Book Title: Sthananga Sutra Part 01
Author(s): Nemichand Banthiya, Parasmal Chandaliya
Publisher: Akhil Bharatiya Sudharm Jain Sanskruti Rakshak Sangh
View full book text
________________
१८६
श्री स्थानांग सूत्र
१. प्राण - विकलेन्द्रिय अर्थात् बेइन्द्रिय तेइन्द्रिय चौरेन्द्रिय जीवों को प्राण कहते हैं।
२. भूत - वनस्पतिकाय को भूत कहते हैं ।
३. जीव- पञ्चेन्द्रिय प्राणियों को जीव कहते हैं और
४. सत्त्व - पृथ्वीकाय, अप्काय, तेउकाय, वायुकाय इन चार स्थावर जीवों को सत्त्व कहते हैं जैसा कि संस्कृत में कहा है -
प्राणाः द्वित्रिचतुः प्रोक्ता, भूतास्तु तरवः स्मृताः । जीवाः पञ्चेन्द्रियाः प्रोक्ताः, शेषाः सत्वा उदीरिताः ॥
।। इति तीसरे ठाणे का दूसरा उद्देशक समाप्त ॥
तीसरे स्थान का तृतीय उद्देशक
तिर्हि ठाणेहिं मायी मायं कट्टु णो आलोएज्जा णो पडिक्कमिज्जा णो णिंदिज्जा it गरजा णो विट्टेज्जा णो विसोहेज्जा णो अकरणाए अब्भुट्टेज्जा णो अहारिहं पायच्छित्तं तवोकम्मं पडिवज्जिज्जा तंजहा - अकरिंसु वाहं, करेमि वाहं, करिस्सामि वाहं । तिहिं ठाणेहिं मायी मायं कट्टु णो आलोएग्जा णो पडिक्कमिज्जा जाव णो पडिवज्जिज्जा तंजहा - अकित्ती वा मे सिया, अवण्णे वा मे सिया, अविणए वा मे सिया । तिहिं ठाणेहिं मायी मायं कट्टु णो आलोएज्जा जाव णो पडिवज्जिज्जा तंजहा - कित्ती वा मे परिहाइस्सइ, जसो वा मे परिहाइस्सइ, पूयासक्कारे वा मे परिहाइस्सइ । तिहिं ठाणेहिं मायी मायं कट्टु आलोएज्जा पडिक्कमिज्जा जाव पडिवज्जिज्जा तंजहा - मायिस्स णं अस्सिं लोए गरहिए भवइ, उवकार गरहिए भवइ, आयाई गरहिया भवइ । तिहिं ठाणेहिं मायी मायं कट्टु आलोएज्जा जाव पडिवज्जिज्जा तंजहा - अमायिस्स णं अस्सिं लोए पसत्थे भवइ, उववाए पसत्थे भवइ, आयाई पसत्था भवइ । तिर्हि ठाणेहिं मायी मायं कट्टु आलोएज्जा जाव पडिवज्जेजा तंजहा - णाणट्टयाए, दंसणट्टयाए, चरितगुयाए ॥ ८६ ॥
कठिन शब्दार्थ - मायी मायावी पुरुष, आलोएज्जा - आलोचना करता है, विउट्टेज्जा निवृत्त होता है, विसोहेज्जा विशुद्धि करता है, अब्भुटुजा - तैयार होता (निश्चय करता) है, अहारिहं
Jain Education International
-
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org