________________
पुण्यं सञ्चिनुते श्रियं वितनुते पुष्णाति निरोगताम् । सौभाग्यं विदधाति पल्लवयति प्रीतिं प्रसूते यशः,
___स्वर्गं यच्छति निवृत्तिं च रचयत्यार्हतां निर्मिता ॥९॥ અન્વય : સુગમ છે. (શબ્દાર્થ અન્વયના અનુસાર જ છે.) શબ્દાર્થ (ગતાં) શ્રી અરિહંતોને (નિર્મિતા) કરેલી (ગર્વી) પૂજા (પાપ) પાપને (તુમ્પતિ) કાપે છે (કુતિ) દુર્ગતિનું (યતિ) દલન કરે છે. (માપદં) આપદાનો (વ્યાપાર્વતિ) નાશ કરે છે. (પુવૅ) પુણ્યને (સચિનુ?) ભેગું કરે છે. શિય) લક્ષ્મીને (વિતનુ) ફેલાવે છે. (નીરોપાતામ) આરોગ્યને (પુષ્પતિ) પુષ્ટ કરે છે. પોષણ કરે છે (સૌમાર્ચ) સુખને (વિદ્ધાતિ) કરે છે (પ્રીતિ) પ્રીતિને (પત્નતિ) વધારે છે (યશ, કીર્તિને (પ્રસૂતે) ઉત્પન્ન કરે છે (0) સ્વર્ગ સુખને (છતિ) આપે છે અને નિવૃત્તિ) મોક્ષમાર્ગને (રવયતિ) બનાવે છે ! ભાવાર્થ : શ્રી તીર્થકર ભગવંતોની કરેલી પૂજા પાપને કાપે છે, દુર્ગતિને મિટાવે છે. આપદાઓનો નાશ કરે છે. પુણ્યને ભેગું કરે છે, લક્ષ્મીનો વિસ્તાર કરે છે. આરોગ્યતાનું પોષણ કરે છે. એને પુષ્ટ કરે છે. સુખને કરે છે, પ્રીતિને વધારે છે, યશને ઉત્પન્ન કરે છે,
સ્વર્ગને આપે છે અને મોક્ષમાર્ગને બનાવે છે. વિવેચનઃ જે જે ભવ્યાત્માઓ તીર્થકર ભગવંતની દ્રવ્ય અને ભાવપૂજા કરે છે તે ભવ્યાત્માઓને ફળ મળે છે એનું વર્ણન ચાર શ્લોકોમાં ગ્રન્થકારશ્રીએ કર્યું છે. રત્નપાત્રસમ તીર્થકર ભગવંતની ભક્તિના ફળનું વર્ણન કરીએ એટલું ઓછું જ હોય છતાં નાનું બાળક પણ બે હાથ પહોળા કરીને કહે છે કે “સમુદ્ર આવડો મોટો હતો’ એવી રીતે આપણે પણ ભગવંતની ભક્તિના ફળનું વર્ણન કરીએ. એ વર્ણનને વાંચીને આપણે તીર્થકરની ભક્તિમાં લયલીન બનીએ.
પ્રથમ શ્લોકમાં કહે છે કે ભગવંતની પૂજા ભક્તના પાપને કાપનારી છે, દુર્ગતિઓનું દલન કરનારી છે, આપદાઓનો તો નાશ જ કરી નાખે છે. પુણ્યનો જત્થો ઘણો ભેગો કરાવે છે. એની પાસે લક્ષ્મીનો વિસ્તાર વધે છે. એનું દેહ અને ભાવ આરોગ્ય પુષ્ટ બને છે. ભૌતિક અને આત્મિક બન્ને પ્રકારના સુખો એને પ્રાપ્ત થાય છે. પ્રીતિ તો વધતી જ જાય એ જ્યાં જાય ત્યાં એને પ્રેમ જ મળે. યશ કીર્તિ ઉત્પન્ન થતી જ રહે છે. મોક્ષ ન મળે ત્યાં સુધી સ્વર્ગાદિકના સુખો આપે અને મોક્ષ નગરનો માર્ગ એ બનાવે છે. એટલે એ માર્ગ પર એ પોતાના આત્માને ચલાવે છે. હવે બીજા શ્લોકમાં પૂજાના ફળને દર્શાવતા કહે છે
- છંદ્ર - શાહૂતવિવ્રીડિતવૃત્ત स्वर्गस्तस्यगृहाङ्ग्णसहचरी साम्राज्यलक्ष्मीः शुभा,
.. सौभाग्यादिगुणावलिर्विलसति स्वैरं वपुर्वेश्मनि ।
.
9
