________________
દેખાય છે. જેમ કે – બ્રહ્મદત્ત ચક્રવર્તીની આંખો એક નિશાન બાજે ફોડી ત્યારે એની સેના અને રાજાઓ એની પાસે જ હતા. કોઈપણ એની આંખોને બચાવી શક્યા નથી. અરે એની રીદ્ધિ અને એના રાજ વૈદ્યો એની આંખોનું તેજ પાછું લાવી શક્યા નથી. અરે એની સેવામાં એની પાસે રહેલાં દેવતાઓ પણ એને એની આંખોનું તેજ પાછું આપી શક્યા નથી. તેથી જ ગ્રન્થકારશ્રીએ કહ્યું છે કે સદ્ગુરુ ભગવંતો સિવાય કોઈ એને દુર્ગતિમાં જતાં બચાવી શકતા નથી. આપા
છંદ્ર – શાÇવિક્રીડિતવૃત્ત किं ध्यानेन भवत्वशेषविषयत्यागैस्तपोभिः कृतं, .
પૂર્ણ માનિયામયિતમૈઃ પર્યાપ્ત માતાર્મિક किंत्वेकं भवनाशनं कुरु गुरुप्रीत्या गुरोः शासनं
सर्वे येन विना विनाथबलवत्स्वार्थायनालं गुणाः ॥१६॥ अन्वय : ध्यानेन किं अशेषविषयत्यागैः भवतु तपोभिः कृतं भावनया पूर्ण इन्द्रियदमैः अलं आप्तागमैः पर्याप्तम् किन्तु भवनाशनं एकं गुरोः शासनं गुरुप्रीत्या कुरू (यतः) येन विना सर्वेगुणाः विनाथबलवत् स्वार्थाय अलं न। શબ્દાર્થ: (ધ્યાન) પ્રભુના ધ્યાનથી (%િ) શું કામ છે? (ગશેષ વિષયત્યાસી) સર્વ વાસનાના ત્યાગથી (વા) કાંઈ લાભ નથી. (તપોમિ) તપશ્ચર્યાથી પણ કૃત) થઈ રહ્યું (શુમમવનયા) સદ્ભાવનાથી પણ () સર્યું (દ્રિયમ) ઈદ્રિયનિગ્રહથી પણ (અનં) કાંઈ સિદ્ધ થવાનું નથી. (બાપ્તામિ.) આપ્તપુરુષો દ્વારા પ્રરૂપિત આગમના અધ્યયનની પણ (પર્યાપ્ત) આવશ્યકતા નથી (કિન્ત) (મવનાશનો સંસાર રૂપી સમુદ્રથી પાર ઉતારવાવાળા (%) એક (પુરોઃ શાસન) ગુરુની આજ્ઞાને જ (ગુરપ્રિત્યારૂ) ઘણા પ્રેમથી સ્વીકાર કર કારણ કે (ચેન વિના) જે વિના (સર્વેTUT:) સર્વ ગુણો વિનાથવતવત). નાયક વગરની સેના જેવા છે (સ્વાર્થાય) તેથી તે પોતાનું કાર્ય સિદ્ધ કરવા માટે (1) સમર્થ (ન) નથી. ૧૬/ ભાવાર્થ ભગવંતના નામસ્મરણ રૂપ ધ્યાનથી શું કામ છે? સર્વે જાતની વિષયવાસનાઓનો ત્યાગ કરવાથી શું મતલબ છે? તપશ્ચર્યા કરવાથી સર્યુ, સદ્ભાવનાઓ ભાવવાથી કાંઈ થવાનું નથી. ઈદ્રિયોનો નિગ્રહ કરવાથી કોઈ કાર્ય સિદ્ધ થવાનું નથી. આગમોના અધ્યયનની આવશ્યકતા નથી. પણ સંસાર રૂપી સમુદ્રથી પાર ઉતારવાવાળા એક ગુરુ આજ્ઞાનું ઘણાં જ પ્રેમથી પાલન કર કારણ કે એ વિના સર્વે ગુણો સ્વામી વગરની સેના જેવા પોતાના સ્વાર્થ (કાર્યને) સિદ્ધ કરવા સમર્થ નથી. ૧૬ વિવેચન : આ ચોથા શ્લોકમાં ગ્રન્થકારશ્રી સદ્ગુરુ ભગવંતની આજ્ઞા પાલનની મહત્તા દર્શાવતાં થકાં કહે છે કે – જે આત્માને પોતાનું આત્મહિત સાધવું છે એણે એકમેવ સદ્ગુરુ આજ્ઞાનું ઘણાં જ પ્રેમથી પાલન કરવું કારણ કે તેના વિના પ્રભુના નામ સ્મરણ
