bAkI badhuM thothethothAM che, nakAmuM che. AtmA zuM che enI khabara na maLe ane maMDI paDa vrata, tapa ane niyama Adi karavA. paNa e to badhuM vara vagaranI jAna jevuM che. jema vara vinA koI jAna kADhe to e jAna na kahevAya, e to mANasonAM ToLAM kahevAya. ema bhagavAna AnaMdano nAtha daSTimAM lIdho nahi ane vrata, tapa Adi kare to e badhAM thothAM che, rAganAM ToLAM che; emAM kAMI dharma hAtha na Ave. bhAI ! huM Avo chuM ema pratItimAM to le. * kaLaza 28: bhAvArtha uparanuM pravacana * dayA, dAna, vratAdino rAga ane AtmA vacce atyaMta abhAva che. AgamamAM cAra abhAva-1. prAgabhAva, 2. pradhvasAbhAva, 3. anyonya abhAva ane 4. atyaMtabhAva (nyAyazAstramAM ) kahelA che. jyAre AtmA ane rAga vacceno atyaMta abhAva adhyAtmano che. ahAhA! zuM vItarAgamArganI gaMbhIratA ane UMDapa! nizcayavyavahAranayanA vibhAga vaDe AtmA ane parano, AtmA ane zarIrano tathA AtmA ane rAgano atyaMta bheda jJAnIoe batAvyo che. te jANIne evo koNa AtmA hoya ke jene bhedajJAna na thAya ? ahIM puruSArthanI ugratAnuM jora batAvyuM che. vIryano vega svasammukha karavAnI vAta che. AtmAmAM vIrya nAmano guNa che. svarUpanI racanA karavI e enuM kArya che. rAgane racavo ke dehanI kriyA karavI e enuM svarUpa traNakALamAM nathI. AvA paripUrNa vIryaguNathI-puruSArthaguNathI ThasoThasa bhagavAna AtmA bharelo che. te guNanuM kArya AnaMda Adi zuddha nirmaLa paryAyane racavAnuM che. rAgane race e to napuMsaktA che, e AtmAnuM vIrya nahi. rAga e svarUpanI cIja nathI. vIryaguNane dharanAra bhagavAna AtmAnuM grahaNa karatAM te vIrya nirmaLa paryAyane ja race che. vyavahArane (rAgane) race evuM tenA svarUpamAM ja nathI. nimittathI thAya e vAta to kayAMya dUra rahI gaI. e mAnyatA to ajJAna che. iSTopadezanI 35 mI gAthAmAM Ave che ke badhAM nimitto dharmAstikAyavat udAsIna che. nimitta preraka hoya ke sthira, parane mATe to te dharmAstikAyavata udAsIna ja che. dhajA pharaphara hAle che. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 158 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 emAM pavana preraka nimitta che, chatAM dharmAstikAyava udAsIna che. dhajA pote potAthI ja Amatema pharaphara thAya che, pavanathI nahi, pavana to nimittamAtra che. AvuM satya samajavAmAM paNa vAMdhA hoya te satya Acare kayAre? ahIM kahe che ke evo koNa puruSa che jene bhedajJAna na thAya ? thAya ja; kAraNa ke jyAre jJAna potAnA svarasathI pote potAnuM svarUpa jANe tyAre avazya potAnA AtmAne parathI bhinna jaNAve che. rAga ane zarIrathI bhinna paDI jyAre daSTi eka jJAyakamAtramAM prasare che to avazya bhedajJAna pragaTa thAya che. koI dIrthasaMsArI hoya to tenI ahIM vAta nathI. A pramANe, je apratibaddha ema kahyuM hatuM ke "amAro to e nizcaya che ke deha che te ja AtmA che, " tenuM nirAkaraNa karyuM. ajJAnI je cIjane dekhe che te cIjane potAnI mAne che. jJAna zarIra, rAga, Adi zayane jANe che chatAM te zarIrAdi zeya jJAnanI cIja nathI. jJAnanI cIja to jJAna ja che. AvI vAta kaThaNa paDa paNa zuM thAya? vastu svarUpa ja AvuM che. vItarAga trilokInAtha jinezvaradeva indro ane gaNadharonI vacce divyadhvani dvArA Avo ja upadeza ApatA hatA. ane e ja vAta saMtoe prasiddha karI che. aho ! e saMtonI vANI amRtanI varSA karanArI che, tenuM karNarUpI aMjali vaDe bhavya jIvo pAna karo! [ pravacana naM. 74, 75, 76. * dinAMka 12-2-76 thI 14-2-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-34 savve bhAve jamhA paccakkhAI pare tti NAdUNaM / tamhA paccakkhANaM NANaM NiyamA muNedavvaM / / 34 / / sarvAn bhAvAn yasmAtpratyAkhyAti parAniti jnyaatvaa| tasmAtpratyAkhyAnaM jJAnaM niyamAt jJAtavyam / / 34 / / sau bhAvane 52 jANIne pacakhANa bhAvonuM kare, tethI niyamathI jANavuM ke jJAna pratyAkhyAna che. 34. gAthArtha:- [yasmAt] jethI [sarvAn bhAvAn] 'potAnA sivAya sarva padArtho [parAn] 52 che' [kRti jJAtvA] ema jANIne [ pratyAghyAti] pratyAkhyAna kare che-tyAge che, [ tasmAt] tethI, [ pratyAghyAnaM] pratyAkhyAna [jJAnaM] jJAna ja che [niyamAt] ema niyamathI [ jJAtavyas] jANavuM. potAnA jJAnamAM tyAgarUpa avasthA te ja pratyAkhyAna che, bIjuM kAMI nathI. TIkA:- A bhagavAna jJAtA-dravya (AtmA) che te anyadravyanA svabhAvathI thatA anya samasta 52bhAvone, teo potAnA svabhAvabhAva vaDe nahi vyAsa hovAthI 525Ne jANIne, tyAge che; tethI je pahelAM jANe che te ja pachI tyAge che, bIjo to koI tyAganAra nathI-ema AtmAmAM nizcaya karIne, pratyAkhyAnanA ( tyAganA ) samaye pratyAkhyAna karavAyogya je parabhAva tenI upAdhimAtrathI pravarteluM tyAganA kartApaNAnuM nAma ( AtmAne ) hovA chatAM paNa, 52mArthathI jovAmAM Ave to 52bhAvanA tyAgakartApaNAnuM nAma potAne nathI, pote to e nAmathI rahita che kAraNa ke jJAnasvabhAvathI pote chUTayo nathI, mATe pratyAkhyAna jJAna ja che-ema anubhava karavo. bhAvArtha:- AtmAne parabhAvanA tyAganuM kartApaNuM che. te nAmamAtra che. pote to jJAnasvabhAva che. paradravyane 52 jANyuM, pachI parabhAvanuM grahaNa nahi te ja tyAga che. e rIte, sthira thayeluM jJAna te ja pratyAkhyAna che, jJAna sivAya koI bIjo bhAva nathI. utthAnikAH A rIte ajJAnI jIva anAdi mohanA saMtAnathI nirUpaNa karavAmAM AveluM je AtmA ane zarIranuM ekapaNuM tenA saMskA2paNAthI atyaMta apratibuddha hato. zuM kahe che? anAdithI ajJAnIne rAga ane zarIramAM sAvadhAnI hovAthI te jJAnAnaMdasvabhAvI caitanyane Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 160 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 rAga ane zarIra sAthe ekapaNuM mAnato hato. te A ekapaNAnA saMskA2thI apratibuddha hato. juo, koI kahe ke A samayasAra muni mATe che to ema nathI. ahIM to je zarI2 ane AtmAne eka mAne che evA atyaMta apratibuddhane samajAvavAmAM AvyuM che. hajAro rANIo choDIne digaMbara jaina sAdhu thaI, 28 mULaguNa pALI navamI traiveyake gayo. paraMtu AnaMdasvarUpa caitanya prabhunI khabara nahi hovAthI, zarIrane ja AtmA mAnato hato. bahArathI AtmA rAgathI bhinna che ema kahe, paNa aMdara je zubha kriyAkAMDano rAga avasthAmAM pragaTa hato temAM ja potApaNuM mAnato hato. pote zuM cIja ane potAnuM astitva-hovApaNuM-mojUdagI kevI rIte che eno khyAla nahi hovAthI 'huM AtmA chuM' ema kaheto hovA chatAM rAgAdine ja AtmA mAnato hato. rAgAdithI pRthak potAnI jJAyakavastunI dRSTi thaI nahi. teno anubhava thayo niha eTale kayAMka pa2mAMrAgAdimAM ja potApaNuM mAnato hato. agiyAra aMgano pAThI hoya eTale bahArathI 'rAga ane AtmA bhinna che' ema bhASAmAM bole, paNa aMtaramAM rAga ane AtmAnI ektA toDI nahi. ahAhA! agiyAra aMgamAM keTaluM jANavuM Ave? pahelA AcArAMgamAM 18 hajAra pada hoya che ane te eka eka padamAM 51 karoDa jAjerA zloka che. bIjA aMgamAM tenAthI bamaNA 36 hajA2 pada hoya che. Ama eka ekathI bamaNA ema agiyAra aMga sudhI laI levuM. A badhuMya kaMThastha karyuM, paraMtu aMdaramAM vikalpathI bhinna, nirvikalpa caitanya AnaMdakaMda che enI dRSTi, eno anubhava ane enuM vedana karyuM nahi tethI te atyaMta apratibuddha hato. bhAI! A to aMtaranI cIja che. te aMtaranA sparza vinA maLe evI nathI. AvI rIte je atyaMta apratibuddha hato te have tattvajJAnasvarUpa jyotino pragaTa udaya thavAthI jJAnI thayo. rAgathI bhinna caitanyajyotino bhAsa thatAM 'pote jJAyakasvarUpa ja huM chuM' evo anubhava thayo tethI jJAnI thayo. 'caitanya jJAnajyotisvarUpa huM chuM' evo vikalpa nahi, paNa tevI pariNatino pragaTa udaya thatAM, jema netramAM vikAra hoya te dUra thatAM vastu jevI hoya tevI dekhAya che tema, te pratibuddha thayo. jema koI puruSanA netramAM vikAra hoya tyAre varNAdika padArtho anyathA dekhAya che. paNa jyAre vikAra maTe che tyAre padArtho jevA hoya tevA dekhAya che. tevI rIte paDaLa samAna AvaraNakarma sArI rIte ughaDI javAthI pratibudgha thayo, sAkSAt jJAtA-daSTA thayo. ahIM je karmanI vAta karI che te nimittanuM kathana che. kharekhara to svabhAvanuM bhAna thatAM, mithyA zraddhAnane lIdhe je bhAvaghAtInI avasthA thatI hatI ane jenA kAraNe AtmadazA pragaTa nahotI thatI te dUra thavAthI pote sAkSAt jJAtAddaSTA thayo. AtmA vastu svabhAvathI to jJAtA-daSTA che ja. evA jJAtA-daSTA-svabhAvanuM bhAna thatAM mithyA zraddhAno nAza thaI paryAyamAM jJAtAdaSTApaNuM pragaTa thayuM tene sAkSAt jJAtA-daSTA thayo Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 34 ] [ 161 ema kahyuM che. AtmAmAM dayA, dAnano rAga ke vyavahA22tnatrayano vikalpa nathI. ane tethI rAgathI ke vyavahAraratnatrayanA vikalpathI jJAtAdaSTAsvabhAva prApta thato nathI, kemake jenAmAM je na hoya tenAthI te prAsa kema thAya ? ekalo dekhanAra ane jANanAra evA potAne potAthI ja jANI, rAgathI ke vikalpathI nahi paNa svacaitanyamAM caitanyanI pariNati dvArA pravezIne potAne jANI, zraddhAna karI, tenuM ja AcaraNa karavAno icchuka thayo che. eTale have te munipaNAnI bhAvanA kare che. prazna:- 'potAne potAthI ja jANe' emAM ekAMta thaI gayuM, syAdvAdapaNuM to na rahyuM ? utta2:- 'potAne potAthI ja jANe' e samyak ekAnta che. te samyak ekAnta ja anekAntanuM sAcuM jJAna kare che. pote potAthI ja jaNAya ane parathI na jaNAya e ja anekAnta che. ane e ja samyak ekAnta che. bhAI! vItarAgano syAdvAda mArga Avo che. potAthI paNa jANe ane rAgathI paNa jANe e to phudaDIvAda che, syAdvAda nahi. caitanyasUryanA prakAzanuM pUra prabhu AtmA potAnA nirmaLa prakAza dvArA ja potAne prakAze che. jJAnasvarUpI bhagavAna AtmA jJAnanI nirmaLa paryAya dvArA ja potAne potAthI jANe che. tene rAganI ke vyavahAranI apekSA nathI. eTale ke vyavahArathI nizcaya jaNAya nahi. paraMtu vyavahAranuM lakSa choDI svabhAvanuM sIdhuM lakSa karatAM te potAthI potAne jANe che. jJAnanI nirmaLa paryAya dvArA zAyakane jANI pachI zraddhAna karavuM. juo ahIM prathama AtmAne jANavo, pachI zraddhAna karavuM ema kahyuM che, kAraNa ke jANyA vinA zraddhA konI ? 17-18 gAthAmAM paNa A vAta AvI gaI che. have jene jJAna-zraddhAna thayAM che te emAM ja AcaraNa karavA icchuka thayo thako pUche che ke 'A svAtmArAmane anya dravyonuM pratyAkhyAna (tyAgavuM) te zuM che?' nijapadamAM rame te AtmArAma che. tene pratyAkhyAna nuM zuM svarUpa che? anyadravyanA tyAganuM zuM svarUpa che? AtmA jJAnano puMja prabhu che. udayabhAvarUpa saMsArano aMza ke tenI gaMdha paNa emAM nathI. AvA AtmAne jANIne, ene pratItimAM laIne have ziSya gurune pUche che ke-mane AtmAmAM AcaraNa kema thAya ? anyadravyanA arthAt rAganA tyAgarUpa paccakakhANa kevI rIte thAya? jJAnIne cAritra kevuM hoya enI khabara che, chatAM vinayapUrvaka gurune vizeSa mATe pUche che. zuddha caitanyaghana pUrNa svabhAvathI bharelo bhagavAna AtmA anaMta anaMta AnaMdanuM godAma che. saMyogI cIjamAM AtmA nathI ane AtmAmAM saMyogI cIja nathI. banne taddana bhinna bhinna che. have ahIM kahe che ke saMyogI cIja to dUra rahI, paNa saMyogIkarmanA lakSe thatA je saMyogIbhAva-puNyapApanA bhAva tenAthI paNa AtmA bhinna che, judo che. Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 16ra ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 huM eka jJAnAnaMdasvarUpa amRtano sAgara prabhu jJAtA daSTA chuM, ane jagata jJaya-dazya che. paNa jagata mArAmAM nathI ke huM jagatamAM nathI. ahAhA ! mArI cIjamAM puNya-pApanA bhAva to nathI paNa vartamAna alpajJatA paNa mArI pUrNa cIjamAM nathI." Ama jene aMtaramAM cidAtmasvarUpanA bhAnapUrvaka bhedajJAna-AtmajJAna pragaTa thayuM che ane enI pratIti thaI che te samyagdaSTi thayo che. tene dharmanI zaruAta thaI che. jema AMkhamAM paDaLa hoya te nIkaLI jatAM nidhAna najare paDe che tema rAganI ektAbuddhinAM paDaLa dUra thatAM AtmA jevo jJAnAnaMdasvarUpa che tevo najare paDe che, anubhavamAM Ave che. Avo anubhava jene thayo che te have prazna kare che ke-paccakakhANa zI rIte thAya? rAgathI bhinna AtmAnuM bhAna to thayuM che paNa hujA asthiratAno rAga che teno tyAga zI rIte thAya? Ama pUchavAmAM AvatAM tenA uttararUpe A gAthA kahe che - * gAthA 34 : TIkA uparanuM pravacana * A bhagavAna jJAtAdravya " juo "bhagavAna" thI upADayuM. bhagavAna svarUpa ja AtmA che. kayAre? atyAre ane traNekALa. jo atyAre bhagavAna svarUpa na hoya to paryAyamAM bhagavAnapaNuM kyAMthI Avaze? zuM te kayAMya bahArathI Ave che? (nA). svabhAvathI bhagavAna-svarUpa che te paryAyamAM "enalArja" pragaTa thAya che. jo atyAre bhagavAnasvarUpa na hoya to kayAreya paNa bhagavAna thaI zake nahi. 31-3ra gAthAmAM paNa bhagavAna jJAnasvabhAva" ema AvI gayuM che. ahIM saMskRta TIkAmAM "mAvata' zabda paDayo che. bhaga nAma lakSmI vat eTale vALo. AtmA anaMta-anaMta jJAna ane AnaMdanI lakSmIvALo paripUrNa bhagavAna che. "A bhagavAna jJAtRdravya" ema kahIne tenuM pratyakSapaNuM kahyuM che, kAraNa ke jJAnIne bhagavAna AtmAnuM jJAnamAM pratyakSa vedana thaI gayuM che, anubhava thaI gayo che. A bhagavAna jJAtRdravya"--ema lIdhuM che. kAraNa ke je ziSya prazna pUchayo che tene jJAnAnaMdasvarUpa AtmAnuM pratyakSa bhAna thayuM che. saccidAnaMda prabhu pUrNa AnaMdano nAtha siddha samAna A AtmA bAhya lakSmIvALo nathI. bAhya lakSmI to jaDa che, ane tene je potAnI mAne e paNa jaDa che. jema bheMsano pati pADo hoya che tema jaDano pati paNa jaDa che. ahIM to caitanyalakSmInA svAmInI vAta che. cakravartIne cha khaMDanuM rAjya ane 96 hajAra rANIo vagere vaibhava hoya che. chatAM samyagdarzana hovAthI e bAhya vaibhavano huM svAmI che ema te mAnatA nathI. huM to anaMta anaMta jJAna ane AnaMdanI svarUpalakSmIthI bharelo bhagavAna chuM'--ema svarUpalakSmInuM svAmIpaNuM mAne che, kemake temane yathArtha zraddhAna-jJAna thayelAM che. bhagavAna AtmA jJAtA che, jANanAra sUrya che, jJAnanA prakAzathI bharapUra che. AvuM je jJAtAdravya (AtmA) te anyadravyanA nimittathI thatA vikArIbhAvapaNe thAya evo eno Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 34 ] [ 163 svabhAva nathI, kemake jJAtA-daSTA vastuno svabhAva to jANavuM, dekhavuM ane AnaMda che. tethI te jJAtA-daSTA-svabhAva vikArIbhAvamAM kema vyAsa thAya? jANana-dekhana svabhAva, anyadravyanA svabhAvathI thatA je anya samasta bhAvo-cAhe te vyavahAraratnatrayano rAga kema na hoya-emAM vyApavA samartha nathI. temAM vyApe evuM AtmAnuM svarUpa ja nathI. bhAI ! anaMta AnaMdane ApanAro A mArga bahu sUkSma che. anaMta anaMta zAMti, AhvAda ane svarUpanI racanA karanAra anaMta vIrya jenAthI pragaTa thAya te upAya koI alaukika adabhuta che. Avo mArga samaya kADhI jANavo joIe. hamaNAM nahi jANe to kayAre jANaze? ahAhA! anaMta AnaMda, anaMta zAnti Adi eka eka ema anaMta guNano samAja aMdara che. anaMtaguNarUpI sAmrAjyano svAmI AtmA che. e mULa vastu AtmA pratyakSa che, paNa paryAyabuddhithI-rAgabuddhithI te AkhI vastu AvaraNamAM che. ahIM pahelethI ja upADyuM che ke A bhagavAna jJAtAdravya', emAM AtmA pratyakSa prabhu che ema batAvyuM che. samyajJAnarUpI netramAM prabhu pratyakSa dekhAya evo te AtmA che. Avo AtmA, potAnA svabhAva vaDe, anyadravyanA svabhAvathI thatA arthAt karmanA-nimittanA saMge thatA vibhAva bhAvomAM vyApta che ja nahi. A jJAnasvabhAvI AtmA rAganA vikalpapaNevyavahAra-ratnatrayanA vikalpapaNe vyApIne rahevAnuMthavAne lAyaka ja nathI. vikArapaNe thavuM evo AtmAno svabhAva ja nathI. Ama rAgane parapaNe jANI svarUpamAM TharavuM te pratyAkhyAna che. prazna- ame to mAnIe chIe ke bhagavAnanAM darzana karIe, jAtrA karIe eTale dharma thAya. tame to nA pADo cho? uttara:- bhAI ! bhagavAna pote aMdara birAje che tene jANavAthI, dekhavAthI dharma thAya che. paraMtu para bhagavAnane dekhavAthI dharma na thAya, zubharAga thAya. A bhagavAna AtmA jJAtA-daSTA che. te anyadravyanA svabhAvathI utpanna thatA vibhAvomAM-dayA, dAna, vrata Adi vikalpomAM potAnA svabhAva vaDe vyApta thato nathI. tethI tene parapaNe jANIne jJAnI tyAge che. eTale ke aMdara svabhAvamAM sthira thAya che eTale tene tyAge che ema kahevAmAM Ave che. vikArIbhAva AtmAnA svabhAva vaDa vyAsa thavAne lAyaka nathI. tethI tene parapaNe jANavA e ja teno tyAga karyo ema kahevAya che. A dharma ane dharmanI rIta huM eka jJAtA-daSTAsvabhAvavALo chuM. je anyadravyanA nimittathI vibhAvapariNAmo thAya che te mArA svabhAvapaNe thavAne lAyaka nathI. Ama svabhAva ane rAgane bhinna jANavA te rAgano tyAga che. A rAga che te huM nahi. e bhinna rAgapaNe huM thavAne lAyaka nathI ane rAga mArA svabhAvapaNe thavAne lAyaka nathI. Ama je pahelAM jANe che te ja pachI tyAge che. je jJAnamAM jaNAyuM ke A rAga che te mArA svabhAva vaDa vyAsa thato nathI ane mAro paNa svabhAva nathI ke huM rAgapaNe thAuM e jANapaNuM e paccakakhANa che, sAmAyika che, Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 164 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 kemake ema jANanAra rAgathI khasIne svarUpamAM Thare che. sAmAyika eTale samatA ane samatA eTale vItarAga pariNAmano lAbha. vItarAga pariNAmano lAbha kayAre thAya? ke jyAre vItarAga-svarUpa bhagavAna pote che teno Azraya le tyAre vItarAga pariNati thAya che, ane ene sAmAyika kahe che. (tevI rIte, jema caNAne pANImAM palALI-DUbADI rAkhe tyAre poDho thAya che tema AtmA AnaMdano nAtha prabhu che tene poSavo-eTale AnaMdanA sAgaramAM ekAkAra DUbADavo tene prauSadha kahe che.) AvI vastu jANe nahi ane bahAranA aneka kriyAkAMDa kare tethI zuM? e badhAM thothethothAM che. je pahelAM jANe che te ja pachI tyAge che, bIjo koI tyAganAra nathI.' eTale zuM? ke jJAnasvabhAvamAM vibhAva-vikalpa vyApavAne lAyaka nathI. Ama je jANanAre jANyuM te ja jANanAra vibhAvane choDe che arthAta te-rUpe pariNamato nathI. tene rAgano tyAganAra kahe che. jANanAra judo ane tyAganAra judo ema nathI. tethI je jANe che te ja pachI tyAge che. mArA jJAnasvabhAvamAM rAga vyAsa thAya evo rAgano svabhAva nathI ane mAro paNa svabhAva evo nathI ke rAga mArAmAM vyApe. Ama jyAM rAgane bhinna parapaNe jANyo tyAM tenA taraphanuM lakSa rahyuM nahi ane svabhAvamAM ja daSTi sthira thaI. Ane paccakakhANa eTale jANanAre rAgano tyAga karyo ema kahevAmAM Ave che. bAkI Ano paccakakhANa ane teno paccakakhANa ema vikalpo kare e badho saMsAra che. ajJAnI dayA-dAna-bhaktinA bhAvamAM dharma mAnI anAdithI 84 lAkhanA avatAramAM rakhaDI duHkhI thaI rahyo che. tene sannipAta jevo roga lAgyo che. jema koIne sannipAta thayo hoya te bIjA ghaNA rogathI pIDAto hoya topaNa khaDakhaDATa hase che. zuM te kharekhara sukhI che ke te dAMta kADhI huse che? nA. ene duHkhanuM bhAna nathI tethI huse che. tema ajJAnI kAMIka anukULa saMyogo maLatAM potAne sukhI mAne che. enuM sukha sannipAtanA rogI jevuM che. bhAI ! sukha to AtmAmAM che. bhagavAna AtmA saccidAnaMdasvarUpa che. sat nAma trikALa, cit nAma caitanya ane AnaMdasvarUpa bhagavAna AtmA che. AvA AtmAne je aMtaraMgamAM sparzIne jANe che tene AnaMda thAya che, sukha thAya che. e jANanAra ema jANe che ke huM to svabhAvathI dekhavA-jANavAvALo chuM. puNyapApanA bhAva mArA svabhAvapaNe nahi thatA hovAthI parabhAva che. Ama tene parapaNe jANIne tyAge che, eTale ke tyAMthI khasIne svarUpamAM kare che. tethI je pahelAM jANe che te ja pachI tyAge che ema kahyuM che. AvuM svarUpa jANe nahi ane vrata, tapa Adi bAhya tyAga karavA maMDI paDe e kAMI paccakakhANa nathI. bhAI ! pratyAkhyAna eTale cAritra kone kahevAya enI vAta cAle che. samyagdarzana ane pachI samyakracAritra e alaukika cIja che. samyagdarzana dharmanuM mULa che to samyakracAritra Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 34 ] [ 165 sAkSAt dharma che. kahyuM che ne ke ' cAritta vastu dho'-cAritra te dharma che. e ja duHkhathI chUTavAno upAya-mokSamArga che. AvuM cAritra kone kahevAya ? pravacanasAra gAthA 7 nI TIkAmAM Ave che-' svarUpe gharanuM cAritra' svarUpamAM caravuM te cAritra che. svarUpamAM AcaraNa karavuM-TharavuM e cAritra che. rAganuM AcaraNa te cAritra nathI. paMcamahAvratano vikalpa e paNa acAritra che. jJAnAnaMdasvabhAvI bhagavAna AtmA te huM chuM. ane rAgagame tevo maMda ho, dayA, dAna, vrata, tapa, bhaktino ho ke vyavahAratnatrayano ho-te mArA caitanyaghanasvabhAvapaNe thAya evuM enuM svarUpa nathI, ane huM rAgapaNe thAuM evo mAro caitanyasvabhAva nathI. jJAnamAM Ama nizcaya karIne, rAgane 525Ne jANI, jJAna jJAnamAM Thare e pratyAkhyAna che, cAritra che, dharma che. have kahe che-je pahelAM jANe che te ja pachI tyAge che, bIjo koI tyAganAra nathI ema AtmAmAM nizcaya karIne pratyAkhyAnanA samaye eTale paranA tyAganA kALe pratyAkhyAna karavA yogya je parabhAva-rAgAdi tenI upAdhimAtrathI pravarteluM tyAganA rtApaNAnuM nAmamAtra kathana che. zuM kahe che? AtmA rAgano tyAga kare che e nAmamAtra kathana che. cAhe to tIrthaMkagotra bAMdhavAno bhAva hoya, paNa te bhAva nija caitanyasvabhAvapaNe thavAne lAyaka nathI ema e bhAvane parabhAva tarIke jANyo tyAre AtmA rAgane tyAge che ema kahevuM e kathanamAtra che, kemake jJAna jJAnamAM TharI gayuM tyAM rAga utpanna ja thato nathI. bApu! A to janma-maraNanA pherA maTADavAnI bahu moMghI vAta che. jene bhagavAna jJAtA-daSTAvastuno potAnI nirmaLa jJAnaparyAyamAM pratyakSa anubhava thayo ke 'A AtmA che' tene have pratyAkhyAna kema thAya? eno have uttara Ape che ke jeNe aMda2mAM jANyuM ke rAga ane caitanyasvabhAva bhinna-bhinna che, rAgapaNe thavuM e mAruM svarUpa nathI ane mArA svabhAvapaNe thavuM e rAganuM svarUpa nathI, e jANanAro rAgane bhinna jANI tene tyAge che. paraMtu rAgane tyAge che e to kathanamAtra che, kAraNa ke rAganA tyAganuM rkApaNuM 52mArthe jIvane nathI. nirmaLa bhedajJAna maLe nahi ane bahArathI Ano ane teno tyAga kare ane mAne ame tyAgI. paNa bhAI! jIvane 52nuM tyAgagrahaNa mAnavuM e to mithyAtva che, bhrAMti che. ahIM kahe che ke rAgano tyAga karanAra jIva che ema kahevuM e paNa kathanamAtra che, 52mArtha nathI. kharekhara to e rAganA tyAgano rDA che ja nahi. svarUpamAM TharatAM rAga thato ja nathI, mATe rAgano tyAga kare che ema nAmamAtra kathana che. aho! A to paramezvara traNalokanA nAtha sarvajJa paramAtmAnI divyadhvanimAM AvelI vAta saMtoe ADatiyA thaIne jagatane jAhera karI che. pratyAkhyAna samaye eTale svarUpamAM TharavAnA kALe, pratyAkhyAna karavA yogya je parabhAva-rAga teno tyAga karyo ema kahevuM e nAmamAtra kathana che. ahAhA! TIkA to juo!! AvI TIkA atyAre bharata Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 166 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 kSetramAM bIje kayAM che? amRtanA sAgara uchALyA che! aho! munivaroe jagatane amRtano sAgara pratyakSa batAvyo che!! bhAI! 52vastunuM grahaNa-tyAga AtmAmAM che ja nahi. AtmAmAM tyAgaupAdAnazUnyatva nAmanI zakti che. te vaDe pa2vastune grahe ke choDe e AtmAmAM che ja nahi. kapaDAM, strI, putra, parivAra, ityAdi grahe ane choDe evo AtmAmAM guNa che ja nahi. 52vastu to svataMtra jagatanI cIja che. zarIra, vANI, paisA, dhULa, bAyaDI, chokarAM ityAdi jIve grahyAMya nathI ane choDayAMya nathI. ahIM kahe che ke samaktIne je asthiratAnuM rAgarUpa pariNamana che te rAgarUpe thaIne rahevAnuM mAruM svarUpa nathI ema jANI aMdara svarUpamAM sthira thayo tyAre e svarUpasthiratAnA kALe rAganI utpatti ja thaI nahi tene rAgano tyAga karyo ema nAmamAtra kathana kahevAmAM Ave che. 5ramArthe rAganA tyAgano rtA AtmA nathI arthAt parabhAvanA tyAgartApaNAnuM nAma paNa AtmAne nathI. ahAhA! huM zuddha cidrupa jJAtA-daSTAmAtra chuM evuM jene aMtaramAM bhAna thayuM te svamAM svapaNe rahIne jyAre 52bhAva-rAgAdine 525Ne jANe tyAre ene svamAM rahevAno kALa che, rAganA abhAvasvabhAve pariNamavAno kALa che, pratyAkhyAnano kALa che. A svarUpa-sthiratAnA kALe jJAne jANI lIdhuM ke rAga 52 che e rAgano tyAga che. A rAgano tyAga paNa jo nAmamAtra kathana che-to AhAra-pANI choDavAM ane bAyaDI, chokarAM, lugaDAM ityAdi choDavAM e to kayAMya dUra rahI gayuM. e bAhya vastuno tyAga mAnavo e to mithyAtva che. aMdara pUrNAnaMdano nAtha bhagavAnasvarUpe pote virAje che. paNa pAma2ne prabhunI pratIti kevI rIte Ave? pAmarane 'huM pote izvara chuM' ema pratIti kema Ave? bhAI ! tuM paryAyamAM pAmara bhale ho, paNa vastupaNe tuM pAmara nathI, bhagavAna pUrNAnaMdano nAtha che. ahAhA! jainanA muni to aMdaramAM vikalpanI lAgaNI vinAnA ane bahA2mAM kapaDAM vinAnA nagna hoya che. kapaDAM rAkhIne je munipaNuM mAne, manAve che te mithyAdaSTiajJAnI nigodagAmI che. bhagavAna kuMdakuMdAcAryadeve kahyuM che ke vastrano eka dhAgo paNa rAkhIne je munipaNuM mAne, manAve ane evI mAnyatAne rUDI jANe te nigodagAmI che. mithyA mAnyatAnA phaLamAM eka be bhave e nigoda jaze. evI vAta AkarI paDe, paNa bApu! A to moTI bhUla che. emAM nave tattvanI bhUla che. vastrano vikalpa e to tIvra AsravabhAva che. tene badale tyAM munipaNuM saMvara, nirjarA mAnavAM e badhAM tattvanI bhUla che. mULamAM bhUla che, bhAI! pravacanasAramAM Ave che ke muninuM janmyA pramANe rUpa bhagavAna trilokanAthe bhALyuM che. traNalokanA nAtha devAdhideva arihaMtadeve Avo dhodha mArga kahyo che. je zAstramAM vastrasahita munipaNuM kahyuM hoya te zAstra sAcAM nathI ane e sAdhu paNa sAcA nathI. anaMta anaMta sAmarthyathI paripUrNa anaMta zaktio jemAM uchaLI rahI che evo Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 34 ] [ 167 anaMtasvabhAvano sAgara svarUpasAgara bhagavAna AtmA che. je jIve AvA AtmAno aMtaHsparza karI anubhava karyo che te samakitI dharmI che. AvA dharmIne je puNya-pApanA vikalpo-asthiratAno rAga Ave che tenuM paccakakhANa kema thAya ema prazna che. to kahe che ke jJAnamAM jaNAto e rAga jJAnamAM vyApato nathI, e to bhagavAna caitanyanI svarUpasaMpadAthI bhinna rahe che. asthiratAno rAga ane jJAnane bhinnatA che. tethI rAga to 525Ne che Ama jeNe jANyuM che te jANanAro have rAgamAM joDAto nathI e paccakakhANa che. rAgamAM joDAto nathI e to nAstithI thana che. kharekhara to je kALe jJAna jJAnamAM Thare che e svarUpa-AcaraNanA kALe rAga utpanna ja thato nathI ene rAgano tyAga karyo ema nAmamAtra kathanathI kahevAmAM Ave che. jaina paramezvara vItarAgadevano Avo mArga che, bhAI. mahAvidehakSetramAM sImaMdhara bhagavAna hAla sAkSAt birAje che. teo paNa indro ane gaNadharonI vacce sabhAmAM A ja vAta kare che. AtmAne rAganA tyAganA rdApaNAnuM nAma te kathanamAtra che. 52mArthathI jovAmAM Ave to eTale ke vAstavikapaNe jema che tema jovAmAM Ave to parabhAvanA tyAgartApaNAnuM nAma potAne nathI, kAraNa ke rAga choDayo evuM AtmAnA svarUpamAM che ja nahi. ahAhA! jyAM svarUpamAM Tharyo tyAM rAga ja thayo nahIM to pachI rAga choDayo ema kayAMthI Ave ? rAgano tyAga karyo eno artha zuM? zuM pratyAkhyAnanA kALe, cAritranA kALe rAganI hayAtI che? zuM jJAna jJAnamAM Thare che te kALe rAganI hayAtI che? nA. te kALe rAgano abhAva che. paraMtu pUrve paryAyamAM rAga to te vartamAnamAM na thayo ema dekhIne nAmamAtrathI kahevAya che ke AtmAe rAgano tyAga karyo. addabhuta vAta che! A to samayasAra che, bApu! paramAtmAnI divyadhvani che! A gaNadharo ane saMtonI vANI samajavA mATe ghaNo puruSArtha joIe. , have kahe che- pote to e nAmathI rahita che, kAraNa ke jJAnasvabhAvathI pote chUTayo nathI. ' AtmA to parabhAvanA tyAgartApaNAnA nAmathI rahita che kemake pote to jJAna-svabhAvapaNe ja rahyo che, jJAnathI chUTayo ja nathI. mATe jJAna ja pratyAkhyAna che. jJAna jJAnamAM thaMbhyuM-sthira thayuM e ja pratyAkhyAna che ema anubhava karavo. * gAthA 34 : bhAvArtha u52nuM pravacana * AtmAe parabhAvano tyAga karyo, rAgano tyAga karyo ema kahevuM e nAmamAtra che. pote to jJAnasvabhAvI caitanyaprakAzano pUMja ekalA jJAyakabhAva-svabhAvavALuM tattva che, svapa2prakAzakasvabhAvI che. AvA svatattvane sva jANyuM ane parabhAvane 52 tarIke jANyo tyAre parabhAvane grahaNa karyo nahi, rAgane pakaDayo nahi ene eno tyAga karyo ema kahevAya che. rAgamAM je asthira thato hato te thayo nahi tene tyAga karyo ema kahevAmAM Ave che. Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 168 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 satyane satya tarIke rAkhIne prasiddha karavA-parama satyanI pratIti karAvavA kevI gajaba zailI lIdhI che e to juo! paradravyane para tarIke jANyuM, pachI parabhAvanuM grahaNa na thayuM te ja eno tyAga che. rAganA joDANathI jJAnamAM je asthiratA hatI te jJAna, jJAnasvarUpI bhagavAna AtmAmAM TharatAM utpanna na thaI tene pratyAkhyAna kahe che. mATe sthira thayeluM jJAna e ja pratyAkhyAna che. jJAna sivAya bIjo koI bhAva pratyAkhyAnamAM nathI. jANanAra caitanyasUryamAM jJAna thaMbhI jAya-sthira thaI jAya e ja pratyAkhyAna che. [ pravacana naM. 77-78 * dinAMka 15-2-76 thI 16-2-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-3pa atha jJAtuH pratyAkhyAne ko dRSTAnta ityata Ahajaha NAma ko vi puriso paradavvamiNaM ti jANiduM cydi| taha savve parabhAve NAUNa vimuMcade nnaannii|| 35 / / yathA nAma ko'pi puruSaH paradravyamidamiti jJAtvA tyjti| tathA sarvAn parabhAvAn jJAtvA vimuJcati jnyaanii|| 35 / / have pUche che ke jJAtAnuM pratyAkhyAna jJAna ja kahyuM tenuM daSTAMta zuM che? tenA uttararUpa daSTAMta-dArTItanI gAthA kahe che: A pArakuM ema jANIne pa2dravyane ko nara taje, tyama pArakA sau jANIne parabhAva jJAnI parityaje. 35. gAthArthaH- [vathA nAna] jema lokamAM [ : pi puruSa: ] koI puruSa [padravyam rUdram ti jJAtvI] paravastune "A paravastu che' ema jANe tyAre evuM jANIne [tyagati] paravastune tyAge che, [ tathA] tevI rIte [ jJAnI ] jJAnI [sarvAna] sarva [paramAvAna] paradravyonA bhAvone [ jJAtvA ] "A parabhAva che' ema jANIne [vimukhyati] temane choDe che. TIkAH- jema-koi puruSa dhobInA gharethI bhramathI bIjAnuM vastra lAvI,potAnuM jANI oDhIne sUto che ne potAnI meLe ajJAnI (-A vastra bIjAnuM che evA jJAna vinAno) thaI rahyo che; jyAre bIjo te vastrano khUNo pakaDI, kheMcI tene nagna kare che ane kahe che ke "tuM zIdhra jAga, sAvadhAna thA, A mAruM vastra badalAmAM AvI gayuM che te mAruM mane de', tyAre vAraMvAra kaheluM e vAkaya sAMbhaLato te, ( e vastranAM) sarva cihnothI sArI rIte parIkSA karIne, "jarUra A vastra pArakuM ja che' ema jANIne, jJAnI thayo thako, te (paranA) vastrane jaladI tyAge che. tevI rIte-jJAtA paNa bhramathI paradravyonA bhAvone grahaNa karI, potAnA jANI, potAmAM ekarUpa karIne sUto che ne potAnI meLe ajJAnI thaI rahyo che, jyAre zrI guru parabhAvano viveka (bhedajJAna) karI tene eka AtmabhAvarUpa kare ane kahe ke "tuM zIdhra jAga, sAvadhAna thA, A tAro AtmA kharekhara eka ( jJAnamAtra) ja che, (anya sarva padravyanA bhAvo che), ' tyAre vAraMvAra kaheluM e AgamanuM vAkaya sAMbhaLato te, samasta (sva-paranAM) cihnothI sArI rIte parIkSA karIne, Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 170 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 (mAtinI) avatarati na yAvad vRttimtyntvegaadnvmprbhaavtyaagdRssttaantdRssttiH| jhaTiti sakalabhAvairanyadIyairvimuktA svymiymnubhuutistaavdaavirbbhuuv|| 29 / / jarUra A parabhAvo ja che' (huM eka jJAnamAtra ja chuM)OM ema jANIne, jJAnI thayo thako, sarva parabhAvone tatkALa choDa che. bhAvArtha:- jyAM sudhI paravastune bhUlathI potAnI jANe tyAM sudhI ja mamatva rahe; ane jyAre yathArtha jJAna thavAthI paravastu ne pArakI jANe tyAre bIjAnI vastumAM mamatva zAne rahe? arthAta na rahe e prasiddha che. have A ja arthanuM kaLazarUpa kAvya kahe che: zlokArthaH- [vapara--mAva-tyA-denta-daSTi:] A parabhAvanA tyAganA dAntanI daSTi, [navam atyanta-veTI NIvat vRtti na gavatarati] jUnI na thAya e rIte atyaMta vegathI jyAM sudhI pravRttine pAme nahi, [tAvata] te pahelAM ja [ ritti] tatkALa [ satta-mAve kanyavI vimupl] sakala anyabhAvothI rahita [svayam rUcam anubhUti:] pote ja A anubhUti to [ bhAvirvamUva] pragaTa thaI gaI. bhAvArtha:- A parabhAvanA tyAganuM daSTAMta kahyuM te para daSTi paDe te pahelAM samasta anyabhAvothI rahita potAnA svarUpanuM anubhavana to tatkALa thaI gayuM; kAraNa ke e prasiddha che ke vastune paranI jANyA pachI mamatva rahetuM nathI. ra9. utthAnikA: have pUche che ke jJAtAnuM pratyAkhyAna jJAna ja kahyuM arthAt jJAtAsvabhAvI bhagavAna AtmAnuM pratyAkhyAna-cAritra-rAgano tyAga e jJAna ja kahyuM to tenuM daSTAMta zuM che? jJAna jJAnamAM Thare e jANanAra A AtmAnuM pratyAkhyAna che. jJAnasvarUpI bhagavAna AtmAnuM jJAna, tenI pratIti ane teno anubhava karI temAM sthira thavuM eTale ke rAgathI bhinna paDIne jyAM jJAyakano anubhava kare tyAM jJAna AtmAmAM sthira thaI jAya e vItarAga cAritra-pratyAkhyAna che. AvuM pratyAkhyAna e eka ja jIvane ktavya che. bIjuM zuM karavuM che, bhAI ? zuM A karavA jevuM nathI? vastuno jevo jJAnasvabhAva che tevI jJAnapariNati pragaTa karIne emAM TharavuM te eka ja karavA lAyaka che. caitanyasvabhAvanuM jJAna (svasaMvedanazAna) thavuM-AtmajJAna thavuM e samyajJAna che, tenI pratIti thavI ke zuddha caitanyaghana vastu AtmA A ja che te samyagdarzana che, tathA Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 35 ] [ 171 vikalpathI rahita thaIne zuddha pariNamana thavuM te cAritra che. zuddhatAnuM pariNamana azuddhatAnA nAza vinA thAya nahi ane azuddhatAno nAza zuddhatAnA pariNamana vinA thAya nahi. vastu che e to caitanyasvabhAvI vItarAgatAnI mUrti che. chAlAmAM paNa Ave che ke AtmA vItarAga-vijJAnasvarUpa ja che. eno anubhava karatAM paryAyamAM vItarAga-vijJAnatA pragaTa thAya che, ane temAM vizeSa vizeSa sthira thatAM cAritra thAya che. je jJAna asthiratAne lIdhe rAgamAM joDAtuM hatuM te tyAMthI khasIne aMdara vItarAga-vijJAnasvabhAvamAM Thare che tene cAritra kahe che. vItarAga-vijJAnasvarUpa caitanyapiMDanI dRSTi thatAM vItarAga-vijJAnano azaM paryAyamAM Ave che. ane e vItarAga-vijJAnanI vadhAre puSTi-vRddhi thatAM paccakakhANa thAya che. paraMtu mUDha ajJAnI jIva A aMtaranA AcaraNane jANato nathI. lokone AgamanIbahAranI paddhati khyAlamAM Ave che, paraMtu adhyAtmano vyavahAra zuM che enI khabara paDatI nathI. paMDita zrI banArasIdAsa paramArthavacanikA' mAM kahe che ke- jJAtA to mokSamArga sAdhI jANe che, mUDha mokSamArga sAdhI jANe nahi. zA mATe? te sAMbhaLoH-mUDha jIva Agamapaddhatine vyavahAra kahe che ane adhyAtmapaddhatine nizcaya kahe che, tethI te Agama aMgane ekAMtapaNe sAdhI mokSamArga darzAve che; adhyAtmaaMgane vyavahArathI paNa jANe nahi e mUDhadaSTi jIvano svabhAva che; tene e ja pramANe sUjhe che. zAthI? kAraNa ke AgamaaMga bAhyakriyArUpa pratyakSa-pramANa che, tenuM svarUpa sAdhavuM ene sugama che, bAhyakriyA karato thako mUDha jIva potAne mokSano adhikArI mAne che, paNa aMtargarbhita adhyAtmakriyA je aMtadaSTigrAhya te kriyAne mUDha jIva jANe nahi, kAraNa aMtardaSTinA abhAvathI aMtarakriyA daSTigocara Ave nahi.' ajJAnI dayA-dAna, vrata-bhaktinA bhAvane vyavahAra kahe che ane je AtmAnuM trikALa svarUpa che tenI zraddhA-jJAnanI pariNatine nizcaya kahe che. tethI vyavahAra-dayAdAna, vrata-bhakti ane pUjAnA vikalpane sAdhI mokSamArga mAne che. paraMtu trikALI jJAyabhAva e nizcaya ane tenI zuddha pariNati-rAga vinAnI samyagdarzana-jJAnacAritranI vItarAga pariNati thavI te adhyAtmano vyavahAra che eno mUDha jIvane khyAla nathI. AtmA zuddha saccidAnaMdamUrti che. sat nAma zAzvata jJAna ane AnaMdano sAgara bhagavAna AtmA che. emAM vItarAga-vijJAnamaya je ramaNatA thAya tene adhyAtmano vyavahAra kahe che, paNa ajJAnIne AnI khabara nathI, tethI bAhya pratyakSa-pramANarUpa vrata, tapa, pUjA, bhakti ityAdi bhAvane joIne tene ja adhyAtmano vyavahAra mAnI bese che. anAdithI te bAhya kriyAkAMDa-vrata, niyama Adi pALe che tethI tenuM svarUpa sAdhavuM ene sugama che, paraMtu saccidAnaMdasvarUpa bhagavAna AtmAno anubhava karIne temAM TharavuM evI vItarAgI adhyAtma vyavahArakriyAne e jANato nathI. bhagavAna AtmA trikALa dhruva zuddha dravyavastu nityAnaMda prabhu akriyasvarUpe che. pariNamavuM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 17ra ] | [ pravacana ratnAkara bhAga-2 ke badalavuM e kriyA enAmAM nathI. pariNamavuM ke badalavuM e to avasthA-paryAyamAM che. Avo trikALI dhruva akriyasvarUpa AtmA te nizcaya che ane tenA avalaMbane mokSamArga sAdhavo te vyavahAra che. rAgathI bhinna aMdara saccidAnaMdasvarUpa bhagavAna dhruva paDyo che e to akriya che. pariNamavAnI kriyA emAM nathI. AvA dhruva akriyasvarUpa bhagavAnane avalaMbIne emAM ja TharavuM e mokSamArga che. e nizcayamokSamArga te adhyAtmano vyavahAra che. zuM kahyuM? zuddha dravyavahu e nizcaya ane tenA Azraye mokSamArga pragaTe te vyavahAra. zubharAgarUpa vyavahAra mokSamArganI A vAta nathI hoM. ahIM to kevaLajJAnasvabhAvI AnaMdano goLo prabhu zuddha, dhruva akriya vastu jemAM badalavuM-pariNamavuM nathI te nizcaya ane paryAyamAM je nizcaya mokSamArga pragaTa thAya te vyavahAra che. Avo mArga che, bhAI ! are! 84 nA avatAramAM rakhaDatAM ene A vAta maLI ja nathI ! ahA ! gharamAM che chatAM pote koNa che enI khabara nathI ! ahIM kahe che ke-jema sAkara gaLapaNasvarUpa, aphINa kaDavAsvarUpa ane mIThuM khArAsvarUpa che tema bhagavAna AtmA jJAnasvarUpa che, jJAtA-daSTA che. AvA jJAnasvabhAvanuM bhAna karIne, zraddhAna karIne temAM karavuM te pratyAkhyAna che. ane e nirmaLa vItarAga pariNatine ja cAritra ane mokSamArga kahe che. ahAhA ! traNe kALa jemAM janmamaraNa ane janma-maraNanA bhAvano abhAva che evo bhagavAna AtmA che. koIne ema thAya ke A zuM kahe che? paNa bhAI ! A to tArA nija gharanI vAta che. nijagharamAM to jJAna ane AnaMdanAM nidhAna paDyo che ne! A zarIra to hADakAM ane mAMsanuM poTaluM paracIja che. hiMsA, corI Adi pApabhAva che, ane dayA-dAnanA bhAva puNya che. A badhAyathI tuM bhinna che. AvA AtmAnuM bhAna karI emAM TharavuM e pratyAkhyAna che. have ziSya pUche che ke prabho ! Ape to jJAtAnuM pratyAkhyAna jJAna ja kahyuM. be hAtha joDe e to jaDanI kriyA thaI, ane je vikalpa UThe che e rAganI kriyA che; e kAMI pratyAkhyAna nathI. jJAnasvarUpa bhagavAnanI pratIti karI, anubhava karI emAM ja ramaNatA ane sthiratA karavI e pratyAkhyAna che ema Ape kahyuM. to tenuM daSTAMta zuM che? tenA uttararUpe daSTAMta ane siddhAMta gAthA dvArA kahe che: * gAthA 3pa : TIkA uparanuM pravacana * ahIM dhobInuM daSTAMta Ape che. jema-koI puruSa dhobIne tyAM pahelAM ApeluM vastra levA gayo. dhobIne te vastra hAtha nahi AvavAthI tene bIjAM vastra ApyuM. eTale te bhramathI bIjAnuM vastra lAvI potAnuM jANI-mAnI nizcita thaIne vastra oDhIne sUto che, ane potAnI meLe ajJAnI thaI rahyo che arthAt A bIjAnuM vastra che evA jJAna vinAno thaI rahyo che have jenuM A vastra hatuM e bIjo puruSa dhobIne tyAM Avyo ane potAnuM Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 35 ] [ 173 vastra mAgyuM. pUchaparacha karatAM khabara paDI ke hamaNAM ja koI bhAI e vastra bhUlathI laI gayA che. tyAre te bIjo puruSa sIdho ja pelA puruSanA ghera jaI, tene te vastra oDhIne sUtelo joI te vastrano khUNo pakaDI, kheMcI tene ughADo kare che, kahe che ke "bhAI ! tuM zIdhra jAga, sAvadhAna thA. A vastranuM cihna jo. A vastra mAruM che te bhUlathI badalAIne tArI pAse AvyuM che. to e mAruM vastra mane ApI de." Ama eka-be vAra nahi paNa vAraMvAra kahelA te vAkyane sAMbhaLato te puruSa sAvadhAna thaIne vastranAM sarva cihnothI sArI rIte parIkSA karIne, "A vastra mAruM nathI, mArA vastranA cheDe to meM mAruM nAma sIvI rAkhyuM che te ahIM nathI tethI jarUra A vastra pArakuM ja che"--ema jANIne jJAnI thayo thako eTale saMsArano DAhyo thayo thako te vastrane jaladI tyAge che, choDI de che. bhale vastra haju dUra thayuM na hoya, paNa jyAM para tarIke jANyuM tyAM tarata ja potApaNAnI buddhi chUTI jAya che, ane je bhrama hato ke A vastra mAruM che ema bhrama bhAMgI jAya che. tevI rIte-A jJAtA bhagavAna AtmA caitanyamUrti prabhu jJAnathI bharelo dariyo che. e anaMta jJAnasvabhAvanA sAmarthyathI bharelo bhagavAna jJAtA che. te jANanArajANanAra-jANanAra che. chatAM te jene jANe che te paracIjane-A strI, kuTuMba vagere to ThIka paNa aMdaramAM karmanA saMge-vaze thatA puNya-pApanA vikArI bhAvo je paradravyanA bhAvo che tene, bIjAnA vastranI jema, potAnA mAnI grahaNa kare che. pote to jANanAra svarUpe che, chatAM paNa paradravyanA bhAvone grahaNa karI potAnA mAne che. jJAna ane AnaMda je svadravyano bhAva che tene kadIya joyo nathI tethI dayA, dAna, vrata, bhakti ityAdi vikArI pariNAma mArA potAnA che ema mAne che. jJAnasvarUpa bhagavAna AtmA caitanyaprakAzanA nUranA tejanuM pUra che. tenA aMtaramAM jJAna ane AnaMda bharelA che. Avo jJAtA bhagavAna potAne bhUlI bhramathI paradravyanA bhAvone potAnA mAnI anAdithI janma-maraNanI ghaTamALamAM pharyA kare che. anAdithI ajJAnI svadravyanA svarUpane choDI daI puNya-pApanA vikalpo je paradravyanA bhAvo che temane bhramathI potAnA mAnI grahaNa kare che. potAno svabhAva to jANavuM-dekhavuM che. paNa svabhAvanuM bhAna nahi hovAthI bhramathI paradravyanA bhAvone potAnA jANI grahaNa kare che. juo, ahIM "bhramathI" kahyuM che, "karmathI" kahyuM nathI. ahAhA ! jJAnAnaMdasvarUpa bhagavAna brahmane bhrama thayo che tethI potAne choDIne paradravyanA bhAvo-dayA, dAna, bhakti Adi puNyabhAvo ane hiMsA, jUTha, corI, Adi pApabhAvone grahaNa kare che ane potAnA mAnI ajJAnI thaI rahyo che. bicAro zuM kare? tene upadeza paNa evo ja sAMbhaLavA maLe che kepuNya karo, purNa karavAthI dharma thAya che. paraMtu A yathArtha upadeza nathI. bhAI ! puNyabhAva je dayA, dAna, bhakti, vrata, tapa, pUjA, jAtrA, vagerenA bhAva Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 174 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 te rAga che (dharma nathI), ane te rAgane je potAnA mAne te mithyAdaSTi che. jyAM sudhI pUrNa vItarAgatA pragaTa thatI nathI tyAMsudhI samyagdaSTine paNa zubharAga hoya che kharo, paraMtu vyavahAra che ane te Azraya karavA lAyaka nathI. nizcaya ane vyavahAra bane upAdeya (Azraya karavA yogya) nathI. vyavahAra hoya che kharo, paNa te AdaraNIya nathI. vyavahAranayane jo na mAne to tIrthano ja nAza thAya ane jo nizcayanayane na mAne to tattvano nAza thAya. tethI guNasthAna Adi bhedo je vyavahAra che te hoya che kharo, paraMtu te AdaravA lAyaka nathI. tathA e vyavahArathI nizcaya thAya ema paNa nathI. ahIM e ja vAta kahe che ke potAnuM svarUpa to jJAna ja che. paraMtu ajJAnI svarUpane bhUlIne bhramathI rAgAdi vibhAgone grahaNa karI temane potAnA jANIne potAmAM ekarUpa karIne sUto che. anAdithI ajJAnI jIva ekalA jJAnano piMDa prabhu AtmA che tene choDI daIne puNya-pApanA bhAva je dharmathI viruddha eTale adharma che temane potAnA jANIne, temane potAnA svabhAvamAM ekarUpa rIne sUI rahyo che, UMghI gayo che; ane potAnI meLe ajJAnI thaI rahyo che. karmathI ajJAnI thaI rahyo che ema nathI, potAnI meLe ajJAnI thaI rahyo che. kahyuM che ne keH apaneko Apa bhUlake herAna ho gayA." potAnI cIja saccidAnaMda prabhu AnaMdakaMda jJAyaka che. tene choDIne ajJAnI dehAdi je paravastu jaDa ajIvasvarUpa che tene ane aMdaramAM je puNya-pApanA vikAra thAya che tene potAnA mAnI mohaniMdamAM sUI rahyo che. bhagavAna AtmA to abaMdhasvabhAva che, ane je puNya-pApanA bhAva che e bhAvabaMdha che, AmravarUpa che. chatAM te bhAvone potAnA jANI, potAthI ekarUpa mAnI pote potAthI ja ajJAnI thaI rahyo che; karmathI ajJAnI thaI rahyo che ema nathI. A deza, makAna ane chokarAM e to kayAMya dUra rahyAM. ahIM vartamAna dazAmAM karmanA saMgathI je puNya-pApanA bhAvo utpanna thAya che te paradravyanA bhAvo che ema kahyuM che. kAraNa ke paramAtmadazA thatAM te bhAvo chUTI jAya che ane jJAnAnaMdasvarUpa caitanyamUrti bhagavAna AtmA rahI jAya che. bhAI ! tAro deza to asaMkhya pradezI dravya aMdara che, ane temAM anaMta anaMta guNanI prajA vase che. rAga ke puNya-pApanA vikalpo e potAno svabhAva ke svabhAvanI jAtanA nathI. teo to caMDALanI jema vikAra-vibhAvanI jAtanA che. emano vastumAM praveza che ja nahi. chatAM anAdithI caitanya bhagavAna potAnI jJAnaAnaMdanI svarUpasaMpadAne bhUlIne puNya-pApanA vikalpone potAnA jANIne, emAM ja ekarUpa thaIne sUto che, ane potAnI meLe ajJAnI thaI rahyo che. jAo, darzanamohano udaya Avyo tethI ajJAnI thayo che ema nathI lIdhuM. paraMtu rAgAdi puNya-pApanA melane potAno Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 35 ] [ 175 mAnIne potAnI meLe ajJAnI thayo che. topaNa ajJAnIne evI mAnyatA thaI gaI che ke karmane laIne badhuM thAya che. doSa kare che pote, paNa nAkhe che karmanA mAthe. paNa bhAI ! karmano kAMI vAMka nathI. Ave che ne ke karma bicAre kauna bhUla merI adhikAI; agni sahe ghanaghAta lokI saMgati pAI." ekalI agnine mAthe ghaNa na paDe. paNa jo te loDhAno saMga kare to ghaNuM paDe. tema A AtmA jo rAgano saMga kare ane emAM ekAkAra thAya to cAragatinAM duHkha bhogave. ahahA! zuM khUbIthI vAta karI che! ke jema koI puruSa dhobIne tyAMthI bIjAnuM vastra laI Avyo ane bhramathI potAnuM jANI oDhIne sUto che tema A bhagavAna AtmA potAnI caitanyanI jAtanA nahi evA parabhAvamaya zubha-azubha rAgane grahaNa karI, bhramathI potAnA jANIne, potAnI sAthe ekarUpa karI sUto che. caitanya prabhu to nirvikalpaghana che. paraMtu paryAyamAM rAganI-vikalpanI dazA sAthe ekarUpa thaI anAdithI sUto che. paisA, deza, zarIra ityAdi mArAM che evI mAnyatA to gADha mUDhatA che. paraMtu ahIM to rAganI vRtti je melamaya che ane je AtmasvabhAvamAM nathI ene potAnI mAnIne sUto che te paNa mUDha che e vAta che. caitanyadaLa prabhu AtmAmAM evI tAkAta che ke te eka samayamAM samagra lokAlokane jANe. paraMtu rAgane racavAnI tenA svabhAvamAM tAkAta nathI. bhagavAna AtmA aMdara anaMta AnaMda ane vItarAgI zAMtinuM daLa che. paNa koI divasa sAMbhaLyuM hoya tyAre ne? bicAro bahAranI dhAmadhUmamAMthI navaro ja thato nathI. tethI pote potAnI meLe ajJAnI thayo thako cAragatimAM rakhaDapaTTI kare che. bhAI ! vItarAgI prabhuno mArga, dharmano mArga jagatathI judo che. paranI dayA pALavAno bhAva Ave che te zubharAga che. paraMtu ethI paranI dayA koI pALI zake che ema nathI. kAraNa ke paravastu che te (pariNamanamAM) svataMtra che. tenI dazAno rtA te pote che. tethI bIjo koI ema kahe ke huM Ane jivADuM ke mAruM to e mAnyatA mithyA bhrama che, ane te ajJAnI che, mUDha che. bhAI ! tuM to jJAna che ne! tuM jANavAnI bhUmikAmAM rahe evuM tAruM svarUpatattva che. jANanAra zuM kare? zuM te rAga kare? rAganovikArano to tArA svabhAvamAM abhAva che. chatAM dayA, dAna Adi paradravyanA bhAvone ekarUpa karI mithyAtvamAM anAdithI sUto che e moTuM ajJAna che. bhagavAna AtmA anAdithI potAnI cIjane bhUlIne kRtrima, kSaNika, upAdhimaya evA puNya-pApanA bhAvone potAnA mAnI potAnI meLe ajJAnI thaI rahyo che. tene zrIguru parabhAvano bheda karI batAve che ke-bhAI ! tuM caitanyasvarUpa jJAnasaMpadAthI bharelo bhaMDAra che. A rAganA vikalpothI tArI cIja bhinna che. tuM tAruM lakSaNa jo. tAruM lakSaNa to jANavuM Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 176 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 che. rAga e tAruM lakSaNa nathI. zrIguru parabhAvano viveka karI batAve che, eno artha e thayo ke guru tene kahevAya ke je rAgathI AtmA bhinna che ema kahI bhedajJAna karAve. rAga karavA jevo che ke rAgathI lAbha (dharma) thAya-evo je upadeza Ape te jainanA guru nahi paNa ajJAnI che. AtmajJAnanI anubhavadazA jene thaI che te sAcA guru che. AvA sAcA guru parabhAvane haiya karI batAve che ke-bhAI! jJAna ane AnaMda e tAruM svarUpasattva che, puNya-pApanA kRtrima vikalpo e tArI cIja nathI. dharmAtmAno Avo upadeza, rAgane potAthI eka karI mAnIne beTho che evA ajJAnIne bhedajJAna karAve che. jemane caitanyasvabhAvanA Azraye vItarAgI pariNita thaI che te zrIguru dharmAtmA che. te mokSamArgane pAmelA che. teo 52bhAvone haiya karIne, ajJAnIne rAga ane trikALasvabhAvanI bhinnatAno viveka karAve che. jema photarAM ane kasa banne judI cIja che, tema bhagavAna AnaMdano nAtha cidAnaMda prabhu AtmA kasa che ane je rAganA vikalpo UThe che te photarAM che. e banne bhinnabhinna che. jyAre sUpaDAmAM kasa ane photarAM jaladI chUTAM na paDe tyAre jema dhabbo mArIne chUTAM pADe che tema ahIM zrIguru dhabbo mArIne je bannene ekAkAra mAne che tene bhedajJAna karAve che, ane eka AtmabhAvarUpa kare che. bhAI! jANavuM-dekhavuM e tAro svabhAva che. tAruM svarUpa prajJAbrahma che. rAga e tArI cIja nathI. rAga ane prajJAsvabhAva bhinnabhinna che. A zarIra to jaDa mATI-dhULa che. zarIra cAle ke vANI nIkaLe e AtmAthI nathI. tema A puNya-pApanA bhAva paNa jaDa acetana ane aMdhakArarUpa che, jyAre bhagavAna AtmA prakAzamUrti prabhu caitanyasUrya che. caitanyano prakAza ane rAga aMdhakAra e banne bhinnabhinna che. A pramANe yathArtha upadeza karI zrIguru rAga ane svabhAvano bheda batAvI viveka-bhedajJAna karAve che. bApu ! mArga to Avo che. koIne bese ke na bese tethI satya pharI jAya nahi. je rIte daSTAMtamAM ajJAnI puruSa bIjAnA vastrane potAnuM mAnI sUto che tene bIjo puruSa ke jenuM vastra che te jJAna karAve che ke-bhAI! A vastra tAruM nathI, tuM bhramathI ene potAnuM mAnI beTho che. tema ajJAnI paNa parabhAvarUpa vikalpone-rAgane potAnA mAnI temAM ekAkAra thaIne sUto che. tene zrIguru rAga ane AtmAno bheda karI viveka karAve che, ane eka AtmabhAvarUpa kare che. zrIguru samajAve ke-bhAI! jJAna ane AnaMdathI bharelo tuM prajJA brahma svarUpe che. rAga tArI potAnI cIja nathI. je cIja potAnI hoya te judI paDe nahi ane je judI paDe te cIja potAnI nahi. jo, AtmA aMdara dhyAna karIne paramAtmA thAya che tyAre rAga raheto nathI, rAga chUTo paDI jAya che. mATe jANanAra-dekhanAra AtmAthI te bhinna cIja che. rAga tArAmAM nathI ane tuM rAgamAM nathI. banne cIja taddana bhinna bhinna che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 35 ] [ 177 jema nALiye2mAM uparanAM chAlAM tema ja kAcalI che te nALiyera nathI. tathA te kAcalI taraphanI lAla chAla che te paNa nALiyera nathI. aMdara dhoLo ane mITho goLo che te nALiyera che. tema A zarIra che te uparanAM chAlAM che, aMdara je karma che te kAcalI che tathA je dayA, dAna, bhakti, kAma, krodha Adi puNya-pApanA je bhAva te lAla chAla che. ane aMda2 AnaMdano zuddha goLo che e bhagavAna AtmA che. jema dhoLo ane mITho goLo te nALiyera che ema jJAnAnaMda zuddha goLo e AtmA che. Ama sarva bhinna bhinna che. Avo saMtono upadeza che. janma-maraNa rahita thavAnI cIja to jagatathI judI che. bhAI ! tuM janma-maraNa karIne anAdithI duHkhI thaI rahyo che chatAM tane thAka nathI lAgyo ? zrImad rAjacaMdre kahyuM che keH ' anaMtakALathI AthaDayo vinA bhAna bhagavAna; sevyA nahi guru saMtane mUkayAM nahi abhimAna.' AtmA jJAnarasa-caitanyarasathI paripUrNa bhareluM tattva che. te sat che, ane jJAna AnaMda tenuM sattva che. dayA, dAna, vrata, bhakti Adi zubhabhAva ke hiMsA, jUTha, corI, viSayavAsanA Adi azubhabhAva je thAya che te vikAra che. te AtmAnuM sattva nathI. AtmA ane rAga bhinnabhinna sattva che. balke rAga to beDI samAna che. azubha rAga loDhAnI beDI che to zubharAga sonAnI; paNa che to banneya beDI. zubharAga paNa beDI che, bhalo nathI. prabhu! tArI prabhutAne to ekavAra jANa. jANavuM-dekhavuM ane AnaMda e tArI prabhutA che. e tArA tattvanuM sattva che. AtmA anAdi-anaMta vastu che. je vastu che te utpanna thatI nathI tema ja eno nAza paNa thato nathI. chatAM ajJAnI anAdithI zuM karI rahyo che? pratisamaya navA navA thatA puNya-pApanA bhAvane potAnA mAnI sUto che. tene zrIguru kahe che ke-prabhu! tArI bhUla thAya che. je cIja kSaNika che ane je cIja tArAmAM nathI tene potAnI mAnIne sUto che e moTI bhUla che. zrImad rAjacaMdra ekavAra kahetA hatA ke AtmAnA guNono jema pAra nathI tema enA apalakSaNono paNa pAra nathI. potAnI jAtane na jANavI ane rAga tathA puNyapApane potAnA mAnavA e apalakSaNa che. jJAna nija lakSaNa che. tene ThekANe rAgane potAnuM svarUpa mAnavuM te apalakSaNa che. bhAI! mArga to Avo che, bApu. bhale tane na bese, paNa tArI cIja AvI che, nAtha! keTalAka kahe che ke saMskAra sudhAro. paNa e to kolasAne sudhAravA jevuM che. kolasAne sudhAratAM kALapa nIkaLaze. paraMtu jo dhoLAza joItI hoya to tene bALavo paDaze. tema jo sudhAro karavo hoya to puNya-pApanA bhAva mArA nathI ema jANI bALI nAkha. nahIM to sudhAro thaze nahi. bhagavAna! mokSano mArga koI alaukika cIja che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 178 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 dayA pALavI, vrata karavA ane dezanI sevA karavI emAM loko dharma mAnI beThA che. paNa bApu! emAM dhULeya dharma thato nathI. AtmAnI te kadI sevA karI nathI tethI tane dharma thayo nathI. bhUla kema che ane te kema TaLe? anAdithI jIva puNya-pApanA bhAvane potAthI ekapaNe mAnIne sUto che ane pote potAnI meLe ajJAnI thaI rahyo che. karmoe tene ajJAnI karAvyo che ema nathI. AvA ajJAnIne zrIguru bhedajJAna karAve che ke bhAI ! tuM to vItarAga-vijJAnano ghana che. tArI cIjamAM to ekalAM jJAna ane AnaMda bharyA che. rAga jyAM tArI cIja nathI, to pachI zarIra, bAyaDI, chokarAM ityAdi tArAM kayAMthI hoya? tethI para jaDanI to ahIM vAta ja lIdhI nathI. ahIM to rAgathI bhinnatA batAvanArI uthala-pAthalanI vAta che. kahe che ke puNya-pApanA pariNAmane tuM potAnA mAne che te mAnyatAne uthalAvI nAkha. bhAI ! A kAMI bhASA bolavAthI thaI jAya ema nathI. nija caitanyasvabhAvathI ekapaNuM karI aMtara pariNamana karavuM joIe. bhagavAna! tuM AnaMdano nAtha prabhu rAgamAM ekapaNuM mAnI sUto che te tane zobhe che? tuM to jANanAra-dekhanAra svarUpa che. puNya-pApanA vikalpo e tArA nathI. tuM emAM nathI. mATe tuM zIdhra jAga. zrIguru kahe che ke-jAga re jAga, bhAI! have tuM rAgamAM bahu sUto che, anAdithI tuM rAganI soDa tANI sUto che. have zIdhra jAga. haLave-huLave ema nahi, paNa zIdhra jAga. sAvadhAna thA. A tAro AtmA eka jJAnamAtra ja che. jANavuMjANavuM-jANavuM evA jANakasvabhAvanA tattvanuM tuM sattva che, jJAnamAtra kahetAM rAga nahi paNa temAM anaMta AnaMda, zAnti, prabhutA, svacchatA ityAdi anaMta zakti AvI jAya che. Ama zrIguru parabhAvathI bhedajJAna karAvI (ajJAnIne) eka AtmabhAvarUpa kare che. ahAhA! AmAM to zrIguru-jainanA guru-digaMbara saMta-nigraMtha guru kevo upadeza Ape che e paNa AvI jAya che. Ano artha ema thAya che ke jainanA guru ene kahevAya ke je ema upadeza Ape ke rAgathI AtmA bhinna che, rAgathI AtmAne kiMcit paNa lAbha ke dharma thAya nahIM. paraMtu je rAgathI dharma thavAnuM kahe te sAcA jenaguru nathI paNa ajJAnI kuguru che. digaMbara nigraMtha guru to ajJAnIne rAgAdi parabhAvathI viveka karAve che kebhagavAna! puNya-pApanA je bhAva utpanna thAya te AtmAnI cIja nahi, e to AtmAno ghAta karanArI cIja che. bhagavAne sAta tattva kahyAM che ke nahi? to temAM dayA, dAna, vrata, bhakti, ityAdi bhAva puNyatattva che, ane hiMsA, corI AdinA bhAva te pApatattva che. tathA te bannethI bhinna ekarUpa jJAyakabhAva che te jIvatattva che. ahAhA ! zarIra, vANI, ityAdi ajIva tattva che e to kayAMya dUra rahyA, paraMtu ahIM to je rAga thAya che te kRtrima, kSaNika, upAdhimaya malinabhAvathI tArI jJAyaka cIja Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 35 ] [ 179 bhinna che ema zrIguru bhedajJAna karAvI jIvane eka AtmabhAvarUpa kare che. aho! jJAnIono upadeza parabhAvathI bheda karAvI jIvane AtmabhAvarUpa kare che! arere ! eNe anaMtakALathI Ama ne Ama potAnI mULa cIjane samajyA vinA badhuM gumAvyuM che. chaThThaDhALAmAM Ave che ne ke: "munivrata dhA2e anantavA2 grIvaka upajAyo; pai nija AtamajJAna binA, sukha leza na pAau." anaMtavAra vrata, tapa, bhakti, pUjA karIne marI gayo, paraMtu AtmAnuM jJAna karyuM nahi tethI kiMcit sukhanI prApti na thaI. rAganuM jJAna na karyuM ema nahi paNa (rAgathI bhinna ) AtmAnuM jJAna-caitanyanuM jJAna na karyuM tethI sukhI na thayo ane cAragatimAM rakhaDayo. ahAhA ! digaMbara muni thayo, 28 mULaguNa pALyA, mahAvratAdi pALyAM; paNa emAM kayAM dharma hato ? e to rAga, vikalpa ane AsravabhAva hato. du:kha ane AkuLatA hatAM. enAthI bhinna AtmAnA jJAna vinA sukha kayAMthI thAya? tene have zrI guru kahe che ke-bhAI! zIghra jAga, UTha. anaMtakALathI puNya-pApane potAnAM mAnI mithyAtvamAM sUI rahyo che to have jaladI jAga. A TANAM AvyAM che, mATe sAvadhAna thA-sAvadhAna thA. rAga tArI cIja nathI tethI rAgamAM sAvadhAnI che te choDIne have svarUpamAM sAvadhAna thA. je vyavahAramAM sAvadhAna che te nizcayamAM UMghe che ane je nizcayamAM sAvadhAna che te vyavahAramAM UMghe che. A tAro AtmA vAstavamAM eka ja che. arthAt te jJAnasvarUpe paNa che ane rAga-svarUpe paNa che ema nathI. tuM to bhagavAna! eka jJAnasvarUpe ja che. rAga to anyadravyano-puddagalano bhAva che. rAgamAM caitanyanA prakAzanA nUrano abhAva che. dayA, dAna, vrata, bhakti Adi zubhabhAvo caitanyanA prakAzathI rahita aMdhakAramaya che. caitanyaprakAzabiMba prabhu tuM eka jJAyakabhAvamAtra che ane rAgathI mAMDIne saghaLA anyadravyanA bhAvo-52dravyanA bhAvo parabhAvo che. mATe tuM zIghra jAgrata thaI svarUpamAM sAvadhAna thA. zrIguruno Avo upadeza che. AkaruM to lAge paNa A ja 5ramArtha vAta che. A sivAya anyathA koI upadeza kare ke-vyavahArathI dharma thAya ke vyavahAra karatAM karatAM nizcaya thAya to te jaina guru nathI paNa mithyAdaSTi-ajJAnI che. ajJAnI ekavAra ke be vAramAM samajato nathI. eTale zrIguru tene vAraMvAra samajAve che ke-'rAga ane AtmA bhinna bhinna che, vyavahAra karatAM karatAM nizcaya na thAya, rAga karatAM karatAM vItarAgatA na thAya, ityAdi.' Ama vAraMvAra sAMbhaLe che tene vAraMvAra kahe che ema kahevAya che. vAraMvAra sAMbhaLavAnI yogyatA hatI tethI vAraMvAra sAMbhaLavAthI ziSyane jijJAsA thaI ke-aho! A zuM kahe che? tene zrIguru AgamanuM vAkaya kahe che Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 180 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 ke-zuddha caitanyaghanasvarUpa bhagavAna AtmAne rAgathI bhinna paDI aMtara-daSTi-jJAnaramaNatAmAM levo te AtmavyavahAra che, ane zubharAga che e to manuSya eTale saMsArano vyavahAra che. rAgano bhAva-dayA, dAna, vrata, bhakti, jAtrA ityAdino game tevo maMda ho paNa te AtmAnI cIja nathI. jIo, bhagavAna sarvajJa paramezvaranI divyadhvani ane Agamano A siddhAMta che. A AgamanuM vAkaya che. zrIguru A AgamanA vAkayane kahe che. ahIM traNa siddhAMta siddha karyAche. (1) bhagavAna AtmA jJAnasvarUpa hovA chatAM potAnA bhramathI zubhavikalpane potAno mAne che. (2) caitanyamUrti bhagavAna AtmAne ane rAgane potAnA ajJAnathI-bhramathI eka mAnIne ajJAnI sUto che. paradravyathI, karmathI ke kuguru maLyA tethI ekatva mAnIne sUto che ema nathI. potAnA ajJAnanA kAraNe sUto che. (3) zrIguru tene vAraMvAra vItarAgabhAvano (bhedajJAna karavAno ) Agama-vAkaya dvArA upadeza Ape che ane jijJAsu ziSya te vAraMvAra sAMbhaLe che, ekavA2 sAMbhaLIne cAlyo jato nathI. dezasevAthI, janasevAthI, gurusevAthI, ke prabhusevAthI dharma thAya evo upadeza e kAMI vItarAgabhAvano upadeza nathI, e to laukika vAto che. AtmAnuM svarUpa vItarAgabhAvarUpa che. tethI rAga-vikalpa e AtmAnI cIja nathI. AtmA enAthI bhinna che. rAgamAM dharma nathI ane dharmamAM rAga nathI. zrIguru vAraMvAra Avo upadeza Ape che. eTale ke AgamanuM vAkaya AvuM hoya che ane zrIguru evA ja vAkayane kahe che; sAMbhaLanAra ziSya paNa Ama ja (e ja bhAvathI ) sAMbhaLe che. ziSya jijJAsAthI vAraMvAra upadeza sAMbhaLe che tethI zrIguru vAraMvAra kahe che ema kahyuM che. A vAta vAraMvAra sAMbhaLavAthI tene ruci-pramoda jAge che ke-aho! A to kayAreya nahi sAMbhaLelI koI alaukika judI ja vAta che. jIvanuM svarUpa vItarAga-vijJAnatA che ema je vAraMvAra kahe te ja gurunI padavIne zobhAve che. rAgathI AtmAmAM lAbha (dharma) thAya evuM vacana AgamanuM vAkaya nathI. ane evuM vacana (vAkaya ) kahenAra guru nahi paNa ajJAnI kuguru che. ahAhA ! TIkAmAM keTaluM badhuM siddha karyuM che? A samayasAra zAstranI 38 mI gAthAmAM Ave che ke-je, anAdi morUpa ajJAnathI unmattapaNAne lIdhe atyaMta apratibuddha to ane virakta guruthI niraMtara samajAvavAmAM AvatAM...' to zuM guru niraMtara samajAvavA navarA thoDA hoya che? eno artha ema che ke gurue je samajAvyuM tenuM ziSya vAraMvAra ciMtana kare che. upadeza to chaThThA guNasthAne munine vikalpa hoya to Ape, nahIM to tarata ja sAtamA guNasthAnamAM AvI jAya che. ahIM 'niraMtara samajAvavAmAM AvatAM' ema kahyuM che teno artha e thayo ke sAMbhaLavAvALo Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 35 ] [ 181 ziSya sAMbhaLelI vAtane vAraMvAra vicAre che, vAraMvAra enuM ja gholana kare che. (AmAM ziSyanI jijJAsA ane ruci siddha thAya che.) pUrNa vItarAgatA ane sarvajJatAne prApta te jaina paramezvara che. temanI divyadhvani te Agama che. e divyadhvanimAM ema AvyuM che ke-bhagavAna! tuM vItarAga-vijJAnaghana svarUpe che. tArAmAM AnaMda ane jJAnanI lakSmI paripUrNa bharI paDI che. temAM tuM rAgane ekarUpa karI bheLave che e tAro bhrama che. rAga to bhagavAna AtmAthI bhinna cIja che. mATe zIdhra jAga ane rAgathI bhinna paDI svarUpamAM sAvadhAna thA, AtmadaSTi kara. bhagavAnanI vANImAM Ama AvyuM che ane gaNadharadevoe paNa je zruta racyAM emAM e ja kahyuM che. ahAhA ! AmAM deva siddha karyA, guru ya siddha karyA, AgamanuM vAkaya siddha karyuM ane rAgathI bhinna ekarUpa AtmAmAM daSTi karatAM samyagdarzana Adi dharma thAya che ema dharma paNa siddha karyo. aho ! deva, guru, zAstra ane dharma saghaLuMya siddha karanArI AcArya bhagavAnanI zuM gajaba zailI che ! digaMbara saMtonI balihArI che ke emaNe jagatamAM parama satya TakAvI rAkhyuM che. jAo, zrIguru kahe che-zIdhra jAga, sAvadhAna thA. eTale ke aMdara jhaLahaLajyoti caitanyamUrti bhagavAna che emAM sAvadhAna thA. je rAgamAM sAvadhAnI che te choDI de, kAraNa ke te paradravyano bhAva hovAthI tArI cIja nathI, paracIja che. bhagavAna AtmAmAM evo koI guNazakti nathI ke vikArarUpe pariName chatAM tuM rAgathI ektA mAne che te bhUla che. A bhUla tArA upAdAnathI thaI che, koI karma karAvI che ema nathI. bhAI ! tuM eka (jJAnamAtra) AtmA rAganI sAthe (bhaLIne) ekarUpa thAya evo che ja nahi. eka AtmA ane bIjo rAga ema be (dvaita) thatAM bagADa thAya che. (ekaDe eka ane bagaDe be). prabhu! jyAM tuM che tyAM te (rAga) nathI ane jyAM te ( rAga) che tyAM tuM nathI. AvA siddhAMtanA Agama-vAkayane guru vAraMvAra kahe che ane ajJAnI ziSya vAraMvAra sAMbhaLe che. ahAhA ! Agama kathana bahu TUMkuM ane saraLa chatAM gaMbhIra ane mahAna che. A samayasAra to bhagavAnanI vANI che. temAM thoDuM lakhyuM che paNa ghaNuM karIne jANavuM. jema lagna vakhate lakhe che ne ke thoDuM lakhyuM ghaNuM karIne jANajo. have ziSya te sAMbhaLIne samasta (svaparanAM) cihnothI bhalI-bhAMti parIkSA kare che. mAruM lakSaNa jJAna-AnaMda che ane rAganuM lakSaNa jaDatA ane AkuLatA che. rAganuM ane mAruM lakSaNa bhinna bhinna che. huM jJAna lakSaNe lakSita chuM ane rAga duHkha lakSaNe lakSita che. mokSa adhikAranI ra94 mI gAthAmAM Ave che ke AtmAnuM lakSaNa jJAna ane baMdhanuM lakSaNa rAga che. mATe bane bhinna bhinna che. gurunI vAta sAMbhaLIne ajJAnI pote sArI peThe parIkSA kare che. (pramAda sevato nathI). guru kAMI parIkSA karAvatA nathI. pote parIkSA kare che ke-bhagavAna AtmA jJAnasvarUpa, AnaMdasvarUpa, zAntisvarUpa, dhIrajasvarUpa che ane Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 182 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 rAga acetanasvarUpa, duHkhasvarUpa ane AkuLatAsvarUpa che. sArI rIte parIkSA karIne' ema kahyuM che. eTale upara Tapake parIkSA karIne ema nahIM. aho! saMtoe jagatane zuM nyAla karI dIdhuM che! deva kevA, guru kevA, zAstra kevAM ane dharma kevo hoya e saghaLuM siddha karI batAvyuM che. . 'samasta cihnothI' ema kema lIdhuM? ke ekalA svanA ja cihnothI parIkSA karI ema nahi, paNa sva ane 52 bannenAM cihnothI bhalI bhAMti parIkSA karI. mATe 'samasta cihnothI sArI rIte parIkSA karIne' ema lIdhuM che. pote eka AtmA ane bIjo rAga ema bannenAM lakSaNo-eMdhANathI parIkSA karI. parIkSA zuM karI? ke huM AtmA jJAnalakSaNathI lakSita trikALI dhruva kAyama rahevAvALI cIja anAkuLa AnaMdasvarUpa chuM ane A rAga to acetana, kRtrima, kSaNika ane AkuLatAmaya duHkhasvarUpa che. bannenAM lakSaNo bhinna che mATe rAga mAro nathI. 'jarUra A parabhAvo ja che'-ema parIkSA karIne jANe che. rAga parabhAva ja che eTale kacit rAga AtmAno che ane kathaMcit 52no che ema nahIM. zarIra, mana, vANI, paisA-dhULa, bAyaDI, chokarAM e to badhAM kayAMka dUra rahI gayAM, paNa svabhAvanI daSTimAM to rAga paNa parabhAva ja che ema jaNAya che. A rAga parabhAva ja che ane huM parabhAvathI bhinna chuM ema kayAre jANavAmAM AvyuM? ke jyAre huM eka jJAnamAtra ja caitanyaprakAzano pUMja chuM ema jANavAmAM AvyuM tyAre. mArI sattA eka caitanyabiMbamaya che evuM astithI bhAna thayuM to rAga-52bhAva mArAmAM nathI evuM nAstinuM jJAna thaI jAya che. eka jJAnasvarUpane jANatAM, jJAnamAM jJAna ja che paNa emAM rAga nathI ema jaNAI jAya che. jJAyakasvabhAvanI jyAM dRSTi thaI tyAM emAM rAga nathI ema rAganI bhinnatAnuM jJAna thaI jAya che. Ama huM eka jJAnamAtra ja chuM ema jANatAM parabhAvathI bhinna paDI javAya che. paNa A samajavAnI kone paDI che? A to jene aMtarathI garaja thAya ane rakhaDavAno thAka lAge enA mATe vAta che. je paribhramaNathI duHkhI che enAM du:kha maTADavAnI cIja A che. A bhagavAna AtmA AnaMda che ane rAga duHkha ja che, AtmA jJAna che ane rAga ajJAna che, AtmA jIva che ane rAga ajIva che, AtmA cetanamaya che ane rAga acetana puddagalamaya che-ema lakSaNo vaDe bannene bhinna jANI jJAnasvabhAvamAM ektA karI huM jJAnamAtra chuM ema jANe tyAM jarUra rAgAdi 52bhAva che enuM jJAna thaI jAya che. have kahe che- ema jANIne jJAnI thayo thako sarva parabhAvone tatkALa choDe che.' eTale ke rAgane parabhAva jANI, svabhAvamAM AvatAM parabhAvane te tatkALa choDI de che arthAt teno Azraya karato nathI. pratyAkhyAnanI vAta che ne? svabhAvano svIkAra karatAM rAga chUTI jAya che ene rAga choDayo ema kahevAmAM Ave che. ahAhA ! vItarAga sarvajJa Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 35 ] | [ 183 paramezvaranI vANI ane tenA AgamanuM zuM kahevuM? ekaluM mAkhaNa bharyuM che. sarvajJadeve zuM kahyuM, temaNe zuM karyuM, Agama zuM kahe che, guru zuM upadeza Ape che tathA sAMbhaLanArane kayAre bhedajJAna thAya che te badhuMya batAvyuM che. bIjI rIte kahIe to paramAgamanI vANImAM je upadeza che e ja nimitta thAya che, ajJAnIno upadeza (bhedajJAna thavAmAM) nimitta thato nathI. zuM jANIne jJAnI thayo? ke huM to jJAnamAtra ja chuM evI svadaSTi karatAM A rAgAdi parabhAvo ja che ema jANIne jJAnI samakitI thayo thako sarva parabhAvone tatkALa choDe che. svarUpamAM ekAgra thatAM parabhAvano Azraya maTI gayo to parabhAva chUTI gayo enuM nAma paccakakhANa eTale cAritra che. eka sekanDanuM paccakakhANa anaMtA janmamaraNane maTADe evuM che. vItarAga paramezvaranA mArganI A rIta che ane te rIta digaMbara dharmamAM ja che, bIje kayAMya nathI. A ja jainadharma che, bIjo koI jainadharma nathI. paraMtu jyAM sudhI A samajamAM na Ave tyAM sudhI potAnI mAnyatA khoTI che ema kema mAne ? "jJAnI thayo thako sarva parabhAvone tatkALa choDI de che." "sarva parabhAvo "--ema bhASA che, sUkSmamAM sUkSma guNa-guNInA bhedarUpa vikalpo je parabhAva che tene paNa tatkALa choDI de che, arthAt te ( sthiratAnA kALe ) chUTI jAya che. enuM nAma bhagavAna rAgano tyAga karyuM che. jJAyakasvarUpa bhagavAna AtmA che evo bodha thayo ane pote emAM sthira thayo to rAga chUTI gayo enuM nAma bhagavAna paccakakhANa kahe che. * gAthA 3pa : bhAvArtha uparanuM pravacana * jyAMsudhI paravastune bhUlathI potAnI jANe tyAM sudhI ja mamatva rahe; ane jyAre yathArtha jJAna thavAthI paravastune pArakI jANe tyAre bIjAnI vastumAM mamatva zAnuM rahe? arthAt na rahe e prasiddha che. jema lagna prasaMga hoya ane potAnI sthiti sAdhAraNa hoya to koI anya gRhasthane tyAMthI dAgIno laI AvIne pahere che. paNa te samaye pote zuM samaje che? ke A mAro dAgIno nathI. be divasamAM pAcho ApavAno che, kemake mamatva nathI. tema rAgAdine parapaNe jANyA eTale potAnI cIja nathI ema jANI tene choDI de che. have A ja arthanuM kaLazarUpa kAvya kahe che: * kaLaza 29: zlokArtha uparanuM pravacana * "paramAvatyAdiSTAMtadIda:' A parabhAvanA tyAganA daSTAMtanI daSTi "manavama" jUnI na thAya e rIte "atyantaverAta vAveta avatarati" atyaMta vegathI jyAM sudhI pravRttine pAme nahi-zuM kahyuM e? jema vastra para che ane tene bhUlathI oDhIne sUto che, paNa jyAM khyAlamAM AvyuM ke A vastra para che tyAM vastra chUTI gayuM, abhiprAyamAMthI vastra jAduM paDI Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 184 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 gayuM. vastramAM mamatva-mArApaNuM rahyuM nahi. ema A AtmA ane rAga je aparabhAva eTale parabhAva che-e bannenAM lakSaNo judAM che arthAt AtmA jJAna lakSaNathI lakSita che ane rAga baMdha lakSaNathI lakSita che eTalI vAta jyAM sAMbhaLI tyAM kahe che ke ziSyane e vAta khyAlamAM AvI gaI ke AtmA to rAgarahita che ane jyAM rAgamAM joDAyo nahi ane aMdaramAM gayo tyAM "manyavIrya: save namAvai: vimupl" anya sakaLa bhAvothI rahita svayama phayama anubhUti:' pote ja A anubhUti "diti sAvimUva" tatkALa pragaTa thaI gaI. siddhAMta samajavA daSTAMta vegathI pravRttine pAme nahi eTale ke upayoga daSTAMtane samajavAmAM joDAya te pahelAM ja tatkALa sakala parabhAvothI rahita pote ja anubhUti pragaTa thaI gaI. arthAt bIjI rIte kahIe to, "A parabhAvanA tyAganAM daSTAMtanI daSTi jAnI na thAya e rIte eTale ke samayAMtara AMtaro paDayA vinA, atyaMta vegathI A anubhUti to pragaTa thaI gaI. prathama mithyAtvano vyaya thayo ane pachI samyagdarzananI utpatti thaI ema nathI, paNa svabhAva tarapha vaLyo tyAM to anyabhAvothI rahita anubhUti thaI gaI. jema koI mANasa Ave te ja vakhate kAma pUruM thAya. tyAM ema kahevAya ke, tame na AvyA tyAra pahelAM to A kAma thaI gayuM." kharekhara to Avyo che ne kAma thayuM che. banne sAthe che. pahelAM pachI nathI. tema ahIM paNa pahelAM-pachI nathI. paNa pahelAM pachInI vAta karI samajAvela che. paNa parabhAvanAM tyAganI daSTi pahelAM parabhAvathI rahita anubhUti thaI ema nathI. parabhAvono tyAganI daSTi eTale jJAyakasvabhAvanI jyAM daSTi thaI tyAM ja parabhAvarahita AtmAnI anubhUti thaI gaI che. banne sAthe ja che, kALabheda nathI. daSTAMtamAM pahelAM pachI kahevAya. paNa tyAM te pramANe kALabheda na samajavo." dayA, dAna, vrata, bhakti Adi lAkha kriyAo kare paNa e badho vikalpa che, e baMdhanuM lakSaNa che. bhagavAna AtmA jJAnalakSaNathI lakSita che. rAgano vikalpa AkuLatAmaya che ane baMdhanuM lakSaNa che. nirAkuLa jJAnasvabhAvI AtmAno e bhAva nathI ATaluM sAMbhaLatAM A rAga parabhAva che evo para (rAga) taraphano vikalpa UThe te pahelAM jJAna jJAnamAM sthira thaI gayuM ane nirvikalpa anubhUti pragaTa thaI gaI. huM anAkuLa ciddaghana jJAnAnaMdasvarUpa chuM evuM jyAM daSTimAM jAra AvyuM tyAM tatkALa anubhUti pragaTa thaI gaI, bhagavAna AtmAnA AnaMdano pratyakSa svAda Avyo. AcArya bhagavAna, pArakA vastranI jema A rAgAdi parabhAva che eTale jyAM samajAve tyAM AtmAno nirNaya thaI gayo. anyabhAvothI rahita sAkSAt anubhUti pote ja pragaTa thaI gaI; daSTAMta samajavAnI paNa pachI ene jarUra na rahI. loko kahe che ke vyavahArathI lAbha thAya ema kaho, kema ke bhagavAna jinendradeve be nayathI vastunI prarUpaNA karI che. be nayonA Azraye sarvasva kahevAnI temanI paddhati che. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 35 ] [ 185 niyamasAramAM Ave che ke-huM te vANIne vaMduM chuM ke je be nayothI vastune kahe che. (be nayone grahaNa karavAnuM kahe che.) be nayo che, be nayonA be viSayo paNa che ane zAstromAM kathana paNa be nayathI Ave che. paraMtu temAMthI eka naya (AzrayanI apekSA) heya che ane eka naya (AzrayanI apekSA) upAdeya che. banne naya paraspara viruddha che. dravyanayathI paryAyana ane paryAyanayathI dravyanaya viruddha che. nizcayanayathI vyavahAranaya ane vyavahAranayathI nizcayanaya paraspara viruddha che. bemAMthI nizcayanaya eka Azraya karavA yogya che, jyAre vyavahAranaya heyapaNe jANavA lAyaka che. A rIte be naya paraspara viruddha che chatAM vyavahArathI nizcaya mAne to be naya kayAM mAnyA? bhAI ! vAdavivAdathI pAra Ave evuM nathI. vastu svarUpa ja AvuM che. ahIM kahe che ke vyavahAranayano viSaya rAga che-paryAya che ane abheda nirvikalpa dhruva vastu che te nizcayanayano viSaya che. ema be nayonA be viSayo che evA vicAramAM vikalpanI pravRttimAM joDAyo nahi tyAM to A bAju nizcayasvarUpamAM DhaLatAM ja AtmAno sAkSAtkAra thaI gayo. bIjI vAta kaLazaTIkAmAM Ave che ke je kALe jIvanA moharAgadveSarUpa azuddha pariNamanarUpa saMskAra chUTI jAya che te ja kALe tene anubhava che. zuddha cetanAmAtrano AsvAda AvyA vinA azuddha bhAvarUpa pariNAma chUTatA nathI ane azuddha saMskAra chUTyA vinA zuddha svarUpano anubhava thato nathI. eTale ke azuddhatA chUTe ane pachI zuddhatA thAya ke zuddhatA thAya ane pachI azuddhatA chUTe ema nathI. je kAMI che te eka ja kALa, eka ja vastu, eka ja jJAna ane eka ja svAda che. ahAhA ! A azuddhapaNuM che ane A vastu trikALa zuddha che evo je vikalpa te UThe nahi tyAM to A bAjA aMdara zuddhamAM DhaLI jAya che ane zuddha AnaMdano anubhava thAya che; e ja kALe azuddha pariNAmano vyaya thAya che. azuddha pariNAmano vyaya ane zuddha AnaMdano anubhava eka ja kALa-samakALe che. A to TheTha mULanI vAta che. AtmA AnaMdanA svAdane tatkALa pAmyo eTale ke A rAga para che ane A (AtmA) sva che evI pravRtti thavA pahelAM tatkALa AnaMdanA svAdane pAmyo. ahAhA! rAgathI-vikalpathI khasIne aMdara DhaLI javuM e ja satya puruSArtha che. (eka prakAra evo paNa hoya che ke ) paryAya taraphanA vikalpa Adi hoya che. enA bhedano vikalpa paNa UThe che. kaLazaTIkAmAM A paNa kahyuM che ke AvuM prathama vikalparUpa bhedajJAna Ave che. "rAga judo ane huM jAdo" e vikalpa tyAM hoya che. paNa ahIM to Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 186 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 kahe che ke-"A huM nahIM ane A huM' evo vikalpa UThe te pahelAM to aMtaramAM DhaLI gayo ane anubhUti pragaTa karI lIdhI. vastu to vastu che, paNa vastuno Azraya laI anubhUti pragaTa karI lIdhI. rAga para che mATe bhinna che evuM lakSa paNa na rahyuM ane anubhUti pragaTa thaI ene pratyAkhyAna kahe che. ahIM to pratyAkhyAnanuM svarUpa samajAvavuM che ne? vAta zarUthI anubhUtithI upADI che. jyAre jyAre AcAryoe pratyAkhyAna ke cAritranI vAta karI che tyAre pahelethI anubhUtithI ja vAta karI che. samayasAramAM pAchaLa 49 bhaMga Ave che temAM paNa anubhavathI ja upADayuM che. vikalpathI-rAgathI kayAre zUnya thavAya? ke jyAre ati mahAprabhu che tenA upara daSTi paDe tyAre. nirvikalpasvarUpa astitva upara dRSTi paDavAthI vikalpathI zUnya thavAya che. potAnuM astitva keTaluM, kevuM e vAtanI khabara na hoya to vikalpathI zUnya kema thavAya? uparanA pagathiyA upara paga mUke to nIcenA pagathiyA uparathI paga upADI zakAya. paNa jo upara paga mUkyA vinA nIceno paga upADe to nIce paDe. tema bhagavAna AtmA je mahAatirUpa che tenI upara dRSTi paDatAM "A rAga nathI " tevA nAstinA paNa vikalpanI jarUra nathI ( tyAre pote vikalpathI zUnya-vikalparahita thaI jAya che ), kemake svayaM nirvikalpa anubhUti pragaTa thaI jAya che. vastu AvI che, bhAI ! gAthA 38 mAM Ave che ke potAnA paramezvarane, mUThImAM rAkheluM suvarNa koI bhUlI gayo hoya te pharIne yAda karIne suvarNane dekhe e nyAye tene jANIne, tenuM zraddhAna karIne tathA tenuM AcaraNa karIne te samyaka prakAre eka AtmArAma thayo. rAga parano che e lakSa tyAM rahetuM nathI. bepaNuM jyAM na thAya tyAM ekapaNAmAM AvI gayo che. ahAhA ! A zubhabhAva che e mArAmAM nathI evA vikalpane paNa tyAM avakAza nathI. prabhu! tArI paramezvaratA eTalI moTI che ke enA anubhava mATe paranuM lakSa karIne anubhava thAya evo tuM nathI. A rAga bhinna che evuM lakSa karIne bhinna paDe evuM nathI ema kahe che. svayama yama' ema zabda paDyo che ne? eTale ke A anubhUti paranA tyAganI apekSA vinA pote ja pragaTa thaI gaI. tene paranA tyAganI apekSA nathI. gAthA 34 mAM e vAta AvI gaI che ke potAne rAganA tyAganuM rtApaNuM e nAmamAtra kathana che, paramArtha nathI. rAganA karavApaNAnI vAta to dUra rahI, rAgano nAzano rjA paNa nAmamAtra che, vyavahAramAtra che, vastumAM nathI. aho ! vastune raju karanArI AcAryanI koI gajaba zailI che! * kaLaza 29: bhAvArtha uparanuM pravacana * A parabhAvanA tyAganuM je dAMta kahyuM enA para dRSTi paDe te pahelAM samasta anyabhAvothI rahita potAnA svarUpanuM anubhavane tatkALa thaI gayuM. bhagavAna AtmA pUrNAnaMdano nAtha Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 35 ] [ 187 che. enA taraphano jyAM jhukAva thayo tyAM to tarata ja anubhUti pragaTa thaI gaI. AnuM nAma paccakakhANa che. bhAI ! jinendrano mArga alaukika che. enI prApti svabhAvathI thAya che. eTale ke te svabhAvathI jaNAya tevo che. prazna- vrata, dayA, dAna Adi zubharAga tenuM sAdhana kharuM ke nahi? uttara:- nA. rAgathI bhinna paDI aMdaramAM prajJAchINI mAravI e ja enuM sAdhana che. prajJA vaDa aMdaramAM javuM e tenuM sAdhana che. rAga Adi koI anya sAdhana nathI. e ja vAta ahIM kahI che ke "svayama rUma manubhUtiH zAnirvava' AtmAmAM, karaNa kaho ke sAdhana kaho-e nAmanI zakti trikALa rahelI che. guNI evA AtmAno Azraya karatAM e pote ja (nirmaLa) paryAyanuM sAdhana thaI jAya che. saMsAramAM paNa kahe che ne ke tame AvyA te pahelAM ja A kAma thaI gayuM. ema ahIM kahe che ke-bhagavAna AtmAne parabhAvanA tyAganuM je daSTAMta te para daSTi paDe te pahelAM ja eTale ke daSTAMta para lakSa jAya te pahelAM ja aMdaramAM utarI gayo. jyAM javuM hatuM tyAM jora vadhI gayuM. emAM paranA-rAganA tyAganI paNa apekSA rahI nahi. A jyAM javuM hatuM tyAM jora vadhI gayuM. emAM paranA-rAganA tyAganI paNa apekSA rahI nahi. A rAga para che ema samajavA mATe tyAM daSTAMtanuM paNa kAma rahyuM nahi. "diti" ema kahyuM che ne? parabhAvanA je daSTAMta kahyuM e upara dRSTi paDe te pahelAM samasta anyabhAvothI rahita potAnA svarUpanuM tatkALa anubhavana thaI gayuM. kAraNa ke e prasiddha che ke vastune paranI jANyA pachI temAM lakSa rahetuM nathI. je cIja para jANI enA para mamatva nahi rahevAthI enuM lakSa rahetuM nathI. bhAI ! vastu AvI che. A sivAya bIjI koI rIte soMghuM karavA jaze to moghuM (duSpApya ) paDaze. duniyA vrata, niyama, dayA, dAna, upavAsAdi kriyAkAMDa vaDe dharma mAne che, manAve che. paNa ema soMghuM karavA jaIza to chetarAI jaIza. jiMdagI cAlI jaze. (paribhramaNa UbhuM raheze ). [ pravacana naM. 79, 7, 81. * dinAMka 17-2-76 thI 19-2-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-36 atha kathamanubhUteH parabhAvaviveko bhUta ityAzaGkya bhAvakabhAvavivekaprakAramAhaNatthi mama ko vi moho bujjhadi uvaoga eva ahamekko / taM mohaNimmamattaM samayassa viyANayA beMti / / 36 / / nAsti mama ko'pi moho budhyate upayoga evAhamekaH / taM mohanirmamatvaM samayasya vijJAyakA bruvanti / / 36 / / have, 'A anubhUtithI parabhAvanuM bhedajJAna kevA prakAre thayuM?' evI AzaMkA karIne, prathama to je bhAvakabhAva-mohakarmanA udayarUpa, bhAva, tenA bhedajJAnano prakAra kahe cheH nathI moha te mAro kaMI, upayoga kevaLa eka huM, -e jJAnane, jJAyaka samayanA mohanirmamatA kahe. 36. *gAthArtha:- [ vudhdhate] ema jANe ke [ mos: mama : api nAsti] 'moha mAro kAMI paNa saMbaMdhI nathI, [y: upayoga: va adam] eka upayoga che te ja huM chuM'- [taM] evuM je jANavuM tene [samayasya] siddhAMtanA athavA svaparanA svarUpanA [vijJAyA: ] jANanArA [ mohanirmamatva ] mohathI nirmamatva [ dhruvanti ] kahe che. TIkA:- nizcayathI, (A mArA anubhavamAM) phaLa devAnA sAmarthyathI pragaTa thaIne bhAvakarUpa thatuM je puddagaladravya tenA vaDe racAyelo je moha te mAro kAMi paNa lAgatovaLagato nathI, kAraNa ke TaMkotkIrNa eka jJAyakasvabhAvabhAvanuM paramArthe 52nA bhAva vaDe * bhAvavuM azakaya che. vaLI ahIM svayameva, vizvane (samasta vastuone) prakAzavAmAM catura ane vikAsarUpa evI jenI niraMtara zAzvatI pratApasaMpadA che evA caitanyazakitamAtra svabhAvabhAva vaDe, bhagavAna AtmA ja jANe che ke-52mArthe huM eka chuM tethI, joke samasta dravyonA paraspara sAdhAraNa avagAhanuM (-ekakSetrAvagAhanuM) nivAraNa karavuM azakaya hovAthI mAro * A gAthAno artha Ama paNa thAya cheH- jarAya moha mAro nathI huM eka chuM' evuM upayoga ja ( -AtmA ja) jANe te upayogane (-AtmAne ) samayanA jANanArA moha pratye nirmama (mamatA vinAno) kahe che x bhAvavuM = banAvavuM; bhAvyarUpa karavuM. = Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 36 ] ( svAyattA) sarvataH svarasanirbharabhAvaM cetaye svayamahaM svamihaikam / nAsti nAsti mama kazcana moha: zuddhaciddhanamahonidhirasmi / / 30 / / [ 189 AtmA ne jaDa, zikhaMDanI jema, ekameka thaI rahyAM che topaNa, zikhaMDanI mAphaka, spaSTa anubhavamAM AvatA svAdanA bhedane lIdhe, huM moDhu prati nirmama ja chuM; kAraNa ke sadAya potAnA ekapaNAmAM prApta hovAthI samaya (AtmapadArtha athavA dareka padArtha) evo ne evo ja sthita rahe che. (dahIM ne khAMDa meLavavAthI zikhaMDa thAya temAM dahIM ne khAMDa eka jevAM mAlUma paDe che topaNa pragaTarUpa khATA-mIThA svAdanA bhedathI judAM judAM jaNAya che; tevI rIte dravyonA lakSaNabhedathI jaDa-cetananA judA judA svAdane lIdhe jaNAya che ke mohakarmanA udayano svAda rAgAdika che te caitanyanA nijasvabhAvanA svAdathI judo ja che.) A rIte bhAvakabhAva je mohano udaya tenAthI bhedajJAna thayuM. bhAvArtha::- A mohakarma che te jaDa puddagaladravya che; teno udaya kaluSa (malina ) bhAvarUpa che; te bhAva paNa, mohakarmano bhAva hovAthI, puddagalano ja vikA2 che. A bhAvakano bhAva che te jyAre A caitanyanA upayoganA anubhavamAM Ave che tyAre upayoga paNa vikArI thaI rAgAdirUpa malina dekhAya che. jyAre tenuM bhedajJAna thAya ke caitanyanI zaktinI vyakti to jJAnadarzanopayogamAtra che ane A lupatA rAgadveSamoharUpa che te dravyakarmarUpa jaDa puddagaladravyanI che', tyAre bhAvakabhAva je vyakarmarUpa mohano bhAva tenAthI avazya bhedajJAna thAya che ane AtmA avazya potAnA caitanyanA anubhavarUpa sthita thAya che. have A arthanuM kaLazarUpa kAvya kahe che: zlokArtha:- [4] A lokamAM [a] huM [svayaM] potAnI ja [ N sva] potAnA eka AtmasvarUpane [ cetaye] anubhavuM chuM [ sarvata: sva-rasa-nirbhara--mAvuM] ke je svarUpa sarvataH potAnA nija2sarUpa caitanyanA pariNamanathI pUrNa bharelA bhAvavALuM che; mATe [ moha: ] A moha [ ma ] mAro [zvana nAsti nAsti] kAMI paNa lAgatovaLagato nathI arthAt ene ane mAre kAMI paNa nAto nathI. [zuddha--vi-dhana-maha:-nidhi: asmi] huM to zuddha caitanyanA samUharUpa teja:puMjano nidhi chuM. (bhAvabhAvanA bheda vaDe AvuM anubhava kare.) 30. evI ja rIte, gAthAmAM 'moha' pada che tene badalI, rAga, dveSa, krodha, mAna, mAyA, lobha, karma, nokarma, mana, vacana, kAya, zrotra, cakSu, ghrANa, rasana, sparzana-e Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 190 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 soLa padanAM judAM judAM soLa gAthAsUtro vyAkhyAnarUpa karavAM ane A upadezathI bIjAM paNa vicAravAM. have ziSya AzaMkA karIne pUche che-AzaMkA eTale ApanI vAta yathArtha nathI ema zaMkAzIla thaIne nahi paNa Apa zuM kaho cho e potAnI samajamAM beThuM nathI tethI samajavA mATenA praznane AzaMkA kahe che. ema AzaMkA karIne pUche che ke A anubhUtithI parabhAvanuM bhedajJAna kevA prakAre thayuM? tevI AzaMkAnA uttararUpe prathama, je bhAvakabhAvamohakarmanA udayarUpa bhAva, tenA bhedajJAnano prakAra kahe che. * gAthA 36 : TIkA uparanuM pravacana * nizcayathI eTale kharekhara phaLa devAnA sAmarthyathI pragaTa thaIne bhAvakarUpa thato je karmano udaya, tenA vaDe racAyelo je bhAvyarUpa moha te mAro kAMI paNa lAgatA-vaLagato nathI. karmanA nimittathI racAtA mohabhAvane ane mAre kAMI paNa saMbaMdha nathI, kema ke huM jJAyakabhAva chuM ane rAgabhAva vaDe mAruM thavuM e azakaya che. mArAmAM moTuM che ja nahi. huM to nirmohI bhagavAna AtmA chuM. 14 prakAranA atyaMtara parigraha-mithyAtva, 4 kaSAya ane 9 nokaSAya tathA 10 prakAranA bAhya parigraha-kSetra, vAstu, sonuM, cAMdI, dhana, dhAnya, dAsa, dAsI, vastra ane vAsaNa-e sarva mArAmAM che ja nahi. tema ja bAhya parigrahuM pratyeno rAga paNa mArAmAM nathI. parigraha pratyenI vRtti UThe che te mArA svarUpamAM che ja nahi. jene atyaMtara parigrahano tyAga che tene bAhya parigrahano tyAga asaddabhUta vyavahAranaye kahevAya che. jAo, vastra ane vAsaNa e bAhya parigrahamAM kahyAM che. eTale vastra ane pAtra sarva parigrahatyAgI nigraMtha munine hoya ja nahi. ahIM kahe che ke pudagaladravya bhAvakarUpe thaIne mohane race che. ahIM je mohanI vAta che te cAritramohanI vAta che. samakti pachInI vAta che, mithyAtvanI vAta nathI. para taraphanA valaNavALo je bhAva-rAgadveSa che te moTuM che. te moha mAro kAMI paNa saMbaMdhI nathI. para taraphanI sAvadhAnIno je bhAva che te mAro nathI. mArA svabhAva taraphanI sAvadhAnIno je bhAva che te mAro che. jJAnAnaMda sahajAnaMda prabhu AtmAne ane para taraphanA sAvadhAnInA bhAvane kAMI lAgatuM-vaLagatuM nathI. bhAvaka mohakarma ane tenI taraphanA valaNavALo je bhAva che tenI sAthe mAre kAMI paNa saMbaMdha nathI, kAraNa ke eka caitanyadhAtu jJAyakasvabhAvabhAvanuM paramArtha paranA bhAva vaDe thavuM-bhAvyarUpa thavuM azakaya dharmI jIva AgaLa vadhIne paccakakhANa kare che enI A vAta che. jaDa mohakarma te bhAvaka che ane AtmAno upayoga je para taraphanA valaNavALo thaIne rAgadveSabhAvayukta pariName che e tenuM bhAvya che. pudgaladravya, phaLa devAnA sAmarthyathI pragaTa thaIne bhAvakarUpe thAya che tyAre tenA nimitte para taraphano vikArIbhAva-moha racAya che. ahIM kahe che ke A moha mAro koIpaNa saMbaMdhI nathI kAraNa ke huM to jJAnadarzanazaktinI vyaktatA rUpa Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 36 ] [ 191 jJAnadarzanaupayogasvarUpa chuM. jema karma bhAvakarUpa thAya che to moha racAya che tema huM jJAnadarzanaupayogasvabhAvI tattva chuM, jethI mArI paryAyamAM jJAnadarzanazaktinI vyaktatA thAya; e vyaktatArUpa upayoga te mArI cIja che paraMtu moha e mArI cIja nathI. karmanA nimitte thatA rAgadveSanA pariNAma je upayogamAM jhaLake che te huM nathI, kAraNa ke TaMkotkIrNa eka jJAyakasvabhAvabhAva zuddhacaitanyaupayogasvabhAvI vastunuM vikArarUpa bhAvyapaNe thavuM azakaya che. huM to caitanyazaktisvabhAvavALuM tattva chuM. tethI mAro je vikAsa thAya e paNa jANavA-dekhavAnA pariNAmarUpe ja thAya che. bhAvakakarmanA nimitte je vikAra thAya e mAro vikAsa nahi. paryAyamAM paNa vikAra na thAya evuM mAruM svarUpa che. zaktirUpe to AtmA jJAyaka che ja. paraMtu tethI vyaktatA ane pragaTatA thAya te paNa jJAnadarzanaupayogasvarUpe ja thAya. rAga-dveSanA vikArarUpe thavuM evI zakti to nathI paNa tevI paryAyanI vyaktatApragaTatA thAya e paNa nathI. ahAhA ! jIva adhikAranI chellI gAthAo che ne? tethI jIvathI ajIvane taddana judo pADe che. caitanyazaktinI pragaTatAnuM vikArarUpa thavuM azakaya bhagavAna AtmA zuddha caitanya upayogasvarUpa che, ane tenI vyatA-pragaTatA jANavA-dekhAvArUpe ja hoya che. enI zaktimAMthI vikAranA pariNAma pragaTe e azakaya che. Avo bhagavAna AtmA jenI niraMtara zAzvatI saMpadA che te, caitanyazaktimAtra svabhAvabhAva vaDe arthAt jANavA-dekhavAnA svabhAvabhAva vaDe jANe che ke huM eka chuM. jANavA-dekhavAnA svabhAve huM eka chuM. jAo, AmAM prabhutvazakti lIdhI che. AtmAmAM eka prabhutvazakti che je vaDe te akhaMDa pratApa vaDe svataMtrapaNe zobhAyamAna che. AvA AtmAnI vizvane prakAzavAmAM catura, vikAsarUpa, niraMtara zAzvatI saMpadA che. A bAhya makAna-kuTuMba Adi saMpadA AtmAnI nathI, e to jaDa che. ahIM kahe che ke bhagavAna AtmA caitanyazaktinA svabhAva-sAmANya vaDe ema jANe che ke paramArthe huM eka chuM. rAga ane huM ema be thaIne eka chuM ema nahi, paNa rAgathI bhinna huM to caitanyazaktimAtra eka chuM. tethI jo ke mAro caitanyasvabhAva ane jagatanAM bIjAM dravyo eka kSetre rahe che topaNa bhinnabhinna che. paraspara sAdhAraNa avagAhanuM nivAraNa karavuM azakaya hovAthI eka ja kSetre hovA chatAM AtmA ane jaDa, zikhaMDanI jema, bhinna che. zikhaMDamAM jema khaTAza ane mIThAza eka kSetramAM rahelI che chatAM khaTAza ane mIThAzano svAda taddana bhinna che tema AtmA ane jaDa ekameka (jevA) thaI rahyA che to paNa spaSTa anubhavamAM AvatA svAdabhedane lIdhe bhinna che. bhagavAna AtmAno svAda anAkuLa AnaMdarUpa ane karmanA phaLano-rAgano svAda duHkharUpa che. ema banne bhinnabhinna che. bhagavAna AtmA anAkuLa AnaMdanA svabhAvathI bharelo prabhu che. tenI anAkuLa AnaMdanA vedanavALI je paryAya pragaTa thAya che teno svAda rAganA svAdathI taddana judo che. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 192 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 koI loko ema mAne che ke sAkarano ane aphINano svAda Ave che. paraMtu e to jaDa cIja che. teno svAda koIne Avato nathI. paraMtu te taraphanuM lakSa karIne A ThIka ane A aThIka ema je rAgadveSa kare che e rAgadveSano svAda Ave che, tenuM vedana thAya che. ahIM kahe che ke e svAda paNa, jJAnasvabhAvI anAkuLa AnaMdanA svabhAvano sAgara prabhu AtmA che tenI vyakta dazAnA svAdathI bhinna che. AtmA ane jaDa, zikhaMDanI jema ekameka thaI rahyA che topaNa svAdabhedane lIdhe bhinna che. jema zikhaMDamAM mITho ane khATo svAda bhinnabhinna che tema jaDa ane AtmAno svAda anubhavamAM spaSTa bhinna jaNAya che. jJAnInI vastunA svabhAva upara dRSTi hovAthI, vastuzaktinI vyaktatA je AnaMda pragaTe che te svAdamAM jaNAya che. tethI kahe che ke-Ama svAda bhedane lIdhe huM moha prati nirmama chuM. ahIM mohanI vAta karI che temAM para taraphanA rAgAdi badhAya bhAvo AvI jAya che. teno svAda kaluSita che, jyAre bhagavAna AtmAno svAda AnaMda che, je kaluSitatAthI bhinna che. tethI moha pratye huM nirmama ja chuM. kAraNa ke sadAya potAnA ekapaNAmAM prApta hovAthI huM to ekarUpa jJAyaka chuM. jJAyakapaNAnA lIdhe jJAnapaNAnA pariNamana sahita evo ne evo sadAya sthita chuM. ahAhA! karmanA nimittathI-bhAvakathI je rAgAdi bhAvya thAya che teno svAda ane jJAyakasvabhAvanI pariNatimAM je AnaMda Ave che teno svAda bhinna che ema bhedajJAna thavAthI huM to ekarUpa-jJAyakarUpe ja chuM. A bIjo svAda che e bIjAno che, mAro nathI ema jaNAya che. dahIM ane khAMDa meLavavAthI zikhaMDa thAya che. emAM dahIM ane khAMDa ekameka jevAM mAluma paDe che topaNa pragaTa khATA-mIThA svAdanA bhedathI banne judAM judAM jaNAya che. tevI rIte dravyakarmanA udayano svAda je rAgAdi che te, bhagavAna zAyakasvabhAvanI je pariNati pragaTa thAya che tenAthI svAdabhedane lIdhe bhinna che. dravyakarma je jaDa che te bhAvaka che ane tenA taraphano bhAvyarUpa je rAga che tenA svAdanI jAta AtmAthI bhinna che. rAgano svAda luSita AkuLatAmaya che ane bhagavAna AtmAno svAda anAkuLa AnaMda che. Ama svAdabhedathI-lakSaNabhedathI bhedajJAna karavuM e dharmadhArA che, dharma che. karmanA saMbaMdhe jeTalI asthiratA-vyAkuLatA thAya che te mA2I cIja nathI, kema ke huM to jJAyakasvabhAvI caitanyamAtra chuM. moha-rAgAdi ane jJAyakabhAva ema bepaNe huM nathI. huM to eka jJAyakamAtra ja chuM, ekarUpa ja chuM ema je AtmAnA upayogathI jANe che tene samayanA jANanArAo mohanirmama kahe che. aMtaHsvabhAvanI sAvadhAnInA upayogamAM rAgano svAda Avato nathI tethI tenA pratye nirmamatva thAya che, te jJAnI rAgamAM joDAto nathI. ahIM paripUrNa sthiratA thaI taddana judo paDI pUrNa vItarAga na thAya tyAMsudhInI vAta lIdhI che. caitanyadaLa je vastu AkhI che, je jIvatara zakti, caitanyazakti, sukhazakti, Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 36 ] [ 193 vIryazakti ityAdi anaMta zaktionA sAmarthyavALuM tattva che teno jyAM aMtara-sanmukha thaI svIkAra karyo tyAM AnaMdanI dhArA paryAyamAM vyakta thaI. huM to upayogamaya chuM, je rAgAdi jaNAya che, bhAvakanuM bhAgya thAya che te huM nathI. jema dhULadhoyo dhULane, baMgaDInA kaTakAne, pittaLanI karIne ane sonAnI kaNIne haLavA ane bhAre vajananA lakSaNabhedathI bhinna kare che tema A bhagavAna AtmA, rAga ane svabhAvane svAdabhedathI bhinna jANI, jJAyakasvabhAvano Azraya karI rAgane bhinna pADe che. pUrNa AnaMdanuM dhAma evA svabhAvanI sattAno svIkAra hovAthI jJAnI, AnaMdanA svAdane ane rAganA svAdane vyakta paryAyamAM bhinna jANe che. bhAI ! dharma bahu sUkSma che, apUrva che. anaMtakALamAM aneka kriyAkAMDa-bhakti, vrata, tapa, pUjA ityAdi karyA, paNa A karyuM nathI. Ano upadeza paNa virala che. Ama rAga taraphanA valaNane choDIne caitanyasvabhAvanA sAmarthya prati valaNa karatAM zaktimAMthI AnaMdanI dhArA svAdamAM Ave che. te rAgathI judI-bhinna che. rAga to jaDa acetana che. temAM caitanyanA-jJAnanA kiraNano aMza nathI. rAgano je svAda che te kaluSita che ane bhagavAna caitanyano svAda AnaMda che. Ama svAdabhedanA kAraNe banne judA paDe che. jIvane tathA ajIvane taddana judA pADavA che ne? mohakarmanA udayano svAda rAgAdi che. te caitanyanA svAdathI taddana judo jaNAya che. A rIte bhAvakano bhAva je mohano udaya che tenAthI bhedajJAna thayuM. eTale ke karmanA nimitte je rAgabhAva thato hato tene lakSaNabhedathI bhinna jANI bhedajJAnapUrvaka AtmAnA svabhAvathI judo pADayo. * gAthA 36 : bhAvArtha uparanuM pravacana * A mohakarma che te jaDa pudgaladravya che; ane teno je udaya Ave che te kaluSita malina bhAvarUpa che. eTale ke karma jaDa ajIva che ane tenA nimitte thato rAgAdibhAva te kaluSita ane malina che. rAgAdi vikArabhAva mohakarmano bhAva hovAthI pudgalano ja vikAra che, e jJAyakanI avasthA nathI. have kahe che ke bhAvaka je karma che tenAthI thayelo vikAra jyAre caitanyanA upayoganA anubhavamAM Ave che tyAre upayoga paNa vikArI thaI rAgAdirUpa malina dekhAya che. paraMtu caitanyanI zaktinI vyakti to jJAnadarzana-upayogamAtra che. eTale ke caitanyanA sAmarthyanI vyakti jJAna-darzananA pariNAmarUpa che paNa rAgadveSanA pariNAmarUpa nathI. caitanyamAM to anaMta zaktionuM sAmarthya bharyuM che. jJAnasvabhAvanuM sAmarthya, darzanasvabhAvanuM sAmarthya, sukhanuM, AnaMdanuM, sattAnuM, jIvataranuM ema anaMtazaktionuM sAmarthya bhagavAna AtmAmAM bharyuM che. AvA anaMta sAmarthyamaMDita caitanyanI dazA to jJAna-darzana-upayogamaya zuddha ja hoya che. upayogamAM badhuM jaNAya che tethI ahIM upayoganI mukhyatAthI vAta lIdhI che. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 194 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 AtmAnI jJAna-darzana zaktinI vyaktatA jANavA-dekhavAnI thAya che. AtmAnuM vyaktitva je jANavA-dekhavAnI vyakta dazA thAya te che. paraMtu rAganuM pariNamana thAya evuM tenuM svarUpa nathI. rAganI racanA kare evo koI guNa ke zakti caitanyasvarUpa AtmAmAM nathI. caitanyadravya che, tenI caitanyazakti che ane tenI paryAya-vyakti jANavA-dekhavAnI thAya che. bhAI ! vItarAgamArga jagatathI judo che. lokoe tene kriyAkAMDamAM manAvI dIdho che. ahIM kahe che ke vratAdino je vikalpa che te acetana che, jaDa che. e kAMI caitanyazaktinI vyaktatA-pragaTatA nathI. ahAhA ! vastu AkhuM caitanyadaLa che ane caitanyapaNuM e tenI zakti-guNa che. to tenI vyaktatA caitanyanA eTale jJAna-darzananA upayogamaya ja hoya ne? tenI pragaTatAmAM rAgadveSa kevI rIte hoya? bhedajJAna thatAM je rAgadveSamoharUpa kalupatA athavA malinatAno bhAva che te dravyakarmarUpa jaDa pudgaladravyanI vyaktatA che ema jaNAya che. nizcayathI rAga pudgalano che; kemake vikAra-rAga e koI caitanyazaktinI vyaktatA nathI. vyavahAraratnatrayano vikalpa paNa nizcayathI jJAnasvabhAvanI jANakazaktinA sAmarthyamAMthI Avelo nathI. tethI te jaDa che. jANakazaktinA sAmarthyamAMthI to mAtra jANavA-dekhavAnA pariNAma thAya che. te pariNAma rAgAdine jANe che paraMtu te rAgAdi mArA che ema jANe nahi. bhAvaka eTale karmano udaya ane te bhAvakathI thayelA rAga-dveSa te bhAvakanA bhAva che. paraMtu rAga-dveSa jJAyakanA bhAva nathI. ahAhA! A samajavA keTalI dhIraja joIe! svabhAvanA avalaMbane bhedajJAna pragaTe che tyAre rAganI kaluSitatA upayogathI bhinna, jaDa pugaladravyanI che ema bhAse che. ane tyAre bhAvakabhAva je dravyakarmarUpa mohano bhAva che tenAthI avazya bhedabhAva thAya che. mohakarmanA nimitte je je rAga thAya che te bhAvakano bhAva che paraMtu jJAyakano nathI. AvuM jhINuM paDe, paraMtu bhAI ! tArAmAM e samajavAnI tAkAta che. are ! tArAmAM to aMtarmuhUrtamAM kevaLajJAna levAnI tAkAta che. prabhu! tArI prabhutAnI zI vAta ? bhagavAna pUrNAnaMdano nAtha zuddha caitanyasvarUpe acaLapaNe aMdara birAjamAna che. te anaMta anaMta zAMti, sukha, jJAna ane AnaMdano sAgara che. te uchaLe tyAre temAMthI jJAna ane AnaMdanI pariNati Ave che. phuvArAmAM jema mazIna cAlu karatAM pANI Ave che-UDa che tema caitanyasvarUpa upara daSTinuM jora jatAM arthAt bhagavAna AtmA anaMta zaktiothI bhareluM eka sattva che ema vizvAsa AvatAM, jeTaluM aMdara svabhAvamAM ekAgratAnuM dabANajora thAya eTalI AnaMdanI dhArA vahe che. bhedajJAna thatAM, bhAvakabhAva je dravyakarmarUpa mohabhAva che tenAthI jarUra zAkabhAvano bhAva judo thAya che ane AtmA jarUra potAnA caitanyanA anubhavarUpa sthita thAya che, jene jJAyakabhAvano satkAra thayo che arthAt A Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 36 ] [ 195 pUrNAnaMdano nAtha svabhAvano sAgara che, guNanuM godAma che ema jenI daSTipratItinA joramAM AvyuM che te AtmA aMtaramAM vizeSa vizeSa sthira thaIne zaktinI jJAna ane AnaMdanI vyaktatAo pragaTa karI rAgathI-bhAvakanA bhAvathI-bhinna paDI jAya have A arthanuM kaLazarUpa kAvya kahe che - * kaLaza 30: zlokArtha uparanuM pravacana * A kaLazano "kahai vicacchana..." ema samayasAra nATakamAM zrI banArasIdAse chaMda lakhyo che. chaMda A pramANe che : kahuM vicapzana puruSa sadA meM eka hoM, apane rasoM bhayau ApanI Teka hoM, mohakarma mama nAMhi nAMhi bhramakUpa hai, suddha cetanA siMdhu hamAro rUpa hai. dharmAtmA jJAnIne vicakSaNa puruSa kahevAya che. duniyAnA DAhyA to kharekhara pAgala che. ahIM samyagdaSTi-vicakSaNa puruSa ema kahe che arthAt ema vicAre che ke-huM to sadA eka chuM. rAganA saMbaMdhavALo huM nathI. huM to jJAyakanI pariNati je nirmaLa pratyakSa AsvAdarUpa che tenA svabhAvathI ekarUpa chuM. mArA ekasvarUpamAM bagaDa be ema bIjA bhAva-rAganA bhAvano bagADa nathI. huM to nija caitanyarasathI bharapUra bharelo mArA potAnA Azraye chuM. eTale ke mArI paryAyano dora caitanyanA trikALI dhruva (svarUpa) upara lAgyo che. paryAyanI dhArA dravyathI tanmayapaNe che tethI kahyuM ke sadAya huM eka chuM, mArA jJAnarasathI bharapUra, mArA Azraye ja chuM. rAgano Azraya mane nathI. ahAhA ! huM atIndriya AnaMdarasa ane jJAnarasathI anAdithI bharapUra bharelo che. e jJAnadarzanasvabhAvanI mane ruci thaI eTale ke svabhAvano rasa pragaTa thayo tethI rAganA rasanI je ruci hatI te nIkaLI gaI. rasa eTale ke tadAkAra-ekAkAra thavuM. eka jJAyakamAM ekAkAra lIna thavuM ane bIja ekAkAra na thavuM te jJAna-darzanano rasa che. rAgAdi che e to bhramaNAno kUvo che, e mAruM svarUpa nathI. A rAga-dveSa, ane puNya-pApano vikAra e bhramakUpa che. bhAvakanA bhAvathI utpanna thayelI vikArI dazA, para taraphanI sAvadhAnInI dazA e mArI nathI. kAraNa ke huM to ekalo zuddha cetanAno siMdhudariyo chuM. zuddha caitanyasiMdhu e mAruM svarUpa che. are ! pote AtmA koNa che ane te kevo che enI vAta kadI sAMbhaLI nahi ane bahAranI kaDAkUTamAM anAdithI ema ne ema marI gayo che. jIva adhikAranI A badhI AkharanI gAthAo che. tethI kahe che ke "taye svayama kadama svama rUda ma' A lokamAM huM potAthI ja potAnA eka AtmasvarUpane anubhavuM chuM. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 196 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 mAruM jJAyakasvarUpa che tene huM vedanamAM lauM chuM. eka jJAyakane anubhavuM chuM, vaMduM chuM. mArA vedanamAM rAganuM vedana nathI. AvI vAta samajavAmAM paNa kaThaNa paDe to prayoga to kayAre kare? vItarAga jinezvaradevano A mArga apUrva che. jeNe traNakALa traNalokane kevaLajJAnamAM pratyakSa jANyA tenI divyadhvanimAM Avelo A mArga che ane saMtoe te sarvajJanI vANI anusAra kahyo che. dharmI kahe che ke huM te svarUpane anubhavuM chuM je "sarvata: svaranirmaramAva" sarvataH nijarasarUpa caitanyanA pariNamanathI pUrNa bharelA bhAvavALuM che. pariNamana eTale nirmaLa svabhAvavALuM. A trikALI dravyanI vAta che. caitanyanuM pariNamana caitanyanA svabhAvathI paripUrNa bharelA bhAvavALuM che. mATe "nAsti nAsti mane na moda:' A moha mAro kAMI paNa lAgatA-vaLagato nathI. tene ane mAre kAMI paNa nAto-saMbaMdha nathI. kAraNa ke "zuddhavinamagonidhiH smi' huM to zuddha caitanyanA samUharUpa teja:puMjano nidhi chuM Ama jJAnI pariNamanamAM vede che. zuddha caitanya-AnaMdano sAgara bhagavAna AtmA che. jIvatva, citi, dazi, jJAna, sukha, vIrya prabhutva ityAdi anaMta anaMta zaktionuM anaMta anaMta sAmarthya te AtmA che. je anaMta zaktio che te eka eka zaktinuM paNa anaMta sAmarthya che. AvA anaMta zaktinA sAmarthyavALuM mAruM tattva che. AvA svarUpane huM pratyakSa AnaMdanA AsvAdarUpa anubhavuM chuM. huM zuddha caitanyanA samUharUpa teja:puMjano nidhi chuM ema pariNati vede che, jANe che. A pariNati te dharma che. keTalAka kahe che ke A sonagaDhathI navo dharma kADhayo. paNa A kyAM sonagaDhanuM che? A zuddhacidAnamahonidhi anAdi che ne? dharmI jIva ema jANe che ke-huM zuddha cidhdhana arthAt zuddha jJAnasamUhanuM nidhAna, zuddhaAnaMdaghananuM nidhAna, zuddha vIryavananuM nidhAna, zuddha izaktinuM nidhAna, zuddha karmazaktinuM pUrNa nidhAna-bhaMDAra chuM. karmanA cAra prakAra che. (1) koI paNa jaDanI avasthA thAya te karma che. A zarIrAdinI avasthA che te tenA rtAnuM karma che. jaDa paramANu kta che. tenuM e kArya che eTale karma che, paryAya che. je jaDa dravyakarma che te paNa jaDa dghanuM pariNamana che-karma che. (2) puNya-pApano vikAra, mithyAtvano bhAva te bhAvakarma-vikArI karma che. rAgadraSa-mohanA pariNAma e vikArI karma che. (3) nirmaLa pariNati te paNa karma che. AtmAnA AnaMdanA vedananI kriyAzuddhatAno anubhava te paNa nirmaLa pariNamanarUpa karma che. (4) trikALa rahenAra zakti-sAmarthya aMdara paDyuM che te paNa karma che. kArya thavAnuM sAmarthya che te karmazakti che. kArya thavAnuM sAmarthya potAnAmAM hovAthI tenA kArya mATe nimitta ke paranI apekSA nathI. kAryarUpa thavAnI karmazakti vastumAM traNekALa paDI che. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 36 ] | [ 197 Avo cighanaparipUrNa zaktiothI bharelo bhaMDAra-te huM chuM ema jenA anubhavamAM Ave che te anubhava eka nirvikArI karma-kArya che, ane tene mokSamArga kahe che. karma arthAt kArya-paryAya. AtmAmAM karma nAmano trikALa guNa che. tethI kAryaparyAya te karma guNamAMthI Ave che. e karma guNanuM rUpa bIjA anaMta guNomAM che. eka guNamAM bIjo guNa nathI, paNa eka guNamAM bIjA guNanuM rUpa che. i guNanuM rUpa, karma guNanuM rUpa vagerenuM rUpa bIjA anaMta guNamAM che. eka guNamAM ke eka guNanA Azraye bIjo guNa che ema nahi. guNo to sarva dravyanA Azraye che. paNa eka guNamAM bIjA guNanA rUpanuM sAmarthya che. kartA guNa che te jJAnaguNathI bhinna che. paNa jJAnaguNamAM kartA guNanuM rUpa che. tevI rIte karmaguNanuM paNa rUpa che. Avo zuddha caitanyaghanano nidhi huM chuM ema jJAnI anubhave che. ahAhA! tenA svabhAvanA sAmarthyanI zuM zakti che! rAgarUpe thavuM e koI zakti ke guNa nathI. vastu to zuddha cighana eTale zuddha AnaMdaghana, zuddha jJAnaghana, zuddha vIryaghana-ema anaMtA guNanuM ghana-samUha che. bhAI ! tene prApta karavA keTalo puruSArtha joIe ? vIryano vega jyAM aMtaramAM vaLe che tyAM jJAnI ema anubhave che ke huM to pUrNa svarUpa nidhi chuM. huM zarIra nathI, rAga nathI, puNya-pApa nathI ane alpajJa paNa nathI, tema ja ekaguNarUpa paNa nathI; huM to anaMtA guNanuM eka nidhAna-khANa chuM. * gAthA 36 : TIkA (pachIno aMza) uparanuM pravacana * AvI ja rIte gAthAmAM je "moha" pada che tene badalIne rAga levo. rAganA bhAvakapaNe huM nathI. karma bhAvaka che ane tenuM bhAvya rAga che. te huM nathI. huM to jJAyaka chuM. tethI te mArA jJAnamAM jaNAvA yogya che. paraMtu te rAga mArA jJAnanI paryAyamAM (tadrupa) AvI jAya evuM mAruM svarUpa nathI. evI ja rIte dvaSa paNa je karma bhAvaka che tenuM bhAvya che. paNa te jJAyakanuM bhAgya nathI. jJAyakanuM bhAgya to vaiSane lakSamAM lIdhA vinA jANavuM te che. te ja pramANe krodha e karma-bhAvakano bhAva che paNa jJAyakano bhAva nathI. hA, jJAyakanuM bhAgya je jJAna te jJAnamAM krodha jaNAya che kharo, paNa te krodha te huM nahi. jJAnamAM krodha jaNAya che ema kahevuM te vyavahAra che. kharekhara to jJAnanI paryAyanuM svaparaprakAzakarUpa vyakta thAya che, ane te huM chuM paNa krodha huM nathI. A to pravINa eTale vicakSaNa puruSanA anubhavanI vAta che. ahAhA ! bhagavAnanA mukhethI chUTatI divyadhvani kevI haze ! AkhA lokanA svAmI indro ane gaNadharo sabhAmAM sAMbhaLatA hoya ane bhagavAnanA zrImukhethI amRtano dhodha vaheto hoya e vANImAM keTakeTaluM spaSTIkaraNa Ave? AcArya bhagavaMto jo ATalI camatkArika vAto kare che to bhagavAnanI divyadhvaninI zI vAta ! ahAhA ! paMcama ArAnA chadmastha munio ema kahe che ke-ame to pUrNa nidhi chIe. emAMthI anaMta AnaMda Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 198 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 ane anaMta jJAna (pratisamaya) vahyA kare topaNa kadIya khUTe nahi evI (avyaya) zAzvata nidhi chIe. are ! AvaDo ane Avo AtmA che ema ene pratItimAM AvatuM nathI. kAraNa ke huM paisAvALo, baMgalAvALo, kuTuMbavALo, rAgavALo, puSyavALo chuM ema AtmAne pAmara tarIke mAnyo che. paraMtu huM to jagatamAM eka anaMta anaMta guNonA sAmarthyathI bhareluM mahAnidhAna AtmA chuM ema dharmIne pariNati pokAra kare che. vastu to vastu ja che. paNa ene jANe koNa? jJAnInI pariNati jANe che ke huM Avo mahAnidhi chuM. moha" pada badalIne mAna, mAyA, lobha levAM. te badhAM bhAvaka karmanAM bhAvya che. e badhAM jJAyakanAM svarUpa nathI. e mArAM-jJAyakanAM nathI. zarIra, vANI, mana ane pAMca indriyo mArAM nathI. Ama soLa pada judAM judAM vyAkhyAnarUpa karavAM, ane bIjAM paNa vicAravAM. asaMkhya prakAranA zubhAzubha bhAva che te badhAya levA. e badhAya je vibhAvabhAva che te huM nathI, kemake e badhA bhAvaka-karmanA bhAva che, jJAyakanA bhAva nathI ane huM to eka jJAyakamAtra ja chuM. [ pravacana naM. 81-82 * dinAMka 19-2-76 thI 20-2-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-37. atha jJeyabhAvavivekaprakAramAhaNatthi mama dhammaAdI bujjhadi uvaoga eva ahmekko| taM dhammaNimmamattaM samayassa viyANayA beNti||37 / / nAsti mama dharmAdirbudhyate upayoga evaahmekH| taM dharmanirmamatvaM samayasya vijJAyakA bruvnti|| 37 / / have zeyabhAvanA bhedajJAnano prakAra kahe che : dharmAdi te mArAM nathI, upayoga kevaLa eka huM, -e jJAnane, jJAyaka samayanA dharmanirmamatA kahe. 37. * gAthArthaH- [vRdhyate ] ema jANe ke [ dharmA]i "A dharma Adi dravyo [mama nArita] mArAM kAMI paNa lAgatAvaLagatAM nathI, [: upayoT: ga] eka upayoga che te ja [ {] huM chuM - [i] evuM je jANavuM tene [ samayasya vijJAyaT: ] siddhAMtanA athavA svaparanA svarUparUpa samayanA jANanArA [ dharmanirmamatve ] dharmadravya pratye nirmamatva [ Thuvatti] kahe che. TIkAH- potAnA nijarasathI je pragaTa thayela che, nivAraNa na karI zakAya evo jeno phelAva che tathA samasta padArthone prasavAno (gaLI javAno) jeno svabhAva che evI pracaMDa cinmAtrazakita vaDe grAmIbhUta karavAmAM AvyAM hovAthI, jANe atyaMta aMtarmagna thaI rahyAM hoya-jJAnamAM tadAkAra thai DUbI rahyAM hoya evI rIte AtmAmAM prakAzamAna che evA A dharma, adharma, AkAza, kALa, pudgala, anya jIva-e sarva paradravyo mArAM saMbaMdhI nathI; kAraNa ke TaMkotkIrNa eka jJAyakasvabhAvapaNAthI paramArthe aMtaraMgatattva to huM chuM ane te padravyo mArA svabhAvathI bhinna svabhAvavALAM hovAthI paramArthe bAhyatattvapaNAne choDavA asamartha che (kema ke potAnA svabhAvano abhAva karI jJAnamAM pesatAM nathI.) vaLI ahIM svayameva, (caitanyamAM) nitya upayukta evo ane paramArtha eka, anAkuLa AtmAne * A gAthAno artha Ama paNa thAya che:-"dharma Adi dravyo mArAM nathI. huM eka chuM" evuM upayoga ja jANe, te upayogane samayanA jANanArA dharma pratye nirmama kahe che. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ 200 ] Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates [ pravacana ratnAkara bhAga-2 (mAlinI) iti sati saha sarvairanyabhAvairviveke svayamayamupayogo bibhrdaatmaanmekm| prakaTitaparamArthairdarzanajJAnavRttaiH kRtapariNatirAtmArAma eva pravRttaH / / 31 / / anubhavato evo bhagavAna AtmA ja jANe che ke-DhuM pragaTa nizcayathI eka ja chuM mATe, zeyajJAyabhAvamAtrathI UpajeluM padravyo sAthe paraspara maLavuM (milana ) hovA chatAM paNa, pragaTa svAdamAM AvatA svabhAvanA bhedane lIdhe dharma, adharma, AkAza, kALa, puddagala ane anya jIvo pratye huM nirmama chuM; kAraNa ke sadAya potAnA ekapaNAmAM prApta hovAthI samaya ( AtmapadArtha athavA dareka padArtha) evo ne evo ja sthita rahe che; (potAnA svabhAvane koI choDatuM nathI ). A prakAre jJeyabhAvothI bhedajJAna thayuM. ahIM A arthanuM kaLazarUpa kAvya kahe che : zlokArtha:- [ ti] Ama pUrvokta prakAre bhAvakabhAva ane zaiyabhAvothI bhedajJAna thatAM [ sarve: anyamArve: sadgha viveo sati] sarva anyabhAvothI jyAre bhinnatA thaI tyAre [gayaM upayoga: ] A upayoga che te [ svayaM] pote ja [pu N AtmAnan] potAnA eka AtmAne ja [viSrat] dhArato, [ pratiparamArtha: varzanajJAnavRtta: taparigati: ] jemano 52mArtha pragaTa thayo che evAM darzanajJAnacAritrathI jeNe pariNati karI che evo, [ Atma-ArAme va pravRtta: ] potAnA AtmArUpI bAga (krIDAvana) mAM ja pravRtti kare che, anya jagyAe jato nathI. bhAvArtha:- sarva padravyothI tathA temanAthI utpanna thayelA bhAvothI jyAre bheda jANyo tyAre upayogane ramavAne mATe potAno AtmA ja rahyo, anya ThekANuM na rahyuM. A rIte darzanajJAnacAritra sAthe ekarUpa thayelo te AtmAmAM ja ramaNa kare che ema jANavuM. 31. have zeyabhAvanA bhedajJAnano prakAra kahe che. A AtmA sivAya sarvajJa 5ramezvara, siddha ane nigodathI mAMDI bIjA badhAya anaMta AtmAo ane chaye dravyo je jJeya che te jJeyothI bhedajJAnanI have vyAkhyA kare che. jJAyaka evo jIvano potAno svabhAva che. tethI te jJeyone jANe che. je jANavAnuM thAya che e kAMI jJeyanI pariNati nathI, paraMtu jJAnanI pariNati che. chatAM e jJAnanI pariNati potAnI che ema na mAnatAM jJeyane potAnA mAne che e mithyAdarzana che. deva, Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 37 ] [ 201 guru, zAstra ane dharmAdi cha dravyo e badhA pajJeyo che ane e zaiyothI mane lAbha che evI mAnyatA mithyAdarzana che. e mithyAdarzanane maTADanAra jJeyabhAvathI bhedajJAnanI vAta have gAthAmAM kahe che: * gAthA 37 : TIkA u52nuM pravacana * potAnA nijarasathI je pragaTa thayo che-koNa ? ke jJAnanI pariNita. jJAnanA prakAzanI pariNati-dazA potAnA nijarasathI pragaTa thayela che. jJAnanI pariNatijJeyone jANe che tethI zeyone kAraNe thaI che ema nathI. e to jJAnanA svarasathI ja pragaTa thayelI che, potAnA prakAzathI ja pariNamelI che. vaLI teno nivAraNa na karI zakAya tevo phelAva che. caitanyanI pariNati evI prakAzamaya che ke eno phelAva nivArI zakAya ema nathI. tathA teno samasta padArthone grasavAno svabhAva che. eTale ke badhAya jJeyone-cAhe te zarI2 ho, bhagavAna ho, mUrti ho, deva ho, guru ho ke zAstra ho-e badhAya zaiyone potAnA svabhAvathI, jJeyonA kAraNe nahi, jANavAno teno svabhAva che. grasavAno eTale gaLI javAno, jJAnamAM jANI levAno. jJAnano svabhAva samasta padArthone grasavAno che chatAM te jJAnanuM pariNamana jJeyane laIne thatuM nathI. jema arIsAmAM je paracIjanuM pratibiMba jaNAya che te 5racIja nathI, tema ja arIsAmAM e paracIja AvI nathI. vaLI arIsAmAM pariNati thaI che (pratibiMba paDayuM che) te paracIjane kAraNe nathI. paraMtu arIsAnI svacchatAne laIne paracIjano emAM bhAsa thayo che. paracIja jANe arIsAmAM AvI hoya tema jaNAya che chatAM te arIsAnI svacchatAnI dazA che, te kAMI paracIja nathI. tathA sAme paracIja che tene laIne arIsAnI svacchatAnI pariNaNita thaI che ema paNa nathI. tema A jJAnasvarUpa bhagavAna AtmAno potAnI dazAmAM 5racIjane jANavAno-grahavAno-grasavAno-koLiyo karI javAno svabhAva che. samasta padArthone grasavAno-jANavAno teno svabhAva che. cAhe to sarvajJa paramezvara ho, samosaraNa ho ke maMdira ho-e badhAyane potAnA caitanyanA prakAzanA sAmarthyathI teno jANavAno svabhAva che. AvI pracaMDa cinmAtrazakti vaDe grAsIbhUta karavAmAM AvyA hovAthI, jANe atyaMta aMtarmagna thaI rahyA hoya evI rIte padArtho AtmAmAM prakAzamAna che. eTale ke pracaMDa jJAnanA sAmarthya vaDe jJAnamAM badhA padArtho jANavAmAM AvyA hovAthI, jANe jJAnamAM badhA jJeyo pesI gayA hoya arthAt jJAnamAM tadAkA2 thaI DUbI rahyA hoya evI rIte teo AtmAmAM prakAzamAna che. dharmAstikAya, adharmAstikAya padArtha che, jagatanI cIja che. te kevaLI bhagavAne joyelA che. sarvajJa paramezvara sivAya te padArtho koIe joyA nathI. dharmAstikAya tema ja Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 202 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 adharmAstikAya lokapramANa che. gati karanAra (jIva-pudgalo) potAthI gati kare che tyAre dharmAstikAya temAM nimitta thAya che. ane te te padArtha gati karIne potAthI sthira thAya che tyAre adharmAstikAya sthira thavAmAM nimitta che. padArtho potAnA kAraNe gati kare che ane potAnA kAraNe sthiti kare che tyAre bIjI cIjane nimitta kahe che. dharmAstikAya gati karAve che ke adharmAstikAya sthiti karAve che ema nathI. tevI rIte AkAza lokaalokamAM vyApaka padArtha che. ane kALadravya je asaMkhya che te lokamAM rahelA che. kALadravya paNa utpAda-vyaya-dhrauvyayukta sat padArtha che. pudgaladravya anaMta che. karma, zarIra, vANI ityAdi badhA pudgalo parazaya tarIke jagatamAM asti dharAve che. tema ja anya jIvonigodanA, siddhanA jIvo, deva, guru, strI, kuTuMba ityAdi jIvo te badhA anya jIva che. jJAnI kahe che ke A sarva paradravyo mArA saMbaMdhI nathI. A badhAMya chaye dravyo jJAnanuM zeya che. eTale ke jJAna temane jANI le che. jJAna temane jANI le che ema kahevuM e paNa vyavahAra che. kharekhara to te saMbaMdhI je potAnI jJAnadazA che te-rUpe pariNamato te potAne ja jANe che. jJAnamAM zeyane jANavAno svabhAva che. paraMtu e jJaya che mATe tene jANavAno svabhAva che ema nathI. caitanya pote ja te kALe, caitanyanI zaktinA vikAsanA sAmarthyathI je anaMta jJayo che temane jANI-jANavAnA bhAve pariNamI temane gaLI jAya che. paraya tarIke jagatamAM je anaMta padArtho che temane jJAna potAnA jANavAnA sAmarthyathI jANe che. AtmA potAnA jJAnamAM rahIne, zeyanA Azraya-avalaMbana lIdhA vinA, potAno je svaparane prakAzavAno svabhAva che tenA sAmarthyathI te zayone prakAze che. je parajJayo che te jIvanA nathI. dIkaro jIvano nathI ke paisA jIvanA nathI. jIvane gusya nathI ke ziSya paNa nathI. e to badhA parajJayo che. jIvane to je jJayo che temane svabhAvanA sAmarthyathI jANe tevo svabhAva che te potAno che. tethI dharmI jIva ema jANe che ke te saghaLAM paradravyo mArA saMbaMdhI nathI. vItarAga arihaMtadeva ane nigraMtha guru e mArA saMbaMdhI nathI. e to para padArtho che. prazna- deva-gurune to AtmAnA rAkho. deva-guru to zuddha che ne? te zuddha che tethI potAnA mAnIe to ? uttara- arihaMtadeva ane anaMta siddho potapotAmAM parama zuddha pavitra paramAtmapade birAjamAna hovA chatAM A jIvane potAnA mATe teo para che. tathA A arihaMta che, A siddha che, ema mAnavA e vikalpa che. (ane emane potAnA mAnavA e mithyAtva che.) AtmAno to potAnAmAM rahIne potAnA sAmarthyathI te zeyone gaLI javAno svabhAva che. teno to jJAnanA pariNamanamAM ramaNatA karavAno svabhAva che. tethI e saghaLAM paradravyo deva, guru, zarIra ane karma e mArAM saMbaMdhI nathI. je ATha karma che te mArAM saMbaMdhI nathI. e to jaDa pudgala che ane huM to caitanya-jJAnaprakAzanI mUrti chuM. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 37 ]. [ 203 prazna:- karma to jIvane hoya che ne? uttara- bhAI ! karma to jIvanamAM na hoya kemake e to jaDa pudgalamaya che. jIvane to jJAna potAnuM hoya che. (jIvane karma che e to saMyoga batAvanAruM vyavahAranuM kathana che.) bhagavAna! ekavAra tArA caitanyanuM sAmarthya keTaluM che e jo to kharo. tArA jJAnano svabhAva to parane, paranA Azraya vinA jANe tevo che. paranI hayAtI che mATe parane jANe che ema nathI. (parathI nirapekSa sahaja tAro jANavAno svabhAva che.) A dharmanI vAta cAle che. para padArthonuM jJAna karavAno mAro sahaja svabhAva che ema jANavuM enuM nAma dharma che. dharma eTale zuM? ke parapadArtha ane mAre kAMIpaNa saMbaMdha nathI. paraMtu parapadArtha saMbaMdhI jJAna karavAnuM mArAmAM svaparaprakAzaka sAmarthya che. e svaparaprakAzaka sAmarthyamAM svanuM pariNamana karavuM e dharma che. sarva padravyo mArA saMbaMdhI nathI tethI jJayajJAyaka saMbaMdha kahevo e paNa vyavahAra che. bhagavAna ! A lokAlokanI hayAtI che mATe kevaLajJAnInI pariNati kevaLajJAnarUpa thAya che ema nathI. paraMtu jJAnanuM pariNamana potAnA svabhAvanA sAmarthyathI ja kevaLajJAnarUpa thAya che. jJAnanA svabhAvanuM sAmarthya ja eTaluM che ke te ane jANe ane parane jANe. paranI hayAtI hovA chatAM jJAna, paranI kyAtIne kAraNe nahi, paNa potAnI jJAnanI sattAnA sAmarthyane laIne te svaparane jANe che. prazna- to zuM bhagavAnathI paNa kAMI lAbha na thAya? bhagavAnanI vANIthI paNa lAbha na thAya ? uttara:- nA, kemake bhagavAna ane bhagavAnanI vANI parazeya che, para padArtha cheAtmAno svabhAva to para padArthane parapadArthanI hayAtImAM jANavAno che. chatAM jJAna, paranI hayAtInA kAraNe nahi, paNa potAnA svaparaprakAzaka jJAnanA sAmarthyanI pariNatine kAraNe jANe che. A samayasArajInI gAthA 320 mAM tyAMsudhI Ave che ke bhagavAna AtmA jJAnasvarUpa che te baMdhane jANe, mokSane jANe, udayane jANe ane nirjarAne jANe; mAtra jANe. lyo, have zuM bAkI rahyuM? pote jJAnasvabhAvI prabhu che ne? udaya para tarIke jJaya, baMdha para tarIke jJaya, nirjarA para tarIke jJaya ane karmanuM chUTavuM te paNa para tarIke ya che. mATe AtmA udaya, baMdha, nirjarA ane mokSane jANe ja che, karato nathI. jema daSTi mAtra parane jANavAnuM kAma kare paNa parane TakAvavAnuM, badalAvavAnuM pariNamana karAvavAnuM ke pariNamana pheravavAnuM kAma na kare. tema bhagavAna AtmA lokanI AMkha che. e caitanyanI dRSTinuM pariNamana to jJAnarUpe che. potAnA sAmarthyathI potAmAM rahIne, parane sparza karyA vinA badhAM dravyone zeya tarIke jANavAno teno svabhAva che. to have AmAM paranI dayA huM pALI zakuM e kayAM rahyuM? ahAhA ! tattva keTaluM spaSTa che! AvuM bIje kayAMya nathI. A to sanAtana mArga che. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 204 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 anAdithI AtmAno svabhAva svaparaprakAzakanA sAmarthyavALo che. tethI svatattva parane prakAze che te paranI hayAtInA kAraNe prakAze che ema nathI. kharekhara to para saMbaMdhI potAnuM je jJAna che tene te prakAze che. AvI vAta che tyAM mArA paisA, mAro deha, mArI patnI, mArAM saMtAna ityAdi kayAM rahyuM? konAM choruM ane konAM vAcharuM? konA mA ane bApa ? bhagavAna ! konA deza ane paradeza? bApu! tAro deza to prabhu asaMkhya pradezI aMdara che, temAM anaMta guNanI prajA vase che. ane svarUpamAM rahIne ekaluM jANavuM e ja tAro svabhAva che. ahIM mukhyapaNe yajJAyakanI vAta karavI che, kemake bIjA guNo karatAM te jJAnasvabhAva asAdhAraNa zakti dharAve che. jJAna sivAya bIjI zaktio to nirvikalpa paNe sattA dharAve che. jJAnazikta savikalpa che. arthAt sva ane parane jANavAnA sAmarthyavALI te eka ja zakti che. AvI jJAnasvabhAvI vastumAM parane mArI zakuM ke paranI dayA pALI zakuM ke para pAsethI kAMI laI zakuM evuM kayAM che? are! zAstrane jANatAM, zAstramAMthI jANavAnI paryAya Ave che ema nathI, kemake zAstra to para che, pudgalamaya che jayAre jJAnaparyAya to jJAyaka bhagavAna je svaparane prakAzavAnA sAmarthyarUpa tattva che tenAthI thAya che. ahAhA? tethI dharmI ema mAne che ke mAre paradravyo sAthe kAMI saMbaMdha nathI. teo mArA kAMI saMbaMdhI nathI. deva mArA saMbaMdhI nathI, guru mArA saMbaMdhI nathI ane maMdira paNa mAruM nathI. huM to eka caitanyasvarUpa bhagavAna AtmA chuM, paramAM gayA vinA ane para vastu mArAmAM AvyA vinA tene jANavAnA svabhAvavALo chuM. sarva paradravyo mArA saMbaMdhI nathI kAraNa ke TaMkotkIrNa eka jJAyakasvabhAvapaNAthI paramArthe aMtaraMga tattva to huM chuM. huM to jJAyakasvabhAvanA-svarasanA sanuM sattva chuM. huM AtmA sat ane jJAyakapaNuM e mAruM sattva che. tethI jJAyakasvabhAvapaNAthI huM aMtaraMga tattva chuM ane te paradravyo, mArA svabhAvathI bhinna svabhAvavALAM hovAthI paramArthe bAhyatattvapaNAne choDavA asamartha che. ahAhA! siddha bhagavAna ane sarvajJa paramezvara arihaMta parameSThI paNa mArA svabhAvathI bhinna svabhAvavALA che. tethI teo paramArthe bAhyatattvapaNAne choDavA asamartha che. bAhya padArtho mArA svabhAvathI bhinna che ane potAnA svabhAvane choDavA asamartha che. arthAt teo potAnA svabhAvamAM ja TakI rahetA hovAthI potAnA svabhAvano abhAva karI jJAnamAM pesatAM nathI. bAhya anaMta tattvoparazayo potAnI hayAtI-potAnA svabhAvanuM sattva choDavA asamartha che ane huM mAruM aMtaraMgatattva je jJAyakapaNuM che te choDavA asamartha chuM. jJAna sva ane parane potAnI astimAM rahIne jANatuM hovAthI jJaya jJAnamAM pesatuM nathI tathA jJAna zeyamAM jatuM nathI. Ama be vibhAga taddana judA che-(1) aMtaraMgatattva jJAyaka pote ane (2) bAhyatattva sarva parazayo. juo, A yabhAvanA bhedajJAnano prakAra kahe che. zayabhAvathI tAruM tattva juduM che ema te anubhava. tArI daSTine trikALItattva vijJAyaka Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 37 ] [ 205 upara joDI de ke je tuM ja che. je tuM nathI e parayothI daSTi haThAvI le-ema ahIM kahe che. have kahe che-vaLI huM svayameva nitya upayukta evo ane paramArthe eka, anAkuLa AtmAne anubhavato evo bhagavAna AtmA chuM. nitya upayukta eTale nitya jANavAdekhavAnA upayogavALo, nitya jJAnanA upayoganA vepAravALo chuM. paramArthe eka chuM eTale jJAnamAM ekarUpa chuM, jemAM bheda nathI evo eka anAkuLa zAMtarasano kaMda prabhu atIndriya AnaMdanuM DhIma huM chuM. mArA AnaMda mATe nimittanI apekSA mane nathI, kema ke nimittamAM mAro AnaMda nathI. tevI ja rIte mArA jJAnaprakAzane mATe nimittanI jarUra nathI, kema ke mAro jJAnaprakAza emAM nathI. bhagavAna samosaraNamAM sAkSAt birAjatA hoya ane temanI vANI chUTe enuM jJAna mane thAya te mArA vaDe mArAthI thAya che ane tenAthI huM anAkuLa AnaMdane veThuM chuM. paraMtu e parane laIne mane jJAna thAya ane paranA kAraNe mane AnaMda thAya ema nathI; kAraNa ke mAruM jJAna ane mAro AnaMda tyAM paramAM che ja nahi. bhAI ! caitanyanI svaparaprakAzaka jJAnanI sattAnA sAmarthyane jeNe jANyuM nathI, jeNe anubhavamAM tenI sattAno svIkAra karyo nathI tene dharma kayAMthI thAya? ahIM kahe che ke potAthI ja nityaupayogamaya ane paramArthe eka anAkuLa evA AtmAne potAnI jJAna-pariNatimAM anubhavato, anAkuLa AnaMdane vedato bhagavAna AtmA ja jANe che ke huM pragaTa nizcayathI eka ja chuM. kharekhara eka jJAyakabhAvasvarUpe anAkuLa AnaMdane vedato huM eka chuM. nizcayathI eka hovAthI paryAyanA bhedo paNa mArAmAM nathI. jinezvaradevano mArga bhAI ! bahu sUkSma ane apUrva che. sarpane pakaDavA moTA sANasA hoya paNa motIne pakaDavA e sANasA zuM kAma Ave? (nA). tema bhagavAna AtmAne pakaDavAmAM sthaLa vikalpa kAma na Ave. e to nirvikalpa jJAna ane AnaMdathI pakaDAya ema che. AvAM nirvikalpa jJAna ane AnaMda jene pragaTa che te samyagdaSTi jJAnI AtmAne ema anubhave che ke-huM to eka chuM. huM eka jJAyaka caitanyasvarUpa chuM ane A zarIra, vANI, mana, deva, guru, zAstra e badhAM paraya che. te mArI cIja nathI ke mArAmAM nathI. te mArA kAraNe nathI ane huM tenA kAraNe nathI. huM jJAyaka chuM ane te jJaya che evo mAtra yajJAyakabhAva che. te zeyajJAyakabhAvamAtrathI paradravyo sAthe paraspara maLavuM (milana ) thayuM hovA chatAM paNa, pragaTa svAdamAM AvatA svabhAvanA bhedane lIdhe bhinnatA che. zikhaMDamAM jema mITho ane khATo svAda be bhegA hovA chatAM paNa, mITho svAda khATAthI judo jaNAya che tema samyagdaSTi dharmAtmAne bhagavAna AtmAno svAda paranA svAdathI judo jaNAya che. AvuM jANe ane zraddhe tyAre AtmAne jANo-mAnyo-anubhavyo ema kahevAya che. A samyagdarzana ane dharmanI rIta che. A mULa vAtane mUkIne mahAvrata lIdhAM, brahmacarya pALyAM, kezaloca Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 206 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 karyA ityAdi bAhya kriyAkAMDamAM dharma mAnI mUrchAI gayo paNa e to badhAM thothethothAM che. e to zubhavikalpa che. paNa bhagavAna AtmA nirvikalpa che. emAM te vikalpa kayAM che? huM zubha vikalpavALo ema vicAravAne badale huM caitanyaghanasvarUpa anAdi anaMta tattva chuM ema vicArane? jJAnI to kahe che ke huM to anAdi anAkuLa AtmAne anubhavato bhagavAna chuM. ajJAnIne paNa jaDano svAda Avato nathI. phakta tenA upara lakSa karIne "A ThIka che' ema rAgano svAda tene Ave che. paraMtu dharmI to kahe che ke rAgano bhAva paNa para che. te mArA jJAnamAM paraya tarIke hayAtI rAkhanAra tattva che ema jaNAya che. e rAga che mATe ene jANuM chuM ema nathI. tathA rAgane, enAmAM praveza karIne jANuM chuM ema paNa nathI. bhAI ! tane tArA svabhAvanA sAmarthyanI khabara nathI, zraddhA nathI. eka samayamAM lokAlokane jANe evo tAro svabhAva che. bhale zrutajJAna ho. zrutajJAna parokSa che ane kevaLajJAna pratyakSa che eTalo ja phera che. zrutajJAnamAM paNa pote potAne jANatA potAnI hayAtImAM, lokAloka jaNAI jAya che. kharekhara to lokAloka jaNAya che ema kahevuM te vyavahAra che. ahAhA ! vItarAgano mArga bahu jhINo che, bhAI ! bhagavAna AtmA jANe che ke huM to pragaTa nizcayathI eka ja chuM. para aneka jJayone jANatAM huM anekarUpa thato nathI. aneka parayone jANatAM chatAM huM anekamAM jato nathI, ane te aneka zayo mArA jJAnamAM AvatA nathI. huM to jJAyakamAtra anAkuLa AnaMdane anubhavato AtmA che. ahIM ekaluM jANavAnuM lIdhuM nathI, kAraNa ke jJAnamAM sAthe AnaMda paNa che. jema AtmAmAM jJAna che tema atIndriya AnaMda paNa che. mATe jevuM AtmAnuM svaparaprakAzaka sAmarthya che evuM jANuM to jJAnanI sAthe AnaMda paNa Ave ja che. AnaMda AvyA vinAnuM ekaluM jJAna te jJAna ja kahevAtuM nathI. sarvajJa trilokanAthanI divyadhvanimAM AvelI A vAta che. bhAI ! tuM AtmA che ne prabhu! ane tuM prabhu che, pAmara nathI. prabhune pAmara mAnavo te mithyAtva che. ahAhA! anaMtA yone, yamAM praveza karyA vinA ane jJaya jJAnamAM AvyA vinA jANavAnI tAkAtavALo tuM AtmA che. AvI tArI prabhutA che, ane e ja izvaratA che. 36 mI gAthAmAM AvI gayuM ke-"jenI niraMtara zAzvatI pratApasaMpadA che -temAM AtmAnI prabhutA batAvI che. jema jJAnasvabhAva che tema prabhutA paNa svabhAva che. jeNe potAnA jJAna ane prabhutA svabhAvanuM bhAna karyuM tene paryAyamAM prabhutA pragaTe che. tene potAnI paryAya potAnA sAmarthyathI, akhaMDa pratApathI zobhita svataMtra zobhe evI pragaTa thAya che. paNa amAre karavuM zuM? bhAI, A karavuM ke-huM aMdara jJAnasvarUpI bhagavAna anaMta anaMta guNanuM godAma, anaMta svabhAvano sAgara prabhu ane anaMta zaktionuM saMgrahAlaya-dhAma chuM-ema jANavuM. paNa ajJAnIne tenI kayAM khabara che? tene choDIne te paramAM (zarIrAdi Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 37 ] [ 207 saMyogamAM) rAjI thaI jAya che. bhagavAna! tane A zuM thayuM? tAruM bhikhArIpaNuM (rAMkAI ) to jo. A tAruM gAMDapaNa che, pAgalapaNuM che. ahA ! tuM traNalokano nAtha ane ATalA sukhamAM (saMyogamAM) rAjI thaI jAya !! bhagavAna! tuM to AnaMdano nAtha prabhu che. A paracIja (saMyoga) tArI nathI ane te teno nathI, te tArAthI nathI ane tuM tenAthI nathI. A tAruM jJAna paracIjathI che ema nathI. paracIjanI hayAtI che mATe jJAna jANe che ema paNa nathI. tuM tArI sattAthI svaparane jANe che. svaparane jANavAnA sAmarthyavALo tuM bhagavAna che. tene jANa to atIndriya AnaMdano svAda Avaze ahIM "zayajJAyakabhAva mAtrathI' ema kahyuM che eTale zuM? ke huM jJAyaka ane A para zeya che e to kahevA mAtra saMbaMdha che. AvA jJayajJAyaka saMbaMdhathI paradravyo sAthe jANe meLa hoya tema jaNAya che. paraMtu pragaTa svAdamAM AvatA svabhAvanA bhedane lIdhe teo mArAthI bhinna che. mAro-AtmAno svAda atIndriya AnaMda che, jyAre dharmAstikAya Adi para zeyo mArAthI bhinna che. ahAhA! bhagavAne joyelA dharmAsti, adharmAsti, AkAza, kALa, anya jIva ane karma Adi pugalo e badhA paraya che ane huM to jJAnamAM sthita rahIne jANavAvALo atIndriya AnaMdathI bharelo bhagavAna chuM. jaDa karma e paraya che. te mane naDe ke karma mArAM che evuM vastumAM nathI. "karma rAjA, karme raMka, karma vALyo ADo aMka-evuM Ave che ne? bhAI ! e badhI nimittanI vAto che. potAnI paryAya vikArarUpe pariName tyAre ghAtakarmane nimitta kahevAya che. jyAre aghAtakarma to saMyogamAM nimitta che. te AThaya karma, teno prakRti, pradeza, sthiti ane anubhAga baMdha-e badhuMya jJAnamAM paraya che. tIrthaMkara prakRti baMdhAya e paNa jJAnamAM parazeya che. jema zikhaMDamAM mITho svAda, khATA svAdathI bhinnapaNe svAdamAM Ave che tema mAro AtmAno svAda, dharmAstikAya Adi parajJayo tenAthI bhinna che. mAro atIndriya AnaMdano svAda parayothI bhinna che. mATe huM tenAthI jAdo chuM. Avo jinezvarano mArga koI apUrva che! paNa lokoe dayA pALavI ane bahArathI vrata pALavAM ityAdimAM dharma mAnyo che. paNa evuM to anaMtavAra karyuM che. e to rAganI kriyA che. emAM kayAM AtmA che? AtmA to jANanAra svabhAve che. te zuM rAgamAM Ave che? (nA). paraMtu ajJAnIne tenI (potAnI) moTapa sujhatI nathI. parane laIne mane ThIka paDe, parane laIne mane jJAna thAya ema mAnI ajJAnI potAnI moTapa bIjAne Ape che. are bhagavAna! A tane zuM thayuM che? tuM to anAdi brahmasvarUpa bhagavAna che ne! bhagavAna AtmA jJAnAnaMdasvarUpI brahmAnaMdano nAtha che. teno pragaTa svAda atIndriya AnaMda che. jyAre dharmAdi parayonA svabhAvo mArAthI bhinna che. Ama pragaTa svAdamAM AvatA svabhAvabhedane lIdhe huM, dharma, adharma, AkAza, kALa, pudgala ane anya jIvo Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 208 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 pratye nirmama chuM. A traNalokanA nAtha tIrthaMkaradeva prati nirmama chuM. tIrthakara mArA nathI, deva mArA nathI, guru ane zAstra mArAM nathI. e to zubhabhAva hoya che tyAre temanA prati lakSa jAya che. paNa zubhabhAva kAMI te parane laIne thAya che tathA e zubhabhAva thayo mATe dharma che ema nathI. e zubhabhAva ane badhI paravastu pararzayamAM jAya che. te parayane huM mArA jJAnamAM rahIne, mArA atIndriya AnaMdanA svAdane vedato thako, mArAthI judA jANuM chuM. AnuM nAma samyagdarzana ane dharma che. samyagdaSTine jevuM svarUpa che tevI tenI pratIti thaI che. jJAnasvarUpa caitanyasUrya bhagavAna AtmA sivAyanA parajJayo temanA bAhyatattvapaNAne choDavA asamartha che. ane huM aMtaraMgatattva che je mArA anubhavamAM AnaMdane jANato thako parane bhinna jANuM chuM. mATe huM e sarva parazayo prati nirmama chuMAvuM jJAnI jANe che. jyAre ajJAnI mArI patnI, mArA dIkarA, mAruM makAna-ema mAne che. paNa bhAI ! A deha tAro nathI to vaLI makAna Adi tArAM kayAMthI AvyAM? are ! aMdara je rAga che te paNa tAro nathI to pachI paracIja tArI kayAMthI AvI? jJAnI ema jANe che ke huM to jJAna-AnaMdano anubhavanAro chuM. rAgano anubhavanAro te huM nahi. aho ! zuM adbhuta TIkA che! ekalAM amRta reDyAM che! ahIM ema kahe che ke-dharmI ene kahIe je potAnA jJAna-AnaMdarUpe potAthI ja (svayameva ) pariName. emAM para saMbaMdhI jJAna Ave paNa e para saMbaMdhI jJAna kahevuM e vyavahAra che. kharekhara to e potAnuM jJAna che. 47 zaktiomAM eka sarvajJatvazakti che. enuM varNana karatAM AtmajJAnamayI sarvajJatvazakti" ema kahyuM che. sarvajJa eTale sarvane jANe ema nahi. paNa sarvanuM jJAna e AtmAnuM jJAna che. sarvajJatAno svabhAva potAno che ane te AtmajJapaNuM che. tethI jJAnI kahe che ke huM je atyAre jANuM chuM e jANavuM mArAthI mArAmAM thayeluM che, parazayane laIne thayuM nathI. ane tethI atIndriya AnaMdane vedato ekalo huM parathI bhinna chuM, nirmama chuM. kAraNa ke sadAya potAnA ekapaNAmAM prApta hovAthI AtmapadArtha evo ne evo ja sthita rahe che. eTale jANavAnA svabhAvamAM ja sthita rahe che. potAnA svabhAvane koI padArtha choDatuM nathI. A prakAre zeyabhAvothI bhedajJAna thayuM. AtmA parazayothI bhinna thayo. ahIM A arthanuM kAzarUpa kAvya kahe che * kaLaza 31 : zlokArtha uparanuM pravacana * "ti sarve: mancamArve: sada vize sati'-Ama pUrvokta prakAre bhAvakabhAva ane jJayabhAvothI bhedajJAna thatAM-eTale zuM kahyuM? ke A AtmA je che te AnaMda ane jJAnasvarUpa che. te puNya-pApa tathA rAga-dveSanA vikArI bhAvathI bhinna che. have anAdithI jIva rakhaDavAnuM to karI Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 37 ] [ 209 rahyo che. dayA, dAna, bhakti ane khAvuM, pIvuM, raLavuM, kamAvuM ityAdi puNya-pApanA bhAva e cAra gatimAM rakhaDavAnA bhAva che. te vaDe jIva duHkhI che. have jene janma-maraNa maTADavAM hoya ane dharma pragaTa karavo hoya teNe zuM karavuM enI A vAta che. prathama to teNe A bhagavAna AtmAne, bhAvakano bhAva je puNya, pApa, rAga, dveSa, dayA, dAna, bhaktinA AdinA vikArI bhAva che tenAthI judo anubhavavo-jANavo. tathA paranA bhAvo je zarIra, mana, vANI, karma, strI, kuTuMba, lakSmI, deva, guru ane zAstra che tenAthI paNa svaya AtmAne bhinna jANavo. ahIM kahe che ke anAdithI vikArane tathA parayane potAnA mAnato hato te mithyAtva, bhrama ane ajJAna hatAM. paraMtu have jJAnAnaMdasvarUpa bhagavAna AtmAne bhedajJAna vaDe rAgAdi vikArathI ane pariyothI bhinna pADIne tene "AtmArAma" karyo. sarva anyabhAvothI eTale ke rAga, dayA, dAna, vrata, bhakti, hiMsA, jUTha, corI, krodha, mAna Adi vikArI bhAvothI ane zarIra, vANI, mana, karma, deva, guru, zAstra Adi parazayothI jyAre bhinnatA thaI tyAre upayoga AtmarUpa thaI jAya che. bhinna to che ja paNa jyAre parabhAva ane parajJaya banne bhinna che evI bhinnatA jJAnamAM karI tyAre upayoga AtmarUpa thaI jAya che. vastu dharma alaukika che, bhAI ! paNa jemane sAMbhaLavA ya maLyuM na hoya te bicArA ghaNA ema ne ema duHkhI thaI cAra gatimAM rakhaDe che. A karoDapati ane abajopati e badhA bicArA che. kema ke temane AtmAnI aMtaraMga jJAnAnaMda lakSmI zuM che enI khabara nathI. je potAnAmAM nathI tene potAnA mAnI rahyo che te mUrkha che, mithyAtvanA bhramamAM paDayo che. AtmA jJAna ane AnaMdasvarUpa prabhu che. temAM je rAga, puNya ane pApanA zubhAzubha bhAva che te bhAvaka karmanA nimitte thayelA aupAdhika bhAva che. te AtmAno svabhAva nathI-ema enAthI bhinna pAyo, ane paraya-cAhe deva, guru, zAstra, ke sammadazikharanuM tIrtha ho-enAthI svajJayane bhinna pAyo, tyAre "svayama mayama upayogo mAtmAnama hama vikrata' A upayoga che te pote ja potAnA eka AtmAne ja dhAratoeTale jANavAno upayoga je anAdithI rAgane ane paramane potAnA jANato hato te have rAga ane jJayathI bhinna paDI jatAM AtmArUpa thaI gayo arthAt potAne pararUpe mAnato hato te upayoga svabhAvarUpa thaI gayo. ahIM bheda pADIne vyavahArathI vAta karI che ke-upayoga che te pote ja potAnA eka AtmAne dhAre che. kharekhara to je upayoga che te svayaM svarUpamAM ekAkAra thaI jAya che. "A upayoga che te pote ja potAnA AtmAne dhArato'-eno artha e che ke upayoga AtmArUpa thaI gayo, abheda thayo. jANavA-dekhavAno vyApAra AtmArUpa thaI gayo. dayA, bhakti, pUjA, jAtrA Adi bhAva to vikAra che, rAga che ane deva, guru, zAstra parazeya Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 210 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 che, para che. e rAgAdi bhAvathI ane paraDjhayothI bheda karIne nirvikAra upayoga aMdara svaya eka jJAyakamAtramAM jAmI jAya che tyAre upayoga AtmArUpa thayo ema kahevAya che. tyAre AtmAno dharma pragaTa thAya che. have kahe che:-"pratiparamArthe. vanajJAnavRtai: vRttaparitiH " jemano paramArtha pragaTa thayo che evAM darzanajJAnacAritrathI jeNe pariNati karI che-zuM kahe che? ke bhagavAna AtmA AnaMdasvarUpa ane jJAnasvarUpa che. jyAre upayoga aMdara jJAyakamAM lIna karyo tyAre zaktimAMthI samyagdarzana-jJAna-cAritranI pariNati pragaTa thaI gaI. rAgAdi vikAra ane parazayothI bheda karIne, upayoga jJAna, darzana, AnaMda Adi je vastumAM sAmarthyapaNe che emAM jAmyo tyAM zaktimAMthI darzana-jJAna-cAritranuM pariNamana paryAyamAM thaI gayuM. Avo vItarAgano mArga che, bhAI ! eNe koI divasa sAMbhaLyo nathI. kahe che ke bhagavAna AtmA aMdara saccidAnaMda prabhu zuddha che. tene jinezvaradeva kevaLajJAnI paramezvare AtmA tarIke joyo che. te AtmA rAga ane parayothI bhinna che. te rAgathI bhinna nirvikArI che ane parayathI bhinna jJayarUpa che. A AkharanI gAthA che ne? paryAyamAM thato rAga mAro ane parayo mArA evI je mithyAdarzana-jJAna-cAritranI pariNati hatI te have gulAMTa khAya che ema kahe che. zuddhacaitanyamUrti bhagavAna AtmA paramAnaMdano nAtha prabhu te huM chuM ema upayoga aMtarlIna thaI aMdara jAmatAM zraddhA-jJAna-cAritranI nirmaLa pariNati-paryAya pragaTa thAya che. A pramANe zraddhA-jJAna-cAritranI nirmaLa pariNati pragaTa karI che evo mAtmArAma iva pravRtta:' jJAnI potAno AtmArUpI je bAga che temAM ja pravRtti kare che. A bhedathI vAta karI che. kharekhara to te upayoga AtmArUpa thaI jAya che. rAga, dayA, dAnanA tathA hiMsAdinA pariNAma mArA ema je mAnato hato ane pariyomAM huM chuM ane te mane lAbhakArI che evuM je mAnato hato te mAnyatAthI ane rAgAdithI bhinna paDI have upayoga AtmAmAM jAya che, kriIDA kare che ane AtmArUpa thaI jAya che. ahAhA ! A to eka samayamAM traNakALa traNalokane jeNe jANyAM che e vItarAga paramAtmA arihaMtadevanI vANI che. bhAI ! jenAM bhAgya hoya tene sAMbhaLavA maLe. kahe che ke tuM AtmA paramAnaMdanI mUrti prabhu che. teno upayoga-vyApAra rAga ane parayamAM jAya te vyabhicAra che. ane te upayoga parathI khasIne svamAM jAma e AvyabhicArI pariNAma che. AvI jhINI vAta che. te samaje nahi ane jAtrA kare, pUjA kare, dAna kare ane mAne dharma thaI gayo, paNa emAM to dhULeya dharma nathI. sAMbhaLa ne, e to jheranuM pagathiyuM che. amRtanuM pagathiyuM to rAga ane parayathI bhinna paDI svamAM ekAkAra thavuM te che. arere! vItarAganA mArgane samajavAnI darakAra paNa karI nahi ane ema ne ema DhoranI jema majurI karIne, marIne cAlyo jAya che. ahIM kahe che ke bhagavAna AtmAno upayoga arthAt jANavA dekhavAno bhAva vikArabhAvathI bhinna che ane jene potAnA mAnato Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 37 ] [ 211 hato te 52jJeyathI paNa bhinna che. have te Avo viveka-bhedajJAna karIne gulAMTa khAya che ke vikAra ane parajJeya te huM nahi, huM to nirvikArI svajJeya chuM. Ama bhedajJAna karI jJAnI potAnA AtmArUpI krIDAvanamAM pravRtti kare che. A to vyavahArathI bheda pADIne samajAvyuM che. kharekhara to upayoga AtmarUpa ja thaI jAya che. upayoga AtmAmAM ja krIDA kare che, anya jagyAe jato nathI. eTale ke jANavA-dekhavAnA svarUpamAM ekAkAra thayo tethI have rAga ane 52mAM jato nathI. arthAt 'rAga ane 52 mArAM che' ema mAnyatA sahita upayoga malina thato nathI. AnuM nAma AtmA jANyo ema kahevAmAM Ave che. potAne je rAgarUpa ane parajJeyarUpa mAne che tathA A strI, putra, parivAra, dhanadolata, mahela, hajIrA ityAdi potAnA mAne che tenuM AkhuM jIvana ja marI gayuM che. aMdaramAM jeNe vikArane ane parane potAnAM mAnyAM che te AtmAnA bhAna vinA marI gayelo ja che. bhagavAna AnaMdano nAtha jIvatI caitanyajyoti che. tenA jIvane jIvita na rAkhatAM rAga ane pa2 mArAM che ema mAnIne teNe potAnA jIvananI hiMsA karI che. Avo jinezvaradevano vItarAga mArga sAMbhaLavA maLavo ya muzkela che. pachI tenI samajaNa karI svarUpanAM zraddhA-jJAna-ramaNatA karavAM e to ati ati mahAmuzkela che. A to janma-maraNa maTADavAno mArga che. so indrothI pUjita bhagavAna jinezvaradevanI divyadhvanimAM AvelI A vAta che. tene choDIne je bIje jyAM-tyAM AthaDe che te pAkhaMDamAM rame che. * kaLaza 31 : bhAvArtha u52nuM pravacana * sarva padravyothI tathA temanAthI utpanna thayelA bhAvothI arthAt jJeya evA padravyothI ane bhAvakanA bhAvathI jyAre bheda jANyo tyAre upayogane ramavAne mATe potAno AtmA ja rahyo. ahAhA! huM to caitanyasUrya bhagavAna caitanyanA tejanA nUranuM pUra chuM ane A rAgAdi bhAvo ane parazeyo mArAthI bhinna che, mArAmAM nathI AvuM jyAre bhedajJAna karyuM tyAre upayoga eka AtmAmAM ja lIna thayo ane jAmI gayo. kemake tene ramavAne AtmA sivAya koI anya sthAna rahyuM nahi. A rIte darzana-jJAna-cAritra sAthe ekarUpa thayelo te AtmA AtmAmAM ja ramaNatA kare che. ahAhA! TUMkAmAM paNa keTaluM bharyuM che? [pravacana naM. 83-84. * dinAMka 21-2-76 thI 22-2-76] Wan Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-38 athaivaM darzanajJAnacAritrapariNatasyAsyAtmanaH kIdRk svarUpasaJcetanaM bhavatItyAveda-yannupasaMharati ahamekko khalu suddho daMsaNaNANamaio sdaaruuvii| Na vi asthi majjha kiMci vi aNNaM paramANumettaM pi||38 / / ahamekaH khalu zuddho darzanajJAnamayaH sdaa'ruupii| nApyasti mama kinycidpynytprmaannumaatrmpi||38 / / have, e rIte darzanajJAnacAritrasvarUpa pariNata thayelAsa A AtmAne svarUpanuM saMcetana kevuM hoya che ema kahetAM AcArya A kathanane saMkoce che, sameTe che - huM eka, zuddha, sadA arUpI, jJAnadarzanamaya khare; kaMi anya te mAruM jarI paramANumAtra nathI are! 38. gAthArtha - darzanajJAnacAritrarUpa pariNamelo AtmA ema jANe che keH [ar] nizcayathI [ {] huM [ps:] eka chuM, [zuddha:] zuddha chuM, [2nI namaya:] darzanajJAnamaya chuM, [ sA 3 rUpA] sadA arUpI chuM [vicit kapi anya ] kAMI paNa anya paradravya [ paramANumAtram api] paramANumAtra paNa [ mama na pi basti ] mAruM nathI e nizcaya che. TIkA- je, anAdi moharUpa ajJAnathI unmattapaNAne lIdhe atyaMta apratibuddha hato ane virakta guruthI niraMtara samajAvavAmAM AvatAM je koI prakAre (mahA bhAgyathI) samajI, sAvadhAna thaI, jema koI mUThImAM rAkheluM suvarNa bhUlI gayo hoya te pharI yAda karIne te suvarNane dekhe te nyAye, potAnA paramezvara (sarva sAmarthyanA dharanAra) AtmAne bhUlI gayo hato tene jANIne, tenuM zraddhAna karIne tathA tenuM AcaraNa karIne (-temAM tanmaya thaIne) je samyaka prakAre eka AtmArAma thayo, te huM evo anubhava karuM chuM ke : huM caitanyamAtra jyotirUpa AtmA chuM ke je mArA ja anubhavathI pratyakSa jaNAya che; citmAtra AkArane lIdhe huM samasta kramarUpa tathA akramarUpa pravartatA vyAvahArika bhAvothI bhedarUpa thato nathI mATe huM eka chuM; nara, nAraka Adi jIvanA vizeSo, ajIva, puNya, pApa, Astrava, saMvara, nirjarA, baMdha ane mokSasvarUpa je vyAvahArika nava tattvo temanAthI, Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 38 ] [ 213 (vasaMtatineT) majjantu nirbharamamI samameva lokA Alokamucchalati zAntarase smstaaH| TaMkotkIrNa eka jJAyakasvabhAvarUpa bhAva vaDe, atyaMta judo che mATe huM zuddha chuM; cinmAtra hovAthI sAmAnya-vizeSa upayogAtmakapaNAne ullaMghato nathI mATe huM darzanajJAnamaya chuM; sparza, rasa, gaMdha, varNa jenuM nimitta che evA saMvedanarUpe pariNamyo hovA chatAM paNa sparzArirUpe pote pariNamyo nathI mATe paramArthe huM sadAya arUpI chuM. Ama sarvathI jAdA evA svarUpane anubhavato A huM pratApavaMta rahyo. ema pratApavaMta vartatA evA mane, joke (mArI) bahAra aneka prakAranI svarUpanI saMpadA vaDe samasta paradravyo skurAyamAna che topaNa, koI paNa paradravya paramANumAtra paNa mArApaNe bhAsatuM nathI ke je mane bhAvakapaNe tathA jJayapaNe mArI sAthe eka thaIne pharI moha utpanna kare; kAraNa ke nijarathI ja mohane mULathI ukhADIne-pharI aMkura na Upaje evo nAza karIne, mahAna jJAnaprakAza mane pragaTa thayo che. bhAvArtha- AtmA anAdi kALathI mohanA udayathI ajJAnI hato, te zrI guruonA upadezathI ane potAnI kALalabdhithI jJAnI thayo ane potAnA svarUpane paramArthathI jANyuM ke huM eka chuM, zuddha chuM, arUpI chuM, darzanajJAnamaya chuM. AvuM jANavAthI mohano samULa nAza thayo, bhAvakabhAva ne zeyabhAvathI bhedajJAna thayuM, potAnI svarUpa saMpadA anubhavamAM AvI; have pharI moha kema utpanna thAya? na thAya. have, evo AtmAno anubhava thayo teno mahimA kahI preraNArUpa kAvya AcArya kahe che ke AvA jJAnasvarUpa AtmAmAM samasta loka nimagna thAo: zlokArthaH- [gs: mAvAna gavavoisintha: ] A jJAnasamudra bhagavAna AtmA [ vikrama-tirakkariNIM mare karNAvya] vibhramarUpa ADI cAdarane samULagI DubADI daIne (dUra karIne) [ pronmanaH] pote sarvAga pragaTa thayo che; [ganI samasyA noveza:] tethI have A samasta loka [ zAntara] tenA zAMta rasamAM [sam ga] ekIsAthe ja [nirmaran] atyanta [ ] magna thAo. kevo che zAMta rasa? [ mAno kacchanati] samasta loka paryata UchaLI rahyo che. bhAvArtha:- jema samudranI ADuM kAMI AvI jAya tyAre jaLa nathI dekhAtuM ane jyAre ADa dUra thAya tyAre jaLa pragaTa thAya; pragaTa thatAM, lokane preraNAyogya thAya ke "A jaLamAM sarva loka snAna karo'; tevI rIte A AtmA vibhramathI AcchAdita hato tyAre tenuM svarUpa nahotuM dekhAtuM; have vibhrama dUra thayo tyAre yathAsvarUpa ( jevuM che Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ 214 ] Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates [ pravacana ratnAkara bhAga-2 AplAvya vibhramatiraskariNIM bhareNa pronmagna eSa bhgvaanvbodhsindhuH|| 32 / / tevuM svarUpa ) pragaTa thayuM; tethI 'have tenA vItarAga vijJAnarUpa zAMtarasamAM ekIvakhate sarva loka magna thAo' ema AcArye preraNA karI che. athavA evo paNa artha che ke jyAre AtmAnuM ajJAna dUra thAya tyAre kevaLajJAna pragaTa thAya ane kevaLajJAna pragaTa thatAM samasta lokamAM rahelA padArtho ekIvakhate ja jJAnamAM AvI jhaLake che tene sarva loka dekho. 3ra. A rIte A samayaprAkRtagraMthanI AtmakhyAti nAmanI TIkAmAM TIkAkAre pUrvaraMgasthaLa kahyuM. ahIM TIkAkArano evo Azaya che ke A graMthane alaMkArathI nATakarUpe varNavyo che. nATakamAM pahelAM raMgabhUmi racavAmAM Ave che. tyAM jonArA nAyaka tathA sabhA hoya che ane nRtya (nATaya, nATaka) karanArA hoya che ke jeo aneka svAMga dhAre che tathA zRMgArAdika ATha rasanuM rUpa batAve che. tyAM zRMgAra, hAsya, raudra, karuNA, vIra, bhayAnaka, bIbhatsa ane adbhuta-e ATha rasa che te laukika rasa che; nATakamAM temano ja adhikAra che. navamo zAMtarasa che te alaukika che; nRtyamAM teno adhikAra nathI. A 2sonA sthAyI bhAva, sAttvika bhAva, anubhAvI bhAva, vyabhicArI bhAva ane temanI dRSTi AdinuM varNana 2sagraMthomAM che tyAMthI jANavuM. ane sAmAnyapaNe rasanuM e svarUpa che ke jJAnamAM Aya AvyuM temAM jJAna tadAkAra thayuM, temAM puruSano bhAva lIna thaI jAya ane anya zeyanI icchA na rahe te rasa che. te ATha rasanuM rUpa nRtyamAM nRtya karanArA batAve che; ane temanuM varNana karatAM kavIzvara jyAre anya rasane anya rasanI samAna karIne paNa varNana kare che tyAre anya rasano anya rasa aMgabhUta thavAthI tathA anyabhAva rasonuM aMga hovAthI, rasavat Adi alaMkArathI tene nRtyanA rUpe varNavavAmAM Ave che. ahIM prathama raMgabhUmisthaLa kahyuM. tyAM jonArA to samyagdaSTi puruSa che tema ja bIjA mithyAdaSTi puruSonI sabhA che, temane batAve che. nRtya karanArA jIva-ajIva padArtha che ane bannenuM ekapaNuM, kartAkarmapaNuM Adi temanA svAMga che. temAM teo paraspara anekarUpa thAya che, -ATha rasarUpa thaI pariName che, te nRtya che. tyAM samyagdaSTi jonAra jIva-ajIvanA bhinna svarUpane jANe che; te to A sarva svAMgone karmakRta jANI zAMta rasamAM ja magna che ane mithyAdaSTi jIva-ajIvano bheda nathI jANatA tethI A svAMgone ja sAcA jANI emAM lIna thaI jAya che. temane samyagdaSTi yathArtha svarUpa batAvI, temano bhrama maTADI, zAMta rasamAM temane lIna karI samyagdaSTi banAve che. tenI sUcanArUpe raMgabhUminA aMtamAM AcArye 'madhnantu' ityAdi A zloka racyo che. te, have jIvaajIvano svAMga varNavaze tenI sUcanArUpe che evo Azaya sUcita thAya che. A rIte ahIM sudhI to raMgabhUminuM varNana karyuM. Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 38 ] [ 215 itizrIsamayasAravyAkhyAyAmAtmakhyAtau pUrvaraGgaH smaaptH| nRtyakutUhala tattvako, mariyavi dekho dhAya; nijAnaMda rasameM chako, Ana sabai chiTakAya. A pramANe (zrImadabhagavakuMdakuMdAcAryadevapraNIta) zrI samayasAra zAstranI (zrImad amRtacaMdrAcAryaviviracita ) AtmakhyAti nAmanI TIkAmAM pUrvaraMga samApta thayo. bhagavAna AtmA vikAranA bhAvothI ane zeyabhAvothI bhedajJAna karI bhinna paDatAM potAnA svarUpanI pratIti-jJAna ramaNatArUpe pariNamyo. tyAM darzana-jJAnacAritrasvarUpa pariNata thayelA AtmAne svarUpanuM saMcetana-vedana kevuM hoya che enuM kathana karatAM AcAryadava have (38 mI gAthAmAM) saMkoce che - * gAthA 38: TIkA uparanuM pravacana * je, anAdi moharUpa ajJAnathI unmattapaNAne lIdhe atyaMta apratibaddha hato" zuM kahyuM? ke anAdi moharUpa ajJAnane laIne jIva cAragatimAM rakhaDe che. juo, ahIM ema nathI kahyuM ke anAdi karmane laIne rakhaDe che. karma bicArA zuM kare? moharUpa ajJAnanA kAraNe tene unmattapaNuM che. pote AnaMdano nAtha saccidAnaMda prabhu bhagavAna che tene bhUlIne puNya-pApanA pariNAma ane tenA phaLane potAnAM mAne tene unmatta eTale pAgala kahyo che. A zeThiyA badhA je ema mAne ke ame karoDapati ane ajabapati ane gaurava kare te badhA mothI unmatta-pAgala che ema ahIM kahe che. potAnA svarUpanI sAvadhAnI choDIne jIva vikAra ane saMyogI cIjamAM sAvadhAna thaI rahyo che e mithyAtva-moha che. "anAdi moharUpa ajJAnathI...' e zabdothI pahelAM zaru karyuM che. A gAthAmAM jIva adhikAra pUro karavo che ne? eTale jIvanuM pUrNasvarUpa prApta thAya tyAre kevo hoya ane e pahelAMnI enI bhUla kevI hoya e batAve che. paisA, dhana-dolata, AbarUmAM majA-AnaMda mAnato te moha vaDe pAgala hato, atyaMta apratibaddha hato. ahAhA ! AtmA eka samayamAM jJAna, AnaMda ityAdi anaMta anaMta zaktiono piMDa che. paNa enA upara enI anaMtakALamAM najara gaI nathI, kemake vartamAna paryAya je vyakta-pragaTa che tenA upara enI najara che. jainano sAdhu thayo, digaMbara muni thayo, jaMgalamAM rahyo, paNa enI daSTinuM jora vartamAna paryAya upara ja rahyuM; kemake paryAyano je aMza che e pragaTa che, tene khyAlamAM Ave che tethI temAM ja rokAI gayelo che. pragaTa paryAya upara dRSTi che te laMbAya to rAga ane para upara jAya che. tethI paryAyano, rAgano ane parano ja tene (AtmApaNe) svIkAra che. A anAdi bhramaNA ane ajJAna che ane te vaDe te apratibaddha che. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 216 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 vaLI koI kahe ke jainamAM to badhuM karmane laIne thAya che ema Ave che eTale jIva karmane laIne apratibuddha che ema kaho to? bhAI ! e barAbara nathI. karma to jaDa acetana che. e jaDane laIne tArAmAM zuM thAya? "karmathI thayuM" ema Ave e to nimitta batAvanAruM kathana che, karmathI jIvamAM kAMI thAya che ema che ja nahi. jIva anAdi moharUpa ajJAna vaDe ja apratibaddha che. have evo jIva pote sulaTo pariName tyAre ene samajAvanAra kevA gurunuM nimitta hoya che te kahe che. anAdithI je moharUpa ajJAnathI apratibaddha hato te "virakta guru vaDe samajAvavAmAM AvatAM'--juo ahIM samajAvanAra guru virakta lIdhA che. je samyagdaSTi hoya ane cAritra sahita hoya te nigraMtha munirAja sAcA guru che. je aMtaramAM rAgathI chUTA paDI gayA che ane bahAramAM vastra-pAtrathI rahita che tene sAcA nigraMtha guru kahe che. evA virakta guru vaDe 'niraMtara samajAvavAmAM AvatAM-niraMtara samajAvavAmAM AvatAM eTale guru kAMI covIse kalAka samajAvavA navarA hotA nathI, paraMtu gurue ene je samajAvyuM e vAtanI sAMbhaLanAra ziSyane evI dhUna lAgI gaI ke niraMtara e enA cintanamAM rahe che. tethI ahIM 'niraMtara samajAvavAmAM AvatAM" ema kahyuM che. zrI gurue tene kahyuM ke prabhu! tArI cIja vikAra ane karmathI bhinna che. tuM anaMta anaMta jJAna ane AnaMdano sAgara che. jAo, AvI dezanA denAra digaMbara bhAvaliMgI saMta hoya che ema ahIM kahyuM che. ajJAnInI dezanA dharma pAmavAmAM nimitta hoI zaktI nathI. jaina darzanamAM sAdhu digaMbara hoya che ane te vanavAsI hoya che. te rAgathI virakta ane svarUpamAM vizeSa rakta hoya che. AvA nigraMtha gurunI dezanA dharma pAmavAmAM nimitta thAya che. evA guru pAsethI je dezanA maLe tene sAMbhaLIne ziSya niraMtara ogALe che, vicAre che. tethI 'niraMtara samajAvavAmAM AvatAM' ema ahIM lIdhuM zrIgurue dezanAmAM kahyuM ke bhagavAna! tuM caitanyasvarUpa che. tArAmAM anaMta guNo bharyA che. ahAhA! prabhu, tuM anaMta jJAna, anaMta darzana, anaMta AnaMda, anaMta zAnti, anaMta svacchatA, anaMta prabhutA evA evA pUrNa svabhAvanI anaMta zaktionuM saMgrahAlaya-sthAna che; tuM vikAra ane dehanuM sthAna nathI. A sAMbhaLanAra ziSyane evI svabhAvanI dhUna caDI ke tene coTa lAgI ane te koI prakAre mahAbhAgyathI AtmA samajI gayo. mahAbhAgyathI eTale mahApuruSArtha vaDe teNe svasaMvedana pragaTa karI lIdhuM. AtmA atIndriya AnaMda, atIndriya zAnti ane anaMta Izvarazaktino samudAya che evuM samyagdarzanamAM tene bhAna thayuM. AvuM samajIne-bhAna karIne ziSya sAvadhAna thayo, svarUpa prati sAvadhAna thayo. anaMtakALamAM je nahotuM karyuM ane je karavA yogya hatuM te Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 38 ] [ 217 (samyagdarzana) teNe karyuM. gurue je bhAvathI kahyuM hatuM te bhAva te barAbara samajI gayo. pahelAM rAga ane saMyogamAM sAvadhAna hato te have asaMyogI ane arAgI AtmAmAM sAvadhAna thayo. huM to jJAyakasvarUpa caitanyasvabhAvanA bhAvathI bharelo caitanya-tejanA nUranuM pUra chuM ema sAvadhAna thaI, jevI rIte koI mUThImAM rAkheluM suvarNa bhUlI gayo hoya te yAda karIne te suvarNane dekhe te nyAye, potAnA paramezvara AtmAne bhUlI gayo hato tene jANe che. juo, sonuM kayAMya peTI-paTArAmAM che ne bhUlI gayo ema lIdhuM nathI. paNa potAnI mUThImAM potAnI pAse ja che te bhUlI gayo hoya tene kAMI yAda karIne dekhe tema ahIM paNa puNya-pApanI rucimAM potAnI aMdara rahelo bhagavAna AtmA bhUlI gayo hato te yAda karIne dekhI lIdho. jema lApasI raMdhAtI hoya ane kAcAM lAkaDAMno dhUmADo thato hoya to vAsaNa ane lApasI dekhAtAM nathI, tema puNya-pApanA dhumADAnI ADamAM aMdara bhagavAna AtmA che te dekhAto nathI. A zubhAzubha vikalpo che e dhumADo-mela che. ane tenI rucimAM AtmA jaNAto nathI. paraMtu virakta gurunA upadezanuM nimitta banatAM sAvadhAna thaI ziSya jANyuM ke-aho! huM to atIndriya AnaMda ane zAMtino sAgara chuM. AnaMda, jJAna ane vItarAgatAnA rasathI chalochala bharelo paramezvara chuM. pAThamAM che ne ke potAnA paramezvara AtmAne bhUlI gayo hato tene jANIne '-koIne A vAta sAMbhaLIne ema thAya ke AtmA atyAre kyAM paramezvara che? bhAI ! atyAre jo paramezvara svarUpa na hoya to paryAyamAM thaze kayAMthI? AtmA zaktie vItarAgamUrti che tethI tenI paryAyamAM vItarAgatA pragaTe che, pravahe che. ahIM kahe che-bhagavAna! tuM tArA paramezvarane bhUlI gayo. "apane ko bhUla Apa herAna ho gayA." ahAhA! bhagavAna AtmAnI sattA-hovApaNuM paramezvarapaNAnA svabhAvathI bhareluM che. anaMta sAmarthyamaMDita eka eka zakti ema anaMta zakti-guNa-svabhAvathI bharelo paramezvara pote che. te sarva sAmarthyano dharanAra anaMtabaLathI bharelo bhagavAna che. evA potAnA paramezvara AtmAne pote bhUlI gayo hato tene yAda karIne jANI le che. enAmAM najara karatAM kSaNamAM nArAyaNa thAya evI tAkAtavALo e jaNAya che. bhAI ! zaktimAM jo paramezvarapaNuM na hoya to paryAyamAM kayAMthI Ave? kUvAmAM na hoya to aveDAmAM kayAMthI Ave ? AtmAmAM jJAnanuM sAmarthya pUrNa che, darzananuM sAmarthya pUrNa che. evA anaMtaguNonA pUrNa sAmarthyavALo prabhu AtmA che. AtmAmAM prabhutAno guNa che. tenA nimitte anaMtaguNomAM prabhutAnuM rUpa che. prabhutva guNa bIjA guNomAM nathI paNa prabhutAnuM rUpa anaMtaguNomAM Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 218 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 raheluM che. jevI rIte jJAnaguNa che temAM astitvaguNanuM rUpa che. juo, jJAna che e paNe potAthI che. jJAna che ema kahetAM jJAnanuM astitva siddha thAya che. jJAnaguNa ane astitva guNa bhinna che, paNa jJAnamAM astitva guNanuM rUpa che. evI rIte eka eka guNamAM anaMtaguNanuM rUpa che. Avo "siddha samAna sadA pada mero"--jenuM sadAya siddha samAna pada evA potAnA saccidAnaMda paramezvarane bhUlI gayo hato te jyAM AtmAnuM bhAna thayuM tyAM vikAra ane parane bhulI gayo. pahelAM AtmA bhUlI gayo hato, have AtmAmAM najara karatAM je puNya-pApane ane parane potAnA mAnyA hatA tene bhUlI gayo. have teNe jANI lIdhuM ke potAnI zAMti ane AnaMdano lAbha rAga ane paramAMthI nahi paNa potAnA paramezvara AtmAmAMthI maLe che. potAnA paramezvara AtmAne bhUlI gayo hato tene jANIne, tenuM zraddhAna karIne tathA tenuM AcaraNa karIne je samyaka prakAre eka AtmArAma thayo'-aho ! amRtacaMdrAcAryadave amRta reDyAM che. teozrI eka hajAra varSa pahelAM bharatakSetramAM birAjamAna hatA. teo TIkAmAM kahe che ke potAnA paramezvarane bhUlI gayo hato tene jANIne tenuM zraddhAna karyuM. potAnI vartamAna jJAnanI paryAyamAM svane-pUrNAnaMdanA nAtha prabhu AtmAne zeya banAvIne ene jANyo. ahAhA ! potAnA paramezvarane svasaMvedanamAM jANIne ema zraddhAna karyuM ke huM eka jJAyakabhAvasvarUpa AtmA pUrNAnaMdano nAtha chuM. jANyA vinA zraddhAna konuM kare ? tethI jANIne, zraddhAna karIne tenuM AcaraNa karyuM arthAt temAM ramaNatA karI. bhagavAna AtmA anaMta jJAna ane AnaMdanA sAmarthyavALo paramezvara che. tene jANIne, tenuM zraddhAna karIne temAM ramaNatA karavI te tenuM AcaraNa-cAritra che. bahAramAM vastrano tyAga kare, nagnapaNuM dhAraNa kare ane paMcamahAvrata le tethI kAMI cAritra prApta thaI jatuM nathI. aMdara bhagavAna AnaMdano nAtha jJAtA-daSTA svarUpe birAje che temAM ugrapaNe lInatA karI TharavuM enuM nAma cAritra che ane tyAM vastrano tyAga ane nagnapaNe sahajapaNe hoya ja che. vastra rAkhIne sAdhupaNuM mAne e to mithyAtva che. jainadarzanamAM vastra sahita sAdhupaNuM traNakALamAM kadIya hotuM nathI. tathA vastra choDIne nagna thAya paraMtu AtmAnA zraddhA-jJAna-cAritra rahita hoya to e paNa mithyAdaSTi che. bhale paMcamahAvratane pALe, paNa e mahAvratanA vikalpane dharma mAne to e mithyASTi che. paMcamahAvratano vikalpa e to rAga che. rAgamAM rame e cAritra kema kahevAya ? AtmAnA AnaMdamAM ramaNatA kare e cAritra che, dharma che. bhagavAna AtmAmAM rame tene AtmArAma kahIe. pahelAM rAga mAro ane pariyA mArA ema parabhAvomAM anekarUpa thaI ramato hato te have potAnA paramezvara AtmAne Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 38 ] | [ 219 jANIne, tenuM zraddhAna ane tenuM AcaraNa karIne samyaka prakAre eka AtmArAma thayo. te have pote potAne kevo anubhave che te kahe che: huM evo anubhava karuM chuM ke huM caitanyamAtra jyotirUpa AtmA chuM ke je mArA ja anubhavathI pratyakSa jaNAya che. agninI jyoti, dIvAnI jyoti hoya che e to jaDa che. A to caitanyamAtra jyoti eTale dekhavA-jANavAnA svabhAvarUpa jyoti huM AtmA chuM. te mArA potAnA ja anubhavathI pratyakSa jaNAya che. vajana ahIM che ke mArA anubhavathI eTale AnaMdanA vedanathI huM mArA AtmAne jANuM chuM. parathI, vikalpathI ke nimittathI nahi paNa mArA ja anubhavathI huM AtmAne pratyakSa jANuM chuM. samayasAra nATakamAM banArasIdAse kahyuM che ne ke - vastu vicArata dhyAvarte, mana pAvai vizrAma; rasa svAdata sukha Upajai, anubhau yAkau nAma." jemAM AtmAnA AnaMdanA rasano svAda Ave tevA vedanathI huM mArA AtmAne pratyakSa jANuM chuM. A jaina paramezvarano mArga che. koIne ema lAge ke zuM mArga Avo haze? paNa bhAI ! bhagavAna jinezvaradevanI divyadhvanimAM kahelo A mArga che. vartamAnamAM videhakSetramAM zrI sImaMdhara bhagavAna sAkSAt arihaMtapade birAje che. so indro ane gaNadharo natamastaka thaI bahu vinayapUrvaka temanI divyadhvani sAMbhaLe che. e divyadhvanimAM bhagavAne kahelo mArga A che. bAkI dayA pALo, vrata karo, dAna karo, jAtrA karo ityAdi kAMI jainamArga nathI. evo mArga zuM bhagavAna kahetA haze? evuM to kuMbhAreya kahe che. bhAI ! A jainamArganI-mokSamArganI vAta mahAbhAgyazALI hoya ene sAMbhaLavA maLe che. ahIM chadmasthadazAmAM samakitI dharmAtmA AtmAne kevo anubhave che te batAvatAM kahe che ke-caitanyamAtra jyotirUpa huM AtmA chuM. ahAhA! trikALI jJAnasattva, sarvajJasvabhAva, "jJa bhAva, eka jJAyakabhAvasvarUpa caitanyamAtra jhaLahaLa jyoti huM chuM. rAga ane para huM nathI. eka samayanI pragaTa paryAya jeTalo paNa huM nathI. ane A jJAyakasvabhAvI AtmA mArA ja anubhavathI pratyakSa jaNAya che. ahAhA ! A jJAyakabhAvasvarUpa AtmA mArA svasaMvedanajJAnamAM pratyakSa jaNAya che. eno anubhava karavAmAM koI paranAnimittanA ke vikalpanA sahArAnI jarUra nathI. sIdhuM jJAna potAne ane parane jANe che evo huM chuM. are! janma-maraNanA coryAzI lAkha yoninA AMTA khAIne ajJAnI marI gayo che. jIvatI jyotane eNe mArI nAkhI che. A caitanyamAtra jyotirUpa AtmA te huM ema nahi svIkAratAM eka samayanI rAgAdi paryAya ane vikAra te huM ema jeNe mAnyuM teNe caitanyajIvanane haNI nAkhyuM che, kema ke jIvatA sanA sattvano teNe nakAra karyo che. vastu to vastu che, vastuno nAza thato nathI paNa paryAyamAM caitanyajIvanano ghAta thAya che. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 220 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 ahIM cinmAtra jyoti huM AtmA chuM ema kahIne jIvano svabhAva jJAnamAtra che ema kahyuM. jJAnamAtra kahetAM emAM bIjA anaMta guNo che teno niSedha karavo nathI, paraMtu rAgAdi vikArano niSedha karavo che. ahAhA ! huM cinmAtra jyotisvarUpa AtmA chuM evo samyagdaSTine samyagdarzananA kALamAM anubhava thAya che. have kahe che-'cinmAtra AkArane lIdhe huM samasta kramarUpa tathA akramarUpa prarvatatA vyAvahArika bhAvothI bhedarUpa thato nathI mATe huM eka chuM.' narakagati, mokSagati ityAdi gatio krame thAya che. eka pachI eka thAya che tethI tene kramarUpa bhAva kahyo che. ane paryAyamAM kaSAya, lezyA, jJAnano ughADa vagere ekasAthe hoya che tethI temane ahIM akramarUpa bhAva kahyA che. A badhA vyAvahArika bhAvo che. ahIM krama eTale paryAya ane akrama eTale guNa ema nathI levuM. paraMtu eka pachI eka thatI gatinA bhAvane kramarUpa ane udayano rAgAdi bhAva, lezyAno bhAva ane jJAnanI eka samayanI paryAyano bhAva ityAdi eka sAthe hoya che temane akramarUpa lIdhA che. A saghaLA krama-akramarUpa pravartatA vyAvahArika bhAvothI bhedarUpa thato nathI mATe huM eka chuM. A vyAvahArika bhAvothI bhinna mArI cIja che, kemake huM to abheda, akhaMDa, AnaMdakaMda prabhu eka cinmAtra vastu chuM. ahAhA ! eka jJAyakabhAvapaNAne lIdhe huM krama-akramarUpa pravartatA vyAvahArika bhAvothI bhedarUpa thato nathI mATe eka chuM. tethI A ma-akramarUpa vyAvahArika bhAvonI asti nathI ema na samajavuM. gati, rAgAdi avasthA, lezyAnA pariNAma ke jJAnanI paryAya ityAdi paryAya che ja nahi ema nathI. temanI (potapotAthI ) asti to che paNa temanI astithI huM akhaMDa AnaMdano nAtha prabhu bhedarUpa thato nathI. Avo dharmano upadeza !! have AmAM (ajJAnI ) mANasa zuM kare ? bIje to kahe ke upavAsAdi karo eTale karI nAkhe ane mAne ke thaI gayo dharma. paNa e to mithyAtvanuM pApa che, bApu! jyAre AtmAnuM samyagdarzana thayuM ane tenuM AcaraNa karyuM tyAre AtmA kevo jANyo enI vAta kare che. cinmAtrapaNAne lIdhe eTale akhaMDa eka jJAnasvabhAvane laIne e krame thatI gati ane akrame thatI jJAna paryAya, rAga, lezyA, kaSAya-e saghaLA vyAvahArika bhedothI huM bhedarUpa thato nathI. ahAhA! jaina darzana AvuM sUkSma ane apUrva che. AvI vAta bIje kayAMya nahi. A to paramezvara jinezvaradeva jemaNe eka samayamAM traNakALa-traNalokane joyA e bhagavAnanA zrImukhethI je divyadhvani-dhvani AvI e vAta saMtoe AgamamAM racI che. ahAhA....! paryAya ane rAgathI khasIne dRSTi bhagavAnane bhALavA gaI, e jJAnanetra nija caitanyane jovAM gayAM tyAM caitanyane Avo joyo ke-krama ane ame pravartatA bhedothI huM bhedAto nathI. huM to trikALa ekarUpa chuM, abheda chuM. are! prabhu kevaLInA Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 38 ] [ 221 viraha paDayA ane mana:paryayajJAna paNa rahyuM nahi. paraMtu vastusthitine batAvanArAM A zAstra rahI gayAM. aho! AcAryoe zAstro racIne kevaLajJAnane bhUlAvI dIdhuM che! bhAI ! tuM koNa che? kevaDo che? kayA prakAre AtmAne jANe tyAre yathArthapaNe jANyo kahevAya ? ke paryAyanA bhedathI bhedAya nahi evo zuM cinmAtra eka chuM ema jANe tyAre AtmAne jANyo kahevAya, kaThaNa paDe, paNa mArga to A che, bhAI! ene dhIme dhIme samajavo joIe. A corAsI lAkhanA avatAramAM tuM duHkhI-du:khI thaI rahyo che. e duHkhamAMthI A samajyA vinA chUTakAro thAya ema nathI. bhAI! teM bahAranI saMbhALa to ghaNI badhI karI che. paNa aMdara jIvatI jAgatI jyotasvarUpa je caitanya bhagavAna paDayo che tenI anaMtakALamAM eka kSaNamAtra paNa saMbhALa karI nathI. e caitanya bhagavAna samyajJAnamAM kevo jaNAyo te ahIM kahe che. kahe che ke krame-akrame pravartatA vyAvahArika bhAvothI huM bhedarUpa thato nathI evo abheda akhaMDAnaMda svarUpa eka chuM. vItarAga deva-guru-zAstranI zraddhAno je vikalpa te vikalpathI ke 'huM cinmAtra chuM' evA vikalpathI bhedarUpa niha thato evo abheda ekarUpa huM chuM. vastu AtmA trikALa nirvikalpa che. pahelAM ' anasUyA 'nuM nATaka bhajavAtuM te joyeluM emAM mAtA potAnA bALakane sUvaDAve tyAre ema gAtI ke-zuddho'si, yuddhosi savAsIno'si, nirviruposi-eTale ke beTA! tuM zuddha che, jJAnano piMDa che, AkhI duniyAmAM tArI cIja judI che mATe udAsIna che, nirvikalpa che. A to nATakamAM pahelAM A AvatuM. tuM nirvikalpa che eTale paryAyamAM thatA kramarUpa ane amarUpa bhAvothI bhedAya evI tArI cIja nathI. vastu-AtmA to bheda rahita abheda che ema jANe tyAre AtmA jANyo kahevAya. AnuM nAma samyagdarzana che. ahIM 'huM eka chuM' e bola pUro thayo. have 'huM zuddha chuM' e bola kahe che. 'nara, nAraka Adi jIvanA vizeSo, ajIva, puNya, pApa, Asava, saMvara, nirjarA baMdha ane mokSasvarUpa je vyAvahArika nava tattvo temanAthI TaMkotkIrNa eka jJAyakasvabhAvarUpa bhAva vaDe, atyaMta judo chuM mATe huM zuddha chuM.' anAdithI jIva puNyabhAva, pApabhAva, AsravabhAva ane baMdhabhAvamAM rokAyelo che. anAdithI ene mokSa kayAM che? paNa saMvara, nirjarA, mokSanA vikalpa che. ane have jyAre bhAna thayuM tyAre aMtara-ekAgratA sahita je saMvara, nirjarA ane mokSanI paryAya pragaTe te paryAya jevaDo huM nathI. A vyAvahArika navatattvothI huM judo chuM. A puNya, pApa, Asava, baMdha, saMvara, nirjarA ane mokSa e badhAM vyAvahArika navatattvo che. e sarvathI huM bhinna chuM. niyamasAra gAthA 38 mAM kahyuM che ke-sAta tattvo nAzavAna che. saMvara, nirjarA ane mokSanI paryAya paNa nAzavAna che. ane huM eka avinAzI chuM. mArA Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 222 ] cina ratnAkara bhAga-2 hovApaNAmAM-astipaNAmAM e paryAyonA bhedo che nahi. e bhedomAM huM Avato nathI ane mArAmAM e bhedo samAtA nathI. tethI saMvara, nirjarA ane kevaLajJAnanI paryAyathI paNa huM atyaMta judo chuM. huM to eka akhaMDa caitanyano piMDa chuM, jJAnano piMDa chuM, AnaMdano kaMda ane puruSArthano piMDa chuM ane vyAvahArika je navatattvo temanAthI judo, atyaMta judo chuM mATe zuddha chuM. ahAhA! vastu AtmA ekaluM caitanyanuM daLa che. e trikALasvarUpa che. eka samayanI paryAyamAM e trikALI dravya kayAM Ave che? tethI vyAvahArika navatattvanA bhedoparyAyo nathI ema koI kahe to ema nathI. teo paryAyapaNe, paryAyanA astipaNe to che, paraMtu trikALI dhruva dravyamAM te nathI ema vAta che. dhruva dravyamAM paryAya AvatI nathI ane paryAyamAM dravya AvatuM nathI. zrI samayasAra gAthA 49 mAM "avyakta" nA cha bola lIdhA che. temAM pAMcamA bolamAM ema lIdhuM che ke vyakti ane avyakta banne sAthe jaNAtA hovA chatAM vyaktane eTale paryAyane huM sparzato nathI evo huM dravya chuM. zrI pravacanasAramAM 47 nayonuM varNana karyuM che. temAM chellA be naya azuddhanaya ane zuddhanaya lIdhA che. temAM ema lIdhuM che ke mATIne kevaLa mATIrUpe jovI te zuddhanaya che ane mATInA aneka jAtanA AkAra vizeSo (vAsaNa) thAya te-rUpe jovI te azuddhanaya che. ema bhagavAna AtmA ekalI cinmAtra abheda vastu te zuddha che. e zuddhanayano viSaya che. ane AtmAne paryAyathI jovo e azuddhanayano viSaya che. jAo, azuddhanayano viSaya paryAya-navatatvanA bhedarUpa che kharI, paNa dravyanI sattAmAM trikALa dhruva sattvamAM e nathI. tethI kahe che navatattvonA vyAvahArika bhAvothI judo hovAthI zuddha chuM. A 38 mI gAthA jIva adhikAranI chellI gAthA che. AkhA jIvatattvano sAra badho AmAM pragaTa karyo che. jJAnI ema anubhave che ke-huM zuddha chuM. "huM zuddha chuM' evo vikalpa nahi, evo anubhava che. ahAhA! te ema jANe che ke-mArA satnuM sattva che te trikALa che, dhruva che, nitya che, abheda che ane ekarUpa che. tethI navatattvanA vyAvahArika bhAvothI huM atyaMta judo chuM, bhinna chuM. bhinnatAnA traNa prakAra che. eka dravya bIjA dravyathI atyaMta bhinna che e eka vAta. puNya-pApanA je vikArIbhAvo che enAthI bhagavAna AtmA bhinna che e bIjI vAta. ane je nirmaLa paryAya che enAthI paNa bhagavAna AtmA bhinna che e trIjI vAta. pahelI svadravya-padravyanI bhinnatA kahI. bIjI vikArIbhAva ane svabhAvanI bhinnatA kahI ane trIjI dravya ane paryAyanI bhinnatA batAvI. eka samayanI paryAyamAM e AkhI vastu che kayAM? paryAya dravyane aDe che kayAM? ahAhA! paryAya che e dravyane sparzatI nathI ane dravyasvabhAva paryAyane sparzato nathI. pudgalAdi (zarIra vagere) paradravyo Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 38 ] [ 223 bhagavAna AtmAne sparzatA nathI. aMdara paryAyamAM thatA rAgAdi vikArI bhAvo bhagavAna caitanyasvabhAvane sparzatA nathI. e to ThIka, paNa bhagavAna jJAyakasvabhAvI dhruva AtmAnA Azraye pragaTa thaelI nirmaLa paryAya paNa dravyane sparzatI nathI. pravacanasAra gAthA 17ra mAM aliMgagrahaNanA 19-20 bolamAM A vAta lIdhI che. 19 mAM bolamAM ema lIdhuM che keliMga eTale ke paryAya evuM je grahaNa eTale ke arthAvabodhavizeSa te jene nathI te aliMga-grahaNa che; A rIte AtmA paryAyavizeSathI nahi AliMgita evuM zuddha dravya che.' ahIM kahe che ke paryAya dravyane sparzatI nathI. 20 mA bolamAM ema lIdhuM che ke-liMga eTale pratyabhijJAnanuM kAraNa evuM je grahaNa eTale ke arthAvabodhasAmAnya che jene nathI te aliMgagrahaNa che; A rIte AtmA dravyathI nahi AliMgita evo zuddha paryAya che. zuM kahe che? vedana paryAyamAM che, trikALI dhruva dravyamAM nathI. dravya to akriya che. tethI dravya paryAyane sparzatuM nathI. bhAI ! A to vastusthitinI alaukika vAto che. e ja ahIM kahe che ke-A navatattvanA vyavahArika bhAvothI, akhaMDa eka caitanyasvabhAvapaNAne lIdhe huM judo chuM ane tethI huM zuddha chuM. A "zuddha chuM" no bola pUro thayo. have trIjo bola "darzana jJAnamaya" no kahe che, "cinmAtra hovAthI sAmAnyavizeSa upayogAtmakapaNAne ullaMghato nathI mATe huM darzanajJAnamaya chuM. ahAhA ! cinmAtra kahetAM huM caitanyasvabhAvamAtra chuM. dayA, dAna, vratAdi vikalpa te huM nahi, alpajJatA te paNa huM nahi ane huM jJAnadarzanavALo ema (bheda) paNa huM nahi. huM to citmAtra hovAthI darzana-jJAnamaya chuM. ahIM caitanyasAmAnya te darzana che ane caitanyavizeSa te jJAna che. caitanya-svabhAvI bhagavAna AtmA sAmAnya-vizeSa upayogAtmakapaNAne oLaMgato nahi hovAthI huM jJAnadarzanamaya che. trikALI vastupaNe Avo che. A trIjo bola thayo. have cotho bola "arUpI" no kahe che : "sparza, rasa, gaMdha, varNa jenuM nimitta che evA saMvedanarUpe pariNamyo hovA chatAM paNa sparzAdarUpe pote pariNamyo nathI mATe paramArthe huM sadAya arUpI chuM." juo, sparza, rasa AdinuM jJAna je thAya che te mArA potAthI thAya che, nimittathI nahi, ane sparzAdi nimittanI kyAtI che to mArAmAM jJAna thAya che ema paNa nathI, tatsaMbaMdhI jJAnarUpe pariNamavAnI yogyatA mArAmAM sahaja svabhAvathI ja che. e sparza, rasa, gaMdha Adine jANavA chatAM te sparzAdi mArAmAM AvatA nathI, huM sparzAbdirUpe pariNamato nathI. mAruM jJAna ane sparzAdi bhinna bhinna rahe che. Ama hovAthI huM paramArthe sadAya arUpI chuM. Avo AtmA jyAM sudhI jANe ane anubhave nahi tyAMsudhI jIva samyagdaSTi thato nathI. samyagdarzana vinAnAM je vrata ane tapa kare e badhAM bALavrata ane bALatapa eTale ke mUrkhAI bharyA vrata ane tapa che. vrata, tapa, jAtrA vagerenA vikalpa to zubhabhAva che. A zetruMjo ane sanmedazikharanA DuMgare caDhe ane jAtrA kare e to puNyabhAva che, rAga che, dharma nahi, bhAI ! aMdara traNalokano Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 224 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 nAtha, akhaMDAnaMdasvarUpa caitanyano DuMgara che emAM jAya to sAcI jAtrA che. e dharmanI rIta che. prazna:- "sparza, rasa, gaMdha, varNa jenuM nimitta che evA saMvedanarUpe pariNamyo hovA chatAM..." ema pAThamAM nimitte kahyuM che ne? uttara:- nimitte kahyuM che enI koNa nA pADe che? paNa eno artha zuM? sparzAdi nimitta che eTaluM ja mAtra. spardhAdi nimittathI saMvedana (jJAna) thAya che ema nathI. jJAnarUpe pariNamavAnI mULazakti to mArI potAnI che. huM saMvedanarUpe pariNamyo chuM e mArA zuddha upAdAnathI che, nimittathI nahi. spardhAdi nimittathI huM jJAnarUpe pariNamuM chuM ema to nathI paNa spardhAdi nimittanI hayAtI che tenA kAraNe mane jJAnarUpa pariNamana che ema paNa nathI. tathA sparzAdinuM jJAna thatAM jJAna spardhAdirUpa thaI jAya che ema paNa nathI. saMvedana (jJAna) to mane mArAthI thayuM che ane e mAruM che, sparzAdinuM nathI tethI huM paramArtha sadAya arUpI chuM. koI ema kahe ke saMsAra avasthAmAM jIva rUpI che. kemake karma je rUpI che eno jIvane saMbaMdha che mATe te rUpI che. paNa e vAta barAbara nathI. nimittanI apekSAe rUpI kahyo che (upacArathI). kharekhara to jIva sadAya arUpI ja che. have kahe che-"Ama sarvathI judA evA svarUpane anubhavato A huM pratApavaMta rahyo.' ahIM jJAnI ema jANe che ke sarvathI bhinna eTale rAgAdi ane parajJayothI bhinna evA nija caitanyasvarUpane anubhavato A huM pratApavaMta rahyo. mArI sattA pratAparvata che, svataMtrapaNe zobhAyamAna che. mArA pratApane koI khaMDita kare ane svataMtratAnI zobhAne koI lUMTe evI jagatamAM koI cIja nathI. "A huM pratApavaMta rahyo'-emAM 'A' kahIne AtmavastunuM pratyakSapaNuM batAvyuM che. mArA pratApathI huM svasaMvedanamAM Avyo chuM, nimittanA pratApathI ke anyathI nahi. ema pratApavaMta vartatA mane, joke (mArI) bahAra aneka aneka prakAranI svarUpanI saMpadA vaDa samasta paradravyo skurAyamAna che, to paNa koI paNa paradravya paramANumAtra paNa mArApaNe bhAsatuM nathI.' ahAhA ! dharmI jIva ema jANe che ke-huM nijasvarUpane anubhavato thako svataMtrapaNe zobhAyamAna chuM. ane jagatanA samasta paradravyo-pudgalAdi padArtho ane rAgAdi Asravo potAnA svarUpanI saMpadAthI pragaTa che, kyAta che. paraMtu e samasta para dravyo-anaMta pudgala rajakaNo, anaMta AtmAo ane rAgAdi bhAvo mane mArApaNe bhAsatA nathI. paradravya paramANu mAtra paNa eTale pudagalano eka rajakaNa ke rAgano eka aMza paNa mAro che ema mane bhAsatuM nathI. jJAnI ema kahe che ke-dayA, dAna, vratAdino je vikalpa UThe che ke vyavahAraratnatrayano je vikalpa che te mane mArApaNe bhAsato nathI. ahAhA ! Ane AtmAne jANo kahevAya ane A dharma che. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 38 ] [ 225 koI paNa paradravya paramANumAtra mArApaNe bhAsatuM nathI ke je mane bhAvakapaNe ke zeyapaNe mArI sAthe eka thaIne pharI moha utpanna kare." juo, kevI svarUpanI niHzaMktA ane daDhatA! dharmAtmA apratitapaNe kSAyikabhAva levAnA che ema daDhatAnI vAta kare che. kahe che ke koI paNa paradravya paramANumAtra paNa mArApaNe bhAsatuM nathI to pachI bhAvakapaNe ke zeyapaNe mArI sAthe eka thaIne te pharI moha kema utpanna kare? ahAhA! zuM daSTinuM jora ! zuM vairAgya ane udAsInatA !! kahe che-mane have paradravya mAruM che evo moha utpanna thAya ema che ja nahi. have pharIthI mane moha arthAt mithyAtva utpanna thaze ja nahi. zrI pravacanasAranI 92 mI gAthAmAM paNa A rIte ja vAta lIdhI che ke-te mohadaSTi Agamakauzalya ane AtmajJAna vaDe nAza pAmI che, te have pharIne utpanna thavAnI ja nathI. ahIM paNa e ja vAta lIdhI che ke te moha pharIthI zA mATe utpanna thAya? kAraNa ke nijarasathI ja mohane mULathI ukhADIne-pharI aMkura na upaje evo nAza karIne, mahAna jJAnaprakAza mane pragaTa thayo che. mArA jJAna ane AnaMdanA rasathI mohane mULathI ja ukhADyo che, pharIthI moha na upaje evo mohano nAza karyo che. jAo, A paMcama ArAnA munirAja! bhagavAna kevaLajJAnIno viraha hovA chatAM paNa potAnA aMtaraanubhavanI vAta kahetAM ema pharamAve che ke huM to jJAnasvarUpI bhagavAna chuM evo mahAna jJAnaprakAza mane pragaTa thayo che. tethI rAga ane paraya mArA che evo moha have pharI mane upajavAno nathI, kemake ene meM mULathI ja ukhADI dIdho che. AnuM nAma AtmA jANyo ane A dharma che. * gAthA 38: bhAvArtha uparanuM pravacana * AtmA anAdikALathI mohanA udayathI ajJAnI hato. eTale darzanamohano udaya hato ane ene te taraphanuM joDANa hatuM. caitanyasvabhAva prati joDANa karavuM joIe te nahi karatAM svabhAvane choDIne bhAvaka je mohakarma temAM joDANa karyuM tethI utpanna bhAvya je mithyAtvabhAva tene laIne te anAdithI ajJAnI hato. te zrI gurunA upadezathI ane potAnI kALalabdhithI jJAnI thayo. zrI samayasAra kaLazaTIkAmAM (kaLaza 28) Ave che ke anAdithI jIva maraNatulya thaI rahyo che. dayA, dAna, vratanA pariNAmathI mane lAbha thAya ema mAnIne jIve potAne mArI nAkhyo che, maraNatulya karI nAkhyo che. te bhrAnti paramaguru zrI tIrthakarano upadeza sAMbhaLatAM maTe che. zrIguru paNa je tIrthaMkarano upadeza che e ja kahe che. are ! dayA, dAnanA vikalpathI mane lAbha thAya ema mAnIne eNe A jIvatI jAgatI caitanyajyota-potAnA jIvataranI jyotane haNI nAkhI che. evo ajJAnI jIva zrI gurunA upadezathI ane potAnI kALalabdhithI jJAnI thayo, Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rara6 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 puruSArtha karatAM kALalabdhi pAkI gaI ane te jJAnI thayo (sarva samavAya sAthe che ema samajavuM), ane potAnA svarUpane paramArthathI jANyuM ke huM eka chuM, zuddha chuM, arUpI chuM, darzanajJAnamaya chuM. anaMtavAra zAstrabhaNatara vaDe (vikalpathI) svarUpane jANeluM, paNa paramArthathI svarUpane jANyuM nahotuM. ahAhA! samyagdarzana zuM cIja che enA mahimAnI lokone khabara nathI. svarUpane paramArthathI jANavAthI mono samULa nAza thayo, mULamAMthI mithyAtvano nAza thayo. ane bhAvakabhAva ane zeyabhAvathI bhedajJAna thayuM, bhAvakabhAva eTale zuM? ke mohakarma jenA nimitte jIvamAM rAga-dveSa-mohanI vikArI bhAvya avasthA pragaTa thAya te bhAvaka. AvA bhAvakabhAvathI ane jJayabhAvathI eTale samasta paradravyothI tene bhedajJAna thayuM. arthAt rAgathI ane jJayathI te judo thayo. jAdo thayo to zuM thayuM? ke potAnI svarUpa saMpadA anubhavamAM AvI. ahAhA! bhagavAna anaMta atIndriya AnaMdanI lakSmI, atIndriya jJAna, atIndriya zraddhA, atIndriya zAnti, Adi-svarUpa saMpadA anubhavamAM AvI. dayA, dAna Adino rAga e kAMI jIvanI potAnI saMpadA nathI, e to vibhAva che. koIne ema lAge ke AmAM to vyavahAra uDI jAya che. paNa bhagavAna! vyavahAra to rAga che. rAgathI to judo paDayo to lAbha thayo. jenAthI juduM paDavuM che tenAthI lAbha kevo? rAgathI bhinna paDatAM svarUpa saMpadA anubhavamAM AvI. have pharIne moha utpanna kema thAya? na thAya. mohane jaDathI ukheDI nAkhavAthI have pharI moha utpanna nA thAya. have, evo AtmAno anubhava thayo teno mahimA kahI preraNArUpa kAvya AcArya kahe che ke AvA jJAnasvarUpa AtmAmAM samasta loka nimagna thAoH * kaLaza 32 : zlokArdha uparanuM pravacana * ": HvAna avaloksiMdhu:" A jJAnasamudra bhagavAna AtmA vizvamatipariNAma bhare sAptAvya' vibhramarUpa ADI cAdarane samULagI DUbADI daIne (dUra karIne) "pronma:' pote sarvAga pragaTa thayo che. jIva adhikArano A chello kaLaza che. zuM kahe che? ke bhagavAna AtmA jJAnasiMdhu che, pote jJAnasvarUpa ja che. "A" zabda dvArA enuM pratyakSapaNuM batAvyuM che. jema potAnI sAme moTo samudra hoya paNa vacce cAra hAthanI cAdara hoya to samudra dekhAto nathI. tema rAga ane puNyAdi mArAM che, evaDuM ja mAruM astitva che evA mithyAtvarUpI pariNamananI ADa che tyAM sudhI jJAnasamudra bhagavAna AtmA dekhAto nathI. caitanyasvarUpathI viparIta je rAga te mAro ane eka samayanI paryAya te huM evI je paryAyabuddhi hatI te vibhrama hato. te vibhramanI cAdarane DUbADI dIdhI, te vibhramano vyaya karI nAkhyo tyAre pote sarvAga pragaTa thayo. AtmA parama paramezvarasvarUpa cidAnaMda bhagavAna che. rAgAdi mArA che evA vibhramano Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 38 ] [ 227 vyaya karI, pote jJAnano samudra paryAyamAM pragaTa thayo. jevo bhagavAna AtmAno atIndriya AnaMda, atIndriya zAnti ane atIndriya jJAnano svabhAva che, teno Azraya letAM vibhramanI cAdara nAza thaI gaI, ane pote paryAyamAM (pra+nmana:) vizeSe uchaLyo. vastu to vastu che dhruva. e kAMI pragaTa thaI ema nathI. paraMtu dhruvanI dRSTi thatAM mithyAtvano nAza thayo ane jevuM enuM zuddha svarUpa che evuM paryAyamAM vizeSa uchaLyuM arthAt zAMti ane atIndriya AnaMdanI nirmaLa dazA pragaTa thaI. aMdara pUrNAnaMdano nAtha caitanya bhagavAna jJAna ane AnaMdathI bharelo che. tenI daSTi thatAM vibhramano nAza thayo ane te paryAyamAM uchaLyo, vizeSa uchaLyo, vizeSa uchaLyo eTale utkRSTapaNe pariNamyo, samyagdarzana-jJAna-cAritranI paryAyapaNe pariNamyo. ahIM jIva adhikAra pUro thAya che ne? jevuM svarUpa che tevuM prApta thatAM adhikAra pUro thAya che. lakhANamAM pUro thAya che ane bhAvamAMya. tethI kahe che "pronmana:" sarvAga pragaTa thayo. asaMkhya pradeze je paripUrNa jJAna ane AnaMdanuM kevaLa svarUpa che temAM daSTinI jamAvaTa karavAthI e paryAyamAM paripUrNa pragaTa thayuM. vrata pALavAthI, dayA, dAna karavAthI ke upavAsAdi karavAthI bhagavAna AtmA pragaTa thayo ema nathI lIdhuM. e to badhI rAganI kriyA che. ane rAgathI AtmA (vItarAgatA) pragaTe e mAnyatA to vibhrama che. e vibhramane maTADI A caitanyano dariyo je zuddhacetanAsiMdhu bhagavAna che emAM daSTi nimagna karatAM temAM atIndriya AnaMdanI bharatI sahita uchaLyo che. caitanyasiMdhu eTale caitanyanuM pAtra. bhagavAna AtmA caitanyanuM pAtra che, eTale e rAganuM pAtra nathI. kahyuM che ne ke-"zuddha cetanAsiMdhu hamAro rUpa hai.' e to zuddha caitanyanuM pAtra che. AvA caitanyasiMdhumAM daSTi karI teno ugra Azraya karatAM te sarvAga pragaTa thayo che tethI have "manI samasyA: noverA:" A samasta loka "zottarase samama va manta' tenA zAntarasamAM ekI sAthe ja atyaMta magna thAo. ahAhA ! AcAryadave sAgamaTe notaruM ApyuM che. kahe che ke A caitanyasiMdhu pragaTa thayo che tethI samasta loka eTale lokanA badhA jIvo temAM nimagna thAo. zrI adhyAtma taraMgiNImAM "bhavya jIvo' lIdhA che. abhavya jIvo AtmasvarUpa pAmI zaktA nathI eTale temAM bhavya jIvo ja lIdhA che. ahAhA! zuM saMtonI karuNAnI dhArA! kahe che ke-bhagavAna! tuM AnaMdanuM ane zAntarasanuM pAtra che. te pUrNa prabhutAnuM dhAma che. jemAM pUrNa prabhutA vaselI che evuM tuM pAtra eTale sthAna che. tyAM najara karIne emAM Tharane prabhu! loko bicArA bahAranA kriyAkAMDamAM paDIne ajJAnamAM jiMdagI kADhe che. vrata, tapa, upavAsa, bhakti vagere kriyAkAMDanA vikalpa che. e AtmAnA svarUpanI cIja nathI. chatAM e kriyAkAMDa pAchaLa jIvana veDaphI nAkhe che. te lokanA pratyeka jIvane AhvAna ApI kahe che-bhagavAna! tuM ekalA jJAna, Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 228 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 AnaMda ane zAntinuM dhAma che. tuM e tArA dhAmamAM AvI jA ne. puNya-pApanA sthAnamAMthI khasI jaIne A AnaMdadhAmamAM AvI jA. bhagavAna AtmA zAntarasano samudra caitanyasiMdhu have pragaTa thayo che. tethI samasta loka tenA zAntarasamAM ekI sAthe ja atyaMta magna thAo. AcArya kahe che ke A samasta bhavya jIvo atIndriya AnaMdagarbhita zAntarasamAM eTale vItarAga-2samAM ekI sAthe atyaMta magna thAo. ekI sAthe eTale eka pachI eka ema nahi paNa badhAya sAthe atyaMta magna thAo-atyaMta manna thAo eTale evA magna thAo ke emAMthI bahAra nIkaLavAnuM thAya ja nahi. ahAhA! juo to kharA, kevI rAmabANa vANI che! nahi pAmI zake; thoDAka ja pAmaze evI vAta ja ahIM lIdhI nathI. pote pAmyA to badhAya jIvo pAmo, badhAya jIvo zAMtarasa-vItarAgarasamAM magna thAo ema mITho-madhura saMdeza AcAryadeve Apyo che. abhyAsa nathI eTale AkaruM lAge, paNa vastusvarUpa ja AvuM che. bhagavAna trilokanAtha jinendradeve A rIte ja pUrNadazA pragaTa karI, lokAlokane jANanAruM kevaLajJAna pragaTa karyuM che. emaNe upadeza paNa A ja karyo che. praznaH- samayasAra kaLaza (4) mAM Ave che ke jinavANImAM 2mavuM. jinavANI to be nayonA Azraye che? utta2:- zrI samayasAra kaLaza (4)mAM Ave che ke jinavANImAM ramavuM. teno artha koI ema kare che ke nizcaya ane vyavahAramAM 2mavuM. are bhAI! e bemAM na 2mAya. kaLazaTIkAmAM teno evo artha karyo che ke-divyadhvanimAM kahI che upAdeyarUpa zuddha jIvavastu temAM sAvadhAnapaNe ruci-zraddhA-pratIti karavI. bhagavAne zuddha AtmA pUrNAnaMdano nAtha prabhu jIvadravyane upAdeya kahyuM che. AdaravA lAyaka te che ema kahyuM che. rAgamAM ramavuM ema tyAM kahyuM nathI. e to mAtra jANavA yogya kahyo che. bhagavAna AtmA eka samayamAM pUrNa-pUrNa-pUrNa anaMta guNonuM eka pAtra che. anaMta guNothI bharapUra bharelo te bhagavAna upAdeya che-ema bhagavAnanI vANImAM AvyuM che. te eka AdaraNIya che, te eka svIkAra karavA lAyaka che, te eka satkAra karavA yogya che. prabhu! tuM enI pUjA kara, enI AratI utAra. tArA nirmaLa pariNAmanI dhArAthI eka enI bhakti kara, ene bhaja. AcArya kahe che ke-samasta loka A zAntarasamAM atyaMta atyaMta magna thAo, evA magna thAo ke bahAra AvavuM paDe niha. A to jIva adhikAranI chellI gAthA che ne! kahe che-zarIrane na jo, kemake e to mATI che, hADakAnuM piMjara che. aMdara rAga che ene paNa na jo, kemake AtmA kAMI rAganuM pAtra-sthAna nathI. AtmA to zuddha buddha caitanyaghana svayaMjyoti sukhadhAma' che. nirmaLa paryAya pragaTa karIne e AtmAne jo, emAM magna thA. Avo mArga che! jinezvaradeva divyadhvanimAM A kahetA hatA ane saMto bhagavAnanA Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 38 ] [ 229 AtiyA thaIne e ja kahe che. bhAI! A kAma to pote ja karavAnuM che. pote sarvAMga pragaTa thayo che ema kahyuM che ne! deva-guru-zAstra AmAM kAMI madada karatA nathI, kemake je svabhAva pragaTa karavo che tenuM pote ja pAtra che, sthAna che. AtmA anaMta vItarAgI zAntino samudra che. AcArya kahe che ke tene tuM paryAyamAM pragaTa kara. tuM pote ja vItarAgI pariNatirUpa mokSamArga pragaTa kara. vyavahArathI ke nimittathI A mokSamArganuM kArya thatuM nathI. traNa kALamAM enAthI na thAya. kharekhara to je mokSamArga pragaTa thayo e enI janmakSaNa che. svabhAvano samudra bhagavAna pote-enI dRSTi-jJAna karIne je cAritra pragaTa karyuM e paryAyanI utpattinI janmakSaNa che, ene bIjA kazAnI apekSA nathI. vastunA kramabaddha pariNamanamAM paryAyano jyAre Avo krama che tyAre te kALe pote ja ardApaNuM pragaTa karIne darzana-jJAna-cAritrane prApta thayo che. vastunI sthiti ja AvI che. have kahe che-kevo che zAMtarasa ? 'Jom pucchannati' samasta lokaparyaMta uchaLI rahyo che. eTale ke utkRSTapaNe, pUrNasvarUpapaNe uchaLI rahyo che. athavA pUrNa lokAlokane jANe e rIte uchaLI rahyo che. bhagavAna AtmA jJAna ane AnaMda Adi anaMta guNathI bharelo zAntarasano samudra che. ene upAdeya karI emAM ekAgra thatAM vibhramano nAza thaIne zaktino je saMgraha che te paryAyamAM bahAra Avyo che. pUnamane divase jema dariyo bharatImAM pUro uchaLe che tema A pUrNavastu pUrNapaNe uchaLI rahI che. ahAhA! AcArya kahe che zAMtarasa jene utkRSTapaNe uchaLI rahyo che evA bhagavAna AtmAmAM hai bhavya jIvo! tame atyaMta nimagna thAo jethI zAMtapaNuM eTale cAritranI zAMtinI dazA ane anaMta AnaMdarUpa sukhanI dazA-evI utkRSTadazApaNe bhagavAna AtmA paryAyamAM pariNamI jaze. aho ! zuM vANI ! zuM samayasAra! mokSamArga ke kevaLajJAnapaNe AtmA pariNamI jAya enuM nAma jIvano pUrNa adhikAra prApta thayo ema kahIe. zuddhapaNe pariName ene ja jIva kahyo che. vastu to jIvapaNe ( trikALa) che, paNa (zuddhapaNe ) pariName tyAre tene jIva kahevAmAM Ave che. kA2Napa2mAtmA to trikALa zuddha ja che, paNa eno svIkAra kare tyAre paryAyamAM zuddhatA pragaTe che. nigodanI paryAya ho ke siddhanI paryAya ho, AtmA pUrNAnaMdano nAtha prabhu to trikALa zuddha ekarUpa ja che. paraMtu huM Avo chuM ema jene bese tene evo che. jeNe AvA nijasvarUpathI vimukha thaIne, rAgane-vikalpane potAno svIkAryo che tene e AtmA che ja nahi (kemake huM Avo chuM evuM ene kayAM dekhAya che?). chatI cIja paNa ene achatI che. achatI je rAgAdi cIja te ajJAnIne chatI dekhAya che. e rAgAdinuM lakSa choDIne zAMtarasanuM sthAna saccidAnaMda prabhu bhagavAna AtmAnuM lakSa karI emAM atyaMta nimagna thAo jethI atIndriya AnaMda thaze ema AcAryadevano saMdeza che. Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 230 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 * kaLaza 3ra : bhAvArtha uparanuM pravacana * jema samudranI ADuM koI AvI jAya tyAre jaLa nathI dekhAtuM ane jyAre ADa dUra thAya tyAre jaLa pragaTa thAya. pragaTa thatAM, lokane preraNAyogya thAya ke "A jaLamAM sarva loka snAna karo." tevI rIte A AtmA vibhramathI AcchAdita hato. eTale ke dayA, dAna, bhaktinA je rAgarUpa pariNAma che tenAthI mane lAbha (dharma) thaze evA mithyA bhramamAM hato. te rAganI rucimAM ja rokAI gayo hato. tethI bhagavAna AtmA AcchAdita hato, DhaMkAI gayo hato, tyAre potAnuM svarUpa nahotuM dekhAtuM. rAganI rucinI ADamAM AnaMdathI bharelo bhagavAna dekhAto na hato. bahirlakSI vRttionA premamAM jJAna ane AnaMdanA jaLathI bharelo bhagavAna caitanyasamudra nahoto dekhAto. have vibhrama dUra thayo. eTale ke dayA, dAnano ane bhaktino vikalpa che te game tevo maMda ho topaNa rAga che, dharma nathI. AtmAnA svarUpanI e (rAga) cIja nathI. e rAga baMdhanuM kAraNa che, heya che. Ama vibhrama dUra thayo tyAre jevuM che tevuM yathArtha svarUpa pragaTa thayuM. atIndriya AnaMdano nAtha pragaTa thayo. samyagdarzana-zAna thayA eTale AnaMda pragaTayo. tethI have tenA vItarAgavijJAnarUpa zAMtarasamAM eka vakhate sarva loka magna thAo" ema AcAryadave preraNA karI che. pUrNa AnaMdasvarUpa potAnA bhagavAnano jyAM pUrNa Azraya karyo tyAre paryAyamAM pUrNa AnaMda pragaTa thayo. tyAre kahe che ke AmAM baMdhAya jIvo eka sAthe AvIne snAna karo ane saMsArano mela dhoI nAkhe. vItarAga sarvajJa paramezvarano mArga judo che, bhAI ! vrata, tapa, bhakti AdithI dharma manAvavo e to rAgathI dharma manAvavo che. paNa e jainadharma nathI, e to ajainano mArga che. paranI dayA pALavAno bhAva che e rAga che. zrI puruSArthasiddhayupAyamAM AcArya amRtacaMdrasvAmIe rAgane AtmAnI hiMsAno bhAva kahyo che. sAMbhaLa, prabhu! (sAcuM tattva) teM sAMbhaLyuM nathI. A pUrNAnaMdano nAtha jIvatI caitanyajyota che. evo AtmAne yathArtha mAnavo te (nija) AtmAnI dayA che. tene (AtmAne) ocho, adhika ke viparIta mAnavo te AtmAnI hiMsA che. zrI kuMdakuMdAcAryadava ane zrI amRtacaMdrAcAryadava to parameSThI hatA. teo vItarAgazAMtarasamAM nimagna hatA, ane parama karuNA karIne jagatane paNa temAM magna thavAnI temaNe preraNA ApI che. ema ke ame zAMtarasamAM nimagna chIe to prabhu! tame emAM kema nimagna na ho? prabhu! tame paNa AtmA cho ne? duniyAnA mAna-apamAnane choDIne bhagavAna nirmAna AtmAnuM ahaMpaNuM sthApita thatAM vItarAga zAMtarasa pragaTe che. e zAMtarasamAM sau nimagna thAo evI AcArye preraNA karI che. athavA evo paNa artha thAya ke jyAre AtmAnuM ajJAna dUra thAya tyAre kevaLajJAna Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 38 ] [ 231 pragaTa thAya ane kevaLajJAna pragaTa thatAM samasta lokamAM rahelA padArtho ekI vakhate ja jJAnamAM AvI jhaLake che tene sarva loka dekho. mithyAtva ane ajJAna jene nAza thAya tene (alpakALe) kevaLajJAna pragaTa thAya ja. athavA evo paNa artha thAya ke ajJAna eTale alpajJapaNuM dUra thAya tyAre kevaLajJAna pragaTa thAya ja. kevaLajJAna eka samayamAM traNakALa traNalokane jANe che. sarva jIvo ajJAna dUra karI kevaLajJAnane prApta thAo evI preraNA karI che. A pramANe jIva adhikAranI pUrNatA karatAM jIvanuM vAstavika svarUpa zuM che te darzAvyuM. A graMthane alaMkArathI nATakarUpe varNavyo che. nATakamAM pahelAM raMgabhUmisthaLa racavAmAM Ave che. tyAM janArA nAyaka tathA sabhA hoya che ane nRtya (nATaka) karanArA hoya che ke jeo aneka svAMga dhAre che tathA zRMgArAdika ATha rasanuM rUpa batAve che. nATakamAM zRMgAra, hAsya, raudra, karuNA, vIra, bhayAnaka, bIbhatsa ane adabhuta-ema ATha rasa hoya che. te laukika rasa che (A ATha rasane paNa zrI banArasIdAse lokottara svarUpamAM utAryA che.) navamo zAMtarasa che te alaukika che. vItarAgabhAvarUpa zAMtarasa e AtmAno alaukika rasa che. atIndriya AnaMda ane zAntinuM biMba prabhu AtmA che. e trikALI zAMtinuM biMba, jinabiMba bhagavAna AtmAno Azraya letAM pariNamanamAM je zAMta-zAMta-zAMta akaSAya bhAva utpanna thAya che tene ahIM zAMtarasa kahe che. ene zAMtarasa, AnaMdarasa, svarUparasa, adbhuta rasa ema aneka prakAre kahI zakAya che. jIvanuM vAstavika svarUpa jJAtA-daSTAsvabhAvI che. kramabaddhaparyAyanA siddhAMtamAMthI paNa nyAyapUrvaka jIva jJAtA-deNAmAtra che ema siddha thAya che. ahAhA ! jIvanI paryAya kramabaddha che. je samaye je paryAya thavAnI che te ja thAya che-ema kahIne jIvano arjAsvabhAva varNavyo che. je kAMI thAya eno i jIva nathI. eTale eno artha e thayo ke jIva jJAtAdA che. vItarAganuM koI paNa vacana ho, enuM tAtparya to vItarAgatA ja che. kramabaddhaparyAyanA siddhAMtanuM paNa tAtparya vItarAgatA che. jIvane kramabaddhaparyAyano jyAM nirNaya thAya che tyAM te jJAtAdaSTA thaI jAya che. pote jJAtAdraSTA thatAM zAstranuM tAtparya je vItarAgatA te ene pragaTa thAya che. e vItarAgatA potAnA trikALI dravyanA Azraye pragaTa thAya che. eTale kramabaddhaparyAyanA nirNayamAM paNa jJAtAno nirNaya thavo e mULa rahasyanI vAta che. A graMthane alaMkArathI nATakarUpe varNavyo che. tyAM jonArAM samyagdaSTi puruSa che tema ja bIjA mithyAdaSTi puruSonI sabhA che. samyagdaSTi che e to jJAtA-daSTA che. svAMga aneka prakAranA Ave paNa jonArA samyagdaSTi tene jJAtA-daSTA thaIne dekhe che. ajIvanuM raMgasthaLa Ave ke knakarmanuM, -e badhAne te pote jANanAra-dekhanAra che evA bhAve jANe che. samyagdaSTi game te prakAranA svAMgamAM ho-Asava, baMdha, knakarma ityAdi game te svAMgamAM Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 232 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-2 ho, paNa te pratyeka svAMgane mAtra jJAtA-daSTApaNe jANe ja che. baMdhanA svAMgane paNa mAtra jANe ane mokSanA svAMgane paNa mAtra jANe che. rAgAdino bhAva hoya teno paNa samyagdaSTi jJAtA ja che. e jJAtA che te ja kharekhara jJAyaka che. samyagdaSTi vAstavika svAMganA jonArA che ane je mithyAdaSTionI sabhA che tene paNa yathArtha svarUpa batAve che. nRtya karanArA arthAt badalanArA-pariNamanArA jIvaajIva dravyo che. te banne ekarUpa laIne praveza kare che. jIva dravya rAga ane zarIranI sAthe eka che evA svAMga Ave che, vaLI jIva rkA ane 52 enuM kArya, jIva rDA ane rAga enuM kArya evA (kirmanA ) svAMga paNa Ave che. tyAM samyagdaSTi jIva-ajIvanA ane svabhAva-vibhAvanA bhinna bhinna svarUpane yathArtha jANe che. samyagdaSTine paNa rAga Ave, paNa te rAgane potAthI bhinna jANe che. te to A sarva svAMgone karmakRta jANI zAMtarasamAM ja magna rahe che, rAgAdi-dayA, dAna ane kAma, krodha ityAdi je vikalpo Ave te badhA karmakRta svAMga che, mArA potAnA svAMga nathI. huM to eka mAtra jJAyakasvarUpa chuM ema aMtaraekAgratA karI te zAMtarasamAM lIna rahe che. ahAhA! bhagavAna AtmA AnaMda ane zAMtarasano piMDa prabhu ekalo jJAyaka che. tenuM jene anubhavamAM samyak bhAna thayuM te jIva rAgAdi ke zarIrAdinA saMyogane potAthI bhinna jANe che ane AtmAnA AnaMdanA rasamAM nimagna thAya che. ane mithyAdaSTi jIvo jIva-ajIvano bheda jANatA nathI. e to A rAga mAro, zarIrdi mArAM ema rAga ane zarIrAdi sAthe ekapaNuM karI jANe che. rAgane to bhAvakabhAva kahyo che. bhAvaka eTale karma. rAga karmanA nimitte thanAro bhAva che mATe tene bhAvakabhAva kahyo che. e kAMI svabhAvabhAva nathI. (jIvanI) paryAyamAM thAya che topaNa e svabhAvabhAva nathI. rAgAdi je nizcayathI ajIva che tene potAnA mAnIne ajJAnI emAM ja lIna thaI jAya che ane azAMtabhAvane seve che. zarIra, rAga, puNya, pApa ityAdi svAMga che te ajIva che. kharekhara e bhagavAna AtmAnA sAcA paheraveza-bhekha nathI. chatAM ajJAnI e sarva svAMgane potAnA svarUpamaya sAcA jANI temAM tallIna thAya che ane AkuLatA vede che. dharma e bahu jhINI cIja che, bhAI! AtmA jJAyakasvarUpa che evuM jyAM bhAna thayuM tyAM jIvane paryAyamAM rAgAdino saMyoga Ave, ajIvano saMyoga thAya, cakravartI Adi padano saMyoga Ave topaNa e sarvane potAnA jJAnasvabhAvamAM arthAt zAMtarasasvarUpa bhagavAna AtmAmAM sthita rahIne (bhinna) jANe che. aho! vastu AtmA atIndriya jJAna ane atIndriya AnaMda ityAdi guNono piMDa che. tene jeNe nija svarUpapaNe anubhavyo che te dharmAtmA zAMtarasamAM nimagna rahIne 52ne (525Ne) mAtra jANe che. ajJAnI tene (52ne ) potAnA mAnIne AkuLatAmaya azAMtabhAvamAM rahe che. temane ( ajJAnIone ) samyagdaSTi yathArtha svarUpa batAvI, temano bhrama maTADI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 38 ] [ 233 samyagdaSTi banAve che. samyagdaSTi ajJAnIne aMtaranI vAta samajAve che ke bhAI ! A rAgAdi ane zarIrAdi che e to bAhya svAMga che, tArI cIja nathI. e tArAmAM nathI ane tuM emAM nathI. rAga, puNya ane zarIra e jIvanA adhikAramAM nathI. jIvanA adhikAramAM to jJAna, darzana, vIrya, AnaMda, zAnti ityAdi che. bhagavAna! tuM to jJAyakasvabhAvI trikALa akhaMDa ekarUpa vastu che. tArI paryAyamAM paNa jJAna ane AnaMdano rasa Ave evuM tAruM svarUpa che. tethI rAgAdinuM lakSa choDI aMtaramAM ekAgra thA. tethI zAMtarasa pragaTa thaze, atIndriya AnaMda prApta thaze. rAgathI bhinna AtmA cidAnaMdaghana prabhu atIndriya AnaMdano nAtha che ema samakitI mithyAdaSTi jIvane batAve che. tyAM ema jANanAra pote AnaMdanA nAthamAM samAI jAya che. rAgathI khasIne nirAkuLa AnaMda ane zAntine prApta thaI jAya che. A pramANe vastunA yathArtha svarUpane jANI, bhrama maTADI, zAMtarasamAM lIna thaI ajJAnI samyagdarzanane prApta thAya che. tenI sUcanArUpe raMgabhUminA aMtamAM AcArya "mannanta' ityAdi A zloka racyo che. te, have jIva-ajIvano svAMga varNavaze tenI sUcanArUpe che evo Azaya sUcita thAya che. A pramANe ahIM sudhI raMgabhUminuM varNana thayuM. nRtya kutUhala tattvako, mariyavi dekho dhAya; nijAnaMda rasameM chako, Ana sabai chiTakAya." marIne paNa-mahAkaSTa paNa (ugra puruSArtha karIne) tame tattvane dekho. sarvajJa paramezvara bhagavAna jinezvaradeve jevo kahyo che tevA nija jJAnAnaMdasvarUpI AtmAmAM Tharo. kahe che ke bhAI ! tuM rAganA rasane choDI de. rAgane ane rAganA rasane mArI nAkha. tuM A jIvatA jIvane jIvato jo. ( rAgathI jIvanI hiMsA thAya che ). caitanyajIvana vaDe jIvatA bhagavAna AtmAne jANIne rAgathI nivRtta thA. dayA, dAna, vrata, bhakti ityAdi bhAva AkuLatA ane duHkha che. temAM tane je rasa Ave che te choDI de. zAntarasano samudra bhagavAna AtmA che. temAM nimagna thaI zAMtarasane prApta thA. AtmAnA AnaMdanA rasamAM chakI jA, atyaMta lIna thaI jA. samakitI, saMto ane sarve bhagavaMto AnaMdarasasamudra eka bhagavAna AtmAne batAve che. tethI bIjuM badhuya choDI eka nijAnaMdarasamAM atyaMta lIna thAo. A pramANe jIva-ajIva adhikAramAM pUrvaraMga samApta thayo. [ pravacana naM. 84, 85, 86, 87 * dinAMka rara-ra-76 thI 6-6-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates CHANGES MADE TO THIS DOCUMENT COMPARED TO THE PAPER VERSION WITH EXPLANATION Shastra | Page- Content Line samayasAra | 63-5 | vavadarakho bhAdri nIvo vero ya vari tu cho 63-6 | Na du Nicchayassa jIvo deho ya kadA vi ekkttttho|| 27 / / pravacana | 105-pa | vavahArayo bhAvi nIvo vedo ya vari tu rUcho. ratnAkara | 105-6 | 3 Liyasa nIvo vedo sa vAvi iko ra7T samayasAra | 79-23 |[ zrazcana nAsti nAsti] kAMI paNa lAgatAvaLagato nathI arthAt ene ane mAre kAMI paNa nAto nathI. pravacana 189-31 |[ na nAsti nAsti] kAMI paNa lAgatAvaLagato nathI ratnAkara | arthAt ene ane mAre kAMI paNa nAto nathI. samayasAra | 81-6 | kRti sati sada sarvAnyamArviveche pravacana 2OO-4 | rUti sati sada savarnyamArviveche ratnAkara Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com